JAARVERSLAG 2014 PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN
INHOUD VOORWOORD 4 KERNCIJFERS 8 BINNENVAART 10 RECREATIE 24 SHORTSEA SHIPPING
2 3
30
PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN VZW
CIJFERS MET VAART
trimestrieel | P911147 | Afgiftekantoor: Gent x | PB nummer BC31383
DE VLAAMSE BINNENVAART IN BEELD – MEI 2015 – WWW.BINNENVAART.BE
4 5
67.148.453 TON
VERVOERD OVER WATER IN VLAANDEREN IN 2014
In dit verslag over het 22ste jaar van zijn werking, brengt Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw (PBV) een overzicht van de belangrijkste activiteiten van 2014. Het rapport is onderverdeeld volgens de drie grote domeinen waarop de vereniging actief is: de beroepsvaart op onze kanalen en rivieren, de recreatievaart, en shortsea shipping. Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw werd in 1992 opgericht door de Vlaamse regering. De vereniging heeft het juridisch statuut van een ‘vereniging zonder winstoogmerk’ (vzw). Zijn algemene vergadering is samengesteld uit vertegenwoordigers van de varende beroepen, verladers, beroepsorganisaties, havenbedrijven, waterwegbeheerders, en in het algemeen stakeholders en vertegenwoordigers van het middenveld. Bij zijn oprichting kreeg de vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen de volgende opdracht mee: het bevorderen van het economisch en recreatief gebruik van de waterwegen, in overeenstemming met het beleid van de Vlaamse regering. Sinds de oprichting van de vereniging in 1992 werden de promotie-activiteiten rond recreatie samengebracht
in een ‘Werkgroep Recreatie’, waarin de sectoren van de watersport, -recreatie en -toerisme en de betrokken overheden vertegenwoordigd zijn. Op vraag van de Europese Commissie om shortsea shipping te promoten, besloot de Vlaamse regering in 1998 dit te laten plaatsvinden onder de koepel van PBV, die hiervoor de werkgroep ‘Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen’ oprichtte. Als gevolg van het grensoverschrijdend karakter van de binnenvaart en de vaststelling dat een toenemend aantal beleidsmaatregelen op Europees vlak worden genomen, werd in 2000 het onafhankelijk platform ‘Inland Navigation Europe’ (INE) opgericht, waarvan PBV stichtend lid is. Via deze vereniging stemt PBV zijn activiteiten af op die van zusterorganisaties in het buitenland. Sinds december 2000 wordt ook de activiteit van diverse shortsea promotiebureaus gecoördineerd in een ‘European Shortsea Network’ (ESN).
100 kaaimuren dankzij publiek-private samenwerking WAT KUNNEN WE VOOR U VERSCHEPEN
6 7
BINNENVAART IN 2014: DE KERNCIJFERS
8 9
• Een fijnmazig netwerk van 1.076 km voor de beroepsvaart.
• Tussen 1998 en 2014 steeg het aantal tonkilometer met 19,6 procent.
• 1.263 schepen waarvan 983 voor droge lading en 184 tankerschepen.
• Twaalf containerterminals langs de waterweg in het Vlaamse binnenland.
• Vlootcapaciteit van 1.877.800 ton.
• 559.029 TEU containers vervoerd langs de waterweg.
• 67.148.453 ton goederen vervoerd over binnenwateren in Vlaanderen.
• Tussen 1998 en 2014 is het aantal vervoerde containers (TEU) verzevenvoudigd.
• 12,49 procent van het goederenvervoer verloopt over het water.
• Creatie van meerwaarde door lossingen (29,4 miljoen ton) en ladingen (9 miljoen ton).
• Tussen 1998 en 2014 steeg de vervoerde tonnage met 27,2 procent.
• Honderd laad- en loskades gebouwd langs de waterweg, tussen 1998 en 2015.
• 3,9 miljard tonkilometer gevaren op Vlaamse binnenwateren.
• Kaaimurenprogramma leidde tot 8.613.772 vermeden ritten met een vrachtwagen.
BINNENVAART COMMUNICATIE De communicatie met binnenvaartondernemers, verladers en overslagbedrijven op de wal, stakeholders, het middenveld en de overheid is een kerntaak van Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw. In de afgelopen jaren zijn daartoe een reeks activiteiten ontwikkeld. Ook in 2014 nam de communicatie verscheidene vormen aan. Het Binnenvaartmagazine verschijnt vijf maal per jaar, in een oplage van 5.600 exemplaren. Doelgroepen van deze publicatie zijn binnenvaartondernemers, bedrijfsleven, toeleveranciers, tussenpersonen, administratie, diversen. De redactieraad bestaat uit vertegenwoordigers van de waterwegbeheerders, leden van PBV en deskundigen. Drie digitale nieuwsbrieven voor de varende ondernemer werden verspreid. Daarin wordt informatie verstrekt over lopende ontwikkelingen en wordt er ook, bijvoorbeeld, een oproep gedaan naar de binnenvaartondernemers om in te tekenen voor een gezamenlijke binnenvaartstand op ‘Barge to Business’ (Luxemburg op 19 en 20 november 2014). In het afgelopen jaar werkte Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw samen met de partners nv De Scheepvaart, Waterwegen en Zeekanaal NV en Departement Mobiliteit en Openbare Werken aan het uitwerken van een over drie jaar geschaalde, nieuwe communicatiestrategie rond het thema van de ‘Watersnelweg.’ De baseline van deze campagne is: “Wat kunnen we voor u verschepen?” 10 11
De campagne is ambitieus. Het imago moet opgekrikt worden, net als het algemene kennispeil over de voordelen van binnenvaart bij de gewenste doelgroepen. Bedrijven moeten aangemoedigd worden om binnenvaart op te nemen in hun vervoersmix. Het aandeel binnenvaart in het totale vervoersgebeuren moet stijgen. De campagne is vooral B2B gericht, al worden ook het brede publiek en de politieke actoren aangesproken. De regio waar we promoten is Vlaanderen. Gedurende een lange periode (2014-2016) wordt de binnenvaart actief gepromoot met een duidelijke en herkenbare look & feel. Bij de acties naar een breed publiek (Business to All) in 2014 stond in het bijzonder ‘Schepen in het Landschap’ in de kijker. In samenwerking met drie bedrijven werden, verspreid in Vlaanderen, namaakschepen opgesteld in het landschap. Die ‘schepen’ waren gemaakt met de goederen van deze bedrijven (bierkratten, bouwstenen, ...) en suggereerden aldus het nut van transport over de binnenwateren. Deze actie werd ondersteund door een radiospot, die veertien dagen in primetime werd uitgezonden op Radio 1. De algemene pers bracht ruim verslag uit, en ook deze actie werd opgevolgd. Bij de activiteiten naar een groot publiek moeten we ook de openbedrijvendag vermelden bij de sluis van Ham op 5 oktober 2014. In het afgelopen jaar waren opnieuw diverse acties specifiek gericht op het bedrijfsleven (B2B): een veldbezoek
600 000 LITER BRANDSTOF
verscheept in 1 vracht
bij Voka Oost-Vlaanderen op 10 oktober; ondersteunende advertenties in de Voka-magazines; redactionele bijdragen in de Voka-magazines; de acties met binnenvaartambassadeurs; een roadshow over distribouw; presentaties netwerken; informatie op maat door de transportorganisatoren; verspreiding van een newsletter (Lead gen) in samenwerking met Roularta; alsook een presentatie in het magazine Trends. Ondersteunende activiteiten hadden betrekking op de website; Twitter; Facebook; YouTube; de actie rond website in de kijker; en de brochure ‘Cijfers met vaart’. Op 19 en 20 november organiseerde PBV de vierde internationale editie van ‘Barge to Business’ in Luxemburg. Tegelijkertijd was er de contactbeurs Riverdating. Door de jaren heen wordt dit event aanzien als het Europese
12 13
WAT KUNNEN WE VOOR U VERSCHEPEN
Stel je voor: 30 000 vrachtwagens meer op de weg!
Ignace Gabriëls
“De voorbije 10 jaar investeerden wij in 2 schepen, type kempenaar. Wij transporteren jaarlijks dan ook meer dan 120 000 000 liter brandstof over de waterweg. Dat betekent dat wij jaarlijks 30 000 vrachtwagens van de nu al overvolle autosnelwegen tussen Brussel, Gent en Antwerpen houden. Een vracht is op dit moment goed voor 600 000 liter. Om rendabel te blijven, zijn in de nabije toekomst echter grotere tonnages nodig. Wij pleiten er daarom voor om te investeren in infrastructuurwerken op de Dender. Zodat wij ook in de toekomst resoluut voor het water kunnen blijven kiezen.” Meer info op watersnelweg.be.
Watersnelweg.be is een initiatief van Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw, nv De Scheepvaart, Waterwegen en Zeekanaal NV, Departement Mobiliteit en Openbare Werken
2014-0979 adv Gabriels_VOKA.indd 1
7/10/14 13:48
businessevent voor innovatief vervoer over water, voor multimodaal transport, en als trefplaats voor businessmeetings en presentaties. De logistieke organisatie van het tweedaags congres ‘Barge to Business’ situeert zich binnen het Europese ELANproject (European Logistics Advisory Network). ELAN verstrekt niet-commerciële informatie over modal shift aan logistieke beslissers in de EU. Daarnaast organiseert het netwerk evenementen en conferenties voor businessdating. Het project loopt over twee en een half jaar. PBV coördineert een stand waarbij de varende ondernemers tegen een voordelig tarief kunnen aansluiten en zo in contact kunnen treden met hun klanten tijdens Riverdating. De negen Vlaamse
Beste lezer,
binnenvaartondernemers hadden op twee dagen tijd elk meer dan twintig gesprekken met verladende bedrijven. Naar jaarlijkse traditie verspreidde PBV ook divers materiaal dat zowel als informatief als nuttig en praktisch wordt ervaren. De binnenvaartondernemers ontvingen een agenda voor 2015 met daarin de getijdentabel, en een oproep tot aanmelding op de schependatabank. Het jaarverslag 2013 werd beschikbaar gesteld in gedrukte vorm en digitaal. De digitale versie werd verzonden aan 1.300 e-mailadressen. Indien geen e-mailadres beschikbaar was, werd een gepersonaliseerde mailing verstuurd. EUROPEES, FEDERAAL EN VLAAMS BELEID IN 2014 Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw is een onafhankelijke vereniging die, overeenkomstig de opdracht, zijn activiteiten nadrukkelijk afstemt op het beleid van de Vlaamse regering. Omdat in de vereniging een ruime en veelzijdige
vertegenwoordiging van de hele binnenvaartsector aanwezig is, kan PBV bij uitstek functioneren als schakel tussen de overheid en het beroep. PBV is een klankbord voor verzuchtingen die leven bij de basis, en die de vereniging onder de aandacht kan brengen van de overheid. Terzelfdertijd kan PBV bijdragen om een draagvlak tot stand te brengen voor initiatieven van de overheid, en aldus bijdragen tot de implementatie ervan. Promotie Binnenvaart Vlaanderen speelt ook een actieve rol in de beleidsvoorbereiding – zowel op Europees, Vlaams als federaal vlak. Overlegcomité Binnenvaart Vlaanderen PBV nam in 2014 deel aan het Overlegcomité Binnenvaart Vlaanderen vzw, een platform dat onder voorzitterschap van nv De Scheepvaart niet-lokale infrastructuurkwesties behandelt in een overleg tussen de binnenvaartsector, de pleziervaartsector en de waterwegbeheerders. Een uiteenlopende reeks onderwerpen werd op het Overlegcomité behandeld, zoals onder andere het voorleggen van boorddocumenten door schippers; de verlichting van jaagpaden; hinderplanning op lange termijn, naast NtS; inventarisatie van de rustplaatsen (knelpunten en prioriteiten). Met het oog op verdeling op de ‘Belgian Boat Show’ werd een herdruk verzorgd van de brochure ‘Samen varen’, met input van beroepsvaart en pleziervaart. PBV trekt binnen het FISN (Het overleg met FISN-netwerkleden (binnenvaart, waterwegbeheerders, MOW, kabinet mobiliteit, havens, steunpunt goederenvervoer
01/ Fijnmazig netwerk
Het fileprobleem vormt een bijzonder zware belasting voor de Belgische economie. De Raad van de Europese Unie die raamt die last op ruim 7 miljard euro, wat neerkomt op niet minder dan 2 % van het bbp. De kost voor onze economie is daarmee een van de hoogste in Europa, een weinig benijdenswaardige positie. Deze belangrijke bedreiging voor de Belgische competitiviteit bevestigt ondubbelzinnig het belang van investeren in duurzaam transport. Met deze publicatie willen we alvast een accuraat overzicht bieden van de binnenvaart in Vlaanderen. Hoe zit onze kleine sector in elkaar? En welke rol kan hij spelen om de alsmaar strakkere mobiliteitsknoop te ontwarren?
Het Europese vaarwegennet telt maar liefst 51.700 kilometer aan kanalen, rivieren en meren. Daarvan is ongeveer 20.000 kilometer voornamelijk geconcentreerd in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk. Door ons fijnmazige vaarwegennetwerk
Brussel
inhoud
binnenvaartuigen capaciteit van 1.877.800 ton
02 02
04
08
totale capaciteit 353.085 ton
gemiddelde tonnage 1.551 ton
gemiddelde tonnage 1.919 ton
Voor bijna elk type vracht, voor grote en kleine waterwegen, zijn er schepen op de markt.
11
14
PBV is een onafhankelijke vzw die de verschillende spelers vertegenwoordigt die betrokken zijn bij het vervoer over de Vlaamse binnenwateren. Het is een van de kerntaken van de vzw PBV om zo veel mogelijk mensen wegwijs te maken in de sector.
Kleine vaarwegen – kleine schepen Onderwerpen en realisaties betreffen het opmaken van een ontwerp van actieplan ter onderbouwing van een beleidsvisie, en met het oog op concrete maatregelen op middellange en lange termijn voor de kleine schepen en de kleine waterwegen. WenZ is de trekker. De suggesties en aanbevelingen van PBV zijn opgenomen.
tankschepen
totale capaciteit 1.524.715 ton
Overzicht bevaarbare waterwegen in de EU.
06
gemiddelde tonnage 1.919 ton
drogeladingschepen
Bron: ITB, 2014
04
Verantwoordelijke uitgever Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, tankschepen 3500 Hasselt. T 011 23 06 06 – www.binnenvaart.be totaleContent, capaciteit Realisatie: Jansen & Janssen Creative www.jaja.be – editie mei 2015 353.085 ton
Het Vlaamse waterwegennet is bijna 1.400 kilometer lang, waarvan 1.076 kilo-
Project faillissementspreventie in opdracht van het 02/ Welke schepen Agentschap Ondernemen varen er in Vlaanderen? PBV ondersteunde het Kenniscentrum Binnenvaart AANTAL BELGISCHE SCHEPEN Vlaanderen (KBV) met het opzetten van de projectaanvraag en begeleidde983KBV bij de184 administratieve voorbereiding. 1.263 De projectaanvraag is goedgekeurd. KBV is = + meter geschikt is voor de beroepsvaart. projectcoördinator. W&Z, nv+ De Scheepvaart en PBV Van die 1.076 kilometer is 53 % geschikt voor de grootste scheepstypes (klasse IV zijn projectpartners. Het project is gestart op 19 septemof hoger). Langs de Vlaamse binnenwateren liggen ook 12 containerterminals, ber PBV,langsW&Z en nv De Scheepvaart nemen als die het2014. hele Vlaamse binnenland het water ontsluiten. (zie p. 11) ondersteunende waarnemer deel aan het overleg over de SCHEEPSTYPES EN CAPACITEIT binnenvaartkredieten tussen het KBV en de financiële in-
UA, transportorganisatoren …) activiteiten voor instroom Veel leesplezier en vorming en coördineert de communicatieacties waarPromotie Binnenvaart Vlaanderen, vzw onder de Watersnelwegcampagne. Onder het voorzitterschap van W&Z wordt overlegd over vier FISN-doelstellingen.
Fijnmazigen/of netwerk De volgende onderwerpen werden behandeld Welke schepen varen er in Vlaanderen? gerealiseerd. Een roadmap werd opgesteld rond verMinder, maar grotere schepen duurzaming van de Vlaamse binnenvaartvloot door Buck Wie staat er aan het roer? Consultants; dit gebeurde in opdracht vanWelke W&Z, waarbij goederen op het water? PBV suggesties en aanbevelingen formuleerde, o.a. over Maatschappelijk belang De toekomstHet het gebruik van LNG als binnenvaartbrandstof. invoeren en gebruik daarvan vraagt om een aangepaste reglementering. Voor ondernemers is ook de onzekerheid Colofon over de prijs van LNG een element. Dit houdt namelijk ondernemers tegen om te investeren in LNG-sche184 pen. De uitgangspunten voor 2020 kunnen duidelijker gedefinieerd worden. Het is gewenst om te weten wat de maatschappelijke baten van de verduurzaming zijn, gelet op de aanzienlijke inspanningen die vereist zijn voor het vergroenen van de binnenvaartvloot.
kun je met de binnenvaart bijna alle grote industriële gebieden in West-Europa bereiken, net als vele gebieden langs kleinere vaarwegen.
30
SPITS
+
- Afgestemd op de smalle 96 vaarwegen en kleine sluizen duwboten in Frankrijken –of - sleepboten L 38,70 × B 5,05 × D 2,20 m - Laadvermogen 350 ton vermogen 49.257 kW
KEMPENAAR
Het aantal binnenvaart- Oorspronkelijk gebouwd voor de schepen de totale kanalen vaart op deen Kempische van deen vloot incapaciteit Zuid-Nederland België terwijl de m - Ldaalt 50 × licht, B 6,60 × D 2,50 gemiddelde tonnen- Laadvermogen 600 ton of 20 TEU maat stijgt. Er zijn iets minder, maar grotere binnenschepen.
42 tussen
440 en 660 D.E.K. (DORTMUNDEMS-KANAAL)
- U.N. Norm: Gustav Koenigs L 67-80 × B 8,20 × D 2,50 m - Laadvermogen 968 ton of 28 TEU
250 = 10 vrachtwagens van 20 ton
140
60
R.H.K. (RIJN-HERNE-KANAAL)
GROOT RIJNSCHIP
- Van L 95 × B 11,40 × D 2,70 m - U.N. Norm: Johan Welker/ tot L 110 × B 11,40 × D 3,50 m Europaschip - Laadvermogen 2.160 ton L 80-85 × B 9,50 × D 2,50 m of 165 TEU - Laadvermogen 1. 378 ton of 96 TEU
GROOT CONTAINERSCHIP
- L135,00 × B 17,00 × D 3,00 m - Laadvermogen 470 TEU
DUWKONVOOI
- L tot 190 meter × B 11,40 (enkel konvooi) of 22,80 meter (dubbel konvooi) - Laadvermogen tussen de 800 en de 12.000 ton of tussen 576 TEU en 654 TEU
2015 CIJFERS MET VAART 03
14 15
stellingen. De markt- en sectoranalyse wordt uitgevoerd door W&Z, nv De Scheepvaart en PBV. Protocolakkoordvergaderingen Het overleg tussen de ondertekenaars van het protocol akkoord van april 2013 werd verdergezet. De ondertekenaars zijn de Belgische Federatie van Transportorganisatoren in de Binnenvaart (BFTB), de federale overheid en de gewesten. ITB en PBV nemen deel namens respectievelijk de federale overheid en het Vlaams Gewest. De vergaderingen betreffen de uitvoering van de vier punten van het protocolakkoord. Onderwerpen en realisaties hadden betrekking op: Structurele marktverstoring: het opvolgen en monitoren van de reactie van de lidstaten op de nota van de EC over de mogelijke flankerende maatregelen. De voorgestelde acties beslaan vijf domeinen, nl. kostendekkend varen, marktobservatie, technische voorschriften, versterking van de samenwerking en steun voor modernisering en vergroening van de vloot. Hierbij kwam eveneens de
wijziging voor van artikel 8 van de Verordening 718/99 voor het benutten van de financiële middelen van het reservefonds. Wetgeving kostendekking: De wetten van 8 mei en 3 juni 2014 zijn gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 12 augustus. Ze zijn in werking sinds 22 augustus 2014. Om de uitvoering van de wet te vervolledigen moeten er nog twee uitvoeringsbesluiten worden getroffen, nl. een in ministerraad overlegd Koninklijk Besluit met betrekking tot de samenstelling en werking van de Commissie Binnenvaart, en een gewoon Koninklijk Besluit om de modaliteiten vast te stellen voor het aanmelden van nieuwe tonnage. Deze besluiten zullen door de nieuwe regering worden uitgevaardigd. Het onderzoek waartoe de federale minister van Economie zijn administratie toelating heeft gegeven is niet opgestart omdat de binnenvaartsector van mening was dat enkel een bevraging van de binnenvaartondernemers naar de prijsontwikkeling niet zinvol was, terwijl de FOD Economie zich in een eerste fase enkel daarop wilde richten. Onderzoek concurrentiepositie Belgische Vloot: PBV ondersteunde het ITB bij het opmaken van het bestek. Technisch en sociaal statuut: Op 12 juni 2014 is het besluit goedgekeurd met betrekking tot het opschorten van de vervaldatum voor een aantal overgangsbepalingen van het Reglement van Onderzoek Schepen op de Rijn. In principe werden die van toepassing voor bestaande schepen per 1 januari 2015 en deze datum
16 17
stromen naar de binnenvaartondernemers via informatiedragers en bij één op één contacten.
wordt verschoven naar 1 januari 2020. Het gaat hier niet om afstel maar om uitstel en er dienen onderzoeken te gebeuren om na te gaan welke alternatieve maatregelen mogelijk zijn om eenzelfde veiligheidsniveau te waarborgen. Het bedrijfsleven werd hierbij uitgenodigd om mee te werken aan deze onderzoeken. PBV heeft neutraal de informatie laten doorstromen naar de binnenvaartondernemers via informatiedragers en bij één op één contacten. Samenwerkingsakkoord Belgische rente reservefonds Het samenwerkingsakkoord van 8 oktober 2010 tot uitvoering van Verordening 718/99 is goedgekeurd door alle parlementen (federaal parlement in 2011, Vlaamse Raad in 2013, Waalse Gewestraad en Brusselse Hoofdstedelijke Raad in 2014). De uitvoering is van belang voor het benutten van een ’Belgisch’ overschot van financiële middelen (1,183 miljoen euro) voor maatregelen opgesomd in dit samenwerkingsakkoord. De eerste stap bestaat in het samenstellen van het Comité voor Toezicht en Controle op de financiële verrichtingen van dit fonds. Voor de vertegenwoordiging van het bedrijfsleven zal een brief worden gestuurd aan de Belgische Federatie van Transportorganisatoren in de Binnenvaart (BFTB). PBV heeft neutraal de informatie laten door-
Economische Commissie ITB De Economische Commissie van het ITB is een forum van boekhouders, federale ambtenaren, financiële experten, DPVNI en PBV. De Economische Commissie buigt zich over de algemene economische problematiek, verbonden aan de uitoefening van het beroep van schipper. De focus van activiteiten ligt op de analyse en de bespreking van de gegevens over de binnenvaartmarkt. Per kwartaal wordt een conjunctuurenquête uitgevoerd. Informatie wordt verzameld over het gemiddeld aantal reizen in alle scheepscategorieën, het vrachtaanbod en vrachtprijsniveau. Verder werden de parameters voor de kostenbarometer verfijnd, door het maken van berekeningen op basis van pertinente referentie-elementen aangeleverd door de boekhouders. In 2015 staat de Commissie in voor de uitvoering van het onderzoek naar de concurrentiepositie in het kader van het protocolakkoord. Inland Navigation Europe (INE) De internationale vzw ‘Inland Navigation Europe’ is een organisatie onder het voorzitterschap van PBV. VNF, BVB, Koninklijke Schuttevaer, Via Donau, DPVNI, VNF, AIPO, CRUP, MOW Vlaanderen, MOW Luxemburg, Kammer Union Elbe/Oder, RSOE en PBV werken samen om de binnenvaart proactief te promoten bij de Europese Commissie en het Europese Parlement.
In 2014 heeft INE ondersteunende documenten opgemaakt voor de EC ter implementatie van Naiades II. De wetgevende procedure van de NTMM-regeling werd gemonitord. Praktisch overleg werd georganiseerd met de EICB over transport en binnenvaartfinanciering. Een informatief overleg had plaats met de nieuwe Europese beleidsmakers en Ten-T coördinatoren. Verder ging aandacht uit naar ledennetwerking en naar thema’s en sprekers van het ELAN-Barge to Business conferentieprogramma. Meer dan 400 logistieke spelers en transportverantwoordelijken namen deel. De conferentie was het sluitstuk van het ELAN-project waarbij logistieke consultants de promotieorganisaties assisteerden bij het scannen en in kaart brengen van logistieke supply chain oplossingen voor de binnenvaart. Individuele contacten binnenvaartondernemers Dagelijks hebben de PBV-medewerkers contact met individuele binnenvaartondernemers. PBV is voor veel binnenvaartondernemers het eerste aanspreekpunt. Vragen en e-mails hadden betrekking op: bankenoverleg, steunmaatregelen, De Minimis-controle, CCR-III motoren, NMRN-voorstellen, Waalse steunregeling, vracht18 19
prijzen, wetgeving, kostprijzen, technische aanpassingen CCR, spertijden Ringvaart, ecologische investeringen, ontgassing, toegang tot het beroep, panne/herstellingen van bruggen en sluizen, infoborden.
Veldbezoek binnenvaart Vlaams Parlement - Commissie Mobiliteit en Openbare Werken Op 12 december bracht de Commissie een veldbezoek aan de binnenvaartinfrastructuur. Dit werd georganiseerd door nv DS en PBV, die samen de leden van de Commissie ontvingen. De economische situatie van de sector, TEN-T financiering, ROI investeringen en vergroening werden besproken.
Veldbezoek tankvaart Midden juni 2014 ging PBV op veldbezoek bij de tankvaart-coöperatie CITBO. De werking en doelstellingen van de coöperatie werden toegelicht. PBV en CITBO bespraken hoe ze kunnen samenwerken rond het optimaliseren van de exploitatie van de tankschepen en promotie.
Daarnaast biedt de door PBV ontwikkelde webbased routeplanner de beste waterwegroute voor een bepaald schip en lading. De website wordt jaarlijks bezocht door 2.500 gebruikers.
Vergroening van de binnenvaart PBV staat in voor de communicatie en informatiedoorstroming tussen de Vlaamse overheid, de zeehavens, de aanbieders van technieken en de binnenvaartondernemers. Binnenvaartservices Bij het ambtelijk overleg van MOW, zeehavens en waterwegbeheerders over walstroom, drinkwater en afval staat PBV in voor de communicatie en informatiedoorstroming van de Vlaamse overheid en de zeehavens naar de binnenvaartondernemers.
Ondersteunende instrumenten voor (potentiële) verladende industrie en logistieke planners Op de website containerafvaarten.be vindt de gebruiker voor elke locatie in Europa de dichtstbijzijnde containerterminal en de lijndiensten naar de zeehavens. Voor de lijndiensten zijn de contactgegevens van de operatoren en containerterminals beschikbaar. De gegevens van de databank worden in samenwerking met het Gemeentelijk Havenbedrijf van Antwerpen up-to-date gehouden. De website wordt jaarlijks door 3.500 bezoekers gebruikt.
Vlaamse binnenvaart vervoer- en verkeerprestaties PBV verzamelt, verwerkt en verspreidt de Vlaamse vervoers- en verkeersprestaties naar de marktactoren, overheden, kenniscentra, media. De data worden aangeleverd door de waterwegbeheerders en de zeehavens.
Logistiek advies PBV is het eerste aanspreekpunt voor verladers en logistieke dienstverleners voor informatie over transporten of potentiële transporten over de waterweg. De vereniging onderhoudt een databank met contactgegevens van laad- en losplaatsen, overslaginfrastructuur en -superstructuur, en transportorganisatoren. Jaarlijks krijgt PBV een 180-tal informatieaanvragen. Continentaal containertransport: In het kader van het Europese Platina II project werkt PBV mee aan het onderzoek over de werking en transparantie van de binnenvaartmarkt. Doel is te onderzoeken of continentaal containertransport kan uitgroeien tot een nieuwe en structurele markt voor de binnenvaart. Instroom en vorming: PBV hecht veel belang aan de uitbouw van opleidingen en het motiveren van jonge mensen voor het beroep. De professionalisering van de sector, de schaalvergroting van de schepen, het overschakelen op ploegwerk aan boord, de toenemende technische kennis en certificaten die vereist zijn om met bepaalde goederen op sommige binnenwateren te varen, en niet het minst de veroudering die toeslaat in de traditioneel familiaal gerunde binnenvaartbedrijven, maken het tot een prioriteit om de opleidingen en instroom in het beroep te bevorderen. Dit aandachtspunt kwam afgelopen jaar tot uiting in de volgende projecten en realisaties:
20 21
flumarin. De binnenvaartconsulent is aanwezig en alle opleidingsinstituten hebben één of meerdere vertegenwoordigers op de stand gedurende deze drie dagen.
vaart gegeven. De studenten ontvangen het glossarium ‘Binnenvaart. Hoezo?!’ De leerkrachten bereidden de activiteit voor. Zij ontvangen de recente cijfers en een overzicht van de recente ontwikkelingen.
• Opstart pilootproject stuurman/schipper: PBV startte in 2013 een proefproject voor een versnelde opleiding van matrozen tot stuurman (kapitein) op een binnenschip. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met Syntra Midden-Vlaanderen en de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (bevoegd voor het erkennen van opleidingen die voldoen voor de examens Vaarbewijs of Rijnpatent). • Radars en radarexamen: PBV heeft geïnvesteerd in de technische uitrusting en heeft alle partijen betrokken bij het afnemen van het examen voor het brevet “Radarpatent” op de binnenvaartsimulator rond de tafel gebracht. PBV trekt het project. De radars zijn technisch klaar en de proefexamens, conform de voorschriften, zijn afgelegd. In 2015 kan gestart worden met het afnemen van de radarexamens. Open Scheepvaartdagen PBV neemt al meer dan 15 jaar deel aan de Open Scheepvaartdagen. Sinds een paar jaar worden de opleidingen gepromoot samen met de opleidingsverstrekkers VDAB, Syntra Midden-Vlaanderen, Levanto en Cen-
Toegang tot het beroep PBV en Syntra Midden-Vlaanderen ontwikkelden de online opleiding ’Toegang tot het beroep van binnenvaart ondernemer’. De opleiding is erkend door de federale overheid. Drie studenten slaagden in 2014. Studenten logistiek boottochten PBV organiseert jaarlijks boottochten voor de Vlaamse studenten Bachelor Logistiek Management, en voor studenten 7de jaar internationale handel met logistieke vakken. In totaal kunnen 500 studenten deelnemen. Voorafgaand aan elke rondvaart wordt een les binnen-
aa art Vl enva Binn aat 23 tr otie Prom d Hertzs an sselt 06 06 Arm 00 Ha 23 09 B-35 2 (0)11 06 23 e Tel. +3 2 (0)11 art.b Fax +3 nnenva rt.be bi aa pbv@ innenv .b www
en nder
vzw
rt nvaa
zo? e o h
e Binn
RIS TEN-T Als partner van RIS IV – Vlaanderen staat PBV in voor de RIS-website en de externe communicatie. In december 2014 is de projectaanvraag voor RIS-Vlaanderen V opgemaakt. PBV zal dezelfde activiteiten uitvoeren als voor RIS-Vlaanderen IV, nl. het beheer van de RIS-website; het laten doorstromen van informatie naar MOW, Wenz, de binnenvaartondernemers en nv DS van RIS informatie; en het organiseren van een RIS expertenweek in Vlaanderen. Ondersteunende diensten voor binnenvaartondernemers Sinds 2003 biedt PBV een mailservice @binnenvaartonline aan. Er zijn zowat 400 mailboxen in gebruik. 200.000 e-mails per maand worden via deze mailserver verzonden. PBV staat in voor het beheer van paswoorden en de coördinatie bij technische storingen. Op de PBV-website kunnen binnenvaartondernemers (gratis) hun schip laten vermelden in de ‘Schependatabank’, met opgave van alle technische- en contactgegevens. Tachtig schepen staan online.
22 23
RECREATIE BINNENWATEREN EN RECREATIE: DE KERNCIJFERS • Opnieuw stijging van het aantal passages van pleziervaart aan kunstwerken op zon- en feestdagen (+2,5 procent nv DS en +5,9 procent W&Z) In uitvoering van zijn opdracht om het recreatief gebruik van de Vlaamse binnenwateren te bevorderen, verzorgde Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw in 2014 de volgende projecten en realisaties:
24 25
Nieuwpoort International Boat Show PBV is standhouder op deze beurs die meer dan tienduizend bezoekers aantrekt. PBV verkoopt er vaarkaarten. De informatieverstrekking is vooral gericht op gebruikers van motorjachten (beantwoorden van praktische toeristische en nautische vragen; ter beschikking stellen van (gratis) infomateriaal zoals de brochures ‘Varen in Vlaanderen’, bedieningstijden en vaarkaarten).
Copyright NIBS
Varen in Vlaanderen editie 2014 De brochure ‘Varen in Vlaanderen’ is voor het beursseizoen geactualiseerd. In 2014 zijn 9.000 exemplaren opgehaald op de beurzen, via waterrecreatie.be en de clubpublicaties. Boot Düsseldorf PBV is standhouder op deze beurs die meer dan 250.000 bezoekers heeft en is tevens coördinator van de gezamenlijke Vlaamse deelname. PBV heeft daarvoor een pps-samenwerking met de watersportbedrijven en de waterwegbeheerders. Daardoor worden de bezoekers zeer goed geholpen bij specifieke vragen. Op de Vlaamse groepsstand vindt de potentiële recreant informatie over toeristische vaararrangementen en praktische nautische info.
Folder westhoek ‘In Flanders fields’ De vaarfolder Westhoek werd tegen januari 2014 opgemaakt samen met Westtoer en NautiV, en gedrukt op 25.000 exemplaren. De succesvolle folder is eind 2014 herdrukt. de westhoek
TOERISTISCHE VAARKAART
Flanders Fields Vaarroute - Boating route Route de navigation - Schiffsroute Westhoek
Werkgroep recreatie Deze werkgroep van PBV met watersport- en pleziervaartfederaties en overheden verzorgt de promotie van waterrecreatie. De PBV-werkgroep recreatie en het subteam binnenvaartwegen van het Overlegplatform voor waterrecreatie, -sport en -toerisme voor waterwegen en kust in Vlaanderen hebben goede afspraken over welke rol en taken voor wie zijn. De werkgroep staat in voor promotie en communicatie. Infrastructurele- of beleidsaspecten worden besproken in het subteam. PBV is lid van het subteam binnenvaartwegen en subteam kustjachthavens en neemt ook hier de rol op zich van de communicatielijn naar de recreanten met behulp van eigen middelen (publicaties, website, beurzen). PBV is ten slotte ook lid van het kernteam van het Overlegplatform.
Belgian Boat Show PBV is standhouder op deze beurs die ruim over de 30.000 bezoekers telt tijdens twee verlengde weekends. PBV organiseert de gezamenlijke deelname met W&Z, DS, MOW en MDK-kust. De ankerfunctie van PBV blijkt jaar na jaar (nog steeds) toe te nemen. Het verstrekken van gevraagde info, het eventueel doorverwijzen, het begeleiden van de bezoekers, en inleiden van hun specifieke problemen bij de andere instanties werden zeer positief onthaald. Het systeem om alle overheidsdiensten bij elkaar te zetten is en blijft positief voor de vele bezoekers met vragen.
26 27
Vergadering Werkgroep Recreatie 29.04.2015 aan boord van Seastar; vaartocht op de IJzer n.a.v. 100-jaar WOI
Ontspannen op, naast of in het water?
www.waterrecreatie.be Download gratis de beste vaarlussen en vaarkaarten en laat je overdonderen door de Vlaamse rivieren en kanalen.
Waterrecreatie.be De PBV-website wordt door pleziervaarders en watersportpers aanzien als dé te raadplegen website. Ongeveer 30 procent van de bezoekers komt uit het buitenland. De website wordt permanent geüpdatet. Het aanbod houdt rekening met vragen die PBV krijgt op beurzen of per telefoon, e-mail, of contactformulier op de website.
014
-16/02/2
8 -10 & 14
re 5325 de brochu ze stand vernieuw Bezoek on er gratis de en ontvang anderen”. Vla “Varen in
Promotie Binnenvaart Vlaanderen VZW Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt, T 011 23 06 06,
[email protected]
Promotie Binnenvaart Vlaanderen is een onafhankelijke vzw die de verschillende spelers vertegenwoordigt die betrokken zijn bij het professionele en recreatieve vervoer over de Vlaamse binnenwateren.
waterrecreatie2014-A5.indd 1
5/12/13 10:38
Ondersteunde activiteiten recreatie Met het oog op het verder bekendmaken van de viertalige brochure ‘Varen in Vlaanderen’, de informatieve viertalige website www.waterrecreatie.be, en de deelnames van PBV aan NIBS, BBS en ‘Boot Düsseldorf’ werden advertenties geplaatst in vademecums, watersportmagazines en websites van Varen, Yachting Sud, NautiV, Nautibel, VVW, VPF en LBWB. De Belgische en Nederlandse watersportpers bericht regelmatig over PBV-activiteiten en het aanbod van PBV.
28 29
SHORTSEA SHIPPING SHORTSEA SHIPPING IN 2014: DE KERNCIJFERS • Record: 142,8 miljoen ton behandelde shortsea in de vier zeehavens • Tonnage: 6 miljoen ton of 4 procent meer dan in 2013 • Aandeel shortsea tegenover totale haventrafiek: 53,1 procent • De SSS-trafiek steeg in havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge • Met 41 procent zijn containers de belangrijkste goederensoort voor SSS • Zeekanaal Brussel-Schelde: meer dan 1 miljoen ton SSS-goederen (plus 21,3 procent) • Albertkanaal: 277.457 ton SSS-lading (daling met 7,6 procent)
De werkgroep Shortsea Shipping stelt het jaarlijks actieplan van SSS vast. Die werkgroep vergadert onder het voorzitterschap van MOW, en telt onder zijn leden overkoepelende organisaties, de havens en de waterwegbeheerders. Shortsea.be Op de website vindt de bezoeker enerzijds trafiekcijfers, praktijkvoorbeelden, nieuws over de markt en informatie over activiteiten van SSS en ESN, en anderzijds de databank lijndienstinformatie. Gemiddeld zijn er 580 views per maand van de databank. Nieuwsbrief – E-news De nieuwsbrief “Aboard” wordt viermaal per jaar verstuurd aan meer dan 6.400 adressen (5.100 NL adressen, 1.000 EN adressen, en 318 digitaal). E-news met korte berichten en aankondigingen werd in 2014 elfmaal verstuurd naar 3.650 adressen. De focus ligt op verladers (i.e. kmo’s), logistieke spelers en wegtransport. Perscommunicatie Advertenties en redactionele bijdragen werden geplaatst in De Vlaamse Ondernemer, KMO-Insider, Voka-Kempen, Voka-Antwerpen/Waasland, het Flows Jaarboek Antwerpen, Z.O. Magazine (Unizo), Value Chain en Business Logistics. Er werd ook een special “Shortsea” gemaakt met Flows en Industrie (Roularta). De voornaamste doelgroepen zijn ook hier de verladers en logistieke spelers.
30 31
Netwerking, seminaries, beurzen en presentaties De SSS-marktprospector nam deel aan de (netwerk) activiteiten van FIT/UNIZO Baltic/Rusland, A12 Business club, symposium Albertkanaal, VIB conferentie/ beurs, de Breakbulk conferentie, ESN Shortsea Conference, Navigate Shortsea Euro, Antwerp Chartering Club, FIT contactdag Zuid-Europa, Pro-Logistics beurs, OTM workshop Gent, KMO-Innovatiebeurs, Fit/Unizo contactdag Ierland/VK, LITC/VIL, KMO & Innovaties congres. Presentaties werden gegeven voor onder andere de Norwegian Ports Association, op de Bekaert Workshop, en de Ronde Tafel SSS. Europees Shortsea Netwerk Het netwerk telt 22 promotiebureaus en biedt heel wat Europse expertise aan de marktspelers. De ESN Shortsea conferentie in Lissabon waar Vlaanderen inhoudelijk meestuurde, werd bijgewoond door 160 deelnemers. Marktprospectie Bijna 140 bedrijven waren in contact met de marktprospector, waarvan 28 proactief. Er waren 235 opvolgacties met een breed spectrum van vragen en onderwerpen. SSS-beleidsontwikkelingen De SSS-marktprospector volgt met de betrokken instanties de stand van zaken op over de zwavelnorm, Blue Belt en de douaneregeling voor coasters op het Albertkanaal.
32 33
Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw Havenstraat 44, 3500 Hasselt Tel. + 32 11 23 06 06 Fax + 32 11 23 06 09 www.binnenvaart.be
[email protected]
Straatsburgdok Noordkaai 1A 2030 Antwerpen Tel. + 32 3 202 05 15 Fax + 32 3 202 05 24 www.binnenvaart.be
[email protected]