Jaarverslag 2007 dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland

Nummer 132

December 2005

Katern in Kerkinformatie 164 - november 2008

Jaarverslag 2007 dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland

Samen werken in de dienstenorganisatie: hart voor je werk Met dit Jaarverslag 2007 willen we u een indruk geven van wat zich in deze periode bij ons heeft afgespeeld. Ook willen we u een aantal van onze medewerkers voorstellen: mensen met hart voor hun werk. De reden dat u dit jaarverslag pas laat onder ogen krijgt, is gelegen in de ontwikkelingen rond het project voor landelijke ledenregistratie, ‘Numeri’. Helaas verliepen deze zo moeizaam, dat de Kleine Synode in juni 2008 heeft besloten dit project stop te zetten, en voorbereidingen te treffen voor een nieuw systeem. Hierdoor moest van het in Numeri geïnvesteerde bedrag € 3,2 miljoen ineens worden afgeschreven. Dat was pijnlijk. Des te meer omdat er, afgezien van Numeri, juist gunstige financiële ontwikkelingen te melden waren. Het financiële resultaat van de dienstenorganisatie was in 2007 positief: € 518.000. Dat betekent: het is ons gelukt om de tering naar de nering te zetten. Voor een deel kwam dat omdat we de geplande inkrimping en bezuiniging goed hebben uitgevoerd, en daar zit helaas ook een bittere smaak aan. Voor een aantal collega’s was immers geen plaats meer, en daardoor konden bepaalde vormen van dienstverlening niet meer als vroeger worden uitgevoerd. Geen makkelijk jaar, ik schreef het al. Daarom zijn we dankbaar voor al die medewerkers die zich met heel hun hart voor de plaatselijke gemeenten hebben ingezet, zelfs als dat het afronden van werkzaamheden betrof. Een paar van hen zult u in dit katern leren kennen. Haaije Feenstra, algemeen directeur dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland

Jaarverslag 2007

November 2008

VLOEIENDE OVERGANG NAAR NIEUWE ORGANISATIE Voor de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk stond het jaar 2007 in het teken van de transformatie: de overgang van de ‘oude’ naar de nieuwe organisatie. Op grond van de visienota ‘Leren leven van de verwondering’ (2005) heeft de directie van de dienstenorganisatie in het rapport ‘(G)roeien met de riemen die je hebt’ (2006) een nieuwe vorm van dienstverlening beschreven, waarbij rekening werd gehouden met het perspectief op langere termijn. In dit transformatieproces veranderde de dienstenorganisatie van structuur, en werd een organisatie met (inhoudelijke) programmalijnen en ondersteunende stafafdelingen. De nieuwe programmahoofden stelden in februari de bedrijfsplannen voor de programma’s op, met de daarvoor nodige formatie. Op grond daarvan beschreef de personeelsafdeling HRM de functies en werd er een plaatsings- en sollicitatieronde gehouden. Dit proces ging sneller dan tevoren was gepland, vooral omdat de medewerkers liever niet lang in onzekerheid wilden verkeren: ze zetten graag de stap naar de nieuwe uitdagingen.

Geesje Werkman: ‘Het verschil uitmaken voor mensen, dat is

Het was over het algemeen een vloeiende overgang. Sommige programma’s gingen halverwege het jaar al van start; andere stapten in op de officiële datum: 1 januari 2008.

voor mij het allerbelangrijkste’

Programma Institutionele Ondersteuning

Geesje Werkman is projectmedewerker Kerk in Actie Binnenland, en is coördinator voor de werkvelden Gender en Vluchtelingen. Zij ondersteunt plaatselijke diaconieën, is het landelijke aanspreekpunt, en spreekt regelmatig ministers aan om hun aandacht voor deze thema’s te vragen.

In 2007 bereidde de stafafdeling Synodesecretariaat en Juridische zaken en colleges zich voor op de vorming van het programma Institutionele Ondersteuning. Dit programma zal werkzaamheden gaan verrichten ter ondersteuning van de ambtelijke organisatie, het oecumenewerk, de (algemene) classicale vergaderingen en de regionale colleges. Dit soort werkzaamheden wordt grotendeels gefinancierd uit de quotuminkomsten. Daarnaast waren er ook inkomsten, bijvoorbeeld uit de bijdragen van de evangelisch-lutherse synode, de Oecumene-collecte en uit de verkoop van het Jaarboek van de Protestantse Kerk.

Mijn hart ligt werkelijk bij het werk dat ik hier mag doen samen met veel anderen. Dat wij in kleine zin het verschil kunnen uitmaken voor mensen om ons heen of ver weg, dat is voor mij het allerbelangrijkste. Als we zo leven, doen we dat geïnspireerd door de gedachte aan het Koninkrijk Gods. Laatst belde me een predikant met een vraag over de terugkeerprocedure. Hij had contact met een Angolees die naar zijn land terug wilde, en hij vroeg zich af hoe dat in zijn werk ging. Die predikant kon ik helpen, en zo kon ik er ook aan meewerken dat die Angolese man zijn weg weer kon vinden. Op die manier maak ik op mijn plek in Utrecht het verschil, en zo maken honderden diakenen in hun gemeenten het verschil. Daaraan mee te kunnen werken, dat is voor mij een grote rijkdom. Een andere keer kreeg ik een mail van een groep van 150 Chinezen, die zaten opgesloten: met hun procedure werd niet bepaald volgens de regels omgegaan. Ze schreven: in de gevangenis zeggen ze tijdens de viering: Jezus helpt. Help ons dan! Dan stap ik naar Justitie, de Raad van Kerken, de pers. Soms kan ik met succes helpen, maar in elk geval weten zij dat er mensen zijn die zich voor hen inzetten. Ook dat is van belang! Het gaat mij niet om het spectaculaire, mediagenieke verschil, maar om het verschil waar het Evangelie voor staat. Als wij dat verschil niet meer uitmaken, dan vind ik dat we het niet meer waard zijn om Kerk van Jezus Christus te heten!

Synodesecretariaat/Juridische zaken en colleges Het Synodesecretariaat/Juridische zaken en colleges heeft als hoofdtaak de beleidsmatige en inhoudelijke ondersteuning van de (landelijke) ambtelijke vergaderingen en bijbehorende organen en colleges. Ook biedt deze afdeling aan genoemde vergaderingen secretariële, administratieve en logistieke ondersteuning, evenals bijstand op juridisch en kerkordelijk gebied. Nadat in 2006 het Synodesecretariaat en de afdeling Juridische zaken waren samengevoegd, is er in 2007 veel aandacht besteed aan het steeds meer op elkaar afstemmen van werkprocessen en een herverdeling van werkzaamheden. Voor sommige taken werden vrijwilligers ingeschakeld, o.a. voor de verslaglegging van synodevergaderingen, en voor het onderzoek naar geschiktheid van aanstaande predikanten. De medewerkers van het programma Institutionele Ondersteuning hebben hard gewerkt aan hun deskundigheidsbevordering: één medewerker volgde een secretaresseopleiding, en twaalf medewerkers volgden een PEP-cursus: een training om efficiënter te werken. Juridische zaken heeft in het bijzonder aandacht besteed aan het actualiseren van modellen voor plaatselijke gemeenten. Ook zijn nieuwe modellen ontworpen voor meer gecompliceerde plaatselijke situaties, zoals splitsing van gemeenten met het oog op plaatselijke vereniging. Daarnaast is er een zgn. ANBI-groepsbeschikking (Algemeen Nut Beogende Instelling) aangevraagd voor de Protestantse Kerk en al haar zelfstandige onderdelen. Door het verkrijgen van deze beschikking kon het gunstige belastingtarief voor schenkingen en legaten van 0%, zoals dat voor kerkelijke rechtspersonen geldt, worden behouden. In 2007 zijn de voorbereidingen getroffen voor het aangaan van twee associatieovereenkomsten door de Protestantse Kerk: met de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland, en met de Gereja Kristen Indonesia Nederland (Indonesisch-Nederlands Christelijke Kerk). Voorts werd gewerkt aan de integratie van PERKI in de Protestantse Kerk.

Commissie van bijzondere zorg (CBZ) De commissie van bijzondere zorg heeft zich dit jaar ingezet voor een versnelling van het treffen van voorzieningen: in 2007 zijn twaalf definitieve voorzieningen getroffen. Ter vergelij-

2

Jaarverslag 2007

November 2008

king: tot en met 2006 werden tien voorzieningen opgesteld. Tussen 1 januari 2008 en 1 mei 2009 moeten er nog 35 à 40 voorzieningen worden getroffen.

Oecumene In 2007 hebben enkele grote oecumenische vergaderingen plaatsgevonden, zoals de Europese Oecumenische Assemblee in Sibiu, de Duitse Kirchentag en de Partnerconferentie in Indonesië. Veel gesprekken zijn gevoerd over het werk van de Raad van Kerken in Nederland. De werkzaamheden met betrekking tot de opstelling van de Oecumenenota hebben een vervolg gekregen.

Ondersteuning regionale vergaderingen De Regionale Adviseurs Classicale Vergaderingen ondersteunen het werk van de classicale vergaderingen. Zij gaven daarbij prioriteit aan de ontwikkeling van modellen voor classicale vergaderingen. Het werk ter ondersteuning van de regionale colleges voor beheerszaken (RCBB), voor bezwaren en geschillen (B&G), voor de visitatie en voor het opzicht vanuit de provinciale dienstencentra is in de loop van 2007 ondergebracht bij de vier nieuwe steunpunten: zuidoost (Angerlo), noord (Rouveen), midden (Utrecht) en zuidwest (Heerjansdam). Deze werden daarmee ook de postadressen voor de ACV en de vier colleges.

Programma Kerk in Actie Afdeling Buitenland vormde zich om tot programma Kerk in Actie, met zeven aandachtsvelden die hieronder kort aandacht krijgen. Bovendien werd Diaconaal werk (binnenland), dat tot dan toe werd uitgevoerd door de afdeling Binnenland, ook toegevoegd aan programma Kerk in Actie.

Zending In 2007 werd de vertaling en verspreiding van bijbels gesteund, in samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap en Wycliffe-bijbelvertalers. Bovendien werden kerken in landen als Bangladesh, Pakistan en het Midden-Oosten ondersteund bij het opbouwen van hun christelijke gemeenschappen, omdat daar de christelijke geloofsgemeenschappen klein en kwetsbaar zijn. Ook zette Kerk in Actie zich in voor projecten die tot doel hadden bruggen te bouwen tussen verschillende geloofsgemeenschappen, zoals in het Midden-Oosten en Indonesië. In totaal werden 22 medewerkers met hun gezinnen uitgezonden, waarvan 15 samen met andere zendingsorganisaties. Er werden 289 projecten van partners ondersteund.

Werelddiaconaat Ondanks de groei van de wereldeconomie nam het aantal armen en gemarginaliseerden toe, zodat in toenemende mate een beroep werd gedaan op financiële ondersteuning door Kerk in Actie. In het werelddiaconaat kregen dit jaar vooral aandacht: de strijd tegen hiv/aids; noodhulp en het voorkomen van rampen; en duurzame bestaanszekerheid.. Projecten voor democratisering en vredesopbouw werden o.a. uitgevoerd in Indonesië, Afghanistan, Pakistan en Liberia.

Noodhulp Kerk in Actie en ICCO verrichtten in 2007 voor het eerst hun activiteiten in één gezamenlijke buitenlandafdeling. Het voordeel daarvan werd al snel zichtbaar: de contacten met de partners die in noodsituaties hulp bieden aan getroffen landgenoten, zijn sterk verbeterd, zodat de noodhulp sneller ter beschikking kwam. In 2007 werd noodhulp verleend aan mensen die waren getroffen door overstromingen of aardbevingen (Burundi, Mozambique, Bangladesh, Colombia, Peru); aan vluchtelingen in Columbia en Indonesië, en aan mensen die voedsel nodig hadden (Congo). Samen met diaconieën en zwo-groepen hebben ICCO en Kerk in Actie onderzocht hoe hun informatieaanbod beter zou kunnen aansluiten bij dat wat diaconieën en zwo-groepen nodig hebben.

Kinderen in de Knel Kinderen in de Knel ondersteunt lokale, bij voorkeur kleinschalige, organisaties in het buitenland, die opkomen voor kinderen. Dit jaar werden bijvoorbeeld organisaties gesteund die onderwijs voor meisjes probeerden te stimuleren (Ethiopië), en die hulp boden aan meisjes in de prostitutie (Nicaragua).

3

Carlo Scalzo: ‘Hoe ingewikkelder het is, hoe beter’ Carlo Scalzo is medewerker uitkeringen bij het team Predikantstraktementen van de stafafdeling HRM. Carlo maakt ook deel uit van het bestuur van de personeelsvereniging Hartendrie. Ons team Predikantstraktementen is een soort vraagbaak voor predikanten en gemeenten, en dat vind ik ook de leukste kant van mijn werk. Een deel van mijn werk is ‘bulkwerk’: cijferwerk dat nodig is om de predikantstraktementen (de bijzondere uitkeringen boven op het salaris) de deur uit te krijgen. Maar echt leuk vind ik dat gemeenten en predikanten ons bellen met vragen over van alles en nog wat. Hoe ingewikkelder het is, hoe beter. Het gaat ook elke keer over wat anders, saai wordt het nooit. De ene keer wil een predikant een huis kopen en heeft hij een werkgeversverklaring nodig. De andere keer belt een predikante dat zij in een pastorie met een erg grote tuin is komen wonen, en ze zou graag het tuinonderhoud declareren. Of een nogal geïsoleerd liggende gemeente vraagt of men de reiskosten van de kinderen naar school ook mag vergoeden, omdat anders predikanten met kinderen geen beroep willen aannemen… We hebben gelukkig als team allemaal dezelfde opvatting over dienstverlening: dat is nummer een! Gemeenten die ons bellen, zijn allemaal vrijwilligers, en wij zijn de professionals. Dat brengt een extra verantwoordelijkheid mee, vind ik. E-mails en telefoontjes worden zo veel mogelijk nog op dezelfde dag afgehandeld. Als we een vraag niet meteen kunnen beantwoorden, laten we weten wanneer dan wel. Het is bij ons een gulden regel dat er altijd iemand is om de telefoon op te nemen, en dat we altijd voor een collega inspringen als die er even niet zou zijn. Klantvriendelijkheid is eigenlijk heel simpel, en ook nog plezierig. Mensen zijn blij dat ze snel en vriendelijk worden geholpen. Ik heb eigenlijk nooit mensen aan de lijn die boos blijven!

Jaarverslag 2007

November 2008

Klimaatplan (FairClimate) In het Klimaatplan stond de relatie tussen klimaatverandering en armoede voorop: de rijke landen produceren de meeste CO2, maar de arme landen vangen de klappen op in de vorm van droogte, orkanen en overstromingen. Onder de naam FairClimate werkten ICCO en Kerk in Actie samen om de gevolgen van klimaatverandering te bestrijden.

Missionair werk In 2007 werd veel nieuw materiaal gemaakt dat gemeenten kan ondersteunen als zij naar buiten willen treden met hun boodschap: de gids Zegt het voort!; de dvd ‘Laat zien wat je beweegt’, het cadeauboekje ‘De kerk daar zit muziek in’, en de cursus ‘7+1: ontmoetingen met God’. In deze tijd lijken de verhoudingen tussen christenen en moslims zich te verharden, daarom stimuleerde Kerk in Actie de ontmoeting tussen moslims en christenen – in allerlei vormen. Er werd voorlichtingsmateriaal gemaakt, er werden gesprekken georganiseerd en er werd meegewerkt aan activiteiten van interreligieuze overlegorganen.

Hermien Elbers: ‘We zijn er als gemeenteadviseur Landelijke Ledenregistratie ten dienste van de gemeente’ Hermien Elbers is gemeenteadviseur Landelijke Leden Registratie, eerst bij de SMRA, en nu bij programma Institutionele Ondersteuning. Mijn werk is ongelooflijk afwisselend, geen dag is ooit saai. Ik geniet er van samen met een gemeente te onderzoeken wat ze allemaal met hun ledenadministratie kunnen doen. Vergeet niet: ledenadministratie is geen doel, maar een middel! Je kunt op allerlei manieren de ledenadministratie gebruiken. Met de basisgegevens van de ledenadministratie zoals leeftijd, belijdenis- of doopgegevens kun je allerlei selecties maken. Stel de kerkenraad zoekt een ouderling, en een oproep in het kerkblad leverde geen reacties op. Je wilt graag een jongere man. Dan selecteer je op: belijdend lid, man en leeftijdscategorie 25 - 45. De personen die uit de selectie naar voren komen, kun je benaderen voor de functie van ouderling. Op dezelfde manier kun je deelnemers uitnodigen en werven voor activiteiten als catechese, kindernevendienst, vrouwenvereniging, jeugdkerk en gesprekskringen. Zo werken met de ledenadministratie heeft als groot voordeel dat je mensen doelgericht kunt benaderen met een speciaal voor hen bestemde boodschap. Ook kun je zo mensen op het spoor komen, die niet horen tot de vaste kern actieve gemeenteleden, maar ook best mee willen doen, als zij worden gevraagd. We zijn er als gemeenteadviseur landelijke ledenregistratie ten dienste van de gemeente, en dat maakt mijn werk zo interessant.

Diaconaal werk (Binnenland) Op verschillende manieren ontvingen gemeenten, diakenen, vrijwilligers en beroepskrachten hulp bij hun diaconale taak, in het bijzonder door hen te informeren en te adviseren. In samenwerking met Tear, EB media en Stichting Present werd bijvoorbeeld de Micha-cursus ‘Goed en recht te doen’ ontwikkeld, over het ontwikkelen van een diaconale levensstijl. Voor ‘Werken aan een Geloofwaardige Economie’, een samenwerkingsproject met DISK en OIKOS, zijn in 2007 plaatselijke kerken geïnterviewd met de vraag op welke manier zij plaatselijk vorm geven aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ook dit jaar besteedde Kerk in Actie veel aandacht aan mensen in vreemdelingendetentie. Zo deed Kerk in Actie onderzoek naar opvanglocaties en detentiecentra, op initiatief van het Europarlement. Op alle niveaus vond lobby plaats om voor mensen in detentiecentra een humanere situatie te bereiken. Financiële ondersteuning werd gegeven aan diverse diaconale projecten of organisaties, zoals Stichting Exodus, Diaconaal Vakantiewerk of de Rudolphstichting.

Samenwerking ICCO en Kerk in Actie Begin januari ging de gezamenlijke buitenlandafdeling ICCO en Kerk in Actie (incl. het Hendrik Kraemer Instituut) van start. De Kerk in Actie-medewerkers kregen meteen te maken met het vernieuwingsproces van ICCO, getiteld ProCoDe: programmatisch werken; co-responsibility en decentralisatie. ICCO hoopt daarmee te bevorderen dat de beslissingen over de armoedebestrijding en het bevorderen van gerechtigheid gemeenschappelijk worden genomen in Noord én Zuid.

Interactief Op 1 september ging Kerk in Actie Interactief van start, dat de betrokkenheid van gemeenten bij het Kerk in Actie-werk wil stimuleren door hen in contact te brengen met partners elders in de wereld. De gemeenteadviseurs Interactief zijn elk voor een aantal classes het aanspreekpunt. Ze hebben nauw contact met de vier steunpunten en de andere gemeenteadviseurs, maar worden landelijk aangestuurd door Kerk in Actie en kunnen ook elders worden ingezet.

Programma Kerk in Ontwikkeling Vooral de Afdeling Binnenland moest een grote omslag maken om zich uit te bouwen tot programma Kerk in Ontwikkeling. Dit bracht niet alleen veranderingen voor de medewerkers, maar ook voor de netwerken aan wie deze medewerkers tot dan toe ondersteuning hadden geboden. Het aantal specialistische functies werd - zowel landelijk als regionaal - teruggebracht. De landelijke functionarissen kregen daardoor elk meerdere kennisvelden toebedeeld, en namen bovendien op deze terreinen taken over van regionale medewerkers. Sommigen gingen werken voor Kerk in Actie Binnenland, anderen voor programma Kerk in Ontwikkeling, in het nieuwe team gemeenteopbouw. In 2007 werd nog gewerkt als afdeling Binnenland. Deze afdeling verrichtte vooral werk dat werd omschreven als ‘Kerkopbouw’. Er werden initiatieven en activiteiten ontwikkeld voor gemeenten die vorm en inhoud wilden geven aan hun gelovig leven en handelen: geloofsbezinning; vieringen; geloofsverdieping, gemeenteopbouw en pastoraat

4

Jaarverslag 2007

November 2008

Kerkmuziek In april 2007 stemde de synode in met de plannen van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK) om een nieuw liedboek samen te stellen. Een werkgroep van de afdeling Binnenland/Kerkopbouw heeft dit traject in opdracht van het moderamen verder uitgewerkt. Voor de bespreking van dit onderwerp op de classes (regionale kerkvergaderingen) in 2008 werd een boekje samengesteld met voorbeeldliederen, die tevens zijn uitgebracht op een cd.

Kerk en Israël Het werkveld ‘Kerk en Israël’ was in 2007 volop in het nieuws vanwege de synodale bespreking van de nota ‘Israëlisch-Palestijns conflict in de context van de Arabische wereld van het Midden-Oosten’. Zowel bij de voorbereiding als bij de verwerking van de gespreksresultaten werkten Kerk en Israël steeds meer samen met de Midden-Oostenafdeling van Kerk in Actie. In april 2008 heeft de synode zich verder over dit onderwerp gebogen.

Van pdc’s naar gemeenteadviseurs Hoogste prioriteit kreeg de vorming van de vier steunpunten, met als taak: (in het bijzonder administratieve) ondersteuning van de gemeenteadviseurs nieuwe stijl. In de loop van 2007 werden de negen protestantse dienstencentra gesloten en vormden zich de vier nieuwe steunpunten. In september ging steunpunt zuidoost van start (Angerlo), in november steunpunt noord (Rouveen), in december steunpunt midden (Utrecht) en pas in maart 2008 steunpunt zuidwest (Heerjansdam). De gemeenteadviseurs oude stijl, de diaconale consulenten, de maatschappelijk activeringswerkers en de jeugdwerkers moesten allen solliciteren naar de functie van ‘gemeenteadviseur nieuwe stijl’, omdat dit een geheel nieuwe functie zou worden. De gemeenteadviseur nieuwe stijl moet in de eerste plaats adviseur en trainer zijn, met de daarbij behorende adviesen agogische vaardigheden. Een van hun kerncompetenties is dat zij de vraag van hun ‘cliënten’ kunnen verduidelijken, en dat zij vervolgens op basis daarvan een stappenplan kunnen opstellen dat leidt naar de oplossing van het probleem. De gemeenteadviseur nieuwe stijl moet naast het geven van organisatieadviezen en trainingen ook opbouwwerkprocessen kunnen opzetten en begeleiden. Daarnaast moeten gemeenteadviseurs specialist zijn in een van de werkvelden van het programma waardoor zij worden aangestuurd: Kerk in Actie, Kerk in Ontwikkeling, JOP en Institutionele Ondersteuning. De nieuwe gemeenteadviseurs werken vanuit huis.

Solidariteitskas Uit de opbrengst van de Solidariteitskas werd steun verleend aan plaatselijke gemeenten, aan bepaalde vormen van categoriaal pastoraat en aan regionale projecten met een solidariteitskarakter. De commissie Solidariteitskas, ingesteld door de synode, is verantwoordelijk voor de bestedingen uit de Solidariteitskas. De Kamer voor de steunverlening heeft in 2007 144 steunaanvragen van plaatselijke gemeenten beoordeeld - tien minder dan in het voorgaande jaar. Van de 58 verzoeken om rentesubsidie werden er 51 toegekend. Er werden 74 aanvragen voor subsidie op bouwprojecten ontvangen. Eén zaak werd aangehouden; in 52 gevallen werd een subsidiebedrag beschikbaar gesteld. Voor pastorale projecten werden 12 aanvragen ingediend, waarvan er 11 werden gehonoreerd. Aan het pastoraat ten behoeve van studenten, het pastoraat in de binnenvaart en het pastoraat onder doven is in 2007 bijna € 1,2 miljoen besteed. Verreweg het merendeel van dit bedrag betrof het studentenpastoraat. In november 2007 besprak de synode het vierjaarlijkse overzicht van het Generale College voor de Visitatie, waarin bijzondere aandacht werd besteed aan het categoriale pastoraat. De situatie van het studentenpastoraat werd daarin ‘zorgelijk’ genoemd. Het moderamen kreeg daarom de opdracht zich grondig te bezinnen op de inhoud en de taak van het studentenpastoraat, en om daarover aan de synode te rapporteren. Als advies voor de synode schreef de commissie Solidariteitskas een notitie over het categoriaal pastoraat en over het studentenpastoraat in het bijzonder.

5

Feije Duim: ‘Laten zien wat het Israëlisch-Palestijns conflict met mensen doet’ Feije Duim is relatiebeheerder Midden-Oosten, in team Zending van de buitenlandafdeling ICCO en Kerk in Actie. Na de reorganisatie werd me gevraagd om het werkveld Midden-Oosten over te nemen. Dat bood me net de nieuwe uitdaging die ik op dat moment nodig had. Ik heb het er verschrikkelijk naar mijn zin! De grote uitdaging is dat we nu in dit werkveld zo veel mogelijk samenwerken, mijn collega van Kerk en Israel, en ik, van ICCO en Kerk in Actie. Zo hebben we echt samen gewerkt aan de nota ‘IsraëlischPalestijns conflict in de context van de Arabische wereld van het Midden-Oosten’, onder de enthousiasmerende leiding van Leo Koffeman van het Expertisecentrum. De synode heeft daar in april 2008 over gediscussieerd, en beleidsvoornemens over genomen. Ook werken we nu samen aan de uitwerking daarvan. We leggen zoveel mogelijk contacten met andere collega’s, vooral die van team Democratisering en Vredesopbouw van de buitenlandafdeling ICCO en Kerk in Actie. We willen de vragen over vrede en gerechtigheid in het Midden-Oosten bij zoveel mogelijk groepen aan de orde stellen, op zo verschillend mogelijke manieren. Daarbij heb ik voor mijn werk ook contacten met de Tweede Kamer, Instituut Clingendael en soms met de regering. Kijk, het conflict kunnen wij niet oplossen, we bieden niet ‘de werkelijke feiten en de juiste interpretatie’, maar we kunnen wel laten zien wat dat conflict met mensen doet, mensen zich in laten leven in de positie van anderen - een eerste voorwaarde voor begrip. Om op zo’n manier als kerk mee bruggen te bouwen, om als werk te hebben dat te stimuleren, dat vind ik geweldig!

Jaarverslag 2007

November 2008

Staat van baten en lasten 2007 van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk (1) Beschikbaar voor doelstelling ( x € 1.000)

Ref.

Algemeen Kerkenwerk

Totaal rekening 2007

Begroting 2007

Rekening 2006

23.283

23.283

22.685

21.964

2.840

2.840

2.300

2.778

843

843

430

696

26.966

26.966

25.415

25.438

Kerk in Actie

Ambtelijke Organisatie

Kerkopbouw

Solidariteitskas

Opbrengsten vrijwillige geldwerving: Collecten, giften en schenkingen Opbrengst mailingacties Nalatenschappen

9

Kosten eigen fondsenwerving: (In)directe verwervingskosten

- 1.170

- 26

- 1.196

- 1.314

- 1.013

Uitvoeringskosten

- 1.624

-9

- 1.633

- 1.610

- 1.675

- 2.794

- 35

- 2.829

- 2.924

- 2.688

24.172

- 35

24.137

22.491

22.750

Netto baten vrijwillige geldwerving* Publicaties Netto omzet (In)directe kosten Bruto resultaat Uitvoeringskosten

566

22

526

1.114

977

1.427

- 236

-1

- 318

- 555

- 875

- 983

330

21

208

559

102

- 245

- 363

- 37

196

- 118 21

444 - 422

Resultaat opbrengst publicaties

10

212

Aandeel in gezamenlijke acties

11

91

91

1.598

Aandeel in acties van derden

12

1.046

1.046

35

Bijdragen voor dienstverlening

13

445

Subsidies overheden en anderen

14

Financiële baten en lasten

15

Bijdrage Protestantse Kerk in Nederland

16

45

5.311

5.970

4.926

3.402

1.129

4.531

6.821

10.515

367

77

444

299

539

23.724

22.324

22.360

2.027

2.050

3.235

25.751

24.374

25.595

1.017

33

501

62.524

60.090

66.481

723

5.265

12.969

Bestemmingsreserves

1.155

56

816

1.878

5.321

13.785

Totaal beschikbaar voor de doelstelling

17

22

4.821

Financiële bijdragen**

Diverse baten

102

675

32.288

4.767 4.767

342

5.387

20.082

4.767

* De netto baten vrijwillige geldwerving (collecten, giften, schenkingen, mailingacties en nalatenschappen) betreffen vooral Kerk in Actie. De totale opbrengsten zijn gestegen van 22,8 miljoen (2006) naar 24,1 miljoen. (2007). ** De financiële bijdragen van de Protestantse Kerk aan de dienstenorganisatie - in totaal 23,7 miljoen - bestaan uit de opbrengsten van vrijwillige geldwerving (1,1 miljoen), de rentebaten van de beleggingen (2,6 miljoen) en de opbrengsten van de verplichte heffingen. Deze zijn licht gestegen van 19,5 miljoen (2006) naar 20 miljoen (2007). De verplichte heffingen bestaan uit: kerkrentmeesterlijk quotum (11,8 miljoen), diaconaal quotum (3,4 miljoen) en Solidariteitskas (4,8 miljoen).

6

Jaarverslag 2007

November 2008

Staat van baten en lasten 2007 van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk (2) Beschikbaar voor doelstelling ( x € 1.000)

Ref.

Kerk in Actie

Algemeen Kerkenwerk Ambtelijke Organisatie

Kerkopbouw

Solidariteitskas

Totaal rekening 2007

Begroting 2007

Rekening 2006

Lijnafdelingen Buitenland: - Zending

8.835

8.835

8.883

10.593

- Werelddiaconaat

7.312

7.312

11.180

12.980

- Noodhulp (w.o. steun Tsunami)

4.924

4.924

9.531

15.484

- Kinderen in de Knel

2.838

2.838

2.915

4.080

338

338

421

686

- FairClimate Binnenland: - Missionair werk

2.613

2.613

2.484

2.322

- Diaconaat

2.770

2.770

2.870

3.556

29.630

29.630

38.284

49.701

Totaal Kerk in Actie Binnenland: (overig kerkenwerk) - Steunverlening

3.351

3.639

3.561

- Jeugdwerk / kerkopbouw

2.705

3.351

2.705

2.181

2.319

Hydepark

1.377

1.377

2.394

3.306

765

765

761

Bureau Predikanten

1.084

1.084

1.253

HRM, werkbeg/BC/ KW-Kerkmuziek

1.244

1.244

752

912

9.457

10.101

10.672

7.577

7.639

8.376

PThU/Theologisch seminarium

Provinciale Dienstencentra

692

Communicatie & Fondsenwerving

7.389

1.376

7.577

1.150

Af: Doorbelasting C&F aan afdelingen Binnenland en Buitenland

- 6.948

Totaal lijnafdelingen

29.630

692

15.193

4.727

- 6.948

- 6.866

- 7.824

50.242

60.138

72.173

Ambtelijk werk Synodesecretariaat

1.304

1.304

1.206

1.261

Kerkelijke bijdragen

2.238

2.238

2.218

2.191

Juridische Zaken en colleges

688

688

871

800

Oecumene

355

355

364

389

4.585

4.585

4.659

4.641

Totaal ambtelijk werk Stafafdelingen Directie Financiën & Control Human Resource Management

522

522

507

503

2.020

2.020

2.101

2.081

835

835

859

903

7.497

7.497

6.873

6.819

10.874

10.874

10.340

10.306

aan lijnafdelingen en ambtelijk werk

- 8.268

- 8.268

- 8.197

- 8.725

Resterende kosten voor derden:

2.606

2.606

2.143

1.581

Algemeen

1.915

1.915

600

434 78.829

Facilitaire Zaken Totaal stafafdelingen Af: Doorbelasting kosten stafafd.

Besteed aan doelstelling Beschikbaar voor doelstelling Totaal resultaat

18

29.630

5.277

19.714

4.727

59.348

67.540

32.288

5.387

20.082

4.767

62.524

60.090

66.481

2.658

110

368

40

3.176

- 7.450

- 12.348

5.085

- 50

- 2.637

- 2.427

- 7.400

- 9.970

518

0

259

Dekking door bijdragen uit: Bestemmingsreserves Kerk in Actie

5.085

Bestemmingsfondsen Kerk in Actie

- 2.427

Operationeel resultaat dienstenorganisatie

0

110

7

368

40

Jaarverslag 2007

November 2008

Programma JOP Programma JOP, ontstaan uit het team jeugdwerk van afdeling Binnenland, was een geheel nieuw initiatief. JOP wil in de eerste plaats een beweging zijn van jongeren in en rond de Protestantse Kerk. JOP was het eerste programma van de nieuwe dienstenorganisatie en was geheel 2007 volledig actief. Gaande het jaar kreeg JOP steeds meer naamsbekendheid bij jongeren, door spectaculaire activiteiten als X-Mass Proof en de Kerstparty in de Pieterskerk te Leiden. In 2007 kreeg het blad JOP COACH-magazine prioriteit, naast www.JOP.nl het communicatiekanaal tussen JOP en allen die werken met jeugd en jongeren van de Protestantse Kerk. Naast al deze activiteiten was JOP ook verantwoordelijk voor de catechesenota die in november werd besproken door de generale synode.

Feiten en cijfers Protestantse Kerk in Nederland Gemeenten Totaal aantal plaatselijke gemeenten: 1737 Leden Totaal aantal leden: 2.207.009 Belijdende leden: 894.028 Doopleden: 973.737 Overige leden 339.244 Leeftijdsopbouw tot 19: 16,5%; 20-39: 21,3%; 40-64: 36,9%; vanaf 65: 25,3% (Bron SMRA/Kerkbeheer juni 2008)

Dienstenorganisatie De dienstenorganisatie ondersteunt de Protestantse Kerk en haar gemeenten en allen die daarbinnen werken: • in hun betrokkenheid op God, op elkaar en op de wereld, • in het getuigenis van Jezus Christus, • in de dienst van gerechtigheid en barmhartigheid. Medewerkers Formatieplaatsen: 335 fte Vaste contracten: 309 fte Flexibele contracten: 26 fte Ziekteverzuimpercentage: 4,43% Totaal aantal medewerkers: 410 Mannen: 195; Vrouwen: 215 Leeftijdsopbouw: tot 24: 1%; 25-35: 8%; 35-45:19%; 45-55: 34%; 55-66: 38%.

Nieuw was het aanbod van JOP aan plaatselijke gemeenten om (voor bepaalde tijd en tegen betaling) een JOP-adviseur als jongerenwerker aan te stellen. Eind 2007 maakten al tien plaatselijke gemeenten van deze mogelijkheid gebruik. Het nieuwe programma heeft zich in rap tempo ontwikkeld. JOP is gestart met een zeer klein team en telde eind 2007 24 medewerkers. De sterke groei van het JOP-team heeft overigens niet geleid tot een overschrijding van de begrotingskaders.

Directie en expertisecentrum Het expertisecentrum ging pas eind 2007 van start en werkte onder de adjunct-directeur. In dit centrum werken specialisten ter ondersteuning van het inhoudelijke werk van de dienstenorganisatie en de Protestantse Kerk samen. Zo werkten medewerkers van Kerk in Actie en Kerk en Israel onder leiding van Leo Koffeman, op verzoek van het moderamen, samen aan de nota ‘Israëlisch-Palestijns conflict in de context van de Arabische wereld van het Midden-Oosten’. De synode sprak hierover in april 2008.

Stafafdeling HRM Stafafdeling HRM heeft in 2007 de handen vol gehad aan het begeleiden van de medewerkers in het transformatieproces, en aan het formuleren van nieuw personeelsbeleid voor de dienstenorganisatie. Bovendien werd binnen HRM een aantal nieuwe teams geformeerd. Het team Begeleiding Predikanten en Kerkelijk Werkers was een samenvoeging van de twee tot dan toe afzonderlijk functionerende teams. Het Mobiliteitsbureau werd opgericht met als doel de mobiliteit van predikanten te bevorderen. Het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) ontwikkelde zich in 2007 tot hét opleidingsinstituut voor het vrijwillige kader van de Protestantse Kerk. Alle cursussen die door de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk op vele plaatsen in Nederland werden gegeven, en die voorheen vanuit de protestantse dienstencentra werden verzorgd, zullen voortaan vanuit dit centrum worden gecoördineerd en ondersteund. Dit toerustingscentrum kreeg haar plek bij de stafafdeling HRM, omdat ook de opleiding en scholing van de medewerkers een taak is van HRM. Zo kon alle scholing en training van betaald en onbetaald kader van de Protestantse Kerk worden gebundeld. In het voorjaar 2007 werd in vrij korte tijd de website www.toerustingeneducatie.pkn.nl. ontwikkeld, het belangrijkste communicatiekanaal voor het Toerustingscentrum. Doordat al halverwege het jaar een aantal protestantse dienstencentra werd opgeheven, moesten de gemeenteadviseurs hun cursuswerk op deze website kunnen aankondigen. Op 2 juni ging het Toerustingscentrum van start met een open dag op conferentiecentrum Hydepark.

Stafafdeling Financiën & Control Stafafdeling Financiën & Control had in 2007 als speerpunt: de notitie ‘Financiële besturingsfilosofie’. Hierin werden de algemene uitgangspunten van de financiële besturingsfilosofie uiteengezet, waarna deze verder werden uitgewerkt voor: programma-afdeling/beheer

8

Oktober 2008 Jaarverslag 2007

Auteur Achternaam

November 2008

resources; programma projecten en activiteiten; beschikbare financiële middelen uit geldstromen; interne doorbelastingen vanuit ondersteunende diensten; en de inrichting van de informatiesystemen. Om de sturing te kunnen realiseren werd een team Planning & Control opgericht en werden er twee controllers aangesteld, die regelmatig overleg pleegden met de hoofden over kosten, inkomsten en tijdschrijven. De nieuwe wijze van sturen vroeg bovendien om een nieuwe manier van tijdschrijven. Eind 2007 werden de voorbereidingen getroffen voor de invoering daarvan op 1 januari 2008. Onder meer werd een cursus ontwikkeld voor de medewerkers.

Stafafdeling Communicatie & Fondsenwerving Afdeling Communicatie & Fondsenwerving bereidde zich in 2007 voor op de vorming van een - kleinere - stafafdeling. De communicatieteams Buitenland en Binnenland voegden zich halverwege het jaar bij respectievelijk programma Kerk in Actie en programma Kerk in Ontwikkeling. Team Fondsenwerving hield als taak: de fondsenwerving voor alle programma’s, en heeft er hard aan gewerkt om de daling van de inkomsten van de vrijwillige geldwerving om te buigen tot een stijging van 6%. Een van de prioriteiten daarbij was het werven van nieuwe donateurs voor Kerk in Actie. Bij de werving voor Kerk in Actie werd samengewerkt met ICCO. Team Corporate gaf dit jaar prioriteit aan de vernieuwing van de website van de Protestantse Kerk en het Intranet (een interne website voor de medewerkers), en werkte mee aan de opbouw van de website van het Toerustingscentrum. Ook de website van Kerk in Actie werd aangepast, volgens de vernieuwde huisstijl van Kerk in Actie. De bestaande receptie en helpdesk van het Dienstencentrum te Utrecht werden uitgebouwd tot één centrale servicedesk. Deze zal uitgroeien tot de centrale, telefonische en digitale entree voor de gehele dienstenorganisatie. Bovendien ging de servicedesk fungeren als telefooncentrale, receptie en brochureverkoop. Door de versnelde opheffing van de protestantse dienstencentra ging de servicedesk in september van start, sneller dan was gepland. Het is gelukt desondanks de klanten goed van dienst te zijn, maar dit legde een grote druk op de medewerkers. Het was vooral lastig snel de informatie op te zoeken die nodig was om de klanten te woord te kunnen staan. Samen met team ICT/Facilitaire Zaken werd dan ook hard gewerkt aan een kennisdatabank en een contactregistratiesysteem, om het werk van de servicedesk-medewerkers te stroomlijnen.

Stafafdeling Facilitaire Zaken De verschillende teams van stafafdeling Facilitaire Zaken werkten zowel voor de dienstenorganisatie, als voor ICCO, en deels ook voor de andere organisaties die inwonen in het Dienstencentrum te Utrecht: telefonie, zaalhuur, restaurant, postkamer, magazijn, beheer, postkamer, drukwerkbegeleiding, repro, ICT, bibliotheek en archieven. Zij legden een ferme basis voor een prettige werkomgeving. De (voorbereidingen voor de) transformatie hebben van de medewerkers van Facilitaire Zaken veel tijd en inzet gevraagd: de diverse interne verhuizingen; het ontruimen en opleveren van de protestantse dienstencentra; de verhuizing en inrichting van de vier steunpunten; en de inrichting van de telewerkplekken. In de taken van team Interne Dienstverlening en team Logistiek heeft een aantal wijzigingen plaatsgevonden, doordat de nieuw opgerichte servicedesk deze van hen heeft overgenomen: receptie, adressenbeheer en brochureverkoop. Omdat ook in de dienstenorganisatie digitale informatiestromen een steeds grotere rol gingen spelen, deden medewerkers en management in toenemende mate een beroep op team ICT/Facilitaire Zaken. Daarom ontwikkelde dit team in 2007 een Masterplan ICT, dat voor een groot deel in dit jaar ook is uitgevoerd, zoals het faciliteren van telewerken, het ontwikkelen van SharePoint, het integreren van het automatiseringsnetwerk van de regio en het Dienstencentrum Utrecht, en een ICT-calamiteitenplan.

9

Esther Haagsma: ‘Ha lekker, vandaag eten maken’ Esther Haagsma is kok in conferentiecentrum Hydepark te Doorn. Al vanaf mijn zestiende werk ik in de horeca - ik begon als koksmaatje - en nog steeds denk ik ‘s morgens: Ha lekker, vandaag eten maken! Ik heb er altijd weer zin in. We hebben hier op Hydepark een bescheiden budget, maar dat vind ik juist een uitdaging, dat prikkelt mijn creativiteit. Het gaat tenslotte meestal om de verrassende combinaties, en wat mij betreft het gebruik van verse kruiden. Ik ben daar ook altijd naar op zoek, in kookboeken, op het internet, en ook als ik uit eten ga, kijk ik voortdurend hoe andere koks het doen. Ik hou veel van de fusion keuken, combinaties van gerechten uit de hele wereld: Italiaanse soep, Marokkaanse stoofpot en een Hollands toetje. Een groot succes is momenteel het Afrikaans buffet: uit allerlei Afrikaanse landen staan er dan gerechten op tafel: een tajine uit Marokko, een nyanza uit Kenya, en een bobotie uit ZuidAfrika. Het is wel eens gebeurd dat we met het keukenpersoneel zo’n buffet maakten, en na de maaltijd de zaal in werden geroepen voor complimenten en een applaus, omdat ze het zo lekker vonden... Ik ben erg geïnteresseerd in wat voeding met een mens doet, en heb me daarin ruim bijgeschoold wat betreft Moermandieet, voedselintolerantie en voedselallergie, met als zijsprong sport- en ontspanningsmassage. Dat maakte dat ik eigenlijk al een paar jaar een toename van allergieën verwachtte, niet alleen omdat er zoveel chemische stoffen aan gemaksvoeding werden toegevoegd, maar ook omdat mensen voor gewone grondstoffen (noten, koemelk, gluten) gevoeliger worden. Helaas heb ik gelijk gekregen: ik moet op Hydepark steeds meer apart koken voor mensen met een speciaal dieet: diabetes, eiwit-intolerantie... Mijn toekomstideaal? Ik zou graag kookworkshops geven voor mensen met speciale en moeilijke diëten, en hen leren hoe ze desondanks toch kunnen genieten van lekker eten!

Kerkinformatie Jaarverslag 2007

Rubriek

Auteur Achternaam

Oktober 2008 November 2008

Standaard opening met flinke kop Intro

Medewerkers en vrijwilligers van Bibliotheek en Archieven hebben ook dit jaar veel tijd gestoken in de projecten ‘Integratie Bibliotheekcollecties ’en ‘Bewerking Oude Archieven’. In 2007 werd ruim 150 strekkende meter bewerkt archief overgedragen aan Het Utrechts Archief, het overheidsarchief dat is aangewezen als bewaarplaats voor de landelijke kerkelijke archieven. Het is de bedoeling dat dit project eind 2012 gereed is. Op 1 januari 2007 werd conferentiecentrum Hydepark losgemaakt van het Theologisch Seminarium (nu een deel van de PThU). Vanaf dat moment functioneerde Hydepark als een onderdeel van stafafdeling Facilitaire Zaken. Helaas is het Hydepark in 2007 nog niet goed genoeg gelukt voldoende nieuwe klanten aan te trekken.

Numeri en de Landelijke Ledenregistratie Johan Wondergem: ‘Ik werk het allerliefst zelf met jongeren’ Johan Wondergem is jongerenwerker bij JOP, de jongerenorganisatie van de Protestantse Kerk, en werkt in Zeeland. Ook vormde hij tot voor kort met drie anderen de christelijke theatergroep De Boodschappenjongens, die christelijke liedjes, raps en sketches brachten. Vanuit JOP werk ik voor een deel als lokaal jongerenwerker in Terneuzen, en voor een deel als regionaal jongerenwerker voor West-Zeeuws-Vlaanderen. Als regionaal jongerenwerker begeleid ik vooral vrijwilligers die het jeugdwerk doen in hun gemeenten. Mensen bellen mij op en vragen mij om naar hen toe te komen voor advies, en dat kan over alles gaan: jeugdcatechese, clubwerk, kindernevendienst, een musical of jeugdvieringen. Als plaatselijk jongerenwerker werk ik samen met jeugdouderling, predikant en kerkenraad. We stellen samen een beleidsplan voor het jeugdwerk op, en samen coördineren we het jeugdwerk. Ook geef ik, als opdracht van de kerk van Terneuzen, godsdienstles op een openbare basisschool. In Terneuzen werk ik zelf ook met kinderen en tieners, ik geef catechese, doe de organisatorische klussen rondom jeugdwerk. Zo ben ik laatst met een groep jongeren van Terneuzen naar het Flevofestival geweest. Ik werk het allerliefst zelf met jongeren, vooral in catechese of godsdienstles, omdat ik hen graag vertel over wie Jezus is, en wat Hij voor hen kan betekenen. Vooral die missionaire kant van het jongerenwerk vind ik erg spannend. Daarom houd ik ook zo van mijn godsdienstlessen op de openbare basisschool. Daar kan ik de bijbelse verhalen vertellen aan kinderen die niet in de kerk komen, voor wie het allemaal nieuw is. Dat is niet altijd makkelijk, ze stellen soms lastige vragen. Maar ik kan daar erg van genieten! In hun reacties zie ik de eerste verbazing, de eerste verwondering die de boodschap over Jezus bij hen oproept. Bijzonder is dat!

Omdat eind november 2006 was besloten het bestuur en de directie van de dienstenorganisatie verantwoordelijk te maken voor het werk van de SMRA en het project Numeri (Landelijke Ledenregistratie) vielen de medewerkers van de SMRA Delft vanaf 1 december 2006 onder verantwoordelijkheid van de dienstenorganisatie. Op 8 januari 2007 heeft een delegatie van de dienstenorganisatie tijdens een medewerkersbijeenkomst in Delft informatie gegeven over de voortgang van het project Numeri, en de gevolgen daarvan voor de medewerkers van de SMRA. Ook het SMRA-personeel kreeg te maken met inkrimping. Het aantal medewerkers ging als gevolg van de inrichting van een nieuwe organisatie van 70 fte terug naar 21 fte. Desondanks hebben de medewerkers van de SMRA in deze lastige situatie de door gemeenten gevraagde dienstverlening kunnen bieden. Toen later besloten werd om de dienstverlening van de SMRA te verhuizen naar Utrecht, was een aanvullend Sociaal Plan nodig. Deze aanvulling werd op 22 februari 2007 door vakbonden en werkgever overeengekomen. Gedurende het hele proces zijn met de medewerkers begeleidingsgesprekken gevoerd. Door de vertragingen die Numeri halverwege 2007 opliep, is die verhuizing naar Utrecht uitgesteld tot onbepaalde tijd. Op 27 juni 2008 besloot de Kleine Synode om met Numeri te stoppen en voorbereidingen te treffen voor de bouw van een nieuw systeem. Numeri is een afzonderlijk project. Los daarvan: hoewel de financiën van de SMRA in 2006 nog zorgelijk waren, is in 2007 hard gewerkt om tot een sluitende exploitatie te komen. Dit is bijna helemaal gelukt.

TRANSFORMATIE PROCES De transformatie had voor alle medewerkers consequenties: sommigen hielden hun functie maar werden in een ander team geplaatst, anderen kregen binnen hun team ander werk te verrichten. Vanuit stafafdeling HRM werden de mensen begeleid van wie de functie in de nieuwe organisatie niet meer terugkwam. De ondernemingsraad hield de algemene gang van zaken in het oog.

Begeleiding van werk naar werk Het zwaarst was het voor de mensen die niet waren geplaatst of benoemd. Vooral de medewerkers van de protestantse dienstencentra en de afdeling Binnenland kregen deze moeilijke boodschap te horen. Zij moesten in 2007 functioneren onder leidinggevenden en in teams die al van start gingen met de voorbereidingen voor het werk in de nieuwe dienstenorganisatie, terwijl zij daar zelf geen rol meer in zouden spelen. Daarom besloot HRM hen deel uit te laten maken van een projectenbureau, met een eigen leidinggevende. Dit projectenbureau fungeerde bovendien als een soort intern uitzendbureau. Zo kregen sommige secretaresses van provinciale dienstencentra een tijdelijke plek bij de steunpunten, ter ondersteuning van de classicale vergaderingen en colleges. Andere medewerkers konden doorgaan met hun huidige werk, met de opdracht dat binnen een bepaalde tijd af te ronden. In de loop van 2007 hebben uiteindelijk 77 niet-benoemde medewerkers deel uitgemaakt van het projectenbureau. Daarvan werden er 8 alsnog geplaatst, 21 mensen werden ingescha-

10

Kerkinformatie Jaarverslag 2007

Oktober 2008

Rubriek

Auteur Achternaam

November 2008

Standaard opening met flinke kop keld voor diverse projecten van de dienstenorganisatie en 14 mensen vonden een baan buiten de organisatie. Er gingen 6 medewerkers met de OBU en 3 medewerkers waren langdurig ziek. Met 12 mensen werd een overeenkomst gesloten, bijvoorbeeld dat zij gedurende twee jaar de gelegenheid kregen een opleiding te volgen voor ander werk, en dat daarna de arbeidsovereenkomst zou komen te vervallen. Met 10 mensen was eind 2007 nog geen overeenkomst gesloten. Voor 3 mensen werd uiteindelijk ontslag aangevraagd.

Intro

Ondernemingsraad De ondernemingsraad werd regelmatig door medewerkers met vragen benaderd, die vervolgens ook aan de orde werden gesteld in de overlegvergaderingen met directie en bestuur. De verslagen van de OR- en de Overlegvergaderingen werden op Intranet geplaatst. Graag en veel gelezen waren de ‘highlights’, waarin belangrijke beleidszaken en ontwikkelingen werden verduidelijkt. Regelmatig kwamen daarin onderwerpen aan de orde als de voortgang van het transformatie proces, de Buitenlandafdeling ICCO en Kerk in Actie, de servicedesk en de Landelijke Ledenregistratie. Het was voor de ondernemingsraad soms lastig: er werd van hen een advies gevraagd in het kader van de Wet op de Ondernemingsraden, voor een langdurig proces waarvan het eind niet precies duidelijk was. Dit advies werd dan gegeven onder het voorbehoud: als de situatie zich grondig wijzigt, behouden we ons het recht voor een nieuw advies te geven. Verder werd besloten dat de ondernemingsraad op verschillende momenten in het proces advies zou geven. De ondernemingsraad heeft in 2007 instemming verleend aan het beleid ‘Thuiswerken’ en ‘Betaalde dienstverlening’.

Bezwarencommissie en begeleidingscommissie In januari 2007 gingen de in het Sociaal Protocol genoemde bezwarencommissie en begeleidingscommissie van start. Bij deze Bezwarencommissie konden mensen terecht, wanneer zij bezwaren hadden over de individuele toepassing van het Sociaal Protocol. In 2007 is in totaal één maal bezwaar aangetekend bij de bezwarencommissie; dit bezwaar werd niet gegrond verklaard. De Begeleidingscommissie moest erop toezien dat het Sociaal Protocol zorgvuldig werd uitgevoerd. Deze commissie heeft onder meer gesproken over de onderwerpen ‘Tijdelijke benoemingen’, ‘Ouderenbeleid’ en ‘Nazorg vertrekkers’.

PERSONEELSBELEID Centrale thema’s uit het personeelsbeleid waren ‘Scholing en training’ en ‘Ziekteverzuim en preventie’.

Scholing en training In 2007 stelde de dienstenorganisatie de werkgroep Opleidingsbeleid in. Deze werkgroep heeft de uitgangspunten voor scholing en training van de dienstenorganisatie aangescherpt en schreef daarover een notitie. Daarin werd de dienstenorganisatie omschreven als een lerende organisatie, die ervoor zorgt dat de organisatie als geheel beter functioneert door de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers te stimuleren. In 2007 werden er in totaal negen cursussen aangeboden, waaraan ongeveer 100 mensen deelnamen. Bijzonder in trek was de PEP-cursus: een training om efficiënter te leren werken. Deze cursus werd viermaal gegeven, waarvan tweemaal aan een bestaand team. In augustus volgden alle gemeenteadviseurs de Zomeracademie in conferentiecentrum Hydepark. Zij kregen trainingen op het gebied van competenties als advisering en acquisitie, maar ook inhoudelijke bijscholing over de relatie kerk en samenleving, en de (wat minder bekende) werkvelden van de vier programma’s. Uit de evaluatie bleek dat vooral de training ‘Werken met eigen groep of team’ hoog werd gewaardeerd, evenals het hoorcollege liturgie, en de competentietraining ‘Acquisitie- en adviesvaardigheden’. Meerdere deelnemers merkten bovendien op ‘dat de zomerschool voor herhaling vatbaar is.’ 11

Nelleke Sanders: ‘Ik moet in een project kunnen geloven om er geld voor te kunnen werven’ Nelleke Sanders is projectmedewerker fondsenwerving bij de stafafdeling Communicatie & Fondsenwerving. Zij verzorgt de fondsenwerving voor onder meer Kerk in Actie, JOP en Missionair Werk, en legt daarvoor contacten met fondsen en stichtingen. ‘Ik moet in een project kunnen geloven om er geld voor te kunnen werven. Medewerkers die een project voorleggen, moeten mij eerst goed duidelijk maken dat dit project noodzakelijk is en dat het resultaat zal opleveren. En dan ga ik op zoek naar fondsen en stichtingen die dat project willen financieren. Met zo’n 120 stichtingen en fondsen hebben wij als Protestantse Kerk een vaste relatie. Wat mij bijzonder fascineert is dat het niet alleen gaat om een zakelijke relatie. Ik zie ook de mensen achter zo’n fonds. Zij hebben op een bepaalde manier geleefd, en willen dat hun vermogen na hun dood die idealen mogelijk blijft maken. Het leuke is dat echt niet alleen miljonairs een fonds oprichten. Zo richtte bijvoorbeeld een groep Nederlandse binnenvaartschippers bij hun 75-jarig bestaan de stichting ’75 jaar NBB’ op. Ze zochten vervolgens contact met Kerk in Actie, en vroegen om een project. Voor hen zoek ik projecten rondom water, boten of visserij. Laatst heb ik hen een waterproject gestuurd. Ze maken nu met hun bijdrage het transport mogelijk van een aantal watertanks naar een door droogte getroffen gebied in Ethiopië. Dat vind ik geweldig!’

Kerkinformatie

Rubriek

Auteur Achternaam

Jaarverslag 2007

Oktober 2008 November 2008

Ziekteverzuim preventiekop Standaard opening metenflinke Intro

In 2007 is het totale ziekteverzuim (4,43%) licht gestegen ten opzichte van 2006 (4,36%). Ook is inmiddels het ziekteverzuimpercentage van land en regio ongeveer gelijk, resp. 4,47% en 4,33%.

Vitaliteitsdag In 2007 werd voor het eerst ook aandacht besteed aan preventie van ziekteverzuim. Op de Vitaliteitsdag, waaraan zo’n 90 mensen meededen, werden medewerkers gewezen op het belang van een gezonde levensstijl, omdat dit ook een manier is om ziekte en stress te voorkomen. Daarna werden er workshops aangeboden. Vooral yoga en nordic walking waren erg in trek, evenals de stoelmassage. De dag werd georganiseerd door de personeelsafdelingen van de dienstenorganisatie en ICCO, samen met de Hartstichting.

Arborondje Colofon Dit is een uitgave van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Tekst en redactie: Mieke Brak, Margriet Mars. Foto’s: Freek Visser © Utrecht, november 2008.

Bronnen • Financieel jaarverslag en enkelvoudige jaarrekening over het boekjaar 2007 van de Protestantse Kerk in Nederland - KDB 08.05 • Financieel Jaarverslag en jaarrekening over het boekjaar 2007 van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland - KDB 08.04 • Kerk in Actie Jaarverslag 2007 • Sociaal jaarverslag 2007-AZ 08.13

Meer weten? Dit katern biedt de kerncijfers en een samenvatting van de Financiële Jaarrekening 2007 en het Sociaal Jaarverslag 2007 van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. De Financiële Jaarrekening 2007 van Kerk in Actie is te lezen op www.kerkinactie.nl > over ons > jaarverslag. Het Sociaal Jaarverslag 2007 is te lezen op www.pkn. nl > bestuur en organisatie > generale synode > recente vergaderingen > agenda kleine synode 27 juni 2008. De Financiële Jaarrekeningen zijn te lezen op www.pkn.nl > bestuur en organisatie > dienstenorganisatie > financiën. De Jaarrekeningen zijn te verkrijgen via Servicedesk Protestantse Kerk in Nederland, tel.(030) 880 18 80; e-mail: [email protected].

Zowel de medewerkers van Dienstencentrum Utrecht als de telewerkende medewerkers werden op de werkplek bezocht door de arbocommissie. Het belangrijkste aandachtpunt bleek te zijn: de flexplekken. Mensen moesten er erg aan wennen dat zij geen eigen bureau meer hadden en dat zij daarom hun eigen werkplek ‘leeg’ achter moesten laten voor een ander. Vooral lastig vonden zij dat ze telkens hun bureaustoelen opnieuw moesten instellen.

Nieuw personeelsbeleid Diverse werkgroepen werkten aan de ontwikkeling van nieuw beleid, zoals ‘Thuiswerken’ en ‘Betaalde dienstverlening’.

Vrijwilligersbeleid In 2007 was er nadrukkelijk aandacht voor de relatie van de dienstenorganisatie met vrijwilligers. Er werd op toegezien dat de vrijwilligerscontracten zo eenduidig mogelijk waren, en dat al deze contracten door HRM werden gecontroleerd. Overigens volgt de dienstenorganisatie ook wat betreft de vrijwilligers het beleid van de overheid, zodat bijvoorbeeld de vergoedingen van de vrijwilligers werden verhoogd.

Telewerken In de notitie ‘Telewerken’ werd het beleid van de dienstenorganisatie ten aanzien van telewerken neergelegd: financiële vergoedingen voor de inrichting van een thuiskantoor, de arbo-voorwaarden waaraan een thuiskantoor moest voldoen, en de faciliteiten die aan de gemeenteadviseurs beschikbaar moesten worden gesteld. Speciaal voor de thuiswerkende gemeenteadviseurs bouwde team ICT/Facilitaire Zaken het ‘digitale kantoor’ SharePoint.

Betaalde dienstverlening In 2007 presenteerde de werkgroep betaalde dienstverlening haar notitie ‘Het moet ook verdiend worden’. Uitgangspunt was dat er een omslag moest worden gemaakt naar een kleine, slagvaardige en flexibele organisatie, om de dienstverlening betaalbaar te houden. Betaalde dienstverlening moet het kostenbewustzijn verhogen, zowel binnen de dienstenorganisatie als bij de afnemers van diensten: de gemeenten, zo stelde de werkgroep.

12