Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
2 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
3
Jaarverslag 2012
Voorwoord Het jaar 2012 was er een met dubbele gezichten. Enerzijds werden we nog harder geconfronteerd met de gevolgen van de economische crisis. Anderzijds konden we constateren dat we met de lijn die we in voorgaande jaren hebben ingezet met de Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak, nog steeds een koers te pakken hebben. Hiermee kunnen veel Enschedeërs op een slimme en doordachte manier weer op het juiste spoor naar de toekomst worden gezet. De persoonlijke benadering, die al eerder succesvol bleek, zorgt ervoor dat we werkzoekenden en werkgevers bereiken en aanspreken. In dit jaarverslag leest u hier meer over. De doelstellingen in 2012 waren vooral gericht op de pijlers werken, leren, meedoen en jongeren. Alle beschikbare middelen werden ingezet om de weg naar werk, scholing en actief meedoen te plaveien. Echter, zowel landelijk als in Enschede steeg het aantal uitkeringen. De instroom is toegenomen, maar gelukkig ook de uitstroom. Helaas is de instroom wel hoger dan de uitstroom. In de wijkgerichte- en doelgroepgerichte aanpak zijn mooie resultaten te benoemen. Samenwerking met partners in de stad, zoals bij PS:Doen!, leidt tot werk- en stageplekken. Deze plekken zijn essentieel om mensen te laten meedoen voor wie werken nog een stapje te ver is. De integrale aanpak werpt vruchten af. Maar ook hetgeen er speciaal voor de werkzoekende vrouwen wordt georganiseerd zoals FIFE, de vrouwenbeurscafés en de Tafel van één gesprekken levert positieve resultaten op. Ook op het gebied van onderwijs is er op een goede manier opgetrokken met partners. Diverse projecten werden samen in het leven geroepen. Zoals Licare, gericht op banen in de zorg met samenwerkingspartner Livio, een gastouderopleiding, de opleiding tot chauffeurs leerlingenvervoer vanuit de loondispensatie met Connexxion. Of de routekaart naar de arbeidsmarkt, ontwikkeld door het ROC, voor meer dan 200 werkzoekenden. De ‘Werkgever op kop’ vormt nog steeds het centrale uitgangspunt van de Enschedese arbeidsmarktaanpak. Deze werkwijze maakt het niet alleen mogelijk om snel in te kunnen spelen op de vraag vanuit de Twentse
4 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
arbeidsmarkt. Werkzoekenden kunnen op deze manier waardevolle praktijkervaring opdoen en hun talenten ontplooien. Om werkgevers bewust te maken van het sociaal ondernemerschap en hun daarvoor te belonen, is het Keurmerk Werkpakt ontwikkeld. De kansrijke sectoren blijven de zorg, techniek en logistiek. In deze sectoren zijn het afgelopen jaar veel projecten opgestart bij diverse instellingen en organisaties in Enschede. De werkloosheid onder jongeren blijft helaas oplopen. Om te voorkomen dat deze jongeren langdurig werkloos worden en later moeilijk kunnen aanhaken op de arbeidsmarkt zijn in 2012 diverse projecten opgezet. Het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid en 1000-jongerenplan voor kansarme jongeren zijn hier twee voorbeelden van. We blijven ons nadrukkelijk richten op deze jongeren, zodat zij op het moment dat de arbeidsmarkt zich weer herstelt, direct aan het werk kunnen. Met dit jaarverslag krijgt u een compleet beeld van de resultaten die in 2012 behaald zijn. Door de vele wijzigingen in de Wet werk en bijstand (WWB), de economische crisis, de toename van het aantal uitkeringsgerechtigden en het nieuwe uitvoeringsproces binnen het programma Economie en Werk was het niet altijd even makkelijk. Toch kunnen we stellen dat we op de goede weg zijn. We doen het in vergelijking met andere gemeenten goed, zeker als het gaat om de bestrijding van jeugdwerkloosheid. Ook de strategische doelen zijn gehaald die we in het kader van de Enschedese Arbeidsmarktaanpak hebben gesteld. Daarnaast blijven we op alle fronten actief om op basis van de centrale pijlers ‘werken’, ‘leren’, ‘meedoen’ en ‘jongeren’ de resultaten nu en in de toekomst verder te verbeteren. Patrick Welman Wethouder Werk & Inkomen
Jaarverslag 2012
Inleiding Het hebben van werk is belangrijk. Niet alleen belangrijk omdat het brood op de plank brengt. Maar ook omdat het mensen een gevoel van eigenwaarde geeft; je hoort er bij en je bent nuttig voor de maatschappij. Daarom is de hoofddoelstelling van het programma Economie en Werk om te bouwen aan een economisch sterk Enschede. Dit moet voldoende en adequate banen opleveren voor de Enschedese beroepsbevolking voor nu en in de toekomst. Ook is het belangrijk dat mensen die nog niet direct aan het werk kunnen niet aan de kant blijven staan. Door deelname aan verschillende participatie- en leerwerktrajecten worden zij op de arbeidsmarkt voorbereid. In de Enschedese Arbeidsmarktaanpak staan de werkgevers aan kop. Door de vraagzijde naar werk en scholing tot uitgangspunt te nemen, wordt getracht zoveel mogelijk mensen te laten participeren op de reguliere arbeidsmarkt. Met als beoogd eindresultaat: tevreden werkgevers en zo min mogelijk uitkeringslasten. Uitgangspunt hierbij is dat vrijwel iedereen kan werken. Veel meer mensen dan verwacht kunnen op eigen kracht werk vinden. Mits zij maar gemotiveerd zijn en op de juiste manier zoeken naar werk. De kritische factoren voor het vinden van werk liggen in de zoekintensiteit (elke dag er intensief mee bezig zijn en de juiste manier van zoeken). De burger moet zelfredzaam zijn of worden, gemotiveerd zijn en met zelfvertrouwen zichzelf kunnen ontwikkelen. Hierdoor wordt het mogelijk in te spelen op de veranderende omstandigheden op zowel de arbeidsmarkt als in de privésituatie (het omgaan met levensproblemen). De gemeente stimuleert en faciliteert burgers hierbij vanuit het oogpunt van duurzame bijstandsonafhankelijkheid, zelfredzaamheid (zelfsturing, regie nemen in eigen leven) en succesvol
zijn (leren van successen en tegenslagen). Maar voor degene die dat nog niet lukt, is er inkomensondersteuning.
Strategische doelen gehaald! De gemeenteraad van Enschede heeft met de nota ‘De werkgever op kop’ een kader voor het arbeidsmarktbeleid vastgesteld. Hierin zijn taakstellingen vastgelegd voor vier strategische doelen: ‘Werken’, ‘Leren’, ‘Meedoen’ en ‘Jongeren’. Het belangrijkste doel is duurzaam regulier betaald werk en participatie voor iedereen! De cijfers hieronder laten zien dat er tot nu toe een mooi resultaat is behaald.
Strategische opgave Werken De taakstelling voor 2012 bedroeg 375 gestarte trajecten. Het realisatiecijfer over het jaar 2012 was 399. Dit is meer dan de afgesproken taakstelling (106%). Ten opzichte van vorig jaar is dit ook een verbetering. In 2011 was de taakstelling 375 en bedroeg de realisatie 366 (97.6%). De totale taakstelling over beide jaren is 750. Het totale realisatiecijfer over 2011 en 2012 komt hiermee op 765 (102%).
Strategische opgave Leren De taakstelling voor de strategische opgave Leren is in 2012 ruimschoots behaald. De taakstelling bedroeg 400; de realisatie was 636 (159%). Dit is een forse stijging ten opzichte van 2011. In 2011 was de taakstelling 400 en bedroeg de realisatie 487 (105.1%). De totale taakstelling over beide jaren is 800. Het totale realisatiecijfer over 2011 en 2012 komt uit op 1123 (140.4%).
Totale taakstelling 2011/2012
Realisatie
1. Werken Directe plaatsing bij werkgevers gericht op regulier werk. Klimopbanen en loondispensatie.
750
765 (102%)
2. Leren Arbeidsmarktgerichte scholing.
800
1123 (140,4%)
1270
1590 (125%)
440
529 (120%)
3260
3725
Strategische doelen
3. Meedoen Activering door directe plaatsing bij werkgevers en instellingen. Klimopbanen. 4. Jongeren Jongeren tot 27 jaar (onderdeel van strategische doelen 1 t/m 3). Totaal
5
Strategische opgave Meedoen Als betaald werk (nog) een stap te ver is dan wordt nagegaan op welke wijze de kansen op betaald werk kunnen worden vergroot. Het hoogst haalbare doel blijft betaald werk. Er wordt gestart met een programma dat op de situatie van de WWB-werkzoekende is afgestemd. Zo wordt duidelijk in welke richting de werkzoekende aan het werk kan eventueel met behulp van scholing. Ook vrijwilligerswerk valt onder deze opgave. Vrijwilligerswerk gevolgd door scholing en/of werkervaring kan een opstap zijn naar betaald werk. Voor deze strategische opgave wordt nauw samengewerkt met werkgevers. Dit maakt het mogelijk WWB-werkzoekenden bij werkgevers te plaatsen in Klimopbanen. De werkgever zorgt voor de begeleiding. In sommige situaties is extra intensieve begeleiding van de WWB-werkzoekenden noodzakelijk. Wanneer werkgevers deze begeleiding niet zelf kunnen bieden, schakelt de gemeente hiervoor instanties als Surplus en Stadstalent in. De taakstelling voor de strategische opgave Meedoen is in 2012 ruimschoots behaald. Deze was over de jaren 2011 en 2012 1270. De realisatie was 1590 (125%).
Strategische opgave Jongeren Binnen de Enschedese arbeidsmarktaanpak is voor jongeren een aparte doelstelling opgenomen. Hiermee wordt een extra impuls gegeven aan de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Vooral jongeren tussen de 23 en 27 jaar zijn de dupe van de huidige crisis. De Enschedese aanpak is er op gericht dat jongeren zo snel als mogelijk werk vinden of terug gaan naar school. Ook de taakstelling voor de strategische opgave Jongeren is ruimschoots gehaald. De taakstelling bedroeg 220. De realisatie was 280 (127.3%). Dit is een forse stijging ten opzichte van 2011. Toen was de taakstelling 220 en de realisatie 249 (113.2%). De totale taakstelling over beide jaren is 440. Het totale realisatiecijfer over 2011 en 2012 komt uit op 529 (120.2%).
Financiering werken, leren, meedoen, jongeren In 2012 is een bedrag van ruim 20,7 miljoen euro uitgegeven aan re-integratie en de daaraan gekoppelde werkzaamheden. Deze werkzaamheden zijn voor 17,6 miljoen euro bekostigd vanuit het participatiebudget voor 2012 en voor 3 miljoen vanuit de meeneemregeling 2011.
6 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Besteding Re-integratie 2012
Bedrag
Werken
4.258.545
Leren
4.042.733
Meedoen Overig/Flankerend Totaal
10.215.260 2.214.638 20.731.176
Jaarverslag 2012
Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding
4 5
Jaarverslag 2012 1. Werken 2. Leren 3. Meedoen 4. Jongeren 5. Inkomen
7 7 13 17 22 25
Bijlagen 1. Bestandsontwikkeling, -samenstelling, arbeidsverplichtingen, aanvragen en uitgaven levensonderhoud 2. In- en uitstroom WWB 3. Educatie en inburgering 4. Armoedebeleid 5. Debiteuren, handhaven 6. Kwaliteit dienstverlening
33 33 35 38 39 41 42
7
Jaarverslag 2012
1. Werken De economie verkeert helaas al geruime tijd in zwaar weer. Dit uit zich in een groot aantal geregistreerde werkzoekenden bij het UWV en het stijgende aantal WWB-uitkeringen. Onder 55-plussers is het percentage werkzoekenden het hoogst. Het herstel van de arbeidsmarkt verloopt traag. De verwachting is dat pas na 2014 het aantal werkzoekenden daalt. In de meeste sectoren wordt de komende jaren een krimp van de werkgelegenheid verwacht. Deze krimp is het sterkst in de industrie, de bouw en het openbaar bestuur. Echter in de sectoren zorg, techniek en logistiek zijn en blijven er kansen op betaald werk. Het hoofddoel van het programma Economie en Werk is te bouwen aan een economisch sterk Enschede. Daarom staat in de Enschedese arbeidsmarktaanpak de werkgever ook letterlijk aan kop. De aanpak maakt het mogelijk om snel op de vraag van de werkgever in te spelen. Daarnaast zijn diverse instrumenten beschikbaar die gebruikt kunnen worden om de werkgever zo goed mogelijk te faciliteren. In de Enschedese arbeidsmarktaanpak is ook gekozen voor vernieuwing richting de werkzoekende met als uitgangspunt dat iedereen letterlijk actief wordt. Zo levert de nieuwe werkzoekendenbenadering veel input voor een goede diagnose. Deze input wordt gebruikt om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Ook andere initiatieven zoals banenmarkten en de ‘Ronde tafelgesprekken’ worden ingezet om werkgevers en werkzoekenden bij elkaar te brengen. Op de valreep van 2012 werd op verzoek van wethouder Welman een start gemaakt met het ‘Arbeidsmarktoffensief’. Dit offensief speelt in op de werkgeversbehoefte naar toekomstig personeel, door het arbeidsfit maken en houden van werkzoekenden. Het doel is tweeledig: enerzijds zoveel mogelijk langdurig werkzoekenden begeleiden naar werk, betaald of onbetaald. Anderzijds is er speciale aandacht voor werkloze jongeren, om ook hen zo snel mogelijk een plek te geven in het arbeidsproces. De aanpak is persoonlijk en gericht op de mogelijkheden en kansen van de werkzoekende.
8 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Werkgeversbenadering Enschedese arbeidsmarktaanpak: Werkgever op kop De ‘Werkgever op kop’ vormt het centrale uitgangspunt van de Enschedese arbeidsmarktaanpak. Er is gekozen om de werkgevers nadrukkelijk te betrekken bij die aanpak. Dit onder de noemer ‘Werkpakt’. Hierbij geldt dat hoe meer de competenties van de werkzoekende aansluiten bij de vraag van de werkgever, hoe gemakkelijker de werkzoekende kan worden bemiddeld naar werk. Om uitval te voorkomen ligt in deze aanpak de begeleiding van de werkzoekenden bij de werkgever. Het programma Economie en Werk ondersteunt de werkgever hierbij. Hierbij wordt gebruik gemaakt van eigen personeel. Deze werkwijze is niet alleen directer maar ook goedkoper en beter. Om die reden is afscheid genomen van de re-integratiebedrijven. Uitgangspunt is dat werkgevers met zo min mogelijk adviseurs Werk te maken krijgen. Dit is ook een reden geweest om de commerciële taken op het gebied van ‘Begeleid werken’ en ‘Detacheringen’ van de DCW onder te brengen bij het programma Economie en Werk. Deze werkwijze werpt zijn vruchten af. In 2012 zijn veel contacten gelegd met werkgevers. Ook de leden van het college van B&W hebben in 2012 meer dan voorheen bedrijfsbezoeken afgelegd. Dit wordt door de werkgevers positief gewaardeerd. Ook zijn er diverse projecten gestart rondom Social Return On Investment en het plaatsen van werkzoekenden. De pilot loondispensatie en het project Begeleid Werken laten eveneens goede resultaten zien. In het verslag ‘Kwalitatieve verantwoording Werkgever op Kop’ wordt hier uitgebreid verslag van gedaan.
Keurmerk Werkpakt Werkpakt is het keurmerk van de gemeente Enschede voor ondernemers die zich onderscheiden door sociaal ondernemerschap. ‘Werkpakt’ ondernemers onderkennen de talenten van werkzoekenden met afstand tot de arbeidsmarkt, bieden hen perspectief en vertalen dit in succesvol en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
belangrijke rol gespeeld. Samen zien we mogelijkheden voor groei en werkgelegenheid in deze regio als het om beveiliging en toezicht gaat.” Als voorbeeld noemt hij de beveiliging van de luchthaven. Die is opgezet met uitkeringsgerechtigden. “We krijgen van de gemeente ook veel kansen om interessant werk te doen. Ik vind de relatie met de gemeente heel belangrijk. Dat een wethouder bij ons op bezoek komt doet ons goed.”
Uitreiking Werkpakt keurmerk
Het Werkpakt Keurmerk is in 2012 ontwikkeld. Werkgevers die zich onderscheiden door sociaal ondernemerschap, ontvangen van de gemeente het Werkpakt keurmerk. Met dit keurmerk wil de gemeente werkgevers bewustmaken van hun maatschappelijke rol en hun daar tevens voor belonen. Het keurmerk gaat ook een rol spelen in niet-Europese aanbestedingen.
Uitgelicht
Werkpakt keurmerk Tijdens de Military in oktober 2012 werden door wethouder Patrick Welman de eerste keurmerken uitgereikt aan: Asito, RJ Safety & Security, Visschedijk hoveniers, Bolscher, Livio en Huiskes Kokkeler. Zij droegen het afgelopen jaar concreet bij aan duurzame oplossingen voor werkzoekenden en traden daarbij op als ambassadeur.
Regionale Toezichtshouders Groep blij met gemeente Enschede!
Harald Gejas, operationeel manager RTG: “Wij hebben de ambitie met RTG een gebied van 100 kilometer rond Enschede te bedienen en hebben daarvoor de juiste mensen nodig. De functies bij RTG kunnen goed uitgevoerd worden door mensen met een arbeidsbeperking. Samen met het ROC, het Werkplein en de gemeente hebben we een convenant gesloten. Het plan behelst dat RTG mensen opleidt tot beveiligers op MBO2 niveau.” Voor Harald Gejas is de samenwerking met Elif Durdabak, adviseur Werk van de gemeente, van groot belang. “Zij begrijpt wat een werkgever wil en nodig heeft. We zien RTG als een familie waarbij loyaliteit, integriteit en kwaliteit hoog in het vaandel staan. Iemand moet wel bij ons passen. Mensen die beseffen dat zij, als zij in een uniform lopen, jouw bedrijf vertegenwoordigen. De selectie die we maken is daarom vooral op houding en gedrag gebaseerd. Deed ik vroeger allerlei intakegesprekken zelf, wat me overigens veel tijd kostte, stuur ik nu een functieprofiel naar Elif. Zij doet de selectie en samen beslissen we of iemand bij ons past of niet . Elif en ik zien elkaar regelmatig. Ook als ik onaangekondigd kom maakt ze tijd voor me en regelt zij voor mij wat ik vraag. We merkten bijvoorbeeld dat voor veel deelnemers de stap vanuit de opleiding Arbeidsgekwalificeerd Assistent (AKA) naar een MBO-2 opleiding behoorlijk groot was. Samen zijn we altijd op zoek naar oplossingen.
Al ruim 12 jaar heeft het Enschedese beveiligingsbedrijf RJ Safety & Security een prettige werkrelatie met de gemeente Enschede. RJ Safety & Security biedt een totaalconcept op het gebied van beveiliging en veiligheid. Een relatief nieuwe tak van sport is de Regionale Toezichtshouders Groep (RTG). Deze is in 2011 ontstaan uit de overname van de stadswachten. RTG heeft op dit moment acht mensen in dienst, zes leerwerkplekken en biedt stageplekken aan ROC studenten. René Jansen, oprichter RJ Safety & Security en thans directeur RTG: “Drie jaar na onze oprichting deden wij zaken met de DCW. Eerst voor het geld- en waardevervoer later voor stadstoezicht en het geldtelcentrum. Richard Kokhuis, directeur Economie en Werk, heeft daarin een
RJ Safety & Security
9
Zo maakt de groep nu iedere vrijdagmiddag samen huiswerk. Als groep maken ze zichzelf steeds beter en zijn ze super trots als ze weer een stap gemaakt hebben. Ik kan me dus bezig houden met de voor mij belangrijkste taken, namelijk het begeleiden van mijn groep, dat bestaat uit een gemêleerd gezelschap. Het speciale bij RTG is eigenlijk dat, hoewel het vak beveiliger bijzondere werktijden heeft, wij toch een laag ziekteverzuim hebben en weinig verloop.” “Het samen gevoel is belangrijk” vult René Jansen aan. “We hebben regelmatig werkoverleg en delen positief nieuws en de successen met elkaar. Je moet ook iedereen op 1 lijn weten te houden, ook als je doorgroeit.” Elif Durdabak: “Een vast aanspreekpunt werkt voor de adviseur Werk als voor de werkgever erg prettig. Ik ken de werkgever en weet wat hij zoekt. Aan de andere kant wil ik de werkzoekenden ook een goed en eerlijk perspectief kunnen bieden. Je moet dus ook de werkzoekenden goed kennen. En van het functieprofiel moet je de harde en de zachte kanten kennen, zodat je de optimale match kunt maken. Bij RTG is het zowel een investeringstraject voor de werkgever als voor de potentiële werknemer. Dan wil ik zeker weten dat de nieuwe werknemer over de juiste motivatie, uithoudingsvermogen en persoonlijkheidskenmerken beschikt. Kortom het verwachtingspatroon moet voor beide partijen duidelijk zijn.” Tot slot vertelt Harald Gejas trots over een onderzoek naar veiligheid op stations in Nederland waaruit blijkt dat het station van Enschede als veiligst uit de bus is gekomen. “Wij doen daar het toezicht. Die resultaten leiden er ook toe dat wij bij andere stadsdelen in Enschede worden ingehuurd. Samen gaan we voor veiligheid met de bewoners en met partners!”
Arbeidsmarktinstrumentarium 2012 De notitie ‘De werkgever op kop’ is het centrale uitgangspunt voor de inzet van het arbeidsmarktinstrumentarium. Om werkgevers zo goed mogelijk te faciliteren kunnen verschillende instrumenten worden ingezet. Bijvoorbeeld in financieel opzicht met de inzet van loonkostenvouchers, maar ook met trainingen en begeleiding. Uiteraard is hier altijd sprake van maatwerk.
10 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Arbeidsmarktinstrumentarium 2012 Reguliere plaatsing
De werkgever zoekt een geschikte werknemer voor een betaalde baan. De Adviseur Werk selecteert kandidaten die matchen bij de vraag van de werkgever.
Proefplaatsing
Instrument om uit te testen of een geselecteerde kandidaat geschikt is voor de aangeboden functie. De proefplaatsing heeft een duur van maximaal 3 maanden en is met behoud van uitkering.
Pilot loondispensatie
De werkgever betaalt de loonwaarde die de medewerker (met een arbeidsbeperking) vertegenwoordigd. De gemeente vult het loon aan tot maximaal het minimumloon. De werkgever ontvangt deze aanvulling. Hierdoor wordt het voor werkgevers aantrekkelijker om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. De gemeente Enschede doet vanaf 2011 mee aan de landelijke pilot loondispensatie. Dit levert waardevolle ervaringen op. In totaal nemen 32 gemeenten aan de pilot deel. Enschede is met 291 geplaatste kandidaten koploper. Van deze kandidaten hebben er 135 een contract gekregen en 156 een proefplaatsing.
Klimopbaan
De WWB-werkzoekende gaat met behoud van uitkering aan het werk om werkervaring op te doen.
Begeleid Werken
De werkgever neemt een kandidaat met een arbeidsbeperking in dienst en zorgt ook voor de begeleiding. De gemeente biedt een aantal mogelijkheden de werkgever financieel te compenseren.
Leren/ werken
De werkzoekende wordt een stageplaats of betaalde werkomgeving aangeboden. Hierdoor heeft de werkgever geschoold personeel en de werkzoekende meer kans op duurzaam werk.
Vrijwilligerswerk (coll. sector)
De werkgever heeft ruimte voor iemand die hand- en spandiensten kan verrichten, zonder dat er sprake is van verdringing van een arbeidsplaats. De werkgever verzorgt de dagelijkse begeleiding en aansturing.
Detachering
Een kandidaat met een arbeidshandicap wordt geplaatst bij een werkgever om daar werkzaamheden te verrichten. De gemeente is en blijft werkgever. Zowel op individueel- als op groepsniveau is het mogelijk om mensen met een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening (SW) bij werkgevers te plaatsen. De gemeente Enschede blijft dan werkgever, maar de werkzaamheden worden elders uitgevoerd. Bij individuele gedetacheerden verzorgt de werkgever de dagelijkse begeleiding. Is er sprake van groepsdetachering dan wordt een medewerker van de gemeente Enschede voor de dagelijkse begeleiding op de werkvloer meegedetacheerd.
De Nieuwe Start Zonder Risicoverzekering. Beter bekend als de No-Risk polis
Als een werkgever overweegt een bijstandsgerechtigde aan te nemen dan neemt de ‘Nieuwe Start Zonder Risico-verzekering’ een boel zorgen weg. Bijvoorbeeld door de loondoorbetalingsverplichting voor een groot deel over te nemen als de nieuwe werknemer toch door ziekte of ongeval uitvalt. De Nieuwe Start Zonder Risicoverzekering is voor WWB-uitkeringsgerechtigden waarbij wat meer risico’s bestaan op verzuim. De verzekering wordt op verzoek van de werkgever afgesloten door de gemeente (verzekeringsnemer). De verzekering is ondergebracht bij Centraal Beheer Achmea.
Persoonlijk ReIntegratie Budget
Voor werkzoekenden WWB, IOAW of IOAZ bestaat de mogelijkheid om het Persoonlijk Re-integratie Budget (PRB) in te zetten. Uitgangspunt is dat de werkzoekende hiermee zijn eigen re-integratieplan opstelt door zelf bepaalde producten of diensten in te kopen die nodig zijn om uit te stromen naar betaald werk.
Wet sociale werkvoorziening (WSW)
Diagnose/ontwikkelpad
Tot 2012 werd de WSW uitgevoerd door DCW. Door de herinrichting van het programma Economie en Werk is de DCW niet langer een zelfstandige dienst binnen de gemeente. De merknaam DCW is nu enkel nog beschikbaar als het Beschut Bedrijf, ofwel het productiebedrijf. Het Beschut Bedrijf richt zich op de huidige doelgroep met een SW-dienstverband die niet via detachering of begeleid werken bij een werkgever aan het werk kan. Momenteel zijn er zo’n 550 mensen bij het Beschut Bedrijf werkzaam.
Voor de nieuwe instroom is een andere aanpak ontwikkeld. Deze aanpak bestaat uit een diagnose/ ontwikkelpad. Tijdens dit traject vindt allereerst een diagnosegesprek plaats. Tijdens het gesprek wordt de werkzoekende gescreend op (arbeidsmarkt) zelfstandigheid. Vervolgens wordt de werkzoekende ingedeeld voor de (intensieve) groepstraining. Deze training beslaat 16 dagdelen. In de groepstraining vindt de feitelijke diagnose plaats. Motivatie, drijfveren en het effectief zoeken naar een baan worden bevorderd. Na de groepstraining wordt de werkzoekende structureel gecoacht/begeleid.
Bij het team Detacheringen werken momenteel 1100 mensen met een SW-dienstverband. Deze SW-dienstverbanden worden, in samenwerking met werkgevers, omgezet naar begeleid werken waarbij de werkgever de begeleiding op zich neemt. Begeleid Werken betekent dat een medewerker met een SWindicatie in dienst treedt bij een reguliere werkgever. Het voordeel hiervan is dat de medewerker een salaris conform de van toepassing zijnde arbeidsvoorwaarden ontvangt. Op dit moment werken al diverse SWmedewerkers via begeleid werken bij werkgevers zoals Onderhoud Enschede en Visschedijk. De komende jaren wordt de sociale werkvoorziening afgebouwd tot uitsluitend het beschutte werken.
Werkzoekendenbenadering Doel van de werkzoekendenbenadering is het voorkomen van instroom en het bevorderen van uitstroom. Voor de nieuwe instroom is een nieuwe aanpak ontwikkeld die wordt uitgevoerd door de diagnoseadviseurs en de werkzoekendenbegeleiders. Deze aanpak levert informatie op die door de adviseurs Werk wordt gebruikt om vraag en aanbod nog beter bij elkaar te brengen. Zij kunnen hierdoor beter inspelen op vragen en wensen van de werkgevers. Daarnaast zijn er verschillende instrumenten die gebruikt kunnen worden om werkzoekenden aan een baan te helpen. Eén van die instrumenten is de arbeidsbonus. Een ander instrument, de flexbonus, werd in 2012 afgeschaft. Hiervoor in de plaats kwam een landelijke regeling. Uiteraard hebben in 2012 ook allerlei evenementen en banenmarkten plaatsgevonden om werkzoekenden in contact te brengen met werkgevers. Verder werd eind 2012 Digitaal Nieuws Werk & Bijstand geïntroduceerd. Dit is een digitale nieuwsbrief om werkzoekenden eens per maand op de hoogte te brengen van belangrijke ontwikkelingen, handhaving, spelregels bij het niet nakomen van afspraken (no show) en de laatste vacatures!
Arbeidsbonus Met de arbeidsbonus wordt het eigen initiatief van werkzoekenden tussen 27 en 65 jaar om een fulltime baan te vinden gestimuleerd. Wanneer dit lukt en zij hierdoor minimaal een jaar geen beroep doen op de bijstand, komen zij in aanmerking voor de arbeidsbonus. De hoogte van de arbeidsbonus is € 2.000,-. De bonus zorgt voor minder bijstandsafhankelijkheid. Bovendien vergroot het de kansen op volledige uitstroom. In 2012 zijn in totaal 107 arbeidsbonussen verstrekt.
Flexbonus afgeschaft De flexbonus was bedoeld om werken in deeltijd aantrekkelijk te maken voor alleenstaande ouders met zorgtaken of mensen met medische beperkingen. De flexbonus is in 2012 afgeschaft. Hiervoor in de plaats is een landelijke vrijlating van inkomsten uit arbeid gekomen.
Banenmarkten en matchingsbijeenkomsten In 2012 vonden diverse activiteiten plaats om werkzoekenden en werkgevers met elkaar in contact te brengen zoals: Regionale zorgmarkt De Regionale Zorgmarkt in maart 2012 werd druk bezocht. De markt werd in samenwerking met verschillende zorgorganisaties, onderwijsinstellingen en Werkgeversvereniging Zorg en Welzijn OostNederland georganiseerd. Er waren veel gemotiveerde werkzoekenden. Ook werkgevers waren positief.
11
relatie-evenement van Nederland. Sponsoren nodigen gezamenlijk meer dan 25.000 relaties uit. Zo ook de gemeente Enschede. Voorafgaand aan het militaryweekend organiseerde de gemeente op woensdag 10 oktober 2012 een banenmarkt en een rondetafelgesprek op het militaryterrein. Voor de banenmarkt werden in totaal 70 werkzoekenden uitgenodigd. Hiervan sprak meer dan de helft een werkgever. Tien genodigden zijn gestart met een opleiding en dertig genodigden reageerden direct op één van de beschikbare vacatures. Regionale zorgmarkt
Regionale zorgmarkt
Banen- en loopbaanbeurs In mei 2012 vond een grote Banen- en Loopbaanbeurs plaats in de Gieterij (het gebouw van het ROC van Twente) in Hengelo. Voor veel werkzoekenden een mooie kans om informatie in te winnen over opleidingsmogelijkheden en leerwerkplekken. Maar natuurlijk ook om vacatures en werkgevers te vinden. Landelijke banenmarkt UWV Werkbedrijf In 2012 maakte de Landelijke Banenmarkt deel uit van de WERK3daagse. De WERK3daagse begon op 9 oktober met (sollicitatie)trainingen, voorlichtingen en workshops. Op 10 oktober konden werkzoekenden deze trainingen volgen op het Werkplein Enschede. 11 oktober vond op Werkplein Enschede de Landelijke Banenmarkt plaats. Banenmarkt en rondetafelgesprek op Militaryterrein Boekelo Het grootste en mooiste paardentopsport-evenement van Nederland is de Military Boekelo-Enschede. Bezoekers uit heel Nederland reizen af naar Boekelo om te genieten van Sport, Business & Pleasure. Door de jaren heen is het evenement ook uitgegroeid tot het grootste outdoor
12 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
De rondetafelgesprekken zijn bijeenkomsten waarbij werkgevers in contact worden gebracht met werkzoekenden. Werkgevers van de Ronde tafel proberen op allerlei manieren de werkzoekende aan een baan te helpen. Dit kan door zelf een baan aan te bieden of de werkzoekende via zijn netwerk aan een baan te helpen. Maar ook door te kijken naar iemands vaardigheden, cv en sollicitatiebrief. Verder kunnen zij als ‘buddy’ optreden om iemand verder op weg te helpen naar werk. Vijf werkgevers gingen samen met tien geselecteerde werkzoekenden intensief met elkaar aan de slag. De werkzoekenden waren goed op deze bijeenkomst voorbereid. Na afloop van de rondetafelbijeenkomst was iedereen enthousiast.
Nieuw: Digitaal Nieuws Werk & Bijstand Digitaal Nieuws Werk & Bijstand is een nieuw communicatiemiddel dat eind 2012 is ingezet en via e-mail naar werkzoekenden wordt verstuurd. Via digitaal nieuws zijn zij niet alleen eerder op de hoogte van de laatste ontwikkelingen van de Wet werk en bijstand. Maar ook van de beschikbare vacatures. Dit zijn niet alleen vacatures voor betaalde banen, maar ook vacatures waarbij scholing wordt aangeboden en waar een baanintentie in het verschiet ligt. Digitaal nieuws verschijnt maandelijks.
Jaarverslag 2012
2. Leren Als iemand een tijdje uit het arbeidsproces is geweest, kan het zijn dat opleiding en arbeidservaring enigszins achterhaald zijn. Dit is voor werkgevers een reden om iemand niet aan te nemen. Dan is het belangrijk om scholing of een korte opleiding te volgen die relevant is voor terugkeer op de arbeidsmarkt. Scholing wordt dan onderdeel van re-integratie. Scholing helpt werkzoekenden een baan te vinden die past bij de mogelijkheden, die leuk is en misschien ook nog wel toekomstperspectief heeft. Voorlopig blijven zorg, techniek en logistiek de kansrijke sectoren van de Nederlandse economie. Daar wordt een toename van het aantal banen verwacht. Het afgelopen jaar zijn bij diverse zorginstellingen (onder andere Livio, Carintreggeland, Bruggerbosch, De Posten, OLCEA, Ariënszorgpalet en Manna) leerwerkprojecten gestart. Voor deze projecten zijn werkzoekenden geselecteerd die voor een beroep in de zorg op niveau 3 worden opgeleid. Ook zijn leerwerkprojecten gestart in de branches techniek en industrie en in transport en logistiek. Speciaal voor jongeren heeft de regio Twente de flyer ‘Kans op werk in Twente’ ontwikkeld die de kansrijke sectoren laat zien.
Uitgelicht
Niveaus Mbo Mbo-opleidingen worden gegeven op vier verschillende niveaus: niveau 1: assistent beroepsbeoefenaar (geen startkwalificatie); niveau 2: medewerker/basisberoepsbeoefenaar; niveau 3: zelfstandig medewerker/zelfstandig beroepsbeoefenaar/vakopleiding; niveau 4: middenkaderfunctionaris/gespecialiseerd beroepsbeoefenaar (geeft toegang tot hbo).
weer kwijt te raken en draagt daarmee bij aan duurzame uitstroom uit de bijstand. Een belangrijk criterium om wel of geen scholing te volgen is het hebben van een startkwalificatie. Veel mensen met een uitkering hebben geen startkwalificatie. In dat geval is het belangrijk om na te gaan of scholing zinvol is. Soms blijkt dat iemand zoveel praktijkervaring heeft in een bepaald beroep, dat een diploma vrij gemakkelijk te halen is. Een deel van het WWB-bestand is laaggeletterd. Zij worden eerst bijgespijkerd in lezen en schrijven voordat zij naar een beroepsopleiding doorgeleid kunnen worden.
Arbeidsmarktgerichte scholing De gemeente Enschede werkt nauw samen met werkgevers. In overleg met de werkgevers worden bijstandsgerechtigden gericht geschoold. Op die manier wordt voorzien in de vraag van werkgevers. Bovendien worden zo de kansen op (duurzame) uitstroom vergroot. Momenteel worden de mogelijkheden van de arbeidsmarkt op regionaal niveau steeds beter in beeld gebracht. Ook is vaak al bekend hoeveel mensen een opleiding volgen in een bepaalde richting. Hierdoor kan er gericht een advies gegeven worden. Techniek, logistiek en de zorg scoren daarbij goed. Daarbij helpt de flyer ‘Kans op werk in Twente’ jongeren zich beter te oriënteren op Mbo opleidingen en hun toekomstige mogelijkheden op de arbeidsmarkt. In de verschillende arbeidsmarktsectoren is de vraag naar het niveau van de opleiding ook nog vaak verschillend. Soms is MBO-niveau 3 of 4 vereist maar er zijn ook sectoren waar niveau 1 of 2 voldoende is. Bij een keuze voor een opleiding is het van groot belang om ook na te gaan wat de eisen van de werkgevers zijn en of daaraan kan worden voldaan. Ook de leerbaarheid moet in voldoende mate aanwezig zijn bij de start van een scholingstraject. Niets is demotiverender dan tijdens een traject te constateren dat het vereiste scholingsniveau dat de werkgever vraagt niet haalbaar is.
Investeren in scholing In tijden van een economische crisis is scholing een zinvolle investering om meer kans te maken op de arbeidsmarkt. Natuurlijk is niet elke opleiding zinvol. Heel nadrukkelijk wordt bij scholing gekeken of er nu of in de toekomst met de opleiding kans is op werk. Een goede opleiding verkleint ook de kans om het werk
Maatwerk Scholing kan in allerlei vormen gevolgd worden. Van korte cursussen tot een traject van een jaar of langer. Eigenlijk is altijd sprake van maatwerk, waarbij wel geprobeerd wordt om zoveel mogelijk opleidingen in te zetten waarvoor studiefinanciering mogelijk is.
13
Jongeren blijven hierdoor uit de bijstandsuitkering. Studiefinanciering is echter alleen van toepassing bij een voltijds (BOL) opleiding en niet bij de deeltijd (BBL) opleiding.
in de zorg. In verband met het succes van dit project en de stijgende vraag naar gastouders heeft de gemeente Enschede dit project samen met het ROC van Twente voortgezet.
Scholingsprogramma’s gemeente Enschede De gemeente Enschede investeert stevig in scholingsprogramma‘s. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
Werkzoekenden op weg naar werk via LiCare project Livio, Werkplein Twente en de gemeente Enschede boden 24 werkzoekenden binnen het LiCare project de kans zich op te leiden tot Verzorgende Individuele Gezondheidszorg. Op vrijdag 13 januari 2012 werd de overeenkomst ondertekend door Myra Koomen, de toenmalig wethouder Werk & Inkomen, Erik Drenth namens de Raad van Bestuur van Livio en Benno Hermelink, regiomanager UWV WERKbedrijf Twente. LiCare is gericht op mensen in een uitkeringssituatie, waarbij met het ROC een maattraject is ontwikkeld dat afgestemd is op de specifieke situatie van de kandidaten. Livio heeft de intentie uitgesproken de deelnemers in dienst te nemen na het behalen van het diploma Verzorgende Individuele Gezondheidszorg. Daarmee snijdt het mes aan twee kanten. Werkzoekenden krijgen een mooie kans op duurzaam werk. Livio voorziet de komende jaren een toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Daarnaast vindt Livio het belangrijk om vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid werkzoekenden in Enschede en omstreken kansen te bieden op een baan. Door de inzet van arbeidsmarktgerichte duale scholing wordt duurzame uitstroom naar regulier werk gewaarborgd. De 24 werkzoekenden (zowel WWB als WW) krijgen een leerwerkovereenkomst voor de duur van twee jaar.
Van werkzoekende naar gastouder. Samenwerkingsverband leidt op tot gastouder De gemeente Enschede heeft in samenwerking met het ROC van Twente, Eduper, Global Academy BV en gastouderbureau Snoesje 12 werkzoekenden opgeleid tot gastouder. De opleiding bestond uit theorie, persoonlijke begeleiding, groepsbijeenkomsten en stage. Ook behaalden de deelneemsters het certificaat Eerste Hulp bij Kinderen als onderdeel van de gevolgde opleiding. Op basis van deze opleiding mogen de deelnemende dames maximaal 6 kinderen een plek bieden. Gezien de stijgende vraag in de zorg krijgen de deelneemsters de mogelijkheid verder te studeren. Vier dames gaven door te willen leren voor Verzorgende IG
14 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
De 12 geslaagden.
Van de 15 deelneemster die in november 2011 met de opleiding tot gastouder zijn gestart, brachten 12 dames de opleiding tot een goed einde. Zij kregen op 3 mei 2012 uit handen van de toenmalig wethouder Myra Koomen het welverdiende diploma Helpende Welzijn op MBO 2 niveau.
Staatssecretaris De Krom verwelkomt acht chauffeurs leerlingenvervoer Connexxion Taxi Services verwelkomde in september 2012 acht voormalig langdurig werkzoekenden als nieuwe chauffeurs voor het leerlingenvervoer in Enschede. Staatssecretaris Paul de Krom (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), wethouder Jeroen Hatenboer en Peter-Paul Witte van Connexxion reikten de chauffeurs een certificaat uit om hun afgeronde opleidingen en het (her)intreden op de arbeidsmarkt te markeren. De plaatsingen zijn het resultaat van bemiddeling in het kader van de pilot loondispensatie. De gemeente Enschede en Connexxion Taxi Services spraken vorig jaar af een aantal langdurig werklozen op te leiden tot taxichauffeur. Connexxion en de gemeente verzorgden gezamenlijk de selectie uit het bestand van langdurig werklozen. Connexxion verzorgde de opleiding. Nu gaan deze nieuwe chauffeurs aan de slag bij Connexxion. Met de overhandiging van een certificaat is een proefproject van de gemeente Enschede en Connexxion afgerond, waarbij beide partijen zich verplichtten langdurig werklozen kans op een baan te geven. Tijdens de bijeenkomst spraken de gemeente Enschede en het Connexxion Taxi Services de intentie uit hun samenwerking op dit gebied voort te zetten. Peter-Paul
Witte, chief human resource officer van Connexxion: ’Connexxion is onderdeel van de samenleving en wij doen er veel aan om maatschappelijke betrokken te zijn, onder andere door ons in te zetten om langdurig werklozen aan een baan te helpen’.
maatschappelijke relevantie, de impact voor de regio, het effect op de resultaten van het onderwijs en niet op zijn minst het vernieuwende in de aanpak en het gewenste resultaat. In totaal dienden 11 teams een project in. De jury selecteerde hieruit 3 teams die in aanmerking kwamen voor de Trofee. Uiteindelijk eindigde het project ‘Routekaart naar de arbeidsmarkt’ op de tweede plaats! De prijs was een bedrag van € 7500,te besteden aan professionaliseringsdoeleinden ten behoeve van dit project binnen het ROC van Twente.
Baangarantie met Vakschool Logistiek
Overhandiging van het certificaat.
Routekaart naar de arbeidsmarkt valt in de prijzen! In samenwerking met het ROC werd eind 2011 een traject gestart voor meer dan 200 werkzoekenden. Dit traject werd in projectvorm uitgevoerd onder de naam ’Routekaart naar de arbeidsmarkt’. De geselecteerde werkzoekenden kregen bij het ROC een assessment en/ of ontwikkelingstraject en als het mogelijk was vervolgens een leerwerktraject bijvoorbeeld een AKA opleiding aangeboden met begeleiding naar een betaalde baan door het ROC.
ROC van Twente
Binnen het ROC van Twente wordt de ‘Harm Jan Wibbens Trofee’ (wisseltrofee) uitgereikt. Om in aanmerking te komen voor de Trofee komen de beste projecten in aanmerking die jaarlijks worden uitgevoerd bij het ROC van Twente. Hierbij wordt gekeken naar de
Op 3 september 2012 startten tien jongeren en drie werkzoekenden met een WWB-uitkering bij rijschool Brünen in Enschede met de Vakschool Logistiek Nederland. Een vakschool waar in deeltijd (BBL) een MBO opleiding in de logistiek gevolgd kan worden. De vakschool richt zich op jongeren die afkomstig zijn van het VMBO of praktijkscholen en tevens op re-integratiekandidaten en werkzoekenden. De drie werkzoekenden met een WWBuitkering zijn aangedragen door de gemeente Enschede, met de minimale eis dat de deelnemers gegarandeerd een baan krijgen. Doelstelling is dat de investering van de gemeente resulteert in uitstroom. Wethouder Jeroen Hatenboer was bij de aftrap aanwezig. ‘De aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt staat onder druk. De Vakschool Logistiek is een mooie stap. Een succesvolle opleiding, die kansen biedt voor zowel jongeren en werkzoekenden als voor de arbeidsmarkt’, aldus de wethouder. De Vakschool Logistiek is een initiatief van de Stichting Mobiliteit Nederland (SMN). Volgens voorzitter Bob Legius zijn de deelnemers het visitekaartje van de Stichting. ‘Dit betekent dat we eisen stellen aan de kandidaten. Voorafgaand wordt in een intakegesprek gekeken of de kandidaten goed gemotiveerd zijn om te werken en leren in de logistiek.’ Het opleidingsmodel is uniek en onderscheidt zich door kleinschaligheid en persoonlijke benadering. Het onderwijs wordt vormgegeven door middel van workshops, e-learning en praktijklessen. Naast de introductieperiode van vijf weken, waarin de deelnemers aan de slag gaan met hun basisvaardigheden, starten ze gelijktijdig met de opleiding Logistiek medewerker niveau 2. Bij goed functioneren komt de deelnemer in dienst bij een van de aangesloten bedrijven en behaalt hij binnen 1 tot 1,5 jaar zijn diploma. Na afloop bestaat de mogelijkheid verder te leren voor de opleiding Logistiek Teamleider of Chauffeur Goederenvervoer. Rene Brünen, eigenaar van de rijschool, verzorgt deze vrachtwagenopleiding.
15
Taal en Inburgering In 2012 voerden gemeenten voor het laatst inburgeringstaken uit. Vanaf 1 januari 2013 moeten inburgeraars dit zelf oppakken. Toch zijn alle werkzaamheden van de gemeenten nog niet afgelopen. Omdat een traject gemiddeld anderhalf jaar duurt, blijft de gemeente nog even bij deze deelnemers betrokken. Dat betekent ook het organiseren van diploma-uitreikingen en het geven van voorlichting over verdere mogelijkheden. Kortom: er zal vanuit de gemeente op de een of andere manier altijd wel een vorm van voorlichting naar de nieuwe burgers van onze stad moeten blijven. Zeker als het gaat om burgers afkomstig uit soms verre landen. Bijna 400 mensen zijn in 2012 gestart met hun traject. Vooral in de tweede helft van 2012 melden veel mensen zich nog voor een inburgeringstraject aan. De meeste trajecten zijn uitgevoerd door het Instituut voor Individuele Ontwikkeling (IVIO). Deze trajecten worden de komende jaren nog door IVIO afgerond. Voor mensen die hun taalvaardigheid willen verbeteren zijn er diverse mogelijkheden om cursussen te volgen. Dit aanbod wordt in de loop van 2013 nog verder uitgebreid. Naast deze mogelijkheid verzorgt het ROC van Twente in opdracht van de gemeente ook taal- en rekenlessen op een basisniveau. Ook in 2012 werd elke twee maanden een diplomauitreiking georganiseerd. Vanaf juni 2012 reikte wethouder Patrick Welman de diploma’s uit. 185 mensen slaagden voor het inburgerings- of staatsexamen. Elke uitreiking werd drukbezocht door geslaagden, partners, kinderen, begeleiders en docenten.
Geslaagden inburgerings- of staatsexamen.
16 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Jaarverslag 2012
3. Meedoen Meedoen heeft tot doel om mensen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt, te stimuleren om weer mee te doen in de samenleving en zo mogelijk de stap richting werk te zetten. Iedereen actief is een belangrijke ambitie van de gemeente Enschede. Helaas is voor een deel van de doelgroep betaald werk nog een stap te ver. Participatie in de vorm van vrijwilligerswerk, dagbesteding en/of (jeugd)zorg is dan de doelstelling. Klimopactiviteiten, PS: doen en de Powercentra in Enschede zijn hiervoor belangrijke instrumenten.
Klimop activiteiten De gemeente Enschede maakt gebruik van zogenaamde Klimopbanen om WWB-gerechtigden ‘arbeidsfit’ te maken/houden. Onder het motto ‘iedereen aan het werk’ gaan werkzoekenden met behoud van uitkering aan het werk als bijvoorbeeld supermarkthulp, klusjesman of koffiedame. Het is de bedoeling mensen zo ‘arbeidsfit’ te houden en de vergrijzing tegen te gaan. Bij de Klimop activiteiten wordt een uitsplitsing gemaakt naar arbeidsfit houden en arbeidsfit maken. ‘Arbeidsfit maken’ betekent dat werkzoekenden geplaatst kunnen worden bij werkgevers, instellingen of verenigingen voor maximaal 4 jaar. Voorbeelden waarbij de gemeente samenwerkt met werkgevers zijn: Asito en Visschedijk.
Project Pathmos/Stevenfenne (PS:doen) De centrale doelstelling van PS:doen is het verhogen van de participatiegraad bij kinderen en volwassenen. Hierbij wordt breed ingezet op: toeleiding naar zorg, scholing, klimopbanen als regulier werk. Dankzij de goede opgebouwde kennis van het WWB-bestand in het werkveld kunnen acties en projecten effectief worden ingezet voor specifieke groepen zoals alleenstaande ouders, mannen die al lange tijd in de bijstand zitten en jongeren.
De proeftuin van PS:doen is in 2012 verder ingericht en de samenwerking met partners is doorgezet en versterkt. Op deze manier worden slimme, unieke verbindingen gelegd en kan snel geschakeld worden tussen vraag en aanbod. Enkele voorbeelden hoe deze integrale aanpak is uitgewerkt:
Uitgelicht
Voorbeelden integrale aanpak Een werkgroep ‘Onderhoud in de wijk’ onderzoekt hoe gezamenlijk een wijkdienstenbedrijf voor Pathmos en Stevenfenne vorm gegeven kan worden. Een ‘bedrijf’ waar ruimte is voor professionals, leerlingen, participanten en vrijwilligers. Een bedrijf dat invulling kan geven aan de ‘zaken’ die opgepakt moeten worden in de wijk. In deze werkgroep hebben zitting Asito, TSN, OCP, Surplus, Alifa, stadsdeelbeheer West, De Woonplaats en PS:doen. Samen met de werkgeversregisseur zijn in de Pilot ‘werkgever op kop’ in de periode april 2011 mei 2012 54 (klimop)banen opgehaald. Doel was 50 personen in een (klimop)baan te plaatsen. In totaal zijn 53 personen aan een (klimop)baan geholpen. In de periode mei tot en met december 2012 is deze werkwijze succesvol voortgezet.
De resultaten die door middel van de PS:doen-index elk kwartaal worden gemeten, laten in 2012 een stijgende lijn zien. Naast de PS:doen index is in 2012 gestart met de zelfredzaamheidsindex. Een opleidings- en de gezondheidsindex zijn nog in ontwikkeling. Hiermee kan nog beter gestuurd worden op resultaten.
17
PS:doen-index 50 Planning 45 Realisatie 40
35
30
25
20
15
10
Power is een centrum voor en door buurtbewoners. De manier waarop werkzoekenden binnen Power begeleid worden is uniek. Binnen het centrum hebben werkzoekenden de vrijheid om uit te zoeken waar hun passie ligt. Hier worden vervolgens activiteiten aan gekoppeld. Op deze wijze worden mensen uit hun isolement gehaald en kunnen er grote stappen op de participatieladder worden gezet. Daarnaast is er veel samenwerking met de verschillende organisaties die actief zijn in de wijk. De samenwerkingspartners verschillen per wijk maar zijn op dit moment onder andere
13 20 4-
13 20 3-
2-
20
13
13 1-
20
12 20
20 3-
Power
4-
12
12 20 2-
20 1-
4-
20
11
0
12
5
het ROC, Alifa vrijwilligerscentrale, sportboulevard, Livio, scholen, bewonerscommissies, de Posten, Prismare, SMD, de wijkkrant, etcetera.
Resultaten De doelen voor 2012 zijn grotendeels behaald. 90 werkzoekenden (doel 2012: 85) werkzoekenden zitten op een klimopbaan bij Power. 740 mensen (doel 2012: 850) hebben meegedaan aan de activiteiten binnen Power. Er is een stijging van 1,5-2 treden op de participatieladder (doel 2012: stijging 2 tredes).
Power Noord
Power Oost
Power Zuid
Power West
Rigtersbleek
Totaal
17
17
20
22
14
90
Vrijwilligers met WWB
5
6
6
10
1
28
Vrijwilligers zonder WWB
3
4
2
7
-
16
Klimoppers
Totaal Aantal unieke deelnemers aan activiteiten
18 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
25
27
28
39
15
134
215
200
180
180
70
845
Actief in de wijk Vanuit de Powers zijn de vrijwilligers en Klimoppers vaak actief bij andere instellingen zoals het Loodsenproject van Alifa, het Cultuurmaatjesproject van de VUE en de Huiskamers van de buurt. Er is zeer intensief contact met diverse gemeentelijke instellingen (Formulierenbrigade, Brede schoolregisseurs, wijkcoaches, adviseurs Werk etcetera). Daarnaast wordt in het kader van de maximale ontwikkeling van de klimoppers gekeken naar passende plaatsingen bij bijvoorbeeld zorginstellingen als Livio, Aveleijn en de Posten. Power is druk bezig met het aangaan van dit soort samenwerkingsverbanden in de buurt. Vooral in het kader van de transities van de zorgtaken naar de gemeente, hebben deze een grote meerwaarde voor behoud van kwaliteit en kwantiteit van deze zorg. Er zijn diverse voorbeelden van samenwerkingsverbanden in de buurt.
Uitgelicht
Zes deelneemsters zijn gestart met een studie, twee hebben een klimopbaan en twee worden nog begeleid door de afdeling Werk. In de zomer van 2012 zijn dertien dames gestart met de Toekomstgroep, drie zijn vroegtijdig gestopt en worden verder begeleid door de afdeling Werk. Zes dames hebben een serieuze intentie om te starten met een opleiding en één dame wil zelfstandig worden. Bij de overige drie is op dit moment sprake van teveel problematiek om in september met scholing of arbeid te starten. Samen met de afdeling werk wordt gekeken hoe deze groep het beste begeleid gaat worden.
Omar Muni Xpierencie Omar Munie in een interview met Pauw en Witteman: “Iedereen heeft een droom en is ergens uniek in. Ga ervoor en blijf positief. Niet gaan denken: dat lukt mij toch niet. Het is vooral jij zelf, jij moet er iets van maken.”
De tendens De tendens is in alle Powers, dat vrijwilligers met WWB vaak een volgende stap maken naar een klimopfunctie. Dit geldt ook voor vrijwilligers die als (taal)stagiaire binnenkomen.
Toekomstgroep In 2012 hebben Alifa en Jarabee een groep jonge moeders met een bijstandsuitkering begeleid in de Toekomstgroep. Deze groep is bedoeld voor meiden t/m 23 jaar die, na de geboorte van hun kind, klaar zijn om de volgende stap te zetten richting scholing of de arbeidsmarkt. Een intensief jaar, waarin ze werken aan veel verschillende competenties en zich verdiepen in veel relevante vakgebieden. Jarabee verzorgt de individuele begeleiding, Alifa de groepsbijeenkomsten. Het belangrijkste doel is de jonge moeders in beweging te krijgen om hun aan persoonlijke en sociale ontwikkeling te werken. Dit is een noodzakelijke voorwaarde om weer naar school en/of werk te gaan. Aan het eind van het traject zijn de jonge moeders in staat om weer verantwoordelijkheid te nemen over hun eigen leven. Zij maken zelf een bewuste keuze over hun eigen toekomst, waarin ze niet meer afhankelijk zijn van een uitkering.
Resultaten In het jaar 2011-2012 hebben tien deelneemsters de Toekomstgroep doorlopen. Zij hebben 83 bijeenkomsten gehad en het opkomstpercentage lag op ruim 95%.
Omar Muni.
Bekende tassenontwerper Omar bezocht van 21 t/m 23 februari 2012 Enschede. De geboren Somaliër kwam op uitnodiging van de gemeente Enschede en het ROC van Twente om (werkloze) jongeren, studenten en ondernemers te inspireren met zijn verhaal. Een verhaal over het benutten van je talenten, pakken van je kansen en naleven van je droom! Naast inspiratie was het doel: tegengaan vroegtijdig schoolverlaten, passies aanspreken, contacten leggen met (toekomstige) ondernemers en positieve publiciteit. De kernbegrippen ondernemerschap, creativiteit, geloven in jezelf, de kracht van netwerken en vakmanschap waren leidend in de indeling van de driedaagse. Ruim 500 unieke
19
personen zijn in contact geweest met het verhaal van Omar Munie. Hij ging bij elke bijeenkomst op interactieve wijze met de aanwezigen in gesprek.
Female Inspiration Festival Enschede Nog te veel vrouwen zijn niet in staat om in hun eigen onderhoud te voorzien. Het is daarom van belang dat vrouwen meer economische zelfstandigheid verkrijgen. Dit is ook het doel van FIFE (Female Inspiration Festival Enschede). FIFE wil de participatie van vrouwen in Enschede bevorderen door vrouwen: te verleiden zich te verdiepen in eigen mogelijkheden voor werk en scholing; te laten zien dat (betaald) werk krijgen en behouden kan en haalbaar is; te activeren en te inspireren: aan de slag! Op 11 november 2012 vond voor de derde keer het Female Inspiration Festival Enschede plaats. Ook dit keer was het met recht een groot succes. Dit blijkt uit de bezoekersaantallen (839), de inhoud van de dag (tabel hieronder), het resultaat en het netwerk. Van zowel de bezoekers als de organisatie kreeg FIFE een 7,9. De bezoekers gaven aan dat FIFE naast inspiratie en informatie ook mogelijkheden op een betaalde baan, netwerken en contacten over vrijwilligerswerk opleverde. Het meest inspirerende was de openingsshow, de sfeer en kracht van alle aanwezige vrouwen, workshops, de startstraat en de hoeveelheid mogelijkheden (voor een baan). Hieronder een overzicht van de activiteiten tijdens FIFE 2012.
Vrouwenbeurscafé’s In de voorbereiding op FIFE 2012 werden elke maand vrouwenbeurscafé’s bij Fellini Enschede georganiseerd. Dit zijn netwerkbijeenkomsten voor kennisuitwisseling, informatie en voor een ieder die iets wilde betekenen voor FIFE. Dit waren werkgevers, werkzoekenden, stichtingen of collega’s. In 2012 zijn 12 cafe’s georganiseerd, waarbij vaak een thema werd behandeld zoals: scholing, De tafel van één, werk in de zorg en ondernemerschap. Alle vrouwenbeurscafé’s werden goed bezocht (gemiddeld 30-40 bezoekers). Het was de ideale mogelijkheid om een groot netwerk op te bouwen en draagvlak voor FIFE te creëren.
Tafel van één Het project de Tafel van één heeft tot doel het bevorderen van emancipatie van laagopgeleide vrouwen die geen uitkering ontvangen, geen opleiding volgen en niet werken, zodat hun potentieel volledig op de arbeidsmarkt kan worden benut. De aanpak, bestaande uit tafelgesprekken met buddy’s en een natraject is vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Women Inc. bedacht en is een reeds bewezen methodiek. De financiële ondersteuning komt geheel vanuit het ministerie van OCW. De gemeente Enschede fungeert, samen met 21 andere gemeenten, als koplopergemeente. De gemeente Enschede heeft samen met haar partners de intentie om in de periode 20122014 minimaal 450 (150 per jaar) laagopgeleide vrouwen zonder uitkering te laten deelnemen in de aanpak Eigen Kracht. Hierbij is het uitgangspunt dat 20% van deze
Wat
Aanbod
Lefplein: het plein waar je leert wat lef voor je kan doen. Waar je het beste uit jezelf leert halen, jezelf leert ontwikkelen.
50/50 Dresscode, De tafel van één, VUE, SIVE, Powercentra, Humanitas afdeling Twente, Cultuurcoach Enschede, ePortfolio, Kadera, Jarabee/Jpunt, Alifa, Vrijwilligers Enschede, Career & Kids, Maak Werk Van Uzelf!, ROC van Twente, Leerwerkloket, Hairacademy en IVIO Inburgering.
Loveplein: op het Loveplein leer je hoe je goed of eigenlijk ‘nog beter’ voor jezelf kan zorgen. Om zo het beste uit jezelf te halen.
Sonergie Massage, JeanIque kleding/kleur/stijlbureau, Blèzi Cosmetics, LOES Loket, Mufide Hair & Spa, Snijders Fotografen, Snugger, Ruilkring Enschede, Curves fitness voor vrouwen, lifecoaches Marianne Banning en Miriam Beute.
Moneyplein: op het Moneyplein hoor je concrete zaken over werk, banen, stages, opleidingen en omgaan met geld natuurlijk. Maar ook over kinderopvang en meer!
Work4Women, KPN Contact, Online uitzendbureau 4 minutes, Carint Reggeland, WGV Zorg en Welzijn, LIVIO, Werkplein Twente, Stadsbank Oost Nederland, De Twentse Zorgcentra, ZORGassist, Formulierenbrigade, AriënsZorgpalet, Landgoed de Wilmersberg, Manschap, Catalpa kinderopvang, In Person, Thuishuis - kinderopvang, ROZ Groep, Olympia Uitzendbureau, Twente Milieu, Connexxion Taxi, RTG en Punctionality.
Startstraat: in deze bijzondere straat staan professionals die je adviseren over je eigen onderneming.
Een websitebouwer, doelgroepverscherper, een logomaker, tekstschrijver, administrateur, belastingadviseur, fotografe, social media expert, communicatieadviseur en nog veel meer!
Workshops: Weerbaarheidstraining [Pukulanclub Satrisa], Meditatie & creativiteit [VUE], Girlpower in 1 minuut [Sidekickmanagement], Working Social [House of Social Concepts], Leid je of lijd je? [Anne Lamers], Haal met passie het maximale uit je leven [Ninan Marshall], De grote tafel van één [Women Inc], Zie mij solliZIEteren! [SolliZietant], 40+ zo doen we dat dus! [Buro de L’Esprit], Big five for life [Jij! in zicht].
20 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
vrouwen na een jaar is uitgestroomd naar werk of naar een arbeidsmarkt relevante opleiding. De uitvoering ligt bij de Volksuniversiteit, SIVE en de afdeling Werk van de gemeente. Er ligt een directe lijn met onderwijs en arbeidsmarkt. In 2012 zijn vijf tafelseries geweest: Noord (Prismare), Centrum (SIVE), West (de Boei), Noord (Prismare)/Zuid (Magneet) en Noord (het Kompas/ Power). Het aantal dames dat gestart is staat op 120 en ligt hiermee op koers om de doelen te halen.
21
Jaarverslag 2012
4. Jongeren Steeds meer jongeren in Twente zijn werkloos. Het gaat hier om jongeren met en zonder startkwalificatie, jongeren met en zonder werkervaring, jongeren met en zonder andere problemen. Actie is nodig om te voorkomen dat deze jongeren langdurig werkloos worden en later moeilijk kunnen aanhaken op de arbeidsmarkt. Op termijn zijn deze jongeren bovendien hard nodig in Twente. De regio Twente heeft met het plan ‘Iedereen doet Mee’ de verantwoordelijkheid op zich genomen om extra aandacht aan jongeren te geven. De afgelopen jaren is in de regio fors geïnvesteerd in de infrastructuur om jeugdwerkloosheid te bestrijden. Werkplein Twente vormt de spil in die structuur. In de Enschedese Arbeidsmarktaanpak is de groep jongeren ook benoemd als prioriteitsgroep. Van elke jongere die zich meldt bij het Werkplein worden de kansen op de arbeidsmarkt in beeld gebracht. In 2012 is de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) afgeschaft. Jongeren van 18 tot 27 vallen nu onder de Wet werk en bijstand (WWB). Vanuit de WWB krijgen jongeren de plicht om werk of een opleiding te zoeken. Wanneer een jongere geen startkwalificatie heeft, dan komt het Actieteam voortijdig schoolverlaten in beeld om te kijken of de jongere terug kan naar school of naar werk. Zo nodig wordt een zorgtraject opgestart. In 2012 zijn eveneens diverse initiatieven ontwikkeld om jongeren aan een baan of een goede opleiding te helpen zoals bijvoorbeeld de jongerenvoucher of de Twitter banenmarkt.
Jeugdwerkloosheid De jeugdwerkloosheid steeg van 1078 begin januari 2012 naar 1219 eind december 2012. Waar Enschede voorheen binnen Twente wat de jeugdwerkloosheid betrof nog een positieve uitzondering vormde, volgt Enschede nu de regionale ontwikkeling. Daarentegen daalde het aantal jongeren met een WWBuitkering in Enschede van 546 op 31 december 2011 naar 538 op 31 december 2012.
Actieplan jeugdwerkloosheid Door de huidige economische crisis worden vooral jongeren op de arbeidsmarkt getroffen. Dat is te merken aan de toenemende uitval uit banen en verminderde doorstroom naar werk. De oplopende werkloosheidscijfers
22 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
laten zien dat extra inzet hard nodig is. Het actieplan Jeugdwerkloosheid vervult hierin een belangrijke rol. Het regionale plan van aanpak jeugdwerkloosheid streeft ernaar om het aanbod van banen en leerbanen voor jongeren op peil te houden en de jongeren te matchen naar de juiste arbeidsplaats. In dit Twentse actieplan staan concrete projecten beschreven voor jongeren. Kwetsbare jongeren krijgen extra aandacht omdat zij een groter risico lopen om langdurig werkloos te blijven.
1000-Jongerenplan De provincie Overijssel investeert samen met jeugdzorginstellingen Jarabee, Trias Jeugdhulp en Pactum Jeugd en Opvoedhulp en diverse andere partijen in de arbeidsmarktkansen voor kwetsbare jongeren. Deze jongeren willen en kunnen werken, maar werken niet en gaan door allerlei problemen niet meer naar school. Werkgevers die werkplekken bieden, ontvangen van de provincie Overijssel onder voorwaarden een vergoeding voor de begeleiding van een jongere voor de duur van een jaar. Ook moet het bedrijf de jongere scholingsmogelijkheden bieden, die ervoor zorgen dat de jongere een beroepskwalificatie kan halen. Via het 1000-Jongerenplan worden kansarme jongeren met zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt (Multiprobleem-jongeren) door middel van Individuele Traject Begeleiding (ITB) begeleid naar passend werk. De methodiek ‘Work Wise’ staat hierbij centraal.
Uitgelicht
Work Wise traject Belangrijke kenmerken van het Work Wise traject zijn de ketensamenwerking en inzet door intensieve persoonlijke begeleiding, waarbij gewerkt wordt aan een plan op maat voor iedere jongere. Ieder Work Wise jongere krijgt een individuele trajectbegeleider die hem van de eerste tot de laatste dag ondersteunt, coacht en begeleidt. De jongere en de ITB-er stellen samen een plan op dat ook wordt uitgevoerd. Daarvoor brengt de ITB-er de benodigde partijen bij elkaar. De ITB-er is ook diegene die alle ketenpartners op de hoogte houdt van de voortgang.
Werkgevers die een kansarme jongere in dienst nemen ontvangen onder bepaalde voorwaarden een subsidie van de provincie op basis van maatwerk, met een maximum van € 6.000. Dit project wordt bekostigd door de provincie Overijssel. De Regio Twente is co-financierder. Meer info op: www.1000jongeren.nl In 2012 zijn in Twente in totaal 82 jongeren via het 1000-Jongerenplan gestart met een traject. Hiervan waren 42 jongeren woonachtig in Enschede. Van deze 42 jongeren hadden er 18 een bijstandsuitkering. Van deze 18 jongeren zijn 8 gestart met een scholingstraject en 4 jongeren vonden een baan.
1000-jongerenplan, gemeente Enschede Werk
4
Scholing
8
Begeleiding 1000-jongerenplan
1
Begeleiding afgebroken; buiten beeld geraakt
2
Terugmelding aanmelder
1
Wajong-aanvraag
1
Psychiatrische zorg
1
Totaal
18
Jongeren aparte prioriteitsgroep Binnen de nieuwe aanpak zijn jongeren een prioriteitsgroep. Bij nieuwe instroom worden jongeren direct gesproken door de diagnose adviseurs om een goed beeld te krijgen van hun kansen op de arbeidsmarkt. Bij jongeren die een uitkering hebben wordt gekeken of de jongeren op de (juiste) trajecten zitten richting werk of scholing. Zo niet, dan vindt extra inzet plaats om de bemiddeling naar scholing of werk alsnog te realiseren.
Wet Investeren in Jongeren (WIJ) ingetrokken Met ingang van 1 januari 2012 is de Wet Investering Jongeren (WIJ) ingetrokken. Jongeren van 18 tot 27 jaar die in deze regeling zaten zijn per 1 januari 2012 overgezet naar de Wet Werk en Bijstand (WWB).
WWB: zoekperiode en scholingsplicht voor jongeren Jongeren die vanaf 1 januari 2012 een uitkering wilden aanvragen, kregen een zoekperiode van 4 weken opgelegd. Voor jongeren die op 31 december 2011 al een uitkering hadden was een overgangsregeling van toepassing. In de zoekperiode moet de jongere zelf actief op zoek naar werk en/of scholing. Pas na afloop van de zoekperiode kon de jongere een aanvraag voor
een WWB-uitkering indienen. Voorwaarde is wel dat de jongere zich in zijn zoekperiode voldoende heeft ingespannen om werk of scholing te vinden. Dit wordt gecontroleerd aan de hand van de afspraken die vanaf de meldingsdatum voor een uitkering zijn gemaakt. Overigens wordt wel vanaf de eerste melding vastgesteld of de jongere ondersteuning nodig heeft voor het vinden van werk of scholing. Wanneer dit noodzakelijk is, wordt ook ondersteuning geboden.
Uitgelicht
Quickscanbalie In 2012 hebben 993 jongeren zich bij de quickscanbalie gemeld voor een WWB-uitkering. Na deze zoekperiode van vier weken zijn 318 jongeren (32%) niet meer bij het Werkplein terug geweest om een WWB-uitkering aan te vragen.
Vanaf 1 juli 2012 gold de scholingsplicht ook voor alle jongeren met een uitkering. In het eerste half jaar van 2012 werden zo’n 300 jongeren zonder startkwalificatie en met een WWB-uitkering op 31 december 2011 tegen het (scholings)licht gehouden. Wanneer bleek dat scholing nodig was, werden jongeren teruggestuurd naar school. Jongeren die dit weigerden kregen geen uitkering meer.
Actieteam voortijdig schoolverlaten Wanneer een jongere geen startkwalificatie heeft, komt het Actieteam voortijdig schoolverlaters in beeld. Dit team adviseert over de situatie van de jongeren (maatwerk). Op basis van achtergrondinformatie bekijkt het Actieteam welke mogelijkheden er voor de jongere zijn voor een succesvolle (r)entree naar opleiding of op de arbeidsmarkt. Als scholing of werk niet mogelijk is wordt een zorgtraject gestart. Jongeren die de arbeidsmarkt op kunnen worden door het Actieteam overgedragen naar de afdeling Werk.
Eerste Twitter BanenMarkt #TBMT Steeds meer mensen zijn actief op Twitter. Om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws, hun mening te delen en in contact te blijven met vrienden. Maar Twitter wordt ook steeds intensiever gebruikt om #vacatures te plaatsen en te zoeken naar geschikte #werknemers. Twitter biedt dus de kans om #werk te vinden! Daarom organiseerde Werkplein Twente op 9 januari een Twitter voorlichtingsbijeenkomst voor jongeren. Hierin kwamen de #DOsAndDONTs van Twitter aan de orde. Werkplein
23
Twente hoopt jongeren hiermee op weg te helpen naar een leuke #baan. Een week later vond de eerste Twitter BanenMarkt Twente (#TBMT) plaats. Door verschillende uitzendbureaus in Twente werd getweet over beschikbare banen. Bedoeling was dat jongeren via Twitter hierop zouden reageren, solliciteren, twilliciteren. Een mooie kans om de nieuwste vacatures onder ogen te krijgen en jezelf in de picture te spelen. Een ander voordeel is dat iedereen aan deze digitale twitterbanenmarkt kan deelnemen vanaf de eigen computer of smartphone.
stimuleren om na te denken over de te kiezen opleiding en door te leren. ‘Kans op werk in Twente’ is een uitgave van het Samenwerkingsverband Beroepsonderwijs & Bedrijfsleven, Regio Twente en het POWI (Platform Onderwijs, Werk en Inkomen). De flyer is beschikbaar bij onderwijsinstellingen en Werkplein Twente.
Jongerenvoucher De jongerenvoucher is bedoeld om uitstroom van jongeren met enige afstand tot de arbeidsmarkt te bevorderen. Deze jongeren kunnen op individuele basis van hun werkcoach een jongerenvoucher ontvangen ter waarde van maximaal € 5.000. Een werkgever die deze jongeren benoemd in een dienstverband van minimaal 32 uur voor ten minste 1 jaar, kan deze subsidie in twee termijnen declareren bij Werkplein Twente.
Schoolverlatersproject Zorg en Welzijn
Flyer ‘Kans op werk in Twente’ helpt jongeren bij keuze voor MBO-opleiding Jongeren in Twente die voor een mbo-opleiding willen kiezen kunnen zich nu beter oriënteren op hun toekomstige mogelijkheden op de arbeidsmarkt. De flyer ‘Kans op werk in Twente’ geeft hen namelijk een helder overzicht van mbo-opleidingen (niveau 1 + 2 tot en met niveau 3 + 4) en de prognoses voor een baan bij elke opleidingsrichting. In de flyer staan 40 beroepsgroepen in de sectoren techniek, groene sector, economie en zorg en welzijn. Ook wordt het gemiddeld bruto maandsalaris als starter per opleidingsniveau vermeld. De flyer wil jongeren
24 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Leerlingen/schoolverlaters die de opleiding MBO Zorg en Welzijn hebben afgerond krijgen via het schoolverlatersproject ondersteuning bij het vinden van een passende baan als dit niet op eigen kracht lukt. Dit geldt ook voor BBL- leerlingen die tijdens hun opleiding hun baan verliezen. Met dit project wordt beoogd dat leerlingen/ schoolverlaters: een aanstelling/arbeidsovereenkomst krijgen voor tenminste een half jaar; een vervolgopleiding krijgen op basis van een leerarbeidsovereenkomst (BBL) of een werkervaringsplaats krijgen met een intentieverklaring werkgever om tot een dienstverband over te gaan. Geschikte kandidaten worden aangemeld bij het Twentse Branche Servicepunt Zorg en Welzijn door het ROC van Twente.
Jaarverslag 2012
5. Inkomen De elkaar snel opvolgende crisisperioden sinds eind 2008 hebben duidelijk hun sporen nagelaten. Over heel Nederland steeg het aantal bijstandsgerechtigden het afgelopen jaar met 3%. Ten tijde van het uitbreken van de kredietcrisis, eind 2008, stond de teller in Enschede op 4141 WWB-uitkeringen. Nu, ruim vier jaar later, zijn dat er 5352. Dit is bijna een stijging van 30%. Een WWB-uitkering is alleen bedoeld voor degene die het echt nodig heeft. Daarom voert de gemeente Enschede een actief preventiebeleid. Niet alleen op het gebied van handhaving maar ook aan de kop van het proces bij het aanvragen van een uitkering. Naast de crisis en de bezuinigingen kregen gemeenten in 2012 ook te maken met een aantal ingrijpende wijzigingen in de WWB. Hiervan was de invoering van de huishoudinkomenstoets de meest ingrijpende. De Wet Inkomensvoorziening Kunstenaars werd in 2012 afgeschaft. Veranderingen waren er ook bij de verstrekking van categoriale bijzondere bijstand. Vanaf 2012 mocht alleen categoriale bijstand worden verstrekt aan burgers met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm. Tot 2012 was de inkomensnorm 150% van de bijstandsnorm. Dit had grote gevolgen voor de eenmalige uitkering gehandicapten.
In het Westen is de stijging juist minder sterk (+ 2,1%). Maar ook binnen de landsdelen is er veel variatie. In alle landsdelen zijn er zowel gemeenten met een sterke stijging als gemeenten met een daling. De groei in de vier grote steden lag onder het landelijk gemiddelde van 3%. In Amsterdam was het aantal bijstandsuitkeringen in 2012 vrijwel stabiel. In Enschede is het bijstandsbestand in 2012 met 5.7% gestegen. Hiermee ligt Enschede zowel boven het landelijk als het regionale gemiddelde. De tabel op de volgende pagina laat zien hoe de bijstandsontwikkeling in Nederland is (aantal 100.000 plus gemeentes in Nederland).
Financiën Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten In 2012 is sprake van een bruto tekort van 4,2 miljoen. Door de Meerjarige Aanvullende Uitkering (MAU) van 2,3 miljoen werd 2012 afgesloten met een netto tekort van 1,9 miljoen euro. Dit bedrag komt voor rekening van de gemeente Enschede. Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten WWB 65-
Ondanks alles was er ook nog een enkel succes te vieren: de inzet op handhaving in 2012 leverde in totaal met circa € 3.750.000 nog meer aan besparingen op dan in 2011.
IOAW
2.918.124
IOAZ
280.681
Bbz - Starters Totaal Uitgaven Rijksbudget
Kortom: de crisis, de bezuinigingen en de vele veranderingen in wet- en regelgeving onderscheiden het jaar 2012 nadrukkelijk van voorgaande jaren. Vooral in dit deel van het jaarverslag komt dat goed tot uitdrukking.
Toename aantal bijstandsuitkeringen Over heel Nederland is de bijstand afgelopen jaar met 3% gestegen. 2012 is daarmee het vierde achtereenvolgende jaar waarin de bijstand toeneemt. De stijging van 3% is een gemiddelde, waarachter grote verschillen schuil gaan. In de kleine gemeenten bijvoorbeeld, is de stijging gemiddeld sterker (+ 4,1%). Per landsdeel zijn er ook flinke verschillen. In het Noorden (+ 4,9%) en in het Oosten van het land (+ 4,2%) is de bijstand sterker gestegen dan gemiddeld.
2012 76.670.324
572.900 80.442.029 -76.206.657
Bruto-tekort
4.235.372
MAU-bijdrage
2.330.205
Netto tekort
1.905.166
Meerjarige aanvullende uitkering Iedere gemeente ontvangt van het Rijk geld om de bijstand uitgaven te kunnen betalen. Het Rijk stelt deze bedragen van te voren vast via het zogenaamde objectieve verdeelmodel. Voor Enschede betekent dit dat er jaarlijks te weinig geld werd toegekend om de bijstandsuitkeringen voor levensonderhoud te betalen. Hierdoor heeft Enschede een structureel tekort op het zogenaamde WWB-inkomensdeel. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een compensatieregeling ingesteld om deze structurele tekorten op te vangen, de zogenaamde Meerjarige
25
Ontwikkeling WWB < 65 jaar 2012 Breda
Arnhem
Groningen
Tilburg
Nijmegen
Drechtsteden
Amsterdam
Den Bosch
Enschede
Utrecht
Eindhoven
Rotterdam
Almere
Apeldoorn
Alkmaar
Zaanstad
Den Haag
Zwolle
-2,5%
0% Oktober 2012 November 2012 December 2012
26 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
2,5%
5%
7,5%
10%
12,5%
15%
Aanvullende Uitkering. De MAU is aan Enschede toegekend vanaf 2009 tot en met 2011 en ambtshalve verlengd voor 2012.
Wijzigingen WWB: invoering huishoudinkomenstoets Eén van de belangrijkste wijzigingen in de WWB was de invoering van de huishoudinkomenstoets voor bijstandsgerechtigden met een bijstandsuitkering per 1 januari 2012. Een huishouden had nog recht op één gezamenlijke uitkering. Alle inkomens van alle volwassenen in het huishouden werden meegeteld bij het bepalen van de hoogte van die uitkering. De huishoudinkomenstoets zou bij invoering voor zo’n 900 huishoudens met een WWB-uitkering gevolgen kunnen hebben. Uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2011 een bijstandsuitkering ontvingen en met meerderjarige inwonende kinderen/gezinsleden een huishouden voeren, vielen tot 1 juli 2012 onder het overgangsrecht. Daarna krijgen ook zij te maken met gezinsbijstand. Om deze groep zo goed mogelijk over de eventuele gevolgen te informeren werden zij door medewerkers van het team Inkomen thuis bezocht. Twee consulenten vertellen hier het volgende over:
Uitgelicht
WWB: de praktijk ‘Tijdens de huisbezoeken liepen we tegen verschillende situaties aan. Wat we veel zagen is dat de WWB-uitkering van inwonende kinderen werd beëindigd omdat de ouders een hoger inkomen ontvangen dan de gezinsuitkering. Ook andersom kwam het voor dat de WWBuitkering van de ouders werd beëindigd omdat inwonende kinderen een hoger inkomen hadden dan de gezinsnorm. Dit heeft soms tot schrijnende situaties geleid. Bijvoorbeeld een moeder van 85 jaar met een inwonende zoon. Moeder is zorgbehoeftig en wordt door haar zoon verzorgd. De zoon kreeg een WWB-uitkering. De uitkering van de zoon werd beëindigd omdat de inkomsten uit AOW en het pensioen van zijn moeder hoger waren dan de gezinsuitkering. Omdat de moeder ouder was dan 65 jaar verviel de vrijstelling voor het gezinsinkomen i.v.m. zorgbehoeftigheid.’
In juli 2012 werd de Wet afschaffing huishoudinkomenstoets door de Eerste Kamer aangenomen. Hierdoor werd de huishoudinkomenstoets met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 afgeschaft. Dit betekende dat iedereen die na 1 januari 2012 geen uitkering heeft aangevraagd omdat hij/zij dacht door de huishoudinkomenstoets hier niet voor in aanmerking te komen, tot en met 16 september 2012 een aanvraag met terugwerkende kracht in kon dienen. Dit had ingrijpende gevolgen voor de uitvoeringspraktijk van de afdeling Inkomen van het programma Economie en Werk. Voor afschaffing van de huishoudinkomenstoets vond bij 462 huishoudens een herbeoordeling plaats.
Financiële gevolgen afschaffen huishoudinkomenstoets In 105 gevallen werd begin 2012 een WWB-aanvraag op basis van de huishoudinkomenstoets afgewezen. Van deze gevallen is, na afschaffing van de huishoudinkomenstoets, in 38 situaties alsnog een WWB-uitkering toegekend. Hiermee is een bedrag van bijna € 272.000,gemoeid. Aan werkzoekenden die op 1 januari 2012 al een WWB-uitkering ontvingen, is over 2012 op basis van het overgangsrecht € 33.870,- betaald. Naast de daadwerkelijk uitkeringskosten zijn er ook uitvoeringskosten geweest. Deze kosten bedragen € 126.135,- en komen ook voor rekening van de gemeente. In totaal heeft de gemeente Enschede door de afschaffing van de huishoudinkomenstoets over 2012 € 432.000,- meer aan uitgaven gehad. Deze extra uitgaven maken onderdeel uit van het Inkomensdeel WWB 2012.
Overige wijzigingen WWB per 1 januari 2012 Afschaffing Wet Investeren in Jongeren (WIJ) De Wet Investeren in Jongeren werd afgeschaft. Sinds 1 januari 2012 vallen jongeren vanaf 18 jaar onder regime van de WWB. De voorwaarden voor jongeren om in aanmerking te komen voor een WWBuitkering zijn uitgebreid. Er geldt een zoekperiode van vier weken die gebruikt moet worden om naar werk of een reguliere opleiding te zoeken. Pas na afloop van die periode kan een bijstandsaanvraag worden ingediend. Bij scholingsmogelijkheden wordt de uitkering niet toegekend en bij het niet nakomen van verplichtingen wordt deze verlaagd. Vervallen vrijlating voor alleenstaande ouders De vrijlating van de aanvullende korting (voor alle alleenstaande ouders) en de inkomensafhankelijke combinatiekorting (voor alleenstaande ouders met kinderen jonger dan 5 jaar) is vervallen. Hiervoor in de plaats wordt een deel van de bijverdiensten van alleenstaande ouders niet verrekend met de uitkering.
27
Tegenprestatie vragen Gemeenten kunnen mensen die bijstand ontvangen verplichten om onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden te verrichten als tegenprestatie voor een uitkering. In Enschede geldt deze regel al langer (Klimop-banen).
Afschaffing Wet werk en inkomen kunstenaars Naast de Wet Investeren in Jongeren werd ook de Wet werk en inkomen Kunstenaars (WWIK) per 1 januari 2012 afgeschaft. Het kabinet vond het niet passen dat kunstenaars onder andere regels vielen dan andere ondernemers of werknemers. Het uitgangspunt was dat de verantwoordelijkheid voor het krijgen van inkomen bij de kunstenaar ligt. Er gold een overgangsregeling tot 1 juli 2012 voor kunstenaars die op 31 december 2011 een WWIK-uitkering hadden of die nog rechten op een WWIK-uitkering hadden.
Dynamiek WWB Quick scanbalie Werkplein werkt preventief! In oktober 2011 is de Quick scan balie gestart. Bij de quickscan balie wordt globaal gekeken of er recht bestaat op een uitkering. Als er een voorliggende voorziening is wordt daar gelijk naar verwezen. Als mogelijk recht op een bijstandsuitkering bestaat wordt een aanvraagformulier meegegeven. Het komt voor dat na het afgeven van deze aanvraag geen reactie meer van aanvrager komt. Ook komt het voor dat een aanvraag wordt ingetrokken omdat er sprake is van eigen vermogen of werkaanvaarding.
Uitgelicht
Preventiequote Onder preventiequote wordt verstaan het percentage van alle WWB-verzoeken die niet leiden tot tot een toekenning. Dat betekent dat hieronder wordt verstaan: 1. alle gesprekken aan de Intakebalie die niet leiden tot een WWB aanvraag; 2. alle aanvragen die niet leiden tot een toekenning. Bij de berekening van de preventiequote in 2011 is uitgegaan van het aantal aanvragen.
In 2012 hebben 2960 mensen zich voor een WWBuitkering gemeld bij de quickscanbalie op het Werkplein Enschede. Bij 639 mensen bleek er geen recht op uitkering te bestaan en werd geen aanvraag ingenomen
28 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
(preventiequote Quick scan 22%). Van de overige 2331 mensen is wel een aanvraag ingenomen. De preventiequote is 36% als wordt uitgegaan van de mensen van wie geen aanvraag is ingenomen (639) en van de mensen die hun aanvraag uiteindelijk hebben ingetrokken (437). Van de 2331 ingenomen aanvragen bleven er uiteindelijk 1884 over voor beoordeling. Hiervan zijn uiteindelijk 1443 aanvragen toegekend. De totale preventiequote in 2012 is 51%. Dit is 7% hoger dan vorig jaar.
Gemiddelde doorlooptijden bijstandsaanvragen De gemeente is verplicht binnen een redelijke periode na ontvangst van een aanvraag voor levensonderhoud of bijzondere bijstand vast te stellen of er recht bestaat. Deze periode is in ieder geval niet langer dan acht weken (40 werkdagen). In 2012 was in Enschede de gemiddelde doorlooptijd bij de aanvragen voor levensonderhoud 20 werkdagen. Bij de aanvragen voor bijzondere bijstand was dit 26 werkdagen. Van het totaal aantal ingediende aanvragen werd 93,7% binnen de vastgestelde termijn van acht weken afgehandeld. In die gevallen waar deze termijn werd overschreden was veelal sprake van een hersteltermijn. Een hersteltermijn wordt opgelegd als de aanvrager niet aan de voorwaarde kan voldoen om de benodigde gegevens tijdig in te leveren. Zonder deze gegevens kan het recht op bijstand niet op tijd worden vastgesteld.
In- en uitstroom WWB De instroom in de WWB nam in 2012 toe. Dit geldt ook voor de uitstroom, ondanks een verslechterende arbeidsmarkt in 2012 ten opzichte van 2011. In- en uitstroom WWB 65-
2008
2009
2010
2011
2012
Instroom
1358
2073
1260
1120
1634
Uitstroom
1489
1470
1148
1158
1280
Instroomredenen Belangrijke redenen voor instroom zijn: beëindiging loondienst (25,6%), beëindigen WW (16,1%), overige redenen (12,6%), uit andere gemeente met WWB (8,1%), beëindigen huwelijk/relatie (7,3%). Ook de afschaffing van de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) veroorzaakte een stijging van het aantal WWBgerechtigden.
Frequent en vroegtijdig inzetten van handhaving succesvol
Grafiek Instroomredenen
12,60%
25,60% 5,00%
7,30%
16,10% Beëindiging (tijdelijke) loondienst, ZW Beëindiging/vermindering WW-uitkering Beëindiging huwelijk/relatie Beëindiging zelfstandigheid
In totaal heeft de inzet op handhaving in 2012 met € 3.749.825 nog meer aan besparingen opgeleverd dan in 2011. Ook het bedrag aan vastgestelde verwijtbare vorderingen is twee keer zo hoog als in 2011. De toegenomen besparing bij de aanvraag (niet toegekende aanvragen na fraudeonderzoek) is voor een groot deel toe te schrijven aan de intensieve samenwerking tussen team Claimbeoordeling en team Handhaving. Bij een verhoogd risico op fraude zit er een handhaver bij het intakegesprek. Deze samenwerking is in het voorjaar 2011 gestart en heeft gaandeweg steeds betere resultaten opgeleverd. De stijging van beëindigde uitkering door fraude heeft enerzijds te maken met een nog betere prioritering en anderzijds met de beschikbare informatie uit de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA). Deze samenwerking levert veel bruikbare signalen op.
Overige redenen
Uitstroomredenen Een groot percentage stroomde ook nu weer uit naar regulier werk (25,7%). Overige redenen zijn: verhuizing (9,2%), niet leveren gegevens (9,2%), bereiken 65 jaar/ overdracht naar SVB (7,7%). In 2012 stroomden 384 mensen uit naar betaald werk. Bij 210 (55%) mensen werd vanuit de Enschedese Arbeidsmarkt aanpak een begeleidingstraject ter ondersteuning aangeboden. De resterende 174 mensen zijn of op eigen kracht of via begeleiding van de afdeling Werk zonder inzet van een traject uitgestroomd naar werk.
Grafiek Uitstroomredenen 7,70%
9,20%
27,60%
9,20%
25,70% Bereiken 65 jaar/overdracht naar SVB Niet leveren gegevens Verhuizing Werkaanvaarding regulier loondienst Overige redenen
In 2012 zijn een aantal nieuwe handhavingsinstrumenten ingezet: Internet recherche In 2012 is apparatuur aangeschaft om via een beveiligd (RN)netwerk op het internet te kunnen rechercheren. Vier consulenten hebben daarvoor een speciale training gevolgd. Vermogen buitenland Het Regionaal Coordinatiepunt Fraudebestrijding (RCF) ontwikkelt een nieuw risicoprofiel voor vermogen in het buitenland. Aanleiding hiervoor was een brainstormsessie over risicokenmerken van vermogen in het buitenland. Deze bijeenkomst werd door het RCF op verzoek van Enschede georganiseerd. Het RCF bereidt in 2013 ook een themaonderzoek naar vermogen in het buitenland voor, waar het nieuwe risicoprofiel voor gebruikt kan worden. Samenwerking met Menzis Met Menzis zijn afspraken gemaakt over het uitwisselen van informatie voor het opsporen van misbruik en oneigenlijk gebruik van inkomensvoorzieningen en PGB’s. Samenwerking met Publieksdienstverlening Sinds eind 2012 worden structureel signalen uitgewisseld met het team Back Office (BO) van Publieksdienstverlening. De signalen die BO ontvangt van derden (deurwaarders, woningbouwvereniging, nieuwe bewoners etc.) en doorspeelt naar team handhaving zijn onderzoekswaardige fraudesignalen die gelijk resultaat opleveren. Op haar beurt geeft team handhaving aan BO informatie over de bewoning van panden die onderwerp zijn geweest van een fraudeonderzoek.
29
Saldo uitstaande debiteuren gestegen Het saldo van uitstaande debiteuren is met € 576.000 gestegen. De ontvangsten zijn € 343.000 lager dan vorig jaar. Ook hier blijven de effecten van de crisis nadrukkelijk hun stempels drukken op de resultaten van debiteuren. Het aantal betalende debiteuren is ten opzichte van vorig jaar gelijk gebleven, ook al zijn de ontvangsten gedaald. Dat betekent dat er gemiddeld per betalende debiteur minder kan worden afgelost op de schuld.
Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) De uitvoering van het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen is ondergebracht bij de Regionale Organisatie Zelfstandigen (ROZ). Deze adviesorganisatie is voor starters en ondernemers in Twente en de Achterhoek. In 2012 is het aantal Bbz-uitkeringen voor Enschede (58) ten opzichte van 2011 (73) verder afgenomen. Als het ROZ geen financiële mogelijkheden ziet om hulp te bieden, zien ondernemers na de adviesgesprekken nogal eens af van het indienen van een formele aanvraag. In 2012 heeft het ROZ minder mogelijkheden voor starters gezien dan in 2011. Dit verklaart de afname van het aantal Bbz-uitkeringen in 2012.
Uitgelicht
ROZ Het ROZ richt zich op het stimuleren van zelfstandig ondernemerschap in de regio. De dienstverlening van het ROZ richt zich op het bevorderen en ondersteunen van levensvatbare bedrijven. Naast de ondersteuning van nieuwe ondernemers (starters) is ook de steun aan gevestigde zelfstandigen van groot belang. Hiermee levert het ROZ een belangrijke bijdrage aan een gezonde regionale sociaal economische structuur.
en diensten van onderdelen van het programma Economie en Werk. Het GCC heeft als doel zoveel mogelijk vragen direct te beantwoorden. Vragen die niet door de medewerkers van het GCC afgehandeld konden worden, worden via een digitaal klantcontactsysteem (medewerkersportaal) naar de behandelend consulent gestuurd. In 2012 is het takenpakket van het GCC ook uitgebreid met het afhandelen van aanvragen bijzondere bijstand voor rechtsbijstand. Er zijn in 2012 minder telefonische vragen ontvangen dan in 2011. Het aantal vragen via de mail is daarentegen toegenomen. In 2012 heeft het GCC W&I 94015 telefoontjes beantwoord. Het aantal beantwoordde mails was 7304. Het servicelevel was gemiddeld 77% per maand. Dit betekent dat 77% van de telefoontjes binnen 30 seconden werd beantwoord. Gestreefd werd naar een servicelevel van 80%. Het percentage afgehandelde contacten door de medewerkers van het GCC lag tussen de 75%-80%. Dit is een toename ten opzichte van 2011. Toen lag dit tussen de 65% en 70%. In 2012 was de kwaliteitszorg van het GCC een punt van aandacht. De kwaliteit van de dienstverlening werd bewaakt via steekproeven. Onderzoeksbureau I&O heeft de klanttevredenheid gemeten. De rapportcijfers laten een tevreden klant zien: een 7.7 voor de telefonische dienstverlening en een 7.8 voor de dienstverlening via e-mail.
Meer WWB-bezwaarschriften. Minder klachten Het aantal ontvangen bezwaarschriften is in 2012 gestegen van 592 in 2011 naar 704 in 2012. Ook het aantal afgehandelde bezwaren (638) is door het aantal ingediende bezwaarschriften hoger dan in 2011. De vijf meest voor komende redenen om een bezwaarschrift in te dienen zijn:
Reden indienen bezwaarschrift Herziening en terugvordering
2011
2011
130
152
Verlaging uitkering
85
99
Bijzondere bijstand
122
89
Overig
68
73
Afwijzing aanvraag uitkering
49
45
Klachten Gemeentelijk Contact Centrum Werk & Inkomen Het Gemeentelijk Contact Centrum Werk & Inkomen (GCC W&I) is hét portaal waar burgers, bedrijven of instellingen terecht kunnen met vragen over producten
30 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
In 2012 is het aantal klachten bij de afdeling Werk & Bijstand verder gedaald van 47 in 2011 naar 42 in 2012. Net zoals in de voorgaande jaren gaat het bij de meeste klachten om bejegeningsklachten en uitblijven actie. Er zijn geen klachten bij de Nationale Ombudsman ingediend.
Agressie Het aantal geregistreerde agressiemeldingen in 2012 is met 23 laag ten opzichte van 2011. In 2012 hebben de medewerkers van de afdeling Werk & Bijstand met cliëntcontacten allemaal een opfriscursus ‘omgaan met emotie en agressie’ gevolgd. In 7 gevallen is een ontzegging tot de toegang van de gemeentelijke panden opgelegd. In 2 gevallen is aangifte gedaan bij de politie. De overige gevallen werden met een schriftelijke waarschuwing afgedaan.
Formulierenbrigade In 2012 heeft de Formulierenbrigade 1303 formulieren ingevuld. Hierbij is voor een bedrag van circa € 503.000 aan inkomensondersteunende maatregelen aangevraagd. Dit is lager dan vorig jaar (circa € 774.000). De daling in uitgekeerde gelden komt omdat de Langdurigheidtoeslag in 2012 ongeveer twee derde lager is geworden. Daarnaast waren er in 2011 veel aanvragen (langdurigheidtoeslag) over voorgaande jaren ingevuld waardoor in 2011 het uitgekeerde bedrag hoger is geweest. Ook heeft de gemeente aan veel rechthebbenden rechtstreeks een vooraf ingevuld aanvraagformulier toegezonden waardoor er aanmerkelijk minder ondersteuningsvragen bij de formulierenbrigade terecht zijn gekomen (161 in 2011 en 53 in 2012). Een andere reden is dat er in 2012 nagenoeg geen formulieren ‘aanvraag Wajong’ zijn ingevuld met hulp van de formulierenbrigade en in 2011 nog 60. In 2012 is er voor gekozen om het inloopspreekuur van de Formulierenbrigade uit te breiden. Naast het inloopspreekuur in het Werkplein Enschede houdt de Formulierenbrigade nu ook spreekuur in het wijkcentrum Oost, Noord en West. Omdat steeds meer burgers gebruik maken van de inloopspreekuren in 2012 is niet gekozen voor een actieve benadering van de doelgroep 65+. Er is van uitgegaan dat zij steeds meer zelf de weg naar de Formulierenbrigade weten te vinden. Door de inloopspreekuren zijn veel meer verschillende hulpvragen binnengekomen. Deze zijn in tabel 4.7 van de bijlage terug te vinden bij de categorie ‘overige’. Ook de begeleiding van de vervolgafspraken vanuit de huisbezoeken (formulierencoach, overige begeleiding) vond veelal op het inloopspreekuur plaats. Ook deze afgehandelde vragen zijn nu in de categorie ‘overig’ van tabel 4.7 opgenomen. Sinds juni 2012 is aan de Formulierenbrigade een sociaal juridisch ondersteuner toegevoegd. Na de opheffing van Bureau Sociaal Raadsliedenwerk in januari 2012 bleek dat een kwetsbare groep burgers niet meer bereikt werd.
De ondersteuner vangt deze burgers zo veel mogelijk op en werkt tegelijk met de gemeente aan het opzetten van duurzame hulpverlening voor deze burgers. In 2012 werden door de sociaal juridisch ondersteuner 183 mensen geholpen. De belangrijkste werkzaamheden waren het opstellen van bezwaarschriften tegen instanties (29 keer), schuldbemiddeling (35 keer) en juridisch ingewikkelde formulieren (55 keer). Daarnaast voerde de sociaal juridisch ondersteuner gesprekken met het Juridisch Loket, Humanitas, Stichting Mee en Alifa om ervoor te zorgen dat er zo weinig mogelijk overlap in de werkzaamheden was.
Schuldhulpverlening Om schuldenproblematiek te voorkomen en te verminderen biedt de Stadsbank Oost Nederland een breed dienstverleningspakket aan burgers die problematische schulden hebben. Dit pakket is in de loop der jaren enigszins veranderd. De producten waarvan het meest gebruik werd gemaakt zijn: verklaringen WSNP, schuldregeling, indicatiestellingen, budgetbeheersrekeningen. Het aantal burgers met een budgetbeheersrekening bij de Stadsbank ligt nog steeds rond 1800.
Menzis collectief contract voor minima De zorgkosten zijn ook in 2012, als gevolg van verschillende oorzaken, opnieuw toegenomen.Om de zorg voor alle mensen bereikbaar en betaalbaar te houden, hebben Menzis, als grootste lokale zorgverzekeraar, en de gemeente, als verantwoordelijke voor de ondersteuning van de meest kwetsbare burgers, hun krachten gebundeld. Een van de afspraken tussen deze partijen is vastgelegd in het collectieve zorgcontract voor minima: de garantverzekering. Met ingang van 1 januari 2012 is het voor een vergoeding van de meeste medische kosten niet meer noodzakelijk een beroep te doen op de bijzondere bijstand. In plaats hiervan kan een beroep gedaan worden op deze verzekering. Iedereen met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm kan van deze garantverzekering gebruik maken. Hierdoor is het aantal aanvragen bijzondere bijstand afgenomen. Verder kunnen mensen met een iets hoger inkomen (tot 130% van de bijstandsnorm) met dit contract een forse korting krijgen op de basis en aanvullende verzekering. Het aantal deelnemers (inclusief kinderen onder de 18 jaar) aan deze collectieve verzekeringen bedroeg begin 2012 ruim 6700 (voor het extra pakket) en 3350 voor het ‘kortingscollectief’. Om te zorgen
31
dat nog meer mensen kunnen profiteren van deze gunstige verzekeringen is eind 2012 een uitgebreide communicatiecampagne gevoerd en heeft de gemeente besloten om voor 2013 de volledige kosten voor het extra verzekeringspakket voor haar rekening te nemen.
Uitgelicht
Garantieverzekering De Garantverzekering vergoedt onder andere: de eigen bijdrage voor hulp in de huishouding (WMO), kraamzorg, hoortoestellen, orthopedische schoenen en steunzolen, pruiken, geestelijke gezondheidszorg, ziekenvervoer, tandheelkunde, pedicure en kosten lactatiedeskundige. Brillen worden onder bepaalde voorwaarden gratis verstrekt!
Convenant Gezond Meedoen/Project wanbetalers Op 20 augustus gaf minister Schippers samen met Roger van Boxtel (Menzis) en wethouder Welman het startsein voor het project ‘Wanbetalers’. Steeds meer mensen hebben moeite met het betalen van de zorgpremies. Om deze mensen eerder te kunnen helpen gaat een pilot van start. Met vroegtijdige hulp van de Stadsbank Oost Nederland moet worden voorkomen dat betalingsachterstanden oplopen en mensen verder in de schulden raken. Het project is een uitvloeisel van het convenant ‘Gezond Meedoen’ dat Menzis in 2011 afsloot met de gemeente Enschede. Hierin zijn afspraken gemaakt over samenwerking in zorg, het stimuleren van een gezonde leefstijl en participatie.
Startsein voor het project ‘Wanbetalers’.
32 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Eenmalige uitkering zwaar gehandicapten Doel van de regeling is om een financiële bijdrage te verstrekken voor deelname aan sociaal en maatschappelijk activiteiten voor een groep zwaar gehandicapten die permanent rolstoelgebonden zijn en geen gebruik kunnen maken van een scootmobiel. In 2012 werden 65 uitkeringen verstrekt. Dit is minder dan in 2011 (112). Verklaring hiervoor is dat in 2012 de inkomensnormen om voor een eenmalige uitkering in aanmerking te komen verlaagd zijn van 150% naar 110%. Dit heeft te maken met een wijziging van het Rijksbeleid. Ook het aantal gehandicapten dat voor een vervoersvoorziening in aanmerking kwam is hierdoor gedaald van 345 naar 221.
Langdurigheidstoeslag 2012 De langdurigheidstoeslag is voor mensen die langer dan vijf jaar onafgebroken langdurig een inkomen op bijstandsniveau hebben. Iedereen van 21 tot 65 jaar die aan bepaalde voorwaarden voldoet komt voor de langdurigheidstoeslag in aanmerking. Ook werkenden en zelfstandigen met een inkomen op bijstandsniveau hebben recht op de langdurigheidstoeslag. Doordat de hoogte van de langdurigheidstoeslag met twee derde werd verlaagd is het totaalbedrag dat in 2012 werd verstrekt beduidend lager dan in 2011. Bedragen langdurigheidstoeslag 2012: Echtpaar/gezin: € 162,Alleenstaande ouder: € 145,Alleenstaande: € 114,-
Jaarverslag 2012
Bijlage 1 Bestandsontwikkeling, -samenstelling, arbeidsverplichtingen, aanvragen en uitgaven levensonderhoud. Tabel 1.1 Aantal huishoudens per regeling (echtparen, alleenstaande ouders en alleenstaanden) Regeling WWB 65-
31-12-08
31-12-09
31-12-10
31-12-11
31-12-12 5.352
41.41
4.747
4.451
4.516
WIJ
-
123
614
546
-
WWB verblijf in inrichting
-
115
130
140
164 7
WWB krediethypotheek
-
9
7
6
WWB voorbereidingsperiode zelfstandigheid
-
3
3
-
-
Ioaw/z
98
148
186
213
221
Bbz
96
129
108
73
58
WWIK
41
39
34
34
-
Totaal
4.376
5.313
5.533
5.528
5.802
31-12-12
Tabel 1.2 Samenstelling uitkeringenbestand WWB 65Regeling WWB 65-
31-12-08
31-12-09
31-12-10
31-12-11
Totaal
4.141
4.747
4.451
4.516
5.352
Man
1.761
2.129
2.027
2.068
2.494
42,5%
44,9%
45,5%
45,8%
46,6%
Vrouw
2.380
2.618
2.424
2.448
2.858
57,5%
55,1%
54,5%
54,2%
53,4%
Leeftijdsopbouw 18 t/m 26
27 t/m 44
45 t/m 57
58 t/m 64
477
612
109
-
538
11,5%
12,9%
2,5%
0,0%
10,1%
1.629
1.937
2.020
2.163
2.334
39,4%
40,7%
45,4%
47,9%
43,6%
1.348
1.507
1.601
1.642
1.801
32,5%
31,8%
36,0%
36,4%
33,7%
687
691
719
711
679
16,6%
14,6%
16,1%
15,7%
12,6%
33
Tabel 1.3 Uitkeringenbestand WWB 65- naar uitkeringsduur en gezinssituatie Regeling WWB 65-
31-12-08
31-12-09
31-12-10
31-12-11
31-12-12
Uitkeringsduur 1 t/m 6 maanden
7 t/m 12 maanden
1 tot 2 jaar
2 tot 3 jaar
3 tot 4 jaar
4 tot 5 jaar
5 jaar en langer
528
708
559
491
703
12,8%
14,9%
12,6%
10,9%
13,1%
495
687
454
486
917
12,0%
14,5%
10,2%
10,7%
17,1%
581
798
688
658
787
14,0%
16,8%
15,5%
14,6%
14,7%
517
481
502
559
502
12,4%
10,1%
11,3%
12,4%
9,4%
252
429
349
383
450
6,1%
9,0%
7,8%
8,5%
8,4%
200
205
348
293
313
4,8%
4,3%
7,8%
6,5%
5,8%
1.568
1.439
1.551
1.646
1.680
37,9%
30,4%
34,8%
36,4%
31,5%
Normtypering Alleenstaande
Alleenstaande ouder
Gezin/samenwonend
Aangepaste norm
2.282
2.695
2.509
2.590
3.155
55,1%
56,8%
56,3%
57,4%
58,9%
1.032
1.137
1.084
1.057
1.229
24,9%
24,0%
24,4%
23,4%
23,0%
775
883
810
814
910
18,7%
18,6%
18,2%
18,0%
17,0%
52
32
48
55
58
1,3%
0,6%
1,1%
1,2%
1,1%
Tabel 1.4 Bijstandsuitgaven levensonderhoud Bijstandsuitgaven levensonderhoud Bijstandsuitgaven/WWB levensonderhoud 65-
2008
2009
2010
2011
2012
€ 61.330.973
€ 67.550.528
€ 65.617.870
€ 65.879.631
€ 76.670.324 € 14.328
Bijstandsuitgaven WWB levensonderhoud per cliënt 65-
€ 13.420
€ 13.837
€ 13.936
€ 14.208
Bijstanduitgaven WIJ
-
-
€ 5.063.252
€ 7.040.924
-
Bijstanduitgaven WIJ per cliënt
-
-
€ 10.986
€ 11.765
-
€ 1.277.565
€ 1.795.063
€ 2.480.117
€ 3.045.393
€ 3.198.805
€ 14.274
€ 14.694
€ 14.763
€ 14.781
€ 14.606
Bijstandsuitgaven Ioaw/z Bijstandsuitgaven Ioaw/z per cliënt
Tabel 1.5 Bijstandsbesluit zelfstandigen Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) Periodieke uitkering levensonderhoud (gevestigden) Periodieke uitkering levensonderhoud (starters) Rentedragend krediet
34 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
2008
2009
2010
2011
2012
€ 1.208.157
€ 1.371.984
€ 1.072.165
€ 1.255.629
€ 916.978
-
-
€ 1.110.318
€ 1.047.781
€ 841.792
€ 1.332.743
€ 1.733.858
€ 2.236.152
€ 1.102.174
€ 884.335
Jaarverslag 2012
Bijlage 2 In- en uitstroom WWB. Tabel 2.1 Kerngegevens dynamiek uitkeringenbestand Kerngegevens dynamiek uitkeringenbestand
2008
2009
2010
2011
2012
Afgehandelde aanvragen levensonderhoud WWB
2.348
3.328
1.993
1.989
2.960
Afgehandelde aanvragen WIJ Afgehandelde aanvragen Ioaw/z Afgehandelde aanvragen levensonderhoud Bbz
-
-
1.161
837
-
34
66
60
58
64 131
151
223
229
150
Afgehandelde aanvragen WWIK
39
33
32
24
4
Gemiddelde doorlooptijd afhandeling aanvragen
25
22
21
22
20
Tabel 2.2 In- en uitstroom WWB 65In- en uitstroom WWB 65-
2008
2009
2010
2011
2012
Instroom
1.358
2.073
1.260
1.120
1.634
Uitstroom
1.489
1.470
1.148
1.158
1.280
Tabel 2.3 Instroom WWb 65Instroom WWB 65-
2008
2009
2010
2011
2012
Beëindiging (tijdelijke) loondienst, ZW
21,4%
22,0%
18,4%
17,5%
25,6%
Beëindiging/vermindering WW-uitkering
13,7%
22,1%
20,0%
20,1%
16,1%
Beëindiging huwelijk/relatie
13,0%
10,6%
9,1%
10,2%
7,3%
Beëindiging zelfstandigheid
2,3%
3,3%
6,5%
5,9%
5,0%
-
-
0,9%
0,5%
-
Einde detentie
8,8%
6,9%
6,4%
9,3%
4,7%
Einde WIA/Aanvulling op WIA
1,3%
0,7%
1,4%
0,4%
4,6%
Bereiken leeftijd 27 (einde WIJ-leeftijd)
Na zwervend bestaan/laagdrempelijke opvang
-
-
4,0%
3,9%
Oorzaak bij partner
1,4%
1,3%
1,4%
1,3%
-
Schoolverlater/Beëindiging studie
3,9%
7,5%
4,5%
2,8%
3,1%
Uit andere gemeente (met WWB)
6,6%
8,1%
3,3%
5,0%
8,1%
-
-
2,9%
5,9%
4,2%
Uit andere gemeente of buitenland (zonder WWB) Verkrijgen verblijfsvergunning
6,5%
1,3%
1,3%
1,2%
2,6%
Wegvallen inkomsten additioneel werk
1,6%
1,2%
0,5%
1,1%
2,3%
Wegvallen inkomsten overig
1,4%
1,4%
2,0%
1,7%
2,7%
Wegvallen/vermindering alimentatie
0,3%
0,2%
0,4%
0,3%
1,1%
Overige redenen
17,8%
13,4%
17,0%
12,9%
12,6%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
35
Tabel 2.4 Uitstroom WWB 65Uitstroom WWB 65-
2008
2009
2010
2011
2012
Aangaan van huwelijk/relatie
4,6%
4,4%
5,0%
4,4%
4,0%
Aanvang studie
2,3%
4,4%
0,6%
0,9%
2,7%
Bereiken 65 jaar/overdracht naar SVB
5,4%
6,1%
6,6%
9,3%
7,7%
Detentie Niet leveren gegevens
6,1%
6,1%
6,1%
8,7%
5,7%
15,6%
10,5%
11,4%
11,6%
9,2%
Overlijden
1,9%
1,9%
1,4%
1,5%
1,8%
starten zelfstandigheid
2,6%
2,0%
2,2%
2,2%
1,5%
Verhuizing
7,9%
12,7%
13,2%
12,6%
9,2%
Verwerving andere inkomsten Werkaanvaarding regulier loondienst Overige redenenen
4,0%
4,1%
2,6%
-
4,9%
40,8%
33,4%
34,5%
29,7%
25,7%
8,5%
14,3%
16,3%
19,1%
27,6%
99,7%
99,9%
99,9%
100,0%
100,0%
2008
2009
2010 (WIJ)
2011 (WIJ)*
2012
-
-
1,6%
-
-
22,5%
27,9%
17,3%
-
30,1%
7,9%
16,5%
16,0%
-
13,7%
Tabel 2.5 Instroom jongeren t/m 26 Instroom jongeren Ander inkomen Beëindiging (tijdelijke) loondienst, ZW Beëindiging/vermindering WW uitkering Beëindiging huwelijk/relatie
9,4%
5,9%
7,6%
-
7,7%
11,9%
17,9%
8,6%
-
4,2%
Einde detentie
5,4%
4,9%
5,7%
-
5,1%
Einde zelfstandigheid
0,5%
1,3%
3,7%
-
4,0%
Einde/Aanvulling WIA
1,2%
0,5%
1,0%
-
2,4%
Beëindiging studie
Na zwervend bestaan/laagdrempelige opvang
-
-
5,7%
-
Oorzaak bij partner
1,2%
0,9%
0,4%
-
-
Uit andere gemeente (met WWB)
7,4%
7,2%
3,7%
-
8,2%
Uit andere gemeente of buitenland (zonder WWB)
-
-
3,5%
-
4,0%
Verkrijgen verblijfsvergunning
9,9%
1,8%
1,4%
-
2,4%
Wegvallen inkomsten additioneel werk
1,0%
1,2%
0,7%
-
2,4%
Wegvallen/vermindering alimentatie Overige redenen
-
0,1%
0,1%
-
0,8%
21,7%
13,9%
23,0%
-
15,0%
Geaccepteerd werkleeraanbod
-
-
-
94,3%
-
Niet kunnen uitvoeren werkleeraanbod
-
-
-
5,7%
-
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
* Tot 2011 werden voor de WIJ dezelfde instroomredenen gebruikt als bij de WWB. Vanaf 2011 zijn de instroomredenen op advies van CBS aangepast in: geaccepteerd werkleeraanbod en niet kunnen uitvoeren werkleeraanbod.
36 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Tabel 2.6 Uitstroom jongeren t/m 26 Uitstroom jongeren
2008
2009
2010 (WIJ)
2011 (WIJ)
2012
Aangaan van huwelijk/relatie
5,5%
4,4%
2,9%
2,1%
4,7%
Aanvang studie
9,3%
13,4%
12,5%
9,3%
15,0%
-
-
1,5%
0,6%
1,5%
Beeindiging eigen verzoek Detentie
3,8%
2,8%
2,5%
1,8%
3,3%
22,2%
14,0%
10,5%
8,8%
10,6%
Niet voldoen verplichtingen
-
-
2,3%
2,7%
0,7%
oorzaak bij partner
-
-
1,2%
1,8%
1,8%
Overlijden
-
-
0,1%
-
-
0,8%
0,4%
0,1%
0,2%
2,6%
-
-
2,6%
3,8%
10,6%
8,8%
11,4%
7,7%
6,3%
10,2%
-
-
1,2%
2,1%
1,8%
6,9%
5,5%
3,0%
-
-
Weigeren opvolgend werkleeraanbod
-
-
0,9%
1,0%
-
Werkaanvaarding regulier loondienst
Geen inlichtingen
Starten zelfstandigheid Uitkering arbeidsongeschiktheid Verhuizing Verhuizing (buitenland) Verwerving andere inkomsten
35,3%
35,7%
24,6%
24,2%
17,9%
Werkaanvaarding uitzendbureau
-
-
14,0%
10,8%
6,6%
Werkleeraanbod ingetrokken op grond art. 21
-
-
2,9%
4,2%
-
7,4%
12,2%
9,5%
20,3%
12,7%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Overige redenen
37
Jaarverslag 2012
Bijlage 3 Educatie en inburgering. Tabel 3.1 Aantal aanmeldingen inburgering 2008
2009
2010
2011
Inburgeringsplichtig
Aantal aanmeldingen inburgering
376
559
402
257
204
Vrijwillige inburgering
146
320
422
211
182
Taalkennistraject/AKA Totaal
2012
-
-
14
30
24
635
922
844
498
410
Handhavingen
70
477
42
17
25
Aantal geslaagden voor inburgeringsexamen
28
167
308
280
148
Aantal geslaagden voor staatsexamen
17
33
48
94
37
38 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Jaarverslag 2012
Bijlage 4 Armoedebeleid. Tabel 4.1 Aantal aanvragen individuele bijzondere bijstand Aanvragen
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal toekenningen
3.825
3.695
3.669
3.374
2.926
Aantal afwijzingen
1.380
1.945
2.436
1.379
1.047
Totaal
5.205
5.640
6.105
4.753
3.973
2011
2012
Tabel 4.2 Overzicht van de uitgaven bijzondere bijstand naar kostensoort Kostensoort BBZ
2008
2009
2010
-
-
-
116.204
76.505
Directe levensbehoeften
685.340
733.215
901.686
670.570
577.377
Financiële transacties
922.766
974.230
863.040
994.493
1.095.166
-
-
-
44.433
69.971
Kosten maatschappelijke zorg
101.415
101.399
105.570
92.558
71.481
Langdurigheidstoeslag
718.468
877.498
1.023.794
1.070.415
337.491
79.171
77.548
39.077
46.678
21.341
123.256
106.890
85.720
67.032
53.916 28.071
Kinderopvang
Medische dienstverlening Medische hulpmiddelen Overige uitgaven ten behoeve van cliënten
55.540
41.113
39.718
58.321
Uitstroombevordering
25.272
20.298
12.057
12.443
37.429
141.192
166.229
115.770
115.809
23.864
Voorzieningen voor het huishouden Voorzieningen voor opvang Voorzieningen voor wonen Totaal
171.476
184.264
189.172
190.945
156.463
1.313.846
1.246.223
1.455.752
991.682
1.136.044
€ 4.337.742
€ 4.528.907
€ 4.831.356
€ 4.471.582
€ 3.685.119
Tabel 4.3 Langdurigheidstoeslag Langdurigheidstoeslag
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal aanvragen
2.136
2.556
2.751
2.744
2.785
1.833
2.246
2.385
2.381
2.496
303
310
366
363
289
Waarvan: Cliënten WWB Cliënten met ander inkomen
Aantal toekenningen Bedrag toekenningen Aantal afwijzingen
1.832
2.350
2.626
2.411
2.604
€ 718.468
€ 877.498
€ 1.023.794
€ 1.070.415
€ 337.491
288
206
125
127
181
39
Tabel 4.4 Eenmalige uitkeringen gehandicapten Eenmalige uitkeringen gehandicapten Aantal toekenningen rolstoelgebonden zwaar gehandicapten. Bedrag toekenningen rolstoelgebonden zwaar gehandicapten. Aantal toekenningen gehandicapten met vervoersvoorzieningen. Bedrag toekenningen gehandicapten met vervoersvoorzieningen.
2008
2009
2010
2011
2012
250
243
255
112
65
€ 135.591
€ 132.435
€ 138.475
€ 61.040
€ 35.425
456
397
349
345
221
€ 114.000
€ 99.250
€ 87.250
€ 86.250
€ 55.250
Tabel 4.5 Kwijtschelding gemeentlijke belasting Kwijtschelding gemeentelijke belasting
2008
2009
2010
2011
2012
Kwijtscheldingen
8.189
7.923
8.102
8.001
7.900
Tabel 4.6 Producten schuldhulpverlening Stadsbank Oost-Nederland Producten Stadsbank (SON)
2008
2009
2010
2011
2012
Budgetbebeheersrekeningen
2.041
2.225
*1.843
1.852
1.768
Indicatiestelling
1.003
1.077
1.073
1.116
851
Bemiddeling schuldregeling
-
-
-
-
425
Verklaringen WNSP
-
-
-
-
405
2012
* Door andere berekeningssytematiek worden minder budgetbeheersrekeningen in rekening gebracht.
Tabel 4.7 Formulierenbrigade Soort formulier
2008
2009
2010
2011
76
184
120
161
53
129
243
237
265
223
75
176
78
29
21
8
28
39
60
1
Kinderbijslag/toeslag
10
18
-
-
2
Voedselbank
35
45
35
39
87
Kwijtschelding gemeentelijke belastingen
64
94
35
140
150
6
-
19
-
3
20
93
25
1
2
Langdurigheidstoeslag Bijzondere bijstand Huur- en zorgtoeslag Wajong
Formulieren DUO Eenmalige uitkering WWB
9
-
-
-
45
SVB
4
38
9
41
42
Aanvraag stichting leergeld
-
-
85
2
1
Actief benaderen 65+
-
-
262
179
-
Lococensus
-
-
12
62
181
Formulierencoach en overige begeleiding
-
-
195
242
20
Overig
21
77
91
117
472
Totaal
453
996
1.242
1.338
1.303
40 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Jaarverslag 2012
Bijlage 5 Debiteuren, handhaving. Tabel 5.1 Kerngegevens vorderingen WWB Kerngegevens vorderingen WWB
2008
2009
2010
2011
2012
€ 14.568.517
€ 14.133.442
€ 13.527.745
€ 13.908.503
* € 13.623.227
Waarvan verwijtbare vorderingen
€ 7.806.648
€ 7.261.394
€ 7.326.706
€ 7.695.037
€ 7.702.038
Nieuwe vorderingen
€ 4.275.160
€ 3.733.745
€ 4.204.100
€ 2.882.922
€ 3.653.788
€ 904.478
€ 790.857
€ 1.196.567
€ 816.015
€ 1.632.280
Balanstotaal per 1 januari
Waarvan verwijtbare vorderingen
€ 3.963.531
€ 3.521.974
€ 3.285.005
€ 2.883.874
€ 2.540.551
Waarvan ontvangsten op verwijtbare vorderingen
Ontvangen aflossingen
€ 693.738
€ 681.121
€ 606.726
€ 727.977
€ 639.425
Buiten invordering
€ 719.539
€ 817.467
€ 603.698
€ 270.007
€ 522.933
Balanstotaal per 31 december
€ 14.133.442
€ 13.527.745
€ 13.908.503
€ 13.637.544
€ 14.213.531
Waarvan verwijtbare vorderingen
€ 7.621.394
€ 7.326.706
€ 7.695.037
€ 7.702.038
€ 8.413.787
* Balanstotaal per 1 januari 2012 wijkt af van balanstotaal 31-12-2011 in verband met opschonen onjuiste vorderingen.
Tabel 5.2 Kerngegevens vorderingen Bbz Kerngegevens vorderingen Bbz
2008
2009
2010
2011
2012
Balanstotaal per 1 januari
€ 4.916.465
€ 5.654.861
€ 6.716.382
€ 8.324.651
€ 8.776.487
Nieuwe vorderingen
€ 1.542.063
€ 1.980.744
€ 2.544.416
€ 1.480.264
€ 1.177.275
€ 735.182
€ 637.272
€ 746.109
€ 871.112
€ 1.027.164
Ontvangen aflossingen Buiten invordering Balanstotaal per 31 december
€ 68.485
€ 281.951
€ 190.038
€ 157.316
€ 192.864
€ 5.654.861
€ 6.716.382
€ 8.324.651
€ 8.776.487
€ 8.733.734
Tabel 5.3 Resultaten handhaving Resultaten handhaving
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal maanden normverlaging (sanctie)
1.564
1.885
2.080
1.830
1.593
Maatregelen in verband met: Re-integratie
65,4%
68,9%
69,7%
74,7%
66,6%
Schending informatieplicht/fraude
31,2%
27,9%
24,5%
18,1%
29,6%
Agressie
0,1%
0,5%
0,2%
1,4%
0,5%
Overige
3,3%
2,7%
5,6%
5,9%
3,3%
€ 168.872
€ 189.534
€ 213.818
€ 200.030
€ 214.025
497
342
289
154
279
31
4
-
-
3
324
218
251
266
313
Totaalbedrag opgelegde maatregelen Verificatieonderzoeken Processen verbaal Aantal zaken, afgehandeld met resultaat Aantal verwijtbare vorderingen
418
371
500
445
388
€ 904.478
€ 790.857
€ 1.196.567
€ 816.015
€ 1.632.280
Aantal fictieve besparingen lopende uitkeringen
89
66
76
77
110
Aantal fictieve besparingen aanvraagprocedure
-
-
73
98
139
€ 1.112.500
€ 825.000
€ 950.000
€ 1.093.400
€ 1.562.000
-
-
€ 912.500
€ 1.391.600
€ 1.973.800
Bedrag vastgestelde verwijtbare vorderingen
Bedrag fictieve besparingen lopende uitkeringen Bedrag fictieve besparingen aanvraagprocedure
41
Jaarverslag 2012
Bijlage 6 Kwaliteit dienstverlening. Tabel 6.1 Afhandeling bezwaarschriften 2008
2009
2010
2011
Ontvangen bezwaarschriften
Afhandeling bezwaarschriften
705
613
659
592
704
Afgehandelde bezwaarschriften waarvan:
698
604
638
597
638
(Deels) gegrond Ongegrond (Kennelijk) niet ontvankelijk Ingetrokken
2012
40
41
31
31
33
180
158
160
160
198
36
49
40
38
43
442
356
407
368
364
2012
Tabel 6.2 Klachten 2008
2009
2010
2011
Klachten programma E&W
Klachten
52
73
69
47
42
Waarvan klachten W&B
43
63
52
46
42
Bereikbaarheid
-
4
1
-
-
Klantgerichtheid
-
9
1
-
-
Omgaan met persoonsgegevens
-
2
-
-
-
24
33
28
23
23
3
3
3
6
5
Aard van klachten W&B veelal
Onbeleefde behandeling/bejegening Onjuiste informatie Uitblijven antwoord/beslissing
3
4
4
4
1
Uitblijven van actie
8
7
10
11
13
Overig
5
1
5
2
-
11
18
16
16
15
Afhandeling klachten Gegrond verklaard Gedeeltelijk gegrond verklaard Ongegrond verklaard Geen oordeel
2
24
8
4
5
27
8
16
20
13
3
6
9
6
9
Tabel 6.3 Geregistreerde agressiemeldingen in Gemeentelijk Agressie Registratie Systeem (GARS) Geregistreerde agressie
2008
2009
2010
2011
2012
13
29
30
42
23
Aantal ontzeggingen
6
5
10
12
7
Aantal keren aangifte bij politie
3
3
4
5
2
Aantal geregistreerde meldingen
42 Jaarverslag 2012 Werk en bijstand
Colofon Dit is een uitgave van de gemeente Enschede.
Vormgeving Digidee Ontwerpstudio Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Tekst mag alleen met toestemming van de gemeente Enschede worden overgenomen. © juni 2013, gemeente Enschede