Rij lokaal de wereld rond: spel en zoektocht rond duurzame landbouw 1. Wat Fiets- of wandeltocht (JNM) voor kinderen en/of jongeren tussen 8 en 25 jaar om in de eigen streek op een speelse manier voorbeelden van duurzame landbouw te ontdekken.
2. Recept De milieu- en natuurbeweging wil aandacht vragen voor de millenniumdoelstellingen*, in het bijzonder de doelstelling(en) met betrekking tot milieu. Concreet willen we een duurzame landbouwproductie in het noorden en het zuiden en een duurzaam consumentengedrag die zo’n landbouwbeleid mogelijk maakt. Duurzame landbouwproductie hanteert praktijken die ecologisch en sociaal aanvaardbaar zijn. Daarbij wordt rekening gehouden met de draagkracht van de ecosystemen, toekomstige generaties en de effecten van de productie op de rest van de wereld. Wil men komen tot een duurzame landbouw wereldwijd dan is milieuvriendelijke landbouw essentieel. Milieuvriendelijke landbouw houdt het ecosysteem waarin landbouw werkt gezond. Concreet betekent dit dat er zorg is voor biodiversiteit en agrodiversiteit. Milieuvriendelijke landbouw levert een positieve bijdrage tot de bodemvruchtbaarheid, de waterkwaliteit, klimaat, werkt energie-efficiënt en vermijdt externe inputs die belastend zijn voor het milieu zoals kustmest en bestrijdingsmiddelen. Natuurlijke processen en kringlopen worden zo veel mogelijk ingebouwd in het productieproces. Daarom zetten we op Dag van de Aarde duurzame landbouw- en natuurpraktijken in de kijker opdat mensen zouden weten waarom een milieuvriendelijke landbouw hier en in het zuiden zo belangrijk is en waarom we beter duurzame producten aankopen. Baseline van Dag van de Aarde is dan ook: “Ontdek de intieme relatie tussen natuur, landbouw en eerlijke handel”. Dé ideale activiteit hiervoor is ‘Rij lokaal de wereld rond’: een spel en zoektocht rond duurzame landbouw. JNM bezoekt met zijn lokale afdelingen verschillende goede voorbeelden van duurzame landbouw- en natuurpraktijken, zoals boeren die investeren in natuurbescherming, lokale bioboeren, de plaatselijke wereldwinkel, mensen met een ecologische moestuin, enz... De deelnemers krijgen zo een beter zicht op duurzame landbouw en leren verbanden leggen tussen duurzame landbouw hier én in het zuiden en duurzaam consumeren. Om jongeren op een plezante manier duurzame landbouw te laten ontdekken is er ook een zoeken spelelement ingebouwd. Zo moet je op basis van tips zelf deze locaties vinden. Tijdens de zoektocht verzamel je ook op verschillende stopplaatsen voedselproducten van over de hele wereld. En om het extra spannend te maken zijn er voedselafpakkers, zoals de hygiëne-inspectie en EU-vertegenwoordigers. Of kunnen lobbyisten je op het juiste of verkeerde pad sturen naar de volgende stopplaats. Op het einde van de zoektocht worden de ingezamelde producten
Modelactiviteit Dag vd Aarde 2007
1
uitgestald en geeft de JNM-begeleiding met behulp van een wereldkaart uitleg over ons voedingspatroon. En wordt er stil gestaan bij duurzame en onduurzame aspecten. Als afsluiter kan je een feestje of etentje organiseren met de ingezamelde producten.
3. Budget Er zijn geen grote kosten verbonden aan deze activiteit. De grootste hap uit je budget gaat naar de voedselproducten. Je kan de afdelingspot aanspreken of een kleine inschrijvingskost vragen aan de deelnemers. En waarom vraag je niet op de stopplaats, aan de boer of wereldwinkel, of ze de producten willen sponsoren? En als je de activiteit samen met andere jeugdverenigingen wil opzetten zal je ook een budgetje moeten uittrekken voor promotie. Kom uit uw Kot helpt je daarbij. Via hun Cera-projectoproep kan je 200 euro aan communicatiekosten recupereren: www.middenveld.org/kuuk/index.php/39/#projectoproep
4. Valkuilen Begin op tijd aan de voorbereiding. Overschat jezelf en afdeling niet. Zoek daarom op tijd naar verschillende stopplaatsen. En vraag vroeg genoeg medewerking aan andere milieu- en natuurverenigingen. En betrek op je Dag van de Aarde activiteit ook onmiddellijk de NoordZuidorganisaties (11.11.11-comité, wereldwinkel, enz….) en landbouwers uit je gemeente. Wanneer je gebruik wil maken van de projectsubsidies van Kom uit uw kot en Cera moet je tijdig je projectaanvraag indienen: vóór 15 februari 2007.
5. Tips Omdat er een nauwe relatie bestaat tussen natuur, landbouw en eerlijke handel wereldwijd werk je op Dag van de Aarde best samen met diverse partners uit de milieu, Noord-Zuid en landbouwsector. En natuurlijk mag je de lokale jeugdverenigingen niet vergeten. Zo kan de voorzitter van de derde wereldraad of een lokale Noord-Zuidorganisaties de uitleg over de millenniumdoelstellingen op een van de stopplaatsen geven. De plaatselijke (bio-)boer wiens bedrijf je aandoet, laat je aan het woord over zijn bedrijfshouding. De lokale wereldwinkel schakel je in voor het inzamelen van eerlijke producten. Ook Velt heeft verschillende stand en quizformules met lekkere hapjes. En het terrein van de plaatselijke scouts of chiro is de ideale locatie voor het afsluitend feestje. ‘Rij lokaal de wereld’ kan je dus combineren met activiteiten of bijdragen van andere verenigingen.
2
Rij lokaal de wereld rond
Enkele voorbeelden nog eens op een rij: Biobabbel: Een informatieve praat- en proefsessie van VELT over bio en duurzame landbouw met aandacht voor milieu-impact van voeding (transport, verpakking, bereidingswijze…). Ideaal voor standjes op markten of andere publieksevenementen. Meer info: activiteitfiche Biobabbel. Voedsel Voetafdruk: Netwerk Bewust Verbruiken, Ecolife en partners werkten www.voedselvoetafdruk.be uit, een website waar je via een 15-tal vragen je ecologische voetafdruk in de keuken kan berekenen. Je vindt er ook tips om je voedselvoetafdruk te verkleinen. Van deze rekenmodule bestaat een stand-alone versie op Cd-rom. Ook dit is leuk om een infostandje interactiever in te kleden. Meer info: www.voedselvoetafdruk.be of bij Netwerk Bewust Verbruiken (Tel. 02 204 09 75 of
[email protected]) of Ecolife. De boer op – de natuur in: Bezoeken aan boeren die inspanningen doen om de natuur op het platteland te beschermen. Of een rondleiding bij boeren die investeren in duurzame landbouwpraktijken. Meer info: activiteitfiche De boer op – de natuur in. ‘Samen de Boer op - voor een Duurzame Landbouw. Lokaal campagneboek Landbouw 2015 (VODO)’ biedt extra informatie over deze campagne, maar bevat ook talloze lokale actie- en activiteitmodellen rond duurzame landbouw die te combineren zijn met activiteiten voor op Dag van de Aarde. Dit boekje wordt gratis bezorgd aan alle lokale BBL, NP, VELT en JNMafdelingen (januari 2007). Meer info: www.vodo.be
6. Overzicht van verenigingen Lokale milieu- en natuurorganisaties in je gemeente: www.bblv.be/page.php/11 of via de milieuraad in je gemeente Lokale Noord-Zuidorganisaties in je gemeente: www.11.be en dan de naam van de gemeente intikken bijv. www.11.be/antwerpen of via de derde wereldraad in je gemeente Lokale boerenorganisaties: o VAC – nationaal en regionale secretariaten: www.vacvzw.be/ o Wervel – provinciale basisgroepen: www.wervel.be/content/view/105/123/ o Boerenbond - landelijke gilden: www.boerenbond.be/hosting/boerenbond/lg_site.nsf o ABS: geen website
Modelactiviteit Dag vd Aarde 2007
3
o
Belbior – beroepsvereniging van biologische boeren: Bioforum.combell.net/biotheekbe_www/bedrijven.aspx
o
KVLV – nationaal en provinciale secretariaten: www.kvlv.be/Default.aspx?tabid=201 ook via de milieu en/of landbouwraad van je gemeente
Consumentenorganisaties: o Netwerk Bewust Verbruiken: www.bewustverbruiken.org/ o Voedselteams: www.voedselteams.be/html/kaart_vt.html Jeugdverenigingen: via de jeugdraad van je gemeente AFS - interculturele uitwisselingsorganisatie: www.afsvlaanderen.be. Je kan buitenlandse studenten uitnodigen om te vertellen over de producten die uit hun land komen en hoe zij aan landbouw doen.
7. Meer info Jeugdbond voor Milieu en Natuur, Jasmin Lauwaert Tel. 0496/31 74 83, e-mail:
[email protected]
Praktische info: Rij lokaal de wereld rond Aantal medewerkers bij de voorbereiding: minstens 3 mensen. Aantal medewerkers op de dag zelf: afhankelijk van het opzet en aantal deelnemers heb je begeleiders, afpakkers, opkuisploeg, enz… nodig. Voorbereidingstijd: 4 maanden. Je moet veel tijd steken in het contacteren van mensen voor stopplaatsen. Wanneer je samenwerkt met andere organisaties trek je best 6 maanden uit voor extra voorbereidende vergaderingen, enz… Verwachte financiële opbrengst: geen. Publieksbereik: afhankelijk van samenwerking met andere verenigingen en afhankelijk van eigen willen en kunnen. Samenwerking met andere verenigingen: zelf te kiezen, maar zeker aan te bevelen! Drempel: laag tot hoog (afhankelijk van het aantal stopplaatsen die je tijdens zoektocht opneemt). Vernieuwend: ja, interactief zoekspel over een moeilijk onderwerp (duurzame landbouw), maar simpel en plezant gebracht.
4
Rij lokaal de wereld rond
Enthousiasmerend voor vrijwilligers: ja, veel ruimte voor eigen accenten en keuzes. Educatieve score: zeer hoog. Doelgroep: 8-25j. Locatie: buiten, in eigen streek
Achtergrondinformatie: millenniumdoelstellingen en Landbouw2015 ∗De Vlaamse Noord-Zuidbeweging lanceerde vorig jaar de campagne 2015 DE TIJD LOOPT rond de Millenniumdoelstellingen. Bij de start van het nieuwe Millennium, in september 2000 werd in New York een Algemene Vergadering van de VN gehouden. Alle (toenmalige, nu zijn het er 191) 189 lidstaten van de VN bekrachtigden daar de Millennium Verklaring. In die verklaring staan acht Millenniumdoelstellingen om armoede en honger te bestrijden en onderwijs, gezondheidszorg, de status van vrouwen en het milieu te verbeteren. Alle regeringen hebben beloofd om de doelstellingen gezamenlijk te realiseren tegen 2015. Doel van de campagne 2015 De TIJD LOOPT is een brede coalitie te vormen in Vlaanderen om onze politici te herinneren aan hun belofte om de armoede in de wereld aan te pakken tegen 2015. Om die coalitie nog te versterken, bundelt 2015 DE TIJD LOOPT vanaf 16 oktober 2006 (Wereldvoedseldag) haar krachten met de Vlaamse milieu- natuur-, consumenten- en boerenorganisaties. Twee jaar lang voeren deze organisaties samen campagne onder de noemer Landbouw2015 voor recht op voedsel voor iedereen en een duurzame landbouw. Op lokaal niveau levert de milieu- en natuurbeweging een bijdrage aan de publieksgerichte invulling van de campagne via Dag van de Aarde 2007. Het opzet van Landbouw2015 is om “duurzame landbouw” gedurende 1 à 2 jaar als speerpunt op te nemen binnen 2015- DE TIJD LOOPT. Landbouw 2015 sluit aan bij en concretiseert de Millenniumdoelstellingen 1 (Uitbannen van extreme armoede en honger), 7 (waarborgen van de duurzaamheid van het milieu) en 8 (Ontwikkelen van een mondiaal partnerschap voor ontwikkeling). Voedsel is een mensenrecht. Een samenhangend beleid gericht op duurzame landbouw in Noord en Zuid draagt bij tot de verwezenlijking van dat recht. En daarom slaan de Noord-Zuidbeweging en de milieubeweging de handen in elkaar om deze boodschap een (politieke) draagkracht te geven en ruimer bekend te maken bij het grote publiek. Meer info over millenniumdoelstellingen, landbouw 2015 en de beleidseisen: www.landbouw2015.be
Modelactiviteit Dag vd Aarde 2007
5
