JAARVERSLAG 2013 : CIJFERS
Verantwoordelijke uitgever: Tania Dekens RKW Trierstraat 70 - 1000 Brussel
Inhoudstafel 1.
De RKW in de kijker ......................................................................................................................................4 Woordje ............................................................................................................................................................4 De RKW binnen de sociale zekerheid ...............................................................................................................5 De RKW als organisatie .....................................................................................................................................5 o
Het Beheerscomité ...............................................................................................................................5
o
Het dagelijkse bestuur ..........................................................................................................................5
De RKW en zijn opdrachten en visie .................................................................................................................6
2.
o
Wij zetten ons in voor… ........................................................................................................................6
o
Wij bouwen mee aan een toekomst…..................................................................................................6
o
Onze waarden.......................................................................................................................................7
o
De RKW en zijn duurzaam energie- en milieubeheer...........................................................................7
De RKW als toezichthouder van het werknemersstelsel..............................................................................8 De elektronische fluxen en het Kadaster van de kinderbijslag ........................................................................8 Het administratief toezicht op de fondsen.......................................................................................................9 Het financieel toezicht op de fondsen........................................................................................................... 10 De betoelaging van de fondsen ..................................................................................................................... 10 De dienst Bemiddeling................................................................................................................................... 11 De Frontdesk ................................................................................................................................................. 11 De controles aan huis .................................................................................................................................... 12
3.
De RKW als kinderbijslagfonds .................................................................................................................. 13 De gezinnen van RKW… ................................................................................................................................. 13 … hebben een uniek karakter ........................................................................................................................ 14 Derden ........................................................................................................................................................... 15 Gewaarborgde gezinsbijslag .......................................................................................................................... 16 o
Een doeltreffend vangnet .................................................................................................................. 16
o
Aanvragen gewaarborgde gezinsbijslag ............................................................................................ 16
Het dossierbeheer ......................................................................................................................................... 16 o 4.
Het aantal rechtszaken als barometer voor een goed beheer .......................................................... 17
Projecten 2013 .......................................................................................................................................... 18 Bestuursovereenkomst ................................................................................................................................. 18 Digitalisering .................................................................................................................................................. 18 Telewerk ........................................................................................................................................................ 18 Sociale fraude ................................................................................................................................................ 19 Verkoop van gebouwen................................................................................................................................. 19 Kennisoverdracht........................................................................................................................................... 19 Voorbereiding voor de overdracht ................................................................................................................ 20 Cel Projectbeheer .......................................................................................................................................... 20 Nieuwe website ............................................................................................................................................. 21 1
5.
De RKW en zijn personeel.......................................................................................................................... 22 Opleiding en ontwikkeling ............................................................................................................................. 22 Welzijn op het werk....................................................................................................................................... 22 o
Diversiteit .......................................................................................................................................... 23
o
Sport .................................................................................................................................................. 23
Gezondheid.................................................................................................................................................... 23 o
Hospitalisatieverzekering .................................................................................................................. 23
o
Griepvaccin ........................................................................................................................................ 23
o
Psychosociale risico-analyse .............................................................................................................. 23
Personeelsgegevens ...................................................................................................................................... 24
6.
o
Volgens geslacht ................................................................................................................................ 24
o
Volgens statuut .................................................................................................................................. 24
o
Volgens niveau................................................................................................................................... 24
o
Volgens leeftijd .................................................................................................................................. 25
o
Volgens taalrol ................................................................................................................................... 25
o
Volgens arbeidsstelsel ....................................................................................................................... 25
Statistieken van de kinderbijslag ............................................................................................................... 26 Actoren .......................................................................................................................................................... 26 Kraamgeld ...................................................................................................................................................... 26 Adoptiepremie............................................................................................................................................... 26 Leeftijdstoeslagen.......................................................................................................................................... 27 Kinderbijslag volgens de gezinssituatie ......................................................................................................... 27 o
Sociale toeslagen ............................................................................................................................... 28
o
Toeslagen voor eenoudergezinnen ................................................................................................... 28
o
Verhoogde wezenbijslag.................................................................................................................... 29
Kinderbijslag volgens de rang in het gezin .................................................................................................... 29 Kinderen met een aandoening ...................................................................................................................... 29 Geplaatste kinderen ...................................................................................................................................... 30 7.
De financiën van het werknemersstelsel .................................................................................................. 31 Inkomsten ...................................................................................................................................................... 31 o
RSZ - globaal beheer .......................................................................................................................... 31
o
Terugbetalingen door derden ........................................................................................................... 31
o
Hoofdelijke bijdragen ........................................................................................................................ 31
o
Interesten .......................................................................................................................................... 31
o
Diverse inkomsten ............................................................................................................................. 31
Uitgaven......................................................................................................................................................... 32 o
Betaling van gezinsbijslag: werknemersregeling en stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag...... 32
o
Betaling van gezinsbijslagen voor andere overheidsinstellingen (derden) ....................................... 32
o
Financiering van de administratiekosten van de kinderbijslagfondsen en van de NMBS................. 32 2
Beheersrekeningen........................................................................................................................................ 34 o
Opbrengsten ...................................................................................................................................... 34
o
Kosten ................................................................................................................................................ 34
Balans ............................................................................................................................................................ 35 8.
De RKW informeert en communiceert ...................................................................................................... 36 Met de gezinnen ............................................................................................................................................ 36 o
De website ......................................................................................................................................... 36
o
De folders .......................................................................................................................................... 36
o
De brochures ..................................................................................................................................... 36
o
Beurzen .............................................................................................................................................. 36
Met de kinderbijslaginstellingen ................................................................................................................... 36 o
Dienstbrieven en omzendbrieven ..................................................................................................... 36
o
Formulieren en modelbrieven ........................................................................................................... 37
Met de professionelen .................................................................................................................................. 37 o
Studiedagen en infosessies................................................................................................................ 37
o
Statistiekportaal ................................................................................................................................ 37
o
Statistieken ........................................................................................................................................ 37
o
Juridisch bulletin ................................................................................................................................ 38
o
Jaarverslag ......................................................................................................................................... 38
o
Beleidsadvies en -ondersteuning ...................................................................................................... 38
… zijn kennis: FamiPedia ................................................................................................................................ 38 9.
Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten .............................................................................. 40 Het FCUD en zijn opdracht ............................................................................................................................ 40 Het FCUD in cijfers ......................................................................................................................................... 40
10.
Good Public Governance: jaarrapport van het Auditcomité ................................................................. 41
Samenstelling van het Auditcomité............................................................................................................... 41 Bevoegheden van het Auditcomité ............................................................................................................... 41 Uitoefening van de bevoegdheden ............................................................................................................... 41 o
Werking van de dienst Interne Audit van de RKW ............................................................................ 42
o
Uitwerking van het meerjarenauditplan 2014-2016 ......................................................................... 42
o
Aanpassing en uitvoering van het auditplan 2013 ............................................................................ 42
o
Opvolging van de gevalideerde actieplannen ................................................................................... 42
o
Evaluatie van het Auditcomité .......................................................................................................... 42
3
1. DE RKW IN DE KIJKER Woordje 6000 dossiers overnemen, 1,3 miljard euro betalen, meer dan 550 dossierbeheerders... Dat zijn enkele veelzeggende cijfers van 2013, een jaar dat nu al in het teken staat van de nieuwe bestuursovereenkomst en ook en vooral van de voorbereiding van de overdracht, in het kader van de zesde staatshervorming, van de bevoegdheid van de kinderbijslag. De gezinnen blijven meer dan ooit onze hoofdbekommernis! De 974 medewerkers van de RKW halen alles uit de kast om ervoor te zorgen dat de kinderbijslag tijdig en correct wordt uitbetaald. We verliezen immers niet uit het oog dat de kinderbijslag voor één op drie Belgische gezinnen een vitaal inkomen vertegenwoordigt en een doeltreffend middel vormt om kinderarmoede te bestrijden. De RKW heeft zich echter ook voor het welzijn en de ontplooiing van zijn personeel ingezet, in het bijzonder door bijna 160 medewerkers de mogelijkheid te bieden om te telewerken. Zo kunnen zij hun privéleven en werk beter in balans brengen. De bevoegdheidsoverdracht stelt de RKW voor een belangrijke uitdaging. Zo probeert hij zich zo goed mogelijk op de verandering voor te bereiden door de nodige ondersteuning te bieden en daarbij zowel de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen te waarborgen als de belangen van het personeel te verdedigen. Nog in 2013 heeft een team van juristen van de Rijksdienst zich over de gelijkschakeling van de stelsels van de werknemers en van de zelfstandigen gebogen en een uniformiteitswet opgesteld. Er werd een samenhangende wetgeving opgesteld die vanaf 1 juli 2014 zal worden toegepast. Naast de dossiers van de zelfstandigen, de dossiers van CDVU en de dossiers van de personeelsleden van de NMBS zullen ook de dossiers van Defensie in de loop van dit jaar worden aangepakt. In 2013 gingen nog andere projecten van start: zo werd een cel “projectbeheer” opgericht, het digitaliseringsproject werd voortgezet en er werd een nieuwe website ontwikkeld (die in de zomer van 2014 zal opstarten). Ten slotte heeft de algemene directie al haar provinciale bureaus bezocht. Ook de diensten zijn persoonlijk benaderd. Met het oog op de bevoegdheidsoverdracht hebben er 15 infosessies plaatsgehad. Tania Dekens, administrateur-generaal Anne Ottevaere, adjunct-administrateur-generaal
4
De RKW binnen de sociale zekerheid
De RKW als organisatie o
Het Beheerscomité
Het Beheerscomité is belast met het algemeen beheer van de RKW en vergadert eenmaal per maand. Het Beheerscomité is paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties en uit afgevaardigden van gezinsorganisaties, vrouwenbewegingen, sociale organisaties en de Vereniging der Kassen voor Gezinsvergoedingen. De Minister van Sociale Zaken en de Minister van Begroting zijn er allebei vertegenwoordigd door een regeringscommissaris. Vanaf 1 juli 2014 wordt het Beheerscomité uitgebreid met de vertegenwoordigers van de Gemeenschappen en van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. o
Het dagelijkse bestuur
Het dagelijkse bestuur is in handen van de administrateur-generaal en de adjunct-administrateur-generaal. Zij worden daarin ondersteund door het 'Comex', het uitvoerend comité met directieleden uit alle departementen, de project- en de communicatieverantwoordelijke. Het Comex bepaalt de visie en strategie van de instelling, volgt de activiteiten op en evalueert de realisaties. Het komt wekelijks samen.
5
De RKW en zijn opdrachten en visie o
Wij zetten ons in voor…
-
een efficiënt beheer van de kinderbijslagregeling voor werknemers, zodat elk gezin de kinderbijslag krijgt waar het recht op heeft. De RKW stuurt daarvoor de werking aan van 16 kinderbijslagfondsen. Samen met die fondsen betaalt hij in het werknemersstelsel jaarlijks zo'n 4,4 miljard EUR kinderbijslag aan meer dan 1,1 miljoen gezinnen;
-
de sociaal kwetsbare gezinnen in onze samenleving. De Rijksdienst is als enige instelling bevoegd voor de gewaarborgde gezinsbijslag, het ultieme vangnet voor kansarme gezinnen die in geen ander stelsel recht hebben op gezinsbijslag;
-
een stipte, correcte en continue uitbetaling van gezinsbijslagen aan zo'n 270.000 gezinnen, voor een bedrag van ruim 1 miljard EUR per jaar in het werknemersstelsel, in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag en voor rekening van andere overheidsinstellingen.
-
de ontwikkeling en optimale toepassing van elektronische gegevensstromen. Dankzij die elektronische gegevens kan het recht op kinderbijslag automatisch onderzocht worden en hoeven de gezinnen zelf zo weinig mogelijk informatie te verstrekken;
-
een gelijkwaardige, kwaliteitsvolle dienstverlening aan de gezinnen. Door zijn competenties als beheerder van de kinderbijslagregeling uit te breiden van de kinderbijslagfondsen tot de instellingen van de openbare sector die zelf de kinderbijslag betalen voor hun personeel, beoogt de RKW een gelijke behandeling van alle betaalinstellingen. Zo kunnen de gezinnen rekenen op een dienstverlening van hetzelfde kwaliteitsniveau, ongeacht van welke betaalinstelling ze de gezinsbijslag ontvangen;
-
een actieve ondersteuning van het gezinsbeleid van de regering. Het toezicht dat de Rijksdienst uitoefent op de goede werking van de kinderbijslagregeling, laat toe de effectieve sociale draagwijdte te meten van de uitgewerkte maatregelen. Op basis daarvan neemt de Rijksdienst doeltreffende initiatieven voor bijsturingen van de regelgeving. Daarnaast werkt hij mee aan het ontwerpen van wetten en koninklijke besluiten, waarvan de RKW ook de financiële impact raamt;
-
een proactief informatie- en communicatiebeleid op maat van de gezinnen;
-
de subsidiëring van zo'n 370 kinderopvangprojecten op meer dan 1000 locaties via het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD). o
-
Wij bouwen mee aan een toekomst…
waarin het recht op kinderbijslag voor elk gezin proactief onderzocht wordt op basis van de gegevens beschikbaar via de elektronische gegevensstromen; waarin de gezinnen van het begin tot het einde maximaal begeleid worden in de uitoefening van hun recht op gezinsbijslag. Daarbij gaat een speciale aandacht uit naar de sociaal kwetsbare gezinnen, met veelal jonge kinderen, die een bijzonder belang hebben bij de kinderbijslag om hun gezinsbudget in evenwicht te houden;
-
waarin de gezinnen de complexe kinderbijslagregelgeving vertaald zien in een performante, klantvriendelijke en kwaliteitsvolle dienstverlening;
-
waarin de gezinnen spontaan geïnformeerd worden over de kinderbijslagregelgeving in een heldere, toegankelijke taal. 6
o
Onze waarden
De twee hoofdopdrachten van de Rijksdienst zijn het regelen en het betalen van de gezinsbijslag. Samen met de andere fondsen ziet de RKW erop toe dat elk gezin de kinderbijslag krijgt waarop het recht heeft, met bijzondere aandacht voor de kwetsbare gezinnen. Volgens een eerste raming betaalde de RKW in 2013 1,13 miljard euro aan kinderbijslag voor alle dossiers uit (m.a.w. alle regelingen samen: werknemers, gewaarborgden en een deel van de publieke sector). De andere hoofdopdracht bestaat uit de ondersteuning van het beheer bij de uitvoering van juridische taken, het kennisbeheer en de opdrachten van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD). Die opdrachten zouden niet efficiënt kunnen uitgevoerd worden zonder de steun van een goed humanresourcesbeheer en het streven naar welzijn voor de medewerkers, waaraan een duurzaam energiebeheer en de renovatie van de gebouwen gekoppeld zijn. De uitgevoerde opdrachten van de interne audit dragen bij tot een maximale beheersing van de interne en externe risico’s die de werking van de Rijksdienst beïnvloeden. Verder beoogt de dients Interne audit beoogt een verbetering van de processen RKM. De beveiliging van de informatica-infrastructuur en de waarborg dat die permanent ter beschikking blijft, vormen een laatste noodzakelijk onderdeel van een efficiënt beheer van de Rijksdienst. o
De RKW en zijn duurzaam energie- en milieubeheer
Via duurzame ontwikkeling zoekt men naar een evenwicht tussen drie soorten kapitaal, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en allen bijdragen tot hetzelfde doel: levenskwaliteit - menselijk en sociaal kapitaal (gezondheid, kennis, opleiding, cultuur, …); - economisch kapitaal (machines, gebouwen, financiële middelen, …); - milieukapitaal (natuurlijke rijkdommen, de kwaliteit van het milieu, …). Overheidsdiensten hebben hier een voorbeeldrol te vervullen ten opzichte van de burger door duurzame ontwikkeling te integreren in hun beleid. De Rijksdienst heeft zich ook in 2013 verder ingezet om een duurzaam omgevings- en energiebeleid te voeren: - alle afval wordt gesorteerd voor de ophaling; - bij aankopen werd steeds een ecologische clausule aan de lastenboeken toegevoegd; - renovatiewerken zijn opgestart in verschillende provinciale bureaus - bij treinstakingen werd via het intranet een initiatief tot carpooling gelanceerd; - in de strijd tegen tabak organiseerde de Rijksdienst infosessies om te stoppen met roken. De Rijksdienst komt trouwens tussen in de kost van rookstopmiddelen voor de medewerkers die beslissen te stoppen met roken;
7
2. DE RKW ALS TOEZICHTHOUDER VAN HET WERKNEMERSSTELSEL De elektronische fluxen en het Kadaster van de kinderbijslag Om het recht op en het bedrag van de gezinsbijslag te bepalen, moeten de kinderbijslagfondsen beschikken over betrouwbare identificatie- en socio-professionele gegevens van alle actoren die het recht op kinderbijslag (kunnen) beïnvloeden. De Rijksdienst definieert, organiseert en controleert die gegevens en staat in voor het beheer en de veilige uitwisseling ervan via elektronische weg, via het Kadaster van de kinderbijslag. Het Kadaster stuurt de elektronische berichten via distributie- en consultatiestromen naar de bevoegde - in het Kadaster geïntegreerde - kinderbijslaginstellingen. Maar het Kadaster is ook zelf een repertorium van kinderbijslagdossiergegevens. Op 31 december 2013 waren in het Kadaster 17.948.458 actoren opgenomen van het werknemersstelsel en de overheidssector: - 4.051.280 rechthebbenden - 4.714.604 bijslagtrekkenden - 7.565.549 rechtgevende kinderen - 1.617.025 actoren die het recht op gezinsbijslag kunnen beïnvloeden. In 2013 zorgde het Kadaster voor de overdracht van 47.398.341 elektronische berichten over de actoren die het recht op kinderbijslag (kunnen) beïnvloeden: 32.236.267 verdeelde berichten (push) en 15.162.074 geraadpleegde berichten (pull), afkomstig uit authentieke bronnen. Gezien het onbetwistbare belang van het Kadaster en de elektronische gegevens, is het noodzakelijk dat die gegevens betrouwbaar en beschikbaar zijn. De Rijksdienst staat dan ook garant: - voor de beschikbaarheid van het Kadaster en de verwerkingstermijn van de berichten; - voor de integriteit, de geldigheid en de betrouwbaarheid van de gegevens in het Kadaster.
Verdeelde berichten en 2013 Elecktronische berichten RIP-attesten DmfA-attesten Attesten (tijdelijke) werkloosheid Berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank Attesten ziekte-invaliditeit Attestaten schoolinschrijvingen Multifunctionele attesten van de OCMW’s Attesten inschrijving als werkzoekende Attesten arbeidsongevallen Attesten begin of einde zelfstandige activiteit Attesten kinderen getroffen door een aandoening Attesten beroepsziekten Attesten tijdkrediet Attesten einde wachttijd als werkzoekende
TOTAAL
Aantal 10.036.511 12.113.313 4.276.820 2.265.012 1.966.787 514.125 328.185 279.405 121.073 129.565 91.784 29.501 55.162 29.024
32.236.267
8
Geraadpleegde berichten in 2013 Elecktronische berichten
Aantal 9.625.192 1.519.734 2.301.687 885.539 488.666 185.056 85.819 70.381
Berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank RIP-attesten Attesten (tijdelijke) werkloosheid Attestaten RSZ Attesten begin of einde zelfstandige activiteit Multifunctionele attesten van de OCMW’s Attesten tijdskrediet Attesten beroepsziekten
TOTAAL
15.162.074
Het administratief toezicht op de fondsen Ook in 2013 werkte de RKW samen met de 14 vrije en 2 bijzondere kinderbijslagfondsen om een optimale service aan de gezinnen te bieden. Als beheerder van het stelsel, ziet de Rijksdienst erop toe dat de kinderbijslagfondsen de kinderbijslagregelgeving correct en uniform toepassen. Per fonds stelt de RKW een profiel op voor elke variabele. Zo kan voor alle fondsen en voor het globale kinderbijslagstelsel het gemiddelde kwaliteitsniveau gemeten worden op basis van de resultaten van de steekproeven, van het belang van de variabele en van de grootte van het kinderbijslagfonds. Het gemiddelde kwaliteitspercentage speelt een belangrijke rol bij de toekenning van de responsabiliseringstoelage.
Gemiddelde kwaliteitspercentages per variabele in 2013 (alle kinderbijslagfondsen samen) Variabele Het statuut van de rechthebbende Het trimestrieel recht en de vaststelling van de bevoegdheid De juistheid van de betalingen De aanwijzing van een bijslagtrekkende De wezen bijslag De voorrangsrechten De studenten De debiteuren De termijnen De controle met bezoeken De rechtgevende kinderen andere dan studenten De geplaatste kinderen De kwaliteit van de gegevensuitwisseling Het handvest van de sociaal verzekerde Het mogelijk recht op een toeslag De geldigheid van een toeslag
TOTAAL
Aantal steekproeven 2.573 2.563 2.589 2.557 855 3.002 3.393 974 3.477 957 4.072 1.165 4.146 4.252 4.978 5.291 46.844
Gemiddeld kwaliteit percentage 99,63 % 99,69 % 99,68 % 99,83 % 98,82 % 99,00 % 98,25 % 98,01 % 97,88 % 97,42 % 95,70 % 95,69 % 95,47 % 95,74 % 93,78 % 92,81 % 96,45 %
In 2013 voerde de Rijksdienst 46.844 steekproeven uit in de 68 betaalkantoren van de 16 kinderbijslagfondsen. Het gemiddelde kwaliteitsniveau voor het hele stelsel bedroeg 96,45 %.
9
Om de controle nog performanter te maken, wordt de huidige methode momenteel omgevormd. Meer dan 10 jaar na de invoering ervan, bleek de methode immers toe aan actualisering. Voortaan zal de meting gebeuren aan de hand van 20 variabelen in plaats van 16. Bovendien zal elke individuele fout gewogen worden naargelang de gevolgen van de fout voor het gezin.
Het financieel toezicht op de fondsen De Rijksdienst gaat jaarlijks na of de kinderbijslagfondsen het voorbije jaar de toegekende financiële middelen correct aanwendden. Het financieel toezicht bestaat uit een controle van de kinderbijslagverrichtingen (betaalde gezinsbijslagen en terug te vorderen bijslagen) en een controle van de beheersverrichtingen (toelagen en werkingskosten). De kinderbijslagfondsen rapporteren op regelmatige tijdstippen over hun financiële situatie volgens welbepaalde modellen, wat het financiële beheer van de fondsen transparant maakt. Daarnaast beschikt de Rijksdienst als regulerende instelling over het wettelijke instrumentarium, waarmee de risico’s op insolvabiliteit en ontoereikende reserves bij de kinderbijslagfondsen kunnen worden beheerd. Het betreft een “getrapt” systeem waarbij na het overschrijden van een eerste alarmdrempel, de kinderbijslagfondsen verplicht worden zelf de nodige herstelmaatregelen te treffen om hun financiële gezondheid te verbeteren. Indien een tweede (strengere) alarmdrempel wordt overschreden, kan de Rijksdienst de minister voorstellen de erkenning van het kinderbijslagfonds in te trekken.
De betoelaging van de fondsen De Rijksdienst kent aan de fondsen twee toelages toe: - een toelage op grond van de werklast (= toelage voor administratiekosten); - een toelage in functie van het kwaliteitsniveau van het beheer (= responsabiliseringstoelage). Bedragen die de Rijksdienst uitkeerde aan de 16 kinderbijslagfondsen in 2013 voor de betaling van de gezinsbijslagen en de financiering van de administratiekosten.
10
De dienst Bemiddeling De dienst Bemiddeling komt tussen als een gezin of een instelling moeilijkheden ondervindt bij de uitoefening of toepassing van een recht op kinderbijslag. Elk gezin dat een beroep doet op de dienst Bemiddeling krijgt geïndividualiseerde informatie en wordt begeleid tot zijn recht helemaal uitgeoefend of zijn klacht volledig opgelost is. Via een groen nummer kunnen alle gezinnen gratis de dienst Bemiddeling contacteren: 0800-94 434. Ook de kinderbijslaginstellingen en de sociale organisaties doen een beroep op de dienst als ze geconfronteerd worden met gezinssituaties, professionele of maatschappelijke situaties waar de praktische toepassing van de wetgeving vragen oproept. De dienst Bemiddeling zet hen op het juiste spoor (244 adviezen in 2013). In 2013 gaf de dienst Bemiddeling 32.319 schriftelijke antwoorden (via brief of e-mail) op vragen om inlichtingen of verzoeken om een recht op kinderbijslag te onderzoeken : 11.263 antwoorden door de dienst Nationale Bemiddeling en 21.056 antwoorden door de dienst Internationale Bemiddeling. 54,28 % van die antwoorden werd gegeven binnen de 30 dagen (98,85 % bij de Nationale Bemiddeling en 30,28 % bij de Internationale Bemiddeling). De medewerkers van de dienst Bemiddeling beantwoordden ook 35.497 telefonische oproepen (30.378 bij de Nationale Bemiddeling en 5.119 bij de Internationale Bemiddeling). Daarnaast registreerde en behandelde de dienst Bemiddeling 497 klachten tegen kinderbijslagfondsen. 98,18 % van de klachten werd onderzocht binnen de 45 dagen. Uit het jaarverslag 2013 van de federale ombudsmannen blijkt ten slotte dat zij in 2013 76 klachten ontvingen over de Rijksdienst zelf. 15 van die klachten werden door de ombudsmannen gegrond geacht.
De Frontdesk De Frontdesk is het centrale onthaalplatform van de RKW en is op werkdagen doorlopend open van 8 uur tot 17 uur. De onthaalmedewerkers staan er dag in dag uit garant voor een vriendelijk en professioneel onthaal, afgestemd op de specifieke noden van elk gezin. Ze antwoorden er op de vragen van de bezoekers, verduidelijken de werking van het kinderbijslagstelsel en zoeken uit of een gezin al dan niet recht heeft op bepaalde toeslagen. Ze informeren de gezinnen ook aan de telefoon. In 2013 verwelkomden de medewerkers van de Frontdesk 57.598 bezoekers. Dankzij een efficiënte organisatie en een maximale flexibiliteit van de medewerkers van de dienst, werden 93,16 % van hen onthaald binnen de 10 minuten. Bovendien werd 99,10 % van de briefwisseling binnen de vijf dagen aan de juiste bestemmeling bezorgd, 81,20 % zelfs binnen de twee dagen. Naast het centrale onthaal in Brussel staan ook de 9 provinciale bureaus van de Rijksdienst in voor de ontvangst van de bezoekers.
11
De controles aan huis Via huisbezoeken onderzoekt de Rijksdienst of de toekenningsvoorwaarden voor de kinderbijslag nog steeds vervuld zijn en of de gezinnen het maximale bedrag krijgen waar ze recht op hebben. In 2013 voerde de Rijksdienst 9.569 thuisbezoeken uit, waarvan 80,22% binnen vier weken na de aanvraag. 9,90% van die controles leidden tot een regularisatie van de kinderbijslag, 3,17% tot het opsporen van een onverschuldigd bedrag en in 2,60% werden betalingen van onverschuldigde kinderbijslag voorkomen.
De aanwezigheid van de controleurs en sociaal inspecteurs op het terrein maakt het dus mogelijk tegelijk betalingen van kinderbijslag te regulariseren, situaties op te sporen die kunnen leiden tot onverschuldigde betalingen van kinderbijslag of onverschuldigde betalingen te voorkomen. Het gericht toetsen van de beschikbare elektronische gegevens aan de situatie op het terrein blijft dus noodzakelijk.
12
3. DE RKW ALS KINDERBIJSLAGFONDS De gezinnen van RKW… De Rijksdienst betaalt de gezinsbijslag voor de gezinnen van de (ex-)werknemers van de werkgevers die de RKW kozen als kinderbijslagfonds. Daarnaast is de RKW ook nog exclusief bevoegd om de gezinsbijslagen te betalen voor: -
de gezinnen van werknemers van wie de werkgever ambtshalve of van rechtswege aangesloten is bij de RKW (horeca, diamantsector, …); de gezinnen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag; de gezinnen van voormalige NMBS-werknemers; de gezinnen van wie het recht een residuair karakter heeft (gezinnen van studenten, personen met een handicap, kinderen met een handicap die recht hebben voor zichzelf en huispersoneel); de gezinnen van werklozen die sinds 1990 nooit in de privé-sector gewerkt hebben; de gezinnen van wie het recht een specifieke internationale dimensie vertoont (bv. grensarbeiders); de gezinnen van, of wezen van, voormalige personeelsleden van de Staat, Gemeenschappen, Gewesten en autonome overheidsbedrijven; de gezinnen van de personeelsleden van de overheidsinstellingen die de betaling van de kinderbijslag toevertrouwd hebben aan de Rijksdienst (= derden).
De bedragen van de kinderbijslag, toeslagen, premies en inkomensgrenzen van het werknemersstelsel en het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag vindt u op brussel.famifed.be/nl/bedragen.
Categorieën van gezinnen (op 31 december 2013)
Gezinnen 268.250 Werknemens 153.067
Gewaarborgde gezinsbijslag 8.229
Overheidsdiensten 106.954
In 2013 betaalde de RKW bijna 1,13 miljard EUR aan gezinsbijslagen voor alle dossiers uit (m.a.w. alle regelingen samen: werknemers, gewaarborgden en een deel van de publieke sector). Op 31 december 2013 waren er 268.250 gezinnen.
13
… hebben een uniek karakter De gezinnen voor wie de Rijksdienst de kinderbijslag betaalt in het werknemersstelsel, bevinden zich vaak in een atypische socio-professionele situatie (werkloosheid, invaliditeit, …). Dat uit zich zowel in de reden van het recht als in de betaalde schaal. Voor de gezinnen die in zulke situatie verkeren, betekent de maandelijkse kinderbijslag een essentiële bijdrage in de kosten voor de opvoeding van hun kinderen. Dossiers beheerd door de Rijksdienst (werknemersstelsel): reden van recht (op 31 december 2013)
44,58 % actieve werknemers 33,13 % werklozen 15,59 % invaliden 4,69 % wezen 2,01 % gepensioneerden
Dossiers beheerd door de kinderbijslagfondsen: reden van recht (op 31 december 2013)
76,67 % actieve werknemers 12,70 % werklozen 6,47 % invaliden 3,24 % wezen 0,92 % gepensioneerden
Meer dan de helft van de gezinnen voor wie de RKW de kinderbijslag betaalt in het werknemersstelsel, ontvangen die op basis van een andere reden dan tewerkstelling De RKW betaalt in verhouding dan ook veel meer verhoogde schalen: Dossiers beheerd door de Rijksdienst (werknemersstelsel): betaalde schalen (op 31 december 2013)
66,33 % gewone schaal 33,67 % verhoogde schaal
Dossiers beheerd door de kinderbijslagfondsen: betaalde schalen (op 31 december 2013)
87,19 % gewone schaal 12,81 % verhoogde schaal
14
Derden Steeds meer overheidsinstellingen vertrouwen op de ervaring en de knowhow van de RKW voor de uitbetaling van de gezinsbijslagen voor hun personeel. In 2013 nam de Rijksdienst de kinderbijslagdossiers over : - Hogeschool Gent (par BP Flandre Orientale) - Ministère de la Fédération Wallonie – Bruxelles - Service Public de Wallonie - SEPAC – Région Wallonne - Société Wallonne de Crédit Social - SEPAC Communauté française - Université de Liège - CRA-W (Centre wallon de recherches agronomiques) - AWEX (Agence Wallonne à l’Exportation et aux Investissements) - AWIPH (Agence Wallonne pour l’Intégration des Personnes Handicapées reprise par BP Hainaut) - BCSS (Banque-Carrefour de la sécurité Sociale) - WBI (Wallonie-Bruxelles International) - Bureau de Normalisation - FIT-Agency - Commissariat Général au Tourisme - RVA - ONEM - IWEPS - Le médiateur de la Wallonie et de la Fédération Wallonie-Bruxelles - ERASMUS HOGESCHOOL - CRAC - ADEPS - Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media - Faculté agronomique de Gembloux - Office National de la Sécurité Sociale Voor de 176 derden samen betaalde de Rijksdienst in 2013 414.121.032,61 EUR aan gezinsbijslagen, een stijging met 18.040.440,98 EUR in vergelijking met 2012. In zijn bestuursovereenkomst heeft de Rijksdienst zich ertoe verbonden om in samenwerking met de RSZ een inventaris op te stellen van alle openbare werkgevers die nog zelf de kinderbijslag betalen voor (een deel van) hun personeelsleden. Samen met de controlecyclus door het departement Controle van de openbare werkgevers geïntegreerd in het Kadaster heeft die inventaris als doel na te gaan of alle openbare werkgevers de dossiers waarvoor ze zelf de kinderbijslag betalen, correct beheren, zowel administratief (toepassing van wet- en regelgeving), als technisch (integratie van de gegevens in het Kadaster) en financieel (budgettaire aanrekening van de uitbetaalde kinderbijslag). Die instrumenten worden in het kader bevoegdheidsoverdracht nu ook gebruikt voor de voorbereiding in 2013 van de overnames van openbare werkgevers die hun kinderbijslagdossiers nog voor de overdracht willen toevertrouwen aan de RKW.
15
Gewaarborgde gezinsbijslag o
Een doeltreffend vangnet
De sociale rol van de Rijksdienst als kinderbijslagfonds komt ten volle tot uiting in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, waarvoor de RKW als enige bevoegd is. Dat stelsel werd in 1971 ingevoerd voor gezinnen die in geen andere Belgische, buitenlandse of internationale regeling recht hebben op gezinsbijslagen en vormt zo een doeltreffend vangnet voor de sociaal meest kwetsbare gezinnen, die anders uit de boot dreigen te vallen. Op 31 december 2013 hadden 8.229 gezinnen recht op gewaarborgde gezinsbijslag. In 2013 werd voor 52.580.401,36 EUR aan gewaarborgde gezinsbijslag uitbetaald. o
Aanvragen gewaarborgde gezinsbijslag
In 2013 ontving de Rijksdienst 8.613 aanvragen om gewaarborgde gezinsbijslag. Op basis van de elementen in de aanvraag wordt eerst nagegaan of er mogelijk een recht bestaat op kinderbijslag (= toelaatbaarheid) en er dus een verder onderzoek nodig is. Blijkt een andere instelling bevoegd te zijn, dan wordt de aanvraag doorverwezen. Als niet voldaan is aan de voorwaarden om gewaarborgde gezinsbijslag te krijgen, dan wordt de aanvraag geweigerd. Van de 8.613 onderzoeken naar toelaatbaarheid resulteerden er 1.710 in een doorverwijzing (19,85 %) en 4.411 (51,21 %) in een verder onderzoek. Er waren 2.279 weigeringen (24,46 %). De redenen om een aanvraag voor gewaarborgde gezinsbijslag te weigeren zijn divers: niet voldoen aan de verblijfsvoorwaarden, de nodige inlichtingen niet verstrekken, te hoge of niet-controleerbare inkomsten, kinderen die geplaatst of niet ten laste waren van de aanvrager, te laat ingediende aanvragen, …
Het dossierbeheer De behandeling van een kinderbijslagdossier omvat vier belangrijke fasen: 1. Het onderzoek van de aanvraag In 2013 ontving de RKW 62.612 nieuwe aanvragen. In 2013 werd het onderzoek naar een mogelijk recht op gezinsbijslagen bij 45,58 % van de 50.744 effectief onderzochte aanvragen afgerond binnen de maand. Het onderzoek resulteerde in 14,26 % van de gevallen in een weigering en in 9,33 % in een doorverwijzing naar een ander stelsel of een andere instelling. Voor de overige 8,24 % werd bepaald welk bedrag toegekend en betaald kon worden. 2. De toekenning en de betaling van het bedrag aan gezinsbijslagen waarop de gezinnen maximaal aanspraak kunnen maken Na het onderzoek naar een mogelijk recht en de eventuele doorverwijzing naar een ander stelsel of een andere instelling, wordt onderzocht welk bedrag toegekend en betaald kan worden.
16
In 2013 werd dat onderzoek in 45,58 % van de 50.744 behandelde gevallen afgerond binnen de maand, in 64,21 % binnen de 2 maanden en in 73,47 % binnen de 3 maanden. In afwachting van het resultaat van het onderzoek, ontvangen de meeste gezinnen provisioneel de basiskinderbijslag. Gezinnen worden ook spontaan geïnformeerd over het mogelijke recht op een sociale toeslag. In 2013 werden 85.529 gezinnen ingelicht dat een hergroepering van de kinderen voor hen een financieel voordeel kon betekenen of dat ze mogelijk recht hadden op een sociale toeslag. De kinderbijslag wordt elke maand zo stipt mogelijk betaald. In 2013 werd 97,69 % van de gezinnen betaald op de vaste datum. Voor alle gezinnen binnen het werknemersstelsel is dat de 8ste van de maand, voor de dossiers van de openbare sector de voorlaatste werkdag van de maand. 3. De opvolging van de bestaande rechten Het aantal herbeoordelingen in dossiers blijkt uit het aantal wijzigingen en uit het aantal afgeleverde brevetten (een indicator voor het aantal doorverwezen dossiers). In 2013 werden 248.087 wijzigingen uitgevoerd na een herbeoordeling van het recht op basis van ontvangen informatie en werden 24.924 brevetten afgeleverd. De turnover, als indicator voor de rotatie van de dossiers, bedroeg 39,8 % in 2013. 4. De opvolging van de betalingen Zijn sociale rol indachtig, biedt de Rijksdienst elk gezin dat geconfronteerd wordt met een terugvordering, de mogelijkheid een aanvraag in te dienen om af te zien van de terugvordering. Als blijkt dat het gezin te goeder trouw was bij het ontstaan van de schuld, dat de gezinsinkomsten een bepaald bedrag niet overschrijden en de terugvordering vanuit sociaal oogpunt niet aangewezen is, dan kan de Rijksdienst volledig of gedeeltelijk afzien van de terugvordering van de onverschuldigde betaling. In 2013 werden zo 58 gunstige beslissingen genomen voor een totaalbedrag van 68.374,79 EUR. o
Het aantal rechtszaken als barometer voor een goed beheer
De Rijksdienst spant zich voortdurend in voor een uniforme toepassing van de regelgeving en een gelijke behandeling van alle gezinnen. Als gezinnen niet akkoord gaan met een beslissing van de Rijksdienst over hun recht op gezinsbijslag, kunnen zij een beroep indienen bij de arbeidsrechtbank. De RKW staat in voor de gerechtskosten, tenzij de rechter oordeelt dat het om een roekeloze of tergende klacht gaat. Op 31 december 2013, waren er 683 actieve dossiers in de categorie "verdediging in rechte", waarvan 500 Franstalige en 183 Nederlandstalige dossiers Tussen 1 januari en 31 december 2013 brachten sociaal verzekerden 187 zaken voor de rechtbank (118 Franstalige et 69 Nederlandstalige). 157 zaken werden afgehandeld (89 Franstalige en 68 Nederlandstalige). De meeste rechtszaken worden door de gezinnen aangespannen en gaan over beslissingen om de kinderbijslag te stoppen of te verminderen. De rechtszaken die door de Rijksdienst voor de rechtbank gebracht worden, handelen over de terugvordering van onterecht betaalde gezinsbijslagen.
17
4. PROJECTEN 2013 Bestuursovereenkomst De doelstellingen en verbintenissen van de RKW zijn – net als bij de andere openbare instellingen van sociale zekerheid – opgenomen in een bestuursovereenkomst, afgesloten tussen de RKW en de Staat. De bestuursovereenkomst 2010-2012 legt niet alleen de doelstellingen vast die de Rijksdienst moet bereiken, maar ook de financiële middelen die de Staat daartegenover stelt. De overeenkomst heeft dus enkel betrekking op het beheer van de Rijksdienst. Ze raakt niet aan de inhoud van zijn opdrachten (bv. het betalen van kinderbijslag), maar legt vast hoe die uitgevoerd moeten worden (bv. de termijn waarbinnen de kinderbijslag uitbetaald moet zijn). De Rijksdienst beoogt met deze overeenkomst in de eerste plaats een optimale dienstverlening aan de gezinnen. Door het automatisch onderzoek van het recht op kinderbijslag, wil de RKW alle gezinnen garanderen dat zij het maximumbedrag aan kinderbijslag ontvangen waarop ze recht hebben, met een minimum aan inspanningen van hun kant.
Digitalisering DigiFam is een pilootproject dat werd opgestart opdat de telewerkers hun dossiers ook buiten hun gewone werkplek zouden kunnen beheren. De dossiers worden functioneel gedigitaliseerd. Het departement Gezinnen ontwikkelt een informaticatoepassing als basis voor het elektronisch dossier, waar gegevens opgeslagen en geraadpleegd kunnen worden. Enkel de elementen die de telewerkers nodig hebben voor het dagelijkse beheer van hun dossiers, worden gescand en zijn digitaal beschikbaar. Via dit project wil de RKW aantonen dat hij een moderne instelling is. Er zijn plannen om de digitalisering van de dossiers uit te breiden naar andere diensten.
Telewerk De RKW wil zich profileren als een aantrekkelijke werkgever, waar het zo werk zo flexibel mogelijk georganiseerd wordt. De medewerkers kunnen zo een beter evenwicht vinden tussen hun gezin en werk. Ook de werkgever plukt daar de vruchten van want de medewerkers zijn meer gemotiveerd, verantwoordelijker en efficiënter. De Rijksdienst evolueert van een aanwezigheidscultuur naar een prestatiegerichte organisatie. De gemeenschappelijke bepalingen van de bestuursovereenkomsten van de OISZ prediken telewerk als nieuwe werkvorm. Het tevredenheidsonderzoek toonde aan dat de medewerkers dankzij telewerk hun tijd beter kunnen benutten en minder stress ervaren doordat het woon-werkverkeer beperkt wordt.
18
In totaal zijn er 160 telewerkers binnen de Rijksdienst, waarvan 36 controleurs en inspecteurs van het departement Controle. In de toekomst wil de Rijksdienst zoveel mogelijk medewerkers de kans geven te telewerken.
Sociale fraude De cel Sociale Fraude is een strategisch instrument dat FAMIFED inzet in de strijd tegen kinderbijslagfraude. In de huidige politieke context is de strijd tegen sociale fraude een essentieel element op alle niveaus: politiek, sociaal en fiscaal, en meer bepaald op het gebied van de betaling van kinderbijslag. Sociale fraude wordt wel vastgesteld, maar niet geïnventariseerd. De cel Sociale Fraude biedt hier een oplossing. Enerzijds zal de nieuwe dienst de betrokken partijen bewustmaken van sociale fraude, anderzijds zal hij instrumenten aanreiken om sociale fraude te detecteren en te voorkomen.
Verkoop van gebouwen Om het welzijn op het werk van zijn medewerkers te verhogen, deed de RKW herstellingswerken aan verschillende van zijn gebouwen en provinciale bureaus. Er werd een kadaster van het onroerend patrimonium van de OISZ gecreëerd en er werd een energieaudit gedaan in alle gebouwen. Op basis van de resultaten van die audits werden initiatieven genomen om het energieverbruik van de gebouwen te verminderen. Zo gebeurden onderhoudswerken aan de verwarming en de ventilatie. Ook werd begonnen met de renovatie van de provinciale bureaus van Antwerpen en Charleroi.
Kennisoverdracht FAMIFED wordt, net als de andere instellingen van de federale overheid, geconfronteerd met de vergrijzing van het personeelsbestand. Dat stelt de Rijksdienst voor een reeks uitdagingen. Hij moet onder andere anticiperen op het risico dat kennis verloren gaat door de uitstroom van een groot aantal ervaren personeelsleden. Daarnaast is het voor FAMIFED belangrijk om, in de context van de splitsing, enerzijds de kennisoverdracht op een gestructureerde manier te organiseren en zo te vermijden dat er kritische kennis verloren gaat en anderzijds de continuïteit binnen de diensten te garanderen. Samengevat heeft het project kennisoverdracht tot doel de kennisoverdracht binnen FAMIFED op een gestructureerde manier te organiseren, om te anticiperen op het risico op kennisverlies en de continuïteit binnen de diensten te bevorderen. In 2013 werd de kennisoverdracht geëvalueerd voor de kritieke functies, d.w.z. de functies waarvoor het ingeschatte risico op kennisverlies het hoogst is. Momenteel worden procedures opgesteld om die kritieke functies beter te bewaken.
19
Voorbereiding voor de overdracht De werkgroep "overnames" werkt volgens het principe van een overname van dossiers in fases. Daarbij is de voornaamste zorg dat de kwaliteit en de continuïteit van de betalingen aan de betrokken gezinnen niet onderbroken wordt. De werkgroep zet ook vastgestelde fouten recht. Het project biedt twee grote voordelen. Door de dossiers te centraliseren, realiseert de RKW eerst en vooral een schaalvergroting van zijn dossierbeheer, wat tot meer efficiëntie leidt. Bovendien is het beheer van kinderbijslagdossiers de corebusiness van de RKW, wat niet altijd het geval is bij de openbare werkgevers. De overdracht betekent dus ook een verbetering van de kwaliteit van het dossierbeheer. In de loop van 2014 zal de RKW bijna 50.000 kinderbijslagdossiers overnemen, waaronder de dossiers van 53 openbare werkgevers die zelf nog de kinderbijslag betalen, de dossiers van de NMBS, de Hulpkas voor Zelfstandigen en de dossiers van Defensie. De centralisatie vermindert het aantal uitbetalingsactoren in de voorbereiding op de splitsing, zodat de overdracht naar de drie gemeenschappen en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie zo vlot mogelijk kan verlopen
Cel Projectbeheer De dienst Projectbeheer werd opgestart op 1 oktober 2013. De dienst begeleidt de projecten binnen de RKW. Zijn eerste opdracht is het rapportagesysteem voor de projectteams te structureren, zodat het COMEX de nodige beslissingen kan nemen om de doelstellingen van de projecten binnen de RKW te behalen. Zijn tweede opdracht bestaat uit de ontwikkeling van algemene en specifieke tools die de projectteams moeten helpen hun project te beheren. De projectteams kunnen een beroep doen op de expertise van de dienst Projectbeheer voor specifieke ondersteuning. Bij de start van de dienst Projectbeheer werd een procedure voor de maandelijkse rapportering ingevoerd. Daarnaast stelt de dienst templates voor de dagelijkse opvolging van de projecten ter beschikking van de projectteams. Vanaf april 2014 wordt een opleiding projectbeheer georganiseerd, zowel voor de projectleiders als voor de projectmedewerkers en de projectsponsors.
20
Nieuwe website De laatste decennia is er heel wat veranderd in de overheidscommunicatie. De focus is daarbij verschoven naar online communicatie. FAMIFED maakte in 2004 een eigen website. Die website is nu aan vernieuwing toe, niet alleen de 'look and feel', maar ook inhoudelijk moet alles nagekeken worden en moeten de belangrijkste thema's voor de verschillende doelgroepen vanuit een andere invalshoek behandeld worden. We streven er bovendien naar dat de nieuwe website voldoet aan de AnySurfernormen. De belangrijkste uitdaging is FAMIFED te profileren als dé bron van informatie voor de verschillende stakeholders (gezinnen, professionelen, gemeenschappen/politiek, overige), in het bijzonder tijdens de overdracht van de kinderbijslag naar de gemeenschappen en de gemeenschappelijke gemeenschapscommissies. Hij wordt gelanceerd op 1 juli 2014.
21
5. DE RKW EN ZIJN PERSONEEL De Rijksdienst is zich ervan bewust dat zijn medewerkers het meest kostbare kapitaal zijn. Immers: enkel met competente en geëngageerde medewerkers is een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke dienstverlening aan de gezinnen mogelijk. Investeren in de aanwerving en begeleiding van zijn personeel is dus voor de Rijksdienst heel vanzelfsprekend een eerste prioriteit. Maar het HR-beleid omvat niet alleen de selectie, de aanwerving en de opleiding van nieuwe medewerkers. Het is immers ook belangrijk dat de medewerkers die al in dienst zijn, zich goed blijven voelen bij de Rijksdienst. De RKW hecht dan ook veel belang aan het welzijn op het werk van zijn medewerkers.
Opleiding en ontwikkeling De Rijksdienst biedt nieuwe medewerkers bij hun indiensttreding een continu ontwikkelingstraject aan, zodat zij zich gemakkelijker kunnen integreren in hun nieuwe functie. De cel Interne Opleiding van het departement Gezinnen staat in voor de opleiding van medewerkers die aan de slag gaan als dossierbeheerder om gezinsbijslagen te betalen aan de gezinnen en ook van nieuwe medewerkers in andere diensten of departementen (bv. nieuwe juristen of nieuwe sociaal controleurs). De cel zorgt ervoor dat de nieuwe collega’s ingewijd worden in de complexe kinderbijslagreglementering en de gebruikte informaticatoepassingen en zorgt ook voor de bijscholing van dossierbeheerders die bv. langdurig afwezig waren. Naast een opleiding bij hun indiensttreding, kunnen nieuwe medewerkers rekenen op de kennis en knowhow van hun meer ervaren collega’s binnen de dienst. Om die kennisoverdracht een formeler en permanenter karakter te geven, werd een project kennisoverdracht opgestart in 2012. Het project bestaat uit een algemeen luik - aanbieden van ondersteuning en instrumenten voor kennisoverdracht aan alle medewerkers - en een luik gericht op de individuele ondersteuning van de kritieke functies binnen de instelling. Niet alleen het aantrekken en integreren van nieuwe medewerkers is belangrijk. Het is minstens even belangrijk om te investeren in hun toekomst binnen de instelling. De medewerkers worden dan ook voortdurend aangemoedigd om hun kennis uit te breiden, nieuwe competenties te verwerven en te evolueren in hun loopbaan. Zo schreven 111 medewerkers niveau B zich in voor het algemene gedeelte van het overgangsexamen naar niveau C. 16 medewerkers waren geslaagd en zijn vervolgens gepromoveerd tot dat niveau. In het kader van hun loopbaantraject namen 150 medewerkers deel aan een gecertificeerde opleiding. 127 van hen slaagden en kregen zo recht op een premie voor competentieontwikkeling. Ten slotte kunnen alle medewerkers deelnemen aan opleidingen georganiseerd bij het Opleidingsinstituut van de federale overheid (OFO).
Welzijn op het werk De RKW hecht veel waarde aan het welzijn op het werk van zijn medewerkers. Het is immers belangrijk dat de medewerkers zich goed (blijven) voelen bij de Rijksdienst. Via verschillende acties wordt getracht om het welzijn, en daarmee samenhangend, de motivatie en betrokkenheid van de medewerkers te verhogen. 22
o
Diversiteit
Een diversiteitsbeleid vormt een essentiële pijler van een modern personeelsbeleid. De competenties van de medewerkers zijn belangrijker dan hun leeftijd, geslacht, afkomst, handicap, religieuze overtuiging, enz. Steeds meer kandidaten van een andere cultuur, met een ander geloof, met een handicap, ... solliciteren bij de Rijksdienst. o
Sport
RKW biedt haar medewerkers de mogelijkheid om lessen Tai Chi te volgen. Die discipline leidt door de interactie die ze teweegbrengt tussen het lichaam, het bewustzijn en de ademhaling tot een betere stressbeheersing en verbetert zowel de algemene gezondheidstoestand als de vitaliteit. Meer zuurstoftoevoer, de activering van bepaalde spieren en een betere bloedsomloop zorgen namelijk voor kalmte en sereniteit. Omdat de lessen zeer enthousiast onthaald werden, besloot de Rijksdienst zelf een lessenreeks te organiseren in zijn gebouwen. De lessen werden gegeven door een ervaren kinesiste gespecialiseerd in relaxatiemethodes.
Gezondheid o
Hospitalisatieverzekering
Sinds 2000 biedt de RKW zijn personeelsleden een gratis hospitalisatieverzekering aan waarmee hij zijn personeel een goede gezondheidszorg wil bieden. De medewerkers hebben ook de mogelijkheid om dankzij de aanmoedigingspremie van de Sociale dienst van de RKW - hun partner en kinderen mee te beschermen tegen financiële risico’s bij ziekte of ongeval. Omdat de RKW de verzekering wou blijven aanbieden tegen een redelijke en beheersbare prijs, besliste hij vanaf 1 januari 2012 over te stappen naar het raamcontract van de FOD P&O bij AG Insurance. De nieuwe hospitalisatieverzekering biedt een uitgebreidere dekking. Nieuw is ook de derdebetalersregeling, waardoor het ziekenhuis de facturen rechtstreeks afhandelt met de verzekeraar en de medewerkers ze dus niet eerst moeten betalen. o
Griepvaccin
Jaarlijks organiseert de dienst Preventie en Gezondheidszorg een collectieve vaccinatie tegen de seizoensgriep. De kosten worden volledig gedragen door de RKW. o
Psychosociale risico-analyse
In 2013 heeft de interne preventiedienst in samenwerking met de externe preventiedienst een psychosociale risico-analyse uitgevoerd in de provinciale bureaus van Antwerpen, Luik, Luxemburg en Brussel.
23
Personeelsgegevens Onze 974 medewerkers… o
Volgens geslacht
301 mannen 673 vrouwen
o
Volgens statuut
831 statutairen 143 contractuelen
o
Volgens niveau
120 niveau A 145 niveau B 598 niveau C 111 niveau D
24
o
o
Volgens leeftijd 117
20 - 29 jaar
194
30 - 39 jaar
280
40 - 49 jaar
334
50 - 59 jaar
49
60 - 66 jaar
Volgens taalrol
525 Franstalig 445 Nederlandstalig 4 Duistalig
o
Volgens arbeidsstelsel 582 voltijds 368 deeltijds 24 afwezig
25
6. STATISTIEKEN VAN DE KINDERBIJSLAG Actoren Het kinderbijslagstelsel voor werknemers kent verschillende actoren: - de aangesloten werkgever: werkgevers zijn verplicht zich aan te sluiten bij een kinderbijslagfonds voor hun werknemers; - de rechthebbende: de persoon die het recht opent op basis van zijn werk of gelijkgestelde situatie (werkloosheid, invaliditeit, pensioen, …); - de bijslagtrekkende: de persoon aan wie de kinderbijslag betaald wordt, meestal de moeder of de persoon die het kind opvoedt; - het rechtgevend kind: het kind voor wie kinderbijslag betaald wordt. Het stelsel voor werknemers betaalt kinderbijslag voor 2 miljoen kinderen in meer dan 1,1 miljoen gezinnen. Dat is ongeveer 3 op 4 gezinnen met kinderen.
De bedragen van de www.rkw.be/bedragen.
kinderbijslag,
toeslagen,
Kraamgeld
premies
en
inkomensgrenzen
vindt
u
op
Adoptiepremie
Op 31/12/2013
2013
Eerste geboorte
49.080
Tweede en volgende geboorten
50.438
TOTAAL
99.518
Aandeel RKW in 2013 6.588 13,42 % 8.273 16,40 % 14.861 14,93 %
Evolutie 2009-2013 - 4,62 %
Op 31/12/2013
2013
TOTAAL
242
Aandeel RKW in 2013 29 11,98 %
Evolutie 2009-2013 - 30,06 %
2,72 % - 1,03 %
26
Leeftijdstoeslagen Kinderen krijgen een leeftijdsbijslag bovenop de kinderbijslag vanaf de leeftijd van 6 jaar. Die leeftijdsbijslag stijgt als het kind 12 en 18 jaar wordt. De bedragen van de leeftijdsbijslag verschillen volgens de rang van het kind, naargelang het gezin enkel de basiskinderbijslag krijgt of ook nog een toeslag, verhoogde wezenbijslag of gewaarborgde gezinsbijslag, en naargelang de geboortedatum van het kind. Rechtgevende kinderen volgens leeftijd Aandeel RKW in 2013
Aantal op 31/12/2013 0-5 jaar
587.225
6-11 jaar
551.576
12-17 jaar
532.040
18-24 jaar
352.805
+ 25 jaar
14.347
TOTAAL
2.037.993
82.127 13,99 % 71.909 13,04 % 67.599 12,71 % 38.368 10,88 % 1.917 13,36 % 261.920 12,85%
Evolutie 2009-2013 + 4,00 % + 4,77 % + 0,45 % + 11,38 % - 10,99 % 4,32 %
Kinderbijslag volgens de gezinssituatie
27
Rechtgevende kinderen volgens schaal Gewone schaal op 31/12 Arbeidsprestaties Geen arbeidsprestaties Totaal gewone schaal
1.495.281 220.405 1.715.686
Verhoogde schalen op 31/12
2013
Werklozen en gepensioneerden (art. 42bis)
186.404
Invaliden (art. 50ter)
103.664
Wezen (art. 50bis)
32.239
Totaal verhoogde schalen
322.307
TOTAAL
o
2013
2.037.993
Aandeel RKW in 2013 115.714 7,74 % 53.415 24,23 % 169.129 9,86 % Aandeel RKW in 2013 53.895 28,91 % 30.859 29,77 % 6.211 19,27 % 90.965 28, 22 % 260.094 12,76 %
Evolutie 2009-2013 3,93 % 6,54 % 4,26 % Evolutie 2009-2013 - 5,24 % 30,85 % 0,60 % 4,65 % 4,32 %
Sociale toeslagen
Wie langer dan zes maanden werkloos of (brug)gepensioneerd of invalide is, kan recht hebben op een sociale toeslag bij de kinderbijslag. Het gezinsinkomen mag een bepaalde grens wel niet overschrijden. Wie opnieuw aan het werk gaat na langdurige werkloosheid of ziekte, kan de toeslag nog maximaal twee jaar behouden. Het bedrag van de toeslag varieert volgens de rang van het kind in het gezin. Voor invaliden ligt het bedrag voor het eerste kind hoger. Het bedrag vanaf het derde kind is hoger als het om een eenoudergezin gaat. Sinds 2013 stellen we vast dat het aantal invalide personen met recht op een supplement, gevoelig gestegen is. o
Toeslagen voor eenoudergezinnen
Alleenstaande ouders die geen sociale toeslag ontvangen, kunnen een toeslag op de kinderbijslag krijgen als hun inkomen een bepaalde grens niet overschrijdt. Het bedrag varieert volgens de rang van het kind in het gezin. Voor kinderen van eerste of tweede rang is het bedrag gelijk aan dat van de sociale toeslag voor langdurig werklozen en (brug)gepensioneerden. Aantal kinderen in een eenoudergezin met recht op een toeslag Op 31/12/2013
2013
Gezinnen
79.746
Kinderen
119.243
Aandeel RKW in 2013
14.634 18,36% 21.657 18,16%
Evolutie 2009-2013 + 22,64 % + 23,72 %
28
o
Verhoogde wezenbijslag
Kinderen die één of beide ouders verloren hebben, kunnen verhoogde wezenbijslag krijgen, zolang de overlevende ouder niet hertrouwt of geen nieuw gezin vormt. Het bedrag van de verhoogde wezenbijslag is onafhankelijk van de rang van het kind in het gezin. Kinderen die recht geven op verhoogde wezenbijslag Op 31/12/2013 Wezen (art. 50 bis)
2013 32.239
Aandeel RKW in 2013 6.307 19,56%
Evolutie 2009-2013 + 0,60 %
Kinderbijslag volgens de rang in het gezin Het bedrag van de kinderbijslag hangt af van de rang van het kind in het gezin. De kinderbijslag stijgt tot en met het derde kind.
In 2013 hadden gezinnen in het werknemersstelsel gemiddeld 1,72 kinderen.
Kinderen met een aandoening Kinderen met een aandoening kunnen een toeslag op de kinderbijslag krijgen tot hun 21ste. De handicap of aandoening moet erkend zijn door de medische dienst van de FOD Sociale Zekerheid. Vóór 1 mei 2009 vielen kinderen geboren vóór 1 januari 1993 nog onder een oud evaluatiesysteem waarin ze pas recht hadden op de toeslag als ze minstens 66 % lichamelijk of geestelijk gehandicapt waren. Vanaf 1 mei 2009 vallen alle nieuwe aanvragen en herzieningsaanvragen echter automatisch onder het nieuwe evaluatiesysteem dat geïntroduceerd werd in 2003 en waarin niet alleen de ernst van de aandoening, maar ook de gevolgen ervan worden geëvalueerd aan de hand van 3 pijlers, waardoor meer kinderen met een aandoening in aanmerking komen voor de toeslag: - pijler 1: de lichamelijke en geestelijke aandoening van het kind; - pijler 2: de gevolgen van de aandoening op de deelname van het kind aan het dagelijkse leven (mobiliteit, leervermogen, lichaamsverzorging,…); - pijler 3: de gevolgen van de aandoening voor het gezin (medische behandeling, noodzakelijke verplaatsingen, aanpassing leefomgeving,…). 29
De beoordeling gebeurt op basis van punten voor iedere pijler. Het kind heeft recht op een toeslag als het minstens 4 punten behaalt in pijler 1 of minstens 6 punten in de 3 pijlers samen. Aantal kinderen met een handicap of aandoening met recht op een toeslag Op 31/12/2013
2013
Oud systeem
585
Nieuw systeem
45.668
TOTAAL
46.253
Aandeel RKW in 2013
117 20,00 % 8.361 18,31 % 8.478 18,33 %
Evolutie 2009-2013 - 7,12 % + 16,74 % + 9.62 %
Geplaatste kinderen Als een rechtgevend kind in een instelling verblijft, wordt 2/3 van de kinderbijslag betaald aan de instelling. De persoon die het kind opvoedde vóór de plaatsing krijgt het resterende 1/3, op voorwaarde dat die een band met het kind onderhoudt. Anders wordt het bedrag gestort op een geblokkeerde spaarrekening op naam van het kind.
De kinderbijslag voor een kind dat geplaatst wordt in een opvanggezin, gaat naar dat gezin. De persoon die de kinderbijslag ontving vóór de plaatsing, krijgt maandelijks een forfaitair bedrag, als die contact blijft houden met het kind.
30
7. DE FINANCIËN VAN HET WERKNEMERSSTELSEL De opdrachtenrekeningen omvatten alle inkomsten en uitgaven in verband met de opdrachten van de Rijksdienst. De belangrijkste zijn het betalen van gezinsbijslagen en het verdelen van de financiële middelen tussen de kinderbijslagfondsen ter dekking van de gezinsbijslagen die ze uitbetalen en van hun administratiekosten. Er wordt op gewezen dat onderstaande gegevens voorlopige cijfers zijn.
Inkomsten o
RSZ - globaal beheer
De sommen die de RSZ aan de RKW stortte in het kader van dat globaal beheer zijn de voornaamste bron van inkomsten. In 2013 bedroegen die inkomsten 4.762.783.000 EUR. o
Terugbetalingen door derden
Steeds meer derde instellingen vertrouwen het beheer van hun kinderbijslagdossiers toe aan de Rijksdienst. In 2013 nam de Rijksdienst de kinderbijslagdossiers over van 23 instellingen, voornamelijk in december. In 2013 betaalden de derden 414.121.032,61 EUR terug aan gezinsbijslagen die de RKW voor hun rekening betaalde, tegenover 396.080.591,63 EUR in 2012. De stijging ten opzichte van 2012 worden in het bijzonder veroorzaakt door de bijkomende derde instellingen en een hogere gemiddelde index in 2013. o
Hoofdelijke bijdragen
Sommige werkgevers moeten nog hoofdelijke bijdragen betalen voor hun personeel dat niet onderworpen is aan de sociale zekerheid. Die regeling is echter aan het uitdoven, aangezien alle werknemers die aangeworven werden sinds 1 januari 1999 onderworpen zijn aan het gewone stelsel waarin werkgevers sociale bijdragen storten voor hun personeel. In 2013 vertegenwoordigden de hoofdelijke bijdragen 51.752.285,43 EUR. Dit bedrag was hoger dan in 2012 omwille van een regularisatie van de NMBS en een hogere index. o
Interesten
De financiële rekeningen brachten in 2013 3.123,88 EUR aan interesten op. De verwijlinteresten voor rekening van de derde instellingen en de gerechtelijke interesten bedroegen 6.157,77 EUR. o
Diverse inkomsten
De diverse inkomsten bedroegen in 2013 10,54 EUR. Hierin zijn onder meer de terugvorderingen van gerechtskosten en de uitzonderlijke ontvangsten opgenomen.
31
In 2013 bedroegen de totale opdrachteninkomsten 5.228.665.610,23 EUR.
Uitgaven o
Betaling van gezinsbijslag: werknemersregeling en stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag
De RKW en de kinderbijslagfondsen betaalden in 2013 voor 4.664.581.580,25 EUR aan gezinsbijslagen aan de gezinnen in het werknemersstelsel en in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, in 2012 werd 4.536.238.051,06 gezinsbijslag betaald. De toename volgt hoofdzakelijk uit de indexering van de gezinsbijslag en uit een stijging van het aantal kinderen. De bijbehorende betalingskosten bedroegen 620.518,17 EUR, tegenover 697.187,28 EUR in 2012. Bpost rekent aan de Rijksdienst geen betalingskosten aan. De kinderbijslagfondsen en de NMBS zien hun betalingskosten dalen (minder circulaire cheques en internationale mandaten). De niet-invorderbare gezinsbijslag beliep 489.063,93 EUR. De medische onderzoekskosten voor kinderen met een aandoening, die terugbetaald worden door de FOD Sociale Zekerheid, bedroegen in 2013 916.153,36 EUR. Er werd 626.292,09 EUR betaald voor briefwisseling. De kosten voor geschillen en de diverse uitgaven beliepen 480.872,14 EUR. o
Betaling van gezinsbijslagen voor andere overheidsinstellingen (derden)
Voor de 176 derden samen betaalde de Rijksdienst in 2013 414.121.032,61 EUR aan gezinsbijslagen, ten opzichte van 396.080.591,63 EUR in 2012. o
Financiering van de administratiekosten van de kinderbijslagfondsen en van de NMBS
- De vrije kinderbijslagfondsen In 2013 bedroeg de toelage die de Rijksdienst op basis van de werklast aan de vrije kinderbijslagfondsen betaalde 83.191.844,57 EUR. Dit is een daling ten opzichte van 2012 (83.710.713,63 EUR) en komt doordat de besparing op deze uitgaven in overeenstemming met het regeerakkoord werd verhoogd van 2.800.000 EUR naar 5.500.000 EUR. 32
De responsabiliseringsenveloppe werd vastgesteld op 12.617.419,48 EUR, ten opzichte van 12.206.832,31 EUR in 2012. Ook de kosten van de medische onderzoeken in geval van beroepsprocedures bij de rechtbank (135.562,43 EUR), en de verwijlinteresten, voornamelijk verschuldigd conform het Handvest van de Sociaal Verzekerde (30.508,06 EUR), werden terugbetaald aan de fondsen. De totale financiering door de Rijksdienst in de administratiekosten van de vrije fondsen bedroeg dus 95.975.334,54 EUR. - De bijzondere kinderbijslagfondsen De twee bijzondere fondsen, opgericht voor de werkgevers van de havenbedrijven en de binnenscheepvaart, krijgen hun reële administratiekosten terugbetaald, voor zover die kosten niet hoger liggen dan het bedrag dat daarvoor ingeschreven werd op hun begroting. In 2013 bedroeg de totale financiële tussenkomst van de RKW in de administratiekosten van de bijzondere fondsen 833.415,06 EUR: 830.436,58 EUR voor hun reële administratiekosten en 2.978,48 EUR voor hun reservefonds. Daarnaast werd er 1.093,90 EUR terugbetaald voor medische onderzoeken. In 2012 bedroeg de totale tussenkomst 887.289,57 EUR. - De NMBS De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS), die als werkgever aangesloten is bij de RKW, is gemachtigd zelf de kinderbijslag te betalen aan haar actieve werknemers. De NMBS krijgt daarvoor een toelage voor haar administratiekosten, berekend op basis van de werklast. In 2013 bedroeg die toelage 582.542,82 EUR, ten opzichte van 585.036,01 EUR in 2012.
In 2013 bedroegen de totale opdrachtenuitgaven 5.179.226.804,97 EUR.
33
Beheersrekeningen De beheersrekeningen omvatten alle opbrengsten en kosten die verband houden met het beheer van de Rijksdienst. o
Opbrengsten
De beheersopbrengsten komen voort van 5 bronnen: -
de vergoeding betaald door de overheidsinstellingen voor het beheer van hun kinderbijslagdossiers: 6.814.774,21 EUR de tussenkomst van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD) in de beheerskosten van de RKW: 1.111.549,41 EUR de intresten op de huurwaarborg en de intresten van Smals: 1.454,25 EUR de herwaardering van de gebouwen van de Rijksdienst: 15.983.186,60 EUR winst op verkoop meubilair en materieel: 3.806,02 EUR
In 2013 bedroegen de totale beheersopbrengsten 23.914.770,49 EUR. o
Kosten
De beheerskosten zijn samengesteld uit: -
lonen en sociale lasten: 52.816.039,00 EUR werkingskosten (voornamelijk administratie- en informaticakosten): 12.310.958,05 EUR afschrijvingen van gebouwen, terreinen en roerende goederen: 2.079.095,93 EUR
34
In 2013 bedroegen de totale beheerskosten 67.206.092,98 EUR.
Balans
In 2013 bedragen de opdrachten- en beheersopbrengsten 5.252.580.380,72 EUR. De opdrachten- en beheerskosten vertegenwoordigden 5.246.432.897,95 EUR.
Dit betekent een positief resultaat van 6.147.482,77 EUR.
35
8. DE RKW INFORMEERT EN COMMUNICEERT Met de gezinnen Om de gezinnen te informeren over de complexe kinderbijslagregelgeving, voert de RKW een open en transparant informatie- en communicatiebeleid. De Rijksdienst informeert de gezinnen proactief in een heldere, toegankelijke taal, zodat zij weten wat hun rechten op kinderbijslag zijn, zonder dat zij enige voorkennis moeten hebben van de kinderbijslagregelgeving. Daartoe communiceert en informeert de RKW via verschillende kanalen: de website, folders, brochures, beurzen, portaalsites, enz. o
De website
De website bezet een centrale plaats in het informatiebeleid naar de gezinnen. Meer en meer gezinnen vinden hun weg naar de site om er een antwoord te zoeken op hun vragen over kinderbijslag, om hun kinderbijslag te berekenen aan de hand van de rekenmachine, om formulieren te downloaden of om hun vragen te stellen via het contactformulier. Via de nieuwsrubriek worden de gezinnen geïnformeerd over actuele thema’s en wijzigingen in de regelgeving. Een nieuwe website wordt momenteel ontwikkeld. In juli 2014 zal die gelanceerd worden. o
De folders
De folders informeren de gezinnen beknopt en in een klare taal over de verschillende bijslagen en toeslagen. o
De brochures
Via vulgariserende brochures wil de RKW vooral de sociale sector die de gezinnen bijstaat (in het bijzonder de OCMW’s) een klare kijk geven op de kinderbijslagregeling. o
Beurzen
Door actief aanwezig te zijn op bepaalde evenementen, wil de RKW tegemoet komen aan de informatiebehoeften van het grote publiek. In 2013 nam RKW deel aan het Salon "1001 familles" in Marcheen-Famenne. De aanwezigen gaven er de bezoekers gepersonaliseerde uitleg over hun kraamgeld en kinderbijslag, gaven aanvraagformulieren en folders mee en legden ter plaatse ook dossiers aan.
Met de kinderbijslaginstellingen o
Dienstbrieven en omzendbrieven
De Rijksdienst brengt de kinderbijslaginstellingen op de hoogte over wijzigingen in de regelgeving en nieuwe maatregelen en harmoniseert de werkprocedures, zodat de complexe en snel wijzigende regelgeving correct en uniform wordt toegepast voor alle gezinnen. Daartoe verspreidt de RKW praktische richtlijnen via omzendbrieven en dienstbrieven, in overleg met de kinderbijslaginstellingen. In 2013 verstuurde de Rijksdienst 24 dienstbrieven en omzendbrieven. 36
o
Formulieren en modelbrieven
De Rijksdienst stelt de kinderbijslagfondsen formulieren ter beschikking waarmee ze de nodige informatie kunnen inwinnen bij de gezinnen. Daarnaast stelt de RKW modelbrieven op die de kinderbijslagfondsen helpen hun beslissingen eenduidig en begrijpelijk te motiveren aan de gezinnen. De formulieren en de modelbrieven worden bij elke wijziging aan de regelgeving bijgewerkt.
Met de professionelen In het kader van de zesde staatshervorming, en meer bepaald de bevoegdheidsoverdracht van de kinderbijslag, wil de Rijksdienst alle betrokken en geïnteresseerde partijen via studiedagen en infosessies maximaal inlichten over de kinderbijslag. Daarnaast verzamelt de Rijksdienst jaarlijks statistische gegevens bij de kinderbijslagfondsen en integreert ze in het Statistiekportaal en in een reeks studies en statistieken. Het Juridisch bulletin bevat alle recente rechtsdocumentatie. Het jaarverslag belicht de resultaten van het afgelopen werkjaar. Tot slot geeft de RKW aan de regering ook adviezen over ontwerpen van wetten of koninklijke besluiten die de regelgeving wijzigen en formuleert hij zelf voorstellen tot bijsturing van de regelgeving. o
Studiedagen en infosessies
In 2013 zijn er studiedagen georganiseerd voor de deelstaten, onder andere over het thema "bevoegdheidsoverdracht. o
Statistiekportaal
Het Statistiekportaal biedt een unieke toegang tot een schat aan kinderbijslagstatistieken. Het omvat twee subportalen: Dashboards en Interactief portaal. In het Dashboardportaal heeft de bezoeker de keuze uit vijf rubrieken: Kinderen, Gezinnen, Fondsen, Stelsels en Uitgaven. Binnen die vijf rubrieken kan hij kiezen uit een overzicht van de tabellen en grafieken voor een bepaald jaartal of voor de langetermijnevolutie. Voor de gevorderde gebruiker werd het Interactief portaal ontwikkeld. Daar kan hij op basis van zelfgekozen criteria een ruim en gedetailleerd aanbod aan tabellen opvragen. o
Statistieken
De statistieken van de RKW bieden een duidelijk en helder inzicht in de demografische evoluties en in de profielen van de rechthebbenden, bijslagtrekkenden en rechtgevende kinderen. In 2013 verschenen de volgende statistieken: - Halfjaarlijkse statistieken De Halfjaarlijkse statistieken geven twee keer per jaar een gedetailleerd overzicht van het aantal kinderen en gezinnen in het werknemersstelsel en in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Daarnaast bevatten 37
zij ook gegevens over het aantal kinderen en gezinnen die door de RKW betaald worden voor rekening van derde instellingen. - Focus De RKW publiceert jaarlijks een aantal focusstudies, die dieper ingaan op bepaalde evoluties in de kinderbijslagsector of die specifieke thema’s of doelgroepen in kaart brengen. 2013: “De kinderbijslag voor kinderen met een aandoening: tien jaar na de hervorming” o
Juridisch bulletin
Het Juridisch bulletin geeft duiding bij nieuwe wetgeving, samenvattingen en commentaren bij belangrijke vonnissen en arresten, de krachtlijnen van omzendbrieven van de minister of de RKW, … De belangrijke vonnissen en arresten kunnen integraal geraadpleegd worden. Via links naar de websites van het Belgisch Staatsblad, de Kamer, de Senaat, het Arbitragehof, … kunnen de teksten van de rechtsbronnen in extenso geconsulteerd worden. Ook de omzendbrieven zijn in een pdf-versie beschikbaar. o
Jaarverslag
Ieder jaar maakt de RKW een activiteitenrapport waarin de belangrijkste verwezenlijkingen van RKW van het afgelopen jaar staan opgesomd. o
Beleidsadvies en -ondersteuning
Op vraag van de staatssecretaris voor Sociale Zaken geeft de RKW zijn advies over de ontwerpen van wetten of besluiten tot wijziging van de kinderbijslagregelgeving. Daarnaast formuleert de Rijksdienst op eigen initiatief voorstellen aan de minister van Sociale Zaken tot aanpassing van de regelgeving. Die voorstellen worden stelselmatig op hun praktische uitvoerbaarheid getoetst. In 2013 verstrekte de RKW een adviezen en formuleerde hij zes voorstellen, o.a. met betrekking tot de instellingen aangesloten bij de Rijksdienst voor sociale zekerheid van de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten, de actualisering van de bedragen en de berekening van de inkomstenplafonds voor de toekenning van sociale toeslagen en de eenoudertoeslag.
… zijn kennis: FamiPedia De Rijksdienst is ervan overtuigd dat gecentraliseerde, gestructureerde, toegankelijke en systematisch geactualiseerde informatie bijdraagt tot een uniforme en correcte toepassing van de regelgeving door de kinderbijslagfondsen en de openbare instellingen die zelf de kinderbijslag betalen. Vanuit die overtuiging streefde de RKW ernaar een waar elektronisch kennisportaal van de kinderbijslagregelgeving op te zetten: FamiPedia. FamiPedia is een website die bestaat uit twee luiken, die inhoudelijk met elkaar verbonden zijn: het luik ‘Reglementering’ en het luik ‘Thema’s’. Het luik ‘Reglementering’ bevat naast de zuivere reglementering (wetten, uitvoeringsbesluiten en omzendbrieven) ook praktische richtlijnen zoals de dienstbrieven en de informatienota’s. Daarnaast biedt het luik plaats aan de Europese regelgeving, de internationale overeenkomsten en de internationale richtlijnen.
38
In het tweede luik, ‘Thema’s’, wordt de kinderbijslagregelgeving praktijkgericht en gebruiksvriendelijk gepresenteerd via een reeks thema’s die gericht zijn op het leven van het kind, op de gezinsdiversiteit en op de specifieke eigenschappen van de dossiers: kraamgeld, adoptiepremie, student, eenoudergezinnen, ... FamiPedia richt zich in de eerste plaats tot de professionals uit de kinderbijslagsector, de dossierbeheerders. Vanuit het streven naar zowel een open communicatie als naar informatiesymmetrie, wordt FamiPedia echter ook ter beschikking gesteld van de politieke, gerechtelijke en wetenschappelijke wereld, het middenveld en de gezinnen zelf. De inhoud van FamiPedia werd en wordt gerealiseerd door een 70-tal interne experts (redacteurs, verificateurs, coördinators, vertalers) en wordt systematisch geactualiseerd en aangevuld.
39
9. HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN Het FCUD en zijn opdracht Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD), opgericht binnen de Rijksdienst in 1971, komt via een patronale bijdrage van 0,05 % tussen in de loon-en werkingskosten van projecten voor buitenschoolse opvang, flexibele opvang, urgentieopvang en de opvang van zieke kinderen. Het FCUD onderzoekt de subsidieaanvragen die de projectpromotoren indienen. Het gaat na of de toekenningsvoorwaarden vervuld zijn en betaalt driemaandelijkse voorschotten en de rest van de subsidie in de loop van het volgende jaar, na een administratieve en financiële controle van de opvangdiensten. De zesde staatshervorming bepaalt de opheffing van het FCUD en de overdracht van de opdrachten naar de gemeenschappen.
Het FCUD in cijfers In 2013 subsidieerde het Fonds 1.000 locaties (368 projecten), die dagelijks gemiddeld 28.028 kinderen van werknemers opvingen in de buitenschoolse opvang, 891 kinderen in de flexibele opvang en 248 in de urgentieopvang. Daarbij komen nog 26.240 opvangdagen van zieke kinderen.
In 2013 bedroegen de inkomsten van het FCUD 62.854.001,12 EUR. De opdrachtenuitgaven bedroegen 62.431.324,35 EUR. Het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven vertaalde zich in een positief saldo van 422.676,77 EUR.
40
10.
GOOD PUBLIC GOVERNANCE: JAARRAPPORT VAN HET AUDITCOMITÉ
De RKW streeft de principes van een goed beheer na en wenst zijn legitimiteit en integriteit te maximaliseren. Daartoe heeft hij op vrijwillige basis en dus zonder enige wettelijke verplichting in 2007 een interne auditfunctie en in 2008 een Auditcomité gecreëerd. De auditfunctie analyseert op een onafhankelijke en systematische wijze en volgens internationaal erkende normen alle processen en werkmethodes van de RKW. Daarnaast evalueert de auditfunctie de interne en externe risico’s die de interne werking van de RKW kunnen beïnvloeden. Tot slot formuleert de auditfunctie verbeteringsvoorstellen voor een betere beheersing van de risico’s en voor een efficiëntere en effectievere uitvoering van de opdrachten van de RKW. De auditfunctie werd van 2007 t.e.m. april 2012 volledig door KPMG waargenomen. Op 1 mei 2012 werd de dienst Interne Audit van de RKW gecreëerd, die bestaat uit twee interne auditoren. De auditoren ontvingen van KPMG een on-the-job training en voeren vanaf de beëindiging van het contract met KPMG op 1 februari 2013 alle audit taken op een zelfstandige wijze uit. Het Auditcomité is verantwoordelijk voor de opvolging van de auditwerkzaamheden. Het onderzoekt de auditrapporten die door de auditfunctie opgesteld werden en analyseert de actieplannen die door de geauditeerde diensten geformuleerd werden om aan de verbeteringsvoorstellen tegemoet te komen. Het Auditcomité volgt ook de realisatie van die actieplannen stelselmatig op. Tot slot ziet het toe op de tijdige en correcte uitvoering van de jaarlijkse auditplannen.
Samenstelling van het Auditcomité Conform zijn charter is het Auditcomité samengesteld uit 2 onafhankelijke experten, waarvan één met financiële expertise, en 3 leden van het Beheerscomité: - Voorzitter: de heer Jean-Claude Daoust, afgevaardigd bestuurder van Daoust n.v. en erevoorzitter van het VBO. - Financiële expert: prof. dr. Johan Christiaens, docent in de vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering van de Universiteit van Gent. - Leden van het Beheerscomité: mevrouw Esther Deman en de heren Luc Coulier en Daniel Van Daele, respectievelijk vertegenwoordigers van de gezins-, de werkgevers-en de werknemersorganisaties. De vergaderingen van het Auditcomité werden ook bijgewoond door de administrateur-generaal en de adjunct-administrateur-generaal van de Rijksdienst en door de twee interne auditoren van de RKW.
Bevoegheden van het Auditcomité Het Auditcomité werd in 2008 gecreëerd om het Beheerscomité bij te staan in zijn toezichtsfunctie. Het kijkt toe op de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de financiële en de beheersrapportering, op het systeem van interne controle, op de naleving van de regelgeving en op de efficiëntie en de effectiviteit van het auditproces.
Uitoefening van de bevoegdheden Tijdens zijn drie vergaderingen van 2013 onderzocht het Auditcomité aandachtig de werking van de dienst Interne Audit van de RKW, de uitvoering van de auditplannen, de evolutie van de gevalideerde actieplannen en de kwaliteit van de audits. Het Comité keurde ook een auditplan goed voor de periode 2014-2016.
41
o
Werking van de dienst Interne Audit van de RKW
De dienst Interne Audit werd gecreëerd op 1 mei 2012. Vanaf die datum tot 31 januari 2013 ontvingen de twee interne auditoren een theoretische en praktische vorming van KPMG, de firma aan wie de audittaken tot 31 januari 2013 uitbesteed werden. Vanaf 1 februari 2013 nemen de auditoren alle audittaken op een zelfstandige wijze waar en oefent het Auditcomité een kwaliteitstoezicht uit op de werking van de dienst Interne Audit. o
Uitwerking van het meerjarenauditplan 2014-2016
Op 17 oktober 2013 keurde het Auditcomité het ontwerp van auditplan voor de periode 2014-2016 goed. Dit door de dienst Interne Audit uitgewerkte ontwerp was gebaseerd op: - de Bestuursovereenkomst 2013-2015: 7 auditopdrachten moeten elk jaar uitgevoerd worden; - het Interne Auditcharter: het plan moet gebaseerd zijn op een voorafgaande analyse van de risico's waarmee de RKW wordt geconfronteerd. o
Aanpassing en uitvoering van het auditplan 2013
Aanpassing van het auditplan 2013 Het Auditcomité besliste om verschillende redenen om het op 1 september 2011 gevalideerde auditplan voor 2013 aan te passen. De audits Toekennen en betalen - Overheidssector en Cel Interne Controle werden opgeheven en vervangen door Cel Projecten-Processen en Informatiebeveiliging. Uitvoering van het auditplan 2013 Het auditplan 2013 bevat 7 audits, waarvan 4 volledig afgerond in 2013: Duurzaam energie- en milieubeheer, Waarden van de RKW, Beheer van de werkgevers en Cel Interne Vorming. De rapporten van de overige drie audits werden in 2014 door het Auditcomité goedgekeurd. o
Opvolging van de gevalideerde actieplannen
Sedert de creatie van de interne auditfunctie eind 2007 werden in 46 auditrapporten 210 actieplannen en 19 aanbevelingen voor efficiëntie en doelmatigheid geformuleerd. De realisatie van al deze plannen wordt twee keer per jaar opgevolgd. Hieruit blijkt dat de meeste acties gerealiseerd worden, maar niet steeds binnen de aanvankelijk vooropgestelde termijn. o
Evaluatie van het Auditcomité
Het Auditcomité is tevreden over de evolutie van de interne auditfunctie van de RKW in 2012 en 2013, van een functie volledig waargenomen door KPMG naar een door de interne auditeurs van de RKW zelfstandig en professioneel uitgeoefende functie. Het Comité meent dat de auditdienst van de RKW zijn opdrachten professioneel en opmerkelijk vervult.
42
