Jaarverslag
2014
Stichting Diaconaal Centrum Pauluskerk Rotterdam
Om wie ging het in 2014? Het diaconaal Centrum Pauluskerk zet zich in voor: - dak- en thuislozen - (ex-) verslaafden - (ex-)psychiatrische patiënten - mensen/ouders met grotere of kleinere geestelijke beperking - vluchtelingen/mensen zonder verblijfspapieren - mensen zonder betaald werk, onder andere MOE-landers - (allochtone) jongeren zonder gevoel voor richting in hun bestaan - seksuele minderheden - alleenstaande moeder met jonge kinderen - eenzame ouderen. Het Diaconaal Centrum is 7 dagen per week geopend van minimaal 09.00 - 21.00 uur. Het bezoek aan de Pauluskerk bleef ook in 2014 onverminderd hoog: tussen de 1500 en 1750 mensen per week, vooral in de koude periode van het jaar.
1. Het jaar 2014 Voor u ligt het jaarverslag van de Stichting Diaconaal Centrum Pauluskerk. Wij brengen dit jaarverslag met veel plezier uit. Er is veel aandacht aan besteed. En dat met reden! Het is van groot belang, dat onze achterban goed is geïnformeerd: dona teurs, sympathisanten, kerken en diaconieën, stichtingen en fondsen, bedrijven en winkels. Al die mensen en instellingen, die het werk van de Pauluskerk mogelijk maken, met geld, in natura, met hun morele en spirituele steun! Dit jaarverslag vertelt over hoe de mensen in de marge van de Rotterdamse samenleving en daarbuiten, moeten leven, moeten overleven, hoe zij er aan toe zijn. Zij kregen het in het jaar 2014 opnieuw moeilijker. Het vertelt over wat er door de Pauluskerk is gedaan om in die situatie verandering te brengen: sociaal, economisch, moreel en spiritueel. Als het gaat om de drie hoofdpijlers van ons werk: helpen daar waar geen helper is, levenskracht versterken en geloven. Zo probeerden we ook in 2014 naast hen te staan en met hen op te trekken Met mensen in nood, individueel. Met mensen in nood, collectief. Het gaat om barmhartigheid èn om gerechtigheid. Het een kan niet zonder het ander. Het kan niet zo zijn, vindt de Pauluskerk, dat steeds dezelfde mensen in onze samenleving, vaak van generatie op generatie, systematisch aan de verkeerde kant van de streep zitten.
2. Overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en activiteiten van 2014 2.1. EEN INTENSIEF JAAR
zijn taak en voor de nieuwe activiteiten.
nieuw,
2014 was voor de Pauluskerk een buiten
De bezoekers ervaren het als plezierig,
(“Taizé-gebed”) startte op de vaste
gewoon intensief jaar. Een opnieuw
uitnodigend, als “thuis”. Een aantal
doordeweekse woensdagavond onder
zeer fors aantal mensen deed een be
nieuwe activiteiten kwam met succes
leiding van pater Jan van Duijnhoven.
roep op onze zorg, opvang en hulp
van de grond: de second-hand-kleding
Het nieuwe podium “Pauluskerk Nieu
verlening. Dankzij de inzet van vooral
winkel en het naaiatelier, onder leiding
we Grond” kwam uit de steigers, onder
steeds meer vrijwilligers en een enkele
van een aantal kunstenaars van Studio
grote en intensieve betrokkenheid en
beroepskracht slaagden we erin al die
ZI. Er kwam een Pauluskerkklus/service-
belangstelling van onze bezoekers en
mensen op te vangen of te helpen. De
dienst van de grond: bezoekers van de
van andere Rotterdammers.
financiële steun van onze donateurs,
Pauluskerk hielpen bij het opknappen
kerken en diaconieën en een groot
van de extra aangeworven vluchtelin
2.2 ROTTERDAM IN HET JAAR 2014:
aantal fondsen maakte dit alles gelukkig
genpanden, het klein onderhoud in de
DE ARMOEDE VERBREEDT EN
mogelijk. 2014 was ook het eerste,
nieuwe kerk en zijn ook beschikbaar
VERDIEPT ZICH
complete jaar waarin nagenoeg alle
voor diensten buiten de kerk, bijvoor
De stad Rotterdam kampt al jaren met
activiteiten waren geconcentreerd in
beeld in de buurt. De taallessen werden
een aantal structurele onevenwichtig
de nieuwe Pauluskerk. Het nieuwe
verder uitgebreid en worden nu ge
heden, zeker ook in vergelijking met
gebouw blijkt uitstekend geschikt voor
geven op verschillende niveaus. Een
de andere grote steden van Nederland.
laagdrempelig
avondgebed
Het is de meest gemengde stad van het
in Amsterdam en 58% in Utrecht). Dat
ende groep Rotterdammers het op
land, met ook nog een zeer groot aan
alles in een politieke situatie, waarin
eigen kracht niet redt, met name als
tal mensen zonder officiële verblijfs
populistisch rechts al jaren een stevige
gevolg van schulden. Zonder werk,
papieren (tussen 15.000 en 20.000). De
grip op de gang van zaken heeft. De
zonder huisvesting. Of wel werkend,
stad ook met de jongste bevolking. De
invloed van die politieke krachten is in
maar toch arm. Het gemeentebestuur
stad met het laagste gemiddelde gezins
Rotterdam al jaren onverminderd groot.
van Rotterdam zette in 2014 met het
inkomen van de grote steden en met
Met als gevolg daarvan veel aandacht
nieuwe college-akkoord en -programma
het grootste aantal “probleemwijken”.
voor openbare orde en veiligheid,
“Volle kracht vooruit” in op de kans
Er wonen in Rotterdam inmiddels ruim
lik-op-stuk-beleid, voldoen aan strikte
rijken, de zogenaamde “stoere” Rotter
100.000 mensen die moeten leven onder
voorwaarden vooraf, als het gaat om
dammer. “Rotterdam is een stad voor
de armoedegrens, waaronder veel kin
de toegang tot voorzieningen, en op
stoere mensen”. (....) Die doorzetters
deren. De mensen zonder verblijfs
repressie. En dan vaak ook nog geba
met opgestroopte mouwen verdienen
papieren mogen niet werken. Daarmee
seerd op het neoliberale, eenzijdige
en krijgen vanaf nu meer gehoord bij
is hun verloedering al op voorhand
mensbeeld van: jong, dynamisch, flexi
de overheid”, zegt het akkoord. Daar
ingebouwd. Daar staat nog altijd, ook
bel, energiek, gepassioneerd etc. Voor
mee dreigt het gemeentebestuur grote
in vergelijking met de andere grote
veel mensen is dat “ideaal” helemaal
groepen Rotterdammers op voorhand
steden, niet zoveel aan “kracht” tegen
niet haalbaar en ook niet gewenst.
in de kou te zetten. Allerlei voorzienin
over. Rotterdam telt van alle grote
Steeds minder aandacht in Rotterdam
gen (met name die voor de kansarmen)
steden het minste aantal hoogopgelei
voor de kansarme kant van de samen
worden van een recht voor iedereen
den (circa 33% ten opzichte van 54%
leving en voor het feit, dat een groei
steeds meer tot een gunst voor sommi
gen. De gemeente bezuinigt boven
kent 174 verschillende nationaliteiten.
het Sociaal Comité van de Raad van
dien op de uitgaven voor het armoede
Er leven in Rotterdam ook tussen de
Europa: Nederland, zorg voor Bed-Bad-
beleid. Daar waar de andere drie grote
15.000 en 20.000 mensen zonder ver
Brood voor ongedocumenteerden, on
steden daaraan juist meer uitgeven,
blijfspapieren. De stad kent voor hen
geacht hun status. Het deed pijn om te
denkt Rotterdam weg te komen met
van gemeentewege nagenoeg geen
zien, dat Nederland - al vanaf het be
minder. Dat is in het geheel niet het
voorzieningen. Het de facto onvermin
gin partner in de Raad van Europa en er altijd als de kippen bij om anderen te wijzen op schendingen van mensen rechten en mensenrechtenverdragen in dit geval niet thuis gaf. Onder die lastige omstandigheden, sociaal, economisch, politiek en moreel - vooral voor de mensen in de marge probeerde het Diaconaal Centrum Pauluskerk ook in 2014 haar missie te vervullen: het daadwerkelijk antwoord geven op de bijbelse oproep tot zorg voor al die mensen die in de marge van de Rotterdamse samenleving zijn of raken. 2.3 BEROEP OP DE PAULUSKERK BLIJFT ONVERMINDERD HOOG
soort samenleving, waarin de Paulus
derd harde en inhumane vreemdelin
Het bezoek aan de Pauluskerk bleef
kerk gelooft en waartoe de bijbel ons
gen- en asielbeleid In Nederland maakt
ook in 2014 onverminderd hoog. Dat
oproept.
de situatie van veel ongedocumenteer
zelfde geldt voor het beroep op de di
De armoede verbreedt en verdiept zich.
den steeds moeilijker. Hoopgevend
verse vormen van hulpverlening: maat
Een steeds bredere groep mensen
waren in 2014 het kinderpardon en het
schappelijk werk, diaconaal spreekuur,
trekt het niet meer. Het aantal huis
besluit van het kabinet om niet over te
vluchtelingenspreekuur, het medische
houdens in Rotterdam, dat een beroep
gaan tot de strafbaarstelling van ille
spreekuur en dat van de tandarts. Het
doet op de voedselbanken, groeide
galiteit. Het kinderpardon omvatte
beroep op het medische spreekuur
van 4500 naar 5900. Bijna 34.000 inwo
helaas niet meer dan een zeer kleine
steeg licht ten opzichte van 2013.
ners van Rotterdam doen een beroep
groep mensen. En het kabinetsbesluit
op een bijstandsuitkering, zo’n 144.000
betekende geen fundamentele omme
2.4 WERKEN IN EN VANUIT DE
op de bijzondere bijstand. Veel arme
keer in het vreemdelingenbeleid in de
NIEUWE PAULUSKERK
mensen dus in Rotterdam, die ook nog
richting van menswaardigheid. Hoop
De Pauluskerk wil de komende jaren ver
een steeds langer arm zijn. De stad
gevend waren de twee uitspraken van
sterkt investeren in mensen en in de stad.
Bezoekers van de Pauluskerk worden door de samenleving tot nu toe vooral gezien als “losers”: mensen die niets kunnen of willen en hun beroerde situatie vooral aan zichzelf te danken hebben. Vaak zien zij dat zelf ook zo. Het nieuwe Podium “Pauluskerk Nieuwe Grond” is de plaats voor kunstzinnige, culturele en literaire activiteiten op het snijvlak van kunst, cultuur, samenleving en geloof. Dit podium is in 2014 goed van de grond gekomen. Er is veel be langstelling van de bezoekers. Aan de activiteiten nemen gemiddeld tussen de 30 en 100 personen deel. Pauluskerk Nieuwe Grond zal in de komende jaren verder worden versterkt en uitgebouwd. Het biedt voorts allerlei kansen voor ontmoeting tussen “arm” en “rijk” in de stad Rotterdam, zodat deze twee, vaak langs elkaar heen levende, “we relden” elkaar leren kennen en zich voor elkaar gaan engageren. Bekend maakt bemind! De Pauluskerk wil de komende jaren ook, naast alle hulpverlening, versterkt inzetten op het vergroten van de le venskracht van onze bezoekers, ook door het bieden van zinvolle arbeid. Een groot aantal activiteiten is daartoe
bezoekers van de Pauluskerk kleding/
We besloten tot een experiment met
in 2014 van de grond gekomen, onder
2e handskleding (ver)maken onder lei
een zomerdienst, gedurende zes we
meer via “leerwerkbedrijfplekken” in de
ding van kunstenaars/mode-ontwerpers.
ken. De kerk was niet meer dicht, maar
keuken en het restaurant van de kerk,
Deze activiteiten zullen in 2015 verder
open en dan op werkdagen van 10.00
de oprichting van een “Pauluskerk
worden versterkt en uitgebouwd.
- 16.00 uur. Dit alles tot grote tevre
klusbedrijf” (dat ook buiten de kerk
De Pauluskerk was, in tegenstelling tot
denheid van onze bezoekers en van
zijn diensten levert), een 2e-handskle
al die jaren daarvoor, in 2014 in de
vele vrijwilligers!
dingwinkel en een naaiatelier, waarin
zomerperiode niet een maand gesloten.
De Pauluskerk is tevens een geloofsge
venskracht versterken” en “Geloofsge
De Pauluskerk heeft ook betaalde me
meenschap die bestaat uit haar bezoe
meenschap”. Die hoofdstructuur wordt
dewerkers, met name om redenen van
kers, de vrijwilligers en al die mensen
de komende jaren verder verfijnd en
specifieke deskundigheid, coördinatie
die zich tot het werk en de diensten
uitgebouwd. Uitdaging is en blijft dit
of continuïteit. De Facilitaire Dienst/
voelen aangetrokken. Dagelijks Kerk
alles te verbeteren ten dienste van de
Kosterij werd in 2014 verder versterkt
café,
Vrijdagavondgebed,
bezoekers en de betrokken medewer
en uitgebreid tot 6 full-time beroeps
Taizé-gebed (op woensdagavond) en
wekelijks
kers en zonder dat de Pauluskerk de
krachten en een groot aantal (part-
(laagdrempelige) diensten op de zon
trekken van een “bedrijf” gaat verto
time) vrijwilligers. Om het voor bezoe
dag. Voorts bezinning en gesprek
nen. Eind 2013 kwam er een advies om
kers zo belangrijke Maatschappelijk
rondom geloof en spiritualiteit. De
het draagvlak en de continuiteit van
Werk te versterken kwam er in mei
kerkelijke/religieuze activiteiten vonden
de Pauluskerk financieel te verbeteren
2014 een nieuwe betaalde kracht
ook in 2014 dagelijks of wekelijks
en op termijn veilig te stellen. Kern is
(parttime) als maatschappelijk werker.
plaats en werden gemiddeld bezocht
een optimale balans te vinden tussen
Om vooral de communicatie intern
door tussen de 10 en 120 mensen.
de kern waar alles om draait: opvang,
(bezoekers, vrijwillige en betaalde me
zorg en hulpverlening aan mensen in
dewerkers) te ondersteunen en te ver
2.5. ORGANISATIE
de marge (activiteiten die vooral geld
beteren en de communcatie extern
De Pauluskerk is in de kern een vrijwil
kosten) en activiteiten, die geld ople
(achterban, kerken en diaconieen,
ligersorganisatie. Het aantal vrijwilli
veren (verhuur, incidenteel/structureel).
stichtingen en fondsen) te versterken,
gers is 2014 opnieuw gegroeid. Daar
Het financiële beleid voor de komende
werd per medio oktober een nieuwe
onder ook jongeren en studenten.
jaren is erop gericht te blijven voldoen
communicatie-medewerker (parttime)
Veel nieuwe mensen gingen met ons
aan de groeiende vraag naar opvang
aangesteld. Het maandelijkse bezoe
meedoen. Een aantal viel af, om ver
en hulp en tegelijk zoveel mogelijk
kersoverleg, bedoeld om de contacten
schillende redenen. Dat betekent, dat
“selfsupporting’ te worden, om zo
met en de medeverantwoordelijkheid
we ook de komende jaren veel aan
minder afhankelijk te zijn van externe
van de bezoekers voor een goede
dacht zullen besteden aan het werven
geldschieters. Zo kunnen de inkomsten
gang van zaken te verbeteren, voldeed
en inwerken van nieuwe vrijwilligers
worden verhoogd, onder meer door
in een duidelijke behoefte en leverde
en aan het verbeteren van het functio
verhuur van zalen en kantoorruimten
een schat aan informatie over wat er
neren van de Pauluskerk als organisa
en door een verhoging van de inkom
onder onze bezoekers leeft en speelt.
tie. De structuur van de Pauluskerk,
sten, onder meer via restaurant/keu
In de Pauluskerk is het regio-kantoor
taken, verantwoordelijkheden en be
ken, tweede-handswinkel, naai-atelier
van IOM (de Internationale Organisa
voegdheden, individueel en per onder
en klussendienst. Met dit beleid is in
tie voor Migratie) gevestigd. Daar wor
deel, zijn aanzienlijk helderder gewor
2014 begonnen. Tegelijk zal het beleid
den de IOM-spreekuren gehouden met
den, de onderlinge communicatie is
voor vergroting van het draagvlak
die vluchtelingen die zijn uitgeproce
verbeterd. Het gebouw van de Paulus
voor het werk in Rotterdam en in den
deerd en vrijwillig willen terugkeren
kerk is in 2014 gebaseerd op en ge
lande worden voortgezet. Onder stich
naar het land van herkomst. Ook
structureerd rond drie hoofdpijlers:
tingen en fondsen, maar ook onder
Vluchtelingenwerk Maasdelta houdt
“Helpen waar geen helper is”, “Le
kerken en diaconieën.
er een deel van haar spreekuren. Van
af medio 2014 houdt ook een vluchte lingenadvocaat er hulp- en advies spreekuren voor ongedocumenteerden. Ook de Stichting LOS (Landelijk Onge documenteerden Steunpunt) heeft zich in 2014 in de Pauluskerk gevestigd. Met het LOS zijn gesprekken gaande over mogelijke vormen van samenwer king. Dit alles maakte de Pauluskerk in 2014 tot een steeds duidelijker herken baar hulp- en informatiepunt voor (uitgeprocedeerde) vluchtelingen in Rotterdam en in het land. 2.6. STAGES Het stageproject met het bureau Livable voor studenten aan de Erasmusuniver siteit werd ook in 2014 voortgezet. De studenten huren tegen lage kosten een kamer bij Livable, in ruil voor het doen van vrijwilligerswerk in de stad. Een vijftal studenten liep stage in het Open Huis van de Pauluskerk, door gaans met veel plezier. Het aantal plekken voor het lopen van een be roepsstage in de kerk werd uitgebreid en gecoördineerd door een nieuwe, vrijwillige stage-coördinator. Hetzelfde gold voor de maatschappelijke stages, die uitgevoerd worden in samen werking met een aantal middelbare scholen in Rotterdam.
3. Overzicht activiteiten 2014 HELPEN WAAR GEEN HELPER IS
Het aantal bezoekers is heel wisselend
Soms wordt en een bingo- of spelletjes
maar dagelijks bezoeken tientallen
competitie georganiseerd met kleine
3.1 OPEN HUIS
mensen het Open Huis. Op dagen dat
prijsjes waar altijd veel belangstelling
Hoewel er soms nog verhaald wordt
de spreekuren van de hulpverlening
voor is.
over ‘de oude kerk’ of ‘de tijdelijke
gehouden worden is het vaak extra
Op zondag komen er speciale ‘spelletjes
kerk’ voelen mensen zich helemaal thuis
druk. Zeker in de winter komen er wel
vrijwilligers’ via Rotterdam Cares die
in onze mooie, nieuwe Pauluskerk.
50 of 60 mensen per dagdeel. Soms
onze bezoekers een gezellige zondag
Zeven dagen per week van 9 uur
blijven mensen (bijna) de hele dag en
avond bezorgen.
’s morgens tot 9 uur ’s avonds staan de
soms ook is het slechts een kort bezoek
Hoewel het Open Huis niet heel ruim
deuren van de kerk open en kan ieder
om koffie te drinken en een boterham
bemeten is, is er wel een plek inge
die wil binnenlopen. Heel veel mensen
te eten. Mensen kunnen komen en gaan
ruimd voor een tafelvoetbalspel. Dat is
doen dat om heel veel verschillende
wanneer ze willen en er is geen regis
bijna altijd in gebruik en het is leuk om
redenen, maar altijd is en blijft het
tratie. De bezoekersaantallen zijn dan
te zien hoe bezoekers in grote saam
Open Huis de ‘moeder van alle activi
ook schattingen.
horigheid plezier beleven aan het spel.
teiten’ in de kerk. Zonder enige voor
Als het beter gaat met mensen ver
Vier computers staan ter beschikking
waarde vooraf kunnen mensen gebruik
dwijnen ze vaak uit beeld maar af en
van de bezoekers. Mensen kunnen zich
maken van de geboden gastvrijheid.
toe komt iemand vertellen, hoe het hem
voor een half uur inschrijven om zo
of haar vergaan is en hoe de mensen
veel mogelijk mensen aan bod te laten
3.2 BEZOEKERS
van de Pauluskerk daaraan hebben bij
komen. Voor veel bezoekers is internet
De mensen die het Open Huis bezoe
gedragen.
de enige manier om contacten met en informatie over hun land van herkomst
ken doen dat om heel uiteenlopende redenen en in een heel verschillende
3.3 ACTIVITEITEN
te onderhouden.
frequentie. Sommigen komen al jaren
Er wordt de bezoekers niets opgelegd.
Wekelijks wordt op woensdagmorgen
lang met regelmaat. Voor hen is de
Wel proberen de dienstdoende vrijwil
het Schrijverscafé gehouden. Aan de
Pauluskerk een verlengstuk van thuis.
ligers m/v de bezoekers te ‘verleiden’
hand van een aangereikte tekst of
Helaas soms ook een vervanging, als
tot activiteiten. Er zijn allerlei spellen
thema maken de deelnemers een ge
mensen geen huis, of vaker nog geen
en volop boeken en kranten. In het
dicht en proberen we daarover met
thuis, hebben. Anderen komen bijvoor
verslagjaar kregen we een prachtige
elkaar in gesprek te gaan. Zo’n 10 - 15
beeld voor het dagelijkse Kerkcafé en
schaaktafel aangeboden die permanent
mensen doen mee.
drinken dan een kopje koffie en maken
in het Open Huis staat en vrijwel altijd
Verder zijn er veel activiteiten van Pau
een praatje. Er zijn mensen die wach
in gebruik is. Verder is rummikub po
luskerk Nieuwe Grond waaraan de be
ten op hun afspraak bij de medische
pulair en is er een bijzonder ‘mens-
zoekers van het Open Huis deelnemen.
dienst, het maatschappelijk werk of
erger-je-niet’ spel dat veelvuldig ge
Een hoogtepunt was in april het be
het vluchtelingenwerk.
bruikt wordt.
zoek aan de Keukenhof. Mogelijk ge
maakt door de ‘Vrienden van de
Ook namen we afscheid van de heer
Pauluskerk’ vertrokken we met ruim
Frans Kok. Hij was vroeger betrokken
aan herinnerd waren, dat dit per 1 ja
70 deelnemers op een zonnige vrijdag
geweest bij de Pauluskerk en hoewel
nuari zou gaan gebeuren, waren de
richting de bollenvelden. De busrit was
hij nu in Ede woont kwam hij jaren
meesten goed voorbereid en ging de
al een feest en de prachtig bloeiende
lang op maandagochtend voor de
betaling van de euro heel soepel. Het
Keukenhof voor veel mensen een
dienst in het Open Huis. Hij was de ne
gaat bij deze bijdrage niet allereerst
openbaring. Overal in het park kwam
gentig ruim gepasseerd en nu was dan
om inkomsten. Ook in het Open Huis
je groepjes Pauluskerk mensen tegen
toch de tijd gekomen om afscheid te
wordt een kleine bijdrage gevraagd
net zo straalden als de zon en de bloe
nemen. Op de nieuwjaarsreceptie werd
voor koffie en thee. De bijdrage drukt
men. De zeer geanimeerde pannen
hij in het zonnetje gezet en bedankt
vooral uit, dat mensen uiteindelijk zelf
koekenmaaltijd in Meyendel was een
voor zijn inzet.
verantwoordelijk zijn en blijven voor
mooie afsluiting van een prachtige dag.
Er meldden zich veel mensen die mee
hun leven. In het leven moet een mens
willen doen met het werk in de Paulus
keuzes maken en dus ook over de
3.4 VRIJWILLIGERS
kerk. Daar zijn we blij mee maar niet
vraag waaraan ik mijn veel of weinige
Het totaal aantal vrijwilligers dat actief
altijd hebben mensen een reëel beeld
geld zo goed mogelijke kan besteden.
is in het Open Huis is ongeveer gelijk
van de werkelijkheid. Dat vrijwilligers
Diegenen die de maaltijd echt niet
aan vorig jaar, namelijk 80. Dat bete
werk niet vrijblijvend is, blijkt voor
kunnen betalen zijn uiteraard welkom.
kent niet, dat er geen mutaties waren,
sommigen lastig in praktijk te brengen.
Zij krijgen een maaltijdbon via het
integendeel. Ongeveer 20 mensen
Gelukkig zijn er ook veel zeer be
Maatschappelijk Werk.
meldden zich aan en gingen na een in
trouwbare en gemotiveerde vrijwilli
takegesprek aan de slag. Uiteindelijk
gers die zich met hart en ziel inzetten
Het Eethuis heeft het karakter van een
bleven er 12 mensen over die daad
voor het werk. Dat maakt dat toch
maaltijd. De Pauluskerk hecht daaraan.
werkelijk meedraaien in de diensten.
alle zeven dagen van de week van ’s
Het is veel meer dan je buik vullen, hoe
Er vertrokken ook ca 12 mensen zodat
morgens negen tot ’s avonds negen de
belangrijk dat op zichzelf ook is. Het
het totaal aantal ongeveer gelijk bleef.
bezoekers gastvrij worden ontvangen.
gaat ook om samenzijn, samen delen,
Eind september overleed mevrouw
december 2013 de bezoekers er steeds
samen leven. Daarom is het van belang
Rinie Houweling. Zij was meer dan 20
3.5 EETHUIS
de maaltijd gezamenlijk te beginnen
jaar betrokken bij de Pauluskerk en
2014 was een bijzonder jaar voor het
en te beëindigen. Dit lukte vaak slecht,
ook toen zij ouder werd en het niet
Eethuis. Er kwam namelijk een maaltijd
omdat de bezoekers na het uitdelen
meer zo makkelijk ging, kwam ze we
bij. Naast de maaltijden op de vaste
van de toetjes meestal snel verdwenen
kelijks naar de Pauluskerk voor haar
donderdag- en vrijdagavond werd er
waren. Dus besloten we te experimen
dienst in het Open Huis. Ze kende veel
nu ook een maaltijd op de dinsdag
teren met het beëindigen van de maal
bezoekers bij naam en was heel be
avond geserveerd. Verder vroegen we
tijd na het warme gedeelte, dus vòòr
trokken en geïnteresseerd. Ook tijdens
vanaf 1 januari een bijdrage van € 1,-
het uitdelen van de toetjes. Dit lukte
haar ziekte bleef zij vol belangstelling
per maaltijd van de bezoekers. Het was
heel aardig en sommigen van de vrij
voor het wel en wee van de bezoekers.
nog best een beetje spannend hoe dat
willigers maakten hier echt werk van.
Wij gedenken haar in dankbaarheid.
in januari zou gaan, maar doordat in
Over het algemeen waren de maaltij
m a h a r b A Abraham, dit is de naam die hij heeft ge kregen in de Pauluskerk waar hij in 2008 binnenkwam. Het was toen moeilijk om zijn echte naam te geven, daarom is zijn achternaam zijn roepnaam. Dit doet hem denken aan zijn vader. Abraham is geboren in Asmara. Dit is de hoofd stad van Eritrea. Abraham heeft tot zijn 13e in Asmara gewoond. Helaas moest hij vluchten naar Soedan waar hij 5 jaar heeft gewoond. Hij vond het daar fijn, hij had de vrijheid en kon daar werken. Toch ging hij toen hij net 19 was naar Europa en kwam in Rotterdam terecht en is er nooit meer weggegaan. Op de vraag of hij ooit nog terug zou willen naar zijn geboorteland, antwoordt hij dat het op dit moment voor hem niet hoeft. Er is niemand om naar terug te gaan. Zijn broers en zus sen wonen over de hele wereld verspreid.
goede leerplek. Het geeft hem een goed gevoel om iets te kunnen betekenen voor de bezoekers in de Pauluskerk. Abraham vindt het vooral fijn om anderen gelukkig en blij te maken. Bijvoorbeeld door voor hen te koken of te bedienen. Abraham roept meteen 10! Zijn geboortedag is 10 december vandaar dat zijn geluksgetal 10 is. Hij vindt het ook een mooi rond getal. In 2008 heeft hij voor de eerste keer zijn ver jaardag gevierd in de Pauluskerk, dit was bijzonder voor hem. Abraham zijn lieve lingskleur is geel. Geel staat tussen rood en groen in. Ook is het de kleur van hoop en hoop doet leven.
Abraham wordt blij van disco muziek. Maar zijn lievelingsliedje is van John Mayer “waiting on the world to change”. De tekst van het liedje en de stem van Abraham verteld dat hij na alle goede hulp John raken hem, hij vindt het prachtig. die hij heeft gekregen vanuit de Pauluskerk, iets terug wil doen. Hij ziet het zeker niet Uit Pauluswerk - Wie had dat gedacht alleen als werk, maar vooral ook als een interview: Lisa Hendriks
den goed en gevarieerd en vielen ze
Er waren in 2014 28 vrijwilligers voor
goed in de smaak bij de bezoekers.
kortere of langere tijd in het Eethuis
Aantallen?
Doordat we begonnen met het menu
werkzaam. Vrijwilligers komen en gaan,
In 2014 ging het om de volgende aantallen:
op te hangen op het bord voor het
maar er is toch steeds een groep van
n de Pauluskerk is geopend zeven dagen per
raam, konden bezoekers van te voren
zo’n 15 mensen, die het Eethuis draai
beslissen of ze in het Eethuis wilden
ende houdt. De frequentie loopt uit
eten. Het contact met de Stichting En-
een van één keer per maand tot twee
Route verloopt over het algemeen erg
keer per week. Sommigen draaien al
plezierig. De lijnen zijn kort en er is al
jaren mee, anderen moeten vanwege
tijd ruimte voor overleg.
werk, studie of gezondheid al weer snel met het Eethuis stoppen. Al met al was
week, van 9 tot 9; n Open Huis ontvangt 200 - 250 mensen per dag;
tussen de 1500 en 1750 bezoekers per week; n Open Atelier, ongeveer 30 bezoekers per
week; n Schrijverscafé, 10 - 15 bezoekers per week;
schrijversatelier, 5 - 10 bezoekers per week;
Op dinsdag kwam er dus een maaltijd
het een goed jaar voor het Eethuis. Het
n Eethuis voedt 50 – 60 mensen per keer;
bij. In het begin waren er natuurlijk
is nog steeds in beweging en we den
n Voedselbank geeft 30 – 40 pakketten per
niet zo veel bezoekers, maar al snel
ken met elkaar altijd weer na of en hoe
was de dinsdag net zo populair als de
het beter kan.
n Vluchtelingenspreekuur helpt gemiddeld 100
moesten er voor deze nieuwe maaltijd
3.6 VOEDSELBANK
n Diaconaal/maatschappelijk spreekuur helpen
in snel tempo vrijwilligers geworven
In 2014 voorzag het voedselbank-uit
en ingewerkt worden. Dit lukte won
giftepunt in de Pauluskerk in een dui
derwel. Er was al snel een enthousiaste
delijke behoefte. Wekelijks werden er
ongeveer 2500 consulten per jaar; tandarts:
vaste ploeg voor de dinsdag. Na een
tussen de 25 en 30 pakketten uitge
circa 250 consulten per jaar;
half jaar moesten enkele vrijwilligers
deeld. Het aantal geleverde pakketten
n Tijdelijke huisvesting voor gemiddeld 30 - 40
afhaken vanwege studie en werk,
bleef in 2014 redelijk gelijk, de mensen
mensen (vluchtelingen en Nederlanders of
maar er kwamen weer nieuwe vrijwil
aan wie zij werden uitgereikt wissel
ligers voor in de plaats, zodat de be
den steeds. De eisen om in aanmerking
n Nachtopvang voor gemiddeld 25 - 30 personen;
zetting, op een enkele dag na, steeds
te komen voor een voedselpakket zijn
n Nederlandse taallessen: 7 lessen per week, op
voldoende was om de maaltijd goed
hoog. Sommige mensen mogen er
verschillende niveaus, met gemiddeld 6 - 12
en prettig te serveren.
maar drie maanden gebruik van ma
Het bezoekersaantal was vrij stabiel:
ken. Na de overgang naar de nieuwe
rond de 50. Naar schatting was de helft
kerk daalde het aantal uitgedeelde
daarvan er vrijwel elke week. Daar
pakketten. We komen er helaas niet
door ontstonden er hier en daar vaste
goed achter waardoor. De Voedsel
tafeltjes, waar bezoekers elkaar meer
bank wordt gerund door zo`n 4 vrijwil
dere keren per week troffen, waar
ligers. Ook de intake-gesprekken wor
door er een bepaalde gezelligheid ont
den gedaan door een op dat terrein
n (totaal) 18 beroepskrachten (deel- of voltijd);
stond.
deskundige vrijwilliger.
n mogelijk door giften en bijdragen; geen
donderdag en de vrijdag. Uiteraard
week; mensen per week; gemiddeld 30 - 40 mensen per week; n Medische Dienst helpt circa 1100 mensen,
mensen met een verblijfsvergunning
deelnemers; n PauluskerkKlusbedrijf, met zo’n 10 deelne-
mers n 2e handswinkel, naaiatelier met zo’ n 5
deelnemers per week n 75 vrijwilligers; daarnaast stagiair(e)s (aantal
wisselend);
subsidie overheid.
Waarom en hoe in 2014? Het Diaconaal Centrum Pauluskerk komt op voor alle mensen in Rotterdam en omgeving, die het zonder hulp economisch, sociaal en spiritueel niet redden. Het probeert daar te helpen “waar geen helper is”. Het gaat om individuele hulpverlening, bezinning, geloofsversterking en actie voor kwetsbare mensen in de marge van de samenleving. Velen van hen verkeren om allerlei redenen in een sociaal en economisch isolement. De ook in 2014 nog immer voortdurende economische crisis, de steeds meer merkbare gevolgen van de zware bezuinigingen door de overheid op maatschappelijke opvang, sociale zekerheid, gezondheidszorg en onderwijs de afgelopen paar jaren, maar ook in de sfeer van de bijzondere bijstand en de psychiatrische hulpverlening, worden steeds meer voelbaar voor met name de mensen in de marge en aan de onderkant van de Rotterdamse samenleving. Van de vier grote steden groeit de armoede in Rotterdam het hardst. Volgens recente cijfers kent Rotterdam het hoogste aantal lage inkomens en de meeste werklozen. Bovendien heeft Rotterdam het hoogste aantal huishoudens met grote schulden. Er leven inmiddels ruim 100.000 mensen onder de armoedegrens, waaronder veel kinderen. Er leven ook tussen de 15.000 en 20.000 mensen zonder verblijfspapieren. De stad kent zo`n 170 verschillende nationaliteiten. Voor de Pauluskerk als Diaconaal Centrum zijn drie kernwoorden van belang: gastvrijheid, laagdrempeligheid en hulp. Iedereen is welkom in de kerk, zonder aanzien des persoons en zonder voorwaarden vooraf. Helpen betekent niet “pappen en nathouden”. Helpen betekent mensen opvangen en hun levenskracht versterken, zodat zij na een tijdje hulp van anderen weer op eigen kracht verder kunnen. Hulp betekent ook, dat de Pauluskerk zich inzet voor het veranderen van onrechtvaardige wetten en regels, zodat mensen in de marge niet eeuwig buiten hun schuld in de marge blìjven. Helpen is niet iemand steeds een vis geven. Helpen is iemand een vishengel geven èn toegang tot de visvijver.
3.7 MAATSCHAPPELIJK WERK,
verstand. Vanuit de Pauluskerk probe
DIACONAAL SPREEKUUR EN
ren we regelmatig de gemeente zo ver
INDIVIDUELE HULPVERLENING
te krijgen, dat men hier voorlichting
Het is een afdeling van de Pauluskerk
over geven. Tot nu toe is dat nog niet
Wat doet de Pauluskerk?
waar het heel druk is met vragen van
gelukt. Het voordeel van de grote hoe
n zorgt voor dagopvang en
bezoekers uit Nederland en Europa.
veelheid mensen die om een brief
Het gaat om verschillende problemen
adres bij ons komen vragen is dat wij
n zorgt voor nachtopvang
zoals: werkeloosheid, dakloosheid met
‘de vraag achter de vraag’ kunnen stel
n zorgt voor eten, drinken en
en zonder kinderen, ik heb geen adres
len. Daar moet dan aan gewerkt wor
en daardoor kan ik niet naar school, ik
den.
ben met mijn kinderen weggegaan uit
Wat opvalt is, dat er meer jong volwas
de opvang voor jonge moeders met
senen komen met veel schulden en al
n hulpverlening aan vluchtelingen
kinderen en woon bij iemand waar ik
met een stel kinderen, dat kunnen er
n zorgt voor tijdelijke huisvesting
mij niet kan inschrijven, waardoor ik
twee zijn maar ook veel meer. De part
n geeft bijdragen in levensonderhoud
geen uitkering meer heb, ik kom net
ners zijn uit elkaar omdat ze niet we
n medische en tandheelkundige zorg
uit de gevangenis, heb geen huis meer
ten hoe een relatie goed te houden en
n pastorale zorg
en mijn inkomen is gestopt wat nu. Het
hoe er aan te werken. Ze zouden graag
n open atelier, schrijverscafé en
komt regelmatig voor dat een iemand
een voor hen goed leven opbouwen,
meerdere van deze problemen heb
maar weten niet hoe. Het is schrijnend
n voedselbankuitgifte
ben. Het maatschappelijke werk en het
om hun verhalen te horen over ver
n Nederlandse taallessen
diaconale spreekuur hielpen in 2014
waarlozing door hun eigen ouders, ze
n maatschappelijke stages
tussen de 30 en 40 mensen per week.
kunnen nergens terecht. Het komt voor,
n 2e handskledingwinkel/atelier
Zonder adres besta je niet voor de ge
dat ze van het kastje naar de muur
n lunchroom en keuken
meente en kun je geen ziektekosten
worden gestuurd. Samen met hen kijken
n Pauluskerk Nieuwe Grond, podium
verzekering afsluiten, geen huis zoeken,
we naar de stappen die genomen moe
voor kunst, cultuur en gesprek over
je wordt ontslagen of krijgt geen baan,
ten worden en welke instanties daar
de stad door bezoekers voor
een opleiding is uitgesloten. Wij kun
ook bij betrokken moeten worden. We
nen mensen soms een briefadres bieden
proberen ze na te laten denken over
voor een half jaar. De beperking van
de toekomst, hoe neem je de verant
een half jaar is goed om de mensen
woordelijkheid voor jezelf en je kinde
n geloofsgemeenschap met diensten
een prikkel te geven actief bezig te zijn
ren en krijg je er nog meer? Vaak wordt
door de week, op woensdagavond,
met het op orde brengen van hun leven.
de schuld aan anderen gegeven voor
vrijdagavond en op zondag
Het is mogelijk om een briefadres te
hun situatie, maar we laten ze ook kij
krijgen bij familie of vrienden, maar
ken naar hun eigen rol.
veel mensen weigeren dit te geven
Veel mensen hebben grote schulden.
omdat ze bang zijn voor uitkering en
Het helpt om zo iemand bij schuld
toeslagen. Dit is een hardnekkig mis
hulpverlening aan te melden. Is dat
dagbesteding
warme maaltijden n maatschappelijke en diaconale
hulpverlening
schriversatelier
Rotterdammers n podium voor bezinning, geloof en
spiritualiteit
niet genoeg dan proberen we zo ie
daan. Het kan gebeuren, dat zo ie
Door een nieuw identiteitsbewijs voor
mand onder beschermingsbewind te
mand niet geholpen wil worden en
iemand te betalen kan hij weer aan de
laten brengen. Dat is een lange weg
dus ook niet gedwongen kan worden.
slag. Het lijkt zo weinig, maar is heel
via de rechtbank en een bewindvoer
Samenwerking met de GGD is daarin
belangrijk.
derskantoor. In de tijd die nodig is om
heel goed.
Heel belangrijk zijn de collega’s bij de
het bewind uit te spreken kan het van
Financiële ondersteuning kunnen we
Pauluskerk, overleggen over wat te
het maatschappelijk werk veel inspan
mensen ook geven. Meestal gaat dat
doen of elkaar bijstaan in situaties die
ning vergen om zo iemand boven de
om kleine bedragen voor een tram
gevaarlijk kunnen zijn. Hard is ook in
grond te houden. Als het lukt, geeft
kaart, extra eten, een telefoonkaart etc.
2014 gewerkt aan de relatie met an
het rust. Het is geen garantie, dat het
Grotere bedragen gaan in overleg. Een
dere organisaties waarmee we samen
altijd goed blijft gaan. Wij hopen op
bezoeker van de Pauluskerk kwam
kunnen werken. Het gaat om gemeen
lessen over hoe om te gaan met geld in
maar niet vooruit. Hij kon geen werk
telijke instellingen als Centraal Onthaal,
alle jaren dat kinderen naar school gaan.
vinden, omdat hij geen veiligheidscer
GGD, jongerenloket en Crisisopvang,
Het blijkt dat velen dat nodig hebben.
tificaat had. Op kosten van de Paulus
particuliere instellingen als Stichting
Het lijkt erop, dat er meer verwarde
kerk heeft hij dat kunnen halen (oplei
Frontline, Vrouwenopvang, Ontmoe
mensen rondlopen. Dat vraagt een
ding 3 dagen) en nu heeft hij regelmatig
ting, Juridisch Loket en advocaten-
speciale aanpak. Het vertrouwen win
werk. Hij heeft beloofd het terug te
(bureaus).
nen van zo iemand, zo veel mogelijk
betalen. Een echtpaar uit Duitsland,
Het maatschappelijk werk is prachtig
informatie inwinnen en dan contact
werkten
ontslagen.
werk. Het vraagt grote interesse in
leggen met diverse instanties die zich
Daardoor geen huis meer, salaris niet
mensen uit verschillende culturen, ge
over deze persoon kunnen ontfermen.
meer betaald. Wij hebben gezorgd,
duld, creativiteit, doorzettingsvermo
Dit lijkt makkelijker gezegd dan ge
dat ze met de bus naar huis konden.
gen en bergen energie.
in
Nederland,
4. Levenskracht versterken 4.1 OPEN ATELIER
Vanaf de tweede helft van het jaar is
2013 vinden meerdere lessen per week
Zie onder Pauluskerk Nieuwe Grond,
een nieuwe activiteit gestart: het schrij
plaats en op verschillende niveaus. De
activiteit 4.4
versatelier. Onder leiding van literair
lessen worden gegeven door 7 gekwa
onderlegde vrijwilligers en schrijvers
lificeerde vrijwilligers. Er nemen 2 tot 8
4.2 SCHRIJVERSCAFÉ EN SCHRIJ
leren onze bezoekers verhalen schrij
bezoekers per les aan deel.
VERSATELIER
ven. Daarmee leggen ze ook de basis
In de loop van 2012 hield de Rotter
voor het kunnen schrijven van hun ei
4.4 PAULUSKERK NIEUWE GROND
damse Straatkrant op te bestaan. Aan
gen levensverhaal. Dat levert een hoop
“Go into the arts. I’m not kidding. They
de Straatkrant was altijd ook een schrij
plezier op en heeft een duidelijke, the
are a very human way of making life
verscafé verbonden: dak- en thuislozen
rapeutische werking. De groep bestaat
more bearable. Practicing an art, no
en verslaafden maken gedichten over
gemiddeld uit 5 bezoekers, die met en
matter how well or badly, is a way to
hun leven en wat hen beroert of bezig
thousiasme en gemotiveerd deelne
make your soul grow, for heaven’s
houdt. Een belangrijke activiteit, juist
men. Wij zijn erg blij, dat deze nieuwe
sake. Sing in the shower, dance to the
ook voor de mensen zelf. Daarom is be
activiteit zo goed aanslaat!
radio, tell stories. Write a poem to a friend, even a lousy poem. Do it as well
sloten daarmee niet te stoppen. Het schrijverscafé vindt nu plaats onder de
4.3 NEDERLANDSE TAALLESSEN
as you possibly can. You will get an
verantwoordelijkheid van de Paulus
Binnen de Pauluskerk werden al voor
enormous reward. You will have crea
kerk. Het wordt geleid door de coördi
2013 op zeer bescheiden schaal taalles
ted something “– Kurt Vonnegut.
nator van het Open Huis en enkele vrij
sen gegeven. De kwaliteit daarvan liet
willigers. De gedichten worden onder
echter te wensen over, de frequentie
In 2014 heeft de focus binnen het cul
meer gepubliceerd in het nieuwe ma
was te laag. Reden waarom vanaf no
turele programma van de Pauluskerk,
gazine van de straat: Straatnieuws en
vember 2013 de lessen op een nieuwe,
Nieuwe Grond, gelegen op het ont
in Pauluswerk.
betere leest zijn geschoeid. Vanaf eind
wikkelen van een passend aanbod voor
2014 vier workshops poëzie gegeven
Goeie musici spelen bijvoorbeeld samen
aan vluchtelingen en mensen uit Mid
met iemand die zich in het alledaagse
den-Oost Europa, Afrika en Midden-
contact moeilijk kan uiten. Het ritme en
Oosten. Vijftien bezoekers deden hier
de muziek is niet zozeer doel op zich,
aan mee en droegen hun gedichten
maar een manier om mensen in contact
voor op het festival Woordnacht. Zeven
te brengen. Jaime Nanoha geeft gitaar
andere bezoekers presenteerden korte
lessen, een groeiende groep oefent sa
verhalen, geschreven onder wekelijkse
men akkoorden en liedjes. Jaime en Juri
leiding van Maria van Donkelaar in het
brengen beiden invloeden uit andere
Schrijfatelier. Jan Siebelink en Saïd El
culturen mee, zoals muziek uit Latijns-
Hadji waren te gast.
Amerikaans en Afrikaanse landen.
de bezoekers. Er is een kleine ‘werk
4.6 THEATERWORKSHOPS
4.8 OPEN ATELIER
plaats’ opgebouwd, met naast het be
Theaterwerkplaats FORMAAT heeft 15
Beeldend kunstenaars Marcha van den
kende Open Atelier en Schrijverscafé
workshops gegeven. Luc Opdebeeck
Hurk en Ilse van der Laan hebben in mei
percussie en gitaarles, theater en een
van FORMAAT werkt met het Theater
met een tiental bezoekers een grote
Dialoogatelier. Een dertigtal bezoekers
van de Onderdrukten, een methode
expositie gerealiseerd. Naast veel indi
deed hier actief aan mee. Daarnaast
die mensen in sociale achterstands
vidueel beeldend werk, waren er twee
organiseerde onze organist Jan Blankers
posities theatrale manieren aanreikt om
collectieve werken: een grote wand
elke maand een Muziekavond, zijn er
hun verhalen te verbeelden. Bij een
tekening van een mangoboom, symbool
Filmavonden opgestart en heeft Dick
presentatie hoort een interactief nage
voor de boom uit vele dorpen van be
Gebuys drie Literaire Avonden georga
sprek met publiek. Toeschouwers wordt
zoekers. En een rebels, humoristisch
niseerd. We hebben succesvol deelge
gevraagd voorstellen tot verandering
wereldbollen-sculptuur. De kunstenaars
nomen aan literair festival Woordnacht.
of reacties aan te dragen op de vloer.
Het Rotterdamse verhalenproject You
Een kleine groep van vier bezoekers
win some, You lose some van Bieke
heeft een theatrale
Versloot en Lieke van Pruijssen had een
maakt over wachten, verdwijnen en
succesvolle première tijdens 24 Uur
blijven. 30 toeschouwers, waaronder ve
Cultuur, de opening van het culturele
len van de Pauluskerk kwamen kijken.
presentatie ge
seizoen. Op al deze avonden hebben bezoekers opgetreden of anderszins
4.7 PERCUSSIE EN GITAARLESSEN
actief deelgenomen.
Onder leiding van percussionist Juri Küfner is er een wekelijkse percussie
4.5 SCHRIJVERSCAFÉ, SCHRIJF
groep ontstaan waar iedereen van alle
ATELIER EN LITERAIR FESTIVAL
niveau’s met elkaar ritme en muziek
WOORDNACHT
kan maken. Verschillen in achtergron
Dichteres Jana Beranová heeft in april
den van bezoekers vallen hier weg.
hebben in deze kunstwerken nadruk
belangstelling, bezoekers traden op, de
kelijk collectief gewerkt; iedereen had
machine werd met bewondering ont
zijn aandeel aan de tekening of het
vangen. In 2014 is de Verhalenmachine
sculptuur. Een vaste groep bezoekt twee
op tournee geweest langs R’damse
keer per week het Open Atelier, popu
instellingen zoals het Fotomuseum, het
laire, creatieve en actieve middagen.
Erasmus Medisch Centrum, de Biblio theek en de Albert Heijn op de lijnbaan.
4.9 MUZIEKAVONDEN, FILM
Bij de mandarijntjes of tijdens een ten
AVONDEN, LITERAIRE AVOND
toonstellingsbezoek luisterden Rotter
Er werd een maandelijkse muziekavond
dammers naar de audio-verhalen van
georganiseerd door onze organist Jan
bezoekers van de Pauluskerk en de NAS.
Blankers, waarbij het orgel werd be
Aan Nieuwe Grond werkten in 2014 mee:
speeld en andere professionele en niet-
4.11 DIALOOGATELIER
Marcha van den Hurk en
professionele muzikanten optraden.
Aan het eind van 2014 is het Dialooga
Ilse van der Laan, beeldend kunstenaars
Op zes filmavonden bekeken bezoekers
telier opgestart, een voorbereidend
Open Atelier.
en vrijwilligers samen films, tragi
traject van training in het socratisch
Juri Küfner, Percussie
komedies met inhoud en humor, zoals
gesprek voor bezoekers. “Vertel hoe het
Jaime Nanoha Gitaar
bijv. Intouchables, Matterhorn en Bom
werkelijk is” was een vaak gehoorde
Liesbeth Levy, filosofe en directeur
bon el Perro. De films sluiten aan bij
vraag van bezoekers rondom het cul
LOKAAL, Dialoogatelier
cultuur, taal en thematiek van verschil
turele programma. In samenwerking
Ticia Herold, filosofe en vrijwilligster
lende bezoekersgroepen.
met Liesbeth Levy (directeur LOKAAL
voor het Dialoogatelier.
Dick Gebuys organiseerde drie literaire
en voorheen debatcentrum De Unie) is
Luka Heijsman en Lydia Baan Hofman,
avonden over o.a. Midden en Oost Eu
het Dialoogatelier een voorbereiding
stagiaires Dialoogatelier
ropa en de neo-liberale samenleving.
op het voeren van een publieke dia
Luc Opdebeeck, Theater
Gasten waren onder andere Rusland
loog met gasten van buiten en Rotter
Gon Stalling, Ank van der Spek,
kenner Marcel Jansen, de Oekraïens
dams publiek.
Plony de Jong, Barbara Triesschijn, Janneke Verhaar Schrijverscafé.
accordeonist Oleg Lysenko, politiek filo soof Bleri Lleshi en Rotterdamse gasten
4.12 ARTISTIEK TEAM EN
Maria van Donkelaar, docent
zoals Nico Borst en Alex Boogers.
KRUISVERBANDEN
Schrijfatelier.
In 2014 is veel geïnvesteerd in het sa
Jana Beranová poëzie workshops
4.10 PREMIÈREAVOND YOU WIN
menbrengen van een artistiek team uit
Dick Gebuys, Leeskring en Literaire
SOME YOU LOSE SOME
verschillende disciplines, die in de toe
Avond.
In september is de komst van de
komst hun ervaringen met de bezoe
Tim Newman, Filmavond.
Verhalenmachine You win some, you
kersgroepen van de Pauluskerk samen
Jan Blankers, Muziekavond.
lose some van Lieke van Pruijssen en
brengen. Vanuit daar stimuleren we
Lieke van Pruijssen en Bieke Versloot,
Bieke Versloot met een succesvolle
podiumpresentaties en kleine projecten
verhalenmaaksters You win some
premièreavond gevierd. Er was veel
om zo ontmoeting te genereren.
You lose some
Geloofsgemeenschap Pauluskerk 5.1 GELOOFSGEMEENSCHAP
zo’n 10 tot soms 20 mensen. Het Kerk
teksten. Vanuit de Pauluskerk maak
De geloofsgemeenschap van de Paulus
café door de week, elke dag van 12.00
ten ds. Couvée en Serrie Kamerling een
kerk bestaat uit onze bezoekers, onze
tot 13.00 uur, koppelt de actualiteit en
door Kerk-in-Actie georganiseerde stu
vrijwilligers en al die mensen die zich tot
de levensverhalen aan de Heilige Boe
diereis naar Israël en Palestina. Die reis
het werk en de diensten of het Kerk
ken en werd bezocht door zo’n 5 tot
opende opnieuw de ogen voor de vaak
café voelen aangetrokken. Er werden
15 bezoekers per keer. Medio 2014
hopeloze en vaak ontrechte manier
diensten gehouden op de zondagmor
startte pater Jan van Duinhoven op de
waarop Palestijnen moeten leven op
gen, op de 1e zondag van de maand.
vaste woensdagavond het Taizé-gebed:
de Westbank en in Gaza. Tijdens de reis
Het aantal bezoekers bleef stabiel met
een sobere, laagdrempelige aandacht
werden de banden aangehaald met
zo’n 50 - 80 keer, een enkele keer naar
in de traditie van Taizé. Het wordt be
bevriende Israëlische organisaties en
zo’n 100 bij bijzondere diensten. Ook
zocht door zo’ n 5 bezoekers per keer.
met de Lutherse gemeenschap/kerk en
werden de diensten nogal eens bezocht
Een aantal kinderen en volwassenen
de school van Beit-Sahour, met wie de
door (diaconale) groepen uit andere
werden in 2014 in de Pauluskerk ge
Pauluskerk al sinds jaar en dag een
kerkelijke gemeenten, die geïnteres
doopt. Samen met de Nico Adriaan
“everlasting friendship” onderhoudt.
seerd zijn in het werk van de Pauluskerk
stichting (NAS) herdachten we in op
Samen met en via de Werkgroep PAIS
of ter plaatse een ‘Pauluskerkproject”
2 november de overledenen van NAS
(Palestina-Israël) Rotterdam Rijnmond
uitvoeren of overwegen. Daarnaast
en Pauluskerk. Ook was de Pauluskerk
proberen we samenleving en kerk in
zijn er de stilteviering op de 2e zondag
betrokken bij het overlijden, begraven
Rotterdam en omgeving goede infor
en de Engelstalige dienst op de 3e zon
en cremeren van een aantal van onze
matie en een helder zicht te geven op
dag van de maand. De stiltevieringen,
meer of minder bekende bezoekers.
wat feitelijk gebeurt in de door Israël
onder leiding van een van onze artsen,
al sinds 1967 bezette gebieden en in 5.2 CENTRUM VOOR GELOOF EN
Israël zelf. Samengewerkt werd ook
medio 2014 niet meer in de kerkzaal
SPIRITUALITEIT
met de Werkgroep Kairos Nederland.
gehouden, maar in het Open Huis op
Ds. Kees Schakel zette de cyclus van het
De ouderen van de Pauluskerk troffen
de eerste verdieping. Doel was de stilte
Leerhuis voort: bijbelstudie-avonden
elkaar maandelijks in het Seniorencon
viering meer “onder de mensen” te
met een constante groep van zo`n 15 -
vent, rond een schat aan zeer diverse
krijgen. Dat heeft duidelijk bijgedragen
20 geïnteresseerden. Begin maart 2014
thema’s op maatschappelijk en religi
aan grotere betrokkenheid van onze
vierden we met elkaar het 10-jarig
eus terrein, met zo’n 15 - 20 deelne
bezoekers. Er nemen tussen de 20 en
bestaan van het Leerhuis. Namens de
mers. Dokter Huub de Weerd organi
40 mensen per keer aan deel. Het
Pauluskerk en de groep Leerhuis klon
seerde in 2014 (vervolg)trainingen
Kerkcafé op de zondagmiddag en het
ken er woorden van dank voor zijn in
“Mindfullness”, voor bezoekers en vrij
Avondgebed op de vrijdag werden be
zet en voor de manier waarop hij men
willigers van de Pauluskerk.
zocht door een groep van voornamelijk
sen enthousiasmeert voor de joodse
bezoekers, wisselend in aantal van
manier van omgang met de bijbelse
dr. Huub de Weerd, werden vanaf
Saïd
Saïd staat binnen de Pauluskerk vooral be kend als Ben. Ben is een afkorting van zijn achternaam. Saïd is geboren in Casablanca, Marokko. Saïd was 5 jaar toen eerst zijn moeder overleed en een jaar later zijn vader. Hij werd toen ondergebracht in een kinder tehuis waar hij tot zijn 18e heeft gewoond. Toen hij 18 was gewor den heeft hij de boot gepakt naar Marseil le. Hier heeft hij een tijdje gewerkt in de bouw. Vervolgens heeft Saïd in veel landen zijn geluk proberen te vinden, zoals in, Ita lië, Duitsland en Bel gië. Toen hij 24 was kwam hij naar Am sterdam om hier te wo nen en werken. Hij vertelt dat hij voetbalde bij de club “Water graafsmeer” en dit heel leuk vond. VLUCHTELINGENWERK PAULUSKERK (OMZO) Voor een verslag van de activiteiten van het Vluchtelingenwerk van de Paulus kerk zij verwezen naar het Jaarverslag 2014 van de Stichting OMZO. Dit verslag is te verkrijgen bij de Stichting Samen 010, tel. 010 - 4666722 of te vinden op www.pauluskerkrotterdam.nl.
Saïd heeft 6 jaar in Amsterdam gewoond en is vervolgens naar Rotterdam gekomen. Sindsdien heeft hij altijd in Rotterdam ge woond. Saïd is blij dat de Pauluskerk hem goed heeft geholpen en wil daarom graag wat terug doen. Verder vind hij het maar niks om heel de dag thuis te zitten en steekt graag de han den uit de mouwen. Saïd houdt erg van sport. Vroeger speelde hij basketbal in het kindertehuis waar hij woonde. Dit kon hij be hoorlijk goed, helaas door zijn lengte kon hij geen prof worden. Ver der vind hij het ook leuk om te voetballen. Zijn geluksgetal is 7. Op de vraag wat hem nog meer geluk heeft gebracht of kan geven zegt hij; zijn eigen eten, zijn vogeltjes maar vooral dat hij in 2010 helemaal gestopt is met gebruiken. Hier is hij heel trots op en blij mee. Hij houdt van veel muziek maar voorname lijk countryblues. Uit Pauluswerk - Wie had dat gedacht interview: Lisa Hendriks
PAULUSKERK ROTTERDAM ACTIVITEITEN
IN BEELD
6. Financieel Jaarverslag 2014 De staat van baten en lasten over 2014 en vergelijkende cijfers over 2013 zoals vermeld in het accountantsrapport luidt:
BATEN Bijdrage diakonie Herv.Gem. Rotterdam Bijdrage diakonie onderhoud Extra bijdrage diakonie
2013
2014
€
€
229.996
235.000
0
2.689
100.000
100.000
Giften kerken
31.579
31.319
Giften donateurs
31.744
27.215
Vrienden Pauluskerk
5.797
7.552
Rentebaten
4.833
4.809
403.949
408.584
13.518
28.286
Baten t.b.v. exploitatie Baten verhuur Baten buffet
8.722
12.465
22.240
40.751
TOTAAL BATEN T.B.V. EXPLOITATIE
426.189
449.335
Giften fondsen
115.018
166.248
TOTALE BATEN
541.207
615.583
325.348
358.971
Totaal huisvestingskosten
91.707
85.188
Totaal organisatiekosten
65.183
36.553
TOTAAL EXPLOITATIEKOSTEN
482.238
480.712
TOTAAL PROJEKTEN
110.210
112.392
TOTAAL ALLE KOSTEN
592.448
593.104
RESULTAAT
-51.241
22.479
Baten uit verhuur
Totaal personeelskosten
7. Slot en dank Een oud joods verhaal vertelt dit: “Eens
Antoinette Bruijs. Zij waren beiden al
2014 gewerkt aan het prachtige “pro
kwam de rebbe van Krakau de kamer in
een tijd niet meer in staat om te werken.
ject” Pauluskerk en meegeholpen de
waar zijn zoon stond te bidden. In de
Wij zijn hen zeer dankbaar voor alles
kerk richting, voorwaarden en inhoud
hoek van de kamer stond een wieg,
wat zij met hart en ziel hebben bete
te geven voor de komende jaren.
met een huilend kindje. De rebbe vroeg
kend voor zoveel bezoekers van de
Alles wat er in de Pauluskerk wordt
zijn zoon: Hoor je niet, dat dat kindje
Pauluskerk over een lange periode van
gedaan zou niet mogelijk zijn zonder
ligt te huilen? De zoon zei: Vader, ik was
jaren! Wij zijn erg blij, dat Antoinette
de enorme betrokkenheid, inspiratie,
in God verzonken. Waarop de rebbe zei:
bij het werk betrokken wil blijven als
energie, trouw en creativiteit van al die
Wie in God verzonken is, ziet zelfs de
vrijwilliger.
mensen die meedoen: de vele vrijwilli
vlieg die op de muur kruipt”. Zien, dat
Ook namen we afscheid van nog een
gers, de medewerkers van de Facilitaire
is àlles zien. Het huilende kind en de
andere koster: Hossein Hosseinali. Ook
Dienst en Kosterij, de andere beroeps
vlieg op de muur. De ellende op de aar
hem zijn wij dankbaar voor zijn inzet en
krachten, de Medische dienst, bestuurs
de, de pijn en het verdriet, die mensen
voor wat hij voor de Pauluskerk heeft
leden, leden van de Commissie van Bij
elkaar voortdurend aandoen. En daar
betekend. Afscheid namen we ook van
stand, de Werkgroep Pauluskerk Nieuwe
voor niet wegkruipen, ook al kan je het
Jacky Jee en Gerben van Santen, die op
Grond etc. Dank voor al jullie betrok
soms niet langer aanzien. Een mens
tijdelijke basis voor de Pauluskerk actief
kenheid en inzet in 2014! In de bijlage
wordt pas mens, als hij of zij leert om zó
waren, respectievelijk als organisatie-
vindt u een overzicht van alle mensen
te zien, volgens de bijbel. In die bijbelse
adviseur/vrijwilligerscoördinator en als
die meededen.
- dat is vaak nogal eens anders dan
communicatie-medewerker.
Het werk van de Pauluskerk is ook in
christelijke - traditie probeert de Paulus
In april 2014 kwam Bastiaan Heuff in
2014 op velerlei terrein kundig en con
kerk te staan. Voor die manier van naar
dienst als nieuwe koster bij de Facilitaire
structief ondersteund door de mede
mensen kijken komt de Pauluskerk op
Dienst/Kosterij. Vanaf 1 mei kwam Joly
werkers van Samen 010. Ook daarvoor
in een samenleving, die steeds vaker
Moerman onze gelederen versterken
veel dank!
het voor normale, gezonde mensen on
als maatschappelijk werker. Zij vervulde
Tot slot zeker ook een woord van dank
haalbare “evangelie” verkondigt: “Gij
die rol al eerder als vrijwilliger. Op 1
aan Joost Radstake van Studio Voetnoot,
zijt uw eigen project. In dat project zult
november 2014 kwam Jacqueline Kolpa
die evenals voorgaande jaren, dit ver
gij slagen. Wie slaagt, zal gelukkig zijn.
in dienst als de nieuwe medewerker
slag zo mooi in een heldere en leesbare
Wie niet slaagt, heeft dat aan zichzelf
communicatie/vrijwilligerscoördinator.
vorm weet te gieten!
te danken”. De Pauluskerk weigerde ook
Ook Jacqueline was al eerder als vrijwil
in 2014 te geloven in een samenleving
liger voor de Pauluskerk actief, in het ka
ds. Dick Couvée
die gelooft in “eigen schuld, dikke bult”.
der van de opening van de nieuwe kerk.
diaconaal predikant /directeur
In de loop van 2014 moesten we helaas
In het bestuur waren er afgelopen jaar
Rotterdam, juni 2015
afscheid nemen van twee van onze
geen personele wisselingen. Hard en
zeer trouwe kosters: Wilma Plakke en
met grote betrokkenheid is daar in
Overzicht medewerkers vrijwilligers Pauluskerk 2014 LEDEN BESTUUR STICHTING DIACONAAL PAULUSKERK Geert Beke (voorzitter) Jan Blankers Dick Couvée Harry de Groot Jeannette Kortland Jolande van Loon (secretaris) Almaz Massa Wolter Pot (penningmeester) Marian van Verschuer LEDEN COMMISSIE VAN BIJSTAND PAULUSKERK Jan Blankers Dick Couvée Jan Fraanje Jeannette Kortland Marianne Koning- Douwes Anneke van Leeuwen Sjany Middelkoop-Goudriaan Barbara Triesschijn Henk Wuister LEDEN BESTUUR PAULUSKERK VLUCHTELINGENWERK OMZO Hilde van Asperen Dick Couvée (voorzitter) Elisabeth de Jong-van der Kuip Hanny de Kruijf (penningmeester) Sjany Middelkoop-Goudriaan Ineke Palm Annemarie Smith Huub de Weerd Jacques Willemse HUISMEESTERS OMZO Kees Knol Teus Petersen Hunter Smith
LEDEN BESTUUR VRIENDEN VAN DE PAULUSKERK Geert Beke Jan Fraanje P.J.J. Lamoré Kees Thieme Hans Valkenburg NACHTOPVANG Jan Blankers Alwin Cox Janine Hage Ruben Hamelink Annelies van Horssen Bea Kruse Peter Lems Gert van Middelkoop Henk Wuister MEDEWERKERS/VRIJWILLIGERS KOSTERIJ Johan Aaftink Marina van Aalst Nazima Abdoellakhan Gerda Akum Benno Arentsen Til Berg Enny Biharie Bart Blaauw Iana Blom Lies van Bommel Abdoel Boutaleb Rebecca Bouwland Janneke de Bruin Jenny Buis Pam Coomans Chenaida Dietz Joke van Dijk Lulian Galdararu Ayana Getahun
Edita Ghukasyan Anton Goos Maya Gonzales Harry en Nelleke Quartel Koos Hartog Jan-Willem den Hartogh Gerda Haver Bastiaan Heuff Monika van Hoorn Elmira Hosseinzadeh Montazeri Jan Jeronimus Soumaija el Kadiri Serrie Kamerling Lou Wei Kee Fanny Klaasen Jeannette Kortland Nadja Kourakova Bryan van der Lem Ab Mantingh Shimona Malaihollo Almaz Massa Greet van der Meer Erica Meijerink Thai Nguyen Andrea Orozco Montonegro Timon Pals Elena Panta Joris Rienks Edwin Rodrigues Martins Simoes Cynthia Michiel Dirk Schuurmans Johannes van der Sluis Willy van der Spek Peter Sutherland Gon Stalling Yonas Tekesta Samuel Thung Joke van Tilburg Thuy Trinh Anne-Marie Valkenburg
Joseph Vangu Janneke Verhaar Rosa Verhoeff Claudia Wessel Dan Wolfjager MEDISCHE DIENST Lina Bezhanova Nicole Buijse Marie Kok-Egu Ton Molenaar Thea Noga Huub de Weerd MAATSCHAPPELIJK WERK Fieneke Peulen Joly Moerman VLUCHTELINGENWERK Sjany Middelkoop Ingemarij Sjoer OPEN HUIS Johan Aaftink Benno Arentsen Rutger-Jan Bakelaar Plonie van den Berg-Koole Jaap Beukema Tim Bliek Joke Bos Nico v.d. Bosch Adriaan Bosma Nielse Braamse Daav Brahms Annick de Bruijne Jannie Bruijnis Antoinette Bruijs Mintje Cornelisse Ria Dingemans Henny Donkersloot
Maria van Donkelaar Eduard Dumee Hamid Essalhi Patrick van Gelder Ellen Gelens Anton Goos Carina Groenenwegen Hanneke Guijt Hans Hendriks Lisa Hendriks Ticia Herold Käthy Hessling-Kroeske Monika van Hoorn Annelies van Horssen Ghais Houtak Hassan Iaazza Susan van IJsseldijk Rima Jamckochian Yassin Jap-Tjong Jan Jeronimus Plony de Jong Nayareh Khansari Vahid Yonas Kiflemichael Frans Kok Fanny Klaasen Ingrid Klein Kees Knol Sabien Kooijman Anneke Kooimans-van Toornenberg Ko Koppelaar Jeannette Kortland Sonja Kuipers Anneke van Leeuwen Saskia Marienus Ariana Martinez Almaz Massa Klara Minderhoud Inge Moerman Eddie Molenaar Willy Nijs Emelyne Niyongere Erina den Otter-Berkman Christine Papillon Maria de Pina
Lien van der Ploeg Wijnand Pols Madiha Radhi Abraha Segid Ank van der Spek Gon Stalling Marianne Stompedissel Ed Tanihatu Samuel Thung Alseny Touré Barbara Triesschijn Ineke de Veld-van Steenderen Marlies Verbree-Eikelenboom Janneke Verhaar Jan Verhoog Rosa Verhoeff Atty Verkaik-Jansen Ton Vermeulen Anne Weeda Ton de Vries Frieda de Wit-van Orden Anne Weeda Sanne Zwaagstra Inge Zwaal EETHUIS Johan Aaftink Anne Bakx Annechien Boukema Annelie Couvée Eric Blom Vera Couvée Joke van Dijk Ervinna Hamid Essalhi Franklin Grootfaam Hans Holwerda Annelies van Horssen Rima Jamckochian Patricia Jansen Shirley Korevaar Mieke Krediet Ariana Martinez Inge Moerman Eva Moraal
Vincent Nolet Willy Nijs Madiha Radhi Rosalie van der Spek Annemiek Schuurmans Filize Stiekema Noor Suhayli Bianca van Vale Nora Vardanjan Nikita Vermeulen Linda Veth VRIJWILLIGERS VOEDSELBANK Gerard Bosveld Remko de Kloe Michel Koster Corrie Rietveld VRIJWILLIGERS TAALLES Lies van Bommel Annechien Boukema Lon van Delft Maria van Donkelaar Bryan Miranda van Hulst Elisabeth de Jong-van der Kuip Thomas Meijer zu Slochtern Erina den Otter-Berkman Christine Papillon Jannie Rodenburg Roel Vos LEDEN PASTORAATSGROEP J. Beukema Jan Blankers Henk Bout Dick Couvée Co Elshout Bert van der Ent Marijke van Essen Sjany Middelkoop-Goudriaan Barbara Triesschijn Giselle Vegter Huub de Weerd Henk Wuister
ORGELCOMMISSIE Jan Blankers Kees van Goeverden Arie van der Pol Diana Selepenova Kees Thieme PAULUSKERK NIEUWE GROND Jan de Bas Luc op de Beeck Carin Borsboom Kauter Cherradi Willem van der Deijl Marijke van Essen Dick Gebuys Jeroen de Groot Luka Heijsman Ticia Herold Marcha van den Hurk Dick van Kampen Juri Küfner Ilse van der Laan Liesbeth Lévy Marieke van der Lippe Tim Newman Taco Noorman Niels van Poecke Lieke van Pruijssen Giselle Vegter Bieke Versloot Anne Weeda VRIJWILLIGERS SCHRIJVERSCAFE Plony de Jong Ank van de Spek Gon Stalling Barbara Triesscheijn Janneke Verhaar REDACTIE PAULUSWERK Dick Couvée Corien de Gier Hans Valkenburg
Ondersteunende stichtingen en fondsen LEDEN REGIEGROEP Geert Beke Annemarie Bijl Dick Couvée Piet Middelkoop Walter Rozendaal KUNSTENARESSEN OPEN ATELIER Marcha van den Hurk Ilse van der Laan Sanne Luijben WERKGROEP GELOOFSGEMEENSCHAP Dick Couvée Marianne Koning-Douwes Don Mader Sjany Middelkoop-Goudriaan Huub de Weerd ENGELSTALIGE DIENST Don Mader BETROKKEN MEDEWERKERS SAMEN 010 Alexander Borst Hanny de Kruijf Wilma Petersen Anne-Karinne Sanders Maria Tavares Heidi van der Wijk
VORMGEVER PAULUSWERK Joost Radstake ARCHITECT STILTECENTRUM Stephan Metselaar COÖRDINATOR LEERHUIS KEES SCHAKEL Wim Stiphout
stichting ROTTERDAM
COMMUNICATIE PAULUSKERK Steffart Buys Jacqueline Kolpa Gerben van Santen Desiree Valten VRIJWILLIG KAPSTER Nadja Kourakova BEROEPS-EN MAATSCHAPPLIJKE STAGIARES Ellen Gelens Klara Minderhoud Anton Goos Carola Moerman Babette van der Stroom
Sint Laurensfonds Projecten in Nederland (PIN) Diocesane Caritas Instelling Bisdom Rotterdam Stichting Rotterdam Skanfonds Elise Mathilde Fonds Stichting Bevordering van Volkskracht fonds DBL Stichting Bevordering Maatschappelijke
NAAIATELIER STUDIO Z PAULUSKERK Lulu Fan Fenmei Hu Hellen Li Jinai Looi Man-Yee Mok Kwannie Tang Nancy Tjong
Dienstverlening Rotterdam G. Ph. Verhagen-Stichting Kerk in Actie Particuliere giften COLOFON Stichting Diaconaal Centrum Pauluskerk Hang 7, 3011 GG Rotterdam Tel. 010 – 4666722 Samen 010
[email protected] KvK van Stichting Samen 010: 51507986 Ontwerp: Studio Voetnoot, Utrecht