Jaarverslag 2014 Stichting Kompas Bommelerwaard Leren participeren, participerend leren
Zaltbommel, maart 2015
Jaarverslag Stichting Kompas Bommelerwaard 2014
Inhoud 1. Inleiding Doelstellingen Organisatie en uitvoering 2. Activiteiten Stichting Kompas Bommelerwaard 2014 A. Werkveld 1: Werken, leren en economie B. Werkveld 2: Leefomgeving, veiligheid en gezond leven C. Werkveld 3: Maatschappij, kunst en cultuur
Bijlage: Overzicht financiën 2014
Stichting Kompas Maatschappelijke participatie Bommelerwaard Postadres: Wichard van Pontlaan 19 5302 XA Zaltbommel email:
[email protected] www.kompasbommelerwaard.nl
2
1. Inleiding De activiteiten die in 2014 door Stichting Kompas zijn uitgevoerd, worden beschreven in dit verslag. Stichting Kompas Bommelerwaard is op verschillende manieren betrokken bij actuele ontwikkelingen op maatschappelijk, economisch en multicultureel gebied in de Bommelerwaard. In samenwerking met de gemeente Zaltbommel en andere organisaties zijn er activiteiten georganiseerd, en door de inzet van veel vrijwilligers hebben we diverse werkzaamheden uit kunnen voeren of ondersteunen. Participatie, emancipatie en verbetering van positie en gelijke kansen voor inwoners vroegen en vragen nog steeds extra aandacht en inzet. En niet alleen van Stichting Kompas Bommelerwaard, maar van alle inwoners, organisaties, instellingen en beleidsmakers in Zaltbommel en de Bommelerwaard. Door het organiseren van sociaal culturele en educatieve activiteiten leverde Stichting Kompas Bommelerwaard een actieve en structurele bijdrage aan het welzijn van inwoners op het gebied van: sociale en economische participatie; gezond leven en veiligheid, sport, kunst en cultuur. Het stimuleren van maatschappelijke participatie, zelfstandigheid, ontmoeting, zelforganisatie en samenwerking tussen inwoners uit diverse culturen, wijken en kernen is richtinggevend voor beleid en werkwijze van Stichting Kompas. Dit in samenwerking met andere betrokken partners. Voor wie Stichting Kompas Bommelerwaard richt zich op alle inwoners in de Bommelerwaard boven de 18 jaar en doet een beroep op inwoners om mee te doen en samen te werken. Stichting Kompas Bommelerwaard heeft specifieke aandacht voor inwoners met minder kansen en mogelijkheden zodat ieder op eigen wijze mee kan doen. Doelstelling De doelstelling van de stichting is het bevorderen van participatie, emancipatie en welzijn in de ruimste zin van het woord van de inwoners van het werkgebied van de stichting. Dit wil de stichting bereiken met een integrale aanpak onder andere door:
Het organiseren en stimuleren van ontmoeting en dialoog tussen diverse groepen inwoners in het werkgebied van de stichting; Het initiëren, ontwikkelen en coördineren van activiteiten op het gebied van maatschappelijke, educatieve en culturele participatie; Het verstrekken van informatie en advies aan inwoners, organisaties, bedrijven en beleidsmakers; Het signaleren van maatschappelijke vragen en knelpunten en het stimuleren van een gezamenlijke aanpak; Het stimuleren en ondersteunen van burgerinitiatieven en actief meedoen; Het behartigen van belangen en ondersteunen van degenen in de samenleving die daaraan behoefte hebben; Een netwerkopbouw en de samenwerking met relevante organisaties versterken door gebruik te maken van elkaars kennis, expertise en activiteiten. De deskundigheid van vrijwillige medewerkers te bevorderen en hen zoveel mogelijk te ondersteunen bij hun werkzaamheden.
Organisatie en uitvoering De werkzaamheden werden voornamelijk uitgevoerd door deskundige vrijwilligers. Op projectbasis zijn enkele gekwalificeerde werknemers aangesteld voor de coördinatie van deelprojecten en ondersteuning van vrijwilligers. Verder is het bestuur van Kompas een werkbestuur, wat betekent dat leden van het bestuur naast bestuurlijke taken ook uitvoerende en organisatorische taken hadden in 2014.
3
Stichting Kompas en vrijwilligerswerk Dankzij de actieve inzet van deskundige vrijwilligers konden activiteiten georganiseerd en uitgevoerd worden. Het afgelopen jaar zijn er veel enthousiaste vrijwilligers bijgekomen voor diverse activiteiten. Helaas voor de stichting, maar met succes voor de vrijwilligers, moesten we constateren dat een aantal van onze deskundige vrijwilligers een baan vonden bij reguliere taalinstellingen en andere organisaties. Het werven van gekwalificeerde vrijwilligers en het waarborgen van continuïteit van begeleiding vraagt voortdurend aandacht. Gezien de huidige ontwikkelingen in de maatschappij wordt de positie en rol van vrijwilligers steeds belangrijker en onmisbaar. Daarom zijn goede condities en professionele ondersteuning voorwaarden voor het werken met vrijwilligers. Het afgelopen jaar waren er bij de diverse activiteiten en werkzaamheden, in bestuur en werkgroepen tussen de 40 en 50 vrijwilligers actief. Daarnaast heeft Kompas een flinke aanzet gegeven tot verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering van de diensten van de organisatie. In september 2013 heeft de stichting van de gemeente hiervoor een subsidie ontvangen. De eerste aanzet werd gemaakt, o.a. door het aanstellen van kwartiermakers op projectbasis voor enkele uren. Maar om de professionaliteit en de kwaliteit te garanderen vroeg dit verdere voortzetting in 2014. Activiteiten in dit kader waren diverse vormen van ondersteuning aan vrijwilligers en bestuursleden zoals: -
-
-
Professionele ondersteuning aan vrijwilligers op het gebied van taalactiviteiten zoals begeleiding van vrijwilligers/docenten, opzet van programma’s en praktische ondersteuning op de werkvloer m.b.t. inhoud, werkwijze en methodiek. Het weer aanstellen van de kwartiermaker van het LeerWerk-Kompas voor het verder ontwikkelen en opzetten van het LeerWerk-Kompas en het bieden van ondersteuning aan gekwalificeerde vrijwilligers. Voor het project ‘Ouder worden in twee culturen’ is in september 2014 de kwartiermaker aangesteld voor coördinatie, organisatie en ondersteuning van vrijwilligers. Themabijeenkomsten met vrijwilligers van Stichting Kompas. Centraal stonden actuele vraagstukken en maatschappelijke ontwikkelingen rond participatie, wat dit voor Kompas betekent voor verder beleid, organisatie en aanpak. Uitwisseling, kennisdeling en elkaar ontmoeten waren belangrijke onderdelen.
Stichting Kompas in samenwerking met organisaties in de Bommelerwaard Bestuursleden hebben regelmatig overleg gehad over inhoud, samenwerking en afstemming van activiteiten zowel met de gemeente Zaltbommel als met andere organisaties die actief zijn op het gebied van maatschappelijke participatie, educatie, zorg en welzijn. Netwerken en samenwerking: Uitgangspunt is samenwerking en afstemming van activiteiten met andere organisaties. Bij de uitvoering van activiteiten werd gebruik gemaakt van het netwerk van organisaties en verenigingen met het doel de werkzaamheden en activiteiten op het gebied van participatie af te stemmen en samenwerking te bevorderen. Dit was wederzijds, regelmatig werd er een beroep gedaan op Kompas betreffende samenwerking, advies, ondersteuning en verwijzing. Locatie activiteiten Stichting Kompas Bommelerwaard beschikt over een ruimte in de Brede school De Waluwe. In deze ruimte vinden veel activiteiten plaats. Deze zijn laagdrempelige en worden uitgevoerd voor en door vrouwen en mannen. Activiteiten kunnen ook in andere kernen en locaties georganiseerd worden. PR en media Regelmatig was er aandacht in de huis-aan-huisbladen voor activiteiten, er waren aankondigingen en uitnodigingen via berichten en interviews. Daarnaast verliep de werving vooral van mond tot mondreclame en middels informatiefolders. Verder werden activiteiten ook bekendgemaakt via sites en mailing. De website www.kompasbommelerwaard.nl is het afgelopen jaar verder ontwikkeld. 4
Bestuurlijke zaken Dit jaar liet een wisseling van bestuursleden zien. De penningmeester trad in april af, maar kon gelukkig in de eerste maanden van het jaar in alle rust haar werkzaamheden overdragen aan de volgende penningmeester. Helaas zag deze penningmeester zich genoodzaakt te stoppen met zijn werkzaamheden en vanaf december 2014 heeft de huidige penningmeester deze taak op zich genomen. De secretaris verhuisde aan het einde van het jaar en deze functie is nog niet ingevuld. Het bestuur kent zodoende een vacature. Financiële zaken Dankzij de subsidie van de gemeente Zaltbommel en de bijdrage van het Oranje Fonds kon de stichting haar werkzaamheden in werkveld 1 naar tevredenheid uitvoeren. Zie de toelichting en resultaten bij deze activiteiten, evenals de activiteiten voor het project: ‘Ouder worden binnen twee culturen’. Een groot knelpunt waren echter de kosten van de huur van de werkruimte en de bijbehorende beheerskosten. Hierover was de stichting aan het einde van het jaar nog met de gemeente in gesprek.
5
2. Activiteiten Stichting Kompas Bommelerwaard 2014 De werkzaamheden van de Kompas zijn ondergebracht in drie werkvelden: 1. Werken, leren en economie 2. Leefomgeving, veiligheid en gezond leven 3. Maatschappij, kunst en cultuur
Werkveld 1: Werken, leren en economie De activiteiten zijn gericht op maatschappelijke participatie, emancipatie, zelfstandigheid, samenwerking en netwerkopbouw. Barrières voor maatschappelijke participatie en deelname aan het arbeidsproces zijn vaak een laag opleidingsniveau, gebrekkige beheersing van de Nederlandse taal, onvoldoende kennis en vaardigheden, het ontbreken van een startkwalificatie of mogelijke discriminatie. Dit vraagt extra aandacht en inzet, maatwerk en integrale aanpak in samenwerking met betrokken partners. In dit kader heeft Kompas een rol als intermediair en het behartigen van belangen van inwoners richting participatie, werk en economische zelfstandigheid.
Doelstelling Het verbeteren en behouden van de sociaal economische positie en zelfstandigheid van inwoners in de Bommelerwaard. Deelname aan het arbeidsproces, vrijwilligerswerk en/of andere maatschappelijke activiteiten en het verhogen van het scholingsniveau/opleiding. Het versterken van maatschappelijke participatie, zelfredzaamheid en een eigen sociaal netwerk. Verdere toerusting van vrijwilligers en inwoners en het realiseren van een netwerk met relevante partners op het terrein van werken en leren, afstemming van diensten en van vraag en aanbod.
Activiteiten Taalactiviteiten: Oefening en ondersteuning Nederlandse taal Dit jaar is gewerkt aan het verder ontwikkelen en opzetten van taalactiviteiten in samenhang met sociale activering, participatie en emancipatie. Het bieden van een integraal aanbod van Nederlandse taal, rekenen, communicatieve en sociale vaardigheden, maatschappelijke oriëntatie en taal op de werkvloer was het uitgangspunt. De verdere opzet van taalactiviteiten was in samenspraak met deskundigen zoals de aanpak en mogelijke methodieken die aansluiten bij de verschillende niveaus en het brede scala van doelen van deelnemers. Het programma met taalactiviteiten bood extra oefening en ondersteuning op het gebied van activering en participatie, waarbij de afstemming en samenwerking met het ROC en andere betrokken organisaties zoals Vluchtelingenwerk en SDB van belang was. Er was een grote toename van de vraag naar taallessen en vaardigheden in brede zin zoals: extra oefening in spreken, luisteren, lezen, schrijven, gesprekken voeren, oefenen van sociale vaardigheden, rekenen en computervaardigheden. Dit om verschillende redenen zoals: extra ondersteuning bij inburgering en oefening voor deze examens, extra oefening bij alfabetisering, opfrissen en verbeteren van taal, niveauverhoging, zelfstandig en zelfredzaam willen zijn en mee willen doen in de huidige maatschappij. Ook extra oefening voor staatsexamens, taaloefening en sociale vaardigheden gericht op een opleiding, verbetering van taal op de werkvloer, vrijwilligerswerk, verdere scholing, sociale contacten of beter kunnen communiceren met kinderen waren beweegredenen. In veel gevallen volgden deelnemers taalcursussen bij het ROC Rivor, het Willem 1 College of hadden een taalmaatje via Vluchtelingenwerk Bureau Inburgering. In dit kader werd samengewerkt, informatie en advies gegeven, was er wederzijdse verwijzing en afstemming van aanpak en trajecten. 6
Aanmeldingen: deelnemers meldden zichzelf aan, via familie en bekenden, of werden door organisaties verwezen zoals gemeenten, SDB, Vluchtelingenwerk, Dienstwerk, SWB, Buurtzorg, STMR, basisscholen, Humanitas, kerken en andere betrokkenen. De taalactiviteiten werden begeleid door deskundige en gekwalificeerde vrijwilligers, daarnaast werd er professionele ondersteuning geboden door een NT2 docent voor een dagdeel per week. Zij bood ondersteuning bij de opzet van programma’s, lesmateriaal, toetsing en praktische ondersteuning op de werkvloer m.b.t. inhoud, werkwijze en methodiek. Gezien de grote diversiteit in de groepen, verschillende doelen en niveaus, werd er veel gewerkt in subgroepen en waren er 3 á 4 vrijwilligers nodig per groep. De taalactiviteiten werden dit jaar uitgebreid van vier naar zeven groepen en georganiseerd op dinsdag- en donderdagochtend, woensdag- en vrijdagochtend voor vrouwen, op dinsdagmiddag en donderdagavond voor mannen en vrouwen. Op dinsdagmiddag werd extra ondersteuning geboden aan deelnemers die wilden alfabetiseren en les volgden op het ROC. Daarnaast was er op woensdagmiddag de taalles gestart voor vrouwen 50+ die meededen met het project ‘Ouder worden in twee culturen’. Deelname: Het afgelopen jaar hebben tussen de 45 en 55 vrouwen en mannen, uit de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel deelgenomen aan taalactiviteiten. Het aantal deelnemers varieerde gemiddeld van 8 tot 14 deelnemers per groep. Verschillende deelnemers hebben hun doel/examens behaald, waarna ze veelal doorgingen met lessen, voor niveauverhoging of voor een volgend examen, zoals Staatsexamens met het oog op vervolgopleidingen. In 2015 zal verder ingezet worden op Nederlandse taal NT2, ondersteuning laaggeletterden NT1, beroepsgerichte sociale vaardigheden, taal en vrijwilligerswerk, taal op de werkvloer, rekenen en maatschappelijke oriëntatie, taal en opvoeden. De samenwerking en afstemming met andere organisaties zal worden geïntensiveerd zoals met het ROC Rivor, Vluchtelingenwerk, Dienstwerk, SDB, Bibliotheek Rivierenland, de Brede school de Waluwe en Humanitas. De professionele kracht voor ondersteuning van taalactiviteiten in Kompas voor 4 uur zal dan gedetacheerd worden vanuit het ROC Rivor, wat de afstemming zeker zal versterken. Themabijeenkomsten voor taaldocenten/vrijwilligers Met de taaldocenten werd egelmatig een bijeenkomst georganiseerd met de professionele kracht in het kader van deskundigheidsbevordering. Er werden dan relevante thema’s besproken zoals methodieken, ontwikkelingen op het gebied van NT2, Inburgering, lesmateriaal, aanpak en afstemming. Computerlessen voor beginners Het aanbod van computerlessen voor vrouwen en mannen, voor beginners en gevorderden werd afgestemd op de vraag en op de ondersteuning van taalprogramma’s en andere leer/ werktrajecten. Er was dit jaar op dinsdagavond een groep met 6 deelnemers voor de cursus in april, mei en juni. Gezien het probleem met de slecht werkende computers hadden we geen aanbod meer gedaan. In 2015 zal opnieuw, dan met nieuwe computers, met de lessen gestart worden.
Het LeerWerk Kompas In het LeerWerkKompas (LWK), actief sinds oktober 2013, participeren naast Stichting Kompas de organisaties Humanitas Bommelerwaard/Jouw Mentor, Vluchtelingenwerk, The Right Image en Stichting Dienstwerk. Er is overleg geweest met diverse organisaties die betrokken zijn bij werken en leren zoals UWV, Sociale Dienst, Leer-Werkloket, Dienstwerk, ROC, SWB, etc. Het LWK is een steunpunt voor advies, informatie en ondersteuning m.b.t. werken en leren. Gedurende het hele jaar waren er open spreekuren in de kern Zaltbommel en deze werden bemenst door gekwalificeerde vrijwilligers. Het LWK heeft een signalerende en intermediaire rol tussen inwoners en organisaties, geeft begeleiding en ondersteuning richting werk en 7
leren, waar dat ontbreekt en is zeer laagdrempelig. Er wordt extra ondersteuning geboden, persoonlijke begeleiding en coaching. Er worden laagdrempelige informatie- en oefenbijeenkomsten gehouden en trainingen gegeven gericht op activering, participatie en economische zelfstandigheid. In nauwe samenwerking en afstemming met genoemde organisaties worden mogelijkheden m.b.t. scholing, Nederlandse taal, ervaringsplaatsen, vrijwilligerswerk en betaald werk onderzocht en uitgevoerd. Verder houdt het LWK nauw voeling met de actuele arbeidsmarkt om deelnemers goed te informeren en te ondersteunen. Daarnaast fungeert het LWK als een trefpunt waar professionals, begeleiders, vrijwilligers of maatjes terecht kunnen voor informatie en advies, waar expertise en ervaringen uitgewisseld en gebundeld worden. Een professionele kracht, voor 4 uur per week, bood ondersteuning, had de coördinatie en organisatie in handen. Bij uitbreiding naar andere kernen zal een 2e coördinator voor 4 uur worden aangesteld. Uitbreiding activiteiten naar andere kernen: Dankzij een toegezegde subsidie vanuit Regio Rivierenland is er eind 2014 gestart met de voorbereiding van activiteiten van het LeerWerkKompas in de andere kernen zoals Aalst, Brakel, Kerkdriel en Ammerzoden/Hedel en voortzetting van de werkzaamheden in de kern Zaltbommel.
Activiteiten LeerWerk Kompas in 2014 Inloopspreekuur en Informatheek Elke dinsdagmiddag van 15.30 tot 17.00 en vrijdagmiddag van 14.00 tot 17.00 was er spreekuur in de kern Zaltbommel bij Kompas. Inwoners konden zonder afspraak binnenlopen met hun vragen, werden geholpen en zo nodig verwezen naar organisaties op het gebied van werken, leren/opleidingen en/of naar hulpverlening als er sprake was van meervoudige problematiek. De vervolgtrajecten waren verschillend, van een kort advies tot een zeer intensieve begeleiding, coaching en persoonlijke ondersteuning richting werk en leren. Tussen de 45 en 55 inwoners hebben een beroep gedaan op het LWK, waarvan 18 inwoners uit de gemeente Maasdriel kwamen. Informatieve Workshops Elke laatste vrijdagmiddag van de maand, van 15.00 tot 17.00 uur waren er informatieve workshops, met medewerking van gastsprekers en actuele informatie over de weg naar (betaald) werk. Iedereen, die een baan, activiteiten richting werk of nieuwe inspiratie zocht, kon aanschuiven. Onderwerpen waren bijvoorbeeld: solliciteren, oriëntatie arbeidsmarkt, benutten van netwerk en contacten, zich presenteren, gebruik social media. Gemiddeld namen 10 tot 16 bezoekers deel aan de workshop. We gaan ervan uit dat ruim een derde van de deelnemers uit de gemeente Maasdriel kwam. Strategisch Vrijwilligerswerk Het LWK adviseert over Strategisch Vrijwilligerswerk als opstap naar een gewenste nieuwe baan. Zonder verdringing op de arbeidsmarkt zijn er veel mogelijkheden om met vrijwilligerswerk het vak bij te houden en zelfs uit te breiden. Het LWK houdt hierbij rekening met eventuele arbeidsmarktverdringing en heeft vooral contacten met vrijwilligersorganisaties, zoals Voedselbank, Vluchtelingenwerk, Stichting Leergeld, Kringloop of instellingen of bedrijven die specifieke werkervaringsplaatsen bieden zonder verdringing. Sparringpartner Sparringpartner: het inzetten van vrijwilligers die als expert op een bepaald vakgebied coaching en begeleiding bieden. Vrijwilligers kunnen zich aanmelden als Sparringpartner. Sparringpartners als expert of professional en/of ervaringsdeskundige op een bepaald vakgebied en die kennis en ervaring graag wil inzetten ter ondersteuning van iemand als opstap richting werk. Behoeftepeiling Gedurende 2014 is ook een start gemaakt met een behoeftepeiling onder de inwoners van de Bommelerwaard om meer zicht te krijgen op de problemen rond werk/leren. Een aantal 8
groepen zijn onzichtbaar wat deze problematiek betreft, vinden niet de weg of vallen tussen de wal en het schip. In december 2014 is een start gemaakt met de behoeftepeiling, waardoor zichtbaar wordt waar de knelpunten liggen en welke vragen er spelen. In februari 2015 worden uitkomsten geïnventariseerd en kunnen op grond daarvan activiteiten op maat ontwikkeld worden. Formulierenbrigade In de maand december zijn met Humanitas Thuisadministratie Bommelerwaard afspraken gemaakt voor verdere samenwerking om in 2015 te starten met de ‘Formulierenbrigade’. De spreekuren zullen dan plaatsvinden tijdens het inloopspreekuur van het LWK. Deze administratieve ondersteuning bij het invullen van (digitale) formulieren, verhelderen van brieven, informatie over voorzieningen sluit nauw aan bij de vele vragen en problemen die inwoners hebben.
Vrouwen en mannen aan Zet - Training op weg naar werken en leren. Stichting Kompas organiseerde in 2014 twee trainingen voor vrouwen en mannen in de Bommelerwaard die op de arbeidsmarkt aan de slag willen. In deze training kwamen thema’s aan de orde die van belang zijn voor de keuze van werk of beroep, het vinden of veranderen van werk en stage, verdere scholing of opleiding. Er werd gewerkt aan inzicht in drijfveren, bewustwording van en zicht op eigen kwaliteiten en vaardigheden, belemmeringen en valkuilen. Andere onderwerpen waren: oriëntatie op de arbeidsmarkt, concrete stappen richting werk en leren, solliciteren en presenteren. De trainingen bestonden uit 2 informatieochtenden en 10 bijeenkomsten. De training was maatwerk. Op basis van de eerste 5 bijeenkomsten, waarin kwaliteiten, motivatie, ervaring, dromen, wensen en verlangens door middel van testen, en andere opdrachten in kaart gebracht werden, werden gastsprekers uitgenodigd die aansloten bij de vragen zoals: een HRM-mer uit het bedrijfsleven, een Uitzendbureau, ROC Rivor/LeerwerkLoket van WAPR en een loopbaanadviseur. Afhankelijk van de vraag werden deskundigen ingevlogen. Aan de training in het voorjaar hebben 7 vrouwen deelgenomen, waarvan 5 deelnemers uit Zaltbommel en 2 deelnemers uit Maasdriel. In het najaar hebben 13 deelnemers meegedaan, 11 vrouwen en 2 mannen, waarvan 7 deelnemers uit Zaltbommel en 6 deelnemers uit Maasdriel. Verschillende 50 plussers hadden last van leeftijdsdiscriminatie. Sommigen deelnemers hadden een ww uitkering. Aanmeldingen kwamen ook binnen via de SDB. Er waren veel alleenstaande ouders met kinderen en opvallend was dat verschillende vrouwen chronische fysieke klachten hadden en ernstig beperkt waren ten aan zien van werk. Resultaten algemeen: Alle deelnemers hebben meer inzicht en handvatten gekregen, meer zelfvertrouwen opgebouwd, stappen gezet en een plan van aanpak gemaakt. Verschillende deelnemers doen of gaan vrijwilligerswerk doen als mogelijke opstap naar werk, een deelnemer heeft betaald werk gevonden, anderen gaan gericht solliciteren. Een deelnemer rondt de opleiding af en zoekt ander werk. Er zijn afspraken gemaakt met het Leerwerkloket in Tiel. Een deelnemer start een eigen bedrijf. De laatste dag van de training kregen de deelnemers een certificaat. Daarnaast werd er nog een terugkomdag georganiseerd. De trainer heeft nog regelmatig contact met deelnemers en volgt deze waar nodig. Deelnemers kunnen ook aansluiten bij workshops en bijeenkomsten van Kompas die in dat kader gegeven worden.
Onderzoek en ontwikkeling werkateliers Stichting Kompas heeft dit jaar onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor het oprichten van werkateliers. Het doel hiervan: opdoen van ervaringen op diverse werkterreinen. Op deze manier kan een deelnemer ontdekken waar zijn krachten/talenten liggen. Daarnaast wordt op deze manier werkervaring opgedaan. Door een combinatie van leren en werken en door de benodigde leerstof (als aanloop voor een startkwalificatie) in een kader te plaatsen, wordt het leren betekenisvoller. Om dit te kunnen realiseren is eerst een plan van aanpak gemaakt. Volgens dit plan van aanpak zijn gesprekken gevoerd en bezoeken gebracht aan de volgende 9
organisaties: Stichting Al Amal, het Participatiehuis in Culemborg, Betuwe Wereldwijd, Repair Cafe Bommelerwaard, Kenniscentrum Beta Techniek, MKB Nederland, Innovam, CWI/UWV, WAPR, Stichting Dienstwerk en de Spullewaard. Conclusie was een mogelijke samenwerking met Dienstwerk en de Spullewaard. Het bestuur van Stichting Kompas vond het plan uiteindelijk te hoog gegrepen om daar als kleine stichting de verantwoordelijkheid voor te dragen. Besloten is om het idee over te dragen aan Stichting Dienstwerk. Hierover is op 19 september 2014 overleg geweest met de gemeente Zaltbommel (Jessica Aarnink). Creatief en handig – Leren van elkaar Het atelier ‘Creatief en Handig’ is een inloop door en voor vrouwen. Leren van elkaar, zoals producten ontwerpen en maken, werken met stoffen en andere materialen, creatieve en ambachtelijke vaardigheden uit diverse landen. Vrouwen treffen elkaar in het kader van activering, ontmoeting en elkaar stimuleren, ontwikkelen van vaardigheden en creativiteit. Naailessen: in dit kader zijn in het voorjaar ook naailessen voor beginners en gevorderden georganiseerd met begeleiding van een coupeuse en een gastvrouw. Dit is nu opgenomen in het programma van Creatief. Het programma wordt in samenspraak met de vrouwen gemaakt en uitgevoerd, in eigen beheer of met gastdocenten. Elke woensdagavond van 19.00 tot 21.30 uur is er een programma, alle vrouwen zijn welkom en gemiddeld zijn er 10 tot 15 deelnemers.
Overige activiteiten Beursvloer en matches najaar 2014 Op de Beursvloer ontmoetten ondernemers, verenigingen, stichtingen, onderwijs en overheid uit de regio Rivierenland elkaar. Met gesloten beurs werden ter plekke matches gemaakt. Het ging om uitwisseling van kennis, helpende handen, faciliteiten, materialen en contacten. Kompas heeft een match gemaakt met BrabantZorg en een uitzendbureau. Brabantzorg biedt mogelijkheden voor stage- en werkervaringsplaatsen en Kompas biedt kennis en deskundigheidbevordering voor medewerkers. Einde 2014 zijn de eerste afspraken gemaakt met Brabantzorg voor 4 kandidaten richting opleiding en/of werken in de zorg. Netwerkbijeenkomst met betrokken organisaties bij het LWK Voor deze netwerkbijeenkomst op 24 juni zijn betrokken organisaties uitgenodigd die ook bij de start van het LeerWerk Kompas op 8 oktober 2013 aanwezig waren. Vooral het belang van het LWK, de voortgang, de samenwerking en afstemming van activiteiten zijn besproken ondermeer in het kader van Werkzaak Rivierenland. Bijeenkomst over werkgelegenheid in de Bommelerwaard Een bijeenkomst voor politici en betrokken organisaties in februari 2014. De reden voor deze bijeenkomst was de ongerustheid bij de achterban van vereniging Al Amal en stichting Kompas over de afname van de werkgelegenheid en de dreigende werkeloosheid in de Bommelerwaard. Vooral jongeren kunnen geen baan vinden en dreigen hierdoor geïsoleerd te worden met alle gevolgen van dien. Het doel van deze bijeenkomst was met elkaar in gesprek gaan over dit onderwerp en de rol die de politiek en organisaties hierin kunnen spelen. Er zijn afspraken gemaakt voor vervolg, o.a. met de wethouder. Al Amal, Humanitas/Jouw Mentor en Kompas hebben verder overleg gehad om concrete mogelijkheden te onderzoeken. Brede klankbordgroep sociaal domein. Thema: Good practices in de Bommelerwaard Workshops: Prettig werken voor iedereen. Dit in het kader van de Klankbordgroep waar medewerkers en vrijwilligers van maatschappelijke organisaties netwerken, kennis delen en leren van elkaar. We hebben hier in maart 2014 twee workshops gegeven in het kader van Leren en werken. Miniconferentie Verbinden, versterken en experimenteren Kompas heeft zich op 11 november, tijdens deze miniconferentie gepresenteerd door middel van een informatiekraam en door een pitch te houden over het hoe en waarom van de stichting. Daarnaast zijn contacten gelegd met diverse organisaties die daar eveneens aanwezig waren.
10
Werkveld 2: Leefomgeving, veiligheid en gezond leven ´Gezondheid is een van de belangrijkste bronnen van levensgeluk en welzijn´ en gezondheid wordt door veel mensen als het hoogste goed ervaren. Gezondheid omvat zowel psychische als lichamelijke gezondheid en een gezonde leefstijl. Betekent ook goed en veilig wonen, zorgen voor elkaar en veiligheid ervaren en bieden. Dit vraagt betrokkenheid op verschillende niveaus zowel binnen- als buitenshuis, op straat, in buurt, wijk, kernen, gemeente of regio Bommelerwaard.
Doelstelling Het stimuleren en activeren van inwoners zich in te spannen voor een vriendelijke en veilige leefomgeving in alle wijken en kernen in de Bommelwaard. Dat inwoners zich thuis voelen, actief mee kunnen doen en participeren naar vermogen in de eigen omgeving. Het signaleren van problemen en het bespreekbaar kunnen maken van veiligheid binnen en buitenshuis. Dat informatie en voorlichting en over gezond leven bijdraagt aan meer kennis en inzicht over een gezonde leefstijl, gezond bewegen, sociale contacten en ouder worden. De verwijzing en begeleiding naar de juiste instanties, zorg en hulpverleners ondersteunt de inwoners en versterkt hun zelfredzaamheid.
Activiteiten Project: Ouder worden in twee culturen Voor ouderen 50+ uit verschillende culturen. Huiskamerproject. Ook in de Bommelerwaard neemt het aantal ouderen die oorspronkelijk niet uit Nederland komen sterk toe in de komende jaren. Alle ouderen willen graag oud worden in een omgeving die herkenbaar is en bij hen past, dit betreft ook de eerste generatie migranten- en vluchtelingengroepen. Deze groepen hebben vaak extra problemen op het gebied van communicatie, taal en cultuur, psychosociale problemen en traumatische ervaringen. Er spelen specifieke gezondheidsklachten, financiële problemen en de complexiteit van het leven tussen twee culturen. Kennis over voorzieningen en zorg is vaak gering en de cultuursensitieve benadering en zorg voor ouderen uit andere culturen is nog minimaal. Doel van het project is ouderen 50+ uit andere culturen mogelijkheden bieden om: -
Mee te doen met activiteiten in het kader van participatie op een manier die bij hen past en hen uitdaagt. Ouderen ondersteunen om zelf hun kwaliteiten in te zetten, zelf actief te zijn, te leren van elkaar en elkaar te ontmoeten, Inwoners 50+ actief betrekken bij de opzet en uitvoering, Bevorderen van welzijn en gezond leven door ontspanning en beweging. Het realiseren van een gezellige huiskamer, laagdrempelig, waar vrouwen en/of mannen elkaar kunnen ontmoeten en zich thuis voelen. Een vast punt waar ouderen elkaar vinden en van waaruit andere activiteiten georganiseerd kunnen worden. Zelfredzaamheid en inzicht te vergroten o.a. door voorlichting, informatie en het wijzen van de weg. Versterken relatie organisaties/instellingen en allochtone ouderen op het gebeid van wonen, welzijn en zorg.
De ‘huiskamer’ als ontmoetingsruimte dient een multifunctionele ruimte te zijn, die een aantal dagdelen specifiek voor allochtone ouderen openstaat. In samenspraak met ouderen; vrouwen en mannen, worden diverse activiteiten ontwikkeld, afhankelijk van behoefte en vragen in samenwerking opgezet en uitgevoerd. Er worden themabijeenkomsten georganiseerd en voorlichting gegeven over actuele onderwerpen en over voorzieningen rond ouder worden en welzijn. De huiskamer, een centrale plaats van waaruit de activiteiten kunnen plaatsvinden. 11
In 2014 is gestart met de eerste opzet en voorbereiding van het project voor ouderen 50+ uit andere culturen. Met het zoeken van geschikte ruimte/huiskamer en inventarisatie van behoeften en wensen van deelnemersdoor middel van individuele gesprekken en groepsgesprekken in eigen taal. Er zijn rond de 40 gesprekken gevoerd met vooral Marokkaanse vrouwen, door intermediairs uit de eigen groep. Gesprekken met andere vrouwen worden vervolgd in 2015. Er zijn veel gemeenschappelijke punten uitgekomen zoals de behoefte aan gezond bewegen en sport, oefening Nederlandse taal, computerles, voorlichting, creativiteit en ontmoeting. Met Al Amal en Vluchtelingenwerk is overleg geweest over behoeften en mogelijke activiteiten voor mannen zoals sport, computerles, een ontmoetingsplek en voorlichting. Deze zullen in 2015 verder opgezet worden o.a. in overleg met de buurtsportcoach. In september is er een informatiebijeenkomst en overleg met vrouwen geweest, vervolgens is gestart met activiteiten voor vrouwen 50+. Elke woensdagmiddag is er oefening in Nederlandse taal en daarna verschillende vormen van creativiteit. In samenspraak wordt het programma gemaakt. In januari kan gestart worden op maandagmiddag met gezond bewegen in de sportzaal gecombineerd met voorlichting. De activiteiten met vrouwen worden uitgevoerd in Kompas dat heeft als voordeel dat er al veel faciliteiten zijn, een geschikte ruimte in de wijk werd niet gevonden. De mannen kunnen ook gebruik maken van de Grote Aak. Verder wordt er samengewerkt met Brabantzorg en kunnen we bijvoorbeeld gebruik maken van hun fitnessruimte. Deelname vrouwen aan activiteiten: gemiddeld 10 tot 15 vrouwen. Opzet en uitvoering activiteiten 50+ professionele ondersteuning De werkzaamheden worden uitgevoerd door deskundige vrijwilligers met professionele ondersteuning. Daarvoor is een professionele kracht aangesteld – 4 uur per week - als kwartiermaker en coördinatie van activiteiten voor vrouwen. Voor de coördinatie voor mannen wordt nog een professional gevraagd voor 4 uur. Als duo kunnen ze elkaar versterken. Daarnaast is de inzet van vrijwilligers een voorwaarde, zowel uit de eigen achterban als daarbuiten. Alle activiteiten worden begeleid door deskundige vrijwilligers en de opzet is te komen tot een pool van vrijwilligers die inzetbaar zijn. Stichting Kompas is projectleider en werkt hierin samen met de SWB. Voor het uitvoeren van genoemde activiteiten is samenwerking en afstemming met welzijn- zorg- en maatschappelijke instellingen een voorwaarde zoals: BrabantZorg – Wielewaal, STMR/Thuiszorg, Buurtzorg, Humanitas, Woonlinie, Al Amal, Ouderenorganisaties en verenigingen die actief zijn op het gebied van ouder worden, wonen, welzijn, gezondheid, sport, bewegen en ontspanning. Er is met veel betrokken organisaties overleg geweest en de opzet van het project wordt door alle organisaties gedragen en ondersteund. Gezond leven voor vrouwen 45 plus - voorlichtingsbijeenkomsten In het kader van Gezond leven organiseerde Kompas in samenwerking met SWB de voorlichtingsbijeenkomsten voor vrouwen 45+, een multiculturele groep. De volgende themabijeenkomsten zijn georganiseerd: - Gezond bewegen en fysiotherapie met Helga Hentzepeter, bekkenfysiotherapeut. Naast informatie werden concrete oefeningen gegeven om ook thuis te doen. - Hoe kan ik beter slapen? Carla van Polanen, slaapdocent gaf informatie, uitleg en oefeningen ter ontspanning en mogelijke oplossingen. - Gezonde voeding en ouder worden, door Anne Vullings, diëtiste bij Brabantzorg. Over het belang van gezond eten en wat is gezonde voeding voor mensen die ouder worden. - In juni is voor de zomervakantie afgesloten met het spel Jeu de Boules bij de Pétanque vereniging ‘Jeu de Bommel’ Gezond bewegen voor vrouwen 45 plus. Als onderdeel van gezond leven en bewegen waren er in voorgaande sportlessen op donderdagochtend. Gezien de achterstand in kennis, gezondheid en bewegen blijft dit sportaanbod en extra stimuleren van belang voor deze groep. De sportlessen zijn gericht op algehele conditieverbetering, vermindering van spanningsklachten en versterken van vitaliteit. 12
Deze zijn dit jaar niet doorgegaan, er waren diverse belemmeringen voor deelname zoals veel lichamelijke klachten, waardoor lopen een probleem was, vervoer en verblijf voor langere periodes in Marokko. Gezond bewegen vroeg om herziening en werd meegenomen in de behoeftepeiling voor het programma Ouder worden in twee culturen 2014. Gezond bewegen op recept – GALMproject voor ouderen. Een project waar Kompas in participeert vanuit Gezond leven, waarbij senioren geattendeerd worden op een gezonde leefstijl door het starten met het project GALM. De groep 55 tot 70 jaar krijgen de kans aan een fitheidstest mee te doen – april 2015 - en vervolgens met een beweegprogramma. De voorbereidingen zijn gestart in 2014, de uitvoering volgt in 2015. Gezond en sportief bewegen voor vrouwen tot 45 jaar Sportief en gezond bewegen bood een extra stimulans voor vrouwen uit diverse groepen en culturen, gericht op meer bewegen en toeleiding naar andere sporten. Er werden sportlessen georganiseerd op maandagavond in de gymzaal van de Brede School en gegeven door een sportdocente, in de periode van januari tot maart 2014. Uiteindelijk waren er te weinig deelnemers, gemiddeld 10 vrouwen. De maandagavond bleek niet geschikt en om de kosten te dekken zijn er minimaal 18 deelnemers nodig. De lessen zijn gestopt in maart en er wordt gekeken naar een beter moment om weer op te starten.
Overige activiteiten Advies en verwijzing Inwoners konden terecht voor algemene informatie, advies en verwijzing m.b.t. veiligheid en leefomgeving. Inwoners kwamen met diverse vragen rond wonen, rechtspositie, uitkeringen, zorg en hulpverlening. De intermediaire rol van Kompas was belangrijk naar de reguliere hulpverlening gezien het opgebouwde vertrouwen. Brede beweging tegen armoede Kompas participeerde in de werkgroep ‘Brede beweging tegen armoede’; met maatschappelijke organisaties zijn er regelmatig bijeenkomsten belegd rond het armoede-vraagstuk en armoedebeleid in de gemeente Zaltbommel. Uitgangspunt van Kompas is dat betaald werk de beste preventie is tegen armoede en investeren in leren. Zorg en welzijn: Samenwerken in de woonladder Initiatief van de woningcorporaties en SDB. Een bijeenkomst met maatschappelijke organisaties om met elkaar de nodige inspanningen te verrichten om (woon)problemen zoveel mogelijk te voorkomen en als ze zich dan toch voordoen zo snel mogelijk te herstellen. Kompas kan hier een signalerende, intermediaire en ondersteunende rol hebben.
Werkveld 3: Maatschappij, kunst en cultuur De inwoners van de Bommelerwaard hebben verschillende culturele achtergronden en tradities, we kunnen spreken van een kleurrijke regio en gemeente. Kunst en cultuur zijn een belangrijke motor voor participatie en communicatie. Creatieve vormen werken verbindend en kunnen op veel manieren inwoners bij elkaar brengen in wijken en kernen. Daarnaast is het belangrijk inwoners mogelijkheden te bieden voor uitwisseling en discussie rond allerlei maatschappelijke, politieke vraagstukken en ontwikkelingen en actuele vragen die mensen bezig houden.
Doelstelling Kunst en cultuur als motor voor ontwikkeling, participatie en samenwerking. Binnen dit werkveld wordt ervan uitgegaan dat mensen behoefte hebben aan kunst en cultuur en dat vele vormen van kunst en cultuur het leven van mensen kan verrijken en ruimte bieden voor talentontwikkeling en creativiteit in de brede zin van het woord. Het werkveld Maatschappij, kunst en cultuur biedt ook een podium voor het bespreekbaar maken van politieke en maatschappelijke vraagstukken en het betrekken van inwoners bij discussies die hen raken. 13
Activiteiten Publieke debatten en informatie Debatten over maatschappelijke en politieke ontwikkelingen, actuele vraagstukken, sociale voorzieningen, mensenrechten, rechtspositie en juridische vragen die spelen. De discussie met politieke partijen, beleidsmakers, instanties en betrokken inwoners is van groot belang. Er was overleg met Ieder1Gelijk, Bureau voor Gelijke Behandeling om bijeenkomsten te organiseren in Regio Rivierenland, in samenwerking met Tiel en Culemborg. Dit krijgt een vervolg in 2015 in het kader van Mensenrechten, lokaal mensenrechtenbeleid en discriminatie. Tijdens de 8 maart bijeenkomst was er een workshop rond vrouwenrechten en discriminatie.
Internationale Vrouwendag Diverse activiteiten voor verschillende doelgroepen werden op of rond 8 maart georganiseerd. Zoals het programma in het Cultureel Café van de Brede school de Waluwe, de Verkiezing van de Vrouw van het Jaar met het Women Event Network en het Werkontbijt bij de gemeente voor vrouwen, professionals en beleidsmakers. Werkontbijt vrijdag 7 maart In samenwerking met de gemeente organiseerde Stichting Kompas in het kader van de Internationale vrouwendag rond 8 maart traditiegetrouw het werkontbijt in het gemeentehuis voor vrouwen; beleidsmedewerkers, vertegenwoordigers van verschillende organisaties of op persoonlijke titel. Dit jaar was het thema: Vrouwenrechten, zelfbeschikking en solidariteit; wereldwijd en dichtbij. Drie vrouwen vertelden over hun werk en solidariteit met vrouwen; over de positie van Romavrouwen, economische zelfstandigheid van vrouwen in Burkina Faso en getraumatiseerde slachtoffers in Bosnië. Deze inspirerende verhalen waren aanzet voor verder gesprek aan de ontbijttafel. Op welke wijze vrouwen zelf vorm kunnen geven aan hun solidariteit met vrouwen en kinderen; wat iedereen kan doen op persoonlijk niveau, wat kunnen maatschappelijke organisaties en beleidsmakers op hun niveau en hoe kunnen we krachten bundelen. Het werkontbijt eindigde met de bevindingen en aanbevelingen voor verdere uitwerking en afstemming met vrouwen en organisaties. Er hebben rond de 30 vrouwen deelgenomen aan het werk- ontbijt, een zeer diverse groep wat betreft culturele achtergrond, professie en opleidingen. Viering Vrouwendag 8 maart, ‘Vrouwenrechten wereldwijd en dichtbij’ Zaterdag 8 maart werd de internationale Vrouwendag gevierd in het Wereldcafe van de Brede school de Waluwe. Een dag in het teken van solidariteit, gerechtigheid en vrede. Vrouwen maken zich sterk voor mensen/vrouwenrechten en participatie wereldwijd en dichtbij. Er was een boeiend programma met discussies over rechten en zelfbeschikking, politiek, vooroordelen en participatie. Met ruimte voor creativiteit, muziek, zang, dans en een wereldlunch. Een feestelijke dag met het Opleidingsorkest van De Karel, internationale songs met Patries Knoot, met interactief drama en schilderen. In de workshops gingen vrouwen in gesprek met politica’s van de lijst voor de gemeenteraadsverkiezing in Zaltbommel. Over visie, positie van vrouwen, participatie, gemeentepolitiek, rechten en invloed. In de workshop ‘ Wel gezien, maar niet gesproken’ werd beeldvorming, vooroordelen, participatie en discriminatie besproken. Met begeleiding van Bureau Ieder1Gelijk, Bureau Gelijke Behandeling Gelderland. Er was veel belangstelling, aan deze dag hebben ruim 140 vrouwen aan het hele of een deel van het programma deelgenomen. De werkgroep 8 maart droeg zorg voor de voorbereiding en uitvoering van de activiteiten van de Vrouwendag en mede voor de verkiezing van de Vrouw van het jaar. In de werkgroep 8 maart participeerden: Stichting Kompas, Vrouwengroep Grenzeloos, Stichting Vluchtelingenwerk & Bureau Nieuwkomers, Vrouwen van Nu, Soroptimist en vrouwen op persoonlijke titel. Verkiezing Vrouw van het jaar 2014 - Bommelerwaard Voor de achtste keer is de verkiezing van de vrouw van het jaar georganiseerd, met veel positieve reacties, uit de voorgedragen vrouwen ‘de ondernemende vrouw in de brede zin van het woord‘ werden 3 vrouwen genomineerd. Zaterdag 15 maart was de presentatie van de 14
gekozen Vrouw van het jaar in de Poorterij. De jury bestond uit de gekozen vrouwen van het jaar in de voorgaande jaren. Het uitzetten van de verkiezing en voorbereiding was in samenwerking met de werkgroep 8 maart. Women Business Network Event Bommelerwaard 2014 De Vrouwen van het Jaar Bommelerwaard, hebben in 2011 de handen ineen geslagen om meer ondernemende vrouwen, vrouwelijke ondernemers en professionals uit deze omgeving met elkaar in contact te brengen. Hiervoor werd tweemaal per jaar een inspirerend, culinair en cultureel programma georganiseerd op diverse locaties. Voorbeeldvrouwen uit de regio kregen het podium, er was ruimte voor elevator pitches en netwerken. In 2014 was het thema van de eerste bijeenkomst: Creatief en ondernemend, een onderneemster aan het woord. De tweede bijeenkomst betrof de Verkiezing van de vrouw van het jaar 2014. De deelname aan deze bijeenkomsten varieerde tussen de 40 en 60 personen. De groep Vrouwen van het Jaar droegen zorg voor de organisatie, voorbereiding, inhoud, uitvoering en financiën.
Grenzeloos De groep Grenzeloos is een groep die werd geboren in 2007 vanuit de vraag van LatijnsAmerikaanse vrouwen woonachtig in de Bommelerwaard. Het concept: Vrouwen leren van elkaar: iedere vrouw kan iets aan de anderen leren. Nederlandse en buitenlandse vrouwen komen bij elkaar als gelijke. Solidariteit binnen de groep is heel belangrijk: vrouwen proberen elkaar te helpen. Hoe werkt dat in de praktijk: Vanuit Kompas coördineert Maite Otaegui deze groep, zelf een vrouw van buitenlandse afkomst. De groep komt iedere donderdag van 13.00 tot 15.00 uur bij elkaar. Er waren nu 37 vrouwen uit 23 verschillende landen die belangstelling hadden voor Grenzeloos en die kregen iedere week een mail. In 2014 zijn er 439 vrouwen geweest bij de bijeenkomsten op donderdagmiddag. Er zijn ook vrouwen die heel onregelmatig kwamen, door het feit dat ze nu werk hadden of zijn gaan studeren. Toch bleef de onderlinge band bestaan. Veel vrouwen komen uit de stad Zaltbommel, maar ook een vrouw uit Rossum, een uit Bruchem en een uit Heerewaarden. Activiteiten: Dansen leren uit verschillende landen; Nederlandse gewoonten bespreken; Over politiek als er verkiezingen zijn; Bloemenschikken voor Kerst en voor Pasen; Gesprekken over “vrouwenonderwerpen”, gewoontes uit eigen land, problemen, enzovoort; Leren koken met recepten uit andere landen; Naaien; Verjaardagen samen vieren; Holistisch tekenen; Handwerken en leren Foto shoppen. Dit jaar zijn we 40 keer bij elkaar gekomen. Bijzondere activiteiten in 2014: Torentuin: Wij waren 5 keer op donderdag in de Torentuin om te werken. Een aantal Grenzeloze vrouwen gaan ook vaak op andere dagen om samen met andere mensen te werken. Bruiloft: Op 2 mei werden de Grenzeloze vrouwen uitgenodigd voor de bruiloft van een Somalische vrouw wiens moeder bij de groep hoort. Het was een heel bijzondere ervaring. Naturalisatie: Op 15 juli zijn we naar het Gemeentehuis gegaan omdat een van onze vrouwen de Nederlandse nationaliteit kreeg. Burendag: Op 25 september hebben de Grenzeloze vrouwen gerechten uit hun landen gekookt en meegenomen naar de Torentuin om samen te eten. Er waren ongeveer 50 mensen die aan de maaltijd deelgenomen hebben. Groen Dichterbij Festival: Ook is een groep uit Grenzeloos naar Amersfoort gegaan op 8 november om samen met de Torentuin deel te nemen aan het Festival.
Kunst en cultuur Inmiddels is het een traditie om in samenwerking met de Bommelse Kunstroute voor alle vrouwen en mannen uit de Bommelerwaard in de BKRweek bijeenkomsten te organiseren in het kader van kunst en cultuur. Woensdag 25 juni, voor vrouwen in de Gasthuiskapel: Spelen en creatief met je eigen levensverhaal. Vrouwen werkten onder begeleiding van kunstenaars met creatieve vormen, verschillende materialen en met muziek en beweging aan dit thema. 15
Er hebben rond de 20 vrouwen enthousiast meegedaan. Op donderdag werden mannen uitgenodigd om te werken met kunstenaars, vijf mannen werkten hieraan mee. Donderdag 26 juni deden rond twaalf deelnemers mee met de Kunstroute voor vrouwen in Pand 9. Kunstenaars werden in hun ateliers bezocht, en zo kon men kennismaken met hun werk. Kompas stimuleert deelname aan creatieve, muzikale en andere culturele vormen en blijven voortdurend het culturele aanbod onder de aandacht te brengen van diverse groepen. Daarnaast is er door het jaar heen aandacht voor de verschillende culturele tradities en religieuze feesten. Cursussen Frans, Engels en Spaans In september 2014 zijn twee cursussen Frans en een cursus Engels van start gegaan. Deze cursussen werden en worden gegeven door bevoegde docenten en zijn bedoeld voor cursisten die al een aantal jaren Frans en Engels gevolgd hebben (in het onderwijs of elders) en hun kennis en vaardigheden willen uitbreiden. Er wordt gewerkt met lesmethoden voor volwassenen. De cursussen moeten zichzelf financieel bedruipen. Het doel van het aanbieden van deze cursussen is inwoners in de Bommelerwaard de gelegenheid bieden om hun talenkennis op te frissen, op het gebied van het spreken, luisteren, lezen en schrijven. Dit eerste jaar werd door Stichting Kompas gezien als experiment. Bij voldoende deelname kon met de cursussen gestart worden. In totaal hebben 20 cursisten zich aangemeld. De Spaanse les, op maandagavond van 19.30 tot 21.00 uur, werd gegeven aan een groep vrouwen; zes Nederlandse en een Hongaarse. Percussielessen voor volwassenen Georganiseerd door de percussiegroep, ontstaan in het kader van Kleurrijk Zaltbommel en daarna gecontinueerd met John Dakpo als docent. Deze groep heeft tweewekelijks les en daarnaast worden workshops gegeven. De percussielessen zijn zelfvoorzienend, in 2014 met 12 deelnemers, voornamelijk autochtone Nederlanders.
Bijlage: Overzicht financiën 2014
16
17
