Infectieziekten Milieu & Hygiëne
Ja a rv e r sl a g A GZ 2 0 1 1
OGGz
Inhoud Inhoudsopgave
Team Infectieziekten 1
Algemene Infectieziekten
2
Reizigerszorg
3
Soa/Sense
4
TBC
Team Milieu & Hygiëne 1
Medische Milieukunde
2
Technische Hygiënezorg
3
Forensische Geneeskunde
4
Toezicht Kinderopvang
Team OGGZ 1
Centrale Toegang
2
Meldpunt Vangnet & Advies
3
Opschalingsmodel Almere
4
Outreach team
5
Procescoördinatie Antilliaanse risicopersonen
6
Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden
7
Urgenten
8
Crisiswoning
AGZ
Algemene Gezondheidszorg
V oorw o or d Graag presenteer ik u hierbij het inhoudelijke jaarverslag 2011 van de afdeling AGZ van de GGD Flevoland. De afdeling AGZ bestaat uit drie teams, te weten het team Infectieziekten, het team Milieu & Hygiene en het team OGGz. De drie teams hebben hun eigen doelgroepen, samenwerkingspartners en doelstellingen. In voorgaande jaren was u gewend het jaarverslag in een boekje opgestuurd te krijgen. Wij zijn daarvan afgestapt en bieden u het jaarverslag van de afdeling in zijn totaliteit digitaal aan. Naar gelang uw interesse kunt u via hyperlinks het gewenste onderdeel opzoeken en lezen. Mede namens de teamleiders en alle medewerkers van de afdeling AGZ wens ik u veel leesplezier.
Herman Fortuin, arts M&G hoofd afdeling Algemene Gezondheidszorg
Inhoud
Inhoud Team Infectieziekten
Algemene Infectieziektebestrijding
3.3.2
Kenmerk cliënten
1.1
Algemeen
3.3.3
Consulten naar leeftijd
1.1.1
Kwaliteit
3.3.4
Geslacht en seksuele voorkeur
1.1.2
Formatie
3.3.5
Woongemeente
1.2
Meldingsplichtige infectieziekten
3.3.6
Herkomst
1.2.1
Meldingen per gemeente
3.3.7
Redenen voor komst
1.2.2
Meldende instanties
3.3.8
Vindpercentages
1.3
Prikaccidenten
3.3.9
Chlamydia en gonorroe
1.4
Meldingen door instellingen
3.4
Aanvullende seksuele gezondheid
1.4.1
Maag- en darmaandoeningen
3.5
Abortusspreekuur
1.4.2
Huiduitslag
3.6
Landelijk vaccinatieprogramma hepatitis B-risico
1.4.3
Luchtwegaandoening
1.5
Projecten
3.7
Conclusie
1.6
Conclusie
3.7.1
Jongeren
groepen
3.7.2
Jonge MSM
Reizigerszorg
3.7.3
Bereik in Flevoland
2.1
Algemeen
3.7.4
Samenwerking met afdeling Jeugdgezondheidszorg
2.1.1
Kwaliteit
2.1.2
Formatie
TBC
2.2
Cliënten aantallen en vaccins
4.1
Algemeen
2.3
Vakantiebestemmingen
4.2
Personeel
2.4
Verdeling per spreekuurlocatie, geslacht
4.3
Samenwerking
en leeftijd
4.4
TBC regulier
2.5
Verstrekte recepten en vaccins
4.5
TBC MRU
2.6
Conclusie
4.5.1
COA
4.5.2
DJI
Soa Sense
4.5.3
GGD
3.1
4.5.4
Incidentele opdracht
Kwaliteit
3.2
PR en voorlichting
3.2.1
Jongeren
3.2.2
Allochtonen
3.2.3
MSM
3.2.4
Prositutie
3.3
Curatieve soabestrijding
3.3.1
Aantal consulten
Algemene
Algemene Infectieziektebestrijding
Al g e m en e I n f e c tie z ie k te be strijding 1.1 Algemeen
Door het in gebruik nemen van een nieuw software-
Het taakgebied Algemene Infectieziektebestrijding
pakket is de surveillance een stuk overzichtelijker
(AIZ) heeft in 2011 de banden met de interne en
geworden en zijn de taken en verantwoordelijkheden
externe partners aangehaald. Het netwerk is hierdoor
beter te verdelen. Ondanks extra inspanningen om
versterkt wat het aantal Infectieziektemeldingen ten
meer gezondheidswerkers te vaccineren tegen met
goede is gekomen.
name hepatitis B bleef het aantal gevaccineerden achter bij de planning. Dit had wellicht te maken met
In samenwerking met het taakgebied Technische
het geringe aantal personeelsmutaties binnen de ge-
Hygiënezorg is nader beleid gemaakt op het gebied van
zondheidszorg.
zwemwaterkwaliteit en legionella (in water). De personeelsleden van AIZ nemen actief deel aan
1.1.1 Kwaliteit
externe overleggen en zijn momenteel voorzitter van
Tijdens de maandelijkse werkoverleggen en de
het Provinciale Overleg Infectieziekten.
wekelijkse “Keek op de Week” werd de stand van zaken voor wat betreft de infectieziekten goed in kaart
Met GGD Gooi en Vechtstreek zijn overleggen geweest
gebracht, waarna het beleid erop aangepast werd.
over het gezamenlijk uitvoeren van de 24/7-diensten
De HKZ hercertificering werd wederom met glans en
voor zowel AIZ als het Actiecentrum van de GHOR. De
zonder (kritische) tekortkomingen doorstaan.
werkafspraken en sociale kaart zijn uitgewisseld en op elkaar afgestemd. De enige hindernis, tot op heden, is
1.1.2 Formatie
dat er nog geen overeenstemming is over bereikbaar-
Het taakgebied AIZ bestond in 2011 uit een arts (in
of beschikbaarheiddienst voor zowel AIZ als voor het
totaal drie artsen voor de 24/7 achterwacht) en drie
actiecentrum van de GHOR.
verpleegkundigen. Het taakgebied werd ondersteund door administratief medewerkers in het callcenter.
Het in 2010 geïntroduceerde werkplan, waarin werd uitgewerkt hoe de 9 deeltaken beter uitgevoerd kunnen
1.2 Meldingsplichtige infectieziekten
worden, werd in het verslagjaar gebruikt om overzicht
Het schema op de volgende pagina (Bron 1) bevat de
op de geplande activiteiten te houden.
gemelde ziekten in 2011 aan GGD Flevoland. De meldingen zijn gedaan door de diagnosticerende artsen en/
Door het ontbreken van een landelijke duiding waar-
of laboratoria in de regio.
mee de bij de GGD gegeven hepatitis B vaccinaties in de omgeving van de besmette cliënten gedeclareerd
Opgemerkt moet worden dat Nieuwe influenza H1N1
konden worden is er in het verslagjaar geen verdere
gaande het jaar 2011 uit de A ziekten lijst is verwij-
uitvoering gegeven aan de korte keten hepatitis B.
derd. Opmerkelijk is dat bij sommige ziekten er een
Hierdoor werd verwijzing, naar bijvoorbeeld de huisarts,
duidelijk geslachtsverschil voorkomt. Bij kinkhoest zijn
noodzakelijk. Het risico bij doorverwijzing is dat er
de vrouwen duidelijk oververtegenwoordigd. Ook is dit
niemand is die bewaakt of de omgeving van de cliënt
te zien bij hepatitis B echter hier zijn het de mannen
zich al dan niet laat testen en indien nodig vaccineren.
die meer gemeld zijn.
Hierbij is het risico op verspreiding van hepatitis B groot. Om de regie bij de GGD te leggen is het noodza-
Het is duidelijk dat er in 2011 meer ziekten gemeld zijn
kelijk dat er, na de landelijke duiding, contracten wor-
dan in 2010, dit hoeft echter niet in te houden dat er
den afgesloten met de verzekeraars zodat de serologie
ook meer ziektegevallen waren, het al of niet inzetten
en de vaccinatie bij de omgeving van de cliënten door
van laboratoriumdiagnostiek en meldgedrag (ondanks
de GGD wel vergoed wordt.
meldverplichting) van de individuele arts bepalen mede het aantal gemelde ziekten.
Bron 1. Meldingen
2007
2008
2007
2009
2008
2010
2009
2011
2010
2011
A Pokken
A Pokken
A Pokken
A Pokken
A Pokken
A Polio
A Polio
A Polio
A Polio
A Polio
A SARS
A SARS
A SARS
A SARS
A SARS
A Nieuwe influenza (H1N1)
A Nieuwe influenza (H1N1)
A Nieuwe influenza (H1N1)
A Nieuwe influenza (H1N1)
A Nieuwe in (H1N1)
B1 Difterie
B1 Difterie
B1 Difterie
B1 Difterie
B1 Difterie
B1 Pest
B1 Pest
B1 Pest
B1 Pest
B1 Pest
Kinkhoest
Nieuwe influenza (H1N1)
Hepatitis B
Van 2007 t/m 2011 zijn kinkhoest en hepatitis B het meest voorkomend. Met name in 2009 is nieuwe influenza (H1N1) prominent. Bekijk hier de exacte aantallen van meldingsplichtige infectieziekten
1.2.1 Meldingen per gemeente
Uitgaande van onderstaande bron (Bron 2) kan gezegd
Hieronder wordt aangegeven hoeveel meldingen er per
worden dat er het vaakst meldingen binnen komen uit
plaats bij de GGD binnenkomen. Allereerst het absolute
Zeewolde en de minste meldingen uit Lelystad. Ook hier
aantal vervolgens het aantal inwoners per plaats in 2011
weer, deze meldingen zijn deels afhankelijk van het voor-
en als laatste het aantal meldingen berekend per 100.000
komen van de ziekten in een bepaalde plaats, de ingezette
inwoners, zodat de plaatsen met elkaar kunnen worden
diagnostiek en het meldgedrag van de diagnosticerende
vergeleken.
artsen.
Bron 2. Meldingen per gemeente 2011 Almere Lelystad
Meldingen
Inwoners
Per 100.000
129
190655
68
35
75111
47
Zeewolde
23
21106
109
Dronten
39
40164
97
NOP
33
46253
71
Urk
12
18678
64
AZC / Elders Subtotaal TBC afdeling GGD Totaal
8 279 35 314
391967
1.2.2 Meldende instanties
nemen om verdere verspreiding van de ziekte zowel
Hieronder een overzichtje van de eerst meldende
binnen als buiten de instelling te voorkomen.
instanties. In de nieuwe wetgeving staat dat zowel de
In 2011 is 26 keer een melding gedaan bij de GGD.
behandelende arts als de betrokken microbioloog (lab) een
In 2010 was dit 19 keer en in 2009 was dit 27 keer.
melding moet doen. 1.4.1 Maag- en darmaandoeningen Men zou verwachten een even groot aantal artsen als
13 keer was er een verzorgingshuis (4) of verpleeghuis
laboratoriummeldingen terug te zien in onderstaande tabel.
(9) waar men kampte met bewoners en verzorgenden met
Dit is niet het geval. De oorzaak hiervan kan liggen in het
klachten van maag en darmen (braken en diarree).
feit dat de GGD de artsen benadert na een melding van het
In 7 gevallen is de diagnose NORO-virus gesteld door
laboratorium nog voordat de arts zelf gemeld heeft. Hierna
middel van kweek van ontlasting. De huizen zijn in de
zal dan geen melding meer volgen van de (huis)arts.
meeste gevallen goed op de hoogte en zijn ten tijde van de melding al volop bezig hygiëne maatregelen te treffen en medicatie (diuretica, laxantia) bij de getroffen patiënten
Bron 3. Oorspronkelijke, of eerste bron van de melding Huisartsen
19
Ziekenhuisspecialisten 8 GGD Flevoland 18 Laboratoria 228 Verloskundigen 0 Scholen 0 Kinderdagverblijven 0 AWBZ-instellingen
0
Arbo-artsen 0 Overige 6
1.3 Prikaccidenten In 2011 zijn in totaal 86 prik/bijt accidenten bij de GGD gemeld. Bij de meeste accidenten betrof het een vrouw als risico drager. De meeste meldingen kwamen uit Almere. In het merendeel der gevallen gaat het om een prikaccident welke direct te maken heeft met het bepalen van een bloedsuiker of het toedienen van insuline uitgevoerd door een medewerker in de thuiszorg of in een instelling. 1.4 Meldingen door instellingen (artikel 26 meldingen) Volgens de Wet Publieke Gezondheid heeft het hoofd van een instelling, waar kwetsbare populaties verblijven of samenkomen voor één of meer dagdelen per etmaal, de verplichting om een ongewoon aantal zieken te melden bij de GGD. De ziekten die gemeld moeten worden zijn onder andere diarree, geelzucht, huidaandoeningen of andere ernstige aandoeningen van vermoedelijk infectieuze aard gevonden bij cliënten of personeel. Het melden heeft als doel de GGD in de gelegenheid te stellen de situatie te laten onderzoeken en eventueel maatregelen te laten
aan te passen. Vier keer kregen we melding van diarree in een kinderdagverblijf. Eén keer betrof het een rota-virus en drie keer een onbekende verwekker. Ook hier werden hygiënemaatregelen en wering geadviseerd, waarna de uitbraken snel uitdoofden. 1.4.2 Huiduitslag Van de kinderdagverblijven kregen we vijf keer huiduitslag gemeld; waterpokken (1), krentenbaard (2) en hand-voetmondziekte (1) en onbekend (1). De diagnose werd in alle gevallen klinisch gesteld door de betreffende huisartsen van de peuters. Er werd geen laboratoriumdiagnostiek gedaan. Op een basisschool speelde de vijfde ziekte, zonder dat er zwangere onderwijzers waren. Vanuit een instelling voor verstandelijk beperkten kregen we het bericht dat twee begeleiders en een bewoonster last hadden van jeuk en huidafwijkingen. De huisarts had klinisch de diagnose scabiës gesteld. Op verzoek van de GGD werd de index (een begeleider) door een dermatoloog voor diagnostiek en advies gezien. De scabiësmijt kon bij hem niet onder de microscoop worden gevonden. De verdenking scabiës was hoog. Alle 15 bewoners en vijf begeleiders kregen Loxazol lotion voorgeschreven en alles werd schoongemaakt. Twee weken later had niemand meer huidafwijkingen. 1.4.3 Luchtwegaandoening Op twee kinderdagverblijven speelden problemen van hoesten en koorts. Eén keer was het RS-virus de oorzaak en op het andere kinderdagverblijf bleef de diagnose onbekend.
Bron 4. Meldingen door instellingen Instellingen
Maag-darm
(aantal in Flevoland)
aandoening
Instelling voor verstandelijk beperkten Kinderdagverblijf
Huiduitslag
Luchtweg
1 4
Basisschool
Totaal
aandoening 5
1 2
1
11 1
Verzorgingshuis
4
4
Verpleeghuis
9
9
Ziekenhuis Totaal
17
7
2
26
1.5 Projecten
1.6 Conclusie
In 2011 is in april en mei het project “Teken en Lyme”
2011 was een relatief rustig jaar op het gebied van de
uitgevoerd. Naast PR in lokale bladen, het verspreiden
infectieziekten. Er waren geen grote uitbraken. Het aantal
van foldermateriaal en informatie op de GGD website is
meldingen nam toe ten opzichte van het jaar 2010. Dit
de doelgroep wandelaars actief opgezocht en voorgelicht
kan te maken hebben met de investeringen die door de
tijdens wandel- en trimevenementen in de hele provincie.
personeelsleden zijn gedaan in de samenwerking met de
Naast foldermateriaal kregen de wandelaars ook een
ketenpartners. Hierdoor is wellicht meer diagnostiek
tekentang uitgereikt.
ingezet en/of meer gemeld.
Reizigers
Reizigerszorg
2.1 Algemeen
Het aantal begrootte consulten werd ruimschoots gehaald.
Het taakgebied Reizigerszorg heeft de aanbevelingen uit het
In totaal zijn 10.565 cliënten gezien tegenover de verwacht-
plan van aanpak van 2010 uitgevoerd om zo te komen tot,
te 10.000. Dit ondanks financiële en politieke crises in de
tenminste, een sluitend financieel resultaat. Deze financiële
wereld waardoor de potentiële cliënten wellicht minder snel
nullijn werd mede dankzij de grote inspanningen en flexi-
op reis gaan. Al met al een fantastisch resultaat!
biliteit van het personeel al in november behaald. Hierdoor eindigde het financiële jaar positief waardoor het taakgebied
2.1.1 Kwaliteit
Reizigerszorg een belangrijk aandeel heeft geleverd aan
In het verslagjaar is eveneens veel aandacht besteed aan
de verplichte bezuinigingen. Vanaf het verslagjaar kan het
de kwaliteit van zorg. De verpleegkundigen behaalden de
taakgebied geheel zelfstandig zonder financiële bijdrage
verplichte bij- en nascholingspunten en aan het eind van het
vanuit het gemeentegeld draaien.
verslagjaar waren alle verpleegkundigen geregistreerd reizigersverpleegkundigen. De arts heeft alle verpleegkundi-
Een belangrijk onderdeel van het plan was het in kaart bren-
gen beoordeeld tijdens het spreekuur door gebruik te maken
gen en daarmee ook beheersen van de kosten. De verpleeg-
van het intercollegiale toetsingsformulier. Daarnaast is
kundige inzet is daardoor nog verder geoptimaliseerd. De
tijdens het werkoverleg meer tijd en aandacht besteed aan
relatief hoge inkoopprijzen van de vaccins werden verlaagd
het bespreken van casuïstiek. Naast de werkoverleggen is in
dankzij een nieuwe aanbestedingsprocedure. De overhead-
2011 tweemaal casuïstiek besproken met de verpleegkundi-
kosten zowel intern als extern werden teruggebracht tot
gen van GGD Gooi en Vechtstreek.
het noodzakelijke en onverwachte stijgingen van de kosten
De procedures en werkinstructies zijn geëvalueerd en op
werden niet zomaar geaccepteerd.
kleine punten bijgesteld. In 2011 doorstond het taakgebied met glans de HKZ certificatie.
Een ander onderdeel van het plan van aanpak was het ideeën opdoen bij collega GGD’en over een efficiëntere aan-
2.1.2 Formatie
pak waarbij meer cliënten bereikt worden. Hiertoe zijn de
Het taakgebied Reizigerszorg bestond in 2011 uit een arts
GGD’en in Drenthe, Zwolle, Nijmegen en Brabant bezocht.
(in totaal vier artsen voor de achterwacht), vijf verpleegkun-
Conclusie was dat GGD Flevoland het goed doet met uitge-
digen en twee doktersassistentes. Zonder achterwacht gaat
breide PR en ruime openingstijden van het callcenter. Dit
dit om 2,44 FTE. Het taakgebied werd ondersteund door
laatste is gelijk ook een forse kostenpost waarbij afgevraagd
administratief medewerkers in het callcenter en achter de
moet worden of hierbij geen schaalvergroting toegepast
balie.
moet worden. Verder hebben enkele GGD’en originele projecten om bepaalde doelgroepen aan te spreken en is de verdeling van de werkzaamheden onder de disciplines zeer gevarieerd. Deze projecten en verdeling zullen in 2012 nader bestudeerd worden. Het medische vaccinatiespreekuur in het Flevoziekenhuis is na de proefperiode beëindigd, er bleken geen nieuwe cliëntenpopulaties aangeboord te worden, waardoor het spreekuur te veel investering kostte. In goed overleg met de internist/infectioloog is besloten het spreekuur op deze locatie te beëindigen. Het contract met de software leveranciers is voor een jaar verlengd, potentiële nieuwe leveranciers konden onvoldoende helderheid verschaffen over de compleetheid van het pakket. In 2012 zal dit regionaal verder onderzocht worden. In afwachting van de landelijke ontwikkelingen op het gebied van directe declaratie naar de zorgverzekeraars zijn geen nieuwe stappen op dit pad gezet.
2.2 Bezoekersaantallen en vaccins
Uit Bron 5 hiernaast valt af te lezen dat de bezoeken van
In 2011 is ondanks het doorzetten van de economische crisis
nieuwe cliënten van het jaar 2011 niet erg afwijken van
een stabiel tot goed reizigersjaar gedraaid. De bezoekersaan-
het jaar 2010. Beide jaren geven een bezoekersaantal van
tallen lagen iets hoger dan in 2010. Het aantal gegeven
rond de 7000. Nieuwe cliënten zijn mensen die voor een
vaccins was iets lager dan in 2010.
nieuwe reis bij de GGD komen voor een reizigersadvies. Ook het aantal herhalingsconsulten is redelijk stabiel in beide jaren en ligt rond de 33%. Herhalingsconsulten zijn
Bron 5. Productiecijfers (cumulatief) 18000
consulten van cliënten die langskomen om vervolg te ge2010
16000
ven aan een serie vaccinatie zoals hepatitis B vaccinaties, DTP vaccinaties of hepatitis A vaccinaties.
14000 12000 Aantal vaccinaties
10000
Nieuwe cliënten
8000
Herhalingsconsulten
6000
alvorens een hoge bescherming mag worden verwacht. Zoals uit voorgaande is te verwachten, gaat ook het verstrekte aantal vaccins van beide jaren redelijk gelijk op
4000
en bedraagt in 2011 16.275 en in 2010 16.555 eenheden.
2000 0
Hier kan de serie bestaan uit twee of drie vaccinaties
Het totaal aantal bezoekers was in 2011 10.565, in 2010 kwartaal 1
kwartaal 2
kwartaal 3
was dit 10.377. Zoals elk jaar kent ook 2011 een hoog- en
kwartaal 4
een laagseizoen. Zoals in Bron 6 is terug te zien, kwam
18000
2011
16000
door de late zomervakantie het hoogseizoen langzaam op gang en liep lang door tot halverwege augustus.
14000 12000 Aantal vaccinaties
10000
Nieuwe cliënten
8000
Herhalingsconsulten
6000 4000
1800 1600
2000 0
Bron 6. Aantal bezoekers vaccinatiespreekuren 2010 en 2011
1400
kwartaal 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4
1200 1000 800 600 400 200 0
jan
feb
mr
apr
mei
juni 2010
juli
aug
2011
sept
okt
nov
dec
2.3 Vakantiebestemmingen Hoewel er jaarlijks kleine verschillen zijn in bestemmingen lijkt de bestemmingskeuze redelijk stabiel. De meest populaire landen voor bezoekers van de spreekuren van GGD Flevoland zijn Turkije, Indonesië, Suriname, Egypte en Thailand. Bron 7. De 10 meest populaire vakantiebestemmingen in 2010 en 2011 2011
2010 Bestemming
Aantal reizigers
Bestemming
Aantal reizigers
1.
Turkije
1200
1.
Indonesië
2.
Indonesië
1087
2.
Egypte
997
3.
Suriname
878
3.
Turkije
992
4.
Egypte
774
4.
Suriname
753
5.
Thailand
530
5.
Thailand
571
6.
India
344
6.
China
328
7.
China
338
7.
India
313
8.
Zuid Afrika
316
8.
Zuid Afrika
305
9.
Kenia
247
9.
Kenia
291
238
10. Ghana
10. Ghana
1175
251
2.4 Verdeling per spreekuurlocatie, geslacht en leeftijd
Verder valt op dat de gezinnen met kinderen maar een klein
Tijdens het verslagjaar werden spreekuren gehouden op
deel van de cliëntenpopulatie vertegenwoordigen. Het lijkt
GGD locaties in Almere, Lelystad en Emmeloord. Daarnaast
erop dat deze gezinnen minder vaak naar landen reizen waar-
is gedurende enkele maanden een medisch spreekuur
voor vaccinaties noodzakelijk zijn.
gehouden in het Flevoziekenhuis in Almere. Een ruime meerderheid van de cliënten bezocht de reizigersspreekuren bij
De jongeren en 40-plussers vormen een groot deel van de
de GGD locatie in Almere. Opvallend is dat het aantal vrou-
cliëntenpopulatie. Zij hebben over het algemeen meer te
welijke cliënten hoger ligt dan het aantal mannelijke
besteden en hebben meer mogelijkheden om verre reizen te
cliënten. Vanaf de leeftijd van 65 jaar ligt het aantal mannen
maken.
hoger dan vrouwen. Bron 8. Aantal consulten naar leeftijd en geslacht Flevoland Totaal 1800 1600 1400 1200 1000
Vrouwen
800
Mannen Totaal
600 400 200
90 - 94
85 - 89
80 - 84
75 - 79
70 - 74
65 - 69
60 - 64
55 - 59
50 - 54
45 - 49
40 - 44
35 - 39
30 - 34
25 - 29
20 - 24
15 - 19
10 - 14
5-9
0-4
0
Bron 9. Verstrekte recepten en vaccins 2011 per gemeente Noordoostpolder
DTP
Lelystad
Almere
Hepatitis A volwassenen
De meeste voorkomende recepten en vaccins zijn DTP en hepatitis A volwassenen
Bekijk hier de exacte aantallen van verstrekte recepten en vaccins per gemeente
2.5 Verstrekte recepten en vaccins
2.6 Conclusie
60% van het totaal aantal reizigers dat gevaccineerd werd
Het verslagjaar 2011 was een stabiel tot goed reizigersjaar.
in 2011 door de GGD Flevoland, heeft GGD Almere als
Zowel het aantal cliënten als het aantal gegeven vaccins
vaccinatielocatie bezocht. Het aandeel van de gevaccineer-
bleef stabiel ondanks de financiële crisis. De kosten zijn
de reizigers in Lelystad was 30% en in Emmeloord 10%.
echter afgenomen door een efficiëntere manier van
Voor overige producten geldt hetzelfde percentage voor
werken.
drie vaccinatielocaties.
S oa Sense Soa Sense
Vanuit de Wet Publieke Gezondheid (WPG) is inzicht in het vóórkomen en de collectieve bestrijding van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) als taak aan de GGD toegewezen. Daarnaast heeft de GGD een belangrijke taak in het voorkómen van soa door het organiseren van collectieve preventie. Het taakgebied Soa Sense houdt zich daarom met vier deeltaken bezig: 1.
Het inzicht verkrijgen in het vóórkomen van soa, ongewenste zwangerschappen, abortus, seksueel geweld.
2.
Het geven van voorlichting over soa en veilig vrijen.
3.
Het voorkómen van verdere verspreiding door middel van vroege opsporing en behandeling en begeleiding bij partnerwaarschuwing.
4.
Het creëren van een aanbod van hulpverlening voor laagdrempelige aanvullende seksuele gezondheidszorg, in aanvulling op de curatieve gezondheidszorg.
3.1 Kwaliteit
Er zijn rozen, gadgets en condooms uitgereikt aan leerlingen
In het verslagjaar zijn door een kwaliteitswerkgroep binnen
van ROC’s Almere en Lelystad. De valentijnskaart van Sense
het taakgebied de procedures en werkinstructies rondom het
is aan alle scholen en jongeren buurthuizen in Flevoland
Soa spreekuur beschreven, na de eerste interne audit is een
ter beschikking gesteld. Tijdens Bevrijdingsfestival Almere
nieuwe indeling gemaakt waarin de preventie activiteiten
en Free Festival hebben de jongeren van het Sense promo-
beter tot zijn recht kwamen. In april 2012 komt het taakge-
tieteam gadgets en condooms uitgedeeld aan bezoekers.
bied Soa Sense in aanmerking voor certificering.
Op initiatief van jongeren zelf zijn er tijdens een bijzondere
Tijdens het verslagjaar heeft de Inspectie voor de Gezond-
campagne op de Meerpaaldagen in Dronten condooms en
heidszorg navraag gedaan over de individuele voorlichting
gadgets uitgedeeld.
Soa-preventie en aanvullende curatieve Soa-bestrijding met
In 2011 zijn er meer dan in voorgaande jaren seksuele
betrekking tot de asielzoekers binnen Flevoland. Asielzoe-
voorlichtingslessen gegeven op ROC’s in Almere, Emmeloord
kers kunnen, net als andere inwoners van Flevoland, terecht
en aan VMBO klassen in Lelystad. In het verslagjaar zijn ook
op de spreekuren. Hiermee voldoet GGD Flevoland aan de
jongerenbuurthuizen in Lelystad meerdere malen bezocht
eisen zoals gesteld in onderdeel IV van het takenpakket PGA
door Soa Sense verpleegkundige en de PR medewerker. Jon-
2009-2011.
gerenhulpverleners waren daarbij vooraf geïnformeerd over
Alhoewel het taakgebied in 2011 klaar was voor certifice-
het aanbod van Soa Sense spreekuren bij GGD Flevoland.
ring, is besloten om de certificering uit te stellen tot 2012
In juni is er door middel van toiletreclame geadverteerd
zodat alle taakgebieden van infectieziekten in één keer
in Almere. Bij aanvang van studiejaar 2011-2012 zijn op
gecertificeerd kunnen worden.
twee middelbare scholen in Almere de scholieren over Soa Sense spreekuren geïnformeerd met een screensaver op
3.2 PR & Voorlichting
waterkoelers. Daarnaast zijn er sponsorcondooms en flyers
Het taakgebied Soa Sense heeft in 2011 de collectieve
ter beschikking gesteld aan Almeerse opvangcentra voor
preventie, gefinancierd vanuit gemeentegeld, van onderaf
jongeren, jongerenbuurthuizen in Almere en Lelystad, de
opgebouwd. Er zijn maar liefst 25 voorlichtingsbijeenkom-
jeugdagenten in de Noordoostpolder en Jongeren Informatie
sten voor scholen en instellingen en twee voor huisartsen
Punt (JIP) Almere.
georganiseerd. Er is een groot netwerk opgebouwd met
Mede dankzij deze acties en actieve benadering van de pers,
(organisaties op het gebied van) de doel-/risicogroepen. Er
is er veel aandacht besteed aan Soa Sense in Flevoland.
is veel afstemming tussen de afdeling Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en het taakgebied geweest.
Voorlichtingsactiviteiten & Outreach activiteiten
Met name de zelforganisaties op het gebied van allochtonen
In 2010 is voor het eerst gewerkt met jaarplannen om col-
kwamen in 2011 in het voetlicht door de afronding van het
lectief risicogroepen voor Soa te bereiken en voor te lichten.
project “bevordering seksuele gezondheid allochtonen”. Dit
Naar aanleiding van de conclusies van het jaarverslag 2009
project heeft veel allochtonen bereikt met feesten, audities,
zijn de volgende doelgroepen bepaald: jongeren, allochto-
theaterstukken en andere originele bijeenkomsten. Veel
nen, MSM en prostituees.
initiatieven worden in 2012 vanwege groot succes verder uitgerold, waardoor het project nog vele jaren effect zal
3.2.1 Jongeren
hebben.
Collectieve preventie is een belangrijk onderdeel van Soa Sense. In 2011 zijn er voorlichtingen gegeven op onder
PR
andere ROC’s en jongerencentra in Lelystad en Almere. In-
Het onder de aandacht brengen van maatregelen om soa
teractieve lessen op het voortgezet onderwijs en campagnes
en/of ongewenste zwangerschap te voorkomen en/of te
van Soa Aids Nederland sloegen goed aan bij de jongeren.
bestrijden en het bespreekbaar maken seksualiteit zijn de
Om niet alleen de jongeren in Almere en Lelystad te berei-
belangrijkste doelstellingen in de PR activiteiten van het
ken, is in de loop van 2011 de focus ook meer verlegd naar
taakgebied Soa Sense van GGD Flevoland. In 2011 is er op
andere gemeenten in Flevoland. Er wordt contact onderhou-
verschillende momenten aandacht besteed aan Soa Sense in
den met de directeur van Platform Zorg in de Noordoost-
Flevoland. Zo is er tijdens de ‘week van de liefde’ in februari
polder (coördinator van alle middelbare scholen en ROC’s in
aandacht besteed aan het thema veilig vrijen. Op spreek-
de Noordoostpolder) om te kijken of er ook op deze scholen
uren in Almere en Lelystad zijn jongeren getrakteerd op
belangstelling is. Het ROC in Dronten is eveneens benaderd
gadgets en lolly’s.
voor gastlessen.
Daarnaast is in 2011 gekeken naar wat er in Zeewolde en Urk gerealiseerd zou kunnen worden op het gebied van seksuele hulpverlening voor jongeren. Om dit te bewerkstelligen is hierin nauw samengewerkt met de afdeling Jeugdgezondheidszorg. Eind 2011 heeft de eerste voorlichting op Urk plaatsgevonden. De jongeren waren erg enthousiast. In totaal zijn 25 preventieve voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd, fors meer dan de begrootte 15 bijeenkomsten. 3.2.2 Allochtonen Onder de jongeren in Flevoland bevinden zich veel allochtone jongeren. Gebleken is dat allochtone jongeren vaak minder goed scoren op het gebied van seksuele gezondheid. Dit blijkt uit cijfers van de soa poli, maar ook andere organisaties signaleren dit. Zo is volgens het Jongeren Informatie Punt (JIP) het aantal tienerzwangerschappen bij allochtone meisjes hoger dan bij autochtone meisjes. Uit een behoefte onderzoek bleek dat de standaard seksuele voorlichting niet voldoende aansloot bij de behoefte van Surinaamse en Caribische jongeren. Zelforganisaties zijn met de resultaten en aanbevelingen aan de slag gegaan om diverse voorlichtingsactiviteiten te ontwikkelen. GGD Flevoland heeft medewerkers en jongeren van deze organisaties een training gegeven, zodat zij ook zelf voorlichting kunnen geven (peer-education). In 2011 zijn er diverse activiteiten in de vorm van theatervoorstellingen, videoclips en voorlichtingsavonden geweest. In 2012 worden meerdere activiteiten door de zelforganisaties voortgezet. 3.2.3 MSM Ook in 2011 bleef het een uitdaging om mannen die seks hebben met mannen (MSM) actief te benaderen in Flevoland. In 2010 zijn nieuwe contacten gelegd binnen het MSM-netwerk. Voor zover de contacten al bestonden, zijn deze onderhouden, versterkt en uitgebreid. Contact is gelegd met de Schorerstichting, de landelijke coördinator van de hepatitis B campagne bij het RIVM en met de verpleegkundige van GGD Amsterdam die zich met mannenprostitutie bezighoudt. Binnen de regio is contact gelegd met het COC Flevoland (in oprichting), Jong&Out, Gaycafé Den Enghel, Bureau Gelijke Behandeling Flevoland en met de HIV-behandelaar en verpleegkundige van het Flevoziekenhuis. In 2011 is opnieuw het homodeel van het Zilverstrand bij Almere bezocht. Bezoekers kregen een flesje zonnebrand en informatie over soa-onderzoek en de hepatitis B campagne. In 2012 wordt de jonge groep MSM geïnformeerd over hepatitis B vaccinatie en soa-onderzoek. Daarnaast zal er bij outreach acties aandacht aan deze groep worden besteed.
3.2.4 Prostitutie
Dit gebeurde in 2011 door middel van de regeling Aanvul-
De prostitutie vormt een risicogroep voor het oplopen en
lende Curatieve Soa bestrijding (ACS), onderdeel van de
verspreiden van soa. Na een inventarisatie van vergunde
subsidieregeling Publieke Gezondheid. De belangrijkste taak
prostitutiebedrijven in 2010, is in 2011 deze groep actief
van deze poli is het opsporen en behandelen van soa en het
benaderd. Twee sociaal verpleegkundigen hebben zich
voorlichting geven over dit onderwerp.
gespecialiseerd in deze doelgroep, die een eigen kennis en
Het percentage gevonden soa was in 2011 wederom hoger
benadering behoeft. Inmiddels is de legale prostitutie bij de
dan in voorgaande jaren, 17,4% van de bezoekers werd
GGD goed in beeld. Bij de vergunde bedrijven in Flevoland
behandeld of doorverwezen voor één van de vijf geteste
worden outreach spreekuren aangeboden. Tijdens deze
soa. Dit is een behoorlijke stijging ten opzichte van de
spreekuren wordt (gratis) soa-onderzoek verricht, worden
15,7% in 2010.
vaccinaties aangeboden binnen het landelijke vaccinatieprogramma hepatitis B-risicogroepen en wordt er voorlichting
3.3.1 Aantal soa-consulten
gegeven over veilig werken. Binnen de legale prostitutie is
In 2011 zijn 2662 soa consulten in Flevoland uitgevoerd.
daarmee bijna een 100% vaccinatiegraad tegen hepatitis B
De bezoekers bij wie na de intake bleek dat testen niet
bereikt in Flevoland. De bedrijven worden door de verpleeg-
zinvol was, zijn hierbij niet meegerekend. Dit betekent een
kundigen een aantal keer per jaar bezocht. Nieuwe sekswer-
toename van 8% ten opzichte van 2010. Landelijk was de
kers worden door de exploitanten actief verwezen naar de
stijging van het aantal consulten eveneens 8% in 2011. In
GGD. Hiermee kunnen wij stellen dat in 2011 het prostitu-
de GGD vestigingen Almere en Lelystad zijn soa spreekuren
tienetwerk van Soa Sense duidelijk handen en voeten heeft
gehouden. Het tweewekelijkse middagspreekuur in Em-
gekregen.
meloord is per 1 januari 2011 gesloten vanwege te weinig
Naast de legale en geregistreerde prostituees is er binnen
bezoekers. De meeste consulten (1857) vonden plaats in
Flevoland echter een (waarschijnlijk) groot illegaal netwerk
Almere. In Lelystad werden 805 consulten uitgevoerd. Ten
van prostitutie. Ook binnen deze groep wil GGD Flevoland
opzichte van het totaal aantal gemaakte afspraken is er een
een bijdrage leveren aan het terugdringen van soa. De be-
no show van 10,2%.
nadering van illegale prostitutie vergt specifieke kennis van de doelgroep, een goed netwerk en veel geduld. Inmiddels
Het gemiddelde aantal consulten per maand was in 2011 in
zijn er voorzichtige contacten gelegd. In 2012 zal met name
Almere 155 en in Lelystad 67 (zie hieronder weergegeven
de nadruk liggen op het benaderen van de illegale prosti-
in Bron 10). Traditioneel is er na de zomer in augustus en
tutie via het internet. GGD Flevoland streeft ernaar om ook
september altijd een kleine piek in het aantal soa consulten
binnen deze groep de vaccinatiegraad tegen hepatitis B met
en het aantal gevonden chlamydia-infecties. Een mogelijke
succes te verhogen.
verklaring daarvoor is dat cliënten van de soa poli in de zomer(vakantie) relatief vaak (onveilig) seks hebben. De
3.3 Curatieve soa-bestrijding
dip in het aantal consulten in Almere in oktober is mogelijk
Door het ministerie van Volksgezondheid Wetenschap en
te verklaren door uitval van personeel door ziekte. Hierdoor
Sport (VWS) wordt via het Rijksinstituut voor Volksgezond-
werd een aantal spreekuren geannuleerd.
heid en Milieu (RIVM) subsidie verstrekt voor het organiseren van een curatieve soa poli. Bron 10. Aantal soa-consulten per maand 200 180 160 140 120 Consulten Almere Consulten Lelystad
100 80 60 40 20 0
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
3.3.2 Kenmerken van cliënten soa-spreekuren
3.3.4 Consulten naar geslacht en seksuele voorkeur
In 2011 was 54% van de cliënten vrouw. Bron 11 geeft
In de jonge leeftijdsgroepen zagen we in verhouding meer
het aantal cliënten weer naar geslacht en seksuele voor-
vrouwen dan mannen (Bron 13). Het aandeel van MSM
keur, dat zich op soa liet testen bij GGD Flevoland. Er is
onder de 30 jaar dat zich laat testen is zeer klein. Deze
onderscheid gemaakt in het aantal vrouwelijke bezoekers,
verdeling is vergelijkbaar met de situatie in 2010. Ook dit
het aantal heteroseksuele mannen en aantal mannen dat
jaar bleek uit navraag bij GGD Amsterdam dat de groep
aangeeft seks te hebben met mannen (MSM). Het aantal
jonge MSM uit Flevoland daar niet vaker wordt gezien dan
MSM dat gezien werd op de soa poli laat zowel absoluut
voorheen.
als relatief (ten opzichte van het totaal aantal bezoekers) een lichte stijging zien. In Flevoland was het aandeel MSM 8,8% van het totaal aantal consulten. Landelijk is dit iets minder dan 20%. Bij navraag bij GGD Amsterdam blijkt dat in het verslagjaar 85 keer een MSM uit het werkgebied van GGD Flevoland was gezien. Dit is conform 2010. Dat wijst erop dat de stijging bij GGD Flevoland niet is gebaseerd op verschuivingen van consulten bij MSM van GGD Amsterdam naar GGD Flevoland. Bron 11. Aantal consulten naar geslacht en seksuele voorkeur
MSM Hetero man
Bron 13. Consulten naar geslacht en seksule voorkeur per leeftijd Leeftijdsblok
Vrouw
Hetero man
MSM
<15
4
1
0
<19
322
99
12
20 - 24
521
342
33
25 - 29
247
195
16
30 - 34
92
96
23
35 - 39
84
65
24
40 - 44
75
64
31
45 - 49
51
66
41
2009
2010
2011
50 - 54
34
35
28
175
199
233
55 plus
12
27
25
836
904
991
Vrouw
1232
1364
1438
3.3.5 Woongemeente
Totaal
2243
2467
2662
Bezoekers waren afkomstig van binnen en van buiten Flevoland (Bron 14). De meeste bezoekers kwamen uit Almere (61,8%) en Lelystad (19,3%). Van de consulten in
3.3.3 Consulten naar leeftijd De jongste bezoeker die zich op SOA liet testen was 14 jaar, de oudste 67 jaar. De verdeling van het aantal consulten over de verschillende leeftijdsgroepen is vergelijkbaar met 2010 (Bron 12). Vergelijkbaar met andere jaren was de leeftijdsgroep 20-24 jaar weer het best vertegenwoordigd en 50% van de cliënten was jonger dan 25 jaar. Landelijk bedroeg dit aandeel in 2011 44%.
2011 kwam dan ook een fors kleiner aandeel van de mensen uit de Noordoostpolder (3,5%), Dronten (2,1%), Zeewolde (0,9%) en Urk (0,2%). Alleen in de Noordoostpolder is sprake van een lichte daling, waarschijnlijk door het sluiten van de spreekuurlocatie in Emmeloord. Van de bezoekers kwam iets meer dan 10% van buiten Flevoland. 118 van de cliënten waren woonachtig in het verzorgingsgebied van GGD Gooi en Vechtstreek, waar geen soa poli is. Ook vanuit het verzorgingsgebied van
Bron 12. Consulten naar leeftijd Leeftijdsgroep < 19
GGD Amsterdam lieten 73 cliënten zich in Flevoland testen.
2010
2011
392
433
20-24
850
896
25-29
445
458
30-34
205
213
35-39
164
173
40-44
130
170
45-49
148
158
50-54
88
97
>55
47
64
Bron 14. Consulten naar woongemeente
92
55
515
6 133
25 324
118
1645
73
Almere
Lelystad
Dronten
Noordoostpolder
Urk
Zeewolde
GGD Amsterdam
GGD Gooi en Vechtstreek
Overig
Als gekeken wordt naar het aantal consulten ten opzichte van het aantal inwoners (CBS data april 2011), blijkt ook hier dat Almere (8,6 consulten per 1000 inwoners) en Lelystad (6,8 consulten per 1000 inwoners) hoger scoren (Bron 15). Dronten, Zeewolde en de Noordoostpolder scoren een stuk lager (1,2-2,0 consulten per 1000 inwoners). Uit het absolute aantal consulten is af te lezen dat zeer weinig mensen van Urk zich bij GGD Flevoland op de soa poli laten testen. Dit blijkt ook uit het zeer lage aantal consulten (0,3) per 1000 inwoners. Ondanks het verschil in aantal inwoners, laat het relatief aantal consulten voor de verschillende gemeentes eenzelfde beeld zien als de absolute aantallen consulten. Bron 15. Aantal consulten per 1.000 inwoners per gemeente Almere Almere Lelystad Lelystad Dronten Dronten Noordoostpolder Noordoostpoder Urk Urk Zeewolde Zeewolde
Landelijk wordt het afkomstig zijn uit een soa-endemisch gebied gezien als een verhoogd risico op een soa. Hieronder worden personen verstaan die zelf en/of waarvan (één van beide) ouders geboren zijn in een soa-endemisch gebied (dit zijn Suriname, Nederlandse Antillen, Turkije, Marokko, Afrika overig, Zuid-Amerika overig, Azië en Oost Europa). Dus zowel 1e als 2e generatie migranten uit soa-endemische gebieden vallen hieronder. Hierbij wordt de bepaling van herkomst aangehouden welke ook door het Centraal Bureau Statistiek (CBS) wordt gebruikt. 3.3.6 Herkomst De registratie van herkomst van cliënten werd in 2010 zeer onregelmatig bijgehouden. Doordat in 2010 bij 44,6% de herkomst onbekend was, zijn de cijfers van het verslagjaar hier niet geheel mee te vergelijken. Per 1 januari 2011 wordt ook het geboorteland van de ouders van een cliënt gebruikt voor het bepalen van de herkomst. In 2011 werd dit nog niet geheel consequent bijgehouden; bij 8,9% van de cliënten is geboorteland van de cliënt en ouders niet ingevoerd. Van de bezoekers in 2011 had 52% een Nederlandse herkomst (n=1384), dit is een kleiner aandeel dan landelijk (68%).
De hierop volgende grootste groep wordt gevormd door cliënten van Surinaamse afkomst (16,4%). In Bron 16 is te zien hoeveel consulten in 2011 werden verricht, verdeeld naar herkomst. Hierbij zijn alleen soa-endemische herkomstlanden en –regio’s meegenomen. Bij interpretatie van deze cijfers moet bedacht worden dat de stijging van het aantal cliënten van niet-Nederlandse afkomst mogelijk vertekend wordt door de zeer onregelmatige registratie in 2010. Bron 16. Aantal consulten naar niet-Nederlandse afkomst Turks Marokkaans
2010
2011
13
30
21
53
Surinaams
279
437
Antilliaans
93
135
Oost-Europees
18
27
Aziatisch
74
129
Zuid-Amerikaans (overig)
15
24
Sub Sahara Afrikaans
43
71
3.3.7 Redenen voor komst Cliënten kunnen velerlei redenen hebben om zich te laten testen bij GGD Flevoland. Vanuit de landelijke opgestelde criteria zijn er twee redenen voor komst aangemerkt als hoog risico. Het gaat hierbij om mensen met soa-gerelateerde klachten en mensen die naar aanleiding van partnerwaarschuwing een afspraak maken bij GGD Flevoland. Klachten als reden van komst In 2011 gaven 701 cliënten (26,3%) soa-gerelateerde klachten op als reden van komst. Dit zijn er 200 meer dan begroot. Bij deze groep wordt vaker een soa aangetoond dan cliënten die geen klachten aangeven. Dit is een groep cliënten die binnen de landelijke regeling dan ook expliciet benoemd wordt als doelgroep voor de soa poli van de GGD. Partnerwaarschuwing als reden van komst 244 van de cliënten gaf als reden van komst aan dat er bij hun huidige of een voormalige sekspartner een soa geconstateerd was. Deze personen waren door de partner of anoniem door een GGD gewaarschuwd. Deze groep heeft traditioneel een van de hoogste vindpercentages (percentage cliënten met minimaal 1 aangetoonde soa). Partnerwaarschuwing is dus een effectieve manier om soa vroeg te diagnosticeren, te behandelen en verdere verspreiding te voorkomen. Gewaarschuwde cliënten gelden voor de soa poli als een doelgroep met een hoog risico.
3.3.8 Vindpercentages
Bron 18. Vindpercentage naar testlocatie (per maand)
De ‘big five’ zijn de primair onderzochte soa op de soa
25,0%
poli. Bij een toenemend bezoekersaantal is ook het absolute aantal gevonden soa gestegen (Bron 17). De percen-
20,0%
tuele (relatieve) data laten ook een lichte stijging zien.
15,0%
Dit heeft mogelijk te maken met de extra aandacht die
10,0%
is besteed aan het optimaliseren van de telefonische triage. In 2011 werd geen chlamydia, type lymfogranuloma venereum (LGV) gezien bij GGD Flevoland. De op het oog
Almere Lelystad
5,0% 0,0%
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
forse stijging van het aantal syfilis diagnoses moet worden gezien in het licht van het kleine aantal diagnoses en een
Vindpercentage naar risicogroep
klein cluster dat we hebben opgespoord met partner-
Het vindpercentage voor soa varieert sterk per risicogroep
waarschuwing. Op indicatie kan er optioneel onderzoek
(Bron 19). Hierbij kan een persoon in meerdere catego-
worden gedaan naar een aantal andere soa. Dit gebeurt
rieën meetellen, aangezien iemand tot meerdere risico-
door laboratoriumonderzoek of op basis van het klinisch
groepen kan behoren. De hoogste vindpercentages zijn
beeld. Hierbij gaat het om trichomoniasis, herpes simplex
conform gevonden in de groep gewaarschuwde cliënten
(genitale herpes), hepatitis C en condylomata accuminata
(42,2%) en bij bekend hiv-positieve MSM (36,0%). Daar-
(genitale wratten).
naast zijn er nog 5 groepen te identificeren die een hoger vindpercentage laten zien dan het overall vindpercentage
Bron 17. Aantal soa-diagnoses en procentueel ten opzichte van het aantal bezoekers per jaar 2010 Big Five
Chlamydia (waarvan LGV) Gonorroe
343 1 62
% 13,9
2011
%
383
14,4
0,04
-
-
2,5
90
3,4
8
0,3
Syfilis
1
0,04
Hiv
7
0,6
12
0,5
Hepatitis B
4
0,2
8
0,3
1
0,04
2
0,1
0,6
8
0,3
0,04
2
0,1
46
1,7
Optioneel Trichomoniasis Herpes simplex Hepatitis C Condylomata
14 1 39
1,6
accuminata
(17,4%): cliënten met soa gerelateerde klachten (23,4%), jongeren onder de 25 jaar (21,3%), MSM (20,2%), cliënten met herkomst uit een soa-endemisch land (20,1%) en mensen met 3 of meer seksuele contacten in het afgelopen half jaar (19,9%). De groep cliënten die als ‘geen doelgroep’ aangemerkt kan worden, omvat die groep cliënten die 25 jaar of ouder zijn, geen MSM zijn, niet in de prostitutie werken, geen klachten hebben, niet gewaarschuwd zijn, zonder herkomst uit een soa-endemisch land en minder dan 3 seksuele contacten in het afgelopen haar hebben gehad. In 2011 bestond deze groep uit 223 cliënten. Anonimiteit was voor deze groep de enige indicatie voor een soa test bij de GGD. Het vindpercentage binnen deze groep is laag (6,3%), zoals verwacht mag worden van een als ‘geen doelgroep’ aangemerkte groep cliënten. In 2012 zullen deze cliënten niet meer terecht kunnen bij de GGD maar naar de huisarts worden verwezen.
Het vindpercentage wordt berekend aan de hand van het
Omdat het aantal consulten bij bekend hiv-positieve MSM
aantal cliënten met minimaal één van de ‘big five’ soa. Dit
(25) en prostituees (73) in verhouding klein is, moet het
heeft te maken met het feit dat één cliënt meer dan één
vindpercentage met enige terughoudendheid geïnterpre-
soa tegelijk kan hebben. Het overall vindpercentage in het
teerd worden.
verslagjaar 2011 (17,4%) liet een forse stijging zien ten
Bron 19. Vindpercentage naar risicogroep
opzichte van 2010 (15,7%). Landelijk was het vindpercen-
60,0%
tage voor het verslagjaar ongeveer 14%. Aan het begin
50,0%
van 2011 lag het vindpercentage bij locatie Lelystad fors
40,0%
hoger dan bij locatie Almere (Bron 18). Naar het einde
30,0%
van het jaar zijn de vindpercentages voor beide locaties
20,0%
meer bij elkaar gekomen. Over het gehele jaar loopt het
10,0%
vindpercentage van beide locaties nauwelijks uiteen.
0,0%
2010 2011
Vindpercentage naar herkomst
Bron 21. Vindpercentage naar woongemeente in Flevoland
Wanneer naar herkomst wordt gekeken, is te zien dat het hoogste vindpercentage wordt gevonden bij mensen met
35,0%
een Surinaamse herkomst (24,9%). Andere groepen met
30,0%
een duidelijk hoger vindpercentage zijn cliënten met een
25,0%
Turkse en Marokkaanse herkomst (Bron 20). Van deze groepen werd echter maar een beperkt aantal cliënten
20,0%
gezien bij GGD Flevoland, waardoor de waarde van deze
15,0%
cijfers beperkt is. De variatie in vindpercentage naar
10,0%
herkomst in 2010 moet met terughoudendheid worden geïnterpreteerd door de beperkte registratie van herkomst in dat jaar.
5,0% 0,0%
Ondanks de soms kleine aantallen bezoekers met een bepaalde herkomst, lijken deze regionale cijfers veel op de landelijke cijfers in 2011. Echter landelijk werd bij
Via het abortusspreekuur, dat plaatsvindt op de GGD
elke groep van niet-Nederlandse herkomst vaker een soa
locatie in Almere, selecteert de spreekuurhoudend arts
aangetoond dan bij cliënten van Nederlandse afkomst. Bij
ook vrouwen met een hoger risico op soa. Deze vrouwen
de groep cliënten met een Antilliaanse afkomst het vaakst
krijgen bij hun bezoek aan het abortusspreekuur een soa
een soa aangetoond.
test aangeboden. Indien een cliënt dit wil, wordt er testmateriaal afgenomen. Vanaf eind juli 2010 registreren wij welke vrouwen via dat spreekuur getest worden.
Bron 20. Vindpercentage herkomst 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
In 2011 werden 103 vrouwen via het abortusspreekuur op soa getest. Bij 14 van deze cliënten (13,6%) werd een soa aangetoond. 3.3.9 Chlamydia en gonorroe 2010
Chlamydia is de meest voorkomende soa in westerse landen (waaronder Nederland), gevolgd door gonorroe.
2011
Op dit gebied laten de soa cijfers van GGD Flevoland een beeld zien conform de landelijke situatie. In 2011 werd bij 2659 consulten een chlamydia test uitgevoerd. Bij 383 van de op chlamydia onderzochte cliënten (14,4%) werd de diagnose ook vastgesteld. Dit is een
Vindpercentage naar woongemeente
lichte stijging ten opzichte van 2010 (13,9%). Landelijk
GGD Flevoland is verantwoordelijk voor de publieke
laat dit een stijging zien in dezelfde orde van grootte,
gezondheidszorg in zes gemeenten. Van elke bezoeker
maar ligt dit getal ongeveer tussen de 11% en 12% voor
werd de viercijferige postcode geregistreerd. Dit maakt
2011.
het mogelijk om bezoekersaantallen en vindpercentages
Bij alle cliënten bij wie op chlamydia werd getest, werd
naar woongemeente op te stellen (Bron 21). Eerder in dit
ook op gonorroe getest. Bij 90 cliënten werd gonorroe
verslag werd al aangegeven dat het bezoekersaantal voor
vastgesteld (3,4%). Dit is een lichte stijging ten opzichte
de gemeenten zonder testlocatie beperkt is. Dit moet men
van 2010 (2,5%). Dit is conform de landelijke cijfers over
in het achterhoofd houden bij het interpreteren van de
2011.
vindpercentages naar woongemeente. Een vindpercentage van 0% bij cliënten uit Urk heeft namelijk nagenoeg geen waarde als dit afgezet wordt tegen een bezoekersaantal van zes personen uit deze gemeente. Hetzelfde geldt voor het hoge vindpercentage onder de 25 cliënten uit Zeewolde.
2010 2011
Chlamydia en gonorroe naar leeftijd
Hiermee daalt het vindpercentage voor chlamydia voor
Het risico dat een cliënt chlamydia heeft, is omgekeerd
deze doelgroep onder het overall vindpercentage bij GGD
evenredig met de leeftijd. Hoe jonger de cliënt, hoe hoger
Flevoland (14,4%). Hierbij moet rekening gehouden
de kans op chlamydia. Hierbij is een kleine piek te zien in
worden dat dit gebaseerd is op slechts 233 consulten (in
de groep cliënten van 35 tot en met 39 jaar.
2010 waren dit er 199). Ook in het vindpercentage voor
Een groot deel van de gonorroe diagnoses werd gesteld bij
gonorroe is een sterke daling zichtbaar voor deze doel-
de groep onder de 25 jaar. 38 van de 90 cliënten (42,2%)
groep, van 11,6% naar 7,3%. Echter blijft dit ruim hoger
met gonorroe behoorde tot deze groep. Het vindpercen-
dan het overall vindpercentage voor gonorroe (3,4%). Een
tage bij de oudere leeftijdsgroepen varieert, maar hierbij
duidelijke verklaring voor deze daling is niet aan te wijzen.
moet rekening gehouden worden met een klein aantal
Landelijk wordt een stijging gezien voor beide soa. Voor
positieve testen per leeftijdsgroep (Bron 22).
MSM lag het percentage positieve testen voor chlamydia en gonorroe op respectievelijk 10,5% en 9,0%. Ook bij
Chlamydia en gonorroe naar doelgroep
de cliënten werkzaam in de prostitutie werd ook een forse
De vindpercentages voor chlamydia en gonorroe kun-
daling gezien, waarbij de vindpercentages voor zowel
nen worden uitgesplitst naar doelgroep (Bron 23). Bij de
chlamydia als gonorroe onder de overall vindpercentages
groep voor soa gewaarschuwde cliënten werd het vaakst
gedaald zijn. Hierbij moet net als bij de doelgroep MSM in
chlamydia aangetoond (35,2%), maar ook gonorroe werd
gedachten gehouden worden dat de doelgroep prostitutie
bij deze groep relatief vaak vastgesteld (7,0%). Hetzelfde
slechts een kleine groep (73 consulten totaal) omvat in
geldt voor gestelde diagnoses chlamydia bij cliënten met
het verslagjaar. Als laatste opvallende verandering kan
klachten (18,2%). Bij deze groep werd ook nog relatief
worden opgemerkt dat bij de cliënten die zichzelf als swin-
vaak gonorroe vastgesteld (6,6%). Opvallend is de sterke
ger omschrijven een stijging in het aantal cliënten met
daling in het vindpercentage voor chlamydia bij MSM, dit
chlamydia te bemerken is. Voor de overige doelgroepen is
daalde van 16,1% in 2010 naar 9,0% in het verslagjaar.
het vindpercentage voor chlamydia en gonorroe stabiel te noemen.
Bron 22. Aantal positieve testen chlamydia & gonorroe naar leeftijd 25,0%
20,0%
Chlamydia 2010
15,0%
Chlamydia 2011 10,0%
Gonorroe 2010 Gonorroe 2011
5,0%
0,0%
<15
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55plus
Bron 23. Aantal positieve testen (chlamydia & gonorroe) naar doelgroep 120%
100%
80% Chlamydia 2010 60%
Chlamydia 2011 Gonorroe 2010
40%
Gonorroe 2011 20%
0%
3.4 Aanvullende seksuele gezondheidszorg
naar de seksuoloog, psycholoog of huisarts nodig. Voor-
Sense is een taakgebied waarbij laagdrempelige aanvul-
heen werd deze aanvullende seksuologische hulpverlening
lende seksuele gezondheidszorg aangeboden wordt aan
(ASH) aan elke cliënt aangeboden. De landelijke subsidie
jongeren tot 25 jaar. Hierin werd in 2011 financieel voor-
voor deze consulten is per 1 januari 2010 teruggedraaid
zien door de regeling Aanvullende Seksuele Gezondheids-
naar de leeftijdsgroep onder de 25 jaar. Bij GGD Flevoland
zorg (ASG), onderdeel van dezelfde subsidieregeling.
is besloten om nog tot april 2010 met consulten voor alle
De soa poli biedt sinds 2007 behalve soa testen ook ano-
leeftijdsgroepen door te gaan, daarna werd het gratis bie-
niem en gratis hulp bij vragen of problemen met betrek-
den van deze hulp te kostbaar voor de GGD. Daarnaast is
king tot seksualiteit, anticonceptie en ongewenste zwan-
er strenger gekeken naar de indicatie voor het declareren
gerschap (Sense). In maximaal twee gesprekken wordt
van Sense consulten. Dit verklaart de daling in het aantal
uitgezocht wat het probleem is. Meestal kan er met uitleg
consulten dat is ingezet in 2010 en zich heeft voortgezet
en geruststelling worden volstaan, soms is een verwijzing
over 2011 (Bron 24).
Aantal Sense consulten
2007
2008
2009
2010
2011
135
713
994
868
616
Bron 24.
40
Aantal Sense consulten per maand
35 30 25
Lelystad
20
Almere
15
via APLA
10 5 0
Jan
Feb
Mrt
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
GGD Flevoland faciliteert ook een spreekuur voor on-
Gespreksonderwerp naar geslacht
gewenst zwangere meisjes en vrouwen. De spreekuren
Er werden veel meer vrouwen (n=554) dan mannen
worden gehouden door een arts en een doktersassistente
(n=62) in het Digitale Sense Dossier (DSD) geregistreerd
vanuit het Flevoziekenhuis. Indien gewenst, is consultatie
(Bron 26). Als de typische vrouwenonderwerpen, onge-
van een psycholoog en/of maatschappelijk werk mogelijk.
wenste zwangerschap en anticonceptie, buiten beschou-
Tevens wordt voorlichting gegeven over anticonceptie en
wing worden gelaten is dit verschil kleiner, maar het
veilig vrijen en wordt anticonceptie voorgeschreven.
aantal vrouwen (n=111) is nog steeds tweemaal zo hoog als het aantal mannen (n=50).
Gespreksonderwerp naar leeftijd In Bron 25 is de verdeling van consulten per onderwerp
Het onderwerp (onbedoelde) zwangerschap is hoofdza-
naar leeftijd weergegeven. Hierbij is te zien dat er weinig
kelijk via het abortusspreekuur ingevoerd. Er werden
Sense consulten werden verricht bij cliënten onder de 15
meer abortusconsulten dan Sense consulten verricht. Het
jaar, maar zoals eerder beschreven wordt deze groep maar
abortusspreekuur hanteert geen leeftijdsgrens zodat ook
zeer beperkt gezien op de soa poli. De verdeling tussen de
cliënten die niet tot de doelgroep voor Sense behoren,
andere 2 leeftijdsgroepen loopt niet duidelijk uiteen.
worden gezien (Bron 26)
Bron 25. Aantal Sense consulten per gespreksonderwerp naar leeftijd Leeftijd
Anticonceptie
(Onbedoelde)
Seksualiteit
Seksueel geweld
Soa
Overig
Totaal
zwangerschap <15 jr
2
8
0
4
0
0
14
15-19
71
112
48
8
14
5
258
20-24
104
158
61
3
17
1
344
Totaal
177
278
109
15
31
6
616
Bron 26. Aantal Sense consulten per gespreksonderwerp naar geslacht Geslacht
Anticonceptie
(Onbedoelde)
Seksualiteit
Seksueel gewel
Soa
Overig
Totaal
zwangerschap Man Vrouw
9
3
35
4
11
0
62
168
275
74
11
20
6
554
3.5 Abortusspreekuur In 2011 werd voor het vierde achtereenvolgende jaar een abortusspreekuur gehouden op de GGD locatie in Almere. Het betreft een samenwerkingsverband van GGD Flevoland en het Flevoziekenhuis. Hierbij wordt zo nodig verwezen naar de verschillende abortusklinieken in de regio. In 2011
Bron 27. Consulten abortusspreekuur
werden in totaal 936 consulten verricht bij 814 vrouwen. Het overgrote deel van de cliënten was afkomstig uit Al-
Eerste consult
814
mere. In 2011 werden 66 vrouwen uit Lelystad (5,4%) en
Tweede consult
62
10 vrouwen uit Zeewolde (1,2%) gezien. Een enkeling was
Derde consult
15
afkomstig uit Amsterdam, Nagele, Blaricum. De jongste
Vierde consult
cliënt van het abortusspreekuur was 14 jaar, de oudste 47
Nacontrole
jaar (Bron 27).
Totaal
3 42 936
Van de 815 eerste consulten, bleken 59 vrouwen niet
en minimaal 5 maanden na de 2e vaccinatie.
zwanger te zijn. Tijdens het eerste consult twijfelden 82 vrouwen nog. Bij 38 cliënten was sprake (verdenking op)
In 2011 zijn er via GGD Flevoland in totaal 76 personen
een gecompliceerd natuurlijk verloop dat nader medisch
uit genoemde doelgroepen gestart met vaccinatie tegen
onderzoek noodzakelijk maakte (buitenbaarmoederlijke
hepatitis B binnen het vaccinatieprogramma. Dit is een
zwangerschap, EUG) of waarbij sprake was van een spon-
stijging ten opzichte van voorgaande jaren (Bron 29) en
tane miskraam. Van de overige 635 vrouwen, besloten na
de begrootte 50 personen. Hierbij vormen de MSM de
het eerste consult 20 vrouwen de zwangerschap niet te
grootste doelgroep (52 eerste vaccinaties), gevolgd door
beëindigen, 287 vrouwen kozen voor een medicamenteuze
vrouwen werkzaam in de prostitutie (20). In 2011 hebben
afbraak van de zwangerschap en 328 voor een curettage.
twee sociaal verpleegkundigen outreach activiteiten georganiseerd gericht op vrouwen in de prostitutie. Dit heeft
Van de vrouwen die een tweede gesprek hadden, besloot
geleid tot een verdubbeling van het aantal eerste vaccina-
één vrouw de zwangerschap te behouden, 15 cliënten
ties van deze doelgroep.
kozen voor een medicamenteuze afbraak van de zwangerschap en 28 vrouwen kozen voor een curettage. Bij zeven
Bron 29. Aantal eerste hepatitis B vaccinaties naar doelgroep
vrouwen was sprake van een spontane miskraam of een
2008
‘missed abortion’. Nog 11 vrouwen twijfelden. Druggebruiker
2009
2010
2011
3
1
3
4
Bij het derde gesprek kozen nog vijf vrouwen voor behoud
MSM
38
45
42
52
van de zwangerschap, twee voor een medicamenteuze
Prostituee
11
7
9
20
afbraak van de zwangerschap en vier voor een curettage. Slecht drie vrouwen kwamen voor een vierde gesprek. Eén
Begin 2011 is besloten om drugsgebruikers per 1 januari
vrouw koos voor behoud van de zwangerschap, één vrouw
2012 niet meer collectief als groep te vaccineren binnen
voor medicamenteuze afbraak van de zwangerschap en één
dit programma. Daarbij is de wens uitgesproken dat vac-
voor curettage (Bron 28).
cinatie van individuele drugsgebruikers geïntegreerd wordt
Bron 28. Inhoud consulten abortusspreekuur Curettage Flevoziekenhuis Curettage
Flevoziekenhuis
Medicamenteuze abortus Medicamenteuze
abortus
Verwezen Curettage Verwezen curettage Oosterparkkliniek Oosterparkkliniek Verwezen Curettage Verwezen curettage Bloemenhovekliniek Bloemenhovekliniek Niet Nietzwanger zwanger Twijfel Twijfel
binnen de verslavingszorg. Daarnaast zal het vaccinatieprogramma per 1 januari 2013 niet langer worden uitgevoerd in de Dienst Justitiele Inrichtingen (DJI). Door het wegvallen van de groep (intraveneus) drugsgebruikers blijft er een te kleine groep over om te vaccineren binnen DJI om de deskundigheid onder de uitvoerenden op peil te kunnen houden. Momenteel heeft GGD Flevoland twee zogeheten extraaanbodplannen ingediend bij het RIVM voor subsidie om de MSM en prostituees in Flevoland actiever te kunnen
Miskraam of verdenking EUG Miskraam of
benaderen. Het plan gericht op prostituees is een geza-
Behoud van de zwangerschap Behoud van de
menlijke inspanning van GGD Flevoland en GGD Gooi en
verdenking EUG zwangerschap
Nacontroles Nacontroles
3.6 Landelijk vaccinatieprogramma hepatitis Brisicogroepen
Vechtstreek. 3.7 Conclusie In het verslagjaar 2011 is veel werk verzet op het gebied
Sinds 2002 wordt het vaccinatieprogramma hepatitis B-
van preventieve activiteiten. Dit wordt in 2012 voortgezet.
risicogroepen uitgevoerd. Binnen dit programma krijgen
Op dit vlak zal de samenwerking met GGD Gooi en Vecht-
mensen uit risicogroepen gratis vaccinaties aangeboden
streek worden versterkt. Dit is nu al terug te zien in een
tegen HBV-virus. Deze gratis vaccinatie was in 2011 be-
gezamenlijke aanvraag voor subsidie voor extra aanbod,
doeld voor mannen die seks hebben met mannen (MSM),
gericht op prostituees vanuit het vaccinatieprogramma
(intraveneus) druggebruikers en prostituees. Dit zijn
voor hepatitis B-risicogroepen. De extra aandacht van
mensen die door seksueel contact of drugsgebruik een
GGD Flevoland voor deze doelgroep heeft in 2011 geleid
verhoogd risico lopen op hepatitis B. Het vaccin wordt drie
tot een verdubbeling van het aantal eerste vaccinaties ten
keer gegeven: tijdens het eerste consult, 1 maand later
opzichte van 2010.
Ook bij MSM werd een stijging van het aantal vaccinaties
3.7.3 Bereik in Flevoland
gezien. Ook voor deze doelgroep is door GGD Flevoland
Zoals uit de cijfers blijkt, komt het overgrote deel van
een aanvraag ingediend voor subsidie.
de bezoekers van GGD Flevoland uit Almere en Lelystad.
In 2011 werd gezien dat de stijging in soa consulten zich
Daaropvolgend komt het grootste deel van buiten Flevo-
heeft voortgezet. Bij de Sense consulten wordt echter
land. Dit leidt duidelijk tot een onderrepresentatie van de
een daling gezien. Dit is te wijten aan het wegvallen van
gegevens over bezoekers uit andere delen van Flevoland.
de doelgroep van 25 jaar en ouder in 2010 en doordat er
Dit blijkt vooral als de verdeling van de consulten uit Bron
strenger is gekeken naar de indicatie voor het declareren
14 wordt vergeleken met de verdeling van inwoners over
van een Sense consult.
Flevoland naar gemeente in Bron 30. Dit attendeert ons
Ook het overall vindpercentage liet een forse stijging zien
erop dat er aandacht moet blijven voor deze gemeentes.
ten opzichte van 2010. Hierbij werden, zoals verwacht,
Hierop aansluitend is de verpleegkundige voorlichter bezig
hogere cijfers voor de traditionele risicogroepen gevonden.
met het uitbreiden van de connecties in deze gemeentes.
In het verslagjaar is extra aandacht besteed aan de verbetering van de registratie van zowel soa als Sense consulten. Dit heeft geleid tot verbeterd inzicht in de cliëntenpopula-
Bron 30. Verdeling inwoners Flevoland naar gemeente (april 2011)
tie. Almere
3.7.1 Jongeren
Lelystad
Het aanhoudende hoge vindpercentage onder jongeren bevestigt opnieuw de noodzaak om deze doelgroep actief te
Dronten
benaderen. Deze actieve benadering zal ook in 2012 voortNoordoostpolder
gezet en waar mogelijk geïntensiveerd worden. Hierbij kan gedacht worden aan voorlichtingen en gastlessen, maar
Urk
ook aan een nieuwe benadering gericht op social media.
Zeewolde
3.7.2 Jonge MSM De jonge MSM in Flevoland blijven ondanks al genomen acties een doelgroep die onvoldoende in beeld is. Dit terwijl dit toch een groep is die veel risico loopt. Uit de Schorer
3.7.4 Samenwerking met afdeling Jeugdgezondheidszorg
Monitor 2011 blijkt dat 15% van de respondenten onder
In Almere heeft Soa Sense reeds een actieve samen-
de 26 jaar nooit een condoom gebruikt en ongeveer 30%
werking met twee jeugdverpleegkundigen van afdeling
soms een condoom gebruikt. Uit de Schorer Monitor 2011
Jeugdgezondheidszorg (JGZ) van GGD Flevoland. Uit deze
blijkt ook dat van de respondenten jonger dan 26 jaar 38%
samenwerking zijn veel initiatieven voortgekomen. Zo
niet gevaccineerd is (of niet weet wel of niet gevaccineerd
worden er regelmatig gezamenlijke voorlichtingen ver-
te zijn).
zorgd. Daarnaast hebben de twee jeugdverpleegkundigen
Dit onderbouwt dat deze jonge MSM waar mogelijk nog
in 2011 met succes de Sense opleiding afgerond. In 2012
actiever benaderd moeten worden. Hierbij zal ook gekeken
zet GGD Flevoland in op voortzetten van deze vrucht-
moeten worden hoe ook aansluiting kan worden gevonden
bare samenwerking. Deze samenwerking gebruikt GGD
bij de zeer jonge MSM die zich nog niet bekend maken als
Flevoland ook graag als voorbeeld voor initiatieven elders
jongens met een voorkeur voor seks met andere jongens.
in Flevoland.
TBC T BC
4.1 Algemeen
Vanuit GGD Amsterdam, de frontoffice voor de tuberculose-
Tuberculosebstrijding is onderdeel van het team Infectieziek-
bestrijding in de regio Noord-Holland/Flevoland worden ook
ten van de GGD Flevoland. Dat het tbc-bureau nog steeds
activiteiten op het gebied van bij- en nascholing en intervisie
nodig is blijkt wel uit het aantal tbc-patiënten dat de GGD
georganiseerd.
Flevoland in 2011 heeft behandeld, namelijk 40. Dat is bijna
Hieraan wordt ook door GGD Flevoland deelgenomen.
gelijk aan het aantal patiënten in 2010 en fors meer dan het
MTM-ers volgen de jaarlijkse bijscholingdag van KNCV en
aantal in 2009. Patiënten worden door de GGD medewerkers
tweemaal per jaar het regionaal groot tbc-overleg. Verder
behandeld en begeleid.
wordt regelmatig bijscholing gevolgd op het gebied van het
Verder wordt bron- en/of contactopsporing verricht bij alle
bedienen van röntgenapparatuur.
aangemelde patiënten. Kinderen waarvan één van de ouders
De deskundigheid van de MRU medewerkers wordt op peil
afkomstig is uit een land met een verhoogde incidentie voor
gehouden door een periodieke slipcursus en stralings-
tuberculose worden preventief gevaccineerd.
nascholing.
Tevens worden er (vaccinatie) adviezen gegeven aan reizigers die voor langere tijd naar een risicoland gaan.
4.3 Samenwerking
Daarnaast worden risicogroepen actief benaderd voor
De samenwerking is gecontinueerd zoals die de laatste jaren
screening.
gebruikelijk was. Zowel met longartsen van de ziekenhuizen in Flevoland, als met verslavingszorg, de Gezondheids-
GGD Flevoland heeft 3 asielzoekerscentra in de regio, na-
centra Asielzoekers (GCA), het COA en het ID-DLO (Instituut
melijk in Luttelgeest, Dronten en Almere. De bewoners van
voor Dierhouderij en Diergezondheid) is de samenwerking
deze centra behoren tot één van de risicogroepen op tbc en
goed en wordt gecontinueerd.
worden derhalve gedurende de eerste twee jaar van hun verblijf, halfjaarlijks opgeroepen voor screening.
4.4 Tbc regulier In 2011 zijn in Flevoland 40 patiënten met tbc opgespoord
Naast de reguliere tbc-bestrijding heeft GGD Flevoland ook
en behandeld. Het gaat om 32 patiënten waarbij de diag-
nog een belangrijke taak als het gaat om screening van
nose door de Flevolandse GGD en de longartsen van de
landelijke risicogroepen voor tbc. Dat gebeurt met behulp
ziekenhuizen van Flevoland gesteld zijn. Acht patiënten zijn
van een Mobiele Röntgen Unit (MRU), waarbij met name
overgenomen uit een andere regio. Het betreft veel asiel-
gedetineerden in Noord-Holland, Flevoland en Utrecht
zoekers die direct na de diagnose tuberculose in Ter Apel
gescreend worden en waarbij een deel van de eerste
worden overgeplaatst naar een van de drie asielzoekerscen-
screening van nieuwe asielzoekers uitgevoerd wordt ten
tra in Flevoland. Het aantal tbc-patiënten in Flevoland is in
behoeve van het COA.
2011 is redelijk gestabiliseerd ten opzichte van vorig jaar, en voor het tweede achtereenvolgende jaar flink hoger dan in
4.2 Personeel
2009. Er zijn in 2011 34 personen gevonden met een tuber-
Het team tuberculosebestrijding bestaat uit één arts, twee
culose infectie (LTBI).
verpleegkundigen en drie medisch technisch medewerkers (MTM). Bij de MRU werken een coördinator MRU en drie MRU-medewerkers. De arts tuberculosebestrijding wordt ingehuurd vanuit de GGD Amsterdam. Eén dag in de week doet deze arts bij de GGD Flevoland spreekuur voor de reguliere tbc-bestrijding en is aanwezig voor overige werkzaamheden. Daarnaast is elke dag een arts bereikbaar vanuit de GGD Amsterdam. De verpleegkundigen hebben in het verleden de tbc-module aan de Leidse Hogeschool gevolgd en gaan naar de jaarlijkse nascholingsdagen voor tuberculoseverpleegkundigen van de V&VN.
Bron 31. Tbc aantallen 2004 tot en met 2011 Patiënten
Foto's
Mantoux
BCG
2004
32
3483
1760
388
2005
22
3079
1196
284
2006
31
1501
977
287
2007
33
1243
1052
168
2007
31
2077
1343
705
2009
24
2296
1212
544
2010
42
2112
1108
777
2011
40
1475
1228
652
Het betreft merendeels mensen die al voor langere tijd in
Bron 32. Tbc activiteiten 2011 Activiteiten
vluchtelingenkampen hebben verbleven. Zij worden door
Aantallen
Patiënten
het COA geselecteerd om naar Nederland te komen.
40
Artsenconsulten
Voorheen werden zij altijd gescreend in Amersfoort waar zij
260
werden opgevangen. Het COA heeft echter de procedure
Patiënten contacten door vpk (huisbezoek of spreekuur) 851 Behandelingen LBTI
vereenvoudigd, waardoor deze groep vluchtelingen na
34
DOT
binnenkomst in Nederland binnen twee dagen naar de
3
Personen bron- en contactopsporing
plaats van bestemming worden gebracht. Na aankomst
1059
Beroepskeuringen en reizigersscreeningen
526
1e en vervolgscreening immigranten
307
verblijven zij maximaal 48 uur in een hotel bij Schiphol voor alle procedurele maatregelen, waaronder de screening op TBC. Hierbij wordt dezelfde procedure gevolgd als bij de
Screening risicogroepen regulier (buiten COA en DJI om) 77
asielzoekers.
4.5 Tbc MRU De Mobiele Röntgen Units (MRU) worden ingezet voor
4.5.2 Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)
screening van risicopersonen in penitentiaire inrichtingen,
GGD Nederland heeft tevens een contract afgesloten met
asielzoekers-centra en GGD’en (Bron 33). De GGD Flevoland
DJI inzake de screening van gedetineerden.
heeft daarvoor in 2011 twee MRU’s beschikbaar. In 2011 heb-
GGD Flevoland heeft met GGD Nederland ook hiervoor een
ben de MRU’s 23.428 foto’s gemaakt.
onderaannemingscontract afgesloten om deze taak uit te voeren voor de regio Noord-Holland, Flevoland en Utrecht.
Onze derde MRU (MRU 3) is gestationeerd geweest in Ter Apel, alwaar de GGD Groningen deze heeft gebruikt voor
4.5.3 GGD
de screening van de asielzoekers ten behoeve van het COA.
In 2011 is wekelijks naar de GGD Zaandam gereden voor het maken van röntgenfoto’s ter ondersteuning van het
4.5.1 Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA)
TBC-spreekuur. Deze GGD heeft geen eigen röntgenap-
Het COA heeft een contract afgesloten met GGD Nederland
paratuur en huurt daarvoor onze MRU in. Tevens is in de
voor uitvoering van de eerste- en de vervolgscreening bij
loop van 2011 gestart met een tweewekelijks bezoek van
asielzoekers. Als GGD Flevoland hebben wij een onderaan-
de MRU aan de GGD Gooi en Vechtstreek, locatie Bussum,
nemingscontract met GGD Nederland afgesloten om een deel
voor het maken van röntgenfoto’s tijdens het spreekuur
van deze taken in onze regio uit te voeren.
aldaar.
GGD Flevoland screent twee keer per week op Schiphol de
4.5.4 Incidentele opdracht
daar binnengekomen asielzoekers. De foto’s worden door
In 2011 werd 9 maal voor een incidentele opdracht
ons verwerkt in Lelystad en digitaal naar de GGD Amsterdam
gereden in verband met grote contactonderzoeken of
verzonden, alwaar de foto’s de volgende dag door de TBC-
grote groepen eerste screeningen. Dit gebeurt vooral voor
arts worden beoordeeld.
GGD’en zonder mobiele röntgenapparatuur. Voorbeelden
Tevens is in 2011 een start gemaakt met de screening van
hiervan zijn screeningen bij CAD’s (Consultatiebureau Al-
uitgenodigde vluchtelingen nabij Schiphol. Deze groep vluch-
cohol en Drugs), buitenlandse studenten, risicopersonen in
telingen wordt volgens internationale afspraken uitgenodigd
verslavingszorg en dak- en thuislozen.
om in Nederland te komen wonen.
In totaal werden er 481 foto’s gemaakt die door de lokale GGD’en zijn beoordeeld.
Bron 33. Tbc MRU In dienst vanaf
2007
2008
2009
2010
2011
Totaal aantal foto’s MRU 3
Juli 01
6.101
8.037
5.715
4.899
9.192
MRU 4
Okt 00
12.967
14.647
11.902
10.904
5.977
MRU 5
Apr 06
Totaal Aantal foto’s COA Aantal foto’s PI Aantal foto’s overig
4.103
7.733
10.176
8.544
8.259
31.027
31.160
27.793
24.347
23.428
6.977
11.404
10.831
8.279
1.503
19.582
15.571
13.274
14.055
20.938
4.468
4.185
3.688
2.013
990
Inhoud
Inhoud Team Milieu & Hygiëne
Medische Milieukunde 1.
Analyse cijfers
1.1
Analyse meldingen
1.2
Project binnenmilieu basisscholen
1.3
Beleid en ontwikkelingen
Technische Hygiënezorg 2.1
Analyse en verrichtingen
2.1.1
Publieksevenementen
2.1.2
Tattoo-, piercingshops en shops voor permanente make-up (pmu)
2.1.3
Overige activiteiten
2.2
Beleid en ontwikkelingen
2.2.1
Publieksevenementen
2.2.2
Tattoo-, piercingshops en shops voor permanente make-uo (pmu)
Forensische Geneeskunde 3.1
Analyse cijfers
3.2
Beleid en ontwikkelingen
Toezicht Kinderopvang 4.1
Analyse cijfers
4.1.1
Uitgevoerde inspecties
4.1.2
Specifieke inspecties
4.1.3
Inspecties bij gastouders
4.1.4
Ontwikkeling inspecties vanaf 2006
4.2
Beleid en ontwikkelingen
4.2.1
Algemeen
4.2.2
Risicogestuurd toezicht
4.2.3
Onderzoeken, enquêtes en pilots
4.2.4
Samenwerking met gemeenten
MMK
Medische Milieukunde
1. Analyse cijfers 1.1 Analyse meldingen
jaar 2010 waarin er 118 meldingen, incidenten of beleids-
In 2011 heeft het team medische milieukunde 105 meldin-
vragen behandeld werden. Almere is ten opzichte van
gen, incidenten of beleidsvragen verwerkt die betrekking
vorig jaar qua aantal meldingen wat gedaald, terwijl de
hebben op de gezondheid van de Flevolandse bevolking en
Noordoostpolder wat is gestegen.
het milieu. Dit is een lichte daling ten opzichte van het Bron 1. Aantal meldingen, incidenten en beleidsvragen Almere
Lelystad
Zeewolde
Dronten
NOP
Urk
Provincie/Overige
Totaal
Meldingen binnenmilieu Ongedierte Stankoverlast Vluchtig organische stoffen Vocht&schimmel
5
3
1
9
10
5
3
18
10
2
1 15
3
Asbest
2
1
Ventilatie
3
2
3
Zwartkleuring
1
Overig
4
2
1
1
5 27
2
5
1
9 1 7
Meldingen buitenmilieu Elektromagnetische velden
1
1
Fijnstof
1
Straling
1
Houtkachel
1
1
2
2
1
Eikenprocessierups Geluid
2 2
1
3
1
Stankoverlast
3
2
Giftige stoffen
1
Overige
1
2 1
2
1
2
Incidenten
1
Beleidsadvies Totaal
5
1
2 47
27
1
Binnenmilieu
9
17
0
1
3
4
105
Bron 2. Aantal meldingen per gemeente
Het grootste gedeelte van de meldingen betrof vragen met betrekking tot het binnenmilieu in woningen, namelijk 81 (77% van het totale aantal meldingen). Problemen aangaan4%
de vocht & schimmel (33%) en stankoverlast (22%) kwamen het meeste voor onder deze categorie, gevolgd door overlast van ongedierte (11%) en ventilatieproblemen (11%). Het team MMK was in het voorjaar betrokken bij een asbest-
Almere
16% 45%
9%
Lelystad Dronten
inventarisatie in het eigen gebouw aan de NoorderwagenNoordoostpolder
straat te Lelystad. Buitenmilieu Het aantal meldingen met betrekking tot het buitenmilieu bedroeg dit jaar 24 ten opzichte van 17 vorig jaar.
25%
Zeewolde/Urk
1.2 Project binnenmilieu basisscholen
in bollenteeltgebieden. De provincie Flevoland stelde naar
In het kader van het landelijke bewustwordingsproject
aanleiding hiervan een vraag aan GGD Flevoland.
‘binnenmilieu basisscholen’ zijn er 27 natuurlijk geventileerde basisscholen in Flevoland bezocht. Bij deze scholen
In Flevoland blijkt het residu van deze middelen in het op-
is een binnenklimaatonderzoek volgens de ééndagsmethode
pervlaktewater in de Noordoostpolder het grootst te zijn.
verricht en een passend advies uitgebracht.
Niet zo verwonderlijk, aangezien daar de meeste bollentelers
Naar verwachting zullen alle in aanmerking komende scholen
zitten. Voor een meer specialistische beantwoording van de
in Flevoland in het voorjaar van 2012 bezocht zijn en zal het
vraag van de provincie is naar een deskundige van de GGD
project in de loop van 2012 worden beëindigd.
Amsterdam (2e lijn MMK) verwezen.
1.3 Beleid en ontwikkelingen
De eikenprocessierups (EPR) rukt vanuit het zuiden van
De winter van 2010-2011 begon al vroeg met een koude-
ons land steeds verder op naar het noorden. De rups wordt
golfje in Nederland met lage gevoelstemperaturen. Daarna
daarom steeds vaker in de verschillende gemeenten van
was er sprake van langdurige sneeuwval. Vanwege de
Flevoland gesignaleerd. De rups heeft brandharen die voor
gezondheidsbedreigende eigenschappen van blootstelling
gezondheidsklachten kunnen zorgen. Na de gezamenlijke ac-
aan kou is er door het team MMK informatie over winterse
tie van de GGD en gemeente Almere met betrekking tot het
omstandigheden op de website van de GGD Flevoland
voorlichten van het publiek in 2010, kwam het in 2011 tot
geplaatst ter voorlichting van het publiek.
een gecoördineerde aanpak in de gemeente Noordoostpolder, waarbij de GGD de voorlichting aan de huisartsen voor zijn
In het voorjaar werd Japan getroffen door een tsunami,
rekening nam.
waarna er ernstige stralingsproblemen ontstonden in de kerncentrale van Fukushima. Naar aanleiding hiervan werd
Eind 2011 nam Landschapsbeheer Flevoland het initiatief om
een vijftal vragen beantwoord, van zowel publiek als
tot een geïntegreerde aanpak van registratie en bestrijding
gemeenten.
van de EPR in Flevoland te komen. Alle partijen in Flevoland, inclusief de GGD zijn hier warm voorstander van en nemen
In dezelfde periode speelde in de landelijke pers een discus-
hieraan deel. De bedoeling is deze aanpak al in 2012 te
sie over de blootstelling aan landbouwbestrijdingsmiddelen
realiseren.
THZ
Technische Hygiënezorg
2.1 Analyse verrichtingen
GGD Flevoland heeft op basis hiervan besloten om als
2.1.1 Publieksevenementen
project de twee truckerstops in Flevoland onder de loep te
In 2012 zijn 58 adviezen uitgebracht bij aanvragen voor een
nemen. De bevindingen zijn verwerkt in een rapport dat
vergunning voor een publieksevenement. Naast het geven
besproken is met de ondernemer.
van advies kan de GGD ook een inspectie uitvoeren ten tijde van het evenement. Dit wordt in ieder geval gedaan bij
In 2011 zijn in Almere twee seksinrichtingen bezocht, te
evenementen waarbij middelgrote/grote risico’s kunnen zijn
weten een SM-studio en een escortservice. In Lelystad zijn
op gebied van infectieziekten.
een parenclub en een erotische massagesalon gecheckt op
Bij vijf evenementen zijn in totaal acht inspecties uitgevoerd.
hygiëne en veiligheid.
Naast evenementen als Lowlands, Zand en Defqon die al vaker geïnspecteerd zijn door de GGD, zijn in 2011 twee
De GGD wordt regelmatig geraadpleegd door burgers en/of
nieuwe evenementen bezocht, te weten de Libelle zomer-
instellingen met vragen op het gebied van Technische
week en de Opwekking. De Opwekking is een driedaags
Hygiënezorg. In 2011 zijn in totaal 95 vragen binnengeko-
evenement waar 60.000 nationale en internationale leden
men over allerlei onderwerpen.
van de Pinkstergemeente het Pinksterfeest vieren.
Indien er veel vragen over een bepaald onderwerp of probleem binnenkomen dan kan dit voor de GGD aanleiding
2.1.2 Tattoo-, piercingshops en shops voor permanente make-up (pmu)
zijn tot een gerichte actie zoals bijvoorbeeld het geven van voorlichting. Gezien de aard en omvang is er in 2011 geen
In 2011 zijn 30 vergunningen verleend. Het betreft 16
aanleiding geweest tot het inzetten van specifieke vervolg-
bedrijven die permanente make-up aanbrengen, tien
acties.
tattooshops en vier piercingstudio’s. Eénmaal is geweigerd een vergunning af te geven omdat de ondernemer niet aan
2.2 Beleid en ontwikkelingen
de eisen kon voldoen. Na een half jaar heeft deze onderne-
2.2.1 Publieksevenementen
mer opnieuw een vergunning aangevraagd en uiteindelijk is
Door gemeenten wordt aan de Geneeskundige Hulpverle-
er alsnog een vergunning afgegeven.
ningsorganisatie in de Regio (GHOR) advies gevraagd over
In 2011 was sprake van zes nieuwe ondernemers waarvan
vergunningen rondom evenementen. Een onderdeel van
vier tattooshops en twee pmu bedrijven.
de vraag kan betrekking hebben op het veld van de THZ.
Bij een tweetal bedrijven was bij de eerste inspectie nog niet
In 2011 heeft GHOR Nederland een nieuwe handreiking
alles in orde en werd een zogenaamde verbeterlijst uitge-
opgesteld waarin het THZ-advies een vast onderdeel is van
schreven. Nadat de verbeteringen waren doorgevoerd kon
de advisering rondom evenementen. Binnen GGD Flevoland
alsnog een vergunning afgegeven worden.
werken GHOR en THZ reeds intensief samen betreffende bovengenoemde advisering.
2.1.3 Overige activiteiten In 2011 heeft bij de drie asielzoekerscentra in Flevoland een hygiëneonderzoek plaatsgevonden in het kader van lande-
2.2.2 Tattoo-, piercingshops en shops voor permanente make-up (pmu)
lijke afspraken over de publieke gezondheidszorg voor
Op basis van de Warenwet is GGD Flevoland belast met het
asielzoekers. Voor de GGD was dit een nieuwe activiteit.
inspecteren van bedrijven die tatoeëren, piercen en permanente make-up aanbrengen. GGD Flevoland verstrekt
Daarnaast heeft GGD Flevoland acht woon- en zorgcentra in
namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Almere bezocht, in opdracht van Zorggroep Almere.
(VWS) vergunningen aan bedrijven die voldoen aan de
Naar aanleiding van bovenstaande activiteiten zijn een aantal
hygiëne-eisen. Tot juni 2011 waren de vergunningen twee
voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd over hygiëne en
jaar geldig. Vanaf juni 2011 geldt een termijn van drie jaar.
veiligheid.
Na het verlopen van de termijn moet een ondernemer een nieuwe aanvraag voor vergunning indienen bij de GGD.
In juli 2011 is het nieuwe waterleidingbesluit in werking
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is
getreden. Truckstops hebben met het inwerking treden van
namens VWS toezichthouder op de wet. Bij klachten en
dit besluit ook een plicht betreffende Legionellapreventie.
meldingen werken GGD en NVWA dan ook nauw samen.
Forensisch Forensische Geneeskunde
3.1 Analyse cijfers
Ten aanzien van de arrestantenzorg is het zo dat ingeslote-
In 2011 kwam het totale verrichtingenaantal op 1879 uit. In
nen van de politie Noordoostpolder en Urk die op het arres-
2010 waren dit er 1839. Per verrichtingensoort zijn er maar
tantencomplex te Lelystad verbleven, weer vaak zijn mee-
kleine verschillen ten opzichte van 2010. Bij iedere gemeen-
geteld bij Lelystad. Eenzelfde verschuiving doet zich voor
te zien wij echter overal een lichte daling van het totale
van Zeewolde naar Almere en van Dronten naar Lelystad.
aantal verrichtingen, behalve voor Almere. Almere laat een duidelijke groei zien. Hierdoor wordt de terugval elders meer
Het totale aantal lijkschouwingen in 2011 ligt ongeveer
dan gecompenseerd.
op het niveau van 2010. Wel is er verhoudingsgewijs een toename van ongeveer 10% te constateren van het aantal
Vooral de getallen voor Urk en Zeewolde zijn wat geflatteerd.
schouwingen bij euthanasie.
Hier doet zich het volgende fenomeen voor. De verrichtingen voor de politie Urk zijn vaak bij de Noordoostpolder meege-
Het aantal middelencontroles is laag omdat Reclassering
teld. Omdat personen uit Urk op het politiebureau in
Nederland pas in de tweede helft van 2011 weer enkele
Emmeloord worden gezien, is het voor de arts niet altijd
controles aanvroeg.
duidelijk wie de aanvrager is. Bron 3. Verrichtingen Forensische Geneeskunde Verrichtingen FG 2011 Bloedproeven Arrestantenconsulten
Almere
Dronten
27 580
4
Lelystad
NOP
Overigen
Totaal
1
58
350
12
946
3
4
20
13
Lijkschouw NNO
32
5
6
6
Lijkschouw NO
27
4
18
2
Euthanasie
53
9
17
3
2
1
7
416
20
157
Letselverklaringen
Zeewolde
7
Zedenonderzoeken
Laisser Passer
Urk
23
3
5
57
1
52 82 10
28
11
Overige verklaringen Uitstel lijkbezorging
3
2
Meldingen ovl. <18 jr.
3
2
639
1
1 5
1
Middelencontrole Totaal
7
6 3
1156
43
585
62
3
18
12
3 1879
Doodsoorzaken
Het aantal zelfdodingen lijkt aan de hoge kant in verhouding
De getallen vertonen jaarlijks wat fluctuatie. In 2011 zijn er
tot de andere doodsoorzaken, maar lag met 5,7 per 100.000
door de forensisch geneeskundigen van de GGD Flevoland
inwoners ruim onder het landelijk gemiddelde van 9,6 per
57 lijkschouwingen bij niet natuurlijk overlijden verricht ten
100.000 inwoners (2010). In verhouding is het aantal van 14
opzichte van 63 in 2010. Het aantal schouwingen na een
voor Almere in 2011, ten opzichte van 9 in 2010 en ten opzich-
verkeersongeval lag op 8 ten opzichte van 14 in 2010 en
te van het totaal van de overige gemeenten wat aan de hoge
kwam daarmee weer op het niveau van 2009. Deze getallen
kant, maar zit hiermee nog steeds onder het landelijk gemid-
geven overigens niet de totale sterfte weer ten gevolge van
delde. Het is nog te vroeg om hier conclusies aan te verbinden.
een verkeersongeval in Flevoland. Verkeersslachtoffers die
Volgend jaar kunnen de aantallen weer heel anders liggen.
buiten Flevoland in een ziekenhuis overlijden, worden daar
Bij overige ongevallen gaat het vaak om een accidentele val in
geschouwd.
de woonomgeving, vooral van hoogbejaarde personen, naast een enkel bedrijfsongeval (Bron 4).
Bron 4. Doodsoorzaken niet natuurlijk overlijden 2011
16
Almere
14 12
Dronten
10
Lelystad
8
NOP
6
Urk
4 2
Zeewolde
0
3.2 Beleid en ontwikkelingen
Vanuit GGD Flevoland zal er één NODO lijkschouwer in
Per 1 januari 2010 werd de gewijzigde Wet op de lijkbe-
het regionale verband gaan participeren. Dit onderdeel
zorging van kracht. In deze wet werd ter voorkoming en
van de NODO procedure is echter nog niet van kracht. Er
opsporing van kindermishandeling een meldingsplicht voor
zijn ontwikkelingen die er op wijzen dat het in 2012 wel
behandelend artsen opgenomen ten aanzien van alle over-
zal lukken.
leden minderjarigen. Dit betekent dat alle overleden minderjarigen, dus ook die op natuurlijke wijze zijn overleden,
De GGD Flevoland heeft voor de digitale gegevensver-
aan de gemeentelijk lijkschouwer moeten worden gemeld
werking en dossiervorming binnen de forensische ge-
en dat de gemeentelijk lijkschouwer daarvan een registra-
neeskunde besloten het programma “Formatus” te gaan
tie moet voeren. Hiervoor wordt een landelijk ontwikkeld
gebruiken. Door stagnering in het ontwikkelingstraject bij
registratieformulier gebruikt. In dit kader wordt een na-
de leverancier is invoering in 2011 niet gelukt. De
tuurlijk overlijden bij een minderjarige, zonder dat daarbij
verwachting is dat invoering nu in de tweede helft van
een overlijdensoorzaak werd vastgesteld, niet meer geac-
2012 zal plaatsvinden.
cepteerd en in beginsel onderworpen aan de zogenaamde NODO (Nader Onderzoek Doodsoorzaak) procedure.
Op landelijk niveau speelde zich de verdergaande proto-
Binnen deze procedure wordt geregeld dat er in een groter
colontwikkeling en professionalisering van de forensische
regionaal verband NODO lijkschouwers en NODO teams,
geneeskunde af. Deze wordt door de GGD Flevoland
gekoppeld aan een NODO ziekenhuis komen, die dat
gevolgd en geïmplementeerd.
onderzoek gaan uitvoeren.
To e z i c h t Toezicht Kinderopvang
4.1 Analyse cijfers
4.1.3. Inspecties bij gastouders
4.1.1 Uitgevoerde inspecties
In 2010 is gestart met de inspectie van gastouders. Doordat
In 2011 zijn in totaal 1118 inspecties uitgevoerd.
grote aantallen gastouders zich gelijktijdig en in korte tijd melden is in 2010 een splitsing doorgevoerd in de inspectie.
Bron 5. Totaal aantal inspecties provincie Flevoland
Op basis van de vereiste documenten kon een gastouder
per type
geregistreerd worden, maar hierbij is wel aangegeven dat het praktijkonderzoek (inspectie B) op een later moment
Nieuwe melding
zou volgen. Veel praktijkonderzoeken zijn dus in 2011
Inspecties binnen 3 maanden
uitgevoerd. Daarbij is gebleken dat een flink percentage
Reguliere inspectie
van de gastouders al weer gestopt is met kinderopvang.
Risicogestuurd toezicht
Daarnaast waren er natuurlijk ook nieuwe meldingen van
Inspectie peuterspeelzaal
gastouders. Bron 7. Uitgevoerde inspecties bij gastouders
Nader onderzoek
120
Incidenteel onderzoek Gastouders
100
4.1.2 Specifieke inspecties
80
De volgende tabel laat in relatie tot 2010 zien dat er nog steeds sprake is van groei in het aantal nieuwe meldingen.
60
Ook het aantal nadere onderzoeken is gestegen in relatie tot 2010. Dit is deels veroorzaakt doordat er meer inspec-
40
ties uitgevoerd zijn bij kindercentra maar anderzijds betekent dit ook dat veel kindercentra nog niet voldoen aan de
20
gestelde eisen uit de wet. Het aantal klachten en signalen dat ontvangen is, is ongeveer gelijk gebleven.
0
2011
Nieuwe melding
80
91
Nader onderzoek
61
140
Klacht/signaal
21
22
Dronten
Inspectie A
Bron 6. Overzicht van specifieke inspecties 2010
Almere
Lelystad Inspectie B
Nop inspectie A+ B
per gemeente vanaf 2006. De grafiek laat zien dat er nog steeds sprake is van groei in het aantal uitgevoerde inspecties.
2006
350 300
2007
250 2008
200 150
2009
100 2010
50
2011 Dronten
Lelystad
Nader onderzoek
Bron 8 geeft de ontwikkeling weer van het aantal inspecties
400
Almere
Zeewolde
4.1.4 Ontwikkeling inspecties vanaf 2006
Bron 8. Inspectie per gemeente vanaf 2006
0
Urk
Nop
Urk
Zeewolde
4.2 Beleid en ontwikkelingen
In 2012 volgen nog discussiebijeenkomsten over de eerste
4.2.1 Algemeen
uitkomsten van dit onderzoek. GGD Flevoland heeft mee-
Sinds de invoer van de Wet kinderopvang hebben de ontwik-
gewerkt aan dit onderzoek.
kelingen in het toezicht niet stilgestaan. Ook 2011 was in dit opzicht weer een dynamisch jaar. Met de economische
2011 stond ook in het teken van een doorontwikkeling
recessie was de verwachting dat de groei in de kinderopvang
van de GIR, de web applicatie die GGD Flevoland gebruikt
zou afnemen. In 2011 hebben verschillende houders de con-
voor het uitwerken van rapportages. In het kader van deze
sequenties hiervan zeker ervaren maar desondanks was ook
ontwikkelingen zijn verschillende malen vragen voorgelegd
nog altijd sprake van meldingen van nieuwe kindercentra.
aan de gebruikers. Tevens is in het najaar de pilot gestart voor GIR Handhaven. Twee gemeenten uit de provincie
Om alle taken rondom toezicht uit te kunnen voeren heeft
Flevoland hebben deelgenomen aan de pilot en GGD
GGD Flevoland tijdelijk gebruik gemaakt van een drietal toe-
Flevoland is daarbij intensief betrokken.
zichthouders uit een landelijke flexpool voor toezichthouders. 4.2.4 Samenwerking met gemeenten 4.2.2 Risicogestuurd toezicht
Bij het toezicht op de kinderopvang wordt nauw samenge-
In 2009 is een eerste aanzet gedaan voor risico gestuurd
werkt met alle gemeenten in de provincie Flevoland. Naast
toezicht. Minder toezicht waar mogelijk en meer waar nodig,
het maken van afspraken over het aantal uit te voeren
is het motto. In 2011 heeft een doorontwikkeling van het
inspecties vindt er ook overleg plaats over voortgang en
risicogestuurde toezicht plaatsgevonden. Het is de bedoe-
dossiers die specifieke aandacht nodig hebben in kader van
ling dat vanaf 2012 op basis van het risico profiel van ieder
toezicht en handhaving.
kindercentrum of gastouderbureau een inschatting gemaakt wordt van het benodigde toezicht. Na de zomer zijn de
Bijzondere situaties
eerste instrumenten om dit profiel op te stellen beschikbaar
Naast het aantreffen van wietplantages bij enkele gast-
gekomen en heeft GGD Flevoland een start gemaakt met
ouders werd de GGD ook geconfronteerd met een brand in
het opstellen van risicoprofielen. Op basis van een risicopro-
een kindercentrum. Op het moment van de brand waren er
fiel krijgt een kindercentrum een kleurcode variërend van
gelukkig geen kinderen aanwezig. Op korte termijn moest
groen tot rood. In de praktijk betekent dit voor een ‘groen’
echter wel een nieuwe opvanglocatie gezocht worden. De
centrum dat ze minder toezicht kunnen verwachten en een
GGD werd daarbij gevraagd om te kijken of de tijdelijke
‘rood’ centrum meer.
locatie kon voldoen aan de veiligheidseisen.
4.2.3 Onderzoeken, enquêtes en pilots
In 2011 was er ook een aantal kindercentra, dat door de
Eind 2011 heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werk-
economische situatie in de problemen kwam. Aan de GGD
gelegenheid (SZW) een onderzoek laten uitvoeren naar door
werd gevraagd om bij deze centra te controleren of de
de GGD geconstateerde overtredingen bij de dagopvang,
kwaliteit niet in het gedrang kwam. In één situatie heeft dit
buitenschoolse opvang, gastouderbureaus en gastouders.
geleid tot directe sluiting van het kindercentrum.
Inhoud
Inhoud Team OGGz
Inleiding 1. Centrale Toegang 2. Meldpunt Vangnet en Advies 3. Opschalingsmodel Almere 4. Outreach team 5. Procescoördinatie Antilliaanse risicopersonen 6. Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden 7. Urgenten 8. Crisiswoning
Tabellen Cijfers Meldpunt Vangnet en Advies Cijfers opschalingsmodel Almere Cijfers Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden
Inleiding
Inleiding
Voor u ligt het jaarverslag van het team Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) van GGD Flevoland. In 2011 bestond het team OGGz uit 23 medewerkers, verdeeld over zes processen: 1.
Centrale Toegang
2.
Meldpunt Vangnet en Advies
3.
Opschalingsmodel Almere
4.
Outreach Team
5.
Procescoördinatie Antilliaanse risicopersonen
6.
Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden
Daarnaast werd er door het team OGGz de Crisiswoning Almere en de Urgenten georganiseerd. Al deze processen zijn in 2011 HKZ gecertificeerd! KIWA, de instantie die het team OGGz heeft getoetst op de HKZ kwaliteitsnormen, bleek zeer tevreden over de wijze waarop de kwaliteit geborgd werd. In 2012 zal het team OGGz opnieuw gecertificeerd worden. In dit jaarverslag zullen de verschillende processen verder uiteengezet worden. In de tabellen treft u aanvullende jaarcijfers aan.
1. Centrale Toegang
voor dat er financiële problemen zijn. Door de ontwikkelin-
Het doel van de Centrale Toegang is om dak- en thuislozen
gen die gaande zijn in de schuldhulpverlening, is de
sneller uit de maatschappelijke opvang te laten doorstro-
verwachting dat deze problemen alleen maar groter
men naar een instantie die de zorgbehoefte van de cliënt
worden. Het komt regelmatig voor dat een melding niet
kan vervullen. Experts bespreken wekelijks alle nieuwe
over één persoon gaat. Er zijn regelmatig kinderen betrok-
dak- en thuislozen die zich gemeld hebben bij de Maat-
ken bij een melding (135 keer). Alle kinderen die betrokken
schappelijke Opvang, en ontwikkelen in samenwerking met
zijn bij een melding, worden gemeld in het ESAR (Electro-
de Maatschappelijke Opvang een plan van aanpak voor de
nisch Signaleringssysteem Alle Risicojeugd).
cliënt waarbij rekening gehouden wordt met de behoefte van de cliënt. Door deze persoonlijke benadering zullen
Soms blijkt de professional aan een advies genoeg te
cliënten sneller in de reguliere zorg terecht komen.
hebben, maar vaker gaan de zorgcoördinatoren van het Meldpunt Vangnet en Advies zelf op huisbezoek om de
De Centrale Toegang is in 2011 gestart en er is in dat
situatie in te schatten. Door het vertrouwen te winnen van
jaar veel geïnvesteerd in het operationaliseren van de
de cliënt, probeert de zorgcoördinator de cliënt te verleiden
Centrale Toegang. Het expert team is opgericht, het heeft
tot zorg. Gemiddeld wordt een casus afgesloten na drie
zich eigen gemaakt met de vastgestelde werkwijze en de
maanden.
eerste cliënten zijn besproken. Ook is er veel geïnvesteerd in de samenwerking met ketenpartners. In 2011 zijn er 387
In 2011 heeft het Meldpunt Vangnet en Advies zich ook
casussen bij de Centrale Toegang aangemeld, deze zijn
ingezet voor de preventie van huisuitzettingen. De zorg-
allen in het expert team besproken. Het planmatig werken
coördinatoren zijn in 2011 213 keer op pad geweest om een
wordt in 2012 verder geïmplementeerd.
huisuitzetting te voorkomen.
2012 zal in het teken staan van professionalisering, de
De zorgcoördinatoren werken nauw samen met integrale
puntjes worden op de i gezet.
wijkteams, maatschappelijk werkers en de reguliere zorg. Allen hebben hetzelfde doel: de cliënt in de reguliere zorg
2. Meldpunt Vangnet en Advies
krijgen.
Er zijn mensen die volgens professionals hulp nodig hebben, maar die de zorg zelf niet opzoeken en soms zelfs uit de
3. Opschalingsmodel Almere
weg gaan. Deze sociaal kwetsbare mensen worden zorg-
In Almere wordt bij de hulpverlening aan gezinnen en
wekkende zorgmijders genoemd. Ze zijn niet in staat om
jongeren gewerkt met het opschalingmodel jeugd. Het
in de eigen bestaansvoorwaarden te voorzien en hebben
opschalingmodel geeft aan op welk niveau welke type
meerdere problemen tegelijkertijd (zoals verwaarlozing,
hulpverlening georganiseerd is.
overlast, vervuiling, sociaal isolement, psychische problemen, verslaving).
In 95% van de gevallen kunnen de instellingen de zorg rondom het kind goed organiseren. Maar als er meerdere
Professionals kunnen het Meldpunt Vangnet en Advies in-
instanties betrokken zijn bij een kind of gezin, blijkt
schakelen wanneer zij een zorgwekkende zorgmijder tegen
regelmatig dat de samenwerking tussen instanties niet
komen. Dit is in 2011 544 keer gebeurd, waarvan bijna
goed verloopt, waardoor er niet meer gewerkt wordt
50% Almeerse aanmeldingen zijn (zie onderstaande tabel).
volgens ‘één gezin, één plan’. Daarbij komt het veelvuldig
Aantal
%
264
49
Dronten
34
6
Lelystad
157
29
72
13
4
1
13
2
Almere
Noordoostpolder Urk Zeewolde
voor dat de instanties die betrokken zijn bij het gezin geen zicht hebben op alle beschikbare informatie. Dit alles leidt tot een haperende hulpverlening voor het gezin en kind. Professionals die dit signaleren, kunnen de hulp inroepen van de procescoördinator. De procescoördinator probeert alle partijen (inclusief de ouders van het kind) bij elkaar om de tafel te krijgen, gezamenlijk de beschikbare informatie door te nemen en een plan van aanpak op te stellen.
Voornamelijk worden mensen aangemeld omdat er sprake is van hygiënische woonproblematiek, maatschappelijke
In Almere is er bij 107 gezinnen een beroep gedaan op de
teloorgang of algemeen vreemd gedrag. Het komt ook vaak
procescoördinatoren jeugd.
Soms is de hulpverlening echter al zover gestagneerd, dat
leeftijd van 24 jaar. Het overgrote deel is man (23 personen).
de hulp van de brandpuntfunctionaris ingeroepen wordt.
De politie heeft de meeste casussen aangemeld, namelijk 18
Dit is in 2011 37 keer gebeurd. De brandpuntfunctionaris
personen.
heeft de bevoegdheid om op korte termijn organisaties en personen bijeen te roepen die moeten bijdragen aan een
In de maanden dat de functie voor procescoördinator Antil-
gezamenlijk plan van aanpak. Zonodig kan de brandpunt-
liaanse risicopersonen niet ingevuld was (van maart tot en
functionaris gebruik maken van doorzettingsmacht om bij-
met juni), heeft de procescoördinator Jeugd deze rol op zich
voorbeeld wachtlijsten van instellingen omzeilen. Daarmee
genomen. In die periode zijn er 12 casussen aangemeld bij
wordt de hulpverlening rondom het kind of gezin weer op
de procescoördinator Jeugd.
gang gebracht. Het aantal aanmeldingen ligt vele malen lager dan werd Al enkele jaren wordt er volgens het opschalingmodel
verwacht. Dit bleek niet veroorzaakt te worden door weinige
gewerkt. Op aandringen van de brandpuntfunctionaris en
zorgelijke situaties bij Antillianen, maar omdat, ondanks het
procescoördinatoren, zal de gemeente Almere in 2012 een
aanbod, de Antilliaanse risicopersonen nauwelijks gebruik
onderzoek laten uitvoeren naar de effectiviteit van het op-
maken van de bestaande hulpverlening. De consequentie van
schalingmodel.
de lage aanmelding van Antillianen bij de hulpverlening is dat er nauwelijks stagnerende zaken naar boven komen die in
4. Outreach Team
aanmerking zouden kunnen komen voor procescoördinatie.
In 2011 is er zowel in Almere als in de Noordoostpolder een pilot gestart met het Outreach Team. In het Outreach Team
Omdat de inspanningen van een procescoördinator de
participeren GGz Centraal, Tactus, Leger des Heils, Kwintes,
Antilliaanse risicopersonen grotendeels niet bereikt, heeft de
Algemeen Maatschappelijk Werk en de GGD.
gemeente Almere dan ook besloten om de procescoördinatie
Het Outreach Team kan ingezet worden wanneer reguliere
Antilliaanse risicopersonen zoals deze in 2011 is uitgevoerd
zorg niet zonder voldoende en specialistische outreachende
door GGD Flevoland, te beëindigen. Gezamenlijk zal in 2012
capaciteit bereikt kan worden en kan alleen ingezet worden
bekeken worden hoe de Antilliaanse risicopersonen beter
op initiatief van het Meldpunt Vangnet en Advies. Daarmee
bereikt kunnen worden.
sluiten de werkprocessen van het Outreach Team en het Meldpunt Vangnet en Advies nauw op elkaar aan.
6. Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden Volwassenen
Zowel in Emmeloord als in Almere is de pilot geslaagd, en
Een goede re-integratie van (ex-)gedetineerde burgers is één
outreachende capaciteit zal dan ook in de hele regio plaats
van de middelen in het streven recidive terug te dringen. De
moeten gaan vinden. In 2012 wordt verder ingezet op het
coördinatie van nazorg, buiten het justitiële kader, is een
verhelderen van het werkproces.
verantwoordelijkheid van gemeenten. De gemeenten in Flevoland hebben deze taak belegd bij GGD Flevoland.
5. Procescoördinatie Antilliaanse risicopersonen
De drie procescoördinatoren nazorg ex-gedetineerden hebben
De gemeente Almere is een zogenoemde Antillianen-
als voornaamste taak om de zogenoemde basisvoorzieningen
gemeente. Hiermee wordt een gemeente bedoeld die zich
te organiseren voor de cliënt voordat deze ontslagen wordt
onderscheidt van andere gemeenten in Nederland door een
uit de Penitentiaire Inrichting.
grote concentratie Antillianen binnen haar grenzen en door
De basisvoorzieningen zijn als volgt:
de groeiende overlast die een relatief kleine groep kansarme
•
een geldig identiteitsbewijs;
jongeren uit deze bevolkingsgroep veroorzaakt. Vanaf 2009
•
onderdak direct na ontslag uit detentie;
heeft de gemeente Almere geld beschikbaar gesteld voor
•
inkomen uit werk of een (tijdelijke) uitkering om direct
procescoördinatie op stagnerende (zorg) situaties bij
na ontslag uit detentie in het eerste levensonderhoud te
Antilliaanse risicopersonen tot de leeftijd van 40 jaar.
kunnen voorzien en indien arbeid niet haalbaar is een vorm van dagbesteding;
In totaal zijn er in 2011 28 Antilliaanse risicopersonen door
•
de procescoördinator Antilliaanse risicopersonen begeleid. Acht daarvan zijn er in 2011 aangemeld, de overige 20 zijn
inzicht in schulden en (indien van toepassing) een plan voor schuldhulpverlening;
•
het vaststellen van zorgbehoeften en (indien van toe-
in 2010 aangemeld. De leeftijd van de aangemelde
passing) het zorgen voor een passende indicatie en het
Antillianen ligt tussen de 3 en 45 jaar, met een gemiddelde
realiseren van (continuïteit van) zorg.
Of een cliënt een hulpvraag heeft op één van de basisvoor-
als verbindingsschakel op te treden tussen de gemeente, de
zieningen, wordt aan cliënt gevraagd door een medewerker
lokale voorzieningen en Justitie. Dit doet zij door te participe-
maatschappelijke dienst van Justitie (MMD). De proces-
ren in de Scenario-overleggen Jeugd en het Trajectberaad.
coördinatoren hebben zelf geen contact met de cliënt, maar
In 2011 zijn er 12 jongeren teruggekeerd uit jeugddetentie in
fungeren als verbindingsschakel tussen justitie en de lokale
Lelystad en 39 jongeren in Almere.
voorzieningen. 7. Urgenten Naast het organiseren van de basisvoorzieningen voor cliën-
Mensen komen in de gemeente Almere alleen in aanmerking
ten, treden de procescoördinatoren nazorg op als adviseur op
voor een urgentie, wanneer aangetoond kan worden dat
het gebied van nazorg voor ex-gedetineerden, hebben zij een
iemand in een levensbedreigende situatie verkeert waardoor
grote rol in het veiligheidshuis Almere, en participeren zij in
hij/zij niet langer in de huidige woonsituatie kan blijven of als
Scenario-Overleggen en Justitieel Casus Overleggen.
iemand aantoonbaar slachtoffer is van een misdrijf waardoor hij/zij dringend andere woonruimte nodig heeft.
In 2011 is er gereflecteerd op de afgelopen jaren. Welke ontwikkelingen zijn er geweest, is de opdracht nog helder,
Een urgentiecommissie, bestaande uit de woningcorpora-
doet iedereen in de keten wat hij volgens de opdracht zou
ties en de gemeente Almere, bepaalt of iemand een urgente
moeten doen? Hoe heeft de komst van het Veiligheidshuis in
woonsituatie heeft. In totaal heeft de urgentiecommissie 125
Almere de nazorg beïnvloed? Al deze vragen hebben geleid
urgentieaanvragen behandeld. In 2011 is afgesproken dat in
tot een opdracht van de gemeente Almere: breng de
moeilijke gevallen de urgentiecommissie advies kan inwinnen
processen rondom de nazorg van ex-gedetineerden in kaart
bij het team OGGz van GGD Flevoland. Dit is in 17 gevallen
en schep helderheid in de knelpunten. In 2012 zal deze
gebeurd.
procesbeschrijving geschreven worden. 8. Crisiswoning Jeugdigen
Binnen het kader van het gemeentelijke beleid Maatschap-
De gemeenten Almere en Lelystad hebben GGD Flevoland
pelijke Opvang heeft de gemeente zich tot doel gesteld om
de opdracht gegeven om de nazorg rondom jeugdige ex-
mensen die feitelijk dakloos zijn en geen onderdak kunnen
gedetineerden te coördineren voor de jongeren die terug-
vinden in de gebruikelijke opvang, onderdak te verlenen in
keren uit jeugddetentie in Almere en Lelystad. De procesco-
een crisiswoning. GGD Flevoland coördineert de zorg van
ordinator nazorg ex-gedetineerden vervult deze taak door
deze personen naar de reguliere opvang. In 2011 is er drie keer gebruik gemaakt van de crisiswoning.
Tabellen 1. Cijfers Meldpunt Vangnet en Advies Aanmeldingen In 2011 zijn er 544 casussen bij het Meldpunt Vangnet en Advies aangemeld. Deze zijn als volgt over de provincie Flevoland verdeeld:
Almere
Aantal
%
264
49
Dronten
34
6
Lelystad
157
29
72
13
4
1
13
2
Noordoostpolder Urk Zeewolde
Afgesloten zaken In 2011 zijn er 501 casussen bij het Meldpunt Vangnet en Advies afgesloten. Deze zijn als volgt over de provincie Flevoland verdeeld:
Almere
Aantal
%
228
46
Dronten
29
6
Lelystad
153
30
75
15
2
0
14
3
Noordoostpolder Urk Zeewolde
Bekijk hier de verdere uitwerking van de cijfers van de casussen die in 2011 bij het Meldpunt zijn afgesloten
Tabellen 2. Cijfers opschalingsmodel Almere
Aantal keren aangemeld In 91% van de gevallen bleek het kind voor de eerste maal
Binnengekomen aanvragen
aangemeld te zijn (n=114). In zeven gevallen bleek het kind
In 2011 zijn er 37 casussen bij de brandpuntfunctionaris en
voor de tweede maal aangemeld te zijn, en in twee gevallen
107 casussen bij de procescoördinatoren aangemeld.
bleek een kind voor de derde maal aangemeld te zijn.
Afgesloten zaken
Kern van de problematiek
In 2011 zijn er in totaal 125 casussen afgesloten. De brand-
De volgende problematiek komt naar voren bij een brand-
puntfunctionaris heeft er daarvan 34 afgesloten, en de drie
puntmelding:
procescoördinatoren hebben de overige 91 casussen afgesloten.
Aantal Hulpverleners houden zich niet aan de afspraak
%
3
9
Leeftijd
Hulpverleners komen niet op één lijn
16
47
De leeftijd van de kinderen die betrokken zijn bij een mel-
Ondanks hulp geen resultaat
10
29
ding, ligt tussen 0 en 20 jaar, met een gemiddelde leeftijd
Stagnatie t.g.v. wachtlijst
2
6
van 10 jaar. In acht gevallen is de leeftijd van de ouder of
Onbekend
3
9
verzorger genoteerd omdat de melding via een hulpverlener van de ouder binnen is gekomen. De gemiddelde leeftijd van
Aantal benodigde rondetafelgesprekken
deze ouder of verzorger is 37 jaar.
De brandpuntfunctionaris en de procescoördinatoren organiseren rondetafelgesprekken. In de volgende tabel treft u het
Melder
aantal benodigde rondetafelgesprekken aan.
De 125 casussen werden door de volgende instellingen aangemeld: Aantal AMW
3
Aantal
%
%
Geen benodigd rondetafelgesprek
41
33
2
1
benodigd rondetafelgesprek
31
25
BJZ toegang
5
4
2
benodigde rondetafelgesprekken
19
15
Gezinsvoogdij overig
1
1
3
benodigde rondetafelgesprekken
13
10
GGZ kinderen & jeugd
5
4
4
benodigde rondetafelgesprekken
5
4
Huisarts
4
3
5
benodigde rondetafelgesprekken
9
7
14
6
benodigde rondetafelgesprekken
3
2
3
8
benodigde rondetafelgesprekken
3
2
14 benodigde rondetafelgesprekken
1
1
JGZ
18
MEE
4
Onderwijs
43
34
Overig
28
22
Politie
3
2
Bovenstaande tabel laat zien dat het voorkomt dat er geen
Ziekenhuis
5
4
rondetafelgesprek georganiseerd wordt. Dit is onder meer
Onbekend
6
5
het geval bij een adviesvraag, maar ook voor het werk van de brandpuntfunctionaris is het niet altijd noodzakelijk dat er een rondetafelgesprek georganiseerd wordt. Als het bijvoorbeeld helder is dat de stagnatie van het zorgproces wordt veroorzaakt door een wachtlijst, wordt er direct contact opgenomen met de betreffende instelling in plaats van dat er een rondetafelgesprek wordt georganiseerd.
Doorlooptijd
Tabellen 3. Cijfers Procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden
Gemiddeld genomen wordt een casus na vijf maanden afgesloten. In de tabel hieronder kunt u de doorlooptijden van zowel de procescoördinatie als de brandpuntfunctie
In 2011 zijn er in totaal 745 gedetineerden uitgestroomd in
vinden.
de Flevolandse gemeenten. Deze zijn als volgt verdeeld: Aantal
%
Gemeente
22
18
Almere
1-2 maanden
6
5
Dronten
27
2-3 maanden
12
9
Lelystad
194
3-4 maanden
14
10
Noordoostpolder
29
4-5 maanden
9
7
Urk
15
5-6 maanden
11
9
Zeewolde
6-7 maanden
2
2
7-8 maanden
10
8
8-9 maanden
11
9
Bekijk hier de verdere uitwerking van de cijfers
9-10 maanden
5
4
procescoördinatie nazorg ex-gedetineerden
10-11 maanden
6
5
<1 maand
11-12 maanden > 12 maanden Onbekend
1
1
14
11
2
2
Uitstroom 471
9
Colofon Uitgever: GGD Flevoland Afdeling Algemene Gezondheidszorg Algemeen postadres: Postbus 1120 8200 BC Lelystad T:
088 0029910
I:
www.ggdflevoland.nl