Jaarverslag 2011
sustainable water services
3
Inhoudsopgave Samen werken aan duurzame water- en sanitatieoplossingen
4
Een robuuste aanpak
6
Het nieuwe Management Team
10
Jaarrekening14 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
18
Colofon19
4
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Samen werken aan duurzame water- en sanitatieoplossingen “Vitens en Evides Waterbedrijf helpen met hun gezamenlijke initiatief Vitens Evides International lokale drinkwaterbedrijven aan een betere toekomst. Indirect, maar net zo belangrijk, geven we de klanten van deze bedrijven een kans op een beter bestaan. Sinds de oprichting in 2005 hebben we al meegeholpen aan het creëren van een verbeterde toegang tot water en sanitatie voor twintig miljoen mensen in ontwikkelingslanden. Dat is een mooie bijdrage aan de Millennium Development Goals van de Verenigde Naties, maar we zijn nog lang niet klaar.”
De Nederlandse drinkwaterbedrijven Vitens en Evides Waterbedrijf hebben de kennis en ervaring in huis om collega’s in landen zoals Vietnam, Mozambique, Ghana en Malawi in staat te stellen de drinkwatervoorziening in hun land te verbeteren en uit te breiden. Zowel op technisch, financieel, commercieel als op bedrijfskundig gebied is in deze bedrijven veel ruimte voor verbetering. Duurzaamheid is een belangrijke waarde in ons werk: we werken samen aan het verbeteren van de prestaties van een lokaal drinkwaterbedrijf, maar dat bedrijf moet ook ná ons vertrek op een hoger niveau blijven presteren. Een verlieslatend en politiek gestuurd waterbedrijf is niet aantrekkelijk voor de investeerders die nodig zijn om de vaak oude en afgeleefde waterinfrastructuur te repareren en uit te breiden. Vitens Evides International bouwt aan onafhankelijke en winstgevende lokale waterbedrijven, die kunnen investeren, ook in de armste wijken, waar vele gezinnen al lange tijd wachten op betrouwbaar en schoon water en sanitatie. Meer over onze duurzame inspanningen en de visie van onze experts op dit onderwerp verderop in dit jaarverslag.
5
In 2011 hebben we 8,3 miljoen euro besteed aan onze projecten. Het was een jaar waarin we veel nieuwe projecten ontwikkelden en met succes: zo ontvingen we goedkeuring voor alle zeven voorstellen die Vitens Evides International samen met een groot aantal partners had ingediend bij de EU Water Facility in Brussel. Dat betekent dat we in 2012 nieuwe projecten gaan opstarten in Ethiopië, Ghana, Kenia, Mozambique, Uganda en Zambia. Bovendien zijn we onderaannemer van twee projecten in Suriname en Burkina Faso. Vitens Evides International is goed op weg en bereikt veel mensen. Maar we zijn er nog lang niet. We moeten haast maken om onze bijdrage aan de Millennium Development Goals van de Verenigde Naties waar te maken. De VN willen voor 2015 het aantal mensen dat geen toegang heeft tot schoon drinkwater en goede sanitatie gehalveerd hebben. We hebben de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet op weg naar het bereiken van deze doelstelling. Maar er zijn nog altijd bijna achthonderd miljoen mensen verstoken van goede drinkwatervoorzieningen en meer dan twee miljard mensen hebben geen beschikking tot goede sanitatie. Vitens Evides International zet alle zeilen bij op weg naar 2015 en richt zich daarbij vooral op stedelijke gebieden. Daar groeit de bevolking het hardst. Elke dag trekken er 160.000 mensen naar de stad, met name in de nieuwe economieën en in ontwikkelingslanden. Dat betekent dat er wereldwijd maandelijks een nieuwe stad ter grootte van Parijs ontstaat. De veelal niet erg efficiënt functionerende waterbedrijven in ontwikkelingslanden hebben grote moeite deze ontwikkelingen bij te houden. We willen voor onze klanten, partners en potentiële partners graag inzichtelijk maken wat we doen. Omdat we afrekenbaar willen zijn, én omdat we met anderen willen samenwerken: met collega-waterbedrijven, waterschappen, NGO’s en kennisinstellingen. Samen werken betekent ervaring bundelen en stelt ons in staat om de bij ons ontbrekende kennis aan te vullen met die van andere, gespecialiseerde partijen. Op deze manier kunnen we problemen integraler aanpakken en ook onderwerpen zoals sanitatie en het beheer van brongebieden meenemen. Ook dát is duurzaam werken aan water- en sanitatieoplossingen die blijven bestaan nadat Vitens Evides International is vertrokken. Het project Schoon water voor Mozambique is daar een prachtig voorbeeld van. Het project is een samenwerking tussen Vitens Evides International en een brede groep experts van de Provincie Friesland, Wetterskip Fryslân, de Vereniging van Friese gemeenten en uiteraard ook
onze Vitens- en Evidesmedewerkers. Voor Vitens Evides International is dit een van de eerste projecten waarin we ons samen met partners concentreren op het verbeteren van lokale capaciteit, met name bij de gemeenten aldaar, op het gebied van sanitatie. Zodra de watervoorziening op een hoger plan is gebracht – bijvoorbeeld op scholen – kunnen er ook stappen gezet worden naar duurzame sanitatieoplossingen. En daar zijn we trots op! Ook hebben we in 2011 weer ruim honderd medewerkers van Vitens, Evides en WML kunnen uitzenden voor technische assistentie bij onze partner waterbedrijven in ontwikkelingslanden. Voor de partners daar een zeer welkome collega’s uit de praktijk, voor onze medewerkers een kans om op een heel nieuwe manier te worden uitgedaagd, zich te ontwikkelen en met een frisse blik terug te keren op de eigen werkplek in Nederland. Het jaar 2011 ligt achter ons; we zijn klaar voor een nieuw, succesvol jaar. De in 2011 opnieuw ingerichte organisatie van Vitens Evides International zal ons daarbij helpen. Onder aanvoering van het nieuwe Management Team zullen we er in 2012 opnieuw alles aan doen om nog meer mensen te bereiken met duurzame water- en sanitatieoplossingen. Dat vergt van ons team in Nederland een nog meer op de omgeving gerichte en professionele organisatie. Met een groeiend aantal projecten en relaties hebben we onze taakverdeling nu beter georganiseerd; door het aanstellen van drie inhoudelijke experts houdt het team – zelf uitgerust met jarenlange buitenlandervaring – vanuit Nederland een goede sturing op de inhoudelijke kwaliteit van onze projecten. Tegelijkertijd zorgen we ervoor dat een succesvolle aanpak in het ene land wordt gedeeld met andere landen. Zo worden onze projecten ook met elkaar verbonden en profiteren ze allemaal van de duurzame Vitens Evides International-aanpak.
8 februari 2013 Gerhard van den Top Directeur Vitens Evides International
6
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Een robuuste aanpak Duurzaamheid is een modeterm. Je kunt tegenwoordig duurzaam werken, wonen en eten. Maar bij Vitens Evides International is duurzaamheid al jaren een vanzelfsprekendheid. De term is van toepassing op het soort oplossingen dat geboden wordt aan waterbedrijven in ontwikkelingslanden. De financiële prestaties van deze bedrijven zodanig laten verbeteren dat ze kunnen investeren in infrastructuur en medewerkers en ze tegelijkertijd uitgroeien tot een betrouwbare partij voor bijvoorbeeld externe investeerders. Maar ook door de water voorziening te verbinden met een duurzaam beheer van waterbronnen en met de ontwikkeling van goede sanitatieoplossingen werkt Vitens Evides International aan robuuste langetermijn oplossingen voor de problematiek van water en sanitatie in de snel groeiende stedelijke gebieden van Afrika en Azië. Hoe zit dat precies? Een duurzame impact: dat is wat Vitens Evides International nastreeft in de landen waar de Nederlandse waterexperts zich inzetten. Geen ad hoc oplossingen die weliswaar snel maar vaak ook voor kortstondige verbetering zorgen, maar een stevige langetermijnaanpak, waardoor het nieuwe beleid en de investeringen op gang komen die nodig zijn om de watervoorziening blijvend te kunnen verbeteren en uitbreiden. Gerard Soppe, Siemen Veenstra en Carl Kamstra zijn binnen Vitens Evides International de experts op het gebied van deze duurzame aanpak. Carl: “Duurzaamheid betekent bij ons dat we door middel van partnerships proberen de waterleidingbedrijven onafhankelijk te maken. Met capaciteitsontwikkeling proberen we het voor elkaar te krijgen dat de lokale waterbedrijven in de toekomst zelf de bereikte resultaten kunnen vasthouden. In onze optiek is dat de beste garantie voor het toegang geven van meer mensen tot veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen.” Carls werkzaamheden voor Vitens Evides International zijn vooral bedoeld om de lokale bedrijven financieel gezien duurzaam te maken. “Ik ontwikkel financiële modellen, uiteraard samen met de financiële mensen van onze partnerbedrijven. Ook geef ik trainingen in performance management. Bedrijven maken plannen, voeren ze uit en doen soms aan controle, maar waar het vaak aan ontbreekt is de sturing op de resultaten. En dát is nou juist zo belangrijk. Een bedrijf dat bewust bezig is met het sturen op resultaten, is goed op weg om duurzaam te worden: alle acties zijn dan gericht op het behalen van de doelstellingen.” Gerard vult aan: “Albert Einstein zei ooit:
‘Madness is to repeat the same thing over and over again, and to keep expecting a different result’. De bedoeling van Vitens Evides International is om zodanige capaciteit op te bouwen binnen de bedrijven dat ze de zaken anders gaan doen en op die manier nieuwe resultaten boeken. Er vindt dan ontwikkeling plaats en zo wordt het bedrijf minder afhankelijk van externe mensen en middelen in het maken van keuzes. Wij geloven niet in korte interventies of het leveren van een rapport. Wij gaan voor het ombuigen van een organisatie. Anders is het water naar de zee dragen.”
Mensen Duurzaamheid in de zin van langetermijnoplossingen heeft ook alles te maken met mensen, legt Siemen Veenstra uit. “Duurzaam werken wordt vooral vertaald in het verankeren van veranderingen in organisaties en mensen. Juist dáár valt in operationele zin veel te verbeteren. Het is vaak niet een gebrek aan kennis maar een kritische houding en betrokkenheid die bepaalt hoe effectief iemand bijdraagt aan de doelstelling van het bedrijf waarin hij of zij werkt. Voor drinkwaterbedrijven zijn mensen één van de belangrijkste assets, naast waterbronnen en investeringsmiddelen. Vooral de mensen zijn sturend in een organisatie. Zij dragen bij aan een duurzame toekomst van het waterbedrijf door te zoeken naar efficiency en effectiviteit, op zoek te gaan naar lekverliezen, hetzij in het netwerk, hetzij in de commerciële afdeling.”
7
“Het succes in Mozambique bewijst dat onze aanpak werkt!” Geduld Duurzaamheid is dus een sleutelbegrip voor Vitens Evides International, dat mag duidelijk zijn. Maar wat is het geheim van duurzame oplossingen bieden en hoe gaan medewerkers van de projecten om met dit streven? Gerard: “Als medewerker moet je gericht zijn op het ontwikkelen van de partnerorganisatie. Dat betekent dat je je goed moet kunnen inleven in hoe het bedrijf functioneert en dat je moet kunnen zien welke zaken ontbreken. Dat kunnen hele basale vaardigheden zijn van het uitvoerend personeel maar het kan ook de manier van leidinggeven zijn.” Carl: “Vitens Evides Internationalmedewerkers moeten geduld kunnen opbrengen. We willen onze kennis overdragen en niet in de valkuil trappen om dingen ‘dan maar even zelf te doen’. Alleen dan dragen we bij aan de zelfredzaamheid van de mensen.” Ruimte voor verbetering is er uiteraard ook. Gerard: “Als we de veranderingen die we teweeg brengen niet voldoende borgen in de organisatie, dan lopen we het risico dat ze weer wegebben. De aanpak, trainingsmethode en het commitment van het management zijn essentiële onderdelen om veranderingen te borgen, en de projectleider ter plaatse is daar verantwoordelijk voor.”
Missie geslaagd
Carl Kamstra
Siemen Veenstra
Gerard Soppe
steden waar de samenwerking tussen FIPAG en Vitens Evides International in 2004 begon, kunnen de waterbedrijven zich meer en meer zonder ons door ontwikkelen. Het is mooi om dat te zien, want daarmee wordt bewezen dat onze aanpak werkt. Het is bovendien een goede illustratie van de noodzaak om samen te kiezen voor een lang durige samenwerking. Ergens een paar maanden komen en dan weer weggaan, bijvoorbeeld omdat de financiering ophoudt, is eigenlijk zonde. Een langere aanwezigheid betekent dat je vanuit eerste kleine successen naar een bredere aanpak kunt groeien, en deze kunt verankeren in de omgeving. Kortom: dat je een robuuste verbetering en uitbreiding van water- en sanitatievoorzieningen kunt realiseren.” Ook Siemen noemt FIPAG als schoolvoorbeeld van het streven naar duurzame oplossingen. “Partners waarmee we een jarenlange relatie hebben opgebouwd, zijn heel belangrijk. Momenteel zien we zelfs dat een bedrijf als FIPAG in de regio wordt gezien als voorbeeld van een succesvolle organisatie, en wordt gevraagd deel te nemen aan eigen, regionale partnerships, bijvoorbeeld in Angola. Al blijft er in Mozambique nog veel te doen, hier kun je goed zien dat onze aanpak werkt.”
“Wij gaan voor het ombuigen van een organisatie. Anders is het water naar de zee dragen”
De samenwerking die Vitens Evides International sinds 2004 heeft met waterbedrijf FIPAG in Mozambique is een mooi voorbeeld van duurzaamheid. Carl: “In de eerste
Duurzaamheid en de Millennium Development Goals Met het bieden van duurzame oplossingen komt ook een van de Millennium Development Goals van de Verenigde Naties om vóór 2015 het aantal mensen dat geen toegang heeft tot water en sanitatie te halveren dichterbij: efficiënte drinkwaterbedrijven kunnen investeringen aantrekken die nodig zijn om de doelstelling van de VN duurzaam te realiseren in de snel groeiende steden van veel ontwikkelingslanden.
8
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
9
10
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Even voorstellen: het nieuwe Management Team Met een nieuw Management Team (MT) doet Vitens Evides International een belangrijke stap voorwaarts in haar professionalisering. De Regionaal Directeuren zijn allen ervaringsdeskundigen op het gebied van projecten in het buitenland en dat maakt ze geknipt voor hun taak. Folkert Jan Jager, Ad Doppenberg, Marco Schouten en Adriaan Mels stellen zich voor.
Folkert Jan Jager “Als CFO ben ik verantwoordelijk voor het financiële beleid van Vitens Evides International. Bij de acquisitie van de vele nieuwe projecten door mijn collega’s toets ik of deze passen in het financiële raamwerk van de organisatie. Daarnaast houd ik me bezig met de financiële jaarplanning en met de control cyclus. Financiële verantwoording afleggen wordt steeds belangrijker binnen het werk wat wij doen. Onze aandeelhouders, klanten en andere partijen in de samenleving hebben het recht om te weten wat wij met onze internationale inzet bereiken.
“Verantwoording afleggen wordt steeds actueler” Mijn doel is dan ook dit jaar verdere stappen te maken in het inzichtelijk maken van onze aanpak en resultaten. Transparantie is het sleutelwoord! Daarom werken we samen met onze partners aan het ontwikkelen van relevante prestatie-indicatoren, waarmee we tijdens het verloop van onze samenwerking perfect in kaart kunnen brengen wat de resultaten zijn en in hoeverre we de doelstellingen gehaald hebben. Van onze mensen die op de projecten zitten, vraagt dit extra aandacht en tijd. Meten is weten, zegt men weleens en dat geldt nu ook voor ons. De kracht van Vitens Evides International? We doen ons werk op een zakelijke en professionele manier. Ik heb veel gezien en meegemaakt op het gebied van ontwikkelingswerk en weet uit eigen ervaring dat dit de beste wijze is. Samen met de mensen van ons lokale partner waterbedrijf werken we aan betere prestaties, en zorgen er daarmee voor dat dat bedrijf investeringen kan aantrekken voor verbetering en uitbreiding van water
en sanitatie voorzieningen. Het is een combinatie van idealisme en duurzame zakelijkheid. Een lange adem is daarbij heel belangrijk. In de landen waar we lang zitten – zoals in Mozambique – boeken we de beste resultaten.”
Ad Doppenberg “Als Regionaal Directeur Azië ben ik binnen het nieuwe MT verantwoordelijk voor de Aziatische portefeuille van Vitens Evides International. Een mooie uitdaging! Voor het traditionele ontwikkelingswerk is tegenwoordig minder geld beschikbaar in Azië. Het is aan mij dat op te vangen door het gaan exploreren en ontwikkelen van nieuwe samenwerkingsvormen. Ik heb er vertrouwen in dat dat lukt. Op deze manier wil ik graag een bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van Vitens Evides International. Verder hoop ik met mijn opgedane kennis en ervaring in de watersector en bij Vitens Evides International de drive om onze organisatie verder te krijgen, aan te wakkeren. Natuurlijk wel zonder daarbij het realisme uit het oog te verliezen. Het mooie van Vitens Evides International is dat we met relatief weinig geld processen in gang zetten waarmee we mensenlevens kunnen verbeteren. Het is echt een kick als dat lukt! Onze impact en ons bereik is groot, evenals de zichtbaarheid van ons werk.”
“Azië vraagt om andere financieringsvormen dan Afrika”
11
Marco Schouten “In het nieuwe MT ben ik verantwoordelijk voor de projecten en potentiële projecten in het zuiden van Afrika. Daarnaast houd ik me bezig met acquisitie en business development. Het MT moet de komende tijd hard blijven trekken aan de groei- en professionaliseringsambitie van Vitens Evides International. Het belangrijkste punt is dat altijd gestreefd wordt naar het opbouwen van langdurige relaties met lokale waterbedrijven in plaats van naar kortetermijnrelaties. Ik denk dat het geheim is dat je niet moet denken in ‘projecten’ maar in ‘partnerships’. Alleen dan zullen er mooie resultaten zijn.
“Het opbouwen van langdurige relaties met de waterbedrijven is belangrijk” Een sprekend voorbeeld is het partnership met Ghana Water Company Limited, kortweg GWCL. Gedurende vijf jaar voerden we het management uit voor de drinkwatervoorziening van heel urbaan Ghana. We hadden ups en downs met onze partner en leerden elkaar steeds beter kennen. Na het aflopen van de contracttermijn kwam het management weer in Ghanese handen, maar wel volgens een vergelijkbare constructie als het geval was tijdens het managementcontract. En dat is goed geweest voor het bedrijf. We staan nog altijd op goede voet met GWCL en zijn op dit moment betrokken door middel van een door de Europese Unie gefinancierd driejarig contract. Een mooi voorbeeld van een duurzame relatie die zich door de tijd heen ontwikkelt!”
Adriaan Mels “Ik ben verantwoordelijk voor de projectleiders en acquisitie in Oost-Afrika. Vorig jaar hebben we zeven nieuwe projecten opgestart verdeeld over Egypte, Ethiopië, Kenia en Uganda. Ook coördineer ik zaken rondom veiligheid en gezondheid voor onze mensen in de projectlanden. Ik hoop de komende tijd een flink aantal nieuwe partnerships op te kunnen zetten in Oost-Afrika en die te combineren met investeringen in nieuwe watervoorzieningen. Verder wil ik me hard maken voor sanitatie: een onderwerp dat wat mij betreft vaak te weinig aandacht krijgt. Niet gek natuurlijk, aangezien de core business van moederbedrijven Vitens en Evides Waterbedrijf drinkwater is. Ik heb een technische en organisatorische achtergrond op het gebied van sanitatie en dat komt goed van pas. Ik vind het belangrijk dat Vitens Evides International voldoende tijd neemt voor een partnership. Alleen dán winnen we het vertrouwen van lokale drinkwaterbedrijven en kunnen we hen echt iets brengen. En alleen dán zien de mensen van die bedrijven zelf in hoe dingen beter kunnen. Een voorbeeld? Het project in Mongolië. Na het aflopen van dat project viel het kwartje bij de directeur van het Mongoolse waterbedrijf en hij vroeg ons uit eigen beweging om mee te denken over een reorganisatie. Dát is wat we willen! Werken voor Vitens Evides International is avontuurlijk maar bovenal een manier om mijn idealisme om te zetten in concrete en praktische resultaten.”
“Het werk van Vitens Evides International is een praktische vorm van idealisme”
12
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
13
14
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Jaarrekening 2011 Vennootschappelijke balans voor resultaatbestemming x € 1.000
31-12-11
31-12-10
90,1 90,1
268,0 268,0
Activa Financiële vaste activa (1) Vaste activa Vorderingen en overlopende activa (2) Liquide middelen (3) Vlottende activa Totaal activa
1.476,4 3.228,5
1.038,8 2.748,2 4.704,9 4.795,0
3.787,0 4.055,0
Passiva Gestort en opgevraagd kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Eigen vermogen (4)
36,0 800,9 159,7
Voorziening deelnemingen (1)
36,0 619,0 181,9 996,6
836,9
–
20,0
Kortlopende schulden (5)
3.798,4
3.198,1
Totaal passiva
4795,0
4.055,0
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 2011
x € 1.000
Overige bedrijfsopbrengsten
8.403,5 8.403,5
Totaal van de bedrijfsopbrengsten (6) Uitbesteed werk en overige externe kosten (7) Detachering personeel en inleen personeel Totaal van de bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen (8) Resultaat
2010 9.655,5
4.813,9 3.461,8
9.655,5 6.167,8 3.485,6
8.275,7 127,8 8,9
9.653,4 2,1 13,5
8,9 136,7
13,5 15,6
23,0
166,3
159,7
181,9
15
Kasstroomoverzicht 31-12-11 127,8
x € 1.000
Bedrijfsresultaat Mutatie vorderingen en overlopende activa Mutatie kortlopende schulden en overlopende passiva Mutatie werkkapitaal Kasstroom uit bedrijfsoperaties Financiële baten en lasten Resultaat groepsmaatschappijen
-437,6 600,3
8,9 23,0
Mutatie liquide middelen
383,7 385,8 13,5 166,3
31,9 322,4 157,9
Mutatie in geldmiddelen Liquide middelen 1 januari Liquide middelen 31 december
873,8 -490,1 162,7 290,5
Kasstroom uit operationele activiteiten Mutatie financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
31-12-10 2,1
179,8 565,6 -166,3
157,9
-166,3
480,3
399,3
2.748.2 3.228.5
2.348.9 2.748.2 480,3
399,3
Toelichting op de vennootschappelijke balans en de vennootschappelijke winsten verliesrekening Algemeen Vitens Evides International B.V. is een joint venture van Vitens N.V. en Evides N.V. Vitens Evides International B.V. ontvangt bijdragen van haar aandeelhouders en andere donoren in het kader van ontwikkelingssamenwerking. Met deze bijdragen financiert zij haar not-for-profit activiteiten op het gebied van management ondersteuning van waterbedrijven in ontwikkelingslanden. Vitens Evides International B.V. is statutair gevestigd in Apeldoorn. De activiteiten van Vitens Evides International B.V. kwalificeren als drinkwateractiviteiten en daarmee is de onderneming vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig de Nederlandse Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.
Waarderingsgrondslagen voor de balans Financiële vaste activa Deelnemingen worden gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde. Voor deelnemingen met een negatieve eigenvermogenswaarde wordt een voorziening gevormd ter hoogte van de negatieve waarde van het eigen vermogen van de deelneming, of voor zover er verplichtingen voortkomen uit het aandeelhouderschap. Overige vorderingen, inclusief verstrekte leningen, worden opgenomen tegen nominale waarde eventueel rekening houdend met een waarde vermindering in verband met oninbaarheid.
Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde eventueel onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Schulden De schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Grondslagen voor resultaatbepaling Algemeen Verantwoording van opbrengsten en kosten vindt plaats op het tijdstip waarop de desbetreffende leveringen plaatsvinden of diensten worden verricht. Overige bedrijfsopbrengsten De verantwoording van de opbrengsten wordt gebaseerd op ontvangen bijdragen en subsidies. De opbrengsten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het opgenomen overzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
16
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Toelichting op de vennootschappelijke balans x € 1.000
Financiële vaste activa en voorziening deelnemingen (1) Stand per 1 januari Mutaties Resultaat Aflossing lening Saldo Stand per 31 december
Deelnemingen -20,0
Vorderingen 268,0
Totaal 2011 248,0
23,0 23,0
0,0 -180,9 -180,9
23,0 -180,9 -157,9
3,0
87,1
90,1
Onder deelnemingen is het aandeel van Vitens Evides International B.V. in het kapitaal van de Joint Venture Vitens Rand Water Services B.V. (VRWS) opgenomen van 51%. Dit is een Joint Venture samen met het Zuid-Afrikaanse bedrijf Rand Water Services Limited. De Joint Venture is opgericht ten behoeve van het management contract in Ghana. Het management contract in Ghana is in juni 2011 geëindigd. De Ghanese dochteronderneming van VRWS (Aqua Vitens Rand Limited) wordt op dit moment geliquideerd. 31-12-11 233,8
31-12-10 199,0
Overige vorderingen
1.242,6
839,8
Totaal
1.476,4
1.038,8
Vorderingen en overlopende activa (2) Belastingen en premies sociale verzekeringen
De overige vorderingen in 2011 betroffen de nog te ontvangen (€ 0,7 miljoen) en nog te factureren (€ 0,4 miljoen) bijdragen voor het project in Mozambique.
Liquide middelen (3) De liquide middelen staan ter vrije beschikking, met uitzondering van een verstrekte bankgarantie van € 0,5 miljoen voor service contract voor project Malawi. Vitens Evides International B.V. heeft een rekening courant krediet bij de bank van € 1,0 miljoen. Vitens N.V. en Evides N.V. staan garant voor deze rekening courant krediet faciliteit. 31-12-11 36,0
31-12-10 36,0
Overige reserves Onverdeeld resultaat
800,9 159,7
619,0 181,9
Totaal
996,6
836,9
Gestort kapitaal
Overige reserves
Onverdeeld resultaat
Totaal 2011
36,0
619,0
181,9
836,9
181,9
0,0 159,7 159,7 996,6
Eigen vermogen (4) Gestort en opgevraagd kapitaal
Verloop eigen vermogen Stand per 1 januari Mutaties Toevoeging overige reserves Resultaat boekjaar 2011 Saldo Stand per 31 december
0,0
181,9
-181,9 159,7 -22,2
36,0
800,9
159,7
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 90.000 bestaande uit 1800 aandelen met een nominale waarde van € 50 per aandeel. Ultimo 2010 zijn er 720 aandelen geplaatst en volgestort. 31-12-11 238,6
31-12-10 169,9
Nog te betalen buitenlandse inkomstenbelasting Overige schulden Overlopende passiva
92,8 740,2 2.726,8
249,4 849,4 1.929,4
Totaal
3.798,4
3.198,1
Kortlopende schulden (5) Schulden aan leveranciers
De post ‘nog te betalen buitenlandse inkomstenbelasting’ betreft een mogelijke belastingclaim voor medewerkers die gedurende de looptijd van de projecten gedetacheerd zijn in het buitenland. De berekening is gebaseerd op werkelijke betalingen over voorgaande jaren.
17
De post ‘overige schulden’ bevat € 399.063 aan nog te ontvangen facturen van de moedermaatschappijen. De overlopende passiva in 2011 bevatten de vooruit ontvangen bedragen voor de projecten van W4L (€ 0,9 miljoen), de EU (€ 0,7 miljoen) en Malawi (€ 0,4 miljoen).
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Garantstelling Vitens N.V. heeft in 2006 voor het management contract in Ghana een perfomance guarantee afgegeven van $ 3 miljoen. Deze loopt jaarlijks terug; in juni 2011 is deze garantstelling komen te vervallen. Vitens Evides International B.V. heeft in 2009 voor het service contract in Malawi een performance guarantee afgegeven van € 0,5 miljoen. Deze guarantee moet jaarlijks worden verlengd tot einde contract in november 2013.
Toelichting op de vennootschappelijke winst- en verliesrekening x € 1.000
Overige bedrijfsopbrengsten (6) Bijdragen Vitens
2011 1.500,0
2010 1.262,5
Bijdragen Evides Waterbedrijf Bijdragen en subsidies voor technische assistentie overig Bijdragen en subsidies voor operationele investeringen
1.500,0 3.062,1 2.341,4
1.262,5
Totaal
8.403,5
9.655,5
7.130,5
De bijdragen en subsidies in 2011 voor technische assistentie en investeringen komen met name van de Nederlandse ambassade, Ministerie van Buitenlandse Zaken (€ 2,0 miljoen) en diverse internationale financiële instellingen (€ 1,0 miljoen). In 2011 is het totaal aan opbrengsten met € 1,2 miljoen gedaald vanwege het aflopen van diverse projecten met grote operationele investeringen. 2011 188,7
2010 282,0
Reis- en verblijfkosten Materialen en uitbesteed werk Overige kosten
1.410,2 2.300,0 915,0
1.706,8 3.383,2 795,8
Totaal
4.813,9
6.167,8
Kosten uitbesteed werk en overige externe kosten (7) Advieskosten
Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen (8) Dit betreft het aandeel van 51% van Vitens Evides International B.V. in het resultaat van Vitens Rand Water Services B.V.
Resultaat (9) Het bedrijfsresultaat is gestegen met € 125.700 door de lagere kosten voor materialen en uitbesteed werk als gevolg van de afname van het aantal lopende projecten. Daarnaast neemt het resultaat van de joint venture VRWS af met € 143.300 door de beëindiging per 30 juni 2011. Het netto effect leidt tot een afname van het resultaat met circa € 22.200 ten opzichte van het vorige jaar. Utrecht, 8 februari 2013 Vitens N.V. Evides N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming De statutaire bepalingen ten aanzien van de winstbestemming luiden als volgt: - De winst staat ter vrije beschikking van de algemene vergadering. - De vennootschap kan aan de aandeelhouders en eventuele andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voorzover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden uitgekeerd. - Eventuele uitkering van winst geschiedt eerst na vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. Het voorstel is het nettoresultaat van 2011 als volgt te bestemmen: € 159.652 toe te voegen aan de overige reserves.
18
Vitens Evides International Jaarverslag 2011
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Vitens Evides International B.V.
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2011 van Vitens Evides International B.V. te Apeldoorn gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de winst-en-verliesrekening en het kasstroomoverzicht over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Vitens Evides International B.V. per 31 december 2011 en van het resultaat en kasstroom over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Zwolle, 8 februari 2013 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. J. Hetebrij RA
19
Colofon Uitgave van Vitens Evides International in samenwerking met de afdeling Communicatie Vitens en de afdeling Communicatie Evides Waterbedrijf
Tekst HubertNiessenVis communicatie – Eemnes
Vormgeving Bit Agency – Ewijk
Fotografie Vitens Evides International (eigen bezit) Jan Bogaerts Rene Egbring (portretten)
Postadres Postbus 1205 8001 BE Zwolle
www.vitensevidesinternational.com