Jaarverslag Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) West-Friesland. Op het juiste spoor voor alle betrokkenen bij huiselijk geweld

Jaarverslag 2014 M. Zwart locatiemanager dnoDoen

Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) West-Friesland Op het juiste spoor voor alle betrokkenen bij huiselijk geweld.

Inhoudsopgave Voorwoord

4

Aanleiding Geschiedenis

5 5

Oganisatie Stichting dnoDoen verantwoordelijk voor organisatie en uitvoering ASHG en THV

6 6

Uitvoering Huiselijk geweld en de Werkwijze van het ASHG West-Friesland Specifieke kenmerken: Doelstelling ASHG Doelstelling THV Om te kunnen voldoen aan hiervoor genoemde ontstaan de volgende taken Positionering advies- en steunpunt Doelgroepen

7 7 7 8 8 8 9 9

Werkwijze Werkwijze ASHG Tijdelijk Huisverbod Samenwerking justitiële keten

10 10 10 10

Cijfers Aanmeldingen Woonplaats aanmelder Aantal gezinnen met kinderen Vorm van mishandeling Aard geweld

12 12 13 14 15 16

Jaarverslag ASHG Hoorn

Stichting dnoDoen Hoorn Pagina 2

Hulpaanbod Doelen gehaald Resultaat begeleidingen Werkgebied

17 18 19 20 21

Slotwoord



Voorwoord Het Steunpunt Huiselijk Geweld is al jaren in West-Friesland een succesvol steunpunt voor alle vormen van huiselijk geweld en uitvoering van het tijdelijk huisverbod. Het steunpunt is laagdrempelig en de gemotiveerde medewerkers pakken de meldingen adequaat op. Hulpverlening voor slachtoffer en dader en waar de conflict situatie tot rust komt staat voorop. Door een goede samenwerking met de organisaties uit de zorgen justitieketen is altijd een oplossing op maat voorhanden. Binnen de ontwikkeling van de steunpunten is zowel landelijk als regionaal veel gaande. Het Steunpunt Huiselijk geweld gaat per 1 januari 2015 op in Veilig thuis. Het steunpunt en het AMK worden samen gevoegd en gaan verder als Veilig thuis onder de verantwoording van de GGD. De geplande transitie van het ASHG richting de Blijfgroep heeft echter geen voortgang gekregen. Dit betekent dat het ASHG het komende jaar onderdeel blijft van dnoDoen. DnoDoen is blij met deze opdracht en zal de uitvoering hiervan met veel enthousiasme vormgeven.

Hil Rabenberg Directeur bestuurder dnoDoen



Aanleiding Iedereen kan in zijn of haar omgeving met huiselijk geweld te maken krijgen. Geweld in de privé-sfeer is de meest voorkomende vorm van geweld in onze samenleving en komt voor in alle sociaaleconomische klassen en binnen alle culturen van onze samenleving. Meer dan 45% van de Nederlandse bevolking heeft ooit in zijn of haar leven te maken gehad met huiselijk geweld. Het kan leiden tot sociaal isolement, letsel, doodslag, ernstige psychische klachten, ziekteverzuim, overlast aan de omgeving, misbruik van alcohol en andere verslavingen. Huiselijk geweld stopt alleen met een goede hulpverlening. Het is belangrijk dat mensen de hulpverlening makkelijk kunnen vinden; voor henzelf of voor iemand anders - buren, familie, patiënt, cliënt. Alle inwoners van de 7 Westfriese gemeenten; Hoorn, Drechterland, Enkhuizen, Koggenland, Medemblik, Opmeer en Stede Broec, die behoefte hebben aan advies, informatie of hulp op het gebied van huiselijk geweld, kunnen sinds 1 oktober 2007 terecht bij het advies- en steunpunt huiselijk geweld (ASHG) in Hoorn. Het ASHG geeft daarnaast ook, sinds 1 februari 2009, invulling en uitvoering aan de wet ‘Tijdelijk Huisverbod” (THV), sinds 1 januari 2009 van kracht.

Geschiedenis Sinds 1 januari 2005 bestaat de gemeenschappelijke regeling ‘Ondersteuning bestuurlijke samenwerking West-Friesland. Op grond van die regeling treedt de gemeente Hoorn op als centrumgemeente in deze samenwerking. De aanpak van huiselijk geweld is een prioriteit van de gemeenteraad van Hoorn. Daarnaast legt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning op dat alle instanties op het gebied van huiselijk geweld effectief samenwerken en activiteiten goed op elkaar afstemmen. Op 12 juni 2008 is een convenant getekend door de ketenpartners in West-Friesland; “Aanpak huiselijk geweld in West-Friesland”. Het convenant regelt de afspraken tussen de partners en geeft de verbondenheid van de partners weer met betrekking tot huiselijk geweld. Het convenant heeft als doel een gemeenschappelijke aanpak van huiselijk geweld te organiseren en te verankeren. Er moet een sluitend vangnet gecreëerd worden rond (potentiële) plegers, slachtoffers en (kind) getuigen van huiselijk geweld. Hierdoor kan huiselijk geweld voorkomen worden of in ieder geval zo snel mogelijk worden gestopt om de schadelijke gevolgen tot een minimum te beperken. Deelnemers in dit convenant zijn: Advies en Steunpunt Huiselijke Geweld West-Friesland, Advies- en meldpunt Kindermishandeling NoordHolland (AMK), Algemeen Maatschappelijk Werk Hoorn, Algemeen Maatschappelijk Werk Drechterland, Brijder Verslavingszorg regio Midden, Bureau Jeugdzorg Noord-Holland, Maatschappelijke Opvang (dnoDoen), GGD Hollands Noorden, GGZ West-Friesland, Politie Noord-Holland Noord, Reclassering Nederland regio Alkmaar-Haarlem, de Wering, Slachtofferhulp Nederland locatie Hoorn en Maatschappelijk werk van de Omring. Bovenregionale partner is het Openbaar Ministerie parket Alkmaar en de Raad voor Kinderbescherming Alkmaar. Iedere deelnemer heeft een aandachtfunctionaris toegewezen met specifieke taken en verantwoordelijkheden. Jaarverslag ASHG Hoorn


Oganisatie Stichting dnoDoen verantwoordelijk voor organisatie en uitvoering ASHG en THV dnoDoen is verantwoordelijk voor de organisatie, coördinatie en uitvoering van het ASHG en de wet THV in de regio West-Friesland. dnoDoen is een generalistische maatschappelijke opvanginstelling, die haar doelgroepen kortdurend binnen de geboden professionele hulpverleningsketen opvangt en begeleidt naar een nieuwe start of doorverwijst naar een categorale instelling. dnoDoen heeft vestigingen in Alkmaar, Den Helder en Hoorn en is sinds oktober 2007 verantwoordelijk voor de organisatie en uitvoering van het Advies Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) en sinds 1 februari 2009 de wet Tijdelijk Huisverbod (THV). We zijn gevestigd en bereikbaar op onze locatie in Hoorn aan de Scheerder 4 in de wijk Risdam. dnoDoen biedt (woon) begeleiding aan personen die dak- of thuisloos zijn of dreigen te worden, (tijdelijk) niet in staat zijn om zelfstandig te wonen en verzorgt begeleiding naar passende zorg voor zorgwekkende zorgmijders. Onze missie richt zich op personen en doelgroepen die: - door sociale omstandigheden dakloos worden; - zelfstandig wonen maar wegens huurschulden of door overlast gevend gedrag uitgezet worden; - kampen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen en/of verstandelijke handicap die wel huisvesting wensen en hulpverlening van dnoDoen accepteren; - zwerfjongeren; - dak en thuislozen die een zwervend bestaan leiden. - preventieve hulpverlening dnoDoen is een organisatie die werkt met gekwalificeerde en gediplomeerde mensen met de nodige ervaring in de hulpverlening en opvang. Hun coördinerende en begeleidende taken in de crisisopvang en woonbegeleiding, hun uitgebreide netwerk en reeds bestaande samenwerking met de meeste, hierboven genoemde samenwerkingspartners zorgen ervoor dat dnoDoen op een gewenste wijze vorm en uitvoering kan geven aan het ASHG en THV. Vanuit dnoDoen kan tevens maximaal geprofiteerd worden van de verblijfsmogelijkheden en de noodopvang. De garantie dat de keten van gewenste en noodzakelijke hulp snel geboden wordt is op deze wijze optimaal georganiseerd.



Uitvoering Het ASHG is telefonisch bereikbaar op 06 13881720 of 0900-1262626, via internet (www.huiselijkgeweldwestfriesland.nl) en via de email: [email protected]. Hier komen alle meldingen van huiselijk geweld binnen. Zodra er een melding binnen komt gaat het ASHG er mee aan de slag. Het ASHG is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met huiselijk geweld, van slachtoffer tot pleger en van professional tot getuige. Het ASHG biedt eerste hulp bij huiselijk geweld, adviseert, coördineert, organiseert, geeft presentaties en voorlichting. Daarnaast geven de medewerkers ook uitvoering aan de wet Tijdelijk Huisverbod. Bij het ASHG werken in 2014 3 maatschappelijk werksters. In de avond en nacht is de bereikbaarheid van het ASHG georganiseerd door de medewerkers van het trainingshuis in Alkmaar. Het team is zelfsturend en valt onder verantwoordelijkheid van de teammanager van dnoDoen.

Huiselijk geweld en de Werkwijze van het ASHG West-Friesland Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer gepleegd is. Onder huiselijk geweld valt geweld tegen vrouwen en kinderen, maar ook tegen mannen en ouderen. Geweld is de aantasting van de persoonlijke integriteit, waarbij we geestelijk en lichamelijk geweld (waaronder seksueel geweld) onderscheiden. Huiselijke kring (of gezin) is de kring die bestaat uit (ex)partners, familieleden, en huisvrienden. Huisvrienden zijn personen die een vriendschappelijke band onderhouden met het slachtoffer of met iemand uit de onmiddellijke omgeving van het slachtoffer en die het slachtoffer in de huiselijke sfeer ontmoet. Specifieke kenmerken: - Het geweld speelt in het privé leven van mensen, waardoor omstanders zich afvragen of ze zich ermee mogen bemoeien. - Geweld is een probleem met zowel relationele als strafbare aspecten. Het is dus iets waar zowel hulpverleners, als rechtshandhavers mee te maken hebben. - Slachtoffers vertonen vaak ambivalent gedrag; wel/niet uit de relatie willen; wel/niet aangifte willen doen; haat/liefde verhouding tot de pleger en enorme loyaliteit. Dit maakt het moeilijk voor buitenstaanders om hun gedrag te begrijpen en lastig er goed mee om te gaan. - Slachtoffers vragen vaak alleen hulp om het geweld te stoppen, niet om de relatie te stoppen. - Seksueel- en huiselijk geweld veroorzaken meestal geen openbare orde problemen. - Meldingen komen eerder binnen als een kind slachtoffer is, dan als het gaat om een volwassene. Het idee is dat een volwassene zelf uit de gewelddadige situatie kan stappen, terwijl dit vaak niet het geval is.



Doelstelling ASHG Het doel van het ASHG is om structureel bij te dragen aan het stoppen van huiselijk geweld en bedoeld voor iedereen die te maken heeft met huiselijk geweld. Het ASHG biedt advies, verwijst en heeft een belangrijke coördinerende rol in de organisatie van de juiste hulp door een gesloten keten van professionals. Waarbij we rekening houden met de verschillende vormen van huiselijk geweld, die ieder een speciale aanpak vragen; bijvoorbeeld partners, ouderen /ouders, eer gerelateerd geweld, loverboys, RAAK(Regionale aanpak kindermishandeling). Het probleem is dat het aantal mensen dat te maken heeft met huiselijk geweld, vele malen groter is dan het aantal mensen dat in de hulpverlening terechtkomt. Het ASHG heeft een belangrijke functie in preventie en het vroegtijdig signaleren van huiselijk geweld, eigenlijk nog voordat politie en openbaar ministerie in beeld zijn. Echter in de praktijk blijkt dat het aantal zelfmeldingen of meldingen van familie, buren en vrienden, beperkt in aantal groeien en sterk achter blijven bij het aantal meldingen dat via de politie bij ons binnen komt. Dit is een trend die zie de afgelopen jaren heeft voortgezet. Het is belangrijk dat mensen weten dat er goede hulpverlening is, de weg naar hulpverlening weten te vinden en daar durven aankloppen. Als iemand hulp vraagt aan de huisarts, de dominee, de imam, de buurvrouw en familie of naasten is het de bedoeling dat die verder kunnen verwijzen of helpen. Kortom, de begeleiding naar hulp moet verbeteren, iedereen moet weten dat het ASHG het steunpunt is waar men terecht kan met alle vragen, advies en meldingen rondom huiselijk geweld. Middelen daarvoor zijn advies en voorlichting, verwijzing naar de ketenpartners, registratie en monitoren.

Doelstelling THV Het Tijdelijk Huisverbod is een bestuurlijke maatregel met als doel een preventief middel ter voorkoming van Huiselijk Geweld, door creëren van time out, bieden van veiligheid en starten van het hulpverleningstraject. Een huisverbod is: last tot onmiddellijk verlaten van de woning; verbod tot betreden van, zich ophouden bij of in de woning; contactverbod met achterblijver (en kinderen); strafbaar gesteld in de wet.

Om te kunnen voldoen aan hiervoor genoemde ontstaan de volgende taken - Stimulerend, initiërend en coördinerende functie binnen de integrale zorgketen - Goede kennis, gekwalificeerde en geschoolde medewerkers - Specifieke aanpak voor groepen als allochtonen (eer gerelateerd geweld) ouderen en kinderen. - Houden van presentaties / voorlichting voor zorg-, welzijn- en onderwijsinstellingen. Jaarverslag ASHG Hoorn


-

Cijfermatig inzicht in de problematiek regio West-Friesland Adequaat registratie systeem Duidelijk handelingsprotocol voor signalering en behandeling van meldingen van huiselijk geweld. Inzicht en afstemming in taken en verantwoordelijkheden samenwerkingspartners; Documentatie stroomschema voor intern en extern gebruik Intern Protocol werkwijze ASHG met heldere procedures

Omdat wij veelal met acute situaties te maken hebben, al dan niet met tijdelijk huisverbod, is het belangrijk dat het netwerk van ketenpartners hierop direct anticipeert. Hierover zijn binnen het convenant afspraken gemaakt en vastgelegd.

Positionering advies- en steunpunt Het advies- en steunpunt is onafhankelijk en is laagdrempelig. De benodigde hulp komt snel en effectief op gang. Voor beroepsgroepen zou het een kenniscentrum kunnen zijn. De medewerkers hebben goed overzicht over alle betrokkenen bij huiselijk geweld en kunnen beroepsgroepen adviseren over hulp en verwijzing. Het heeft ook een voorlichtingsaanbod voor de verschillende doelgroepen en betrokkenen. Het behalen van de doelstellingen van het ASHG en THV wordt vooral bepaald door de samenwerking met en tussen de partners in de justitiële en de hulpverleningsketen. Het aantal meldingen is ongeveer gelijk gebleven met het aantal meldingen in 2011. Doelgroepen Tot de doelgroep van het ASHG behoren alle inwoners van de regio West-Friesland. - slachtoffers, plegers en overige gezinsleden (vaak kinderen) als getuigen van huiselijk geweld; - betrokkenen bij de eerstgenoemde groep; buren, vrienden, familie, enzovoort; - beroepsmatig betrokkenen; huisartsen, dominees, vertrouwenspersonen, medewerkers van hulpverleningsinstellingen enzovoort.



Werkwijze

Werkwijze ASHG Een melding van huiselijk geweld tussen familieleden en (ex-)partners is het startsein voor het traject. Een melding komt vaak binnen bij de politie. De politie houdt zo mogelijk de pleger aan, spreekt zowel pleger als slachtoffer, maakt een proces-verbaal op en stimuleert het slachtoffer tot het doen van aangifte. Daarnaast wordt aan pleger en slachtoffer hulp geboden: de politie stimuleert beide partijen hier ook daadwerkelijk gebruik van te maken. De politie doet een melding bij het ASHG via dagelijkse rapporten en als het een THV betreft via Kohnraad (BOPZ online). Het ASHG neemt contact op met het “systeem”. In de reguliere meldingen wordt veelal contact gelegd met het slachtoffer van Huiselijk Geweld. Het slachtoffer kan hulp krijgen van verschillende ketenpartners afhankelijk van de hulpvraag en de pleger van de Ambulante Forensische Psychiatrie of andere ketenpartners die aansluiten bij de hulpvraag. Slachtoffer en pleger kunnen zowel afzonderlijk als gezamenlijk hulp krijgen. Als er kinderen bij betrokken zijn worden er afspraken gemaakt met de betrokkenen waar ook bureau jeugdzorg bij betrokken is.

Tijdelijk Huisverbod Sinds de start van de uitvoering van de wet (in 2009) is er elk jaar een gestage groei van het aantal THV’s in West-Friesland. Met beide partijen is tijdens het THV frequent contact. Inzake cases met kinderen wordt direct de Crisisdienst van BJZ ingeschakeld. Zij doen een onderzoek naar het welzijn van de kinderen en geven een advies aan het ASHG t.a.v. het welzijn en de veiligheid van de kinderen. Er is in een aantal cases Ambulante Spoedhulp ingezet door BJZ. Op één hand te tellen is het aantal Uithuisgeplaatsten dat gebruik heeft gemaakt van een Nachtopvang slaapplek. Het komt sporadisch voor dat het advies dat ASHG aan de burgemeester geeft over het al dan niet verlengen van het THV niet aangenomen wordt.

Samenwerking justitiële keten De politie stuurt de aangifte door naar het OM, waarbij het dossier wordt voorzien van een speciaal stempel. De bedoeling is dat het OM – en in latere instantie ook de rechtbank – waar mogelijk en wenselijk rekening houdt met het hulpverleningstraject en daarop eventuele strafrechtelijke consequenties afstemt. Jaarverslag ASHG Hoorn


Met de aandacht functionarissen huiselijk geweld uit de politieregio in West-Friesland vindt zo nodig telefonisch overleg plaats. De onderwerpen zijn gericht op casus niveau. Een belangrijk onderwerp zijn de zorgmeldingen die politie verstuurd aan het AMK: wanneer wordt wel/niet een zorgmelding gedaan bij het AMK. In 2012 zijn we begonnen met het overleg Huiselijk Geweld in het kader van het “Veiligheidshuis’. Het ASHG WF heeft hiertoe al eerder initiatief genomen, de gemeente Hoorn heeft dat vervolgens opgepakt en tot uitvoering gebracht. Het ASHG heeft eens per twee weken overleg in het ‘Veiligheidshuis’ t.a.v. Huiselijk Geweld zaken. Betrokken partijen zijn: Palier, Reclassering Nederland, aandacht functionarissen HG politie en de procesregisseur Veiligheidshuis. Het OM is niet vertegenwoordigd in het overleg. Het ASHG zit dit overleg voor en draagt zorg voor de agenda en de notulen. Concrete afspraken worden gemaakt t.a.v. de cases die worden besproken, in het bijzonder t.a.v. de plegers van geweld.



Cijfers Aanmeldingen Unieke personen en het totaal aantal aanmeldingen Er zijn dit jaar 875 meldingen gedaan. Dit aantal meldingen is gedaan door 814 personen. Een aantal mensen hebben zich herhaaldelijk gemeld. De grafiek heraanmelding laat zien dat 8% van de mensen hetzelfde jaar nogmaals in beeld komen. Een verwaarloosbaar deel komt vervolgens weer in beeld (afgerond 0% betreft 2 personen).

Heraanmelding

Geslacht

8%0%

Man 28%

1 keer contact 1 heraanmelding

Vrouw 72%

2 heraanmeldingen 92%

3 heraanmeldingen

Aantal aanmeldingen Man 247 Vrouw 628 Totaal 875



Woonplaats aanmelder Hieronder een weergave van de woonplaats van de aanmelder. In dit overzicht overzicht zijn alle gemeente waar minder dan 6 mensen vandaan kwamen weggelaten. overig

Woonplaats

BOVENKARSPEL ABBEKERK

2% 1% 1% 2% 1%

9%

1%

ENKHUIZEN 12%

GROOTEBROEK 4%

HEERHUGOWAARD

1%

HEM HOOGKARSPEL

8%

9%

HOOGWOUD HOORN MEDEMBLIK

5%

NIBBIXWOUD 1%

OBDAM

1% 1% 40%

OPPERDOES

2%

VENHUIZEN WERVERSHOOF WOGNUM ZWAAG



Aantal gezinnen met kinderen Hieronder een weergave van de gezinssamenstelling van aanmelders. Uit de tabel is op te maken dat het aantal 1 en 2 persoonshuishoudens het meest voorkomt (resp. 88 en 62 maal). Niet in alle politiemeldingen wordt gemeld dat er kinderen in het gezin aanwezig zijn. Het aantal gezinnen met kinderen is daarom feitelijk waarschijnlijk hoger dan hier geregistreerd.

Aantal gezinnen 100

Aantal gezinnen per categorie

90 80 70 60 50 40 30 20

10 0 1

2

3

4

5

aantal kinderen



Vorm van mishandeling Hieronder een weergave van de soorten van mishandeling waarmee de aanmelders te maken hebben gekregen.

Vorm van de Mishandeling 2%

1%

Eer gerelateerd geweld Ex partner mishandeling Ex partner mishandeling, Kindermishandeling

32%

31%

Kindermishandeling Kindermishandeling, Partnermishandeling Onbekend Ouderenmishandeling

4%

9% 3% 15%


2%

1%

overig partnermishandeling stalking


Aard geweld Hieronder een weergave van de aard van het geweld, zoals is te zien zijn er vele verschillende soorten geweld.

Aard van de mishandeling Bedreiging

7%

Fysiek

7%

Geweld Geweld, Bedreiging

7%

Geweld, Fysiek 2%

48%

Geweld, Psychisch Onbekend

6%

Ouderlijke macht 2% 5% 4% 4% 2%


3%

Overig Stalking Verbaal Geweld Vernieling andere combinaties

3%


Hulpaanbod Hieronder weergegeven welke hulp werd aangeboden in de verschillende gevallen.

Hulpaanbod 0% 6%

ASHG thv noodbed

94%



Doelen gehaald Hieronder weergegeven hoe vaak de doelen gehaald zijn. In 94% van de gevallen zijn de doelen geheel gehaald, wat een goed resultaat te noemen is.

Doelen gehaald 6%

28%

Gedeeltelijk Meerendeel Onvoldoende

66%



Resultaat begeleidingen Hieronder een weergave van de manier waarop begeleidingen zijn afgesloten. Doel van het ASHG is burgers te ondersteunen in het staken van het geweld zodat zij zelfstandig verder kunnen of hen door te verwijzen naar de juiste zorg.

Wijze van uitstroom Client heeft HV traj. afgesloten

client is doorverwezen

5%

Client reageert niet op contact

19%

DNO heeft HV traj. afgesloten 24%

Ondersteuning Verwezen Zelfstandig

11%

30%

11%


0%


Werkgebied Het ASHG WF is werkzaam in west Friesland, hieronder is te zien waar deze regio gesitueerd is



Slotwoord Wij hopen u met dit jaarverslag voldoende te hebben geïnformeerd gaan over het ASHG en THV. We hebben het afgelopen jaar als team met veel enthousiasme invulling gegeven aan onze taken en verantwoordelijkheden. De taken worden straks door de GGD voortgezet en wij hebben vertrouwen dat de opgebouwde hulp en expertise van dnoDoen ten behoeve van huiselijk geweld in de regio West Friesland blijft voortbestaan.



Jaarverslag Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) West-Friesland. Op het juiste spoor voor alle betrokkenen bij huiselijk geweld

Recommend Documents