Jaarverslag 2014 Delta Lloyd Asset Management NV Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V. Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Inhoudsopgave Algemene informatie
3
Algemene gegevens
5
Algemeen verslag van de directie
7
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
15
Risicomanagement
19
Beloningsbeleid
23
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. Algemene informatie, beleggingsprofiel en fiscale status Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijlage A: Samenstelling van de portefeuille Bijlage B: Overzicht >5% belangen
26 29 30 34 44 45 49 50
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V. Algemene informatie, beleggingsprofiel en fiscale status Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijlage A: Samenstelling van de portefeuille Bijlage B: Overzicht >5% belangen
54 57 58 62 72 73 77 78
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. Algemene informatie, beleggingsprofiel en fiscale status Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijlage A: Samenstelling van de portefeuille Bijlage B: Overzicht >5% belangen
82 85 86 90 100 101 105 106
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. Algemene informatie, beleggingsprofiel en fiscale status Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
111 113 114 118 128 129 jaarverslag 2014 1
Inhoudsopgave Bijlage A: Samenstelling van de portefeuille
133
Delta Lloyd Investment Fund N.V. Algemene informatie, beleggingsprofiel en fiscale status Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijlage A: Samenstelling van de portefeuille
134 137 138 142 152 153 157
jaarverslag 2014 2
Algemene informatie Kantooradres Amstelplein 6 1096 BC Amsterdam
Postadres Postbus 1000 1000 BA Amsterdam Telefoon (020) 594 34 33 Telefax (020) 594 27 06
Website www.deltalloydassetmanagement.com
E-mailadres
[email protected]
Raad van Commissarissen drs. E.A.A. Roozen RA (voorzitter) (t/m 23 april 2014) drs. I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) ir. L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar RBA drs. Th.J.M. van Heese
Directie Delta Lloyd Asset Management N.V. Vertegenwoordigd1 door: T.J. Maters C.W. van Diepen R. van Mazijk
Bewaarder Kas Trust & Depositary Services B.V. Nieuwezijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam
Bewaarbank Kas Bank N.V. Nieuwezijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam
ENL (Euroclear Nederland) Agent en Fund Agent Kas Bank N.V. Nieuwezijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam 1
In boekjaar 2014 hebben een aantal directiewisselingen plaatsgevonden. De huidige samenstelling is hier opgenomen. jaarverslag 2014 3
Algemene informatie Accountant Ernst & Young Accountants LLP Antonio Vivaldistraat 150 1083 HP Amsterdam
jaarverslag 2014 4
Algemene gegevens Informatie over de beleggingsentiteiten In dit jaarverslag hebben wij de volgende beleggingsentiteiten opgenomen, het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V., het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V., het Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V., het Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. en het Delta Lloyd Investment Fund N.V. De beleggingsentiteiten zijn in hetzelfde jaarverslag opgenomen omdat de beleggingsentiteiten de zelfde strategie hebben en binnen de Deelnemingen beleggingstijl vallen. Informatie per beleggingsentiteit vindt u in het prospectus, in inlegvellen behorend bij het prospectus, in de jaar- en halfjaarverslagen en in de Financiële Bijsluiter. Deze documenten liggen ter inzage ten kantore van de vennootschap en zijn te downloaden van de website www.deltalloydassetmanagement.com.
Delta Lloyd Asset Management N.V. Delta Lloyd Asset Management N.V. is de vermogensbeheerder binnen de Delta Lloyd N.V.en houdt zich bezig met het management, het beheer en de administratie van beleggingsentiteiten van Delta Lloyd, het vermogensbeheer ten behoeve van institutionele organisaties en de beleggingen van de werkmaatschappijen van Delta Lloyd N.V.
Essentiële Beleggersinformatie Voor de beleggingsentiteiten zijn Essentiële Beleggingsinformatie opgesteld aangaande de Delta Lloyd beleggingsentiteiten. De verstrekte informatie is bedoeld om inzicht te geven over het product, de kosten en de risico’s.
Halfjaarverslag Naast het jaarverslag vindt tevens berichtgeving plaats door middel van een halfjaarverslag.
Code Corporate Governance Beursgenoteerde beleggingsentiteiten vallen niet onder de Code Corporate Governance. Zij worden door de Code echter wel aangemerkt als institutionele beleggers. Uit dien hoofde dienen beleggingsentiteiten primair te handelen in het belang van hun achterliggende beleggers en hebben zij een verantwoordelijkheid jegens hun achterliggende beleggers en de vennootschappen waarin zij beleggen om op zorgvuldige en transparante wijze te beoordelen of zij gebruik willen maken van hun rechten als aandeelhouder van beursgenoteerde vennootschappen. Uitgangspunt van het stembeleid van de beleggingsentiteiten is dat zij hun stemrecht op basis van aandelenbelangen in Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen zoveel mogelijk zullen uitoefenen indien Delta Lloyd N.V. (inclusief beleggingseniteiten) een belang van vijf procent of meer (in termen van zeggenschap) in een onderneming vertegenwoordigt, dan wel het belang (in kapitaal gemeten) significant is en de agenda hier aanleiding toe geeft. Het stembeleid met betrekking tot de 5%-belangen is gericht op waardecreatie door verantwoord, consistent en transparant stemgedrag. Hierbij geldt als leidend beginsel dat de beleggingsentiteiten het ondernemingsbestuur steunen, zolang dit bestuur niet de aandeelhoudersbelangen negeert of strijdig handelt met de Nederlandse Corporate Governance Code. De beleggingsentiteiten geven hun steun nooit in de vorm van een onvoorwaardelijke stemvolmacht aan de Raad van Bestuur. Eventuele volmachten voorzien zij altijd van steminstructies.
jaarverslag 2014 5
Algemene gegevens
Principles of Fund Governance Delta Lloyd Asset Management N.V. heeft als beheerder van beleggingsentiteiten zogeheten Principles of Fund Governance op zijn website geplaatst. Deze principles zijn een vorm van zelfregulering waarbij de Dutch Fund and Asset Management Association (DUFAS) richtlijnen en best practices heeft aangegeven. Het doel van de principles is het geven van nadere richtlijnen voor de organisatorische opzet en werkwijze van beleggingsentiteiten beheerders. Delta Lloyd Asset Management N.V. heeft deze richtlijnen gevolgd en beleid geformuleerd dat te vinden is op de website www.deltalloydassetmanagement.com.
jaarverslag 2014 6
Algemeen verslag van de directie
Macro-economie De wereldeconomie is in 2014 naar verwachting gegroeid met 3,0%, wat gelijk is aan het cijfer over 2013. Ter vergelijking: het gemiddelde wereldwijde groeicijfer over de laatste halve eeuw bedroeg 3,6%. In het derde kwartaal van 2014 lijkt dit gemiddelde te zijn overtroffen, terwijl het groeitempo in het eerste halfjaar van 2014 daalde tot onder de 2,75%, vooral als gevolg van eenmalige oorzaken in de Verenigde Staten en een belastingverhoging in Japan. Over het gehele jaar bezien stelden opkomende markten en de eurozone teleur. De daling van de grondstoffenprijzen was de belangrijkste oorzaak achter de sterk lagere inflatie die zich wereldwijd voordeed. Verenigde Staten De VS begonnen het jaar moeilijk met een krimp van de economie van 2,1% op jaarbasis in het eerste kwartaal. Later bleek dat dit vooral te wijten was aan extreme kou en een aantal tijdelijke negatieve effecten. Gaandeweg het jaar verbeterde de conjunctuur met een voorlopig hoogtepunt in het derde kwartaal. Toen steeg de economische activiteit met 5,0%, het hoogste cijfer sinds 2003. Alle grote bestedingscomponenten droegen bij aan de groei. De handelsbalans leverde een positieve bijdrage door een verbeterde energiebalans met het buitenland, dit dankzij de winning van schaliegas. De werkloosheid daalde tot van 5,7% van de beroepsbevolking. Op het politieke vlak was het relatief rustig. Al vroeg in het jaar werden begrotingsafspraken tot in 2015 gemaakt. Ook de winst van de Republikeinen bij de tussentijdse verkiezingen in oktober leidde in 2014 niet tot de politieke patstellingen die voorgaande jaren kenmerkten. Eurozone De economie in de eurozone groeide slechts zeer beperkt. Niet onverwacht waren Frankrijk en Italië de grootste tegenvallers, maar ook de Duitse economie bleef achter bij de verwachtingen. Het werd niet duidelijk in hoeverre inzakkende exportmarkten als Rusland en China daar debet aan waren. In Italië leek de nieuwe regering van de jonge premier Renzi de eerste hervormingsstappen te zetten, terwijl het Frankrijk van president Hollande nog met Brussel streed over de grootte van het tekort op de Franse begroting. Het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) was sterk verruimend, terwijl de begrotingsbezuinigingen in de eurozone verminderden. De nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, kondigde een Europees investeringsprogramma aan. Japan De Japanse economie leed meer dan verwacht onder de in april doorgevoerde verhoging van de omzetbelasting. Het consumentenvertrouwen daalde tegen het eind van het jaar aanzienlijk. Premier Abe stuurde aan op vervroegde verkiezingen in december, met als inzet het uitstellen van een tweede ronde van verhoging van de omzetbelasting. Deze verkiezingen werden door zijn coalitie met grote meerderheid gewonnen. Opkomende markten Het jaar 2014 was voor diverse grote opkomende landen een verkiezingsjaar. India en Indonesië kregen nieuwe regeringsleiders en de hoop ontstond dat zij een beter economisch beleid zouden voeren. In Zuid-Afrika, Brazilië en Turkije veranderden de politieke verhoudingen nauwelijks. De angst voor politieke onrust in die landen ebde weg. De Chinese groei vertraagde langzaam. De Chinese beleidsmakers probeerden de vastgoedmarkt te stabiliseren. Ook probeerden ze mogelijke problemen
jaarverslag 2014 7
Algemeen verslag van de directie door de hoge kredietgroei (in de schaduwbankensector) te voorkomen, zonder de groei te veel geweld aan te doen. Geopolitiek De geopolitieke spanningen zijn in 2014 opgelopen. De Oekraïne-crisis verslechterde de verhoudingen tussen het Westen en Rusland danig. In het Midden-Oosten nam de macht van IS toe, waarop een alliantie rond de VS besliste om zich in de strijd te mengen. De oplopende politieke spanningen leidden in 2014 nog niet tot de gebruikelijke economische reacties, zoals het oplopen van de olieprijs of het stijgen van de goudprijs. Inflatie De per saldo bijna gehalveerde olieprijs en de daling van de voedselprijzen vormden de belangrijkste oorzaken achter de wereldwijde afname van de inflatie in 2014. Later in het jaar zwakte ook de kerninflatie (prijsstijging zonder rekening te houden met volatiele componenten als voeding en energie) verder af. In de eurozone bereikte de jaar-op-jaar gemeten verandering van het algemene prijsniveau in december het negatieve niveau van -0,2%, waarmee feitelijk sprake was van deflatie. In Japan steeg de inflatie, maar minder dan gewenst. Dit ondanks de ruime monetaire politiek, de daling van de yen en de verhoging van de omzetbelasting. In de VS bleven de inflatiecijfers boven de 1% liggen, maar onder de doelstelling van 2% zoals gesteld door de Amerikaanse centrale bank, de Fed. De lonen lieten nauwelijks een stijging zien, ondanks de krapte op de arbeidsmarkt in een toenemend aantal sectoren.
Economische kerncijfers 2013 t/m 2015 Groei nationaal product (jaar op jaar)
Inflatie (jaargemiddelde)
2013
2014
2015*
2013
2014
2015*
2,2%
2,4%
3,1%
1,5%
1,7%
1,4%
-0,5%
0,8%
1,0%
1,4%
0,5%
0,5%
Japan
1,4%
0,5%
0,8%
0,4%
2,8%
1,5%
Opkomende markten
4,7%
4,4%
5,0%
5,9%
5,5%
5,6%
Verenigde Staten Eurozone
Bron: Research, Delta Lloyd Asset Management * verwachte cijfers
Aandelenmarkten Algemeen Na een aarzelende start heerste er in 2014 grotendeels een positieve stemming op de aandelenmarkten. In eerste instantie waren de stijgende aandelenindices vooral te danken aan de signalen van centrale banken dat de renteniveaus nog langere tijd laag zouden kunnen blijven. Met name defensieve aandelen vertoonden een koersstijging. Dit kwam vooral door onzekerheden op geopolitiek gebied (Oekraïne) en door de neerwaartse bijstelling van economische groeiverwachtingen. Het beperken van niet-conventionele beleidsmaatregelen door de Fed zorgde voor een terugtrekking van kapitaal uit een aantal kwetsbare opkomende markten, met dalende valutakoersen als gevolg. Dit veroorzaakte een tijdelijke correctie op de aandelenbeurzen. Later verbeterden de economische cijfers en steeg ook het optimisme ten aanzien van de winstgroei van meer cyclische ondernemingen.
jaarverslag 2014 8
Algemeen verslag van de directie
In het vierde kwartaal was een hapering zichtbaar door zorgen omtrent de lage olieprijs, de situatie in Griekenland en tegenvallende economische cijfers uit Duitsland. Uiteindelijk liet de MSCI World Index een stijging van 19,5% zien (in euro gemeten). Voor een deel was deze stijging in euro terug te voeren op de daling van de euro ten opzichte van de dollar, waardoor het toch al goede rendement op Amerikaanse aandelen, die een groot deel van de MSCI World Index uitmaken, werd versterkt. De stijging van de MSCI World Index in lokale valuta bedroeg 9,8%. Segmenten De rendementen van de meeste regio’s bleven in de eerste helft van het jaar (in euro gemeten) dicht bij elkaar. Met name vanwege aanhoudend positieve macro-economische cijfers liep de NoordAmerikaanse markt in de tweede helft van het jaar uit op de overige markten. De eurozone liet met een rendement van 4,3% de minste stijging zien. Tussen de verschillende sectoren waren aanmerkelijke rendementsverschillen zichtbaar. Zo voerde Gezondheidszorg (+34,6%) de boventoon, dit dankzij opwaartse winstbijstellingen en een aantal grote overnames in de sector. Als goede tweede eindigde de IT-sector (+32,3%), met forse koersstijgingen van een aantal zwaargewichten (Apple, Intel, en Facebook). De nutsbedrijvensector (+31,4%) werd geholpen door de lage rente. Geen enkele sector toonde een negatief rendementscijfer, gemeten in euro. De energiesector (+0,7%) bleef het meest achter, als gevolg van de dalende olieprijs. Ook de basismaterialensector (+8,2%) kon de gemiddeld hoge koersstijgingen niet bijhouden. Per saldo presteerden ondernemingen met een grote marktkapitalisatie beter dan ondernemingen met een kleine marktkapitalisatie, terwijl groeiaandelen het beter deden dan waardeaandelen. Opvallend was de toenemende overnameactiviteit, met voorop de sectoren Gezondheidszorg en Telefonie, en het grote aantal IPO’s (nieuwe beursnoteringen). Deze overnames en het gemak waarmee IPO’s werden geplaatst waren een bevestiging van de grote hoeveelheid beschikbaar kapitaal dat op zoek was naar rendement in de omgeving van lage rente. Daarnaast was dit een teken van vertrouwen bij beleggers, wat ook terug te zien was in de historisch lage volatiliteit die was ingeprijsd in optiecontracten. Het klimaat van lage rente was ook positief voor aandelen in het segment Indirect Onroerend Goed. De winstcijfers bleven over het algemeen achter bij de verwachting. In de eurozone was dit iets sterker het geval dan in de VS. Voor de komende periode zal de lage olieprijs tot aanzienlijke winstdalingen in de oliesector leiden. Door het zware gewicht van de olie-industrie heeft dit een drukkend effect op het marktgemiddelde. Vooruitzichten aandelenmarkten Aantrekkende economische groei, gezonde bedrijfswinsten en ruime monetaire politiek bieden steun aan de aandelenmarkten. Daarnaast blijft er in de omgeving van lage rente veel kapitaal dat op zoek is naar rendement, wat voor een aanzienlijke vraag naar aandelen zorgt. Vooral voor Europese aandelen biedt dit een gunstig perspectief. Deze bleven in 2014 namelijk achter, terwijl de concurrentiepositie van Europese bedrijven is verbeterd door de dalende euro. Er dient echter rekening te worden gehouden met politieke onzekerheid rondom onder meer ECB-acties en Griekenland. Hierdoor kan de stemming in 2015 wisselend zijn, net als in de tweede helft van 2014.
jaarverslag 2014 9
Algemeen verslag van de directie
Eurorendementen aandelen per regio Wereld
19,5%
Noord-Amerika
27,4%
Europa
6,8%
Eurozone
4,3%
Japan
9,3%
Pacific uitgezonderd Japan
13,3%
Opkomende markten
11,4%
Bron: MSCI, Bloomberg
Eurorendementen aandelen per sector Gezondheidszorg
34,6%
Informatietechnologie
32,3%
Nutsbedrijven
31,4%
Consumenten, basisbehoeften
22,3%
Consumenten, overige
18,4%
Financieel
17,6%
Industrieel
14,4%
Telefonie
11,8%
Basismaterialen
8,2%
Energie
0,7%
Bron: MSCI, Bloomberg
Vastrentende markten De rente op de kapitaalmarkt daalde in 2014 van 2% naar 0,6% (rente op 10-jaars Duitse staatsobligaties), dit als gevolg van het beleid van de ECB en de zoektocht naar rendement. Door laag gebleven zwakke economische groei in 2014 en de alsmaar dalende inflatie moest de ECB alle zeilen bijzetten om deflatie te voorkomen. Zo verlaagde de ECB het officiële rentetarief stapsgewijs van 0,25% naar 0,05%. Ook werd een nieuwe T-LTRO (targeted longer term refinancing operation) aangekondigd om de kredietverschaffing door banken aan het midden- en kleinbedrijf te stimuleren. De speculaties over een eventueel ECB-opkoopprogramma voor staatsleningen in het kader van monetaire verruiming (quantitative easing; QE) namen tegen het eind van het jaar toe. Hierdoor daalde niet alleen de rente, maar daalden ook de risico–opslagen op staatsobligaties. Deze gingen sterk naar beneden door het opkoopprogramma van leningen met onderpand (Asset Backed Securities; ABS) door de ECB. Ook de risico-opslagen op Zuid-Europese staatsobligaties daalden sterk, op die van Griekenland na. In Griekenland ontstond tegen het einde van het jaar een politiek onzekere situatie, waardoor de rente op Grieks staatspapier fors opliep. Het feit dat de linkse partij Syriza, die minder eurogezind is, in 2015 is gaan regeren, leidt tot nieuwe speculaties over een ‘Grexit’ (het uittreden van Griekenland uit de eurozone).
jaarverslag 2014 10
Algemeen verslag van de directie
De risico-opslagen op bedrijfsobligaties daalden vooral in de eerste helft van het jaar. Door problemen bij de Portugese bank Banco Espirito Santo, de impact van de sancties tegen Rusland en een dalende olieprijs kwam er in de tweede helft van het jaar meer volatiliteit in de risico-opslagen. De economische situatie in de VS verbeterde sterk in 2014. Hierdoor kon de Fed haar programma voor het opkopen van activa stapsgewijs volledig afbouwen. De Amerikaanse centrale bank werd tegen het eind van het jaar echter steeds voorzichtiger met de communicatie over het moment van een eerste renteverhoging in de VS. Hierdoor daalde de rente op 10-jaars Amerikaanse staatsobligaties in 2014 van 3% naar 2,2%, een aanzienlijk kleinere daling dan in Europa. Vooruitzichten vastrentende markten Als gevolg van inflatieontwikkelingen, economische groeiverwachtingen, monetair beleid van de ECB en het nog steeds voortgaande proces van schuldafbouw, is het de verwachting dat de rente in Europa nog geruime tijd op een laag niveau zal blijven liggen. Daar waar de ECB met grote waarschijnlijkheid genoodzaakt zal zijn tot verdere economische stimulering, zien wij in de VS en het Verenigd Koninkrijk juist een tegenovergestelde ontwikkeling. In de VS is de geldkraan al dichtgedraaid en verwacht de kapitaalmarkt de eerste renteverhoging door de Fed in de tweede helft van 2015. Nieuwe regels voor banken en verzekeraars zullen zorgen voor een constante vraag naar (staats)obligaties van hoge kwaliteit. Geopolitieke ontwikkelingen zoals in Oekraïne en het Midden-Oosten kunnen ook in 2015 een rol spelen en voor hoge volatiliteit zorgen.
Rentestanden en rendementen vastrentende indices 2013 HY1
2013 HY2
Rente 3-maands Euribor, eind
0,22%
Rente 10-jaars Verenigde Staten, eind
2,49%
Rente 10-jaars Duitsland, eind
2013 FY
2014 HY1
2014 HY2
2014 FY
0,29%
0,21%
0,08%
3,03%
2,53%
2,17%
1,73%
1,93%
1,25%
0,54%
Rendement iBoxx sovereign (EUR)
0,1%
2,1%
2,2%
7,0%
5,7%
13,0%
Rendement iBoxx non-sovereign (EUR)
0,2%
1,9%
2,1%
4,7%
3,3%
8,2%
Bron: Bloomberg
Valutamarkten In het eerste deel van 2014 bereikte de onzekerheid over toekomstige valutakoersen het hoogste punt ooit, zo bleek uit de prijzen voor valuta-opties. Alleen de wisselkoersen van kwetsbare opkomende landen en Japan lagen op een onderdrukt niveau. Vooral nadat duidelijk was geworden dat de daadkracht van de ECB te laag was ingeschat, nam de volatiliteit op de valutamarkt toe. De euro deprecieerde in het tweede halfjaar met ongeveer 10% tegenover de Amerikaanse dollar. Terwijl de ECB steeds duidelijker maakte haar balans te willen vergroten, stopte de Amerikaanse Fed juist met haar opkoopprogramma van obligaties. De valutabewegingen vormden tevens een weerslag van het door de twee regio’s ervaren verschil in economische voorspoed.
jaarverslag 2014 11
Algemeen verslag van de directie
Valutastanden 2012 FY
2013 HY1
2013 FY
2014 HY1
2014 FY
USD per EUR, eind
1,32
1,30
1,37
1,37
1,21
GBP per EUR, eind
0,81
0,86
0,83
0,80
0,78
114,47
128,98
144,82
138,74
144,90
10.000 JPY per EUR, eind Bron: Bloomberg
jaarverslag 2014 12
Algemeen verslag van de directie
Vooruitzichten De mondiale economische groei kan in 2015 het historische gemiddelde van 3,5% dicht benaderen. De groeiverschillen zullen verkleinen, nadat ze in 2014 juist sterk waren toegenomen. Valutabewegingen en dalende grondstoffenkosten zijn belangrijke convergerende krachten. De VS hebben nog steeds de beste economische papieren. Dit land profiteert van de groeiende dynamiek tussen consumptie en arbeidsmarkt en ook tussen afzet en investeringen. Deze dynamiek is in de eurozone nog niet op gang gekomen. Het ziet er echter naar uit dat de Europese muntunie een meer stimulerend financieel/economisch beleid zal voeren. De grootste bezuinigingsronden hebben plaatsgevonden, terwijl de ECB nog harder zal proberen om de deflatie te bestrijden. Vraagtekens worden geplaatst bij de effectiviteit en de efficiëntie van het nieuwe instrumentarium waarvan de centrale banken zich bedienen. Tenslotte plukt een aantal lidstaten nu de vruchten van eerder hervormingsbeleid. De verdeeldheid binnen landen en tussen landen dreigt verder op te lopen. In de eurozone kunnen nieuwe politieke partijen verkiezingen gaan winnen en het is de vraag hoe de stabiliteit van de Europese muntunie hierop zal reageren. Geopolitieke spanningen bedreigen de wereldeconomie vooral door de gevolgen op vertrouwensgebied. De bijdrage aan de groei van de wereldeconomie vanuit de opkomende landen zal relatief laag zijn. Een aantal landen blijkt nog te kwetsbaar voor veranderingen van buiten en zal zich eerder richten op een versterking van de externe financiële positie. China zal trachten de vastgoedcorrectie te beheersen en verdere kredietgroei in te dammen. Op zijn best zal de Chinese groei hierdoor licht verder vertragen. De inflatie kan wereldwijd al vroeg in het jaar een dieptepunt bereiken. Belangrijk zal zijn dat centrale bankiers de inflatieverwachtingen beter weten te verankeren.
jaarverslag 2014 13
Algemeen verslag van de directie
Verantwoord beleggen Delta Lloyd Asset Management Delta Lloyd Asset Management erkent als belegger haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Wij willen ons hierover verantwoorden naar onze klanten, maar ook naar de bedrijven waarin wij beleggen. Verantwoord beleggen sluit aan op de kernwaarden van de Delta Lloyd Groep en past bij de manier waarop Delta Lloyd Asset Management wil opereren: toekomstgericht beleggen, met oog voor mens, milieu en maatschappij. In 2014 heeft Delta Lloyd de lijst met uitsluitingen verder uitgebreid. Dit gebeurt op basis van informatie over milieu-aspecten, sociale omstandigheden en het goed ondernemingsbestuur (zogenaamde ESG criteria). Delta Lloyd sluit bedrijven uit die handelen in strijd met UN Global Compact principes en/of die betrokken zijn bij controversiële wapens. Gedurende het jaar zijn gemiddeld 60 á 70 bedrijven uitgesloten, gebaseerd op de criteria die in het Beleid verantwoord beleggen zijn vastgelegd. Een onafhankelijk, gespecialiseerd onderzoeksbureau voorziet de beleggers van Delta Lloyd van deze ESG informatie. Alleen en samen met andere beleggers heeft Delta Lloyd gesproken met bedrijven over hun duurzaamheidsbeleid en over corporate governance. We merken een toename in het aantal vragen dat de klant stelt over verantwoord beleggen. Dit heeft er onder andere toe geleid dat we in de zogenaamde Requests for Information meer aandacht besteden aan dit thema.
Evenwichtige verdeling van man en vrouw directie Gedurende het boekjaar 2014 bestond het voltallige directie van Delta Lloyd Asset Management N.V. uit mannelijke leden. Dat er binnen de directie geen sprake is van een evenwichtige verdeling is voornamelijk het gevolg van de geringe omvang van de directie. De intentie is om in de toekomst tot een evenwichtige(re) verdeling te komen. Zodra er een vacature ontstaat zal bij gelijke geschiktheid van kandidaten de voorkeur uitgaan naar een vrouw. Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
jaarverslag 2014 14
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen Algemeen In het kader van de Wet op het financieel toezicht is door de beheerder een vergunning verkregen en zijn de beleggingsentiteiten opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Per 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van de beheerder, voor het beheer van de beleggingsentiteiten, omgezet in een AIFMD-vergunning. AIFMD staat voor Alternative Investment Fund Managers Directive. Dit is een Europese richtlijn die regels introduceert voor beheerders van beleggingsentiteiten. De richtlijn heeft als doel: Meer transparantie Een betere beheersing van systeemrisico’s Een versterking van de beleggersbescherming te bewerkstelligen Dit jaarverslag is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van titel 9 boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving alsmede de bepalingen in de Wet op het financieel toezicht. De grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. De bedragen in dit jaarverslag luiden in duizenden euro, tenzij anders aangegeven. In tabellen opgenomen berekeningen zijn gebaseerd op niet afgeronde bedragen; er kunnen zich derhalve afrondingsverschillen voordoen.
Activering en passivering Activering op de balans vindt plaats zodra de beleggingsentiteit contractpartij is (‘recognition’). Bij het niet langer opnemen in de balans (‘derecognition’) is primair bepalend of de economische voordelen en risico’s zijn overgedragen.
Beleggingen De beleggingen worden gewaardeerd tegen de actuele waarde. De waarde van de effectenportefeuille en (valuta)opties is berekend aan de hand van de beurs- en de valutakoersen aan het einde van de verslagperiode. Indien de effecten bestaan uit rechten van deelneming in beleggingsentiteiten wordt gewaardeerd op basis van de meest recente intrinsieke waarde dan wel een taxatie per balansdatum. Effecten waar geen beursnotering van beschikbaar is, worden gewaardeerd tegen een benaderde marktwaarde met inachtneming van de maatstaven die de vermogensbeheerder voor de waardering van zodanige beleggingen raadzaam acht.
Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, eventueel rekening houdend met een voorziening voor oninbaarheid.
Liquide middelen Als liquide middelen worden aangemerkt de rekening-courant tegoeden en kredieten bij banken en gelieerde partijen alsmede uitstaande en ontvangen (termijn-)deposito’s die direct opvraagbaar zijn. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Kortlopende schulden Kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. jaarverslag 2014 15
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen Kortlopende schulden aan gelieerde partijen Kortlopende schulden aan gelieerde partijen hebben betrekking op de verplichtingen per verslaggevingsdatum van de beleggingsentiteit aan dochtermaatschappijen van Delta Lloyd N.V.
Uitgifte en inkoop van aandelen; open-end structuur De vennootschap opereert krachtens haar structuur van beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal als een ‘open-end fund’. De berekening van de intrinsieke waarde per aandeel van de beleggingsentiteit geschiedt door de intrinsieke waarde te delen door het aantal uitstaande aandelen. De intrinsieke waarde wordt iedere beursdag vastgesteld en uitgedrukt in euro. Daarbij worden de beursgenoteerde effecten gewaardeerd tegen de slotkoersen na de cut-off time van de beleggingsentiteit (‘forward pricing’). Waardering van beleggingen van de beleggingsentiteit in Aziatische markten geschiedt op basis van fair value pricing. Bij deze systematiek wordt niet alleen rekening gehouden met gedane koersen, maar ook met de te verwachten noteringen aan de hand van andere relevante indices op financiële markten. Het blijft immers te allen tijde zaak de intrinsieke waarde nauwkeurig vast te stellen volgens maatschappelijk aanvaardbare waarderingsgrondslagen, ook in een situatie met sterk fluctuerende koersen, teneinde (in- en uittredende, maar ook zittende) beleggers in de beleggingsentiteit niet te benadelen als gevolg van vaststelling van de intrinsieke waarde op basis van achterhaalde gegevens. De cut-off time is bepaald op 16.00 (CET), omdat dan alle beurzen nog open zijn c.q. nog open gaan. De beheerder heeft uit oogpunt van transparantie en eenvoud een vast percentage van 0,20% te berekenen over de intrinsieke waarde voor de op- of afslag vastgesteld. Deze op- of afslag dient ter dekking van de door de beleggingsentiteit te maken gemiddelde transactiekosten op lange termijn bij inkoop of plaatsing van eigen aandelen. De hoogte is bepaald op basis van de reële aan- en verkoopkosten met betrekking tot de effecten waarin de beleggingsentiteit belegt.
Verwerking uitgekeerd dividend Het uitgekeerde bruto dividend door de beleggingsentiteit wordt ten laste van de overige reserves gebracht.
Transactiekosten Aankoopkosten worden direct ten laste van de verkrijgingsprijs van de beleggingen gebracht. Verkoopkosten worden ten laste van de vervreemdingsprijs van de beleggingen gebracht. Dientengevolge vormen de aankoop- en verkoopkosten onderdeel van de (on-)gerealiseerde waardeveranderingen van de beleggingen. Transacties die verlopen zijn middels gelieerde partijen zijn tegen marktconforme voorwaarden en tarieven uitgevoerd.
Beheerskosten Beheerskosten worden verwerkt in de peride waarop zij betrekking hebben.
Beheervergoeding De beleggingsentiteit wordt beheerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Deze ontvangt daarvoor per kwartaal een beheervergoeding. Uit deze vergoeding betaalt de beheerder de distributeur voor de door hem verleende diensten. De hoogte van de beheervergoeding staat vermeld in de toelichting op de
jaarverslag 2014 16
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen winst- en verliesrekening in hoofdstuk 6 van de beleggingsentiteit.
Prestatievergoeding Indien van toepassing en volgens de prospectus kan een beleggingsentiteit in een boekjaar een positief absoluut rendement behalen en tevens een outperformance realiseren ten opzichte van de benchmark, waarbij dan aan de directie een prestatievergoeding wordt uitgekeerd. Deze bedraagt volgens de relevante prospectus van de beleggingsentiteit een specifiek percentage van het boven de benchmark gerealiseerde rendement. Wanneer de benchmark een negatief rendement heeft behaald, dan bedraagt de bijzondere winstuitkering tot de benoemde percentage van het positief absoluut behaalde rendement. Een eventueel negatief rendement (inclusief dividend) over de voorgaande boekjaren hoeft niet eerst te worden goedgemaakt.
Vreemde valuta Transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers op transactiedatum. Activa en passiva luidende in vreemde valuta worden omgerekend naar euro’s tegen de valutakoers op balansdatum. Uit de omrekening voortvloeiende valutaverschillen worden in de winst- en verliesrekening verantwoord onder het hoofd (on-)gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. De posten in deze jaarrekening worden berekend in de valuta van de economische omgeving, waarin de entiteit haar voornaamste bedrijfsactiviteiten uitoefent (hierna: de functionele valuta).
Opbrengsten uit beleggingen Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest en gedeclareerde dividenden. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Onder opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen op dividenden in mindering gebracht.
Gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de verkoopopbrengst (inclusief verkoopkosten) de balanswaarde aan het begin van het boekjaar dan wel de gemiddelde kostprijs gedurende het boekjaar in mindering te brengen. De ongerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de balanswaarde ultimo boekjaar de gemiddelde kostprijs (inclusief aankoopkosten) gedurende het boekjaar dan wel de balanswaarde aan het begin van het boekjaar in mindering te brengen. De aan- en verkoopkosten van beleggingen vormen derhalve onderdeel van de (on-) gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen.
Omloopfactor De omloopfactor, ofwel Portfolio Turnover Rate, geeft de omloopsnelheid van de activa weer en wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100 – Totaal 1: het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) van de beleggingsentiteit gedurende het jaar. – Totaal 2: het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsentiteit gedurende het jaar. – X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit. De gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is de som van de intrinsieke waarden gedeeld door het aantal waarnemingen. Hierbij wordt de som van de intrinsieke waarden gebaseerd op jaarverslag 2014 17
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen de cijfers van de dagelijkse intrinsieke waarde berekening van de onderhavige verslagperiode. Het aantal waarnemingen is conform het aantal beursdagen.
Lopende kosten ratio (ongoing charges) De lopende kosten ratio wordt afgerond op twee decimalen en wordt berekend door de lopende kosten te delen door de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit. - De gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is de som van de intrinsieke waarden gedeeld door het aantal waarnemingen. Hierbij wordt de som van de intrinsieke waarden gebaseerd op de cijfers van de dagelijkse intrinsieke waarde berekening van de onderhavige verslagperiode. Het aantal waarnemingen is conform het aantal beursdagen. - Onder lopende kosten worden begrepen alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het resultaat worden gebracht. De kosten van beleggingstransacties en rentelasten worden buiten beschouwing gelaten, evenals de kosten verband houdend met het toe- en uittreden van deelnemers, voor zover deze gedekt worden uit de ontvangen op- en afslagen.
Dividendbelasting Uitgekeerde dividend aan aandeelhouders is onderworpen aan dividendbelasting. De dividendbelasting bedraagt 15%. Op de afdracht van deze dividendbelasting mag een vermindering worden toegepast ter grootte van de Nederlandse dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting die ten laste van de beleggingsentiteit zijn ingehouden (de zogenaamde afdrachtvermindering).
Grondslagen voor kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen kasstroom uit beleggingsactiviteiten en financieringsactiviteiten. Als liquide middelen worden aangemerkt de rekening-courant tegoeden en kredieten bij banken en gelieerde partijen alsmede uitstaande en ontvangen (termijn-)deposito’s die direct opvraagbaar zijn. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De gerealiseerde opbrengsten uit hoofde van beleggingen en derivaten zijn in het resultaat opgenomen. Het ongerealiseerde resultaat wordt als correctie op het resultaat gepresenteerd aangezien dit nog niet tot een kasstroom heeft geleid, dit in tegenstelling tot de gerealiseerde resultaten.
Beheerder Delta Lloyd Asset Management N.V. is aangesteld als beheerder van de beleggingsentiteit. De beheerder neemt in die hoedanigheid het vermogensbeheer, de administratie en de marketing van de beleggingsentiteit voor haar rekening.
Gelieerde partijen De beleggingsentiteit en de beheerder kunnen gebruik maken de diensten van en transacties verrichten met aan de beleggingsentiteit gelieerde partijen. Zo bestaat er de mogelijkheid om onder andere rekening-courant tegoeden aan te houden bij en financiële contracten af te sluiten ter hedging van uitstaande posities met Delta Lloyd Treasury B.V. en/of Delta Lloyd Bank N.V. (beide gelieerde partijen). Deze contracten worden tegen marktconforme tarieven afgesloten en zijn derhalve niet separaat in de jaarrekening toegelicht als gelieerde partijen-transacties.
jaarverslag 2014 18
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
Risicomanagement De beleggingsentiteit kent een specifiek beleggingsprofiel. Binnen dit gekozen profiel streeft de beleggingsentiteit naar vermogensgroei op de langere termijn bij een aanvaardbaar risico. De beleggingsentiteit belegt hoofdzakelijk in beursgenoteerde aandelen en kent een eigen focus, hetgeen het risico- en rendementsprofiel bepaalt. Naast de risico’s die samenhangen met het gekozen beleggingsprofiel worden de volgende risico’s onderkend:
Marktrisico Het risico van waardedaling als de hele financiële markt daalt. De waarde van de aandelen in de beleggingsentiteit is namelijk afhankelijk van ontwikkelingen op de financiële markt. Daarnaast is er het risico dat - ondanks onze zorgvuldige selectie - een of meer ondernemingen waarin wij beleggen, een negatieve koersontwikkeling doormaken door ontwikkelingen binnen die onderneming.
Concentratierisico De beleggingsentiteit belegt in een beperkt aantal ondernemingen. Het risico bestaat dat een negatieve koersontwikkeling van een of meer ondernemingen een meer dan gemiddelde impact heeft op de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit zelf. Voor informatie over de geldende normen en limieten wordt verwezen naar de prospectus.
Beperkte (geografische) spreiding De beleggingsentiteit belegt in een beperkt aantal landen. Het risico van waardedaling is daardoor sterk afhankelijk van een daling van de aandelenmarkten in dat beperkte aantal landen.
Rendementsrisico Het risico bestaat dat het door u verwachte rendement op uw belegging niet uitkomt op het moment dat u uw belegging verkoopt. Daarnaast staat niet vast dat de beleggingsentiteit zijn doelstelling zal halen. Het rendement op de aandelen van de beleggingsentiteit is afhankelijk van de door de beheerder geselecteerde beleggingen en de opbrengsten daaruit. Let op: Dit rendement kan zowel positief als negatief zijn. U kunt nooit meer dan uw inleg verliezen. Derden verschaffen geen waarborgen aan de beleggingsentiteit.
Koersrisico Het risico op koersschommelingen van de aandelen in de beleggingsentiteit en van de effecten waarin de beleggingsentiteit belegt. Dit laatste risico wordt beperkt door de beleggingen te spreiden.
Valutarisico De beleggingsentiteit kan beleggen buiten de eurozone. Er is daarom een valutarisico op beleggingen omdat deze niet in euro’s luiden. De beleggingsentiteit hanteert geen actief valutabeleid, wat betekent dat het valutarisico niet wordt afgedekt. Op dagbasis wordt de exposure bijgehouden.
Verhandelbaarheidsrisico In uitzonderlijke omstandigheden (bijvoorbeeld opschorting van de inkoop van aandelen in de
jaarverslag 2014 19
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
beleggingsentiteit) is er een risico op een verminderde verhandelbaarheid van de aandelen. Hierdoor kan de belegger zijn belegging niet op het gewenste tijdstip of niet tegen een redelijke prijs verkopen.
Liquiditeitsbeheer In lijn met de AIFMD (verankerd in de Wft) hebben wij methodieken en procedures ingericht waarmee wij het liquiditeitsrisico monitoren. Het liquiditeitsrisico wordt door ons beheerst door het beleggingsbeleid, het liquiditeitsprofiel en de in- en uitstroom van de beleggingsentiteit op elkaar af te stemmen. Wij meten de in- en uitstroom van de beleggingsentiteit, op basis waarvan wij de kritieke grenzen met behulp van stresstesten voor in- en uitstroom en het liquiditeitsrisico van de beleggingsentiteit bepalen. Daarnaast meten wij de actuele liquiditeit van de onderliggende beleggingen en bepalen wij op basis daarvan, met behulp van stresstesten, de kritieke liquiditeitsgrenzen van de beleggingen van de beleggingsentiteit en het daaraan verbonden risico. De liquiditeit van de onderliggende beleggingen moet altijd voldoende zijn om aan de in- en uitstroom van de beleggingsentiteit te kunnen voldoen. Indien dit niet het geval is, moet de fondsmanager een betere spreiding aanbrengen tussen de liquide en minder liquide beleggingen in portefeuille. Een andere mogelijkheid is dat de fondsmanager een van de volgende liquiditeitsbeheersmaatregelen inzet: • • • • •
Sluizen; dit houdt in dat de in- en uitstroom worden beperkt door middel van een wachtrij of door middel van gedeeltelijke orderacceptatie, verdeel over verschillende orders; Gedeeltelijke orderacceptatie; Tijdelijke voor maximaal 10% vreemd vermogen aantrekken, eventueel gecombineerd met het gebruik van afgeleide financiële instrumenten om het risico te beheersen; Opzegtermijnen; Side pockets; dit houdt een overdracht van beleggingen naar sub portefeuilles in.
Zodra deze maatregelen van kracht zijn, zal dit kenbaar worden gemaakt op de website. De fondsmanager zal altijd, in lijn met het beleggingsbeleid, proberen eerst de liquiditeit van de beleggingsportefeuille te verbeteren, voordat hij de liquiditeitsbeheersmaatregelen inzet. De liquiditeit van de beleggingen wordt op dagbasis actief gemanaged door de fondsmanagers, waarbij, rekeninghoudend met het liquiditeitsprofiel van de beleggingsentiteit, de fondsmanager de uitstroom matched door bepaalde beleggingen te liquideren. Daarnaast houdt de afdeling fund risk management het niveau van de beleggings- en financieringsrisico’s in de gaten. Daarnaast analyseert deze afdeling of het liquiditeitsprofiel van de beleggingsentiteit daarbij nog voldoet. Wijzigingen in de liquiditeitsbeheerssystemen melden wij door middel van een update van het prospectus op de website.
Liquiditeitsrisico De beleggingsentiteit kan beleggen in minder liquide effecten, hierdoor bestaat het risico dat de beleggingsentiteit mogelijk onvoldoende financiële middelen kan vrijmaken om aan bepaalde verplichtingen te voldoen. Het liquiditeitsrisico ontstaat doordat financiële instrumenten niet tegen de marktprijs kunnen worden verhandeld in geval van onvoldoende liquiditeit in de markt. Let op: om het liquiditeitsrisico af te dekken kunnen wij in het geval van een grote uittreding besluiten tot een tijdelijke opschorting van de in- en verkoop van participaties in de beleggingsentiteit. Voor informatie over de geldende normen en limieten wordt verwezen naar de prospectus. jaarverslag 2014 20
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
Inflatierisico Het risico van geldontwaarding. De koopkracht van een belegde euro en daarmee de waarde van de belegging neemt in dat geval af. Om de belegger te beschermen tegen geldontwaarding in de toekomst, kan gebruik worden gemaakt van inflation linked producten.
Risico van afgeleide financiële instrumenten Het gebruik van afgeleide financiële instrumenten (derivaten) is toegestaan, waardoor zowel koerswinsten als koersverliezen versterkt kunnen worden. Via risicomanagementsystemen proberen wij dit risico op een aanvaardbaar niveau te houden. Derivaten gebruiken wij vooral voor het afdekken van financiële risico’s. Wij zetten derivaten nooit in om een hoger rendement te bereiken.
Risico verandering financiële en fiscale wetgeving Financiële en fiscale wetgeving die van toepassing is op de beleggingsentiteit en/of de beheerder zou in de toekomst voor de beleggingsentiteit en/of beheerder nadelige zin kunnen wijzigen, waardoor ook het rendement op de aandelen negatief kan worden beïnvloed.
Tegenpartijrisico De beleggingsentiteit kan verlies lijden als een uitgevende instelling of tegenpartij zijn contractuele verplichtingen niet nakomt (zoals levering van geld of aandelen). Het tegenpartijrisico geldt alleen voor over-the-counter afgeleide financiële instrumenten.
Betalingsrisico Dit is het risico dat een afwikkeling via het betalingsverkeer niet plaatsvindt zoals verwacht. Bijvoorbeeld als de tegenpartij de financiële instrumenten niet of niet op tijd betaalt of levert.
Bewaarnemingsrisico Dit is het risico dat door de beleggingsentiteit in bewaring gegeven activa verloren gaan door insolvabiliteit, nalatigheid of frauduleuze handelingen van de bewaarder.
Concentratierisico De beleggingsentiteit heeft ten doel in een gespreide portfolio te investeren. Er is echter geen garantie ten aanzien van de spreidingsgraad die uiteindelijk wordt bereikt door de beleggingsentiteit.
Risico open-end karakter De beleggingsentiteit kent een open-end karakter. Hierdoor is er het risico dat er op enig moment (een dag) een groot aantal deelnemers in de beleggingsentiteit hun aandelen verkoopt. Hierdoor kan het gebeuren dat wij beleggingen vroegtijdig moeten liquideren tegen mogelijk ongunstige voorwaarden. De waarde van het aandeel wordt hierdoor (verder) nadelig beïnvloed. Wij kunnen de inkoop van aandelen onder bepaalde omstandigheden (tijdelijk) staken.
Operationeel risico Dit zijn de risico’s op verliezen voor de beleggingsentiteit door gebrekkige of foutieve interne processen, interne controlesystemen of fouten van personen. De operationele risico’s zijn: het administratief risico (bijvoorbeeld het risico dat gegevens onjuist worden verwerkt door personeel), systeemrisico (bijvoorbeeld het risico dat IT systemen (tijdelijk) niet beschikbaar zijn), juridisch-, jaarverslag 2014 21
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
fiscaal- en compliancerisico, het risico van fraude, en personeelsrisico (bijvoorbeeld het risico dat sleutelfiguren, zoals een succesvolle fondsmanager (gelijktijdig) vertrekken). Om de mogelijke beroepsaansprakelijkheidsrisico’s te dekken die voortvloeien uit de werkzaamheden die een abi-beheerder krachtens de AIFMD mag verrichten, beschikken wij over voldoende bijkomend eigen vermogen dat mogelijke beroepsaansprakelijkheidsrisico’s door beroepsnalatigheid kan dekken.
Politiek risico Het risico op veranderingen in het politieke landschap, bijvoorbeeld: politieke aardverschuivingen, sociale onrust, rellen, (burger-)oorlogen en terrorisme.
Toelichting In de toelichting op de balans zoals opgenomen in het jaarverslag zijn de risico’s verder toegelicht middels de onderverdeling van de beleggingen naar valuta, sector en land.
jaarverslag 2014 22
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
Beloningsbeleid Algemeen Het beloningsbeleid van Delta Lloyd Asset Management is in lijn met de gestelde uitgangspunten van Delta Lloyd N.V. Persoonlijke ontwikkeling en inzetbaarheid zijn belangrijke kernpunten van Delta Lloyd N.V. Delta Lloyd N.V. stimuleert de medewerker te blijven investeren in zijn ontwikkeling om zijn inzetbaarheid te verhogen en zijn kansen op de interne en externe arbeidsmarkt te vergroten.
Kader/verantwoordelijkheden
Inzetbaarheid is een gedeelde verantwoordelijkheid van Delta Lloyd en de medewerker. Delta Lloyd N.V. geeft de medewerker naar kunnen inzicht in de toekomstmogelijkheden, welke worden vastgelegd in concrete afdelingsopleidingsplannen, en de medewerker neemt het initiatief te investeren in zijn ontwikkeling en inzetbaarheid nu en in de toekomst, zowel binnen als buiten de organisatie. Het beoordelings- en beloningsbeleid is afgestemd op het beoordelen van de mate waarin de medewerker zich daadwerkelijk heeft ontwikkeld en op het behalen van zijn afgesproken en vastgelegde prestatiedoelstellingen.
Diversiteitsbeleid Delta Lloyd N.V. streeft naar gelijke kansen voor iedereen in het bedrijf. Een belangrijk uitgangspunt is diversiteit in het personeelsbestand. Delta Lloyd is van mening dat het herkennen van individuele talenten, de afwezigheid van discriminatie en het bevorderen van een positieve houding tegenover diversiteit, uiteindelijk zal resulteren in een zo goed mogelijk gebruik van deskundigheid, ervaring en motivatie door de organisatie heen.
Delta Lloyd Asset Management Het beloningsbeleid van Delta Lloyd Asset Management sluit aan bij het bovenstaande. Hierbij maakt Delta Lloyd Asset Management een onderscheid naar 3 verschillende categorieën: 1. Medewerker 106 2. Medewerkers met een variabele beloningsregeling; 51 3. Directie. (3) 1. Medewerker De meerderheid van de medewerkers van Delta Lloyd Asset Management vallen onder de CAO van Delta Lloyd. Deze medewerkers hebben geen variabele component in het salaris. Dit zijn medewerkers die het risicoprofiel van de beleggingsentiteiten niet in belangrijke mate beïnvloeden en medewerkers met controletaken. 2. Medewerkers met een variabele beloningsregeling. Deelnemers aan deze regeling zijn medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het beleggingsbeleid binnen één of meer beleggingsportefeuilles. Zij zijn verantwoordelijk voor het zo optimaal mogelijk beheren van de beleggingsportefeuilles van Delta Lloyd Asset Management en de behaalde performance daarvan, respectievelijk het winstgevend verhogen van de Assets under Management Daarnaast vallen de medewerkers van Treasury, Trading en Sales onder deze regeling. De Directie van Delta Lloyd Asset Management is verantwoordelijk voor het van toepassing verklaren van deze regeling op de verschillende functiegroepen.
jaarverslag 2014 23
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
Bij het opstellen van de regeling is een aantal kaders en uitgangspunten geformuleerd. De regeling sluit aan bij het Beloningsbeleid van Delta Lloyd Groep; De regeling voldoet aan de voorschriften van DNB en AFM; De regeling is als systeem eenvoudig, begrijpelijk en transparant De regeling is redelijkerwijs uitvoerbaar De regeling is zoveel mogelijk marktconform De kwantitatieve criteria vinden hun oorsprong in de beleggingsprestaties De vaststelling van de uitkering kent een korte en lange termijn karakter Uitwerking van de regeling a) Opbouw en verdeling Het beloningsmodel voor de deelnemer bestaat uit een vast deel en een variabel deel. Het vaste jaarsalaris voor ieder met een variabele beloning is zodanig dat het voldoen aan de prestatiedoelstellingen om een variabele beloning te krijgen, niet noodzakelijk is om toch een redelijk inkomen te ontvangen. Dit vaste deel is inclusief sociale lasten en pensioen. Het variabele deel - de variabele beloning – wordt gebaseerd op targets die evenwichtig zijn samengesteld en zowel kwantitatief (financieel) en kwalitatief (functioneel) van aard zijn. De prestatiecriteria bevatten geen prikkels tot het nemen van onverantwoorde risico’s. Het maximum percentage variabele beloning is gedefinieerd per functiegroep en bedraagt 60% van het vaste deel en is niet pensioendragend. b) Proces Het management stelt vóór 1 februari van het beloningsjaar, voor elke deelnemer aan de regeling de opbouw en inhoud van de kwantitatieve en kwalitatieve targets vast en voert ook vóór 1 februari van ieder beloningsjaar het targetstellingsgesprek. De kwalitatieve en kwantitatieve targets worden geaccordeerd door directie Delta Lloyd Asset Management. De vaststelling van de variabele beloning vindt plaats op basis van meetbare resultaten zoals performance, attributie en assets under management, evenals op basis van kwalitatieve factoren. Naast de prestatiedoelstellingen die samenhangen met de individuele taakstelling wordt iedere deelnemer beoordeeld op de competenties: Samenwerken, Ondernemerschap, Klantbelang centraal, Persoonlijke kracht, Risicobewustzijn en Implementatie en Resultaten boeken. Deze kwalitatieve criteria zijn belegd in de HR cyclus van Delta Lloyd N.V. De Commissie Governance Beloningsbeleid van Delta Lloyd N.V. voert de toetsing van het Delta Lloyd Asset Management beloningsbeleid uit. Eind 2014 is de Commissie Governance Beloningsbeleid aangesteld als Remuneratie Commissie voor Delta Lloyd Asset Management. c) Definitieve vaststelling, uitbetaling en retentie De performance en attributie over het jaar wordt vastgesteld door de afdelingen Business Control en Investment Analysis. Vervolgens vindt er afstemming plaats met de directie van Delta Lloyd Asset Management inzake de toekenning van de variabele beloning waarna deze in april betaalbaar wordt gesteld. Hierbij vindt initieel een betaling van 40% van de totale variabele beloning in contanten plaats. De overige 60% wordt in de drie jaren erna uitbetaald in gelijke tranches van 20%. Voor de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het beleggingsbeleid binnen één of meer beleggingsportefeuilles wordt de retentie voorwaardelijk toegekend en is deze “at risk”. Het retentie gedeelte van de variabele beloning wordt hierbij virtueel belegd in het aandachtsgebied (fondsen/mandaten) waar de functionaris het meest bij betrokken is. De Raad van Bestuur van Delta Lloyd heeft de bevoegdheid de variabele beloning van een deelnemer geheel of gedeeltelijk terug te vorderen.
jaarverslag 2014 24
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen
3. Directie De Directie van Delta Lloyd Asset Management valt binnen de regeling beheerst beloningsbeleid van Delta Lloyd N.V. Ook hier is een variabele component, zijn er kwalitatieve en kwantitatieve normeringen en vindt er een gespreide uitkering in cash en aandelen Delta Lloyd plaats. De Raad van Bestuur van Delta Lloyd kent de variabele beloning aan de Directie toe. Daarnaast geldt eveneens voor de Directie dat aan de Raad van Commissarissen binnen het vastgestelde beloningsbeleid van de Groep en hun verantwoordelijkheid daarin, discretionaire bevoegdheden zijn toegekend om in uitzonderlijke omstandigheden in te grijpen bij de uitvoering van het variabele beloningsbeleid. Overige Voor de genoemde regelingen geldt dat bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst alle voorwaardelijke toekenningen (inclusief retentie) komen te vervallen. De kosten samenhangend met het beloningsbeleid worden niet direct aan de fondsen in rekening gebracht maar worden door Delta Lloyd Asset Management verrekend middels de ontvangen beheersvergoeding.
jaarverslag 2014 25
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Algemene informatie Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. is in augustus 2000 gestart als beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal onder de naam Delta Deelnemingen Fonds N.V. De statuten zijn laatstelijk gewijzigd bij akte van 19 december 2013, verleden door notaris mr. drs. P.C. Cramer – de Jong te Amsterdam. De statutaire zetel van de vennootschap is Amsterdam. De vennootschap is ingeschreven in het Handelsregister te Amsterdam onder nummer 29.042.425. In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is door de beheerder een vergunning verkregen als bedoeld in artikel 2:65 Wft en is de beleggingsentiteit opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Per 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van de beheerder omgezet in een AIFMD-vergunning. De beleggingsentiteit wordt verhandeld via het gereguleerde handelssysteem Euronext Fund Service. Dit geldt uitsluitend voor de gewone aandelen in serie A. Binnen de beleggingsentiteit zijn er gewone aandelen klasse A en B geplaatst met de volgende ISIN code: Klasse A - NL0000288389 - Delta Lloyd Deelnemingen Fonds A Klasse B - NL0010583407 – Delta Lloyd Deelnemingen Fonds B Klasse A
B
Uitleg Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin geen distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent een prestatievergoeding. De gewone aandelen van klasse A zijn genoteerd aan Euronext in Amsterdam. De handel verloopt via het handelssysteem Euronext Fund Service. Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin een distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse keert geen dividend uit en kent geen prestatievergoeding. De gewone aandelen van deze klasse zijn niet genoteerd aan Euronext in Amsterdam. Let op: Aan- en verkopen zijn alleen mogelijk voor vennootschappen die deel uitmaken van Delta Lloyd Groep en/of voor andere beleggingsfondsen en beleggingsmaatschappijen die door de beheerder worden beheerd.
Beleggingsprofiel Doel Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. belegt voornamelijk in ondernemingen middels een belang van ten minste 5% van het nominaal geplaatste kapitaal van die ondernemingen, waarmee optimaal gebruik kan worden gemaakt van de fiscale deelnemingsvrijstelling. In voorkomende gevallen kan ook in ondernemingen worden belegd waar de deelnemingsvrijstelling niet van toepassing is. De beleggingsentiteit richt zich op kleine en middelgrote ondernemingen waarvan de waarde hoger wordt geacht dan de beurswaarde en volgt daarmee in eerste instantie de beleggingsstrategie van ‘value investors’. jaarverslag 2014 26
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
De beleggingsentiteit richt zich op beleggers die een aantrekkelijk dividendrendement willen combineren met een aandelenportefeuille van kleine en middelgrote ondernemingen. Het gaat hierbij om aandelen van ondernemingen die naar de mening van de beleggingsentiteit ten minste beschikken over een solide financiële positie en uitstekend management. Gestreefd wordt naar een stabiele dividenduitkering. Hiermee kunnen beleggers door middel van deelname in de beleggingsentiteit jaarlijks een aantrekkelijke cashflow uit hun belegging verwachten. De beleggingsentiteit is bedoeld voor de particuliere belegger in Nederland en de professionele belegger wereldwijd.
Beleggingsbeleid 31/12/2014 -
–
-
– –
–
– –
De beleggingsentiteit richt zich op het verkrijgen van 5% belangen in ondernemingen. Hierdoor is de deelnemingsvrijstelling ex artikel 13 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 van toepassing op eventuele dividenduitkeringen door deze ondernemingen en op de waardemutaties van die beleggingen. Indien zich kansen voordoen is het mogelijk belangen van minder dan 5% te nemen (waaronder mogelijk belangen in beleggingsentiteiten), waarop de deelnemingsvrijstelling niet van toepassing is. De beleggingsentiteit beoogt, als een rechtstreeks gevolg van het gekozen beleggingsbeleid, niet een gespreide portefeuille aan te houden. Het rendement van de beleggingsentiteit kan daardoor niet direct tegen een index worden afgezet, en behoeft daarmee dus niet het algemene beursklimaat te volgen. Deze verwachte geringe correlatie maakt een belegging in de beleggingsentiteit geschikt om in een portefeuille tot diversificatie van het algemene marktrisico van aandelenbeleggingen te komen. Zo kunnen de beurskoersen van de ondernemingen waarin de beleggingsentiteit participeert bijvoorbeeld voor langere tijd onveranderd blijven terwijl de markt volop in beweging is. Daar kan echter een aantrekkelijk dividendrendement tegenover staan. Men spreekt in dit verband van nietmarktconforme beleggingen. Een belegging in een individuele onderneming zal niet meer dan 40% van de effectenportefeuille bedragen. De beleggingsentiteit kan om defensieve redenen gebruik maken van afgeleide financiële instrumenten, waarmee beleggingsrisico’s kunnen worden afgedekt. Ook kan het valutarisico geheel of gedeeltelijk worden afgedekt. De beleggingsentiteit kan in beginsel in financiële instrumenten beleggen die (wereldwijd) op effectenbeurzen, gereglementeerde markten en andere geregelde, regelmatig functionerende, erkende open markten worden verhandeld of waarvoor een frequente notering bestaat. De beleggingsentiteit richt zich op ondernemingen waarvan de waarde door de Beheerder hoger wordt geacht dan de beurswaarde en volgt daarmee de groep van zogenoemde “value investors”. De beleggingsentiteit heeft de mogelijkheid vreemd vermogen aan te trekken tot maximaal 40% van het eigen vermogen. Teneinde de kosten van de externe financiering te minimaliseren, kunnen de beleggingen tot zekerheid worden verpand.
Voor de meest actuele beleggingsbeleid wordt verwezen naar de website www.deltalloydassetmanagement.com
jaarverslag 2014 27
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Benchmark In het beleggingsbeleid van deze beleggingsentiteit wordt geen benchmark gehanteerd. Voor het berekenen van de performance fee wordt gebruik gemaakt van de AMX index als referentie.
Fiscale status De beleggingsentiteit is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Het streven van de beleggingsentiteit is erop gericht belangen te nemen in het nominaal gestort kapitaal van vennootschappen van ten minste vijf procent. Op deze belangen is de zogenoemde deelnemingsvrijstelling ex artikel 13 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 van toepassing. Dit betekent dat dividendontvangsten van en (gerelateerde) waardemutaties in deze belangen bij de beleggingsentiteit zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Sinds 1 januari 2007 vallen aandelenbelangen van vijf procent of meer in buitenlandse vennootschappen onder voorwaarden eveneens over de deelnemingsvrijstelling. Het resultaat op beleggingen waarop de deelnemingsvrijstelling niet van toepassing is, bijvoorbeeld ontvangen rente of resultaat behaald met beleggingen in vennootschappen van minder dan vijf procent, is in beginsel belast met vennootschapsbelasting. Ingehouden dividendbelasting op dividenden ontvangen van Nederlandse vennootschappen kan de beleggingsentiteit in beginsel verrekenen met eventueel verschuldigde vennootschapsbelasting aan de Nederlandse fiscus. Op grond van verdragen ter voorkoming van dubbele belasting kan buitenlandse bronbelasting vaak deels teruggevraagd worden bij buitenlandse belastingautoriteiten.
jaarverslag 2014 28
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 3 van de statuten van de beleggingsentiteit heeft de directie aan onze Raad de jaarrekening over het boekjaar 2014 overlegd. Wij bieden u het jaarverslag van de beleggingsentiteit aan. Het bevat onder meer het directieverslag en de jaarrekening over het boekjaar 2014. De Raad heeft tijdens de verslagperiode regelmatig overleg gevoerd met de directie. De Raad is twee keer in vergadering bijeen geweest. Aan de orde zijn onder meer geweest het accountantsverslag naar aanleiding van het jaarverslag 2013, de Principles of Fund Governance, diverse compliance aspecten zoals onder andere de toetsing van de AO/IC (beschrijving van de bedrijfsvoering) aan de Wet op het financieel toezicht, de behaalde resultaten en de ontwikkeling van het fondsvermogen. Daarnaast is aandacht besteed aan de strategische aspecten met betrekking tot de beleggingsentiteit, de aan het beleggingsbeleid verbonden risico’s en de mechanismen tot beheersing van risico’s van financiële aard. Mede gezien de in dit verslag opgenomen verklaring van de accountant Ernst & Young Accountants LLP, adviseren wij u de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen en aan de directie en Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk toezicht daarop. Tevens delen wij u mede dat onze Raad, overeenkomstig het bepaalde in artikel 20 van de statuten, zijn goedkeuring heeft gehecht aan het besluit van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming, zoals opgenomen in dit verslag. Wij bevelen de aandeelhouders aan het dividendvoorstel als slotdividend aan te merken.
Amsterdam, 9 maart 2015 E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
jaarverslag 2014 29
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Verslag van de directie Performanceoverzicht Klasse
Geplaatste aandelen
Uitgekeerd dividend
(x 1.000)
EUR
2010
19.400
2011 2012
Intrinsieke waarde
Beurskoers
Performance incl herbelegging*
EUR
EUR
%
2,20
48,57
48,08
20,8%
17.431
2,20
34,74
34,33
-24,5%
16.805
2,20
34,78
34,45
6,6%
2013
Klasse A
12.794
2,20
39,36
39,12
20,2%
2014
Klasse A
10.540
2,20
34,82
34,41
-6,3%
Klasse B
2.814
nvt
36,66
nvt
-6,9%
*
Bij de berekening van de performance inclusief herbelegging op basis van de intrinsieke waarde is ervan uitgegaan dat het dividend is herbelegd tegen de openingskoers ten tijde van beschikbaarheidstelling.
Beleggingsbeleid Het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. belegt in kleine en middelgrote ondernemingen die in Nederland op de beurs genoteerd zijn. Er wordt gestreefd naar het nemen van belangen van tenminste 5%. De beleggingsentiteit heeft een bottom-up benadering, waarbij ondernemingen geselecteerd worden op basis van hun bedrijfsmodel, management, financiële positie, dividendbeleid en waardering. Ultimo 2014 investeerde de beleggingsentiteit in 18 bedrijven, waarbij in 13 bedrijven een deelneming van meer dan 5% was genomen.
Rendement over 2014 De beleggingsentiteit behaalde over 2014 een negatief rendement van 6,33% (aandelenklasse A), aandelenklasse B liet een negatief rendement van 6,88% zien en bleef daarmee achter bij de referentieindex2, de AMX Index (+3,37%). In tegenstelling tot veel brede internationale indices is de referentieindex sterk geconcentreerd. De vijf grootste ondernemingen maken namelijk meer dan 40% van de index uit. Koersuitschieters van zwaargewichten in de index hadden in 2014 veel impact. Daarnaast werden enkele posities in de beleggingsentiteit opvallend hard geraakt.
Achtergrond/terugblik Softwarebedrijf Exact (+42%) droeg het meest bij aan het rendement door een overnamebod van Apax Partners (private equity) van EUR 32 per aandeel in oktober. Een andere positieve bijdrage kwam van IMCD Group (+21%), een distributeur van specialistische chemische producten die in juni naar de beurs kwam. De beleggingsentiteit heeft geparticipeerd in deze beursgang en het koersverloop is nadien sterk geweest. Technologie-(niche)speler TKH Group (+7%) liet een sterke omzet- en winstgroei zien in de onderdelen Industrial Solutions en Vision & Security. De meest negatieve bijdrage aan het resultaat kwam van schoenenretailer Macintosh (-59%). Ondanks een herfinanciering, het aantreden van een nieuw managementteam en de uitrol van een 2 De referentie-index dient ten doel de prestatievergoeding te berekenen. jaarverslag 2014 30
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
aangescherpte strategie bleef koersherstel vooralsnog uit. Bouwbedrijf BAM (-31%) maakte in juli opnieuw projectverliezen bekend, waarop de aandelenkoers met meer dan 40% daalde en de bestuursvoorzitter plaats besloot te maken voor een opvolger. Ontwikkelingen later in het jaar, zoals meevallers op andere projecten, desinvesteringen en verbeterplannen op het gebied van werkkapitaal en risicomanagement, hebben de ergste zorgen omtrent de balans van BAM weggenomen. Textieltechnologiebedrijf Ten Cate (-17%) droeg negatief bij aan het resultaat. Door uitstel van een aantal grote (overheids)orders bleef het verwachte herstel in de bedrijfsresultaten uit. Gedurende het verslagjaar is een aantal belangrijke wijzigingen in de portefeuille doorgevoerd. In verband met de zware weging binnen de portefeuille werden in oktober en november de belangen in Arcadis, Ten Cate en TKH Group teruggebracht tot onder de meldingsgrens van respectievelijk 3%, 10% en 5%. Dit past binnen het voornemen om meer spreiding en evenwicht in de beleggingsentiteit aan te brengen. De positie in BAM werd geleidelijk verkleind in verband met het risicoprofiel, terwijl de koers herstelde. Dit resulteerde in november in een melding onder de grens van 5%. Tenslotte werd in augustus een belang van meer dan 3% gemeld in detacheringsbedrijf DPA Group.
Vooruitzichten Het herstel van de economie in Nederland is in 2014 minder sterk geweest dan eerder verwacht. Ondanks het aantrekken van de (woning)bouwmarkt zijn de resultaten van de bouwbedrijven in portefeuille nog volatiel. De ingezette verbeterplannen op het gebied van aanbestedingen en risicomanagement kunnen zich naar verwachting in 2015 voor het eerst voorzichtig vertalen in betere resultaten. De stijgende lijn in Nederlandse consumentenbestedingen is sinds de tweede jaarhelft goed zichtbaar geworden bij onder andere Accell en Beter Bed en zal zich naar verwachting in 2015 voortzetten. Verder zijn de orderportefeuilles van zwaargewichten zoals TKH, Arcadis en Kendrion goed gevuld voor 2015.
Risico’s Doel van het beleggingsproces is uiteindelijk het samenstellen van een geconcentreerde portefeuille van circa twintig tot vijfentwintig bedrijven. Om die reden ontbreekt een benchmark of dwingende portefeuille-indeling. Het risicomanagement richt zich op de individuele ondernemingen en op het aanbrengen van voldoende spreiding over landen en sectoren. Hierdoor ontstaat een gebalanceerde portefeuille. De beleggingsentiteit is onderhevig aan marktrisico, ofwel het risico uit hoofde van prijswijzigingen van de beleggingen. De omvang van dit risico neemt toe naarmate de beweeglijkheid van de koersen groter is. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van de beleggingsentiteit wordt gepoogd om het marktrisico te mitigeren. Ondanks dit beleid kan niet worden uitgesloten dat een belegging een tegenvallende ontwikkeling te zien geeft. De beleggingsentiteit kan beleggen in derivaten, indien dit wenselijk geacht wordt voor een goed portefeuillebeheer. Desgewenst kan ook het valutarisico worden afgedekt. De afdeling Compliance toetst op periodieke basis het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteiten en rapporteert daarover aan de Directie. Eventuele geconstateerde afwijkingen van het beleggingsbeleid worden aan de portefeuillebeheerders gemeld. Zij moeten vervolgens een corrigerende actie
jaarverslag 2014 31
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
uitvoeren. Voor de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid wordt verwezen naar de jaarcijfers alwaar de positie per 31 december 2014 is weergegeven. Voor een verdere toelichting op de geïdentificeerde risico’s voor de beleggingsentiteit wordt verwezen naar de risicomanagementparagraaf in het jaarverslag.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Delta Lloyd Asset Management N.V. beschikt over een beschrijving van de bedrijfsuitvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen, die voldoet aan de eisen van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Ten aanzien van de bedrijfsvoering hebben wij enkele verbetermogelijkheden geconstateerd die inmiddels zijn opgepakt. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
jaarverslag 2014 32
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Beleggingsresultaten Hieronder worden de totale beleggingsresultaten van de beleggingsentiteit, weergegeven over de afgelopen vijf jaar, gesplitst naar inkomsten, kosten en waardeveranderingen.
Beleggingsresultaten EUR (x 1.000)
2014
2013
2012
2011
2010
Inkomsten
14.072
17.690
29.605
34.116
31.004
Kosten
-4.232
-7.255
-7.723
-9.843
-11.054
Waardeveranderingen
-45.050
99.561
17.310
-237.077
137.024
Totaal beleggingsresultaat
-35.210
109.996
39.192
-212.804
156.974
Dividendbeleid De beleggingsentiteit streeft naar stabiele dividenduitkeringen. Het dividend wordt betaald in het boekjaar waarop de uitkering betrekking heeft. Op de gewone aandelen serie B zal geen dividend worden uitgekeerd. Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
jaarverslag 2014 33
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) EUR (x 1.000)
Ref.
31.12.2014
31.12.2013
456.487
606.905
456.487
606.905
35
24
-
16
-
35
-
1
35
76
15.781
10.357
15.781
10.357
472.303
617.338
Activa Beleggingen Aandelen
1.
Vorderingen Dividendbelasting Interest Onafgewikkelde effectentransacties
2.
Overige Overige activa Liquide middelen
3.
Totaal Passiva Eigen vermogen Geplaatst en gestort aandelenkapitaal
4.
121.522
142.246
Agio
4.
256.436
319.842
Overige reserves
4.
127.369
43.161
Onverdeeld resultaat
4.
-35.210
109.996
470.117
615.245
611
698
Belastingen
649
1.105
Gelieerde partijen
892
273
34
18
2.186
2.093
472.303
617.338
Kortlopende schulden Onafgewikkelde effectentransacties
Overige Totaal
2.
jaarverslag 2014 34
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Winst- en verliesrekening Winst- en verliesrekening EUR (x 1.000)
Ref.
2014
2013
13.343
16.655
Som der opbrengsten Direct resultaat uit beleggingen Opbrengsten uit beleggingen Indirect resultaat uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
41.360
-16.275
Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
-86.410
115.836
5.
729
1.035
-30.978
117.251
Beleggingskosten
34
26
Toezichtkosten
16
22
Bewaarloon en bankkosten
61
42
4.094
7.150
10
5
Commissarissen
6
8
Overig
2
-
9
2
Overig resultaat Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfslasten Beheerskosten
Beheervergoeding Accountantskosten
6.
Rentelasten Rentelasten Resultaat voor belastingen Resultaat na belastingen
4.232
7.255
-35.210
109.996
-35.210
109.996
jaarverslag 2014 35
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht EUR (x 1.000) Resultaat
2014
2013
-35.210
109.996
Aanpassingen op het resultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
86.410
-115.836
Veranderingen in het werkkapitaal Toename(-)/afname(+) van kortlopende vorderingen Toename(+)/afname(-) van kortlopende schulden
41 93
264 -892
-45.935 151.303 -41.360
-98.914 169.683 16.275
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
115.342
80.576
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw geplaatste aandelen Herplaatsing eigen aandelen Inkoop eigen aandelen Uitgekeerd dividend
-736 30.588 -113.982 -25.788
6.808 97.435 -148.703 -34.745
-109.918
-79.205
Netto kasstroom
5.424
1.371
Toename(+)/afname(-) liquide middelen Mutatie Liquide middelen (1) Stand primo verslagperiode Stand ultimo verslagperiode Toename(+)/afname(-) liquide middelen
5.424
1.371
10.357 15.781
8.986 10.357
5.424
1.371
Kasstromen Aankopen van aandelen Verkopen van aandelen tegen boekwaarde Gerealiseerde waardeveranderingen op verkopen van aandelen
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
(1)
Inclusief eventuele schulden aan kredietinstellingen
jaarverslag 2014 36
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de balans 1. Beleggingen Beleggingen
EUR (x 1.000)
Boekwaarde 31.12.2013
Ongerealiseerde Gerealiseerde Aankopen waardeveranderingen waardeveranderingen
Boekwaarde verkopen
Boekwaarde 31.12.2014
Aandelen
606.905
45.935
-86.410
41.360
-151.303
456.487
Totaal
606.905
45.935
-86.410
41.360
-151.303
456.487
Totaal gerealiseerde waardeveranderingen
41.360
Aanvullende informatie De beleggingen per 31 december 2014 luiden allemaal in euro’s.
Verdeling naar sector 31.12.2014
31.12.2013
Kapitaalgoederen
42,4%
52,0%
Informatietechnologie
19,6%
13,1%
Niet-duurzame consumptiegoederen
16,5%
17,2%
Basisgoederen
16,0%
11,9%
5,5%
5,5%
Financiële sector Duurzame consumptiegoederen Totaal
0,0%
0,3%
100,0%
100,0%
31.12.2014
31.12.2013
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Verdeling naar land Nederland Totaal
jaarverslag 2014 37
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage Overige toelichtingen omtrent beleggingen zijn opgenomen in Bijlage A en B. Niet-beursgenoteerde effecten De beleggingsportefeuille bevat ultimo verslagperiode geen niet-beursgenoteerde beleggingen (2013: idem). Omloopfactor De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 9 (2013: 3). Transactiekosten De transactiekosten voor de aan- en verkoop van de effecten voor 2014 bedragen EUR 171.652 (2013: EUR 198.948). Hiervan is 0% (2013: idem) in rekening gebracht door gelieerde partijen.
2. Vorderingen en schulden uit hoofde van onafgewikkelde effectentransacties De aan- en verkooptransacties worden ongesaldeerd weergegeven, zijn tijdelijk van aard en ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de contractdatum van een beleggingstransactie en de betaaldatum een periode van drie dagen kan liggen.
3. Liquide middelen en kortlopende schulden aan kredietinstellingen Liquide middelen EUR (x 1.000) Rekening-courant Kas Bank Rekening-courant Delta Lloyd Treasury Totaal
31.12.2014 189 15.592
31.12.2013 3 10.354
15.781
10.357
Liquide middelen staan ter vrije beschikking.
jaarverslag 2014 38
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
4. Eigen vermogen Samenstelling van het eigen vermogen EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
455.000
Totaal 910.000
455.000
116.422
25.824
142.246
152.929
-168
-
-168
1.624
Ingekochte eigen aandelen
-24.657
-3.128
-27.785
-36.817
Herplaatste eigen aandelen
4.316
2.913
7.229
24.510
Stand ultimo verslagperiode
95.913
25.609
121.522
142.246
Stand primo verslagperiode
237.411
82.432
319.843
353.619
Nieuw geplaatste aandelen
-568
-
-568
5.184
Ingekochte eigen aandelen
-76.007
-10.190
-86.197
-111.886
Herplaatste eigen aandelen
13.839
9.633
23.472
75.562
15
-129
-114
-2.636
174.690
81.746
256.436
319.843
43.161
-
43.161
38.714
Uitgekeerd dividend
-25.788
-
-25.788
-34.745
Toevoeging resultaat voorgaande verslagperiode
106.560
3.436
109.996
39.192
Stand ultimo verslagperiode
123.933
3.436
127.369
43.161
106.560
3.436
109.996
39.192
Toevoeging aan overige reserves
-106.560
-3.436
-109.996
-39.192
Resultaat lopende verslagperiode
-27.582
-7.628
-35.210
109.996
Stand ultimo verslagperiode
-27.582
-7.628
-35.210
109.996
366.954
103.163
470.117
615.246
Aandelen klasse A
Aandelen klasse B
455.000
Stand primo verslagperiode Nieuw geplaatste aandelen
Maatschappelijk kapitaal (bestaande uit 49.999.960 gewone aandelen klasse A, 50.000.000 gewone aandelen klasse B, 10 gewone aandelen klasse C, 10 gewone aandelen klasse D en 20 prioriteitsaandelen van € 9,10 nominaal) Geplaatst en gestort aandelenkapitaal Per 31.12.2014 zijn er 10.539.940 gewone aandelen klasse A, 2.814.150 gewone aandelen klasse B en 20 prioriteitsaandelen van € 9,10 nominaal geplaatst en gestort
Agio
Meegekocht dividend eigen aandelen Saldoresultaat verkoop ingekochte eigen aandelen Stand ultimo verslagperiode Overige reserves Stand primo verslagperiode
Onverdeeld resultaat Stand primo verslagperiode
Totaal eigen vermogen *
De beleggingsentiteit heeft per saldo over 2014 2193.086 eigen aandelen ingekocht (2013: per saldo 1.173.973 eigen aandelen ingekocht). Per einde verslagperiode bedraagt het saldo ingekochte eigen aandelen 7.112.928 (2013: 5.111.869).
jaarverslag 2014 39
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Verdeling naar aandelen klassen Delta Lloyd Deelnemingen Fonds NV klasse A Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
31.12.2014 Delta Lloyd Deelnemingen Fonds NV klasse A 366.968 25.788 2,20 10.540 34,82
31.12.2013
Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
503.553 34.745 2,20 12.794 39,36
Verdeling naar aandelen klassen Delta Lloyd Deelnemingen Fonds NV klasse B Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
31.12.2014 Delta Lloyd Deelnemingen Fonds NV klasse B 103.166 nvt nvt 2.814 36,66
31.12.2013
Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
111.724 nvt nvt 2.838 39,37
jaarverslag 2014 40
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de winst- en verliesrekening 5. Overige bedrijfsopbrengsten De ontvangen kostenvergoedingen (op- en afslagen) die bij plaatsing en inkoop van eigen aandelen in de koers van uitgifte respectievelijk inkoop zijn inbegrepen, worden in de winst- en verliesrekening verantwoord ter dekking van de kosten die de beleggingsentiteit moet maken voor het toe- en uittreden van beleggers.
6. Beheerskosten Lopende kosten ratio (klasse A) EUR (x 1.000)
2014
2013
Beheerskosten
2.871
7.253
453.310
582.142
0,63%
1,25%
EUR (x 1.000)
2014
2013
Beheerskosten
1.351
-
Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
Lopende kosten ratio (klasse B)
Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
109.888
-
1,23%
0,00%
Accountantskosten opgenomen onder beheerskosten betreft een reservering voor de te verwachten accountantskosten met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2014. Naast de reservering van EUR 7.272 is er een bedrag opgenomen van EUR 2.300 die gerelateerd is aan accountantskosten extra werkzaamheden jaarrekening 2013. Op basis van het prospectus bedraagt de beheervergoeding van aandelenklasse A 0,15625% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (0,625% op jaarbasis) en van aandelenklasse B 0,30% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (1,20% op jaarbasis). Over 2014 bedraagt de beheervergoeding 0,73% over de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit, berekend op dagbasis, te weten 0,61% voor aandelen klasse A en 1,21% voor aandelenklasse B.
7. Belasting De vennootschap is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting.
jaarverslag 2014 41
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Per 31 december 2014 beschikt het fonds over compensabele verliezen van circa EUR 127,3 miljoen, waarvan EUR 96,8 miljoen aan gewone verliezen en EUR 30,5 miljoen aan houdsterverliezen. Gewone verliezen kunnen in de toekomst worden aangewend ter compensatie van fiscale winsten op belangen in portefeuille kleiner dan 5% of die anderzins niet kwalificeren voor de deelnemingsvrijstelling. De termijn voor verliesverrekening is overigens aan een maximum verbonden: de voorwaartse verliesverrekening is beperkt tot negen jaar. Dit betekent dat als een in een bepaald boekjaar geleden verlies niet binnen negen jaar met fiscale winsten is verrekend, dit compensabele verlies komt te vervallen. In de balans is voor de verliescompensatiemogelijkheden geen latente belastingvordering opgenomen, aangezien het thans nog niet waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee de verliezen kunnen worden gecompenseerd.
jaarverslag 2014 42
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Bezoldiging De directie wordt gevoerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Uit dien hoofde is een beheervergoeding verschuldigd. De beheervergoeding aan Delta Lloyd Asset Management N.V. van EUR 4.093.835 is ten laste van het resultaat over de verslagperiode verantwoord.
De beleggingsentiteit heeft geen personeel in dienst (2013: idem). Het honorarium over de verslagperiode voor de Raad van Commissarissen bedraagt totaal EUR 6.411 en is ten laste van het resultaat gebracht. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door: E.A.A. Roozen (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
*
EUR EUR EUR EUR EUR
645 1.291 645 1.915* 1.915*
Inclusief inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Raad van Commissarissen E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M van Heese
jaarverslag 2014 43
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 20 van de statuten bepaalt de directie onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen welk gedeelte van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst wordt gereserveerd. De winst, die niet wordt gereserveerd, wordt in zijn geheel uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Voorstel resultaatsbestemming Ingevolge artikel 20 van de statuten stelt de directie voor, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, om over het boekjaar 2014 een slotdividend uit te keren van EUR 0,45 voor klasse A per gewoon aandeel van EUR 9,10 nominaal voor klasse A. Gedurende het jaar is reeds een interim dividend uitgekeerd van EUR 2,20 (EUR 0,55 in maart, juni, september en in december) per gewoon aandeel EUR 9,10 nominaal. Het dividend wordt ten laste van de overige reserves gebracht, het resultaat over 2014 wordt toegevoegd aan de overige reserves.
Bijzondere rechten van het prioriteitsaandeel Van de 20 prioriteitsaandelen worden er 11 gehouden door Delta Lloyd Levensverzekering N.V. De 9 overige prioriteitsaandelen worden gehouden door Delta Lloyd Asset Management N.V. De voornaamste rechten van de prioriteitsaandeelhouders zijn het beslissen over het aantal leden van de directie en de raad van commissarissen en het voordragen van nieuwe leden van de directie en de raad van commissarissen.
Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is op de volgende pagina opgenomen.
Totaal persoonlijk belang directie De leden van de directie hadden per 31 december 2014 en per 31 december 2013 geen belangen als bedoeld in artikel 122 lid 2 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen in de beleggingen van het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
jaarverslag 2014 44
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Aandeelhouders van Delta Lloyd Deelnemingen N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Delta Lloyd Deelnemingen N.V. te Amsterdam gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Delta Lloyd Deelnemingen N.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, de winst-en-verliesrekening over 2014 en de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van de (directie en beheerder van de) beleggingsentiteit zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 4.700.000. De materialiteit is gebaseerd op 1% van de intrinsieke waarde (eigen vermogen). Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 235.000 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
jaarverslag 2014 45
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.
Bestaan en waardering van beursgenoteerde beleggingen De intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is voor 97% belegd in beursgenoteerde beleggingen. Deze beleggingen zijn in belangrijke mate bepalend voor de financiële resultaten van de beleggingsentiteit.
Wij schatten het risico op een materiële fout in deze beleggingen lager in, mede omdat de beleggingen bestaan uit liquide, beursgenoteerde titels waarvoor een genoteerde prijs op een actieve markt beschikbaar is. Echter vanwege de omvang van de beleggingen in relatie tot jaarrekening als geheel, zijn de beursgenoteerde beleggingen de post met de grootste impact op onze controle.
Uitgevoerde werkzaamheden Onze controlewerkzaamheden ten aanzien van bestaan en waardering van de beursgenoteerde beleggingen bestonden onder andere uit: het kennisnemen en testen van de interne beheersmaatregelen bij de beheerder van de beleggingsentiteit, inclusief relevante algemene IT beheersmaatregelen rondom processen inzake transactie verwerking, corporate actions, reconciliatie van beleggingen en portefeuille waardering. Hierbij hebben wij voor uitbestede processen mede gebruik gemaakt van onafhankelijke rapportages inzake de opzet, bestaan en werking van relevante beheersmaatregelen bij de beheerder en andere betrokken partijen; het afstemmen van de waardering van 97% van de beursgenoteerde beleggingen met minimaal één onafhankelijke prijsbron; het afstemmen van bestaan en eigendom van 97% van de beleggingsportefeuille met rechtstreeks door ons ontvangen externe confirmaties van de bewaarder en andere relevante tegenpartijen.
Wij verwijzen naar toelichting 1. Beleggingen op pagina 37 inzake niet-beursgenoteerde beleggingen.
De uitvoering van deze werkzaamheden heeft niet geleid tot significante bevindingen ten aanzien van bestaan of waardering van de beleggingen.
Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de jaarverslag 2014 46
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de beleggingsentiteit in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de beleggingsentiteit te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de beleggingsentiteit.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
•
•
• •
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de beleggingsentiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controleinformatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige jaarverslag 2014 47
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
• •
gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een beleggingsentiteit haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van commissarissen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens) dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd; en dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Benoeming Wij zijn door de Algemene Vergadering benoemd als accountant van Delta Lloyd Deelnemingen N.V. vanaf de controle van het boekjaar 2010 en zijn sinds die datum tot op heden de externe accountant.
Amsterdam, 9 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP
J.C.J. Preijde
jaarverslag 2014 48
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage A Samenstelling van de portefeuille per 31 december 2014 Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x 1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
21.420
4,69%
6.478
1,42%
2.365.000 Beter Bed
40.666
8,91%
3.575.000 BinckBank
25.200
5,52%
1.825.000 DPA Group
3.011
0,66%
1.985.000 Exact
62.926
13,78%
6.800.000 Grontmij
24.011
5,26%
1.340.000 Heijmans
11.993
2,63%
2.615
0,57%
1.350.000 Kendrion
29.187
6,39%
3.736.400 Macintosh Retail Group
13.451
2,95%
900.000 Nedap
24.102
5,28%
175.000 Royal Reesink
13.038
2,86%
48.862
10,70%
326.959
71,62%
1.575.000 Accel Group 1.736.622 Ballast Nedam
450.000 ICT Automatisering
2.614.357 Ten Cate Totaal >5% belangen Overige belangen*
129.528
28,38%
Totaal beleggingen
456.487
100,00%
*
De post overige belangen betreft aandelen van bedrijven waarin het belang kleiner is dan 5% van het totaal uitstaand kapitaal van de betreffende bedrijven.
jaarverslag 2014 49
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage B Overzicht >5% belangen per 31 december 2014 Accell Group De Friese Accell Group verkoopt wereldwijd meer dan 1,5 miljoen fietsen per jaar. De internationale groep van fietsenfabrikanten is daarmee marktleider in Europa. Van de omzet komt 25% uit Nederland, 25% uit Duitsland en 15% uit Noord-Amerika. Accell maakt fietsen voor iedereen: van racefietsen voor de professionele wielrenner tot Loekiekinderfietsen. Met bekende merknamen als Batavus, Koga en Sparta richt Accell zich vooral op het midden- en hogere segment van de markt. Kwaliteit staat voorop. Daarom laat Accell zijn fietsonderdelen produceren in China, maar vinden het ontwerp en de assemblage plaats in Europa. Accell, pionier op het gebied van e-bikes heeft recent haar positie in Noord-Amerika en het Verenigd Koninkrijk verder versterkt met de overname van Raleigh. Fundamentele groeidrijfveren, zoals meer aandacht voor een gezonde levensstijl, vergrijzing en een toenemende vraag naar milieuvriendelijke vervoersmiddelen, zorgen ervoor dat Accells orderportefeuille blijft groeien.
Ballast Nedam Met een omzet van circa 1 miljard hoort Ballast Nedam bij de grotere bouwconcerns van Nederland. De bouwonderneming heeft een lange historie: Ballast werd bekend door de aanleg van de Afsluitdijk in 1923, terwijl Nedam naam en faam verwierf met de bouw van het Haagse Vredespaleis in 1913. Als gevolg van de nieuwe realiteit in de bouwbranche richt Ballast Nedam zich op de groeimarkt van integrale projecten en een aantal nichemarkten met groeiperspectief, waaronder het kansrijke modulair bouwen (onder andere iQ Woning en Ursem). Gedurende 2014 is Ballast Nedam in zwaar weer terecht gekomen door forse verliezen op het A15 en A2 project.
Beter Bed Bedden- en matrassenverkoper Beter Bed heeft bijna 1.100 winkels door heel Europa (Nederland, Duitsland, Spanje, België, Zwitserland en Oostenrijk). De snelgroeiende Udense retailer domineert de markt met winkelketens als Beter Bed en BeddenReus in Nederland, Matratzen Concord in Duitsland en El Gigante del Colchon in Spanje. Enkele jaren geleden heeft Beter Bed zijn productielocaties in Polen afgestoten om zich primair op de retail te kunnen focussen. De onderneming beschikt op dat gebied over erg veel kennis. Een scherpe prijs-kwaliteitverhouding en een vakkundig advies zijn de sterkste punten van de marktleider in Nederland en Duitsland. Het management volgt al jaren een gedisciplineerde en succesvolle expansiestrategie. Met stevige kostenbesparingen, promotie van de winkelformules en een continue focus op efficiency verbeteringen slaat Beter Bed zich knap door de crisis. Hierbij blijft de onderneming een aantrekkelijk dividend uitkeren. In 2014 zijn de uitstraling van de winkels, het logo en de reclamecampagne gemoderniseerd.
BinckBank BinckBank is een online bank voor beleggers, met een top-5 positie in Europa. De onderneming werd in 2000 opgericht en biedt klanten snelle en goedkope toegang tot alle belangrijke financiële markten ter wereld, online vermogensbeheerdiensten, administratieve verwerking van effecten- en geldtransacties en uitgebreide marktinformatie. De onderneming heeft vestigingen in Nederland, jaarverslag 2014 50
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
België, Frankrijk en Italië. De bank ziet het aantal klanten buiten Nederland sterk groeien. BinckBank bedient circa 560.000 rekeningen voor retail klanten waarvan meer dan 100.000 in het buitenland. BinckBank heeft een interessant businessmodel en werkt efficiënt. Klanten zijn erg tevreden over de het serviceniveau van de bank: een kwart van alle nieuwe klanten komt via een bestaande klant. Het bedrijf is gezond en de balans is stevig. Bovendien heeft de bank enorme cashflows en betaalt het aandeelhouders een mooi dividendrendement.
DPA Groep DPA verzorgt hoogwaardige detachering van gespecialiseerde professionals voor specifieke domeinen en markten, verdeeld in drie segmenten te weten Finance, Banking & Insurance, Techniek & ICT en Legal & Public. De organisatie is zeer decentraal te noemen; contacten met klanten en professionals lopen via de gespecialiseerde business units, wat voor een juiste benadering van elke markt zorgt. De multidisciplinaire benadering zorgt voor minder afhankelijkheid van één bepaalde sector en voor de mogelijkheid een one-stop shop te zijn voor klanten die in toenemende mate vanuit efficiency oogpunt slechts een beperkt aantal preferred suppliers willen aanwijzen. Schaalgrootte is belangrijk en DPA is continue gefocust op het reduceren van overheadkosten en het verbeteren van de ratio directe/indirecte medewerkers. Verdere groei zal in de toekomst zowel autonoom als via overnames plaatsvinden. DPA wil met name uitbreiden in groeigebieden die worden gedreven door toenemende wet- en regelgeving (Banking, Finance, Legal) en door structurele schaarste aan professionals (Engineering, ICT).
Exact Exact startte in 1984 als een Delfts studentenbedrijf en groeide uit tot een vooraanstaande leverancier van software en IT-oplossingen voor de zakelijke markt. Exact is wereldwijd actief. In Nederland is Exact marktleider op het gebied van ERP oplossingen bij middelgrote ondernemingen. De onderhoudsdiensten van Exact, die goed zijn voor bijna 60% van de omzet, zorgen voor een stabiel fundament onder de omzet. Het zeer succesvolle online boekhoudpakket voor ondernemers, Exact Online, groeit fors. Het nieuwe management van Exact is begonnen met de uitrol van Exact Online naar het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Duitsland en Frankrijk. Door de komende jaren meer te investeren in R&D moet de totale omzet van Exact weer kunnen gaan groeien. Daarnaast heeft de onderneming een stabiel en ruim dividendbeleid. In oktober 2014 werd bekend dat Exact wordt overgenomen door Apax Partners (private equity).
Grontmij Het Nederlandse ingenieursadviesbureau Grontmij heeft zijn oorsprong in de agrarische sector. De bijna 100 jaar oude onderneming is inmiddels actief in milieu en ruimtelijke ordening, water, energie, bouw en vastgoed, geo-informatie en industrie en infrastructuur. Sinds de overname van de Carl Bro Group in 2006 is Grontmij het vijfde ingenieursadviesbureau van Europa. Het bedrijf is doorgaans betrokken bij het hele traject van regionale herinrichting: ontwerp, advies, management, engineering en contracting. Na in 2011 in zwaar weer terecht te zijn gekomen vanwege forse overcapaciteit op de Nederlandse en Engelse markten, heeft het nieuwe managementteam Grontmij naar rustiger vaarwater geloodst.
Heijmans Het bijna 90 jaar oude bouwbedrijf Heijmans werd groot met het herstel van wegen en vliegvelden tijdens de naoorlogse wederopbouwwerkzaamheden. Inmiddels is het voormalige stratenmakerbedrijf
jaarverslag 2014 51
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
uit Rosmalen uitgegroeid tot een top-3 speler in de Nederlandse bouw met 8.000 medewerkers en een omzet van circa 2,3 miljard in 2012. Heijmans is actief in de sectoren vastgoed, woningbouw, utiliteitsbouw, techniek en infrastructuur. Het concern ontwerpt spitsstroken op de A9, bouwt nieuwe ziekenhuizen en realiseert woonwijken door het hele land. De onderneming onderscheidt zich door het bieden van totaaloplossingen: van idee en ontwerp tot en met onderhoud en beheer. Behalve in Nederland is Heijmans ook beperkt actief in België en Duitsland.
ICT Automatisering ICT (Industriële Computer Toepassingen) is een van de grotere zelfstandige softwareontwikkelaars van Nederland. Het ruim dertig jaar oude bedrijf richt zich op de markt van technisch georiënteerde softwareontwikkeling waarbij slechts een beperkt aantal markten wordt bediend zoals onder andere automotive, logistiek, energie, gezondheidszorg en machines & systemen. In elk van deze markten heeft ICT een leidende expertise ontwikkeld.
Kendrion Kendrion is wereldwijd een belangrijke speler op het gebied van de ontwikkeling, productie en verkoop van hoogwaardige elektromagnetische systemen en componenten voor toepassingen in de automotive (personenauto’s, bussen en trucks) en industriële markt. Voorbeelden van producten waarin magneten van Kendrion verwerkt zijn, zijn liften, dieselmotoren en deurensluitsystemen. Kendrions belangrijkste afzetmarkt is Duitsland, maar ook andere landen nemen snel in omvang toe. Belangrijke klanten zijn onder andere Bosch, Continental, Daimler, Siemens en Volkswagen. Voorheen was Kendrion een industrieel conglomeraat, maar vanaf 1997 is de onderneming zich volledig gaan focussen op het elektromagnetensegment. Met de overname van een aantal bedrijven verwierf het een sterke positie op de wereldmarkt. Door de recente overname van familiebedrijf Kuhnke zet Kendrion ook de eerste stappen op het gebied van mechatronica.
Macintosh Retail Group Macintosh Retail Group is een non-food retailer in de sectoren living en fashion. Winkelketens als Manfield, Scapino en Kwantum zijn de bekendste merken van Macintosh. Sinds 1985 groeide het aantal winkels van 133 naar circa 1.000. De onderneming maakt een omzet van circa EUR 800 miljoen, waarvan 60% wordt behaald in Nederland, 20% in België en 20% in het Verenigd Koninkrijk. Gezien het veranderende retaillandschap de afgelopen jaren heeft de onderneming haar focus verscherpt door de activiteiten buiten living en fashion af te stoten en te investeren in haar kerncompetenties om zo optimaal gebruik te maken van synergievoordelen en van haar specialistische kennis van het living en fashion segment. Inmiddels is de onderneming ook voornemens om (tegen de juiste prijs) Kwantum te verkopen en zich zo volledig op Fashion (en dan met name schoenen) te richten. Met de opkomst van online retail heeft Macintosh sterk ingezet op de zogenaamde cross channel strategie waarbij de off- en online winkelervaring van de klant elkaar naadloos aan kunnen vullen.
Nedap Nedap ontwikkelt en levert innovatieve en duurzame oplossingen op het gebied van security en elektronische besturingen evenals automatisering-, beheer- en informatiesystemen voor organisaties. Het ruim 80 jaar oude bedrijf uit Groenlo past zijn expertise toe in zeer verschillende deelmarkten. Een greep uit de producten: anti-diefstalsystemen voor winkels, RFID zelfbedieningssystemen voor bibliotheken, biometrische systemen voor toegangscontrole in kantoren, informatiesystemen voor de melkvee- en varkenshouderij, administratiesystemen voor in de zorg. Nedap is vooral actief in Europa jaarverslag 2014 52
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.
terwijl de afzet buiten Europa, waaronder de Verenigde Staten en Azië, in ontwikkeling is. Behalve de uitstekende financiële positie van Nedap zorgen de onderscheidende nieuwe technologieën waarover het bedrijf beschikt voor een stevig fundament onder de toekomstige groei van de onderneming.
Royal Reesink Koninklijke Reesink N.V., opgericht in 1786, is een van de oudste handelshuizen van Nederland. Door een aantal forse overnames in de afgelopen jaren is het profiel van de onderneming fors veranderd. In het qua omvang beperkte industriële segment levert Reesink onder andere walserijproducten (staal), bewerkingen en buizen aan staalbouwers, constructiewerkplaatsen en machinefabrieken. In het veruit belangrijkste segment ‘Equipment’ zijn Reesink’s activiteiten ondergebracht op het gebied van landbouwvoertuigen (Claas, Kuhn), groenvoorziening (Toro) en graafmachines (Terex, Atlas, IHI). Door de recente overname van Pon’s Material Handling activiteiten (heftrucks van het sterke Duitse merk Linde), zal deze divisie verder versterkt worden. Door de recente overnames heeft het management van Reesink de onderneming duidelijk op de kaart gezet.
jaarverslag 2014 53
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Algemene informatie Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V. is opgericht bij notariële akte op 17 september 2007 als beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal. De statuten zijn laatstelijk gewijzigd bij akte van 28 april 2014, verleden door notaris mr. G.W.C. Visser te Amsterdam. De statutaire zetel van de vennootschap is Amsterdam. De vennootschap is ingeschreven in het Handelsregister te Amsterdam onder nummer 34.283.009. In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is door de beheerder een vergunning verkregen als bedoeld in artikel 2:65 Wft en is de beleggingsentiteit opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Per 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van de beheerder omgezet naar een AIFMD-vergunning. De beleggingsentiteit wordt verhandeld via het gereguleerde handelssysteem Euronext Fund Service. Binnen de beleggingsentiteit zijn er gewone aandelen klasse A geplaatst met de volgende ISIN code: Klasse A - NL00006056509 - Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds A Klasse A
Uitleg Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin geen distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent een prestatievergoeding. De gewone aandelen van klasse A zijn genoteerd aan Euronext in Amsterdam. De handel verloopt via het handelssysteem Euronext Fund Service.
Beleggingsprofiel Doel Het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V. streeft ernaar om door middel van actief beheer op langere termijn een aantrekkelijk rendement te behalen bij een aanvaardbare mate van risico. De beleggingsentiteit is bedoeld voor de particuliere belegger in Nederland en de professionele belegger wereldwijd.
jaarverslag 2014 54
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Beleggingsbeleid 31/12/2014 – De beleggingsentiteit richt zich voornamelijk op het verkrijgen van 5% belangen in kleinere beursgenoteerde Europese ondernemingen. – De ondernemingen in portefeuille worden onder meer geselecteerd op basis van hun waardering, bedrijfsmodel, management, financiële positie en dividenduitkeringen. – De Beleggingentiteit belegt in een beperkt aantal ondernemingen, wat tot gevolg heeft dat niet altijd het algemene beursklimaat wordt gevolgd. – Er kan in financiële instrumenten worden belegd die zijn uitgegeven in andere valuta dan de euro, waarbij het valutarisico kan worden afgedekt. – Er kan gebruik worden gemaakt van afgeleide financiële instrumenten waaronder opties. Afgeleide financiële instrumenten kunnen worden toegepast voor een efficiënt portefeuillebeheer, dat houdt in dat financiële risico’s kunnen worden afgedekt en dat actieve posities kunnen worden ingenomen. – De beleggingsentiteit kan transacties tot het uitlenen van financiële instrumenten aangaan tot maximaal 100% van de beleggingsportefeuille. De risico’s verbandhoudend met het uitlenen worden beheerst door middel van zekerheden in de vorm van onderpand en/of bankgarantie. De opbrengsten van het uitlenen van de financiële instrumenten komen, na aftrek van marktconforme vergoedingen, ten gunste van het resultaat van de Beleggingsmaatschappij. De opbrengsten worden in de jaarrekening toegelicht. – De beleggingsentiteit mag maximaal 50% van het balanstotaal aanhouden als liquide middelen. – De beleggingsentiteit kan als debiteur leningen aangaan tot een percentage van 20% van het balanstotaal. Voor de meest actuele beleggingsbeleid wordt verwezen naar de website www.deltalloydassetmanagement.com
Benchmark Voor deze beleggingsentiteit wordt geen benchmark gehanteerd. Voor het berekenen van de performance fee wordt gebruik gemaakt van de MSCI Europe Small Cap Value index, EUR Net Total Return als referentie.
Fiscale status De beleggingsentiteit had tot en met 2013 de status van Fiscale Beleggingsinstelling (FBI). Vanaf 1 januari 2014 is de beleggingsentiteit belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Het streven van de beleggingsentiteit is erop gericht belangen te nemen in het nominaal gestort kapitaal van vennootschappen van ten minste vijf procent. Op deze belangen is de zogenoemde deelnemingsvrijstelling ex artikel 13 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 van toepassing. Dit betekent dat dividend ontvangsten van en (gerelateerde) waardemutaties in deze belangen bij de beleggingsentiteiten zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Sinds 1 januari 2007 kwalificeren aandelenbelangen van vijf procent of meer in buitenlandse vennootschappen onder voorwaarden eveneens over de deelnemingsvrijstelling.
jaarverslag 2014 55
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Het resultaat op beleggingen waarop de deelnemingsvrijstelling niet van toepassing is, bijvoorbeeld ontvangen rente of resultaat behaald met beleggingen in het vennootschappen van minder dan vijf procent, is in beginsel belast met vennootschapsbelasting. Ingehouden dividendbelasting op dividenden ontvangen van Nederlandse vennootschappen kan de beleggingsentiteit in beginsel terugvragen bij de Nederlandse fiscus. Op grond van verdragen ter voorkoming van dubbele belasting kan buitenlandse bronbelasting in voorkomende gevallen worden verminderd of (deels) teruggevraagd worden bij buitenlandse belastingautoriteiten.
jaarverslag 2014 56
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 3 van de statuten van de beleggingsentiteit heeft de directie aan onze Raad de jaarrekening over het boekjaar 2014 overlegd. Wij bieden u het jaarverslag van de beleggingsentiteit aan. Het bevat onder meer het directieverslag en de jaarrekening over het boekjaar 2014. De Raad heeft tijdens de verslagperiode regelmatig overleg gevoerd met de directie. De Raad is twee keer in vergadering bijeen geweest. Aan de orde zijn onder meer geweest het accountantsverslag naar aanleiding van het jaarverslag 2013, de Principles of Fund Governance, diverse compliance aspecten zoals onder andere de toetsing van de AO/IC (beschrijving van de bedrijfsvoering) aan de Wet op het financieel toezicht, de behaalde resultaten en de ontwikkeling van het fondsvermogen. Daarnaast is aandacht besteed aan de strategische aspecten met betrekking tot de beleggingsentiteit, de aan het beleggingsbeleid verbonden risico’s en de mechanismen tot beheersing van risico’s van financiële aard. Mede gezien de in dit verslag opgenomen verklaring van de accountant Ernst & Young Accountants LLP, adviseren wij u de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen en aan de directie en Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk toezicht daarop. Tevens delen wij u mede dat onze Raad, overeenkomstig het bepaalde in artikel 20 van de statuten, zijn goedkeuring heeft gehecht aan het besluit van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming, zoals opgenomen in dit verslag. Wij bevelen de aandeelhouders aan het dividendvoorstel als slotdividend aan te merken.
Amsterdam, 9 maart 2015 E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
jaarverslag 2014 57
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Verslag van de directie Performanceoverzicht Geplaatste aandelen
Uitgekeerd dividend
(x 1.000)
EUR
2010
11.811
2011
Beurskoers
Performance incl herbelegging*
EUR
EUR
%
0,60
28,60
28,44
36,1%
12.480
1,58
20,88
20,94
-22,4%
2012
10.801
0,90
22,71
22,50
13,1%
2013
10.889
0,89
28,70
28,59
30,9%
2014
10.273
0,92
28,63
28,36
2,9%
*
Intrinsieke waarde
Bij de berekening van de performance inclusief herbelegging op basis van de intrinsieke waarde is ervan uitgegaan dat het dividend is herbelegd tegen de openingskoers ten tijde van beschikbaarheidstelling.
Beleggingsbeleid Het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V. belegt in kleinere ondernemingen die in Europa op de beurs genoteerd zijn. Er wordt gestreefd naar het nemen van belangen van minimaal 5%. De beleggingsentiteit heeft een bottom-up benadering, waarbij ondernemingen geselecteerd worden op basis van hun bedrijfsmodel, management, financiële positie, dividendbeleid en waardering. Ultimo 2014 investeerde de beleggingsentiteit in 21 bedrijven, waaronder 3 nieuwe belangen in opbouw. In 12 bedrijven wordt een deelneming van meer dan 5% gehouden.
Rendement over 2014 Na een sterke start van het jaar, noteerde de beleggingsentiteit halverwege het jaar een mooi rendement. Echter, de onzekerheid rondom Rusland en Oekraïne had zijn weerslag op de beleggingsentiteit. Daarbij zorgde een aantal tegenvallers bij enkele bedrijven ervoor dat 2014 afgesloten werd met een bescheiden plus van 2,94%. Dit is iets lager dan het rendement van de referentie-index3, de MSCI Europe Small Cap Value Index (4,17%).
Achtergrond/terugblik De belangrijkste positieve bijdragen kwamen van Zumtobel, Lectra en St. Ives. Bij verlichtingsexpert Zumtobel (+67%) begon het reorganisatieprogramma dat werd ingezet door de eind 2013 aangetreden CEO, zijn vruchten af te werpen. Gedurende het jaar werd duidelijk dat het bedrijf geslaagd was in de overgang van traditionele verlichting naar LED, en ook wist het dankzij interne maatregelen de omzet en winstgevendheid op te voeren. Lectra (+13%), dat software en machines produceert om kostenefficiënt textiel te ontwerpen en te snijden, profiteerde van het beleid om tijdens de crisis te blijven investeren in nieuwe producten en in de verkooporganisatie. Daarbij was het in 2014 vooral succesvol in Azië en Europa. St. Ives (+18%) is succesvol geëvolueerd van een traditionele drukker 3 De referentie-index dient ten doel de prestatievergoeding te berekenen. jaarverslag 2014 58
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
naar een marketing-dienstverlener. In 2014 deed het bedrijf enkele interessante en winstgevende overnames en was het goed op weg om meer dan de helft van de omzet te behalen uit marktonderzoek en -advies. De grootste negatieve bijdragen werden geleverd door Bang&Olufsen, Palfinger en Progress Werk Oberkirch. Bang&Olufsen (-17%), de producent van hoogwaardige geluids- en beeldapparatuur, lanceerde gedurende het jaar een aantal sterke nieuwe producten. Echter, in de tweede jaarhelft zorgde een tegenvallend kwartaal binnen de automobielindustrie, waaraan B&O de afgelopen jaren succesvol muziekinstallaties voor luxe modellen levert, ervoor dat het sentiment met betrekking tot het aandeel omkeerde. Toen duidelijk werd dat er problemen waren om voldoende van de nieuwe producten te kunnen leveren verspeelde het aandeel de eerdere koerswinsten volledig. Het bedrijf oriënteert zich nu op haar zelfstandigheid. Kranenbedrijf Palfinger (-27%) schroefde de winstverwachting voor het jaar naar beneden bij. Dit nadat de investeringsbereidheid onder bedrijven in de zomer tijdelijk een tik kreeg, voornamelijk vanwege de onzekerheid rondom Rusland, waar het bedrijf slechts een klein deel van de omzet vandaan haalt. Toeleverancier van autoproducenten Progress Werk Oberkirch (-18%) kampte met lager dan verwachte volumes van nieuw gelanceerde automodellen. Samen met de looninflatie in Duitsland drukte dit op de winstgevendheid. Het bedrijf heeft een reorganisatie van de Duitse fabriek aangekondigd, terwijl de capaciteit in de goed draaiende, goedkopere Tsjechische fabriek wordt uitgebreid.
Vooruitzichten De bedrijven in portefeuille beschikken operationeel en financieel over een goede uitgangspositie, waarbij veel bedrijven sinds de vorige crisis strategisch in staat zijn gebleken hun marktpositie verder te verstevigen. Uit de gesprekken met het management van verschillende bedrijven in de beleggingsentiteit blijkt dat er vertrouwen is in een economisch herstel in Europa, en zij menen hier sterk van te kunnen profiteren. Zo blijven de toeleveranciers van de auto-industrie profiteren van een aantrekkende eindmarkt, en de kapitaalsintensieve industriële bedrijven zullen profiteren van aantrekkende bedrijfsinvesteringen. Daarnaast verwachten we nieuwe bedrijven toe te voegen aan de portefeuille. De beleggingsentiteit belegt in ondergewaardeerd geachte Europese small caps met een leidende marktpositie, een solide balans, sterk management team en een aansprekend dividendrendement. Dit geeft veel vertrouwen in het herwaarderingspotentieel van de portefeuille.
Risico’s Doel van het beleggingsproces is uiteindelijk het samenstellen van een geconcentreerde portefeuille van circa twintig tot vijfentwintig bedrijven. Om die reden ontbreekt een benchmark of dwingende portefeuille-indeling. Het risicomanagement richt zich op de individuele ondernemingen en op het aanbrengen van voldoende spreiding over landen en sectoren. Hierdoor ontstaat een gebalanceerde portefeuille. De beleggingsentiteit is onderhevig aan marktrisico, ofwel het risico uit hoofde van prijswijzigingen van de beleggingen. De omvang van dit risico neemt toe naarmate de beweeglijkheid van de koersen groter is. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van de beleggingsentiteit wordt gepoogd om het marktrisico te mitigeren. Ondanks dit beleid kan niet worden
jaarverslag 2014 59
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
uitgesloten dat een belegging een tegenvallende ontwikkeling te zien geeft. De beleggingsentiteit kan beleggen in derivaten, indien dit wenselijk geacht wordt voor een goed portefeuillebeheer. Daar de beleggingsentiteit kan beleggen in financiële instrumenten luidende in vreemde valuta kunnen de resultaten van de beleggingsentiteiten beïnvloedt worden door veranderingen in valutawisselkoersen. Desgewenst kan ook het valutarisico worden afgedekt. De afdeling Compliance toetst op periodieke basis het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteiten en rapporteert daarover aan de Directie. Eventuele geconstateerde afwijkingen van het beleggingsbeleid worden aan de portefeuillebeheerders gemeld. Zij moeten vervolgens een corrigerende actie uitvoeren. Voor de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid wordt verwezen naar de jaarcijfers alwaar de positie per 31 december 2014 is weergegeven. Voor een verdere toelichting op de geïdentificeerde risico’s voor de beleggingsentiteit wordt verwezen naar de risicomanagementparagraaf in het jaarverslag.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Delta Lloyd Asset Management N.V. beschikt over een beschrijving van de bedrijfsuitvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Delta Lloyd Europees Deelnemingen N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen, die voldoet aan de eisen van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Ten aanzien van de bedrijfsvoering hebben wij enkele verbetermogelijkheden geconstateerd die inmiddels zijn opgepakt. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
jaarverslag 2014 60
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Beleggingsresultaten Hieronder worden de totale beleggingsresultaten van de beleggingsentiteit, weergegeven over de afgelopen vijf jaar, gesplitst naar inkomsten, kosten en waardeveranderingen.
Beleggingsresultaten EUR (x 1.000)
2014
2013
2012
2011
2010
Inkomsten
10.164
8.864
9.446
10.229
7.179
Kosten
-2.188
-3.471
-3.493
-4.124
-15.062
755
69.493
27.187
-85.102
94.550
8.731
74.886
33.140
-78.997
86.667
Waardeveranderingen Totaal beleggingsresultaat
Dividendbeleid De beleggingsentiteit streeft naar een stabiele dividenduitkering. Het dividend wordt betaald in het boekjaar waarop de uitkering betrekking heeft.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
jaarverslag 2014 61
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
293.151
294.930
293.151
294.930
Dividendbelasting
404
510
Dividend
126
343
-
9
530
862
1.765
18.435
1.765
18.435
295.446
314.227
Ref.
Activa Beleggingen Aandelen
1.
Vorderingen
Interest Overige activa Liquide middelen
3.
Totaal Passiva Eigen vermogen Geplaatst en gestort aandelenkapitaal
4.
25.684
27.223
Agio
4.
229.694
245.103
Overige reserves
4.
30.005
-34.672
Onverdeeld resultaat
4.
8.731
74.886
294.114
312.540
569
266
Belastingen
274
426
Gelieerde partijen
465
988
Kortlopende schulden Onafgewikkelde effectentransacties
Overige Totaal
2.
24
7
1.332
1.687
295.446
314.227
jaarverslag 2014 62
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Winst- en verliesrekening Winst- en verliesrekening EUR (x 1.000)
Ref.
31.12.2014
31.12.2013
9.490
8.340
Som der opbrengsten Direct resultaat uit beleggingen Opbrengsten uit beleggingen Indirect resultaat uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
22.442
7.905
Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
-21.704
61.549
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen
1.
17
39
Overig resultaat Overige bedrijfsopbrengsten
5.
674
524
10.919
78.357
Som der bedrijfslasten Beheerskosten
6.
Beleggingskosten
12
6
Toezichtkosten
10
10
Bewaarloon en bankkosten
49
34
2.100
3.403
8
10
6 2
8 -
1 2.188 -8.731
3.471 -74.886
8.731
74.886
Beheervergoeding
Accountantskosten Commissarissen Overig Rentelasten Rentelasten Resultaat voor belastingen Resultaat na belastingen
jaarverslag 2014 63
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
Resultaat
8.731
74.886
Aanpassingen op het resultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen Mutatie ongerealiseerde waarde van valutatermijncontracten
21.704 -
-61.549 1.850
332 -355
-222 443
Kasstromen Aankopen van aandelen Verkopen van aandelen tegen boekwaarde Gerealiseerde waardeveranderingen op verkopen van aandelen
-57.174 59.691 -22.442
-27.450 44.618 -7.905
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
10.487
24.671
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Herplaatsing eigen aandelen Inkoop eigen aandelen Uitgekeerd dividend
58.746 -75.694 -10.209
53.029 -51.187 -9.479
-27.157
-7.637
-16.670
17.034
-16.670
17.034
18.435 1.765
1.401 18.435
-16.670
17.034
Veranderingen in het werkkapitaal Toename(-)/afname(+) van kortlopende vorderingen Toename(+)/afname(-) van kortlopende schulden
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Toename(+)/afname(-) liquide middelen Mutatie Liquide middelen (1) Stand primo verslagperiode Stand ultimo verslagperiode Toename(+)/afname(-) liquide middelen (1)
Inclusief eventuele schulden aan kredietinstellingen
jaarverslag 2014 64
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de balans 1. Beleggingen Beleggingen
EUR (x 1.000)
Boekwaarde 31.12.2013
Ongerealiseerde Gerealiseerde Aankopen waardeveranderingen waardeveranderingen
Boekwaarde verkopen
Boekwaarde 31.12.2014
Aandelen
294.930
57.174
-21.704
22.442
-59.691
293.151
Totaal
294.930
57.174
-21.704
22.442
-59.691
293.151
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen Totaal gerealiseerde waardeveranderingen
17
22.459
Aanvullende informatie De beleggingen per 31 december 2014 luiden in de volgende valuta’s (uitgedrukt in percentages):
Verdeling naar valuta 31.12.2014
31.12.2013
GBP
51,9%
47,5%
EUR
41,2%
43,2%
DKK
6,9%
5,9%
SEK
0,0%
3,4%
100,0%
100,0%
Totaal
jaarverslag 2014 65
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Verdeling naar sector 31.12.2014
31.12.2013
Duurzame consumptiegoederen
49,9%
34,6%
Kapitaalgoederen
33,5%
42,8%
Financiële sector
9,2%
9,0%
Informatietechnologie
7,4%
6,8%
Niet-duurzame consumptiegoederen
0,0%
6,8%
100,0%
100,0%
31.12.2014
31.12.2013
Verenigd Koninkrijk
51,9%
47,4%
Oostenrijk
17,4%
20,0%
Duitsland
11,9%
8,6%
Frankrijk
7,9%
9,9%
Denemarken
6,9%
5,9%
Italië
4,0%
4,6%
Zweden
0,0%
3,4%
België
0,0%
0,2%
100,0%
100,0%
Totaal
Verdeling naar land
Totaal Bijlage Overige toelichtingen omtrent beleggingen zijn opgenomen in Bijlage A.
Niet-beursgenoteerde effecten De beleggingsportefeuille bevat ultimo verslagperiode geen niet-beursgenoteerde beleggingen (2013: idem). Omloopfactor De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt -5 (2013: -12). Transactiekosten De transactiekosten voor de aan- en verkoop van de effecten bedragen EUR 101.032. (2013: EUR 84.143). Hiervan is 0% (2013: idem) in rekening gebracht door gelieerde partijen.
jaarverslag 2014 66
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
2. Vorderingen en schulden uit hoofde van onafgewikkelde effectentransacties De aan- en verkooptransacties worden ongesaldeerd weergegeven, zijn tijdelijk van aard en ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de contractdatum van een beleggingstransactie en de betaaldatum een periode van drie dagen kan liggen.
3. Liquide middelen en kortlopende schulden aan kredietinstellingen Liquide middelen EUR (x 1.000) Rekening-courant Kas Bank Rekening-courant Delta Lloyd Treasury Totaal
31.12.2014 181 1.584
31.12.2013 100 18.335
1.765
18.435
Liquide middelen staan ter vrije beschikking.
jaarverslag 2014 67
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
4. Eigen vermogen Samenstelling van het eigen vermogen EUR (x 1,000)
31.12.2014
31.12.2013
100.000
100.000
Geplaatst en gestort aandelenkapitaal Per 31.12.2014 zijn er 10.273.227 gewone aandelen klasse A en B en 3 prioriteitsaandelen van € 2,50 nominaal geplaatst en gestort Stand primo verslagperiode
27.223
27.002
Ingekochte eigen aandelen *
-6.372
-5.261
Herplaatste eigen aandelen
4.833
5.482
Stand ultimo verslagperiode
25.684
27.223
Stand primo verslagperiode
245.103
243.482
Ingekochte eigen aandelen
-69.322
-45.926
Herplaatste eigen aandelen
44.248
45.037
9.665
2.510
229.694
245.103
Stand primo verslagperiode
-34.672
-58.333
Uitgekeerd dividend
Maatschappelijk kapitaal (bestaande uit 19.999.977 gewone aandelen klasse A, 20.000.000 gewone aandelen klasse B, 10 gewone aandelen klasse C, 10 gewone aandelen klasse D en 3 prioriteitsaandelen van € 2,50 nominaal)
Agio
Saldoresultaat verkoop ingekochte eigen aandelen Stand ultimo verslagperiode Overige reserves
-10.209
-9.479
Toevoeging resultaat voorgaande verslagperiode
74.886
33.140
Stand ultimo verslagperiode
30.005
-34.672
Onverdeeld resultaat Stand primo verslagperiode
74.886
33.140
-74.886
-33.140
Resultaat lopende verslagperiode
8.731
74.886
Stand ultimo verslagperiode
8.731
74.886
294.114
312.540
Toevoeging aan overige reserves
Totaal eigen vermogen
*
De beleggingsentiteit heeft per saldo over 2014 615.735 eigen aandelen ingekocht (2013: per saldo 88.238 eigen aandelen herplaatst). Per einde verslagperiode bedraagt het saldo ingekochte eigen aandelen 2.801.704 (2013: 2.185.969).
jaarverslag 2014 68
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de winst- en verliesrekening 5. Overige bedrijfsopbrengsten De ontvangen kostenvergoedingen (op- en afslagen) die bij plaatsing en inkoop van eigen aandelen in de koers van uitgifte respectievelijk inkoop zijn inbegrepen, worden in de winst- en verliesrekening verantwoord ter dekking van de kosten die de beleggingsentiteit moet maken voor het toe- en uittreden van beleggers.
6. Beheerskosten Lopende kosten ratio EUR (x 1.000) Beheerskosten Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
2014
2013
2.188
3.471
337.649
270.538
0,65%
1,28%
Accountantskosten opgenomen onder beheerskosten betreft een reservering voor de te verwachten accountantskosten met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2014. Naast de reservering van EUR 5.977 is er een bedrag opgenomen van EUR 2.300 die gerelateerd is aan accountantskosten extra werkzaamheden jaarrekening 2013. Op basis van het prospectus bedraagt de beheervergoeding 0,15625% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal (0,625% op jaarbasis). Over 2014 bedraagt de beheervergoeding 0,62% over de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit, berekend op dagbasis. Deze beheervergoeding bevat geen vergoeding voor distributeurs voor door hen verrichte distributie inspanningen. Voor een beschrijving van de beheervergoeding voor de gewone aandelen serie B, C en D wordt verwezen naar elk betreffende supplement, indien van toepassing.
7. Belasting De vennootschap is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Per 31 december 2014 beschikt het fonds over compensabele verliezen van circa EUR 6,8 miljoen en aan te merken als gewone verliezen. Gewone verliezen kunnen in de toekomst worden aangewend ter compensatie van fiscale winsten op belangen in portefeuille kleiner dan 5% of die anderzins niet kwalificeren voor de deelnemingsvrijstelling. De termijn voor verliesverrekening is overigens aan een maximum verbonden: de voorwaartse verliesverrekening is beperkt tot negen jaar. Dit betekent dat als een in een bepaald boekjaar geleden verlies niet binnen negen jaar met fiscale winsten is verrekend, dit jaarverslag 2014 69
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
compensabele verlies komt te vervallen. In de balans is voor de verliescompensatiemogelijkheden geen latente belastingvordering opgenomen, aangezien het thans nog niet waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee de verliezen kunnen worden gecompenseerd.
jaarverslag 2014 70
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Bezoldiging De directie wordt gevoerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Uit dien hoofde is een beheervergoeding verschuldigd. De beheervergoeding aan Delta Lloyd Asset Management N.V. van EUR 2.099.564 is ten laste van het resultaat over de verslagperiode verantwoord.
De beleggingsentiteit heeft geen personeel in dienst (2013: idem). Het honorarium over de verslagperiode voor de Raad van Commissarissen bedraagt totaal EUR 6.411 en is ten laste van het resultaat gebracht. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door: E.A.A. Roozen (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
*
EUR EUR EUR EUR EUR
645 1.291 645 1.915* 1.915*
Inclusief inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Raad van Commissarissen E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M van Heese
jaarverslag 2014 71
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 20 van de statuten bepaalt de directie onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen welk gedeelte van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst wordt gereserveerd. De winst, die niet wordt gereserveerd, wordt in zijn geheel uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Voorstel resultaatsbestemming Ingevolge artikel 20 van de statuten stelt de directie voor, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, om over het boekjaar 2014 een slotdividend uit te keren van EUR 0,22 per gewoon aandeel van EUR 2,50 nominaal. Gedurende het jaar is reeds een interim dividend uitgekeerd van EUR 0,69 (EUR 0,23 in juni, september en in december) per gewoon aandeel EUR 2,50 nominaal. Het dividend wordt ten laste van de overige reserves gebracht, het resultaat over 2014 wordt toegevoegd aan de overige reserves.
Bijzondere rechten van het prioriteitsaandeel De 3 prioriteitsaandelen worden gehouden door Delta Lloyd Levensverzekering N.V. De voornaamste rechten van de prioriteitaandeelhouders zijn het beslissen over het aantal leden van de directie en de Raad van Commissarissen en het voordragen van nieuwe leden van de directie en de Raad van Commissarissen.
Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is op de volgende pagina opgenomen.
Totaal persoonlijk belang directie De leden van de directie hadden per 31 december 2014 en per 31 december 2013 geen belangen als bedoeld in artikel 122 lid 2 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen in de beleggingen van het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
jaarverslag 2014 72
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Aandeelhouders van Delta Lloyd Europees Deelnemingen N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Delta Lloyd Europees Deelnemingen N.V. te Amsterdam gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Delta Lloyd Europees Deelnemingen N.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, de winst-en-verliesrekening over 2014 en de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van de (directie en beheerder van de) beleggingsentiteit zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 2.940.000. De materialiteit is gebaseerd op 1% van de intrinsieke waarde (eigen vermogen). Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 147.000 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn. jaarverslag 2014 73
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.
Bestaan en waardering van beursgenoteerde beleggingen De intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is voor 100% belegd in beursgenoteerde beleggingen. Deze beleggingen zijn in belangrijke mate bepalend voor de financiële resultaten van de beleggingsentiteit.
Wij schatten het risico op een materiële fout in deze beleggingen lager in, mede omdat de beleggingen bestaan uit liquide, beursgenoteerde titels waarvoor een genoteerde prijs op een actieve markt beschikbaar is. Echter vanwege de omvang van de beleggingen in relatie tot jaarrekening als geheel, zijn de beursgenoteerde beleggingen de post met de grootste impact op onze controle.
Uitgevoerde werkzaamheden Onze controlewerkzaamheden ten aanzien van bestaan en waardering van de beursgenoteerde beleggingen bestonden onder andere uit: het kennisnemen en testen van de interne beheersmaatregelen bij de beheerder van de beleggingsentiteit, inclusief relevante algemene IT beheersmaatregelen rondom processen inzake transactie verwerking, corporate actions, reconciliatie van beleggingen en portefeuille waardering. Hierbij hebben wij voor uitbestede processen mede gebruik gemaakt van onafhankelijke rapportages inzake de opzet, bestaan en werking van relevante beheersmaatregelen bij de beheerder en andere betrokken partijen; het afstemmen van de waardering van 100% van de beursgenoteerde beleggingen met minimaal één onafhankelijke prijsbron; het afstemmen van bestaan en eigendom van 100% van de beleggingsportefeuille met rechtstreeks door ons ontvangen externe confirmaties van de bewaarder en andere relevante tegenpartijen.
Wij verwijzen naar toelichting 1. Beleggingen op pagina 65 inzake niet-beursgenoteerde beleggingen.
De uitvoering van deze werkzaamheden heeft niet geleid tot significante bevindingen ten aanzien van bestaan of waardering van de beleggingen.
Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel jaarverslag 2014 74
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
toezicht. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de beleggingsentiteit in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de beleggingsentiteit te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de beleggingsentiteit.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
•
•
• •
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de beleggingsentiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controlejaarverslag 2014 75
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
• •
informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een beleggingsentiteit haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van commissarissen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens) dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd; en dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Benoeming Wij zijn door de Algemene Vergadering benoemd als accountant van Delta Lloyd Europees Deelnemingen N.V. vanaf de controle van het boekjaar 2008 en zijn sinds die datum tot op heden de externe accountant.
Amsterdam, 9 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP
J.C.J. Preijde
jaarverslag 2014 76
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage A Samenstelling van de portefeuille per 31 december 2014 Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x 1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
3.400.000
Alumasc Group
5.279
1,80%
4.147.099
Bang & Olufsen
20.105
6,86%
2.996.205
Castings
15.641
5,34%
4.250.000
Charles Taylor
13.691
4,67%
460.000
Eca Manufactures
4.131
1,41%
1.844.284
Lectra
16.857
5,75%
20.900.000
McBride
21.545
7,35%
2.180.000
Personal Group Holdings
13.133
4,48%
1.679.961
Polytec Holding
10.500
3,58%
299.587
Progress-Werk Oberkirch
10.483
3,58%
1.080.421
Sabaf
12.068
4,12%
4.228.657
Vitec Group
32.340
11,03%
Totaal >5% belangen
175.773
59,97%
Overige belangen*
117.378
40,03%
Totaal beleggingen
293.151
100,00%
*
De post overige belangen betreft aandelen van bedrijven waarin het belang kleiner is dan 5% van het totaal uitstaand kapitaal van de betreffende bedrijven.
jaarverslag 2014 77
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage B Overzicht >5% belangen per 31 december 2014 Alumasc Group Alumasc is een belangrijke speler op het gebied van duurzaam bouwen in het Verenigd Koninkrijk. Daarbij richt het zich vooral op “groene” producten die het energie- en waterverbruik terugdringen. Zo is het de eigenaar van Levolux, een zonnewering zoals luxaflex, maar dan aan de buitenkant van gebouwen. Door dit systeem komt het zonlicht wel binnen, maar blijft de warmte buiten. Bedrijven en huiseigenaren kunnen hiermee belangrijk besparen op hun energierekening. Maar ook is het bedrijf marktleider in de aanleg en onderhoud van zogenaamde green roofs, tuinen op de daken van huizen en kantoren. Daarnaast is het bedrijf een gereputeerde speler in waterafvoersystemen die onder andere op start-en landingsbanen van luchthavens geïnstalleerd zijn. Vanuit de solide positie op de Britse thuismarkt breidt het bedrijf zijn activiteiten selectief internationaal uit naar de Verenigde Staten, het Midden Oosten en Continentaal Europa. Naast de bouwactiviteiten levert de Alumasc Precision Engineering divisie hoogwaardige componenten aan gerenommeerde klantenbasis zoals Caterpillar, McLaren en Jaguar.
Bang & Olufsen Bang&Olufsen, de Deense fabrikant van designtelevisies en audio-installaties levert al ruim tachtig jaar superieure kwaliteit en hoogstaand design. Het afgelopen decennium werd het bedrijf geconfronteerd met sterke concurrentie in televisies, terwijl een gebrek aan focus in de research&development tot stokkende productlanceringen leidden. In 2011 trad de huidige topman aan met een helder strategisch plan om de nog altijd sterke merknaam van Bang&Olufsen commercieel beter te exploiteren en de bedrijfsvoering aan te scherpen. De R&D activiteiten richten zich in het vervolg op design en akoestiek, waarin het met bekroonde draadloze speakerproducten met kop en schouders boven de concurrentie uitsteekt. Daarnaast bouwen de Denen stereo-installaties voor de meest exclusieve autolijnen van Audi, BMW, Mercedes en Aston Martin. Een nieuwe B&O Play range is succesvol gelanceerd om de merknaam bij een jongere doelgroep op de kaart te zetten. In 2012 trad een sterke Chinese partner toe in het aandelenkapitaal om de kansen in China te benutten. Daarmee is er sinds de aantreding van de huidige topman een sterke basis gelegd voor een kansrijke doorstart.
Castings Castings is een gereputeerde producent van hoogwaardige motoronderdelen voor vrachtwagens en auto’s. In tegenstelling tot de overgrote meerderheid van de industrie is Castings altijd in het Verenigd Koninkrijk gebleven, waardoor het relatief korte levertijden heeft. Het bedrijf richt zich op kleine tot middelgrote ordervolumes, een dun bezaaid marktsegment waarin Castings zich goed kan onderscheiden met een efficiënt productieproces en een uitstekende winstgevendheid. Het bedrijf heeft jarenlange relaties met Europese klanten zoals Scania, DAF en Volvo. Naast het uitbouwen van de business bij bestaande klanten is het bedrijf ook succesvol in het winnen van nieuwe klanten waaronder Daimler.
Charles Taylor De core business van het Britse Charles Taylor is al 125 jaar lang dezelfde: in geval van incidenten in de jaarverslag 2014 78
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
scheepvaart handelt Charles Taylor de zaak financieel en juridisch af met alle betrokkenen. Voor deze dienstverlening ontvangt Charles Taylor commissie, waardoor het bedrijf geen verzekeringsrisico loopt en de kasstromen stabiel zijn. Daarnaast is Charles Taylor een internationaal gerenommeerde schadeexpert gespecialiseerd in complexe schadeclaims in de scheepvaart, luchtvaart en de olie-industrie. Bij incidenten helpt het bedrijf verzekeringsmaatschappijen om schadeclaims te beoordelen en fraudegevallen te voorkomen. In de ‘run-off’ divisie koopt Charles Taylor verzekeringsactiviteiten van verzekeraars die niet voortgezet worden. De nog aanwezige polissen worden op een zo efficiënt mogelijke wijze geadministreerd tegen een vaste vergoeding. Naast een sterke reputatie en een ambitieuze nieuwe topman heeft het bedrijf een goede balans en een aantrekkelijk dividendrendement.
ECA Manufactures ECA is een Franse ontwerper en fabrikant van drones. Sinds de acquisitie van Infotron dit jaar beschikt het bedrijf over het volledige scala van land-, (onder)water – en vliegende drones. Van oudsher werden de drones voornamelijk gebruikt om mijnen onschadelijk te maken. De afgelopen jaren zijn de toepassingen verbreed naar inspectie, bewaking en wetshandhaving. Daarnaast verkoopt ECA gespecialiseerde rij-simulatoren en testapparatuur voor de luchtvaartindustrie. Vanuit de sterke thuisbasis heeft het bedrijf zich de afgelopen jaren steeds meer toegelegd op opkomende markten, waar het nu over een sterke orderpijplijn beschikt.
Lectra Het Franse Lectra ontwerpt en produceert hardware en softwaretechnologieën voor de grootschalige industriële verwerking van textiel, leer, industriële stoffen en zachte composieten. Met een marktleidende positie bedient Lectra wereldwijd uiteenlopende en brede marktsectoren. De onderneming is onder meer actief in de mode (kleding, accessoires en schoenen), de meubelbranche, de automobielindustrie (autostoelen, interieur en airbags) en verschillende andere industriëen waaronder de luchtvaart. Met 17 duizend klanten in meer dan 100 landen beschikt Lectra over een indrukwekkende klantbasis en heeft het een groot mondiaal bereik. Dankzij die schaalvoordelen kan Lectra veel investeren in research & development, sales en klantenservice. Hierdoor kan Lectra haar technologisch leiderschap verder verstevigen. Daarbij bieden toenemende automatisering en stijgende loonkosten in Azië interessant groeipotentieel.
McBride McBride is marktleider in een markt met aantrekkelijke vooruitzichten: huismerken. Ondanks de opkomst van het aantal huismerkproducten de afgelopen jaren valt er wereldwijd nog veel terrein te winnen. Huismerken zijn interessant voor de consument, omdat ze value for money bieden, en interessant voor de retailers, omdat ze op de huismerken meer verdienen dan op de merkproducten. Als marktleider levert McBride aan alle grote retailketens in Europa, waaronder Ahold, Metro, Aldi en Carrefour. Hierbij richt het zich op twee deelsegmenten: schoonmaakmiddelen en persoonlijke verzorging, een onontgonnen markt die nog veel potentie voor huismerken biedt. In plaats van het laagdrempelige, competitieve deel van de markt dat vooral door kleinere, lokale spelers gedomineerd wordt, richt het bedrijf zich juist op onderscheidende productcategorieën waar het veel waarde voor zijn klant kan toevoegen. Daarbij heeft het een efficiënt productieproces om het huismerk tegen een concurrerende prijs te kunnen leveren met behoud van een aantrekkelijke marge voor zichzelf.
Personal Group Holding Personal Group Holding is een kleine Britse werknemersverzekeraar. Het verkoopt verzekeringen aan jaarverslag 2014 79
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
werknemers via een doelgericht en eenvoudig bedrijfsmodel, namelijk door middelgrote Britse bedrijven te benaderen om de verschillende producten op de werkvloer te mogen verkopen. De hoofdmoot bestaat uit hospitalisatie-en overlijdingsverzekeringen, maar het bedrijf biedt ook inkomensverzekeringen en allerlei medewerkers voordelen zoals crèche-en vakantievouchers aan. Voor de werkgever is dit gunstig, omdat deze hierdoor minder premie’s hoeft af te dragen. Inmiddels doet Personal Group zaken met meer dan 400 Britse bedrijven en heeft meer dan 1 miljoen werknemers in het bestand. Het bedrijfsmodel genereert veel cash, waardoor het dividend hoog en goed gedekt is.
Polytec Holding Polytec is een belangrijke producent van auto- en truckonderdelen. De onderdelen worden gemaakt van plastics en andere lichtgewicht stoffen. Hiermee speelt Polytec in op een toenemende vervanging van staal naar lichtere stoffen, die belangrijke energiebesparingen opleveren. Zo levert Polytec cylinderkleppen voor VW en BMW, maar ook bumpers voor de Jaguar XFR-S. Ondanks het verschil in materiaal en gewicht zijn de eigenschappen bij een botsing gelijk aan die van metaal. De fabrieken worden zeer efficiënt gemanaged door de ondernemer die het dertig jaar geleden heeft opgezet: Friedrich Huemer. Naast autonome groei heeft het bedrijf altijd overnamekansen in noodlijdende concurrenten voor lage prijzen benut. Hiermee bood Polytec belangrijke automobielfabrikanten een continuïteit in toeleveranties, terwijl Polytec dankzij de schaalvergroting belangrijke efficiencyvoordelen door kon voeren. De opbrengst van de verkoop van interieurdivisie in 2011 heeft het bedrijf dit jaar aangewend voor de overname van het Nederlandse Polynorm.
Progress-Werk Oberkirch Progress-Werk Oberkirch (PWO) is een Duitse producent van hoogwaardige stalen en aluminium auto onderdelen. De onderneming is een sterke speler in de automobielindustrie die zijn positie dankt aan twee kerncompetenties: een groot innoverend vermogen op het gebied van producten en processen en een just-in-time distributiemodel. Dankzij die kwaliteiten heeft de onderneming een duurzaam concurrentievoordeel en beschikt het over een stevige klantenbasis. Zo is PWO een belangrijke toeleverancier van de Duitse autofabrikanten BMW, Daimler en VolksWagen. In de regel doen Duitse ondernemingen graag zaken met elkaar. Daarom profiteert PWO sterk van de expansie van veel Duitse zogeheten original equipment manufacturers naar buitenlandse markten als Mexico, Tsjechië en China.
Sabaf De sleutel tot Sabaf’s succes is het superieure productieproces en productinnovatie. Waar de concurrenten minstens drie machines nodig hebben om eenzelfde product te maken, gebruikt de Italiaanse gaspitten- en gassluizenfabrikant Sabaf er slechts één. Het leeuwendeel van het machinepark heeft Sabaf zelf ontwikkeld, zodat deze voorsprong in procestechnologie voor concurrenten moeilijk te dichten valt. Ook heeft het bedrijf een belangrijke voorsprong genomen in de vervanging van koperonderdelen door aluminium. Dit vergt een kostbare en complexe investering die de concurrentie niet kan doen. Al met al geniet Sabaf van belangrijke kostenvoordelen, waardoor de winstmarges ver boven de concurrentie uitsteken. Daarbij levert Sabaf kwalitatief sterke producten, waardoor het grote fabrikanten als Indesit, Bosch/Siemens en Whirlpool tot zijn klantenbasis kan rekenen. Bovendien heeft Sabaf aan de basis van sterk opkomende Turkse spelers als Arcelik gestaan. Dit vertaalt zich in een marktaandeel van 50% in Europa. Vanuit deze basis is het bedrijf bezig groeikansen in China, Brazilië en de Verenigde Staten te benutten. Daarnaast bieden productinnovaties en aangescherpte veiligheidsstandaarden in Europa interessante groeikansen.
jaarverslag 2014 80
Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds N.V.
Vitec Group De bedrijven die onderdeel zijn van Vitec Group leveren alles wat fotografen en filmers nodig hebben, behalve camera’s en lenzen. Vitec levert topkwaliteit. Specialisten weten dat en betalen er graag voor. Niet alleen statieven en tassen, maar ook accu’s, draagbare LED-verlichting, lichtmeters en communicatieapparatuur voor gebruik backstage behoren tot het enorme arsenaal aan producten van de onderneming. De Britten zijn de absolute marktleider in de professionele markt: bij de Olympische Spelen in Londen gebruikte meer dan 90% van de cameramensen één of meer Vitec producten. Sinds een aantal jaar heeft het bedrijf zijn franchise succesvol uitgebouwd naar de markt voor serieuze hobby-fotografen.
jaarverslag 2014 81
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Algemene informatie Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. is opgericht bij notariële akte op 11 maart 2011 als beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal. De akte van oprichting is verleden voor notaris mr. R.J.J. Lijdsman te Amsterdam, op het ontwerp waarvan de ministeriële verklaring van geen bezwaar is verkregen bij beschikking van 7 maart 2011, onder nummer NV 1634.544. De statuten zijn laatstelijk gewijzigd bij akte van 22 oktober 2014. De statutaire zetel van de vennootschap is Amsterdam. De vennootschap is ingeschreven in het Handelsregister te Amsterdam onder nummer 52.264.971. In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is door de beheerder een vergunning verkregen als bedoeld in artikel 2:65 Wft en is de beleggingsentiteit opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Per 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van de beheerder omgezet in een AIFMD-vergunning. De beleggingsentiteit wordt verhandeld via het gereguleerde handelssysteem Euronext Fund Service. Binnen de beleggingsentiteit zijn er gewone aandelen klasse A geplaatst met de volgende ISIN code: Klasse A - NL0009756030 - Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds A Klasse A
Uitleg Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin geen distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent een bijzondere winstuitkering. De gewone aandelen van klasse A zijn genoteerd aan Euronext in Amsterdam. De handel verloopt via het handelssysteem Euronext Fund Service.
Beleggingsprofiel Doel Het Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. streeft ernaar om door middel van actief beheer op langere termijn een aantrekkelijk rendement te behalen bij een aanvaardbare mate van risico. De beleggingsentiteit is bedoeld voor de particuliere belegger in Nederland en de professionele belegger wereldwijd.
jaarverslag 2014 82
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Beleggingsbeleid 31/12/2014 – De beleggingsentiteit richt zich voornamelijk op het verkrijgen van 5% belangen in kleinere beursgenoteerde Aziatische ondernemingen. – De ondernemingen in portefeuille worden onder meer geselecteerd op basis van hun waardering, bedrijfsmodel, management, financiële positie en dividenduitkeringen. – De beleggingsentiteit belegt in een beperkt aantal ondernemingen, wat tot gevolg heeft dat niet altijd het algemene beursklimaat wordt gevolgd. – Er kan in financiële instrumenten worden belegd die zijn uitgegeven in andere valuta dan de euro, waarbij het valutarisico kan worden afgedekt. – Er kan gebruik worden gemaakt van afgeleide financiële instrumenten waaronder opties. Afgeleide financiële instrumenten kunnen worden toegepast voor een efficiënt portefeuillebeheer, dat houdt in dat financiële risico’s kunnen worden afgedekt en dat actieve posities kunnen worden ingenomen. – De beleggingsentiteit kan transacties tot het uitlenen van financiële instrumenten aangaan tot maximaal 100% van de beleggingsportefeuille. De risico’s verbandhoudend met het uitlenen worden beheerst door middel van zekerheden in de vorm van onderpand en/of bankgarantie. De opbrengsten van het uitlenen van de financiële instrumenten komen, na aftrek van marktconforme vergoedingen, ten gunste van het resultaat van de beleggingsentiteit. De opbrengsten worden in de jaarrekening toegelicht. – De beleggingsentiteit mag maximaal 50% van het balanstotaal aanhouden als liquide middelen. – De beleggingsentiteit kan als debiteur leningen aangaan tot een percentage van 20% van het balanstotaal. Voor de meest actuele beleggingsbeleid wordt verwezen naar de website www.deltalloydassetmanagement.com
Benchmark In het beleggingsbeleid van deze beleggingsentiteit wordt geen benchmark gehanteerd. Voor het berekenen van de performance fee wordt gebruik gemaakt van de MSCI AC Asia Pacific Small Value index als referentie.
Fiscale status De beleggingsentiteit is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. De beleggingsentiteit is geen Fiscale Beleggingsinstelling (FBI) als bedoeld in de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Het streven van de beleggingsentiteit is erop gericht belangen te nemen in het nominaal gestort kapitaal van vennootschappen van ten minste vijf procent. Op deze belangen is de zogenoemde deelnemingsvrijstelling ex artikel 13 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 van toepassing. Dit betekent dat dividendontvangsten van en (gerelateerde) waardemutaties in deze belangen bij de beleggingsentiteit zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Sinds 1 januari 2007 vallen aandelenbelangen van vijf procent of meer in buitenlandse vennootschappen onder voorwaarden eveneens over de deelnemingsvrijstelling. Het resultaat op beleggingen waarop de deelnemingsvrijstelling niet van toepassing is, bijvoorbeeld ontvangen rente of resultaat behaald met beleggingen in vennootschappen van minder dan vijf jaarverslag 2014 83
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
procent, is in beginsel belast met vennootschapsbelasting. Op grond van verdragen ter voorkoming van dubbele belasting kan buitenlandse bronbelasting vaak deels teruggevraagd worden bij buitenlandse belastingautoriteiten.
jaarverslag 2014 84
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 3 van de statuten van de beleggingsentiteit heeft de directie aan onze Raad de jaarrekening over het boekjaar 2014 overlegd. Wij bieden u het jaarverslag van de beleggingsentiteit aan. Het bevat onder meer het directieverslag en de jaarrekening over het boekjaar 2014. De Raad heeft tijdens de verslagperiode regelmatig overleg gevoerd met de directie. De Raad is twee keer in vergadering bijeen geweest. Aan de orde zijn onder meer geweest het accountantsverslag naar aanleiding van het jaarverslag 2013, de Principles of Fund Governance, diverse compliance aspecten zoals onder andere de toetsing van de AO/IC (beschrijving van de bedrijfsvoering) aan de Wet op het financieel toezicht, de behaalde resultaten en de ontwikkeling van het fondsvermogen. Daarnaast is aandacht besteed aan de strategische aspecten met betrekking tot de beleggingsentiteit, de aan het beleggingsbeleid verbonden risico’s en de mechanismen tot beheersing van risico’s van financiële aard. Mede gezien de in dit verslag opgenomen verklaring van de accountant Ernst & Young Accountants LLP, adviseren wij u de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen en aan de directie en Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk toezicht daarop. Tevens delen wij u mede dat onze Raad, overeenkomstig het bepaalde in artikel 20 van de statuten, zijn goedkeuring heeft gehecht aan het besluit van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming, zoals opgenomen in dit verslag. Wij bevelen de aandeelhouders aan het dividendvoorstel als slotdividend aan te merken.
Amsterdam, 9 maart 2015 E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
jaarverslag 2014 85
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Verslag van de directie Performanceoverzicht Geplaatste aandelen
Uitgekeerd dividend
(x 1.000)
EUR
2011**
3.892
2012
Intrinsieke waarde
Beurskoers
Performance incl herbelegging*
EUR
EUR
%
-
22,76
22,84
-9,0%
4.809
0,75
23,66
23,46
7,2%
2013
7.480
1,00
27,30
27,21
19,9%
2014
7.382
1,00
28,24
27,78
7,2%
*
Bij de berekening van de performance inclusief herbelegging op basis van de intrinsieke waarde is ervan uitgegaan dat het dividend is herbelegd tegen de openingskoers ten tijde van beschikbaarheidstelling. ** De performance is berekend over de periode die het eerste boekjaar beslaat, zijnde 11.3.2011 t/m 31.12.2011.
Beleggingsbeleid Het Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. investeert in kleinere bedrijven die in Azië aan de beurs zijn genoteerd. De beleggingsentiteit streeft daarbij naar het nemen van belangen van minimaal 5%. De beleggingsentiteit hanteert een bottom-up benadering, waarbij bedrijven worden geselecteerd op basis van hun businessmodel, het management, de financiële positie, het dividendbeleid en waardering. Ultimo 2014 had de beleggingsentiteit beleggingen in 26 bedrijven. In 13 bedrijven werd een belang van minimaal 5% aangehouden.
Rendement over 2014 Na een sterk 2013, leverde het Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V. in 2014 een rendement van 7,24%. Daarmee bleef de beleggingsentiteit achter bij de referentie index4, de MSCI AC Asia Pacific Small Value Index (15,70%) voornamelijk als gevolg van het tegenvallende rendement van bepaalde bedrijven in de portefeuille en de onderwogen positie in Japan.
Achtergrond/terugblik In het algemeen streeft de beleggingsentiteit naar een brede spreiding van de beleggingen door de weging per land niet hoger te laten oplopen dan 25%. De grootste positieve bijdrage aan het rendement kwam van Kyungdong Pharm (+ 82%, rendement in lokale valuta), dat voor sterke resultaten bleef zorgen. Dat was te danken aan de solide vraag naar de marktleidende synthetische technologie voor actieve farmaceutische ingrediënten (API) van het bedrijf, vooral vanuit Japan. In reactie hierop voltooide het bedrijf de bouw van een nieuwe API-fabriek, die naar verwachting een belangrijke bijdrage aan de winst over 2015 zal leveren. AUPU (+ 68%), het toonaangevende Chinese badkamermerk, liet een aanzienlijke omzet- en margestijging zien. Het bedrijf profiteerde van de succesvolle transformatie van haar distributiekanaal en sterke introducties van nieuwe producten. Daarnaast was er Sporton (+ 21%), dat een aanhoudende groei kende door de sterke vraag naar het testen van nieuwe 4G-toestellen.
4 De referentie-index dient ten doel de prestatievergoeding te berekenen. jaarverslag 2014 86
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Aan de negatieve kant bevond zich Tiangong (-38%), dat aanvankelijk last had van negatieve persverslagen over de financiële situatie van het bedrijf, voordat het bedrijf de verkeerde informatie in deze verslagen kon bijstellen en het vertrouwen van beleggers kon terugwinnen. Bij de ingang van het vierde kwartaal werd de koers van het aandeel geraakt door de algemene bezorgdheid in de markt over de overcapaciteit in de staalindustrie, dit gezien de vertragende Chinese economie. Belangrijk is dat het bedrijf een sterke groei kent van het aantal orders van buitenlandse klanten, wat te danken is aan de superieure productkwaliteit en tijdige levering. Na een sterke stijging in 2013 kwam Programmed Maintenance (-22%) onder druk te staan door de vrees voor een lagere vraag naar arbeid als gevolg van de vertraging in de olie- en gasindustrie, samen met de voortdurende verplaatsing van de productieactiviteiten in het buitenland. Het bedrijf is echter actief voor een breed scala aan overheidsbedrijven en private ondernemingen, en heeft er alle vertrouwen in dat het langetermijncontracten gegund zal krijgen op het gebied van faciliteitmanagement. Verder was er Yongnam (-21%), dat leed onder toegenomen concurrentie in de Singaporese infrastructuurmarkt. In plaats van te concurreren op prijs, heeft het ondernemingsbestuur zich zeer gedisciplineerd gericht op het inzetten op projecten met een hogere marge. Zo kreeg het consortium dat het bedrijf samen met JGC en Changi Airport vormt, het nieuwe luchthavenproject in Myanmar gegund, dat naar verwachting voor terugkerende inkomsten op de lange termijn zal zorgen.
Vooruitzichten Ondanks een sterk herstel in de Verenigde Staten, hebben de Aziatische centrale banken hun inflatieverwachtingen neerwaarts bijgesteld en de rente verlaagd, om zo een economische omgeving te creëren die gericht is op groei. Het beleggingsteam van de beleggingsentiteit ziet binnen de portefeuille een groot potentieel, dit gezien de sterke marktposities en de onderwaardering van de bedrijven waarin de beleggingsentiteit belangen heeft.
Risico’s Doel van het beleggingsproces is uiteindelijk het samenstellen van een geconcentreerde portefeuille van circa twintig tot vijfentwintig bedrijven. Om die reden ontbreekt een benchmark of dwingende portefeuille-indeling. Het risicomanagement richt zich op de individuele ondernemingen en op het aanbrengen van voldoende spreiding over landen en sectoren. Hierdoor ontstaat een gebalanceerde portefeuille. De beleggingsentiteit is onderhevig aan marktrisico, ofwel het risico uit hoofde van prijswijzigingen van de beleggingen. De omvang van dit risico neemt toe naarmate de beweeglijkheid van de koersen groter is. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van de beleggingsentiteit wordt gepoogd om het marktrisico te mitigeren. Ondanks dit beleid kan niet worden uitgesloten dat een belegging een tegenvallende ontwikkeling te zien geeft. Daar de beleggingsentiteit kan beleggen in financiële instrumenten luidende in vreemde valuta kunnen de resultaten van de beleggingsentiteit beïnvloedt worden door veranderingen in valutawisselkoersen. De beleggingsentiteit kan beleggen in derivaten, indien dit wenselijk geacht wordt voor een goed portefeuillebeheer. Desgewenst kan ook het valutarisico worden afgedekt.
jaarverslag 2014 87
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
De afdeling Compliance toetst op periodieke basis het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteiten en rapporteert daarover aan de Directie. Eventuele geconstateerde afwijkingen van het beleggingsbeleid worden aan de portefeuillebeheerders gemeld. Zij moeten vervolgens een corrigerende actie uitvoeren. Voor de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid wordt verwezen naar de jaarcijfers alwaar de positie per 31 december 2014 is weergegeven. Voor een verdere toelichting op de geïdentificeerde risico’s voor de beleggingsentiteit wordt verwezen naar de risicomanagementparagraaf in het jaarverslag.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Delta Lloyd Asset Management N.V. beschikt over een beschrijving van de bedrijfsuitvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Delta Lloyd Azië Deelnemingen N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen, die voldoet aan de eisen van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Ten aanzien van de bedrijfsvoering hebben wij enkele verbetermogelijkheden geconstateerd die inmiddels zijn opgepakt. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
Beleggingsresultaten Hieronder worden de totale beleggingsresultaten van de beleggingsentiteit, weergegeven over de afgelopen twee jaar, gesplitst naar inkomsten, belasting, kosten en waardeveranderingen.
Beleggingsresultaten EUR (x 1.000)
2014
2013
2012
11.03.2011 t/m 31.12.2011
Inkomsten
8.936
7.478
5.010
1.352
-1.542
-7.466
-1.529
-749
Kosten Belasting Waardeveranderingen Totaal beleggingsresultaat
-313
-653
-573
-
7.991
27.256
3.923
-5.120
15.072
26.615
6.831
-4.517
jaarverslag 2014 88
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Dividendbeleid De beleggingsentiteit streeft naar stabiele dividenduitkeringen. Het dividend wordt betaald in het boekjaar waarop de uitkering betrekking heeft. Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
jaarverslag 2014 89
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) EUR (x 1.000)
Ref.
31.12.2014
31.12.2013
207.766
188.939
207.766
188.939
Activa Beleggingen Aandelen
1.
Vorderingen Dividendbelasting Latente belastingvordering
7.
Dividend Interest Onafgewikkelde effectentransacties
2.
408
400
2.425
-
524
-
-
9
53
46
3.410
455
2.374
21.566
Overige activa Liquide middelen
3.
Totaal
2.374
21.566
213.550
210.960
Passiva Eigen vermogen Geplaatst en gestort aandelenkapitaal
4.
18.456
18.700
Agio
4.
164.647
166.694
Overige reserves
4.
10.937
-7.948
Onverdeeld resultaat
4.
15.072
26.615
209.112
204.061
Kortlopende schulden Onafgewikkelde effectentransacties
2.
21
-
Latente belastingverplichting
7.
3.963
1.225
Belastingen
101
-
Gelieerde partijen
329
5.640
24
33
Overige Totaal
4.438
6.899
213.550
210.960
jaarverslag 2014 90
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Winst- en verliesrekening Winst- en verliesrekening EUR (x 1.000)
Ref.
31.12.2014
31.12.2013
8.640
7.095
Som der opbrengsten Direct resultaat uit beleggingen Opbrengsten uit beleggingen Indirect resultaat uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
5.110
2.973
Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
2.089
25.180
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen
1.
792
-897
Overig resultaat Overige bedrijfsopbrengsten
5.
296
383
16.927
34.734
Beleggingskosten
82
24
Toezichtkosten
10
5
Bewaarloon en bankkosten
97
77
1.335
2.367
Accountantskosten
9
8
Commissarissen
6
8
Prestatievergoeding
-
4.977
Overig
2
-
1
-
1.542
7.466
15.385
27.268
313
653
15.072
26.615
Som der bedrijfslasten Beheerskosten
6.
Beheervergoeding
Rentelasten Rentelasten Resultaat voor belastingen Belastingen Resultaat na belastingen
7.
jaarverslag 2014 91
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht EUR (x 1.000)
2014
2013
15.072
26.615
-2.089
-25.180
Toename(-)/afname(+) van kortlopende vorderingen
-2.955
-174
Toename(+)/afname(-) van kortlopende schulden
-2.461
5.944
Resultaat Aanpassingen op het resultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen Veranderingen in het werkkapitaal
Kasstromen Aankopen van aandelen
-34.003
-72.583
Verkopen van aandelen tegen boekwaarde
22.375
19.990
Gerealiseerde waardeveranderingen op verkopen van aandelen
-5.110
-2.973
-9.170
-48.360
Nieuw geplaatste aandelen
11.257
70.360
Herplaatsing eigen aandelen
16.542
3.018
-30.090
-2.882
-7.730
-6.825
-10.021
63.671
-19.191
15.311
-19.191
15.311
Stand primo verslagperiode
21.566
6.255
Stand ultimo verslagperiode
2.374
21.566
-19.192
15.311
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Inkoop eigen aandelen Uitgekeerd dividend
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Toename(+)/afname(-) liquide middelen Mutatie Liquide middelen (1)
Toename(+)/afname(-) liquide middelen (1)
Inclusief eventuele schulden aan kredietinstellingen
jaarverslag 2014 92
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de balans 1. Beleggingen Beleggingen
EUR (x 1.000)
Boekwaarde 31.12.2013
Ongerealiseerde Gerealiseerde Aankopen waardeveranderingen waardeveranderingen
Boekwaarde verkopen
Boekwaarde 31.12.2014
Aandelen
188.939
34.003
2.089
5.110
-22.375
207.766
Totaal
188.939
34.003
2.089
5.110
-22.375
207.766
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen Totaal gerealiseerde waardeveranderingen
792 5.902
Aanvullende informatie De beleggingen per 31 december 2014 luiden in de volgende valuta’s (uitgedrukt in percentages):
Verdeling naar valuta 31.12.2014
31.12.2013
HKD
29,0%
28,5%
JPY
18,8%
17,4%
TWD
14,2%
11,2%
KRW
10,6%
8,9%
AUD
9,8%
12,6%
NZD
9,3%
10,8%
SGD Totaal
8,3%
10,6%
100,0%
100,0%
jaarverslag 2014 93
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Verdeling naar sector 31.12.2014
31.12.2013
Kapitaalgoederen
43,0%
43,2%
Basisgoederen
24,6%
29,0%
Duurzame Consumptiegoederen
17,9%
16,9%
Gezondheidszorg
5,8%
3,7%
Niet-duurzame consumptiegoederen
5,3%
5,7%
Informatietechnologie
3,4%
1,5%
100,0%
100,0%
31.12.2014
31.12.2013
Japan
18,8%
17,4%
Hong Kong
14,5%
13,4%
China
14,5%
15,1%
Taiwan
14,2%
11,2%
Zuid- Korea
Totaal
Verdeling naar land
10,6%
8,9%
Australië
9,8%
12,7%
Nieuw Zeeland
9,3%
10,8%
Singapore
8,3%
10,6%
100,0%
100,0%
Totaal Bijlage Overige toelichtingen omtrent beleggingen zijn opgenomen in Bijlage A en B.
Niet-beursgenoteerde effecten De beleggingsportefeuille bevat ultimo verslagperiode geen niet-beursgenoteerde beleggingen (2013: idem). Omloopfactor De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt -1 (2013: 9). Transactiekosten De transactiekosten over 2014 voor de aan- en verkoop van de effecten bedragen EUR 93.850 (2013: EUR 139.251). Hiervan is 0% (2013: idem) in rekening gebracht door gelieerde partijen.
jaarverslag 2014 94
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
2. Vorderingen en schulden uit hoofde van onafgewikkelde effectentransacties De aan- en verkooptransacties worden ongesaldeerd weergegeven, zijn tijdelijk van aard en ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de contractdatum van een beleggingstransactie en de betaaldatum een periode van drie dagen kan liggen.
3. Liquide middelen en kortlopende schulden aan kredietinstellingen Liquide middelen EUR (x 1.000) Rekening-courant Kas Bank Rekening-courant Delta Lloyd Treasury Totaal
31.12.2014 1.209 1.165
31.12.2013 6.076 15.490
2.374
21.566
Liquide middelen staan ter vrije beschikking.
jaarverslag 2014 95
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
4. Eigen vermogen Samenstelling van het eigen vermogen EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
25.000
25.000
18.700
12.023
Nieuw geplaatste aandelen
1.004
6.662
Ingekochte eigen aandelen*
-2.720
-275
Maatschappelijk kapitaal (bestaande uit 8.999.976 gewone aandelen klasse A, 1.000.000 gewone aandelen klasse B, 10 gewone aandelen klasse C, 10 gewone aandelen klasse D, 3 prioriteitsaandelen en 1 preferent aandeel van EUR 2,50 nominaal) Geplaatst en gestort aandelenkapitaal Per 31.12.2014 zijn er 7.382.468 gewone aandelen klasse A, 1 preferent aandeel en 3 prioriteitsaandelen van € 2,50 nominaal geplaatst en gestort Stand primo verslagperiode
Herplaatste eigen aandelen*
1.472
290
Stand ultimo verslagperiode
18.456
18.700
166.694
102.875
Nieuw geplaatste aandelen
10.253
63.698
Ingekochte eigen aandelen
-27.370
-2.607
Herplaatste eigen aandelen
15.044
2.730
26
-2
164.647
166.694
Stand primo verslagperiode
-7.948
-7.954
Uitgekeerd dividend
-7.730
-6.825
Toevoeging resultaat voorgaande verslagperiode
26.615
6.831
Stand ultimo verslagperiode
10.937
-7.948
26.615
6.831
Toevoeging aan overige reserves
-26.615
-6.831
Resultaat lopende verslagperiode
15.072
26.615
Stand ultimo verslagperiode
15.072
26.615
209.112
204.061
Agio Stand primo verslagperiode
Saldoresultaat verkoop ingekochte eigen aandelen Stand ultimo verslagperiode Overige reserves
Onverdeeld resultaat Stand primo verslagperiode
Totaal eigen vermogen
*
De beleggingsentiteit heeft per saldo over 2014 499.256 eigen aandelen ingekocht (2013: per saldo 8.080 eigen aandelen herplaatst). Per einde verslagperiode bedraagt het saldo ingekochte eigen aandelen 499.256 (2013: nul).
jaarverslag 2014 96
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de winst- en verliesrekening 5. Overige bedrijfsopbrengsten De ontvangen kostenvergoedingen (op- en afslagen) die bij plaatsing en inkoop van eigen aandelen in de koers van uitgifte respectievelijk inkoop zijn inbegrepen, worden in de winst- en verliesrekening verantwoord ter dekking van de kosten die de beleggingsentiteit moet maken voor het toe- en uittreden van beleggers.
6. Beheerskosten Lopende kosten ratio EUR (x 1.000)
2014
2013
Beheerskosten
1.541
2.489
212.903
176.592
0,72%
1,41%
-
4.977
0,00%
2,82%
Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio Prestatievergoeding Prestatievergoeding als percentage van gemiddelde intrinsieke waarde
Accountantskosten opgenomen onder beheerskosten betreft een reservering voor de te verwachten accountantskosten met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2014. Naast de reservering van EUR 5.977 is er een bedrag opgenomen van EUR 2.300 die gerelateerd is aan accountantskosten extra werkzaamheden jaarrekening 2013. Op basis van het prospectus bedraagt de beheervergoeding 0,15625% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (0,625% op jaarbasis). Over 2014 bedraagt de beheervergoeding 0,63% over de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit, berekend op dagbasis. Deze beheervergoeding bevat geen vergoeding voor distributeurs voor door hen verrichte distributie inspanningen. Voor een beschrijving van de beheervergoeding voor de gewone aandelen serie B, C en D wordt verwezen naar elk betreffende supplement, indien van toepassing. De beleggingsentiteit heeft over 2014 een positief absoluut rendement behaald maar geen outperformance gerealiseerd ten opzichte van de MCSI AC Asia Pacific Small Value index. Derhalve is er aan de directie geen prestatievergoeding uitgekeerd.
7. Belasting De vennootschap is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. De belastinglast is gebaseerd op de belastbare winst over het boekjaar, na eventuele correcties voor voorgaande jaren, mutaties in latente belastingvorderingen- en verplichtingen, en wordt toegerekend over het resultaat voor jaarverslag 2014 97
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
belastingen. Per 31 december 2014 beschikt de beleggingsentiteit over compensabele verliezen van circa EUR 9,7 miljoen. Deze compensabele verliezen kunnen in de toekomst worden aangewend ter compensatie van fiscale winsten op belangen in portefeuille kleiner dan 5% of die anderszins niet kwalificeren voor de deelnemingsvrijstelling. De termijn voor verliesverrekening is overigens aan een maximum verbonden: de voorwaartse verliesverrekening is beperkt tot negen jaar. Dit betekent dat als een in een bepaald boekjaar geleden verlies niet binnen negen jaar met fiscale winsten is verrekend, dit compensabele verlies komt te vervallen. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden opgenomen ten aanzien van alle materiële tijdelijke verschillen tussen de fiscale waarde van activa en verplichtingen en de boekwaarde daarvan in de balans. Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn, waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden gecompenseerd. De tijdelijke verschillen vloeien voort uit de herwaardering van bepaalde financiële activa en verplichtingen en voorwaarts verrekenbare verliezen. Bij het berekenen van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen wordt gebruik gemaakt van het belastingtarief dat geldt op de balansdatum, dan wel waar op balansdatum reeds toe is besloten.
Mutatieoverzicht latente belastingsverplichting EUR (x 1.000) Stand primo verslagperiode
31.12.2014
31.12.2013
1.225
573
-
-690
Tijdelijke waarderingsverschillen
2.738
1.342
Stand ultimo periode
3.963
1.225
Verliescompensatie
jaarverslag 2014 98
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Bezoldiging De directie wordt gevoerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Uit dien hoofde is een beheervergoeding verschuldigd. De beheervergoeding aan Delta Lloyd Asset Management N.V. van EUR 1.335.087 is ten laste van het resultaat over de verslagperiode verantwoord. De beleggingsentiteit heeft geen personeel in dienst (2013: idem). Het honorarium over de verslagperiode voor de Raad van Commissarissen bedraagt totaal EUR 6.411 en is ten laste van het resultaat gebracht. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door: E.A.A. Roozen (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
*
EUR EUR EUR EUR EUR
645 1.291 645 1.915* 1.915*
Inclusief inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Raad van Commissarissen E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M van Heese
jaarverslag 2014 99
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 20 van de statuten bepaalt de directie onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen welk gedeelte van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst wordt gereserveerd. De winst, die niet wordt gereserveerd, wordt in zijn geheel uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Voorstel resultaatsbestemming Ingevolge artikel 20 van de statuten stelt de directie voor, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, om over het boekjaar 2014 een slotdividend uit te keren van EUR 0,30 per gewoon aandeel van EUR 2,50 nominaal. Gedurende het jaar is reeds een interim dividend uitgekeerd van EUR 1,00 (EUR 0,25 in maart, juni, september en in december) per gewoon aandeel EUR 2,50 nominaal. Het dividend wordt ten laste van de overige reserves gebracht, het resultaat over 2014 wordt toegevoegd aan de overige reserves.
Bijzondere rechten van het preferente aandeel Het preferente aandeel wordt gehouden door Delta Lloyd Asset Management N.V. De uitbetaling van een eventuele bijzondere winstuitkering komt toe aan de houder van het preferente aandeel.
Bijzondere rechten van het prioriteitsaandeel De 3 prioriteitsaandelen worden gehouden door Delta Lloyd Levensverzekering N.V. De voornaamste rechten van de prioriteitaandeelhouders zijn het beslissen over het aantal leden van de directie en de Raad van Commissarissen en het voordragen van nieuwe leden van de directie en de Raad van Commissarissen.
Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is op de volgende pagina opgenomen.
Totaal persoonlijk belang directie De leden van de directie hadden per 31 december 2014 en per 31 december 2013 geen belangen als bedoeld in artikel 122 lid 2 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen in de beleggingen van het Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
jaarverslag 2014 100
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Aandeelhouders van Delta Lloyd Azië Deelnemingen N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Delta Lloyd Azië Deelnemingen N.V. te Amsterdam gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Delta Lloyd Azië Deelnemingen N.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, de winst-en-verliesrekening over 2014 en de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van de (directie en beheerder van de) beleggingsentiteit zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 2.090.000. De materialiteit is gebaseerd op 1% van de intrinsieke waarde (eigen vermogen). Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 104.500 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
jaarverslag 2014 101
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.
Bestaan en waardering van beursgenoteerde beleggingen De intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is voor 99% belegd in beursgenoteerde beleggingen. Deze beleggingen zijn in belangrijke mate bepalend voor de financiële resultaten van de beleggingsentiteit.
Wij schatten het risico op een materiële fout in deze beleggingen lager in, mede omdat de beleggingen bestaan uit liquide, beursgenoteerde titels waarvoor een genoteerde prijs op een actieve markt beschikbaar is. Echter vanwege de omvang van de beleggingen in relatie tot jaarrekening als geheel, zijn de beursgenoteerde beleggingen de post met de grootste impact op onze controle.
Uitgevoerde werkzaamheden Onze controlewerkzaamheden ten aanzien van bestaan en waardering van de beursgenoteerde beleggingen bestonden onder andere uit: het kennisnemen en testen van de interne beheersmaatregelen bij de beheerder van de beleggingsentiteit, inclusief relevante algemene IT beheersmaatregelen rondom processen inzake transactie verwerking, corporate actions, reconciliatie van beleggingen en portefeuille waardering. Hierbij hebben wij voor uitbestede processen mede gebruik gemaakt van onafhankelijke rapportages inzake de opzet, bestaan en werking van relevante beheersmaatregelen bij de beheerder en andere betrokken partijen; het afstemmen van de waardering van 100% van de beursgenoteerde beleggingen met minimaal één onafhankelijke prijsbron; het afstemmen van bestaan en eigendom van 99% van de beleggingsportefeuille met rechtstreeks door ons ontvangen externe confirmaties van de bewaarder en andere relevante tegenpartijen.
Wij verwijzen naar toelichting 1. Beleggingen op pagina 93 inzake niet-beursgenoteerde beleggingen.
De uitvoering van deze werkzaamheden heeft niet geleid tot significante bevindingen ten aanzien van bestaan of waardering van de beleggingen.
Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de
jaarverslag 2014 102
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de beleggingsentiteit in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de beleggingsentiteit te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de beleggingsentiteit.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
•
•
• •
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de beleggingsentiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controleinformatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige jaarverslag 2014 103
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
• •
gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een beleggingsentiteit haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van commissarissen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens) dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd; en dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Benoeming Wij zijn door de Algemene Vergadering benoemd als accountant van Delta Lloyd Azië Deelnemingen N.V. vanaf de controle van het boekjaar 2011 en zijn sinds die datum tot op heden de externe accountant.
Amsterdam, 9 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP
J.C.J. Preijde
jaarverslag 2014 104
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage A Samenstelling van de portefeuille per 31 december 2014 Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x 1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
60.673.721 Aupu Group
9.052
4,36%
26.833.522 Broadway Industrial Group
3.196
1,54%
53.646.000 China Metal International
15.150
7,29%
26.888.877 Eagle Nice International
3.983
1,92%
10.213.539 Kingsmen Creatives
5.988
2,88%
242.247 KPX Chemical
10.764
5,18%
2.049.077 Kuroda Electric
23.559
11,34%
5.331.897 McPherson's
4.471
2,15%
19.298
9,29%
10.865
5,23%
10.196.144 Speciality Fashion Group
5.034
2,42%
92.282.852 Victory City International
11.014
5,30%
8.083
3,89%
130.458
62,79%
Overige belangen*
77.308
37,21%
Totaal beleggingen
207.766
100,00%
10.025.944 Nuplex Industries 6.251.134 Programmed Maintenance
68.578.625 Yongham Holdings Totaal >5% belangen
*
De post overige belangen betreft aandelen van bedrijven waarin het belang kleiner is dan 5% van het totaal uitstaand kapitaal van de betreffende bedrijven.
jaarverslag 2014 105
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
Bijlage B Overzicht >5% belangen per 31 december 2014 AUPU Group Holding AUPU, opgericht in 1993, is Chinees marktleider in badkamerapparatuur. De onderneming heeft veel succes met de marktintroductie van de ‘Bathroom Master’, een apparaat dat verwarming, verlichting, ventilatie en afzuiging combineert. AUPU is in China befaamd om zijn hoge productkwaliteit. De onderneming beschikt over een omvangrijk distributienetwerk met meer dan 600 agenten en circa 6.000 verkooppunten, waarmee het hele land bestreken wordt. AUPU wordt al jarenlang als het topmerk in de Chinese badkamersector beschouwd en patenteert belangrijke productontwerpen en handelsmerken om zijn intellectuele eigendomsrechten te beschermen. Het distributienetwerk is onlangs verder gediversifieerd. Naast het traditionele KA-kanaal richt AUPU zich nu ook op online retailing, samenwerking met vastgoedontwikkelaars en lokale distributie. De penetratiegraad van de Bathroom Master-producten in China is nog steeds heel laag, met name op het platteland. Dit biedt aanzienlijke groeimogelijkheden. AUPU kent een solide balans en is schuldenvrij. Dit maakt een aantrekkelijk dividendbeleid mogelijk.
Broadway Industrial Het Singaporese productiebedrijf Broadway Industrial is actief in twee sterk verschillende segmenten: schuimverpakkingen en metalen precisieonderdelen. De schuimverpakkingen vormen het meest stabiele segment en zijn met het internationale handelsvolume meegegroeid. De belangrijkste succesfactoren zijn locatie (dicht bij productiefaciliteiten van klanten) en productkwaliteit (het vermogen om klanten de meest efficiënte en betrouwbare bescherming voor hun producten te bieden). De schuimverpakkingen worden gebruikt voor uiteenlopende goederen, variërend van hoogwaardige apparaten als iPads tot hoofdsteunen voor auto’s. Broadway is de mondiale nummer twee in de markt voor actuator arms, beweegbare armen voor harde schrijven. Het bedrijf heeft een marktaandeel van ongeveer 20% en levert aan Seagate en Western Digital. Door de langdurige zwakte van de ITbestedingen is de bezettingsgraad binnen dit segment in de afgelopen jaren gedaald. De organisatie is geoptimaliseerd door een deel van de hardeschijffaciliteiten vrij te maken voor de productie van metalen precisieonderdelen voor halfgeleiders en auto’s. De aandelenkoers staat door de recente bestuursmutaties tijdelijk onder druk. Wij achten de reactie van de markt echter overtrokken. Het aandeel heeft naar onze mening voldoende opwaarts potentieel, zelfs als een aanzienlijke volumedaling in de hardeschijfactiviteit in aanmerking genomen wordt.
China Metal International China Metal International produceert hoogwaardige gietijzeren onderdelen voor de automobielsector en de industrie. Het bedrijf is een gekwalificeerd toeleverancier voor prominente Amerikaanse en Japanse automobielfabrikanten (zoals Ford, GM en Nissan) en ook bedrijven als John Deer, Caterpillar, Continental en Yanmar behoren tot de klantenkring. De kwaliteit van de producten ligt op Europees niveau, waardoor het aandeel ten opzichte van Chinese sectorgenoten een agio kent. De koers ligt niettemin 15% onder het niveau van concurrenten uit de VS en Europa. Zowel de oprichter als de belangrijkste bestuurders zijn van het Taiwanese moederbedrijf afkomstig en al twintig jaar in de branche actief. Zij hebben altijd een heel voorzichtig expansiebeleid gevoerd en hun klanten met zorg geselecteerd. Het klantenbestand is onlangs uitgebreid met enkele robuuste Chinese bedrijven, jaarverslag 2014 106
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
die pas na een strenge toetsing van de kredietwaardigheid zijn goedgekeurd. Steeds meer Chinese klanten zullen bereid zijn om voor kwaliteit een hogere prijs te betalen. De onderneming is goed gepositioneerd om op de lange termijn van die trend te profiteren. Het aandeel biedt een aantrekkelijk dividendrendement en heeft voldoende opwaarts potentieel.
Eagle Nice International Eagle Nice uit Hongkong is een fabrikant van betere sportkleding die op OMD en OEM-basis voor internationale merken als Nike, Puma, North Face en Kappa wordt gemaakt. Sportkleding moet aan uiteenlopende eisen voldoen, afhankelijk van de betreffende tak van sport. Hierdoor worden specifiekere materialen gebruikt en zijn de procescontroles strenger dan bij gewone kleding. Eagle Nice heeft de naai- en snijwerkzaamheden al grotendeels geautomatiseerd, waardoor de arbeidsintensiteit lager is dan bij sectorgenoten. Verder probeert de onderneming de hoeveelheid afval in het productieproces zo veel mogelijk terug te dringen. Eagle Nice is al jaren een A-leverancier van Nike, dat een van de grootste klanten van de onderneming is en het interne kwaliteitscontrolesysteem van Eagle Nice heeft gecertificeerd. Het percentage producten dat om welke reden dan ook geretourneerd wordt, is lager dan 1%. Eagle Nice was een van de eerste bedrijven in Hongkong die kosteninflatie tegengingen door verdere expansie van hun productiecapaciteit in het Chinese binnenland en Indonesië te zoeken. Door het voorraadprobleem in de Chinese sportkledingmarkt en het vertraagde herstel van de mondiale vraag is de koers van het aandeel momenteel heel laag, terwijl het dividendrendement aantrekkelijk is. Gelet op de adequate proces- en kwaliteitscontrole en het grote vertrouwen bij de belangrijkste klanten lijkt Eagle Nice in een goede uitgangspositie te verkeren om het ongunstige klimaat het hoofd te bieden en in de toekomst waarde te blijven creëren.
Kingsmen Creatives De Singaporese onderneming Kingsmen Creative is gespecialiseerd in het ontwerp en de productie van tentoonstellingen voor evenementen en bezoekerscentra, winkelinrichtingen, showrooms en themaparken. De onderneming biedt een compleet scala aan diensten op het gebied van ontwerp, productie, aanneming en after sales aan. Hoewel de markt versnipperd is met een groot aantal kleine spelers, behoort Kingsmen tot de toonaangevende bedrijven wereldwijd. Het klantenbestand is van hoge kwaliteit en bevat klinkende namen als Chanel, GUCCI, BMW, Burberry, DBS, Sentosa Development en Tiffany & Co. Kingsmen was betrokken bij een aantal spraakmakende projecten, zoals Marina Bay Sands, Universal Studios Singapore, Disneyland HK, Macau Venetian en Expo 2010 in Shanghai. Het bedrijf heeft een goede staat van dienst en weet daardoor zowel bestaande klanten vast te houden als nieuwe klanten uit de regio voor grotere projecten binnen te halen. Wij zijn ervan overtuigd dat Kingsmen zijn kracht kan vertalen in verdere expansie binnen de segmenten themaparken en tentoonstellingen en op de lange termijn waarde voor aandeelhouders kan creëren.
KPX Chemical Het Koreaanse KPX Chemical is een pionier op het gebied van polyol, ook wel bekend onder de naam PPG. Dit product wordt als grondstof gebruikt in een breed scala van sectoren, variërend van auto’s, huishoudelijke apparaten en de bouw tot meubelen en schoenen. KPX Chemical heeft in Zuid-Korea een marktaandeel van meer dan 50% en levert vooral aan kleine klanten, die maatproducten (gespecificeerde formules) in kleine hoeveelheden bestellen en vanwege de hoge kwaliteit bereid zijn daarvoor hogere prijzen te betalen. De onderneming heeft in de afgelopen twintig jaar stabiele relaties met klanten opgebouwd, gebaseerd op een hoogwaardige productkwaliteit, snelle levering en technische ondersteuning van hoog niveau. In zijn streven naar extra groei op buitenlandse markten zag de onderneming zich met enige margekrimp geconfronteerd doordat de vraag in de betreffende jaarverslag 2014 107
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
doelmarkten zich trager ontwikkelde dan verwacht. KPX Chemical is desondanks optimistisch over de vooruitzichten voor de langere termijn, want steeds meer Zuid-Koreaanse fabrikanten verplaatsen hun productiebasis naar deze goedkopere doelmarkten. Gezien de goede balanspositie en de stabiele dividenduitkering verwachten wij dat de onderneming op de lange termijn waarde voor aandeelhouders blijft creëren.
Kuroda Electric De Japanse handelsonderneming Kuroda Electric is door de verticale integratie van de handelsfunctie in het productieproces uniek gepositioneerd. De onderneming is voornamelijk actief in vier segmenten: flat panel displays, auto’s, informatie & communicatie en huishoudelijke apparaten & aanverwante activiteiten. Het bedrijf moet met zijn huidige distributienetwerk en opslagfaciliteiten een simultane groei van de productie- en handelsactiviteiten kunnen verwezenlijken. In Japan streven de dochtermaatschappijen naar een dominante marktpositie in hun specifieke nichesegment. Zo heeft Kuroda Electric via dochterbedrijf Komura-Tech, dat levert aan Japanse en Zuid-Koreaanse high-end televisiefabrikanten, 80% van de wereldmarkt voor grote alignment film printing plates in handen. De onderneming breidt haar aanwezigheid in Azië verder uit door fabrikanten van hoge kwaliteit over te nemen of joint ventures met lokale partners op te zetten. Zo wil Kuroda in China, India en de ASEANlanden op lange termijn groeien. Het topmanagement selecteert fusie- en overnamekandidaten uiterst zorgvuldig. Het uitgangspunt is om alleen bedrijven die het beste perspectief voor waardecreatie bieden, aan de portefeuille toe te voegen. Wij denken dat de onderneming in staat is tot verdere internationale expansie van de productie. Dankzij de technologische patenten en sterke handelsplatform zou dit zich in hogere marges moeten vertalen.
McPherson’s McPherson’s is een van de belangrijkste Australische detailhandelbedrijven en verkoopt consumentenproducten voor dagelijks gebruik, zoals huishoudelijke goederen, consumptieartikelen en impulsproducten. Het assortiment wordt voornamelijk in lagelonenlanden in Azië en andere regio’s ingekocht en onder een groot aantal sterke eigen merken verkocht. Deze merken zijn vaak nummer één of twee in hun categorie. McPherson’s beschikt over een zeer ervaren sourcingteam in Hongkong, dat nauwe contacten onderhoudt met fabrikanten om de innovatie en de kwaliteit van het assortiment te bewaken. McPherson’s heeft zijn weinig winstgevende uitgeverijbedrijf in 2012 verkocht om zich weer te concentreren op detailhandel, waar de expertise van het bedrijf ligt. De onderneming ondervindt momenteel tegenwind van het zwakke consumentenvertrouwen in Australië en een groeiend aanbod van eigen merken door warenhuizen. Voor McPherson’s is dit kortgeleden aanleiding geweest om de activiteitenportefeuille via enkele overnames uit te breiden tot de sectoren gezondheid & schoonheid en huishoudelijke apparaten. Het bedrijf probeert zo zijn distributiekanalen te diversifiëren en zich minder afhankelijk te maken van warenhuizen. De onderneming investeert continu in IT-systemen en rationalisatie van de logistieke capaciteit om de operationele efficiency te optimaliseren.
Nuplex Industries Nuplex Industries, dat beursgenoteerd is in zowel Nieuw-Zeeland als Australië, is een van de belangrijkste producenten en distributeurs van harsen en speciaalchemicaliën ter wereld. Harsen worden op grote schaal toegepast in coatings, inkten, textiel, kleefstoffen en bouwmaterialen. In Australië bezit Nuplex een aanzienlijk marktaandeel in harsen voor verf- en inkttoepassingen, terwijl het bedrijf ook de grootste harsleverancier van de glasvezelmarkt is. Nuplex heeft in de afgelopen jaren een aantal buitenlandse bedrijven verworven om zijn positie in de sector verder te verstevigen. Nuplex jaarverslag 2014 108
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
gaat niet de concurrentiestrijd aan met grote farmaceutische ondernemingen op de massamarkt, maar richt zich op de regionale vraag naar speciaalchemicaliën. De onderneming levert vooral maatproducten aan middelgrote tot kleine klanten, waarbij de volumes soms bescheiden maar de marges hoger zijn. Maatproducten vertegenwoordigen ongeveer 40% van de omzet en bieden het voordeel dat klanten niet gemakkelijk overstappen naar een andere leverancier die bereid is om hoogwaardige maatproducten in kleine hoeveelheden te produceren. Het programma NuLEAP, opgezet om de bedrijfsvoering verder te stroomlijnen en tegelijkertijd innovatie te bevorderen, leverde betere resultaten op dan verwacht. Hoewel het aandeel Nuplex de laatste tijd goed gepresteerd heeft, is de onderneming nog steeds ondergewaardeerd en biedt zij een goed dividendrendement.
Programmed Maintenance De Australische onderneming Programmed Maintenance Services verleent een breed scala aan diensten (facilitair beheer, vastgoedbeheer, uitzenddiensten, maritieme diensten en civiele techniek). De sector facilitair beheer draagt in Australië aanzienlijk bij aan het bbp en Programmed Maintenance is in deze versnipperde markt met een marktaandeel van circa 7% de op twee na grootste speler. De onderneming heeft vooral een sterke positie in schilderwerk, elektriciteit, reparatie en onderhoud op contractbasis, terwijl de grootste speler zich meer op catering-, schoonmaak- en wasserijdiensten richt. De meeste klanten van Programmed Maintenance hebben al een jarenlange relatie met het bedrijf. Het uitzendbedrijf beschikt over een database met ruim 60.000 mensen en kan klanten daardoor op elk gewenst moment geschikte arbeidskrachten leveren. Het marktaandeel in de Australische sector maritieme offshore diensten, waar goed opgeleide mensen werk met een hoge moeilijkheidsgraad verrichten en de winstgevendheid derhalve groter is, bedraagt meer dan 50%. De uitzenddivisie biedt ook aanzienlijke mogelijkheden voor cross-selling tussen de andere divisies, ook al is de marge op uitzendactiviteiten van nature lager. Programmed Maintenance kent een gezonde kasstroom en degelijke balanspositie, waardoor het bedrijf goed gepositioneerd is om bij verdere marktconsolidatie tot de winnaars te behoren. Door de combinatie van voldoende opwaarts potentieel en een heel behoorlijk dividendrendement past de onderneming goed in de portefeuille.
Specialty Fashion Group Specialty Fashion Group kent vijf eigen modemerken, die voor het merendeel dameskleding in grote maten betreffen, en heeft meer dan 1000 eigen winkels in Australië en Nieuw-Zeeland. Kenmerkend zijn de hoge klantentrouw en geringe concurrentie, terwijl de merkenportefeuille als geheel diversificatievoordelen biedt. Specialty Fashion nam kortgeleden tegen een gunstige prijs het lokaal bekende schoenenmerk Rivers over om zijn klantenbasis via de markt voor heren- en kinderschoenen te verbreden. Het zwakke klimaat in de detailhandel, veroorzaakt door de wereldwijde financiële crisis, heeft het bedrijf de afgelopen jaren parten gespeeld. Specialty Fashion is er echter in geslaagd zijn kosten te drukken door het winkelnet te rationaliseren en betere huurovereenkomsten uit te onderhandelen. Ter aanvulling van het traditionele verkoopmodel ontwikkelt de onderneming momenteel een online verkoopkanaal. Ook zijn er voorzichtige stappen gezet om met één specifiek merk buitenlandse markten te betreden. De balans van het bedrijf is sterk, met een lage schuldenlast. Al met al schatten wij de reële waarde van Specialty Fashion dan ook aanzienlijk hoger in dan het huidige koersniveau, waarbij wij synergievoordelen uit de acquisitie van Rivers nog niet zijn meegenomen.
Victory City International Het Chinese Victory City is een verticaal geïntegreerd bedrijf met eigen activiteiten op het gebied van spinnen, stoffenproductie, merkkleding en detailhandel. De nadruk ligt op midstreamactiviteiten, jaarverslag 2014 109
Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds N.V.
zoals breien, bleken en verven van stoffen alsmede eindproductie van breistoffen. Victory City behoort in de wereldmarkt voor breistoffen en geverfd garen tot de vier grootste spelers ter wereld. De onderneming beschikt niet alleen over schaalvoordelen, maar onderscheidt zich ook door een eigen kolengestookte elektriciteitscentrale en een fabriek die 70% van het afvalwater voor hergebruik beschikbaar maakt. Dit systeem wordt rond de klok bewaakt door een overheidsinstelling en heeft vanwege het schone karakter een “green label”. In China wordt steeds meer belang gehecht aan de bestrijding van milieuverontreiniging, waardoor het bijzonder moeilijk geworden is om een vergunning voor interne elektriciteitsproductie of afvalwaterbehandeling te krijgen. Dit werpt voor nieuwkomers hoge toetredingsdrempels op. Een andere belangrijke factor achter het succes van de onderneming is de expertise van het management; de oprichters hebben meer dan twintig jaar ervaring in de sector. Een jaar of vijftien geleden was het aantal toetreders tot deze markt hoog. Die nieuwe spelers installeerden geavanceerde machines, maar moesten na vele jaren van verlies uiteindelijk toch afhaken. Victory City heeft zijn kledingbedrijf op grond van de relatief lage marge en felle concurrentie onlangs afgestoten om zich beter op zijn sterk winstgevende stoffenactiviteit te kunnen concentreren. Vanwege de combinatie van een behoorlijk opwaarts potentieel en een goed dividendrendement hoort het bedrijf in de portefeuille thuis.
Yongnam Holdings Het in Singapore gevestigde Yongnam is een vooraanstaande regionale speler op de markt voor stutsystemen en staalconstructies. Stutsystemen worden voornamelijk gebruikt in ondergrondse civieltechnische projecten, bijvoorbeeld voor de aanleg van metrolijnen, en zorgen ervoor dat de werkzaamheden effectief en veilig kunnen worden uitgevoerd. De toetredingsdrempels tot dit segment zijn behoorlijk hoog: een goede reputatie op het gebied van veiligheid is niet snel opgebouwd en er zijn forse investeringen nodig om voldoende capaciteit te verwerven. Yongnam heeft zijn stutcapaciteit in de loop der jaren uitgebreid tot meer dan 150.000 ton, waarmee het bedrijf de nummer één in de regio is. In de afgelopen vijf jaar was Yongnam bij 90% van de metroprojecten in Singapore betrokken, terwijl de onderneming ook steeds vaker deelneemt aan projecten in Hongkong en Maleisië. Yongnam heeft binnen zijn tweede bedrijfsactiviteit, ontwerp en installatie van staalconstructies, eveneens een goede naam opgebouwd. Het bedrijf was betrokken bij diverse spraakmakende projecten, zoals de bouw en aanleg van de internationale luchthaven Singapore Changi Airport en het luxueuze resort Marina Bay Sands. Yongnam levert altijd kwaliteit en werkt al jaren samen met gerenommeerde aannemers, waardoor klanten de onderneming soms vragen om samen de vleugels uit te slaan naar nieuwe regio’s. Het aandeel Yongnam is naar onze mening heel sterk ondergewaardeerd. Zo is de marktwaarde van de stutcapaciteit aanzienlijk hoger dan de boekwaarde na afschrijvingen. De onderneming schrijft sinds kort ook in op langlopende concessieprojecten om de pieken en dalen in de inkomstenstroom wat af te vlakken. En niet zonder succes, want Yongnam sleepte als onderdeel van een consortium opdrachten in verband met de bouw van een nieuwe luchthaven in Myanmar in de wacht. De huidige zwakte in de orderportefeuille is naar onze inschatting van tijdelijke aard. De onderneming verkeert volgens ons in een goede uitgangspositie om in de komende jaren van de investeringen in infrastructuur in Azië te profiteren.
jaarverslag 2014 110
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Algemene informatie Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. is opgericht bij notariële akte op 15 augustus 2005 als beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal. De statuten zijn laatstelijk gewijzigd bij akte van 22 oktober 2014. De statutaire zetel van de vennootschap is Amsterdam. De vennootschap is ingeschreven in het Handelsregister te Amsterdam onder nummer 34.231.532. In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is door de beheerder een vergunning verkregen als bedoeld in artikel 2:65 Wft en is de beleggingsentiteit opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Per 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van de beheerder omgezet in een AIFMD-vergunning. De beleggingsentiteit wordt verhandeld via het gereguleerde handelssysteem Euronext Fund Service. Dit geldt uitsluitend voor de gewone aandelen serie A. Binnen de beleggingsentiteit zijn er gewone aandelen klasse A en D geplaatst met de volgende ISIN code: Klasse A - NL0000292746 - Delta Lloyd Select Dividend Fonds A Klasse D - NL0010583423 – Delta Lloyd Select Dividend Fonds D Klasse A
D
Uitleg Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin geen distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent een prestatievergoeding. De gewone aandelen van klasse A zijn genoteerd aan Euronext in Amsterdam. De handel verloopt via het handelssysteem Euronext Fund Service. Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin een distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent geen prestatievergoeding. De gewone aandelen van deze klasse zijn niet genoteerd aan Euronext in Amsterdam. Aan- en verkopen zijn alleen mogelijk voor vennootschappen die deel uitmaken van Delta Lloyd Groep en/of voor andere beleggingsfondsen en beleggingsmaatschappijen die door de beheerder worden beheerd
Beleggingsprofiel Doel Het Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. streeft ernaar om door middel van actief beheer op langere termijn een aantrekkelijk rendement te behalen bij een aanvaardbare mate van risico. De beleggingsentiteit is bedoeld voor de particuliere belegger in Nederland en de professionele belegger wereldwijd.
jaarverslag 2014 111
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Beleggingsbeleid 31/12/2014 – De beleggingsentiteit richt zich voornamelijk op het verkrijgen van belangen in beursgenoteerde Europese deelnemingen. – De ondernemingen in portefeuille worden onder meer geselecteerd op basis van hun waardering, bedrijfsmodel, management, financiële positie en dividenduitkeringen. – De beleggingsentiteit belegt in een beperkt aantal ondernemingen, wat tot gevolg heeft dat niet altijd het algemene beursklimaat wordt gevolgd. – Er kan in financiële instrumenten worden belegd die zijn uitgegeven in andere valuta dan de euro, waarbij het valutarisico kan worden afgedekt. – Er kan gebruik worden gemaakt van afgeleide financiële instrumenten waaronder opties. – Afgeleide financiële instrumenten kunnen worden toegepast voor een efficiënt portefeuillebeheer, dat houdt in dat financiële risico’s kunnen worden afgedekt en dat actieve posities kunnen worden ingenomen. – De beleggingsentiteit kan transacties tot het uitlenen van financiële instrumenten aangaan tot maximaal 100% van de beleggingsportefeuille. De risico’s verbandhoudend met het uitlenen worden beheerst door middel van zekerheden in de vorm van onderpand en/of bankgarantie. De opbrengsten van het uitlenen van de financiële instrumenten komen, na aftrek van marktconforme vergoedingen, ten gunste van het resultaat van de beleggingsentiteit. – De beleggingsentiteit mag maximaal 50% van het balanstotaal aanhouden als liquide middelen. – De beleggingsentiteit kan als debiteur leningen aangaan tot een percentage van 20% van het balanstotaal. Voor de meest actuele beleggingsbeleid wordt verwezen naar de website www.deltalloydassetmanagement.com
Benchmark In het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteit wordt geen benchmark gehanteerd. Voor het berekenen van de performance fee wordt gebruik gemaakt van de MSCI Europe Index EUR Net Total Return als referentie.
Fiscale status De beleggingsentiteit heeft de fiscale status van beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Als gevolg hiervan is de fiscale winst onderworpen aan een tarief vennootschapsbelasting van 0%, mits de beleggingsentiteit aan een aantal voorwaarden voldoet. Op grond van de wettelijke vereisten dient de fiscale winst binnen acht maanden na afloop van het boekjaar aan de aandeelhouders te worden uitgekeerd.
jaarverslag 2014 112
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 3 van de statuten van de beleggingsentiteit heeft de directie aan onze Raad de jaarrekening over het boekjaar 2014 overlegd. Wij bieden u het jaarverslag van de beleggingsentiteit aan. Het bevat onder meer het directieverslag en de jaarrekening over het boekjaar 2014. De Raad heeft tijdens de verslagperiode regelmatig overleg gevoerd met de directie. De Raad is twee keer in vergadering bijeen geweest. Aan de orde zijn onder meer geweest het accountantsverslag naar aanleiding van het jaarverslag 2013, de Principles of Fund Governance, diverse compliance aspecten zoals onder andere de toetsing van de AO/IC (beschrijving van de bedrijfsvoering) aan de Wet op het financieel toezicht, de behaalde resultaten en de ontwikkeling van het fondsvermogen. Daarnaast is aandacht besteed aan de strategische aspecten met betrekking tot de beleggingsentiteit, de aan het beleggingsbeleid verbonden risico’s en de mechanismen tot beheersing van risico’s van financiële aard. Mede gezien de in dit verslag opgenomen verklaring van de accountant Ernst & Young Accountants LLP, adviseren wij u de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen en aan de directie en Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk toezicht daarop. Tevens delen wij u mede dat onze Raad, overeenkomstig het bepaalde in artikel 20 van de statuten, zijn goedkeuring heeft gehecht aan het besluit van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming, zoals opgenomen in dit verslag. Wij bevelen de aandeelhouders aan het dividendvoorstel als slotdividend aan te merken.
Amsterdam, 9 maart 2015 E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
jaarverslag 2014 113
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Verslag van de directie Performanceoverzicht Klasse
Geplaatse aandelen
Uitgekeerd dividend
Intrinsieke waarde
Beurskoers
Performance incl herbelegging*
(x 1.000)
EUR
EUR
EUR
%
2010
35.273
0,40
8,23
8,23
23,2%
2011
34.360
0,70
7,28
7,24
-3,2%
2012
41.103
0,40
9,09
9,09
31,0%
2013
Klasse A
17.804
0,40
9,63
9,59
10,6%
2014
Klasse A
8.458
0,40
9,54
9,51
3,3%
Klasse D
47.970
0,40
9,48
nvt
2,7%
*
Bij de berekening van de performance inclusief herbelegging op basis van de intrinsieke waarde is ervan uitgegaan dat het dividend is herbelegd tegen de openingskoers ten tijde van beschikbaarheidstelling.
Beleggingsbeleid Het Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. belegt in aandelen van Europese beursgenoteerde ondernemingen. De beleggingsentiteit heeft een bottom-up benadering, waarbij ondernemingen worden geselecteerd op basis van hun bedrijfsmodel, management, financiële positie, dividendbeleid en waardering.
Rendement over 2014 De beleggingsentiteit behaalde over 2014 een rendement van 3,32% (aandelenklasse A), terwijl de aandelenklasse D een rendement liet zien van 2,73%. Hiermee bleef de beleggingsentiteit achter bij de referentie-index5, de MSCI Europe Net Total Return Index (+6,84%).
Achtergrond/terugblik Symrise, Compass Group en Oesterreichische Post droegen positief bij aan het resultaat. Symrise (+52%), de Duitse geur- en smaakstoffen producent nam in 2014 het Franse bedrijf Diana over. Diana is wereldwijd marktleider op het gebied van smaakingrediënten voor diervoeding met een marktaandeel van 50%. Door de acquisitie zal het groei- en margeprofiel op middellange termijn nog verder verbeteren. De Britse cateraar Compass steeg met 25%. De structurele groei van outsourcing bleek ook in 2014 een belangrijke ruggensteun voor de onderneming. Bovendien profiteerde het bedrijf van een aantrekkende werkgelegenheid in de Verenigde Staten. Compass heeft solide groeiende kasstromen. Deze zullen door middel van dividend en de terugkoop van aandelen naar aandeelhouders toevloeien. Oesterreichische Post (+22%) beleefde wederom een jaar van stabiliteit en dito kasstromen. Negatieve bijdragen kwamen van Bilfinger, Prosafe en Porsche. Bilfinger moest de winstverwachting neerwaarts bijstellen in de zomer van 2014. De toename van het aandeel van groene energie 5 De referentie-index dient ten doel de prestatievergoeding te berekenen. jaarverslag 2014 114
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
veroorzaakt veel onzekerheid bij Bilfinger’s klanten, voornamelijk Duitse nutsbedrijven. Investeringen in kolencentrales worden uitgesteld en nucleaire centrales uitgefaseerd. Dit tast de verdiencapaciteit van het bedrijf structureel aan. De problemen zijn niet snel op te lossen en daarom is het belang verkocht. De verkoop past bovendien in het beleid om de blootstelling aan projectgerelateerde ondernemingen in de portefeuille te reduceren. Prosafe daalde met 51% als gevolg van de lagere olieprijs, wat de vraag naar ‘floatels’ reduceert. In combinatie met het toegenomen aanbod door de bouw van nieuwe drijvende hotels, zal dit druk zetten op de dagprijzen. De weging van Prosafe in de portefeuille was echter in 2013 al fors gereduceerd. Automobielfabrikant Porsche moest 9% prijsgeven. De ban op handel met Rusland en de voortdurende onzekerheid in de rechtszaak over de mislukte overnamepoging van Volkswagen speelde het bedrijf parten. In 2014 zijn naast Bilfinger ook Ziggo (overname door Liberty Global), Volkswagen, Ahold en Prysmian verkocht. Nieuwe belangen zijn opgebouwd in Norma, IMCD, Spirax-Sarco, Royal Unibrew en Amadeus IT. De Duitse onderneming Norma is een leidende producent van hoogwaardige verbindingsklemmen die gebruikt worden in automotoren en andere diverse industrieën, waaronder watermanagement. IMCD is een distributeur van hoogwaardige chemicaliën. Spirax-Sarco is een Engelse industriële onderneming die allerlei producten verkoopt en produceert aan bedrijven die stoom gebruiken in hun productieproces. Het Deense Royal Unibrew is een lokale bierproducent en Amadeus IT is een technologie onderneming die IT systemen levert aan vliegtuigmaatschappijen en de reisbranche (zoals Expedia, etc.). De nieuwe bedrijven zijn allemaal actief in een aantrekkelijke niche, hebben goede groeivooruitzichten en een robuust dividend.
Vooruitzichten Onder andere geopolitieke ontwikkelingen zullen waarschijnlijk voor meer volatiliteit op de Europese aandelenmarkten zorgen. Bij de huidige zeer lage rente blijft een robuust dividend echter aantrekkingskracht behouden. De vooruitzichten voor de ondernemingen in portefeuille blijven goed. Ze zijn veelal marktleider op hun gebied en hebben een solide financiële basis. Op middellange termijn is de verwachting dat het rendement van de portefeuille de onderliggende waardecreatie van de ondernemingen zal reflecteren.
Risico’s De beleggingsentiteit streeft naar vermogensgroei op de langere termijn bij een aanvaardbaar risico. De beleggingsentiteit beoogt, als een rechtstreeks gevolg van het gekozen beleggingsbeleid, een geconcentreerde beleggingsportefeuille aan te houden. Hierdoor is de beleggingsentiteit onderhevig aan de risico’s die zijn verbonden aan een concentratie van beleggingen in bepaalde markten of activaklassen (concentratierisico). Dit betekent dat de beleggingsportefeuille in zijn geheel gevoeliger wordt voor marktbewegingen in deze markten of klassen. Voorts is de beleggingsentiteit onderhevig aan marktrisico, ofwel het risico uit hoofde van prijswijzigingen van de beleggingen. De omvang van dit risico neemt toe naarmate de beweeglijkheid van de koersen groter is. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van de beleggingsentiteit wordt gepoogd om het marktrisico te mitigeren. Ondanks dit beleid kan niet worden uitgesloten dat een belegging een tegenvallende ontwikkeling te zien geeft. Daar de beleggingsentiteit kan beleggen in financiële instrumenten luidende in vreemde valuta kunnen de resultaten van de beleggingsentiteit beïnvloed worden door veranderingen in valutawisselkoersen.
jaarverslag 2014 115
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
De beleggingsentiteit kan beleggen in derivaten, indien dit wenselijk geacht wordt voor een goed portefeuillebeheer. Desgewenst kan ook het valutarisico worden afgedekt. De afdeling Compliance toetst op periodieke basis het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteiten en rapporteert daarover aan de Directie. Eventuele geconstateerde afwijkingen van het beleggingsbeleid worden aan de portefeuillebeheerders gemeld. Zij moeten vervolgens een corrigerende actie uitvoeren. Voor de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid wordt verwezen naar de jaarcijfers alwaar de positie per 31 december 2014 is weergegeven. Voor een verdere toelichting op de geïdentificeerde risico’s voor de beleggingsentiteit wordt verwezen naar de risicomanagementparagraaf in het jaarverslag.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Delta Lloyd Asset Management N.V. beschikt over een beschrijving van de bedrijfsuitvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen, die voldoet aan de eisen van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Ten aanzien van de bedrijfsvoering hebben wij enkele verbetermogelijkheden geconstateerd die inmiddels zijn opgepakt. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
Beleggingsresultaten Hieronder worden de totale beleggingsresultaten van de beleggingsentiteit, weergegeven over de afgelopen vijf jaar, gesplitst naar inkomsten, kosten en waardeveranderingen.
Beleggingsresultaten EUR (x 1.000)
2014
2013
2012
2011
2010
Inkomsten
18.293
12.336
10.377
10.549
8.560
Kosten
-6.312
-5.254
-6.696
-3.348
-8.911
Waardeveranderingen Totaal beleggingsresultaat
-935
39.806
78.067
-14.821
49.951
11.046
46.888
81.748
-7.620
49.600
jaarverslag 2014 116
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Dividendbeleid Jaarlijks keert de beleggingsentiteit dividend uit. Het dividend wordt vastgesteld in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) die na afloop van het boekjaar in april plaatsvindt. De beleggingsentiteit is een fiscale beleggingsinstelling en moet voldoen aan de zogenaamde fiscale uitdelingsverplichting, de verplichting is het minimum aan uit te keren dividend. De uitdelingsverplichting wordt berekend door toegerekende beleggingsopbrengsten te verminderen met toegerekende kosten. Gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten maken geen onderdeel uit van de uitdelingsverplichting. Binnen acht maanden na het einde van het boekjaar wordt het dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Op de gewone aandelen A en D zal dividend worden uitgekeerd.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
jaarverslag 2014 117
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) EUR (x 1.000)
Ref.
31.12.2014
31.12.2013
Activa Beleggingen Aandelen
1.
511.881
550.149
Valutatermijncontracten
1.
-
6
511.881
550.155
1.996
1.167
-
31
-
1.497
1.996
2.695
28.781
44.103
28.781
44.103
542.658
596.953
Vorderingen Dividendbelasting Interest Onafgewikkelde effectentransacties
2.
Overige activa Liquide middelen
3.
Totaal Passiva Eigen vermogen Geplaatst en gestort aandelenkapitaal
4.
56.429
61.684
Agio
4.
399.616
439.926
Overige reserves
4.
68.543
46.082
Onverdeeld resultaat
4.
11.046
46.888
535.634
594.580
Kortlopende schulden Kredietinstellingen
3.
-
427
Onafgewikkelde effectentransacties
2.
4.982
1.619
Belastingen Gelieerde partijen Overige Totaal
497
-
1.508
321
37
6
7.024
2.373
542.658
596.953
jaarverslag 2014 118
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Winst- en verliesrekening Winst- en verliesrekening EUR (x 1.000)
Ref.
2014
2013
17.668
12.155
Som der opbrengsten Direct resultaat uit beleggingen Opbrengsten uit beleggingen Indirect resultaat uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
6.665
-7.202
Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
-7.669
46.832
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen
1.
75
170
Ongerealiseerde waardeveranderingen van valutatemijncontracten
1.
-6
6
5.
625
181
17.358
52.142
Beleggingskosten
20
6
Toezichtkosten
18
15
Overig resultaat Overige bedrijfsopbrengsten
Som der bedrijfslasten Beheerskosten
Bewaarloon en bankkosten Beheervergoeding Accountantskosten Commissarissen Overig Rentelasten Rentelasten Resultaat
6.
70
41
6.167 9 6 3
5.177 7 8 -
19
-
6.312
5.254
11.046
46.888
jaarverslag 2014 119
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht EUR (x 1.000) Resultaat
2014
2013
11.046
46.888
Aanpassingen op het resultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen Mutatie ongerealiseerde waarde van valutatermijncontracten
7.669 6
-46.667 -6
Veranderingen in het werkkapitaal Toename(-)/afname(+) van kortlopende vorderingen Toename(+)/afname(-) van kortlopende schulden
699 5.078
-1.374 -1.917
-255.977 293.242 -6.665
-350.846 178.416 7.039
Kasstromen Aankopen van aandelen Verkopen van aandelen tegen boekwaarde Gerealiseerde waardeveranderingen op verkopen van aandelen
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
55.098
-168.467
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw geplaatste aandelen Herplaatsing eigen aandelen Inkoop eigen aandelen Uitgekeerd dividend
133.205 -178.771 -24.427
38.768 176.552 -23.642 -17.428
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-69.993
174.250
-14.895
5.783
-14.895
5.783
43.676 28.781
37.893 43.676
-14.895
5.783
Netto kasstroom
Toename(+)/afname(-) liquide middelen Mutatie Liquide middelen (1) Stand primo verslagperiode Stand ultimo verslagperiode
Toename(+)/afname(-) liquide middelen (1)
Inclusief eventuele schulden aan kredietinstellingen
jaarverslag 2014 120
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de balans 1. Beleggingen Beleggingen
EUR (x 1.000) Aandelen
Boekwaarde 31.12.2013 550.149
255.977
-7.669
6.665
6
-
-6
-
550.155
255.977
-7.675
6.665
Valutatermijn contracten Totaal
Ongerealiseerde Gerealiseerde Boekwaarde Aankopen waardeveranderingen waardeveranderingen verkopen
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen Totaal gerealiseerde waardeveranderingen
Boekwaarde 31.12.2014
-293.242
511.881
- -293.242
511.881
-75 6.590
Aanvullende informatie De beleggingen per 31 december 2014 luiden in de volgende valuta’s (uitgedrukt in percentages):
Verdeling naar valuta 31.12.2014
31.12.2013
EUR
82,1%
84,6%
GBP
12,0%
8,1%
CHF
4,9%
5,1%
NOK
0,5%
2,2%
DKK
0,5%
0,0%
100,0%
100,0%
Totaal
jaarverslag 2014 121
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Verdeling naar sector 31.12.2014
31.12.2013
Kapitaalgoederen
36,7%
35,5%
Basisgoederen
20,3%
16,8%
Niet-duurzame consumptiegoederen
15,6%
11,2%
Duurzame consumptiegoederen
13,9%
21,6%
Nutsbedrijven
11,0%
9,8%
2,5%
5,1%
100,0%
100,0%
31.12.2014
31.12.2013
Duitsland
41,1%
38,3%
Oostenrijk
14,0%
13,9%
Verenigd Koninkrijk
12,0%
8,1%
Frankrijk
6,8%
5,4%
Spanje
6,6%
1,9%
Luxemburg
5,0%
3,1%
Nederland
4,9%
14,7%
Zwitserland
4,9%
5,1%
Italië
3,7%
7,3%
Cyprus
0,5%
2,2%
Denemarken
0,5%
0,0%
100,0%
100,0%
Telecommunicatie Totaal
Verdeling naar land
Totaal Bijlage Overige toelichtingen omtrent beleggingen zijn opgenomen in Bijlage A.
Niet-beursgenoteerde effecten De beleggingsportefeuille bevat ultimo verslagperiode geen niet-beursgenoteerde beleggingen (2013: idem). Omloopfactor De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 41 (2013: 73). Transactiekosten De transactiekosten voor de aan- en verkoop van de effecten bedragen EUR 607.271 (2013: EUR 587.704). Hiervan is 0% (2013: idem) in rekening gebracht door gelieerde partijen.
jaarverslag 2014 122
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
2. Vorderingen en schulden uit hoofde van onafgewikkelde effectentransacties De aan- en verkooptransacties worden ongesaldeerd weergegeven, zijn tijdelijk van aard en ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de contractdatum van een beleggingstransactie en de betaaldatum een periode van drie dagen kan liggen.
3. Liquide middelen en kortlopende schulden aan kredietinstellingen Liquide middelen EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
4.697
-
24.084
44.103
28.781
44.103
31.12.2014
31.12.2013
Rekening-courant Kas Bank
-
427
Totaal
-
427
Rekening-courant Kas Bank Rekening-courant Delta Lloyd Treasury Totaal
Liquide middelen staan ter vrije beschikking
Kortlopende schulden aan kredietinstellingen EUR (x 1.000)
jaarverslag 2014 123
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
4. Eigen vermogen Samenstelling van het eigen vermogen EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
75.000
Totaal 100.000
100.000
17.804
43.880
61.684
41.104
-
-
-
4.182
Ingekochte eigen aandelen *
-10.208
-9.214
-19.422
-2.560
Herplaatste eigen aandelen *
862
13.304
14.166
18.958
Stand ultimo verslagperiode
8.458
47.970
56.428
61.684
Stand primo verslagperiode
148.173
291.753
439.926
268.829
Nieuw geplaatste aandelen
-
-
-
34.586
Ingekochte eigen aandelen
-82.129
-77.220
-159.349
-21.083
Herplaatste eigen aandelen
7.341
112.324
119.665
156.817
-201
-424
-625
777
73.184
326.433
399.617
439.926
Maatschappelijk kapitaal (bestaande uit 24.999.977 gewone aandelen klasse A, 10 gewone aandelen klasse B, 10 gewone aandelen klasse C, 75.000.000 gewone aandelen klasse D en 3 prioriteitsaandelen van € 1,00 nominaal
Aandelen klasse A
Aandelen klasse D
25.000
Geplaatst en gestort aandelenkapitaal Per 31.12.2014 zijn er 8.457.997 gewone aandelen klasse A, 47.970.489 gewone aandelen klasse D en 3 prioriteitsaandelen van € 1,00 nominaal geplaatst en gestort Stand primo verslagperiode Nieuw geplaatste aandelen
Agio
Saldoresultaat verkoop ingekochte eigen aandelen Stand ultimo verslagperiode Stand primo verslagperiode
-
46.082
46.082
-18.238
-5.985
-18.442
-24.427
-17.428
5.464
41.424
46.888
81.748
-521
69.064
68.543
46.082
5.464
41.424
46.888
81.748
-5.464
-41.424
-46.888
-81.748
Resultaat lopende verslagperiode
-434
11.480
11.046
46.888
Stand ultimo verslagperiode
-434
11.480
11.046
46.888
80.687
454.947
535.634
594.580
Uitgekeerd dividend Toevoeging resultaat voorgaande verslagperiode Stand ultimo verslagperiode Onverdeeld resultaat Stand primo verslagperiode Toevoeging aan overige reserves
Totaal eigen vermogen *
De beleggingsentiteit heeft per saldo over 2014 13.436.612 eigen aandelen ingekocht (2013: per saldo 16.338.056 eigen aandelen herplaatst). De beleggingsentiteit heeft over 2014 14.166.383 eigen aandelen herplaatst (2013: 16.113.707). Per einde verslagperiode bedraagt het saldo ingekochte eigen aandelen 9.514.591 (2013: 355.645).
jaarverslag 2014 124
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Verdeling naar aandelen klassen Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. klasse A Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend uit klasse A (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
31.12.2014 Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. klasse A 80.686 5.985 0,40 8.458 9,54
31.12.2013
Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Toegekend dividend uit klasse D (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
171.441 13.179 0,40 17.804 9,63
Verdeling naar aandelen klassen Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. klasse D Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Uitgekeerd dividend uit klasse A (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
31.12.2014 Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. klasse D 454.945 18.442 0,40 47.970 9,48
Totaal intrinsieke waarde (na resultaatbestemming) (x 1.000) Toegekend dividend uit klasse D (x 1.000) Dividend per aandeel Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Intrinsieke waarde per aandeel
31.12.2013 422.535 43.880 9,63
jaarverslag 2014 125
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de winst- en verliesrekening 5. Overige bedrijfsopbrengsten De ontvangen kostenvergoedingen (op- en afslagen) die bij plaatsing en inkoop van eigen aandelen in de koers van uitgifte respectievelijk inkoop zijn inbegrepen, worden in de winst- en verliesrekening verantwoord ter dekking van de kosten die de beleggingsentiteit moet maken voor het toe- en uittreden van beleggers.
6. Beheerskosten Lopende kosten ratio (Klasse A) EUR (x 1.000)
2014
2013
Beheerskosten
825
5.254
141.849
409.607
0,58%
1,28%
2014
2013
5.468
-
438.630
-
Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
Lopende kosten ratio (Klasse D) EUR (x 1.000) Beheerskosten Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
1,25%
Accountantskosten opgenomen onder beheerskosten betreft een reservering voor de te verwachten accountantskosten met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2014. Naast de reservering van EUR 6.582 is er een bedrag opgenomen van EUR 2.300 die gerelateerd is aan accountantskosten extra werkzaamheden jaarrekening 2013. Op basis van het prospectus bedraagt de beheervergoeding van aandelen klasse A 0,15625% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (0,625% op jaarbasis) en van aandelen klasse D 0,30% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (1,20% op jaarbasis). Over 2014 bedraagt de beheervergoeding 1,06% over de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit, berekend op dagbasis, te weten 0,56% voor aandelenklasse A en 1,23% voor aandelenklasse D.
jaarverslag 2014 126
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Bezoldiging De directie wordt gevoerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Uit dien hoofde is een beheervergoeding verschuldigd. De beheervergoeding aan Delta Lloyd Asset Management N.V. van EUR 6.166.869 is ten laste van het resultaat over de verslagperiode verantwoord. De beleggingsentiteit heeft geen personeel in dienst (2013: idem). Het honorarium over de verslagperiode voor de Raad van Commissarissen bedraagt totaal EUR 6.411 en is ten laste van het resultaat gebracht. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door: E.A.A. Roozen (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
*
EUR EUR EUR EUR EUR
645 1.291 645 1.915* 1.915*
Inclusief inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Raad van Commissarissen E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M van Heese
jaarverslag 2014 127
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 20 van de statuten bepaalt de directie onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen welk gedeelte van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst wordt gereserveerd. De winst, die niet wordt gereserveerd, wordt in zijn geheel uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Voorstel resultaatsbestemming Ingevolge artikel 20 van de statuten stelt de directie voor, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, om over het boekjaar 2014 naast het al uitgekeerde interim dividend van totaal EUR 0,30 voor klasse A een slotdividend uit te keren voor klasse A van EUR 0,06 per gewoon aandeel van EUR 1,00 nominaal. Daarnaast is over het boekjaar 2014 naast het al uitgekeerde interim dividend van totaal EUR 0,40 voor klasse D een slotdividend uit te keren voor klasse D van EUR 0,24 per gewoon aandeel van EUR 1,00 nominaal. Het dividend wordt ten laste van de overige reserves gebracht, het resultaat over 2014 wordt toegevoegd aan de overige reserves. Door uitkering van dit voorgesteld dividend wordt voldaan aan de voor beleggingsentiteit geldende fiscale uitdelingsverplichting.
Bijzondere rechten van het prioriteitsaandeel De 3 prioriteitsaandelen worden gehouden door Delta Lloyd N.V. De voornaamste rechten van de prioriteitaandeelhouders zijn het beslissen over het aantal leden van de directie en de Raad van Commissarissen en het voordragen van nieuwe leden van de directie en de Raad van Commissarissen.
Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is op de volgende pagina opgenomen.
Totaal persoonlijk belang directie De leden van de directie hadden per 31 december 2014 en per 31 december 2013 geen belangen als bedoeld in artikel 122 lid 2 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen in de beleggingen van het Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
jaarverslag 2014 128
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Aandeelhouders van Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. te Amsterdam gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, de winst-en-verliesrekening over 2014 en de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van de (directie en beheerder van de) beleggingsentiteit zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 5.350.000. De materialiteit is gebaseerd op 1% van de intrinsieke waarde (eigen vermogen). Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 267.500 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
jaarverslag 2014 129
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.
Bestaan en waardering van beursgenoteerde beleggingen De intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is voor 96% belegd in beursgenoteerde beleggingen. Deze beleggingen zijn in belangrijke mate bepalend voor de financiële resultaten van de beleggingsentiteit.
Wij schatten het risico op een materiële fout in deze beleggingen lager in, mede omdat de beleggingen bestaan uit liquide, beursgenoteerde titels waarvoor een genoteerde prijs op een actieve markt beschikbaar is. Echter vanwege de omvang van de beleggingen in relatie tot jaarrekening als geheel, zijn de beursgenoteerde beleggingen de post met de grootste impact op onze controle.
Uitgevoerde werkzaamheden Onze controlewerkzaamheden ten aanzien van bestaan en waardering van de beursgenoteerde beleggingen bestonden onder andere uit: het kennisnemen en testen van de interne beheersmaatregelen bij de beheerder van de beleggingsentiteit, inclusief relevante algemene IT beheersmaatregelen rondom processen inzake transactie verwerking, corporate actions, reconciliatie van beleggingen en portefeuille waardering. Hierbij hebben wij voor uitbestede processen mede gebruik gemaakt van onafhankelijke rapportages inzake de opzet, bestaan en werking van relevante beheersmaatregelen bij de beheerder en andere betrokken partijen; het afstemmen van de waardering van 100% van de beursgenoteerde beleggingen met minimaal één onafhankelijke prijsbron; het afstemmen van bestaan en eigendom van 96% van de beleggingsportefeuille met rechtstreeks door ons ontvangen externe confirmaties van de bewaarder en andere relevante tegenpartijen.
Wij verwijzen naar toelichting 1. Beleggingen op pagina 121 inzake niet-beursgenoteerde beleggingen.
De uitvoering van deze werkzaamheden heeft niet geleid tot significante bevindingen ten aanzien van bestaan of waardering van de beleggingen.
Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de
jaarverslag 2014 130
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de beleggingsentiteit in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de beleggingsentiteit te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de beleggingsentiteit.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
•
•
• •
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de beleggingsentiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controleinformatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige jaarverslag 2014 131
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
• •
gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een beleggingsentiteit haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van commissarissen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens) dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd; en dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Benoeming Wij zijn door de Algemene Vergadering benoemd als accountant van Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V. vanaf de controle van het boekjaar 2008 en zijn sinds die datum tot op heden de externe accountant.
Amsterdam, 9 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP
J.C.J. Preijde
jaarverslag 2014 132
Delta Lloyd Select Dividend Fonds N.V.
Bijlage A Samenstelling van de portefeuille per 31 december 2014 Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
382.639 Amadeus It
12.660
2,47%
363.772 Andritz
16.621
3,25%
42.176 Aurubis
1.963
0,38%
1.321.177 Brenntag
61.448
12,00%
3.843.029 Compass Group
54.522
10,65%
247.915 Hugo Boss
25.213
4,93%
743.583 IMCD
20.969
4,10%
154.403 Mayr-Melnhof Karton
13.279
2,59%
815.092 Norma Group
32.310
6,31%
4.141
0,81%
1.038.989 Oesterreichische Post
41.954
8,20%
264.024 Porsche Automobil
93.078 Nutreco
17.732
3,46%
1.106.646 Prosafe
2.806
0,55%
60.568 Rational
15.733
3,07%
2.617
0,51%
322.649 Rtl Group
25.528
4,99%
737.749 Rubis
34.877
6,81%
10.227 Sika
24.973
4,88%
18.690
3,65%
17.924 Royal Unibrew
4.558.596 Snam Rete Gas
6.653
1,30%
1.113.458 Symrise
179.522 Spirax-Sarco Enginering
55.818
10,90%
485.108 Viscofan
21.376
4,18%
511.881
100,00%
Totaal beleggingen
jaarverslag 2014 133
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Algemene informatie Delta Lloyd Investment Fund N.V. is op 8 november 1960 opgericht bij notariële akte als beleggingsentiteit met veranderlijk kapitaal. De statuten zijn laatstelijk gewijzigd bij akte van 20 september 2013, verleden voor notaris mr. drs. P.C. Cramer – de Jong te Amsterdam. De statutaire zetel van de vennootschap is Amsterdam. De vennootschap is ingeschreven in het Handelsregister te Amsterdam onder nummer 33.104.467. Het Delta Lloyd Investment Fund N.V. is een instelling voor collectieve beleggingen in effecten (ICBE) als bedoeld in de Europese richtlijn nr. 2009/65/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009. De beleggingsentiteit zal zich derhalve houden aan de stringente regels die voor ICBE’s gelden met betrekking tot financiële waarborgen, het beleggen en informatieverschaffing. In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is door de beheerder een vergunning verkregen als bedoeld in artikel 2:65 Wft en is de beleggingsentiteit opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. De beleggingsentiteit wordt verhandeld via het gereguleerde handelssysteem Euronext Fund Service. Binnen de beleggingsentiteit zijn er gewone aandelen klasse A geplaatst met de volgende ISIN code: Klasse A - NL0000286318 - Delta Lloyd Investment Fund A Klasse A
Uitleg Deze klasse heeft een kosten- en vergoedingenstructuur waarin geen distributievergoeding is verwerkt voor distributeurs voor het doen van distributie-inspanningen. Deze klasse heeft de mogelijkheid dividend uit te keren en kent een prestatievergoeding. De gewone aandelen van klasse A zijn genoteerd aan Euronext in Amsterdam. De handel verloopt via het handelssysteem Euronext Fund Service.
Beleggingsprofiel Doel Het Delta Lloyd Investment Fund N.V. streeft ernaar om door middel van actief beheer op langere termijn een aantrekkelijk rendement te behalen bij een aanvaardbare mate van risico. De beleggingsentiteit is bedoeld voor de particuliere belegger in Nederland en de professionele belegger wereldwijd.
Jaarverslag 2014 134
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Beleggingsbeleid 31/12/2014 -
-
-
De beleggingsentiteit richt zich op het verkrijgen van belangen in beursgenoteerde ondernemingen en hanteert daarbij een wereldwijd beleggingsuniversum. De ondernemingen in de portefeuille worden onder meer geselecteerd op basis van hun waardering, bedrijfsmodel, management, financiële positie en dividenduitkeringen. De beleggingsentiteit belegt in een beperkt aantal ondernemingen, wat tot gevolg heeft dat niet altijd het algemene beursklimaat wordt gevolgd. Er kan in financiële instrumenten worden belegd die zijn uitgegeven in andere valuta dan de euro, waarbij het valutarisico kan worden afgedekt. Er kan voor maximaal 10% van de activa van de beleggingsentiteit worden belegd in financiële instrumenten die geen beursnotering hebben. Er kan gebruik worden gemaakt van afgeleide financiële instrumenten waaronder opties. Afgeleide financiële instrumenten kunnen worden toegepast voor een efficiënt portefeuillebeheer. Dit houdt in dat financiële risico’s kunnen worden afgedekt en dat actieve posities kunnen worden ingenomen. De beleggingsentiteit kan transacties tot het uitlenen van financiële instrumenten aangaan tot maximaal 100% van de beleggingsportefeuille. De risico’s die verband houden met het uitlenen worden beheerst door middel van zekerheden in de vorm van onderpand en/of bankgaranties. De opbrengsten van het uitlenen van de financiële instrumenten komen, na aftrek van marktconforme vergoedingen, ten gunste van het resultaat van de beleggingsentiteit. De opbrengsten worden in de jaarrekening toegelicht. De beleggingsentiteit mag maximaal 15% van het balanstotaal aanhouden als liquide middelen. De beleggingsentiteit kan als debiteur leningen aangaan tot een percentage van 10% van het balanstotaal.
Voor de meest actuele beleggingsbeleid wordt verwezen naar de website www.deltalloydassetmanagement.com
Benchmark In het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteit wordt geen benchmark gehanteerd. Als lange termijn vergelijkingsmaatstaf wordt gebruik gemaakt van de MSCI World EUR Net Total Return Index.
Fiscale status De beleggingsentiteit heeft de status van fiscale beleggingsinstelling (FBI) als bedoeld in artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Mits voldaan wordt aan de fiscale vereisten zal het resultaat van de beleggingsentiteit onderworpen zijn aan een vennootschapsbelasting van 0%. Éen van de voorwaarden is dat de beleggingsentiteit de fiscaal voor uideling beschibare winst binnen acht maanden na afloop van het boekjaar aan de aandeelhouders uitkeert. Koersresultaten worden door de Beleggingsentiteit via de zogenoemde herbeleggingsreserve in het vermogen verwerkt en maken dientengevolge geen deel uit van de fiscaal voor uitdeling beschikbare winst. Door de beleggingsentiteit ontvangen dividenden Op door de beleggingsentiteit ontvangen dividenden van een in Nederland gevestigde onderneming wordt in beginsel dividendbelasting ingehouden. Op dividenden ontvangen van een in het buitenland gevestigde onderneming wordt in beginsel buitenlandse bronbelasting ingehouden. Deze Nederlandse dividendbelasting en de ingehouden buitenlandse bronbelasting worden in Jaarverslag 2014 135
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
aanmerking genomen bij de afdrachtsvermindering op het door de beleggingsentiteit uit te keren dividend. Door de beleggingsentiteit uit te keren dividend De beleggingsentiteit dient over de uitgekeerde dividenden in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. De door de beleggingsentiteit af te dragen dividendbelasting, die is ingehouden op door haar uitgekeerde dividenden, wordt onder voorwaarden verminderd met de Nederlandse dividendbelasting en de buitenlandse bronbelasting die is ingehouden op uitkeringen aan de beleggingsentiteit (afdrachtsvermindering).
Jaarverslag 2014 136
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 3 van de statuten van de beleggingsentiteit heeft de directie aan onze Raad de jaarrekening over het boekjaar 2014 overlegd. Wij bieden u het jaarverslag van de beleggingsentiteit aan. Het bevat onder meer het directieverslag en de jaarrekening over het boekjaar 2014. De Raad heeft tijdens de verslagperiode regelmatig overleg gevoerd met de directie. De Raad is twee keer in vergadering bijeen geweest. Aan de orde zijn onder meer geweest het accountantsverslag naar aanleiding van het jaarverslag 2013, de Principles of Fund Governance, diverse compliance aspecten zoals onder andere de toetsing van de AO/IC (beschrijving van de bedrijfsvoering) aan de Wet op het financieel toezicht, de behaalde resultaten en de ontwikkeling van het fondsvermogen. Daarnaast is aandacht besteed aan de strategische aspecten met betrekking tot de beleggingsentiteit, de aan het beleggingsbeleid verbonden risico’s en de mechanismen tot beheersing van risico’s van financiële aard. Mede gezien de in dit verslag opgenomen verklaring van de accountant Ernst & Young Accountants LLP, adviseren wij u de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen en aan de directie en Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk toezicht daarop. Tevens delen wij u mede dat onze Raad, overeenkomstig het bepaalde in artikel 20 van de statuten, zijn goedkeuring heeft gehecht aan het besluit van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming, zoals opgenomen in dit verslag. Wij bevelen de aandeelhouders aan het dividendvoorstel als slotdividend aan te merken.
Amsterdam, 9 maart 2015 E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
Jaarverslag 2014 137
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Verslag van de directie Performanceoverzicht Geplaatste aandelen
Uitgekeerd dividend
Intrinsieke waarde
(x 1.000)
EUR
EUR
EUR
%
%
2010
256.271
0,08
6,47
6,50
18,5%
19,5%
2011
234.234
0,06
5,79
5,78
-9,6%
-2,4%
2012
230.033
0,08
6,48
6,40
13,2%
14,1%
2013
237.872
0,10
7,28
7,23
14,0%
21,2%
2014
215.607
0,09
8,12
8,11
13,0%
19,5%
*
Beurskoers Performance incl herbelegging*
Performance benchmark
Bij de berekening van de performance inclusief herbelegging op basis van de intrinsieke waarde is ervan uitgegaan dat het dividend is herbelegd tegen de openingskoers ten tijde van beschikbaarheidstelling.
Beleggingsbeleid Het Delta Lloyd Investment Fund N.V. belegt wereldwijd in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen en heeft als beleggingsdoelstelling om op langere termijn een beter rendement te behalen dan de referentie index, de MSCI World EUR Net Total Return Index. Om het beleggingsdoel te bereiken wordt een bottom up-beleggingsbeleid toegepast waarbij ondernemingen worden geselecteerd op basis van hun bedrijfsmodel, management, financiële positie, dividendbeleid en waardering.
Rendement over 2014 De aandelenbeurzen behaalden positieve rendementen in 2014. Daarbij kwam het hoogste rendement gemeten in euro van Noord-Amerika (mede als gevolg van de koersontwikkeling van de euro versus de Amerikaanse dollar), terwijl Europa en het Verre Oosten achterbleven. De MSCI World EUR Net Total Return Index steeg met 19,49 %, terwijl de beleggingsentiteit inclusief dividend en na kosten steeg met 12,99%. Daarmee wist de beleggingsentiteit de referentie index in 2014 niet bij te houden.
Achtergrond/terugblik Tijdens het jaar werden er aanzienlijke wijzigingen doorgevoerd binnen de beleggingsentiteit, dit als gevolg van de aanscherping van de beleggingsstrategie. Waar de beleggingsentiteit voorheen een top down-beleggingproces kende, richt de nieuwe bottom up-aanpak zich op bedrijven met een aantrekkelijk geachte waardering, een sterke balans, een bovengemiddeld dividendrendement en een dominante positie in hun sector. De afwijkingen ten opzichte van de benchmark worden voornamelijk ingegeven door bedrijfsspecifieke factoren, terwijl de factorrisico’s afkomstig van regio- en sectorafwijkingen beperkt worden. De regiowegingen binnen de beleggingsentiteit werden om deze reden meer in lijn gebracht met de benchmark. Het grootste deel van de transitie vond in het eerste kwartaal van het jaar plaats. Het bleek lastig voor de beleggingsentiteit om de benchmark bij te houden in de sterk stijgende markten. Het relatieve rendement van de beleggingsentiteit kwam in 2014 voornamelijk tot stand door Jaarverslag 2014 138
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
de aandelenselectie. In elk van de drie grote regio’s (Noord-Amerika, Europa en het Verre Oosten) leverde de aandelenselectie een nadelig effect op. In Noord-Amerika leverde de positie in Coach een nadelig selectie-effect op. Deze producent van hoogwaardige lederwaren stond onder druk vanwege toegenomen concurrentie en de aankondiging om de investeringen te zullen verhogen. Een positieve bijdrage uit deze regio kwam van Staples, een detailhandelaar in kantoorartikelen. In de eerste helft van het jaar rapporteerde het bedrijf nog teleurstellende resultaten, wat de koers drukte, maar in de laatste maanden van het jaar herstelde het aandeel, mede dankzij speculatie over een fusie met Office Depot. Binnen Europa was Symrise, producent van geur- en smaakstoffen, het best presterende aandeel, onder meer dankzij de succesvolle overname van Diana (marktleider op het gebied van smaakstoffen voor huisdierenvoedsel). Bilfinger Berger leverde binnen deze regio de meest nadelige bijdrage. Het bedrijf moest de winstverwachting neerwaarts bijstellen. Klanten in verschillende eindmarkten trokken projecten terug, er werden projectverliezen geleden en een herstructurering wierp onvoldoende vruchten af. Binnen Azië kwam de meest positieve bijdrage van chemiebedrijf Kuraray en werd het rendement gedrukt door Sembcorp Industries, een dienstverlener voor nutsbedrijven.
Vooruitzichten Over het algemeen houden de bedrijven in portefeuille vast aan de positieve vooruitzichten. De ondernemingen in portefeuille noteren onder de veronderstelde intrinsieke waarde op lange termijn. Bovendien zijn deze bedrijven door hun kwaliteit en stabiliteit in staat om aantrekkelijke dividenden uit te keren. Zeker in de huidige omgeving met extreem lage rentes verwachten wij dat het dividendrendement van de onderliggende bedrijven aantrekkingskracht blijft houden. Beleggers in de beleggingsentiteit kunnen daardoor potentieel profiteren van zowel een aantrekkelijke dividenduitkering als van mogelijke koersstijgingen.
Risico’s De beleggingsentiteit streeft naar vermogensgroei op de langere termijn bij een aanvaardbaar risico. Daarbij wordt gestreefd naar een rendement ten minste gelijk aan dat van de benchmark. De beleggingsentiteit belegt hoofdzakelijk in beursgenoteerde aandelen en kent een eigen regio focus, hetgeen het risico- en rendementsprofiel bepaalt. De beleggingsentiteit is onderhevig aan marktrisico, ofwel het risico uit hoofde van prijswijzigingen van de beleggingen. De omvang van dit risico neemt toe naarmate de beweeglijkheid van de koersen groter is. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van de beleggingsentiteit wordt gepoogd om het marktrisico te mitigeren. Ondanks dit beleid kan niet worden uitgesloten dat een belegging een tegenvallende ontwikkeling te zien geeft. Daar de beleggingsentiteit kan beleggen in financiële instrumenten luidende in vreemde valuta kunnen de resultaten van de beleggingsentiteit beïnvloed worden door veranderingen in valutawisselkoersen. De beleggingsentiteit kan beleggen in derivaten, indien dit wenselijk geacht wordt voor een goed portefeuillebeheer. Desgewenst kan ook het valutarisico worden afgedekt.
Jaarverslag 2014 139
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
De afdeling Compliance toetst op periodieke basis het beleggingsbeleid van de beleggingsentiteiten en rapporteert daarover aan de Directie. Eventuele geconstateerde afwijkingen van het beleggingsbeleid worden aan de portefeuillebeheerders gemeld. Zij moeten vervolgens een corrigerende actie uitvoeren. Voor de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid wordt verwezen naar de jaarcijfers alwaar de positie per 31 december 2014 is weergegeven. Voor een verdere toelichting op de geïdentificeerde risico’s voor de beleggingsentiteit wordt verwezen naar de risicomanagementparagraaf in het jaarverslag.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Delta Lloyd Asset Management N.V. beschikt over een beschrijving van de bedrijfsuitvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Delta Lloyd Investment Fund N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen, die voldoet aan de eisen van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Ten aanzien van de bedrijfsvoering hebben wij enkele verbetermogelijkheden geconstateerd die inmiddels zijn opgepakt. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
Beleggingsresultaten Hieronder worden de totale beleggingsresultaten van de beleggingsentiteit, weergegeven over de afgelopen vijf jaar, gesplitst naar inkomsten, kosten en waardeveranderingen.
Beleggingsresultaten EUR (x 1.000) Inkomsten
2014
2013
2012
2011
2010
47.704
39.510
37.011
37.446
32.055
Kosten
-20.554
-19.587
-18.614
-18.112
-19.226
Waardeveranderingen
184.573
185.005
161.212
-165.986
247.811
Totaal beleggingsresultaat
211.723
204.928
179.609
-146.652
260.640
Jaarverslag 2014 140
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Dividendbeleid Jaarlijks keert de beleggingsentiteit dividend uit. Het dividend wordt vastgesteld in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) die na afloop van het boekjaar in april plaatsvindt. De beleggingsentiteit is een fiscale beleggingsinstelling en moet voldoen aan de zogenaamde fiscale uitdelingsverplichting, de verplichting is het minimum aan uit te keren dividend. De uitdelingsverplichting wordt berekend door toegerekende beleggingsopbrengsten te verminderen met toegerekende kosten. Gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten maken geen onderdeel uit van de uitdelingsverplichting. Binnen acht maanden na het einde van het boekjaar wordt het dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Jaarverslag 2014 141
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) Balans per 31 december 2014 (voor resultaatverdeling) EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
1.742.786
1.591.678
1.742.786
1.591.678
Dividendbelasting
9.655
7.974
Dividend
2.323
2.295
11.978
10.269
Ref.
Activa Beleggingen Aandelen
1.
Vorderingen
Overige activa Liquide middelen
3.
Totaal
2.237
134.989
2.237
134.989
1.757.001
1.736.936
Passiva Eigen vermogen Geplaatst en gestort aandelenkapitaal
4.
258.729
285.446
Agio
4.
649.821
794.541
Overige reserves
4.
630.091
446.214
Onverdeeld resultaat
4.
211.723
204.928
1.750.364
1.731.129
Kortlopende schulden Kredietinstellingen
3.
117
-
Onafgewikkelde effectentransacties
2.
1.135
427
-
105
5.310
5.261
Belastingen Gelieerde partijen Overige Totaal
75
14
6.637
5.807
1.757.001
1.736.936
Jaarverslag 2014 142
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Winst- en verliesrekening Winst- en verliesrekening EUR (x 1.000)
Ref.
2014
2013
45.786
38.792
Som der opbrengsten Direct resultaat uit beleggingen Opbrengsten uit beleggingen Indirect resultaat uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
119.394
83.648
Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
1.
64.786
122.867
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen
1.
393
-21.510
Overig resultaat Overige bedrijfsopbrengsten
5.
1.918
718
232.277
224.515
Beleggingskosten
12
85
Toezichtkosten
59
68
171
134
20.225
18.993
Accountantskosten
8
9
Commissarissen
6
8
Overig
2
-
Som der bedrijfslasten Beheerskosten
Bewaarloon en bankkosten Beheervergoeding
6.
Rentelasten Rentelasten Resultaat
71
290
20.554
19.587
211.723
204.928
Jaarverslag 2014 143
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht EUR (x 1.000) Resultaat
2014
2013
211.723
204.928
Aanpassingen op het resultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van aandelen
-64.786
-122.867
Veranderingen in het werkkapitaal Toename(-)/afname(+) van kortlopende vorderingen Toename(+)/afname(-) van kortlopende schulden
-1.709 713
-1.610 1.069
-1.017.691 1.050.763 -119.394
-1.105.207 1.189.441 -83.648
59.619
82.106
330.384 -501.821 -21.051
208.658 -149.464 -22.669
-192.488
36.525
-132.869
118.631
-132.869
118.631
134.989 2.120
16.358 134.989
-132.869
118.631
Kasstromen Aankopen van aandelen Verkopen van aandelen tegen boekwaarde Gerealiseerde waardeveranderingen op verkopen van aandelen
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Herplaatsing eigen aandelen Inkoop eigen aandelen Uitgekeerd dividend
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom
Toename(+)/afname(-) liquide middelen Mutatie Liquide middelen (1) Stand primo verslagperiode Stand ultimo verslagperiode
Toename(+)/afname(-) liquide middelen (1)
Inclusief eventuele schulden aan kredietinstellingen
Jaarverslag 2014 144
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen De waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen zoals opgenomen op pagina 15 tot en met 18 zijn een intergraal onderdeel van dit jaarverslag.
Toelichting op de balans 1. Beleggingen Beleggingen
EUR (x 1.000)
Boekwaarde 31.12.2013
Ongerealiseerde Gerealiseerde Aankopen waardeveranderingen waardeveranderingen
Boekwaarde verkopen
Boekwaarde 31.12.2014
Aandelen
1.591.678
1.017.691
64.786
119.394
-1.050.763
1.742.786
Totaal
1.591.678
1.017.691
64.786
119.394
-1.050.763
1.742.786
Gerealiseerde waardeveranderingen van derivaten en liquide middelen Totaal gerealiseerde waardeveranderingen
393
119.787
Aanvullende informatie De beleggingen per 31 december 2014 luiden in de volgende valuta’s (uitgedrukt in percentages):
Verdeling naar valuta 31.12.2014
31.12.2013
USD
57,1%
57,1%
EUR
15,4%
23,0%
GBP
5,2%
6,4%
CAD
4,5%
1,0%
JPY
4,3%
5,8%
HKD
3,3%
1,4%
SGD
3,1%
1,2%
AUD
2,9%
0,6%
CHF
2,6%
3,5%
SEK
1,2%
0,0%
TWD
0,4%
0,0%
100,0%
100,0%
Totaal
Jaarverslag 2014 145
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Verdeling naar sector
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
MSCI World index
Over-/ Onderweging
31.12.2014
31.12.2013
31.12.2014
31.12.2014
Financiële sector
18,9%
16,2%
20,9%
-2,0%
Duurzame consumptiegoederen
16,1%
20,0%
12,4%
3,7%
Informatietechnologie
14,2%
15,4%
13,4%
0,8%
Gezondheidszorg
12,0%
7,4%
12,7%
-0,7%
Kapitaalgoederen
11,8%
13,1%
10,9%
0,9%
Niet-duurzame consumptiegoederen
9,6%
7,3%
9,9%
-0,3%
Basisgoederen
8,9%
11,6%
5,1%
3,8%
Energie
5,4%
4,2%
8,0%
-2,6%
Nutsbedrijven
3,1%
2,7%
3,4%
-0,3%
Telecommunicatie
0,0%
2,1%
3,3%
-3,3%
100,0%
100,0%
100,0%
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
MSCI World index
Over-/ Onderweging
Totaal Verdeling naar land
31.12.2014
31.12.2013
31.12.2014
31.12.2014
58,6%
53,0%
62,4%
-3,8%
Duitsland
7,1%
2,2%
3,5%
3,7%
Verre Oosten
6,1%
7,1%
0,6%
5,5%
Verenigd Koninkrijk
5,5%
7,5%
7,9%
-2,4%
Japan
4,3%
5,8%
8,0%
-3,7%
Ierland
3,0%
0,0%
0,1%
2,9%
Spanje
3,0%
0,0%
1,3%
1,7%
Australie
2,9%
0,0%
2,8%
0,1%
Zwitserland
2,6%
12,0%
3,5%
-0,9%
Italië
2,3%
0,0%
0,9%
1,5%
Nederland
1,8%
3,5%
1,0%
0,8%
Frankrijk
0,0%
2,4%
3,7%
-3,7%
Rusland
0,0%
2,0%
0,0%
0,0%
Overig
2,8%
4,5%
4,4%
-1,6%
Totaal
100,0%
100,0%
100,0%
Verenigde Staten & Canada
Bijlage Overige toelichtingen omtrent beleggingen zijn opgenomen in Bijlage A. Niet-beursgenoteerde effecten De beleggingsportefeuille bevat ultimo verslagperiode geen niet-beursgenoteerde beleggingen (2013: idem). Omloopfactor De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 73 (2013: 124). Transactiekosten De transactiekosten voor de aan- en verkoop van de effecten bedragen EUR 2.390.518 Jaarverslag 2014 146
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
(2013: EUR 3.180.776). Hiervan is 0% (2013: idem) in rekening gebracht door gelieerde partijen.
2. Vorderingen en schulden uit hoofde van onafgewikkelde effectentransacties De aan- en verkooptransacties worden ongesaldeerd weergegeven, zijn tijdelijk van aard en ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de contractdatum van een beleggingstransactie en de betaaldatum een periode van drie dagen kan liggen.
3. Liquide middelen en kortlopende schulden aan kredietinstellingen Liquide middelen EUR (x 1.000) Rekening-courant Delta Lloyd Treasury Rekening-courant Kas Bank
31.12.2014
31.12.2013
2.237
123.199
-
11.790
2.237
134.989
31.12.2014
31.12.2013
Rekening-courant Kas Bank
117
-
Totaal
117
-
Totaal Liquide middelen staan ter vrije beschikking.
Kortlopende schulden aan kredietinstellingen EUR (x 1.000)
Jaarverslag 2014 147
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
4. Eigen vermogen Samenstelling van het eigen vermogen EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
600.000
600.000
Stand primo verslagperiode
285.446
276.039
Ingekochte eigen aandelen*
-81.175
-26.709
Herplaatste eigen aandelen*
54.458
36.116
Stand ultimo verslagperiode
258.729
285.446
Stand primo verslagperiode
794.541
744.754
Ingekochte eigen aandelen
-420.646
-122.755
Herplaatste eigen aandelen
266.802
149.612
Maatschappelijk kapitaal (bestaande uit 489.999.976 gewone aandelen klasse A, 10.000.000 gewone aandelen klasse B, 10 gewone aandelen klasse C, 10 gewone aandelen klasse D en 4 prioriteitsaandelen van € 1,20 nominaal) Geplaatst en gestort aandelenkapitaal Per 31.12.2014 zijn er 215.607.141 gewone aandelen klasse A en 4 prioriteitsaandelen van € 1,20 nominaal geplaatst en gestort
Agio
Saldoresultaat verkoop ingekochte eigen aandelen
9.124
22.930
649.821
794.541
Stand primo verslagperiode
446.214
289.274
Uitgekeerd dividend
-21.051
-22.669
Stand ultimo verslagperiode Overige reserves
Toevoeging resultaat voorgaande verslagperiode
204.928
179.609
Stand ultimo verslagperiode
630.091
446.214
204.928
179.609
Toevoeging aan overige reserves
-204.928
-179.609
Resultaat lopende verslagperiode
211.723
204.928
Stand ultimo verslagperiode
211.723
204.928
1.750.364
1.731.129
Onverdeeld resultaat Stand primo verslagperiode
Totaal eigen vermogen *
De beleggingsentiteit heeft per saldo over 2014 22.264.615 eigen aandelen ingekocht (2013: per saldo 7.838.818 eigen aandelen herplaatst). Per einde verslagperiode bedraagt het saldo ingekochte eigen aandelen 61.966.878 (2013: 39.702.263).
Jaarverslag 2014 148
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Beheerd vermogen mutatieoverzicht EUR (x 1.000)
31.12.2014
31.12.2013
1.731.129
1.489.676
330.384
208.658
Inkoop eigen aandelen
-501.821
-149.464
Stand einde boekjaar
1.559.692
1.548.870
45.786
38.792
1.918
718
47.704
39.510
-20.483
-19.297
-71
-290
-20.554
-19.587
Indirect resultaat uit beleggingen
184.573
185.005
Waardeveranderingen
184.573
185.005
Resultaat
211.723
204.928
Uitgekeerd dividend
-21.051
-22.669
1.750.364
1.731.129
Vermogen begin boekjaar Herplaatsing eigen aandelen
Overige inkomsten Direct resultaat uit beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der opbrengsten Bedrijfslasten en belastingen Beheerskosten Rentelasten Bedrijfslasten en belastingen Waardeveranderingen
Vermogen einde boekjaar
Jaarverslag 2014 149
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Toelichting op de winst- en verliesrekening 5. Overige bedrijfsopbrengsten De ontvangen kostenvergoedingen (op- en afslagen) die bij plaatsing en inkoop van eigen aandelen in de koers van uitgifte respectievelijk inkoop zijn inbegrepen, worden in de winst- en verliesrekening verantwoord ter dekking van de kosten die het fonds moet maken voor het toe- en uittreden van beleggers.
6. Beheerskosten Lopende kosten ratio EUR (x 1.000) Beheerskosten Gemiddelde intrinsieke waarde Lopende kosten ratio
2014
2013
20.483
19.297
1.688.217
1.562.400
1,21%
1,24%
Accountantskosten met een bedrag van EUR 7.466, opgenomen onder beheerskosten, betreft een reservering voor de te verwachten accountantskosten met betrekking tot de controle van de jaarrekening over het jaar 2014. Op basis van het prospectus bedraagt de beheervergoeding 0,30% per kwartaal van de intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit per kwartaal ultimo (1,20% op jaarbasis). Over 2014 bedraagt de beheervergoeding 1,2% over de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit, berekend op dagbasis.
Jaarverslag 2014 150
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Bezoldiging De directie wordt gevoerd door Delta Lloyd Asset Management N.V. Uit dien hoofde is een beheervergoeding verschuldigd. De beheervergoeding aan Delta Lloyd Asset Management N.V. van EUR 20.225.113 is ten laste van het resultaat over de verslagperiode verantwoord.
De beleggingsentiteit heeft geen personeel in dienst (2013: idem). Het honorarium over de verslagperiode voor de Raad van Commissarissen bedraagt totaal EUR 6.411 en is ten laste van het resultaat gebracht. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door: E.A.A. Roozen (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M. van Heese
*
EUR EUR EUR EUR EUR
645 1.291 645 1.915* 1.915*
Inclusief inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.
Amsterdam, 9 maart 2015 De directie Delta Lloyd Asset Management N.V.
Raad van Commissarissen E.A.A. Roozen (voorzitter) (t/m 23 april 2014) I.M.A. de Graaf-de Swart (voorzitter) (vanaf 23 april 2014) L.M. van Riet (t/m 23 april 2014) C.S.M. Molenaar Th.J.M van Heese
Jaarverslag 2014 151
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Overige gegevens Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 20 lid 2 van de statuten bepaalt de directie onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen welk gedeelte van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst wordt gereserveerd. De winst, die niet wordt gereserveerd, wordt in zijn geheel uitgekeerd aan de aandeelhouders.
Voorstel resultaatsbestemming Ingevolge artikel 20 van de statuten stelt de directie voor, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, om over het boekjaar 2014 een slotdividend uit te keren van EUR 0,20 per gewoon aandeel EUR 1,20 nominaal. Het dividend wordt ten laste van de overige reserves gebracht, het resultaat over 2014 wordt toegevoegd aan de overige reserves. Door uitkering van dit voorgesteld dividend wordt voldaan aan de voor beleggingsentiteit geldende fiscale uitdelingsverplichting.
Bijzondere rechten van het prioriteitsaandeel De 4 prioriteitsaandelen worden gehouden door Delta Lloyd N.V. De voornaamste rechten van de prioriteitaandeelhouders zijn het beslissen over het aantal leden van de directie en de Raad van Commissarissen en het voordragen van nieuwe leden van de directie en de Raad van Commissarissen.
Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is op de volgende pagina opgenomen.
Totaal persoonlijk belang directie De leden van de directie hadden per 31 december 2014 en per 31 december 2013 geen belangen als bedoeld in artikel 122 lid 2 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen in de beleggingen van het Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Jaarverslag 2014 152
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Aandeelhouders van Delta Lloyd Investment Fund N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Delta Lloyd Investment Fund N.V. te Amsterdam gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Delta Lloyd Investment Fund N.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, de winst-en-verliesrekening over 2014 en de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van de (directie en beheerder van de) beleggingsentiteit zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 17.500.000. De materialiteit is gebaseerd op 1% van de intrinsieke waarde (eigen vermogen). Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 875.000 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
Jaarverslag 2014 153
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.
Bestaan en waardering van beursgenoteerde beleggingen De intrinsieke waarde van de beleggingsentiteit is voor 100% belegd in beursgenoteerde beleggingen. Deze beleggingen zijn in belangrijke mate bepalend voor de financiële resultaten van de beleggingsentiteit.
Wij schatten het risico op een materiële fout in deze beleggingen lager in, mede omdat de beleggingen bestaan uit liquide, beursgenoteerde titels waarvoor een genoteerde prijs op een actieve markt beschikbaar is. Echter vanwege de omvang van de beleggingen in relatie tot jaarrekening als geheel, zijn de beursgenoteerde beleggingen de post met de grootste impact op onze controle.
Uitgevoerde werkzaamheden Onze controlewerkzaamheden ten aanzien van bestaan en waardering van de beursgenoteerde beleggingen bestonden onder andere uit: het kennisnemen en testen van de interne beheersmaatregelen bij de beheerder van de beleggingsentiteit, inclusief relevante algemene IT beheersmaatregelen rondom processen inzake transactie verwerking, corporate actions, reconciliatie van beleggingen en portefeuille waardering. Hierbij hebben wij voor uitbestede processen mede gebruik gemaakt van onafhankelijke rapportages inzake de opzet, bestaan en werking van relevante beheersmaatregelen bij de beheerder en andere betrokken partijen; het afstemmen van de waardering van 100% van de beursgenoteerde beleggingen met minimaal één onafhankelijke prijsbron; het afstemmen van bestaan en eigendom van 100% van de beleggingsportefeuille met rechtstreeks door ons ontvangen externe confirmaties van de bewaarder en andere relevante tegenpartijen.
Wij verwijzen naar toelichting 1. Beleggingen op pagina 145 inzake niet-beursgenoteerde beleggingen.
De uitvoering van deze werkzaamheden heeft niet geleid tot significante bevindingen ten aanzien van bestaan of waardering van de beleggingen.
Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de Jaarverslag 2014 154
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de beleggingsentiteit in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de beleggingsentiteit te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de beleggingsentiteit.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
•
•
• •
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de beleggingsentiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de beleggingsentiteit activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controleinformatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige Jaarverslag 2014 155
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
• •
gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een beleggingsentiteit haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de raad van commissarissen van de beleggingsentiteit onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van commissarissen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens) dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd; en dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Benoeming Wij zijn door de Algemene Vergadering benoemd als accountant van Delta Lloyd Investment Fund N.V. vanaf de controle van het boekjaar 2008 en zijn sinds die datum tot op heden de externe accountant.
Amsterdam, 9 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP
J.C.J. Preijde
Jaarverslag 2014 156
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Bijlage A Samenstelling van de portefeuille per 31 december 2014 Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
140.181 Allianz
19.254
1,10%
904.598 Altria
36.833
2,11%
8.367
0,48%
2.077.941 Amcor
19.084
1,10%
435.165 Andritz
19.883
1,14%
449.713 Apple
41.023
2,35%
4.785.017 Banca Intesa
11.589
0,66%
4.094.778 Barclays
12.848
0,74%
30.939
1,78%
9.619
0,55%
17.917
1,03%
40.536
2,33%
36.849
2,11%
652.177 Citigroup
29.164
1,67%
719.782 Coach
22.342
1,28%
252.884 Amadeus
510.824 Baxter International 1.224.762 BBVA 161.661.360 Bosideng International 871.558 Brenntag 1.603.082 Cisco Systems
3.131.411 Compass Group
44.426
2,55%
549.393 Eastman
34.442
1,98%
465.638 Eli Lilly & Co
26.548
1,52%
609.592 Emerson Electric
31.098
1,78%
593.398 Exxon Mobile
45.337
2,60%
708.328 Familymart
22.215
1,27%
1.728.151 Finning
31.109
1,79%
1.249.239 General Electric
26.088
1,50%
83.902.950 Golden Agri
24.070
1,38%
81.856 Google
35.609
2,04%
155.245 Hasbro
7.055
0,40%
31.621
1,81%
4.028.043 Hsbc
9.425
0,54%
270.745 Johnson & Johnson
92.675 Hugo Boss
23.397
1,34%
693.403 JP Morgan Chase & Co
35.861
2,06%
3.227.891 Kuraray Dental
30.659
1,76%
1.048.934 Linear Technology
39.528
2,27%
484.672 Medtronic
28.919
1,66%
729.308 Merck & Co
34.228
1,96%
606.600 Metlife
27.116
1,56%
Jaarverslag 2014 157
Delta Lloyd Investment Fund N.V.
Aantal
Aandelen
Marktwaarde EUR (x1.000)
Gewicht per aandeel in portefeuille
695.913 Microsoft
26.714
1,53%
839.963 Morgan Stanley
26.933
1,55%
317.034 Nestle
19.235
1,10%
890.266 Otsuka
22.195
1,27%
459.281 Pepsico
35.891
2,06%
1.654.465 Pfizer
42.591
2,44%
300.434 Procter & Gamble
22.616
1,30%
501.103 Royal Bank Of Scotland
28.689
1,65%
30.666
1,76%
440.491 Schlumberger
31.092
1,78%
962.512 Seagate Technololy
52.896
3,04%
10.774.365 Sembcorp Industries
29.902
1,72%
27.177.898 Shenguan Holdings
7.472
0,43%
20.173
1,16%
22.839
1,31%
7.162
0,41%
1.031.475 St Char Hkd
12.762
0,73%
4.230.591 Staples
63.351
3,64%
18.190
1,04%
19.133
1,10%
21.557
1,24%
55.192
3,17%
6.754
0,39%
6.214
0,36%
465.075 Vf
28.787
1,65%
776.206 Viscofan
34.204
1,96%
848.905 Wells Fargo
38.459
2,21%
538.855 Westpac Bank
12.084
0,69%
6.226
0,36%
14.393
0,83%
33.416
1,92%
1.742.789
100,00%
1.108.666 Royal Dutch Shell
8.261 Sika 5.570.524 Snam Rete Gas 193.267 Spirax-Sarco Engineering
690.909 Suncor Energy 3.956.770 Super Retail 557.005 Svenska Handelsbanken 1.100.975 Symrise 475.193 UBS 1.164.700 Unicredit
6.460.525 Wpg 24.781.744 Yingde Gases 555.050 Yum Brands Totaal beleggingen
Jaarverslag 2014 158