Jaarverslagenonderzoek 2012 Diversiteit in de besturing van AEX en AMX fondsen
Marthe Paauwe Ber Damen 18 juni 2012
Jaarverslagenonderzoek 2012 Diversiteit in de besturing van AEX en AMX fondsen
Inhoud 1. Onderzoeksopzet 1.1 Inleiding 1.2 Onderzochte bedrijven 1.3 Onderzoekgegevens
2. Uitkomsten Diversiteit
Pagina 1 1 1 2
3
2.1 Samenstelling Raad van Bestuur 2.1.1 Vrouwen in Raad van Bestuur 2.1.2 Nationaliteiten in Raad van Bestuur
3 3 4
2.2 Samenstelling Raad van Commissarissen 2.2.1. Vrouwen in Raad van Comissarissen 2.2.2. Nationaliteiten in Raad van Commissarissen
5 5 5
PERSBERICHT
Nederlandse vrouw blijft achter in Raad van Bestuur Utrecht, juni 2012 – Nederlandse vrouwen zijn sterk ondervertegenwoordigd in Raden van Bestuur. Dit blijkt uit onderzoek van Berenschot naar diversiteit binnen AEX- en AMXfondsen. Momenteel zijn slechts 5% van de bestuurders vrouw. Van deze vrouwen is een derde Nederlands, terwijl van de mannelijke bestuurders twee derde uit Nederland komt. Hieruit blijkt dat het aandeel van Nederlandse vrouwen in Raden van Bestuur achter blijft. Uit jaarlijkse analyse van Berenschot naar diversiteit in de besturing van AEX- en AMX-fondsen blijkt dat het aandeel vrouwen in Raden van Bestuur toeneemt. Tussen 2006 en 2011 is het aandeel vrouwen van 2% naar 5% gestegen. Het afgelopen jaar is het aantal vrouwelijke bestuursleden met twee toegenomen, waardoor nu negen van de 176 bestuursleden vrouw zijn. Met name bij de AMX bedrijven blijft het aandeel vrouwen in het bestuur achter, namelijk één vrouw op 83 bestuursleden (1,2%). Het onderzoek laat tegelijkertijd zien dat 68% van de bestuurders Nederlands is, een aandeel dat sinds 2006 redelijk stabiel is. Hierbij telt een Raad van Bestuur in 2011 gemiddeld 1,8 nationaliteiten, terwijl dit in 2006 nog 2,1 was. Opvallend is verder dat slechts 33% van de vrouwelijke bestuurders de Nederlandse nationaliteit heeft. De overige vrouwelijke bestuurders komen uit België, Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten. “Blijkbaar hebben bedrijven moeite om Nederlandse vrouwen aan te trekken voor bestuursfuncties”, geeft Berenschot-adviseur Marthe Paauwe aan: ”Om dit te realiseren hebben bedrijven meer aandacht nodig voor ontwikkeling en doorgroei van Nederlandse vrouwelijke talenten.” De diversiteit binnen Raden van Bestuur is de afgelopen jaren niet gegroeid. Het aantal nationaliteiten neemt af, en het aandeel vrouwen groeit beperkt. “In onze (advies)praktijk zien we dat diversiteit leidt tot betere besluitvorming vanwege de verschillende invalshoeken en benaderingen,” aldus Berenschot directeur Ber Damen: “Hiervoor is leiderschapsontwikkeling nodig dat gericht is op het herkennen, stimuleren en benutten van diversiteit.”
Noot voor de redactie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ber Damen: 06 - 15 014 754,
[email protected] of Dimphy van der Zanden, communicatiemanager: 06 – 53 478 450,
[email protected]
1. Onderzoeksopzet
1.1 Inleiding Berenschot doet sinds 2007 jaarlijks onderzoek naar structuur-, goverance- en beloningsgegevens van de beursgenoteerde bedrijven aan de AEX en AMX midcap. Voor dit onderzoek zijn de jaarverslagen van 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 geanalyseerd van de 25 bedrijven, die genoteerd staan in de AEX index zijn genoteerd en de 25 bedrijven die genoteerd staan in de AMX/Midcap. 1.2 Onderzochte bedrijven De onderzochte bedrijven zijn de volgende, opgedeeld naar AEX en AMX midcap fondsen. Het onderstaande tabel geeft een overzicht van bedrijven die in 2011 genoteerd waren.
Bedrijf Aegon Ahold Air France KLM Akzo Nobel Aperam Arcelor Mittal ASML Boskalis Westm.,Kon. Corio DSM Fugro Heineken NV ING Group KPN Philips PostNL Randstad Reed Elsevier SBM offshore Royal Dutch Shell TNT Express TomTom Unibail-rodamco Unilever Wolters Kluwer
Fonds AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX AEX
Bedrijf Aalberts Industries AMG Arcadis ASM International BAM Groep, Kon. BinckBank Brunel International CSM Delta Lloyd Eurocommercial Properties Heijmans Imtech LogicaCMG Mediq Nutreco Holding Ordina Pharming SNS Reaal Ten Cate Unit 4 USG People Vastned Retail Vopak, Kon. Wavin Wereldhave
Fonds AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX AMX
1
1.3 Onderzoekgegevens De gegevens die uit de jaarverslagen zijn onderzocht betreffen de volgende onderwerpen:
Algemene gegevens o
Governance structuur (onetier/ twotier)
o
(Groei van) omzet en netto winst
o
Aantal medewerkers en personeelskosten
Diversiteit Raad van Bestuur o
Omvang Raad van Bestuur
o
Geslacht
o
Nationaliteit
Diversiteit Raad van Commissarissen o
Omvang Raad van Commissarissen
o
Geslacht
o
Nationaliteit
o
Commissies van Raden van Commissarissen
Uit de lijst van de bovenstaande gegevens hebben we geanalyseerd en verschillende vergelijkingen getrokken tussen gegevens. In hoofdstuk twee geven we een overzicht van de belangrijkste uitkomsten met betrekking tot diversiteit.
2
2. Uitkomsten Diversiteit
2.1 Samenstelling Raad van Bestuur In 2006 had 11% van de AEX en AMX-bedrijven een raad van bestuur met twee personen. In 2010 steeg dit percentage tot 28%. In deze gevallen bestaat de raad van bestuur uit een Chief Executive Officer (CEO) en een Chief Financial Officer (CFO). De toename van raden van bestuur met twee personen valt te verklaren uit het feit dat het percentage bedrijven met directeuren van business units in de raad van bestuur over dezelfde periode daalde van 60% naar 38%. Daardoor liep de gemiddelde bezetting van raden van bestuur sinds 2006 terug van 4,4 naar 3,6 personen.
2.1.1 Vrouwen in Raden van Bestuur Uit de jaarlijkse analyse van Berenschot naar diversiteit in de besturing van AEX- en AMX-fondsen blijkt dat het aandeel vrouwen in Raden van Bestuur toeneemt. Tussen 2006 en 2011 is het aandeel vrouwen van 2% naar 5% gestegen. Het afgelopen jaar is het aantal vrouwelijke bestuursleden met twee toegenomen, waardoor nu negen van de 176 bestuursleden vrouw zijn. Waarden Gemiddelde van RvB Percentage Vrouwen
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2% 3% 3% 3% 4% 5%
Met name bij de AMX bedrijven blijft het aandeel vrouwen in het bestuur achter, namelijk één vrouw op 83 bestuursleden (1,2%). Echter, groei vrouwen is wel weer redelijk gezien afname van de totale omvang RvB. 2006
Gemiddelde van RvB Percentage Vrouwen
2007
2008
2009
2010
2011
AEX AMX
AEX AMX
AEX AMX
AEX AMX
AEX AMX
AEX AMX
4%
7%
6%
6%
8%
9%
0%
0%
0%
0%
0%
1%
3
2.1.2 Nationaliteiten in Raden van Bestuur Een Raad van Bestuur in 2011 telt gemiddeld 1,8 nationaliteiten, terwijl dit in 2006 nog 2,1 was. Gemiddelde van Nationaliteiten
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2,1 2,1 2,1 2,0 1,9 1,8
Het onderzoek laat tegelijkertijd zien dat 68% van de bestuurders Nederlands is, een aandeel dat sinds 2006 redelijk stabiel is. Gemiddelde van % Nederlanders in RvB
2006 2007 2008 2009 2010 2011 67% 64% 63% 66% 65% 68%
Opvallend is dat slechts 33% van de vrouwelijke bestuurders de Nederlandse nationaliteit heeft. Van de in totaal negen vrouwelijke bestuurders hebben 3 bestuurders de Nederlandse nationaliteit, 2 de Belgische, 2 de Franse, 1 de Britse en ten slotte 1 bestuurder uit de verenigde staten.
KPN
Functie RvB vrouw Sustainability, Human Resources and Communications COO CFO
TNT Express
CEO
TNTPost NL
USG People
Member CFO CRO CFO
Wolters Kluwer
CEO
Bedrijven Aperam Corio
TomTom Unibail-rodamco
Nationaliteit RvB vrouw Belgie NL NL FR NL GB FR Belgie US
4
2.2 Samenstelling Raad van Commissarissen In de onderstaande tabel geven we de ontwikkelingen vanaf 2006 met betrekking tot de samenstelling van Raden van Commissarissen. Hieruit blijkt dat de gemiddelde omvang van RvC de afgelopen jaren iets gedaald is van gemiddeld 6,9 naar 6,7 leden. Het aantal commissies stijgt daarentegen. Dit is toegenomen van gemiddeld 2,6 naar 3,0 commissies in 2011.
2.2.1 Vrouwen in Raden van Commissarissen Het aandeel vrouwen in Raden van Commissarissen groeit de afgelopen jaren gestaag. Van 8% in 2006 naar 14% in 2011. 2006 2007 2008 2009 2010 2011 8% 9% 9% 11% 12% 14%
Gemiddelde van RvC Percentage Vrouwen
2.2.2 Nationaliteiten in Raden van Commissarissen Het aantal nationaliteiten in de RvC van AEX en AMX fondsen is de afgelopen jaren af en toegenomen met een gemiddelde van 2,8 nationaliteiten per RvC in 2011. Het percentage van Commissarissen dat uit Nederland komt, was in 2011 65%; dit is hetzelfde als in 2006, dus de RvC worden niet internationaler.
Gegevens (gemiddelden)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Omvang RvC
6,94
6,91
6,70
6,88
6,73
6,74
Aantal Commissies
2,6
2,6
2,6
2,8
2,9
3,0
Aantal Nationaliteiten in RvC
2,85
2,98
2,82
2,75
2,56
2,78
% Nederlanders in RvC
65%
66%
66%
66%
70%
65%
Aantal vrouwen in RvC
30
30
35
45
46
53
Percentage Vrouwen in RvC
8%
9%
9%
11%
12%
14%
5