Jaarverslag DEZHI 2011

Jaarverslag DEZHI 2011 Directie Economische Zaken, Handel en Industrie

L.G. Smith Blvd. # 160 Oranjestad, Aruba Tel: (297) 582-1181 Fax: (297) 583-4494 1

Jaarverslag DEZHI 2011

Inleiding ........................................................................................................................... 4 Visie DEZHI..................................................................................................................... 4 Missie DEZHI .................................................................................................................. 4 Strategische doelen ........................................................................................................... 4 Kerntaken DEZHI ............................................................................................................. 4 Bevoegdheden DEZHI ...................................................................................................... 5 1 Economisch beleid 2011 ............................................................................................ 8 1.1 Kwaliteit in de Economie ............................................................................................ 8 1.2 Economische Ontwikkelingen 2011 .......................................................................... 10 2 Facilitaire Diensten en Personeelszaken ...................................................................... 12 2.1 Taken ....................................................................................................................... 12 2.2 Begroting en realisatie .............................................................................................. 12 2.3 Huisvesting .............................................................................................................. 13 2.4 Automatisering......................................................................................................... 13 2.5 Personeel Algemeen ................................................................................................. 13 2.6 Jubilea en bevorderingen .......................................................................................... 13 2.7 Opleidingen c.q. cursussen gedurende 2011 ............................................................. 13 3 Implementatie Economisch Beleid ............................................................................. 15 3.1 Doelstelling .............................................................................................................. 15 3.2 Taken ....................................................................................................................... 15 3.3 Prijzen en Tarieven .................................................................................................. 16 3.3.1 Basispakket levensmiddelen ................................................................................... 16 3.3.2 Controle Prijzenverordening .................................................................................. 18 3.3.3 Aardolieproducten .................................................................................................. 20 3.3.4 Kookgas (LPG) ...................................................................................................... 23 3.3.5 Marktbescherming ................................................................................................ 24 3.3.6 Winkelsluiting ........................................................................................................ 26 3.3.7 Verzekering ........................................................................................................... 26 3.3.8 Mededingingswetgeving en Consumentenbescherming .......................................... 27 3.3.9 Ministerie van Economische Ontwikkeling in Curaçao ........................................... 28 4 Vestiging van Bedrijven (VVB) ............................................................................... 29 4.1 Inleiding.................................................................................................................... 29 4.2 Doelstelling ............................................................................................................... 30 4.3 Taken ...................................................................................................................... 30 4.4 Aantal ingediende verzoekschriften in 2011 ............................................................. 31 4.5 Trends in getekende vestigingsvergunningen en ontvangsten ................................... 32 4.6 Bijzondere taken, projecten in behandeling en diversen ........................................... 36 4.6.1 Toepassing en introductie nieuwe Legesbesluit DEZHI i.v.m. vooruitbetaling leges en verlaging leges voor een aantal vergunningssoorten ................................................... 37 4.6.2 Aanpassing van de op 1 februari 2006 geïntroduceerde beleidsrichtlijnen ............. 37 4.6.3 Controle Toeristische- en Hotelzone ...................................................................... 37 4.6.4 Algemene controle op bedrijven en achterstallige leges ........................................ 38 4.6.5 Opgestelde beleidsnota “Voorstelling ter bevordering van de bedrijfsvestiging in het oostelijke gedeelte van Aruba, in het bijzonder San Nicolas” .......................................... 39 4.6.6 Deponeren oude verzoekschriften waarvan belanghebbende door de jaren heen geen verdere belangstelling hebben getoond .................................................................. 39 5 Economisch Beleid en Ontwikkelingssamenwerking .................................................. 41 5.1 Sectie Economisch Beleid ......................................................................................... 41 2


5.1.1 Doelstelling ............................................................................................................ 41 5.1.2 Taken ..................................................................................................................... 41 5.1.3 Economic outlook .................................................................................................. 41 5.1.4 Buitenlandse Missies .............................................................................................. 41 5.1.5 Dienstverlening aan derden .................................................................................... 41 5.1.6 Het macro-economisch model MARUBA .............................................................. 42 5.1.7 Onderzoeken .......................................................................................................... 42 5.1.8 Cursussen ............................................................................................................... 42 5.1.9 Deelname diverse ................................................................................................... 42 5.2 Sectie Ontwikkelingssamenwerking .......................................................................... 42 5.2.1 Doelstelling ............................................................................................................ 42 5.2.2 Taken ..................................................................................................................... 42 5.2.3 Meerjarenprogramma’s 2006-2009 en 2010-2014 en het National Security Plan 2008-2012 ...................................................................................................................... 43 5.2.4 “Producto Aruba” .................................................................................................. 44 5.2.5 Fondo Desaroyo Aruba (FDA) ............................................................................. 44 5.2.6 Stage- en Uitzendregeling ..................................................................................... 44 5.2.7 Het Europese Ontwikkelingsfonds (EOF) .............................................................. 45 5.2.8 Regionale Fondsen Europese Unie ........................................................................ 45 5.2.9 Andere EU projecten en programma’s .................................................................... 46 5.2.10 Commissies ......................................................................................................... 46 6 Buitenlandse Economische Betrekkingen en Investeringsbevordering..................... 48 6.1 Taken ........................................................................................................................ 48 6.2 Associatie met de Europese Unie ............................................................................. 49 6.3 EU - LGO Forum ..................................................................................................... 51 6.4 Economic Partnership Agreement (EPA).................................................................. 52 6.5 Afgifte van uitvoercertificaten voor rijst en suiker t.b.v. de LGO-industrieën voor Aruba.............................................................................................................................. 52 6.6 Beleidsplan “Binnenste Buiten” ............................................................................... 53 6.7 Beleidsnota Investeringsbevordering ........................................................................ 53 6.8 Association Caribbean States (ACS) ........................................................................ 54 6.9 Vrijhandelszone Aruba – Curaçao / Ex-Nederlandse Antillen ................................... 54 6.10 Samenwerking op het gebied van economische aangelegenheden met Suriname en de Nederlandse Antillen ...................................................................................................... 54 6.11 World Trade Organization (WTO) ........................................................................ 55 6.12 GPA (Government Procurement Agreement) ......................................................... 55 6.13 Overlegstructuur DEZHI-DBB-KvK ...................................................................... 56 6.14 Bezoek officiële delegatie uit Panama ..................................................................... 56 6.15 Commissie One Stop Shop per juli 2011 ................................................................. 56 6.16 Commissie moratorium op de bouw van hotel, timeshare en condominium projecten 56 6.17 Stappenplan / Wegwijzer voor investeerders ........................................................... 57 6.18 Voorbereidende werkzaamheden voor IDEA ten behoeve van het MKB ................ 57 6.19 Microfinance ten behoeve van het MKB ................................................................ 57 6.20 Diverse werkzaamheden.......................................................................................... 57 Bijlage Ι: Overzicht personeel van DEZHI................................................................... 58

3


Inleiding De Directie Economische Zaken, Handel en Industrie (DEZHI) ressorteert onder de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur en is belast met het adviseren van de minister betreffende het economische beleid en het uitvoeren van dit beleid namens de minister. De Directie bestaat uit vijf afdelingen m.n. Implementatie Economisch Beleid, Vestiging van Bedrijven, Buitenlandse Economische Betrekkingen en Investeringsbevordering, Economisch Beleid en Ontwikkelingssamenwerking en de afdeling Facilitaire diensten en Personeelszaken. De directie ontwikkelt, monitort en evalueert het sociaaleconomisch beleid t.b.v. een duurzame economische ontwikkeling.

Visie DEZHI De DEZHI ontwikkelt zich tot een top overheidsorganisatie die de overheid, de Arubaanse burger, lokale en internationale bedrijven en instanties op een klantgerichte, effectieve en professionele wijze kwalitatief hoogwaardige dienstverlening biedt, door middel van gedegen beleidsontwikkeling, structureel monitoren en beheer op sociaaleconomisch gebied.

Missie DEZHI De DEZHI draagt bij aan een gezonde en duurzame sociaaleconomische ontwikkeling van het Land Aruba; zij ondersteunt daartoe de overheid bij het realiseren van een gedegen economisch beleid en beheer. DEZHI is onafhankelijk 1 bij het uitbrengen van adviezen voor de overheid waarmee zij de besluitvorming faciliteert over economische aangelegenheden en de verantwoording van het Land Aruba.

Strategische doelen 1. Stimuleren van een duurzame sociaaleconomische ontwikkeling door middel van de diversificatie van de economie en consolidatie van de toeristische sector. 2. Verhogen van de kwaliteit van het leven van de inwoners van Aruba door het stimuleren van sociaaleconomische activiteiten op het eiland. 3. In stand houden van een gezonde marktwerking ten behoeve van een evenwichtige groei in de economie van het Land Aruba. 4. Het bevorderen van Aruba als handelscentrum voor diensten en goederen in de regio ten behoeve van een duurzame sociaaleconomische ontwikkeling op het eiland. 5. Het coördineren van het nationaal strategische planningsproces en het stimuleren van de coördinatie en samenwerking tussen de betrokken instanties.

Kerntaken DEZHI 1. Het analyseren van sociaaleconomische vraagstukken, het monitoren en evalueren van het sociaaleconomische beleid en het adviseren en ontwikkelen van sociaaleconomisch beleid. 2. Het coördineren van het nationaal strategische planningsproces, en het stimuleren van de coördinatie tussen betrokken instanties. 3. Het adviseren inzake voorbereiding en uitvoering van beleid en projecten (o.a. ontwikkelingssamenwerking) die bijdragen tot de ontwikkeling van de economie.

1

het betreft hierbij gevraagd en ongevraagd advies 4


4. Het ontwikkelen en uitvoeren van beleid ten behoeve van het stimuleren van de internationale handel (bevorderen van export van producten en diensten) en de integratie van de Arubaanse economie in de wereldeconomie. 5. Het ontwikkelen en uitvoeren van beleid ten behoeve van een aantrekkelijk investeringsklimaat ter bevorderen van investeringen op Aruba ten behoeve van een duurzame economische ontwikkeling (lokale en externe investeerders). 6. Het adviseren en stimuleren van een micro-economisch beleid in het kader van het prijzenbeleid (prijzenverordening), marktbeschermingsbeleid (mededingings-wetgeving en Landsverordening in- en uitvoer), consumentenbescherming (consumentenwet), energiebeleid, winkelsluitingbeleid. 7. Het reguleren van de lokale handel door middel van het afgeven van vestigingsvergunningen, het monitoren van bedrijfsvestiging ontwikkelingen en het uitvoeren van controle op de naleving van de vestigingsverordening op Aruba.

Bevoegdheden DEZHI De directie heeft de volgende adviserende bevoegdheden.  Adviseert inzake de prijzenverordening, verkoopprijzen aardolieproducten, verkoopprijzen overige goederen en diensten, uitvoering art. 4 van de Landsverordening In- en Uitvoer, naleven Landsbesluit invoerverbod kippeneieren en Landsverordening Winkelsluiting;  Adviseert de minister inzake het vestigingsbeleid en geeft uitvoering hieraan;  Adviseert inzake de internationale economische ontwikkelingen, in het bijzonder v.w.b. de handel en handelsverdragen in het kader van integratieprocessen, en het adviseren inzake investeringspromotie en bevordering van de export;  Het voorbereiden, formuleren en actualiseren van de sociaal economische ontwikkelingsplannen, het adviseren inzake de financiële samenwerking tussen Nederland en Aruba, het voorbereiden en formuleren van het meerjaren- en jaarprogramma in het kader van de samenwerking tussen Nederland en Aruba (MJP’s), het coördineren en begeleiden van de voorbereiding van de FDA-projecten in samenwerking met de directies, het adviseren inzake de kapitaalinvesteringen van de begroting van het land Aruba, het adviseren en coördineren van de samenwerking met het UNDP, het adviseren en coördineren van de financiële samenwerking en de voorbereiding van projecten met de Europese Unie (EOF) en het onderhouden, aanpassen en uitbreiden van het economische model ten behoeve van het adviseren met betrekking tot het sociaal economisch beleid. Het coördineren van het Nationaal Integraal Strategische Plan (NISP). De visie van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur op economisch gebied is als volgt: “Gebruik makend van de positie van Aruba binnen het koninkrijk van Nederland, de voorwaarden scheppen (t.a.v. het economisch beleid) die leiden tot een stabiele en duurzame economische ontwikkeling, waarbij zowel publieke en private sectoren bijdragen tot een gezond economisch milieu. Dit zal uiteindelijk leiden tot een betere sociaaleconomische kwaliteit van de economie, een evenwichtig en kwalitatief leven voor alle burgers en een verzekerd economische groei op de lange termijn die zich ontwikkelt tot een betere concurrentiepositie van Aruba binnen de regio”. Deze voorwaarden zullen voor een ieder bekend zijn, zodat synergie kan worden bereikt op alle fronten met als resultaat het scheppen van hoge kwalitatieve arbeidsplaatsen, een 5


robuust midden- en kleinbedrijf, verbetering investeringsactiviteiten en een sterke consument.

Directeur Maria Dijkhoff-Pita, Elgina Chai en Rowena Geerman

6

van

de

buitenlandse

en

lokale


7


1 Economisch beleid 2011 1.1 Kwaliteit in de Economie De in de tweede helft van 2008 ontstane mondiale kredietcrisis heeft ook voor Aruba nadelige gevolgen gehad. Ook onze economie is getroffen door de als gevolg van de financiële crisis in de gehele wereld opgetreden economische recessie. Doch met hetzelfde elan waarmee de afgelopen decennia enkele zware tegenslagen werden verwerkt, zal Aruba met gezamenlijke inspanning ook deze economische barrière weer overwinnen. Om het oorspronkelijke niveau weer te bereiken en zelfs te verhogen, zal het economisch beleid van de Regering gericht zijn op verbetering van de kwaliteit in de economie. Hierbij dienen wij ons wel bewust te zijn dat het economisch succes van Aruba sinds het ingaan van de Status Aparte enkele ernstige schaduwzijden kent. Aruba heeft de laatste 20 jaar een enorme groei in het bevolkingsaantal meegemaakt. Uit een nadere analyse van de economie blijkt dat de reële groei sinds het midden van de jaren negentig ongeveer gelijk opgaat met de groei van de bevolking. Bekend is dat als de economie even snel groeit als de bevolking, een land er economisch gezien niet werkelijk op vooruit gaat. De toegenomen bevolking drukt echter wel op onze infrastructuur, de beschikbare ruimte en op de voorzieningen zoals het onderwijs en de algemene volksverzekeringen, b.v. de Algemene Ziektekostenverzekering (AZV). De bevolkingsdichtheid van Aruba is inmiddels één van de hoogste van het westelijk halfrond. Diversificatie van de economie en verhoging van de productiviteit verbeteren de economische structuur en geven ons perspectief op lange termijn. De regering voorziet in de juiste afstemming van de plannen voor het onderwijs en de creatie van kwalitatief hoogwaardige werkgelegenheid door diversificatie van de economie. De regering zal een actief beleid gaan voeren om de economische bedrijvigheid op het eiland verder te stimuleren, onder meer met als doel deze hoogwaardige werkgelegenheid te creëren.  Kwalitatieve groei op weg naar een kenniseconomie Een hogere productiviteit is alleen mogelijk wanneer de factor arbeid zich ook naar een hoger niveau ontwikkelt. Zonder bijscholing en herscholing van onze arbeidskrachten is kwalitatieve economische ontwikkeling niet haalbaar. Centraal in de economische politiek van de regering staat dan ook de bijscholing van werknemers: om hen met nieuwe technieken te leren werken, met name op het gebied van ICT. Er moet hierbij sprake zijn van permanente educatie om werknemers die bij het uitoefenen van hun beroep al een bepaald opleidingsniveau hebben bereikt, naar een hoger niveau te brengen. Waar nodig dient omscholing naar andere sectoren plaats te vinden van werknemers die in één sector overbodig worden. Vanzelfsprekend moet dit beleid nauwkeurig worden afgestemd op het onderwijsbeleid. De regering is voorstander van de introductie van een economisch platform bestaande uit vertegenwoordigers van zowel de publieke als de private sector, die vanuit hun expertise een bijdrage leveren aan de vorming van een integraal economisch beleid. Dit platform kan een essentiële rol vervullen bij het versterken van de samenwerking tussen de overheid en de privé sector.  Startende ondernemers en het midden- en kleinbedrijf Hoewel het toerisme de kern vormt van onze economie is het Midden- en Kleinbedrijf (MKB), net zoals in vrijwel alle landen ter wereld, de grootste werkgever. Bovendien zijn nieuwe initiatieven en vernieuwingen voor een belangrijk deel afkomstig van startende ondernemers. Vooruitgang op het gebied van ondernemerschap, productiviteit en innovatie moet dan ook voor een belangrijk deel uit deze sector komen. De regering zal dan ook blijven pleiten voor een actief ondernemerschap beleid, gericht op het Midden en Kleinbedrijf. Voor nieuwe 8


ondernemers moet het gemakkelijker worden gemaakt om een bedrijf te starten. Zij moeten bij één loket alle benodigde vergunningen en administratieve handelingen kunnen regelen. Innovatie en ondernemerschap mogen niet geremd worden door bureaucratie. Tegelijkertijd moeten nieuwe ondernemers in hun bedrijfsvoering wel voldoen aan kwaliteitseisen die relevant zijn voor de betreffende bedrijfstak. Teveel ondernemingen stranden in de eerste jaren van hun bestaan door onvoldoende voorbereiding, gebrek aan kennis of gebrek aan kwaliteit. Met advies, scholing - vooral op het gebied van ICT - en kredietverstrekking moet de kans op succes in het MKB worden vergroot. Hierin is een rol weggelegd voor zowel de overheid, met name voor de Directie Economische Zaken, Handel en Industrie (DEZHI), voor de Kamer van Koophandel en Nijverheid, de werkgeversorganisaties en financiële instellingen als de Aruba Investment Bank (AIB).  Kritische consumenten en kwaliteit in de economie Kritische consumenten houden het bedrijfsleven scherp. De overheid kan een rol spelen bij de bewustwording van de burger als consument. Meer dan voorheen moet de overheid ondersteuning verlenen aan en samenwerken met consumentenorganisaties. De burgers zelf zijn zich onvoldoende bewust van hun rechten als consument, zoals dat geregeld is in het Burgerlijk Wetboek. De overheid moet haar inspanningen op het gebied van voorlichting opvoeren. De hierna volgende maatregelen verhogen de kwaliteit van de productie en dienstverlening, en daarmee de welvaart: - Instelling van keurmerken en kwaliteitsnormen in de productie, maar vooral in de handel en de dienstverlening. - Intensievere voorlichting aan de consumenten over de hen toekomende rechten. - Stimulering van en samenwerking met consumentenorganisaties.  Diversificatie van de economie Naast kwalitatieve ontwikkeling in de bestaande sectoren moet Aruba actief blijven zoeken naar nieuwe vormen van economische bedrijvigheid. Naar de mening van de regering moeten nieuwe activiteiten voldoen aan de volgende criteria: weinig beslag op ruimte en natuur, relatief hoogwaardige werkgelegenheid en aansluiting bij bestaande sectoren. Een voorbeeld van het laatste is het medisch toerisme, waarbij gestimuleerd wordt Aruba als conferentielocatie en als bestemming voor incentive-reizen van werkgevers te beschouwen. Aansluiting is ook te vinden bij het vliegveld als locatie voor internationaal gerichte handels- en dienstverlenende bedrijven. In een breder perspectief moet Aruba ook worden ontwikkeld als locatie voor Europese bedrijven om vervolgens als bruggenhoofd naar Latijns Amerika te fungeren. De afgelopen jaren is de rol van de vrije zone in onze economie sterk afgenomen. Desalniettemin moet de overheid de mogelijkheden van de vrije zone blijven onderzoeken en aanmoedigen in het licht van de gewenste diversificatie van de economie. Tot de mogelijkheden behoort de verhuizing van de vrije zone naar Barcadera met daarbij aansluitend de realisering van een “free zone corridor” in combinatie met de luchthaven. De vrije zone zal zich moeten concentreren op het aantrekken van kapitaalintensieve projecten die gebruik kunnen maken van de comparatieve voordelen van Aruba. De gunstige geografische ligging biedt mogelijkheden om Aruba te ontwikkelen tot een belangrijke “hub” voor goederenvervoer binnen het Caribisch gebied, alsmede tussen Zuid- en Noord-Amerika en tussen Zuid-Amerika en Europa. De staatkundige relatie van Aruba met Nederland dient te worden benut om Nederlandse bedrijven hiervoor te interesseren. Van belang is een diversificatiepolitiek te voeren waarbij aansluiting wordt gerealiseerd aan ons toerisme, onze lucht- en zeehavens en gebruik gemaakt wordt van onze geografische locatie, namelijk als drempel naar Latijns Amerika. De vrije zone kan hierbij een belangrijke rol spelen. 9


1.2 Economische Ontwikkelingen 2011 In het jaar 2011 was de wereldwijd vertraagd, vooral in de hoogontwikkelde economieën was de afzwakking van het groeitempo het sterkst. Deze trage groei werd veroorzaakt door onzekerheden op de financiële markten, budgettaire sanering, de hoge olieprijs en de aardbeving in Japan. Daarnaast is de invoer groei relatief laag door monetaire inkrimping en capaciteitsknelpunten in de opkomende markten. De economische groei van de Verenigde Staten is matig aan het herstellen. Hoewel Aruba een klein en open economie heeft, werd de Arubaanse economie in het jaar 2011 niet direct beïnvloed door internationale economische ontwikkelingen. Het komt door het programma van de overheid: “Bo producto Aruba” en het vertrouwen die bedrijven hebben in het investeringsklimaat van Aruba door toedoen van de overheid. Na de terugval in het aantal stay-over toeristen in 2009 met -1,7% is het aantal stay-over toeristen met 1,6 % in 2010 en 5,7 % in 2011. Deze groei vertaalt zich in een groei van 2.1 % in inkomsten uit toerisme in 2010 en 8,6 % in 2011. Het cruise toerisme laat een groei zien van 5,4 % zien in het jaar 2011, een succesvol jaar voor het cruise toerisme in Aruba. In het derde kwartaal van het jaar 2011 laat de indicator constructie sector een stijging zien van 56,7% vergeleken met het derde kwartaal van 2010. Daarbovenop is de import van diverse bouwmaterialen gestegen tot het derde kwartaal 2011.Deze stijging in de constructie sector is al in het derde kwartaal van 2010 gestart, hoewel in het jaar 2010 een daling was van 14,9%. De particuliere investering was in het jaar 2011, 1.374 mln. Dit is een groei van 11,3% t.o.v. het jaar 2010. In 2010 werden de activiteiten door de olieraffinaderij op Aruba nog beïnvloed door negatieve ontwikkelingen op de internationale oliemarkt. De tegenvallende vraag naar olie heeft geleid tot onaantrekkelijke winstmarges. Deze hebben ertoe geleid dat de olieraffinaderij gesloten bleef in het jaar 2010. In 2011 is Valero tijdelijk opengegaan door tussenkomst van regering van Aruba, door diverse maatregelen die de overheid van Aruba heeft genomen. Het nominale Bruto Binnenlands Product (BBP) was geschat op Afl. 4.802 mln. door de DEZHI. Dit is gelijk aan een stijging van 10.7 % vergeleken met 2010. In reële termen, is er sprake van een stijging van 8.5 %.

10


Tabel 1.1 Macro-economische indicatoren 2010-2011 Macroeconomische indicatoren Inflatie Nominaal BBP marktprijzen Private consumptie Publieke consumptie

2010

2011

2010 2011 2,1 4,4

% mln. Afl. mln. Afl. mln. Afl.

4.337 2.505 1.172

4.802 2.710 1.219

-3,2 -1,4 10,9

10,7 8,2 4,0

Private investeringen Publieke investeringen incl. FDA

mln. Afl. mln. Afl.

1.234 76*

1.374 77**

-3,0 -8,0

11,3 2,0

Export Goederen en Diensten Import Goederen en Diensten Reële sector BBP marktprijzen Private consumptie Publieke consumptie

mln. Afl. mln. Afl.

2.702 3.352

3.352 3.929

-7,0 -0,9

24,0 17,2

% % %

-3,2 -3,5 11,0

8,5 3,6 1,8

Private investeringen Publieke investeringen incl. FDA

% %

-4,8 -9,7

7,8 -1,2

Export Goederen en Diensten Import Goederen en Diensten Overheidsindicatoren Totale belastingopbrengsten Totale uitgaven Financieringstekort (-)/ overschot (+) Totale schuld Totale schuld in % BBP Huishoudens indicatoren Populatie BBP per capita Werkgelegenheid Besteedbare inkomen Toerisme indicatoren Totaal toeristen Totaal stay- over toeristen Totaal cruise passagiers Toerisme inkomsten CBA

% %

-9,0 -4,8

17,5 9,2

-7,4 10,6

0,0 -3,7

7,0 54,8

16,4 57,6

-3,5 2,1 -7,0

8,1 3,0 13,5

-1,7 1,6 -6,2 2,1

5,6 5,7 5,4 8,6

mln. Afl. mln. Afl. mln. Afl. mln. Afl. % x 1.000 Afl. % % x 1.000 x 1.000 x 1.000 mln. Afl.

Bron: DEZHI

11

876 1.358 -192 2.378

877 1.308 -330 2.768

101,8 104,3 42.602 46.041***

1.395 825 569 2.223

1.472 873 600 2.414


2 Facilitaire Diensten en Personeelszaken 2.1 Taken De afdeling Facilitaire Diensten en Personeelszaken is belast met de dagelijkse ondersteunende werkzaamheden binnen de Directie. Hieronder vallen het archief, de administratie, de personeelsaangelegenheden, de receptie en de schoonmaak.

2.2 Begroting en realisatie De begroting van de DEZHI is met de Directie Financiën afgestemd. De begroting 2011 van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur (en dus van de DEZHI) is in de Staten goedgekeurd. Tabel 2.1: Overzicht begroting vs. realisatie 2011 Realisatie 2011 Naam

Nummer

Begroting

Opleiding & Cursusgeld

16340014303

Vergoeding vervoer Reis- en verblijfkosten

Overheveling

Beschikbaar

Facturen

Restant

18.600,00

18.600,00

18.090,00

510,00

16340014304

-

-

-

-

16340014306

16.300,00

16.300,00

7.304,25

8.995,75

-

-

-

23.200,00

34.672,43

(11.472,43)

12.800,00

8.861,12

3.938,88

83.600,00

79.700,85

3.899,15

2.100,00

1.628,83

471,17

57.500,00

49.213,68

8.286,32

2.600,00

2.279,25

320,75

Overige vergoeding

16340014309

5.500,00

Schrijf-/bureaubehoeften

16340014310

23.200,00

(5.500,00)

10,000,00

Kantoorinventaris

16340014311

2.800,00

Huur kantoorinventaris

16340014312

83.600,00

Portikosten

16340014313

700,00

Telefoon, fax & Internet

16340014314

57.500,00

Overige bureaukosten

16340014319

1.200,00

Huur Gebouwen

16340014320

361.800,00

361.800,00

361.800,00

-

Huisvestingsartikelen

16340014323

1.700,00

1.700,00

267,10

1.432,90

Onderhoud gebouwen

16340014324

1.000,00

1.400,00

1.400,00

1.000,00

2.960,67

(1.960,67)

2.600,00

7.000,00

9.600,00

5.553,89

4.046,11

65.000,00

(30.300,00)

34.700,00

32.638,32

2.061,68

16340014331

4.500,00

4.500,00

4.500,00

-

Huur bedrijfsmiddelen

16340014332

1.000,00

1.000,00

1.000,00

-

Huur/lease voertuigen

16340014334

71.200,00

71.200,00

71.160,00

40,00

Brandstof

16340014335

21.000,00

Overige huisvesting Voorlichting en promotie Bedrijfsmiddelen

Motorrijtuigenbelasting Overige kosten vervoer Deskundig advies

16340014329 16340014330

16340014336 16340014339 16340014361

21.000,00

15.025,00

5.975,00

2.000,00

(100,00)

1.900,00

1.872,00

28,00

6.500,00

7.600,00

14.100,00

4.853,55

9.246,45

100.000,00

(8.500,00)

91.500,00

57.747,29

33.752,71

12.000,00

10.365,18

1.634,82

2.800,00

2.790,00

10,00

18.200,00

-

18.200,00

100,00

76,40

23,60

-

-

Overige uitbestedingen

16340014362

-

12.000,00

Verzekeringen

16340014370

3.200,00

(400,00)

Contributies

16340014390

18.200,00

Overige kosten

16340014393

200,00

Kosten voorgaande jaren

16340014399

-

(100,00)

TOTAAL/TRANSP 863.800,00 863.800,00 774.359,81 Bron: DEZHI/Directie Financiën Opmerking: Er dienen nog facturen en verplichtingen door de Directie Financiën in het overzicht te worden verwerkt

12

89.440,19


2.3 Huisvesting In oktober 2009 is een verlenging van het huurcontract voor de DEZHI tussen de Minister van Financiën en Economische Zaken en de Minister van Infrastructuur, Sociale Zaken en Onderwijs en de Eagle Town aangegaan voor een periode van drie (3) jaar voor de kantoren te Sun Plaza. Aanvangsdatum is 1 september 2009 en eindigende op 31 augustus 2012. Alle voorwaarden en ook de huurprijs zijn dezelfde gebleven.

2.4 Automatisering Het registratie programma Decos werkt nu in zijn geheel voor het onderdeel postregistratie. De afdeling Facilitaire Diensten gebruikt dit systeem om al de post te registreren. Medewerkers in de afdeling die dit systeem gebruiken, zijn: Jeanice Arends, Elgina Chai, Clarina Geerman en Swinda Gomez. Van de afdeling Implementatie Economisch Beleid gebruikt ook één persoon, t.w. Sonia Kock, het DECOS postregistratie systeem.

2.5 Personeel Algemeen Verschillende sollicitaties, overplaatsingsverzoeken en stage verzoeken zijn in het jaar 2011 binnengekomen. Veel sollicitaties zijn van overheidsambtenaren die voor overplaatsing naar de DEZHI vragen. De informatie met betrekking tot vacatures is niet goed bekend bij de overheidsambtenaren. Veel sollicitaties hadden betrekking op functies waarvoor er geen vacatures zijn bij de DEZHI. De Directie Personeel en Organisatie is geïnformeerd over de bestaande vacatures van de DEZHI om deze zodoende in alle overheidsdiensten te doen circuleren.

2.6 Jubilea en bevorderingen In het -

jaar 2011 waren er 4 jubilarissen t.w.: 30 ambtsjubileum van Enrique Lue op 01-06-2011 30 ambtsjubileum van Ester Ramirez-Kelly op 13-07-2011 25 ambtsjubileum van Jeanice Arends-Werleman op 01-09-2011 40 ambtsjubileum van Sonia Kock op 23-11-2011

In het jaar 2011 waren er 4 verzoeken voor bevorderingen onder het personeel en 5 verzoeken die gedurende 2010 “pending” waren zijn in 2011 afgehandeld.

2.7 Opleidingen c.q. cursussen gedurende 2011 Gedurende het jaar 2011 hebben verschillende medewerkers de kans gekregen om bepaalde cursussen, zoals LOFA en ITP en bedrijfsvorming en Beleid schrijven, beleid maken van de Bestuursacademie te volgen ter professionalisering van hun werk. Dit in het kader om het personeel zoveel mogelijk “up te graden” en ze in de gelegenheid te stellen zich zoveel mogelijk te ontplooien.

13


Afdeling Facilitaire Diensten: Jeanice Arends, Ineke Webb, Clarina Geerman en Swinda Gomez

14


3 Implementatie Economisch Beleid 3.1 Doelstelling Een adequate uitvoering van het prijzenbeleid, het inwinkelsluitingsbeleid t.b.v. het bevorderen van de lokale handel.

en

uitvoerbeleid

en

het

3.2 Taken De afdeling “Implementatie Economisch Beleid” is verantwoordelijk voor de implementatie en het naleven van de Prijzenverordening, m.n. de calculatie en vaststelling van de prijzen en de tarieven van goederen en diensten, van de Landsverordening In- en Uitvoer en van de Landsverordening Winkelsluiting. Ingevolge de Prijzenverordening (AB 1991 no. GT 17) worden van overheidswege de maximale verkoopprijzen vastgesteld van enige producten behorende tot de eerste levensbehoeften, het zg. basispakket, t.w. rijst, maïsmeel, suiker, babyvoeding, koffie, thee, margarine, melkpoeder, vloeibare koffiemelk, roomboter, spijsolie en daarnaast ook voor kippeneieren en wit brood. De verkoopprijzen van aardolieproducten t.w. benzine, gasolie en kerosine worden aan het begin van elke maand aangepast aan de ontwikkelingen van de internationale genoteerde prijzen, zoals gepubliceerd in het “Platt’s Oilgram”. Bij elke prijsverandering wordt de minister van Economische Zaken geadviseerd en wordt de ministeriële regeling ter ondertekening opgestuurd. Naast het pakket van basisproducten en de aardolieproducten, worden de prijzen en tarieven van andere goederen en diensten (o.a. de verzekeringsmaatschappijen e.d) eveneens op basis van de Prijzenverordening gereguleerd. Ter zake worden de benodigde gegevens en documenten opgevraagd en worden gesprekken met de belanghebbenden gevoerd. Tevens wordt geadviseerd t.a.v. prijzen en tarieven van goederen en diensten die niet middels de Prijzenverordening worden gereguleerd (o.a. de taxi- en autobustarieven, fiscale aangelegenheden etc.). Dagelijks wordt controle uitgeoefend op de van overheidswege vastgestelde maximum verkoopprijzen van de gereguleerde levensmiddelen en de prijsaanduiding. De ontwikkeling van een geselecteerd pakket van niet officieel vastgestelde (vrije) verkoopprijzen van de levensmiddelen wordt gevolgd en geregistreerd. Goederen opgesomd in het Landsbesluit invoervergunning goederen, ter uitvoering van artikel 4 van de landsverordening In- en Uitvoer (AB 1989 no. GT 102), kunnen alleen met een invoervergunning worden ingevoerd. Ingevolge het Landsbesluit invoerverbod kippeneieren (AB 1989 no. GT 13) is het verboden om kippeneieren in te voeren. Ontheffing van dit verbod wordt verleend bij een tekort van de lokale productie. Ingevolge de Landsverordening Winkelsluiting (AB 1988 no. GT 66) is het verboden om een winkel gedurende de week, op zekere uren en op de zondag en feestdagen voor het publiek geopend te hebben. Ontheffing van dit verbod kan worden verleend aan winkels om gedurende de week en op de zondagen en op officieel erkende feestdagen langer dan de normale werkuren geopende te mogen zijn, met uitzondering van “Dia di Himno y Bandera”, “Dia di Obrero”, “Goede vrijdag” en “Kerstdag”.

15


3.3 Prijzen en Tarieven 3.3.1 Basispakket levensmiddelen Ingevolge de Prijzenverordening (AB 1991 no. GT 17) worden voor een aantal producten behorende tot de eerste levensbehoeften, de maximale verkoopprijzen van overheidswege vastgesteld. Het samengestelde pakket van de gereguleerde basisproducten en de voor deze vastgestelde groothandels- en kleinhandelsmarges zijn gedurende het jaar 2011 ongewijzigd gebleven. In opdracht van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur werd, onder voorzitterschap van de DEZHI, een werkgroep ingesteld om het pakket van de thans gereguleerde basisproducten na te gaan en om voorstellen ter zake te doen. Gezien de aandacht voor de groep van de bevolking met een laag inkomen, gelet op de gezondheid van de bevolking en de stijgende prijzenontwikkelingen van levensmiddelen, werden enkele overheidsdiensten en andere instanties n.l., het Centraal Bureau voor de Statistiek, de Directie Volksgezondheid, de Directie Sociale Zaken, het Bureau Huurcommissie en Consumentenbescherming, de “Consumidornan Arubano Solidario” en de Centrale Bank van Aruba”, bij elkaar geroepen ter uitvoering van de voornoemde opdracht van de werkgroep. Aan de hand van de door de werkgroep vastgestelde criteria n.l. volksgezondheid, eetgewoontes, eenvoud en controleerbaarheid en uitgaande van levensmiddelen, werd een aangepast pakket gereguleerde basisproducten voorgesteld en samengesteld in het ‘Rapport voorstel gereguleerde producten 2011’. Het voorstel houdt in om het huidige pakket gereguleerde basisproducten aan te passen en uit te breiden. Het voorgestelde pakket gereguleerde producten zou volgens de werkgroep moeten bestaan uit de volgende producten: graanproducten, groente, fruit, vruchtensappen, peulvruchten, eetbare oliën, margarine, vis, thee, koffie, suiker, melk, babyvoeding en babymelk. Verder wordt in het rapport een aantal aandachtpunten aangegeven waarmede rekening dienen te worden gehouden bij de implementatie van het voornoemde voorstel o.a. het plegen van overleg, de te hanteren marges, aanpassing van de regelgevingen etc.. Het rapport van het voorstel en aandachtspunten werd aan de voornoemde minister aangeboden voor beslissing ter zake. Vooruitlopend op een beslissing, werd gedurende het verslagjaar reeds enige voorbereidende werkzaamheden verricht. o.a. werd in kader van de Prijzenverordening, gekeken naar de prijsontwikkelingen van de verschillende voorgestelde categorieën. In oktober 2011 werd een verzoek van de Dienst Economische Zaken en Arbeidsaangelegenheden van het eilandgebied Bonaire ontvangen om prijsopnames van enige producten op Aruba te doen. Een soortgelijk verzoek werd door deze dienst ook aan Curaçao gedaan. Doel van de prijsopname was om het prijsniveau van Bonaire te kunnen meten met het niveau van Aruba en Curaçao, daar ze van mening was dat Bonaire in de laatste tijd behoorlijke prijsstijgingen heeft ervaart. Aan de hand hiervan werd de medewerking verleend aan de controleurs van de Dienst Economische Zaken en Arbeidsgelegenheid van Bonaire, die de verzochte prijsopnames hebben gedaan in een drietal alhier gevestigde levensmiddelenzaken. Aan de hand van het voorlopige resultaat van de prijsvergelijking tussen Aruba en Bonaire kan worden gesteld dat 13% van de vergelijkende producten op Aruba hoger waren dan Bonaire, 87% waren op Aruba lager en 0% gelijk. De totale waarde van het vergelijkende pakket producten was op Bonaire 15% duurder dan op Aruba. Er waren geen gegevens ontvangen van een soortgelijke prijsvergelijking tussen Bonaire en Curaçao. 16


Het huidige pakket van de producten behorende tot de eerste levensbehoeften, het zg. basispakket, waarvan de maximale verkoopprijzen ingevolge de Prijzenverordening (AB 1991 no. GT 17) van overheidswege worden vastgesteld bestaat uit de volgende producten t.w. rijst, maïsmeel, suiker, babyvoeding, koffie, thee, margarine, melkpoeder, vloeibare koffiemelk, roomboter, spijsolie en daarnaast ook de kippeneieren en wit brood. De maximale verkoopprijzen voor de gereguleerde basisproducten worden aan de hand van de inkoopfacturen en van de vastgestelde marges op de “landed cost” (cif-prijs verhoogd met invoerrecht) berekend. De lokale kosten worden niet in beschouwing genomen. De wijzigingen van de vastgestelde maximumprijzen zijn het gevolg van externe factoren, zoals wijziging van de inkoopprijzen, transportkosten, koers e.d. Indien een berekende verkoopprijs van een nieuwe/recente invoer lager is dan de reeds hiervoor vastgestelde verkoopprijs, wordt deze automatisch verlaagd. Indien de berekende verkoopprijs hoger is, dan dient de importeur een schriftelijk verzoek in te dienen om verhoging van de vastgestelde prijs. In principe worden om de twee weken de aangepaste prijzen gepubliceerd en in de lokale dagbladen bekend gemaakt. Ook kan telkens de laatste bekendmaking op onze website www.arubaeconomicaffairs.aw gevonden worden. De vastgestelde maximale verkoopprijzen zijn inclusief de BBO en worden niet gescheiden vermeld. Bij de kassa van de levensmiddelenzaak kan de BBO niet wederom berekend worden op de gereguleerde producten. In 2011 hebben er 19 publicaties van de vastgestelde maximumprijzen plaatsgevonden. De vastgestelde maximale verkoopprijzen voor de lokaal geproduceerde kippeneieren bleven in 2011 ongewijzigd. Op het advies m.b.t. de in 2010 ingediende verzoek van de lokale pluimveehouders ter aanpassing/verhoging van de vastgestelde verkoopprijzen voor de lokaal geproduceerde kippeneieren, werd in het verslagjaar geen beslissing ontvangen. Voor de geïmporteerde kippeneieren worden de groothandelsprijs en de kleinhandelsprijs op basis van vastgestelde marges vastgesteld. Daar de kippeneieren uit verschillende landen, van verschillende pluimveebedrijven en van verschillende merken en grootte werden geïmporteerd, had dit berekeningssysteem tot gevolg dat er verschillende verkoopprijzen voor de geïmporteerde kippeneieren op de lokale markt waren. De vastgestelde maximale verkoopprijzen van de lokaal geproduceerde witte broden waren in 2011 eveneens ongewijzigd gebleven. In maart 2011 heeft de Vereniging van Bakkerijen Aruba een aanpassing van de broodprijzen verzocht met als reden de gestegen kosten voor utiliteiten, de ingrediënten, de verpakking en de salarissen. Aan de hand van het tot nu toe gehanteerde berekeningssysteem en de door de bakkerijen overgelegde gegevens en de gegevens van de lokale en buitenlandse leveranciers, had de minister besloten dat er geen aanpassing van de vastgestelde verkoopprijzen van de witte broden in 2011 plaats zal vinden, daar het resultaat van de berekeningen op basis van door de Vereniging genoemde redenen, geen aanleiding hiervoor aanwezig was. Met name de prijzen van de benodigde ingrediënten waren gedurende de laatste 2 á 3 jaren gedaald en de stijgingen in de laatste tijd hebben het niveau van 2008 nog niet bereikt, zijnde het prijsniveau van dat jaar dat als basis had gediend voor de vaststelling van de thans geldende verkoopprijzen. De minister van Economische Zaken had de Vereniging medegedeeld dat een eventuele prijsaanpassing van de broodprijzen pas begin van volgend jaar n.l. 2012, zal worden overwogen. Doordat de bakkerijen behorende tot de Vereniging niet eens waren met de beslissing van de minister, hebben ze besloten om de productie van de witte broden stop te zetten en deze te vervangen met de z.g. ‘kipashi plus’ waarvoor een hogere verkoopprijs wordt gevraagd dan de vastgestelde prijs van het witte brood. Voor de productie van de ‘kipashi plus’ wordt een beperkt 17


hoeveelheid tarwemeel toegevoegd, waardoor het brood een beperkt hoeveelheid zemelen bevat en zodoende niet onder de prijsregulering valt. Om soortgelijke situaties te voorkomen, dienen duidelijke definities in de regeling te worden opgenomen. Met de voorbereidingen hiervoor werd reeds een aanvang gemaakt en een laboratorische onderzoek naar o.a. de samenstelling van de broden kan/zal onderdeel hiervan worden.

3.3.2 Controle Prijzenverordening Voor de controle op de naleving van de vastgestelde maximale verkoopprijzen van de gereguleerde basisproducten wordt het eiland onderverdeeld in drie regio’s nl. I: Oranjestad, II: Noord, Paradera en Santa Cruz en III: Pos Chiquito, Savaneta en San Nicolas. Normaliter wordt een regio maandelijks door een controleur gecontroleerd. Aangezien in 2010 een controlerende ambtenaar met pensioen ging en zijn vacature niet werd vervuld, werden de twee controleurs van de afdeling maandelijks gerouleerd per regio, waardoor niet alle drie regio’s maandelijks gecontroleerd konden worden. De controle op de naleving van de maximumprijzen geschiedde aan de hand van een opgestelde lijst. De geconstateerde verkoopprijzen van de gereguleerde basisproducten in de levensmiddelenzaken werden vergeleken met de geldende vastgestelde verkoopprijzen in de lijst. Getracht werd om tenminste de grote en middelgrote levensmiddelenzaken één keer per maand te controleren. De kleinere zaken, die meestal een gering assortiment hebben, werden op een regelmatige basis gecontroleerd. De in 2010 ontstane vacature door het vertrek van een controlerende ambtenaar met pension, was in het verslagjaar niet vervuld. In november 2011 is een andere controlerende ambtenaar overgeplaatst, waardoor er aan het eind van het jaar nog slechts één controlerende ambtenaar werkzaam was. Het beperkte aantal controlerende ambtenaren is een bottleneck voor het kunnen voeren van een effectieve controle op de naleving van de genoemde verordening, gezien het grote aantal levensmiddelenzaken, die gecontroleerd dienen te worden. De ontstane vacatures voor een controleur dienen op kort termijn vervuld te worden. Uit de controlerapporten op de naleving van de vastgestelde verkoopprijzen van de producten behorende tot de eerste levensbehoeften in 2011 bleek dat de gemiddelde overtreding, 1,2 per verkooppunt bedroeg en 1,2% uitmaakte van het gemiddelde aantal waarnemingen. Verder lag 1,2% van het gemiddelde aantal waarnemingen beneden en was 95,6% gelijk aan de vastgestelde prijzen. Het gemiddelde aantal geconstateerde overtredingen per zaak was lager dan in 2010, waar de gemiddelde overtreding 2,8 per verkooppunt was. In tabel 3.1 wordt een overzicht gegeven van de gemiddelde overtreding per zaak over de afgelopen 5 jaren. Tabel 3.1: Gemiddelde overtreding van de vastgestelde prijzen per zaak Jaar 2007 2008 2009 2010 2011

Gemiddelde overtreding per zaak 1,1 0,7 0,8 2,8 1,2

%-overtreding t.o.v. aantal waarnemingen 1,2 0,6 0,7 2,4 1,2

Bron: DEZHI

Alle door de controleurs geconstateerde verkoopprijzen, die boven de vastgestelde prijzen lagen, werden ter plaatse door hen gecorrigeerd. De gereguleerde producten, voor welke nog geen 18


verkoopprijzen vastgesteld waren, werden van de rekken verwijderd tot dat de prijzen officieel werden vastgesteld. Gedurende de controles op de naleving van de vastgestelde maximale verkoopprijzen, werd tevens toezicht gehouden op de prijsaanduiding van de producten in deze zaken. Indien geconstateerd werd dat hieraan niet werd voldaan, werd de situatie terstond gecorrigeerd en om de producten van een duidelijke zichtbare en leesbare prijsaanduiding te voorzien en in het Arubaanse Courant. De opleiding “Bijzondere Opsporingsambtenaren” (Boa) die voor februari 2011 gepland was om te beginnen, werd afgelast. Door het volgen van deze opleiding kunnen de controlerende ambtenaren benoemd worden als Boa’s, waardoor een effectieve controle op de naleving van de verschillende regelgevingen kan worden uitgeoefend en tegen overtredingen/misbruik hiervan kan verbaliserend worden opgetreden, hetgeen thans niet mogelijk is als een toezichthoudende ambtenaar. Er is nog geen datum vastgesteld om met deze opleiding een aanvang te maken voor de controlerende ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur. Naast de controle op de naleving van de vastgestelde maximale verkoopprijzen van de gereguleerde basisproducten, werden ook andere werkzaamheden door de controlerende ambtenaren verricht. In 2011 werd in tweemaal het gewicht van de lokaal geproduceerde witte broden gecontroleerd daar de vastgestelde maximale verkoopprijzen gerelateerd zijn aan een gewicht. Uit het onderzoek is gebleken dat alle lokale bakkerijen broden hadden met een gewicht dat beneden, boven of gelijk waren aan de vastgestelde gewichten. Door de beslissing van enige lokale bakkerijen om een stop te zetten aan de productie van wit brood, doordat ze niet eens waren met de beslissing van de minister op hun verzoek om aanpassing van de broodprijzen, waardoor ze overgegaan zijn naar de productie van de “kipashi plus” was het resultaat van de controle, verricht in de tweede helft van het jaar beperkt, daar er minder witte broden op de lokale markt waren. Van de in totaal 373 onderzochte/gewogen broden, bleek dat meer dan de helft n.l. 314 (84,2%) een gewicht hadden dat lager waren dan de vastgestelde gewichten bij de corresponderende prijzen. Voor wat betreft de gewichten die beneden waren dan de vastgestelde gewichten, werden de lokale bakkerijen wederom hierop geattendeerd om zorg te dragen dat deze overtreding zich niet meer herhaald. In 2011 werd eveneens het gewicht van de kippeneieren gecontroleerd. De verkoopprijzen van de lokaal geproduceerde kippeneieren zijn gerelateerd naar een gewicht n.l. boven en onder een gewicht van 720 gram per dozijn. Bijna alle onderzochte lokaal geproduceerde kippeneieren hadden een gewicht hoger dan de 720 gram. Voor wat betreft de geïmporteerde kippeneieren, werden verschillende gewichten per dozijn geconstateerd, zowel boven als onder het gewicht van 720 gram. Daar de verkoopprijzen voor de geïmporteerde kippeneieren om basis van marges aan de hand van de inkoopfacturen worden bepaald, werden er eveneens verschillende verkoopprijzen geconstateerd. Om de week worden voor de “macuto di compras” prijsopnames gemaakt van de verkoopprijzen van ongeveer 25 producten, waarvan de verkoopprijzen “vrij” zijn, van verschillende categorieën die opgenomen worden in 10 verschillen levensmiddelen zaken en bekendgemaakt worden gemaakt in de lokale dagbladen. De bekendmaking dient aan de bevolking de nodige informatie en een beeld te geven van de geldende verkoopprijzen en waar de producten goedkoper worden aangeboden. In 2011 werd de “Macuto di compras” 22 keer gepubliceerd. 19


In begin 2011 werd wederom de verkoopprijzen van een groot pakket van ongeveer 400 producten, waarvan de verkoopprijzen “vrij” zijn, één keer opgenomen. De opname vond plaats in 30 verschillende levensmiddelen verspreid over het hele eiland. Door de opgenomen prijzen te vergelijking, kan een beeld van de ontwikkeling van de prijzen van deze “vrije” producten worden verkregen. Het resultaat van deze opnames werd echter niet verwerkt. Er zijn andere overheidsinstanties die soortelijke opnames doen en de ontwikkeling hiervan volgen. Om dubbelwerk te voorkomen en een effectiever gebruik te maken van de beschikbare tijd en van de capaciteit van het beschikbare personeel, zal overwogen worden om een stop te zetten aan de opnames van de verkoopprijzen van het groot pakket van 400 producten en deze over te laten aan de andere instanties.

3.3.3 Aardolieproducten In 2011 werd het eiland door slechts “Valero Marketing & Supply” van de benzine, gasolie en kerosine voorzien. De benzine werd nog steeds geïmporteerd, terwijl “Valero Refinery” de gasolie en kerosine lokaal produceerde. De maximale verkoopprijzen van de voornoemde aardolieproducten worden ingevolge de Prijzenverordening van overheidswege vastgesteld. Hiervoor werd de US “Gulf Coast-posting” als basis gehanteerd ter vaststelling van de verkoopprijzen. De verkoopprijzen van de aardolieproducten werden één keer per maand aan de ontwikkeling van de internationaal genoteerde prijzen (“postings”) aangepast middels een door de minister vastgestelde prijsstructuur. In 2011 had er geen wijziging in de componenten van de prijsstructuur plaatsgevonden. Teneinde na te kunnen gaan of de verschillende componenten in de prijsstructuren nog actueel zijn en/of een revisie van prijsstructuur noodzakelijk is, werd “Valero Marketing & Supply” benaderd ter verstrekken van informatie o.m. de facturen, de certificaten/specificaties van de voornoemde producten, aan de DEZHI. Hierop heeft Valero niet gereageerd. De aangepaste kleinhandelsprijzen kunnen telkens op onze website www.arubaeconomicaffairs.aw gevonden worden. In mei 2007 werden de accijnstarieven van de aardolieproducten verlaagd om zodoende de sterk gestegen verkoopprijzen over de periode van mei 2007 enigszins te absorberen. Het tarief van de accijns op de benzine werd toen verlaagd met 10 cent per liter en de tarieven op de gasolie en kerosine met 5 cent per liter. In 2011 werden de verlaagde accijnstarieven gehandhaafd hetgeen betekende dat de overheid de prijzen van de aardolieproducten met genoemde verlagingen subsidieerde. Het absorberen van de prijsstijgingen middels de accijnzen betekent een inkomstenderving voor de overheid. In de onderstaande tabel 3.2 wordt een overzicht van de ontwikkeling van de vastgestelde verkoopprijzen van de aardolieproducten over het jaar 2011 weergegeven. Uit het overzicht blijkt dat de verkoopprijzen van de aardolieproducten aan het begin van het jaar fors waren gestegen en in ongeveer de helft van het jaar weer geleidelijk te dalen.

20


Tabel 3.2: Ontwikkeling vastgestelde verkoopprijzen aardolieproducten 2011 (Afl-cent per liter) ONTWIKKELING VASTGESTELDE VERKOOPPRIJZEN AARDOLIEPRODUKTEN (Afl-cent/liter) BENZINE

GASOLIE LS

KEROSINE

INGANGS-

Unleaded-premium

DATUM

grooth.pr

kleinh.pr.

grooth.pr.

kleinh.pr.

grooth.pr.

kleinh.pr.

12 januari 2011 9 februari 2011 9 maart 2011 13 april 2011 11 mei 2011 8 juni 2011 13 juli 2011 10 augustus 2011 14 september2011 12 oktober2011 9 november 2011 14 december 2011

192,0 196,0 201,2 220,0 235,9 229,1 219,3 227,2 219,3 211,4 211,0 203,6

207,3 211,4 216,7 235,8 251,9 245,0 235,0 243,0 235,0 227,0 226,6 219,1

166,2 173,6 184,6 196,4 204,2 192,4 193,0 197,3 191,0 190,8 192,0 196,4

179,4 187,0 198,1 210,2 218,1 206,0 206,7 211,1 204,7 204,4 205,7 210,1

163,2 171,2 182,0 196,4 203,5 194,3 192,3 196,0 190,5 188,2 188,2 192,4

174,5 182,6 193,6 208,2 215,4 206,1 204,1 207,8 202,2 199,9 199,9 204,2

Bron: DEZHI

De kleinhandelsprijs van benzine was in december 2011 met 5,7% gestegen t.o.v. januari 2011 t.w. van 207,3 cent naar 219,1 cent zijnde een stijging van 11,8 cent per liter. De kleinhandelsprijs van gasolie LS was met 17,1% gestegen, van 179,4 cent in januari naar 210,1 cent in december, zijnde een stijging van 30,7 cent per liter. De kerosine was met 17,0% gestegen, t.w. van 174,5 cent in januari naar 204,2 cent in december, zijnde een stijging van 29,7 cent per liter. In onderstaande grafiek 1 wordt de ontwikkeling van de kleinhandelsprijzen over het jaar 2011 grafisch weergegeven. Grafiek 1: Ontwikkeling kleinhandelsprijzen aardolieproducten 2011 Ontwikkeling kleinh.prijzen aardolieproducten 2011 260,00 240,00 220,00 200,00 180,00 160,00 140,00 Jan

Feb

Mrt

Apr

Mei Benzine

Jun

Jul

Gasolie

Bron: DEZHI

21

Aug Kerosine

Sep

Okt

Nov

Dec


In onderstaande tabel 3.3 worden zowel de gemiddelde als de laagste en hoogste kleinhandelsprijzen van de aardolieproducten voor het jaar 2011 weergegeven. Tabel 3.3: Gemiddelde kleinhandelsprijzen aardolieproducten 2011 Afl-cent per Benzine Gasolie LS Kerosine liter (premium) (low sulfur) Gemidd. prijs Laagste prijs Hoogste prijs

229,5 207,3 251,9

203,5 179,4 218,1

199,9 174,5 215,4

Bron: DEZHI

Uit de tabel blijkt dat de verschillen tussen de hoogste en de laagste verkoopprijzen van deze producten gedurende het jaar 2011 nogal groot waren, opmerkelijk meer dan in 2010. Voor de benzine was het verschil in 2011 44,6 cent per liter en het verschil voor de gasolie LS en de kerosine waren respectievelijk 38,7 en 40,9 cent per liter. In 2010 waren de verschillen tussen de hoogste en de laagste verkoopprijzen van deze producten respectievelijk 17,6 cent, 16,7 cent en 16,6 cent per liter. In de maand mei 2011 hebben de vastgestelde maximale verkoopprijzen van de benzine, gasolie en de kerosine hun hoogste punt in 2011 bereikt. Onderstaande tabel 3.4 geeft een overzicht van de gemiddelde vastgestelde kleinhandelsprijzen van de aardolieproducten over de afgelopen 5 jaren. Tabel 3.4: Gemiddelde kleinhandelsprijzen aardolieproducten 2007 tot en met 2011 (Afl.-cent/liter) Jaar 2007 2008 2009 2010 2011

Benzine (premium) 199,2 228,2 175,2 193,4 229,5

Gasolie LS

Kerosine

167,4 214,5 142,5 163,2 203,5

160,5 210,9 136,6 157,3 199,9

Bron: DEZHI

Uit deze tabel blijkt dat de gemiddelde kleinhandelsprijzen van de benzine, gasolie en kerosine in 2011 zijn gestegen t.o.v. de gemiddelde kleinhandelsprijzen in 2010. De gemiddelde verkoopprijs van de benzine was in 2011 zelfs hoger dan de gemiddelde verkoopprijs in 2008, toen de prijzen zeer sterk waren gestegen. De gemiddelde kleinhandelsprijzen van deze producten waren in 2011 gestegen met 18,7%, 24,7% en 27,1% respectievelijk voor Benzine, Gasolie LS en Kerosine ten opzichte van het vorige jaar.

22


Grafiek 2: Ontwikkeling gemiddelde kleinhandelsprijzen aardolieproducten 2007 t/m 2011 Ontwikkeling gemidd. kleinh.prijzen aardolieproducten (2007-2011) 2011 2010 Kerosine

2009

Gasolie LS

2008

Benzine (premium)

2007

Bron: DEZHI

Boven aangegeven grafiek geeft aan de ontwikkeling van de gemiddelde kleinhandelsprijzen van de voornoemde aardolieproducten over de periode 2007 tot en met 2011.

3.3.4 Kookgas (LPG) De maximale verkoopprijs van het LPG (kookgas) in cilinder van 100 lbs. voor huishoudelijk gebruik wordt ingevolge de Prijzenverordening van overheidswege vastgesteld. Daarentegen wordt de verkoopprijs van het LPG-gas voor commercieel gebruik vooralsnog niet door de overheid gereguleerd. De vastgestelde maximale verkoopprijs van het LPG-gas voor huishoudelijk gebruik was in 2011 ongewijzigd gebleven en bedroeg Afl. 43,05 per cilinder van 100 lbs. inclusief BBO. Deze verkoopprijs van het huishoudelijke LPG-gas wordt gesubsidieerd door zowel de benzine als door het commerciële LPG-gas. “Valero Refining” produceert geen LPG en import dit gas niet meer. Het LPG wordt sinds 2010 geïmporteerd door “Bonick Gas & Terminal Oil NV”, een filiaal van de Arugas Group. In 2011 heeft de “Bonick Gas & Terminal Oil” een schriftelijk verzoek ingediend ter verhoging van de groothandelsprijs van het LPG gas voor huishoudelijk gebruik. Redenen hiervoor zijn de sterk gestegen inlaad- en vrachtkosten van het LPG en de thans geldende “posting”, die aanzienlijk hoger ligt dan de gehanteerde “posting” voor de geldende verkoopprijs. Dit verzoek werd voorlopig afgehouden en de minister heeft additionele informatie opgevraagd bij zowel de importeur als de distributeur om een duidelijk beeld te kunnen krijgen van de gehele operatie en resultaten van het LPG-gas om zodoende een uiteindelijke beslissing te kunnen nemen ter aanpassing van de vastgestelde verkoopprijzen van het huishoudelijke gas. Naar aanleiding van gestelde vragen door de Statenleden voor wat betreft het toezicht op de verkoopprijs van het LPG gas in cilinder van 20 lbs., werd begin 2011 een aanvang gemaakt met een onderzoek naar o.a. de ontwikkeling van de verkoopprijzen hiervan, de hoeveelheid aangevulde gas in deze cilinders, de veiligheidsvoorschriften en de bestemming waarvoor het gas in deze cilinders worden gebruikt. Aan de hand van verkregen informatie van zowel de Dienst Technische Inspectie, de Arugas en van Curaçao, werd de minister hieromtrent geïnformeerd en is in afwachting van een beslissing c.q. instructie ter zake. 23


3.3.5 Marktbescherming Lokaal geproduceerde kippeneieren is het enige product dat nog marktbescherming geniet en dan in de vorm van een invoerverbod. Ingevolge het Landsbesluit invoerverbod kippeneieren, is het verboden om kippeneieren in te voeren. Ontheffing op dit verbod wordt verleend bij een tekort van de lokale productie van kippeneieren. In 2011 waren de lokale, kleine pluimveebedrijven niet in staat om aan de lokale vraag naar verse kippeneieren te voldoen, waardoor ontheffing van het invoerverbod werd verleend. In 2011 werden 145 ontheffingen van het verbod verleend om kippeneieren te mogen importeren. In 2010 werden 148 ontheffingen verleend. Voor de import werd in 2011 ontheffing verleend voor 3.155.580 dozijnen eieren, hetgeen een lichte daling was van 0,5% t.o.v. 2010, waarin ontheffing voor 3.172.500 dozijnen eieren werd verleend. Uit een onderzoek naar de productie van de lokale pluimveebedrijven is gebleken dat deze gezamenlijk ongeveer 660 dozijnen per dag was, hetgeen neerkwam op ongeveer 240.900 dozijnen per jaar. De lokale productie was t.o.v. 2010 licht gestegen met 1,5%. In 2010 bedroeg de lokale productie ongeveer 650 dozijn per dag, wat neerkwam op ongeveer 237.250 dozijn per jaar. Indien uitgegaan kan worden dat de lokale consumptie van verse 2011 kippeneieren gelijk is aan de lokale productie en de import, kan worden gesteld dat de totale consumptie in 2011 7% gelijk was aan 3.396.480 dozijnen per jaar, hetgeen een lichte daling was van 0,4% t.o.v. 2010, waarin het totaal lokaal 3.409.750 dozijnen was. 93% import De lokale productie bedroeg ongeveer 7,1% van de totale vraag naar verse kippeneieren. Dit aandeel is amper veranderd t.o.v. 2010, toen de lokale productie 7,0% uitmaakte van de totale vraag. Onderstaande tabel 3.5 geeft een overzicht van de lokaal geproduceerde kippeneieren, het aantal geïmporteerde en de totale consumptie van kippeneieren over de laatste 5 jaren. Hieruit blijkt dat de lokale productie in het verslagjaar licht was gestegen t.o.v. 2010 terwijl de import was gedaald. Het aandeel van de lokale productie t.o.v. de totale consumptie was 7,1%. Dit aandeel was in het verleden aanzienlijk groter nl. 22% in 2005 en in 2004 en 2003 ongeveer 40% van de totale consumptie.

24


Tabel 3.5: Aantal lokaal geproduceerde en geïmporteerde kippeneieren, de totale consumptie en het percentage van de lokale producten t.o.v. de totale consumptie

Lokale productie Import Totale consumptie % lokale productie

2007 95.630 2.068.050 2.163.680 4,4%

2008 213.890 2.427.810 2.641.700 8,1%

2009 272.290 3.131.400 3.403.690 8,0%

2010 237.250 3.172.500 3.409.750 7,0%

2011 240.900 3.155.580 3.396.480 7,1%

Bron: DEZHI

Het vorenstaande wordt weergegeven in de volgende grafiek. Grafiek 3: Lokale productie, totale import en totale consumptie 2007-2011 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 Import

2.000.000

Lokale productie

1.500.000 1.000.000

500.000 0 2007

2008

2009

2010

2011

Bron: DEZHI

Van de verschillende groepen/personen, die in het verleden interesse hebben getoond om met een pluimveebedrijf te komen, hebben in 2011 niets laten weten over hun plannen en aan het einde van het verslagjaar is gebleken dat er geen aanvang is gemaakt met geen van de projecten. De vraag wordt steeds gesteld in hoeverre deze groepen serieus zijn met hun plannen gezien de verstreken periode en dat er geen aanvang wordt gemaakt. Aan de hand van het vorenstaande wordt steeds de vraag gesteld of het invoerverbod op kippeneieren gehandhaafd dient te worden. Aangezien het marktbeschermingsbeleid met de intreding van de Status Aparte werd afgeschaft en dat sindsdien het principe van vrije concurrentie wordt gehanteerd en medegezien de discriminatie van dit verbod t.a.v. de overige bestaande industrieën en dat de lokale vraag naar kippeneieren bijna geheel wordt voorzien door de import van kippeneieren, werd in het verleden al meerdere keren advies ter zake uitgebracht. Op een in 2009 uitgebracht advies heeft de ministerraad in 2010 besloten om het invoerverbod op kippeneieren vooralsnog te handhaven. Aan de hand van deze beslissing worden nog steeds ontheffingen van het verbod verleend. De ontwikkeling in deze sector zal worden gevolgd.

25


3.3.6 Winkelsluiting Ingevolge de “Landsverordening winkelsluiting” is het verboden om een winkel voor het publiek geopend te hebben op: a) zondagen en op krachtens de Arbeidsverordening met de zondag gelijkgesteld dagen en b) op andere dagen vóór 6.00 uur en ná 18.30 uur. De bevoegde autoriteit kan tijdelijk geheel of gedeeltelijk ontheffing van het verbod verlenen. De regering hanteert thans een vrij flexibel beleid t.a.v. de openingstijden voor de winkels. Het huidig winkelsluitingsbeleid houdt in dat aan alle soorten winkels ontheffing van het voornoemde verbod kan worden verleend om gedurende de week geopend te mogen zijn tot 24.00 uur (middernacht) en op de zondagen en bepaalde feestdagen van 9.00 tot 22.00 uur. Op “Dia di Himno y Bandera”, “Goede vrijdag”, “Dia di Obrero” en “Kerstdag” wordt in principe geen ontheffing van het verbod verleend. Op deze dagen dienen de winkels gesloten te zijn. In 2011 heeft de minister van Economische Zaken afgeweken van het huidig winkelsluitingsbeleid door ontheffing van het verbod aan de winkels te verlenen om geopend te mogen zijn op zowel “Dia di Obrero” als op de “Kerstdag”. In 2011 heeft de ASTA (vertegenwoordiger van de levensmiddelenzaken) de wens naar voren gebracht om terug te gaan naar het voormalige beleid met verkorte openingstijden daar zij van mening is dat de grotere levensmiddelenzaken oneerlijke concurrentie ondervinden van de kleinere levensmiddelenzaken, die langer open blijven. Aan de hand hiervan heeft de minister van Economische Zaken aan de ASTA verzocht om een voorstel t.a.v. de openingstijden voor de levensmiddelenzaken te doen uitgaande van een “win-win” situatie voor de betrokken partijen. Aan het einde van het verslagjaar werd nog geen voorstel/reactie zijdens de ASTA ontvangen. In 2011 werden 328 vergunningen aan winkels verleend om na de normale werkuren en op de zondagen en bepaalde feestdagen geopend te mogen zijn. In vergelijking met 2010 is dit aantal gedaald, toen 523 vergunningen werden verleend. Een reden voor de verlaging van dit aantal kan zijn dat verschillende winkels de vergunning hebben aangevraagd voor een langere periode nl. voor 6 maanden of voor een heel jaar in plaats van kwartaal. In het kader van het economisch beleid van de regering en om een aantrekkelijker investeringsklimaat in Aruba te creëren, heeft de minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur besloten om de legestarieven voor de afgifte van een vergunning ingevolge de Landsverordening winkelsluiting en de Vestigingsverordening Bedrijven, zoals opgenomen in het Legesbesluit van de Directie Economische Zaken, Handel en Industrie (AB 2009 no. 74) per 1 januari 2011 aan te passen. De legestarieven voor een vergunning ingevolge de Landsverordening winkelsluiting werden gesteld op Afl. 0,= waardoor gedurende 2011 geen leges waren ontvangen.

3.3.7 Verzekering De maximale bruto premies van de WA-verzekering motorrijtuigen worden ingevolge de Prijzenverordening vastgesteld. In 2011 waren deze premies ongewijzigd gebleven. Het Verbond van Verzekeraars heeft in juli 2011 een verzoek ingediend om de premies van de WA-verzekering motorrijtuigen aan te passen met verwijzing naar het soortgelijke, in 2007 ingediend verzoek, waarop geen definitieve beslissing werd ontvangen. Het overlegde rapport bij het voornoemde verzoek geeft enige overzichten van de resultaten van de branche motorrijtuigenverzekering als van de WA-verzekering motorrijtuigen, zonder enige gedetailleerde gegevens van de verschillende maatschappijen en wordt evenmin melding gemaakt waarop deze resultaten zijn gebaseerd, ofschoon het Verbond door de minister werd verzocht om de gegevens van de leden in deze branche over te leggen ter beoordeling van haar verzoek. 26


Aan de hand van de ontvangen gegevens werd advies op het verzoek van het Verbond werd aan de minister uitgebracht. De premies van de overige soorten verzekeringen zijn vooralsnog vrij, waardoor de verzekeringsmaatschappijen de hoogte van hun eigen premies kunnen bepalen.

3.3.8 Mededingingswetgeving en Consumentenbescherming In mei 2010 is de Minister van Economische Zaken akkoord gegaan met het project en het stappenplan ter introductie van de mededingingswetgeving en - autoriteit, zoals omschreven in het rapport “ Mededingingswetgeving op Aruba”. Met dhr. F. Willemsen, die tijdelijk werkzaam was geweest bij de Directie Wetgeving en Juridische Zaken (DWJZ), werd bij de advisering op het gebied van mededing en consument regelmatig overleg gepleegd, gezien zijn ervaring en expertise op het gebied van mededinging. T.a.v. het onderhavige project was hij van mening dat een voorafgaand onderzoek op het gebied van prijsafspraken etc. in kader van de mededinging niet nodig was. Na raadpleging met verschillende instanties en deskundigen in Nederland was zijn advies ook om eerstens een aanvang te maken met het concipiëren van de mededingingswetgeving voor Aruba en vervolgens de organisatorische aspecten aangepakt kunnen worden. Aangezien hij ervaring heeft met de Nederlandse mededingingswetgeving en dat hij reeds op Aruba werkzaam was geweest en zodoende bekend is met de lokale situatie, heeft hij zichzelf beschikbaar gesteld om zorg te dragen voor het concipiëren van de Arubaanse mededingingswetgeving met de nodige startnotitie. Hiervoor zal uitgegaan worden van de Nederlandse wetgeving, aangepast aan de lokale situatie. Aangezien dit project goed past binnen een deelproject van het project “ Actualisering weten regelgeving en stroomlijnen wetgevingsproces” , is de directeur van de DWJZ akkoord gegaan om dit project te financieren vanuit de post van het meerjarenprogramma van het voornoemde project. De Fondo Desaroyo Aruba (FDA) werd benaderd om dit project in behandeling te nemen en om zorg te dragen voor de financiering van de kosten hiervan. Eind juni 2011 werd dit project door de FDA goedgekeurd waarbij vervolgens in december 2011 de uitvoeringsovereenkomst door alle partijen werd ondertekend, waardoor dhr. Willemsen aan zijn opdracht kan beginnen. In september 2011 werd het rapport “Consumentenbescherming op Aruba” aangeboden aan de minister van Economische Zaken. Deze adviesnota werd opgesteld op basis van het verzoek van de minister om op het gebied van de consumentenbescherming onderzoek te verrichten, ten einde de belangen van de consument zo goed mogelijk te kunnen behartigen. Uit het onderzoek is gebleken dat de problematiek rondom de consumentenbescherming in drie onderwerpen kan worden verdeeld nl.: 1. de bestaande en de ontbrekende weten regelgeving; 2. de benodigde organisatie om o.a. geschillen tussen consument en verkoper te kunnen behandelen en op te kunnen lossen; 3. Voorlichting/informatie om de kennis van de consument op dit gebied te verbreden. Aan de hand van het uitgebrachte rapport werd een werkgroep ingesteld die de consumentenproblematiek moet aanpakken. In de werkgroep werden vertegenwoordigers benoemd van de DEZHI, DWJZ, Bureau Huur -en consumentenzaken (BHC), Aruba Trade and industry Association (ATIA) en een vertegenwoordiger van het bureau van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur. Taken van de werkgroep zijn o.a. om zorg te dragen van de ontbrekende weten regelgeving, reorganisatie van de BHC en de consument voorlichten van zijn rechten en plichten. 27


3.3.9 Ministerie van Economische Ontwikkeling in Curaçao In opdracht van de Minister van Economische Zaken, werd een dienstreis naar het Ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO) in Curaçao verricht. Doel van de dienstreis was om o.a. inzicht te krijgen in de werkzaamheden van het MEO om zodanig deze te vergelijken met die van de Directie Economische Zaken, Handel en Industrie (DEZHI) in Aruba en om inzicht te krijgen in de wijze waarop consumentenzaken op Curaçao worden behandeld. Informatie over onderwerpen zoals het pakket gereguleerde producten, broodprijzen, kippeneieren en controle werkzaamheden werden met de collega’s van het MEO uitgewisseld. Verder werd het Bureau Telecommunicatie en Post bezocht ter uitwisseling van informatie over de aardolieproducten en LPG- gas voor huishoudelijk gebruik. Ter verkrijging en uitwisseling van informatie op het gebied van consumentenzaken werden de Ombudsman en de ‘Fundacion pa Konsumido’ bezocht. De dienstreis heeft eveneens gediend om het nodige contact te leggen voor verdere medewerking en informatieverwisseling met deze nieuwe opgerichte instanties te Curaçao.

Medewerkers van de afdeling Implementatie Economisch Beleid: Buchi Lue, Suhailah Maduro, Sonia Kock en Raul Croes

28


4 Vestiging van Bedrijven (VVB) 4.1 Inleiding In het Landsbesluit van 19 juli 1990 no. 55, wordt de opneming bepaald van de geldende tekst van de “Vestigingsverordening bedrijven” in de afzonderlijke afdeling van het Afkondigingblad van Aruba. Wijzigingen hierop zijn aangebracht bij AB’s 1997 no’s. 33 en 34 en AB 2008 no. 63. Deze landsverordening en de ter uitvoering daarvan uitgevaardigde landsbesluiten, verstaat, met ingang van 1 januari 2009, onder zaak, elke onderneming, waarin enig bedrijf, door wie ook, wordt uitgeoefend. Rechtspersonen en natuurlijke personen die steeds geacht zijn om een zaak in de zin van deze landsverordening te drijven zijn het volgende:  Vennootschappen, t.w. N.V., V.B.A. en A.V.V. en de bestuurders daarvan;  coöperatieve verenigingen (C.V.);  importeurs, agenten, tussenhandelaars;  vennoten, met uitzondering van de op Aruba geboren Nederlanders die de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt, van een vennootschap onder een firma (V.O.F.) en van een vennootschap en commandite met uitzondering evenwel van de commanditaire vennoot;  eigenaren van eenmanszaken, met uitzondering van de op Aruba geboren Nederlanders die de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt. Filialen, bijkantoren en andere nederzettingen van zaken worden ten aanzien van de bepalingen van deze landsverordening als afzonderlijke zaken beschouwd. Volgens deze landsverordening wordt een zaak gevestigd, wanneer het bedrijf ten aanzien van het publiek aanvangt. Volgens artikel 2 van deze landsverordening is het verboden zonder een daartoe strekkende vergunning van de Minister van Economische Zaken: a. een zaak te vestigen en te drijven of te doen drijven; b. een zaak te doen vestigen en te drijven of te doen drijven; c. een zaak over te nemen en te drijven of te doen drijven; d. een zaak te doen overnemen en te drijven of te doen drijven; e. een zaak voort te zetten of te doen voortzetten; f. een zaak ten aanzien van het publiek te verplaatsen; g. een zaak van aard te wijzigen. De landsverordening Vestigingsverordening bedrijven is niet van toepassing op:  bedrijven in de Vrije Zone (artikel 6 lid 1, Landsverordening vrije zones, AB 1998 No. GT 7);  krediet instellingen (artikel 1 lid 1, Landsverordening toezicht kredietwezen, AB 1998 No. 16);  Verzekeringsmaatschappijen (artikel 2 lid 5, Landsverordening toezicht verzekeringsbedrijf, AB 2000 No. 82);  straatventers (artikel 3 sub b, Landsverordening Vestigingsverordening bedrijven, AB 1990 No. GT 55 en artikel 45, Algemene Politieverordening, AB 1995 No. GT 8);  de in Aruba geboren Nederlanders, die de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt. Verder kan deze landsverordening worden aangehaald als Vestigingsverordening bedrijven. De afdeling VVB ontvangt en neemt in behandeling verzoekschriften inzake:

29




vestiging van een nieuw bedrijf in Aruba (m.u.v. degenen waarop de landsverordening Vestigingsverordening bedrijven niet van toepassing is);  wijzigingen en uitbreiding van een vergunning;  optreding van anderen dan op Aruba geboren Nederlanders als bestuurder van een naamloze vennootschap (N.V.), vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (V.B.A.) en Aruba vrijgestelde vennootschap (A.V.V.);  intrekking van een vergunning;  vervallen verklaren van vergunningen;  deponeren van ingediende verzoekschriften; Alle ingediende verzoekschriften dienen voorzien te zijn van de nodige bescheiden (voor zover van toepassing) om in behandeling te worden genomen. Sedert 1 september 2009, met de introductie van het nieuwe “Legesbesluit Directie Economische Zaken, Handel en Industrie” (AB 2009 no. 74), wordt geen verzoek in behandeling genomen alvorens een bewijs is overgelegd dat het daarvoor verschuldigde bedrag aan leges is voldaan. Bovendien dient een verzoek voorzien te zijn van een plakzegel van Afl. 4,- om als zodanig geaccepteerd te kunnen worden, zulks conform de Zegelverordening (AB 1998 No. GT 1). Te zijner tijd zal de verzoeker een oproepingsbrief ontvangen i.v.m. een uitnodiging voor een persoonlijk gesprek met een specifieke adviesmedewerker om verdere inlichtingen te verstrekken i.v.m. ingediend verzoekschrift. Volgens artikel 8 lid 1 van AB 1990 No. GT 55, is de Kamer van Koophandel verplicht om advies m.b.t. verlening, weigering of intrekking van een vergunning te verstrekken. Nadat genoemd gesprek is afgerond en alle nodige bescheiden zijn ingeleverd en advies van KvK aan DEZHI is verstrekt, wordt het verzoek door de behandelende adviesmedewerker geëvalueerd en deze maakt het advies en de desbetreffende concept Ministeriele beschikking(en) terzake. Het advies is gericht aan de Directeur DEZHI en wordt door het Afdelingshoofd ondertekend, waarna de Directeur DEZHI namens de Minister van Economische Zaken een beslissing op het verzoek neemt door de concept M.B.’s te ondertekenen. In alle gevallen dient rekening te worden gehouden met een adequate vestigingsplaats en de te ontplooien activiteiten dienen per vestigingsplaats zoveel mogelijk verband te houden met elkaar. Dit hoofdstuk zal een beschrijving geven van de doelstelling en taken van de afdeling VVB en een vergelijking in getekende en afgegeven vestigingsvergunningen in 2010 t.o.v. 2009. Deze vergelijkingen worden duidelijk in tabellen en staafdiagrammen geïllustreerd. Vervolgens in paragraaf 5.5, worden de bijzondere taken en projecten beschreven die door de adviesmedewerkers, in samenwerking met andere medewerkers en het Hoofd van de afdeling VVB, gedaan waren gedurende jaar 2010. Als laatste wordt een korte beschrijving weergegeven van de LAR zaken die in 2010 behandeld waren en die nog behandeld moeten worden in 2011.

4.2 Doelstelling Het bevorderen van een degelijke naleving van de Vestigingsverordening Bedrijven en het reguleren van de lokale handel door middel van het afgeven van vestigingsvergunningen. Het monitoren van bedrijfsvestiging ontwikkelingen en het uitvoeren van controle op de naleving van de vestigingsverordening op Aruba.

4.3 Taken De afdeling VVB is belast met:  de advisering inzake de toekenning van vestigingsvergunningen in het kader van de Vestigingsverordening Bedrijven;  het verrichten van onderzoek naar vraagstukken betreffende het Vestigingsbeleid;  het verstrekken van inlichtingen zowel aan lokale als aan buitenlandse belangstellende 30


kandidaat ondernemers;  het bijhouden en analyseren en evalueren van de ontwikkeling en de gegevens van de data base “Registratie Vestigingsvergunningen” (RVV);  het verrichten van administratieve werkzaamheden t.b.v. de afdeling;  het archiveren van de stukken betreffende verzoeken en het bijhouden van de database “Archief”;  de controle op de naleving van de Vestigingsverordening Bedrijven, waaronder het optreden bij overtredingen;  de uitvoering van alle voorkomende werkzaamheden die noodzakelijk zijn voor het behalen van doelstelling van DEZHI in het algemeen en van de afdeling VVB in het bijzonder.

4.4 Aantal ingediende verzoekschriften in 2011 Het aantal verzoekschriften ingediend gedurende 2011 kwam op 926. In het jaar 2010 waren 700 verzoekschriften ingediend. Het aantal ingediende verzoekschriften in 2011 is met 32% gestegen ten opzichte van het jaar 2010. Dit als gevolg van de verlaging van een aantal legestarieven in het Legesbesluit Directie Economische Zaken, Handel en Industrie per 1 januari 2011. Van de 926 ingediende verzoekschriften in 2011, zijn in totaal 692 verzoekschriften afgewerkt, zulks met een resultaat van 892 door de directeur DEZHI getekende vergunningen. Onderstaande tabel geeft weer een illustratie van de genoemde getekende vergunningen per soort. Tabel 4.1.: Getekende vestigingsvergunningen in 2011 van in 2011 ingediende verzoekschriften

Soort vergunningen die betrekking hebben op afgewerkte verzoekschriften ingediend in 2011

Aantal per soort vergunning

Beherende Vennoot van een C.V. Directie Eenmanszaak + overname zaken Filiaal Nieuwe N.V. Nieuwe VBA Overige Wijzigingen Overplaatsing Overplaatsing + overige wijziging Overplaatsing + directie Overplaatsing + uitbreiding Overplaatsing + wijziging aard Overplaatsing + filiaal Doeluitbreiding V.O.F. Wijziging aard

0 213 200 71 189 23 25 122 7 0 9 7 1 12 0 13

Totaal

892

Bron: DEZHI

31


4.5 Trends in getekende vestigingsvergunningen en ontvangsten Het aantal getekende vestigingsvergunningen (Ministeriële Beschikkingen) gedurende 2011 kwam op 990. Dit is een stijging van 68 getekende vestigingsvergunningen ten opzichte van jaar 2010. In tabel 5.4.1 volgt een specificatie hiervan. De betreffende getekende vestigingsvergunningen hebben betrekking op zowel in 2011, als eerder ingediende verzoekschriften. Tabel 4.2.: Vergelijking in 2011 getekende vestigingsvergunningen t.o.v. 2010

Soorten Vestigingsvergunningen

Nieuwe N.V.'s Nieuwe VBA Beherende vennoot van een C.V. Nieuwe V.O.F. Nieuwe Eenmanszaken + overname EZ Nieuwe filialen Overplaatsing zaken Directievergunningen Doeluitbreidingen Overige wijzigingen Wijziging aard Overplaatsing zaken + overige wijzigingen Overplaatsing zaken + Wijziging aard Totaal

Aantal in 2011 getekend

Aantal in 2010 getekend

Verschil in aantal getekend verg. in 2011 t.o.v. 2010

220 21 0 0 199 68 147 250 21 33 24 3 4 990

263 0 0 3 176 56 79 281 14 28 5 8 9 922

-43 21 0 -3 23 12 68 -31 7 5 19 -5 -5 68

Bron: DEZHI

32


Cirkel diagram 1: Verdeling in 2011 getekende vestigingsvergunningen

Overige wijzigingen 3,333%

Wijziging aard 2,424%

Overplaatsing zaken + overige wijzigingen ,303%

Overplaatsing zaken + Wijziging aard ,404%

Doeluitbreidingen 2,121%

Nieuwe VBA 2,121% Nieuwe N.V.'s 22,222% Directievergunningen 25,2%

Beherende vennoot van een C.V. ,00%

Nieuwe Eenmanszaken + overname EZ 20,101%

Nieuwe V.O.F. ,00%

Overplaatsing zaken 14,848% Nieuwe filialen 6,869% Bron: DEZHI

Uit de vorenstaande cirkel diagram is o.a. af te leiden dat de vergunningen m.b.t. het optreden als bestuurder van een N.V., overplaatsing van zaken en tot het vestigen van nieuwe zaken, hetzij in de vorm van N.V. of eenmanszaak, voor het grootste deel uitmaken van de in 2011 getekende vestigingsvergunningen. Tabel 4.3: Getekende vestigingsvergunningen over de periode 2006-2011

Soorten vestigingsvergunningen Nieuwe zaken Overplaatsing zaken Directievergunningen Doeluitbreidingen + overige vergunningen Totaal

Verschil 2011 t.o.v. 2010 in %

2006

2007

2008

2009

2010

2011

614 112 285

356 100 179

400 117 205

503 106 240

498 79 281

508 147 250

2,0% 86,1% -11,0%

99

74

103

123

64

85

32%

1.110

709

825

972

922

990

7,0%

Bron DEZHI

In de bovenstaande tabel is, voor wat betreft de totaliteit van de in 2011 getekende vestigingsvergunningen, een stijging van 7.0 % (zoals al bij tabel 5.4.2. weergegeven is) te constateren t.o.v. 2010. Deze stijging is hoofdzakelijk het gevolg van de extra inzet van de 33


adviesmedewerkers, junior adviesmedewerker, alsmede het gevolg van de intensieve controle in de hotel- en toeristische zone. Het volgende is een illustratie van tabel 5.4.2 in de vorm van een staafdiagram. Staafdiagram 1: Getekende vestigingsvergunningen over de periode 2006-2011 700 600 Nieuwe zaken

500

Overplaatsing zaken

400 300

Directievergunningen

200 Doeluitbreidingen + overige vergunningen

100 0

Bron: DEZHI

De in 2011 getekende vestigingsvergunningen vallen onder diverse bedrijfssectoren. Deze tabel geeft weer een overzicht van de in 2011 getekende vestigingsvergunningen van de top vijf meest voorkomende bedrijfssectoren. Deze vergunningen hebben betrekking op nieuwe zaken (EZ, N.V.’s, VBA’s en filialen) en op overige vergunningssoorten (doeluitbreidingen, directie, overplaatsing en overige wijzigingen) gerelateerd aan genoemde bedrijfsactiviteiten. Tabel 4.4: De vijf meest voorkomende bedrijfssectoren in 2011 Soorten Bedrijfsactiviteiten Koffiehuis-restaurant en andere eetgelegenheid Bouw- en constructiebedrijf Kleinhandel in kledingzaken en accessoires Onroerend goed activiteiten Kleinhandel in o.a. levensmiddelen, dranken of tabak

Aantal getekende vestigingsvergunningen 100 87 81 80 77

Bron: DEZHI

34

Van aantal nieuwe zaken 54 44 40 30 38

Van aantal overige vergunningen 46 43 41 50 39


Tabel 4.5: Maandelijkse overzicht ontvangen leges van afgehaalde vestigingsvergunningen (in Afl.) in 2011, 2010, 2009, 2008 en 2007 Maand Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal

Totale inkomsten 2011 28.400 40.400 45.075 57.975 36.475 34.250 26.950 27.550 44.675 30.550 32.975 31.025 436.300





Bron: DEZHI

Uit bovengenoemde tabel is een daling te constateren van de totale legesinkomsten in het jaar 2011 t.o.v. het jaar 2010. De oorzaak hiervan is de verlaging van een aantal legestarieven in het Legesbesluit Directie Economische Zaken, Handel en Industrie, welke per 1 januari 2011 door de Regering geïntroduceerd werd ter stimulering van de Arubaanse economie. Tabel 4.6: Overzicht ontvangen leges van afgehaalde vestigingsvergunningen (in Afl.) in jaar 2011 onderverdeeld in inkomsten conform oud Legesbesluit en nieuw Legesbesluit D.E.Z.H.I. Totale

Totale

inkomsten

inkomsten

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus

oud Legesbesluit 6.600 5.000 5.000 6.475 2.800 8.625 2.600 3.800

nieuw Legesbesluit 21.800 35.400 40.075 51.500 33.675 25.625 24.350 23.750

September

5.025

39.650

Oktober November December Totaal

5.600 7.650 2.150 61.325

24.950 25.325 28.875 374.975

Maand

Bron: DEZHI

In 2010 waren de totale inkomsten van de leges voor afgehaalde vestigingsvergunningen Afl. 857.500,-. Gedurende 2011 kwam de totale inkomsten van de leges voor afgehaalde vestigingsvergunningen op een bedrag van Afl. 436.300,-. Dit bedrag is een daling van Afl. 35


421.200,- (49%) ten opzichte van 2010 zoals vermeld in paragraaf 5.4 onder tabel 5.4.4. Wat de genoemde totale inkomsten van 2011 betreft, zij opgemerkt dat de totale inkomsten verdeeld zijn in inkomsten conform oud- (AB2009 no. 74) en nieuw (AB2010 no. 104) Legesbesluit zoals vermeld in eerder genoemde tabel 5.4.4.1. Van het totaal inkomsten Afl. 374.975,-- van 2011, conform nieuw Legesbesluit, dient er een bedrag van Afl. 1.900,-gerestitueerd te worden door Directie Financiën i.v.m. o.a. afgewezen vestigings- en directievergunningen. De volgende staafdiagram geeft wederom een illustratie van de verschillen tussen 2011, 2010, 2009, 2008 en 2007 weer. Staafdiagram 2: Maandelijkse overzicht ontvangen leges vestigingsvergunningen (in Afl.) in 2011, 2010, 2009, 2008 en 2007 140.000 120.000 100.000 Totale inkomsten 2011

80.000

Totale inkomsten 2010

60.000


40.000


20.000


000

Bron: DEZHI

4.6 Bijzondere taken, projecten in behandeling en diversen In 2011 heeft de afdeling VVB zich bezig gehouden met diverse bijzondere taken en projecten. Deze worden als volgt weergegeven, waarna nader omschreven: 1. Toepassing en introductie nieuwe Legesbesluit DEZHI i.v.m. vooruitbetaling leges en verlaging leges voor een aantal vergunningssoorten; 2. Aanpassing van de op 1 februari 2006 geïntroduceerde beleidsrichtlijnen; 3. Controlewerkzaamheden toeristische- en hotelzone; 4. Algemene controle op bedrijven en achterstallige leges; 5. Opgestelde beleidsnota “Voorstelling ter bevordering van de bedrijfsvestiging in het oostelijke gedeelte van Aruba, in het bijzonder San Nicolas”; 6. Deponeren oude verzoekschriften waarvan belanghebbende door de jaren heen geen verdere belangstelling hebben getoond.

36


4.6.1 Toepassing en introductie nieuwe Legesbesluit vooruitbetaling leges en verlaging leges voor vergunningssoorten

DEZHI i.v.m. een aantal

Om de bedrijvigheid op Aruba te stimuleren is het Landsbesluit, houdende algemene maatregelen, van 31 december 2010 tot wijziging van het Legesbesluit Directie Economische Zaken, Handel en Industrie 2009, m.b.t. verlaging legestarieven van een aantal vergunningssoorten, bij AB 2010 no. 104, afgekondigd en treedt in werking met ingang van 1 januari 2011. Met de introductie van genoemd “Legesbesluit, Directie Economische Zaken, Handel en Industrie” (AB 2009 no. 74, zoals gewijzigd bij AB 2010 no. 104) worden de vergunningen vooruit betaald, hetgeen inhoudt dat het verschuldigde bedrag aan leges betaald moet worden alvorens een verzoek in behandeling wordt genomen. Hierdoor wordt de inkomsten derving geminimaliseerd en de opbrengsten voor de Landskas, wat vestigingsvergunningen betreft, beter controleerbaar. De inning van de verschuldigde leges, zowel conform oud- en nieuw Legesbesluit, worden sedert september 2009 gedaan door storting op een bankrekening van de Directie Financiën.

4.6.2 Aanpassing beleidsrichtlijnen

van

de

op

1

februari

2006

geïntroduceerde

Bij de toepassing van de beleidsrichtlijnen inzake vestigingsvergunningen is gebleken dat deze richtlijnen nog enkele aanpassingen behoeft voor een effectievere toepassing daarvan. De beleidsrichtlijnen zijn intern besproken en in de laatste kwartaal van 2010 is een nota opgesteld. De Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur heeft in september 2011 besloten om enige in te dienen documenten m.b.t. aanvragen voor vestigingsvergunningen, afgeschaft. Dit voor een meer klantgerichte en efficiëntere behandeling van verzoeken voor vestiging van bedrijven. De beleidsrichtlijnen zijn per 16 september 2011 i.v.m. het voren gestelde aangepast.

4.6.3 Controle Toeristische- en Hotelzone Op verzoek van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur werd begin februari 2011 een intensieve controle verricht op bedrijven gevestigd in de toeristische en hotelzone. Deze werkzaamheden werden verrichten door 2 controleurs en andere medewerkers van de afdeling. In de voormelde gecontroleerde zone is gebleken dat er 384 bedrijven zijn gevestigd, w.o. kiosken/karretjes inbegrepen. Deze bedrijven zijn onderverdeeld in verschillende bedrijfsvormen en bedrijfssoorten, met de N.V. en de eenmanszaak als dominerende bedrijfsvormen. De high-five bedrijfssoorten waren als volgt: 1. koffiehuisrestaurant; 2. kleding en -accessoires; 3. watersportactiviteiten; 4. souvenirartikelen; 5. hotels, casino’s, condominia e.a. verblijfsaccommodaties. Van de gecontroleerde (384) bedrijven hadden 227 bedrijven alles in orde, terwijl 157 bedrijven in overtreding waren met de “Vestigingsverordening Bedrijven” of niet ingeschreven in het Handelsregister van de KvK. De overtredingen zijn o.a. geen filiaalvergunning, vestigingsplaats klopt niet met de vestigingsvergunning, N.V. en/of bestuurder hadden geen vergunning. Er zijn geen maatregelen genomen zoals het sluiten van het bedrijf wat normaliter het geval moet zijn. De eigenaars van deze bedrijven zijn geïnformeerd dat zij bij de DEZHI langs moeten gaan 37


om hun vestiging te regelen. Hiervan is voor een groot deel gehoor gegeven en zijn langs gekomen om e.e.a. te regelen, terwijl bij her-controle de rest nog eens hierop werden geattendeerd. Naast voornoemde controle hebben de controleurs van de afdeling ook andere bedrijven in de omgeving van Palm Beach, Noord, Westpunt en Malmok gecontroleerd.

4.6.4

Algemene controle op bedrijven en achterstallige leges

De controleurs hebben zowel in de omgeving van Noord en op andere plaatsen een aantal van 209 algemene controles gedaan bij verschillende bedrijven. In totaal werden 60 overtredingen, zoals overplaatsing van een zaak, ontbreken van een directievergunning en/of vestiging van een zaak zonder de daartoe vereiste vergunning, geconstateerd. Betrokkenen werden degelijk hierop geattendeerd. Tabel 4.7: Controle van bedrijven Resultaat van verrichte controles

Jaar 2009

Jaar 2010

Jaar 2011

Geen overtreding (in orde)

41

24

149

Geconstateerde overtreding

39

3

60

Zaak gesloten

0

0

0

Totaal verrichte controles

80

27

209

Bron: DEZHI

Bij de afdeling VVB, sectie Controle, is een project gaande met betrekking tot vergunningen die in de periode van 2000 tot en met 2011 door of namens de Minister van Economische Zaken getekend zijn en die nog steeds niet door de belanghebbenden zijn afgehaald. Dit heeft betrekking op afgehandelde verzoekschriften ingediend vóór 1 september 2009 In casu gaat het om bedrijven die actief kunnen zijn zonder de verschuldigde leges aan vestigingsvergunningen te hebben betaald, bedrijven die nooit actief zijn geweest of bedrijven die niet meer actief zijn. Een database wordt voor dit doel gebruikt, waarbij de namen van de bedrijven, de nog te betalen bedragen en andere relevante gegevens vermeld zijn. De te controleren bedrijven, verspreid over de verschillende regio’s, worden in principe persoonlijk bezocht. Bij wijziging van de vestigingsplaats of het woonadres worden deze, indien mogelijk, telefonisch benaderd. De bevindingen bij deze controles worden door de controleur in de database toegevoegd, waarop de controleur hierop nadere hercontroles moet verrichten. Gegevens en resultaten van dit project worden in de volgende tabellen weergegeven.

38


Tabel 4.8: Controles van de achterstallige leges van de periode 2000 t/m 2011

Vergunningen getekend in de periode 2000 t/m 2011

Aantal controles in 2011

Totaal achterstallige leges

Totaal ontvangsten van achterstallige leges t/m dec. 2011 in Afl.

Totaal (te) vervallen na controle t/m dec. 2011 in Afl.

Totaal nog te ontvangen achterstallige leges t/m dec. 2011 in Afl.

2000-2004

0

539125

150750

17075

371300

2005

0

194925

91475

2000

101450

2006

0

105675

37075

2625

65975

2007

0

71500

43950

800

26750

2008

0

100625

34000

2000

64625

2009

0

148450

35225

0

113225

2010-2011

0

70450

38200

0

32250

Totaal:

0

1230750

430675

24500

775575

Bron: DEZHI

Uit het bovenstaande is te constateren dat het totaal nog te ontvangen achterstallige leges van de periode 2000 t/m december 2011, een bedrag van Afl. 775.575,- betreft. Met de introductie per 1 september 2009 van het Legesbesluit Directie Economische Zaken, Handel en Industrie 2009 (AB 2009 no. 74) (vooruitbetaling Leges) is de inkomstenderving voor Landskas gedaald, terwijl de dubieuze debiteuren worden geëlimineerd. De achterstallige leges voor wat betreft de jaren 2010 en 2011 hebben betrekking op verzoeken van vóór 1 september 2009.

4.6.5 Opgestelde beleidsnota “Voorstelling ter bevordering van de bedrijfsvestiging in het oostelijke gedeelte van Aruba, in het bijzonder San Nicolas” In opdracht van de cursus “Beleid maken, Beleid schrijven” is een beleidsnota opgesteld m.b.t. de vestiging van bedrijven in het oostelijke gedeelte van het eiland, in het bijzonder voor San Nicolas. Dit advies nota is opgesteld ten behoeve van de Minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur met aanbevelingen om de bedrijfsvestiging in San Nicolas en omgeving te bevorderen. Aangezien de vestiging van bedrijven in San Nicolas in vergelijking met Oranjestad en andere regio heel laag is, is deze nota opgesteld waarin gesteld wordt welke de mogelijke problemen, oorzaken, doelstellingen en te nemen maatregelen zijn.

4.6.6 Deponeren oude verzoekschriften waarvan belanghebbende door de jaren heen geen verdere belangstelling hebben getoond Vanaf juni 2009 is de afdeling bezig om verzoekschriften te deponeren die jaren teruggaan en waarvoor belanghebbende(n) geen verdere interesse daartoe hebben getoond. Genoemde documenten worden ter opberging bij het Bureau Interne Diensten aangeboden. In 2011 is een totaal van 380 verzoekschriften gedeponeerd. In totaal is tot en met 31 december 2011 in totaal 1030 verzoekschriften gedeponeerd. Dit proces zal doorgaan totdat alle soortgelijke verzoekschriften zijn gedeponeerd.

39


Afdeling Vestiging van Bedrijven: Rachel Ridderstap, Ester Ramirez, Marycelly Ras, Reina Ruiz, Rhudy Donata, Emy Hart, Mary Baarh

40


5 Economisch Beleid en Ontwikkelingssamenwerking 5.1 Sectie Economisch Beleid 5.1.1 Doelstelling Het formuleren, monitoren en evalueren van het jaarlijks economisch beleid.

5.1.2 Taken De sectie EB heeft de volgende taken:  Het monitoren en analyseren van actuele en Arubaanse economische ontwikkelingen;  Het maken van economische projecties met gebruik van het macro-economisch model MARUBA;  Het verrichten van sociaaleconomisch onderzoeken. Het monitoren van de actuele internationale en Arubaanse economische ontwikkelingen. Het maken van economische projecties.

5.1.3 Economic outlook De Aruba Economic Outlook wordt jaarlijks sinds 2007 opgesteld. Deze publicatie geeft de belangrijkste actuele internationale en Arubaanse economische ontwikkelingen weer, en bevat ook een economische vooruitblik namelijk de economische projecties. Het macro-economisch model MARUBA wordt gebruikt voor het maken van deze economische projecties. Actuele internationale en Arubaanse economische ontwikkelingen dienen als input bij het maken van deze projecties. Ook vindt herziening van het betreffende jaar op basis van actuele beschikbare informatie. In 2011 zijn de volgende taken verricht bij het opstellen van de Aruba Economic Outlook 2011 en 2012:  Individuele gesprekken met leden van de Commissie Macromodel. In deze gesprekken werden de assumpties voor de economische projecties besproken;  Individuele gesprekken met belangrijke stakeholders zoals AHATA, ATIA, ATA, MAMBO, Kamer van Koophandel, Albo N.V., AAA N.V., Aruba Bank, WEB N.V., ELMAR N.V., Setar N.V. Doel van deze gesprekken was het vergaren van informatie over de Arubaanse economie vanuit het perspectief van elk stakeholder;  Bespreking van de assumpties met en presentatie van de Aruba Economic Outlook 2012 aan de Commissie Macromodel;  De Outlook 2011 is in 2011 opgesteld en gepubliceerd;  Opstellen Draft Outlook 2012.

5.1.4 Buitenlandse Missies Het internationale bedrijf Fitch Ratings bracht in 2011 een bezoek aan Aruba om de kredietwaardigheid van Aruba te toetsen. Deze is van invloed op de rating van de kredietwaardigheid van Land Aruba voor internationale investeerders. De DEZHI heeft overleg gehad met de delegatie om de economische projecties te bespreken.

5.1.5 Dienstverlening aan derden Op verzoek van de private sector zijn scenario’s uitgewerkt en zijn onder andere studenten van het middelbare onderwijs bijgestaan bij studieprojecten. 41


5.1.6 Het macro-economisch model MARUBA In 2011 werden de volgende activiteiten uitgevoerd door de personeelsleden van de afdeling Economische Beleid:  Onderhoud en updaten van het model;  Presentatie van de MARUBA model aan ambtenaren van Sint Maarten tijdens hun bezoek op Aruba;  Gastcollege over MARUBA aan de Universiteit van Aruba;  Voor een periode van twee weken training gevolgd in Nederland over onderhoud en gebruik;  Diverse presentaties aan de ATA over het MARUBA model en de TOERMESO;  Diverse notities gestuurd naar de minister.

5.1.7 Onderzoeken In 2011 zijn verschillende onderzoeken opgesteld:  Discussienota E-commerce;  Analyse Ontwikkeling Actieve en Nieuwe Bedrijven 2000- 2010;  Beleidsnota Microfinance i.s.m. de afdeling BEB.

5.1.8 Cursussen Deelname aan de volgende cursussen:  Verdiepingsmodule Leergangen Openbare Financiën 2011;  Cursus Beleid schrijven Beleid maken van Bestuursacademie Nederland/ Aruba.

5.1.9 Deelname diverse Deelname aan:  Coördinatie Commissie;  Toehoorder Nationale Commissie Klimaatverandering;  Commissie Armoedegrens;  Fourth Meeting of the High Level Advisory Committee: Review of the Economics of Climate Change in the Caribbean in Port-of-Spain, Trinidad and Tobago;  In country workshop in het kader van Klimaatverandering.

5.2 Sectie Ontwikkelingssamenwerking 5.2.1 Doelstelling Het coördineren van de ontwikkelingssamenwerking met Nederland en de Europese Unie.

5.2.2 Taken      

Het ontwikkelen van het sociaaleconomische beleid; Het verrichten van beleidsvoorbereidende studies en onderzoeken op sociaaleconomisch gebied; Het opstellen van richtinggevende beleidsnota’s en adviezen; Het voorbereiden en formuleren van sociaaleconomische ontwikkelingsplannen, zoals Meerjarenprogramma’s, het National Development Plan (NDP) en het National Integrated Strategic Plan (NISP); Het adviseren inzake de financiële samenwerking tussen Nederland en Aruba; Het voorbereiden en formuleren van het meerjaren- en jaarprogramma (MJP’s) met Nederland; 42


   

Het coördineren en begeleiden van de voorbereiding van de diverse projecten van de Fondo Desaroyo Aruba (FDA) in samenwerking met de directies, w.o. ook die van de twinnings-, stage- en uitzendregeling; Het adviseren en coördineren van de samenwerking met het UNDP; Het adviseren en coördineren van financiële samenwerking met de Europese Commissie, alsook de voorbereiding en uitvoering van de projecten; Het adviseren inzake overheidsprojecten.

5.2.3 Meerjarenprogramma’s 2006-2009 en 2010-2014 en het National Security Plan 2008-2012 De ontwikkelingssamenwerking ressorteert onder de Arubaanse Minister van Financiën, Communicatie, Utiliteiten en Energie. Conform het protocol tussen Nederland en Aruba voor wat betreft de bilaterale ontwikkelingssamenwerking, wordt de coördinatiefunctie namens Aruba, tot nu toe vervuld door de Directie Economische Zaken, Handel en Industrie (DEZHI). Opgemerkt dient te worden dat DEZHI zich thans alleen bezig houdt met de indiening van de diverse projecten en niet meer met de voorbereiding van de projecten. Dit wordt inmiddels geregeld door de adviseurs van de verschillende Ministers in samenwerking met de directies/diensten. Het FDA beheert de ontwikkelingsgelden uit Nederland en de gestorte middelen uit de begroting van Aruba conform het goedgekeurde meerjarenprogramma en de tussen de landen afgesproken procedureregels. De programma’s zijn een resultaat van de samenwerkingsvorm tussen Aruba en Nederland, zoals die werd vastgelegd in het protocol van afspraken van 15 mei 2000. Dit betekent dat de sectie ontwikkelingssamenwerking de indiening van de projecten conform de door de landen goedgekeurde procedureregels en programma’s coördineert. Het programma Nationaal Veiligheidsplan (NSP) geeft inhoud aan een overkoepelende visie met betrekking tot nationale veiligheid. Deze lange termijnvisie voor nationale veiligheid dient de koers aan te geven en het kader te scheppen voor de uitwerking van o.m. het programma Rechtshandhaving II, die het versterken van de diverse diensten m.b.t. de rechtshandhaving nastreefde (2008-2012), deze programma’s worden via de stichting FDA, gefinancierd uit de vrijgekomen middelen van de schuldensanering voor Aruba van de Nederlandse Ontwikkelingssamenwerking. Een participatief strategisch planningsproces is gehanteerd voor het ontwikkelen van dit veiligheidsplan. Dit programma is in de tweede helft van 2008 goedgekeurd en indertijd ook van start gegaan. Er is Afl. 62.5 miljoen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van dit programma. Tot en met december 2011 heeft Nederland Afl. 43 miljoen gestort, hiervan is tot en met eind 2011 Afl. 47 miljoen verplicht en/of in beoordeling bij FDA. Aruba heeft een additioneel bedrag van Afl. 4 miljoen gestort. Gedurende 2011 zijn voor het NSP 40 projectdossiers van projectdelen bij het FDA ingediend en zijn er 21 projectdelen goedgekeurd. Het eerste Rechtshandhavingprogramma (RHH1) is afgerond en de fondsen van de projectdelen die nog niet zijn uitgevoerd, zijn overgeheveld naar het NSP, die onder dit programma alsnog zullen worden uitgevoerd. Het Meerjarenprogramma (MJP) 2006-2009 is een vervolg op het eerste MJP dat de periode 2001-2005 betrof. Aangezien de uitvoering van de projecten uit het MJP 2006-2009 enorm is vertraagd en de overheid prioriteit hecht aan de projecten van “Producto Aruba” is in 2010 een nieuw MJP 2010-2014 opgesteld en goedgekeurd na overleg met de Nederlandse regering. Hierin is afgesproken dat 2 projecten uit het MJP 2006-2009, t.w. Ringweg 3 (mobiliteit) en Afvalverwerking 2e fase via “Public Private Partnership” (PPP) zullen worden uitgevoerd. Het MJP 2010-2014 behelst de projecten van “Producto Aruba” en de projecten die nog moesten worden uitgevoerd uit het MJP 2006-2009. Zie bijlage 1 voor een overzicht van de projecten van het MJP 2010-2014. 43


5.2.4 “Producto Aruba” De overheid heeft besloten om te investeren in infrastructurele en bouwkundige werken in de binnensteden van Oranjestad en San Nicolaas, in het onderhoud van een groot aantal scholen en overheidsgebouwen en in wijkvoorzieningen om de economie te stimuleren gezien de huidige wereldcrisis. Het dossier “E Producto Aruba” omvat een groot aantal projecten, maar alleen de volgende projecten worden door het FDA gefinancierd:  Restauratie binnenstad en omgeving voor Afl.. 16 miljoen: de doelstellingen van dit project zijn de revitalisatie en de verbetering van de leefbaarheid in de binnenstad door de aanpak van de parkeerproblematiek en de afsluiting van de straat voor het gemotoriseerde verkeer en het op strategische wijze aanbrengen van schaduwplekken;  Centro Historico Bestuurskantoor en Binnen Plein voor respectievelijk AFL. 11 miljoen en Afl. 8 miljoen: de bedoeling van dit project is de verbetering van de accommodatie van de bureaus van de ministers, het bevorderen van de efficiëntie van het landsbestuur door de concentratie van de ministers en hun stafleden en ondersteunende diensten onder een dak en het bevorderen van het gebruik van eigen overheidsgebouwen;  Civic Spine San Nicolaas 1e en 2e fase voor respectievelijk Afl. 2,3 miljoen en Afl. 22 miljoen: dit behelst de restauratie van de Watertoren van San Nicolaas middels het monumentenfonds en de uitbreiding van de bestaande overheidsgebouwen in de directe omgeving van de toren met een centrale plaats te midden van deze gebouwen;  Reparatie/renovatie Scholen voor Afl. 15 miljoen: dit betreft werkzaamheden aan de scholen zoals omheiningen, verharden van de terreinen, verfbeurten, dakrenovaties, groot onderhoud en nieuwbouw;  Wijkaanpak voor Afl. 11 miljoen: dit project tracht de leefbaarheid van de wijken te verbeteren d.m.v. betrokkenheid bij buurtgebeuren, vrij zijn van overlast, rekening houden met milieuaspecten, veiligheid, kindvriendelijkheid, toegankelijkheid, integratie, recreatie en het hoofd bieden aan het fenomeen “drop outs”.

5.2.5 Fondo Desaroyo Aruba (FDA) De belangrijkste taak van het FDA betreft het beheer van het fonds en behelst zowel de financiering van de projecten als de controle van de uitvoering van de projecten. Zij legt hierover verantwoording af aan Nederland en Aruba. Van de projecten in het MJP 2001-2005 zijn de meeste afgerond op een paar na. De meeste projecten van het MJP 2006-2009 en van het MJP 2010-2014, inclusief Producto Aruba zijn in uitvoering. Voor de programma’s, inclusief Producto Aruba, is tot en met 31 december 2011 meer dan Afl. 350 miljoen gegund aan projecten en hiervan is Afl. 246 miljoen betaald. Bijna Afl. 25 miljoen is goedgekeurd aan diverse projecten die nog niet verplicht zijn en er liggen Afl. 44 miljoen aan projecten die nog bij het FDA in beoordeling zijn. Het FDA-fonds heeft een resterend bedrag van Afl. 200,8 miljoen, waarvan Afl. 168 miljoen op time-deposits is bij de diverse banken en Afl. 32,8 miljoen bij de Centrale Bank van Aruba.

5.2.6 Stage- en Uitzendregeling Het meerjarenprogramma 2010-2014 stelde alleen voor 2010 een bedrag van Afl. 170.000,beschikbaar voor stages van medewerk(st)ers van Arubaanse overheidsinstanties en uitzendingen ten bate van Aruba. DEZHI coördineert de goedkeuring en de indiening van de stageverzoeken. De doelstelling van een stage is: het ontwikkelen van menselijk potentieel, dat zal bijdragen tot een gezonde economische, sociale, culturele en technologische ontwikkeling van Aruba. 44


In 2011 waren er 4 stages voor 2 personen van DEZHI, een van DOW en een van de ARA. Er was alleen 1 uitzendverzoek voor de IPA. In totaal werd Afl. 52.948,80 aan stages en uitzendingen besteed in 2011.

5.2.7 Het Europese Ontwikkelingsfonds (EOF) De werkzaamheden met betrekking tot projecten welke middels het EOF worden gefinancierd zijn de verantwoordelijkheid van de “Territorial Authorizing Officer (TAO)”, de directeur DEZHI. Uit het achtste EOF werden twee projecten gefinancierd, t.w.: het Nationaal (Archeologisch) Museum en het “Arikok National Park”. Het project Nationaal (Archeologisch) Museum Aruba is reeds in 2009 afgerond. T.a.v. het project Arikok National Park werd in 2010 het laatste deelproject, de “Alternative Energy Equipments and Other Supplies” aanbesteed. Dit werd in 2 lots onderverdeeld, n.l. Lot 1 voor de “Alternative Energy Equipments” die gegund is aan Stork Wescar Aruba N.V. en Lot 2 voor de “Other Supplies” die gegund is aan Antraco Aruba Group N.V.. Beide contracten hadden een duur van 5 maanden en intussen is het project “Other Supplies” in augustus 2011 afgerond. Het project “Alternative Energy Equipments” heeft een vertraging in de uitvoering en zal waarschijnlijk in mei 2012 worden opgeleverd. Tevens participeert Aruba in de Regionale projecten van de EU, waaronder het project “Strengthening the Integration of the British and Dutch OCTs in the Regional Response to HIV/AIDS through the Pan Caribbean Partnership Against HIV/AIDS (PANCAP)”, het project “Regional Risk Reduction Initiative (R3I)” en het project “Strengthening the Development of Small and Medium Enterprises of the British and Dutch OCTs in the Caribbean Region (SMEs Development)”. Deze projecten worden uit de resterende gelden van het 9 de EOF gefinancierd. Gedurende 2011 werd gewerkt aan het programma voor de besteding van de fondsen van het 10 e EOF. Conform beslissing van de regering zullen deze worden bestemd voor onderwijs. Hierdoor werd het “Single Program Document (SPD)” voor Aruba ondertekend op 28 oktober 2011 door de Minister van Justitie en Onderwijs en een vertegenwoordiger van de Europese Commissie (EC) bij de opening van het Europa Huis op Aruba, dat een onderzoekscentrum is t.a.v. innovatie.

5.2.8 Regionale Fondsen Europese Unie Regionaal HIV/AIDS programma Het 2e werkprogramma van het regionaal HIV/AIDS project “Strengthening the Integration of the British and Dutch OCTs in the Regional Response to HIV/AIDS through the Pan Caribbean Partnership Against HIV/AIDS (PANCAP)” werd vertraagd uitgevoerd. De fondsen voor het 3e werkprogramma werden niet overgemaakt, omdat er een meningsverschil ontstond tussen de EU en de PAHO t.a.v. de eigen inbreng van PAHO in het project. Hierdoor werden de projecten voor 2011 in mindere mate uitgevoerd. Het project wordt door de regionale fondsen van het 9 e EOF gefinancierd en betreft € 6 miljoen voor beide OCTs. Er werd gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuw “National Strategic Plan 2012-2016” met diverse stakeholders. Tevens werd deelgenomen aan verschillende workshops, seminars en training, waaronder het 2011 Caribbean HIV/AIDS Conference. De activiteiten rondom de herdenking van de AIDS epidemie, t.w. de AIDS Candle Light Memorial in mei en de Wereld Aids Dag op 1 december, werden wederom uitgevoerd. “Regional Risk Reduction Initiative (R3I)” De OCT R3I initiatief is een driejarig project (2009-2011) met een begroting van € 4,932 miljoen, dat ontwikkeld is om een vergrote en gecoördineerd niveau van risico vermindering te bereiken in zowel de Engelse als de Nederlandse LGO’s (Landen en Gebieden Overzee) in de Caribische Regio. Dit project dat door de Europese Unie wordt gefinancierd, wordt door het UNDP in Barbados gecoördineerd. 45


Het belangrijkste doel van dit initiatief is om het risico en de blootstelling van deze LGO’s aan de orde te stellen door middel van hen te voorzien van een optimaal netwerk van regionale infrastructuur, programma’s, modellen, beleid en protocollen, die bedoeld zijn tot de vermindering van het aantal slachtoffers en de minimalisering van de economische impact van deze rampen op deze eilanden. Intussen is de projectuitvoering verlengd met een jaar tot en met december 2012. Het Bureau Rampenbestrijding coördineert de participatie van Aruba in de verschillende activiteiten en bijeenkomsten van dit project. Samen met andere stakeholders zoals brandweer, KPA en Search and Rescue hebben ze deelgenomen aan verschillende trainingen en workshops in de regio. Ook heeft Aruba diverse computers en software ontvangen voor het GIS programma. Regionaal “Small and Medium Enterprises (SMEs)” programma Het project “Strengthening the Development of Small and Medium Enterprises (SMEs) of the British & Dutch OCTs in the Caribbean Region” heeft een begroting van €15 miljoen. Het project begon in 2010 en wordt gecoördineerd door de “Deputy Regional Authorizing Officer (DRAO)” van de BVI. Het belangrijkste doel van dit project is om de ontwikkeling van de Small en Medium Enterprises (SMEs) in de Britse en Nederlandse LGO te versterken om de sociale, economische en milieu kwetsbaarheid te verminderen d.m.v. het vergroten van de samenwerking en competentievermogen in de regio. Een vergrote ontwikkeling van Small en Medium Enterprises (SMEs) in de regio heeft als voordeel het voorzien van intersectorale verbindingen, upgrading van de productie en het verlenen van diensten en een verbeterde samenwerking van de bedrijven in de regio, zodat de regio zijn concurrentiepositie kan versterken ten opzichte van de globale economie. Aan het einde van 2011 is de overeenkomst getekend. De uitvoering van de activiteiten zullen in 2012 starten.

5.2.9

Andere EU projecten en programma’s

“Territorial Strategy for Innovation (TSI)” Dit project werd in mei 2011 goedgekeurd en loopt via de OCTA (LGO vereniging). Door de reorganisatie van de EC is dit project even vertraagd. Regionaal Statistiek project Dit project is ook pending en loopt ook via de OCTA. Het project is nog niet gestart. EUCARINET Eucarinet is een 4 jarig project dat door de EC wordt ondersteund en de hoofddoelstelling is het versterken van bi-regionale duurzaam dialoog over wetenschap en technologie tussen Europa en het Caribische gebied. Het project heeft 12 partners, 6 van de EU en 6 van het Caribische gebied, die elk diverse doelgroepen vertegenwoordigen zoals de wetenschappelijke sector, industrieën, de overheid en de civiele maatschappij. Een van de begunstigden van fit project is de Universiteit van Curaçao. Dit project moet nog starten.

5.2.10 Commissies Gedurende 2011 vertegenwoordigden de medewerkers van deze afdeling de Directie in diverse overheidscommissies zoals de AMTI, Coördinatie Commissie Centrale Bank van Aruba, Planoverleg Commissie, Commissie Monitoringsnetwerk Lucht en Water, Commissie Voorlichting Duurzame Economische Ontwikkeling, Commissie Coastal Zone Management, Monumentenraad, de Commissie Samenwerkingsprogramma Rechtshandhaving en de Adviescommissie Green Corridor.

46


Afdeling Economisch Beleid en Ontwikkelingssamenwerking: Lisette Tromp, Giovanni Ridderstaat en Vivian Loopstok

47


6 Buitenlandse Economische Betrekkingen en Investeringsbevordering 6.1 Taken De taken van deze afdeling houden in: Het adviseren inzake de internationale economische ontwikkelingen, in het bijzonder voor wat betreft de handel en handelsverdragen in het kader van integratieprocessen, en het adviseren inzake investeringspromotie en bevordering van de export. Om deze taken te kunnen uitvoeren is de afdeling belast met vraagstukken omtrent de economische integratieprocessen en andere internationale samenwerkingsverbanden door:  het volgen van de ontwikkelingen bij de Economic Commission for Latin America and the Caribbean (ECLAC), de Caribbean Development Cooperation Committee (CDCC) en de Association of Caribbean States (ACS), de General Agreement on Tariffs and Trade (GATT), General Agreement on Trade in Services (GATS), Trade Related Intellectual Properties (TRIPs) en Trade Related Investment Measures (TRIMs) en de Government Procurement Agreement (GPA) bij de World Trade Organization (WTO);  het volgen van de ontwikkelingen binnen de Europese Unie op het gebied van commerciële en andere samenwerkingsgebieden;  het bijwonen van conferenties, seminars, workshops en subregionale activiteiten m.b.t. bovengenoemde instellingen.  het bevorderen van de internationale handelsbetrekkingen van Aruba door:  het voorbereiden van en het participeren in handels- en investeringsbevordering missies;  het bijstaan van buitenlandse handelsmissies.  het deelnemen aan interdepartementale en private werkgroepen op het gebied van handel en investeringsbevordering;  het adviseren met betrekking tot investeringsmogelijkheden op Aruba door:  het opstellen van nota’s m.b.t. het beleid voor lokale en internationale investeringsbevordering;  het evalueren van verzoeken om investeringsmogelijkheden.  het ondersteunen van potentiële investeerders door:  het dienen als intermediair/liaison/coördinator voor investeerders met de overige Directies;  het bijstaan van potentiële investeerders door het verstrekken van noodzakelijke inlichtingen ten behoeve van hun businessplan of haalbaarheidsstudie;  het helpen voorbereiden van en het begeleiden van inkomende investeringspromotie missies;  het coördineren en begeleiden van investeerders op fact finding trips door het verzorgen van contacten en doen follow-up met de lokale instanties;  het assisteren bij het leggen van contacten met financieringsinstellingen;  het behulpzaam zijn bij het verkrijgen van de diverse benodigde vergunningen;  het afhandelen van verzoeken om algemene informatie van potentiële investeerders;  het evalueren en beoordelen van businessplannen en haalbaarheidsplannen van potentiële investeerders;  het ontwikkelen en onderhouden van promotiemateriaal ten behoeve van (potentiële) investeerders;  het deelnemen aan interdepartementale werkgroepen en commissies op het gebied van investeringsbevordering; 48


 

het bijwonen van conferenties, seminars, workshops en subregionale activiteiten op het gebied van investeringsbevordering; het uitvoeren van alle werkzaamheden die noodzakelijk zijn voor het behalen van de doelstelling van de Directie Economische Zaken, Handel en Industrie in het algemeen en van de afdeling Buitenlandse Economische Betrekkingen en Investeringsbevordering in het bijzonder.

6.2 Associatie met de Europese Unie De bepalingen van het LGO-besluit op het gebied van samenwerking inzake ontwikkelingsfinanciering zijn bedoeld om de duurzame ontwikkeling van de LGO te bevorderen, waarbij het accent ligt op de bestrijding van armoede. Deze samenwerking is tot dusver gefinancierd uit het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), het financieringsinstrument dat ook wordt gebruikt voor ontwikkelingssamenwerking met de ACS-staten. De looptijd van het huidige LGO-besluit, oorspronkelijk geldig tot en met 31 december 2011, is in 2007 verlengd tot 31 december 2013, zodat het einde ervan samenvalt met het einde van de geldigheidsduur van het tiende EOF (2008–2013). De Europese Commissie wenst de betrekkingen tussen de EU en de LGO in hun geheel in een breed perspectief opnieuw te bekijken en overweegt een substantiële herziening van de huidige associatie teneinde een nieuw partnerschap tussen de EU en de LGO te kunnen opzetten bij het verstrijken van het huidige LGO-besluit eind 2013. Onderzocht wordt hoe afstand kan worden genomen van de klassieke aanpak van de ontwikkelingssamenwerking en tegelijkertijd het concurrentievermogen van de LGO te versterken en hun integratie in de regionale en de wereldeconomie te bevorderen, rekening houdende met niet alleen de problemen waarmee zij zich geconfronteerd zien, maar ook het potentieel waarover zij beschikken. Om de weg te effenen voor zo’n modernisering bracht de Europese Commissie het Groenboek “De toekomstige betrekkingen tussen de EU en de landen en gebieden overzee” in juni 2008 uit. Met dit groenboek beoogde de Commissie de weg te banen voor toekomstige ontwikkelingen door een brede openbare discussie op gang te brengen over essentiële vraagstukken waarmee elke substantiële modernisering van de associatie gepaard zou gaan. Zij wilde met behulp daarvan uiteindelijk op een zo goed mogelijk geïnformeerde wijze kunnen bepalen hoe een geschikte beleidsrespons eruit zou moeten zien met het oog op een nieuwe langlopende strategie voor de associatie van de LGO met de Gemeenschap. In het kader hiervan is op 1 juli 2008 een openbare raadpleging aangevangen welke op 17 oktober 2008 eindigde. De bevindingen van deze openbare raadpleging zijn opgenomen in de mededeling van de Commissie van 6 november 2009, betreffende de “Elementen voor een nieuw partnerschap tussen de EU en de LGO”. De bedoeling is om de in deze mededeling aangegeven aspecten nader te onderzoeken en de werkzaamheden te intensiveren teneinde om gezamenlijk een nieuwe strategie voor de LGO uit te werken. In het kader van het regionale samenwerkingsprogramma van de Europese Commissie werd in juli 2010 een workshop “Strenghtening the Development of Small and Medium Enterprises (SMEs) of the British and Dutch OCTs in the Caribbean Region” voor de vijf Britse en zes Nederlandse LGO in Tortola, BVI, georganiseerd. Doel van deze workshop was om tot overeenstemming te komen wat betreft de prioriteitsstelling van de behoeftes door de respectieve LGO i.v.m. de aanbieding voor financiering bij de Europese Commissie van een gezamenlijk project ter versterking van de capaciteit van de Business Support Organizations (BSO) in de Britse en Nederlandse LGO m.b.t. het Midden- en Kleinbedrijf (MKB). De Arubaanse delegatie bestond uit vertegenwoordigers van de DEZHI, de Kamer van Koophandel en de Aruba Investment Bank. Over dit onderwerp is in 2011 nog geen implementatie programma ontwikkeld. 49


Gedurende het jaar 2011 is er zijdens DEZHI geen correspondentie ontvangen van de EU vertegenwoordiger en heeft DEZHI niet actief kunnen deelnemen. Twee belangrijke mededelingen/voorstellen van de commissies aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en sociaal Comité, en het Regionaal Comité zijn “Increasing the impact of EU Development Policy: an Agenda for Change” onder nummer COM(2011) 637 final, en “THE FUTURE APPROACH TO EU BUDGET SUPPORT TO THIRD COUNTRIES” onder nummer COM(2011) 638 final. De commissies vragen aan de Raad om de voorstellen goed te keuren en zo: - de EU begroting hulp efficiënter en effectiever te doen om ontwikkelings resultaten te bereiken en om de voorstellen te bekrachtigen, met betrekking tot bilaterale begrotings hulp, als een middel om, - de EU en Lid Staten te voorzien van een EU gecoördineerd benadering tot Begrotings Hulp. De leidende beginselen in dit voorstel zullen opgenomen worden in programmering en implementatie van de EU begrotings hulp.

Hier volgt een korte omschrijving van de voorstellen. De eerste mededeling is: “Increasing the impact of EU Development Policy: an Agenda for Change” REDUCING POVERTY IN A RAPIDLY CHANGING WORLD At a critical juncture - facing new global challenges, close to the 2015 target for achieving the Millennium Development Goals (MDGs) and in the midst of preparations for the next Multiannual Financial Framework (MFF) - the EU must choose the right mix of policies, tools and resources to be effective and efficient in the fight against poverty in the context of sustainable development. The Commission is proposing an Agenda for Change to strengthen Europe’s solidarity with the world’s developing nations in this fight. Changes on a number of fronts are called for. In particular, the EU must seek to focus its offer to partner countries where it can have the greatest impact and should concentrate its development cooperation in support of: – human rights, democracy and other key elements of good governance; – inclusive and sustainable growth for human development. To ensure best value for money, this should be accompanied by: – differentiated development partnerships; – coordinated EU action; – improved coherence among EU policies. EMBRACING THE AGENDA FOR CHANGE The Commission calls on the Council to endorse the proposed Agenda for Change which seeks to: – equip the EU with high-impact development policy and practice for the coming decade and give it a leading role in setting a comprehensive international development agenda up to and beyond 2015; – support the change needed in partner countries to bring about faster progress towards poverty reduction and the MDGs. The Commission services and EEAS will ensure that the guiding principles set out in this Communication are progressively reflected during the remainder of the current programming 50


cycle and in future programming documents, as well as in the proposals regarding the architecture, legislation and programming of future financial instruments for external action. Member States are urged to also implement the Agenda. De tweede medeling is: THE FUTURE APPROACH TO EU BUDGET SUPPORT TO THIRD COUNTRIES Budget support involves policy dialogue, financial transfers to the national treasury account of the partner country, performance assessment and capacity-building, based on partnership and mutual accountability. EU budget support is not a blank cheque, nor is it provided to every country. "Underlying principles" matter and policy dialogue is a key part of the package. Moreover, eligibility criteria have to be met before and during the programme and conditions need to be fulfilled before payments are made. This ensures that resources are used for their intended purposes, mitigates risks, and creates incentives for improved performance and results. It also creates incentives for our partner countries to improve their governments systems. A MODERN APPROACH TO BUDGET SUPPORT 1. Building on success EU budget support should continue to ensure a high degree of predictability, to put strong emphasis on development strategies that are nationally owned and to use performance related tranches. The Commission remains committed to results-based budget support operations and intends to further strengthen the assessment of progress and monitoring of outcomes, including by using process and output indicators, so as to better demonstrate and communicate the way EU budget support contributes to the development of partner countries. Improving the visibility of EU action and better communication of results will help maintain public support for development. 2. Responding to new development challenges and objectives The new approach should strengthen the contractual partnership on EU budget support between the EU and partner countries in order to build and consolidate democracies, pursue sustainable economic growth and eradicate poverty. This approach must be based on mutual accountability and shared commitment to fundamental values of human rights, democracy and the rule of law. It should enable greater differentiation of budget support operations, allowing the EU to respond better to the political, economic and social context of the partner country. It will require close coordination between Commission services, the EEAS and Member States. In order to better reflect these fundamental changes, EU general budget support should be referred to in future as "Good Governance and Development Contracts". Budget support eligibility criteria The Commission will continue to apply the existing three eligibility criteria while reinforcing each: -Stable macro-economic framework -National/sector policies and reforms. -Public financial management.

6.3 EU - LGO Forum Het negende jaarlijkse EU – LGO forum van 2010 werd van 1 – 4 maart 2011 in New Caledonië gehouden, terwijl de 2010 OCTA Ministeriële Conferentie op 28 februari, voorafgaand aan het forum, heeft plaatsgevonden. ARUBA heeft met een delegatie deelgenomen aan het Forum, maar DEZHI heeft niet kunnen deelnemen. 51


Het tiende jaarlijkse EU – LGO forum is gepland voor eind januari 2012, op 25 en 26 januari 2012 in Brussel. De 2011 OCTA Ministeriële Conferentie, zal op 23 en 24 januari plaats nemen. Voor 2012 is deelname door DEZHI wel gepland.

6.4 Economic Partnership Agreement (EPA) Op 16 december 2007 heeft de Europese Commissie een economische partnerschapsovereenkomst (EPO) met de CARIFORUM-landen, t.w. de CARICOM-staten en de Dominicaanse Republiek, geparafeerd. Dit economische samenwerkingsverdrag tussen de Europese Gemeenschap en de lidstaten enerzijds en de CARIFORUM-landen anderzijds werd op 15 oktober 2008 officieel getekend. Meer dan dertig jaar lang was de handel tussen de EU en de ACS-groep gebaseerd op tariefpreferenties van eerst de Lomé Conventies en later het Verdrag van Cotonou. Deze handelsregelingen voldeden echter niet geheel aan de WTO-voorschriften. De EPO daarentegen voldoet wel aan deze voorschriften. Deze allesomvattende handelsovereenkomst beoogt de bevordering van duurzame ontwikkeling, de totstandbrenging van een regionale markt tussen ontwikkelingslanden en de uitroeiing van armoede. De kern van de EPO is de totstandbrenging van een geïntegreerde regionale markt in het Caribische Gebied. De overeenkomst bevordert een geleidelijke harmonisatie van de buitentarieven van de CARIFORUM-staten op basis van de liberalisatie van de goederenstromen tussen de economieën in het Caribische Gebied. Door de EPO worden alle tarieven en contingenten voor de export van Caribische producten naar de EU opgeheven. Uitzonderingen hierop zijn tot voor kort suiker en rijst, waarvoor de handel uiteindelijk zal worden geliberaliseerd. Suriname en Guyana mogen vanaf 1 januari 2010 quotavrij rijst exporteren naar de EU. De Caribische landen zullen op hun beurt hun markten over een periode van 25 jaar geleidelijk openstellen.

6.5 Afgifte van uitvoercertificaten voor rijst en suiker t.b.v. de LGOindustrieën voor Aruba Rijst Met de wijziging van de bepalingen van de Regeling in- en uitvoer sector rijst in februari 2010, is de eis dat bij het aanvragen van invoercertificaten originele uitvoercertificaten dienen te worden overgelegd, komen te vervallen. Eveneens is de mogelijkheid dat in oktober op het onbenutte quotumdeel van de minst ontwikkelde LGO kan worden getrokken, niet meer van kracht. Uit de mededeling van de Commissie inzake het percentage van de totale toewijzing voor 2010 van de vastgestelde contingenten voor rijst, blijkt dat door de Nederlandse LGO voor 185 ton equivalent gedopte rijst oftewel voor 0,74%, gebruik is gemaakt. In 2009 bedroeg deze hoeveelheid voor de Nederlandse LGO 4.050 ton oftewel 16,27%. De daling van deze export is hoofdzakelijk toe te schrijven aan het resultaat van de vergadering van de Joint Working Party on Rice van de Europese Unie en de ACP-staten van november 2009, waarbij bepaald werd dat Suriname en Guyana vanaf 1 januari 2010 quotavrij en rechtenvrij rijst mogen exporteren naar de EU. Met als gevolg dat er geen voordeel meer is en niet aantrekkelijk is voor het Arubaanse rijst verwerkend bedrijf om hiervan gebruik te maken. Suiker Uit de Circulaire nr. 11.043 d.d. 29 december 2010 van het Hoofdproductschap Akkerbouw (HPA) werd bekend gemaakt dat de Europese Unie van plan is om een jaarlijks tariefcontingent dat loopt van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011, te openen voor de invoer van suiker 52


van GN-codes 1701 1190, 1701 9910 en 1701 9100, van oorsprong uit de Nederlandse Antillen tegen nulrecht. Voor de jaren 2011, 2012 en 2013 zijn respectievelijk 5.000 ton, 3.000 ton en 1.500 ton suiker beschikbaar. Het contingent wordt door de douane beheerd op basis van de volgorde waarin de aangiften ten invoer worden aanvaard, het principe van “wie het eerst komt, het eerst maalt”. In 2011 is verder geen correspondentie hierover ontvangen.

6.6 Beleidsplan “Binnenste Buiten” Het beleidsplan” Binnenste Buiten” voor het buitenlands economische beleid is in 2010 opgenomen in de Investeringsbeleidsnota. Dit beleidsplan, is diverse malen aan de minister van Economische Zaken overhandigd. Van de minister is echter geen bericht ontvangen betreffende de goedkeuring van het beleidsplan noch betreffende de uitvoering ervan. Dit beleidsplan inventariseert het huidige economische beleid, de externe relaties en omgeving van Aruba en draagt binnen het economische raamwerk voorstellen aan voor de formulering van een gestructureerd, consistent en aanvaardbaar buitenlands economisch beleid, dat groei mogelijkheden of voordelen biedt. De kern van dit beleidsplan is gebaseerd op het regeerprogramma “Arubariba”. De Minister-president heeft in de tussentijd de uitvoering van een onderdeel van dit beleid gecoördineerd met de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van Nederland voor de bevordering van de vestiging van Nederlandse bedrijven op Aruba voor het zaken doen met de Latijns Amerikaanse landen. In 2011 is op 14 juni aan de Minister van Economische Zaken aangeboden de beleidsnota “Binnenste Buiten: het pad naar hechte en duurzame relaties in de globaliserende wereld”. Deze nota beschrijft de beleidsvoornemens van de DEZHI op het gebied van buitenlandse economische betrekkingen ten aanzien van het bevorderen van internationale handel in goederen en diensten en het bevorderen van multilaterale en regionale economische samenwerkingsverbanden. Tevens is de minister gevraagd om haar commentaar, open aanmerkingen en tot slot haar beslissing dat deze nota haar instemming draagt zodat de DEZHI met het uitvoeren van dit beleidsonderdeel kan doorgaan. Hierop is geen schriftelijk antwoord ontvangen in 2011.

6.7 Beleidsnota Investeringsbevordering In 2009 is een aanzet gemaakt met de beleidsnota Investeringsbevordering. Deze is begin 2010 afgerond. De beleidsnota belicht aan de ene kant het vestigingsklimaat van Aruba en tracht hiermee een discussie aan te zwengelen over de wijze van samenwerking en veranderingen om een gunstig vestigingsklimaat te bereiken ter realisering van een kwalitatieve economische groei. Aan de andere kant wordt een aantal focussectoren voorgesteld dat de beoogde diversificatie dient te katalyseren. Zoals eerder genoemd, is het beleidsplan “Binnenste Buiten” in deze beleidsnota opgenomen. De bedoeling was om de kern van de beleidsnota met belanghebbenden en experts in Aruba te bespreken alvorens deze beleidsnota aan de minister te presenteren. In maart werd een presentatie georganiseerd en waren diverse belanghebbenden uitgenodigd. Deze presentatie diende echter afgelast te worden op verzoek van de minister. De minister wilde liever eerst een positie innemen ten opzichte van de inhoud van de beleidsnota. Deze is in september gepresenteerd. Van de minister is hierna echter geen bericht ontvangen betreffende de goedkeuring van de beleidsnota noch betreffende de uitvoering ervan.

53


Uit de taak omschrijving van ARINA (Aruba Investment Agency), en het feit dat DEZHI niet bij investeringsbevordering activiteiten wordt betrokken, wordt geconcludeerd dat ARINA investeringsbevordering activiteiten zal ontplooien. Noch schriftelijk, noch mondeling is echter door de Minister aan DEZHI geïnformeerd dat de investeringsbevordering activiteiten door een nieuw op te richten dienst/ bureau genaamd ARINA zullen worden overgenomen.

6.8 Association Caribbean States (ACS) Na het IX Business Forum of the Greater Caribbean in september 2008 heeft Aruba niet meer deelgenomen aan activiteiten van de ACS. Er dient wel vermeld te worden dat de handelsactiviteiten van de ACS op het laatste moment zijn afgelast. In 2010 werden voorbereidingen getroffen door de DEZHI om samen met de Kamer van Koophandel en Nijverheid aan onder meer het Business Forum of the Greater Caribbean in Cartagena, Colombia deel te nemen. Dit heeft niet plaatsgenomen. En in 2011 was er geen deelname.

6.9 Vrijhandelszone Aruba – Curaçao / Ex-Nederlandse Antillen In februari 2006 zijn de Arubaanse en de Antilliaanse werkgroepen in principe tot een overeenstemming gekomen wat betreft de tekst van de concept overeenkomst vrijhandelszone tussen Aruba en de Nederlandse Antillen. Het concept is, nadat het dossier bij de Directie Wetgeving en Juridische Zaken van de Nederlandse Antillen voor juridisch advies is terecht gekomen, in overleg met de Arubaanse werkgroep aangepast. Na een bespreking op Curaçao tussen de minister van Financiën en Economische Zaken van Aruba en de minister van Economische Zaken en Arbeid van de Nederlandse Antillen op 25 juli 2009, is afgesproken dat de douanediensten van de Nederlandse Antillen en Aruba de lijst van producten nogmaals zouden doornemen. Deze douanediensten zijn, wat betreft de lijst van producten voor Aruba en die van de Nederlandse Antillen, intussen tot overeenstemming gekomen. Vanwege de verkiezingen op Aruba in september 2009 en de Statenverkiezingen in januari 2010 en de Eilandsraadverkiezingen eind augustus 2010 op Curaçao heeft de afronding van deze overeenkomst niet voor 10-10-10 kunnen plaatsvinden. Na het ontstaan van het Land Curacao op 10 october 2010, is er geen overeenkomst meer plaats gevonden gedurende 2011. Naar aanleiding van een e-mailbericht en telefoongesprek met het Ministerie van Economische Ontwikkeling van het Land Curaçao d.d. 22 maart 2011 inzake de vrijhandelszone overeenkomst tussen Aruba en de ex-Nederlandse Antillen, is dezerzijds vernomen dat het dossier van de Samenwerkingsregeling van Aruba met de ex-Nederlandse Antillen is opgepakt. Er zou de mogelijkheid bestaan om op basis van artikel 38 1e lid van het Statuut tot een formalisering van een nieuwe onderlinge regeling met Aruba te komen. Het zou de bedoeling van het Ministerie om de Minister van Economische Ontwikkeling te adviseren het proces van formalisering van een vrijhandelszone tussen het Land Curaçao en Aruba weer op te starten. Zij wensten daarom graag over alle informatie in zake het concept protocol en de daarbij behorende documenten te beschikken. Alle concepten zijn digitaal verstuurd. Eind van het jaar 2011 zijn er voorbereidende gesprekken gevoerd tussen de diensten van Aruba, met het oog een samenwerking in 2012 te formaliseren.

6.10 Samenwerking op het gebied van economische aangelegenheden met Suriname en de Nederlandse Antillen Naar aanleiding van het tripartiete contactplan bijeenkomst tussen de Nationale Assemblee van de Republiek Suriname, de Staten van de Nederlandse Antillen en de Staten van Aruba, zijn de regeringen van de drie landen benaderd met het verzoek om een gezamenlijke commissie van 54


deze landen in te stellen met als taakopdracht de mogelijkheden te onderzoeken tot verdere samenwerking op economisch gebied. Namens de Arubaanse Regering is de DEZHI opgedragen om het voorzitterschap van de Arubaanse commissie op zich te nemen. In de commissie hebben verder zitting de ATIA, de Kamer van Koophandel en Nijverheid en de Directie Buitenlandse Betrekkingen. De gezamenlijke commissie van de drie landen is echter nimmer bij elkaar gekomen in 2010 en noch in 2011. Gezien de politieke ontwikkelingen in Suriname zijn de betrekkingen met Suriname op een zeer laag pitje beland.

6.11 World Trade Organization (WTO) In 2010 heeft Nederland aan Aruba verzocht voorbereidingen te treffen om de toetredingsprocedure tot de WTO af te ronden. In 1995 heeft het Koninkrijk der Nederlanden het WTO-Verdrag ten behoeve van Aruba geaccepteerd. Aruba diende toen een goederenschema, een dienstenschema en handelsstatistieken in te dienen om de toetredingsprocedure af te ronden. Dit is echter niet helemaal het geval geweest. In 2010 heeft een Nederlandse delegatie een bezoek gebracht aan Aruba om te verduidelijken welke stappen nog afgerond dienen te worden ter afronding van de toetredingsprocedure tot de WTO. Hierna heeft een officieuze commissie bestaande uit DEZHI, de Douane en de Directie Belastingen een concept-goederenschema opgesteld. Verder heeft de DEZHI de coördinatie op zich genomen om de handelsstatistieken en het goederenschema aan de ministers van Economische Zaken en Financiën aan te bieden. Op 21 juni 2011 is een hernieuwd schrijven betreffende, Voltooiing van de toetredingsprocedure World Trade Organization (WTO), aan de Minister van Economische Zaken aangeboden. Er zijn bijgewerkte handelsstatistieken over de periode 2006 t/m 2010 en aangepast tarievenschema. De andere informatie van het advies betreffende de toetreding van Aruba tot de WTO blijft van kracht. Er wordt gewacht op instemming van de aangeboden documenten door de ministers.

6.12 GPA (Government Procurement Agreement) Het aanbod dat in 2008 door Aruba aan de GPA-leden (GPA = Government Procurement Agreement = overheids openbare aanbestedingen) is ingediend, werd in 2010 uitgebreid besproken tijdens de GPA-onderhandelingen. Aruba werd meerdere malen door de GPA-leden verzocht om het aanbod toe te lichten, middels een instructie, een betoog en deelname aan de GPA-onderhandelingen. DEZHI heeft al de voorbereidingen getroffen om het aanbod toe te lichten. Instemming hiervan is achterwege gebleven doordat de regering zich wilde terugtrekken uit het GPA. In december 2010 is in dit kader een conceptbrief bij de minister van Economische Zaken, Sociale Zaken en Cultuur ingediend waarin de minister aan de Permanente Vertegenwoordiger in Geneve meedeelt dat Aruba zich terugtrekt uit het GPA. Er was geen beslissing genomen in deze en de brief is nooit gestuurd. In 2011 is voorbereid op het doen van een aangepast aanbod. Alle relevante stukken zijn aan de minister van Economische zaken gestuurd. Zowel de instructies voor de onderhandelingen in Geneve in het kader van het GPA, de aangepaste annex 1 en 3 en ook een “motivation to remove entities from annex3”. Het advies is een samenvatting van de verschillende adviezen welke sinds 2008 op regelmatige basis zijn opgesteld door DEZHI over het GPA. Het aanbod is dezelfde waarin Aruba dus vraagt om de overheids N.V.’s uit annex 3 te halen. Het aanhouden van overheids N.V.’s in annex 3, betekent dat overheids N.V.’s onderworpen moeten worden aan de Government Procurement Act, waar door internationale bedrijven gelijk behandeld zouden worden met de overheids N.V.’s. Er wordt een motivatie hiervoor gegeven. Ook staat Aruba open voor bepaalde codes in annex 4. 55


De GPA-onderhandelingen zijn op 15 december 2011 tot een goed einde gebracht. Voor Aruba zijn er geen verassingen meer, het finale aanbod van Aruba is genomen. Hier volgt een samenvatting van het verslag van de ministeriele bijeenkomst. Op de achtste ministeriële conferentie van de WTO werd op 15 december 2011, op ministerieel niveau akkoord gegaan met een geamendeerde overeenkomst voor openbare overheidsaanbestedingen (GPA). De overeenkomst versterkt en verduidelijkt de huidige regels voor openbare aanbesteding van overheden. Daarnaast wordt het toepassingsgebied van de overeenkomst significant uitgebreid. Niet alleen zullen er meer centrale overheden aanbesteding plichtig worden, maar de drempels die gelden voor deze aanbestedingsplicht zijn ook naar beneden bijgesteld.

6.13 Overlegstructuur DEZHI-DBB-KvK Deze overlegstructuur DEZHI-DBB-KVK komt bij een vorm van samenwerking, over aspecten van gemeenschappelijk belang. In 2011 is dit overleg niet maandelijks bijeengekomen, maar meer naar behoefte afhangende van het onderwerp.

6.14 Bezoek officiële delegatie uit Panama Om de contacten, die gemaakt zijn tijdens de uitgaande handelsmissie naar Panama in maart 2010, aan te halen, is een inkomend officieel bezoek vanuit Panama voorgesteld aan de minister. Na goedkeuring hiervan door de minister zijn de voorbereidingen gestart. Dit bezoek is uitgesteld tot 2011 en heeft op 24 en 25 augustus 2011 plaatsgevonden. De voorbereidingen zijn initieel door DEZHI geleid en later door DBB, in samenwerking met de Kamer van Koophadel van Aruba en DEZHI. De Panamese delegatie bestond uit de viceminister van Comercio Exterior, dhr. Jose Domingo Arias. Er werd gesproken over de mogelijkheden om agrarische producten vanuit Panama te exporteren naar Aruba en om de diensten sector waaronder toerisme, verder te promoten. Panama wenst toeristen aan te trekken voor bijvoorbeeld shopping en daar is een kans om deze in Aruba te promoten en dus het belang van COPA verder te stimuleren. Panama is geïnteresseerd in Aruba voor zijn afzet van agrarische producten aangezien het toerisme op Aruba bloeit.

6.15 Commissie One Stop Shop per juli 2011 Bij Ministeriële Beschikking is een commissie ingesteld bestaande uit vertegenwoordigers van de private en de publieke sector. Deze commissie heeft tot taak het concept “one stop shop” uit te werken. De DEZHI werd ook vertegenwoordigd. Alle informatie dia door de commissie aan DEZHI is opgevraagd is aan de commissie beantwoord en opgestuurd. In juli 2011 zou er een rapport gepresenteerd worden. Verder geen correspondentie hiervan.

6.16 Commissie moratorium op de bouw van hotel, timeshare en condominium projecten Op 19 augustus 2010 heeft de minister van Toerisme, Transport en Arbeid de commissie ter afkondiging van een moratorium op de bouw van hotel, timeshare en condominium projecten, ingesteld bij Ministeriële Beschikking van 2 november 2004, opnieuw verzocht te adviseren over het instellen van een moratorium op toeristische verblijfsaccommodatie en daarbij ook de aanbodsformules van boetiek hotels en eco-resorts af te bakenen en eventueel nader te definiëren. Het finale concept is sedert half december gereed ter ondertekening en aanbieding aan de minister van Toerisme, Transport en Arbeid. In 2011 is er geen correspondentie hierover.

56


6.17 Stappenplan/Wegwijzer voor investeerders Er werd een soort stappenplan of wegwijzer voor investeerders opgesteld zodat het gemakkelijker en duidelijker voor investeerders zou zijn, welke weg, van diensten en instanties, zij zouden moeten volgen afhangende van de vereisten voor hun project. Deze wegwijzer zou later gebruik kunnen worden door IDEA.

6.18 Voorbereidende werkzaamheden voor IDEA ten behoeve van het MKB IDEA staat voor Iniciativa pa Desaroyo di Empresa Arubano. IDEA is ontstaan om het klein en middenbedrijf meer ondersteuning en begeleiding te geven. Vooral beginnende bedrijven die steun nodig hebben in de begin fase en bij nieuwe idee. IDEA vervuld een behoefte die aangewezen is door verschillende stakeholders, consultants en rapporten, zoals die opgesteld in opdracht van de EU. Na goedkeuring door de Minister van Economische zaken, zijn de voorbereidende werkzaamheden voor IDEA in 2011 begonnen. Er zijn brochures en presentatie materiaal ontworpen. Er is een uitwisseling programma met het Florida Small Business Development Center Network (Florida SBDC Network). Florida SBDC heeft veel ervaring en als doel “Helping Businesses, Start Grow and Succeed”. In 2011 is hieraan stage gelopen door twee medewerkers van DEZHI, om van hun ervaring te leren en de werkwijze waar mogelijk over te nemen en toe te passen. Tevens is er een samenwerking met Enseyansa Pa Empleo opgang om cursussen te faciliteren aan het MKB. In januari 2011 begint een pilot project voor 3 maanden.

6.19 Microfinance ten behoeve van het MKB Een andere behoefte bij het MKB en startende micro bedrijven is de financiering. Hierom trend zijn er ook voorstellen in 2011 gedaan aan de Minister van Economische Zaken.

6.20 Diverse werkzaamheden Werkzaamheden van uiteenlopende aard werden verricht zoals: - het verschaffen van inlichtingen - het bijhouden van de website van de DEZHI. - het verrichten van diverse uiteenlopende voorbereidende werkzaamheden

Afdeling Buitenlandse Economische Betrekkingen en Investeringsbevordering: Susanne van Nes-Sintjago en Gregory Maduro

57


Bijlage Ι: Overzicht personeel van DEZHI Personeel DEZHI per 31 december 2011 per afdeling Dijkhoff-Pita, Maria Chai, Elgina Geerman, Rowena

1 2 3

Directeur Directie secretaresse PR/Marketing Communicatie

4 5 6 7 8 9 10

Afdeling Facilitaire Diensten en PZ Hoofd afdeling Financieel medewerker Archief medewerker Archiefmedewerker Telefoniste Werkster Werkster (contract met Total Cleaning Services)

11 12 13 14 15 16 17 18

EBOS Hoofd afdeling Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker (op contractbasis gefinancierd door FDA) Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker

Ridderstaat, Giovanni Tromp-Thijsen, Lisette Brown-Thode, Estella Loopstok-Geerman, Vivian Kort, Marisa A. de vacature vacature vacature

19 20 21 22

BEB/IB Hoofd afdeling Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker

Bareño, Harry Maduro, Gregory Sintjago, Susanne vacature

23 24 25 26 27 28 29

IEB Hoofd afdeling Adviesmedewerker Adviesmedewerker Administratief medewerker Hoofdcontroleur Controleur Ass. Controleur

Lue, Enrique Maduro, Suhailah Croes, Raul Kock, Sonia vacature Putten, Kenneth van Kock, Andy

30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

VVB Hoofd afdeling Adviesmedewerker Adviesmedewerker Adviesmedewerker Adviesmedewerker Junior adviesmedewerker Archiefmedewerker Administratief medewerker Help-desk medewerker Controleur Ass. Controleur

Vrolijk, Guillermo Baarh, Maribeths Croes-Ras, Louella Donata, Rhudy Hart-Tromp, Emely Ramirez-Kelly, Ester Frank-Ras, Seagrid Ras, Marycelly Ridderstap, Rachelle Ruiz, Reina Linden, Eugene van der

Arends, Jeanice Hart-Geerman, Clarina Gomez, Swinda Vacature Webb, Ineke Koolman, Carmen De Cuba-Del Rosario, Maria

NOTA: DEZHI heeft 39 formatieplaatsen, doch 40 medewerkers daar één (1) werkster op contract basis is. 58

Jaarverslag DEZHI 2011

Recommend Documents