dd 408 N
JAARVERSLAG 1984 van
DE STICHTING PEUTJUT- FONDS
POSTBUS 290 - 2280 AG RIJSWIJK Postrekening 3564600 Rijswijk
BIBLIOTHEEK KITLV
0013 1027
oqq^H&6"p
^*Uji
Kr,,.
*,
**^mf&?
#
cAoJ-LfOcS-N DOELSTELLING STICHTING PEUTJUT-FONDS De Stichting stelt zich ten doel: a. de restauratie en het onderhoud van de erebegraafplaats „Peutjut" te Banda Aceh, Sumatra in Indonesië. b. de bevordering van de studie van de historie, de talen en de cultuur van Atjeh en de verspreiding van de kennis over deze onderwerpen. De Stichting tracht haar doel te bereiken door: a. het doen verrichten van herstel- en onderhoudswerkzaamheden aan de erebegraafplaats Peutjut. Deze werkzaamheden kan zij opdragen aan plaatselijke aannemers of aan andere personen in Atjeh. Zij kan ook plaatselijke en provinciale overheden in Indonesië en andere stichtingen, verenigingen en organisaties, die bereid zijn herstel- en onderhoudswerkzaamheden aan bedoelde begraafplaatsen te verrichten, subsidiëren. b. het onderhouden van nauwe contacten met en het verlenen van steun aan instellingen en organisaties in Atjeh, werkzaam op het gebied van de Atjehse talen, cultuur en historie. c. het bevorderen van vertalingen in het Indonesisch van Nederlandse publicaties en andere geschriften over Atjeh, alsmede het bevorderen van publicaties op taalkundig, cultureel en historisch gebied over Atjeh. d. alles te verrichten dat bovengenoemde doelstellingen direct dan wel indirect bevordert.
SAMENSTELLING BESTUUR STICHTING PEUTJUT-FONDS In het verslagjaar was het bestuur als volgt samengesteld: F. van der Veen,
luitenant-generaal b.d., voorzitter tevens waarnemend secretaris, 's-Gravenhage.
Dr. A.J. Piekaar, oud-directeur-generaal Min. Onderw. en Wetenschappen, Wassenaar. Ir. G.S. Vrijburg, voorzitter stichting Nederlandse Ereschulden, 's-Gravenhage. J. Westendorp, president Vereniging oud-militairen KNIL "Madjoe", Rotterdam. J.H.J. Brendgen, kqtanel b.d., Haarlem, tot 6 oktober 1984. Drs. G.K.H. Hes, luitenant-kolonel, penningmeester, Rijswijk. Drs. F.G.P. Jaquèt,-- Leiden.
1
»Oj3 510^-0
Duiker gen. Köhlerlaan
Jaarverslag 1984 Dit jaar vond wijziging plaats in de samenstelling van het bestuur. De kolonel b.d. J.H.J. Brendgen is met ingang van 6 oktober 1984 om gezondheidsredenen uit het bestuur getreden. De heer Brendgen heeft de eerste stoot tot het herstel van de erebegraafplaats Peutjut gegeven en is vele jaren op eigen kosten naar Atjeh gereisd om persoonlijk de herstelwerkzaamheden te leiden. Het bestuur zal zijn kundigheid en dynamische werkkracht node missen. Op verzoek van het bestuur maakte de kolonel b.d. CA. Heshusius in april een bezoek aan de begraafplaats Peutjut. Hij verbleef te Banda Atjeh 5 dagen en maakte een uitgebreid rapport, vergezeld van foto's, over de toestand van het kerkhof. Zijn conclusie luidde dat de erebegraafplaats weer een lommerrijke indruk maakte en de vele grafstenen en kruisen, na te zijn hersteld en geverfd, op fraaie wijze onder het geboomte zichtbaar zijn. Voortzetting van het herstel, uitbreiding van de aanplant van schaduwbomen en verbetering van de afwatering van het terrein blijft echter noodzakelijk. Het bestuur is de kolonel Heshusius zeer dankbaar voor zijn bemoeienissen waarvan hij de kosten voor eigen rekening heeft genomen. Het bestuur ontving ook bericht van een tweetal Nederlanders die Peutjut op een later tijdstip bezochten. Van hun opmerkingen kon worden geprofiteerd om de beheerder, de heer Manullang, de nodige aanwijzingen te geven. De monumentale erepoort wordt 's avonds door een schijnwerper verlicht hetgeen een mooi effect in het stadsbeeld oplevert. De elektriciteit hiervoor is voor rekening van de gemeente Banda Atjeh. Als gevolg van het, in het vorig jaarverslag vermelde, verzoek aan de Burgemeester van Banda Atjeh om controle uit te oefenen op de werkzaamheden van de beheerder, heeft laatstgenoemde opdracht gekregen copiën van zijn maandverslagen aan de Goeverneur en aan de Burgemeester van Banda Atjeh toe te zenden. Het bestuur is dankbaar dat zo vele donateurs hun financiële bijdragen aan de stichting blijven overmaken. De dalende tendens heeft zich gelukkig dit jaar niet voortgezet. Er werd een wat hoger bedrag aan donaties ontvangen. Bovendien konden de secretariaatskosten (jaarverslag, circulaires, enz.) worden verminderd. Hierdoor kon het Fonds "Onderhoud" met een voordelig saldo worden afgesloten. In 1985 zullen het salaris en de lonen van het personeel, belast met het dagelijks onderhoud van de begraafplaats Peutjut, moeten worden verhoogd en de uitgestelde aanschaf van gereedschappen plaats vinden. De verwachting bestaat dat de uitgaven in 1985 de inkomsten zullen overtreffen en het tekort in mindering van het kapitaal moet worden gebracht. Het bestuur beraadt zich op welke wijze in de toekomst het interen op het kapitaal van de stichting kan worden voorkomen. Ook dit jaar bleven velen belangeloos hun medewerking geven. De heren van Buren en Dessauvagie verzorgden wederom de jaarrekening resp. de vertalingen in het Indonesisch. In Atjeh verleenden de burgemeester, de heer Drs. Baharuddin Yahya, de directeur van Publieke Werken, de heer Ir. T. Sachrul Ismail en zijn plaatsvervanger, de heer Armen, en het Hoofd van het Centrum voor Documentatie en Informatie, de heer Aboe Bakar, hun zo zeer gewaardeerde hulp. Het bestuur is hen hiervoor zeer dankbaar. 3
Beton
bezinkbak
Herstelwerkzaamheden Voor 1983 werd door de minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur de subsidie definitief vastgesteld op f. 23.619,69 (brief 31 augustus 1984 kenmerk IB/BS 210.426). Hierdoor werden de tekorten over 1982 en 1983, die uit het fonds "Onderhoud" waren voorgeschoten, weder aangevuld. Voor 1984 werd in genoemde brief een subsidie ten bedrage van f. 20.000,- in het vooruitzicht gesteld. Namens het bestuur werd door de kolonel b.d. CA. Heshusius te Banda Atjeh, in overleg met de heer Armen van Publieke Werken, de aannemer Teuku Basyaruddin en de beheerder Manullang, de herstelwerkzaamheden voor 1984 vastgesteld, die in een contract d.d. 7 juli 1984 tussen de Burgemeester en de Firma "Menara Company" ten bedrage van Rp. 4.900.000,- nader werden omschreven. De werkzaamheden bestonden uit: - afvoersloot langs noordzijde kapitein Campionilaan, - betonduiker onder generaal Köhlerlaan, - betonnen bezinkbak bij kruising gen. Köhler- en kapitein Webblaan, - terreinophogingen op diverse plaatsen, - herstel van 65 en verven van 381 kruisen en graftomben,
Voor herstel
- aanplant van 300 acaciabomen, - dakreparatie van de poort en het aanliggende kantoortje, - aanleg toegang in omheining nabij de school, - bij verven van namen op de marmeren platen. Voor de uitvoering wordt verwezen naar het Rapport over de vordering der werkzaam5
heden d.d. 6 september 1984, in vertaling als bijlage bijgevoegd. Het rapport was vergezeld van een fraaie fotorapportage van de toestand vóór en na het herstel. De kosten van het herstel in 1984 bedroegen in totaal f. 17.240,27 (koers 1:318.66), waarin begrepen een deel van de kosten van het jaarverslag.
Na herstel Het algehele herstel van de begraafplaats werd in 1980 - uit te voeren in 6 jaarlijkse f. 144.000,tranches - begroot op: Eerste tranche 1981 Tweede tranche 1982 Derde tranche 1983 Vierde tranche 1984
f. f. f. f.
20.000,18.796,20.666,17.321,-
totaal zodat resteert voor de jaren 1985 en 1986
f. 76.783,f. 67.217,-
Bovengenoemd overzicht werd opgesteld rekening houdende met de koers van de rupiah in 1980 (1:317). Het herstel in 1984, herleid naar 1980, bedroeg Rp 4.900.000 (koers 1:317) - f. 15.457,- inclusief de kosten van het jaarverslag totaal f. 17.321,-.
6
Onderhoud Het dagelijks onderhoud werd in 1984 uitgevoerd door 4 werklieden onder toezicht van de beheerder de heer M. Manullang. Behalve het aanvegen van de wegen en paden, het schoon houden van de goten en duikers, het snoeien van bomen, bestaat het dagelijks onderhoud in het bestrijden van de snel groeiende alang-alang met herbicide. Gecombineerd met de aanplant van schaduwbomen wordt verwacht dat daarmede de groei van de alang-alang kan worden bedwongen. Door de lage ligging van het terrein is de lozing van het regenwater in het regenseizoen niet altijd goed mogelijk, waardoor enkele terreindelen tijdelijk onder water blijven staan. Bespuiting met herbicide is dan weinig effectief. Door ophoging van deze terreindelen wordt getracht dit euvel te verhelpen.
In de regentijd onder water
In 1984 werden het salaris van de opzichter en de lonen van de werklieden niet verhoogd. De ontwikkeling van de lonen in Indonesië geeft echter een voortdurende stijging te zien. Verwacht wordt dat in 1985 aan loonsverhoging niet zal zijn te ontkomen. De uitgaven van het dagelijks onderhoud in 1984 bedroegen - personeelskosten Rp 2.670.000,- onkruidbestrijding 840.000,- overige kosten 90.000,Rp 3.600.000,-
f. 8.378,88 f. 2.636,05 f. 282,43 f. 11.297,36 7
A
Door het achterwege laten van de loonsverhoging zijn de kosten van het dagelijks onderhoud in 1984 ten opzichte van het vorige jaar (bedroeg f. 11.361,55) ongeveer gelijk gebleven. Ten behoeve van het onderhoud in 1985 werd een bedrag van f. 10.000,- gereserveerd, gelijk aan 75% van het begrote bedrag. Culturele contacten Een viertal boekwerken werden aan het Centrum voor Documentatie en Informatie te Banda Atjeh geschonken t.w. - B.J. Boland/I. Farjon "Islam in Indonesia" - R. Nieuwenhuys/F. Jaquet "Java's onuitputtelijke natuur" - Dr. A.H. Colijn "Naar de eeuwige sneeuw van Tropisch Nederland" - "Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde" Met het Hoofd van het Centrum, de heer Aboe Bakar, werden geregeld contacten onderhouden. Malahayati Ziekenhuis In 1983 werd begonnen met de bouw van een nieuwe ziekenzaal van het ziekenhuis Door tussenkomst van de stichting Peutjutfonds werden bijdragen voor deze nieuwbouw verkregen van de Dirk Jan en Kitty Reek-Versteegh stichting, de Rotaryclub 's-Gravenhage en een Amerikaanse Rotaryclub. De ziekenzaal werd in 1984 in gebruik genomen. De officiële opening geschiedde door de Indonesische Minister van Volksgezondheid.
Rit
YATIM«««
Opening nieuwe vleugel door de Minister van
Volksgezondheid
VERSLAG van de herstelwerkzaamheden aan het kerkhof Peucut te Banda Aceh Nr.
Uiteenzetting der werkzaamheden
I Grondwerk 1. Greppels graven 2. Opnieuw egaliseren 25% 3. Terrein ophogen/egaliseren 4. Betonbuis van 0 0,60m leggen 5. Een bak maken met betonnen bodem voor opvangen van vuil water II Werkzaamheden aan het kerkhof 1. Herstellen van de graven die kapot zijn. 2. Verven van graven met muurverf
Hoeveelheid werk
Percentage ruwe schatting,-uitvoering % %
38,00 m3 9,50 m3
1,34 0,34
100 100
1,34 0,34
275,00 m3
25,50
100
25,50
ll,00st
6,17
100
6,17
1,00 st
0,45 33,80
100
65,00 st
29,19
100
29,19
381,00 st
25,66 54,85
100
25,66
8,42
100
8,42
0,58
100
0,58
1,45
100
1,45
0,56
100
0,56
0,34 11,35
100
0,34 11,35
III Andere werkzaamheden 1. Acaciabomen planten 300,00 st 2. Reparatie van het pannendak a/d poort 5,00 m2 3. Reparatie van de lekkages in het zinkendak bij het kantoor 21,60 m2 4. IJzeren deur plaatsen bij de afscheiding met Yayasan Karya Budhi 2,00 st 5. Opnieuw verven van de letters van de naam op de poort met zwarte verf Totaal
100,00%
De aannemer: Fa. Menara Company T. Basyaruddin RB
Afdoening der herstelwerkzaamheden %
Gezien/Accoord Het Hoofd van de Dienst Openbare Werken Hoofdplaats Banda Aceh Ir. Sachrul Ismail Nip. 390005240
0,45 33,80
54,85
100,00% Banda Aceh 6 september 1984 De opzichter M. Manulang
STICHTING PEUTJUT-FONDS Postbus 290 - 2280 AG Rijswijk Postgiro 3.56.46.00 Rijswijk Najaar 1985 De renovatie van de erebegraafplaats Peutjut gaat gestadig vooruit. Er zijn weer vele acacia-bomen geplant, grafzerken, tomben en kruisen hersteld en in de verf gezet, de afwatering verbeterd en op verschillende plaatsen is het terrein opgehoogd zodat er minder last is van stilstaand water gedurende de natte moesson. Maar er blijft nog veel te doen! Het onderhoud van het uitgestrekte terrein is arbeidsintensief, in het bijzonder de bestrijding van de snel groeiende alang-alang. Sinds kort wordt hierbij een herbicide gebruikt, die naar verwachting afdoende zal werken. Ook Indonesië heeft niet kunnen ontkomen aan prijsverhogingen. De arbeidslonen en prijzen voor onderhoudsmateriaal en herbicide zijn weer gestegen. Dank zij Uw financiële bijdragen in de afgelopen jaren is PEUTJUT weer een waardige rustplaats aan het worden voor hen, die in de uitvoering van hun plicht het hoogste offer hebben gebracht. Ook voor 1986 hoopt het Bestuur van de Stichting Uw zeer gewaardeerde bijdrage te mogen ontvangen.
Stichting PEUTJUT-FONDS
Postrekening: 3564600 Rijswijk
JAARREKENING 1984
FONDS HERSTEL BALANS per 31 december 1984: Kasmiddelen BDN
Rp
847.237
f.
2.759,73
Kapitaal Batig saldo
f.
2.759,73
1.863,31 3.619,69 2.759,73
f.
23.619,69
23.619,69
f.
23.619,69
STAAT VAN LASTEN EN BATEN 1984: Herstelwerkzaamheden volgens aanbesteding Rp 4.900.000 Bijkomende kosten aandeel jaarverslag Delging tekorten 1982/83 Batig saldo
15.376,96
Ontvangen van WVC delging tekorten f. 3.619,69 voor herstel 1984 f. 20.000,--
BANK DAGANG NEGARA Saldo 1-1-'84 Storting feb. '84 Storting okt. '84 Rente minus kosten
f. f. f. f.
3.128,17 10.000,-23.000,60,34
Rp Rp Rp Rp
f.
36.188,51
Rp 11.420.856
960.625 3.380.000 7.061.000 19.231
3.600.000 4.900.000 2.920.856
f. 11.297,36 f. 15.376,96 f. 9.514,19
Rp 11.420.856
f. 36.188,51
Rp Rp Rp
maf-
» Herstelde graftombes onder het 10
geboomten
onderhoud herstel saldo 31-12-84
Stichting P E U T J U T - F O N D S
Postrekening 3 5 6 4 6 0 0 Rijswijk
J A A R R E K E N I N G 1984
FONDS O N D E R H O U D BALANS per 31 december 1984: Kasmiddelen Kas Giro Bank
Kapitaal per 1 jan. 1984 saldo 1984
f. 94,52 f. 14.964,51 f. 1.552,93
f. 12.689,20 f. 727,22
f. 16.611,96 Overige middelen BDN Rp 2.073.619 nog te ontvangen
f. f
6.754,46 50,-
f. 13.416,42 Gereserveerd voor onderhoud
f. 10.000,-
f. 23.416,42
f. 23.416,42
STAAT VAN LASTEN EN BATEN 1984: Onderhoud begraafplaats via BDN Rp 3.600.000 Controle bezoek Reserve onderhoud per 1 jan. f. 9.000,per 31 dec. f. 10.000,-
t. 11.297,36 f. 380,-
f. f.
BDN rente minus kosten Bijdrage in kosten jaarverslag f.
f.
15.929,27
f. f. f.
346,54 60,34 1.863,31
f.
18.199,46
225,10 121,44
1.000,-
f. 12.677,36 240,97
Vervallen kosten 1983
./.
Ten laste 1984 Jaarverslag Circulaires, girokaarten Overige secr. kosten Kamer van koophandel Bankkosten in Nederland Kosten cultureel contact Batig saldo
f. 12.436,39 f. 2.484,42 f. 2.189,53 f. 184,60 f. 58,50 f. 48,90 f. 69,90 f. 727,22
Amsterdam, 16 maart 1985. was getekend, F. van Buren Accountancy.
Donaties Rente giro bank
f
18.199,46
Herstel van kruisen 11
VERSCHENEN!! Het Foto-boek PEUTJOET rustplaats voor 2200 KNIL militairen Dit boek, omvang 100 pagina's met vele foto's, waarvan 32 pagina's in vier kleuren is een uitgave van de Vereniging Indische Nederlanders en samengesteld door de vicevoorzitter met de zeer deskundige medewerking van de heer Dr Iskandar De uitgave werd mogelijk gemaakt met steun van het Prins Bernhard Fonds De tekst Z J ^ V 0 r W O O r d v a n d e h e e r F - v a n d e r Veen, Luitenant-Generaal b.d., is twee-talig (Ned.-hng.) en omvat een namenregister van de sedert 1873 gevallenen Peutjoet ,s gerestaureerd door de Stichting Peutjoet Fonds met de steun van vele donateurs de Nederlandse Overheid, de Indonesische autoriteiten en de bevolking van Banda Aceh. Wijlen ons Ere-lid de heer j.H.J. Brendgen, Kolonel KNIL b.d. heeft zich daarvoor bijzonder ingezet. Omdat deze Ere-begraafplaats er één is van vóór de Pacific-oorlog valt zij niet onder de zorg van de Nederlandse Graven Stichting. Het voortdurende onderhoud moet daardoor worden gefinancierd uit vrijwillige bijdragen. De netto opbrengst van dit boek gaat daarom naar de Stichting Peutjoet Fonds De prijs is f. 30,-Bestellen bij de Penningmeester V.I.N., Bouvigne 23 III, 1083 BP AMSTERDAM Gironummer 319381, met vermelding Peutjoet-fotoboek.
12
