NEXT VAN CNV VAKMENSEN nummer 4 | november 2014
NEXT
Jean-Paul Boëtius
schiet als een komeet GESPIEGELD: YONNA (27) REPAREERDE OP HAAR 13E AL DE WASMACHINE! BIJZONDER VAKMENS: TEUN IS EXPERT IN STOPPELPLOEGEN Vakmensen
Met NEXT, Style en KEET! biedt CNV Vakmensen je drie leuke en interessante magazines over studie en werk. Bladen speciaal voor jou dus! Vol met tips over je eerste job, je vakgebied en studeren. NEXT is er voor jonge of aanstaande vakmensen in alle sectoren. Style lees je als kapper en als je werkt in de bouw, ontvang je KEET! Als je lid bent van Probeer-de-Bond ontvang je vier keer per jaar minimaal één van deze magazines. Gratis deskundige, praktische informatie bij je gratis lidmaatschap. Proefexemplaar? Kijk gauw op www.probeerdebond.nl voor meer vakbondsvoordeel en alle diensten waarvan je gebruik kunt maken. Wil je een proefexemplaar van een van de magazines o on tvangen?? Stuur S dan een e-mail naar ontvangen? n ne xt@ @cnvvakmensen.nl of bel 030 75 11 007.
[email protected] CN C V Vakmensen, speciaal voor jou! CNV
Gespiegeld
NUMMER ZES
Rik Fronczek (17) wilde altijd al in de zorg
6
werken. Nu leert hij voor tandartsassistent.
FOMO: IK BEN ERBIJ!
11
Gast te gast Ik weet het zeker, ik lijd aan FOMO: Fear Of Missing
Drukke dagen maar relaxte avonden voor
Out. En geloof me, ik ben echt niet de enige. Met de
Michael (18).
smartphone binnen handbereik is de verleiding om even op Facebook te kijken of een tweet te sturen heel groot. Zo hoef je nooit wat te missen. Wat een
Bekend werk
uitkomst!
Jean-Paul Boëtius (20) vertelt over zijn
12
debuut in de klassieker. “Dat moment Toch kan de angst om iets te missen grote gevolgen
koester ik.”
hebben. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat jongeren steeds meer onder druk staan en een burn-
Echt gebeurd
out op de loer ligt. Deze druk wordt onder meer
“In de kappersbranche levert een concur-
veroorzaakt door sociale media. Je weet wel, die virtuele ontmoetingsplekken die
rentiebeding meestal geen problemen op.”
16
Voor Fleur (25) helaas wel.
je het beeld geven dat ie-de-reen een geweldig leven leidt. Het gevolg kan
Op de zitzak
zijn dat jouw leven ontzettend saai
Ramon Berendsen (22): “Ik wil uitblinken in
voelt. Alles over dit onderwerp lees
het bouwen van 3D printers.”
18
je op pagina 22 en 23.
Bijzonder vakmens Dus wie weet: eens een weekendje niet van het ene leuke
26
Teun Heukels (31) voelt zich op de zorgboerderij als een vis in het water.
feestje naar het andere leuke feestje, en eens gewoon in je onesie op de bank? Je mist heus niets! Veel leesplezier!
En verder Anouk
Even goed lezen
[email protected]
Brandende vragen
030 751 15 21
Apps en stuff CNV Social Even weten Backstage Hebben!
4 8 10 21 22 24 31
COLOFON NEXT is een magazine van CNV Vakmensen. Tiberdreef 4 / 3561 GG Utrecht | Postbus 2525 / 3500 GM Utrecht | T 030 75 11 007 e-mail redactie
[email protected] | website www.cnvvakmensen.nl Eindredactie Mireille Struik | Redactie Anouk Zwager, Miriam de Roojj, Stefan Valk | Fotografie voorpagina Hollandse Hoogte, Clemens Rikken | Vormgeving Robert-Paul van Hardeveld | Druk Senefelder Misset, Doetinchem | Oplage 20.000 exemplaren ISSN 2214-9694 | © November 2014
Als je op het punt staat een bank te beroven...
Grenzen en mogelijkheden va Er komt een moment dat het zakgeld of de toelage van papa en mama niet meer genoeg is. Dat het dus tijd is om meer op eigen benen te gaan staan. Gelukkig zijn er heel veel prima manieren om geld te verdienen! Omdat je dan wel wat nieuwe termen en regels tegenkomt, zetten we de belangrijkste voor je bij elkaar.
De arbeidsovereenkomst In de arbeidsovereenkomst worden gemaakte afspraken over je functie, werkuren en salaris schriftelijk vastgelegd. Wanneer jij en je werkgever dit document hebben ondertekend, zijn de afspraken geldig. Vraag je dan wel een aantal zaken even goed af, zoals: wat voor soort contract teken je? Een tijdelijk of een vast contract? En voor hoeveel uur? En verdien je wel genoeg? Twijfels over je arbeidsovereenkomst? Neem contact op met CNV Vakmensen!
Leeftijd
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
Ben je nog geen 18? Dan is het belangrijk dat je goed op de hoogte
04
bent van welk werk wel en niet geschikt is voor je. Zo mag je onder de 18 geen werk doen met lawaai, trillingen of giftige stoffen. Ook mag je niet werken aan een lopende band of machine. Ben je jonger dan 16? Dan mag je niet werken in een fabriek, niet in een winkel en niet in de horeca. Twijfel je over het soort werk dat je mag uitvoeren? CNV Vakmensen geeft graag antwoord op al je vragen.
door Anouk Zwager | fotografie CNV Vakmensen
Hulp van ons?
an de bijbaan
Natuurlijk zijn er tal van andere zaken die een rol spelen als je een bijbaan wilt vinden. Meer informatie lees je op al
i
onze net vernieuwde website. Je kunt ook altijd contact opnemen met CNV Vakmensen op telefoonnummer 030 75 11 007. Wij denken graag met je mee om je op weg te helpen!
Top vijf bijbanen In Nederland is een bijbaan heel normaal. Benieuwd wat de meest voorkomende bijbanen zijn? 1. Werken in de horeca 2. Promotiewerk 3. Werken in de detailhandel 4. Werken in de supermarkt 5. Werken in een callcenter
Arbowet Als je 18 jaar of ouder bent, mag je alle soorten werk verrichten, op alle mogelijke tijden. Natuurlijk geldt dan nog steeds een aantal wetten en regels. Die staan in de zogeheten Arbowet en hebben voornamelijk betrekking op veiligheid. Zo zijn er afspraken over de maximale hoeveelheid geluid waaraan je blootgesteld mag worden. Ook afspraken over Bedrijfshulpverlening (BHV) en ziekteverzuim staan in de Arbowet.
Op tijd Ben je nog geen 18, dan is werken toegestaan voor een beperkt aantal uren per week. Dit komt door de leerplicht. De tijd die je doorbrengt op school, wordt ook meegerekend als werktijd. Ook mag je niet tot diep in de nacht werken. Simpel voorbeeld: je bent 17 jaar en een dag naar school geweest. Als 17-jarige mag je per dag negen uur werken. Jouw schooldag duurde zeven uur. Dit betekent dat je nog twee uur mag werken. Mits je werktijden niet voor zes uur ’s ochtends of na elf uur ’s avonds zijn.
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
Als jongere is het aantal uren per week dat je mag werken ook gebonden aan leeftijd.
05
Altijd bezig met techniek
Techniek of bouw is voor jongens, de zorg is voor meisjes. Of toch niet? In deze rubriek twee jong jongeren aan het woord die hun hart volgen (in plaats van vooroordelen!).
Yonna Wels Welschen (27) is bijna klaar met haar masteropleiding aan de TU in Delft technische m “Mijn broer wees me erop dat ik altijd bezig was met techniek. Ik had het eigenlijk nooit echt doorgehad. Maar het klopte, want op mijn dertiende verving ik bijvvoorbeeld het motortje van onze wasmachine. Ook vond ik het altijd leuk om aan mijn fiets te klussen. Of ik keek mee als mijn broer sleutelde aan zijn brommer.” “Dat ik Werktuigbouwkunde op de TU koos, was voor mij dus niet zo raar. Maar voor veel vrouwen blijkbaar wel. Dat realiseerde ik me de eerste dag, toen ik bijna alleen maar jongens tegenkwam. In het begin vond ik dat wat ongemakkelijk, want ze kenden al snel mijn naam. Maar ik heb altijd met veel plezier gestudeerd. Bezig zijn met technische, tastbare dingen vind ik heel erg leuk.”
“Werken aan milieuvriendelijke projecten lijkt me tof” “In mijn vervolgstudie Offshore Engineering ben ik nu onder meer bezig met ontwikkeling van systemen op zee, zoals een booreiland, groot en indrukwekkend. Of ideeën over de aanleg van pijpleidingen door zee.
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
Ik studeer nu af, bij een bedrijf, en daar onderzoek ik
06
hoe we windmolens het beste in zee kunnen plaatsen. Dat is best moeilijk en ook erg spannend! Het liefst zou ik straks een baan hebben waar ik kantoorwerk en activiteiten op locatie kan combineren. Daarbij lijkt het mij heel erg tof om mee te werken aan nieuwe, milieuvriendelijke projecten.”
door Stefan Valk
Rik Fronczek (17) is tweedejaars student tandartsassistent
|
fotografie Peter Bak
niet per se e vrouwenwerk v r ouwenwerk
“De zorgsector sprak me eigenlijk altijd al aan. In n mijn vierde jaar vmbo oriënteerde ik mij op mijn toekomst en bij de opleiding tot tandartsassistent nt dacht ik meteen: dit gaat ‘m worden! Mensen helelpen, waarbij ook medische kennis wordt vereist,, dat vind ik een ontzettend leuke combinatie.” “In de eerste liep ik stage en dit jaar weer. Twee e dagen in de week help ik bij een tandartspraktijk k in Friesland. De overige dagen ga ik gewoon naar ar
“Een ontzettend leuke combinatie” school in Leeuwarden, waar ik ook woon. In de klas ben ik de enige jongen tussen 21 meiden. Natuurrlijk mis ik soms een echt mannengesprek, maarr gelukkig zitten mijn vrienden wel op hetzelfde roc. oc. Ik heb vooral geluk dat ik een leuke klas zit.” “Ik merk wel eens verbazing bij patiënten. Ze verwachten een vrouw, maar treffen mij aan naast ast de tandarts. Maar het zijn altijd alleen maar posiitieve reacties. En laten we eerlijk zijn, het is ook k geen werk dat per se door een vrouw gedaan hoeft eft te worden.” “Volgend jaar doe ik examen. Ik zou nog kunnen doorleren voor mondhygiënist, maar ik wil gewoon oon aan de slag en hoop zoveel mogelijk mensen te kunnen helpen met hun mond- of gebitsproblemen. men.
NEXT plaatst in Gespiegeld graag ook jouw verhaal. Dus: werk je in zo’n ‘typisch’ vrouwenberoep en ben jij die zeldzame man of vrouw in de branche? Of studeer je voor zo’n beroep? Lijkt het je leuk anderen te vertellen waar je keuze vandaan komt? Stuur een mail naar
[email protected] en wie weet sta jij in de next NEXT.
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
Dat geeft veel voldoening.”
07
Een eindejaarscade Ook voor jou?! Veel werkgevers geven aan het einde van het jaar een feestelijke uitkering. Hoe zit het met de hoogte van zo’n uitkering? En heb je met een tijdelijk contract ook recht op dit financiële extraatje? De belangrijkste informatie lees je in deze aflevering
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
van Brandende Vragen.
08
door Anouk Zwager
|
fotografie Bas van Spankeren
eautje!
kering namelijk opgenomen in de cao. Best
kering als ik pas halverwege het jaar begin met werken of dan wordt ontslagen?
belangrijk, want vaak heeft de vakbond
Bijna altijd is jouw uitkering gebaseerd op
in die cao ook geregeld dat dit extra loon
de maanden dat je gewerkt hebt. Ben je
meetelt voor de opbouw van jouw pensioen.
op 1 juli begonnen, dan is je uitkering dus
Wil je weten of er in jouw cao iets staat
gebaseerd op een half werkjaar. Overigens
Niet helemaal. Een eindejaarsuitkering is
over dit extraatje? Kijk dan op onze website
maakt het niet uit of je in vaste of tijdelijk
een extraatje naast het loon dat je in een
www.cnvvakmensen.nl.
dienst bent: in beide gevallen heb je recht
uitkering. Als in jouw contract niets staat over één van deze twee uitkeringen, kan het toch zijn dat je dit extraatje krijgt. Dan is jouw dertiende maand of eindejaarsuit-
jaar verdient. Daarbij is deze uitkering bijna altijd een vast bedrag of percentage van
op de uitkering. De precieze voorwaarden
een extraatje, alleen gaat het hier om een
Hoe hoog is dit extraatje?
bruto-uitkering die bijna even hoog is als
De omvang van de eindejaarsuit-
het brutoloon. De dertiende maand is ook
verschillen per cao of contract! Kom je er niet helemaal uit? Neem gerust contact op met CNV Info: 030 75 11 007.
Hoe zit het met belasting?
je maandloon. Vandaar de omschrijving
kering of dertiende maand kan nogal eens
‘dertiende maand’. Deze is bijna even hoog
verschillen. De uitkering kan dus een bruto
omdat de belastingdienst deze betaling
maandloon of een paar procent van het
zwaarder belast dan gewoon loon. Je
bruto jaarsalaris zijn. Soms wordt er een
De eindejaarsuitkering of dertiende maand
dertiende maand ontvang je meestal in de-
‘ondergrens’ afgesproken: het bedrag dat
is een vorm van loon. Hierover betaal je
cember. Sommige bedrijven verwerken, op
jij en jouw collega’s minimaal krijgen, ligt
dus loonheffing en premies werknemers-
verzoek van de werknemers, de dertiende
dan vast. Wil je precies weten op hoeveel
verzekeringen. Er geldt
maand maandelijks in het salaris. Zo ont-
geld je kunt rekenen? Check dan even jouw
wel een bijzonder tarief
vangen de werknemers iedere maand een
contract of cao.
van 52 procent. Houd
deel van deze extra uitkering.
Help! Ik zie niets over een eindejaarsuitkering in mijn contract staan. Heb ik hier wel recht op?
hier vooraf rekening
Wat gebeurt er met mijn eindejaarsuit-
mee!
Wat is je vraag? Op je werk of op school zit je vast ook wel eens met een vraag. Bijvoorbeeld over jouw (stage)contract, je salaris of jouw arbeidsomstandigheden. Wil je deze vraag aan CNV
Dat verschilt. Een eindejaarsuitkering of
Vakmensen stellen? Bel dan gerust naar CNV Info op 030 75 11 007 of stuur een e-mail
dertiende maand is niet wettelijk gere-
naar
[email protected]. Wij helpen je graag verder!
geld. Je hebt dus niet per se recht op zo’n
NEXT VAN C CNV NV VAK VAKMENSEN VAKMEN M SEN EN
Volgens mijn arbeidscontract heb ik recht op een 13e maand; een vriend heeft het over een eindejaarsuitkering. Is dat hetzelfde?
09
door Milou Althof
|
beeld CNV Vakmensen
MEDIA
APPS
Alleen nog maar Metro De treinreizigers onder ons kennen ze maar al te
My Fitness Pal
goed: de Spits en de Metro. En altijd de split second
Verander je smartphone in een personal
twijfel (welke neem ik?!) tijdens het rennen naar
trainer en diëtist met de gratis app My
je trein. Dat hoeft niet meer, want ze verschijnen
fitness pal. Elke dag voer je precies in wat
samen als een dikkere en uitgebreidere Metro. De
je eet. De app berekent de totale calorieën,
vernieuwde Metro heeft het beste van beiden. Sterke
vetten, koolhydraten en eiwitten. En zet deze – hoe toe-
kanten van de Spits zijn sport en entertainment en
passelijk – in een taartdiagram. Ook verbrande calorieën
van de Metro regio en brengen van hard nieuws. Dat
met sporten voer je in. Met je eigen fitness pal is je doel
lees je nu allemaal in één gratis krantje. Maakt je
bereiken een stuk makkelijker.
reis toch wat fijner.
Swipe ‘n Shop
SITES
Oftewel Tinder voor kleding. Met Swipe ’n Shop swipe je door verschillende webshops als Asos, Mango en The Sting. Vind
Volle treinen
je het niks? Swipe naar links. Tof? Swipe
Staan in de trein of zo vol dat je op
naar rechts. Met een rondje Swipe ’n Shop vind je alles
het perron achter moet blijven? Ga
waar je eigenlijk niet naar op zoek was. De app is gratis,
dan naar www.volletreinen.nl. Op
maar niet zo goed voor je portemonnee.
deze website verzamelt Reizigersvereniging Rover alle klachten van treinreizigers. Je klacht invullen is snel en simpel. En de NS heeft op sommige trajecten al veranderingen doorgevoerd. Dus sta je tegen je medereizigers aan gepropt, ga dan naar de website. En geen paniek als het zó druk is dat je niet eens meer bij je telefoon kan. Ook achteraf kun je een klacht indienen.
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
Universiteit van Nederland
10
Klinkt een universiteit saai en moeilijk? Dan ken je de Universiteit van
Monopoly
Nederland nog niet. Op de website www.universiteitvannederland.nl geeft
Deze koude dagen komen de gezelschaps-
elke week een andere hoogleraar colle-
spellen vaak uit de kast. En met deze app
ges. In normale taal over interessante en
speel je het ultieme gezelschapsspel:
uiteenlopende onderwerpen. Je krijgt ant-
Monopoly. Je kunt spelen volgens de klas-
woord op vragen als ‘waar komt Tourette
sieke regels of je eigen regels toevoegen. Ook kun je een
vandaan?’ en ‘welke trucs kun je leren van
express-modus spelen waarin de risico’s en de belonin-
de beste sprekers?’ Volg eens een avond
gen groot zijn. De ultieme voorbereiding om tijdens de
college in plaats van een avond zappen.
feestdagen te winnen van je familie en vrienden.
Net zo leuk en je leert er ook nog van. Kun je indruk maken bij je vrienden.
tekst & fotografie Michael van Honschoten
Michael van Honschoten (18) volgt de mbo-opleiding Middenkaderfunctionaris Bouw. Het komende half jaar loopt hij in Sliedrecht stage bij een regionaal aannemersbedrijf.
O C H T E N D Mijn wekker gaat iedere werkdag nogal vroeg. Iets voor half zes sta ik naast mijn bed en dan neem ik eerst een douche. Tijdens het ontbijt kijk ik het journaal, want ik vind het belangrijk te weten wat er gebeurt in de wereld. Rond kwart voor zeven ben ik op mijn werk en drink ik meestal koffie met mijn stagebegeleider Mark. Om zeven uur start ik. Ik loop een rondje over de bouwplaats en daarna begin ik met administratief werk.
Boffen met een leuke en leerzame stageplek
M I D D A G In de ochtend heb ik mijn eerste boterhammen al op, dus om één uur ben ik blij dat ik kan lunchen. Daarna ga ik weer de bouwplaats op. Dat vind ik het leukst. Je ziet de bouwpraktijk. Dat is toch anders dan de theorieles van school. Mijn collega’s geven mij veel verantwoordelijkheden en dat vind ik erg leuk. Vandaag controleer ik de prefab-onderdelen op scheuren. Volgens mij heb ik best geluk met deze leuke, leerzame stageplaats.
AVOND Na mijn werk haast ik mij naar de trein
Jij ook te gast?
Het eerste wat ik doe is mijn favoriete serie
Wil jij ons ook een keer
kijken, dat is voor mij echt ontspanning. Ge-
meenemen op jouw
lukkig kan ik mijn schoolopdrachten op mijn
werk- of studiedag?
stage maken, dus is er in de avond lekker
Je mag zelf de tekst
veel vrije tijd. Als ik voetbaltraining heb, kan
schrijven en de foto’s
ik het niet echt laat maken. Voor 11 uur gaat
aanleveren. Via anouk@
het bedlampje uit, want de volgende ochtend
cnvvakmensen.nl kun je
om 05.25 uur gaat mijn wekker weer en
je aanmelden. Wij zijn
wacht een nieuwe stagedag.
heel erg benieuwd naar jouw verhalen!
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
terug. Rond half 5 ben ik meestal thuis.
11
NEXT spreekt met Jean-Paul Boëtius
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
“Scoren tijdens mijn debuut,
12
Drie zware knieblessures kregen voetballer Jean-Paul Boëtius (20) niet klein. De aanvaller van Feyenoord kwam als een komeet en speelde zelfs al in het Nederlands Elftal. Veel steun vindt de jonge topsporter in het geloof. “Als christen leer je altijd positief te blijven”, stelt hij terwijl hij zijn beugel bloot lacht. NEXT: Twee jaar geleden debuteerde je in het eerste elftal van Feyenoord. Toch had je voor die tijd al te maken met tegenslagen zoals blessureleed. Hoe lukte het je die tegenslagen te overwinnen?
de kerk. Toen ik geblesseerd was, ging
Jean-Paul: “In de jeugd stond ik inder-
heb ik ook veel steun aan mijn ouders
daad lange tijd buitenspel vanwege een
gehad. Daarnaast ben ik sowieso een
dat gemakkelijker, want in het weekend voetbal ik bijna altijd. Ik lees de Bijbel en andere christelijke boeken. Het voelt goed als ik zo dagelijks met het geloof bezig kan zijn. In de periodes van blessureleed
, was een droom die uitkwam” blessure aan mijn knie. Daardoor heb ik
positief ingesteld persoon. Dat heeft ook
het Europees kampioenschap met het Ne-
enorm geholpen.”
derlands Elftal onder 17 jaar gemist. En later ook het wereldkampioenschap. Dat waren de eerste grote teleurstellingen op voetbalgebied. In het eerste elftal van Feyenoord heb ik daarna ook een aantal maanden niet gespeeld. Weer had ik last van mijn knie.
N Je debuteerde niet zo maar in een wedstrijd, want tijdens je eerste wedstrijd in Feyenoord 1 speelden jullie tegen Ajax. Je kwam zelfs tot scoren! Hoe kijk je, twee jaar later, terug op die middag in oktober? van Feyenoord is natuurlijk erg mooi.
positief te blijven. En niet voor niets, want
Maar dat dit ook nog eens gebeurde in
ik heb gemerkt dat ik weer sterker uit die
ons stadion De Kuip én in de klassieker
periode ben gekomen. Als christen leer
tegen Ajax: het was een jongensdroom die
je altijd positief te blijven. Dan kun je ook
uitkwam. De herinnering aan die oktober-
een voorbeeld zijn voor je omgeving.”
middag koester ik uiteraard.”
N Waren er ook speciale mensen die een rol speelden bij je overwinning van deze tegenslagen?
N Was dit het hoogtepunt uit je loopbaan tot nu toe?
JP “Het geloof heeft een grote rol ge-
strijd die ik tot dusverre gespeeld heb.
JP Het is in elk geval de mooiste wed-
speeld bij mijn blessureherstel. Als ik kan, ga ik in Rotterdam op zaterdag naar
Lees verder op pagina 15 ➲
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
JP “Scoren tijdens je debuut in het eerste In die periodes heb ik geleerd om altijd
13
door Stefan Valk
|
fotografie Hollandse Hoogte - Arie Kievit
voor de wedstrijden van het eerst elftal in
zeker van genoten! De laatste weken van
De Kuip. De wedstrijden tegen Ajax waren
de voorbereiding maakte ik natuurlijk nog
altijd erg beladen. Dat voelde je al als
mee. Ik voelde toen al dat het steeds beter
supporter vanaf de tribune. Nu mocht ik
ging en dat het de spelers een echt team
N In Nederland, maar ook in het buitenland, noemt men je al een groot voetbaltalent. Kun je aangeven op welke gebieden jij je nog kunt verbeteren?
het van de andere kant meemaken en dat
werden. Dat het er uiteindelijk op het WK
JP Dat is op het fysieke vlak. Ik merk al
was heel bijzonder.”
uitkwam, was natuurlijk erg mooi om te
dat ik daarin vooruitgang boek. Ik zal niet
zien. De verwachtingen van buitenaf waren
in één week van een scharminkel in een
N Afgelopen zomer deden veel van jouw ploeggenoten mee aan het WK in Brazilië. Zelf zat je in de voorselectie, maar viel je uiteindelijk net buiten de definitieve selectie. Hoe groot was het verdriet?
vooraf niet zo hooggespannen. Dat maakte
spierbundel veranderen, haha! Dat zou
de prestaties des te knapper en verrassen-
ook niet goed zijn. Ik zit nu wel wat meer
der. Na de verloren halve finalewedstrijd
in het krachthonk. Het is zaak dat ik de
tegen Argentinië werd het toernooi voor
juiste balans tussen de trainingen op het
Oranje met de troostfinale afgesloten.
veld en krachttraining vind. Uiteindelijk
Een 3-0 overwinning op gastland Brazilië
hoop ik daarmee sterker te worden.”
JP Ik heb geen weken nodig gehad om de
maakte de knappe prestatie alleen nog
teleurstelling te verwerken. Het was wel
maar mooier.”
➲ Als jeugdspeler kregen we altijd kaartjes
op het WK gekeken. En ja, daar heb ik
eventjes zuur dat ik het WK zou missen, omdat ik bij de laatste afvallers zat. Ik had dus wel bijna in Brazilië gezeten.”
Wie JEAN-PAUL BOËTIUS
N Heb je afgelopen zomer, net als wij, toch nog kunnen genieten van het Nederlands Elftal op het WK?
Leeftijd 20 JAAR
PASPOORT
Woonplaats ROTTERDAM
JP “Nadat ik buiten de definitieve WK-selectie viel, ben ik met mijn vriendin op
BEGON BIJ FEYENOORD. SINDS PUPIL-
vakantie gegaan naar Curaçao. Daar heb
LEN AL IN DE JEUGDOPLEIDING EN
ik ook de eerste wedstrijden van Oranje
SPEELDE ZODOENDE NOOIT ELDERS BEKEND DOOR ZIJN FRAAIE DOELPUNTEN, MOOIE VOORZETTEN EN FLITSENDE PASSEERBEWEGINGEN BIJ FEYENOORD EN HET NEDER-
Litteken
LANDS ELFTAL. IN 2013 UITGE-
Als 12-jarige stootte Jean-Paul bij een
ROEPEN TOT ROTTERDAMS SPORT-
bezoek aan zijn tante zijn hoofd.
TALENT VAN HET JAAR
een lintworm onder zijn huid was
OPLEIDING VMBO OP HET THOR-
gekropen! “Zij smeerde er wat zalf op
BECKE VOORTGEZET ONDERWIJS IN
en dat ging flink branden. Maar het was
ROTTERDAM
helemaal geen worm, haha! Het enige dat ik er aan overgehouden heb, is een litteken op mijn voorhoofd.”
“Het geloof heeft een grote rol gespeeld bij mijn blessureherstel”
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
Eenmaal thuis dacht zijn moeder dat er
15
Een concurrentiebeding is een speciale afspraak in je arbeidsovereenkomst die vermeldt dat jij, na afloop van je arbeidsovereenkomst, bepaald werk niet mag uitvoeren. Denk aan werkzaamheden die uniek zijn voor jouw voormalige werkgever. Maar ook dat je niet binnen een bepaalde afstand of periode hetzelfde werk ergens anders uitvoert. Dat een concurrentiebeding tot grote pro-
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
blemen kan leiden als je het overtreedt, ondervond Fleur.
16
”Ze heeft geen kaartenbak meegenomen hoor!”
door Kees de Vos en Anouk Zwager
|
illustratie B.J. Idee
Oud-werkgever krijgt dwangsom van € 75.000,- voor elkaar
Gewoon met je vak bezig zijn, kan dus soms gewoon niet Fleur werkt al jaren bij dezelfde kapsalon in Rotterdam en heeft
met klanten meegenomen. En trouwens, een klant bepaalt zelf
een contract met concurrentiebeding. In dat contract staat dat zij
door wie hij of zij geknipt wil worden. Niet andersom.” Een jurist
in de eerste zes maanden na haar vertrek niet binnen een afstand
van CNV Vakmensen staat Fleur bij. Er volgen twee rechtszaken,
van tien kilometer mag werken bij een andere kapsalon. In 2014
die beide worden verloren. De uitspraak van de rechter liegt er niet
maakt zij de overstap naar een andere werkgever, ook in Rot-
om: een dwangsom van maximaal €75.000. “Als je dat bij elkaar
terdam. Omdat de nieuwe werkplek binnen de afgesproken tien
wilt knippen, ben je wel even bezig”, aldus Willem Kruithof.
kilometer ligt en Fleur geen problemen met haar oude werkgever wil, besluit zij samen met haar nieuwe werkgever dat zij het eerste
Bodemprocedure
half jaar bij een andere vestiging in Den Haag gaat werken. Als ze
De rechter die Fleur treft, staat bekend om zijn uitspraken. Hij stelt
voor een aantal interne scholingsdagen toch naar Rotterdam moet,
dat de dwangsom terecht is, omdat de kapster het concurrentiebe-
beginnen de problemen.
ding heeft overtreden. Willem Kruithof: “Daar zijn wij het natuurlijk niet mee eens. Het is onredelijk. Het ging om een paar scholings-
Dwangsom
dagen, Fleur werkte niet eens in Rotterdam. Omdat wij vinden dat
De vorige werkgever van Fleur ziet haar knippen, maakt daar foto’s
scholingsdagen niet onder het concurrentiebeding vallen, startten
van en begint een rechtszaak.
we een bodemprocedure. Dan komen alle feiten en verklaringen op
“In de kappersbranche levert een concurrentiebeding meestal
tafel en dan zal blijken dat de bewijsvoering van de oud-werkgever,
niet zo veel problemen op”, zegt Willem Kruithof, bestuurder bij
met een paar vage foto’s, wel heel zwak is.” Zo’n bodemprocedure
CNV Vakmensen. “Het is een kwestie van overleg en daar kom je
kan wel drie tot zes maanden duren. Al die tijd zit Fleur in onzeker-
meestal wel uit. In dit geval dus niet.” De oud-werkgever van Fleur
heid, want haar oud-werkgever kan zomaar de dwangsom opeisen.
stuurde haar intimiderende berichtjes en begon een rechtszaak.
“We hopen dat hij zo verstandig is om eerst de bodemprocedure af
“Ik dacht, wat wil je daar nou mee bereiken? Waar ben je als werk-
te wachten.”
gever mee bezig? We hebben het hier over een vrouw die gewoon met haar vak bezig wil zijn. Ze heeft echt geen kaartenbak
Veranderingen in 2015
Er gaat veel dreiging uit van zo’n grote dwangsom voor zo’n ‘foutje’. Het verhaal van Fleur laat zien dat het juridisch echt mogelijk is dat dit gebeurt. Lees daarom altijd goed je contract en stel eerder te veel dan te weinig vragen.
Zoals je in de vorige NEXT kon lezen, is het vanaf 2015 niet meer toegestaan een concurrentiebeding op te rentiebeding in jouw arbeidsovereenkomst en heb je het vermoeden dat deze erg streng is of dat het niet is toegestaan? Neem dan altijd even contact op met CNV Vakmensen: 030 751 1007. De wet- en regelgeving voor dit onderwerp is ingewikkeld en er worden vaak regels overschreden!
Tre
ka 030 an de b 75 11 0 el: 45
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
nemen in een tijdelijk contract. Staat er een concur-
17
Ramon Berendsen
Ramon Berendsen werkt als bodemonderzoeker en laborant. Een mooi beroep, vindt hij. Maar als hij de kans krijgt, zou hij graag van zijn hobby zijn beroep maken.
Wat heb je vandaag gedaan? “Vandaag ben ik druk geweest op een dijk bij Zwolle. Daar heb ik de dichtheid van het zand en de klei gemeten. De dichtheid moet aan bepaalde eisen voldoen, zodat het stevig in elkaar zit en de dijk veilig is.” Doe je dat alleen? “Ja, ik heb een mobiel lab bij me met computers en meetapparatuur.” Altijd al bodemonderzoeker willen worden? “Nee hoor! Eigenlijk ging het heel toevallig. Ik heb bij dit bedrijf ooit stage gelopen en dat is me erg goed bevallen. Daar is mijn interesse ontstaan voor dit vak.” Is het een populair vak? “Nee, we zaten met zijn zessen in de klas. Ik heb zelfs gehoord dat de opleiding
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
‘Infratechniek weg- en waterbouw’ in
18
Arnhem helemaal gestopt is. Dat is gek, want je hebt eigenlijk gegarandeerd een goedbetaalde baan als je van de opleiding af komt. Waarschijnlijk is het niet bekend genoeg.”
Wat is in jouw ogen een vakman?
Hoe ben je geïnteresseerd geraakt in 3D
“Ervaring is heel belangrijk. Een collega
printen?
van mij doet dit werk al veertig jaar en
“Aanvankelijk wilde ik een CNC-frees
die weet bij wijze van spreken zonder te
maken. Maar toen ik op het internet aan
meten al wat de uitkomst van het bode-
het zoeken was, kwam ik op Amerikaanse
monderzoek is.”
sites 3D printers tegen. Die werken zo’n beetje als een CNC-machine. Toen is het
Zijn jonge mensen net zo gedreven als de
snel gegaan. Er bestaan veel sites en
oudere generatie?
forums over 3D printen en mensen van
“Sommige jongeren wel.”
over de hele wereld helpen elkaar een 3D printer te bouwen en verbeteren.”
Wat zijn de gevaren op jouw werk? “Een oranje vest en een helm horen wel
Wat print je zoal?
tot mijn standaarduitrusting. Je moet uit-
“Op dit moment voornamelijk de onder-
kijken voor verkeer en op de bouwplaatsen
delen voor mijn nieuwe printer. Ongeveer
voor zandwagens en dergelijke. Daar zijn
zestig procent van de nieuwe printer kan
we in de opleiding bewust van gemaakt.
ik zelf, met mijn oude printer, maken. Het
Mede door het VCA-diploma weet je hoe je
frame is zo goed als helemaal geprint. De
je moet gedragen op een bouwterrein.”
elektronica en de metalen delen kan ik nog niet printen. Verder print ik onderde-
Waar kun je heen bij een conflict op je
len voor machines en probeer ik veel uit.
werk?
Zo heb ik onlangs een klok geprint.”
“Bij een vraag of conflict meld ik me tot het CNV. Sinds ik werk, ben ik lid van de
Waar print je mee?
bond.”
“Meestal kunststof. Maar ook die ontwikkeling gaat snel, ik print nu al met hout.
Waarin wil jij uitblinken?
Met de printer die ik nu aan het bouwen
“Dan kom ik toch uit op mijn hobby, het
ben, kan ik straks ook teflon printen. Dat
bouwen van 3D printers.”
is echt heel hard plastic, ideaal voor onderdelen van machines bijvoorbeeld.”
“Mijn droom is ooit voor mezelf te begin-
Moet je technisch zijn voor het bedienen
nen, maar ik heb geen idee in welke vorm.
van een 3D printer?
Misschien word ik met het 3D printen zo
“Volgens mij kan iedereen dat wel leren.”
succesvol, dat ik daar mijn beroep van kan maken.” Lees verder op pagina 20 ➲
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
Carrièreplanning?
19
door Het Span
➲ Staat die printer straks bij “Dat denk ik wel, maar dan moet je wel in meer soorten materialen kunnen printen. Alleen
plastic is niet voldoende. Dat zijn ze nu volop aan het ontwikkelen. Ik weet zeker dat dit helemaal goed gaat komen, maar vraag me niet wanneer.” Hoe ga jij er de kost mee verdienen? “Als ik mijn nieuwe printer af heb, kan ik prima industriële kwaliteit leveren. Dan ben ik klaar voor productie. Helaas zijn de meeste mensen nog niet goed op de hoogte van de vele mogelijkheden. Het moet nog tot mensen doordringen, maar dan gaat de bal vast wel rollen.” Heb je nog tips voor ons? “Ga eens naar een Fablab of kijk eens op www.shapeways.com. Als je nog niet met 3D printen vertrouwd bent, gaat er een wereld voor je open!”
Wie
RAMON BERENDSEN
Leeftijd
22 JAAR
Woonplaats BEEK Hobby’s
3D PRINTEN
Werk
BODEMONDERZOEKER/ LABORANT BIJ FUGRO
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
fotografie Bas van Spankeren
“Ik heb mijn nieuwe printer geprint met mijn oude printer”
ons allemaal in huis?
20
|
“Als bodemonderzoeker heb je grote kans op een baan”
|
fotografie CNV Vakmensen
Pimp your future Gastlessen en kantinedagen, daarvoor komt de Probeer-de-Bond naar je toe! En jullie vroegen ze massaal aan. Ook tijdens deze bezoeken schreven weer heel veel scholieren zich in als lid van Probeerde-Bond. Een succesvol jaar! Zo waren we aanwezig op MBO Utrecht tijdens de themaweek Pimp your future waarin je onder meer leerde een pitch over jezelf te schrijven. Voor de winnende pitch én nog meer leuk beeldmateriaal kun je kijken op de Facebookpagina CNV Vakmensen voor jongeren.
NEXT VAN CNV VAKMENSEN SEN
door Anouk Zwager
21
‘Leuke drukte’ ook!
Geloof het nou maar wel: stress is een sluipmoord Als je een burn-out hebt, het woord zegt het al, dan ben je opgebrand. Vrij simpele taken voelen als een enorme last en je voelt je niet meer in staat ze uit te voeren. Uit recent onderzoek blijkt dat steeds meer jongeren dagelijks stress ervaren, dé bron van alle ellende. En een burn-out ligt op de loer. Je kent het wel, de wekker gaat, je klautert uit bed, springt onder
werk of privé ontstaan.
de douche. Daar maak je in je hoofd vast een planning voor de dag.
Ook social media spelen een
Het is druk op school, je hebt veel opdrachten af te ronden en de
belangrijke rol in het ‘stress-
tentamens komen eraan. Ook op je werk - een bijbaan voor onge-
proces’. Op het internet deelt
veer vijftien uur per week - is het druk. Maar je mag niet klagen, jij
iedereen alle leuke momenten
kunt tenminste naar school en je hébt een leuke bijbaan. Terwijl de
uit het leven. Moest jij afgelopen
planning bijna rond is (alleen nog even dat uurtje sporten ergens
zaterdag het avondje uit met
tussen proppen), spring je in je kleren, graait gauw wat eten uit de
vrienden overslaan omdat je al
koelkast en pakt je tas. Terwijl je nog even een goede selfie maakt
een feestje had? Volgende keer
en deze deelt op Instagram en Facebook, ren je naar de bus. Het
ga je gewoon twee feestjes af.
eerste uur van de dag zit erop.
De foto’s zagen er namelijk super-leuk uit. Is dat nog wel leuke
Voel de druk
stress? Of misschien toch wat te
Bovenstaande omschrijving lijkt voor sommigen misschien wat
veel van het leuke?
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
overdreven. Gelukkig maar! Want er zijn al genoeg jongeren die
22
zich helemaal in het plaatje herkennen. Zo’n tien jaar geleden was
De verschijnselen
een burn-out iets voor ouderen, mensen die al langer meedraaiden
Een burn-out is echt een sluip-
in de work-life balance, maar tegenwoordig hebben vooral mensen
moordenaar, geloof dat maar.
onder de 35 hiervan last. Er is onlangs een onderzoek gehouden
In de flow van de dag, merk je
onder mensen tussen de 12 en 24 jaar. Hieruit
vaak niet hoe
bleek dat ruim 15 procent van de ondervraagden
(over)vermoeid je bent. Neem nou de ervaring van
minstens één keer per week stress ervaart en dat
Rob. “Ik was twintig jaar, net afgestudeerd en heel
35 procent van die groep hier zelfs dagelijks last
blij met mijn baan bij een grote organisatie die
van heeft. De meeste stress wordt ervaren op het
naadloos aansloot op mijn opleiding. Mijn eerste
werk of op school. Daarnaast heeft 75 procent
weken op de werkvloer waren ook echt geweldig.
last van prestatiedruk, bijvoorbeeld omdat ze ei-
Ik had het gevoel dat ik heel de wereld aan kon.
genlijk bezig zijn te presteren voor bijvoorbeeld de
Na een paar weken werd ik een beetje grieperig.
ouders of omgeving. Stress kan dus zowel vanuit
Ik nam gewoon een paracetamol en ging verder
door Anouk Zwager
|
Illustratie Anne Luchies
Stop met stressen - weggeefactie Een titel die er geen doekjes om windt: Stop met stressen, Handleiding voor jongeren met een (bijna) burn-out. Het eerste hulpboek voor opgebrande tieners én hun omgeving. Vol openhartige verhalen, maar ook tips en nieuwe inzichten van experts als psychiater Bram Bakker en mindfulnesstrainer David Dewulf.
enaar
Heb je interesse in het boek? We kunnen 3 exemplaren weggeven. Maak kans en schrijf een e-mail met je naam en je postadres naar
[email protected]. Annemieke Ruggenberg en Lotte Stegeman, € 17,99, LannooCampus
voor een trillend lijf. Hoofdpijn, veel slapen, weinig slapen, concentratieproblemen, alles kwam voorbij. Inmiddels loop ik al een jaar bij een fysiotherapeut en een psycholoog. Het gaat al stukken beter, maar een fulltime baan trek ik nog niet.”
Voorkomen is beter dan genezen Het verhaal van Rob is schokkend. En van dit soort verhalen zijn er meer dan je denkt. Het is belangrijk dat je de eerste tekenen van een burn-out herkent, zodat je meteen wat gas terug kunt nemen. Heb je een drukke baan of een zware opleiding? Veel vrienden, vrijwilligerswerk, een bijbaan en allerlei andere verplichtingen en heb je last van concentratieverlies, vermoeidheid, slapeloosheid of een gevoel van machteloosheid? Wees voorzichtig. Natuurlijk is de lijst met symptomen veel langer, dus het is ook niet onverstandig om je hier eens in te verdiepen. Voorkomen is immers beter dan genezen!
Twijfel je? Denk jij dat je een burn-out hebt of dat je er kan je helpen bij de vervolgstappen. Krijg je
schrok er zo van, dat hij mij verplichtte om in bed te blijven. Balen
ondanks de doktersverklaring problemen
natuurlijk, ik wilde gewoon werken. Helaas gingen de klachten
met je werkgever? Dan kun je CNV Vak-
niet over met een paracetamolletje en bedrust. De huisarts dacht
mensen inschakelen. Het kost tijd om een
aan stress. Waar moest ik nou stress van hebben? Ik werd bang
burn-out te boven te komen en het mag
dat het iets ernstigs zou zijn dus ging ik van dokter naar dokter.
nooit een reden voor ontslag zijn! Heb je
Uiteindelijk kwam de diagnose: een burn-out. Ik was helemaal op. Alles voelde als een zware opgave en zelfs uit bed komen, zorgde
vragen hierover, bel dan 030 751 1007!
i
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
tegenaan zit? Ga dan altijd naar de huisarts. Die met werken. Tot ik op een dag flauwviel. Mijn vader was erbij en
23
”Ik wil mezelf leren kennen én tegenkomen” Niels is voor even terug in Nederland, na twee maanden werk als kite-surfinstructeur op Aruba. Binnenkort staat hij alweer op een Oostenrijkse skipiste. En in maart vertrekt hij naar Australië. “Ik wil echt op eigen benen staan en mezelf nóg beter leren kennen.”
Wie NIELS IN ‘T VELD
PASPOORT
Leeftijd 18 JAAR Woonplaats VALKENBURG (ZH) Opleiding IK HEB ONLANGS DE OPLEIDING ‘ONDERNEMER DETAILHANDEL’ OP HET ROC LEIDEN AFGEROND. OP DIEZELFDE SCHOOL BEHAALDE IK HET DIPLOMA VOOR ‘VERKOOPSPECIALIST’. MISSCHIEN DAT IK NA MIJN TRIP DE HBO-STUDIE ‘SMALL BUSINESS & RETAIL MANAGEMENT’ WIL GAAN VOLGEN. Hobby’s ALLES MET SPORT: SURFEN, KITESURFEN, SNOWBOARDEN EN VOETBALLEN. Favoriete YouTube-film GRAPPIGE FILMPJES DIE BIJVOORBEELD OOK OP DUMPERT VERSCHIJNEN
Hoe kwam je op het idee om kitesurf-instructeur op Aruba te worden?
Favoriet tv-programma ALLES OP HET KANAAL ‘NATIONAL GEOGRAPHIC’. DIE PROGRAMMA’S OVER SURVIVALLEN IN DE JUNGLE STAAN ME WEL AAN
“In april van dit jaar begon ik met een kitesurfcursus. Omdat
Favoriete social media FACEBOOK EN INSTAGRAM. MIJN ARUBA-REIS HEB IK OP FACEBOOK
je na afronding van die cursus
MET FOTO’S VASTGELEGD. OOK HEB IK EEN FILM OVER MIJN REIS OP MIJN PROFIEL GEZET
mag lesgeven in het buitenland,
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
kwam ik op het idee het gewoon
24
te doen. Aruba is in het buitenland een
onder toezicht van een instructeur. In totaal
perfecte plek voor kitesurfers, omdat het er
heb ik zo’n honderd uur gedraaid. Omdat
Hoe kijk je terug op je Arubaanse werkperiode?
bijna altijd waait. Op de cursus in Scheve-
ik allebei mijn schoolopleidingen versneld
“Positief, het is enorm goed bevallen. Ik gaf
ningen volgde ik van ’s ochtends vroeg tot
afrondde was ik een jaar eerder klaar.
les bij Kitesurfschool Aruba. De leerlingen
’s avonds laat theorie- en praktijklessen.
Hierdoor besloot ik het buitenlandse avon-
daar zijn voornamelijk toeristen op het
Onderschat dat niet, want kitesurfen is best
tuur aan te gaan. Op eigen benen staan en
Fisherman’s Huts-strand. Door de passaat-
een gevaarlijke sport. Een ongeluk is zo
andere mensen en culturen leren kennen.
wind, die op Aruba het hele jaar waait, heb
gebeurd. Na een tijdje mocht ik lesgeven
Dat heb ik in Aruba beide wel gevonden.”
ik veel kunnen lesgeven. En verder zijn het
door Stefan Valk
|
fotografie Niels in ‘t Veld
“Ik moet nu alles zelf doen” weer en de zee natuurlijk heerlijk! Als er
het Oostenrijkse Scheffau. Daar ga ik twee
bij komt het inderdaad wel eens voor dat ik
even geen cursisten waren of geen wind,
weken een cursus tot snowboard- en skile-
mezelf tegenkom. Maar aan de andere kant
was het wat minder. Maar in die tijd heb ik
raar volgen en wil dan tot eind februari
leer je jezelf ook goed kennen. De herinne-
mijn duikdiploma behaald. In de zeventig
lesgeven. Maar eerst die cursus halen. Dat
ringen draag ik voor altijd bij me. Maar het
dagen dat ik op het eiland woonde, is het
wordt nog lastig zat, want die is helemaal
mee naar huis nemen van zulke levensles-
echter bijna nooit windstil geweest.”
in het Duits. Als het lukt, heb ik al een ski-
sen, is nog veel waardevoller.”
school waar ik les kan gaan geven.”
Hoe was het voor je om aan de andere kant van de wereld te wonen en werken? “Heerlijk. Ik koos bewust voor deze erva-
Wat zijn je plannen na je tweede buitenlandse avontuur?
ring, wilde echt het leven in een buitenland
“In maart wil ik naar Australië vertrekken.
meemaken. In Aruba moest ik alles zelf
Een derde reis dus. Hoe die trip er uit gaat
doen. Dat is best leerzaam. In Nederland
zien weet ik nog niet precies. Ik wil vooral
wordt veel voorgekauwd, maar dat was
veel van het land zien. Misschien dat ik
daar wel anders. Het was overigens ook
dan ook nog wel naar Nieuw-Zeeland ga
een bewuste keuze alleen geld mee te
om te surfen. Of Indonesië. In totaal wil ik
nemen voor de eerste maand zodat ik
zo’n vier maanden die kant op.”
echt aan de bak moest en voor mijn eigen twee maanden in een klein appartementje,
Wat drijft je om al deze reizen te maken?
naast een Nederlands café.”
“Vooral het op eigen voeten
levensonderhoud ging zorgen. Ik woonde
staan is een echte drijf-
“Dat klopt. Ik vertrek weer, nu naar
veer. Ik heb het idee dat ik door deze avonturen echt volwassen word. En daar-
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
Je bent even terug in Nederland, maar je volgende avontuur wacht alweer?
25
V
oor Teun Heukels (31) is werken in de landbouw het summum. Op zorgboer-
derij De Zwanenhoeve voelt hij zich dan ook als een vis in het water. Al kan hij door zijn verstandelijke beperking moeizaam lezen, schrijven en rekenen, hoe hij een akker ploegt of een moestuin onderhoudt, weet hij des te beter.
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
Teun Heukels, hulpboer op zorgboerderij De Zwanenhoeve
26
“Als jongetje was ik al helem
maal gek van de landbouw” Lees verder op pagina 28 ➲
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
“Al het werk met de trekker mag ik zelf doen”
27
➲
D
e Zwanenhoeve, in het Brabantse Zevenbergen, is voor Teun al ruim twaalf jaar zijn thuis. Op het erf van
de biologische zorgboerderij staat het woonhuis waar hij samenleeft met andere mensen die licht tot matig verstandelijk beperkt zijn in hun doen en laten. Elke doordeweekse dag begeeft Teun zich om iets voor negen uur richting boerderij. Zo’n vijftien mensen komen daar samen voor hun dagbesteding. De binnenploeg verzorgt bijvoorbeeld het huishouden, de koffie en de lunch. De buitenploeg houdt zich bezig met het vee, het land en de gewassen. Het moet gek lopen wil Teun niet ingedeeld worden in die laatste groep groep.
Stoppelploegen “Iedere ochtend melden we ons in de kantine om te kijken wie wat gaat doen,” vertelt Teun. “Ik hoop dan dat ik naar buiten mag en meestal is dat ook wel zo. Eigenlijk weet ik dat van tevoren al, want ik heb de dagen ervoor dan al gezien of er wat op het land moet gebeuren. Maaien, ploegen of zaaien bijvoorbeeld. In deze tijd van het jaar ploegen we het land lichtjes, om het onkruid te doden. Stoppelploegen noemen we dat.”
Ervaringsdeskundige Wie Teun spreekt over zijn werk, hoort een ervaringsdeskundige. “Ik ben opgegroeid op een boerderij. Als klein mannetje had ik al interesse in ‘het boeren’. Rond mijn vierde, reed ik al mee op grote tractoren van boeren uit de buurt. Mijn vader had vroeger een tweewielige trekker en ik keek altijd goed naar hoe hij reed. Op een dag mocht ik het zelf proberen. Eigenlijk was ik bang dat de trekker in brand zou vliegen. Of ontploffen. Zulke angsten heb ik nu eenmaal. Toen mijn vader het me uiteindelijk oplegde, heb ik het maar geprobeerd. En het ging! Toen er iets mis leek te gaan, drukte ik uit mezelf de koppeling in. Ik had dus goed opgelet.”
Vierschaar ploeg Jong geleerd, is oud gedaan. Want nog altijd bedient Teun de trekker. Onder zijn ‘collega’s’ is hij zelfs een expert. En ook vrijwel al
NEXT NUMMER 04 | 11-2014
Teuns begeleiders moeten het antwoord schuldig blijven op vragen,
28
die hij wel weet te beantwoorden. “Voor het stoppelploegen heb ik deze keer een vierschaar ploeg met slechts één stelwiel gemonteerd. Ik heb het vijfde wiel zelf, in samenwerking met een andere jongen, gedemonteerd. Nu kan ik de ploeg tijdens het werk op drie manieren afstellen. Dat werkt eenvoudiger dan een ploeg met bijvoorbeeld twee stelwielen.”
door Stefan Valk | fotografie Johan Wouters
Doorzettingsvermogen
ik dan alleen en dat vind ik wel heel fijn. In groepen werken vind ik
Toezicht is er altijd op De Zwanenhoeve. Teun heeft vanwege zijn
wel eens lastig. En dingen die ik niet leuk vind. Bij iets niet-leuks
handicap zelfs 24-uursbegeleiding nodig. Maar toch krijgt ook de
merk ik dat ik het doorzettingsvermogen niet heb. En dan doe ik het
Wajonger zijn vrijheden: “Alles met de trekker mag ik zelf doen van
dus niet. Ja, dat zie ik wel als onderdeel van mijn handicap.”
de begeleiding. Maaien, hooi schudden, een boom uit de grond trekken of bijvoorbeeld ploegen. Ik vind het erg fijn om zoveel verant-
Gelukkig
woordelijkheden te krijgen. Daar krijg ik weer vertrouwen van. Met
Teun, die op de biologische boerderij ook zijn eigen moestuintje
de trekker werken vind ik ook het allerleukst om te doen. Vaak werk
bijhoudt, weet één ding zeker: De Zwanenhoeve zal hij niet zomaar verlaten. “Ik denk dat ik hier wel voor altijd wil blijven wonen en werken. Mij maak je niet gelukkig met een woning in een grote stad.
Mooie agrarische locatie
Hier word je niet gepest. En iedereen gaat liefdevol met elkaar om.
Anita van Tetering is al acht jaar één van Teuns begeleiders
Het lijkt mij erg leuk om nog meer te leren over tuinieren of andere
op De Zwanenhoeve. De laatste jaren is Anita in dienst van
buitendingen. Mijn droom is en blijft om ooit zelfstandig aan de gang
stichting Zuidwester, eigenaar van de biologische zorgboer-
te gaan in de landbouw, maar of dat er ooit van komt weet ik niet. Op
derij. “Voor die tijd was De Zwanenhoeve van particulieren
De Zwanenhoeve ben ik in ieder geval écht gelukkig.”
en was het zelfs een biologisch-dynamische boerderij. Nog altijd starten we de dag met een gedicht en wordt er op zolder onder meer geweven en gesponnen. We hebben een winkeltje, waarin cliënten onze eigen, biologische producten verkopen. Teun is daar bijna nooit, hij werkt graag buiten. Niet gek na-
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
tuurlijk, op zo’n mooie, agrarische locatie.”
29
MahamadoMuoussa Bankoula is automonteur: er
30 jaar, uit Nig
”
n voor familie
komste “voldoende in
Jim Ve
24 jaar
“trots
FATSOENLIJK WERK - OOK VOOR JOU
rschoo
, uit De
Rijp is
op wer
r
lasser:
kresul
taten”
CNV Internationaal zet zich in voor goed en fatsoenlijk werk voor jongeren wereldwijd. Dit kan door intensieve samenwerking met vakbonden in andere landen. Het fotoboek Over de drempel van de arbeidsmarkt portretteert in zestien foto’s van twee topfotografen het grenzeloze optimisme dat jongeren met elkaar delen.
KRIJGEN OF KOPEN? Maak kans op zo’n prachtig boek en stuur ons een e-mail. We geven drie boeken weg. Mail naar
[email protected]. Over de drempel van de arbeidsmarkt (14,95) kun je ook bestellen door een mail te sturen naar
[email protected]. De opbrengsten van de boekverkoop gaan naar vakbonden in ontwikkelingslanden.
door Milou Althof | fotografie CNV Vakmensen
Smartphone printer
Chef’Special
Call of Duty
Het lijkt onmogelijk. Een foto van je smart-
In your arms is een megahit van eigen
Voor gamers is de periode rond de feestda-
phone meteen printen. De mensen van The
bodem. Op Pinkpop kreeg Chef’Special een
gen fantastisch. De ene na de andere game
Impossible Project maken het onmoge-
gouden plaat voor de hit In your arms en bij
komt namelijk met een vernieuwde versie.
lijke mogelijk. Met The Impossible Instant
En deze staat vast op het verlanglijstje:
Lab-printer druk je overal de foto’s van
de nieuwe Call of Duty. In de in novem-
je smartphone af. De breinen achter deze
ber verschenen Call of Duty: Advanced
printer zitten in Enschede in een oude po-
Warfare worden spelers meegenomen naar
laroidfabriek. Het is een groep oud-werk-
de toekomst. Naar het jaar 2054 waarin
nemers van Polaroid dat de fotografie
een private military corporation (PMC)
levend wil houden. Daarom herstellen ze
de mensheid moet redden. De wereld is
bijvoorbeeld polaroid camera’s. Ze vinden
namelijk verwoest en de gamer sluit zich
het zo jammer dat zo veel foto’s alleen
aan bij PMC om te helpen. Je bent uitgerust
maar op je telefoon staan. Maar dat is nu
met de nieuwste technische snufjes en
dus verleden tijd! Je legt je iPhone bovenop
beste wapens.
de lens van de scanner en je foto wordt als Polaroid geprint. The Impossible Instant Lab heeft een ingebouwde batterij waardoor je over kunt printen. Heel erg tof dus. Minder tof is dat de printer alleen werkt met iPhones, 8 fotopapiertjes € 20,- kosten en de printer zelf € 249,- kost. Even lief lachen naar de kerstman dus. Concert At Sea was het platina. Het mag duidelijk zijn: de cheffie’s veroveren het land. In your arms is geschreven voor de overleden vader van zanger Joshua Nolet. Het nummer is prachtig, maar geen typisch Chef’Special nummer. Hun muziek is een combinatie van funk, rap en pop, met rock en een beetje reggae en ska. De rest van het album Passing Through lijkt ook niet vrolijk. Live is Chef’Special een spektakel.
Belangrijk in deze nieuwe versie is het
Tijdens de uitverkochte clubtour haalden
meeslepende verhaal en een personage
de cheffie’s alles uit de kast. Caribische
van iconische proporties: Jonathan Irons.
trommelaars, een gastoptreden van Typ-
Deze held wordt gespeeld door acteur
hoon en een 12-jarige trompettist. Als de
Kevin Spacey. Voor het maken van de game
cheffie’s komen, is het feest. En met hun
is de nieuwste technologie gebruikt. En
album Passing Through haal je dat feestje
dat merk je. Call of Duty fans hebben lang
nu ook in huis. Doen!
moeten wachten. Drie jaar heeft het gekost om Advanced Warfare te creëren. Maar hij is het wachten waard.
NEXT VAN CNV VAKMENSEN
op deze hit. Dat is meer rap, dansbaar en
31
Heb jij je al aangemeld voor een gratis lidmaatschap? Wij laten jou ervaren hoe het is om lid te zijn van een vakbond. Daarom krijg je de kans een gratis lidmaatschap aan te gaan voor twee jaar. Tijdens die periode kun je letterlijk de bond proberen en na die twee jaar bepaal je zelf of je lid wilt blijven.
Heb je een probleem met je werkgever? kgever? Weet je niet hoe je te veel betaalde belasting kan terugvragen? Heb je een vraag over vakantiedagen? agen? Wij geven niet alleen advies, maar helpen je e ook op weg.
Als lid van Probeer-de-Bond profiteer je ook k van kortingen op verzekeringen én bij leuke hippe winkels. Daarnaast ontvang je vier keer per jaar het magazine NEXT. Kortom: het is tijd om de bond te proberen.
Schrijf je in via www.probeerdebond.nl
Vakmensen