Jaarverslag 2013
Veenendaal
Inhoud Voorwoord
pagina 05
Kennis
pagina 07-08
(Collectie, Collecties voor derden, Groepsbezoeken, 20e Nationale Voorleeswedstrijd, Informatieavonden)
Contact & cultuur
pagina 09-15
(Breicafé, Mamacafé, Debat aan het Plein, Gedichtendag, Muziek, Pub Quiz voor War Child, Internationale Vrouwendag, Vleugel, Boekenweek over slavernij, Vleugje Marokko, Juni - Maand van het Spannende Boek, Dutch Food Valley Classic, Alfabetisering, Start culturele seizoen, Literaire Vrouwenavond, Refocus, Duurzaamheid, Zondag aan het Plein, Nederland Leest Bomans, Lunchconcert, Kerstgroepenexpositie, Kerst met Koren)
Activiteiten voor kinderen
pagina 17-18
(De Nationale Voorleesdagen, Voorleesfeest, Kinderboekenschrijver, Kinderboekenweek over sport, Sinterklaasmiddag)
Organisatie
pagina 19-21
(Bibliotheekleden, Tarieven, Bezoekers, BicatWise, Marketing, Voordeel Met Je Biebpas, Website, Social Media, Professionals en vrijwilligers, Ondernemerschap, Futureconsult)
Kunstuitleen
pagina 23-26
(Stripdagen, Foto-expositie voor War Child, Bruisend Museumweekend, Annie M.G. Schmidt-dag, Vredespoppen maken, Stippenfeest, Nijntje, Kunsteducatie, Kunstroute, Expositie Suzanne Visscher, Rusland Week, Tarieven)
pagina 03
pagina 04
In beweging Gedurende heel 2013 was de lokale, culturele samenwerking onderwerp van gesprek. De vijf partners (bibliotheek, museum, muziekschool, theater en volksuniversiteit) kregen in juni 2013 de opdracht om voor het einde van het jaar een gezamenlijk bedrijfsplan incl. meerjarenbegroting in te dienen met daarin de voornemens op drie programmaonderdelen: educatie, informatie en podiumkunsten. In december werd het plan ingediend, zij het op onderdelen en nog niet volledig uitgewerkt. Het plan krijgt in 2014 een vervolg. Tussentijds werden de betrokken instellingen geconfronteerd met een voorgenomen bezuiniging per 2017 van ruim €300.000,-. Het aangezegde bedrag werd tijdens de gemeentelijke begrotingsbehandeling in het najaar van 2013 teruggebracht tot €200.000,-. De definitieve verdeling van deze last over de instellingen is nog onbekend. In de bibliotheek trokken wij uiteraard ook ons eigen plan. Branchebreed zijn er veel uitdagingen. Digitalisering, bezuinigingen, ander lees- en leengedrag maken dat de openbare bibliotheek als instituut op zoek is naar nieuwe functies. Om ons goed te prepareren op veranderende omstandigheden werd besloten om de expertise van Futureconsult in te huren. Onder leiding van Futureconsult werd in samenspraak met deelnemers afkomstig uit de diverse geledingen van Bibliotheek Veenendaal, incl. leden van de Raad van Toezicht, een toekomstverkenning gedaan. De uitkomsten van deze verkenning vormen mede de basis van het beleidsplan 2014-2017. Met het veranderend leesgedrag wijzigt zich ook het leengedrag. Met name een deel van de betalende gebruikers (= volwassenen) ziet af van voortzetting van hun lidmaatschap. Naast digitalisering zijn ook particuliere bezuinigingen een overweging om het abonnement te beëindigen. Deze ontwikkeling resulteert ook in lagere inkomsten uit telaat- en leengelden. Hoewel er dus sprake is van een afnemend aantal volwassen leners (6,6%), zijn de bezoekersaantallen gelijk gebleven. De aantrekkingskracht van De Cultuurfabriek neemt dus niet af en onze inzet voor de ontmoetingsfunctie heeft resultaat. 2013 was een jaar van ontwikkeling. Half februari werd het ZZP-meetingpoint geopend in aanwezigheid van ruim 400 belangstellenden. In april liet de
pagina 05
Provincie Utrecht weten dat zij de subsidie voor bibliotheekvernieuwing vanaf 2014 anders in gaat zetten. Eerdere voorwaarden voor deelname aan het Utrechtse netwerk werden herzien zodat in 2014 ook voor Bibliotheek Veenendaal ruimte ontstaat voor participatie in het provinciale netwerk, incl. de beschikbare middelen voor ontwikkeling en innovatie. Eind mei werd de implementatie van BicatWise afgerond, een nieuw softwarepakket voor het bibliotheeksysteem dat leners en organisatie meer mogelijkheden biedt. Creativiteit is een belangrijke factor bij innovatie, bij het anticiperen op verandering en bij het continueren van onze dienstverlening in welke vorm dan ook. Daar horen ook nieuwe disciplines bij zoals de vestiging van een stadswinkel in de hal van De Cultuurfabriek, een samenwerking van VVV en bibliotheek. De gemeente liet in december weten het ondernemende initiatief te ondersteunen met een subsidie uit de aanjaagmaatregelen, zodat de winkel in het voorjaar van 2014 gerealiseerd kan worden. De bibliotheek ontving een stille donatie voor een proef met de opening van de centrale hal op zondagmiddag. Eén keer per maand stond de hal van De Cultuurfabriek op zondagmiddag in het teken van een culturele activiteit. Hoewel de bezoekersaantallen sterk varieerden, waren de aanwezigen enthousiast en klonk de roep om voortzetting. Dankzij diverse donateurs werd ‘kunstspeeltuin de wereld van nijntje’ gerealiseerd, ontvingen wij een nieuwe computer t.b.v. Klik&Tik, een programma dat, mede dankzij de inzet van vrijwilligers, mensen met een digitale achterstand op weg helpt. Over vrijwilligers gesproken, zonder hun groeiend aantal, hun enthousiasme en energie, zou onze dienstverlening in brede zin niet zo geolied verlopen als nu het geval is. Ook al is er door bezuinigingen sprake van een krimpende formatie, met creativiteit, efficiency en vrijwillige ondersteuning komen we ver. De wereld is volop in beweging en als bibliotheek bewegen we uiteraard mee. Met een vakkundig en enthousiast team bestaande uit professionals en vrijwilligers, een ter zake kundige Raad van Toezicht, onze samenwerkingspartners en de support van onze bezoekers en leners, hopen we blijvend inhoud te geven aan de elementen waar wij voor staan: kennis, contact en cultuur. Mieke van Dijk directeur/bestuurder pagina 06
Kennis Collectie Op 31 december 2013 had de totale collectie van Bibliotheek Veenendaal een omvang van 96.732 exemplaren. Er werden in het verslagjaar 9.260 exemplaren afgeschreven en 8.558 exemplaren aangeschaft. Het totale aantal uitleningen in 2013 bedroeg 513.651 (inclusief verlengingen). Dat is een daling van 6,25% ten opzichte van een jaar eerder, toen nog 547.898 uitleningen geregistreerd werden. De muziekcollectie bestond uit 3.994 cd‘s en dvd’s. Geheel naar verwachting daalde het aantal uitleningen van cd’s/dvd’s opnieuw aanzienlijk: van 5.444 in 2012 naar 4.439 in 2013 (dat is -18,5%). Toch werd de collectie van Bibliotheek Veenendaal in het verslagjaar nog steeds intensief gebruikt, ook ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Collecties voor derden In het verslagjaar leverde de bibliotheek 91 collecties aan scholen/instellingen: - 40 collecties voor 4 peuterspeelzalen ter ondersteuning Piramide-methode - 24 collecties voor 4 basisscholen ter ondersteuning van diverse lesmethodes - 20 collecties voor 2 kinderdagverblijven ter ondersteuning Piramide-methode - 6 themacollecties voor basisscholen - 1 wisselcollectie voor buurthuis De Geut - 1 wisselcollectie voor zorgcentrum De Engelenburgh Groepsbezoeken In het schooljaar 2012-2013 kwamen bijna wekelijks groepen basisschoolleerlingen naar de bibliotheek. In totaal waren dat 76 groepen (1.649 leerlingen) uit het reguliere basisonderwijs en 14 groepen (129 leerlingen) uit het speciaal basisonderwijs. De bibliotheek kreeg 31 groepen leerlingen van groep 3/4 over de vloer die meededen aan het educatieve project ‘Woorden in de wijk’, een samenwerking tussen Bibliotheek Veenendaal en School & Cultuur. Op school leren de kinderen middels het project meer over taal en letters en maken ze een letterkunstwerk. De afsluiting vindt plaats in de bibliotheek met het koken van … lettersoep. In december bezochten 120 leerlingen van het Ichthus College een hele dag De Cultuurfabriek om er te werken aan een project over Veenendaal in WOII. Ze raadpleegden het archief van Viseum/Historische Vereniging en werkten met hun eigen laptops en tablets in de ruimtes van de bibliotheek. pagina 07
20e Nationale Voorleeswedstrijd In maart werd in De Cultuurfabriek een voorronde van de Nationale Voorleeswedstrijd gehouden voor schoolkampioenen uit Veenendaal, Driebergen en Leersum. Het was één van de drie voorrondes om te bepalen wie de voorleeskampioen van de regio Zuid-Oost Utrecht werd. Deze voorleeskampioen moest zich vervolgens bewijzen in de provinciale voorronde en tenslotte in de landelijke finale. Informatieavonden • In oktober en november organiseerde de bibliotheek drie informatieavonden in samenwerking met Indigo en De Twyn Centrum voor Jeugd en Gezin. In totaal bezochten ca. 40 belangstellende de avonden. • In november organiseerde de bibliotheek een lezing over jongeren en sociale media. Het persbericht over deze lezing werd niet geplaatst in de lokale bladen, waardoor er geen bezoekers waren.
pagina 08
Contact & cultuur Breicafé Het Veenendaalse breicafé dat in de aanloop naar Koninginnedag 2012 in De Cultuurfabriek ‘ontstond’, bestaat nog steeds. Het is een goed voorbeeld van één van de laagdrempelige activiteiten die een – nog steeds groeiende - groep mensen elke 1e en 3e zaterdag van de maand in De Cultuurfabriek samenbrengt. Dit gebeurde ook in het verslagjaar 2013. Mensen leren van elkaar en ontmoeten elkaar tijdens het breicafé. De ontmoetingsfunctie staat centraal! Mamacafé In het verslagjaar werd maandelijks een mamacafé op de jeugdafdeling van de bibliotheek georganiseerd. Elke laatste woensdag van de maand zijn ouders mét hun kleine kind van harte welkom in De Cultuurfabriek. Er is steeds een medewerker (én speelgoed) van speelotheek De Bolderwagen aanwezig. De kleintjes kunnen spelen en boekjes lezen en de (groot)ouders kunnen ervaringen uitwisselen met andere bezoekers. De mamacafés worden goed bezocht. Debat aan het Plein In het verslagjaar werd het ‘Debat aan het Plein’ in samenwerking met Volksuniversiteit Veenendaal voortgezet. Doel van de debatten is om met een breed publiek in gesprek te gaan over actuele thema’s die mensen raken. In 2013 vonden er drie debatten plaats: in januari over ‘De Toekomst van de Zorg’, in maart over ‘De Macht van de Media’ en in oktober over ‘Wonen in Veenendaal - Kansen in crisistijd?’. Met name de debatten over de zorg en over wonen werden goed bezocht; rond de 60 mensen gingen met elkaar in debat. Op het debat over de media kwamen maar 15 mensen af Gedichtendag Tijdens de 14e Gedichtendag op donderdag 31 januari werden in De Cultuurfabriek gedichten voorgedragen aan publiek. De bibliotheek bood de workshop ‘Beeldgedichten schrijven’ aan. Op zaterdag 2 februari was er Meet Poetry, georganiseerd door de Cultuurkoepel. Een optreden van Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr en de installatie van Veenendaals eerste stadsdichter Mats Beek trokken heel veel bezoekers.
pagina 09
Muziek In 2013 vonden in samenwerking met muziekschool De Muzen acht kleine concerten plaats in de centrale hal van De Cultuurfabriek. De leerlingen van de muziekschool krijgen de gelegenheid voor publiek te spelen en bezoekers van De Cultuurfabriek kunnen genieten van live-muziek. Pubquiz voor War Child Op 23 februari organiseerde de bibliotheek i.s.m. kennisorganisatie Nucletron een pubquiz voor het goede doel: War Child. In teamverband konden deelnemers vanaf 14 jaar hun kennis testen op het gebied van sport, tv, muziek, film, cultuur en actualiteit. Aan de pubquiz in De Cultuurfabriek deden 50 mensen/bedrijven mee. In totaal kon de bibliotheek een cheque van €1.200,overhandigen aan 538 voor War Child. Ook de opbrengsten van twee zondagmiddagactiviteiten (pianoconcert en boekenweeklezing) én een fotoexpositie van de kunstuitleen waren bestemd voor War Child. Internationale Vrouwendag Op 8 maart organiseerde de Veenendaalse Vrouwenraad in samenwerking met Stichting Welzijn Veenendaal en Bibliotheek Veenendaal de Internationale Vrouwendag. Alle vrouwen uit Veenendaal die zin hadden in leuke (gratis) workshops, lekker eten en een mooie film, werden van harte uitgenodigd. De middag werd uitstekend bezocht door groepen vrouwen uit alle lagen van de bevolking, zo’n 100 in totaal. Vleugel Op 17 maart werd middels een zondagmiddagconcert de door Bol Piano’s& Vleugels gesponsorde vleugel in de centrale hal van De Cultuurfabriek ten doop gehouden. 45 bezoekers waren hierbij aanwezig. Boekenweek over slavernij Van 16 t/m 24 maart was het Boekenweek met als thema ‘Gouden tijden – zwarte bladzijden’. Op zaterdag 16 maart van 13.00 tot 16.00 uur presenteerden schrijvers en schrijfsters uit Veenendaal en omgeving zich op de tweede Veenendaalse schrijversmarkt. Op zondagmiddag 24 maart vertelde schrijver Kees Uittenhout over zijn boek ‘Gouden Handel’, een historische roman over de slavernij. Zijn verhaal werd muzikaal omlijst door de internationaal bekende jazz zangeres Denise Jannah. De activiteiten trokken een bescheiden aantal bezoekers, ondanks de geboden kwaliteit. pagina 10
pagina 11
Vleugje Marokko Onder het motto ‘een vleugje Marokko’ organiseerde de bibliotheek op zaterdag 20 april een Marokkaanse middag. Mieke van Dijk interviewde IMK-awardwinnares Nadia Arghout, de redactie van HODA Magazine was vertegenwoordigd én er was thee met wat lekkers. Voor deze middag was weinig animo. Juni - Maand van het Spannende Boek Bibliotheek Veenendaal vierde op zaterdag 1 juni de aftrap van de Maand van het Spannende Boek met diverse activiteiten in de centrale hal van De Cultuurfabriek. Men kon deelnemen aan een workshop thrillerschrijven door Marelle Boersma en kennismaken met thrillerschrijvers Peter van Beek, M.P.O. Books en Rudy Dek. Daarnaast kon het publiek meedoen aan een wekelijkse Facebook Kaft quiz. Dutch Food Valley Classic Vrijdag 23 augustus vond de permanence van de Dutch Food Valley Classic 2013 plaats in De Cultuurfabriek. Om te benadrukken dat sport en cultuur heel goed samengaan, nodigde de bibliotheek schrijver en journalist Bert Wagendorp uit voor een signeersessie van zijn boek ‘Ventoux’ (mei 2013). Boekhandel Van Kooten zorgde voor voldoende exemplaren van deze titel. 20 mensen kwamen langs om een boek te kopen en het te laten signeren. Alfabetisering Bibliotheek Veenendaal deed mee aan de landelijke Week van de Alfabetisering die plaatsvond in september. De week wordt jaarlijks georganiseerd door de Stichting Lezen & Schrijven en vraagt aandacht voor het belang van lezen, schrijven en taal. Bibliotheek Veenendaal bracht haar dienst NLkompas extra onder de aandacht. Daarnaast werd er op woensdagmiddag 11 september in samenwerking met speelotheek De Bolderwagen een taalspelmiddag voor alle leeftijden georganiseerd. Het publiek kon ook kennismaken met Klik&Tik, een internetcursus voor beginners. De computer die automatiseringsbedrijf SBDatacom hiervoor sponsorde, werd op deze middag in gebruik genomen. De middag was een groot succes.
pagina 12
Start culturele seizoen Zaterdag 14 september vond de opening plaats van het culturele seizoen in Veenendaal en de opening van Spectrum aan het Kees Stipplein. De bibliotheek verwelkomde op deze dag veel bezoekers, ook in verband met de Open Monumentendag met startpunt in De Cultuurfabriek. Literaire Vrouwenavond Op donderdagavond 26 september organiseerden Bibliotheek Veenendaal en de Veenendaalse Vrouwenraad i.s.m. Welzijn Veenendaal een literaire ontmoeting voor alle vrouwen uit Veenendaal e.o. Schrijfster Josha Zwaan kwam vertellen over haar boek ‘Parnassia’, een verhaal over een moederdochterrelatie, over identiteit en over de vernietigende werking van een geheim. Het overkoepelende thema van de avond was: hoe is het om op te groeien buiten je eigen culturele context. Na afloop was er een signeersessie met medewerking van Boekhandel van Kooten. Met ca. 100 bezoekers was het een zeer geslaagde avond. Refocus Onder het motto ‘Refocus’ werd op zaterdag 28 september een dag met activiteiten rondom christelijke literatuur, mode, muziek en meer georganiseerd. De bekende, christelijke schrijfster Marianne Grandia was te gast, Speksnijder Mode toonde middels een modeshow de mode voor het nieuwe seizoen en de bekende Veenendaalse gospelzanger Gerald Troost gaf een miniconcert. Daarnaast was in de centrale hal van De Cultuurfabriek een kleine markt ingericht waar diverse bedrijven en instellingen zich presenteerden, o.a. Gerard Ursem met kunst rondom bijbelse thema’s, boekhandel De Rank en het Centrum voor Bijbelonderzoek. Tegen alle verwachtingen in trok deze dag weinig bezoekers; de oorzaak lag mogelijk in een grote EO-manifestatie in Ede. Duurzaamheid Donderdag 10 oktober was de landelijke Dag van de Duurzaamheid. Ook De Cultuurfabriek besteedde aandacht aan deze dag met een kleine markt in de centrale hal waar diverse bedrijfjes en maatschappelijke instellingen zich presenteerden. Met o.a. het IVN, het Veenendaals Repair Café en het bedrijf Recquipment ICT Recycling. De duurzame markt werd redelijk goed bezocht.
pagina 13
Zondag aan het Plein Onder de noemer ‘Zondag aan het Plein’ werd in oktober gestart met een programmering op zondag. Vanaf oktober zal er zes maanden lang één keer per maand op zondagmiddag een culturele activiteit plaatsvinden in de centrale hal van De Cultuurfabriek. Pianist Maarten Tros beet het spits af en verzorgde op 20 oktober de muzikale omlijsting van de centrale expositie van de Kunstroute. Hiervoor was erg veel belangstelling, ruim 500 bezoekers. In november was er een Zondag aan het Plein met Russische verhalen en muziek (20 bezoekers), in december één met een peutervoorstelling van Theater de Kletskous (15 peuters met hun ouders). De Zondagen aan het Plein worden mogelijk gemaakt door een stille donatie en de inzet van vrijwilligers. Nederland Leest Bomans Erik of Het klein insectenboek van Godfried Bomans was het boek dat in november centraal stond tijdens Nederland Leest 2013. Leden van de bibliotheek konden het boekje tijdens de campagneperiode gratis afhalen. Er werden twee bijpassende activiteiten georganiseerd: Veenendaler Bert Rebergen – groot fan van Bomans – kroop in diens huid en hield twee causerieën in de geest van Bomans. Bezoekers konden een tentoonstelling bekijken met delen uit zijn bijzondere Bomans verzameling. Daarnaast konden kinderen meedoen aan een insectenworkshop o.l.v. het IVN. De activiteiten werden goed bezocht. Lunchconcert Op donderdag 21 november organiseerde de bibliotheek het eerste gratis lunchconcert in de centrale hal van De Cultuurfabriek. Het Ardito Ensemble, dat al eerder optrad in Veenendaal bij een uitwisselingsprogramma met de stad Olomouc, speelde onder andere werk van Ludwig van Beethoven en werk van de Noorse componist Johan Kvandal. Veel bezoekers kwamen luisteren. Kerstgroepenexpositie In De Cultuurfabriek was van 11 december t/m 6 januari een expositie van kerstgroepen te zien uit de unieke verzameling van de familie Diemer uit Veenendaal. De expositie was een samenwerking met Winkelstad Veenendaal en binnenstadmanager Peter Baten en werd in de vorm van een kerststallenroute voortgezet in de etalages van diverse ondernemers in Veenendaal. De expositie, die zelfs door De Telegraaf werd opgemerkt, was een groot succes en zal in 2014 opnieuw plaatsvinden. pagina 14
Kerst met Koren Op zaterdag 14 december vond de 5e editie van Kerst met Koren plaats. In De Cultuurfabriek waren Gospelkoor Spirit, Sound Around, het Vrouwenkoor van het Apostolisch Genootschap én een blokfluitensemble te beluisteren. Bovendien konden bezoekers met Groei&Bloei kerststukjes maken en was Amnesty International aanwezig. Het was opnieuw een zeer geslaagde editie van Kerst met Koren.
pagina 15
pagina 16
Activiteiten voor kinderen De Nationale Voorleesdagen Ter gelegenheid van De Nationale Voorleesdagen (23 januari t/m 2 februari) organiseerde de bibliotheek een voorleesfeest én een verjaardagsfeest met Dorus, de hoofdpersoon uit het themaboek ‘Nog 100 nachtjes slapen’ van Milja Praagman. De burgemeester opende het voorleesfeest, dat werd bezocht door zo’n 30 peuters en hun ouders. Op het verjaardagsfeestje met Dorus kwamen zo’n 100 jonge kinderen met hun ouders. Voorleesfeest Het belang van voorlezen aan jonge kinderen is groot: het prikkelt de fantasie, ontwikkelt het taalgevoel, vergroot de woordenschat en het bezorgt hun veel plezier. Voorlezen is en blijft dan ook één van de speerpunten van de bibliotheek. In het verslagjaar organiseerde Bibliotheek Veenendaal op verschillende momenten voorleesfeesten voor kleine lezertjes. De voorleesfeesten zijn gezellige, goed bezochte middagen rondom steeds een ander themaboek. Er wordt voorgelezen, geknutseld en gekleurd en de kinderen krijgen limonade met een snoepje. • 10 april: voorleesfeest met Pip en Posy (25 peuters en hun (groot)ouders) • 23 oktober: voorleesfeest met Knuffelbunny en poppendokter (25 kinderen) • 20 november: voorleesuurtje over Sinterklaas (15 kinderen) Kinderboekenschrijver In september was er in de bibliotheek een signeersessie met de Veenendaalse kinderboekenschrijver J.F. van de Poel. De auteur van de populaire kinderboekenserie Dolfi&Wolfi had in augustus een koninklijke onderscheiding ontvangen voor zijn rol bij de leesbevordering van kinderen uit het christelijke en reformatorische milieu. Voor de signeersessie was desondanks niet heel veel belangstelling. Kinderboekenweek over sport Sport en spel stonden centraal tijdens de 59ste editie van de Kinderboekenweek die plaatsvond van 2 t/m 13 oktober. Kinderboekenschrijfster Vivian den Hollander - vooral bekend om haar boeken ‘De Effies’ en ‘Spekkie en Sproet’ – verzorgde twee vertelvoorstellingen. In samenwerking met de Cultuurkoepel werd als afsluiting van de Kinderboekenweek een Culturele Zaterdag voor kinderen georganiseerd rondom het thema ‘Circus’. pagina 17
Circus DIEDOM uit Utrecht leerde de kinderen circustechnieken zoals jongleren en acrobatiek. De activiteiten in de Kinderboekenweek werden goed bezocht. Sinterklaasmiddag In de week vóór 5 december vond in De Cultuurfabriek een Sinterklaasmiddag plaats met sing-in Oase, knutselen en gedichten. De middag was een groot succes met heel veel bezoekers.
pagina 18
Organisatie Bibliotheekleden Op 31 december 2013 stonden 15.670 leners ingeschreven bij Bibliotheek Veenendaal. Dat is een lichte daling ten opzichte van een jaar eerder, toen nog 15.995 personen lid waren van de bibliotheek. De verhouding van betalende leden tegenover gratis jeugdleden is echter wel een heel stuk opgeschoven: 2012 sloot de bibliotheek nog af met 7.341 betalende leden en 8.654 gratis jeugdleden, eind 2013 werden 6.462 betalende en 9.208 gratis jeugdleners genoteerd. Tarieven De tarieven voor een bibliotheekabonnement in 2013: jongeren 16-17 jaar € 21,volwassenen 18-64 jaar € 38,50 65+ € 30,houders CJP € 36,50 Bezoekers In 2013 betraden 214.898 bezoekers De Cultuurfabriek tegenover 217.995 in 2012. Dat is een lichte daling van 1,4%. BicatWise In de eerste helft van 2013 vond de overgang naar het bibliotheeksysteem BicatWise plaats. BicatWise biedt niet alleen meer mogelijkheden aan de medewerkers van de bibliotheek (in de vorm van o.a. managementgegevens, klantprofielen en berichtinstellingen), maar vooral ook aan de leners. Zo kunnen zij bijv. openstaande bedragen betalen via Ideal, ervoor kiezen om een inleverattentie te ontvangen voor geleende materialen en zich inschrijven op nieuwsbrieven met informatie over aanwinsten op diverse interessegebieden. Marketing Het hele jaar door wordt er ingezet op ledenbehoud. Wat willen onze klanten graag, wat verwachten onze klanten van de bibliotheek, wanneer is een klant een tevreden (en dus: blijvende) klant? Op verschillende momenten in het jaar is er aandacht voor ledenwerving, veelal door mee te doen met landelijke campagnes, maar Bibliotheek Veenendaal ontwikkelt ook eigen, lokale acties. De resultaten: pagina 19
• Ledenwerfactie De Nationale Voorleesdagen: 66 nieuwe leners van 0 t/m 6 jaar, 13 nieuwe volwassen leners • Ledenwerfactie Boekenweek: 23 nieuwe volwassen leners • Ledenwerfactie ‘Juni - Maand van het Spannende Boek’ alleen op 1 juni: 4 nieuwe bibliotheekleden, 1 kunstlid • Winkelstadpromotie rondom vaderdag: 2 nieuwe volwassen leden • Ledenwerfactie start culturele seizoen en opening Spectrum (1 dag): 14 proefabonnementen verkocht, waarvan er 5 omgezet konden worden naar een jaarabonnement • Ledenwerfactie Kinderboekenweek: 95 nieuwe jeugdleden • Ledenwerfactie Nederland Leest: 35 nieuwe volwassen leden Voordeel Met Je Biebpas In het verslagjaar stapte Bibliotheek Veenendaal samen met de meeste andere Utrechtse bibliotheken in ‘Voordeel Met Je Biebpas’. VMJB is een landelijk loyaliteitsprogramma waarmee bibliotheken hun klanten een stukje toegevoegde waarde willen leveren in de vorm van leuke acties en aanbiedingen op het gebied van cultuur, natuur en educatie. Er wordt samengewerkt met lokale partners als Filmhuis Veenendaal en Theater De Lampegiet. Website Medio 2013 ging de nieuwe website van Bibliotheek Veenendaal ‘de lucht’ in. Voor de nieuwe website maakt de bibliotheek gebruik van de WaaS-techniek van bibliotheek.nl (BNL). Dit houdt in dat de lokale bibliotheken een standaard raamwerk kunnen vullen met widgets naar keuze. Om dit te leren, volgde een medewerker van de bibliotheek een training. De inhoud van de training bestond uit het stap voor stap vullen van de site met geselecteerde widgets en vervolgens met lokale informatie. In totaal werden in 2013 ruim 186.000 bezoeken aan de site van de bibliotheek geregistreerd. Social media In 2013 werd er bij de bibliotheek flink op los getweet en gefacebooked. Aan het eind van het jaar stond de teller op ca. 850 volgers van @BiebVeenendaal en 700 likers van Bibliotheek Veenendaal op facebook. Via deze social media is er veel en direct contact met klanten en belangstellenden; de snelheid waarmee medewerkers van de bibliotheek via deze kanalen reageren, wordt zeer gewaardeerd. pagina 20
Professionals en vrijwilligers Het is al langer een trend in de culturele sector en ook Bibliotheek Veenendaal doet er aan mee: het inzetten van vrijwilligers bij werkzaamheden waarvoor geen specifieke bibliotheekopleiding vereist is. In 2013 werden bij veel zaterdagactiviteiten in De Cultuurfabriek vrijwillige gastvrouwen ingezet. Ook voor de Zondagen aan het Plein werd gebruik gemaakt van de diensten van vrijwilligers. De medewerksters van de Boekendienst, die boeken aan huis brengen bij minder valide leners, zijn sinds jaar en dag vrijwilligers. Zonder de vrijwilligers zou de bibliotheek verschillende activiteiten uit haar aanbod moeten schrappen. Ook werd in het kader van noodzakelijke bezuinigingen voorheen betaalde arbeid vervangen door vrijwillige inzet. Ondernemerschap De bibliotheek geeft steeds meer vorm aan haar ondernemerschap. In opdracht van de Stichting Beheer Cultuurcluster geeft zij uitvoering aan het praktische, dagelijkse beheer van het pand en de overige taken die daarmee verband houden, zoals de incidentele verhuur van ruimtes. In december werd bekend dat de aanvraag voor een subsidie uit de ‘gemeentelijke aanjaagmaatregelen’ voor de realisatie van een stadswinkel in samenwerking met de lokale VVV gehonoreerd werd. In 2014 wordt de Stadswinkel Veenendaal in de hal van De Cultuurfabriek een feit. Horeca draagt in belangrijke mate bij aan een goed verblijf in De Cultuurfabriek. De lokale cateraar die uitvoering gaf aan de horecafunctie was niet tevreden over de omzet en besloot in overleg het contract te beëindigen. Theater De Lampegiet en de bibliotheek bereidden daarop stappen voor om hun samenwerking in 2014 verder te effectueren en vanaf januari gezamenlijk de horecaexploitatie ter hand te nemen. Futureconsult Ter voorbereiding op het beleidsplan voor 2014/2017 hebben medewerkers en leden van de Raad van Toezicht van Bibliotheek Veenendaal een scenarioverkenning gedaan onder leiding van Futureconsult. De leidende vraag hierbij was: Hoe ziet de bibliotheek er uit in 2020? Het denkproces was soms lastig en bedreigend, maar ook inspirerend en verhelderend. Het resultaat bestond uit drie scenario’s: een cultureel/commercieel, een maatschappelijk/sociaal en een volledig digitaal perspectief. Voor de komende periode steken we in op een mix van de eerste twee scenario’s: de bibliotheek als werkplaats van co-creatie en participatie. pagina 21
pagina 22
Kunstuitleen Stripdagen Zaterdagmiddag 2 maart organiseerde Kunstuitleen Veenendaal vooruitlopend op de landelijke Stripdagen een stripmiddag met Duck-tekenaar Wilma van den Bosch en cartoonist Argibald uit Utrecht. Wilma van den Bosch gaf aan 40 enthousiaste kinderen een workshop striptekenen (voor 40 andere kinderen die mee wilden doen, was helaas geen plek meer). Cartoonist Argibald presenteerde zich met zijn werk aan het volwassen publiek. Foto-expositie voor War Child In het kader van de komst van War Child naar Veenendaal schreef de kunstuitleen een fotowedstrijd uit onder jongeren. Jongeren uit Veenendaal en omgeving werden uitgedaagd hun beste foto in te zenden waarop leeftijdsgenoten te zien zijn die spelen, eten, genieten en vrij zijn. Ruim 30 jongeren van het Rembrandt College deden aan de fotowedstrijd mee. De resultaten waren van 9 t/m 27 maart te zien in de kunstuitleen in de centrale hal van De Cultuurfabriek. Alle foto’s waren te koop voor het goede doel. Burgemeester Kolff reikte op dinsdag 26 maart de juryprijzen uit. Bruisend Museumweekend De Cultuurfabriek bruiste van de activiteiten op zaterdag 6 én zondag 7 april tijdens het landelijke Museumweekend. Het thema dit jaar was Doe een Museum. Het publiek kon deelnemen aan allerlei culturele activiteiten. De kunstuitleen organiseerde de workshop ‘Doe je eigen Van Gogh’ onder leiding van de Veenendaalse docente en kunstenaar Rachel Harmsen. Mensen konden kennismaken met het werk van Van Gogh aan de hand van foto’s en daarna ging men zelf aan de slag met een werk in Van Gogh stijl. De workshop was volgeboekt. Het museumweekend trok 1.200 bezoekers naar De Cultuurfabriek. Annie M.G. Schmidt-dag Tijdens de landelijke Annie M.G. Schmidt-week organiseerde de kunstuitleen op 18 mei een Annie M.G. Schmidt-dag over ‘Jip en Janneke spelen buiten.’ Kinderen konden meedoen aan een workshop van de landelijke Vereniging voor Papierknipkunst; onder professionele begeleiding gingen ze aan de slag met papier en schaar. Het was een geslaagde dag: 15 kinderen kwamen voor het voorlezen, 30 kinderen voor de film en 15 kinderen om te knippen. Ook speelden veel kinderen buiten met het speelgoed van de speelotheek. pagina 23
Vredespoppen maken Woensdagmiddag 22 mei konden kinderen van 6 t/m 12 jaar meedoen aan de workshop Vredespoppen maken voor het ‘Vredespaleis Veenendaal’. De workshop vond tweemaal plaats bij de kunstuitleen, onder leiding van kunstenaar Madeleine Last. De poppen maakten deel uit van de presentatie van ‘cadeaus voor het Vredespaleis’ tijdens Spring in het Park op zaterdag 25 mei. Van 29 mei t/m 29 juni was een selectie van alle poppen als expositie te zien bij de kunstuitleen. Stippenfeest Omdat Kees Stip op 25 augustus 2013 honderd jaar geleden in Veenendaal werd geboren, organiseerden Bibliotheek en Kunstuitleen Veenendaal een ‘Stippenfeest’ voor jong en oud. Bezoekers van alle leeftijden werden uitgenodigd om ’s middags een gedicht van Kees Stip - naar eigen keuze - voor te dragen aan de andere bezoekers in De Cultuurfabriek. Kinderen konden van 13.00 tot 16.00 uur meedoen aan diverse creatieve activiteiten waarin Kees Stip én de stip als geometrische vorm de hoofdrol speelden. Zo konden kinderen een tekening maken bij één van de vrolijke dierenversjes van Kees Stip en knutselen met ronde vouwblaadjes en papieren bordjes om zo een echte Stipcollage te maken. Nijntje Kunstspeeltuin 'de wereld van nijntje' was in de maanden september en oktober op bezoek in De Cultuurfabriek. Kinderen t/m 8 jaar konden samen met hun ouders in de kunstspeeltuin komen spelen en tekenen. Kunstspeeltuin 'de wereld van nijntje' is een speelexpositie, waar families met kinderen op een vrolijke en speelse manier kennismaken met illustraties en teksten van Dick Bruna, tekenen en hun eigen creativiteit. De speelexpositie staat model voor de kunstspeeltuin als een nieuwe vorm van educatie voor families met kinderen in cultuurhuizen in de provincie Utrecht. Kunsteducatie In 2013 ontving Kunstuitleen Veenendaal weer diverse scholen voor kunsteducatie. In totaal kwamen 150 basisschoolkinderen in de kunstuitleen kennismaken met kunst.
pagina 24
pagina 25
Kunstroute In het weekend van 18, 19 en 20 oktober vond voor de derde maal de centrale expositie van de Kunstroute plaats in de centrale hal van De Cultuurfabriek. Dit alles in samenwerking met de organisatie van de Kunstroute: Stichting kunstplatform Veenendaal. Kunstuitleen Veenendaal stelde hiervoor de achterste kunstkubus ter beschikking. De tentoonstelling bracht veel mensen op de been. Speciaal voor deze gelegenheid was De Cultuurfabriek ook op zondag geopend. Zelfs het Viseum had haar deuren geopend. De piano werd deze middag bespeeld door de Veenendaalse pianist Maarten Tros. In het totale kunstweekend was De Cultuurfabriek ‘the place to be’ voor maar liefst 1.500 kunst- en cultuurliefhebbers. Expositie Suzanne Visscher In de beeldenkast van de kunstuitleen waren van 30 oktober t/m 24 november ruimtelijke lichtobjecten te zien van kunstenaar Suzanne Visscher uit Veenendaal. Visscher deed recent mee aan de Kunstroute en maakt naast haar schilderijen ook eigenzinnige lichtobjecten. De lampen worden gemaakt van uiteenlopende materialen zoals hout, metaal, horens, glaspegels, diverse koper producten en oude materialen. Rusland Week Van 18 t/m 24 november programmeerden Spectrum, De Cultuurfabriek en Theater De Lampegiet gezamenlijk een levendige Rusland Week met muziek, film, beeldende kunst, literatuur, verhalen en meer. Alle dagen kon het publiek in één van de instellingen iets beleven op het gebied van kunst en cultuur rondom het thema Rusland. Van een lezing over het Russisch ballet tot de filmklassieker Anna Karenina. Kunstuitleen Veenendaal organiseerde een schilderworkshop rondom de Russische kunstenaar Marc Chagall. Kunstenaar/ docente Rachèl Harmsen begeleidde de workshop, die volgeboekt was. Tarieven De tarieven voor een kunstabonnement in 2013: inschrijfkosten (eenmalig) leden bibliotheek niet-leden bibliotheek abonnement met kooptegoed houder CJP of 65+ bedrijven pagina 26
€ 5,€ 65,€ 72,€ 124,€ 51,50 € 82,50
Bibliotheek Veenendaal (in De Cultuurfabriek) Kees Stipplein 74 3901 TP Veenendaal t (0318) 58 26 69 www.bibliotheekveenendaal.nl