Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland. Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland

1 Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland

Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland


Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland Inhoud Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Organisatie stichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Samenstelling bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Algemeen nut beogende instelling (Anbi) . . . . . . . . . . . . 4 Professionals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Vrijwilligers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Lidmaatschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Historisch Archief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Historische Bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Kunst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Nieuwe aankopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Kunstopdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Renovatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Historisch Bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10


Inleiding

De rijke historie van a.s.r. begint in 1720 met de oprichting van de ‘N.V. Maatschappij van Assurantie, Discontering en Beleening der Stad Rotterdam anno 1720’. Die historie bepaalt mede wie wij nu zijn. Daarom is het van belang om ons historisch bezit – en ook de kunst die de afgelopen jaren is verkregen – goed te bewaren, zodat wij kunnen laten zien wie wij zijn en waarvoor wij staan. De Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland helpt zo de historie van a.s.r. te behouden. Daarnaast probeert zij door goed gebruik van de kunstcollectie een bijdrage te leveren aan een inspirerende werkomgeving waarin medewerkers zich inzetten voor een nog betere dienstverlening aan onze klanten. In het verslagjaar heeft de stichting vanuit die doelstelling en vanwege de actualiteit veel werk verzet voor de aankleding van de gerenoveerde delen van het a.s.r.-pand. Ook werd aandacht besteed aan de registratie van het historisch archief en de afronding van het in bruikleen geven van de collectie historische boeken. Met name door uitgaven voor restauratie en conservering van kunstvoorwerpen en historisch bezit was het exploitatietekort hoger dan begroot. Dit tekort is ten laste van het vermogen van de stichting gebracht.


Organisatie stichting

Samenstelling bestuur Volgens rooster van aftreden was Bernhard de Vries aftredend. Hij werd voor een tweede en statutair laatste periode herbenoemd. Hierdoor bestaat het bestuur per jaareinde 2014 uit Jos Baeten (voorzitter), Renée ter Haar (lid), Hans de Jongh (lid), Annette Pannekoek (lid), Bernhard de Vries (penningmeester) en Bert Lanser (secretaris).

Algemeen nut beogende instelling (Anbi) De Belastingdienst heeft enkele jaren geleden de stichting de Anbi-status toegekend. Dit geeft de verplichting via een website inzicht en transparantie te geven in organisatie, beleid en verslaglegging. Het webadres van de stichting is http://asrnederland.nl/duurzaam-ondernemen/maatschappij/ stichting-kunst-historisch-bezit.

Professionals Aan de stichting zijn drie professionals verbonden die de collecties beheren en onderhouden: Ada van Gils (historisch archief/secretariële ondersteuning), Sigrid Vegter (conservator) en Piet de Vries. (beheerder). Naast het verder werken aan de registratie van onze eigendommen en documenten en het inspecteren en laten restaureren van onder meer glas-in-loodpanelen en schilderijen werd veel tijd en energie besteed aan de voorbereidingen en daadwerkelijke inrichting van het gerenoveerde deel van het a.s.r.-pand.

Vrijwilligers Een team van enthousiaste oud-medewerkers is ook in 2014 actief geweest voor de stichting. Met name bij het registreren van het historisch bezit is hun bedrijfskennis zeer waardevol. Bijvoorbeeld bij het herkennen van oud-collega’s op oude video-opnamen. Tijdens de traditionele vrijwilligerslunch werd hen lof toegezwaaid. Eind 2014 stonden Hilda Besemer, George Legierse, Ton Nordeman, Bert de Ruiter en Cor Schoonemeijer als vrijwilliger te boek.


Financiën In 2014 zijn wegens achterstallig onderhoud veel reparatie- en restauratiewerkzaamheden aan antiek en kunstvoorwerpen uitgevoerd. Door de uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden zijn we in staat om onze kunstvoorwerpen en antiek in optimale conditie te plaatsen in ons gerenoveerde kantoorgebouw. In de begroting van 2014 was voorzien in een nadelig saldo van € 23.000. De verrichte onderhoudswerkzaamheden en lagere verkoop van kunstvoorwerpen hebben geleid tot een tekort, dat ruim € 18.000 hoger is dan het voorziene tekort. Per saldo is het exploitatieverlies € 41.476 (exclusief de last voor de vorming van de voorziening kunstopdracht ad € 44.000), hetgeen ten laste van het eigen vermogen is gebracht. De verzekeringslasten over 2014 (begroot € 7.000) zijn nihil doordat deze kosten abusievelijk niet ten laste van de stichting zijn geboekt. In verband met afsluiting boekjaar was correctie niet meer mogelijk. Bij de opening van het gerenoveerde kantoorgebouw zal een kunstvoorwerp in de wintertuin worden onthuld. Hiervoor is een voorziening gevormd van € 44.000 ten laste van het resultaat. Op de oorspronkelijk begrote voorziening van € 50.000 zijn de kosten van reeds in 2014 uitgevoerde werkzaamheden ad € 6.000 afgetrokken. Het exploitatieresultaat is in totaal € 85.476 negatief (last vorming voorziening kunstopdracht € 44.000 en saldo exploitatieverlies € 41.476). Het eigen vermogen per 31 december 2014 bedraagt € 369.396. Dit is € 85.476 lager dan het beginvermogen vanwege het eerdergenoemde exploitatieresultaat.

Lidmaatschappen De stichting is lid van een tweetal verenigingen op het terrein van haar activiteiten. Op het gebied van de kunst is dat de Vereniging Bedrijfs Collecties Nederland; voor het historisch bezit is dat de Vereniging Bedrijf en Historie.


Historisch Archief

De doelstelling van het Historisch Archief is het bewaren, uitbreiden en beheren van de verzameling historische archiefstukken om beschrijving van de eigen bedrijfsgeschiedenis mogelijk te maken en bij te kunnen dragen aan algemeen economisch-historisch onderzoek. Het Historisch Archief is momenteel gehuisvest in het gebouw in Rotterdam waarin ook het a.s.r.archief is ondergebracht. In 2014 is het structureren en registreren van het historisch materiaal verder aangepakt. Door de renovatie in Utrecht komt er nog regelmatig aanwas op het materiaal. Van De Amersfoortse is inmiddels het directie-archief overgedragen aan het Historisch Archief. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van de inzet van Jan Volkers (oud-directiesecretaris) om een eerste schifting te maken. Het directie-archief van de Raad van Bestuur a.s.r. is eveneens overgedragen en wordt samen met Hilda Besemer (oud-directiesecretaresse) geschoond en op de juiste manier verpakt om bewaard te blijven. In 2014 is een aantal documenten van het landgoed De Utrecht overgedragen aan het historisch archief van Arcadis (v/h Heidemij). Het betreft hier voornamelijk stukken van de Heidemij uit de vorige eeuw. De Heidemij exploiteerde het landgoed. In december 2014 is meegewerkt aan een tentoonstelling van de Werkgroep Heemkunde Esbeek. Het onderwerp was de eerste wereldoorlog en de situatie van de Belgische vluchtelingen op het landgoed De Utrecht. Uit maandverslagen (1914 – 1918) van de toenmalige houtvester Sissingh zijn tekstblokjes gekopieerd die het verhaal van de Belgische vluchtelingen op het landgoed weergeven. Dit verhaal is in de vorm van een boekje tentoongesteld, samen met foto’s van arbeiders op het landgoed in die periode. Jaarlijks wordt er bij a.s.r. met de contactpersonen van het Historisch Archief aandacht gevraagd voor het verzamelen van historisch materiaal. Tevens wordt dan gewezen op het belang van het conserveren van digitale informatie, die op enig moment aan het historisch archief toegevoegd zou moeten worden. Bedoeling is een digitaal historisch archief te vormen met gebruikmaking van het a.s.r. digitaal archief, waardoor toegankelijkheid en back-up gewaarborgd zijn. Vanuit het bedrijf en door oud-collega’s worden regelmatig documenten aangeleverd. De stichting zal zich blijven inspannen - via contactpersonen en via intranetberichten om deze stroom levendig te houden. Uit: Rapport onderzoek behandeling individuele voorstellen, 1965


Historische Bibliotheek

Kerndoelstelling van de Historische Bibliotheek is het in stand houden en zo mogelijk uitbreiden van een bibliotheek die toonaangevend is op het terrein van levensverzekering en die voorts werken bevat op aanverwante terreinen. In 2014 zijn er geen boeken toegevoegd. Van een aantal titels zijn er twee of meer exemplaren in de collectie. Na onderzoek naar eventuele waarde of belangstelling bij organisaties van actuarissen is besloten het daarna resterende deel van deze “doubletten” op te ruimen. Bij gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Nederlands Economisch Historisch Archief werd aandacht besteed aan de opname van het typografische en verzekeringsdeel van onze collectie. Op de website van het NEHA/IISG werd een presentatie van de “Utrecht”-bibliotheek opgenomen. Naderhand werd een persbericht over de bruikleen verspreid. Eén van de boeken uit het natuurhistorische deel van de collectie werd door de bruikleennemer, de Universiteitsbibliotheek Utrecht, gedigitaliseerd en met een achtergrondverhaal op hun website geplaatst. Bij de officiële bezegeling van de overdracht aan de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek werd de fraaie samenstelling en de aanwezigheid van bijzondere exemplaren in dit collectiedeel geroemd. In het AD/Utrechts Nieuwsblad werd hier een artikel aan gewijd. Met de afronding van het in bruikleen geven van de collectiedelen aan het NEHA en de Universiteitsbibliotheek Utrecht is de toegankelijkheid van de collectie in hoge mate toegenomen. Hiermee is aan een belangrijke doelstelling uit het Beleidsplan 2012 uitvoering gegeven. Met het besluit de dubbele exemplaren af te stoten is eveneens aan een doelstelling uit het Beleidsplan voldaan.


Kunst

De basisgedachte voor het aanleggen van de kunstcollectie is de omgeving voor bezoekers en medewerkers zo inspirerend mogelijk te maken. Kunst verhoogt de uitstraling van de verschillende ruimtes. Daarnaast is voor a.s.r. de maatschappelijke betrokkenheid om kunst en cultuur te ondersteunen van belang. Het profiel van de kunstcollectie bestaat uit drie thema’s die aansluiten bij de positionering van a.s.r.: mens, dagelijks leven, natuur. De stichting verzamelt tevens een collectie hedendaagse glasobjecten. Transparantie en helderheid, zo kenmerkend voor het materiaal glas, zijn ook belangrijke uitgangspunten voor het beleid van a.s.r.

Nieuwe aankopen In 2014 zijn er drie nieuwe kunstwerken aan de collectie toegevoegd. Voor het thema natuur is er een foto aangekocht van Gerco de Ruijter (Vianen 1961). Deze kunstenaar fotografeert landschappen van bovenaf door zijn camera aan een vlieger of vishengel te hangen. Doordat hij de foto’s loodrecht naar beneden maakt, krijgt alles wat wordt afgebeeld evenveel waarde. Er is geen horizon en geen voor- en achtergrond. Dit leidt tot een wonderlijke en raadselachtige abstractie van het landschap. Door het ongewone perspectief zie je in zijn werk in eerste instantie slechts abstracte beelden. De kijker moet moeite doen om te bepalen wat er op de foto te zien is. Gerco de Ruijter onderzoekt in welke mate je een landschap kunt abstraheren terwijl het toch een landschap blijft. Van de Rotterdamse kunstenares Anouk Griffioen (1979) is een tekening aangekocht met de afbeelding van een vrouw. De vrouw lijkt volledig op te gaan in een struikpartij. Anouk Griffioen tekent portretten van vrouwen, levensecht en met een grote expressiviteit. Met houtskool en potlood werkt zij op grote vellen paper. Zij zet prachtige, overtuigende en zowel sterke als kwetsbare vrouwelijke figuren neer in haar tekeningen. Opvallend is dat de vrouwen die Anouk Griffioen tekent vaak verscholen zijn in de achtergrond, op de rug geportretteerd zijn of hun gezichten verborgen hebben. Ze verschuilen zich en zoeken naar beschutting en bescherming. Het lijkt of ze proberen te ontvluchten aan de dagelijkse realiteit. De foto Room van Levi van Veluw (Hoevelaken 1985) past heel goed bij het thema dagelijks leven. Om deze foto te kunnen maken heeft Levi van Veluw eerst tekeningen gemaakt. De tekening toont een afbeelding van een vrij spartaans ingerichte werkkamer met stoel, houten tafel met daarop een mok en twee cahiers, en aan weerszijden twee stellingkasten met dozen en ordners. Te zien is hoe natuurkrachten de tafels, stoelen en kasten kapot maken en laten ineenstorten. Tegelijkertijd wordt er stof de kamer ingeblazen wat zich verspreidt door de ruimte. Kasten vallen om en het lijkt alsof de tafel en stoel worden weggeblazen. Een onbekende waarschijnlijk natuurlijke oorzaak verstoort het evenwicht dat in de kamer aanwezig was. Het evenwicht wordt verstoord en de symmetrie van de kamer wordt omgezet in een chaos. De kunstenaar Levi van Veluw heeft zichzelf de opdracht gesteld om: “ordening te scheppen in de chaos”. Voor de foto’s en de films heeft Levi van Veluw de tekeningen levensgroot in hout gerepliceerd. De oppervlakten van de houten onderdelen zijn bedekt met koolstofpoeder. De foto’s heeft hij vervolgens gemaakt zonder digitale manipulatie.


Kunstopdracht De stichting heeft in 2014 de opdracht verstrekt aan de kunstenaar Barbara Kletter (Haarlem 1960) om een kunstwerk te maken voor de wintertuin op de 1e verdieping. Een speciaal ingestelde kunstcommissie, bestaande uit 10 medewerkers van a.s.r., heeft uit een voorselectie van elf kunstenaars in eerste instantie drie kunstenaars uitgekozen. Na een presentatie van deze drie kunstenaars werd unaniem gekozen om de opdracht te verstrekken aan Barbara Kletter. De motivatie hiervoor was dat zij werkt met beweging waardoor er een interactief kunstwerk zal gaan ontstaan. Daarnaast had zij een hele goede en uitgebreide analyse gemaakt waaruit bleek dat ze goed had nagedacht over het gebouw, a.s.r. en het kunstwerk. Eind 2014 heeft Barbara ter inspiratie diverse gesprekken gevoerd met medewerkers van a.s.r. en is zij gestart met het maken van een schetsontwerp.

Renovatie Het hoofdkantoor van a.s.r. wordt in de periode 2012 - 2015 compleet gerenoveerd. Om in het gerenoveerde a.s.r.-gebouw een inspirerende omgeving te creëren, zal door het hele gebouw en op alle verdiepingen kunst en historisch materiaal worden getoond. Voor de wijze van presenteren van de kunst en het historisch bezit wordt uitgegaan van drie inrichtingsprincipes: afwisseling, eenvoud, thematisch. Het jaar 2014 stond bijna volledig in het teken van de herinrichting van het gerenoveerde gebouw. De groene vleugel, het vergadercentrum, de centrale hal en de torenverdiepingen 5 t/m 10 zijn heringericht met kunst en historisch bezit. De historische glas-in-Iood-panelen zijn geplaatst in het vergadercentrum en het grote paneel met de afbeelding van de boomplanter is opgehangen in de hal boven de trap naar het vergadercentrum. De gerestaureerde 17e-eeuwse schilderijen van Jan de Baen van de gebroeders De Witt zijn opgehangen in het nieuwe auditorium en ook het wandkleed van Corneille daterend uit de periode 1956-1961 heeft in het vergadercentrum een fraaie plek gevonden. Het gipsontwerp van het bronzen beeld Early Forms van Tony Cragg is in een speciale vitrine in het vergadercentrum geplaatst en gecombineerd met een schetsontwerp van hetzelfde beeld. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart om in 2015 de vitrines te kunnen inrichten met historische objecten en al het antieke meubilair uit de historie van a.s.r. te kunnen plaatsen. Het meubilair werd gerestaureerd evenals de uurwerken van de staande horloges. Ook de collectie zilveren objecten werd gerestaureerd en gepoetst.


Historisch Bezit

Het belangrijkste verzamelcriterium voor het historisch bezit is de specifieke relatie van het object met (de geschiedenis van) a.s.r. De collectie wordt beschreven, gefotografeerd en beheerd met als doel om de collectie volledig toegankelijk te maken. De vrijwilligers en medewerkers van de stichting hebben in 2014 alle objecten uit de depotstellingen geselecteerd en beschreven. De collectie videobanden en dvd’s is tevens geregistreerd in Adlib (het registratiesysteem). Verder is er gestart met het uitzoeken en goed verpakken van de collectie historische foto’s. In 2013 was al besloten om de collectie foto’s, dia’s, negatieven, films en video’s te laten digitaliseren. Deze collectie is historisch van belang en gaat in kwaliteit achteruit. We willen de collectie toegankelijk maken voor medewerkers, onderzoekers en belangstellende buitenstaanders. De volledige collectie historische films is in 2014 gedigitaliseerd. Met de historische collecties wil de stichting het historisch bewustzijn uitdragen en een gemeenschappelijke bedrijfscultuur bevorderen. Het gerenoveerde gebouw maakt het mogelijk om veel van het historisch bezit op een goede manier te tonen aan zowel medewerkers als bezoekers. De aanvulling van het bezit vindt voornamelijk plaats door objecten die door (oud-)medewerkers worden aangedragen uit hun persoonlijk verzamelde aandenkens. Voor deze bijdragen is het bestuur de gevers zeer erkentelijk.

49361 (05-15)

www.asrnederland.nl

Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland. Jaarverslag 2014 Stichting Kunst & Historisch Bezit ASR Nederland

Recommend Documents