Jaarthemabrochure Spel verdraai de wereld 2005-2006
colofon Deze brochure kwam er dankzij de medewerking van de Pedagogische Commissie. Met ondersteuning van Kris Lamberts. Redactie: Skrolan Hugens & An Leroy Lay-out: Marc Hens
V.U.: Rudy Verhoeven © augustus 2005
VVKSM vzw Lange Kievitstraat 74 2018 Antwerpen tel 03 231 16 20 fax 03 232 63 92 e-mail:
[email protected] website: www.vvksm.be
inhoud Woord vooraf.........................................................3 4 grote acties, speciaal voor jou! ......................4 Visietekst: Brief aan de wereld. .........................5 Activiteiten .............................................................6
Inleiding .................................................................................6 1. Kleine spelletjes...............................................................6 Spelen met kosteloos waardevol materiaal ..........6 Spelen met natuurlijke materialen ...........................9 Spelen van over de hele wereld ............................. 11 2. Grotere spelen, acties en projecten ....................... 13 Noord-Zuid.................................................................... 13 „Nike in China‟............................................................... 13 Spot op het complot (3 uur, 12-16 jarigen) ........ 14 www.VerdraaiDeWereld.be ..................................... 14 Trage wegen vzw ........................................................ 14 Opruimacties ................................................................ 15 Ecologische voetafdruk ............................................. 15 Een ecologisch kamp ................................................. 16 3. Nabespreken hoeft niet, maar kan wel…............ 17
Ecologie ............................................................... 18 Duurzaam in het bos .................................................. 18 Duurzaam in en rond het lokaal ............................. 19 Duurzaam op kamp .................................................... 20
Literatuur en websites...................................... 22
2
Woord vooraf Beste leiding, Naar goede gewoonte ligt hier de brochure jaarthema. We vulden ze anders in dan dat je gewoon bent, om je nog beter te bedienen! We zijn op zoek gegaan naar een heleboel spelideeën, prikkels en handige websites zodat je op een eenvoudige manier met het jaarthema aan de slag kan. Dit jaar kozen we samen met negen andere jeugdbewegingen voor het thema: Duurzame ontwikkeling, met de slogan “Verdraai-De Wereld”. Dit thema brengt in de aandacht dat we moeten proberen vandaag zo goed mogelijk te leven, zonder daarbij de toekomst in gevaar te brengen. Met VVKSM kozen we voor ecologie als specifiek thema. Ecologie is dichterbij dan je denkt, de grote en kleine acties die je in deze brochure vindt zijn daarvan getuige! Zo kan je de wereld rondom je groep een klein beetje te veranderen. We houden het echter niet alleen op de omgeving rond je lokaal. Je vindt ook een aantal spelen over Europa, het Zuiden, de wereld! Uniek aan dit jaarthema is dat we voor de allereerste keer samenwerken met negen andere jeugdbewegingen. En we zullen het geweten hebben! Wil je weten hoe de andere bewegingen met het thema aan de slag gaan? Ga dan eens kijken op: www.verdraaidewereld.be. We wensen je veel plezier dit scoutsjaar met heel wat leuke spelletjes en nuttige acties!
3
4 grote acties, speciaal voor jou!
LANCERING VAN HET JAARTHEMA OP 24 AUGUSTUS 2005 Woensdag 24 augustus lanceren we „VerdraaiDe Wereld‟ met een persactie. Heel Vlaanderen moet geweten hebben dat jongeren begaan zijn met de toekomst en dat ze die graag duurzaam willen invullen. Hou dus zeker het nieuws in het oog en op 25 augustus de kranten!
DE DAG VAN DE JEUGDBEWEGING OP 21 OKTOBER 2005 Zoals ieder jaar houden we op de derde vrijdag van oktober onze „Dag van de jeugdbeweging‟. 21 oktober 2005 is het weer zover en dit jaar helemaal in het teken van „VerdraaiDe Wereld‟. Meer informatie over wat er bij jou in de buurt staat gebeuren, vind je bij je gouw of district.
ACTIEWEEKEND LOKALE SAMENWERKING OP 11-12 MAART 2006 In het weekend van 11-12 maart werken de jeugdbewegingen, noordzuidcomités en milieubewegingen samen. Actie voeren, thema‟s aankaarten, alternatieven aanreiken en deze resultaten aan de omgeving kenbaar maken zijn hier de ordewoorden. Op deze manier kunnen we de wereld laten zien dat we één droom hebben en dat we met deze droom niet alleen staan! Alle groepen van VVKSM en alle andere deelnemende organisaties krijgen in oktober een uitnodigend draaiboek om aan de slag te gaan. Hou je brievenbus alvast in de gaten, want Vlaanderen moet geweten hebben dat we samenwerken!
MANO MUNDO OP 14 MEI 2006 Mano Mundo is een gratis multicultureel festival in Boom, ook een manier om te tonen dat je droomt van een andere wereld! Omdat we alle kinderen en jongeren van onze bewegingen willen belonen voor hun inzet aan een verdraaide wereld, houden we dit jaar ook speciaal een plekje vrij om samen te feesten! Hoe je daar geraakt en wat er op het programma staat, krijg je later dit jaar te horen via Over en Weer en de Groepswerk.
4
Visietekst: Brief aan de wereld. ‟t Is een verdraaide wereld… De wereld draait rond… en wij draaien mee, natuurlijk. De wereld draait soms vierkant… we staan niet altijd stil bij wat we teweeg brengen in onze omgeving en ver weg. De wereld draait door... maar niet iedereen kan mee.
Verdraai de wereld! De uitdaging? Een wereld waar iedereen z‟n draai kan vinden! Dus verdraaien we de wereld. Een jaar lang maken wij, samen met de Vlaamse Noord-Zuid- en milieuorganisaties, werk van een wereld die rechtvaardig, solidair en eerlijk is. Hier en elders, nu en later. In onze groep, in onze gemeente, thuis, gaan we samen de uitdaging aan: spelen, rondtrekken, op avontuur gaan, kamperen, creatief zijn, feesten, actie voeren op een manier die ons eigen is. Zó dat de wereld langer meegaat. Uit solidariteit met mensen dichtbij en ver weg. In kleine en grote dingen laten we ons prikkelen om het net iets anders aan te pakken. Een andere wereld? Daar draaien wij ons hand niet voor om! Want de wereld, dat zijn wij. Getekend, 250.000 kinderen en jongeren met zin in een frisse toekomst
VVKSM, KSJ-KSA-VKSJ, KLJ, KAJ, Jeugd Rode Kruis, Jeugdbond voor Natuur en Milieu, Jeugd en Gezondheid, FOS open scouting en Chirojeugd Vlaanderen zijn 9 Vlaamse jeugdbewegingen die ervoor kiezen om een jaar lang te werken aan duurzame ontwikkeling. Ze doen dat niet alleen, want ze worden gesteund door Globelink, Jeugd en Vrede, Wereldcentrum Oost-Vlaanderen vzw, Alfa Turnhout, Ecolife vzw, Graffiti Jeugddienst, Humanistische Jongeren, Jeugdwerknet, Jeugddienst Bisdom Antwerpen, Interdiocesane Jeugddienst, Jeugddienst Don Bosco, JINT, Reisinformatiecentrum Wegwijzer, Steunpunt Jeugd, Vlaamse Federatie Jeugdhuizen, Vlaamse Jeugdraad, Vereniging Vlaamse Jeugddiensten, Vormen vzw en Vredeseilanden-jongeren, Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling, TRIAS vzw, Studio Globo, Oxfam Wereldwinkels-jongeren, Broederlijk Delenjongeren, 11.11.11-jongeren, Greenpeace Belgium vzw, Natuurpunt vzw, Bond Beter Leefmilieu, de Centra voor Natuur- en milieu-educatie, FOS socialistische solidariteit…
5
Activiteiten Inleiding In dit deeltje vindt je concrete spelen. We beginnen met kleine spelletjes die geïntegreerd kunnen worden in je activiteiten. Je kan ze ook allemaal samenvoegen tot één grote ecologische namiddag! Onder punt twee vind je een aantal spelsuggesties en mogelijke acties om een draai te geven aan deze wereld. Al deze activiteiten kan je nabespreken, tips en suggesties hiervoor vind je onder puntje drie van dit onderdeeltje.
1. Kleine spelletjes Spelen met kosteloos waardevol materiaal WC-rolletjes, lege plasticflessen, oude kranten, blikken... Alles wat normaal gezien in de vuilnisbak belandt, verdient de titel “kosteloos, waardevol materiaal”. Als je een tijdje spaart heb je snel genoeg bij elkaar voor volgende spelletjes.
6
Elk materiaal heeft zijn eigen specifieke geluid. Probeer een orkest te maken met geluiden zoals een stuk karton dat over de grond schuurt, een glas dat op de grond te pletter klettert, stukken hout die tegen elkaar slaan! Als je een tijdje probeert komt er na een tijd een écht ritme in je muziek.
Geef je leden een berg kosteloos waardevol materiaal en geef ze de opdracht een muziekinstrument te maken. Na flink wat geoefend te hebben, kunnen zelfs de kleinsten deel uitmaken van een écht zelfgemaakt orkest. Zelfgemaakte instrumentjes zouden kunnen zijn; rammelaars van doosjes gevuld met rijst, trommelinstrumentjes van lege ijsdozen, metalen rammelaars van hout en kroonkurkjes….
Zin in een apart frisbee spel, of vind je gewoon géén frisbee? Oude cd‟s zijn schitterende frisbee‟s, die vaak nog sneller en verder vliegen dan echte frisbee‟s. Bovendien zijn ze moeilijker te vangen. Pas wel op: een rondvliegende cd kan hard aankomen. Speel dit spel dus met ervaren frisbeespelers.
Zoek met je leden op het strand naar platte kiezels of schelpen. Je kan ze beschilderen en er sierraden van maken, of geef ze een merkteken en speel OXO. Eigenlijk zijn beschilderde stenen enorm leuk speelgoed met veel mogelijkheden. Probeer eens te petanquen of te schaken!
Vouw met oud of gebruikt papier bootjes en houdt een bootjes-race op de plaatselijke beek! Haal na het spelen de bootjes opnieuw uit de beek!
Maak proppen van oude kranten en doe een krantenpapiergevecht.
Teken of schilder op oude kranten, dat geeft een mooi effect. Ideaal om als onderleggers te gebruiken bij het tentje voor de ouders.
Stop restjes papier in een plastic zak, ga er op zitten en glij ermee van een helling. Bijvoorbeeld de met gras begroeide zijkant van een brug. Als je na een tijdje de juiste techniek te pakken hebt, kan je erg snel gaan! Als je een oud zetelkussen in een vuilniszak stopt, ga je mogelijks nog sneller.
Organiseer een modeshow met kledij van krantenpapier. Laat je leden elkaar verkleden met krantenpapier en plakband. Nadat ze erg chique bijlopen, knevel je hun handen en laat ze zich handenloos „uitkleden‟. Wedden dat dit het nodige gegier en geschater meebrengt?
Laat je leden los op een berg kosteloos waardevol materiaal en laat ze een écht werkende afvalmachine maken. Het ding moet niet zo nodig een functie hebben, het is al voldoende als er bijvoorbeeld een knikker kan door rollen door verschillende hindernissen te nemen.
Verzamel zoveel PET-flessen als je kan vinden. Laat je leden een flessenvlot maken dat echt kan drijven en misschien zelfs en een paar man kan dragen. Vergeet dan wel niet alle doppen op de flessen te draaien!
Organiseer een weekend of kamp in het teken van clochards. Werk je thema uit met een hoop kosteloos waardevol materiaal om de wereld van de zwervers weer te geven.
Lege yoghurtpotjes en dergelijke zijn enorm praktisch om verf of water in te doen, maar heb je ze al een ingezet in een bosspel als leventjes of om bv de ingrediënten van de „toverdrank‟ in te vervoeren? Pret verzekerd als een van je kapoenen probeert de gevaarlijk klotsende toverdrank probeert te beschermen tegen die leider die hem probeert af te nemen…
In het begin van het jaar moet je lokaal er natuurlijk schitterend uitzien. Oude lakens gedrenkt in verf en behangerslijm zijn perfect om tegen de muur te werpen en zo een apart behangpapier te vormen. Als je de doeken verstevigt met kippegaas, kan je je lokaal van een echte grot voorzien. Oude dozen, potjes, flesjes kan je gebruiken als kastjes.
Met oude of verloren sokken kan je perfect een „sokkenpost‟ maken. Ieder hangt zijn of haar sok ergens in de tent of het lokaal. En iedereen mag schrijven en briefjes posten in de sok van een ander.
Zin in een apart spel arendsoog? Arendsoog is een spel waarbij een leider in het donker met een zaklamp twee meter van een koord zit waar een fluit aan bengelt. Als de leden ongemerkt tot bij het koord kunnen sluipen en op de fluit kunnen blazen, zijn ze gewonnen. Worden ze gezien door hun leider, dan moeten ze terug naar hun beginpositie. Hang je leden vol met potjes en oude rommel, zodat het nog moeilijker word ongezien de koord te bereiken of laat ze een beker water bij zich dragen die niet leeg mag.
Lege drankkartons zijn schitterende dingen om leuke knutselwerkjes mee te maken. In dit geval krijgen de drankkartons een tweede leven als kegel. Zorg door middel van pootjes of afvlakking dat de drankkarton kan blijven staan. Als hij staat, kan je hem op vele verschillende manieren versieren. Leuk is als je, om het spel moeilijker te maken, het ene karton zwaarder maakt dan het andere, en zo het spel moeilijker maakt.
7
Met de onderste bodempjes verf weet je vaak geen blijf. Vermeng de verfrest met wat water en roep je leden op om een dagje in vuile kledij naar de vergadering te komen. Vul spuiten en ga lekker paintballen. Speel de verfversie van het vlaggenspel, jagersbal of speel verftikkertje in twee of drie ploegen.
Maak een grote prop van krantenpapier. Gebruik stukken fietsband (ongeveer 1 à 2 cm breed) om de prop bij elkaar te houden. Je Afrikaanse voetbal is klaar!
Je kunt zelf van oude spullen iets nieuws maken. Met wat creativiteit maak je zo uit oude kleren een nieuwe lapjestas. Voorbeelden van kunstenaars die van recycling hun specialiteit hebben gemaakt zijn o.a. Aicko Dinkla en Hinke Luiten.
Als je met velen bent, kan je in de natuur een 'fotospel' in miniatuur spelen. Elk lid kiest een leuk plekje en hangt een leeg toiletpapierrolletje onbeweeglijk in een boom, gericht op een mooi detail. Maak een tochtje om door elkaars 'kuikbuisjes' te kijken.
Nog enkele tips: Papier en karton kan je vaak gratis op de kop tikken. Grote stukken karton voor spelborden vind je in een elektrozaak. De achterkant van een affiche of van behangpapier wordt een flap om liedjesteksten aan te leren. Bierviltjes of toegangskaarten van je vorige groepsfeest kan je gebruiken als leventjes. Let op wat je koopt: werd je voetbal gemaakt door Indische kinderhandjes? Als je verf koopt, kies dan voor verf op basis van water. Ook voor buiten bestaan er duurzame verven op waterbasis. Probeer zoveel mogelijk gebruik te maken van het materiaal dat je ter plaatse vindt bij het voorbereiden van je programma's. Is er op kamp een dennenbos in de buurt? Speel dan eens met denappels i.p.v. met knikkers.
8
Een petfles vol lucht en met schroefdop vormt een goed slaghout voor honkbal of hockey. Gevuld met zand of water krijg je stevige bowlingkegels. Of giet er gekleurd water in, dan heb je ideale pionnen voor je spel. Een leeg conservenblik kan dienen als doel voor een wedstrijdje mini-basket met een tennisbal. Afgedankte fietsbinnenbanden zijn goede elastieken. Je kan er een ploegje spelers mee samenhouden, twee spelers aan elkaar binden, een voorwerp katapulteren ... Opgelet: zo'n elastiek is minder geschikt voor touwtrekken, vanwege de beperkte elasticiteit.
Een opgeblazen binnenband van een auto of vrachtwagen is ideaal voor waterspelen of voor het bouwen van een vlot.
Spelen met natuurlijke materialen Laat je leden eens een kamp of een shelter bouwen met enkel materiaal dat ze in de natuur kunnen vinden. Helemaal leuk wordt het dan als de leden in hun eigen kamp kunnen slapen.
Kleur een tekening in met verschillende soorten zaden of noten. Teken de figuur die je wil schilderen op een blad. Smeer daarna een deel van de tekening, in met lijm en strooi de zaden erop. Druk stevig aan met de hand en wacht tot dit deel droog is voordat je aan een volgende vlak begint. Je hebt zaden nodig in alle soorten en maten (maïs, linzen, bonen, tarwe, gerst, gierst) In kippen-of caviavoer vind je vaak heel wat verschillende zaden.
Prop een oude overall boordevol stro en laat er je leden op los. Ze mogen de pop een hippe outfit geven, een hoofd maken met een afgedankte paspop, voeten door oude schoenen te vullen, handschoenen die versleten zijn aan de pop te hangen…geef de pop een naam en maak ze tot mascotte van je weekend/kamp of lokaal.
Laat je leden overal in de natuur verschillende kleuren zoeken. Bijvoorbeeld: bruine klei, rode bessen, paarse bramen, gele paardebloemen…Laat ze met al die kleuren een tekening maken. In wit zand bijvoorbeeld, of op een groot wit blad….
Er is een aantal planten waarmee je kan werken als je ongekleurd katoen of wol gaat verven: rode bieten, uien-en noteschillen, kortsmossen. Laat de planten een nacht weken in veel water, als het bad een temperatuur van 40 à 50 graden heeft bereikt, leg je het katoen erin. In een half uur moet de temperatuur opgedreven worden tot 80 à 90 graden. Eén tot drie uur lang moet je de verf laten intrekken. Daarna warm wassen en veel spoelen met steeds kouder water.
Als je vermicelli (sterretjes of letters) met gaatjes bakt in een pannetje, krijg je goudbruine kralen om aan een ketting (van visdraad of leer) te hangen.
Het bos is een uitdaging voor alle zintuigen: laat als opdrachtjes de kinderen ruiken aan bladeren, voelen aan boomschors, kikkergeluiden nabootsen, ... of zoek een zonnebloem en bekijk het hart ervan eens heel aandachtig. Je zal zien dat de zaadjes in perfecte (wiskundige) figuren liggen. Bovendien smaken ze héérlijk! Luister eens naar de verschillende geluiden die vogels maken. Probeer ze eens na te fluiten…
Keelhoestdrankjes, beter bekend als siroop, maakt men o.a. van de naalden van de spar of den. “Proef” maar eens van die lange naalden.
9
Met takken kan je de gekste vogelverschrikkers, sprookjeswezens en dieren creëren. Breek natuurlijk geen levende takken af! Een bundel snoeihout vormt het lijf, twee uitstekende takken worden de armen, een paar graszoden dienen als haarbos, denappels worden de ogen en een snor vlecht je van stro.
Daar hangt een geurtje aan... Tip voor een tochtspel: De te volgen weg van de tocht wordt niet met pijltjes of zichtbare tekens aangeduid, maar door geuren die een richting aangeven. Bij elke splitsing trek je met krijt of bloem een kring. Hierin breng je geuren aan. Vooraf worden de richtingen afgesproken: ruik je look dan sla je linksaf, ruik je ajuin dan rechts, azijn is rechtdoor en citroen betekent dat er een opdracht in de buurt verstopt is.
10
Met bosgrond of klei uit de beek kan je dieren boetseren. dennennaalden. Of een schildpad, met als pantser een mozaïek uit stukjes schors. De voegen vul je op met dikke modder. In de klei kan je voetsporen afdrukken van een verschrikkelijk bosmonster (of koekiemonster…).
Laat je inspireren door de aboriginals en doe aan bodypainting met modder en aardepapjes.. Versier jezelf en je vrienden met zand, leem, bosgrond of klei. Bessensap zorgt voor een felle kleurtoets tussen al die aardetinten. Ringen, halskettingen en armbanden maak je uit kleefkruid, boomvruchten, madeliefjes, pluimpjes en bladeren die je aan elkaar vlecht met dennennaalden. En wat dacht je van een pruik uit gras, strovlechtjes, een masker uit een stuk afgevallen schors? Besluit je natuurcreativiteit met een mister- en missverkiezing. Wie is de knapste natuurfee of hipste bosbink?
Spelen van over de hele wereld Uit China Er zijn twee ploegen. Elke ploeg spreekt gebaren af om mensen te kunnen beschrijven zonder woorden. Als dit afgesproken is, gaan de twee ploegen op een rij, met de rug naar elkaar staan. De spelleider trekt uit elke ploeg iemand naar het midden, zodat deze twee rug tegen rug in het midden staan. Op het signaal van de spelleider mogen de twee ploegen zich omdraaien en met gebarentaal proberen te vertellen wie er achter hun ploeggenoot in het midden staat. De eerste persoon die het goed raadt, heeft gewonnen. Speel “Tijger en Muis”, een variant van wat wij kennen als “Ratten en Raven”. Er staan twee rijen spelers tegen over elkaar, de Tijgers en de Muizen, met net de tussenruimte van één man tussen hen in. De spelleider staat aan het hoofd van de twee rijen. De twee rijen staan met hun handen bijna tegen elkaar. De spelleider vertelt een verhaal met af en toe de woorden Tijgers of Muizen in. Als het woord Tijgers valt, proberen de Tijgers de polsen van een van de Muizen te grijpen. Elke muis die bij de pols is gevat door een Tijger, verandert van ploeg en vice verca..
Uit Mexico Maak een pinata. Je doet dit als volgt: je beplakt een opgeblazen ballon met papier maché, en laat die goed drogen. Hou bovenaan een uitsparing vrij om er de snoep in te kunnen doen. Zodra de ballon droog is, kan je de pop versieren. Geef ze uitsteeksels van papier maché voor de armen en benen en boetseer een gezichtje. Als ook dit gedroogd is, kan je de poppen schilderen in felle kleuren. Voorzie de pop ook van een ijzerdraadje om ze te kunnen ophangen. Vul de poppen met snoep of kadootjes. (Een pinata is een gebruik uit Mexico. De kinderen daar krijgen, als het feest is een grote pop, gemaakt van papier maché of dun metaal, boordevol snoep en kleine cadeautjes. Deze pop noemen ze de pinata. Het kind mag dan samen met zijn broers, zusjes, neefjes en vrienden om de beurt, geblinddoekt, op de pop meppen met een stok. Als de pop barst, kunnen de kinderen de snoep rapen. Vaak mag een kind zo lang slaan als er een liedje klinkt. Stopt de muziek, dan is het de beurt aan de volgende.)
Uit Afrika Je verdeelt de spelers in twee groepen. De eerste groep gaat in een kring op de knieën zitten, de tweede groep gaat achter ze staan. De staanders kloppen zachtjes met beide handen op de rug van de knielers. De knielers vragen: Wat zit er op mijn rug? De staanders antwoorden: “een hele grote mug!” Ze slaan met de hand op de grond en draaien zich snel om en lopen weg. De geknielde spelers draaien zich om en proberen de persoon te tikken die op hun rug getokkeld heeft. Als ze de juiste speler tikken, worden de rollen omgekeerd.
11
Uit Canada Dit spel wordt gespeeld in twee teams, team A en team B. Ieder lid van team A heeft een pillamp en is een vuurvliegje. Dit team heeft enkele minuten om zich te verstoppen in de grenzen van het aangeduide speelveld. Als de spelleider op zijn fluitje blaast, dan doet team A zijn pillampen aan voor enkele seconden. Team B moet de wimpel in de broekriem van team A zien te pakken. De spelleider moet op geregelde tijdstippen blazen om de pillampen op te doen lichten en de vuurvliegjes moeten zich blijven verplaatsen. Aan het einde van tien of vijtien minuten verwisselen de teams van plaats. Het team met de meeste wimpels wint.
Uit Brazilië Dit spel wordt individueel gespeeld (best met niet meer dan 5 spelers per spelronde) Begin door een stok in de grond te planten. Je trekt omheen die stok een cirkel van 60 cm diameter. Je legt een muntstuk op de stok. Iedere speler werpt om beurt een muntstuk naar de top van de stok en probeert zo het muntstuk daarop in de cirkel te doen vallen. Wie daarin slaagt, krijgt een punt. De spelers kunnen het aantal spelrondes overeenkomen, en wie de meeste spelpunten heeft is uiteraard de winnaar.
Uit Colombia De deelnemers van het spel staan in een cirkel en laten 1 plaats open. Twee deelnemers staan bij de opening, rug tegen rug, uit de cirkel. Op het signaal lopen de twee deelnemers in tegenovergestelde richting rond de cirkel. Wanneer ze elkaar tegen komen, springen ze omhoog en klappen in hun handen over hun hoofd. Ze lopen verder en proberen als eerste de lege plaats te bereiken. De spelleider kiest een andere deelnemer om de plaats van de winnaar in te nemen en het spel gaat verder. Al wie drie keer verliest moet een „forfait‟ betalen die afgesproken is met de groep. (bijvoorbeeld: vertel een mop, maak een salto, vindt drie ronde voorwerpen, …)
Uit Griekenland Een deelnemer staat in het midden van de cirkel. Hij geeft orders: „vogels‟, „reuzen‟, „dwergen‟ en „gestoorde heks‟. Wanneer er „vogel‟ gezegd wordt, dan doet iedereen of hij kan vliegen. Wanneer er „reuzen‟ gezegd wordt dan maakt iedereen zich enorm groot en men kruipt laag over de grond als er „dwergen‟ geroepen wordt. Wanneer de deelnemer in het midden „gestoorde heks‟ zegt, loopt iedereen zo snel hij kan naar een afgesproken plek. De deelnemer die in het midden stond probeert zoveel mogelijk deelnemers te tikken. De eerste die getikt wordt geeft de volgende keer de orders.
Meer spelen ? Reis rond de wereld in 20 spelen, 10 buitenspelen en 10 gezelschapsspelen van 6 tot 12 jaar, vind je bij Jeugd en Vrede: www.jeugdenvrede.be, uitleenbaar in het documentatiecentrum van VVKSM.
12
2. Grotere spelen, acties en projecten Noord-Zuid In het Noord-Zuid Spelenboek, vind je een uitgebreid aanbod aan kwismateriaal en grotere spelen met het thema Noord-Zuid. Juiste coördinaten van dit boek: Noord-zuid spelenboek, Mondiale vorming voor jongeren (1998), Kleur bekennen, Antwerpen en Centrum Informatieve spelen, Leuven ISBN nummer: 90-75835-03-5 In de scoutsshop wordt het BRS-spel verkocht. Dit gezelschapsspel kan je met een 15tal jonge leden spelen. Op een eenvoudige, maar niet belerende manier maak je samen met je leden een paar jaar mee uit het leven van kinderen in Afrika. Een aanrader voor een regenachtige zondagmiddag.
‘Nike in China’ Op deze site zijn een heel aantal spelen te vinden die gemakkelijk gespeeld kunnen worden met je groep. Zo vind je er bijvoorbeeld een spel waar je leden van 16-18 jaar kennis maken met het verhaal van de multinational Nike. Zo krijgen ze een concreet beeld van wat globalisering in de praktijk precies betekent. Het tweede deel bestaat uit 2 afzonderlijke activiteiten, waaruit je kan kiezen, afhankelijk van je groep: De eerste mogelijkheid is een mensenrechtentest die best aan het eerste deel gekoppeld wordt. Het is een uitbreiding ervan, waarin nagegaan wordt wie in het hele „Nike-verhaal‟ van de meeste economische en sociale rechten kan genieten en wie niet. De kloof tussen arm en rijk in het Nikeverhaal wordt ook symbolisch weergegeven door de fysieke afstand tussen de deelnemers. De tweede mogelijkheid is een rollenspel: „Nike in China‟. Deze activiteit kan gekoppeld worden aan deel 1 (in dit geval is deel 1 eerder een inleidende activiteit). De activiteit kan ook afzonderlijk gespeeld worden. In een rollenspel moeten verschillende partijen (arbeiders, onderaannemer van Nike, NGOafgevaardigde, vertegenwoordigers van Nike, ...) samen naar oplossingen zoeken voor de problemen van de arbeiders. Ze worden tijdens deze zoektocht echter telkens geconfronteerd met nieuwe feiten die het zoeken naar oplossingen moeilijker maken en de discussie in een heel andere richting kunnen sturen. Meer info: http://www.vormen.org/Rechtvaardig/Nike.html
13
Spot op het complot (3 uur, 12-16 jarigen) ‟n Spel voor 12 tot 16 jarigen dat de deelnemers wil doen stilstaan bij de kloof tussen arm en rijk, zowel bij ons als op mondiaal vlak en wil een aanzet vormen tot actieplanning. De spelstructuur is een eenvoudig één-tegen-allen opzet, waarij de groep in zijn geheel uitgedaagd wordt om binnen een beperkte tijdspanne een bepaald aantal opdrachten te volgrengen. Via de opdrachten kunnen de spelers materiaal (touw, balken en voorwerpen) bekomen om een netwerk te maken over de kloof. Het is aan de begeleiding te bepalen hoe groot het netwerk moet zijn om in de opdracht te slagen. (downloadbaar: www.jeugdwerknet.be/spelen/item/575
www.VerdraaiDeWereld.be Op deze site hebben alle jeugdbewegingen hun „bestsellers‟ rond duurzame ontwikkeling op verzameld. Op deze manier kan je op zoek naar een spel dat perfect bij je groep of je tak past.
Trage wegen vzw Trage wegen zijn verbindingen of paden voor niet gemotoriseerd verkeer. Wegen die in de eerste plaats bedoeld zijn voor wandelaars en fietsers. Er zijn heel wat verschillende soorten trage wegen. Ze hebben naast een cultuurhistorische functie, ook een belangrijke natuurwaarde en deze wegen zijn bij uitstek veilige wandelwegen. Redenen genoeg dus om ze extra te beschermen, temeer omdat ze de laatste jaren snel verdwijnen. Sinds enkele jaren is ook VVKSM lid van deze vzw, omdat ook wij overtuigd zijn dat „trage wegen‟ heel belangrijk zijn voor onze groepen. We ijveren graag mee voor natuurbehoud. En natuurlijk houden wij van veilige wegen. Het onderhouden en behouden van groene wegen in jouw buurt is immers een goede eerste stap om die verdraaide wereld, een verdraaide draai geven. In de loop van dit jaar zullen we regelmatig een aantal voorstellen doen om gebruik te maken van deze wegen, deze te onderhouden of ze zelfs open te stellen! Hou de Over en Weer en de Groepswerk nauwlettend in de gaten!
14
Wil je ondertussen meer weten over deze vzw surf dan naar: www.tragewegen.be. vzw Trage Wegen, Vooruitgangstraat 323 / 10 1030 Schaarbeek tel. 02/204.09.70 fax. 02/204.09.79
[email protected]
Opruimacties In sommige Vlaamse gemeentes wordt reeds jaarlijks een opruimactie georganiseerd. Alle jeugdbewegingen van de gemeente trekken er dan op uit om het afval langs de weg op te ruimen. De gemeente-arbeiders of vuilnismannen leveren materiaal en helpen bij de ophaling. Een ideaal moment om met alle jeugdbewegingen van de gemeente naar buiten te treden en het samenwerkinsverband “Verdraai-de wereld” in de verf te zetten. Eens voorstellen aan de jeugddienst of via de jeugdraad?
Ecologische voetafdruk De ecologische voetafdruk is de oppervlakte aarde die nodig is om te voorzien in de levensstijl van een persoon, stad of land. Een voorbeeld: de ecologische voetafdruk van London = 2 x de oppervlakte van het Verenigd Koninkrijk. De ecologische voetafdruk werd 'uitgevonden' door twee Canadese onderzoekers en geeft aan hoeveel oppervlakte land er nodig is voor alles wat we produceren en aan afval achterlaten / verwerken.
Voor alles wat we consumeren en produceren gebruiken we land en hier in het Westen, meer land, dan dat onze aarde aankan! Je kan zelf meten hoe groot jou voetafdruk is op www.voetafdruk.be . Op deze site vind je ook tips om snel jou voetafdruk een heel stuk kleiner te maken! Er bestaan heel wat manieren om je gemakkelijk visueel voor te stellen hoe groot de aarde nu werkelijk is en wat je met die aarde kan doen. Dit is er eentje van! „Het lokaal stelt de wereld voor, de deelnemers zijn de wereldbevolking. De aarde heeft een opp. van (ongeveer) 51 miljard ha. Daar moeten we het dus mee stellen. Alle deelnemers stellen zich verspreid in het lokaal op. Een groot deel van de aarde bestaat uit water en is dus niet echt aangewezen om er te wonen of om het te gebruiken.
Vraag: Hoe ziet de verhouding land-water er uit? Antwoord: ongeveer 1/3 is land, dus 14.5 miljard ha land. Twee derden van het lokaal is stelt water voor en is dus ecologisch niet bruikbaar. Zet je dus in 1/3 van de opppervlakte van het lokaal.
15
Van het aanwezige land is echter een deel niet bruikbaar: een deel is niet ecologisch productief: de bergen van de Himalaya, de Saharawoestijn, de beton van onze wegen,…
Vraag: hoeveel procent van onze aarde is ecologisch productief? Antwoord: ongeveer 1/6 van het totale aardoppervlak (= 1/2de van het landgedeelte), dus 8.9miljard ha land. Dus: de deelnmers stellen zich (nog dichter) bij elkaar op de helft van het landgedeelte. Er leven op onze wereldbol veel mensen, ongevere 6 miljard; als we al die mensen een even groot en eerlijk deel van de ecologische productieve landoppervlakte geven (waar de deelnemers nu bijeengepropt staan) dan is dat 1.9 ha per persoon. De gemiddelde Belg gebruikt 6.5 ha per persoon, een persoon in de USA 12.3 ha en een persoon in India 1 ha.‟ (uit „Footprints‟ vormingsaanbod van Broederlijk delen)
Meer van zulke weetjes, methodieken en oplossingen? Deze zijn te vinden op de website van broederlijk delen. , www.broederlijkdelen.be, klikken op „campagne & educatie‟, klikken op „ons webaanbod‟. Met deze weetjes en methodieken kan je perfect aan de slag in je eigen groep. Met je givers, jins of groepsraad kan je eens nadenken over jullie gedrag en kleine of grotere aanpassingen afspreken om zo je voetafdruk te verkleinen. In de loop van het jaar kan je dan uitrekenen hoeveel hectaren je gespaard hebt met je groep. (tips om hectaren te sparen vind je verder in deze brochure, op de site van www.voetafdruk.be of broederlijk delen). Begin 2006 brengt ecolife een calculator uit om de ecologische voetafdruk van je groep in één keer uit te rekenen en daarnaast ook een heleboel handige tips om je voetafdruk zo klein mogelijk te houden in je lokaal of op kamp! Hou de website van www.jeromweb.be in het oog, zij zetten deze calculator op het web van zodra deze klaar is!
Een ecologisch kamp Je kan er dit jaar speciaal op letten om het kamp milieuvriendelijk en duurzaam in te richten. Als je al vroeg in het jaar begint je leden warm te maken voor dit project en voorstellen laat doen, moet dit zeker lukken. Verderop in deze brochure vind je al enkele tips bij “duurzaam op kamp”. Daarnaast vind je alle mogelijke informatie in „Loslopend wild‟ een uitgave van Steunpunt Jeugd, die te koop is in de scoutsshop of downloadbaar bij www.jeromweb.be.
16
3. Nabespreken hoeft niet, maar kan wel… Soms maken activiteiten heel wat emoties en ideeën los. Om ervoor te zorgen dat deze niet verloren gaan, kan het nuttig zijn het spel of de activiteit na te bespreken. Een goed gesprek in groep is niet vanzelfsprekend. Toch vinden we het belangrijk om ook met een spel in de mate van het mogelijke „na te bespreken‟ en te verwerken. De nabespreking van een spel heeft tot doel de spelervaring om te zetten in een leerervaring. We leren allemaal van ervaringen die we dagelijks opdoen. Belangrijk is om ervoor te zorgen dat de ervaring niet snel vergeten wordt. En dat kan door een goede „reflectie‟ op de ervaring, samen met de anderen. We zetten de fases van een nabespreking op een rijtje. Aan jullie om de bespreking concreet vorm te geven en aan te passen aan de leeftijdsgroep. 1. Stoom afblazen
Laat de leden de mogelijkheid om eerste indrukken van het spel weer te geven. Dat kan heel eenvoudig zijn door bijvoorbeeld te vragen wat de spelers van het spel vonden, wat hun eerste indruk was,… Op die manier worden ervaringen opgefrist en zijn leden geconcentreerder voor de volgende fases.
2. Wat is er tijdens het spel gebeurd?
Probeer zoveel mogelijk gegevens over het spel bij de verschillende deelnemers te verzamelen. Dat kan gaan over bepaalde gevoelens, confronterende situaties,…
3. De vergelijking met de realiteit
Met deze stap zet je de leden ertoe aan om te discussiëren over de link tussen het spel en de realiteit. Je kan hen vragen een mening te formuleren en die te staven met behulp van het spel. Breng het spel op gang door eventueel zelf een stelling te poneren en vraag aan de leden om die te staven of te verwerpen.
4. Wat nu?
Dit is een actieplanningsfase waar de leden nadenken over wat ze nu precies gaan doen of kunnen doen na het spelen van dit spel. Zijn er dingen die ze nu anders zouden doen of aanpakken? Is hun mening over bepaalde zaken veranderd?
Nog enkele tips: Werk in kleine groepjes, zodat iedereen aan bod kan komen en groepsdruk minder speelt. Een nabespreking hoeft niet lang te duren. Liever kort en goed: 10 à 15, dan 30 slepende minuten. Gebruik hulpmiddelen die het gesprek structureren en die de deelnemers stimuleren om naar elkaar te luisteren: Een voorwerp (hoed of micro) dat ze moeten opzetten of vasthouden om te mogen praten; Een of twee praatstoelen waarop je gaat zitten als je iets te zeggen hebt; Geef iedereen 4 lucifers, telkens ze iets zeggen, geven ze een lucifer af; Bouw een kijkkast waaruit iedereen iets mag zeggen Ook zonder te praten kan je veel vertellen. Laat je leden samen een grote tekening maken of een kunstwerk bouwen.
17
Ecologie In dit onderdeeltje geven we je een heel aantal tips die belangrijk zijn „in de rand‟ van de activiteiten die je organiseert. Kleine aandachtspunten die een heel verschil maken. We deelden ze op in drie delen; het bos, het lokaal en het kamp.
Duurzaam in het bos Op www.bosspel.be vind je alles over het in elkaar boksen van een bosspel en waar je dan best rekening mee houdt, doetips (knutselen en koken), weetjes (over dieren en planten in het bos), … Je hoeft het vaak niet ver te zoeken om het „beter‟ te doen, respect opbrengen voor alles wat in het bos leeft is vaak voldoende. (www.ebg.be vertelt je hier nog meer over). Als je hevige 'loopspelen' organiseert, beperk je je best tot de boswegen, tot 'open' bossen of tot open plekken in bossen. Je zou kunnen vallen, want het 'kreupelhout' heeft zijn naam niet gestolen. Een naaldbos heeft meestal minder ondergroei dan een loofbos. Ook onder oude beuken heb je veel vrije ruimte. In dichter begroeide bossen is het motto: "Graag traag!" Houd de snelheidsduivels in toom door twee spelers aan elkaar te binden. Verbind linkerbeen met rechterbeen met fietsenbinnenbanden, dassen of wimpels. Beter geen touw, want dat snijdt in je vel. Dieren worden niet graag opgeschrikt door een groep joelende kinderen. Je hoeft heus niet zwijgend en op kousenvoeten door het bos te trippelen. Maak het gewoon niet al te bont en vermijd brul- en schreeuwopdrachten. Wees bijzonder stil in het voorjaar, wanneer de vogels broeden en zoogdieren hun jongen werpen. Het bos heeft in die periode extra rust nodig. Breng dan zeker geen toeters, bellen en radio's mee! Onderwerp je materiaallijstje aan een kritische blik. Ontplofte ballonnen en papiersnippers zijn moeilijk op te ruimen in het bos. Leventjes knip je uit stevig karton of uit een oud laken. Die vind je na het bosspel gemakkelijker terug dan flinterdunne papierstrookjes. Maak het jezelf gemakkelijk door voor een nachtspel zo weinig mogelijk spelmateriaal te gebruiken, want in het donker raken spullen snel zoek. Op kwetsbare plekken in het bos ga je best NIET spelen. Om te weten welke plaatsen kwetsbaar
zijn, contacteer je de boswachter, de boseigenaar, of een natuurvriend uit je omgeving. Wist je dat een mierennest in een bos een kwetsbare plek is? Mieren zijn de vuilnismannen van het bos, dus laat hun huisje ongemoeid. Een poel waar zeldzame oeverplanten groeien lijkt een leuke plek voor een partijtje moddercatch. Niet doen! Dit is een kwetsbare plek in het bos. Ook mosgrond of andere zachte en vochtige bodems in een bos zijn meestal ecologisch erg waardevol. De ecologische waarde raakt compleet vernield wanneer honderd voeten, gehuld in combats, de bodem herleiden tot een modderpoel.
18
Bevestig opdrachten, hints en wegwijzers met touw aan de bomen. Zo beschadig je ze niet.
Gebruik zeker geen nagels of nietjes. Vanwege het brandgevaar zijn vuurtjes, brandende fakkels, kaarsen en sigaretten geen goed idee.
Tussen zonsondergang en zonsopgang is elke vorm van lawaai die de rust van omwonenden kan verstoren, strafbaar. De gemeente of het toegankelijkheidsreglement van het bos kunnen bijkomende beperkingen opleggen. Respecteer de nachtrust van omwonenden en dieren. Bedenk een nachtelijk bosspel waarbij de leden er belang aan hebben stil te zijn en niet op te vallen. Bij het bouwen van een touwenparcours in het bos moet je rekening houden met de boswetgeving. Je mag immers niet zomaar de paden verlaten en constructies optrekken in bossen. Contacteer altijd de boswachter. Span geen touwen in het bos. Ze kunnen valpartijen veroorzaken en dieren kunnen erin verstrikt raken.
Duurzaam in en rond het lokaal Je hoeft niet speciaal te verbouwen om een beetje vriendelijker met het milieu om te springen in je lokalen. Hier volgen enkele tips: Gebruik enkel verwarming in de lokalen waar je bezig bent en zet ze een halfuur voor het einde van de activiteit al uit, het blijft nog wel even warm. Hou de deuren gesloten in een verwarmd lokaal. Zorg dat je verwarming vrij staat. Dus geen banken, gordijnen of kasten voor de verwarming, dat houdt de warmte tegen. Gebruik geen licht waar het niet nodig is. Gebruik spaarlampen op plaatsen wwarvan je weet dat de lichten er urenlang branden. Schenk tijdens het vieruurtje drank uit grote flessen in stevige uitwasbare bekers of drink kraantjeswater. Wil je investeren in servies voor je hele groep? Overweeg dan om tweedehandsspullen te kopen. In kringloopwinkels vind je glazen, koppen en borden in alle formaten. Tegen een zacht prijsje kan je er stapels van aankopen. Adressen vind je via www.kringloop.net. Spring zuinig om met water: spoel verfborstels uit in een teiltje i.p.v onder de kraan, leg een baksteen/volle petfles in het waterreservoir van het toilet om minder water te verbruiken of installeer een spoelbak met spaarknop. Of plaats een regenton en gebruik regenwater voor de onderhoudsbeurt van het lokaal en bij het knutselen. In de keuken bespaar je veel energie door de koelkasten of diepvriestoestellen niet naast warmtebronnen te plaatsen. Anders verbruiken ze meer elektriciteit. Plaats je koelkast op de meest koele en schaduwrijke plaats in de keuken. Richt de keuken van je lokaal in met een energiezuinige koelkast (A-label). Laat de cd-speler of de radio in het lokaal niet op de stand-by knop staan. Ook het verbruik van het rode lampje kan je uitsparen (50 kWh per jaar)!
19
Wees zuinig met detergenten en gebruik de minst schadelijke producten. Hoe minder verbruik, hoe beter voor het milieu. Het toilet kan je ook perfect reinigen met azijn of door regelmatig hard schrobben. Een WC-ontstopper werkt perfect voor verstopte gootstenen of toiletten. Gebruik geen insecticiden, want daarvan kan je ziek worden. Gebruik liever een natuurlijke insectenverdrijver. Met een pot citroenmelisse in je keuken of tent blijven de muggen zeker weg. Ook okkernootbladeren houden muggen op afstand. Het maken van papier kost energie: bomen moeten ervoor gekapt worden en het hout ondergaat een ingewikkeld proces om tot papier gemaakt te worden. Tips om papierverbruik te verminderen: kringlooppapier i.p.v. wit papier gebruiken, dubbelzijdig kopiëren, gebruikt papier verzamelen in de oud-papierbak, 'Geen reclamedrukwerk!' stickers uitdelen, ... Zet iedere week een kwartier de ramen open om je lokaal flink door te laten tochten, ook in de winter (en zet dan natuurlijk wel eventjes je verwarming uit). Een truc die je een hoop energie bespaart! Het verwarmen van een vochtig lokaal kost namelijk veel meer energie dan een droge woning. De buitenlucht is altijd droger dan de binnenlucht. De milieuvriendelijkheid van het verwarmingssysteem hangt vooral af van de gebruikte energiebron. Elektrisch verwarmen is erg belastend voor het milieu. Aardgas is prima geschikt om te koken, lokalen te verwarmen en water op de warmen. Stookolie is minder milieuvriendelijk dan gas.
Duurzaam op kamp Als je met je groep duurzaam en ecologisch verantwoord op kamp of weekend wil trekken, vind je een heleboel tips in het boek Loslopend Wild, deel 2 van Steunpunt Jeugd, verkrijgbaar in de scoutsshop. Via www.steunpuntjeugd.be en de link naar Loslopend Wild kom je ook bij de tips. Hier alvast een voorsmaakje: Is jullie kampplaats relatief dichtbij of zijn jullie enthousiaste fietsers? Haal dan je stalen ros van stal en organiseer een dagtrip richting kampplaats. Met fietszakken kan je een deel van de bagage transporteren, al is het wellicht handiger om alle bagage samen met het andere kampmateriaal te vervoeren. Winkels op fiets- of wandelafstand maken een auto overbodig. Het is veel minder belastend voor het milieu als je kookploeg met de (bak)fiets om brood, vlees ... kan gaan. Polypropyleen-touw is veiliger, goedkoper én milieuvriendelijker dan natuurvezeltouw (sisal). Zet zo weinig mogelijk de schaar of het mes in je sjortouw. Heb je bij een sjorring een stuk touw over, rol het in een bolletje zonder het af te snijden. Als je op kamp brandhout sprokkelt, probeer niet altijd op dezelfde plaatsen hout te rapen. Spreid je sprokkelactiviteiten over een grotere oppervlakte in plaats van één plek volledig leeg te roven. Dood hout is immers belangrijk voor het leven in een bos.
20
Publiceer je anti-afvalboodschap duidelijk in het kampboekje. De basisregel bij afval is "beter voorkomen dan genezen!", voorkom afval, zoveel mogelijk! Het begint bij een goede communicatie met je leden en hun ouders. Alles wat zij niet in de rugzak stoppen, levert geen afval op. Blijf je leden motiveren om zo weinig mogelijk afval te laten rondslingeren. Wijs hen op de gevolgen van buitensporig watergebruik. Dat hoeft niet met een opgeheven vingertje: je kan een afvalspel of afvalwedstrijd in elkaar steken. Voedingsproducten leggen vaak een lange weg af voor jij ze op je bord krijgt. Je kan op kamp ook voor kortere distributieketens kiezen, om al dat vervuilende transport en verpakkingsafval te vermijden. Bijvoorbeeld door rechtstreeks van de boer aan te kopen. Meestal is dit zelfs goedkoper! Als er op het kampterrein te weinig vuilnisbakken staan, kunnen sommige deelnemers in de verleiding komen hun afval lukraak weg te gooien. Door vuilnisbakken te plaatsen voor elke afvalfractie (papier, blik, glas, GFT, ...) kan je het afval onmiddellijk sorteren. Door het afval te sorteren maak je recyclage en/of milieuvriendelijke verwerking mogelijk. Denk erom: afval voorkomen is nog altijd beter dan sorteren. Als er op het kampterrein sjorhout ligt, hoef je daar zelf niet meer voor te zorgen. Zo ben je verlost van duur en vervuilend transport en van trek- en sleurwerk bij het laden en lossen. Laat de stapel sjorhout netjes achter voor de volgende groep. Afgedankte spullen kunnen een tweede leven krijgen op kamp. Voor je kampdecor kan je een kringloopwinkel binnenlopen of een rommelmarkt bezoeken. Je vindt er de meest verrassende spullen aan lage prijzen. Hoe je energiezuinige houtvuren maakt en energiezuinig kookt, kan je opnieuw vinden in deel II van Loslopend Wild. Een hooikist: een hooikist is een houten bak met een deksel gevuld met hooi. Je kan er een pot met kokend water inzetten en die lang warme houden. Als je bijvoorbeeld aardappelen kookt op kamp, kan je de ketel al eerder van het gasvuur nemen en in de hooikist zetten. De inhoud suddert dan verder gaar. Experimenteren met zonne-energie? Op volgende link kan je lezen hoe je bijvoorbeeld een zonne-
oven of een waterverhitter maakt: http://www.vvksm.be/veldwerk/groengedaan/ggjun95.asp
21
Literatuur en websites En dan zijn er nog een heleboel activiteiten die je kan doen, maar waar we niet de plaats voor vonden om dat allemaal in deze brochure te steken. Hier een thematisch overzicht van boeken en websites die van pas kunnen komen.
Duurzaam spelen: www.verdraaidewereld.be: De website van het samenwerkingsverband! Op deze site vind je alle nuttige tips in verband met de acties. Daarnaast staat er een uitgebreide spelendatabank met alle mogelijke grote en kleine duurzame spelen.
www.bosspel.be: Dé site bij uitstek als je op zoek bent naar bosvriendelijke spelen.
Reis rond de wereld in 20 spelen: 10 buitenspelen en 10 gezelschapsspelen van 6 tot 12 jaar, verkrijgbaar bij Jeugd en Vrede: www.jeugdenvrede.be, uitleenbaar bij documentatiecentrum VVKSM
Worldshake brochures: Spot op het complot, Spring uit je vel en Kloving
World Association of Girl Guides and Girl Scouts, World games and recipes.
Duurzaam lokaal: www.locomotief.be : Alle nuttige informatie over een duurzaam lokalenbeleid! Een must bij het verbouwen van je lokaal.
www.ovam.be : Hervulbare bekers en andere afvalbesparende maatregelen op je fuif
www.scoutsshop.be : Onze eigen scoutsshop biedt ecologische producten aan om het lokaal te poetsen.
www.kringloop.net: Tweedehands kan net zo leuk zijn. Op deze site vind je de adressen van de dichtstbijzijnde kringloopwinkel.
www.ecolife.be: Zen manier om te bereken hoe duurzaam je zelf bent, hoe duurzaam je lokaal is en hoe duurzaam je op kamp bent.
www.jeromweb.be: Alle mogelijke informatie over duurzaam verbouwen van een jeugdlokaal. Ook subsidiemogelijkheden worden hier besproken.
22
Duurzaam fuiven: www.jeromweb.be: Links naar duurzaam fuiven, afval vermijden, hervulbare bekers,…
www.dyno2.be: Om je fuif helemaal duurzaam te maken: fiets zelf voor je muziek.
Duurzaam op kamp: www.jeromweb.be Hier vind je de link naar „Loslopend wild‟. Dit is de gids om duurzaam op kamp te gaan. Van op ecologische wijze een kampvuur maken, tot tips ter afvalvoorkoming!
www.fermweb.be (vanaf november 2005)
Via deze site kan je nagaan bij welke boeren, in jouw gemeente of in de gemeente waar je op kamp gaat, je terecht kan voor de aankoop van groenten, fruit, eieren, dessertjes (!), …
www.biodichtbijhuis.be: Om een biologische winkel te vinden vlak bij je kamphuis.
Loslopend wild 1 en 2
Een uitgave van steuntpunt jeugd, verkrijgbaar in de scoutsshop
Duurzame links: www.billy-globe.org: Een site die heel wat begrijpelijke achtergrondinformatie geeft rond duurzame ontwikkeling.
www.ikbenverkocht.be: De site van de campagne van Oxfam, Vredeseilanden, Max Havelaar die vraagt om je te engageren als „fairtrade‟ jeugdbeweging.
www.11.be: De koepelsite van alle Vlaamse ngo‟s.
www.survivalcalculator: Een site om uit te rekenen wat jou kans is om een bepaalde leeftijd te halen aan de hand van je leefgedrag.
Alle weetjes en spelen die in deze brochure vermeld zijn, zijn te vinden in bovenstaande „literatuur en website‟-lijst.
23
24
