Jaarverslag 2013 1 Inleiding Het Domein Applied Science (DAS) is het landelijk samenwerkingsverband van hbo-opleidingen die een Bachelor of Applied Science diploma afgeven. Het domein omvat vijftien hogescholen met elf verschillende bacheloropleidingen waaraan in 2013 bijna 8600 studenten studeerden. Een overzicht van deelnemende opleidingen in 2013 is te vinden in Bijlage 1. Zeventien lectoren verzorgden toegepast onderzoek gerelateerd aan de opleidingen en op snijvlakken met andere disciplines. Twee hogescholen boden een masteropleiding aan. Het domein zet zich in voor een samenhangend aanbod van kwalitatief hoogstaand onderwijs en onderzoek dat is afgestemd op de behoefte vanuit het werkveld. De samenwerking moet leiden tot aantrekkelijk onderwijs voor meer studenten. In dit jaarverslag staat een kort overzicht van de belangrijkste activiteiten en ontwikkelingen in 2013. Het verslag is ingedeeld naar de speerpunten en thema’s van het DAS Beleidsplan 2008 – 2012.
2 Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in 2014 2.1 Onderwijs
BAS-profiel. In juni 2013 is de definitieve versie van de nieuwe competentiegerichte profielbeschrijving van de Bachelor of Applied Science (BAS) verschenen. In deze beschrijving staan negen van de elf opleidingen die een BAS-diploma afgeven. Naast het competentieprofiel waar de afgestudeerden aan moeten voldoen is het document aangevuld met werkveldillustraties, een Body of Knowledge & Skills (BoKS), een illustratieve literatuurlijst en geactualiseerde interviews met alumni van de opleidingen. Het document heeft tevens een strakke nieuwe vormgeving gekregen. Het profiel is in nauwe samenwerking met het landelijk werkveld opgesteld en gevalideerd door de regionale werkveldadviescommissies. In juli 2013 heeft het bestuur van de Vereniging Hogescholen de profielbeschrijving goedgekeurd en opgenomen in de competentieprofielendatabank. De meest actuele versie van het BAS-profiel is altijd te vinden op de website van DAS. Steekproef herkenbaarheid BAS-profiel. In 2013 is de nieuwe versie van het BAS-profiel verschenen. Op verzoek van het Landelijk WAC-overleg is steekproefsgewijs aan docenten en studenten gevraagd of de opleidingsprofielen herkenbaar zijn. Docenten wordt tevens gevraagd of zij het document bruikbaar vinden en of aanvullingen gewenst zijn. Het onderzoek is eind 2013 uitgezet en de resultaten worden begin 2014 verwacht. Landelijke Toetsbank BML. In het kader van fase 1 van het pilotproject ‘een landelijke database met toetsvragen’ hebben vijf hogescholen in 2013 samengewerkt aan het opzetten van een database met toetsvragen op basis van de BoKS van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. De projectgroep heeft keuzes gemaakt voor een werkwijze, de te gebruiken programmatuur en de beveiliging daarvan. Voor vier onderwerpen uit de BoKS celbiologie, moleculaire biologie, immunologie en anatomie/fysiologie - zijn leeruitkomsten geformuleerd en toetsvragen verzameld. Eind 2013 heeft de projectleider de tussenresultaten gepresenteerd aan het bestuur. Daarbij is positief gereageerd op de ontwikkelingen en aan de projectgroep gevraagd om te komen met een voorstel voor fase 2. Dit voorstel wordt in 2014 besproken.
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 1
BIJLAGE 14
Activiteiten landelijke opleidingsoverleggen Binnen het domein zijn vier landelijke opleidingsoverleggen actief. Deze opleidingsoverleggen zijn georganiseerd rondom vijf verschillende opleidingen: Bio-informatica (LOBIN), Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (LOBEM), Chemie & Chemische Technologie (LOCCT) en Technische Natuurkunde (LOTN). Deze landelijke opleidingsoverleggen spelen een centrale rol bij de uitwerking en uitvoering van de onderwijsactiviteiten van DAS. Tevens worden bij deze overleggen ervaringen uitgewisseld en gezamenlijke activiteiten ontplooid. In 2013 waren de aanvullende activiteiten op de onderwijsactiviteiten van DAS: LOBIN. Het LOBIN heeft in 2014 een scholingsdag georganiseerd voor docenten van de drie hogescholen en de organisatie van een arbeidsmarktsymposium voorbereid. Docenten van de drie opleidingen hebben elkaars examenzittingen bijgewoond. Daarnaast heeft het LOBIN de inrichting van het afstudeerjaar van de verschillende opleidingen besproken. Verder heeft het LOBIN zich bezig gehouden met de continuering van het LOBIN na het verdwijnen van NBIC. LOBEM. Binnen het LOBEM is men in 2013 begonnen met het bijwonen van elkaars examenzittingen en het uitwisselen van de verslagen en beoordelingsformulieren. Dit is alle betrokkenen heel goed bevallen. Als gevolg hiervan heeft het LOBEM ook de afstudeerformulieren die de verschillende hogescholen gebruiken met elkaar vergeleken. Tijdens de LOBEM-vergaderingen presenteren de opleidingen hun curricula aan elkaar. In 2013 is Inholland aan de beurt geweest. LOCCT. In 2013 zijn de Body of Knowledge en Skills (BoKS) van Chemie en Chemische Technologie definitief vastgesteld na de splitsing van de BoKS voor beide opleidingen eind 2012. Verder heeft het LOCCT de sessie ‘aansluiting havo – Nieuwe Bèta’ georganiseerd voor de DAS Conferentie van november 2013. Tot slot is het LOCCT een samenwerking gestart met de VNCI op het gebied van veiligheidsonderwijs. In 2013 is hiervoor een inventarisatie uitgevoerd van het aanbod aan veiligheidsonderwijs bij de aangesloten opleidingen. LOTN. In 2013 zijn de TN-opleidingen van Saxion en de Haagse Hogeschool gevisiteerd. De visitatierapporten en Kritische Reflecties zijn vervolgens uitgewisseld met elkaar en met de TNopleiding van Fontys. Verder houdt het LOTN zich bezig met rendementen en studiesucces van de aangesloten opleidingen. In 2013 zijn hiervoor de maatregelen om uitval tegen te gaan en studiesucces te vergroten uitgewisseld en besproken. Ruud Sniekers (Saxion) heeft over dit onderwerp ook een presentatie gegeven tijdens de DAS Conferentie op 14 november 2013. Op 13 en 14 december 2013 hebben de vertegenwoordigers van het LOTN voorlichting gegeven over de TN-opleidingen op een gezamenlijke stand tijdens de Woudschoten Conferentie voor natuurkundedocenten. Tot slot hebben ook bij Technische Natuurkunde docenten enkele examenzittingen van elkaars opleidingen bijgewoond.
2.2 Arbeidsmarkt en beroepenveld
Inrichting relatiebeheer werkveld. Tijdens het verslagjaar is geïnvesteerd in het in kaart brengen en opzetten van een helder relatienetwerk met het werkveld voor alle opleidingen binnen DAS. Er is een overzicht gemaakt van de verschillende niveaus van overleg – van regio tot landelijk – en de verschillende functies die deze overleggen vervullen. Op basis hiervan is besloten om af te zien van het inrichten van een Raad van Advies. De huidige opzet lijkt prima te werken om een goede en nuttige interactie tussen het domein en het werkveld te realiseren. Landelijk WAC-Overleg. Het jaarlijkse Landelijk Overleg Werkveld Adviescommissies (WAC) vond plaats op 23 april 2013. DAS en vertegenwoordigers van regionale werkveldadviescommissies komen tijdens dit overleg bij elkaar om trends en ontwikkelingen in de sector en de projecten
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 2
BIJLAGE 14
waaraan binnen DAS gewerkt wordt te bespreken. Onderwerpen die deze keer aan bod kwamen: goedkeuring van het nieuwe BAS-profiel (zie paragraaf 2.1), het plan van aanpak van het Kennisinfrastructuurplan, en uitwisseling van ervaringen bij de regionale WAC’s. Oscar van den Brink (directeur COAST) presenteerde de ontwikkelingen bij COAST en het hbotalentenprogramma Analytical Sciences. Tevens is uitgebreid gesproken over de ontwikkelingen rondom de vermindering van licenties binnen het SAC HTNO van de Vereniging Hogescholen en heeft het Landelijk WAC zich ingezet voor behoud van licenties binnen het domein (zie paragraaf 3.1). Om de betrokkenheid en de mogelijkheid om gezamenlijk acties te kunnen ondernemen te vergroten is afgesproken om het overleg tweejaarlijks te gaan organiseren. Overleg met het georganiseerd werkveld. Met een aantal brancheorganisaties en topsectoren werd structureel overleg gevoerd over het Kennisinfrastructuurplan hbo (zie paragraaf 3.1): FENELAB, federatie voor Nederlandse Laboratoria en Kalibratie- en inspectie-instellingen; NIABA, Nederlandse Biotechnologie Associatie; NRK, Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie; Topsector Chemie; Topsector Life Sciences & Health; Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). VNO-NCW / MKB Nederland werd op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Naast het KIS-plan heeft het georganiseerd werkveld zich ingezet voor behoud van licenties binnen het domein (zie paragraaf 3.1). Overig overleg. In september 2013 is een vergadering van het Platform Beroepenveld Medisch Laboratoriumonderwijs bezocht om aansluiting met de diagnostische sector te realiseren. Geconcludeerd werd dat samenwerking voor de sector en het domein nuttig is en dat dit verder wordt uitgewerkt in 2014.
2.3 Onderzoek
Lectorenbijeenkomst 2013. Tijdens de jaarlijkse lectorenbijeenkomst op 12 maart 2013 stonden de onderwerpen subsidies en de positionering van het hbo-onderzoek centraal. Eppo Bruins (directeur STW) schetste de mogelijkheden die er zijn voor het hbo-onderzoek binnen bestaande subsidietrajecten. Zuyd Hogeschool en Fontys Hogeschool presenteerden de organisatie en aanpak van subsidietrajecten binnen hun eigen hogeschool. De 25 deelnemers waren hier zeer van onder de indruk. De discussie heeft er toe geleid dat binnen DAS wordt gewerkt aan een position paper met unieke selling points van het Applied Science onderzoek. De bedoeling is om dit met STW verder uit te werken en samen betere aansluiting op subsidietrajecten te realiseren. Biomarkers. Uit de samenwerking van de lectoraten binnen DAS is het plan ontstaan om een gezamenlijke aanvraag in te dienen voor een RAAK-PRO subsidie op het gebied van ‘Biomarkers’. In maart 2013 is bekend geworden dat de subsidie is toegekend. De lectoraten van vier hogescholen – Avans Hogeschool, Hanzehogeschool Groningen, Hogeschool Utrecht en Zuyd Hogeschool – brengen ieder hun eigen kennis, expertise en infrastructuur in bij het onderzoek naar biomarkers. Tevens participeren onderzoeksinstellingen, ziekenhuizen en bedrijven in het consortium.
2.4 Promotie van de opleidingen Algemeen Sinds 2007 wordt de PROEF!-campagne ontwikkeld en uitgevoerd in samenwerking met Stichting C3. DAS is partner in de stichting en heeft een zetel in het bestuur van C3. Begin 2013 is een start gemaakt met een evaluatie van de samenwerking en gediscussieerd over eventuele wensen voor
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 3
BIJLAGE 14
de toekomst. Het samenwerkingscontract met Stichting C3 liep eind 2013 af. Afgesproken is dat 2014 een overgangsjaar wordt waarin C3 de huidige activiteiten continueert en een plan opstelt om een koerswijziging te realiseren. Insteek van de koerswijziging is ‘de juiste student op de juiste plek’ en digitalisering van de communicatie met jongeren. Op basis van het plan van C3 wordt voor 1 juli 2014 besloten of de samenwerking wordt gecontinueerd en op welke financiële voorwaarden. Doordat Stichting DAS samenwerkt met Stichting C3 zijn de voorlichtingsactiviteiten ook zichtbaar in de communicatie-uitingen van C3 en participeert DAS in C3-projecten die gericht zijn op dezelfde doelgroep: Exact wat je zoekt! en de Lab Experience Days. In 2013 is afscheid genomen van Remco Simonsz, medewerker bij Stichting C3 die verantwoordelijk was voor de PROEF!-campagne. Anne-Lotte Masson heeft hem opgevolgd.
PROEF!-activiteiten Het thema van de PROEF!-folder 2013-2014 was ‘Een gezonde wereld’. Er zijn 32.000 folders verspreid onder hogescholen, decanen en docenten biologie, scheikunde en natuurkunde. De folders waren ook te bestellen en te downloaden via www.proef.info en de C3onderwijsmiddelendatabase. Dit jaar is de folder ruim 1600 keer besteld, door zowel docenten als leerlingen. Naast de PROEF!-folders ontvingen de DAS-hogescholen en docenten biologie, scheikunde en natuurkunde ook de bijhorende PROEF!-poster. Er zijn ruim 7000 posters verstuurd naar middelbare scholen en hogescholen. Ook de poster kon besteld worden via www.proef.info en via de C3-onderwijsmiddelendatabase. Er zijn ruim 100 posters besteld. In 2013 is er een nieuw product ontwikkeld: de flyer ‘PROEF! het verschil: van mbo naar hbo’. Deze flyer is speciaal ontwikkeld voor mbo-scholieren. De flyer besteedt aandacht aan de overgang van mbo naar hbo en de verschillen tussen de twee vormen van onderwijs. De flyer is te bestellen en te downloaden via www.proef.info en de C3-onderwijsmiddelendatabase. De hogescholen hebben exemplaren ontvangen om tijdens voorlichtingsactiviteiten uit te delen. In 2013 is een algemene DAS-conferentie georganiseerd waar onderzoek, onderwijs en voorlichting aan bod kwamen. Vanuit de PROEF!-campagne is er invulling verzorgd van de onderdelen over voorlichting, met de sessie ‘De wereld van jongeren’. Tijdens deze workshop door Bureau Coen werden deelnemers meegenomen in de belevingswereld van jongeren en kregen ze praktische tips voor studievoorlichting. De website www.proef.info heeft in 2013 een nieuwe look gekregen en is verrijkt met informatie voor mbo-studenten. Ook konden scholieren via de website de prijsvraag uit de PROEF!-folder beantwoorden. De website trok in 2013 63.033 bezoekers, ongeveer evenveel als in 2012. Om de website onder de aandacht te brengen werden er tijdens voorlichtingsactiviteiten gadgets uitgedeeld: de Sporks. Deze vork, lepel en mes in één is enthousiast ontvangen door de hogescholen en door scholieren. Eind 2013 zijn er daarom voor elke hogeschool 450 nieuwe Sporks besteld. PROEF!werk-activiteiten Eind 2013 zijn de modules ‘Opsporing verzocht’ en ‘DNA online’ aangepast, naar aanleiding van de laatste ontwikkelingen. Van de eerste zes modules zijn extra exemplaren gedrukt, zodat er nu 500 gedrukte exemplaren van elke module beschikbaar zijn. De gedrukte exemplaren worden uitgedeeld aan docenten tijdens conferenties en workshops. De modules zijn als PDF te downloaden via de onderwijsmiddelendatabase van C3. In 2013 zijn de modules in totaal 3384 keer gedownload (gemiddeld 400 downloads per module). De drie populairste modules zijn: 1. Opsporing verzocht (514 keer gedownload) 2. Enzymen maken het leven makkelijker (488 keer gedownload) 3. De geur van chemie (434 keer gedownload)
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 4
BIJLAGE 14
Eind 2013 is het gebruik van de modules onder docenten geëvalueerd. Uit deze evaluatie kwam naar voren dat zowel leerlingen als docenten positief zijn over de modules. Volgens docenten reageren leerlingen nieuwsgierig en zijn de practica en docentenhandleiding duidelijk. Ook vinden docenten de modules bruikbaar voor beroepenvoorlichting. Gemiddeld beoordelen docenten de modules met een 7,6 met 7 als laagste en 9 als hoogste beoordeling. De meest voorkomende redenen om de modules te gebruiken zijn ‘ondersteuning bij profielkeuze’ en ‘aansprekende contexten bij de lesstof’. De voornaamste reden voor docenten om de modules niet te gebruiken is tijdgebrek. Op 18 januari 2013 heeft Stichting C3 een workshop verzorgd op het NaSk-congres. Hierbij gingen docenten onder andere aan de slag met de PROEF!werk module Milk&Fruit. De workshop werd door docenten gemiddeld met een 7,7 beoordeeld.
Exact wat je zoekt!-activiteiten In 2013 was DAS wederom partner in het project Exact wat je zoekt!. Dit project laat middelbare scholieren zien wat de studie- en beroepsmogelijkheden zijn in de chemie, life sciences en procestechniek. Naast DAS zijn chemiebedrijven, universiteiten en belangenorganisaties zoals NWO en de KNCV partner in dit project. In 2013 is de website www.exactwatjezoekt.nl vernieuwd. De website heeft een nieuwe look&feel gekregen en leerlingen vinden er nu ook informatie over de zeven bètawerelden van BétaMentality. De bestaande informatie over opleidingen en beroepen is aan de bètawerelden gekoppeld. Stichting C3 is met het project Exact wat je zoekt! aanwezig geweest met een interactieve stand bij de Jet-Net careerdays in de regio’s Zuid (Eindhoven), Oost (Enschede) en West (Delft). Tijdens deze dagen ontdekten leerlingen van 4 havo en 5 vwo bij de Exact Wat Je Zoekt!-stand de zeven bètawerelden. De leerlingen doken in een kort practicum dieper in de wereld van Voeding & Vitaliteit, Lifestyle & Design of Water, Energie & Natuur. Om de opleidings- en beroepsmogelijkheden inzichtelijk te maken voor middelbare scholieren is er in 2013 lesmateriaal ontwikkeld, gebaseerd op de zeven bètawerelden: Future4U. Het lesmateriaal bestaat uit een educatief bordspel en experimentlessen voor havo en vwo. Lab Experience days (LEDs) In 2013 zijn er weer in 5 regio’s Lab Experience Days (LEDs) georganiseerd. Tijdens deze dagen kruipen leerlingen in de huid van labmedewerkers. De leerlingen zijn te gast bij een bedrijf of instelling en gaan aan de slag in het laboratorium onder begeleiding van beroepsbeoefenaars. De LEDs zijn bedoeld voor middelbare scholieren uit de bovenbouw. Voor ouders en docenten is er een apart programma met informatie over onder andere de arbeidsmarkt. Bij een LED werkt een labbedrijf intensief samen met laboratoriumopleidingen uit de regio. In 2013 waren de volgende bedrijven en instellingen betrokken bij een LED: SGS, Hunze en Aa’s, Nunhems, het Universitair Medisch Centrum Groningen, de Huijbrechts groep en Heineken. Aan de LEDs werkten de volgende hogescholen mee: Hogeschool Leiden, Hanze Hogeschool en Fontys. In totaal hebben 411 scholieren en 146 volwassenen deelgenomen aan een LED in 2013. De LEDs werden door leerlingen gemiddeld beoordeeld met een 7,6. De volwassenen beoordeelden de LEDs gemiddeld met een 8. Ook bij deelnemende bedrijven en onderwijsinstellingen zijn de Lab Experience Days zeer positief ontvangen. Publiciteit De Applied Sciences-opleidingen, de activiteiten van PROEF! en Exact wat je zoekt! zijn gepromoot via sociale media (twitter.com/StichtingC3 en de Facebook-fanpagina van Exact wat je zoekt!: facebook.com/exactwjz)
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 5
BIJLAGE 14
Op docentenconferenties (de APS-Reehorstconferentie BiNaSk, de Docentendag Scheikunde van de Radboud Universiteit Nijmegen, de Ontwerp- en Ontdekconferentie, de VeDoTechConferentie, de Woudschoten Chemie Conferentie, de NIBI docentenconferentie en de Woudschoten Natuurkunde Didactiek Conferentie) zijn de met stands, presentaties en workshops de Applied Sciences-opleidingen en de PROEF!-campagne onder de aandacht gebracht van docenten. Met de workshops zijn 1150 docenten bereikt. De gemiddelde waarderingen van de workshops lagen tussen de 7 en 8. In 2013 waren er publicaties over de Applied Sciences-opleidingen, de activiteiten van PROEF! en Exact wat je zoekt! in BN de Stem editie Breda, Laboratorium Magazine, NOVA zakboek, NVOX, Spits, Terugkoppeling, Chemie Aktueel, C2W en Chemie Magazine en op radio Westerwolde. In artikelen en nieuwsberichtjes op de website, de nieuwsbrief en de presentatiegids van C3 werd ook aandacht besteed aan de Applied Sciences-opleidingen, de activiteiten van PROEF! en Exact wat je zoekt!.
3 Thema’s 3.1 Positionering van de opleidingen
Licentiediscussie. Vanuit het Sectoraal Adviescollege HTNO van de Vereniging Hogescholen is naar aanleiding van het rapport HBO Techniek in Bedrijf van de Verkenningscommissie HBO Techniek het plan opgevat om het aantal licenties binnen de sector techniek te verminderen. Eerste insteek vanuit de Vereniging Hogescholen was om de huidige 11 licenties binnen DAS terug te brengen naar 3 of 4 licenties. Binnen DAS zijn verschillende opties uitgewerkt en uitgebreid discussies gevoerd over dit onderwerp. De meningen over de te kiezen indeling waren verdeeld. Op 18 januari 2013 is een aparte bijeenkomst van het bestuur georganiseerd over dit onderwerp en naar aanleiding van de bestuursvergadering in maart is een stemming per e-mail gehouden. Bij de presentatie van de plannen van het SAC HTNO aan het Landelijk WAC-Overleg en het georganiseerd werkveld binnen de Stuurgroep KIS bleek dat het werkveld de vermindering van de licenties binnen het domein niet steunde. Zij hebben actief lobby gevoerd bij de Vereniging Hogescholen. Het Landelijk WAC-Overleg heeft een brief gestuurd en het georganiseerd werkveld heeft, met de VNCI als voortrekker, een gesprek gevoerd met het bestuur van de Vereniging Hogescholen. De inzet van het werkveld heeft uiteindelijk geleid tot behoud van de negen gewenste licenties binnen het domein: Applied Science, Bio-informatica, Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek, Biotechnologie, Chemie, Chemische Technologie, Forensisch Onderzoek Milieukunde, Technische Natuurkunde. Twee opleidingen – Gezondheidszorgtechnologie en Voedingsmiddelentechnologie - hebben zelf besloten dat aansluiting bij respectievelijk het Domein Engineering, Mens & Techniek en de agrarische sector beter bij de opleiding past. In oktober 2013 heeft de Algemene Vergadering van de Vereniging Hogescholen dit voorstel van het SAC HTNO goedgekeurd. Invoering staat gepland voor 1 september 2015. KIS-plan. In samenwerking met een aantal topsectoren en brancheorganisaties werkt het Domein Applied Science aan het Kennisinfrastructuurplan (KIS) Applied Science. Dit plan heeft als doel focus en massa aan te brengen in het Applied Science onderwijs en te komen tot een effectieve allocatie van personeel en middelen en een transparant aanbod van onderwijs en onderzoek op hbo-niveau. Vijf gewenste resultaten zijn: het realiseren van een herkenbaar en transparant opleidingsprofiel, inbedding van alle hogescholen in de regionale kennisinfrastructuur (mbo/wo en beroepenveld), een gerealiseerd landelijk onderwijsprogramma in het kader van Leven Lang Leren, het bieden van een aantrekkelijk doorstroomprofiel aan studenten en het versterken van de positie van het hbo-onderzoek.
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 6
BIJLAGE 14
In 2013 is op basis van het plan van aanpak ervoor gekozen om het herkenbaar opleidingsprofiel met op het beroepenveld afgestemde afstudeerrichtingen te realiseren. Als eerste is een helder standpunt in de licentiediscussie (zie vorige paragraaf) gerealiseerd. Daarnaast is besloten om met de Regio West tot een eerste voorstel te komen voor de indeling van de afstudeerrichtingen. Hiervoor is deze regio drie keer bij elkaar geweest. Voorstellen zijn tussentijds besproken met het georganiseerd werkveld tijdens overleggen van de Stuurgroep KIS-plan. Bij een aantal regionale WAC’s is getoetst of de gekozen richting de juiste is. In 2014 worden de voorstellen verder bijgesteld en uitgewerkt in overleg met de andere regio’s. Andere onderwerpen die bij de Regio West aan de orde zijn gekomen zijn: uitwisseling van docenten bij examenzittingen, afstemming met het mbo, vacatures en het gezamenlijk bestellen van apparatuur. Binnen de Stuurgroep KIS is gesproken over de wijze waarop commitment van de CvB’s van hogescholen te realiseren zou zijn. Met name voor het realiseren van doorstroommogelijkheden voor studenten is deze ondersteuning nodig. In 2014 wordt dit verder opgepakt. Tevens is een afspraak gepland met het Ministerie van OCW om steun voor het plan te krijgen en eventuele afspraken te maken over aanpassing van financieringsregelingen voor het overstappen van studenten naar andere hogescholen.
3.2 Communicatie
Nieuwsbrief. In 2013 zijn de bestuursleden, pr-coördinatoren, lectoren, docenten, en andere geïnteresseerde medewerkers van de hogescholen via vier interne digitale nieuwsbrieven geïnformeerd over de activiteiten en ontwikkelingen binnen DAS. Ook werd nieuws van de hogescholen opgenomen dat interessant is voor collega’s in het land. Website. De website www.appliedscience.nl is in 2013 continu actueel gehouden. LinkedIn. In 2013 is een LinkedIngroep ‘DAS Onderzoek’ ingesteld. Informatie over bijeenkomsten, subsidieaanvragen enz. werden door het DAS-bureau via deze route verspreid. Het gebruik van dit medium voor uitwisseling tussen de lectoren was in 2013 beperkt. In 2014 wordt besloten of deze groep moet blijven bestaan.
3.3 Internationalisering
Internationaal stage- en afstudeernetwerk. In 2012 is de pilot ‘internationaal relatiebeheer’ van start gegaan. Vier hogescholen binnen DAS werken samen op het gebied van internationale stages en afstuderen. De Haagse Hogeschool, Fontys Hogeschool TNW, Hogeschool Inholland en Hogeschool Leiden hebben hun relatienetwerken bij elkaar gevoegd. Dit leverde een overzicht op met gerenommeerde instellingen en bedrijven in alle uithoeken van de wereld. Studenten van alle vier de hogescholen kunnen voor hun stage of afstuderen naar deze landen afreizen. Tevens is een gezamenlijke 'global manual' ontwikkeld waarin informatie staat over het Nederlandse Applied Science-onderwijs en praktische zaken die van belang zijn voor de begeleiders in het buitenland. In 2013 wordt door de participerende hogescholen gewerkt met de global manual en het overzicht van internationale contacten. In 2014 volgt de evaluatie van dit project. Internationale benchmark. In 2013 zijn er geen acties ondernomen op het gebied van een internationale benchmark.
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 7
BIJLAGE 14
3.4 Kwaliteit
Tijdens het verslagjaar zijn geen concrete activiteiten op het gebied van ‘kwaliteit’ uitgevoerd. Er is besloten om af te zien van het plan om de verbeteracties van de visitaties in 2010/2011 te inventariseren. In plaats daarvan wordt in 2014 een plan opgesteld voor onderwerpen waarop samengewerkt kan worden bij de aankomende visitaties in 2016.
3.5 Kennisuitwisseling
Discussiebijeenkomsten. De vergaderingen van het Algemeen Bestuur bieden de bestuursleden de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen over diverse thema’s. Aan het eind van elke vergadering wordt een discussiebijeenkomst ingepland. Deze bijeenkomsten werden in 2013 als volgt ingevuld. maart 2013 De brede bacheloropleiding ‘Applied Science’ Hub Wedershoven en Marthie Meester (Fontys Hogeschool) juni 2013 ASTP-programma Oscar van den Brink (COAST) december 2013 VKO Valorisatie audit – ervaringen Van Hall Larenstein Wendy Zuidema-Haans (NHL Hogeschool / Hogeschool Van Hall Larenstein) Financieringsmodellen. Vanwege discussies over het financieringsmodel dat gehanteerd wordt binnen zijn eigen hogeschool heeft Paul van Hal (Avans Hogeschool) een steekproef gedaan naar de wijze waarop dit bij collega-hogescholen georganiseerd is. Uit zijn eerste inventarisatie blijkt dat de situatie per hogeschool verschillend is en dat een aantal hogescholen moeite heeft om de benodigde faciliteiten voor het laboratoriumonderwijs te bekostigen. Het bestuur heeft besloten dat dit een interessant onderwerp is om verder uit te werken en een vervolg aan te geven in 2014.
4 Algemene zaken 4.1 DAS Conferentie Om tot meer synergie te komen tussen onderwijs, onderzoek en promotie is in 2012 besloten om drie bestaande conferenties op deze onderwerpen samen te voegen tot één evenement. Op donderdag 14 november 2013 vond de eerste conferentie ‘nieuwe stijl’ plaats bij het Vergadercentrum Domstad te Utrecht. Circa 200 geïnteresseerden namen deel. De dag combineerde actuele thema’s uit het onderwijs – zoals toetsing, motivatie van studenten, borging eindniveau met vakinhoudelijke bijdragen vanuit de lectoraten op verschillende vakgebieden - van materials, water en biobased tot health diagnostics en food. Tijdens de lunch werd een uitgebreide postersessie door de lectoraten gehouden waarbij studenten en professionals kans maakten op een geldprijs. De jury had de moeilijke taak om de 20 posters van professionals en 14 posters van studenten te beoordelen. Uiteindelijk ging Rinaldo van Meel van Zuyd Hogeschool naar huis met de eerste prijs voor studenten. Bij de professionals was Nicole Jacobs van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen de winnaar. Beide winnaars ontvingen uit handen van de juryvoorzitter een cheque van € 375,-.
4.2 Deelnemende opleidingen
In het voorjaar van 2013 heeft de opleiding Chemische Technologie van Saxion Enschede aansluiting gezocht bij DAS.
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 8
BIJLAGE 14
De opleidingen Technische Natuurkunde (TN) van Saxion Hogeschool en De Haagse Hogeschool hebben in 2013 besloten het diploma Bachelor of Applied Science af te gaan geven. Door aansluiting van deze opleidingen zijn per 2014 alle TN-opleidingen in Nederland aangesloten bij DAS. De TN-opleiding van Fontys Hogeschool maakte al deel uit van het domein.
4.3 Personele bezetting
Wisselingen bestuur en werkgroepen. Tijdens het verslagjaar heeft DAS afscheid genomen van: Raymond Gommers (lid Algemeen Bestuur / Stenden hogeschool), Jaap Korteland (Bestuurslid Onderwijs / Hogeschool Rotterdam), Marthie Meester (Bestuurslid Promotie / Fontys Hogeschool), Remco Simonsz (Werkgroep Promotie / Stichting C3) en Cees van Verseveld (Stuurgroep Promotie / Hogeschool van Arnhem & Nijmegen). Alle vacatures zijn opgevuld met nieuwe vertegenwoordigers. Organisatiestructuur. In 2013 is binnen het Dagelijks Bestuur vastgesteld dat als onderdeel van de professionalisering van DAS en de continuïteit van bedrijfsvoering de stichting zelf medewerker(s) in dienst wil nemen. Tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur in december 2013 zijn afspraken gemaakt over de uitgangspunten van het werkgeverschap, de invulling van het functieprofiel ‘beleidsadviseur’, het arbeidscontract (inclusief primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden), de financiële onderbouwing en het aanstellen van (nieuwe) medewerkers. Ter ondersteuning van de aanname van medewerkers heeft het bestuur Niek Persoon bereid gevonden om de portefeuille ‘HRM’ voor zijn rekening te nemen. Aanstelling medewerkers. De aanstelling van de programmaleider is in 2013 definitief vastgesteld op 0,7 fte (nadat dit als proef in 2012 was doorgevoerd). Wegens de toename aan werkzaamheden met name op het gebied van het Kennisinfrastructuurplan hbo is in 2013 besloten om het DAS-bureau tijdelijk te versterken met een projectmedewerker. Per 1 mei 2013 is Esther Vleugel gestart . De programmaleider Lisette van der Beek-Ploeg is per 1 november 2013 in vast dienstverband aangenomen als ‘senior beleidsadviseur’. Tevens is het voorstel goedgekeurd om in 2014 een ‘junior beleidsadviseur’ aan te nemen.
4.4 Huishoudelijk Reglement Ter ondersteuning van de gemaakte afspraken over het werkgeverschap binnen DAS is een Huishoudelijk Reglement opgesteld ter aanvulling op de statuten. In dit reglement zijn niet alleen afspraken vastgelegd over het werkgeverschap maar ook over de het boekjaar en de jaarstukken, het eigen vermogen, de financiële processen, vergoedingen voor projecten en het moment waarop hogescholen aansluiting kunnen zoeken bij het domein.
4.5 Beleidsplan In 2013 is afgesproken om het opstellen van een nieuw beleidsplan uit te stellen tot 2015, in afwachting van de uitkomsten van de licentiediscussie binnen het SAC HTNO en de ontwikkelingen bij het Kennisinfrastructuurplan hbo. De speerpunten en thema’s zoals opgenomen in het huidige beleidsplan (2008 – 2012) zijn nog actueel maar de invulling en uitwerking zijn verouderd. In 2014/2015 wordt gewerkt aan een beleidsplan 2016-2020.
5 Organisatie 5.1 Organisatiestructuur
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 9
BIJLAGE 14
AB DAS Opleidingsdirecteuren van alle aangesloten hogescholen
DB DAS Voorzitter Penningmeester Bestuurslid Onderwijs Bestuurslid Onderzoek Bestuurslid Arbeidsmarkt Bestuurslid Promotie
Programmaleider
Secr. Medew.
WG Onderwijs
WG Onderzoek
WG Arbeidsmarkt
SG Promotie
AB leden Land. Opl. overleggen
AB Leden Lectoren
AB leden
AB leden
Promotie medew. C3 LOBEM
LOCCT
LOBIN
LOTN
WG Promotie
5.2 Algemeen Bestuur (AB) Vaste vertegenwoordigers (meestal de opleidingsdirecteuren) van de deelnemende opleidingen vormen het Algemeen Bestuur (AB). Het AB heeft vergaderd op: 20 maart 2013, 12 juni 2013 en 4 december 2013.
5.3 Dagelijks Bestuur (DB) Het Dagelijks Bestuur vergaderde op dezelfde data als het AB met aanvullend een bijeenkomst op 25 september 2013. In 2013 werd het DB gevormd door zes vertegenwoordigers uit het Algemeen Bestuur: Voorzitter
Ellen Hilhorst (Hogeschool Utrecht)
Penningmeester/Secretaris
Paul van Hal (Avans Hogeschool)
Bestuurslid Onderwijs
tot november 2013 Jaap Korteland (Hogeschool Rotterdam) vanaf november 2013 Jacqueline van Erp (Fontys Hogeschool)
Bestuurslid Onderzoek
Wendy Zuidema-Haans (NHL Hogeschool / Hogeschool Van Hall Larenstein)
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 10
BIJLAGE 14
Bestuurslid Arbeidsmarkt & Beroepenveld
Niek Persoon (Hogeschool Inholland)
Bestuurslid Promotie opleidingen
tot maart 2013 Marthie Meester (Fontys Hogeschool ) vanaf maart 2013 Danny Dukers (Hogeschool Leiden)
5.4 Werk- en projectgroepen Voor de uitwerking van de thema’s werd het bestuur ondersteund door werk- en projectgroepen. De werkgroepen werden gevormd door leden van het Algemeen Bestuur en/of docenten/medewerkers van de hogescholen. Alle leden van het Algemeen Bestuur zijn lid van één van de werkgroepen.
5.5 Landelijke opleidingsoverleggen Binnen het domein zijn vier landelijke opleidingsoverleggen actief. Deze opleidingsoverleggen zijn georganiseerd rondom vijf verschillende opleidingen: Bio-informatica (LOBIN), Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (LOBEM), Chemie & Chemische Technologie (LOCCT) en Technische Natuurkunde (LOTN). Alle deelnemende hogescholen binnen DAS zijn bij deze overleggen vertegenwoordigd door teamleiders, opleidingscoördinatoren of docenten van de betreffende opleidingen. Om de activiteiten van het DAS-Bestuur en de opleidingsoverleggen op elkaar af te stemmen hebben alle landelijke opleidingsoverleggen een vertegenwoordiger afgevaardigd in de Werkgroep Onderwijs.
5.6 Externe overleggen – Vertegenwoordigingen In 2013 werd DAS vertegenwoordigd door bestuursleden, werkgroepleden of DAS-medewerkers binnen onderstaande externe landelijke overleggen: Vereniging Hogescholen SAC-HTNO Exact wat je zoekt! - projectgroep KNCV Commissie Onderwijs Overleg Hoger Onderwijs Biologie (OHOB) Stichting C3 Bestuur Stuurgroep Kennisinfrastructuurplan hbo Tevens maakte één van de bestuursleden - op persoonlijke titel – deel uit van de Regiegroep Chemie.
5.7 Huisvesting, faciliteiten en medewerkers Het bureau van DAS is gevestigd in het Synthesium te Den Haag bij een groot aantal chemie- en lifesciencesgerelateerde brancheorganisaties, beroepsverenigingen en stichtingen. Binnen het Synthesium heeft DAS een eigen kantoorruimte. De faciliteiten worden gehuurd bij de hoofdhuurder van het pand, de VNCI. Medewerkers in 2013 Programmaleider / Senior Beleidsadviseur Lisette van der Beek-Ploeg tot november 2013 gedetacheerd vanuit de Hogeschool Utrecht, vanaf november 2013 in dienst bij DAS Projectmedewerker (tijdelijk)
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 11
per 1 mei 2013
BIJLAGE 14
Esther Vleugel Projectcoördinator Promotie Opleidingen
tot en met augustus 2013 Remco Simonsz (Stichting C3) Vanaf november 2013 Anne-Lotte Masson (Stichting C3)
Secretariaatsmedewerker
tot en met mei 2013 Henriëtte Maasdijk (M4 Holding BV)
Secretariaatsmedewerker / congresorganisatie
Hester Pruiksma (Faveo Executive Services)
Financiële administratie
Jan Paardekam (KNCV)
5.8 Statuten Tijdens het verslagjaar is gewerkt volgens de statuten van Stichting Domein Applied Science (versie d.d. 29 juni 2010).
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 12
BIJLAGE 14
Bijlage 1 - Deelnemende hogescholen en opleidingen in 2013 Avans Hogeschool
De Haagse Hogeschool Fontys Hogeschool TNW Hanzehogeschool Groningen
Hogeschool Inholland
Hogeschool Leiden
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Utrecht
Hogeschool van Amsterdam Hogeschool van Arnhem & Nijmegen
HZ University of Applied Sciences NHL Hogeschool / Hogeschool Van Hall Larenstein
Saxion Deventer Saxion Enschede
Stenden hogeschool Zuyd Hogeschool
lvdb / mws / am / 7 januari 2015 / pagina 13
Opleidingen (CROHO-geregistreerd) Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemische Technologie Milieukunde Chemische Technologie Applied Science Technische Natuurkunde Bio-informatica Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemische Technologie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Biotechnologie Chemie Bio-informatica Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Gezondheidszorgtechnologie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemische Technologie Forensisch onderzoek Bio-informatica Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Biotechnologie Chemie Chemische Technologie Voedingsmiddelentechnologie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemische Technologie Forensisch Onderzoek Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Chemie Chemische Technologie
BIJLAGE 14
