Jaarverslag 2012 De Hoenderloo Groep
1 van 46
Inhoudsopgave
Voorwoord _________________________________________________________________ 3 1. Jaarverslag _____________________________________________________________ 4 1.1. Pluryn’s meerjarenstrategie _____________________________________________________ 4 1.1.1. De slag om participatie _______________________________________________________ 4 1.2. Uitgangspunten van de verslaglegging (DHG) _______________________________________ 6 1.3. Profiel van de organisatie _______________________________________________________ 7 1.3.1. Structuur van het concern ____________________________________________________ 7 1.3.2. Werkgebieden _____________________________________________________________ 10 1.3.3. Organogram _______________________________________________________________ 11 1.4. Kerngegevens (DHG) __________________________________________________________ 12 1.4.1. Kernactiviteiten Jeugdzorg en Onderwijs _______________________________________ 12 1.4.2. Cliënten, capaciteit, productie en opbrengsten _________________________________ 12 1.5. Maatschappelijk ondernemen (Pluryn en DHG) ____________________________________ 13 1.6. Samenwerkingsrelaties (DHG) __________________________________________________ 15 1.7. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (Pluryn) ________________________________ 18 1.8. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering (Pluryn) _____________________________________ 19 1.8.1. Raad van Bestuur ___________________________________________________________ 19 1.8.2. Toezichthouders ___________________________________________________________ 20 1.8.3. Auditcommissie ____________________________________________________________ 22 1.8.4. Remuneratiecommissie ______________________________________________________ 23 1.8.5. Medezeggenschap: Cliëntenraad ______________________________________________ 26 1.8.6. Jongerenraad Jeugdzorg _____________________________________________________ 31 1.8.7. Ondernemingsraad__________________________________________________________ 31 1.8.8. Overleg met medezeggenschapsraden op de scholen _____________________________ 34 1.9. Beleid, inspanningen en prestaties (Pluryn en DHG) ________________________________ 35 1.9.1. Kwaliteit van behandelen, zorg en onderwijs. ___________________________________ 38 1.9.2. Kwaliteit van Open Jeugdzorg ________________________________________________ 42 1.9.3. Kwaliteit van gesloten Jeugdzorg _____________________________________________ 44 1.9.4. Vooruitblik naar 2013 _______________________________________________________ 48 1.9.5. Risicobeheersing (Pluryn en DHG) _____________________________________________ 49 1.9.6. Klachten __________________________________________________________________ 52 1.9.7. Personeelsbeleid en kwaliteit van het werk _____________________________________ 54 1.9.8. Financieel beleid (Pluryn en DHG) _____________________________________________ 60
2 van 46
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
3 van 63
Voorwoord Met plezier presenteren wij u hierbij het jaarverslag van stichting De Hoenderloo Groep (DHG) over het verslagjaar 2012. Het jaarverslag van DHG is samengesteld uit het jaarverslag van de Pluryn Hoenderloo Groep (Pluryn) en specifiek aangevuld met informatie over DHG. Per hoofdstuk is aangegeven of het algemene informatie van Pluryn betreft of specifieke informatie van DHG. Pluryn ondersteunt jongeren met meervoudige complexe vragen en ouderen met een handicap bij wonen, werken, leren en vrije tijd. Dat doen we intramuraal vanuit meer dan 130 locaties in Gelderland, NoordLimburg en Noordoost-Brabant én extramuraal, ambulant in ons gehele werkgebied. Pluryn volgt in haar werk de uitgangspunten van het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap en legt zich derhalve toe op een zo maximaal mogelijke maatschappelijke participatie van cliënten op basis van gelijkberechtiging. We zijn er voor mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap en voor jongeren en jongvolwassenen met ontwikkelingsvraagstukken. Ons doel is om mensen binnen hun mogelijkheden zo zelfstandig mogelijk te laten functioneren. Zowel de gehandicaptenzorg als de jeugdzorg zijn onderhevig aan een politiek-maatschappelijke ontwikkeling die op diverse fronten een breuk met het verleden maakt, zowel in ‘denkconcept’ als in de wijze waarop de benodigde steun en zorg wordt vormgegeven en gefinancierd. In het verslagjaar zijn daar de scherpere contouren van zichtbaar geworden. Pluryn volgt niet alleen deze ontwikkeling maar herkent zich van oudsher al in het streven naar maximale maatschappelijke participatie van mensen met beperkingen. Pluryn oriënteert zich bij haar werk op twee kwaliteitsijkpunten: Kwaliteit van Leven en optimale Zelfregie voor cliënten. Voldoen aan beide criteria is noodzakelijk om cliënten effectief te ondersteunen bij het kunnen innemen van hún plek in de samenleving. Vanuit onze missie en visie ontwikkelen we vele maatschappelijke initiatieven en activiteiten. We vragen ons daarbij, luisterend naar de veranderende vragen van cliënten en van de samenleving, voortdurend af of we daarbij de goede dingen doen. Alle onderdelen van de organisatie zijn hiermee aan de slag, elk vanuit de eigen specifieke invalshoek, maar allen gevoed door Pluryn’s leidende missie en visie. We kijken terug op een goed jaar: voor cliënten, medewerkers en organisatie en we kijken vooruit naar een uitdagende toekomst. Graag danken wij alle medewerkers voor hun betrokkenheid en grote inzet om de zelfregie van onze cliënten verder tot ontwikkeling te brengen. Met dit jaardocument verschaft Pluryn informatie over en inzicht in de vele activiteiten die in 2012 zijn ontplooid en legt hiermee tevens verantwoording af aan de verschillende groepen stakeholders.
Drs. R.J.M. de Jong Voorzitter Raad van Bestuur
J.T. van Schaik lid Raad van Bestuur
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
4 van 63
1. Jaarverslag 1.1. Pluryn’s meerjarenstrategie 1.1.1. De slag om participatie Maatschappelijke verankering Als maatschappelijke onderneming wil Pluryn zich hecht en breed maatschappelijk verankeren. Bij dat voornemen oriënteren we ons in de eerste plaats op de individuele cliënt. In lijn met het VN-verdrag van de rechten van mensen met beperkingen wil Pluryn de bijdrage die cliënten aan de samenleving kunnen bieden ondersteunen en optimaliseren. Onze verantwoordelijkheid reikt daarom tot en met de maatschappelijke participatie/integratie van cliënten. Een Individueel Plan is bij Pluryn tegelijkertijd een Participatieplan. Samenredzaamheid krijgt met name vorm in de directe woonomgeving van mensen. Daarom wil Pluryn investeren in overleg en samenwerking met lokale overheden en regionale en intergemeentelijke samenwerkingsorganen. Pluryn benadrukt daarin het belang van samenhang in de keten wonen-welzijn-zorg en ziet in gemeenten en zorgverzekeraars bondgenoten om de totstandkoming van samenwerking in die keten mede te entameren en te faciliteren. Daarnaast zijn de aandachtsvelden onderwijs en arbeid onmisbaar in een samenhangend aanbod voor mensen met complexe problematiek. Ook op deze terreinen blijft Pluryn als aanbieder onverminderd actief. Binnen het eigen expertiseveld van gehandicaptenzorg en jeugdzorg opteert Pluryn voor regie en/of hoofdaannemerschap in gekoppelde en samenhangende zorg- en dienstverlening aan cliënten.
Zelfregie voor cliënten Pluryn hangt een ‘aanvullende’ zorgfilosofie aan die is gebaseerd op de erkenning van het recht op zelfregie van cliënten én het samen werken met cliënten naar de maximale vorm daarvan. De natuurlijke bronnen van een cliënt zijn daarbij leidend t.o.v. de professionele hulpbronnen die Pluryn te bieden heeft. De cliënt bepaalt koers en eindbestemming en Pluryn is daar dienstbaar aan. De door de cliënt in het kader van zijn zelfregie benodigde competenties worden gefaciliteerd door de organisatie-brede methodiek van Competentiegericht Werken. Pluryn spant zich concreet in om in 2013 de volledige organisatie, inclusief al haar systemen, ingericht te hebben op dit concept van Zelfregie voor cliënten.
Organisatiefocus Pluryn levert diensten aan een brede groep mensen. Daarbinnen focust Pluryn vooral op de jonge en jongvolwassen clientèle met complexe multiproblematiek. De aandacht voor andere doelgroepen wordt daarbij echter niet veronachtzaamd. “Nee” aan de voordeur zal bij Pluryn uiterst zeldzaam blijven.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
5 van 63
Bovenregionaal én lokaal/regionaal Verwacht mag worden dat de meer algemene en relatief minder complexe en minder kennisintensieve zorgen dienstverlening in regionale netwerken zal worden georganiseerd. Samenhang in en afstemming van het aanbod aan burgers is daarbij een dringende vraag. Samenwerking tussen dienstverleners op lokaal en regionaal niveau, onder groeiende regie van gemeenten is daarom een meer dan logische ontwikkeling. Pluryn is daar nadrukkelijk voor present en zal zich in dit proces m.n. naar gemeenten als een constructieve en flexibele partner opstellen. Een breed aanwezig aanbod van extramurale, ambulant en/of poliklinisch aangeboden zorg- en dienstverlening, gevoed vanuit Pluryn’s kernexpertise, vormt hiervoor mede de achtergrond. Daarnaast zal Pluryn haar aanbod van hoog-gespecialiseerde, intramurale dienstverlening handhaven op een bovenregionale en, voor sommige onderdelen, ook landelijke schaal. De wisselwerking tussen deze aanbodvormen staat borg voor een hoog kwalitatief niveau van zowel het bovenregionale/landelijke als het lokale/regionale aanbod. Het bestaan van een intramuraal zowel als een extramuraal aanbod bij Pluryn leidt bovendien voor cliënten tot schakelopties die een uniek persoonlijk traject mogelijk maken. Inzet daarbij blijft een zo maximaal mogelijke maatschappelijke participatie van cliënten bij een zo kort mogelijke duur van intramurale verblijfszorg.
Pluryn, een kennisorganisatie Pluryn kiest voor een intensivering van haar kennis-strategie met zowel een interne als externe oriëntatie: Intern maakt Pluryn een expliciete professionaliseringsslag waarin het delen en ontwikkelen van kennis voorop staan. Daarnaast zal het functioneren van de organisatie toenemend worden gestuurd door effectmeting, zowel vanuit de praktijk als via wetenschappelijk onderzoek. Extern profileert Pluryn zich als een professionele, innovatieve organisatie die voortdurend op zoek is naar verbetering van kwaliteit van dienstverlening door het gebruik en de evaluatie van nieuwe toepassingen, aangereikt vanuit praktijk, wetenschap en technologie.
Pluryn en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Pluryn wil maatschappelijk verantwoord ondernemen volgens het ‘triple P’-concept: People-PlanetProsperity. Deze ondernemingsstijl wordt op een organische wijze geïncorporeerd in het handelen van Pluryn als organisatie. Pluryn zal de inspanningen op het gebied van verantwoord ondernemen beschrijven en verantwoorden in de jaarverslaglegging en zich daarbij baseren op het Global Reporting Initiative, een wereldwijd erkend framework met betrekking tot verantwoord ondernemen.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
6 van 63
1.2. Uitgangspunten van de verslaglegging (DHG) Het maatschappelijk verslag van Pluryn is gebaseerd op de uitgangspunten zoals die zijn vastgesteld door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) op grond van de Regeling Verslaglegging WTZI. Dit verslag omvat het Maatschappelijk verslag in het kader van Jeugdzorg, inclusief de onderwijsfunctie, opgesteld conform de voorschriften jaarverantwoording 2012, uitgegeven door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de bepalingen rondom jaarverslagen onderwijs RJ 660.4. Het maakt onderdeel uit van de totale jaarverantwoording 2012. De jaarrekening en de kwantitatieve gegevens van DigiMV maken eveneens onderdeel uit van deze jaarverantwoording. Verder hanteerden we ook ditmaal de uitgangspunten van Corporate Governance zoals geformuleerd in de Zorgbrede Governancecode 2010. Proces De voorbereiding en opstelling van dit maatschappelijk verslag is gebaseerd op richtlijnen van het Ministerie van VWS en interne procedures en komt tot tand onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur. Vele medewerkers uit de organisatie leveren vanuit hun taak en verantwoordelijkheid een specifieke bijdrage. Reikwijdte Met ingang van het verslagjaar 2012 maakt het maatschappelijk verslag geen onderdeel meer uit van de jaarverantwoording zorginstellingen. Zorginstellingen zijn wel verplicht een directieverslag op te stellen. Dit directieverslag gebruikt de accountant om de jaarrekening te controleren. Voor de Jeugdzorg blijft het maatschappelijk verslag wel onderdeel uitmaken van de jaarverantwoording 2012. Voor instellingen voor Jeugd&Opvoedhulp met een door het ministerie bekostigde onderwijsfunctie wordt in dit maatschappelijk verslag een expliciet beeld gegeven van de onderwijsfunctie. Daarom zijn de rapportages van de drie scholen voor Speciaal Onderwijs (de Bolster, het Hoenderloo College en de Tarcisiusschool) opgenomen in deze jaarverantwoording Jeugdzorginstellingen. Jeugdzorgplus voorzieningen kennen een aanvullende subsidie verantwoordingsverplichting en een afwijkende datum voor het aanleveren van het verslag. De inhoudelijke verantwoording van Jeugdzorgplus maakt eveneens deel uit van dit verslag. We noemen enkele in afzonderlijke rechtspersonen verankerde samenwerkingen met derden, voor nadere informatie verwijzen we naar de verslagen van deze samenwerkingsverbanden zelf. De organisatieonderdelen zijn zoveel mogelijk vergelijkbaar gepresenteerd op criteria, prestatie indicatoren, financiële indicatoren etc. We streefden naar volledigheid en betrouwbaarheid in de aangeboden informatie.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
7 van 63
1.3. Profiel van de organisatie Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Postcode Plaats Postadres Telefoonnummer Identificatienummer(s) Nza
Nummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina
Stichting Pluryn Hoenderloo Groep Utrechtseweg 316 6862 BC Oosterbeek Postbus 6, 6860 AA Oosterbeek 088 7792000 Apeldoorn/Zutphen 600-1090 Arnhem 600-1092 Nijmegen 600-1091 51655950
[email protected] www.pluryn.nl
1.3.1. Structuur van het concern Rechtspersonen vallend onder de Pluryn Hoenderloo Groep
Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting
Pluryn Pluryn Exploitatie Pluryn Arbeid De Hoenderloo Groep Hoenderloo Beheer Speciaal Onderwijs De Bolster Speciaal Onderwijs Tarcisiusschool REA College Hoensbroek Arbeidsintegratie Werkenrode Blixem Buurtmarkt Breedeweg Cardo
Pluryn onderscheidt een aantal centrale vestigingen, die onder verschillende toelatingen zorg/ondersteuning/behandeling/jeugdzorg/onderwijs bieden:
Pluryn Gehandicaptenzorg Pluryn beschikt over alle toelatingen met betrekking tot AWBZ gefinancierde Gehandicaptenzorg: persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding, behandeling en verblijf op grond van de AWBZ. Pluryn onderscheidt een aantal centrale vestigingen, die onder verschillende toelatingen zorg bieden:
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
8 van 63
AWBZ
Het Hietveld te Beekbergen Kemnade te Groesbeek De Beele te Voorst Jan Pieter Heije te Oosterbeek De Winckelsteegh te Nijmegen Werkenrode Jongeren te Groesbeek Werkenrode Volwassenen te Nijmegen Groesbeekse Tehuizen te Groesbeek De Seyshuizen te Nijmegen/Haarzuilens
Onderdelen van Pluryn gehandicaptenzorg zijn:
Intramurale voorzieningen voor mensen met verstandelijke handicaps, inclusief MCG en EVG; Semimurale voorzieningen voor volwassenen met lichamelijke handicaps/NAH en volwassenen met verstandelijke handicaps; Dagactiviteitencentra voor volwassenen met lichamelijke handicaps/NAH en volwassenen met verstandelijke handicaps; Een ambulant dienstverleningsaanbod met betrekking tot woonondersteuning/begeleiding en behandeling aan jongeren en volwassenen met lichamelijke en/of verstandelijke handicaps; Orthopedagogische behandelcentra voor LVG (jongeren); Een woontrainingscentrum voor LG-jongeren, inclusief jongeren met NAH of chronische ziekte; De Seyshuizen, behandelcentrum voor eetstoornissen en zindelijkheidsproblematiek bij kinderen met een handicap; REA College Pluryn Arbeid. Hier worden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt door middel van opleiding en training via kwalificatie toegerust om vervolgens te kunnen integreren in de arbeidsmarkt.
Jeugdzorg en Jeugdzorgplus Vanuit het onderdeel De Hoenderloo Groep wordt specialistische 24-uurs zorg, behandeling, onderwijs en vrije tijdsactiviteiten geboden aan jongeren in de leeftijd van 10 tot 18 jaar met zeer complexe gedragsproblemen, die (tijdelijk) niet meer thuis of in een andere instelling kunnen wonen. Zij komen bij De Hoenderloo Groep met een indicatie afgegeven door een Bureau Jeugdzorg. Naast reguliere jeugdzorg, biedt de vestiging Kop van Deelen ook Jeugdzorg Plus aan voor jongeren die met een machtiging gesloten jeugdzorg geplaatst worden.
Onderwijs De scholen bieden onderwijs in de drie uitstroomprofielen vervolgonderwijs, arbeidstoeleiding en dagbesteding. In de uitwerking van de profielen Arbeidstoeleiding en dagbesteding spelen interne en externe stages een belangrijke rol. Hierin participeren bedrijven in de regio’s van de scholen en de maatschappelijke ondernemingen van Pluryn. Het onderwijsaanbod wordt verzorgd door drie scholen:
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
9 van 63
De Bolster, cluster IV school voor speciaal onderwijs in Voorst, Apeldoorn en Deventer; Het Hoenderloo College, cluster IV school voor speciaal onderwijs in Hoenderloo, Deelen en Apeldoorn; De Tarcisiusschool, cluster IV school voor speciaal onderwijs te Nijmegen.
De eerste twee genoemde scholen hebben relaties met het REC Oost Nederland te Deventer, de Tarcisiusschool heeft dat met REC Vierland in Nijmegen. Onderstaand overzicht laat zien wat de diverse mogelijkheden zijn van de maatschappelijke ondernemingen: Naam Blixem Meneer Vos Manege de Winckelsteegh Coffyn Nezzo Cardo Dacart Brood op de plank Geitenboerderij de Horst Zorgboerderij den Urling Bloesem Theehuis Werkzin
Mon Desir Pluryn winkel
Buurtmarkt Breedeweg
Hoofdactiviteit Een lunchcafé met een luxe cadeauwinkel en leerwerkplaats. Locatie voor vergaderingen, feesten en partijen en (kook)workshops. Manege en paard rijactiviteiten voor mensen met een handicap. Koffiebranderij en proeverij. Print en copyshop. Cardo Theater, artiestenbureau, sportief tour sport en spel, scholierentour. Kunst op maat voor particulieren en bedrijven. bakkerij met ontbijtcafé in samenwerking met De Driestroom en RIBW. Leerwerkproject in samenwerking met een geitenboer. Kleinschalige zorgboerderij met kleinvee, groenten en fruit. Theeschenkerij, organisatie van kinderfeesten, vervaardigen houten producten in samenwerking met een boerenbedrijf. Opdoen van werkervaring in zeefdrukken, DTP, assemblage, houtbewerking, bakken, groenvoorziening, koerierswerkzaamheden, kantine en administratief werk. Leerwerkplek Toerisme. Webwinkel voor artikelen die cliënten van Pluryn produceerden. Mensen met een handicap beheren deze webwinkel: van fotografie tot voorraadbeheer en logistiek. Een supermarkt annex bakkerij en lunchroom.
Op de locatie MLC van het Hoenderloo College is in 2012 restaurant Le Trainee tot ontwikkeling gekomen. Tevens zijn daar mogelijkheden voor het maken van houten buitenmeubilair.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
10 van 63
Onderstaand overzicht laat zien welke maatschappelijke ondernemingen van Pluryn mogelijkheden bieden voor leer-werk trajecten t.b.v. mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt.
1.3.2. Werkgebieden Het werkgebied van Pluryn voor de regionale voorzieningen omvat Gelderland, Oost-Brabant en NoordLimburg. Een aantal specialistische voorzieningen kent een landelijke instroom, zoals de orthopedagogische behandelcentra voor jongeren Jan Pieter Heije en De Beele, Werkenrode Jongeren en het behandelcentrum voor eetstoornissen en zindelijkheidsproblematiek De Seyshuizen. Het werkgebied voor Jeugdzorg en Jeugdzorgplus van De Hoenderloo Groep inclusief het Hoenderloo College bestrijkt alle provincies en de grote stadsregio’s Amsterdam, Haaglanden en Rotterdam. Het werkgebied voor de GGZ activiteiten is landelijk. Deze activiteiten die worden uitgevoerd voor jongeren die in het kader van een indicatie jeugdzorg verblijven bij De Hoenderloo Groep. Het betreft verzekerde zorg (basis) voor verschillende verzekeraars.
Onderwijs Het Hoenderloo College biedt onderwijs aan leerlingen die verblijven op de instellingsterreinen in Hoenderloo en Deelen. Daarnaast wordt onderwijs geboden aan leerlingen uit de regio Apeldoorn. Het Hoenderloo College levert ook onderwijs(ondersteunende) diensten via de Expertisepunten in het regulier VO in Apeldoorn, ambulante begeleiding op het MBO en de dienst Leren Op Afstand. Deze verzorgt onderwijs aan jongeren die, vanwege een problematische situatie, (tijdelijk) niet naar school kunnen. De Tarcisiusschool richt zich op leerlingen uit Nijmegen en omgeving. De Bolster biedt onderwijs aan jongeren van de Beele, die afkomstig zijn uit meerdere regio’s en niet residentiële leerlingen uit de regio Voorst, Apeldoorn en Deventer. Het REA College Pluryn bestrijkt de oostelijke regio van Noord tot Zuid Nederland.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
11 van 63
1.3.3. Organogram
Pluryn kent een organisatiestructuur die is opgebouwd uit Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE), die worden aangestuurd door een RVE-manager. Er zijn 17 RVE’s Dienstverlening1, zeven RVE’s Services &Control en een RVE Behandeling. De managers zijn integraal verantwoordelijk voor het functioneren van hun eenheid en leggen verantwoording af aan de Raad van Bestuur.
1
In november 2012 is, samenhangend met de transities binnen Jeugdzorg, besloten dat DHG en het Hoenderloo College worden aangestuurd door een directeur. Daarmee is het aantal RVE dienstverlening met 2 gereduceerd.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
12 van 63
1.4. Kerngegevens (DHG) 1.4.1. Kernactiviteiten Jeugdzorg en Onderwijs De publieke dienstverlening van Pluryn richt zich op mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke handicap en strekt zich uit over alle levensdomeinen: wonen, werken, leren en vrije tijd. Zoals reeds is vermeld bij de uitgangspunten van verslaglegging is de reikwijdte in dit verslag beperkt tot Jeugdzorg en Onderwijs. Jeugdzorg De centrale vestiging De Hoenderloo Groep beschikt over de volgende toelatingen: Leveren van provinciaal gefinancierde Jeugdzorg via de verschillende provincies en stadsregio’s Leveren van Jeugdzorgplus voor het Ministerie van VWS, gericht op het werkgebied Zuid West (Provincie Zuid-Holland, Haaglanden en Rotterdam) Leveren van de erkende Interventie MDFT in het kader van de Gedragsbeïnvloedende maatregel voor het Ministerie van Justitie en Veiligheid. In het kader van GGZ beschikt De Hoenderloo Groep met ingang van 22 april 2008 over de volgende toelatingen: Ondersteunende begeleiding Activerende begeleiding Behandeling Onderwijs De 3 scholen binnen Pluryn vallen onder de Wet Expertise Centra (WEC). Deze scholen zijn voor alle leerlingen toegankelijk als zij beschikken over de vereiste indicatiestelling voor Cluster 4 onderwijs én de commissie van onderzoek namens het bevoegd gezag de leerling toelaatbaar heeft verklaard. Leerlingen die naar inschatting van de commissie van onderzoek in aanmerking komen voor een indicatiestelling kunnen, in afwachting hiervan, eerder toegelaten worden.
1.4.2. Cliënten, capaciteit, productie en opbrengsten Jaarverslag TRAJCECTEN Aantal nieuwe zorgtrajecten verslagjaar Aantal zorgtrajecten beëindigd in verslagjaar Aantal trajecten per 31 december verslagjaar OMZET Jeugdzorg Plus
Totaal 209 222 140
Gesloten jeugdzorg (Ministerie) Instellingssubsidie Trajecten 117 92 140 82 53 87 Bedrag 2012 14.920
Bedrag 2011 16.893
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
13 van 63
Open Jeugdzorg Overig Totaal CAPACITEIT in plaatsen Jeugdzorg Plus Open Jeugdzorg
18.286 67 33.273
18.728 12 35.633
Aantal 2012 80 316
Aantal 2011 80 316
De verdeling van de herkomst van de jongeren in Open Jeugdzorg over provincies en grote stadsregio’s is als volgt: Afkomst jongeren Open Jeugdzorg binnen De Hoenderloo Groep in 2012 Provincie/stadsregio
Aantal unieke jongeren
Amsterdam Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Haaglanden Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Rotterdam Utrecht Zeeland Zuid-Holland Totaal
86 5 6 14 78 15 41 9 15 23 20 17 14 12 64 419
Aantal verbruikte verblijfsdagen per provincie 16099 1280 1840 4239 14865 3169 8146 1459 2857 5424 3763 3797 2435 2140 10976 82489
1.5. Maatschappelijk ondernemen (Pluryn en DHG) De dialoog met stakeholders vindt op vele niveaus binnen de organisatie plaats. In hoofdstuk 4.4 wordt beschreven op welke wijzen cliënten en medewerkers zijn betrokken bij nieuwe ontwikkelingen binnen de organisatie. Pluryn heeft zelfregie benoemd als Om het centraal thema. Om zelfregie voor cliënten te realiseren is het noodzakelijk te investeren in de samenwerkingsrelaties met andere instellingen, scholen en bedrijven in de regio’s van herkomst van onze jongeren. Behandeling, scholing, verblijf en werken vindt immers plaats op meerdere locaties in Nederland. Doel van de dialoog met de omgeving is een verbinding tot stand te brengen tussen de instelling, bijvoorbeeld door de jongeren een werkervaringsplek of stageplaats te bieden. Enkele voorbeelden hiervan:
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
14 van 63
in februari 2012 hebben 80 ondernemers en vertegenwoordigers het orthopedagogisch behandelcentrum De Beele in Voorst bezocht en was er een leveranciersontbijt in mei 2012 met circa 200 vertegenwoordigers van toeleverende bedrijven georganiseerd. De opbrengsten daarvan bieden perspectieven voor de jongeren. er werken tien cliënten van Pluryn op verschillende afdelingen van het UMC. Pluryn leverde twee begeleiders. Op de afdelingen zijn vaste medewerkers tot ‘maatje’ benoemd.
Samenwerking vindt ook plaats om kennis te delen, dienstverlening te verbeteren en kwaliteit van dienstverlening te verbeteren en te borgen. Specifiek voor Jeugdzorg en Onderwijs blijkt de meerwaarde voor de samenleving van de Hoenderloo Groep en de scholen als landelijk opererende organisaties duidelijk uit: het groot aantal verwijzende instanties (BJZ) die ons vragen om jongeren op te nemen met hulpvragen die zo complex zijn dat ze het reguliere aanbod in de regio (tijdelijk) overstijgen. Onderstaand schema maakt dat inzichtelijk.
De hulpvragen liggen vrijwel zonder uitzondering op het snijvlak van (nu nog) provinciaal gefinancierde residentiele Jeugdzorg, Jeugdzorgplus (gesloten), Justitiële zorg, orthopsychiatrische zorg (GGZ) en LVGzorg. Het gaat om jongeren met complexe problematiek, waarvan de hulpvraag het aanbod in de regio overstijgt. Daar waar niemand meer uit de voeten kan met deze jongeren, creëert Pluryn (De Hoenderloo Groep) samen met de scholen nieuwe kansen. Onze jeugdzorg blijkt voor een deel van de doelgroep een alternatief voor of vervolg op zwaardere vormen van behandeling in gesloten settings zoals Jeugdzorg plus, orthopsychiatrie en JJI’s. Op de sociale kaart zijn wij een onmisbare schakel in de leemte tussen de regionale jeugdzorg en zwaardere gesloten vormen van behandeling. We bieden een multidisciplinaire behandeling bestaande uit een gebalanceerd orthopedagogisch basisklimaat, diagnostiek en een breed aanbod van werkzame therapieën, trainingen en gezinsinterventies. Dit alles vindt plaats in een vier milieus voorziening waarbij de verbinding tussen wonen, school/arbeidsintegratie, (GGZ)behandeling en vrije tijd reële kansen opent voor ontwikkeling.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
15 van 63
Behandeling
Het doel van de behandeling is om samen met jongere, ouders/verzorgers en/of andere belangrijke personen een keerpunt te weeg brengen richting een positief leer-en ontwikkelingsperspectief.
1.6. Samenwerkingsrelaties (DHG) Trajectmatig werken in Jeugdzorg en Onderwijs In 2012 is veel geïnvesteerd in de samenwerkingsrelaties met diverse Bureaus Jeugdzorg, collega instellingen en onderzoeksbureaus/universiteiten. Het is ook in 2012 gebleken dat De Hoenderloo Groep een unieke positie heeft voor een deel van de jeugdzorgpopulatie in de provinciaal gefinancierde jeugdzorg, waarbij het juist ging om de meest kwetsbare jongeren met een specifieke zorgvraag, vaak, tussen Open en Gesloten Jeugdzorg in. Wij werken mee aan de verdere vormgeving van trajecten in de jeugdzorg voor de jongeren, die voor een deel van hun zorgtraject zijn aangewezen op het specialistische behandeltraject in onze organisatie. De Hoenderloo Groep sluit haar bovenregionaal georganiseerde, specialistische dienstverlening maximaal aan op de dienstverlening van de verschillende provinciale jeugdzorgaanbieders. De samenwerking heeft als doel dat de specialistische zorg van De Hoenderloo Groep wordt ingebed in een doorlopend zorgprogramma van de betreffende jongere. Soms krijgt dit vorm door middel van een (inhoudelijk) opdrachtgeverschap of regiefunctie van een provinciale jeugdzorgaanbieder. In alle gevallen is de jongere zelf, zijn of haar ouders en de (gezins)voogd van Bureau Jeugdzorg betrokken bij besluiten over plaatsing bij De Hoenderloo Groep, het bepalen van de behandeldoelen en de overdracht na afronding van de specialistische behandeling. Wanneer de ernst van de (gedrags)problematiek zodanig is afgenomen dat een jongere terug naar huis kan, kan starten met een zelfstandigheidstraject of (her)plaatsbaar is in de regionale jeugdzorg, wordt het behandeltraject afgerond dan wel overgedragen aan de collega-instelling in de regio. Hierover worden vroegtijdig afspraken gemaakt. De vorm van samenwerken met de verschillende partijen is divers. Deze varieert van samenwerkingsovereenkomsten tot praktische ad-hoc relaties. Onderstaande opsommingen zijn niet limitatief, maar geven een goed beeld van het maatschappelijk speelveld waarin Jeugdzorg, Jeugdzorg plus en Onderwijs binnen Pluryn actief is. De vorm van samenwerken met de verschillende partijen is divers. Deze varieert van samenwerkingsovereenkomsten tot praktische ad-hoc relaties. Trajecten mogelijk maken ROC’s en AOC’s Samenwerken met ROC Aventus Apeldoorn en ROC Deltion College en AOC Helicon opleidingen ten behoeve van MBO trajecten; OEC De Moerbosch en collega VSO-instellingen
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
16 van 63
Samenwerkingsproject met o.a. onderwijsinstelling De Ambelt en de gemeente Apeldoorn voor passend onderwijs Reguliere VO-scholen en expertisepunten. Het betreft hier in convenanten vastgelegde samenwerking met het Edison College en CSG Sprengerloo ten behoeve van het in stand houden van expertisepunten en mogelijkheden voor VMBO-diplomering. Karakter en Leo Kannerhuis Maatschap structuur. Dienstverlening/behandeling voor kinderen/jongeren met een lichte verstandelijke beperking en gedragsproblematiek en een vermoeden van psychische en/of psychiatrische stoornissen in een Multifunctioneel Centrum (MFC); Riwis Zorg & Welzijn Uitvoeren van een gezamenlijk programma, waarin jongeren na een periode van verblijf bij De Hoenderloo Groep doorstromen naar ‘begeleid wonen’; Fier Fryslan o Het bieden van onderwijs via Leren op Afstand; Stichting Hulphond Gezamenlijk project, gebaseerd op samenwerkingsovereenkomst, om trainers in samenwerking met jongeren hulphonden te trainen en socialiseren; Politie Zuid Gelderland Partners in de regio Zuid Holland en Amsterdam ten behoeve van realiseren van Trajectzorg. Voorbeelden daarvan zijn Horizon Jeugdzorg, Stek Jeugdhulp, Flexus Jeugdplein, Trivium Lindenhof en Stichting Pameijer in Rotterdam, Stichting JJC Den Haag, Cardea Jeugdzorg Leiden, Stichting Humanitas in Reeuwijk en de William Schrikker Groep te Diemen. o
Bureaus Jeugdzorg en zorgverzekeraars Plaatsers van cliënten Kwaliteitsborging Certiked en LRQA (Lloyds) Samenwerking ten behoeve van kwaliteitsborging en certificering onderwijs (Certified ISO 9001) en jeugdzorg (HKZ); LESCO, REC Vierland en REC Oost Nederland Samenwerking met Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LESCO) en Regionale Expertise Centra (REC) ten behoeve van onderwijsontwikkeling, ontwikkeling kwaliteitsmodel VSO en bekostiging van opleidingsplekken voor jongeren via Herstart en op de Rails projecten. Kennisdeling en innovatie Trimbos instituut Samenwerking op het gebied van onderzoek naar de effecten van Triple P binnen de residentiele jeugdzorg Praktikon Onderzoek naar effecten ingezette zorg en ervaren kwaliteit van onderwijs UMC Radboud Universiteit Onderzoeken naar internaliserende problematiek & comorbiditeit, Consortium Sterker op Eigen Benen, Zorgalliantie NUI Universiteit van Amsterdam
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
17 van 63
Ontwikkelingspsychologie; doorontwikkeling van de interventie pre-sociale vaardigheden bij jongeren met LVB; Forensische orthopedagogiek Erasmus Medisch Centrum Begeleiding van inzet van Multidimensionele Familie Therapie (MDFT) Horizon Gezamenlijk onderzoek naar effecten ingezette zorg European Platform for Revalidation (EPR) en EUSARF Congresbijdragen Tactus Samenwerkingspartner op het gebied van middelengebruik bij jongeren Karakter Inbreng van GGZ activiteiten/kennis Nationaal Fonds Kinderhulp Projectbijdragen
Patiënten/cliëntenorganisaties Stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg Overheden Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Ministerie van Justitie en Veiligheid; Provincies en stadsregio’s. Gemeenten Apeldoorn, Arnhem, Ede, Hoenderloo, Nijmegen, Voorst, Venlo Toezichthouders Inspectie Jeugdzorg; Inspectie van het Onderwijs en directie Rekenschap; Inspectie voor de Gezondheidszorg. Zorgverzekeraars Agis, Achmea, Menzis, CZ groep, Multizorg en Uvit. Kapitaalverschaffers Rabobank Voorst-Twello ING bank
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
18 van 63
1.7. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (Pluryn) De denktank Maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen Pluryn maakt bewuste keuzes om een balans te bereiken tussen People, Planet en Prosperity (triple P). Onder de triple P benadering wordt verstaan een vorm van ondernemen met respect voor de sociale kant (People), binnen de ecologische randvoorwaarden (Planet) en gericht op het vormen van een in financieel opzicht gezonde organisatie (Prosperity). De denktank heeft onder de RVE’s een presentatie verspreid over duurzaamheid, als onderdeel van het maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen Pluryn. De denktank heeft een aantal meetbare, praktische acties uitgezet: Gloeilampen zijn binnen Pluryn (waar mogelijk) allemaal vervangen door spaarlampen; Dubbelzijdig kopiëren is de standaard instelling, evenals een verwijzing naar: denk aan het milieu dit mailtje printen is niet altijd nodig; Binnen De Hoenderloo Groep wordt een pilot met LED-verlichting gehouden en wordt gekeken naar de voor- en nadelen ervan. De uitkomst van dit onderzoek heeft vooralsnog geleid tot de conclusie om geen spaarverlichting te vervangen door LED. Er blijkt nog een grote discrepantie te bestaan tussen de door leveranciers opgegeven kwaliteit en datgene wat het gebruik laat zien; Er zijn energiescans uitgevoerd. Deze hebben geleid tot een pilotproject ten aanzien van duurzaamheid in een van de bouwprojecten van Pluryn; Een plan van aanpak inzake investering en scholing in milieumaatregelen en wetgeving is in concept gereed. Op basis van metingen van het bruto vloeroppervlak en het verbruik van energie is een vergelijk te maken met Benchmark gegevens van de zorg in Nederland. De panden die de ‘norm’ overschrijden kunnen in de vervolgstappen in 2013 aangemerkt worden als panden waar de maatregelen in eerste instantie worden toegepast; Tijdens de leveranciers dag op 16 mei 2012 is aan alle leveranciers aandacht gevraagd voor de ambities van Pluryn met betrekking tot Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Met een presentatie van alle lopende acties en alle MVO’s heeft Pluryn kenbaar gemaakt duurzaamheid erg serieus te nemen. Pluryn heeft naar hen de verwachting uitgesproken, dat leveranciers zich meer in gaan zetten op dit thema; Aan onze energieleverancier is in 2011 gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken voor het oprichten van een windmolen op een van de terreinen van Pluryn. Nader onderzoek in 2012 heeft uitgewezen dat binnen de huidige regelgeving een plaatsing niet mogelijk is.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
19 van 63
1.8. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering (Pluryn) 1.8.1. Raad van Bestuur Samenstelling Naam Drs. Rob de Jong
Bestuursfunctie Voorzitter
Dhr. Hans van Schaik
Lid
Nevenfuncties Lid bestuur VGN (tot 8 november 2012) Lid bestuur REA College Nederland Voorzitter RvT Jobstap Voorzitter RvT Blixem Lid RvT Pluraal Voorzitter bestuur VOBC (vanaf 1 juli 2012) Lid bestuur Spieringfonds Lid Geitenboerderij Horst Lid bestuur SBB Lid RvT Pluraal Lid RvT Jobstap
Bezoldiging De bezoldiging van de bestuurders volgt de adviezen op dit gebied van de NVZD en de NVTZ (beloningscode bestuurders in de zorg). De in het verleden gemaakte afspraken met de zittende leden van de Raad van Bestuur worden gerespecteerd. De arbeidsovereenkomst met de bestuurders bevat een vertrekregeling. Deze regeling is goedgekeurd door de Raad van Toezicht. De door de NVZD geadviseerde wijzigingen, waaronder jaarlijkse salarisindexering, worden besproken in de Remuneratiecommissie van de Raad van Toezicht en door de Raad van Toezicht vastgesteld. Voor de bezoldiging van de Raad van Toezichtsleden wordt de regeling die opgesteld is door de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ) gevolgd.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
20 van 63
1.8.2. Toezichthouders Maatschappelijke opvattingen en wensen met betrekking tot het toezicht maakt dat de Pluryn Corporate governance Code als een dynamisch houvast moet worden gehanteerd. De Raad van Toezicht besteedde samen met de Raad van Bestuur veel energie aan de doorontwikkeling en verdere invoering van deze code. De Pluryn Corporate Governance Code impliceert een transparante bestuursstijl en een open vertrouwelijke informatie-uitwisseling. In dit kader is in het afgelopen jaar de Raad van Toezicht Commissie Zorg Kwaliteit en Veiligheid ingesteld. Het functioneren van de Raad van Toezicht kenmerkt zich door een mix en balans van formele afstand en informele betrokkenheid, tussen toezicht houden, het goedkeuren van jaarstukken en het zijn van een countervailing power voor de Raad van Bestuur. Op basis van de Pluryn Corporate Governance Code blijft de Raad van Toezicht alert op de kwaliteit van haar onafhankelijke, maatschappelijk kritische, toezichthoudende taken ten aanzien van het functioneren van de Raad van Bestuur. Dit in een goede verstandhouding met de Raad van Bestuur, alsook in een wederzijds vertrouwen in elkaars rollen en elkaars integriteit. De Raad van Toezicht realiseert zich in welke veranderingen de jeugdzorg zich structureel, zorginhoudelijk en financieel bevindt. Wij denken dat Pluryn in 2012 belangrijke stappen heeft gezet om de veranderingen op een juiste wijze vorm te geven. L.A. van Eijk Voorzitter Raad van Toezicht Pluryn
Normen voor goed bestuur Pluryn baseert zich in haar bestuurlijke structuren en processen op de Zorgbrede Governance Code 2010. Pluryn ziet in „good governance‟ een evenwichtige afweging tussen de zeven kernthema’s van governance, namelijk: Verantwoorden aan stakeholders; Toezicht houden op het bestuur van de organisatie; Besturen op prestatie-indicatoren; Beheersen van risico’s; Vertrouwen geven aan het bestuur van de organisatie; Stimuleren van de medewerkers; Benutten van kansen. Pluryn hanteert de Pluryn Governance code waarin de principes van de Zorgbrede Governance code zijn verwerkt, maar waarin Pluryn de Governance Code verder heeft geoperationaliseerd en zodoende het beleid en de controle hierop transparanter heeft gemaakt. De Pluryn specifieke bepalingen hebben onder andere betrekking op informatievoorziening binnen de organisatie, maar ook op de aard en wijze waarop het functioneren van de Raad van Bestuur wordt getoetst. In 2011 is het bestuursreglement vastgesteld, waarin de verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur en de verantwoording aan de Raad van Toezicht zijn vastgelegd. Het bestuursreglement gaat ook in op de besluitvormingsprocedure binnen de Raad van Bestuur, de wijze en structuur van vergaderen en de waarneming bij afwezigheid. Daarnaast zijn in het reglement, in aansluiting op de Governance Code, regelingen opgenomen ten aanzien van openbaarheid, belangenverstrengeling en externe verantwoording.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
21 van 63
Het reglement voorziet eveneens in afspraken m.b.t. de evaluatie van het functioneren van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en een evaluatie van de relatie tussen beide organen. De evaluatie vindt twee jaarlijks plaats. De leden van de Raad van Bestuur worden tweejaarlijks beoordeeld op basis van een 360 beoordelingssystematiek. Tenslotte geeft het reglement aanwijzingen ten aanzien van medezeggenschap van cliënten en medewerkers. Het bestuursreglement werd opgesteld door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Raad van Toezicht. Er zijn geen afwijkende afspraken voor het onderwijs. Tegelijkertijd met de ontwikkeling van de Governance Code 2010 is er een klokkenluidersregeling opgesteld en vastgesteld. De klokkenluidersregeling is in 2012 verder geoperationaliseerd.
Samenstelling en profiel Raad van Toezicht Naam Dhr. M.A. Beuving, voorzitter (tot 1 juni 2012)
Dhr. L.A. van Eijk, voorzitter (per 1 juni 2012) Dhr. Prof. dr. G.J.A.Hummels Vicevoorzitter
Aandachtsgebied
(Neven)functies Lid verenigingsbestuur Veilig Verkeer Nederland Consultant Wereldbank op het gebied van verkeersveiligheid Voorzitter Adviesraad voor de Vereniging van Particuliere Beveiligingsbedrijven (VPB) Voorzitter partijcommissie Defensie van de VVD Voorzitter Stichting Veste Het Goudmeer Van Eijk en partners
Financiën/HCG
Dhr. Drs. A.L.M. Barendregt (lid)
Bekostiging van de zorg
Mw. Y.S.M. Bieshaar
Arbeidsintegratie Beroepsonderwijs WMO
Dhr. R. van Dijk
Financiën Vastgoed Politiek/ Ketenzorg
Dhr. T.A.M. Meijer (lid)
Managing Director SNS Impact Investing Hoogleraar Ethiek, Organisaties en Samenleving Maastricht University Advisory Board Initiative for Responsible Investment at Harvard University European Liaison, Global Impact Investing Network Lid Advisory Board, Social e-valuator Lid Raad van Toezicht Zuidwester Lid Raad van Toezicht Jeroen Bosch Ziekenhuis Lid Raad van Advies van de NZa Bestuurslid van de SUO Directeur sociale dienst Drechtsteden (hoofdfunctie) Lid Raad van Toezicht Stimulansz Lid Raad van advies NVVA Lid Toezichtscommissie DWI Directeur/eigenaar rvdAdvies Ruimte & Wonen Voorzitter bestuur Stichting Food Valley, Wageningen Voorzitter Centrum voor immobilisatie (CIM), Gouda Voorzitter Raad van Toezicht Wijnbouwcentrum Nederland, Groesbeek
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
22 van 63
Mw. U.M. Aalbers
Zorginhoud en beleidsontwikkeling
Bestuurslid van Brabant Medical School (BMS), Tilburg Bestuurslid van Gehandicaptensport Nederland, Bunnik Bestuurslid Special Olympics Nederland (SON), Bunnik Vice-voorzitter Raad van Toezicht Stichting Zuidzorg, tevens lid remuneratiecommissie en voorzitter commissie zorg, kwaliteit en veiligheid Lid Raad van Toezicht Aanzet, tevens lid remuneratiecommissie Lid Klachtencommissie Politie Brabant-Noord
1.8.3. Auditcommissie Onverlet de integrale verantwoordelijkheid van de Raad van Toezicht is de auditcommissie in het bijzonder belast met het toezicht op de interne beheersing, de financiële verslaglegging en de naleving van de regelgeving. Tijdens de vergadering van de auditcommissie over het jaardocument en de jaarrekening is de externe accountant aanwezig bij de volledige behandeling van dit agendapunt. Leden auditcommissie Dhr. A. Barendregt (voorzitter) Dhr. Prof. Dr. G.J.A. Hummels Dhr. R. van Dijk
Functie Raad van Toezicht Lid Lid Lid
De Auditcommissie kwam in 2012 2x bijeen, waarbij de volgende onderwerpen besproken zijn: De geconsolideerde jaarrekening 2011 van Pluryn Hoenderloo Groep; De jaarrekening 2011 De Hoenderloo Groep; De jaarrekening 2011 Pluryn Exploitatie Periodieke financiële rapportages; Accountantscontrole en interim controles; Het jaarverslag Treasury en het Treasurystatuut Stand van zaken bouwprojecten; Vastgoedwaardering en Meerjarenraming; De begroting 2013; Stand van zaken AO/IC. Liquiditeitspositie DHG Wijziging beleid BTW-heffing commissarisbeloning
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
23 van 63
1.8.4. Remuneratiecommissie Deze commissie is ingesteld voor benoemingen, functioneren en honorering van de Raad van Bestuur en van de Raad van Toezicht. De commissie voert jaarlijks een functioneringsgesprek met de Raad van Bestuur en betrekt daarin tevens de aandachtspunten die voortkomen uit de tweejaarlijkse evaluatie van de Raad van Toezicht.
Leden Remuneratiecommissie
Functie Raad van Toezicht
Dhr. L.A. van Eijk
Voorzitter
Mw. Y.S.M. Bieshaar
Lid
Dhr. T.A.M. Meijer
Lid
Rooster van aftreden Raad van Toezicht Naam
Dhr. L.A. van Eijk, voorzitter
Benoemd bij PHG
Benoemd bij Pluryn
Benoemd bij DHG
2012
Aftredend
1-6-2016 (herbenoembaar)
Dhr. M.A. Beuving, voorzitter
2002
1-6-2012
Dhr. T.A.M. Meijer
2001
1-1-2013 (voordracht CCR)
Dhr. G.J. A. Hummels, vicevoorzitter
2005
1-1-2014
Mw. Y.S.M. Bieshaar
2011
1-11-2015 (herbenoembaar)
Dhr. R. van Dijk Mw. U.M. Aalbers
Dhr. A.L.M. Barendregt
2003 2012
1-1-2013 1-6-2016 (herbenoembaar) / (voordracht CCR)
2008
1-9-2012 (herbenoembaar)
Taken en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht De taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in het in 2011 vernieuwde bestuursreglement. De leden van de Raad van Toezicht hebben ieder een eigen aandachtsgebied waar hun deskundigheid op aansluit. Zoals hierboven reeds vermeld, is om reden van specifieke deskundigheid en continuïteit een tweetal commissies binnen de Raad van Toezicht werkzaam. Gedurende het verslagjaar
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
24 van 63
heeft de Raad van Toezicht zich uitgesproken voor de vorming van een derde commissie die zich specifiek op het toezicht m.b.t. (zorg)kwaliteit en veiligheid zal gaan richten. De Raad van Toezicht houdt toezicht op afstand, waarbij de Raad van Toezicht zich ervan vergewist over alle relevante informatie te beschikken die nodig is om deze taak professioneel te kunnen uitvoeren. Bij de uitvoering van deze toezichthoudende taak baseert De Raad van Toezicht zich op de transparante cultuur van Pluryn, de professionele informatieverstrekking door de Raad van Bestuur en wordt indien gewenst, externe deskundigheid (bijvoorbeeld in de persoon van de accountant) betrokken. De leden van de Raad van Toezicht zijn onafhankelijk. Er bestaan geen relaties en er is ook geen sprake van belangenverstrengeling tussen de hoofd- en nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht en Pluryn. Evenmin is er sprake van een eventuele ‘afhankelijkheid’ die kan voortvloeien uit relationele of familiebanden tussen het lid van de Raad van Toezicht en Pluryn. Een zeer relevant onderdeel van de visie op governance is de wijze waarop de toezichthouder en het bestuur met elkaar omgaan. Pluryn is transparant in alle onderwerpen die relevant zijn voor een goed bestuur, respectievelijk de uitvoering van dat bestuur en de zaken die voor de direct belanghebbenden van belang zijn. Het bestuur van Pluryn levert deze transparantie niet alleen naar de Raad van Toezicht maar ook naar de Ondernemingsraad, de Centrale Cliëntenraad en de organisatie. In het verslagjaar zijn de profielen voor voorzitter en lid van de Raad van Toezicht onderwerp van gesprek geweest in de vergaderingen. Deze profielen werden nader gedefinieerd. De Raad van Toezicht fungeert als ‘Countervailing power’ voor de Raad van Bestuur. Ze staan de Raad van Bestuur bij met raad, zonder zich met de dagelijkse gang van zaken in te laten.
Overleggen Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Pluryn kent een cultuur van respect, transparantie, open discussie en vertrouwen wat echter geen afbreuk doet aan haar controlerende rol op het brede terrein van dienstverlening en de continuïteit van de bedrijfsvoering. Dankzij de gestructureerde verslaggeving is de Raad van Toezicht permanent op de hoogte van relevante ontwikkelingen en de realisatie van doelen. Inzicht in de dagelijkse praktijk wordt verkregen door de vergaderingen van de Raad van Toezicht steeds te laten plaatsvinden op een van de locaties van Pluryn. Leden van de Raad van Toezicht komen op deze manier in gesprek met cliënten en medewerkers in het verlengde van een kort inhoudelijk programma waarin medewerkers de ontwikkelingen en uitdagingen van betreffende locatie aan de orde stellen. Buiten de reguliere vergaderingen om kan de Raad van Bestuur leden van de Raad van Toezicht inschakelen op specifieke gebieden.
Informatie aan de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht ontvangt tijdig alle informatie van de Raad van Bestuur die nodig is voor een adequaat functioneren. In ieder geval wordt verwacht dat de Raad van Bestuur de Raad van Toezicht op de hoogte houdt van: Ontwikkelingen op het gebied van positionering en strategie van de stichting; De ontwikkeling van aangelegenheden, waarbij voor de formele besluitvorming de goedkeuring van de Raad van Toezicht nodig is; Problemen en conflicten van enige betekenis in de organisatie;
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
25 van 63
Problemen en conflicten van enige betekenis in de relatie met derden, zoals overheid, zorgverzekeraars, samenwerkingspartners; Calamiteiten, die gemeld zijn bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de Inspectie Onderwijs dan wel Justitie; Gerechtelijke procedures; Kwesties waarvan verwacht kan worden dat zij in de publiciteit komen.
De Raad van Toezicht ziet er op toe dat de Raad van Bestuur regelmatig rapporteert over: De realisering van de maatschappelijke functie, de strategie inclusief de daaraan verbonden risico's en mechanismen tot beheersing ervan, de kwaliteit van de zorg en de omgang met ethische vraagstukken; Zijn beoordeling van de interne beheersystemen, waaronder de bestuurlijke informatievoorziening, in relatie tot de doelstelling van de stichting. Indien de stichting op enigerlei wijze in de publiciteit komt, ontvangen de leden van de Raad van Toezicht daarvan zo mogelijk vooraf bericht van de Raad van Bestuur. Publicaties worden achteraf in kopie toegezonden. Ieder lid van de Raad van Toezicht behandelt alle informatie en documentatie, die hij/zij in het kader van de uitoefening van de toezichthoudende functie krijgt en die redelijkerwijs als vertrouwelijk is te beschouwen, als strikt vertrouwelijk. Hij/zij zal deze niet buiten de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur openbaar maken, ook niet na zijn/haar aftreden.
Specifieke informatie aan de Raad van Toezicht Behoudens informatie die voor de Raad van Toezicht, Ondernemingsraad en Centrale Cliëntenraad volgens wet- en regelgeving door de Raad van Bestuur beschikbaar gesteld moet worden, ontvangt de Raad van Toezicht de volgende informatie van de Raad van Bestuur en aanvullend op de transparantie-eisen reeds geformuleerd in de zorgbrede Governance code: Notulen van de vergaderingen van de Cliëntenraad en de Raad van Bestuur; Notulen van de vergaderingen van de Ondernemingsraad en de Raad van Bestuur; Overzicht van de lopende activiteiten op het gebied van samenwerkingsverbanden (nieuw of bestaand) en ontwikkelingen (zgn. activiteitenoverzicht); Periodiek een overzicht van de financiële status van de instellingen (rentabiliteit, solvabiliteit, kwaliteit en risico’s van materieel belang).
Activiteiten Raad van Toezicht In het verslagjaar 2012 kwam de Raad van Toezicht vijf maal in een reguliere vergadering bijeen. Tweemaal is de Raad van Toezicht voor een extra vergadering bijeen gekomen. De volgende onderwerpen stonden op de agenda van de vergaderingen: Samenwerkingsovereenkomst Stichting Hulphond, ter kennisname; Goedkeuring samenwerkingsovereenkomst Seyscentra; Afwikkeling extern onderzoek PWC; Samenstelling RvT: werving en selectie voorzitter en lid Raad van Toezicht, benoeming per 1 juni 2012 van de heer L.A. van Eijk en mevrouw U.M. Aalbers (voordracht CCR), benoeming van mevrouw A. van Popta en de heer A. Höppener tot leden van de Raad van Toezicht per 1 januari 2013, samenstelling commissies;
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
26 van 63
Samenstelling RvB; Governance; RvT- en RvB evaluatie (360-graden beoordeling); Vaststelling reglement RvB en RvT; Goedkeuring oprichting Stichting Buurtmarkt Breedeweg Goedkeuring overeenkomst Radar en Pluryn en samenwerkingsovereenkomst gemeente Renkum; Vaststelling jaardocument Pluryn 2011, Jaarrekening DHG 2011, Jaarrekening Pluryn Exploitatie 2011, Geconsolideerde jaarrekening Pluryn Hoenderloo Groep 2011; Goedkeuring accountantsverslag Ernst&Young; Goedkeuring Treasurystatuut; Meerjarenstrategie; P&C-cyclus nieuwe stijl (Kompassie); De Hoenderloo Groep (risicoanalyse en scenario’s), stand van zaken open jeugdzorg/jeugdzorg+ Honorering leden RvT en RvB; Goedkeuring kaderbrief en speerpunten 2013; Uitwerking klokkenluidersregeling; Kwaliteitscommissie RvT; Goedkeuring begroting 2013; Instemming management letter Ernst & Young; Aantal bijgewoonde RvT-vergaderingen in 2012 Dhr. M.A. Beuving 0 van 3 (tot 1 juni 2012) Dhr. L.A. van Eijk 3 van 3 (per 1 juni 2012) Dhr. T.A.M. Meijer 6 van 6 Dhr. G.J. A. Hummels 6 van 6 Mw. Y.S.M. Bieshaar 5 van 6 Dhr. R. van Dijk 4 van 6 Dhr. A.L.M. Barendregt 5 van 6 Mw. U.M. Aalbers 3 van 3 (per 1 juni 2012
1.8.5. Medezeggenschap: Cliëntenraad Pluryn heeft een centrale cliëntenraad en 12 lokale cliëntenraden, waarvan er 1 aanwezig is bij De Hoenderloo Groep. In de CCR worden de kaders en algemene beleidsnotities voorgelegd. Adviezen worden soms voor besproken op de locaties, vooral als dit zaken betreffen die dicht bij de cliënt staan. Zo ontstaat een structuur waarbij medezeggenschap op het niveau van het wonen, werken, studeren en vrije tijd ingevuld wordt. De CCR heeft in 2012 samen met de bestuurssecretaris gewerkt aan een verbetering van de implementatie van adviezen en actiepunten aan de kant van de zorgaanbieder. Met behulp van een door de CCR ontworpen actielijst waarin mijlpalen, verantwoordelijke uitvoerders en implementatie-actiepunten worden vermeld is meer grip gekregen op de voortgang van zaken. Door de fusie met Jeugdzorg zijn in 2012 alle samenwerkingsovereenkomsten en huishoudelijk reglementen aangepast en ondertekend. Het DB heeft eens per 2 maanden met de RvB een informele vergadering over zaken die er spelen. Daarna wordt gekeken wat er op de agenda van de CCR moet. De CCR laat zich zeer regelmatig door gasten en managers informeren over onderwerpen. In de CCR komt standaard tenminste één keer per jaar de Raad van
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
27 van 63
Toezicht op bezoek. In maart heeft de heer van Dijk een bezoek gebracht. In 2012 is bovendien kennis gemaakt met twee nieuw benoemde leden van de Raad van Toezicht en met twee beoogd leden. Tenslotte heeft de CCR een kennismakingsgesprek gevoerd met de voorzitter van de Raad van Toezicht, de heer Leon van Eijk. Ook de vertrouwenspersoon is op bezoek geweest in de CCR. In 2012 heeft de secretaris Jan van Dongen afscheid genomen. Het Dagelijks Bestuur is daarna uitgebreid met drie mensen, een vice-voorzitter, een secretaris en een DB-lid namens Jeugdzorg. Dit laatste vanwege de transitie van Jeugdzorg naar de WMO. Overlegpartners van de lokale raden zijn de managers dienstverlening zorg. Overlegpartner van de CCR is de Raad van Bestuur en zijn de managers van de centrale diensten. In de lokale raden komt tenminste één keer de Raad van Bestuur en één keer de coördinator op bezoek. In 2012 hebben 4 leden van de lokale raad van DHG deel genomen aan alle CCR-vergaderingen. Ook de coördinator heeft in 2012 aan alle vergaderingen van de lokale raad DHG deel genomen om cliëntenraad en manager te helpen bij de medezeggenschap van Pluryn aan te sluiten. Uniek voor de Medezeggenschap is dat cliënten die een vorm van dagbesteding nodig hebben, kunnen kiezen voor het werken bij Bureau Medezeggenschap. Daarmee is het proces van de medezeggenschap van de cliënten zelf geworden. In 2012 kozen 16 cliënten voor deze vorm van dagbesteding. Het bureau kon daardoor drie dagen per week open zijn. In 2012 is contact gelegd met de Werkgroep Integratie Gehandicapten (WIG) en de stichting voor Belangenbehartiging Sociale Zekerheid (BWN) beiden te Nijmegen. Doel was om voor cliënten meer en passen werk te kunnen aanbieden. In 2013 zal de samenwerking worden voortgezet.
Ondersteuning van cliëntenraden in financiële, personele of andere zin De cliëntenraden hebben lokaal en centraal recht op ondersteuning van een ondersteuner. Deze ondersteuners hebben, als ze intern in dienst zijn, geen andere functie bij Pluryn. Op deze manier wordt de onafhankelijkheid zo dicht mogelijk benaderd. Het team bestond in 2012 uit een coördinator en drie ondersteuners. Er is in 2012 10 x een ondersteunersoverleg geweest, 1 x een intervisiebijeenkomst en elke ondersteuner/coach heeft eens in de 6 weken een werkoverleg gehad met de coördinator. De in 2011 aangestelde ondersteuner is in 2012 begonnen met de opleiding voor coaches van Raad op Maat in Utrecht. De ondersteuners hebben een scholing gevolgd van Vraagraak over ZorgZwaarttepakketten en een symposium van de LSR over de rol van cliëntenraden bij ondersteuningsplannen. Het totaal aantal uren ondersteuning per week is 59 uur voor 12 raden. Er zijn 20 coördinatie-uren waarbij de coördinator inhoudelijk aanspreekpunt is voor de ondersteuners en voor de activiteitenbegeleider van het kantoor waar de cliënten werken. De coördinator maakt deel uit van het landelijk netwerk functionarissen medezeggenschap van Raad op Maat en heeft 4 x de bijeenkomst bijgewoond. Het hele team van medewerkers valt onder verantwoordelijkheid van de bestuurssecretaris. Cliëntenraad DHG In 2012 zijn de extra uren die in 2011 zijn toegevoegd voor de ondersteuning van de cliëntenraad van De Hoenderloo Groep, concreet ingezet. Van de externe coach is afscheid genomen. De cliëntenraad van DHG bestaat uit verwanten(die in Jeugdzorg ook cliënt heten) en een delegatie uit de jongerenraad. In de jongerenraad worden onderwerpen en adviezen van de cliëntenraad soms voor besproken. De interne ondersteuner van de raad en de participatiemedewerker van de jongerenraad hebben daarbij intensief samengewerkt. In oktober is de interne ondersteuning van de raad DHG geëvalueerd waarbij de landelijke methodiek van Raad op Maat is gevolgd. Uit deze evaluatie kwam een unaniem zeer positief oordeel van de raad en de interne ondersteuning van Pluryn is daarop voortgezet.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
28 van 63
De raad DHG heeft zich aangesloten bij het Landelijk Overleg Cliëntenraden (LOC), de koepel voor raden in de Jeugdzorg en Verpleeg/Verzorgingshuizen. In 2012 zijn een samenwerkingsovereenkomst en een huishoudelijk reglement voor de raad van DHG opgesteld volgens de voorwaarden die de Wet op de Jeugdzorg stelt. Aan de lokale raad zijn daar bovenop dezelfde verzwaarde adviesrechten toegekend die de overige cliëntenraden van Pluryn volgens de WMCZ hebben. De cliëntenraad heeft 7x vergaderd, de jongerenraad vaker. Vermeldenswaardig is de organisatie van de jongerenraad van een landelijke Themabijeenkomst over Geloof waar jongeren van 8 Jeugdorganisaties aan mee deden. Naar aanleiding van deze bijeenkomst is een Manifest over “Geloof” opgesteld.
Commissie van vertrouwenslieden De medezeggenschap is aangesloten bij de landelijke commissie van vertrouwenslieden.
Adviezen en beleidsissues en wat is daarvan terug te vinden in het beleid van de zorginstelling. Er zijn in 2012 door de CCR 20 adviezen gegeven, waarvan 7 ongevraagd. Zie het overzicht hieronder. Er is een zichtbare verbetering ontstaan in de terugkoppeling van de zorgaanbieder over wat er met de adviezen is gedaan. De raad DHG (Jeugdzorg) heeft 6 gevraagde en 2 ongevraagde adviezen gegeven. Raad CCR ()
Advies/beleidsissue Begroting 2012 ( gewoon advies recht)
CCR
CCR
Samenwerking met Stichting Hulphonden (gewoon adviesrecht) Samenwerking Driestroom – stichting Beheer Bewonersgelden (gewoon adviesrecht)
CCR
Ongevraagd advies over voeding
CCR
Ongevraagd advies Collectieve verzekeringen voor cliënten
CCR
Ongevraagd advies terugdringbeleid Middelen en
Uitkomst/Terug te zien in beleid Positief advies. De CCR heeft besloten het punt voedingskosten op alle locaties terug te laten komen. De CCR heeft geadviseerd de kosten van communicatie niet meer te laten stijgen. Dit advies is terug te zien in de begroting van 2013. Positief advies: gevraagd is om regelmatige terugkoppeling Positief advies. Een CCR-lid is als bestuurslid SBB betrokken bij de samenwerking
Naar aanleiding van het onderzoek naar de gebudgetteerde voedingskosten heeft de CCR geadviseerd overal het NIBUD-bedrag aan te houden als minimum bedrag. De CCR heeft geadviseerd om ook voor cliënten collectieve verzekeringen aan te bieden. Pluryn heeft dit advies overgenomen. Samen met de verzekeraar hebben Pluryn en de CCR een pakket kunnen samenstellen. Geadviseerd is om meer bescherming van de omgeving van de verslaafde cliënt. Beschreven is
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
Maatregelen CCR
Omgaan met interne klachten
CCR
Ongevraagd Cliëntenraad Pluryn
CCR
Internet en intranet
CCR
Zelfregie
CCR
Vrije Tijd en Cardo
CCR
Ongevraagd advies op de kwaliteitscriteria profiel RvTleden
CCR
Advies op de nieuwe missie en visie Advies op rookbeleid
CCR CCR
CCR
Advies op ICT 2.0 met als onderdeel het Elecronisch Individueel Plan. Advies eigen bijdragen
CCR
Ongevraagd advies begroting 2013
CCR
Kaderbrief en jaarplannen
CCR
Bezuinigingen rond Jeugdzorg
29 van 63
hoe lokaal dat beleid meer vorm gegeven kan worden. De CCR heeft geadviseerd om bij te houden welke klachten in een locatie voorkomen en signalen duidelijker aan managers te verstrekken. De aanbevelingen zijn door Pluryn overgenomen. De CCR vraagt Pluryn een pasje te ontwerpen dat cliënten kunnen gebruiken bij incidenten, bij wegloopgedrag enz. Dit pasje is eind 2012 ontworpen en voor elke cliënt te bestellen via PlurynPlein. Regelmatig onderwerp van gesprek geweest, ook op de locaties. Besproken met CCR zijn de factoren van Zelfregie: Invloed, Zelfkennis, Bewustzijn, Samenwerken en Uitdrukking. De manager heeft verteld over de plannen voor Cardo en de organisatie van de vrije tijd. De CCR heeft de kwaliteitscriteria voor RvT-leden aangevuld met criteria die voor cliënten belangrijk zijn. Deze zijn door Pluryn overgenomen. Het profiel is op verzoek eenvoudig vertaald. Pluryn heeft uitgelegd waarom de aanvullingen van de CCR niet zijn overgenomen. Positief advies na aanpassingen van het stuk en overname van voorbeeld. Positief advies onder voorwaarde dat in kleine concrete stappen wordt gewerkt met tussentijdse verantwoording. Op verzoek van de CCR is door de RvB een onderzoek gehouden onder alle RVE’s naar de eigen bijdragen. Na deze uitkomsten zijn de eigen bijdragen geharmoniseerd. Dit voorstel is op alle locaties besproken. De CCR heeft voorgesteld om in de begroting van 2013 een bedrag te reserveren voor schrijnende situaties die ontstaan na de bezuiniging op vervoer dagbesteding. De RvB heeft een toelichting gegeven. Aangezien Zelfregie onderdeel uitmaakt van de Visie van Pluryn stelt de CCR voor om Zelfregie onderdeel te laten maken van toekomstige CTO’s. In 2012 is het onderwerp bezuinigingen Jeugdzorg vast onderdeel geweest van de vergaderingen CCR met RvB. ook de communicatie over de
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
CCR
Advies benoeming leidinggevenden
DHG
Advies over door te spreken thema’s met manager Advies over het te besteden bedrag ontspanning Met de manager Communicatie is gesproken over intranet voor jongeren Advies over start meidengroep
DHG DHG
DHG
DHG
Advies over notitie gebruik van middelen
DHG
Advies start nieuwe groep JeugdzorgPlus De vertrouwenspersonen van AKJ hebben kennis gemaakt met de cliëntenraad Bezuinigingen DHG
DHG
DHG
DHG
Benoeming directeur voor alle onderdelen DHG
DHG
Verzwaard advies over Onderdeel Dagprogrammering school en wonen
30 van 63
bezuinigingen waren onderwerp van gesprek. Dit advies is overgeheveld naar 2013
De thema’s zijn in de loop van 2012 doorgesproken Het advies is gegeven een deel te gebruiken voor een voetbalveld voor jongeren In het najaar van 2012 is intranet voor jongeren DHG aangesloten opgestart. Omdat het advies gevraagd werd na de start van de raad besloot de cliëntenraad een gesprek aan te gaan met de meiden. Uit dit gesprek kwamen verschillende aandachtspunten die met de manager zijn besproken. Vooral het veiliger maken van het klimaat is door de manager direct opgepakt. Positief advies: jongeren willen ook graag gebruik maken van cursus “Stoppen met roken” Raad geeft aan dat begeleiders die buiten roken toch bereikbaar moeten blijven. Positief advies De raad geeft een ongevraagd advies dat de informatie over de vertrouwenspersonen en het klachtenformulier beter bereikbaar moet zijn. De raad is meegenomen in de informatie over de plotseling drastische bezuinigingen. Vanwege de snelheid waarmee maatregelen moesten worden genomen zijn geen adviezen gegeven. De raad heeft kennis gemaakt met de nieuwe directeur en afspraken gemaakt over de samenwerking. Negatief advies: de raad vindt dat er teveel onduidelijk is wat betreft veranderde schooltijden en verkorting van de pauzes. Het advies loopt verder in 2013
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
31 van 63
1.8.6. Jongerenraad Jeugdzorg De relatie tussen de jongerenraad en de cliëntenraad DHG is in de vorige paragraaf reeds aan de orde geweest. De Jongerenraad vertegenwoordigt als lokale raad alle jongeren binnen de organisatie en geeft adviezen aan het management vanuit het perspectief van de jongeren. De werkwijze van de Jongerenraad is vastgelegd in het Reglement Jongerenraad. Vanwege de diverse beleidskaders zijn 2 jongerenraden actief. De Jongerenraad vergadert één keer per week en spreekt meerdere keren per jaar met de directeur DHG of de RVE-managers Jeugdzorg en Onderwijs. De Jongerenraad doet eveneens mee aan het JeugdWelzijnsBeraad (JWB). Dit is een driemaandelijkse vergadering met alle jongerenraden uit Oost-Nederland. Dit JWB wordt steeds door een andere instelling georganiseerd. In 2012 hebben de volgende onderwerpen centraal gestaan bij de diverse deelraden: Jongerenraad Centraal De centrale jongerenraad is vooral bezig met zaken die de jongeren van DHG aangaan. Hier volgt een overzicht van de onderwerpen: Live-uitzending, naar aanleiding van uitkomsten veiligheidsbarometer 2011, gemaakt en uitgezonden over pesten; Evaluatie met RVE-manager Onderwijs ten aanzien van de bezuinigingen binnen het onderwijs; Folders met informatie over het Stiltemonument rondgebracht, n.a.v. vernielingen; In gesprek met clusterleiders n.a.v. een klacht van een jongere; Enquête gehouden voor de Afdeling Activiteiten over het aanbod van de VT en de wensen van de jongeren; Voorlichtingen verzorgen voor nieuwe medewerkers; In oktober een JWB-bijeenkomst georganiseerd voor meerdere instellingen uit Oost-Nederland; Deelnemen aan The Bus On Tour, voorlichting geven op een middelbare school i.v.m. de Week van de Jeugdzorg; Interviews gegeven en afgenomen voor het blad Helden van DHG en het blad uitdelen op het Binnenhof en in gesprek met politici; Realisatie van intranet voor de jongeren van DHG. Jongerenraad Actief De jongerenraad Actief realiseert concrete zaken voor jongeren, zoals het ontwerpen van een speelplek op het Heideveldje, het uitzoeken van nieuwe prullenbakken buiten, het initiëren van meer veiligheid op het terrein en het mogelijk maken van een eigen account en intranet op de groepen.
1.8.7. Ondernemingsraad De OR heeft in 2012 een instemmingsverzoek ontvangen over de volgende aangelegenheden: 1. Vertrouwenspersoon: De OR heeft ingestemd met de benoeming van de vertrouwens persoon die werd voorgedragen. De OR heeft in een gesprek met de vertrouwenspersoon aangegeven het belangrijk te vinden dat de
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
2. 3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
32 van 63
vertrouwenspersoon zijn ervaringen met medewerkers in Pluryn vertaalt naar aanbevelingen voor het management van Pluryn. Meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden: De OR heeft ingestemd met het voorgelegde Meerkeuze Systeem Arbeidsvoorwaarden. Mobiliteitsplan De Beele. De OR heeft onder voorwaarden ingestemd met het mobiliteitsplan van De Beele. De OR is er voorstander van dat voor heel Pluryn op termijn mobiliteitsbeleid wordt ontwikkeld. Collectief sluiten van Dagbesteding van het Trefpunt, de Spoorlaan, de Geiten boerderij en de Tuingroep. De OR heeft niet kunnen instemmen met de collectieve sluiting. De reden daarvan was dat de termijn die er voor de medewerkers gegeven was te beperkt was om zaken tijdig te regelen. De afspraak is gemaakt dat bij toekomstige behoefte aan collectieve sluiting de verzoeken eerder worden ingediend. Arbeidstijdenpatroon De Beele: verandering van arbeidspatroon is instemming plichtig. De OR heeft verschillende gesprekken met de leidinggevenden gehad voor dat er een definitief voorgenomen besluit werd ingediend. Dit voorgenomen besluit heeft de instemming van de OR gekregen. Rookbeleid: in Pluryn is het rookbeleid ter instemming voorgelegd. De OR is voorstander van een rookbeleid waarbij met de belangen van alle medewerkers rekening wordt gehouden. Allereerst moeten niet rokers geen last hebben van de rook van rokers en mag van medewerkers worden verwacht dat ze goed voorbeeld gedrag vertonen. Maar ook voor medewerkers die roken moeten mogelijkheden bestaan om, zonder dat anderen daar last van hebben, tijdens een dienst te kunnen roken. De OR heeft ingestemd met het rookbeleid. Pauzebeleid RVE dagbesteding: Het pauzebeleid is in 2012 een onderwerp dat door de Arbeidsinspectie extra aandacht heeft gekregen. In Pluryn is aanpassing van de roosters op veel plaatsen nodig gebleken. De OR heeft meegedacht over de wijze waarop de roostering conform de Arbeidstijdenwet gestalte kan worden gegeven. Kern is dat als het mogelijk is om pauzen te nemen, je dit dient te doen. Pas als je in redelijkheid van niet kunt verwachten dat er een pauze kan worden genoten, is het niet nemen van pauze toegestaan. Met deze kaders heeft de OR de ingediende voorgenomen besluiten beoordeeld. Roosterwijziging JPH: Ook in Jan Pieter Heije is instemming gevraagd om in te stemmen met aanpassingen van het roosterpatroon. De OR heeft met de verzoeken ingestemd. Pauze beleid GT: Ook hier gaat het net als bij punt 7. om aanpassing van het pauzebeleid. Dezelfde kaders zijn ook hier door de OR gebruikt bij de beoordeling van het voorgenomen besluit. Pilot Kemnade: In Kemnade is een aantal aanpassingen in het rooster voorgesteld waarmee een bepaalde tijd ervaring op zal worden gedaan. De OR heeft dit geadviseerd. Voorwaarde daarbij is dat de pilot tijdelijk van aard is en dat, indien de evaluatie daar aanleiding toe geeft, de aangebrachte veranderingen kunnen worden teruggedraaid. Camera Hietveld: Er zijn in 2012 camera’s in RVE het Hietveld geplaatst om wangedrag op te kunnen sporen. De OR is hierover naderhand geïnformeerd. Onlangs heeft de OR een advies gegeven aan de raad van bestuur over hoe op een conform wet en regelgeving effectiever manier met het plaatsen van camera’s om te gaan.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
33 van 63
12. Werktijdenverandering Werkenrode Volwassenen: de OR heeft ingestemd met de voorgestelde werktijdenverandering in Werkenrode Volwassenen. De kaders die in andere voorgenomen besluiten door de OR zijn gehanteerd, zijn ook hier toegepast. Er heeft intensief contact plaatsgevonden met de medewerkers. De OR heeft in 2012 over de volgende aangelegenheden een adviesverzoek voorgelegd gekregen: 1. Integratie huishoudelijke dienst Winckelsteegh: Medewerkers van de huishoudelijke dienst zijn geïntegreerd in de RVE Winckelsteegh. Zij worden aangestuurd door clusterleiders dienstverlening. Om deze verandering te kunnen bewerkstelligen is aan de OR een voorgenomen besluit ter advisering voorgelegd. De OR heeft er toe bijgedragen dat het proces zorgvuldig is doorlopen. De OR kon dan ook een positief advies uitbrengen. 2. Opheffing lunchgroep dagbesteding: Financiële krapte leidde er toe dat in de RVE dagbesteding gezocht werd naar manieren om te bezuinigen. Een van de maatregelen die daartoe bij kon dragen is het opheffen van de lunchgroep van het Trefpunt. De OR heeft positief geadviseerd onder de voorwaarde dat er met de betrokken medewerkers goede maatwerktrajecten van werk naar werk worden doorlopen. 3. Reorganisatieplan De Hoenderloo Groep: In 2012 heeft de ondernemingsraad een voorlopig advies gegeven over een voorgenomen reorganisatie in De Hoenderloo Groep. Op basis van te verwachten dalende inkomsten als gevolg van landelijk beleid, heeft de raad van bestuur gemeend een reorganisatieplan te moeten schrijven met als doel de overlevingskansen van De Hoenderloo Groep open en gesloten Jeugdzorg te vergroten. In zijn voorlopig advies pleit de OR om het reorganisatieplan op een aantal punten te herzien. De behandeling van dit onderwerp zal naar verwachting in 2013 worden afgerond. 4. Centraal Kantoor: Ter advisering is de verandering van de plaats van tewerkstelling voor een deel van de medewerkers van de RVE’s Services en Control voorgelegd. De OR heeft in zijn advies de aandacht gevraagd voor de wijze waarop er gewerkt kan worden in het nieuwe kantoor in Nijmegen. De verandering brengt tegelijkertijd een verandering van de wijze waarop er kan worden gewerkt met zich mee. Het gaat hierbij om elementen van het zogenaamde “nieuwe werken”. De OR adviseert om helder beleid te formuleren over de wijze waarop dit kantoor kan worden gebruikt. Belangrijk is dat zowel leidinggevenden en medewerkers de kaders van het nieuwe werken kennen en onderschrijven. 5. Organisatie dagbesteding ambulant: De OR is verzocht om te adviseren inzake het voorgenomen besluit om de ambulante teams van de RVE Groesbeekse Tehuizen) en LG Volwassenen onder te brengen bij Dagbesteding. De OR heeft onder voorwaarden positief geadviseerd. Deze voorwaarden zijn onder meer: zorgdragen voor een goede overdracht van medewerkers en oog hebben voor gelijke beloning voor het verrichten van dezelfde werkzaamheden. 6. Meneer Vos Winckelsteegh: De OR heeft een positief advies gegeven over het voorgenomen besluit Meneer Vos in de Winckelsteegh te starten. De OR is zeer te spreken over dit initiatief. De wijze waarop dit voorgenomen besluit is vormgegeven en ten uitvoer wordt gebracht, getuigt naar de mening van de OR van zeer professioneel ondernemerschap. De belangen van de verschillende betrokkenen (cliënten, personeel en organisatie) worden op een goede wijze met elkaar in evenwicht gebracht. De OR verwacht dat Meneer Vos op niet al te lange termijn een positief exploitatieresultaat kan laten zien.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
34 van 63
1.8.8. Overleg met medezeggenschapsraden op de scholen De medezeggenschapsraden van de scholen hebben regelmatig overleg met de RVE-manager Onderwijs, dan wel de directeur DHG over een groot aantal onderwerpen. Als gevolg van de verschillende uitgangssituaties van de scholen zijn niet alle genoemde onderwerpen bij alle scholen aan de orde geweest. Afhankelijk van het onderwerp is advies gevraagd of gegeven en is instemming gevraagd en (soms onder voorwaarden bij het Hoenderloo College) gegeven. Onderwerp Begroting 2012 Jaarrekening 2011 Jaarplan 2012 Jaarplannen locaties Kwartaalrapportages (Marap) Functiemix Voorbereiding passend onderwijs (meerjaren) Bestuursformatieplan Schoolgids en schoolplan Inspectiebezoek en verbeteracties Sociaal plan en reorganisatieplan Samenwerking
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Cliënttevredenheidsonderzoek 2012 Arbobeleid Normjaartaak/overuren/taakbeleid Vertrouwenspersoon Leerlingenraad Veiligheidsplan Bestuurlijke ondersteuning MR Rekenschap Platform medezeggenschapsraden MR-reglement Cursussen en scholing MR-leden Beleid fouilleren en kluiscontrole Certificering
De Bolster X X X
X X X
Verhuizing Eigenwijs en afstemming schooltijden X
Hoenderloo College X X X X X X X X X X Toekomst DHG/reorganisatie JZ en dagprogrammering X X X X X
Tarcisiusschool X X X
X X X X X
X
X X X X X X
X X X X
X
X
X
X
Binnen het Hoenderloo College zijn 5 achterbanbijeenkomsten georganiseerd.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
35 van 63
1.9. Beleid, inspanningen en prestaties (Pluryn en DHG) De activiteiten in 2012 zijn gebaseerd op de interne kaderbrief van Pluryn en op de jaarplannen 2012 van de RVE’s. De kaderbrief wordt jaarlijks door de Raad van Bestuur uitgebracht. Voor de behaalde prestaties wordt verwezen naar paragraaf 5.1.
Missie, visie en kernwaarden Pluryn “Sterker in de samenleving” (missie) Pluryn gaat uit van de eigen kracht en wens van de mens. Wij inspireren jongeren en (jong)volwassenen met complexe zorgvragen om zich maximaal te ontplooien en deel te nemen aan de maatschappij, in alle facetten van het dagelijks leven. “Powered by Pluryn” (visie) Ieder mens heeft recht op gelijke kansen en mogelijkheden. Een handicap of complexe problematiek doet daar niets aan af. Pluryn helpt bij het vergroten van kansen op een gelijkwaardige plek in de samenleving. Pluryn staat open voor iedereen en voor alle zorgvragen. We werken daarbij samen met anderen om duurzame resultaten te behalen. Het individuele doel van de cliënt is leidend. In ons werk gaan we een respectvolle relatie aan met mensen. Het vertrekpunt daarbij is dat iedereen zoveel mogelijk zelf vorm geeft aan zijn of haar leven. We zijn dynamisch en innovatief en treden zo nodig buiten gebaande paden. Wij gaan dóór waar anderen stoppen om kansen en mogelijkheden met cliënten te ontdekken en te benutten. Pluryn onderneemt daarin met durf, visie én toewijding. Medezeggenschap van cliënten en medewerkers ziet Pluryn als voorwaarde voor een open organisatie. Want wij geloven in “gedragen” ontwikkelingen. Medewerkers van Pluryn creëren, krijgen en benutten kansen. Ze staan stevig in het leven, zijn inspirerend, professioneel, respectvol en trots op de resultaten die cliënten behalen. Mensen die elkaar inspireren en respecteren: wij maken Pluryn! Kernwaarden Ethiek speelt in de zorg een grote rol. Ook Pluryn oriënteert zich in haar dienstverlening sterk op ethische principes waarbij de erkenning van de uniciteit, autonomie en integriteit van het individu de voornaamste ijkpunten zijn. De kernwaarden van Pluryn zijn hierop afgestemd: Gelijkwaardigheid Participatie Innovatief Inspirerend Het meerjarenbeleidsplan 2012-2016 heeft als titel “Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn” gekregen. We willen daarmee aangeven dat de vragen, positie en toekomst van onze cliënten de belangrijkste ijkpunten zijn in de evolutie van onze dienstverlening. Met als onderliggende opdracht om mensen in hun kracht te zetten zodat ze zelfstandig en volwaardig kunnen meedoen in de maatschappij. Voor Pluryn draait het daarbij om het vermogen van de organisatie om kennis, kracht en innovatie dienstbaar te maken aan (het plan van) de cliënt. Bij die doelstelling hoort een ondernemende werkstijl,
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
36 van 63
samenwerking met gelijkgestemde partners en zeer individueel gerichte flexibele ondersteuning op alle “levensdomeinen” van onze cliënten. Centrale thema’s zijn dan ook “partnership” en “zelfregie”. Een volgend essentieel thema is het inspelen als landelijke specialistische zorgaanbieder op de transitie naar gemeentes en de daarbij spelende bezuinigingen. De gemeenten gaan een sleutelrol spelen: door een samenhangend voorzieningenaanbod, ondersteuning vrijwilligers en mantelzorgers, maatschappelijke opvang, leefbaarheid in de wijk, etc. in de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg in brede zin (preventie, signalering, opvoedingsondersteuning, jeugdzorg, LVG, jeugdGGZ). In het creëren van een aanbod voor burgers met beperkingen (compensatiebeginsel). Regionale samenwerkingsverbanden van scholen zullen op een zelfde wijze de (in 2013 naar verwachting fors beperkte) middelen voor onderwijszorg inzetten en moeten verdelen binnen de inhoudelijke kaders van Passend Onderwijs. Uitgangspunten van De Hoenderloo Groep De Hoenderloo Groep bestaat ruim 160 jaar en is op 1 januari 2011 met Pluryn gefuseerd. Als gefuseerde organisatie kenmerkt DHG zich door onderstaande uitgangspunten:
Wij gaan voor de meest moeilijke doelgroep. Wij zoeken (samen met anderen) een oplossing hoe zwaar de hulpvraag en de problematiek van onze cliënt ook is; De hulpvraag staat centraal. Wij bundelen zo nodig indicaties en financieringsstromen om zo efficiënt mogelijk trajecten te realiseren voor onze cliënten; Wij formuleren een aanbod voor moeilijk te behandelen jongeren met complexe gedragsproblemen voortkomend uit meervoudige risicofactoren in het gezinssysteem, uit stoornissen of trauma’s en/of een licht verstandelijk beperking; Wij staan voor een trajectaanpak, samen met de jongeren, ouders/systeem, Bureau Jeugdzorg en partners uit de regio van herkomst. Jongeren komen uit alle provincies en grootstedelijke regio’s.
Doelstelling Toekomstperspectief voor de jongere bieden (uitgaan van mogelijkheden); De jongere helpen in zijn ontwikkeling richting een duurzame participatie in de samenleving; Verminderen van (gedrags)problemen; De jongere leren omgaan met beperkingen (inzicht en acceptatie). Deze ambitie vergt een effectieve specialistische behandeling bestaande uit een gebalanceerd orthopedagogisch basisklimaat, interdisciplinaire diagnostiek en een breed aanbod van werkzame therapieën, trainingen en gezinsinterventies. Deze behandeling vindt plaats onder de verantwoordelijkheid van behandel coördinatoren die worden aangestuurd door het hoofd Behandeling. Wij bieden een prikkelarme vier milieus voorziening waarbij de verbinding tussen wonen, school, arbeidsintegratie en vrije tijd reële kansen opent voor ontwikkeling. De jongeren hebben zoveel faalervaringen achter de rug, dat zij nood hebben aan een integrale aanpak waarbij ze op alle levensgebieden ondersteuning ondervinden om in alle rust een nieuwe start te maken.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
37 van 63
Inhoudelijke speerpunten in 2012 Werken aan een sterk orthopedagogisch leefklimaat gebaseerd op competentiegericht werken; Organiseren van op het individu afgestemd behandeltraject met individuele doelen en individuele bejegening en inzet van therapie en trainingen; Integrale samenwerking met onderwijs vanuit individueel ontwikkelingsperspectief gericht op vervolgonderwijs, arbeid of dagbesteding; Een passend aanbod van vrije tijdsbesteding. Om de kwaliteit van zorg te garanderen werkt. De Hoenderloo Groep met een systeem van permanente zorgmonitoring, zet evidence based methodieken in en investeert in onderzoek en ontwikkeling van methodieken. Daarnaast is De Hoenderloo Groep in het bezit van het HKZ certificaat jeugdzorg. School is een integraal onderdeel van het behandelplan van jeugdigen De scholen hebben een eigenstandige verantwoordelijkheid, zoals vastgelegd in wet- en regelgeving en in de samenwerkingsovereenkomsten tussen de scholen en Pluryn. Het is echter ook helder dat de continuïteit van onderwijs een belangrijke rol speelt in de behandeling. De specifieke doelen van de scholen daarbij zijn: Het optimaal voorbereid zijn voor het functioneren in de maatschappij, onder andere door werkzaam te zijn in een arbeidsomgeving; Bevorderen van cognitieve en sociale ontwikkeling; Het vergroten van het vermogen tot het aangaan van relaties; Het ontwikkelen van een positief zelfbeeld en van zelfverantwoordelijkheid; Een niveau van theoretische en praktische kennis dat voldoende is om een beroepskwalificatie te halen. Het is daarbij niet meer dan logisch dat de scholen ook onderwijs bieden ten behoeve van de extramurale functies van Pluryn, zoals zichtbaar is in leren op afstand dat wordt aangeboden door het Hoenderloo College.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
38 van 63
1.9.1. Kwaliteit van behandelen, zorg en onderwijs. Bedrijfsvoering Vanaf de start van 2012 is met behulp van het project Kompassie gewerkt van primair verantwoorden naar sturen en verbeteren. Daarmee wordt de planning & controlcyclus verbeterd. In samenwerking met de controllers, leidinggevenden en beleidsmedewerkers wordt per kwartaal een management rapportage opgeleverd, die door de betrokken RVE-manager besproken wordt met de aandachtsbestuurder en met de locatieleiders. De management rapportage bevat een aantal indicatoren die centraal zijn afgesproken, waaronder medewerkerstevredenheid, ziekteverzuim, gevoerde jaargesprekken, verloop in de formatieomvang en benutting van het opleidingsbudget. Op het terrein van productiviteit zijn indicatoren benoemd bij leerling/cliënten/oudertevredenheid, exploitatie en resultaten/ opbrengsten van behandeling, zorg en onderwijs.
Reorganisatie binnen De Hoenderloo Groep Voor de provinciaal gefinancierde jeugdzorg van De Hoenderloo Groep is in 2012 decentralisatie van penvoerder Zuid-Holland naar alle provincies en stadregio’s met budgetgarantie aan de orde. Vanaf 2013 vindt behandeling en plaatsing plaats op basis van de vraag en het budget per provincie/stadsregio. Deze beleidskeuzes vanuit de ministeries zijn ingegeven door de wens om de zorg dichtbij huis te organiseren en zal de rol van de gemeenten in de jeugdzorg groter doen worden. Vanaf 2013 maakt het budget van de landelijk werkende instellingen deel uit van de integrale doeluitkering van elke provincie en stadsregio. In juni 2012 werd duidelijk dat De Hoenderloo Groep in de Open Jeugdzorg circa 30% minder financiering voor jeugdzorgplaatsen zou gaan ontvangen in 2013 en circa 25% minder voor Jeugdzorgplus. Door aanpassingen in de management structuur van De Hoenderloo Groep, een herschikking in het aantal en soort groepen en het verbeteren van het relatie management is begin 2013 een situatie ontstaan waarin diverse provincies hun subsidierelatie hebben voortgezet voor zowel de jongeren die in zorg zijn, als ook voor nieuwe aanmeldingen. Voor alle jongeren die op 1 januari in zorg zijn, is de bekostiging van het behandeltraject bij De Hoenderloo Groep in 2013 gegarandeerd. Diverse provincies continueren de subsidierelatie op het niveau van 2012. In sommige provincies werken wij nauw samen met een regionale jeugdzorgaanbieder. Door deze maatregelen is de instroom van het aantal leerlingen vanuit de residentiele voorziening in het Hoenderloo College constant gebleven ten opzichte van vorig jaar.
Facilitaire zaken en huisvesting De ondersteuning van het primaire proces binnen De Hoenderloo Groep wordt uitgevoerd door de Facilitaire Dienst van Pluryn. Gewerkt wordt met service level agreements tussen deze ondersteunende afdeling en de afdelingen Dienstverlening. Binnen de organisatie wordt gewerkt met een P&C cyclus. Periodiek worden voortgangsrapportages opgesteld en besproken waarbij de terreinen Inhoud, HRM en Financiën besproken worden. Er wordt gestreefd naar een balans op alle gebieden.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
39 van 63
Brandveiligheid Alle gebouwen van Pluryn zijn en worden gebouwd/verbouwd volgens vigerende wet-en regelgeving. De omgevingsvergunningen (incl. brandveilig gebruik bouwwerken) zijn verleend, of in aanvraag c.q. behandeling. Alle nieuw geïnstalleerde brandmeldinstallaties met doormelding naar Regionale Alarm Centrale zijn gecertificeerd of gereed voor certificering. De inventarisatie van alle bestaande brandmeldingsinstallaties m.b.t. staat van onderhoud en certificering is in 2012 afgerond. Onderhoudscontracten (incl. certificering) voor brandmeldingsinstallaties op basis van NEN2654 zijn/worden afgesloten met installatiebedrijven. Maandelijks onderhouds- en inspectiewerkzaamheden door OP (opgeleid persoon) worden sinds juli 2012 structureel uitgevoerd. In 2012 is het calamiteitenplan van DHG geactualiseerd en zijn alle medewerkers wederom getraind in de brandoefeningen. Voor de locatie Kop van Deelen (Jeugdzorg plus) zijn alle medewerkers als BHV-er opgeleid, voldoen de gebouwen ruim aan de eisen van de brandweer en worden regelmatig ontruimingsoefeningen gehouden. Tevens is regelmatig contact met de brandweer om de brandveiligheid te bespreken. Ten aanzien van de veiligheid laagspanningsinstallaties, voldoen de meeste locaties van Pluryn nog niet aan de NEN 3140. In de eerste helft van 2013 wordt een aanzet gemaakt om de periodieke inspecties voor de totale Pluryn organisatie te realiseren. Tevens, zullen medewerkers TD in 2013 een opleiding tot VOP (Voldoend Onderricht Persoon) gaan volgen. Legionella Risico inventarisaties en evaluaties, inclusief alle beheersplannen, in het kader van legionella- beheersing, zijn voor alle prioritaire locaties (locaties met verhoogd risico) eind 2012 afgerond. In het eerste kwartaal 2013 wordt een plan van aanpak gemaakt om de vereiste technische en organisatorische maatregelen uit inventarisatie, uit te voeren. De maandelijkse controles en inspecties worden sinds juli 2012 weer structureel uitgevoerd door de medewerkers van de Technische Dienst. Huisvesting De Hoenderloo Groep kent een strategisch vastgoedplan. Hierin worden de komende ontwikkelingen met betrekking tot ons aanbod en de ontwikkeling van de schoolgebouwen meegenomen. De acties hieruit volgend worden uitgevoerd. Risico’s zijn in kaart gebracht en hebben geleid tot interne verbeteracties en intensivering van contacten met ministeries, besturen en organisaties. In de paragraaf risico’s 5.1.5. wordt aandacht aan deze thematiek besteed.
Onderzoek en ontwikkeling De RVE R&D realiseert meerwaarde voor de cliënt 2/jongere en de medewerkers door het samen met cliënten/jongeren, medewerkers van dienstverlenende RVE en externe partners (universiteiten en consortia) uitvoeren van toegepast wetenschappelijk onderzoek zodat cliënten met complexe problematiek optimaal worden ondersteund in deelname aan de samenleving (zelf regie). De resultaten van deze onderzoeken zijn gericht op onderbouwing van en/of doorontwikkeling van bestaande dan wel nieuwe programma’s en interventies, het ontwikkelen van meetinstrumenten, het verbeteren van competenties van medewerkers en het gebruik van technologische innovaties door cliënten en medewerkers. De komende jaren wordt vanuit R&D ingezet op de ontwikkeling van een digitaal platform voor cliënten en verwanten van waaruit ze realtime toegang hebben tot hun individuele plan, zelfmanagement applicaties, psycho-educatie, e-health
2
Waar in dit verslag sprake is van cliënten dient ook jongere gelezen te worden.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
40 van 63
modules en op afstand kunnen communiceren met professionals van Pluryn (bijv. via video conferencing en social media). Een en ander is zichtbaar in het project Zorg 2.0. De vier onderzoekslijnen van de RVE zijn gericht op: 1. Competentiegerichte, open (orthopedagogische) leefklimaten voor cliënten met (L)VG en/of zeer complexe gedragsproblemen; 2. Participatie van cliënten met (L)VG en/of zeer complexe gedragsproblemen (informele ondersteuningsnetwerken, school en arbeidsintegratie); 3. Behandeling van comorbide internaliserende problematiek bij cliënten met (L)VG en/of zeer complexe gedragsproblemen (angst, depressie en trauma behandeling); 4. Behandeling van comorbide verslavingsproblematiek bij cliënten met (L)VG en/of zeer complexe gedragsproblematiek Daarnaast heeft de RVE een belangrijke taak in het bijdragen aan ontwikkeling en implementatie van innovaties in onderwijs en zorg programma’s. Deze innovaties hebben inhoudelijke componenten en gebruikscomponenten (zoals Zorg 2.0 en applicaties). De verantwoordelijkheid die aan R&D wordt toegekend op het terrein van voorgeschreven monitoring van primaire processen, zoals bijvoorbeeld cliënttevredenheidsonderzoeken, wordt in 2013 in toenemende mate overgedragen aan de betrokken RVE’s zelf. R&D blijft echter wel advisering en ondersteuning aanbieden daar waar onderzoek expertise gevraagd is (bijv. keuze voor psychometrische instrumenten, implementatie van ROM systemen en analyse van data in SPSS). Kennisdeling De output van de RVE R&D in 2012 bestond uit 13 publicaties en interne rapportages over cliënttevredenheid (C-toets), leefklimaten en nieuwe interventies, zoals Mindfulness. Tevens levert de RVE een belangrijke inhoudelijke bijdrage door het organiseren van vier innovatie cafés en een inspiratiedag. Tijdens deze bijeenkomsten worden externe partners en interne medewerkers uitgenodigd om baanbrekende en vernieuwende projecten (zoals Inside out, toepassen van e-health en apps) te presenteren. Speerpunten Onderzoek Jeugdzorg In aansluiting op de vier lijnen van onderzoek en de reeds eerder genoemde inhoudelijke speerpunten 2012 zijn de volgende onderzoeken in 2012 voor Jeugdzorg en Jeugdzorgplus in uitvoering geweest. Een aantal onderzoeksprojecten lopen in samenwerking met verschillende onderzoeksinstituten. Ze hebben tot doel om (nieuwe) interventies voor jongeren te evalueren of bestaande interventies te verbeteren. Afgeronde onderzoeken worden besproken door clusterleiders en in teams en leiden tot verbeteracties en plannen. Voorbeelden zijn: Onderzoek naar leefklimaten in samenwerking met Dr. P. van der Helm en Prof. Dr. G.J. Stams dat in 2012 plaatsvond bij 10 leefgroepen (5 in Open Jeugdzorg; 5 in Gesloten Jeugdzorg). In dit onderzoek werd bekeken in welke mate pedagogische principes en handelwijzen worden gehanteerd. Hiervoor zijn jongeren en pedagogisch medewerkers geïnterviewd, en zijn jongeren, behandel coördinatoren en pedagogisch medewerkers gevraagd een uitgebreide vragenlijst in te vullen. Naar aanleiding van dit onderzoek zullen in 2013, waar nodig, verbeteracties worden opgesteld om de hulp aan jongeren te optimaliseren. Tevens is besloten het onderzoek naar alle groepen uit te breiden; Middelengebruik: in 2012 is gestart met een onderzoek naar de omvang van het middelengebruik en de relatie met peer pressure en zelfcontrole. In 2013 zal verder verdiepend onderzoek gedaan
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
41 van 63
worden hoe middelengebruik te minimaliseren en hoe om te gaan met middelengebruik in de behandeling; Internaliserende problematiek: inzicht krijgen in de omvang van internaliserende problematiek (screening) en onderzoek naar de behandeling van internaliserende problemen. Dit speerpunt zal zich in het bijzonder richten op meisjes; De rol van ICT bij innovatie, ondersteuning bij onderzoek, opvoeding van jongeren, het aantrekkelijk maken van onderzoek voor jongeren (verhoging respons) middels het ontwikkelen van bijv. apps is onderwerp van onderzoek en implementatie projecten. Het toepassen van ICT biedt ook de mogelijkheid tot bijv. dagboekstudies, waarbij meer inzicht wordt verkregen in korte termijn effecten.
Voorbeelden van lopende samenwerkingsprojecten die specifiek gericht zijn op Jeugdzorg: Sterker op eigen benen (Henny van Schrojenstein Lantman) Inside out (Academische Werkplaats Jeugd – Internaliserende problematiek & comorbiditeit). Hierin speelt de Focused Routine Care Monitoring (FRCM) een belangrijke rol in het systematisch verzamelen van data. Lectoraat HAN (Prof. P. Embregst) ten behoeve van zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
Behandelaanbod De visie van kansen creëren voor jongeren, waar niemand mee uit de voeten kan, bepaalt in sterke mate de wijze van behandelen. Het gaat in essentie om het versterken van de zelfregie van de jongere. Dit doen wij in een veilige leefomgeving waarin wij jongeren weer motiveren tot het oppakken van hun ontwikkeltaken en (h)erkennen van de competenties en risicofactoren die moeten worden aangepakt. Hiermee doorbreken we een trend van een meer verharde aanpak waarin de focus alleen nog maar ligt op het beheersen van de agressie van jongeren. In plaats daarvan creëren we letterlijk en figuurlijk ruimte voor de jongeren om t e werken aan zijn/haar ontwikkeltaken. Bij de meeste residentiele jeugdzorgaanbieders is in beperkte mate sprake van differentiatie van het behandelaanbod voor jongeren met comorbiditeit, terwijl een specialistische aanpak effectiever is (Harder, Knorth, & Zandberg, 2006). Dit heeft te maken met schaalgrootte. DHG neemt op landelijke schaal jongeren met complexe hulpvragen op waardoor er de mogelijkheid is om differentiaties te maken in specialistische behandellijnen die aansluiten bij de hulpvragen van jongeren en ouders. Tijdens de behandeling analyseren we daarom voortdurend – en diepgaand – wat de kern van specifieke combinaties van problemen is en zoeken we steeds naar nieuwe aanknopingspunten voor behandeling. DHG onderscheidt leefklimaten met accent op behandeling van ODD/CD, sociaal-cognitieve problematiek (ADHD/ASS) en intrapsychische problematiek (angst, depressie, PTSS). Naast een sterk orthopedagogisch klimaat is een stevig behandelprogramma met dwarsverbanden tussen de sectoren Jeugdzorg, GGZ en LVG-zorg noodzakelijk. Het basisprincipe is dat de jeugdzorg gebruik maakt van aanvullend aanbod vanuit de GGZ wanneer psychiatrische expertise noodzakelijk is om belemmerende factoren in het ontwikkel- en leerproces van de jongere op te heffen. Andersom, maakt de GGZ gebruik van het residentiele jeugdzorgaanbod en de expertise op het gebied van orthopedagogische leefklimaten bij ernstige gedragsproblemen, om toe te komen aan behandeling van (ontwikkelings)stoornissen. De implementatie van de GGZ-erkenning binnen DHG verloopt dan ook gestaag in 2012 en zal dat ook blijven in 2013. Alle binnenkomende jongeren worden sinds september 2011 gezien door de psychiater en een groot
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
42 van 63
deel van de productie is contractueel vastgelegd. In 2012 is de in 2011 gestarte PDCA-cyclus verder doorgevoerd en afgerond. Binnen Pluryn werkt DHG bij de ontwikkeling van het behandelaanbod voor jongeren met LVG nauw samen met De Beele, Jan Pieter Heije en De Bolster.
1.9.2. Kwaliteit van Open Jeugdzorg In lijn met de inhoudelijke en strategische speerpunten van 2012 heeft de nadruk gelegen op: Voorbereidingen op de transitie van de Jeugdzorg Start relatiebeheer met provinciën en grootstedelijke gemeenten; Verder uitwerken van externe samenwerkingsverbanden en aansluiten in regionale jeugdzorgketen; Verbeteren van de bedrijfsvoering en het aanleveren van maatwerk gegevens voor opdrachtgevers door het project Kompassie en het analyseren van door gemeenten, subsidiegevers en andere stakeholders gevraagde gegevens; Inzichtelijk gemaakte kostprijstrajecten open jeugdzorg; Realisatie van gegevens op provinciaal niveau. Verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening en de kwaliteitszorg Verbeterde metingen door het verhogen van de respons op ASEBA systematiek, waardoor de kwaliteit van de input wordt verhoogd voor de PDCA-cyclus op doelrealisatie en de mate waarin de problematiek verminderd; Verbinden van integraal trajectplan en individueel handelingsplan jeugdzorg en onderwijs; Systeembegeleiding is een integraal onderdeel van traject; Leefklimaatonderzoek en verbeteractiviteiten naar aanleiding van de rapportages (zie speerpunten Onderzoek Jeugdzorg in vorige paragraaf); Verdere operationalisering en borging van incidentenrapportage; Verbeteracties in procedures bij vermoedens van seksueel misbruik; Voortgaande implementatie van het competentiegerichte werken door middel van basis en vervolgtrainingen. Borging gebeurt op basis van coaching on the job. Binnen de open jeugdzorg werken de groepen met het sociaal competentiemodel waar de medewerkers in getraind worden. Het competentiegericht werken zoals dat binnen Pluryn wordt vorm gegeven is gebaseerd op het boek van Slot en Spanjaard (1999) “Competentievergroting in de residentiele jeugdzorg”. De pedagogisch medewerkers nemen verantwoordelijkheden niet over van jongeren, maar helpen mee aan het vergroten van de competenties. De (leer)doelen van geplaatste jongeren worden gezamenlijk besproken en vastgesteld. Het stellen van prioriteiten ten aanzien van de doelen wordt door of in nauwe samenspraak met de jongeren en hun ouders/verzorgers bepaald. In de benadering wordt vertrouwen in eigen kunnen van de jongeren uitgestraald. Verschillende doelgroepen vragen om verschillende accenten in het competentiegericht werken, hierdoor zijn er accentverschillen waar te nemen op de verschillende behandelgroepen.
Doelrealisatie De Hoenderloo Groep werkt met het Zorgevaluatiemodel om de resultaten van de hulpverlening in kaart te brengen. Dit model voorziet in de prestatie-indicatoren zoals deze door het IPO zijn opgesteld. In 2012
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
43 van 63
ondersteunt R&D de RVE-dienstverlening bij de monitoring van data voor interne en externe verantwoording. Deze informatie wordt aangeleverd aan de provincies en stadsregio’s bij iedere kwartaalrapportage. Binnen de provinciale jeugdzorg zijn onderstaande 4 prestatie indicatoren afgesproken: Doelrealisatie: met alle jongeren wordt gewerkt aan doelrealisatie om hun voortgang te evalueren. De lange termijn doelen worden om de drie maand of half jaar tijdens een behandelplanbespreking geëvalueerd met de jongere en andere betrokkenen. Op de groepen worden regelmatig de werkdoelen samen met de jongeren geëvalueerd. Alle resultaten worden geregistreerd in Care4. In 2011 werden bij 158 jongeren 74% van de doelen deels dan wel geheel behaald en 25% niet behaald. Voor 1% waren de doelen tussentijds vervallen/gewijzigd. Doelen zijn echter nog niet voldoende vergelijkbaar om conclusies te kunnen trekken. Geautomatiseerde uitvraag is eveneens nog niet mogelijk. Evaluatie heeft geleid tot het invoeren van een werkwijze met half gestandaardiseerde doelkaarten in 2013, zodat meer eenduidige conclusies getrokken kunnen worden; Mate van cliënttevredenheid: Elke 2 jaar wordt de cliënttevredenheid over de behandeling bij De Hoenderloo Groep gemeten met behulp van de C-toets. Alle jongeren die in 2012 verblijven binnen de Hoenderloo Groep en hun ouders/verzorgers zijn gevraagd mee te werken aan het onderzoek. Tevens worden exit-vragenlijsten als onderdeel van het Follow-up onderzoek afgenomen bij cliënten na vertrek van De Hoenderloo Groep. Participatie aan het Follow-up onderzoek vindt plaats op basis van vrijwilligheid. De respons loopt ongeveer 3 maanden achter op het moment van vertrek. De responspercentages zijn daardoor in 2012 nog laag (12% voor ouders en 14% voor jongeren). De procedure voor afname van de exit-vragenlijst zal worden losgekoppeld van de procedure voor het Follow-up onderzoek om de respons te verhogen. Wijze van beëindiging hulp: in Care4 wordt de wijze van beëindiging hulp per jongere geregistreerd Mate waarin de ernst van de problematiek verminderd is: in plaats van STEP hebben Bureau Jeugdzorg en de jeugdzorginstellingen veelal gekozen voor afname van de ASEBA (CBCL, YSR en TRF) of de SDQ, omdat deze instrumenten ook bruikbaar zijn bij de behandeling. De Hoenderloo Groep maakt gebruik van de ASEBA; dit is mondiaal gezien het best gevalideerde instrumentarium om zowel externaliserende als internaliserende problemen te screenen. De Hoenderloo Groep maakt van deze instrumenten dan ook gebruik. Gedragsverandering bij jongeren wordt op structurele wijze gemeten bij opname, na 3 maanden en vervolgens elk half jaar. De jongere zelf (Youth Self Report), de ouders/verzorgers en de pedagogisch medewerker (Child Behavior Checklist) en de leerkracht (Teacher Report Form) worden gevraagd om de vragenlijsten voorafgaand aan elke behandelbespreking in te vullen. In samenwerking met de academische werkplaats jeugd (Inside out) wordt naast deze verplichte instrumenten ook door middel van de Focused Routine Care Monitoring (FRCM) meer zicht gehouden op de internaliserende problematiek (angst, depressie, traumareacties), omdat gedragsproblemen een sterke relatie hebben met deze achterliggende problematiek. Follow-up onderzoek Door middel van het follow-up onderzoek worden jongeren driemaal nadat zij bij De Hoenderloo Groep zijn uitgestroomd bevraagd: direct na vertrek, een half jaar na vertrek en anderhalf jaar na vertrek. Het followup onderzoek bestrijkt een aantal belangrijke succesfactoren voor functioneren in de maatschappij. Dit zijn belangrijke doelen van de hulpverlening: Vermindering van gedragsproblemen en algeheel welbevinden;
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
44 van 63
Verbetering van de financiële situatie (afwezigheid van schulden); Afname van contacten met politie en justitie en mate van drugsgebruik; Verbeterde kwaliteit van gezinsrelaties en het sociale netwerk; Commitment aan werk of school en een zinvolle vrijetijdsbesteding.
De rapportage van het follow-up onderzoek over de periode 2003-2010 vindt in maart 2013 plaats.
1.9.3. Kwaliteit van gesloten Jeugdzorg Op de locatie in Deelen worden jongeren met een gesloten machtiging opgenomen. Een plaatsing in de gesloten setting wordt, gelet op de rechterlijke machtiging, vooralsnog gezien als de start van een behandeltraject JeugdzorgPlus. Naast de orthopedagogische basiszorg die op leefgroepen wordt vormgegeven met behulp van het Sociaal Competentie Model, wordt er voor de individuele en gezinsbehandeling zoveel mogelijk gewerkt met interventies die zijn opgenomen in de databank van het NJI (bijv. ART, ERT, Girlswize, Cognitieve Gedragstherapie, EMDR, MDFT). Waar dergelijke interventies niet voorhanden zijn, worden practice based methodieken ingezet (bijv. psychomotore therapie, systeembegeleiding). Daarnaast bestaat de mogelijkheid om jongeren na de opname in de gesloten fase in traject te nemen, gericht op het toekomstperspectief van de betrokken jongeren. Het betreft een capaciteit van 80 plaatsen (bedden) in een gesloten setting. Er zijn circa 100 jongeren in 2012 na de gesloten fase – met een duur van 6-11 maanden- in traject gegaan. Een (residentieel) behandeltraject van een jongere die in een gesloten setting wordt geplaatst bedraagt landelijk gemiddeld 11 maanden, waarna de jongere ambulante vervolgzorg krijgt of doorgeplaatst wordt in een reguliere setting. De Hoenderloo Groep streeft er naar om de fase gesloten binnen dit behandeltraject zo kort mogelijk te houden en jongeren zo snel als mogelijk en verantwoord door te plaatsen in een reguliere (jeugdzorg)setting. Over geheel 2012 bedroeg de gemiddelde plaatsingsduur 220 dagen. Het gemiddelde per kwartaal ten opzichte van dit jaarlijks gemiddelde varieert aanzienlijk van 179 tot 269 dagen. In aansluiting op hetgeen reeds eerder is gesteld ten aanzien van Open Jeugdzorg is in 2012 de focus in de trajectbenadering Jeugdzorgplus gericht op: Doorontwikkeling trajectregie, met onder andere nieuwe functie van trajectregisseur en uitbreiding team trajectregie; Sturen op een integraal trajectplan en individueel handelingsplan jeugdzorg en onderwijs; Doorontwikkeling trajectmonitor; Inbedden van systeembegeleiding als integraal onderdeel van het traject. Start traject betekent start systeembegeleiding; Doorontwikkeling multi disciplinair overleg; Ontwerpen businesscase trajectzorg. Doelen en ontwikkelingstaken Evenals in de Open Jeugdzorg wordt de behandeling van jongeren binnen De Hoenderloo Groep ingezet vanuit het sociaal competentiemodel en richt zich op de ontwikkelingstaken van de jongeren. De individuele leerdoelen worden voor elke jongere apart gekozen en opgenomen in het hulpverleningsplan/trajectplan. Hierbij is de inspraak van de jongere van groot belang. De jongere is immers ‘eigenaar’ van het traject. De jongere (en zijn systeem) formuleert zijn eigen doelen, die met hulp van de behandel coördinator worden omgezet naar concrete en meetbare doelkaarten.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
45 van 63
Regie en verantwoordelijkheidsverdeling De behandel coördinator is de persoon die bij aanmelding van de jongere bij De Hoenderloo Groep, vanuit zijn functie verantwoordelijk is voor het ontwerpen van het traject Jeugdzorgplus. Hij/zij is ervoor verantwoordelijk dat het trajectplan tot stand komt en gerealiseerd wordt. In 2012 is er veel energie gestoken in de positionering van de trajectregisseur. Tijdens het traject zet De Hoenderloo Groep een vaste trajectregisseur in die het traject regisseert, coördineert en bewaakt. De trajectregisseur is zowel op de huidige locaties van DHG werkzaam als in de regio’s van herkomst van de jongeren en heeft goede contacten met de samenwerkingspartners in de regio. Multidisciplinair overleg De invoering van het multidisciplinaire overleg heeft er in 2012 voor zorg gedragen dat we intern integraal werken aan de behandeling van de Jeugdzorg plus populatie. De positionering van het team met trajectregisseurs heeft er voor gezorgd dat de Hoenderloo Groep in 2012 goed gepositioneerd is in de regio Zuid West en dat er zowel op tactisch als operationeel niveau constructieve samenwerkingsrelaties zijn ontstaan. Doel van de MDO’s is gezichtspunten van verschillende disciplines bij elkaar te brengen, te integreren en zodanig naar en met de jongere en ouders/wettelijk vertegenwoordiger te vertalen dat hij/zij verantwoordelijkheid voor het (willen) realiseren van het eigen perspectief kan/kunnen dragen. Monitor JeugdzorgPlus Voordat jongeren in de Monitor Jeugdzorgplus gevolgd worden, komen ze eerst in het Toeleidingssyteem (TLS). Het TLS heeft als doel de toeleiding en plaatsing van jongeren in de Jeugdzorg plus administratief te ondersteunen en zicht te krijgen op de in- door – en uitstroom van jongeren. De plaatsing coördinator van Bureau Jeugdzorg voert de gegevens van de jongere in het TLS in, met bijbehorende kenmerken als start -en einddata machtiging en verblijf, waarna de zorgaanbieder een jongere accepteert. Na acceptatie van de jongere in het TLS, komt de jongere automatisch in de monitor Jeugdzorgplus, waar de jongere opnieuw geaccepteerd moet worden. Het TLS geeft daarmee ook de vrij beschikbare plaatsen binnen de JeugdzorgPlus-aanbieders weer, waardoor matching mogelijk wordt gemaakt met beschikbare en passende plekken (Factsheet Toeleidingssysteem Jeugdzorgplus, Jeugdzorg Nederland). Uit recent in- en extern onderzoek is gebleken dat de doelgroep die wordt opgenomen binnen Jeugdzorg plus problemen laat zien op verschillende domeinen (individu, gezin en omgeving). De mate van comorbiditeit is hoog, ongeveer 70%. Beide bevindingen laten zien dat een multidimensionele aanpak van belang is.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
46 van 63
Alle jongeren die vanaf 1 juni 2012 zijn ingestroomd in de Jeugdzorg plus worden gemonitord middels de Monitor Jeugdzorgplus. Deze wordt vanaf juni 2012 gevuld en daar wordt vanaf het begin van plaatsing de CAP-J en de STEP ingevuld. DHG is de eerste zorgaanbieder in Nederland die gegevens heeft kunnen aanleveren voor meting op tijdstip T3 (een half jaar na uitstroom gesloten fase) van de monitor Jeugdzorg plus. In de volgende figuur wordt duidelijk wat er gemeten wordt op welk meetmoment: Meetmoment Gegevens zonder meetinstrument
Gegevens met meetinstrument
Aanvang verblijf (tot 3 maanden na start) Naam, Postcode en BSN IQ, Geslacht, Geboortedatum Geboorteland vader/moeder Juridische maatregel Datum aanvang verblijf Data machtiging gesloten jeugdzorg Soort aanmelding Leefsituatie vóór JZplus Dagbesteding vóór JZplus Opleidingsniveau vóór JZplus Hulpvorm vóór JZplus Onttrekkingen Perspectief
Einde verblijf
Aard van problematiek (CAP-J)
Aard van problematiek (CAP-J)
Dagbesteding Opleidingsniveau Leefsituatie Hulpvorm tijden JZplus Onttrekkingen Perspectief Reden van beëindiging
Zes maanden na einde verblijf Dagbesteding Opleidingsniveau Leefsituatie Hulpvorm tijdens JZplus Perspectief
Aard van problematiek (CAP-J)
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
Ernst van problematiek (STEP, CBCL) Motivatie jeugdige (VMB) Oudervragenlijst Clienttevredenheid (Exitlijst)
47 van 63
Ernst van problematiek (STEP, CBCL) Motivatie jeugdige (VMB) Oudervragenlijst Clienttevredenheid (Exitlijst)
Motivatie jeugdige (VMB) Clienttevredenheid (Exitlijst)
De behandelaar wordt gevraagd de STEP in te vullen om ook vanuit het perspectief van de behandel coördinator inzicht te krijgen in de afname van de ernst van de problematiek gemeten aan de hand van de CAP-J. Jongeren wordt naast de ernst van de gedragsproblematiek gevraagd naar de behandeling motivatie. Ouders wordt naast hun perceptie over de gedragsproblematiek van hun kind, ook gevraagd naar de opvoedingsbelasting middels de OBVL. De al eerder genoemde meetinstrumenten bij Open Jeugdzorg: de Aseba (CBCL, YSR en TRF) en de klanttevredenheid middels de C-toets worden binnen Jeugdzorgplus eveneens gebruikt. Veel jongeren krijgen tijdens hun verblijf bij De Hoenderloo Groep aanvullende behandeling in het kader van GGZ. Voor tenminste 40% van de afgesloten diagnose behandelcombinaties worden effectmetingen aangeleverd. We meten daarnaast de cliënttevredenheid met de Exitlijst. In 2013 wordt gestart met de jeugdthermometer voor GGZ. Eind 2012 zijn de eerste gesprekken met ketenpartners om na de afgesloten fase ook te monitoren. Door in vervolgfasen van het traject met dezelfde instrumenten te meten zijn we in staat om het gehele traject op individueel niveau inzichtelijk te krijgen. Follow-up Evenals in de Open Jeugdzorg (zie paragraaf 5.1.1) wil DHG graag inzicht krijgen in het maatschappelijk functioneren van jongeren door middel van het follow-up onderzoek. De jongeren worden driemaal nadat zijn bij De Hoenderloo Groep zijn uitgestroomd bevraagd: direct na vertrek, een half jaar na vertrek en anderhalf jaar na vertrek. Het follow-up onderzoek bestrijkt een aantal belangrijke succesfactoren voor het functioneren in de maatschappij: Vermindering van gedragsproblemen; Contacten met politie en justitie en drugsgebruik en anderzijds; Verbeterde kwaliteit van gezinsrelaties en het sociale netwerk; Commitment aan werk of school en een zinvolle vrijetijdsbesteding. De rapportage van het follow-up onderzoek over de periode 2003-2010 vindt in maart 2013 plaats. Inspectie Jeugdzorg In maart 2011 is een gecombineerd Inspectiebezoek van de inspecties Jeugdzorg en Onderwijs uitgevoerd binnen de Jeugdzorgplus met een positief resultaat. Dit onderzoek heeft plaatsgevonden naar het leefklimaat van de jongeren in het kader van stap 2 van het stapsgewijs toezicht kwaliteitskader gesloten Jeugdzorg. De gezamenlijke inspecties geven als eindoordeel dat de samenwerking tussen zorg en onderwijs op de locatie voldoende is en dat de kwaliteit van het onderwijs voor jongeren goed is. In maart 2013 zal een onderzoek worden uitgevoerd conform stap 3 van het toezicht kwaliteitskader gesloten Jeugdzorg. In 2012 is er een melding gedaan bij de Inspectie Jeugdzorg vanwege een vermoeden van seksueel misbruik. In deze zaak is aangifte gedaan bij de politie.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
48 van 63
De Inspectie Jeugdzorg is geïnformeerd en er is een intern onderzoek gedaan. De Inspectie heeft naar aanleiding van het opgestelde verbeterplan de zaak eind 2012 afgesloten.
1.9.4. Vooruitblik naar 2013 Jeugdzorg In de komende beleidsperiode zullen gemeenten de regievoerders worden voor veel vormen van zorg die nu nog onder verantwoordelijkheid van het Rijk en Provincies/stedelijke regio’s vallen. Hoe de contouren van deze transitie uiteindelijk exact getrokken zullen gaan worden is nu nog niet geheel duidelijk. Voor de provinciaal gefinancierde jeugdzorg van De Hoenderloo Groep is in 2012 de financiering via decentralisatie van de penvoerder Zuid-Holland gewijzigd in een directe subsidierelatie met alle provincies en stadsregio’s. De Hoenderloo Groep werkt ook in 2013 voor elke provincie en de 3 stadsregio’s Amsterdam, Haaglanden en Rotterdam. Diverse provincies hebben hun subsidierelatie voortgezet voor zowel de jongeren die in zorg zijn, alsook voor nieuwe aanmeldingen. Voor alle jongeren die op 1 januari 2013 in zorg zijn, is de bekostiging van het behandeltraject bij De Hoenderloo Groep in 2013 gegarandeerd. Met de meeste provincies en stadsregio’s is de subsidierelatie in 2013 gecontinueerd. In de meeste regio’s heeft dit overigens vorm gekregen in een samenwerkingsverband met Bureau Jeugdzorg en de regionale zorgaanbieders, waardoor er beter zicht is op de jongeren die bij De Hoenderloo Groep geplaatst worden. In diverse provincies is in 2012 gewerkt aan een samenwerkingsrelatie met een regionale jeugdzorgaanbieder die vanaf 2013 optreedt als hoofdaannemer, al dan niet alleen voor nieuwe plaatsingen. De tendens blijft dat nadrukkelijk wordt gekozen om jongeren – daar waar mogelijk – in de eigen regio te helpen. Wij zullen als landelijk werkende ‘achtervangvoorziening’ altijd onze meerwaarde moeten aantonen. De Hoenderloo Groep heeft jarenlange expertise in behandeling van jongeren met ernstige (gedrags)problemen. De praktijk wijst uit dat De Hoenderloo Groep een toegevoegde waarde heeft voor jongeren vanwege complexe en heftige problematiek tijdelijk niet (meer) plaatsbaar zijn in bij jeugdzorginstellingen in de regio. Door onze omvang van ruim 200 gespecialiseerde residentiele open plaatsen en 100 trajecten Jeugdzorgplus kunnen wij binnen ons eigen aanbod differentiëren en jongeren met diverse, vaak forse problematiek een passend pedagogisch klimaat en behandeling bieden. De nieuwe ontwikkelingen noodzaken ons om goede afspraken te maken met plaatsende instanties en collega-instellingen. De gezamenlijke ambitie is dat De Hoenderloo Groep in beeld komt als er aanwijzingen zijn dat een jongere in zijn/haar zorgtraject baat heeft bij een intensieve specialistische behandelsetting. Behandeling bij De Hoenderloo Groep is dan ook meer en meer onderdeel van een zorgtraject dat start en meestal ook eindigt in de regio van herkomst. Een goede inbedding in de regionale infrastructuur biedt ook kansen voor de positie van De Hoenderloo Groep als landelijke specialistische voorziening wanneer de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg in 2015 naar gemeenten gaat. Jeugdzorgplus De Hoenderloo Groep biedt ook in 2013 Jeugdzorg plus voor jongeren uit Rotterdam, Haaglanden en ZuidHolland. Incidenteel worden jongeren uit ander regio’s geplaatst. De periode 2013 en 2014 willen wij vooral gebruiken om naar een gelijk speelveld toe te groeien met andere Jeugdzorgplus aanbieders. Voor ons staat vooral de ontwikkeling en implementatie van de trajectaanpak centraal. Alle Jeugdzorgplus aanbieders zijn uitgenodigd om business cases in te dienen waarbij minimaal 20%
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
49 van 63
in trajecten moet worden vormgegeven. De Hoenderloo Groep heeft de beweging van bedden naar trajecten al eerder ingezet, en sluit aan op de landelijke ontwikkelingen met behoud van de trajectaanpak voor de gehele doelgroep. De afspraak met het ministerie van VWS is dat De Hoenderloo Groep in 2013 honderd jongeren laat starten in een traject Jeugzorgplus. Daarnaast reserveren we één plaats gesloten voor crisisopnames en time-out. Een traject start altijd met een gesloten opname, maar de beperkende maatregelen worden per jongere, zo snel als mogelijk en verantwoord, opgeschort of beëindigd. Dat betekent dat deze jongeren, wanneer dat verantwoord is, een deel van hun traject in een open setting kunnen vervolgen. In samenspraak met Bureau Jeugdzorg en de collega-instellingen in de regio wordt gewerkt naar het toekomstperspectief thuis of een traject naar zelfstandigheid. Als dat niet mogelijk is, wordt gezocht naar een (netwerk)pleeggezin of een vervolgtraject in de regio. Voor 2013 wordt door De Hoenderloo Groep in samenspraak met VWS gewerkt met een tijdelijke trajectdefinitie. Landelijk is er overleg tussen de brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland en het ministerie over de trajectaanpak binnen de Jeugdzorgplus. De Hoenderloo Groep neemt deel aan dit overleg en zal zich te zijner tijd ook conformeren aan de afspraken die landelijk worden gemaakt ten aanzien van de trajectdefinitie, randvoorwaarden enzovoorts. Afspraken over monitoring en andere zaken rondom de verdere doorontwikkeling van de trajectaanpak zullen zoveel mogelijk via de landelijke brancheorganisatie gemaakt worden. Binnen De Hoenderloo Groep zijn processen inzichtelijk gemaakt en zijn afdelingen ingericht om tijdig de juiste informatie te kunnen genereren en verwerken. Dagprogrammering Voor zowel de Jeugdzorg als de Jeugdzorgplus wordt de dagprogrammering en de continue roostering vanaf februari 2013 ingevoerd. De bijkomende –verdiepte-inhoudelijke en pedagogische samenwerking tussen pedagogisch medewerkers en docenten op de schoollocaties van het Hoenderloo College is daar in een belangrijk aandachtspunt. Noodzaak voor specialistische zorg Het uitplaatsen van jongeren na een plaatsing bij De Hoenderloo Groep gaat lang niet altijd makkelijk, omdat er niet veel alternatieven zijn voor deze jongeren. Dit maakt dat wij als De Hoenderloo Groep voor deze uiterst kwetsbare groep nog steeds hard nodig zijn. Wij zullen daarom actief onze input leveren bij discussies over de bijdragen de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Wij pleiten ervoor dat er meer duidelijkheid komt over de financiering van specialistische zorg door (samenwerkende) gemeenten, zoals gesloten jeugdzorg, zorg voor jongeren met een beperking en ook de specialistische zorg zoals die door De Hoenderloo Groep wordt geboden. Het is van belang dat de vraag naar gespecialiseerd hulpaanbod voor jongeren met complexe zorgvragen binnen De Hoenderloo Groep in beeld blijft en beantwoord wordt.
1.9.5. Risicobeheersing (Pluryn en DHG) Marktontwikkelingen De hervorming van de langdurige (AWBZ) zorg; de transitie en transformatie van de jeugdzorg; de invoering van de participatiewet en de wet op het passend onderwijs zijn belangrijke ontwikkelingen die ingrijpende gevolgen zullen hebben voor Pluryn.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
50 van 63
Het kabinet wil de AWBZ vanaf 2015 ingrijpend hervormen. Alleen de zwaarste, langdurige zorg wordt dan nog vergoed. Lichtere vormen van AWBZ-zorg gaan naar gemeenten of worden geregeld via de zorgverzekering. De extramurale begeleiding en dagbesteding en deels de persoonlijke verzorging gaan over naar de Wmo. Alle zorg voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking tot 18 jaar wordt onder de nieuwe Jeugdwet gebracht en zorgzwaartepakketten (ZZP) 1 tot en met 4 worden gefaseerd geëxtramuraliseerd: De resterende AWBZ wordt omgevormd tot een landelijke voorziening voor verblijfs-cliënten met een ZZP 5 en hoger. Al deze maatregelen gaan gepaard met budgetkortingen. In de nieuwe Jeugd wet gaat de bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid voor een groot aantal voorzieningen, inclusief de gespecialiseerde zorg naar gemeenten. Deze transitie gaat gepaard met inhoudelijke vernieuwing. Gemeenten zetten in op een transformatie, waarbij de nieuwe zorg voor jeugd wordt opgezet volgens andere manieren van denken en handelen. Dit moet leiden tot een effectievere hulpverlening en een afnemende vraag naar specialistische en residentiële zorg. Gemeenten kunnen vanaf 2015 zelf bepalen met welke zorgaanbieder zij zaken willen doen. In de Participatiewet voegt het kabinet de Wet werk en Bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong samen. Een Wajong-uitkering dan alleen nog mogelijk voor mensen die helemaal niet meer kunnen werken (‘volledig en duurzaam arbeidsongeschikt’). Wie nog wel kan werken, valt dan onder de Participatiewet. Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zullen met een loondispensatie maatregel zoveel mogelijk aan de slag gaan bij een regulier werkgever. Kinderen met een handicap of gedragsproblemen hebben recht op een passende onderwijsplek. Dat kan in het speciaal onderwijs. Of met extra begeleiding op een gewone school. Er komt er een nieuw stelsel voor passend onderwijs. Dit verplicht scholen een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit betekent dat er minder beroep gedaan wordt op het huidige speciaal onderwijs. Voor Pluryn kunnen deze ontwikkelingen tot gevolg hebben dat 35% van de huidige inkomsten onzeker wordt. Het is dan ook de uitdaging voor de komende jaren om dit marktaandeel te behouden.
Risicobeheersing De uitgevoerde risicoanalyse heeft een aantal belangrijke risico’s in beeld gebracht: Cultuur Risico De cliënt voldoende centraal stellen Interne controle Risico Onvoldoende focus op sturen en verbeteren en realiseren strategische doelstellingen en cliënt doelen Personeel
Maatregelen Zelfregie als thema; Scholing docenten en medewerkers; Zorgprogramma’s. Maatregelen Kompassie; Optimaliseren centrale controlfunctie.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
51 van 63
Risico Potentie om medewerkers binnen te halen, te belonen en te behouden;
Maatregelen Kweekvijvertraject; Samenwerking onderwijs; Werkplein; Gezondheidsmanagement. Martkontwikkelingen – wijzigingen in financiering Jeugdzorg Risico Maatregelen Decentralisatie Jeugdzorg Aanpassing strategie; (JZ, JZ+ en LVG). Capaciteit Samenwerking met opdrachtgevers; wordt onzeker. Versterken relatiebeheer. AWBZ Risico LVG gaat naar jeugd wet. Capaciteit afhankelijk van gemeentelijk beleid Terugloop extramurale productie i.v.m. decentralisatie.
Maatregelen Aanpassing strategie; Aanpassing Lange Termijn Huisvestingsplan; Intensieve samenwerking Jeugdzorg en LVG; Afstemming met gemeenten in de regio.
Ontwikkelen van scenario’s.
Extramuraliseren van ZZP 1 t/m 4. Onderwijs Risico Passend Onderwijs. Bekostiging van landelijk opererende cluster IV scholen in residentiële voorziening zal door terugloop aantal intramurale jongeren Aanzienlijk verminderen.
Maatregelen Herziening onderwijsaanbod; Bestuurlijk overleg; Overleg met Inspectie van Onderwijs; Uitbouw van landelijke activiteiten; Bestuurlijk overleg.
Incidentenregistratie jeugdzorg De Hoenderloo Groep heeft in 2012 door middel van incidenten en calamiteiten analyses onderbouwde verbeteracties geformuleerd. Hierdoor wordt de kwaliteit van zorg structureel geëvalueerd en waar nodig verbeterd. De procedure afwijkingen en corrigerende maatregelen is erop gericht deze afwijkingen te signaleren, op te lossen en er van te leren als organisatie. Daarnaast is deze procedure bedoeld voor cliënten, medewerkers en andere betrokkenen om verbetervoorstellen aan te dragen ter verbetering van de kwaliteit. Begin 2012 is er veel aandacht geweest voor de registratie, de definities, de structuur en de structurele evaluatie van de incidenten. Met name de structurele evaluatie op incident op team- en locatieniveau heeft geleid tot verbetermaatregelen. Het resultaat is dat er meer eenduidig geregistreerd wordt op incidenten
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
52 van 63
en dat incidenten worden nabesproken tijdens diensten en tijdens team overleggen. In de teams worden incidenten maandelijks verzameld door de clusterleider en in multidisciplinaire setting (behandel coördinator, clusterleider en pedagogisch medewerkers) geëvalueerd. De volgende acties zijn uitgezet na de laatste (okt 2012) incidentenrapportage” Bijscholing van medewerkers op meidengroepen op het onderwerp automutilatie en daarbij behorende werkwijze; Opsplitsen van een groep; Investeren in een goede voorlichting van pedagogisch medewerkers als het gaat om de toediening van medicatie; Doorontwikkeling basistraining sociaal competentiemodel met coaching on the job (uitrol vindt plaats in 2013).
1.9.6. Klachten Klachten De Hoenderloo Groep spant zich in om open en zorgvuldig om te gaan met klachten en feedback van cliënten. Vanuit het “Klachtenreglement voor cliënten van De Hoenderloo Groep” worden alle klachten in zowel de Open Jeugdzorg als in de Jeugdzorgplus behandeld door een externe onafhankelijke klachtencommissie. De externe onafhankelijke klachtencommissie bestaat uit een: voorzitter, gedragswetenschapper, jurist, arts, psychiater en een lid gekozen door de Jongerenraad. Deze mensen zijn onafhankelijk en niet werkzaam bij De Hoenderloo Groep. De Hoenderloo Groep heeft een externe vertrouwenspersoon. Bij deze vertrouwenspersoon kunnen jongeren praten over problemen of zaken waar ze mee zitten. De vertrouwenspersoon kan ook ondersteunen bij het indienen van een klacht. Zij is onafhankelijk en werkzaam bij het AKJ (Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg). De werkwijze van de externe onafhankelijke klachtencommissie en de vertrouwenspersoon is vastgelegd in reglementen, procedures en folder voor cliënten. De Clientvertrouwenspersoon De Hoenderloo Groep heeft een externe vertrouwenspersoon. Bij deze vertrouwenspersoon kunnen jongeren praten over problemen of zaken waar ze mee zitten. De vertrouwenspersoon kan ook ondersteunen bij het indienen van een klacht. Zij is onafhankelijk en werkzaam bij het AKJ (Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg). Het AKJ heeft landelijk afspraken gemaakt met cliëntvertrouwensfuncties van provinciale organisaties. De werkwijze van de externe onafhankelijke klachtencommissie en de vertrouwenspersoon is vastgelegd in reglementen, procedures en folders voor cliënten. Daarnaast is een cliëntvertrouwenspersoon in dienst van Pluryn. Deze vervult geen andere cliëntgerichte taken. Haar vaste standplaats ligt geografisch centraal binnen het gebied waar Pluryn actief is. Veel tijd is besteed aan voorlichting over de functie vertrouwenspersoon. Daarnaast heeft de cliëntvertrouwenspersoon de opleiding tot vertrouwenspersoon afgerond en is actief in twee landelijke netwerken voor cliëntvertrouwenspersonen. Klachtencommissie Jeugdzorg Bij de externe klachtencommissie kan een klacht worden ingediend over alles wat De Hoenderloo Groep, of een persoon die werkzaam is voor De Hoenderloo Groep, heeft gedaan of nagelaten.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
53 van 63
De commissie bestaat uit acht leden, waarvan 4 juristen, één gedragswetenschapper, een lid op voordracht van de jongerenraad en de voorzitter. De commissie krijgt vanuit DHG ondersteuning van een ambtelijk secretaris en een secretariaatsmedewerker. Zij dragen zorg voor de verslaglegging, de interne communicatie, het up-to-date houden van het beleid en de archivering. DHG heeft aangegeven een klacht als gratis advies te zien. De klachtencommissie heeft de mogelijkheid om bij bemiddeling of bij een uitspraak na behandeling in een hoorzitting ook aanbevelingen te doen. De commissie probeert daarbij terughoudend te zijn met aanbevelingen over aanscherping dan wel uitbreiding van procedures en protocollen. Veelal gaat het toch om attitude, communicatie en inleven in de belevingswereld van de jongeren en ouders en/of de focus te houden op het uitgezette perspectief voor jongeren. Jongeren van DHG kunnen op eigen verzoek bijgestaan worden door de vertrouwenspersoon van het Adviesen Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ). Om zicht te houden op ieders werkzaamheden heeft de commissie regelmatig overleg met de vertrouwenspersoon van het AKJ. In 2012 heeft de commissie 130 klachten in behandeling genomen. Ten opzichte van 2011 betekent dit een stijging van het aantal klachten; in 2011 werden er 107 klachten door de commissie behandeld. Van deze 130 klachten zijn 117 klachten ontvankelijk verklaard. Hiervan zijn alsnog 31 klachten door de jongeren zelf ingetrokken. Voor 36 klachten zijn in totaal 14 hoorzittingen georganiseerd. Voor 35 klachten is een bemiddelingsgesprek georganiseerd. Hierbij is een lid van de commissie aanwezig bij het gesprek en is het doel om tijdens het gesprek tot een gezamenlijke oplossing te komen. De commissie is voor 6 klachten een nader onderzoek gestart over de toedracht waarover de klacht is ingediend. Twee klachten zijn aangehouden, dit wil zeggen dat de commissie het dossier niet sluit, omdat de jongere is weggelopen. Voor 7 klachten kon de commissie snel concluderen dat klager geen belang heeft bij tussenkomst van de commissie, maar dat de klacht op een andere wijze kon worden opgelost, bijvoorbeeld door een gesprek op de groep. Wijze van behandeling
Ingetrokken Hoorzitting
Totaal aantal 31 klachten
36
Bemiddeling
Onderzoek door de commissie
Uitwisselings -gesprek
35
6
1
AanGeen houden belang bij tussen komst 1 7
TOTAAL
117
De klachtencommissie categoriseert de aard van de klachten, waarbij aansluiting is gezocht bij KWIS en de C-toets. KWIS en de C-toets worden gebruikt voor het meten op de dimensie klantgerichtheid. Door de informatie uit de klachtenregistratie daarop aan te laten sluiten kan beter bijgedragen worden aan de kwaliteit van de zorg.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
54 van 63
De categorieën die gehanteerd zijn: Bejegening Informatie Professionaliteit Accommodatie Continuïteit Resultaat Dit geeft voor 2012 het volgende beeld:
Vergeleken bij het vorige jaar is er forse verbetering zichtbaar op de categorie informatie. De categorieën bejegening en professionaliteit hebben in 2013 extra aandacht nodig. Bij de categorie bejegening kunnen klachten betrekking hebben op onder andere niet rechtvaardig behandelen of niet houden aan afspraken, niet serieus nemen door groepsleider, ongelijke behandeling of onvoldoende respect voor privacy. Bij de categorie professionaliteit kunnen klachten betrekking hebben op zoekgeraakte kleding en eigendommen, het onterecht of onjuist toepassen van de beperkende maatregel vasthouden vastpakken, te weinig aandacht voor jongeren of onvoldoende planmatige hulpverlening en begeleiding en veiligheid.
1.9.7. Personeelsbeleid en kwaliteit van het werk Het HRM-beleid van Pluryn is gericht op het optimaal investeren in het persoonlijk talent en op het bewerkstelligen van een actieve houding van onze medewerkers t.a.v. de strategie van Pluryn. Hierbij draait het om het scheppen van een situatie waarbij medewerkers in staat worden gesteld en gestimuleerd om naar vermogen bij te dragen aan de strategische keuzes en daarmee ook hun persoonlijke ontwikkeling vorm te geven. Het Pluryn-concept ‘zelfregie’ is daar een belangrijke schakel in.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
55 van 63
Competentie- en loopbaanontwikkeling Het doel is competentie- en loopbaanontwikkeling een integraal onderdeel te laten zijn van het HRMinstrumentarium. Dit past bij de bedrijfsfilosofie van ‘zelfregie’ van medewerkers en cliënten. In 2012 heeft het Werkplein binnen Pluryn verder vorm gekregen. Hierdoor is het beter mogelijk medewerkers intern te herplaatsen. Goed gekwalificeerd personeel is noodzakelijk voor goede dienstverlening. Nieuw personeel wordt getoetst aan de hand van een vereist opleidingsniveau/kwaliteitskader. Uiteraard dienen alle nieuwe medewerkers een recente Verklaring Omtrent Gedrag te kunnen overleggen. Personeel reeds werkzaam bij De Hoenderloo Groep wordt verplicht om scholing te volgen om minimaal aan de basiskwalificaties te voldoen. Binnen Jeugdzorg Om een goed basisklimaat op de groep neer te zetten hebben de leefgroepen minimaal twee pedagogisch medewerkers A (HBO niveau). Daarnaast moeten pedagogisch medewerkers een aantal trainingen hebben gevolgd: Professionals zijn geschoold in de juridische kaders Professionals zijn getraind in mentaal/fysieke weerbaarheid Professionals zijn getraind in sociaal competentiemodel Professionals zijn getraind in medicatie Het scholingsaanbod blijkt uit onderstaand overzicht: Training Sociaal Competentiemodel
Juridische kaders Open Jeugdzorg De-escalerend werken Medicatiegebruik Middelen Introductietraining Intervisie clusterleiders MD-traject clusterleiders MBO-kwalificatie HBO-kwalificatie Overige individuele opleidingen BHV Inschrijving niet verplichte modules
Programma Eén daags basisprogramma voor elke medewerker Plan maken in samenwerking met Behandeling voor borging volgens programma Pluryn Aanpassing aanbod training op protocol handboek Verdere implementatie training Driedelig programma voor elke medewerker Aansluiten op digitale training Pluryn “voorbehouden handelingen” Training voor nieuwe medewerker Training voor nieuwe medewerker Train de trainer-programma Training integraal management Doorlopend individueel traject Individuele trajecten Divers Doorlopend programma Levensboek Gesprekstechnieken DAGG-deskundige
In 2012 zijn twee medewerkers van DHG gestart met de ontwikkeling van het management potentieel via deelname aan het “kweekvijverproject”.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
56 van 63
Veiligheid van medewerkers Pluryn hecht grote waarde aan een veilige werkomgeving voor haar medewerkers. Zoals genoemd is een integriteitsbeleid opgesteld, waarin een uitgangspunt is dat iedere medewerker een rolmodel is, enerzijds voor de jongeren en anderzijds voor collega’s. Het integriteitsbeleid heeft het doel medewerkers bewust te maken van de risico’s die het werken met deze doelgroep met zich meebrengt. Er zijn een aantal randvoorwaarden opgesteld om preventie mogelijk te maken: Openheid en veiligheid: een voorwaarde voor het voorkomen van ongewenst gedrag is een sfeer van openheid en veiligheid. Het is een inspanningsverplichting voor medewerkers om hieraan te werken en dit te waarborgen. Aandacht voor het probleem: er zal aandacht besteedt moeten worden aan ongewenst gedrag. Dit betekent dat in teambesprekingen, werkoverlegvormen en andere besprekingen, aandacht geschonken moet worden aan deze problematiek, door hierover te praten vóórdat een dergelijke situatie zich voordoet. Aannamebeleid medewerkers: de protocollen op dit gebied worden bij indiensttreding overhandigd, nieuwe medewerkers ondertekenen bij indiensttreding een verklaring dat ze deze hebben ontvangen en zullen lezen. Incidentenregistratie: ongewenste intimiteiten worden gezien als incident. De klachtenregeling ongewenste omgangsvormen geeft aan hoe en waar medewerkers met hun klacht over (seksuele) intimidatie of ander ongewenst gedrag van anderen, terecht kunnen (Pluryn). Binnen De Hoenderloo Groep worden ongewenste intimiteiten gezien als incident volgens de incidenten- en calamiteitenregistratie (SG5). Deze registratie meldt ook bijna-incidenten (OS). volgens de incidenten- en calamiteitenregistratie (SG5). Deze Onveilige situaties worden als vast punt besproken in het teamoverleg en werkoverleg. Deze registratie meldt ook bijna-incidenten (OS). Deze Onveilige situaties worden als vast punt besproken in het teamoverleg en werkoverleg. Ondernemingsraad: in de Centrale Ondernemingsraad wordt bij de bespreking van de arbeidsomstandigheden ook het punt van ongewenst gedrag tussen medewerkers onderling meegenomen. Medewerkers hebben de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij een onafhankelijke klachtencommissie, hier wordt naar verwezen vanuit de verschillende protocollen. Op basis van een analyse van het ziekteverzuim en gesprekken met medewerkers en leidinggevenden zijn in 2012 een aantal verbetermaatregelen doorgevoerd om de veiligheid te vergroten, waaronder het verbeteren van gebouwen en installaties voor betere contactmogelijkheden bij noodzakelijke assistentie rond incidenten met jongeren. Momenteel wordt een Quick Scan uitgevoerd gericht op verbetering van beleid bij agressie en geweld. Dit moet – naast de aanvullende gerichte aandacht die dit met zich meebrengt voor het thema - resulteren in een verbeterplan op cluster-/leefgroepniveau. Tevens is DHG aangesloten bij het Prikpunt om in geval van prik-, spat- of snijletsel adequate stappen te kunnen zetten. Er is in 2012 een Bedrijfsopvangteam geïntroduceerd voor verbetering van de opvang van medewerkers die geconfronteerd zijn met incidenten tijdens uitoefening van het werk.
Medewerkersraadpleging In het 2e deel van 2010 heeft er een medewerkerstevredenheidsraadpleging plaats gevonden binnen Pluryn. In het najaar 2012 is opnieuw een Medewerkertevredenheidsonderzoek uitgezet. De resultaten zijn begin 2013 gepresenteerd. Uit het overzicht van de behaalde scores op de hoofdonderwerpen van onderzoek blijkt
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
57 van 63
dat de totale organisatie op bijna alle onderwerpen hoger scoort dan andere instellingen. Wel zijn er verschillen te constateren per Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE).
Uit het onderzoek komen per RVE aandachtspunten naar voren, die met ieder team apart besproken worden in maart 2013. Ieder team ontwikkelt vervolgens samen met de RVE-manager verbeteracties.
Inzetbaarheid personeel In 2012 is een geautomatiseerd roostersysteem binnen meerdere locaties van Pluryn geïmplementeerd. In 2013 wordt dit systeem binnen DHG ingevoerd met incorporatie van de ervaringen uit 2012. Duurzame inzetbaarheid. Ook in 2012 is verzuimaanpak en duurzame inzetbaarheid een belangrijk thema geweest op de HR-agenda van Pluryn. In 2012 zijn daarom meerdere workshops georganiseerd met als doel gezondheidsbevordering en stoppen met roken. Tevens zijn cursussen Mindfulness georganiseerd.
Personeelsomvang en verzuim Kerngegevens De kerngegevens van het totale concern Pluryn zijn in onderstaande tabellen uitgesplitst naar de 3 scholen en het onderdeel De Hoenderloo Groep.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
Medewerkers
PHG
58 van 63
Pluryn /
DHG
Overig aantal medewerkers in dienst
3.649
2.977
gemiddeld aantal fte
2.759
2.174
Hoenderloo
Bolster
College 488
Tarcisius school
85
53
46
84
51
39
44,94
42,49
44,50
8,84
9,55
9,12
3
10
4
14
6
1
3,65%
2,37%
6,06%
410 gemiddelde leeftijd
39,91
39,60
gemiddelde duur dienstverband Beschikbaarheid en verloop
7,31
7,43
instroom pers in loondienst
829
708
39,74 5,93
104 uitstroom pers in loondienst
718
619 78
Personeelsinformatie verzuim% totaal pers in loond. 5,83%
5,70%
7,38%
De verzuimcijfers bij het onderdeel Jeugdzorg zijn in zijn totaliteit gedaald van 9,33% naar 7,38%. Deze cijfers zijn nog te hoog. Er is inmiddels een meer gedetailleerde analyse gemaakt naar groepen om oorzaken in beeld te krijgen en verbeteracties in te zetten.
Arbeidsomstandigheden In februari 2012 is er gekozen voor een vernieuwing van het Arbobeleid (Kennis Verbinding en Borging). In dit beleid kiest Pluryn/DHG ervoor om de kennis van Arbo te borgen in de lijn door herkenbaar aan te sluiten bij de RVE structuur en het integraal management van de organisatie. De nadruk van het Arbo beleid ligt daarbij op preventie. De verbinding tussen de projectleider preventie, preventiemedewerker fysieke belasting en de BHV organisatie is van belang om Arbo integraal vorm te geven. Hierbij gaat Pluryn uit van de kracht en ontplooiingsmogelijkheden van haar medewerkers om gezamenlijk een sterke en gezonde organisatie te vormen, waarbij duurzame inzetbaarheid centraal staat. In 2012 heeft de Arbeidsinspectie Pluryn/DHG bezocht. Op de terreinen van werkdruk, roosteren en het beschermen van medewerkers voor de gevolgen van Agressie en Geweld heeft de inspectie geconstateerd dat er nog op onderdelen onvoldoende borging was. Zowel het nieuw ingezette beleid als de opmerkingen van de Arbeidsinspectie hebben geleid tot een plan van aanpak dat in 2013 verder zijn beslag krijgt. In september 2012 is een projectleider preventie aangesteld om het beleid uit te voeren en verder te ontwikkelen.
Voortvloeiend uit het Arbo beleid zijn de volgende zaken ter hand genomen: Het voorbereiden van de opleiding Aandacht Functionarissen Arbo. Dit zijn uitvoerende medewerkers die worden opgeleid om de RI&E welzijn uit te voeren en plannen van aanpak te maken om geconstateerde risico’s terug te brengen tot aanvaardbare proporties. Dit in samenwerking met het RVE management. Voor de kosten van het opleiden is een subsidie aanvraag voorbereid. De risico inventarisatie en evaluatie gebouwen en terreinen is opnieuw vorm gegeven en wordt vanaf 2013 uitgevoerd door het Hoofd Inkoop & Veiligheid, tevens Hoofd BHV.
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
59 van 63
De samenwerking tussen de projectleider preventie en de medewerker fysieke belasting is geïntensiveerd en krijgt in 2013 verdere praktische invulling. De voorlichting over Hepatitis B is geactualiseerd. Iedere nieuwe medewerker krijgt bij aanstelling informatie en het aanbod om zich te laten vaccineren tegen Hepatitis B. De registratie hiervan is op orde. In het eerste kwartaal van 2013 wordt een inhaalslag gemaakt om de registratie van de al werkzame medewerkers te voltooien. De invoering van Afas dient hiervoor afgerond te zijn. Eind 2012 is besloten om het systeem van MIP meldingen kritisch te bekijken, gebleken is dat niet iedere RVE de huidige systematiek beheerst. Dit wordt in 2013 verder op management niveau uitgewerkt. Er is een voorstel gemaakt voor een algemene gedragscode voor cliënten en bezoekers waarin ruimte is voor specifieke afspraken op RVE en cliënt niveau. Dit ligt ter aanvulling en goedkeuring bij het management en het bestuurssecretariaat.
RI&E In 2012 zijn op meerdere locaties (Werkenrode, Kemnade en Winckelsteegh) van Pluryn RI&E’s uitgevoerd. In het najaar 2012 is binnen DHG een verbetertraject ingezet om een gezonde inrichting van de werktijden en een betere naleving van de arbeidstijdenwet te bewerkstelligen. Hiertoe zijn de diensttijden heroverwogen en nieuwe diensttijden opgesteld die beter aansluiten bij de wettelijke kaders. Eind 2012 is een aanvang gemaakt met de implementatie. Nadere aandacht is nog vereist voor de toepassing van de pauzes, aangezien op leefgroep veelal sprake is van zogenaamde geconsigneerde pauzes. In februari 2013 zal hier gericht onderzoek naar worden gedaan. Vertrouwenspersoon Voor Pluryn (incl. de Hoenderloo Groep) geldt dat de Vertrouwenspersoon Ongewenste Omgangsvormen niet dezelfde is als de Vertrouwenspersoon voor cliënten, bewoners en ouders. De Vertrouwenspersoon kan worden gezien als een hulpconstructie om ongewenst gedrag te helpen voorkomen of beperken. Medewerkers kunnen een beroep doen op deze persoon indien andere acties geen veranderingen tot gevolg hebben. Medewerkers kunnen voor de hiervoor genoemde belastende arbeidsomstandigheden een beroep doen op de Vertrouwenspersoon. Niet expliciet door de wetgever genoemd, maar wel vaak aanleiding voor contact met een Vertrouwenspersoon, is de onheuse bejegening door een collega of leidinggevende (soms door de melder benoemd als pesten, intimidatie of verbale agressie): Ongewenst gedrag is gedrag dat als zodanig wordt ervaren. Maatgevend is dus niet hoe het gedrag is bedoeld, maar hoe dat door de ander wordt ervaren. Er waren in 2012 twee meldingen die door de klagers werd gezien als een ongewenste omgangsvorm zoals bedoeld in de wet en waarvoor zij een formele klacht wilden indienen. Eén formele klacht is ingediend bij de Klachtencommissie. Hiervan is ook melding gedaan bij de werkgever. Hoewel de Vertrouwenspersoon de klager waarschuwde voor het (zeer waarschijnlijk) niet ontvankelijk zijn van de klacht, heeft deze de klacht wel doorgezet. De klacht werd formeel niet ontvankelijk verklaard. In 2012 zijn er 17x andersoortige klachten gemeld bij de Vertrouwenspersoon. Het merendeel van deze klachten (10x) gaan over bejegening door de direct leidinggevende. Vanuit de Hoenderloo-groep kwamen enkele meldingen betreffende ongewenst, agressief gedrag van een leidinggevende (1x) en seksueel
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
60 van 63
intimiderend gedrag van collega’s (2x). Ook werd de veiligheid genoemd (2x), omdat het inwerken te beperkt vorm wordt geven en het beveiligingssysteem te beperkt is. Inmiddels is het alarmeringssysteem binnen de locatie gesloten Jeugdzorg van de Hoenderloo Groep verbeterd en aangepast. De conclusie is dat het aantal meldingen relatief gering is indien het wordt afgezet tegen het totaal aantal medewerkers van Pluryn. Er zijn ook geen formele klachten behandeld door een Klachtencommissie. De klachten zijn redelijk divers en lijken niet terug te voeren te zijn op een bepaald thema binnen Pluryn. Gevoerd beleid inzake beheersing van uitkeringen na ontslag De RVE –manager van de Tarcisiusschool en de Bolster en de directeur DHG en het Hoenderloo College zorgen in overleg met de locatieleiding en (indien nodig) externe deskundigen er voor dat zorgvuldig omgegaan wordt met de ontslagprocedure. Bekeken wordt of de termijnen goed gehanteerd worden en of er een goede instroomtoets is wanneer ontslag plaats moet vinden. Indien nodig wordt juridische hulp ingezet om de zorgvuldigheid van de te voeren procedures te waarborgen. In 2012 is het bestuur door het zorgvuldig ontslagbeleid niet aansprakelijk gesteld voor uitkeringen na ontslag.
1.9.8. Financieel beleid (Pluryn en DHG) Pluryn: Pluryn heeft het boekjaar 2012 is afgesloten met een positief resultaat van € 5,2 miljoen. Nagenoeg alle financiële ratio’s laten een verbetering zien ten opzicht van het jaar 2011. Een uitzondering hierop vormt de ratio solvabiliteit. Deze daalt van 23,15% naar 21,72%. Dit komt voort uit de sterke stijging van het totale vermogen en wordt vooral veroorzaakt door: - de sterke stijging van de omzet bij de AWBZ is er een ‘vordering vanwege financieringstekort’ ontstaan van ruim € 15 miljoen. - de realisatie van een ambitieus investeringsprogramma. In de jaren 2010 t/m 2013 wordt er voor ruim € 100 mio. geïnvesteerd in huisvesting voor onze cliënten. Het investeringsprogramma loopt zowel financieel als qua planning conform planning. De Hoenderloo Groep: Bij het opstellen van de jaarrekening 2011 was de continuïteit van DHG een belangrijk onderwerp. De financiering van de Rabobank was direct opeisbaar door het grote verlies in het boekjaar 2011. In 2012 is een grote omslag gemaakt en het boekjaar 2012 is afgesloten met een positief resultaat van € 646.000 (2011: negatief resultaat €4,2 miljoen). Naast het ombuiten van het negatieve resultaat is de omzetdaling van € 45,9 miljoen naar € 42,8 miljoen opgevangen door kostenbesparingsprogramma’s en een uitgevoerde reorganisatie. Voor de komende jaren verwachten wij een verdere daling van de omzet in combinatie met een dalende formatie en materiele kosten. De marges komen in de komende jaren sterk onder druk te staan. Vanaf december 2012 staat De Hoenderloo Groep niet meer onder bijzonder toezicht door de Rabobank. De Rabobank heeft wel hypotheek gevestigd op het volledige onroerend goed van De Hoenderloo Groep. Daarbij is op 1 februari 2013 het bouwkrediet omgezet in twee nieuwe leningen. Hiermee is de liquiditeitspositie van De Hoenderloo Groep voor de komende jaren geborgd. Voor de komende jaren staan er geen grote investeringen gepland. Gezien de uitdagende marktontwikkelingen, zoals de transitie jeugd, is het afstoten van vastgoed meer realistisch. Het streven is om binnen 3 jaar een solvabiliteit van 15% te realiseren. Dit
Jaarverslag 2012 | 25/03/2013 | De Hoenderloo Groep
61 van 63
wordt grotendeels gerealiseerd door het verlagen van het balanstotaal en geringe positieve exploitatieresultaten. Kentallen Solvabiliteit (eigen vermogen / totaal vermogen) Liquiditeit (current ratio)
2012 9,72% 51,91%
2011 7,02% 13,20%
De administratie is in 2012 voor het eerst gevoerd in het nieuwe software pakket Afas. Vanaf 2013 wordt ook de personeels- en salarisadministratie in Afas gevoerd. In 2013 wordt de functionaliteit verder uitgebouwd en wordt in het eerste kwartaal van 2013 business intelligence uitgerold: Pluryn Kompas. Hiermee krijgt het management een verbeterd hulpmiddel om nog meer tot sturen en verbeteren te komen. Vanaf 1 januari 2013 wordt het personeelsplanningspakket Aysist van Ayton operationeel binnen de organisatie. De planning & control cyclus is in 2012 verder verbeterd door het structureel voeren van financiële kwartaalgesprekken tussen management en Raad van Bestuur en het uitbouwen van de verantwoordelijkheden van het middenmanagement. In de kwartaalgesprekken is ook risicomanagement als agendapunt geïntroduceerd. Voor verdere financiële informatie verwijzen wij naar de jaarrekening 2012 (deel 2 van het jaarverslag).