JAARVERSLAG School s cool Gouda School s cool Waddinxveen

JAARVERSLAG 2014 School’s cool Gouda – School’s cool Waddinxveen

Laetitia Kuijpers en Maria Wassink Februari 2015

Pagina |2

Alles wat je aandacht geeft, groeit

Colofon Het Brede School Mentorproject bestaat uit School’s cool Gouda en School’s cool Waddinxveen. School’s cool Gouda is in 2014 mogelijk gemaakt met financiële bijdragen van het Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs Midden-Holland, de gemeente Gouda, de Brede School Gouda, de Stichting Kinderpostzegels Nederland en de Stichting Vrienden van het Brede School Mentorproject. School’s cool Waddinxveen is in 2014 mogelijk gemaakt met financiële bijdragen van de gemeente Waddinxveen, het Oranjefonds en met bijdrage in persona van het Coenecoop College. Het drukken van het jaarverslag is mede mogelijk gemaakt door Multicopy Gouda.

School’s cool Gouda en Waddinxveen - Brede School Mentorproject - Jaarverslag 2014

Pagina |3

Inhoud Voorwoord ........................................................................... 4 1. Wat is School’s cool? ..................................................... 6 1.1. Brugklassers kansen geven ................................................................. 6 1.2. Belang van mentoring .............................................................................. 7 1.3. Effecten van School’s cool .................................................................... 7 1.4. Mentoren geven aandacht en structuur ....................................... 8 1.5. Goede koppeling is belangrijk ......................................................... 10 2. School’s cool landelijk ................................................. 11 3. School’s cool Gouda .................................................... 12 3.1. Welke leerlingen........................................................................................ 12 3.3. Leerlingen naar de brugklas ............................................................. 17 3.3. Thuismentoren ........................................................................................... 18 3.4. Training en begeleiding mentoren ................................................ 19 3.5. Totaal 60 mentorkoppels actief in 2014 .................................... 21 3.6. Op andere wijze actief .......................................................................... 22 4. Effecten.......................................................................... 26 4.1. Schoolresultaten ....................................................................................... 26 4.2. Evaluatie van mentoraten ................................................................... 27 4.3. Meerwaarde voor leerlingen ............................................................. 27 4.3. Meerwaarde voor ouders .................................................................... 32 4.4. Belang mentoraat vanuit mentoren .............................................. 32 4.4. Meerwaarde mentoraat voor mentoren..................................... 36 4.5. Overige effecten ........................................................................................ 37 4.6. Beweging in Gouda ................................................................................ 37 5. School’s cool Waddinxveen ........................................ 42 6. Stichting Vrienden Brede School Mentorproject ....... 42 7. Financiering .................................................................. 44 7.1. Gouda............................................................................................................... 44 7.2. Waddinxveen............................................................................................... 44 8. Uitdagingen ................................................................... 45 Ter afsluiting ..................................................................... 46


Pagina |4

Voorwoord School’s cool Het programma School’s cool biedt leerlingen een steuntje in de rug bij de overgang van groep 8 naar de brugklas. School’s cool draait in Gouda al 8 jaar en is bekend onder de naam Brede School Mentorproject. Verdeeld over 8 lichtingen zijn in Gouda in totaal ruim 200 aankomende brugklassers aan een thuismentor gekoppeld. School’s cool is in 2014 ook in Waddinxveen gestart en valt net als Gouda onder de Brede School Gouda. School’s cool past binnen de pedagogische visie van de Brede School. Positief benaderen Positieve aandacht is het kernwoord bij School’s cool. De thuismentor probeert daarmee de leerling op het goede spoor te houden en schooluitval te voorkomen. Deze extra ondersteuning helpt jongeren hun kwaliteiten beter te ontwikkelen. We gaan in dit verslag nader in op de achtergronden van de leerlingen, hun thuismentoren, de ondernomen activiteiten en de resultaten van de begeleiding. Mooie resultaten De leerlingen in het project scoren vergelijkbaar of zelfs beter dan de gemiddelde scholier in Nederland, ondanks de aanwezige risicofactoren bij deze leerlingen. Ze krijgen meer zelfvertrouwen en zitten beter in hun vel op school. De leerlingen zijn tijdens hun mentoraat allemaal overgegaan naar de tweede klas. Leerlingen van de eerste lichtingen in Gouda hebben inmiddels eindexamen gedaan. Hiervan heeft 89% het einddiploma gehaald. In dit jaarverslag gaan we nader in op deze mooie resultaten. Tijdens onze activiteiten is fantastisch te zien hoe de diversiteit binnen School’s cool leidt tot mooie ontmoetingen tussen verschillende culturen en leeftijdsgroepen. Zo dragen de thuismentoren een belangrijk steentje bij aan een positieve beweging in de stad. Uitbreiding naar randgemeenten We zijn oriënterend in gesprek met de gemeente Bodegraven-Reeuwijk.


Pagina |5 School’s cool en Passend Onderwijs School’s cool is bedoeld om de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs te overbruggen. In die zin is School’s cool te zien als een voorbeeld van een overgangsarrangement naar het voortgezet onderwijs en daarmee een preventief aanbod om afstroom van leerlingen en voortijdig schoolverlaten te voorkomen. U leest hierover meer in dit jaarverslag

Laetit ia Kuijpers en Mar ia Wassink Projectleiding


Pagina |6

1. Wat is School’s cool? 1.1. Brugklassers kansen geven School’s cool biedt leerlingen extra kansen voor een goede overgang van basisschool naar middelbare school. Deze leerlingen krijgen een vrijwilliger als thuismentor, die ongeveer anderhalf uur per week de leerling thuis helpt met alles wat aan school en vrije tijd raakt. De basisscholen dragen de kinderen voor. De bezoeken aan huis starten eind groep 8 en lopen door tot in de tweede klas van de middelbare school. Het project wordt uitgevoerd als een van de activiteiten van de Brede School Gouda.

Preventieve insteek Bij leerlingen in het mentorproject is sprake van één of meer risicofactoren. De leerlingen vallen daarmee onder de groep overbelaste jongeren1. Hierbij heeft het wekelijkse bezoek aan huis een grote meerwaarde, omdat meer inzicht ontstaat in de (dagelijkse) problemen waar de leerlingen tegenaan lopen, waar de knelpunten liggen in het contact tussen school en de ouders en op welke manier dat contact bevorderd kan worden. Daarmee heeft School’s cool een preventieve werking. School’s cool selecteert leerlingen op risicokenmerken en minder aan de hand van daadwerkelijke problemen. Zo proberen we vanuit preventief oogpunt een positieve bijdrage te leveren aan de schoolloopbaan en de toekomst van de jongere, de 1

Kohnstammlezing 2008: Niemand houdt van ze…, door P. Winsemius c.s., Wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid.


Pagina |7 omgeving positief te beïnvloeden en een steentje bij te dragen aan een positieve sfeer in gemeenten.

1.2. Belang van mentoring Het kabinet Rutte II zet stevig in op het tegengaan van voortijdig schooluitval (vsv). Het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters mag in 2016 nog maar maximaal 25.000 zijn. Zoveel mogelijk jongeren en startkwalificatie: dat is in de eerste plaats goed voor de jongere zelf. Jongeren met een startkwalificatie komen vijf keer minder vaak voor in criminaliteitscijfers. Ze vinden ook beter hun weg op de arbeidsmarkt: de kans op werkloosheid is voor jongeren zonder startkwalificatie twee keer zo hoog. Zoveel mogelijk jongeren een startkwalificatie is ook gunstig voor ons allemaal: goed opgeleide arbeidskrachten dragen immers bij aan economisch herstel2. Voortijdig schoolverlaten (vsv) komt relatief vaak voor bij leerlingen uit de lagere sociale milieus (laag opleidingsniveau ouders), leerlingen uit eenoudergezinnen, leerlingen die met een achterstand naar het voortgezet onderwijs gaan (lage Citoeindscores), allochtone leerlingen en leerlingen uit de grote steden. Als sprake is van een cumulatie van deze factoren neemt de kans op vsv sterk toe3. Ook kinderen uit gezinnen waarvan de ouders geen betaald werk hebben lopen een groter risico op schooluitval. Binnen het voortgezet onderwijs komt vsv voornamelijk voor in het vmbo en veel minder in havo en vwo. Binnen het vmbo komt vsv het meest voor in het leerweg-ondersteunend onderwijs (lwoo) en vooral op het laagste niveau, dat van de basisberoepsgerichte leerweg4. Onderzoek van Traag5 toont aan dat achterblijvende schoolprestaties in de brugklas de belangrijkste risicofactor is van voortijdig schoolverlaten naast het gebrek aan motivatie, de school niet leuk vinden en het behoren tot de lagere sociaal economische klassen. Tevens blijkt uit haar onderzoek dat het tonen van interesse door ouders in de schoolactiviteiten van hun kind een preventieve werking heeft op het voorkomen van schooluitval.

1.3. Effecten van School’s cool Het Nederlands Jeugdinstituut noemt mentoring een van de preventieve interventies om voortijdig schooluitval te voorkomen6. Uit landelijk onderzoek7 blijkt dat Ministerie van OCW, Aanval op Schooluitval Zie voetnoot 2. 4 Vertrouwen in de school, over de uitval van “overbelaste” jongeren. Wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid. Amsterdam University Press, Amsterdam 2009 5 Traag, T, Early school-leaving in the Netherlands. A multidisciplinary study of risk and protective factors explaining early schoolleaving, 2012 6 NJI databank: wat werkt bij voortijdig schoolverlaten 2 3


Pagina |8 mentoring leidt tot minder voortijdig schooluitval op latere leeftijd8 en daarmee een betere kans op de arbeidsmarkt9. Ook onderzoek in opdracht van het Oranje Fonds10 naar de effecten van mentoring toont aan dat jongeren die kampen met problemen thuis of op school baat hebben bij deze preventieve interventie. Een thuismentor vergroot het zelfvertrouwen en de schoolvaardigheden van de jongeren. Sociaal-emotionele ondersteuning leidt tot positieve verandering in enerzijds zelfvertrouwen en anderzijds sociale vaardigheden. Doelgerichte meer praktische ondersteuning is van belang voor het bereiken van veranderingen op cognitief vlak. Het onderzoek concludeert verder dat een goede match niet alleen belangrijk is voor de leerling maar ook voor de thuismentor. Thuismentoren die de jongere centraal stellen in hun begeleiding, maar ook oog hebben voor hun eigen leeropbrengsten, zijn succesvoller in het opbouwen van een vertrouwensband met de jongere. Leerlingen krijgen door een thuismentoraat meer zelfvertrouwen (48%), hebben meer vertrouwen in de toekomst (57%), hebben verbeterde schoolcijfers (41%), ontmoeten nieuwe mensen in andere netwerken (50%) en hebben betere sociale vaardigheden (48%). Zo blijkt uit specifiek onderzoek naar de effecten van School’s cool Amsterdam11. Uit onderzoek naar de effecten van School’s cool Utrecht12 blijkt dat leerlingen die meedoen aan School’s cool voor een groter deel op hetzelfde onderwijsniveau blijven als waarop ze begonnen zijn (67%) dan de controlegroep die niet meedoet aan School’s cool. Naar verhouding volgen meer leerlingen een hoger onderwijsniveau dan de controlegroep.

1.4. Mentoren geven aandacht en structuur Bij inschrijving van de thuismentoren letten we vooral op persoonlijkheid: zijn de thuismentoren in staat zich te verplaatsen in de leefwereld van brugklassers? Kan de thuismentor de positieve aandacht en begeleiding bieden die deze jongeren nodig hebben?

Meer dan een steuntje in de rug. Succesfactoren van mentoring onderzocht, Movisie 2009. Effecten van School`s cool op de middellange termijn, Sardes 2009. 9 Steeg, M. van der, en D. Webbink, 2006, Voortijdig schoolverlaten in Nederland: omvang, beleid en resultaten, CPB Document 107, www.voortijdigschoolverlaten.nl 10 ISW, Instituut voor integratie en sociale weerbaarheid, Met mentoring naar de TOP! Toekomst, Ontwikkeling en Perspectief, Evaluatie Stimuleringsprogramma Mentorprojecten, Dr. Menno Vos, 2012 11 Effecten van School`s cool op de middellange termijn, Sardes 2009. 12 Noorda, J., Draaisma, A. en Dijk, A. van (2013), One small step for mentors, one giant step for mentees. Effectevaluatie van mentorproject School’s cool Utrecht. Amsterdam, Noorda en Co 7 8


Pagina |9 De thuismentoren - helpen hun leerling zelfstandig huiswerk te maken - motiveren hun leerling voor schoolzaken - praten met hun leerling over school en situaties die zich daar voordoen - praten met de ouders over hun rol bij schoolzaken van hun kind - bevorderen het contact tussen ouders en school - gaan zo nodig mee naar een ouderavond op school. De begeleiding is dus nadrukkelijk breder dan het huiswerk en het aanreiken van leervaardigheden. Dit is overigens wel de belangrijkste reden voor basisscholen om kinderen voor te dragen (zie H. 4). De begeleiding door de thuismentor vindt bij de leerling thuis plaats. Hierdoor krijgen de thuismentoren beter zicht op de gezinssituatie en de problemen waar leerlingen en ouders tegenaan lopen. Op deze manier vindt ook makkelijker een gesprek plaats met ouders van leerlingen. De thuismentoren van School’s cool worden nadrukkelijk als vrijwilliger ingezet en niet als professionals, ook al hebben sommige mentoren die bagage zeker in huis.


P a g i n a | 10

1.5. Goede koppeling is belangrijk Een goede koppeling tussen gezin en thuismentor is belangrijk om een mentoraat tot een goed einde te brengen. Hoe beter de thuismentor bij de leerling past, des te groter de kans dat beiden hieruit voordeel en voldoening halen. Dit blijkt ook uit landelijk onderzoek (zie H. 2). Op basis van de gesprekken met leerlingen en hun ouders zoeken we een geschikte thuismentor bij de leerling. Daarbij wordt zowel rekening gehouden met eventuele voorkeuren van de leerling en ouders als van de thuismentoren. Persoonlijkheid, bepaalde karaktereigenschappen zoals het openstaan voor de leerling en ervaring van de thuismentoren zijn hierbij leidend. Bij de koppeling worden behalve de voorkeuren van alle betrokkenen ook factoren meegewogen als leeftijd, geslacht, etniciteit, persoonlijkheid, werkervaring en interessegebieden van de thuismentor. Verder spelen ook praktische zaken een rol zoals de reisafstand (het is handig als thuismentor en leerling niet te ver uit elkaar wonen), tijd (sluiten de tijdschema’s van beiden zodanig op elkaar aan dat ze wekelijks kunnen afspreken) en het aantal beschikbare thuismentoren in relatie tot het aantal aangemelde leerlingen. Alle aspecten meewegend vindt de koppeling uiteindelijk voor het grootste deel plaats op basis van de ervaring die inmiddels is opgedaan én het juiste gevoel bij de projectleiding.


P a g i n a | 11

2. School’s cool landelijk Amsterdam was de eerste stad waar School's cool van start ging. Gouda volgde als derde stad. Vanaf eind 2014 treden we naar buiten onder de landelijke naam School’s cool. Wij zijn als School’s cool Gouda met 14 vestigingen aangesloten bij Stichting School’s cool Nederland en nemen actief deel aan het landelijk platform. Deze stichting is in maart 2012 opgericht om de krachten te bundelen en School’s cool landelijk beter op de kaart te zetten én te houden. Dit streven begint zijn vruchten af te werpen. Maatschappelijke Kosten Baten Analyse School’s cool is een effectieve, relatief goedkope en renderende interventie om onderwijskansen te vergroten en schooluitval te verminderen. Dat blijkt uit de maatschappelijke kosten baten analyse (MKBA) die het economisch adviesbureau LPBL op verzoek van School’s cool Nederland heeft uitgevoerd. Dit onderzoek mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Stichting Kinderpostzegels Nederland - laat zien dat iedere geïnvesteerde euro ruimschoots meer dan 1 euro op aan baten oplevert. De baten stijgen wanneer leerlingen niet terugvallen naar een lager onderwijsniveau waar dat zonder de inzet van de mentor wel was gebeurd. De baten stijgen ook naarmate meer leerlingen een startkwalificatie halen. Belangrijk voor een positief batig saldo is dat School’s cool zich richt op leerlingen in een risicosituatie. Voor de MKBA zijn de gegevens gebruikt van School’s cool Gouda, School’s cool Utrecht en School’s cool IJmond. 4 Young People Deze jongerenafdeling van ICM Opleidingen & trainingen heeft interessant scholingsaanbod voor onze jongere thuismentoren (< 35 jaar). Zij kunnen tegen lage prijzen en vaak met extra korting deelnemen aan het scholingsaanbod. Deze mogelijkheid kan het voor jongere mentoren aantrekkelijker maken om thuismentor te worden. Samenwerking met Rabobank Foundation School’s cool Nederland is een samenwerking aangegaan met de Rabobank Foundation voor de komende 3 jaar. Dankzij een donatie van dit fonds kunnen we landelijk groeien van 15 naar 25 vestigingen en de professionaliseringsslag maken die daarvoor nodig is.


P a g i n a | 12

3. School’s cool Gouda 3.1. Welke leerlingen Voordracht vanuit basisscholen De leerkrachten van groep 8 of de intern begeleiders van de basisscholen dragen de leerlingen voor die in aanmerking komen voor School’s cool. Criteria voor selectie zijn moeite met leervaardigheden, gebrek aan zelfvertrouwen of weinig weerbaar, taalachterstand, gezinsomstandigheden en/of zwakke integratie in de Nederlandse samenleving. De afgelopen jaren hebben ook Bureau Jeugdzorg, Stek, Kwadraad en de GGD contact gezocht met School’s cool Gouda om leerlingen voor te dragen. Na aanmelding schrijft de projectleiding de leerling op school in met gebruik van een standaard vragenlijst. Bij dit gesprek zijn naast de intern begeleider en/of de leerkracht ook de ouder(s) en de leerling aanwezig. Vervolgens beoordeelt de projectleiding of de leerling in aanmerking komt voor het project. Daarna zoekt de projectleiding een thuismentor die bij deze specifieke leerling past. Met dit programma bereiken we een diverse groep van jongeren over heel Gouda (tabel 1). Van de deelnemers heeft 78% een niet-westerse achtergrond13: 55% heeft een Marokkaanse achtergrond en 23% een andere niet-westerse achtergrond. Van de deelnemers is 56% jongen en 44% meisje. De meeste leerlingen wonen in Gouda Oost (21%) en Goverwelle (19%).

13 Beide

ouders of een van de ouders geboren in niet-westers land


P a g i n a | 13 Tabel 1: Achtergrond leerlingen Achtergrond

Aantal leerlingen 2007 t/m 2014 2014 Totaal %14 Culturele achtergrond (1 of beide ouders) Marokkaans 14 119 55 Ander niet W-E land15 6 49 23 Nederlands 13 55 25 Ander W-E land16 1 4 2 Totaal 34 217 100 Meisje/Jongen Meisje 15 96 44 Jongen 19 121 56 Totaal 34 217 100 Verdeling over stad Gouda Oost 7 46 21 Goverwelle 0 41 19 Bloemendaal 7 29 13 Plaswijck 8 26 12 Korte Akkeren 3 20 9 Gouda Noord 2 16 7 Kort Haarlem 1 14 6 Achterwillens 4 11 5 Binnenstad 2 7 3 17 Overig 0 7 3 Totaal 34 217 100 Reden van aanmelding Bij de leerlingen die worden voorgedragen is vaak sprake van meerdere risicofactoren. In de meeste gevallen noemen de basisscholen een combinatie van de risicofactoren zoals leren, thuissituatie, gedrag en straat. Het hebben van leerproblemen wordt het meest genoemd als risicofactor en het feit dat de ouders om diverse redenen onvoldoende begeleiding kunnen. De ouders zien een extra ondersteuning van hun dochter of zoon als een welkome aanvulling. Regelmatig wordt de thuissituatie en iets minder vaak het gedrag van de leerling als risicofactor genoemd. Voor een aantal leerlingen vormt de aantrekkingskracht van andere kinderen op straat een probleem. Leerlingen bij School’s cool Gouda hebben vaak problemen met het leren van taal (zie tabel 2).

Afgerond op gehele getallen. Ander niet W-E land = Ander niet West-Europees land, te weten Afghanistan, Algerije, Angola, Antillen, Burundi, China/Vietnam, Egypte, Ghana, Irak, Israël, Kosovo, Litouwen, Marokko, Somalië, Suriname, Sri Lanka, Thailand en Turkije. 16 Ander W-E land= Ander West-Europees land, te weten België, Frankrijk en Duitsland. 17 Waddinxveen, Moordrecht, Reeuwijk. 14 15


P a g i n a | 14 Tabel 2: Achtergrond leerlingen in project Achtergrond leerling

2014

Totaal t/m 2014

%

- leervaardigheden - sociale vaardigheden - algemene ontwikkeling - wegwijs maken op school Tweetalig opgevoed Eenouder gezin Geen van ouders werkt

29 33 1 6 14 10 9

168 116 24 29 150 42 31

78 54 11 13 69 19 14

Dyslexie ADD of ADHD Autisme Andere hulp aanwezig in gezin18

2 1 2 10

13 10 9 34

6 5 4 16

Accent mentoraat

Zo wordt 69% tweetalig opgevoed. Bij een aanzienlijk deel daarvan spreken de ouders thuis geen of gebrekkig Nederlands. Van de leerlingen heeft 6% dyslexie. Gemiddeld ligt dit percentage in Nederland voor kinderen van deze leeftijd op 3,6%19. Deze factoren kunnen mede oorzaak zijn voor de vaak grote taalachterstand (1 tot 2 leerjaren), die veel leerlingen volgens opgave van de basisscholen bij aanvang van het project hebben. Thuismentoren merken regelmatig dat de leerlingen moeite hebben met begrijpend lezen. Van de leerlingen komt 19% uit een eenoudergezin (vader of moeder overleden of geen contact (meer) met vader of moeder. In 14% van de gezinnen hebben beide ouders geen werk, hetgeen vaak gepaard gaat met een slechte financiële situatie. Bij 16% van de leerlingen is sprake van aanvullende professionele ondersteuning in het gezin of voor de leerling via onder meer Bureau Jeugdzorg. Nadruk mentoraat De nadruk van het mentoraat moet volgens de basisscholen meestal gericht zijn op het ondersteunen van leervaardigheden (zie tabel 2). Het ondersteunen bij sociale vaardigheden (faalangst, te weinig zelfvertrouwen, pestgedrag) wordt bij de helft van de leerlingen genoemd. Bij een kleiner deel van de leerlingen wordt ook het helpen bij de algemene ontwikkeling en/of het wegwijs maken bij het Nederlandse onderwijssysteem als reden genoemd. Vaak gaat het om een combinatie van vaardigheden.

18 19

Professionele hulp als Jeugdzorg, Stek, maatschappelijk werk. Steunpunt Dyslexie


P a g i n a | 15 Deelname basisscholen Vanaf 2008 zijn alle basisscholen in Gouda aangeschreven om leerlingen voor te dragen. Inmiddels hebben 22 van de 27 basisscholen in Gouda ervaring met School’s cool Gouda (tabel 3). Ook leerlingen op het speciaal basisonderwijs (SBO) die uitstromen naar het voortgezet onderwijs op minimaal Vmbo niveau kunnen in aanmerking komen voor een thuismentor. In 2014 zijn geen leerlingen aangemeld vanuit het SBO. Soms trekt het voortgezet onderwijs aan de bel, omdat in de brugklas blijkt dat een leerling baat zou kunnen hebben bij een thuismentor. In 2014 zijn geen leerlingen aangemeld vanuit het voortgezet onderwijs. Tabel 3: Aanmeldingen leerlingen vanuit basisscholen Basisschool

Grondslag 20

Al Qalam Casimir De Bijenkorf De Carrousel De Kas De Oostvogel De Ridderslag De Triangel Goejanverwelleschool Goudakker21 Het Avontuur Het Vlot Julianaschool Kon. Wilhelminaschool Livingstoneschool Plaswijckschool St. Aloysiusschool ’t Carillon ’t Palet Wereldwijs22 Westerschool Weth. Luidensschool Overig23 Totaal

ISL N-BZ RK BZ OB SBO VS IC PC RK SBO OB PC PC PC PC RK RK OB OB PC OB RK en OB

Aantal 2014 10 1 4 0 2 0 3 1 1 1 0 1 2 0 3 1 0 0 0 2 0 2 0 34

Totaal 2007 t/m 2014 29 3 14 5 8 4 12 6 33 7 1 8 3 3 8 11 3 10 24 13 1 6 5 217

RK = Rooms Katholiek, PC = Protestants Christelijk, ISL = Islamitisch, OB = Openbaar, BZ = Bijzonder onderwijs, N-BZ = Neutraal Bijzonder onderwijs, REF = Reformatisch, IC = Interconfessioneel, VS = Vrije School, SBO = Speciaal Basisonderwijs 21 Voorheen De Kindervriend 22 Inclusief leerlingen van de voormalige Nieuw Burgvlietschool 23 De Venen Reeuwijk (OB); St. Jozefschool Moordrecht (RK); De Meander Internationale Schakelklas 20


P a g i n a | 16 De gemiddelde Cito-score van leerlingen in het project is aanzienlijk lager dan gemiddeld in Nederland (tabel 4). Tabel 4: Gemiddelde citoscore project tov landelijk Jaar

Gemiddelde

Gemiddelde

citoscore project

landelijke citoscore24

2014

528,7

535,0

2013

525,8

535.1

2012

526,5

535,5

2011

528,5

535.5

2010

522,3

535.4

2009

521,8

535.1

2008

518,4

535.0

2007

523,2

535.1

De meeste leerlingen van School’s cool Gouda (56%) hebben een Cito-score tussen de 511 en 530 (tabel 6). Enkele leerlingen hebben een lagere of een hogere score. Van de leerlingen doet 16% niet mee aan de Cito-toets. Een enkele school kiest voor de NIO-toets in plaats van de Cito-toets. Doorgaans doorlopen leerlingen de NIO-toets om te beoordelen of ze in aanmerking komen voor een lwoo-indicatie. Tabel 6: Citoscore leerlingen in het project Citoscore

%25

Aantal leerlingen in

Totaal t/m

2014

2014

Geen cito

8

36

17

500 - 510

0

12

6

511 - 520

6

47

22

521 - 530

7

74

34

531 - 540

10

37

17

541 - 550

3

11

5

32

217

100

Totaal

24 25

Cito-rapport: Terugblik en resultaten 2014 Afgerond op gehele getallen.


P a g i n a | 17

3.3. Leerlingen naar de brugklas Het project bereikt leerlingen op alle niveaus (grafiek 2). Van de School’s cool leerlingen gaat 54% naar het Vmbo-b/k (incl lwoo), 31% naar Vmbo-t/Havo en 14% naar Havo/VWO.

Grafiek 2: Verdeling leerlingen over typen voortgezet onderwijs School’s cool leerlingen gaan naar vrijwel alle middelbare scholen in Gouda (tabel 7 en grafiek 3). De meeste leerlingen gaan naar de Vmbo-locatie van de Goudse Waarden en De Meander. Tabel 7: Aantal School’s cool leerlingen op VO scholen Middelbare scholen

2014

Totaal t/m

%

2014 Goudse Waarden

8

73

34

11

44

20

GSG Leo Vroman

8

39

18

Antonius College

4

26

12

Wellant college

3

25

12

‘t Coornhert Gymnasium

0

3

1

Driestar

0

0

0

26

Overig

0

7

3

Totaal

34

215

100

De Meander

26

Coenecoop College Boskoop en Waddinxveen, Tobiasschool Den Haag, de Piloot (cluster IV school) Rotterdam


P a g i n a | 18

Percentage School's cool leerlingen Goudse Waarden De Meander Antonius College GSG Leo Vroman Wellant college t Coornhert Gymnasium Overig

Grafiek 3: Percentage School’s cool leerlingen op VO-scholen

3.3. Thuismentoren In 2014 hebben zich in Gouda 17 en in Waddinxveen 4 nieuwe vrijwilligers aangemeld om thuismentor te worden. Na een kennismakingsgesprek hebben we in Gouda 12 en in Waddinxveen 3 nieuwe mentoren ingeschreven. De belangrijkste reden voor vrijwilligers om zich aan te melden is dat ze jongeren een extra kans willen geven op een goede schoolloopbaan en een positieve bijdrage willen leveren aan de Goudse samenleving. Sommige vrijwilligers vinden het prettig om dit in een afgebakende periode van bijna 2 jaar te kunnen doen. De groep thuismentoren is zeer gevarieerd: de jongste thuismentor is 23 jaar27 en de oudste thuismentor is 74 jaar. Van de thuismentoren is 69% vrouw en 31% man (tabel 8). De meeste thuismentoren hebben werk (van ambtenaar tot ondernemer). Sommige thuismentoren zoeken (ander) werk en zien hun mentoraat als een goede mogelijkheid om ervaring op te doen met coaching. Enkele thuismentoren kunnen niet meer werken vanwege ziekte of een arbeidshandicap of zijn met pensioen. Er zijn thuismentoren zonder kinderen, thuismentoren met jonge kinderen of met kinderen die het huis al uit zijn. Het aantal thuismentoren met een niet-westerse achtergrond neemt iets toe (nu 6,7%). Thuismentoren komen uit bijna alle wijken in Gouda. Enkele thuismentoren komen uit omringende gemeenten.

27

In principe gaan we uit van een minimale leeftijd van 18 jaar. Hiervan wijken we in specifieke situaties af, mede bij maatschappelijke stages.


P a g i n a | 19 Tabel 8: Gegevens thuismentoren Aantal Kenmerken

Totaal t/m 2014

%28

Vrouw/Man Vrouwen

149

69

Mannen

68

31

217

100

Bloemendaal

52

24

Goverwelle

29

13

Binnenstad

27

12

Plaswijck

21

10

Kort Haarlem

20

9

Gouda Noord

16

7

Korte Akkeren

14

6

Achterwillens

12

6

Nieuwe Park

7

3

Gouda Oost

3

1

16

7

217

100

Totaal Verdeling over stad

Overig29 Totaal

3.4. Training en begeleiding mentoren Training Basisvaardigheden Nieuwe thuismentoren krijgen een basistraining van twee avonden. De eerste avond staat in het teken van vertrouwen bouwen en communicatie. De tweede avond gaat over motiveren en activeren en omgaan met weerstand. In totaal hebben 16 nieuwe thuismentoren meegedaan aan de basistraining. Verder zijn er 29 intervisiebijeenkomsten geweest verdeeld over 8 groepen van 7 tot 9 thuismentoren per groep. Bij deze bijeenkomsten wisselen de thuismentoren en de mentorcoördinator ervaringen uit en geven elkaar tips. Na afsluiting van hun mentoraat is er nog een slotbijeenkomst voor de thuismentoren waarbij zij terugblikken op hun begeleiding.

28 29

Afgerond op ronde getallen. Haastrecht, Moordrecht, Nieuwerkerk a/d IJssel, Oudewater, Reeuwijk, Rotterdam en Waddinxveen.


P a g i n a | 20 Themabijeenkomsten Per jaar organiseren we twee themabijeenkomsten waaraan alle ingeschreven thuismentoren kunnen deelnemen. In 2014 ging het om: 1. Motiveren van je leerling. Motivatie is binnen ons project een terugkerend onderwerp bij intervisiebijeenkomsten. Zeggen dat je iets wil doen en het vervolgens ook uitvoeren, hangen niet vanzelfsprekend met elkaar samen. Rita Blaak orthopedagoge van JSO Expertisecentrum voor Jeugd, samenleving en ontwikkeling - vertrok vanuit de stelling dat je motiveren kunt leren. Ze gaf daarbij het belang aan om uit te gaan van de kwaliteiten die je als mentor kan en wil inzetten. Maar daagde ons ook uit na te denken over de kwaliteiten die onze leerlingen goed kunnen gebruiken. Alle veranderingen in de puberteit bij de leerling zelf en de invloeden van de omgeving maken deze periode verre van simpel. Het verklaart de wisselende motivatie, concentratieproblemen, lichamelijke onrust en de moeite met planning op de korte en langere termijn. Wat dit betekent voor de begeleiding? Goed contact houden, in gesprek blijven, luisteren, belonen, kleine stapjes in het hier en nu en het versterken van zelfvertrouwen en zelfstandigheid! Dat waren de adviezen waarmee alle mentoren gemotiveerd naar huis gingen. 2. In veilige handen Annemarie Stomphorst en Rita Clement van Veilig thuis, het voormalig advies- en meldpunt kindermishandeling, verzorgden dit jaar de tweede themabijeenkomst. Aanleiding was de verplichting die ook School’s cool heeft om een meldcode te hebben voor het geval mentoren een niet-pluis gevoel hebben bij een leerling. Dat komt gelukkig zelden voor. De preventieve insteek van het mentorproject past dan ook mooi binnen de benadering die Veilig thuis hanteert: bespreek je zorgen en blijf er niet mee rondlopen. Als mentoren zich zorgen maken over het gezin waar zij komen, kunnen zij die zorg delen tijdens de intervisiebijeenkomsten of met de projectleider. Als er meer nodig is, kan de mentor al dan niet samen met de projectleider de zorg met de ouders bespreken. Als we er zelf niet uitkomen, kunnen we advies vragen bij Veilig thuis. Een zinvolle avond die tot een geanimeerde discussie leidde. Workshop Toolkit Huiswerkbegeleiding Marleen Esmeijer van Studiekring Gouda verzorgde dit najaar voor de tweede maal kosteloos de workshop Toolkit Huiswerkbegeleiding. Daarbij kregen de mentoren een eigen toolkit met tips en trucs over planning, structuur, motivatie en discipline.


P a g i n a | 21 Zo kunnen zij hun brugklasser nog beter begeleiden bij alles wat aan school raakt. Omdat Marleen zelf ook thuismentor is geweest, kon zij goed aansluiten op de situatie van de thuismentoren. Meldcode Sinds 1 juli 2013 is de Brede School en daarmee ook School’s cool verplicht een meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling te gebruiken. Met behulp van de toolkit Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een eerste versie 30 ontwikkeld in 2013. In 2014 is de meldcode in relatie tot het mentoraat (mentoren en projectleiding) uitgewerkt en in gebruik genomen.

3.5. Totaal 60 mentorkoppels actief in 2014 De mentoraten duren normaal gesproken ruim 1,5 jaar. In het schooljaar 2013/2014 hadden 26 brugklassers een thuismentor. Daarvan hebben 22 mentorkoppels hun mentoraat eind 2014 met succes afgerond. In 2014 zijn 34 nieuwe mentorkoppels gestart.

30

We hebben daarbij tevens gebruik gemaakt van het materiaal dat reeds door School’s cool Breda was ontwikkeld.


P a g i n a | 22 Over de afgelopen 8 jaar hebben we inmiddels 217 leerlingen aan een thuismentor gekoppeld. Er zijn inmiddels 183 mentoraten afgesloten. Bij 5 leerlingen (circa 3%) duurde het mentoraat korter, omdat zij aan die begeleiding voldoende hadden om goed zelfstandig verder te gaan. Circa 15% van de leerlingen is voortijdig gestopt (zie grafiek 4). Gebrek aan steun vanuit ouders en gebrek aan motivatie bij leerlingen zijn belangrijke redenen voor het voortijdig stoppen.

Aantal mentoraten

Onvoldoende steun vanuit ouders Onvoldoende motivatie bij leerling Verhuizing leerling naar andere woonplaats Leerling had professionele hulp nodig. Problematiek te zwaar voor vrijwillige thuismentor Mentor moest wegens omstandigheden stoppen. Nieuwe mentor niet meer wenselijk

Grafiek 4: Redenen voortijdig stoppen mentoraten De meeste huisbezoeken vinden wekelijks plaats en duren gemiddeld 1,5 uur. Soms heeft een leerling voldoende aan 1 uur (beperkte concentratieboog, meestal Vmbolwoo leerlingen) of is 2 uur nodig (meer tijd nodig voor huiswerk, meestal Vmbot/havo/vwo leerlingen).

3.6. Op andere wijze actief Naast de mentoraten zijn we ook op andere wijze actief binnen en met School’s cool Gouda. Deze extra activiteiten bieden de leerlingen de mogelijkheid hun blik te verruimen. Dit kan hen stimuleren bij hun schoolopleiding. De leerlingen maken op deze wijze kennis met een bredere leefwereld dan ze doorgaans gewend zijn. En leerlingen en thuismentoren komen zo onderling met elkaar in contact. Winterhappening In 2014 vonden de voorbereidingen plaats voor de winterhappening op woensdag 21 januari 2015 voor de 7e en 8e lichting, ook dit jaar bij het ROC ID college Gouda. Tijdens deze avond namen we afscheid van alle koppels van de 7e lichting. Daarvan zitten de leerlingen inmiddels in de 2e klas. De koppels konden kiezen uit diverse


P a g i n a | 23 workshops: Koken met Hetty Bos en Corrie Lammers, schermen met Symke Haverkamp en Andre van de Kuit en tafeltennissen bij tafeltennisvereniging Vriendenschaar. Bovendien zette een aantal docenten van het ROC ID college zich actief in: bij Monique Messing konden leerlingen een feestkapsel maken, bij Kirby Brinkman nagels en handen verzorgen en bij Marieke Moerkerk deelnemen aan de workshop geluk. Ook gaf Francis Frionnet van Kunstpunt Gouda vanwege het grote succes 2 jaar geleden opnieuw een workshop fotografie, We hebben daarna samen een voortreffelijke maaltijd gegeten die tijdens de kookworkshop was klaargemaakt. Deze winterhappening vereerde Daphne Bergman ons met een bezoek. Een van de leerlingen stelde haar een aantal vragen. Vervolgens deelde zij certificaten uit aan de afscheidnemende koppels. Jan Hogendoorn, directeur van de Meander en Dick Mol, directeur-bestuurder Mozaïek Wonen, deelden de koppels onze nieuwe tasjes met een fietsbel uit. Opnieuw waren ook veel ouders en broertjes en zusjes aanwezig bij het officiële gedeelte. Veel ouders hadden iets lekkers gebakken, waarvan we allemaal heerlijk gegeten hebben.


P a g i n a | 24 Geluksroute Eind maart deden we mee met de Geluksroute in Gouda. De Geluksroute wordt in diverse plaatsen in het land georganiseerd en vond in Gouda plaats op 29 maart 2014. De Geluksroute houdt in dat er door de stad een route loopt waar op diverse plaatsen geluksbrengers en gelukplukkers elkaar ontmoeten. Je deelt met elkaar waar je gelukkig van wordt en verspreidt zo geluk. Wij mochten op de prachtige locatie van het Centrum voor Media en Gezondheid aan de Peperstraat voor de camera uitspreken waar we als mentor, leerling of als koppel gelukkig van worden. En natuurlijk kwamen er ook geluksplukkers langs om in ons geluk te delen. Het was een mooie dag waarop veel genetwerkt werd. Stadswandeling Een van onze mentoren Pieter Verhage weet veel af van de geschiedenis van Gouda. Hij deelde zijn kennis en enthousiasme tijdens een historische stadswandeling door het centrum van Gouda. Een klein groepje van mentoren en leerlingen kwam tijdens deze wandeling veel te weten over hun eigen stad.


P a g i n a | 25 Zomeractiviteit De zomerhappening vond dit jaar plaats bij golfbaan IJsselweide waar we een golfclinic kregen. Er waren ruim 40 mentorkoppels aanwezig. Zij kregen eerst instructie en konden vervolgens met elkaar aan de slag, eerst met “afslaan” en vervolgens met “putten”. Vervolgens hebben we met elkaar geluncht bij de fraaie moestuintjes van de Brede School.


P a g i n a | 26

4. Effecten 4.1. Schoolresultaten Tot nu toe gaan alle leerlingen die in het project meedoen over naar de 2e klas. Van de 183 leerlingen over de afgelopen vijf jaren hebben 150 leerlingen het traject afgemaakt. Daarvan is 13% een onderwijsniveau hoger gaan volgen dan waarop zij gestart zijn, 9% volgt het hoogste niveau van het dakpanadvies31 van de basisschool, 72% zit op hetzelfde onderwijsniveau als waarop zij gestart zijn en 6% volgt in de 2e klas een lager onderwijsniveau (tabel 9). Ondanks de bijzondere achtergrond van de leerlingen scoren de leerlingen in het project vergelijkbaar met of zelfs beter dan de gemiddelde scholier in Nederland. Uit landelijke gegevens blijkt dat in het 3e leerjaar van het voortgezet onderwijs gemiddeld 4% van de leerlingen boven het onderwijsniveau zit waarop zij gestart zijn, 88% zit op hetzelfde niveau en 7% zit onder dit niveau32. Tabel 9: Schoolniveau in 2e klas voortgezet onderwijs Aantal leerlingen

Totaal 2007 t/m

Percentage Percentage project

NL33

2014 Niveau hoger

19

13

Niveau hoogste dakpanadvies

14

9

108

72

88

9

6

7

Niveau zelfde Niveau lager 34

Overig

Totaal aantal

4

2 150

100

100

Van de leerlingen waarvan dit bekend is, heeft 89% van lichting 1 t/m 4 een diploma behaald: 87% heeft een Vmbo-diploma en 2% een Havo-diploma (tabel 10). Van deze leerlingen heeft 11% geen diploma gehaald. Een deel daarvan probeert via de Vavo35 alsnog een diploma te halen. Van 10% van de leerlingen is de verdere schoolloopbaan niet bekend.

Dakpanadvies is een gecombineerd advies van twee niveaus. Studievoortgang in het voortgezet onderwijs 33 Studievoortgang in het voortgezet onderwijs, afgerond op ronde getallen 34 Gemengde op- en afstroom of overige doorstroom 35 Voortgezet algemeen onderwijs voor volwassenen 31 32


P a g i n a | 27

Tabel 10: Diploma voortgezet onderwijs School’s cool leerlingen Niveau

Aantal

Vmbo b

17

37

Vmbo k

13

28

Vmbo t/Mavo

10

22

1

2

VWO

-

-

geen diploma

5

11

Totaal aantal

46

100

Havo 36

Percentage

4.2. Evaluatie van mentoraten Na afloop van het mentoraat vragen we alle leerlingen, hun ouders en thuismentoren een vragenlijst in te vullen over de begeleiding. In 2014 hadden we een gemiddelde respons van 91% (thuismentoren 100%, leerlingen en ouders 82%). Uit de voor deze doelgroep zeer hoge respons blijkt de betrokkenheid van leerlingen, ouders en thuismentoren bij dit project. Zo krijgen we goed inzicht in de effecten van het project. De reacties op de vragenlijsten zijn zeer positief. De meeste ouders en leerlingen vullen op de vragenlijsten in dat het goed of beter gaat op de middelbare school dan op de basisschool. Er is meer contact tussen ouders en school (vaker aanwezig op ouderavonden). In bijna alle gevallen spelen thuismentoren een rol bij oudergesprekken op school: voorbespreken met leerling en ouders, meegaan en/of nabespreken met leerling en ouders. Van de leerlingen zou 94% en van de ouders zou zelfs 100% anderen aanraden om met dit project mee te doen! Daaruit blijkt dat zowel ouders als leerlingen de aanwezigheid van de thuismentor zeer waarderen.

4.3. Meerwaarde voor leerlingen De leerlingen gaven aan vooral geleerd te hebben van hun thuismentor bij: het omgaan met moeilijke situaties en het plannen van huiswerk, het huiswerk maken, het gebruiken van hun agenda, het geloven in jezelf en het doorzetten (zie grafiek 5). 36

VWO leerlingen pas in 2016 aan de orde


P a g i n a | 28

Grafiek 5: Wat heb je van je thuismentor geleerd?


P a g i n a | 29

De leerlingen hebben vooral veel aan hun thuismentor gehad bij: iemand hebben om mee te praten, meer zelfvertrouwen krijgen en hulp bij huiswerk (grafiek 6).

Grafiek 6: Wat heb je aan je thuismentor gehad?


P a g i n a | 30

Waardering voor mentoraat Grafiek 7 geeft weer wat leerlingen invullen op een schaal van 1 tot 10 op de vraag hoe belangrijk de thuismentor voor hen was. Daarbij gaven de leerlingen de volgende rapportcijfers: - hoe belangrijk was de thuismentor voor je? 8,0 - hoe vond je het om een thuismentor te hebben? 8,3

Hoe belangrijk was je thuismentor voor je? 6 5 4 3

Hoe belangrijk was je thuismentor voor je?

2 1 0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


P a g i n a | 31

Hoe vond je het om een thuismentor te hebben? 8 6 4

Hoe vond je het om een thuismentor te hebben?

2 0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Grafiek 7: Waardering leerlingen voor thuismentor

Leerlingen over het belang van hun thuismentor: Eerst had ik er moeite mee hoe ik huiswerk moest doen, maar mijn mentor heeft me erg goed geleerd om het onder controle te houden. Mijn mentor heeft mij geleerd hoe ik huiswerk moet maken. Als ik iets niet snapte op school dan hielp mijn mentor me daarmee. Mijn mentor kon me elke keer uitleggen hoe ik mijn huiswerk moest doen als ik het niet begreep. Voor een probleem met mijn huiswerk kon ik altijd bij mijn mentor terecht. Mijn mentor kon saaie dingen leuk en gezellig maken. Ik vond het fijn om te leren plannen, want dat vind ik heel erg lastig! Mijn mentor heeft mij geleerd hoe ik het beste kon leren. Mijn mentor hielp me met wiskunde en soms deden we een spelletje. Nu weet ik hoe ik dingen moet oplossen als ik iets niet begrijp. Wat ik leuk vond: ik ben op het werk van mijn mentor geweest (EHBO) en kwam met een gipspols thuis. We gingen een dagje naar Amsterdam naar het Rijksmuseum. Ik heb dus die dag ook veel geleerd en lol gehad. Samen schaatsen Wiskunde opdrachten maken Samen naar thuiswedstrijd Ajax-Az School’s cool Gouda en Waddinxveen - Brede School Mentorproject - Jaarverslag 2014

P a g i n a | 32

4.3. Meerwaarde voor ouders Grafiek 8 geeft weer wat ouders invullen op een schaal van 1 tot 10 op de vraag hoe belangrijk de thuismentor voor hen was. Volgens de meeste ouders gaat het heel goed of beter met hun zoon of dochter op de middelbare school dan op de basisschool. Daarbij gaven de ouders de volgende rapportcijfers: - hoe belangrijk was de thuismentor voor uw zoon of dochter? 8,4 - hoe belangrijk was de thuismentor voor u? 8,2

Grafiek 8: Waardering ouders voor thuismentor

4.4. Belang mentoraat vanuit mentoren De thuismentoren geven aan dat hun mentorschap vooral zinvol was bij het plannen van huiswerk, het maken van huiswerk en het stimuleren van taalontwikkeling en het verbeteren van schoolprestaties (zie grafiek 9). Daarnaast geven thuismentoren aan dat persoonlijke aandacht een belangrijke rol speelt bij hun begeleiding, evenals de interactie tussen thuismentor en leerling, praktische hulp en stimuleren van een positief zelfbeeld.


P a g i n a | 33

Grafiek 9: Belang mentoraat volgens thuismentoren


P a g i n a | 34

Vervolg grafiek 9: Belang mentoraat volgens thuismentoren Als succesfactoren van het mentorschap noemen de thuismentoren zowel het houden aan afspraken, als het kennen van de thuissituatie als de persoonlijke aandacht (grafiek 10).

Grafiek 10: Succesfactoren bij mentoraat


P a g i n a | 35

Vervolg grafiek 10: Succesfactoren bij mentoraat Mentoren over hun mentoraat: Mijn leerling heeft beter leren plannen en organiseren. Mijn leerling kan zich beter voorbereiden op schooltoetsen. Mijn leerling kan beter opdrachten lezen. Mijn leerling heeft betere cijfers en rustiger gedrag. Mijn leerling durft meer voor zichzelf op te komen en om hulp te vragen als iets niet lukt. De moeder van mijn leerling zei: ik heb zo veel van jou geleerd! Mijn leerling is een zelfstandige stoere meid geworden met een positieve blik. Ik laat mijn leerling met een goed gevoel zelfstandig verder gaan. Mijn leerling gebruikt het dagboek dat ik gegeven heb heel actief om haar gedachten en activiteiten op te schrijven. Ze is er ook trots op. De moeder van mijn leerling vindt dat het goed voor haar is om te leren en gaat verder met de cursus Nederlands. Ik vond het mentoraat erg leerzaam en leuk. Mijn leerling ging van de basisschool met lage cijfers en heeft nu een prachtig rapport. Ook haar lees- en taalniveau is goed gegroeid. Ik vond het heel leuk om eerst even met moeder te praten die slecht Nederlands sprak. Zij kon daardoor onze moedertaal goed oefenen! We hebben hard gewerkt aan een grotere woordenschat van mijn leerling.


P a g i n a | 36

4.4. Meerwaarde mentoraat voor mentoren Het mentoraat kan ook voor thuismentoren een meerwaarde hebben. In grafiek 11 staat weergegeven wat mentoren zelf aan hun mentorschap gehad hebben. Dit varieert van een bredere blik, een andere kijk op andere cultuur, ervaring met pubers, ervaring met overdracht kennis tot meer contact met mensen van een andere cultuur. Vooral deze laatste twee springen eruit.

Grafiek 11: Meerwaarde mentoraat voor thuismentoren


P a g i n a | 37 Goede begeleiding Thuismentoren zijn tevreden over de ondersteuning vanuit de projectleiding tijdens hun mentoraat (grafiek 12).

Grafiek 12: Begeleiding tijdens mentoraat

4.5. Overige effecten Meer dialoog tussen culturen in Gouda Veel allochtone gezinnen krijgen zelden of nooit mensen van autochtone afkomst over de vloer (en andersom). Uit grafiek 11 blijkt dat thuismentoren via School’s cool Gouda meer contact hebben gekregen met mensen van een andere cultuur. De mentoraten hebben een positieve invloed op verdere integratie van allochtone gezinnen en de dialoog tussen culturen en generaties in Gouda. Om die reden nodigen we ook jaarlijks de ouders van de leerlingen uit om aanwezig te zijn bij de winterhappening. Meerdere thuismentoren blijven na afloop van hun mentoraat contact houden met hun oud-leerling of het gezin. Vrijwilligersmarkt, werkzoekenden en nieuwe banen School’s cool Gouda nam samen met de Vriendenstichting deel aan de Vrijwilligersmarkt die de gemeente Gouda in 2014 organiseerde. De dag richtte zich vooral op werkzoekenden. Er was veel belangstelling voor onze kraam waar ook een mentorkoppel aanwezig was om te vertellen over hun mentoraat. De vrijwilligersmarkt was voor ons een goede ingang: in totaal hebben zich 15 mensen ingeschreven als belangstellende mentor! Daarvan zijn er 7 daadwerkelijk mentor geworden. Vrijwilligerswerk kan voor werkzoekenden een middel zijn om ervaring op te doen, hun curriculum vitae aan te vullen en hun netwerk te vergroten. Minimaal 2 mensen hebben een baan gevonden door hun ervaring als thuismentor bij School’s cool Gouda.

4.6. Beweging in Gouda Het mentorschap biedt leerlingen de steun die zijn/haar ouders (nog) niet kunnen bieden bij de overgang naar de middelbare school. Heel belangrijk is dat thuismentoren de leerlingen op een positieve manier benaderen met aandacht voor School’s cool Gouda en Waddinxveen - Brede School Mentorproject - Jaarverslag 2014

P a g i n a | 38 zijn of haar mogelijkheden en kansen. Dit leidt tot meer positieve resultaten op school en daarmee meer uitdaging en plezier op school. Gouda en Waddinxveen kennen beiden een grote diversiteit aan culturen. Mede hierdoor is soms sprake van onbegrip en (ernstige) overlast, veelal met jongeren. Beide gemeenten zijn dan ook – net als ieder andere gemeente - gebaat bij een positieve en preventieve insteek vanuit het programma School’s cool om problemen met jongeren en schooluitval tegen te gaan. De mentoraten leiden – mede doordat de mentoren thuis bij de leerling komen – ook tot meer dialoog tussen de verschillende culturen in deze gemeenten. Het project staat in Gouda inmiddels goed op de kaart. De bewoners van Gouda kozen School’s cool Gouda in 2013 als mooiste sociaal initiatief in de categorie jeugd. Wij voelen ons ook in 2014 onverminderd Kroonappel jeugd van Gouda! Goudse ster Ook dit jaar ontving een van onze mentoren een Goudse Ster! Dat is het jeugdlintje dat de gemeente uitreikt aan jonge inwoners die zich inzetten voor anderen. We zijn heel trots op Samira Hamdaoui!

Netwerken We vinden het belangrijk dat we vanuit School’s cool goed contact houden met de scholen en dat het project goed is ingebed in de Goudse samenleving. Ook in 2014 is actief contact gezocht met diverse organisaties in Gouda om te zorgen voor goede afstemming en een (nog) betere bekendheid om de samenwerking rond de


P a g i n a | 39 mentoraten goed te stroomlijnen. Opnieuw hadden we contact met de intern begeleiders van basisscholen, de locatieleiders en brugklascoördinatoren van middelbare scholen. Afstemming in de samenwerking staat hier als onderwerp centraal. Stichting Meedoen Gouda biedt hulp aan gezinnen waar kinderen vanwege financiële problemen niet mee kunnen doen aan sportclubs, muziekles of niet de benodigde schoolspullen kunnen kopen. Thuismentoren wijzen zonodig de ouders van hun leerling op deze Stichting. Via School’s cool Gouda werd mede geworven voor leerlingen van de Zomeracademie die de Brede School in de zomer organiseert voor aankomende brugklassers. Deals maatschappelijke beursvloer In 2014 deden we weer mee aan de derde maatschappelijke beursvloer die het Vrijwilligersinformatiepunt van de gemeente Gouda organiseerde. We ruilden voor de derde maal met gesloten beurzen verschillende diensten met maatschappelijke organisaties en bedrijven uit. We hebben formele deals gesloten met Centric, Randstad en het Groene Hartziekenhuis om een oproep voor mentoren op hun website te plaatsen dan wel een presentatie voor onze leerlingen over hun organisatie te krijgen. Ook met de ANBO sloten we een deal om een advertentie te mogen plaatsen met als tegenprestatie een presentatie voor de ANBO-leden over het mentorproject. Naar deze formele deals stond het netwerken tijdens de beursvloer helemaal centraal. Spontaan kwamen er mooie afspraken tot stand met diverse maatschappelijke organisaties. Zo mag opnieuw een groep leerlingen en mentoraten achter de schermen kijken van de Ruiterclub Bloemendaal, kunnen we gebruik maken van sportactiviteiten via Sportpunt Gouda en ontvingen we fraaie kleurdozen voor onze leerlingen van de Goudse verzekeringen die tijdens de winterhappening gretig aftrek hadden. Platform Sociaal Mentoraten School’s cool Gouda neemt deel aan het Platform Sociaal Mentoraten. Dit is een overleg van organisaties die allen vrijwilligers als maatjes, mentoren, coaches etc. inzetten voor diverse doeleinden. Het platform is ontstaan vanuit de behoefte om bekend te zijn met ieders aanbod en onderlinge uitwisseling en afstemming. Doel van het platform is om gebruik te maken van elkaars kennis en faciliteiten vooralsnog door middel van het uitruilen van elkaars diensten. Het platform heeft een netwerkfunctie.


P a g i n a | 40 Publiciteit Het project laat regelmatig van zich horen: - via de bedrijfspagina op facebook brengen we activiteiten van het mentorproject onder een breder publiek onder de aandacht: http://www.facebook.com/BredeSchoolMentorproject - via het twitteraccount @bsmentorproject twitteren we volop - we hebben diverse interviews gegeven (Gouwestad TV, RTV West en Gouwestad Radio) en er zijn diverse krantenberichten in de Goudse media verschenen. Zie www.schoolscoolgouda.nl ; - we hebben 2 nieuwsbrieven in 2014 uitgebracht; - het project heeft in maart en november 2014 weer meegedaan aan de landelijke wervingscampagne voor maatjes van het Oranje Fonds www.ikwordmaatje.nl; - er zijn berichten verschenen in nieuwsbrieven van basisscholen en middelbare scholen en in nieuwsbrieven en op websites van wijkteams; - diverse wijkteams in Gouda hebben oproepen voor thuismentoren geplaatst op hun intranet of website; - foldermateriaal is breed verspreid in Gouda. Comité van aanbeveling In het najaar van 2014 is een comité van aanbeveling gevormd voor School’s cool Gouda. Het comité bestaat uit Milo Schoenmaker, burgemeester van Gouda; Dick Mol, directeur-bestuurder Mozaïek Wonen en Jan Hogendoorn, locatiedirecteur De Meander Gouda. Zij zullen daar waar relevant het project promoten en de positieve effecten daarvan onder de aandacht brengen.


P a g i n a | 41

Maatschappelijke stage In 2014 is voor de derde keer een leerling van ’t Coornhert gestart met de begeleiding van een leerling in het kader van haar maatschappelijke stage. De leerling zat al in de brugklas en was in groep 8 niet aangemeld bij School’s cool Gouda, terwijl een steuntje in de rug hard nodig was. De maatschappelijke stage duurde ongeveer 3 maanden. Hoewel maatschappelijke stages niet tot de taken van het School’s cool Gouda behoren, zien we een duidelijke meerwaarde.


P a g i n a | 42

5. School’s cool Waddinxveen Op initiatief van het Coenecoop College zijn we in 2014 gestart met School’s cool Waddinxveen. Het Coenecoop College zet menskracht in voor de mentorcoördinatie. Jan Rozema, rector van het Coenecoop College: Wij zien sommige bruggers worstelen met het eerste jaar bij ons op school. Het mentorproject kan deze jongeren helpen om een vliegende start te maken. Wij vinden het van belangrijk om daar als school op in te zetten. Het Oranjefonds heeft een subsidie verstrekt voor de periode van 2014 t/m 2016om School’s cool in Waddinxveen op te zetten. En de gemeente Waddinxveen heeft voor 3 jaar een financiële bijdrage geleverd voor de uitvoering van School’s cool Waddinxveen. In het opstartjaar 2014 zijn in totaal 4 aankomende brugklassers aangemeld. Daarvan hebben er 3 daadwerkelijk een thuismentor hebben gekregen. In Waddinxveen gaan we in 2015 starten met de 2e lichting. Martijn Vroom, wethouder Onderwijs in Waddinxveen, kwam in januari 2015 een kijkje nemen bij de winterhappening: dit is een mooi en waardevol project. Prachtig dat dit ook in Waddinxveen gestart is.


P a g i n a | 43

6. Stichting Vrienden Brede School Mentorproject De Stichting Vrienden Brede School Mentorproject (SVBSM) heeft als doel het werven van extra fondsen en financiële ondersteuning van School’s cool Gouda. De belastingdienst heeft de vriendenstichting aangewezen als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Het bestuur van de vriendenstichting bestond in 2014 uit Jan de Wild vanuit de Brede School (voorzitter), Eleonore Karman (secretaris), Astrid van Elswijk (penningmeester a.i.) en Ben Peters vanuit Mozaïek Wonen (bestuurslid).


P a g i n a | 44

7. Financiering 7.1. Gouda In Gouda zorgden het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Midden Holland & Rijnstreek, de Gemeente Gouda, Stichting Kinderpostzegels Nederland, de Brede School Gouda en de Stichting Vrienden van het Brede School Mentorproject voor de financiering van School’s cool Gouda in 2014. Daarnaast ondersteunen particulieren en organisaties ons op verschillende manieren. Bijdragen aan de Winterhappening 2014 in natura Het ROC ID college stelde het schoolgebouw beschikbaar en heeft met personeel bijzonder gastvrij geholpen. Bijdragen in natura overig Studiekring Gouda verzorgde in 2014 voor de 2e maal kosteloos de workshop Toolkit Huiswerkbegeleiding. De Goejanverwelleschool (basisschool) stelde ruimte beschikbaar voor intervisiebijeenkomsten; 7-Days - weekkrant voor jong Nederland - verstrekte abonnementen voor een half jaar voor alle brugklassers; MultiCopy verzorgde met korting het drukwerk voor onze nieuwsbrief en het materiaal voor de Beursvloer; Uitgeverij Panta Rhei heeft alle nieuwe thuismentoren met korting voorzien van het boekje ‘Zo is leren leuk’.

7.2. Waddinxveen In Waddinxveen zorgden het Oranjefonds, de Gemeente Waddinxveen en het Coenecoopcollege (bijdrage in menskracht) voor de financiering van School’s cool Waddinxveen in 2014.


P a g i n a | 45

8. Uitdagingen Voor het komende jaar hebben we enkele uitdagingen om het programma verder te bestendigen. Werven van jonge thuismentoren We hebben een grote diversiteit aan thuismentoren. Dat willen we graag zo houden. Op dit moment is 14% van de mentoren jonger dan 40 jaar. We blijven op zoek naar meer thuismentoren in deze leeftijdsgroep, omdat zij wat leeftijd betreft dichter bij onze leerlingen zitten. Uitbreiding werkgebied In de gemeente Waddinxveen zijn de voorwaarden gecreëerd om de eerste lichting leerlingen en thuismentoren in 2014 te starten. In 2015 gaan we gesprekken aan met de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Teruglopende inkomsten Voor 2015 en de jaren daarna zien we helaas – ondanks de positieve resultaten en het feit dat we onze maatschappelijke meerwaarde ook met een kostenbatenanalyse kunnen aantonen - onze inkomsten teruglopen. We zullen dan ook een beroep blijven doen op de gemeenten, maatschappelijk middenveld en bedrijfsleven in Gouda en Waddinxveen om School’s cool mogelijk te blijven maken.


P a g i n a | 46

Ter afsluiting Ook in 2014 leverde School’s cool Gouda een waardevolle bijdrage aan de Goudse samenleving. We hebben een vaste plaats veroverd binnen Gouda. Het allerbelangrijkste is dat we de kinderen die dit nodig hebben en hun ouders weten te bereiken. Leerlingen geven zelf aan door het mentorproject meer zelfvertrouwen gekregen te hebben en meer vertrouwen in de toekomst. Deze kinderen krijgen hierdoor mogelijkheden aangereikt om hun kwaliteiten te ontdekken en beter te ontwikkelen waardoor de kans op een goede schoolloopbaan toeneemt. Onze conclusie is dat de thuismentoren in alle opzichten een zinvolle bijdrage leveren aan de overgang van hun leerling van basisschool naar middelbare school. Kern van School’s cool is aandacht voor elkaar en voor de ander. Het project leidt daarmee ook tot mooie ontmoetingen tussen verschillende culturen in Gouda en Waddinxveen. Met deze aandacht leveren we een actieve bijdrage aan een positief leefklimaat in beide gemeenten. We wijzen graag op de uitspraken van het Comité van aanbeveling: - Burgemeester Milo Schoenmaker: het mentorproject werkt echt. Genoeg redenen om dit project van harte bij u aan te bevelen. - Directeur-bestuurder van Mozaïek Wonen, Dick Mol: Ik geloof in de kracht van jongeren en vrijwilligers in de maatschappij. Samen werken we aan een mooie toekomst van mensen en wijken! Daarom zit ik in het Comité van aanbeveling. - Jan Hogendoorn, locatiedirecteur De Meander Gouda: op mijn Vmbo school zie ik prachtige voorbeelden van kinderen die het mede dank zij de ondersteuning van een thuismentor uitstekend doen. Dat blijkt ook uit de cijfers die het mentorproject jaarlijks laat zien. Daarom beveel ik het mentorproject van harte aan.


P a g i n a | 47


P a g i n a | 48

School’s cool Gouda en School’s cool Waddinxveen Brede School Mentorproject School’s cool biedt aankomende brugklassers die dit nodig hebben een steuntje in de rug bij de overstap van basisschool naar middelbare school. Wij zorgen voor vrijwilligers die als thuismentor brugklassers helpen met schoolzaken. Thuismentoren: o helpen hun leerling zelfstandig huiswerk te maken o motiveren hun leerling voor schoolzaken o praten met hun leerling over school en situaties die zich daar voordoen o praten met ouders over hun rol bij schoolzaken van hun kind o bevorderen het contact tussen ouders en school o gaan zo nodig mee naar een ouderavond op school

Laetitia Kuijpers: 06 - 12779306 Maria Wassink: 06 – 18072623

[email protected]

Meer informatie op www.schoolscoolgouda.nl en www.schoolscoolwaddinxveen.nl. Volg ons via twitter: https://twitter.com/BSmentorproject. Facebookpagina: http://www.facebook.com/BredeSchoolMentorproject


JAARVERSLAG School s cool Gouda School s cool Waddinxveen

Recommend Documents