Jaarverslag 2011
Uitvoering openbaarmakingrechten Televisieprogramma’s
Jaarverslag 2011
Uitvoering openbaarmakingrechten Televisieprogramma’s
Wettelijk kader Videma Videma oefent auteursrechten uit met betrekking tot de openbaarmaking van een auteursrechtelijk beschermd werk door middel van de vertoning van een televisie-uitzending waarin dit werk voorkomt. De wettelijke grondslag hiervoor is artikel 1 jo. 12 lid 1 sub 4 Auteurswet. Openbaarmaking kan zijn de vertoning aan groepen in een gemeenschappelijke ruimte (groepsvertoning), maar ook de doorgifte van programma’s via een intern kabelnetwerk. Met betrekking tot groepsvertoning heeft het Europese Hof van Justitie in 2011 (Premier League arrest) nog eens bevestigd dat hiervoor auteursrechtelijke toestemming vereist is. Met betrekking tot doorgifte heeft het Europese Hof van Justitie in 2006 (Rafaeles Hoteles arrest) en 2010 (Divani arrest) eveneens bevestigd dat voor de doorgifte van televisiebeelden naar hotelkamers auteursrechtelijke toestemming vereist is.
Inhoudsopgave
1
Voorwoord
4
2
Collectieve uitvoering televisierechten
6
3
Verslag van de directie
9
4
Videma in beeld: kerncijfers 2007 - 2011
12
5
Jaarrekening 2011
15
6
Controleverklaring
21
Verslag van de voorzitter van Stichting Groeptelevisie en Stichting Gesloten Netwerken
22
Bestuur en Directie per 31 december 2011
24
1. Voorwoord
2011 was een mooi jaar voor Videma. Wellicht vraagt u zich af waarom? Er is immers veel negatieve berichtgeving geweest rondom auteursrechten en Collectieve Beheersorganisaties (CBO’s). Er is veel geklaagd in de pers, met name over Buma, en de politiek heeft zich ook zeer ferm uitgesproken over een aantal zaken en de noodzaak om de Wet Toezicht aan te scherpen. Voor Videma was 2011 het jaar dat de grens van € 10 miljoen incasso overschreden werd en dat is toch een bijzonder moment. Van € 260.000 incasso in 2001 naar over de € 10 miljoen in 2011. Dat is een stijgende lijn waar je trots op mag zijn en dat zijn we dan ook. Het incassoniveau steeg in 2011 met 6%. In 2011 heeft Videma tevens een branchecontract voor 6 jaar gesloten met Koninklijke Horeca Nederland. Beide partijen zijn blij met de samenwerking hetgeen voor belangrijke rust in de markt zorgt.
4
Met MKB Nederland en VNO-NCW zijn afspraken gemaakt over het introduceren van een maatwerkregeling voor het tv-gebruik in kantoorruimten. Dat is in goede harmonie gebeurd met een helder communicatietraject naar de betrokken ondernemers. Het resultaat daarvan is zichtbaar want Videma heeft relatief weinig vragen of klachten ontvangen over deze nieuwe maatwerklicentie. Voorts heeft Videma als uitvloeisel van het traject Pastors twee belangrijke stappen gezet op het gebied van korting en harmonisatie. Ten eerste is over de hele linie op budgetneutrale wijze, zoals afgesproken met het platform auteursrechten van MKB Nederland en VNO-NCW, een aanmeld- en betalingskorting ingevoerd. Daarmee werd de systematiek eenduidig en transparant.
Vooruitkijkend naar 2012 zien we nog steeds marktgroei in het verschiet met de aantekening dat de procentuele stijging steeds bescheidener zal
Ten tweede is voor iedere branche de modulaire kortingsregeling ingevoerd. Het uitgangspunt van deze regeling is dat tegenover
worden.
een door de
branche verleende dienst (facturering, communicatie, debiteurenrisico) een
Naar verwachting zal in 2012 het finale wetsontwerp van de Wet Toezicht
vergoedingspercentage staat dat in mindering wordt gebracht op het bruto
de Tweede Kamer ingaan. Er zijn diverse amendementen ingediend
tarief. Daarmee kunnen de branches tot een maximum van 19.5% korting
waarvan er eentje als ronduit onbegrijpelijk uitspringt. Dat betreft de
verdienen voor hun leden.
eis om de gebruiker 1 factuur te sturen voor alle auteursrecht/naburig recht gebruik. Daarvan had het bedrijfsleven nu juist geconstateerd (na
Een ander belangrijk punt voortvloeiend uit het traject Pastors is het
inventarisatie) dat hun achterban daar nauwelijks behoefte aan had. De
realiseren en verkrijgen van het CBO Keurmerk hetgeen in 2011 is gebeurd.
meeste ondernemers zitten daar niet op te wachten. De mogelijkheid om
Videma mag met enige trots zeggen dat zij de eerste CBO was die het
dit wel te doen is overigens al gecreëerd door de CBO’s dus klanten kunnen
keurmerk kreeg aangeboden uit de handen van VOI©E voorzitter Aad Kosto.
die voorkeur wel aangeven.
Videma Model Eind 2011 heeft Videma aan het College van Toezicht een opgave verstrekt omtrent de punten waarop zij afwijkt van de Richtlijnen Goed Bestuur en Integriteit zoals geïmplementeerd in het CBO Keurmerk. Het betreft onder meer transparantie van het bestuursmodel (Bestuurs-/ Directiemodel), onafhankelijk toezicht op het bestuur en het uitsluiten van belangenverstrengeling. Het is goed om nog eens even stil te staan bij de totstandkoming van het Videma Model in 1999/2000 toen de rechthebbenden Videma het mandaat verstrekten voor de vertegenwoordiging van hun rechten. Dat diende te gebeuren voor eigen rekening en risico van Videma met een zogenaamde fee-constructie. Zo hadden rechthebbenden geen rechtstreekse bestuursverantwoordelijkheid en liepen zij geen investeringsrisico. Toen was dat een logische stap. Echter met de Wet Toezicht in het verschiet en alles wat daar uit voortvloeit gaat het model steeds meer wringen. Waar vroeger de belangen van aandeelhouders en rechthebbenden parallel liepen, hoeft dat niet langer het geval te zijn. Mede hierom zijn de aandeelhouders achter Videma en de rechthebbenden onlangs in gesprek gegaan met als doel een oplossing te vinden waarbij de rechthebbenden een bestuursvorm krijgen die nergens conflicteert met de Richtlijnen Integer Bestuur. Op de website van Videma kunt u meer lezen over de Richtlijnen Integer Bestuur. Mij rest om dank uit te spreken naar de rechthebbenden voor het vertrouwen wat zij in Videma stellen. Een woord van dank ook aan Gerrit Jan Wolffensperger, onafhankelijk voorzitter van STG en SGN, wiens steun en advies onontbeerlijk is. En uiteraard dank aan de Videma medewerkers, hun kennis en inzet zorgen ervoor dat zowel gebruikers als rechthebbenden een optimale dienstverlening ontvangen. Ad Heskes Algemeen Directeur
5
2. Collectieve uitvoering televisierechten
Intermediair tussen auteursrechthebbenden en gebruikers
in het kader van de incasso en verdeling van gelden met betrekking tot
Iedereen die buiten de familie- of vriendenkring televisiebeelden
de vertoning aan groepen (groepsvertoning). SGN doet datzelfde voor
(filmwerken) wil vertonen, heeft daarvoor toestemming nodig van
de incasso en verdeling van gelden met betrekking tot de doorgifte via
de auteursrechthebbenden. Deze verplichting is vastgelegd in de
gesloten netwerken.
Auteurswet. Zowel in STG als SGN zijn binnen- en buitenlandse organisaties van In opdracht van deze auteursrechthebbenden, in het bijzonder de
auteursrechthebbenden vertegenwoordigd.
televisieproducenten, regelt Videma de toestemming via een kant-
Het bestuur van STG bestaat uit een onafhankelijk voorzitter, de heer
en-klare licentie. Hierdoor kunnen zakelijke gebruikers – bedrijven en
G.J. Wolffensperger, en afgevaardigden van:
instellingen, waaronder worden bedoeld horecagelegenheden, winkels,
• Compact Collections
fitnesscentra, ziekenhuizen, sportkantines en recreatiebedrijven – snel,
• Eredivisie CV
eenvoudig en relatief voordelig over een volledig televisieaanbod
• Fintage Publishing & Collection BV
beschikken.
• Independent Film and Television Alliance (IFTA) • Motion Picture Association (MPA)
6
Videma treedt op namens ruim 3.500 auteursrechthebbenden. Hiertoe
• Nederlandse Publieke Omroep (NPO)
behoren onder meer de publieke en commerciële omroepen (als
• Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en
auteursrechthebbenden op eigen programma’s), muziekuitgeverijen,
geluidsdragers (NVPI, namens de muziekuitgeverijen)
sportorganisaties, filmmaatschappijen en binnen- en buitenlandse
• SEKAM
televisieproducenten.
• Vereniging van Onafhankelijke Televisie Producenten (OTP) • Vereniging voor Satelliet Televisie- en Radioprogramma Aanbieders (VESTRA, namens de commerciële omroepen).
Private rechtenorganisatie Videma bemiddelt als vrijwillige collectieve beheerorganisatie zonder
De heer Wolffensperger is tevens onafhankelijk voorzitter van SGN, de
winstoogmerk tussen auteursrechthebbenden en vertoners van
andere bestuursleden hebben zitting namens:
televisiebeelden. Dit gebeurt op basis van een non-exclusief mandaat
• AGICOA
van de auteursrechthebbenden. Het blijft mogelijk voor vertoners om
(namens de gezamenlijke buitenlandse producentenorganisaties)
rechtstreeks bij de rechthebbenden de toestemming aan te vragen.
• NPO
Videma biedt als intermediair echter het voordeel dat met één kant-en-
• SEKAM
klare licentie een omvangrijk en aantrekkelijk rechtenpakket simpel en
• VESTRA
relatief voordelig toegankelijk wordt. STG en SGN begeleiden en controleren de uitvoering door Videma. De uitvoering is zo ingericht, dat rechthebbenden zijn gevrijwaard
Ook houden zij toezicht op de incasso van vergoedingen, alsmede
van exploitatierisico’s. Videma keert de geïncasseerde gelden uit aan
de verdeling en uitkering van geïnde gelden aan rechthebbenden
rechthebbenden onder aftrek van een uitvoeringspercentage. Dit tussen
conform de door de besturen vastgestelde repartitiereglementen. Deze
de besturen van STG en SGN en Videma overeengekomen percentage is
reglementen beschrijven in detail de wijze waarop Videma de gelden
voor een langere periode vastgesteld en onafhankelijk van de werkelijke
moet toewijzen en afdragen.
uitvoeringskosten. Videma heeft de aan de uitvoering verbonden risico’s en de operationele
De bevoegdheden van STG en SGN zijn vastgelegd in artikel 6, lid 4
werkzaamheden ondergebracht bij Bureau Filmwerken BV.
tot en met lid 7, van de statuten. Deze bevoegdheden zijn in grote lijnen het vaststellen van het repartitiereglement, het bepalen van de vergoeding voor Videma voor de operationele werkzaamheden, het
Toezicht door rechthebbenden – STG en SGN
houden van toezicht op de uitvoering van het repartitiereglement en het
De uitvoerende activiteiten van Videma staan onder toezicht van de
voeren van (algemeen) overleg over de exploitatie van de aan Videma
rechthebbenden. Er zijn twee besturen: Stichting Groeptelevisie (STG) en
toevertrouwde rechten.
Stichting Gesloten Netwerken (SGN). STG houdt toezicht op activiteiten
De statuten van Videma zijn te raadplegen via de website van Videma.
Afgifte van licenties Rechthebbenden
Met haar licentie verleent Videma toestemming voor twee vormen van openbaarmaking van televisiebeelden: de vertoning aan groepen in een gemeenschappelijke ruimte, en de openbaarmaking door middel van de
Vertegenwoordigers
doorgifte via een intern netwerk. Licentiecontracten
Met doorgifte wordt bedoeld de verspreiding van televisiebeelden via een gesloten netwerk binnen een bedrijf of instelling. Bekende
Royalty
STG-SGN Verantwoording
Afspraken en toezicht
voorbeelden zijn de doorgifte in hotels naar de kamers, en de doorgifte
Videma
in ziekenhuizen naar de patiëntenbedden. Licenties
Met groepsvertoning wordt bedoeld de openbaarmaking van
Vergoeding
televisiebeelden aan een groep, anders dan vormend een familie-, vrienden- of daarmee gelijk te stellen kring. Voorbeelden hiervan zijn
Markt
de vertoning van sportwedstrijden in een café, of de vertoning van videoclips in een kledingwinkel.
7
In 2011 vrijwaarde de licentie van Videma voor de doorgifte van alle programma’s die te zien waren op Nederland 1, Nederland 2, Nederland
Repartitie van gelden
3, Nederland 24 (digitale kanalen publieke omroep), RTL4, RTL5, RTL7,
Videma verleent vooraf licentie en verricht achteraf de rapportage aan
RTL8, SBS6, NET5, Veronica, Disney XD, Nickelodeon, TMF, MTV en Comedy
rechthebbenden. Het achteraf verlenen van een licentie is niet mogelijk
Central, alsmede voor de groepsvertoning van alle programma’s op
omdat in dat geval geen controle meer mogelijk is op het feitelijke
dezelfde zenders plus Discovery Channel en Animal Planet.
gebruik van de licentie. In de meeste gevallen geldt de licentie voor een heel (kalender)jaar.
Aan de Videma licentie is uiteraard een vergoeding verbonden. De
Pas aan het eind van het jaar is duidelijk voor welke programmatitels de
Nederlandse Auteurswet kent geen bepalingen of voorschriften ten
licentie is afgegeven, welke rechthebbenden op deze titels aanspraak
aanzien van het tot stand komen van vergoedingen. Het auteursrecht
kunnen maken en wat de verdelingsgrondslagen zijn.
is een verbodsrecht. De auteursrechthebbende kan in feite zelf bepalen welke vergoeding hij wil ontvangen in ruil voor toestemming om
In de toewijzing van rechten en uitkering van royalty’s aan rechthebbenden
zijn werk te gebruiken. De rechthebbende kan overigens ook zijn
hebben STG en SGN elk hun eigen repartitiereglement.
toestemming onthouden.
In het repartitiereglement van STG is bepaald dat de verdeling en
Het is echter de doelstelling van de rechthebbenden van Videma om het
uitkering van gelden plaatsvindt op titelniveau. Voor elke uitzending
gebruik van televisiebeelden toegankelijk te maken door het hanteren
wordt een aandeel berekend, met als grondslagen de duur van de
van redelijke, in overleg met de markt tot stand gekomen tarieven.
uitzending en de kijkdichtheid. Het rapportagesysteem stelt de rechthebbenden in staat om via een
Voor zover mogelijk is het uitgangspunt voor de door Videma gevraagde
beveiligde internetsite continu hun rechten te claimen. Via deze website
vergoeding het feitelijke gebruik. Bijvoorbeeld het aantal uren van
ontvangen de rechthebbenden periodiek hun royaltystatements en
vertoning en het gemiddelde aantal kijkers. Forfaitaire bedragen worden
creditnota’s, waarna de royalty’s automatisch worden uitbetaald.
derhalve niet gehanteerd, tenzij vertoners of hun belangenorganisaties
In het repartitiereglement van SGN is tussen enerzijds producenten
daar expliciet om vragen. Inventarisatie van het feitelijke gebruik kan
(verenigd in SEKAM en AGICOA) en anderzijds publieke en commerciële
immers leiden tot een administratieve belasting.
omroepen (NPO en VESTRA) een procentuele verdeling afgesproken op het totaal van de gelden waarop deze partijen recht hebben.
Met verschillende belangenorganisaties zijn speciale maatwerkregelingen
Deze verdeling bedraagt 40% voor de producenten en 60% voor de
tot stand gekomen, met voor de leden herkenbare en eenvoudig
omroepen. Voor zover van toepassing, dragen de partijen zelf zorg voor
hanteerbare grondslagen.
de doorbetaling van royalty’s aan hun aangeslotenen.
De repartitiereglementen worden periodiek getoetst. In 2009 is het repartitiereglement STG getoetst, een volgende toetsing vindt plaats in 2012. Het repartitiereglement van SGN is in 2008 opgesteld. Het bestuur heeft tijdens de vergadering van januari 2012 vastgesteld dat het huidige reglement voldoet en ongewijzigd wordt voortgezet. De repartitiereglementen van STG en SGN zijn te raadplegen via de website van Videma.
Lid van VOI©E Videma is lid van de Vereniging van Organisaties die Intellectueel eigendom Collectief Exploiteren, kortweg VOI©E. VOI©E is de brancheorganisatie van Nederlandse collectieve beheerorganisaties (CBO’s) voor auteurs- of naburige rechten. Andere leden zijn onder meer Buma, Sena en Reprorecht. De vereniging streeft ernaar het begrip voor de uitoefening van het
8
auteursrecht en de naburige rechten te vergroten en de informatie over de werkwijze van CBO’s te verbeteren. VOI©E fungeert namens de CBO’s als aanspreekpunt voor vragen over de collectieve uitoefening van het auteursrecht en naburige rechten. VOI©E speelt ook een vooraanstaande rol in de relatie met MKB-Nederland en VNO-NCW en de implementatie van de zogenaamde Pastors projecten. Op initiatief van VOI©E is er in 2011 een speciaal keurmerk voor rechtenorganisaties in werking getreden. De keurmerkcriteria bevatten onder meer normen voor het bestuur, het omgaan met rechthebbenden en gebruikers, voor de informatieverstrekking, voor de verdeling van gelden, voor samenwerking met andere rechtenorganisaties en bevatten een regeling voor het binnen drie maanden afhandelen van klachten, met onafhankelijke geschillenbeslechting. Videma heeft medio 2011 als eerste rechtenorganisatie het keurmerkcertificaat ontvangen. Videma is daarnaast aangesloten bij Stichting Brein en Stichting Auteursrechtbelangen. De organisatie van Videma is tevens ISOgecertificeerd, volgens ISO 9001:2008.
3. Verslag van de directie
Financiële gang van zaken: incasso en verdeling van auteursrechten
Ook in kantoren en bedrijfsruimten groeit het aantal tv’s. Steeds meer
De totale licentie-inkomsten stegen in 2011 tot ruim € 10 miljoen.
beschikken in toenemende mate over schermen waar medewerkers
Voor repartitie aan rechthebbenden is een bedrag van ruim € 8 miljoen
belangrijk tv-evenementen gezamenlijk kunnen bekijken.
bedrijven plaatsen een tv in de receptie en ook personeelsrestaurants
beschikbaar. Het toenemende gebruik van tv in kantoren en Verdeling incasso
bedrijfsruimten is voor Videma aanleiding geweest om in samenspraak met MKB Nederland en VNO-
2007
2008
2009
2010
2011
Licentie-inkomsten Te verdelen auteursrechten Rente-inkomsten
5.471 4.135 235
7.414 5.617 257
8.587 6.808 128
9.853 7.868 98
10.003 8.049 138
Totaal te verdelen auteursrechten
4.370
5.874
6.936
7.966
8.187
(alle genoemde bedragen x e 1.000)
NCW te komen tot een maatwerklicentie. Deze werd medio 2011 geïntroduceerd voor bedrijven met 20 of meer werknemers. Voor de overige bedrijven is als ingangsdatum 1 januari 2012 overeengekomen.
Overeenkomst Nederland
met
Koninklijke
Horeca
Videma en Koninklijke Horeca Nederland bereikten eind 2011 een akkoord over vergoedingen voor het tv-gebruik in hotels, cafés en cafetaria’s. De samenwerking heeft
De incasso 2010 werd in belangrijke mate beïnvloed door het WK Voetbal.
voor de leden als voordeel dat zij profiteren van een korting op de reguliere
Het WK zorgde voor aanzienlijke inkomsten uit evenementenlicenties en er
tarieven. Het gebruik van tv in horecagelegenheden is aanzienlijk. Er zijn
waren ook veel horecabedrijven die besloten een jaarlicentie in plaats van
veel cafés die tv als een product inzetten om meer gasten te trekken, zeker
een doorlopende licentie aan te vragen.
bij belangrijke sportevenementen zoals in 2012 het EK voetbal. Ook voor hotels is tv onmisbaar, zij dienen over auteursrechtelijke toestemming te
Kijkend naar uitsluitend de doorlopende licenties steeg de incasso in
beschikken voor het doorgeven van tv naar de afzonderlijke kamers. Dat
2011 met ruim 5%. Een deel van die toename heeft te maken met de
werd nog eens bevestigd in een kort geding dat Videma begin 2011 voerde
introductie van een maatwerkregeling voor het tv-gebruik in kantoren
tegen twee hotels die bleven weigeren de vereiste licentie te regelen.
en bedrijfsruimten (zie hierna). Deze introductie ging gepaard met een grootschalige informatie- en aanmeldcampagne.
Uitkeringen en kosten Met name door buitendienstactiviteiten steeg de totale incasso in de groep
In december 2011 vonden de royaltyuitkeringen over 2010 plaats. In totaal
hotels, recreatiebedrijven en fitnesscentra met bijna 10%. De buitendienst
is € 7.6 miljoen uitgekeerd, een toename van 12% ten opzichte van de
richtte zich vooral op bedrijven die niet reageerden op mailingcampagnes.
uitkering over 2009.
Deze campagnes komen in het algemeen met brancheorganisaties tot stand, waarbij hun achterban de mogelijkheid wordt geboden gebruik te
De royaltyuitkering over 2010 vond plaats over ruim 6.300 programmatitels
maken van speciale kortingsregelingen. Bedrijven die niet reageren worden
met in totaal ruim 140.000 uitzendingen. De gemiddeld aan een
bezocht. Mocht daarbij worden vastgesteld dat een licentie vereist is, kan
programmatitel toegewezen royalty bedroeg € 1.250, een toename van
de buitendienst deze ter plekke regelen. Er worden echter wel extra kosten
bijna 14%. Videma verdeelde de gelden over ca. 3.600 contractanten.
in rekening gebracht. De uitkering 2011 zal in het vierde kwartaal van 2012 plaatsvinden. De periode tussen einde verslagjaar en de uitbetaling aan rechthebbenden is
Maatwerklicentie voor kantoren en bedrijfsruimten
noodzakelijk voor het opmaken van de database van alle uitzendingen in
In de zakelijke markt is tv de laatste jaren bezig aan een opmars. Dat geldt
het verslagjaar, het aanmaken van een individuele rapportage voor elke
niet alleen voor sectoren als horeca, recreatie, detailhandel en fitness.
rechthebbende en het feitelijke claimen van rechten door rechthebbenden.
9
Missie van Videma Videma streeft ernaar via een enkele auteursrechtelijke licentie een compleet aanbod van televisiebeelden beschikbaar te stellen aan bedrijven en instellingen. Door middel van een efficiënte en transparante dienstverlening willen wij een evenwicht tussen de belangen van auteursrechthebbenden en gebruikers bereiken. Uitgangspunten zijn: • Een continue dialoog met auteursrechthebbenden over de wijze van uitvoering en rapportage.
10
• Samenwerking met belangenorganisaties van gebruikers, met als doel het tot stand brengen van een gewaardeerde dienstverlening en maatwerkregelingen die de administratieve lasten beperken. • Het toetsen van de organisatie op efficiency, waarbij een vlotte en nauwkeurige uitkering van geïncasseerde gelden aan auteursrechthebbenden centraal staat.
Voor 2011 lag de tussen de rechthebbenden en Videma overeengekomen
en vereenvoudiging incasso auteursrechten’ van de gezamenlijke
kostennormering op 19,5%. In werkelijkheid kwamen de kosten lager uit
werkgroep van VNO-NCW en MKB-Nederland en VOI©E onder onafhankelijk
(18,2%).
voorzitterschap van Marco Pastors. De conclusies en aanbevelingen van dit rapport zijn door deze partijen overgenomen.
CbO-Keurmerk
Naar aanleiding hiervan hebben de rechtenorganisaties en VOI©E inmiddels
Als eerste rechtenorganisatie in Nederland ontving Videma op 17 augustus
invulling gegeven aan een duidelijke en uniforme klachtenregeling met
2011 het CBO-keurmerkcertificaat. Voor dit keurmerk komen uitsluitend
een onafhankelijke geschillencommissie, er is een centrale basisregistratie
rechtenorganisaties (ofwel CBO’s: collectieve beheersorganisaties) in
gerealiseerd waardoor ondernemingen en hun gegevens op één centraal
aanmerking die in Nederland op structurele basis en zonder winstoogmerk
punt worden geregistreerd, er is een licentieportal gekomen waar
vergoedingen voor auteursrechten en/of naburige rechten innen en
ondernemingen online één of meerdere licenties kunnen sluiten, en er
verdelen.
is een kwaliteitskeurmerk geïntroduceerd waar rechtenorganisaties aan
Videma kreeg het keurmerk na een uitvoerige audit door het onafhankelijke
moeten voldoen. Ook wordt de mogelijkheid geboden om, in het kader van
Keurmerkinstituut, dat op grond van haar conclusies een positief advies kon
de administratieve lastenvermindering, gebruik te maken van de E-factuur.
uitbrengen aan brancheorganisatie VOI©E, die de certificaten afgeeft. De gemaakte afspraken hebben ook betrekking op de samenwerking De keurmerkcriteria bevatten onder meer normen voor het bestuur, het
met brancheorganisaties en eventuele branchekortingen. Hiervoor is een
omgaan met rechthebbenden en gebruikers, voor de informatieverstrekking,
uniforme modulaire kortingsregeling ontworpen waarbij, afhankelijk van de
voor de verdeling van gelden, voor samenwerking met andere CBO’s en
geleverde inspanning door de brancheorganisatie, maximaal 19,5% korting
bevatten een regeling voor het binnen drie maanden afhandelen van
wordt verleend. De modules betreffen het elektronisch aanleveren van de
klachten, met onafhankelijke geschillenbeslechting.
relevante gegevens, het debiteurenrisico en een juiste communicatie naar de achterban.
Om de certificering af te stemmen op maatschappelijk gewenste
Ook wordt met ingang van 2012 door Buma, Sena en Videma een uniforme
ontwikkelingen en de onpartijdigheid van de uitvoering te bewaken, heeft
aanmeld- en betalingskorting toegepast. Het recht op deze korting is
VOI©E een adviescollege ingesteld: de Commissie van Belanghebbenden.
gekoppeld aan een tijdige aanmelding en een tijdige betaling van de
Deze Commissie bestaat naast een onafhankelijk voorzitter uit
factuur. Met de uniforme aanmeld- en betalingskorting ontstaat tevens een
vertegenwoordigers van de drie belangrijkste belanghebbende partijen: de
duidelijk verschil tussen gebruikers die hun licentie goed geregeld hebben
gebruikers en/of betalingsplichtigen (aangewezen door VNO-NCW en MKB-
en ondernemingen waarvan het gebruik van muziek en/of beeld pas na
Nederland), de rechthebbenden en de rechtenorganisaties.
controle wordt geconstateerd.
Akkoord rechtenorganisaties met MKb-Nederland en VNO-NCW
Noordeloos, april 2012
In het najaar van 2011 bereikten Buma, Sena en Videma - verenigd in VOI©E - overeenstemming met het Platform Auteursrecht van VNO-NCW en MKB-Nederland. Het betreft overeenstemming over het harmoniseren van een aanmeld- en betalingskorting, een uniforme kortingsregeling voor brancheorganisaties en het toepassen van eenzelfde indexeringsmethodiek. Daarbij is overeengekomen dat deze harmoniseringen in 2012 budgetneutraal worden ingevoerd, dus buiten de reguliere prijsindexatie om zonder verhoging of verlaging van de totale afdracht. Enkele jaren geleden ontstond in het bedrijfsleven kritiek op de werkwijze van de rechtenorganisaties bij het innen van vergoedingen voor auteursrechten. Dit leidde tot het aanbieden van het rapport ‘Stroomlijning
11
4. Videma in beeld: kerncijfers 2007-2011 Licentie-inkomsten 2007 2008 Licentie-inkomsten
5.471
7.414
2009
2010
2011
8.587
9.853
10.003
2010
2011
(x e 1.000)
Verdeling licentie-inkomsten naar omzetsoort
2007
2008
2009
10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000
12
4.000 3.000 2.000 1.000 0 (x e 1.000)
Groepsvertoning
Kabeldoorgifte
Programma-gegevens 2007 Aantal uitzendingen 129.988 Aantal programmatitels 6.253 Aantal licentiegevers onder contract 3.370
2008
2009
2010
127.299 6.489
126.191 6.276
142.564 6.383
3.421
3.481
3.617
2008
2009
2010
2011
1.797 1.472
1.779 1.681
1.984 1.917
1.984 1.822
19,9%
19,6%
19,5%
18,2%
470
-
-
Uitvoeringskosten 2007 Contractuele fee 1.341 Werkelijke kosten 1.212 Werkelijke kosten 22,1% t.o.v. incasso Geactiveerde aanloopkosten 795 (x e 1.000)
-
R o y a l t y, r e n t e e n u i t v o e r i n g s k o s t e n
10.000
2007
2008
2009
20101)
2011
9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 (x e 1.000)
Royalty
Rente
Uitvoeringskosten
Repartitie licentiegevers 2007 2008 % netto beschikbaar voor verdeling 79,9% 77,5% Bedrag netto beschikbaar voor verdeling Totaal toegewezen aan gecontracteerde rechthebbenden Uitgekeerd
1) 2)
2009
20101)
2011
80,4%
81,0
80,5%2)
8.049
4.374
5.745
6.901
7.980
93,5%
92,9%
90,6%
89,5%
4.270
5.274
6.116
6.639
Inclusief verhoging, zijnde het aandeel in de rente t/m november 2011. Dit percentage wordt nog verhoogd met het aandeel in de rente 2012 tot het moment van royaltyuitkering (naar verwachting december 2012).
(x e 1.000)
33
13
14
5. Jaarrekening 2011 Balans per 31 december 2011 Na resultaatbestemming (x e 1.000) 31-12-2011
31-12-2010
ACTIVA Vlottende Activa Vorderingen Debiteuren (1)
174
409
Belastingen (2)
651
649
Overige vorderingen en overlopende activa (3)
104
98 929
1.156
Liquide middelen (4)
10.984
9.682
TOTAAL ACTIVA
11.913
10.838
262
132
PASSIVA Eigen vermogen (5) Kortlopende schulden 10.751
10.205
Crediteuren
495
5
Overige schulden en overlopende passiva (7)
405
496
Te verdelen auteursrechten (6)
TOTAAL PASSIVA
11.651
10.706
11.913
10.838
15
Exploitatierekening 2011 (x e 1.000)
2011
2010
baten Fee-inkomsten Ontvangen rentebaten (8)
1.984
1.984
87
76
2.071
2.060
Lasten
16
Personeelskosten (9)
794
823
Huisvestingskosten
153
122
Verkoopkosten
470
540
Organisatiekosten
492
508
Som der kosten
1.909
1.993
Resultaat voor belastingen
162
67
Belastingen
32
13
Resultaat na belastingen
130
54
Kasstroomoverzicht (x e 1.000)
2011
Kasstroom uit incasso en verdeling Bruto-incasso/ontvangsten 10.141 Overeengekomen uitvoeringsfee
-1.984
Repartitie/verdeling
-7.611
546
Kasstroom uit bedrijfsvoering Ingehouden administratiekosten 1.984 Financieel resultaat
87
2.071 Totaal bedrijfslasten -1.941 -1.941 Mutatie overige vorderingen
227
Mutatie overige schulden
399
626
17 756
NETTO KASSTROOM
1.302
Liquide middelen per 1 januari 9.682 Liquide middelen per 31 december 10.984
1.302
Toelichting op de jaarrekening 2011 Algemeen De activiteiten van Videma bestaan uit: 1. Het behartigen van de belangen van en optreden als uitvoerder van openbaarmakingrechten van auteursrechthebbenden op televisie- en filmbeelden, en voorts al hetgeen met het vorenstaande verband houdt en/of daaraan bevorderlijk kan zijn; 2. Videma tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het verlenen van auteursrechtelijke toestemming aan vertoners voor televisie- en filmbeelden. Videma heeft voor de uitvoering van haar activiteiten overeenkomsten met derden gesloten. Grondslagen voor de waardering Algemeen De jaarrekening is opgesteld op basis van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving en de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij een andere waarderingsgrondslag is vermeld. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale bedragen, zonodig onder aftrek van voorzieningen voor oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De liquide middelen staan ter vrije beschikking aan de stichting. Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Baten en lasten De baten en lasten zijn toegerekend aan het jaar, waarop zij betrekking hebben. Winsten zijn verantwoord, indien en voorzover zij in het jaar zijn verwezenlijkt. Met verliezen en risico’s, die hun oorsprong vinden voor het einde van het jaar, is rekening gehouden.
18
De lasten worden gepresenteerd volgens de categoriale kostenindeling. Fee Videma De rechthebbenden hebben bij het aangaan van de uitvoeringsovereenkomst met Videma bedongen, dat vanaf de eerst geïncasseerde Euro royalty uitgekeerd diende te worden. De rechthebbenden en Videma zijn een percentage overeengekomen ter dekking van de uitvoering. De rechthebbenden zijn gevrijwaard voor de aan de exploitatie verbonden risico’s. Kosten De kosten zijn berekend op basis van historische kostprijs. Belastingen De vennootschapsbelasting is berekend op basis van het bedrijfseconomisch resultaat, rekening houdend met fiscale faciliteiten. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen kasstromen uit operationele-, investerings- en financieringsactiviteiten. Kasstromen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de gemiddelde koers over het boekjaar. De liquide middelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen onder aftrek van eventuele schulden aan kredietinstellingen.
Toelichting op de balans per 31 december 2011 Debiteuren (1) (x e 1.000)
2011
Nog te ontvangen bedragen
174
2010 409
Belastingen (2) (x e 1.000)
2011
2010
Omzetbelasting
651
649
Overige vorderingen en overlopende activa (3) (x e 1.000)
2011
2010
Te ontvangen rente
92
85
Nog te factureren bedragen
7
8
Diverse
5
5
104
98
Liquide middelen (4) De liquide middelen staan ter vrije beschikking aan de stichting.
19
Eigen vermogen (5) (x e 1.000)
2011
2010
Stand 1 januari
132
78
Resultaat 2011 (2010)
130
54
Stand 31 december
262
132
Te verdelen auteursrechten (6) (x e 1.000) Stand 1 januari
2011 2010 10.205
9.070
Geïncasseerde vergoedingen 10.003 9.853 Rente 138
44
Vergoeding Videma -1.984 -1.984 Toevoeging 2011 (2010)
8.157
Betalingen
-7.611
Stand 31 december
10.751 10.205
7.913 -6.778
De actuele samenstelling van deze post (moment van opmaken jaarrekening) is:
2011 2010
Claimgeschillen
365 510
Reservering contractanten
743 307
Reservering vrijwaring
1.627 1.636
Titelfonds 2011 (2010)
8.016 7.752
1)
10.751
10.205
Het titelfonds 2011 wordt naar verwachting in het 4e kwartaal van 2012 uitgekeerd.
1)
Gesplitst naar repartitiejaar:
2011
2010
Oude jaren*
609
1.298
2009
785
1.155
2010
1.341
7.752
2011
8.016
-
10.751
10.205
*) Hierin is begrepen een reservering voor mogelijke claims van andere CBO’s
20
Overige schulden en overlopende passiva (7) (x e 1.000)
2011
2010
Nog te betalen repartitiekosten
125
112
Vooruitgefactureerde omzet
113
131
Belastingen
23
13
Overige te betalen kosten
144
240
405
496
2011
2010
Totaal ontvangen
225
120
Toegerekende rente aan te verdelen auteursrechten
138
Toelichting op de exploitatierekening over 2011 Ontvangen rentebaten (8) (x e 1.000)
Personeelskosten (9) Bij de stichting is geen personeel in dienst. Het bestuur ontvangt geen vergoeding voor haar werkzaamheden.
87
44 76
6. Controleverklaring
Aan: het bestuur van Stichting Videma Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag op bladzijde 15 tot en met bladzijde
gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid
20 opgenomen jaarrekening 2011 van Stichting Videma te Noordeloos
van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede
gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december
een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
2011 en de winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie
financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van
Oordeel betreffende de jaarrekening
de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte
te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide met
en samenstelling van het vermogen van Stichting Videma per 31 december
inachtneming van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk
2011 en van het resultaat over 2011 met inachtneming van Titel 9 Boek
Wetboek (BW) . Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige
2 BW met een balanstotaal van € 11.913.000 en een resultaat van
interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de
€ 130.000.
jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel
Verantwoordelijkheid van de accountant
2:391 lid 4 BW.
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse
Utrecht, 27 april 2012
controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en
Rosenberg van der Does & Partners Audit B.V.
uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de
Drs. D. Davelaar-Kemp RA
21
Verslag van de voorzitter van de Stichting Groeptelevisie (STG) en de Stichting Gesloten Netwerken (SGN). Zoals ieder jaar is het beleid van Videma niet alleen besproken binnen Videma zelf, maar ook binnen de twee stichtingen waarin de rechthebbenden op de door Videma geïncasseerde gelden zijn verenigd. Tevredenheid was er met betrekking tot de behaalde resultaten. De geleidelijke stijging van de incasso zette zich voort, en overschreed voor het eerst de tien miljoen euro. Positief voor Videma waren ook de consequenties van het al langer lopende proces van zelfregulering binnen de collectieve beheersorganisaties (cbo’s). De belangrijkste winst van het zogenaamde Pastors-traject was dat in overleg met VNO-NCW en MKB Nederland een aantal heldere afspraken met betalingsplichtigen kon worden gemaakt. Die afspraken betroffen niet alleen aanmeldings- en kortingsregelingen, klachtenregeling en geschillencommissie, maar leidden ook tot nieuwe samenwerkingsovereenkomsten met brancheorganisaties. Zo werden afspraken gemaakt over een maatwerklicentie voor het betreden van de markt van bedrijven en kantoren, en werd met Koninklijke Horeca Nederland
22
overeenstemming bereikt over het gebruik van televisie in hotels, cafés en cafetaria’s. Dit alles leidde er toe dat de acceptatie van Videma in de markt aanzienlijk werd verstevigd. De besturen van STG en SGN hebben deze ontwikkelingen met grote instemming gevolgd, en zij zijn trots op het feit dat Videma in augustus als eerste het cbo-keurmerkcertificaat mocht ontvangen. Intussen is het in 2011 niet tot besluitvorming gekomen over de nieuwe Wet Toezicht op Collectieve Beheersorganisaties. Wel was de verwachting gewettigd dat het wetsvoorstel bij behandeling geen grote veranderingen meer zou ondergaan. Binnen de besturen van STG en SGN heeft dat geleid tot een discussie over de vraag of de nieuwe wet op den duur gevolgen zou moeten hebben voor de organisatiestructuur van Videma. Videma is immers geen “gewone” cbo; door de wijze waarop zij tot stand is gekomen wijkt ze af van het bij andere cbo’s gangbare model. Kern daarbij is dat de rechthebbenden in de – door hen zelf gekozen – structuur minder zeggenschap hebben. Zo stellen zij niet de begroting van Videma vast (maar betalen een overeengekomen fee), en benoemen ze niet de directeur. De discussie over de toekomstige en wenselijke structuur van Videma wordt in 2012 voorgezet. Een ander punt van discussie in 2011 was de vraag of naast de oorspronkelijke rechthebbenden (omroepen en producenten) ook anderen, met name vertegenwoordigers van de creatieve makers (zoals schrijvers en acteurs), een aandeel in de repartitie zouden moeten krijgen. Die kwestie is een uitvloeisel van de discussie die wordt gevoerd rond kabel en RoDAP, en van de praktijk dat creatieve makers hun rechten overdragen aan de hen vertegenwoordigende cbo’s. Uit de verwijzing naar de kabel blijkt al dat dit een kwestie met vele voetangels en klemmen
is; ook hierover zal in 2012 verder worden gesproken, zowel intern als met vragende partijen. Al met al is er dus naast tevredenheid ook werk aan de winkel voor de beide besturen. Namens
de
terugkijkend
rechthebbenden op
2011,
wil
mijn
ik,
grote
waardering uitspreken voor de wijze waarop directeur en medewerkers van Videma in 2011 hebben gewerkt. Niet alleen binnen de organisatie, maar ook in een goede en open samenwerking met de – besturen van – rechthebbenden. Bovendien is er helder en voortvarend geopereerd in de lastige “markt” van betalingsplichtigen, en is actief geparticipeerd in het proces van zelfregulering dat tot een nieuw structureel kader voor de cbo’s heeft geleid. mr. drs. G.J.Wolffensperger Voorzitter Stichting Groeptelevisie en Stichting Gesloten Netwerken
23
Bestuur en Directie per 31 december 2011
Bestuur Stichting Groeptelevisie (STG)
24
• De heer mr. drs. G.J. Wolffensperger
Onafhankelijk voorzitter
• De heer T. Aronovitz
Lid namens IFTA Collections
• De heer E.J. Bakker
Lid namens Fintage Publishing & Collection BV
• De heer A.F.C. van Dijk
Lid namens OTP
• De heer mr. A. Kramer
Lid namens VESTRA
• De heer S.F. Maltha
Lid namens SEKAM
• De heer F. Rutten
Lid namens Eredivisie CV
• Mevrouw J.V. Saunders
Lid namens MPA
• De heer R. Snoek
Lid namens Compact Collections
• De heer mr. P.R.C. Solleveld
Lid namens NVPI
• De heer mr. R.A. Vecht
Lid namens NPO
Bestuur Stichting Gesloten Netwerken (SGN) • De heer mr. drs. G.J. Wolffensperger
Onafhankelijk voorzitter
• De heer H.K.M. Koszuszeck
Lid namens AGICOA
• De heer mr. A. Kramer
Lid namens VESTRA
• De heer S.F. Maltha
Lid namens SEKAM
• De heer mr. R.A. Vecht
Lid namens NPO
Bestuur Stichting Videma • De heer R. Bakker
Voorzitter
Directeur/aandeelhouder Verex Beheer B.V.
Nevenfuncties
• De heer T.J.G. van der Schaaf
Bestuurslid
Directeur/aandeelhouder TVDS Beheer B.V. Directeur/aandeelhouder Basta Audio/Visuals B.V. Consultant Telescreen B.V
Nevenfuncties
Bureau • De heer mr. A.J. Heskes
Algemeen directeur
25
Colofon Stichting Videma
Druk
Grotewaard 9A
Grafisch Bedrijf Crezée, Meerkerk
4225 PA Noordeloos T: 0183 583000
Fotografie
F: 0183 583090
Sander van der Torren i.s.m. Dutchview
I: www.videma.nl
Ferry Verheij
Tekstbijdragen
Heeft u vragen en/of opmerkingen naar
Robert Jan Blokland
aanleiding van dit jaarverslag, dan kunt u
Eric van der Ploeg
contact met ons opnemen, telefoon 0183 583000
Paul van den Bogaard
of per e-mail:
[email protected].
Vormgeving en DTP-opmaak
Alle bedragen in dit jaarverslag zijn weergegeven in Euro’s.
Verheij Ontwerpstudio, Noordeloos