202 Jaargang 2015
3D-Bulletin Nederlandse Vereniging voor Stereofotograf ie
3
INHOUDSOPGAVE 04 Redactioneel 04 3D-Bulletin 202 Dennis Boersma
06 Verslag van de 179e verenigingsdag 24 januari 2015 Roland de Raeve 08 Verslag van de 180e verenigingsdag 28 maart 2015 Roland de Raeve 10 Verslag van de Algemene Ledenvergadering op 24 januari 2015 te Huizen Sophieke Nijhuis-Bouma 14 Droste-effect in 3D? Job van de Groep 16 Competitieregels NVvS Het projectieteam 17 Mededelingen Bibliotheek N.V.v.S. Sophieke Nijhuis-Bouma
20 Driedimensionaal 20 Het komt eraan: Virtual Reality Robert v/d Brink 32 DC Comics met 3D covers Jan Broeders 34 Wereld Expo 1958 in Stereo Dennis Boersma Ronald Schalekamp 38 KLEUR Roland de Raeve 40 Uit de collectie Jac. G. Ferwerda Dennis Boersma Ronald Schalekamp 48 3D voor 38 euro Gert-Jan Wolkers 54 Onmogelijke kubus in 3D Job van de Groep 57 Xpand X104 YOUniversal 3D bril Matthieu van der Sluis333
17 Mentor - Leerling oproep
58
Content / Wegwijzer
18 Verenigingsdagen
59
Vraag & Aanbod
18 Routebeschrijving ‘t Visnet Ledenmutaties / N.V.v.S. e-groep Jan Broeders
Foto voorpagina: “Heilige Koe” Wim van Sloten Foto achterzijde: “Guérande (Bretagne)” Gert-Jan Wolkers
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
06 Verenigingsnieuws
19 Programma verenigingsdag 181 en 182 Verenigingsdata 2015 John Klooster
4
Redactioneel 3D-Bulletin 202
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
Voor u ligt de tweede editie van het 3D-Bulletin van dit jaar. Het is weer een mix van historisch en modern, artikelen en veel foto’s, en het verslag van de Algemene Ledenvergadering op 24 januari jl. te Huizen. Het historisch deel komt vooral van Ronald Schalekamp. Hij heeft weer een aantal dia’s uit het archief van Jac. G. Ferwerda ingescand en voor publicatie ter beschikking gesteld. Hieruit blijkt dat ruim voor Gert-Jan Wolkers de familie Ferwerda in IJsland al een goede bestemming voor het maken van stereofoto’s zag. Ook kwam Ronald min of meer toevallig in het bezit van een aantal glasdia’s gemaakt tijdens de Wereld Expo 1958 te Brussel. Bij dit soort opnamen vind ik het dan een uitdaging uit te zoeken waar op het expositieterrein de opnamen gemaakt zijn. Na een paar uurtjes puzzelen en zoeken op internet is me dat aardig gelukt. Zoals u waarschijnlijk wel weet heeft Job van de Groep een nieuwsgierige geest en is hij vaak op zoek naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van de stereoscopie. Zodra bij hem een vraag opkomt gaat hij experimenteren om het antwoord te vinden en doet hij verslag in een artikel voor het 3D-Bulletin. Van twee effecten die in 2D afbeeldingen goed werken vroeg hij zich af of die in 3D net zo goed werken. De eerste is het Droste-effect (een afbeelding die zich in dezelfde afbeelding steeds weer herhaald). De tweede is de weergave van de onmogelijke kubus van M.C. Escher. Van beide heeft hij stereofoto’s gemaakt zodat u ook zelf kunt vaststellen hoe goed deze effecten in 3D werken. Een techniek die dit jaar echt lijkt te gaan doorbreken is de Virtual Reality (VR) bril. Dit is een bril die de drager in een virtuele 3D wereld onderdompelt. Robert v/d Brink zet de
huidige stand van zaken op een rijtje en geeft een overzicht van wat er op de markt is en komt. Jan Broeders is geïntrigeerd door 3D en andere optische fenomenen die in druk gepubliceerd worden. Dit keer een aantal comics (Amerikaanse stripbladen, vaak met superhelden) met een lenticulair 3D voorblad. Gert-Jan Wolkers vond op internet een zeer goedkope stereocamera. Die moest hij natuurlijk uitproberen. Jammer genoeg maakt de camera alleen kleurenanagliefen. Gert-Jan deelt zijn ervaringen met deze camera en een aantal foto’s zodat u zelf kunt vaststellen of het misschien ook iets voor u is. Heeft u een projectieset of 3D tv met actieve brillen (shutter glasses) of overweegt u de aanschaf hiervan dan is het artikel van Matthieu van der Sluis over de Xpand 3D bril interessant voor u. Deze bril kan overweg met een groot aantal merken projectoren en 3D tv’s. Ook is deze bril af te regelen om ghosting te minimaliseren hetgeen de kijkervaring zeer ten goede komt. Roland de Raeve heeft de afgelopen jaren een aantal prachtige series met als thema kleur getoond in Huizen. In een kort artikel deelt hij een aantal wetenswaardigheden over kleur en het kleurenspectrum. Ook dit keer weer veel lees- en kijkplezier. Dennis Boersma
“Alausi, Ecuador” door Dennis Boersma 5
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
6
Verenigingsnieuws
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
Verslag van de 179e verenigingsdag (ALV) 24 januari 2015 Het was een winterse dag met gladde wegen, het was dus te verwachten dat in de ochtend, bij de Algemene Ledenvergadering, de opkomst wat matig was. ‘s Middags, bij de projecties, was de belangstelling duidelijk uitgebreider.
gemaakt in het “Thijssepark” in Amstelveen.
Martin Luijendijk beet de spits af met een sfeervolle serie “Stroom” met opnamen van grote rivieren, en waarbij hij op zijn eigen ‘artistieke’ wijze omsprong met fototechnieken, stereotechnieken en ons geduld.
Prachtige binnenopnamen in de Dom van Passau en ter plaatse geregistreerde orgelmuziek, waren te bewonderen in “Kerken in Beieren” van Jaap van Loon.
Janny de Hey vertoonde twee series: “Vanuit de Lucht” met beelden van Nederlandse steden en landschappen (jammer dat er weinig of geen diepte in te zien was) en “Jet” met spectaculaire foto’s van jetski demonstraties. “Up en Down Ljubljana” een video van Ernest van Loon had ook wat te maken met luchtopnamen, maar dan vanuit een stoeltjeslift. Leuk voor de deelnemers aan het congres in 2013. Van Jaap Karmans zagen we ook twee bijdragen: “Aan de Oppervlakte”, een video gefilmd in Blijdorp Rotterdam met beelden boven en onder de waterspiegel, en een video van de “Unox Nieuwjaarsduik”, waar je even een koud gevoel van kreeg. We zagen ook hoe Johan Steketee met uiterste nauwkeurigheid de taart “100 maal Regio West” aansneed in een presentatie van Ineke Deckers en Jaap van Loon. Ineke liet ook een show zien met herfstopnamen
Een typisch Spaans feest konden we zien in de video van Gerard de Boer “Feria del Caballo”, gefilmd in Jerez de la Frontera.
Er was ook volop te genieten van afwisselende, mooie plaatjes in “ISU-code 14B”, met ook foto’s van leden van onze vereniging. Een interessante film van Lockheed-Imax “ISS” (het International Space Station) werd gepresenteerd door Bas van Beukering. Eric Doorn en Claudia Harkema lieten twee series zien: “Treinbaan” over een miniatuurspoorbaan en “Singapore” met passende muziek. “Naar het Winkelcentrum” was een video gefilmd in Schiedam. Een actuele serie “25 jaar ex-DDR”, inclusief “ostalgische” opnamen, was van mijzelf. Uit het applaus bleek weer dat de aanwezigen van de projecties genoten hadden. Roland de Raeve
“25 jaar ex-DDR” door Roland de Raeve 7
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
8
Verslag van de 180e verenigingsdag 29 maart 2015 “Een nieuwe lente en een nieuw geluid” en dat in de persoon van John Klooster, die de taak van Jaap van Loon als programmasamensteller overneemt. Verdere bijzonderheden staan elders in het Bulletin.
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
De dag begon met de “ISU Club folio 14b”, waarin, zoals altijd, heel wat mooie plaa tjes te bewonderen waren aangeleverd door diverse clubs in de stereowereld. Het team Ineke Deckers en Jaap van Loon had de musea in Maassluis bezocht en liet ons meegenieten van wat er zoal te zien was in “Short visit Museums in Maassluis”. Van Ineke zagen we ook “Hortus Amsterdam” en van Jaap “Beams of Light” met sfeervolle foto’s van lichteffecten in een bos in de herfst. De herfst kwam ook aan bod in “Herbst” van Manfred Jägersberg, vertoond met het programma M-Objects. Manfred presenteerde ook een professionele “Neue Weltraumbilder” met spectaculaire beelden van kometen en sterrennevels, opgenomen met de grote telescoop in Chili. Gerard de Boer liet een video “Arco-Flamenco” zien met, uiteraard, vrolijke flamenco dansers in Jerez de la Frontera. “Markthal Rotterdam” werd zowel door Janny de Hey als Jan Knoop gepresenteerd, elk met hun eigen zienswijze. Jan vertoonde ook nog “Spoorparade” waarin hij zijn fascinatie voor oude en nieuwe treinen liet blijken. “Oslo ( Drieluik)” en “Katwijk” van GertJan Wolkers waren al eerder vertoond, maar gezien de kwaliteit leuk om terug te zien.
In “Dia’s en Video’s van Leden” zagen we weer enkele pareltjes, o.a. een wiskundige bijdrage van Jaap Zonneveld van een soort trechtervormige spiraal. Luc de Rop vertoonde technisch heel knappe “Wolkenfotografie” met ook spectaculaire bliksemopnamen. Deze opnamen zijn gemaakt met een zeer brede basis van rond de honderd meter. Dit geeft een prachtige dieptewerking in de wolkenpartijen welke je met het blote oog niet snel ziet. We zagen van hem ook “Natuurparken in Kroatië en Slovenië” en de “Vernieuwde Volkssterrenwacht Gent”, alles met gesproken commentaar. “Gulliver in Rotterdam” van Joop Doorn bleek te gaan over luchtopnamen uit een vliegtuig. Ik heb begrepen dat de serie bestond uit gedigitaliseerde oude dia’s. Van de videospecialist Jaap Karman zagen we “De Warming-Up”, over de veteranendag in Den Haag, en “Het jaar van de ram” over het Chinees Nieuwjaar in dezelfde stad. Eric Doorn liet beelden zien van de mooie stad “Sydney”. Dat er veel natuurschoon te bewonderen is in Nederland illustreerde Willebrord Dorresteijn met zijn “Nieuwkoopse Plassen”. Er werd ook een serie “Promotie ISU-Congres Busan” vertoond. Van mijzelf was de serie “Street Art”. Zie hiernaast voor een impressie. We zien elkaar weer eind mei, met de MOFcompetitie op het programma (zie ook pag. 16 en 19 - red.). Roland de Raeve
“Street Art” door Roland de Raeve
9
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
10
Verslag van de Algemene Ledenvergadering op 24 januari 2015 te Huizen
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
1. Opening De voorzitter in de persoon van Dennis Boersma opent goed 11 uur de algemene ledenvergadering met een hartelijk welkom aan de leden. De opkomst aan het begin van de vergadering is 28 leden inclusief bestuur, onder wie de ereleden Johan Steketee en Jaap van Loon. In de loop van de vergadering schuiven nog vier leden aan. De voorzitter memoreert de drie leden die ons het afgelopen jaar zijn ontvallen: • De heer A.J.G.M. Strooij te Rotterdam • De heer N. Vossenstijn te Veldhoven • De heer P. van der Meulen te Zeist Zij worden herdacht met een moment stilte. 2. Vaststellen van de agenda De agenda zoals gepubliceerd in het 3D-Bulletin 201 en uitgereikt voor aanvang van de vergadering, wordt door de vergadering vastgesteld. 3. Verslag van de ALV 2014 door de secretaris De leden was verzocht het verslag, gepubliceerd in 3D-Bulletin nr. 199 en beschikbaar voor aanvang van de vergadering, voor de vergadering door te nemen. Er is daarom geen behoefte het verslag in de vergadering voor te lezen. Het verslag wordt zonder verder commentaar goedgekeurd. 4. Ingekomen stukken Er zijn geen ingekomen stukken. 5. Jaarverslag 2014 door de secretaris De secretaris in de persoon van Sophieke Nijhuis geeft ter vergadering een korte samenvatting van het onderstaande en bedankt daarbij Roland de Raeve, Johan Steketee, Jaap van Loon en Dennis Boersma. • Verenigingsdagen De verenigingsdagen zijn in het verslagjaar over het algemeen goed bezocht. Iedere keer zijn er zeker zo’n 75 leden aanwezig, maar hogere aantallen bezoekers komen ook voor. Er is duidelijk sprake van een vaste kern. Steeds meer leden laten dikwijls fraaie series zien en ook het aantal vertoonde video’s en de kwaliteit daarvan neemt toe. Het idee van Jaap van Loon, om een competitie in te stellen, is verder uitgewerkt, zoals in de 3D-Bulletins 199 en 200 is aangegeven. Met de ‘Minute of Fame’-competitie is in mei op kleine schaal proefgedraaid en de eerste ‘Stereofoto’- competitie heeft in november plaatsgevonden. Hiervoor waren 66 foto’s aangemeld. In de pauzes van de verenigingsdagen was er naast versterking van de inwendige mens ook duidelijk sprake van kennisoverdracht. Van de verenigingsdagen en de getoonde series werd door Roland de Raeve verslag gedaan in het 3D-Bulletin. Dank aan het projectieteam en met name aan Jaap van Loon en Johan Steketee voor de vele uren die zij in de voorbereiding van de projectie steken. Het verzoek blijft om ruim voor de verenigingsdagen series naar Jaap te sturen. Dit is nodig voor een technische controle, dus vooral om fouten tijdens het projecteren in Huizen te voorkomen. • Ledenaantal Het ledenaantal is weer iets afgenomen en was eind 2014 350 (incl. zes ereleden). Er hebben zich in 2014 tien nieuwe leden aangemeld. Helaas zijn er in 2014 drie leden
6. Jaarverslag 2014 door de penningmeester Aan de leden was verzocht het verslag, uitgereikt vóór aanvang van de vergadering, voor de vergadering door te nemen. De penningmeester in de persoon van Jan Broeders geeft een korte toelichting op het verslag. Hij geeft aan dat de huidige contributie dekkend is voor de uitgaven m.b.t. de zaalhuur en het 3D-Bulletin en dat de inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. Overigens merkt hij op dat er door zelfwerkzaamheid van de voorzitter bij het verzendklaar maken van het 3D-Bulletin veel wordt bespaard. Wel ziet hij een toename in de verzendkosten door aangekondigde tariefswijzigingen bij PostNL. Wat betreft de contributie-inning voor 2015 geeft hij aan dat ruim 300 leden hun contributie reeds hebben overgemaakt. Tevens meldt de penningmeester dat de aanbevelingen van de kascommissie m.b.t. het opstellen van een balans in voorliggend verslag zijn doorgevoerd. 7. Verslag van de kascommissie De kascommissie bestaande uit John Klooster en André Verhaart heeft een concept-controleverslag opgesteld. Door de winterse omstandigheden ten tijde van de vergadering, ontbreekt nog een goedkeurende handtekening. In het conceptverslag adviseert de kascommissie de ALV om de penningmeester decharge te verlenen voor het gevoerde financiële beheer. Op basis daarvan doet de voorzitter het voorstel om het bestuur decharge te verlenen. Een ruime meerderheid van de vergadering neemt dit voorstel over. Met de ondertekening van het controleverslag is de decharge geformaliseerd.
11
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
overleden en daarnaast waren er meerdere opzeggingen. Hoewel het huidige aantal inschrijvingen van nieuwe leden redelijk is, is het niet groot genoeg om het ledenaantal op peil te houden. Daarvoor moet de instroom wat forser zijn, zeker als we als vereniging willen groeien in ledenaantal. Tijdens de ALV in 2014 kon aan twaalf leden het gouden speldje voor 25 jaar lidmaatschap worden uitgereikt of toegestuurd. • 3D-Bulletin In het verslagjaar zijn er drie edities van ons verenigingsblad verschenen. De destijds door Gert-Jan Wolkers ontwikkelde opzet en lay-out van het blad, voldoet nog prima. Naast veel fraaie stereofoto’s bevatte het bulletin ook steeds artikelen van meer technische aard. Daarnaast zorgden de artikelen over Jacobus G. Ferwerda en Jaap Zonneveld voor aandacht voor de stereofotograaf. Dank aan hoofdredacteur Dennis Boersma die er ook in slaagde het 3D-Bulletin in 2014 steeds tijdig bij de leden te laten bezorgen. • Bibliotheek Tijdens de verenigingsdagen in Huizen staat in de projectiezaal de bibliotheekkast van de NVvS en daarmee is de NVvS-bibliotheek dan voor de leden geopend. De collectie van de NVvS-bibliotheek omvat een kleine tweehonderd titels. Het afgelopen jaar werden diverse titels aan de collectie toegevoegd (zie 3D-Bulletin 198, 200 en 201), maar er werden ook dubbele exemplaren met succes aangeboden aan de leden. In het afgelopen jaar werden twaalf boeken uitgeleend. De bibliotheekcatalogus staat ook op de verenigingswebsite, zodat lenen ook mogelijk is zonder komst naar Huizen. Een berichtje aan de bibliothecaris is hiervoor voldoende. • Regionale bijeenkomsten Naast de landelijke bijeenkomsten in Huizen, vinden er in de regio’s Twente, Noord, ’t Gooi en West ook bijeenkomsten plaats. Maandelijks of tweemaandelijks komen de leden van de regio’s ’s avonds bijeen voor het vertonen van series en onderlinge uitwisseling van ervaringen. Die avonden worden door zo’n tien tot twintig leden bezocht. • Activiteiten buiten de verenigingsdagen Landelijk zijn er dit jaar geen activiteiten buiten de verenigingsdagen georganiseerd.
12
8. (Her)verkiezing van de kascommissie John Klooster is aan het einde van zijn 2e termijn van twee jaar. Hij heeft zich voor een nieuwe termijn niet beschikbaar gesteld. André Verhaart is bereid om lid te blijven van de kascommissie. De vrijgekomen plaats in de kascommissie zal worden ingenomen door Ineke Deckers, al enkele jaren reservelid van de kascommissie.
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
9. Bestuurswisselingen Dennis Boersma, Sophieke Nijhuis en Erwin Dammers blijven aan als bestuurslid. Roland de Raeve en Jan Broeders zijn aan het eind van hun bestuurstermijn, maar zijn beschikbaar voor herverkiezing. Er zijn geen tegenkandidaten. De vergadering gaat akkoord met de voortzetting van het bestuur in volgende samenstelling: Voorzitter: Dennis Boersma Vice-voorzitter: Roland de Raeve Secretaris: Sophieke Nijhuis Penningmeester: Jan Broeders Adviseur: Erwin Dammers 10. Toekomstplannen 2015 • 3D-Bulletin De verschijningsfrequentie blijft drie keer per jaar in papieren vorm. Vorig jaar is besloten de volledige 3D-Bulletins met een jaar vertraging op de website te plaatsen. Van de actuele versies wordt een gestripte versie (inhoudsopgave en verenigingsnieuws) geplaatst direct na verschijnen, met een oproep om lid te worden als men interesse heeft in de volledige versie. Leden die graag een PDF-versie willen hebben om deze op hun computer of tablet te lezen, kunnen dit kenbaar maken bij de redactie. Zij krijgen dan een volledige PDF-versie toegestuurd en blijven daarnaast ook de papieren versie ontvangen. De voorzitter bedankt allen die het afgelopen jaar een bijdrage in welke vorm dan ook hebben geleverd aan de 3D-Bulletins. Zelf blijft hij dit jaar weer aan als redacteur en doet daarbij de oproep aan alle aanwezigen om bijdragen aan het blad te (blijven) leveren. • Projecties Jaap van Loon kwam vorig jaar met het idee een competitie-element te introduceren in de projecties op de verenigingsdagen. Dit heeft geleid tot de “Minute of Fame’ (MOF)-competitie en de Stereofotocompetitie. Hieraan wordt in 2015 een vervolg gegeven. • Open Dag 2015 en Ledenwerving De doelstelling van de jaarlijkse Open Dag in september is in 2015 het promoten van 3D-fotografie en het werven van leden. Een betere begeleiding van bezoekers en hen binden aan de vereniging zijn daarbij punten van aandacht. Workshops op de open dag zouden hierin kunnen voorzien. Willibrord Dorresteijn biedt in dat kader aan een workshop macrofotografie met één camera te geven. Naast de Open Dag zou ook via andere kanalen de NVvS moeten worden gepromoot. Oude bulletins zijn beschikbaar om de NVvS onder de aandacht van potentiële leden te brengen. • Promotie van de vereniging In het kader van het promoten van de vereniging doet de voorzitter de oproep om ideeën naar hem te e-mailen. Job van de Groep geeft al aan dat we ons moeten laten uitnodigen bij fotoclubs. Willibrord Dorresteijn noemt als optie de aankondiging van de Open Dag via de fotohandelaar. Voor promotieactiviteiten buiten de vereniging kan de in 2014 aangeschafte projectieset worden ingezet. Bij dit punt komt ook de eventuele aanschaf van een 2e (reserve)projectieset aan de orde. Momenteel maken de regio’s kennis met deze apparatuur. Om aan de wensen
en behoeften te kunnen voldoen, vraagt de voorzitter aan de leden een mandaat om indien gewenst een 2e projectieset t.b.v. gebruik buiten de verenigingsdagen in Huizen aan te schaffen. Dit voorstel wordt met een meerderheid van stemmen aangenomen. John Klooster merkt daarbij op dat bij gebruikmaking van een laptop van een van de leden eventueel kan worden volstaan met de aanschaf van alleen een beamerset.
13
11. Begroting voor het jaar 2015 door de voorzitter De begroting voor 2015 zoals opgenomen in het Financiële verslag wordt door de aanwezige leden aangenomen.
13. Erelidmaatschap Er zijn geen voordrachten voor het erelidmaatschap. 14. Rondvraag • Kees Kloosterboer doet het voorstel om van lineaire polarisatie over te gaan op circulaire polarisatie vanwege het feit dat circulaire polarisatie gemakkelijker kijkt. De voorzitter geeft aan dat hiermee al in de regio West wordt geëxperimenteerd en dat hij eerst de uitkomst hiervan wil afwachten. • Wim van Slooten vraagt om informatie over projectie met circulaire polarisatie. Johan Steketee antwoordt hierop dat hij al eens voor het 3D-Bulletin een artikel hierover heeft geschreven. De voorzitter zegt toe dat bij overgaan op circulaire polarisatie er te zijner tijd in het 3D-Bulletin opnieuw aandacht zal zijn voor dit onderwerp. • André Verhaart merkt op dat door de toetreding van Ineke Deckers tot de kascommissie er geen reservelid voor deze commissie meer is. John Klooster stelt zich beschikbaar als reservelid. • Stefan Giehl meldt dat de verenigingsdag in mei 2015 samenvalt met het DGS-congres. Hij vraagt of de verenigingsdag kan worden verschoven. De voorzitter antwoordt dat het lastig is om alle leden tijdig te informeren. Het volgende 3D-Bulletin verschijnt nl. pas in mei. Daarnaast betreft het ook niet veel leden. • Jaap van Loon doet een oproep voor de MoF-competitie in mei. Voor de voorwaarden verwijst hij naar de website. Tevens meldt Jaap dat Johan Steketee en hij al jaren in het projectieteam zitten. Beiden willen graag hun taak aan jongere leden overdragen en Jaap roept hen daartoe op. De voorzitter geeft aan dat hij in het 3D-Bulletin hiervoor ook aandacht zal vragen. Ook zal het bestuur actief gaan zoeken naar opvolgers van Jaap en Johan. Vóór de ALV van 2016 moet in de opvolging van Jaap en Johan zijn voorzien. 15. Sluiting De voorzitter bedankt de leden en sluit de vergadering om goed 12.00 uur.
Sophieke Nijhuis-Bouma Secretaris
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
12. Uitreiken “Gouden speldjes” voor 25 jaar lidmaatschap Er zijn in het jaar 2014 zeven leden die in aanmerking komen voor het gouden speldje. Drie hiervan zijn aanwezig om deze in ontvangst te nemen: • De heer Willibrord Dorresteijn • De heer E.A. de Jong • De heer J.H.M. Vermeulen De overigen, te weten de heren Jac. Cornet, Wim Horstink, Alexander Klein en W.J. Wester, zullen hun speldje toegestuurd krijgen.
14
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
Algemene Ledenvergadering 2015: De jubilarissen met hun gouden speldje (foto Stefan Giehl).
Droste-effect in 3D? Laatst zag ik bij iemand in de keukenkast dat bekende cacaoblikje van Droste staan waarop een verpleegster staat afgebeeld met een dienblad in haar handen, waarop datzelfde blikje staat, waarop diezelfde verpleegster staat met het dienblad, waarop hetzelfde blikje ... enz. Menigeen heeft zich al door dat Droste-effect laten inspireren. Ik ook. Ik vroeg me namelijk af of dat intrigerende effect ook in een 3D-foto gerealiseerd zou kunnen worden. Ik heb er zo mijn sterke twijfels over. Met het Photoshoppen, zowel voor het linkerbeeld als voor het rechterbeeld apart, wordt steeds gemanipuleerd met de vertepunten van de linker- en rechterplaatjes die steeds kleiner worden en dus anders komen te liggen. In 2D, zoals op
het Droste-blikje, is dat geen probleem, maar in 3D gaat het mis. Voor het tafereel gebruikte ik de TV (géén 3D, maar voor deze foto even wèl ...) in mijn huiskamer. Klein afgedrukt, zoals in dit 3D-Bulletin, is het verschijnsel waarschijnlijk moeilijk te zien. Daarom zal ik de foto ook tijdens de eerstvolgende bijeenkomst in Huizen aanbieden voor vertoning op een veel groter formaat bij “dia’s van leden”. Ik ben zelf erg benieuwd.
Job van de Groep Groep Groep Groep Groep
Groep
.....
“Ingapirca, Ecuador” door Dennis Boersma 15
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
16
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
‘Minute Of Fame’-competitie
Een korte serie wordt op de verenigingsdag in mei door een publieksjury beoordeeld op verschillende facetten zoals compositie, techniek, inhoud, enz. • Korte serie van ongeveer 1 minuut (met een bepaalde lijn erin), al of niet met video, audio of commentaar. • Anoniem, uit de serie mag niet blijken wie de maker is (bv. aftiteling of commentaarstem moeten aangepast zijn). • Projectieformaat 3840x1080 • Inleveren voor 1 mei.
‘Stereofoto’-competitie
Een deskundige jury oordeelt op de verenigingsdag in november over individuele stereofoto’s onderverdeeld in een aantal categorieën. • Inleveren voor 1 november of eerder, de stereofoto’s worden dan de eerstvolgende verenigingsdag vertoond. • Aantal: maximaal 10, maar minder heeft de voorkeur. • Categorieën: Landschappen, Macro, Mensen, Architectuur, Bewerkte plaatjes en de Vrije categorie. Afhankelijk van het aantal inzendingen kunnen de categorieën bijgesteld worden zodat er in iedere categorie voldoende foto’s zijn voor een serieuze competitie. • De jury bestaat uit een aantal nader te benoemen deskundigen die op verschillende facetten zullen gaan beoordelen. Bijvoorbeeld compositie, techniek, enz. De jury zal bij de einduitslag niet alle stereofoto’s laten zien, afhankelijk van de hoeveelheid inzendingen. • Juryleden mogen niet hun eigen stereofoto’s beoordelen. • Projectieformaat 3840x1080 Opmerking bij projectieformaat 3840x1080: Linker- en rechterbeeld in full-HD formaat van 1920x1080 pixels. Bij afwijkend formaat van de opname het beeld aanvullen met zwarte balken (het linker- en rechterbeeld wel gecentreerd houden in het midden van het linkeren rechterdeelvlak van 1920x1080). Inzendingen kunnen het hele jaar door aan het projectieteam worden gestuurd (neem voor details contact op met John Klooster,
[email protected], zie pagina 2). De uitslag van de Stereofoto-competitie 2014 was op de vereningsdag in november. Vanaf nu kunnen foto’s voor de Stereofoto-competitie 2015 worden ingestuurd. De uitslag van de ‘Minute Of Fame’-competitie is op de vereningsdag in mei. Door de late aankondiging was het aantal voor mei 2014 ingestuurde ‘Minute Of Fame’-shows te weinig voor een serieuze competitie. Deze shows blijven bewaard voor de competitie in mei 2015. Bij verschijning van dit 3D-Bulletin is de inschrijving voor 2015 inmiddels gesloten. Nieuwe ‘Minute Of Fame’-shows zijn welkom voor de competitie 2016.
Op 30 mei worden de Minute Of Fame inzendingen van 2015 beoordeeld door de publieksjury. Wilt u mee jureren neem dan een pen mee!!!
Mededelingen Bibliotheek N.V.v.S.
17
Stereoscopy
Onder de naam Stereoscopy verschijnt vier keer per jaar het bulletin van de International Stereoscopic Union (ISU). De ISU loopt daarbij zo’n honderd bulletins achter op de NVvS, want in januari 2015 verscheen bij de ISU bulletin nr. 101. Ook het blad van de ISU heeft in de loop der jaren een andere uitstraling gekregen. Het wordt nu op glanzend papier en geheel in full color uitgebracht. Het formaat is staand A5, dus iets kleiner dan “ons” bulletin, en het blad telt 32 pagina’s. Die pagina’s zijn voor het merendeel gevuld met informatieve artikelen geïllustreerd met fraaie stereo-afbeeldingen.
Al met al nodigt Stereoscopy zeker uit tot lezen en kijken. Wie al deze informatie zelf wil ontvangen, kan lid worden van de ISU. Voor anderen zijn de nummers van Stereoscopy te leen bij de NVvS-bibliotheek.
Mentor-Leerling oproep
Sophieke Nijhuis-Bouma Bibliothecaris
Een van de doelstellingen van de vereniging is het uitwisselen van kennis en ervaring tussen de leden. Dit kan tijdens de pauzes op de verenigingsdagen in Huizen of op de bijeenkomsten van de Regio’s. Maar zit je met een acute vraag over bv. het gebruik van een computerprogramma zoals SPM, COSIMA, WINGS, PtE, ..., dan zou je graag direct contact willen hebben met iemand met kennis op dat gebied. Zoekt u hulp op specifieke gebieden, bv. het inramen van stereoparen met StereoPhoto Maker, het verbeteren van foto’s in Photoshop of het maken van een show of wilt u uw kennis en ervaring met medeleden delen, neem dan contact met mij op. Dan zal ik zo goed mogelijk proberen u met elkaar in contact te brengen. Voor zowel mentor als leerling geldt: het is uw hobby dus het moet voor beiden leuk blijven. Mocht het dus niet ‘klikken’ tussen mentor en leerling dan moet dat zonder problemen aangegeven en geaccepteerd kunnen worden. Dennis Boersma /
[email protected]
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
Ter illustratie volgt hier de inhoud van nr. 101: • uitgebreide info over het ISU-congres in Busan (Korea) van 5-11 september 2015 met een uitgebreide beschrijving van de excursies. • een beschrijving om in de Fuji W3 aanvullende functionaliteit te installeren. Dan moet je het wel durven om aan de camera te `sleutelen`! In het analoge tijdperk durfden vele stereofotografen dat overigens ook, dus waarom in het digitale tijdperk niet? • infrarood-stereofotografie met gekoppelde digitale camera’s. Het resultaat van infrarood-stereofotografie zagen we overigens enige tijd geleden ook tijdens een clubdag in Huizen. • een verslag van de Photokina 2014 dat wordt afgedaan met “rather flat” oftewel weinig stereo. O.a. de Camex 3D en DioVision hebben de stereofotografen echter wellicht nog iets te bieden. • een uitgebreide toelichting op One Night in the Hell, een 3D film.
18
Hoe komt u in ‘t Visnet te Huizen?
Met de auto vanuit Amsterdam of Amersfoort over de A1. Afslag Huizen nemen. Na het passeren van de gemeentegrens bij het tweede stoplicht naar rechts. Na 100 meter links afslaan. Alvorens de De Ruyterstraat in te gaan, kunt u uw auto al parkeren. Openbaar vervoer: Neem vanaf station Naarden-Bussum de regioliner bus 100 richting Blaricum (vertrekt op het hele en halve uur, reistijd 12 minuten). Uitstappen halte Prins Bernhardplein te Huizen. Loop richting de ING Bank (50 m links), alwaar u rechtsaf de De Ruyterstraat inloopt. ‘t Visnet bevindt zich na ongeveer 80 m aan de linkerzijde.
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
Het adres van Zalencentrum ‘t Visnet: De Ruyterstraat 7, 1271 SR Huizen. Telefoon: 035-5253777
Ledenmutaties Nieuwe leden: Patrick Kool, Zandvoort Hans Dingemans, Kaatsheuvel
Ereleden: Henk Reijnders Hugo de Wijs Klaas Zuidersma Jaap van Loon Johan Steketee Gert-Jan Wolkers
Verhuisd: Arthur van Eynde, Temse (B) Jan Blaauw, Hoogeveen
Word lid van de N.V.v.S. e-groep ! Sedert juni 2009 bestaat de “nvvs e-groep”. De e-groep heeft als doel informatie sneller naar de leden te krijgen en ook de onderlinge communicatie tussen de leden te bevorderen. Zo wordt het mogelijk om tussen het verschijnen van de 3D-Bulletins door zaken als interessante 3D activiteiten bekend te stellen. Word dus snel lid! Hoe is dat mogelijk? 1. Ga naar www.yahoogroups.com. 2. In de zoekbox “nvvs” intypen. 3. Klik op het blauwe veld aan de rechterzijde waarop staat “Join this Group!”. 4. Volg de verdere aanwijzingen. Jan M. Broeders
Ledenadministrateur N.V.v.S.
Voor de duidelijkheid: Alleen N.V.v.S. LEDEN kunnen lid worden van de e-groep.
Verenigingsdagen
19
Programma verenigingsdag 181 en 182 Zaterdag 30 mei 2015 11.00 uur: Opening door de voorzitter. 11.15 uur:
Minute of Fame
(zie pag. 16).
De invulling van de projectieblokken wordt een aantal dagen van tevoren gepubliceerd op de website van de NVvS: http://www.stereofotografie.nl/
12.00 uur: Lunchpauze. 13.30 uur:
DIGITAAL BLOK 1.
14.45 uur:
DIGITAAL BLOK 2.
15.30 uur: Sluiting door de voorzitter.
Zaterdag 26 september 2015 -
OPEN DAG!!!
10.30 uur: Opening door de voorzitter. 10.45 uur:
DIGITAAL BLOK 1.
11.45 uur:
DIGITAAL BLOK 2.
13.15 uur:
DIGITAAL BLOK 3.
14.15 uur:
DIGITAAL BLOK 4.
15.15 uur:
DIGITAAL BLOK 5.
15.45 uur: Sluiting door de voorzitter.
John Klooster
De projectieblokken duren 30 minuten. Tussen de projectieblokken is het buffet open.
N.V.v.S. - verenigingsdata 2015 Zaterdag 24 januari 2015 (ALV), Zaterdag 28 maart 2015, Zaterdag 30 mei 2015, Zaterdag 26 september 2015 ( OPEN DAG!) en Zaterdag 28 november 2015.
3D-Bulletin nummer 202 - jaargang 2015
14.15 uur: Theepauze.
Bijdragen voor de verenigingsdagen dienen tijdig te worden ingeleverd bij John Klooster. Neem voor de wijze van versturen van grote bestanden contact op met John (zie pagina 2 voor contactgegevens)
Driedimensionaal Geachte lezer, Dank voor uw interesse in dit 3D-Bulletin. Het 3D-Bulletin is het blad van, voor en door de leden van de Nederlandse Vereniging voor Stereofotografie.
3D-Bulletin
In de secties Verenigingsnieuws en Verenigingsdagen worden de leden op de hoogte gehouden van nieuws en activiteiten van de vereniging. Hieronder vallen onder andere verslagen van de Algemene Ledenvergadering en de landelijke verenigingsdagen, aanwinsten van de bibliotheek en de data van de landelijke verenigingsdagen. In de sectie Driedimensionaal staan artikelen met betrekking tot stereofotografie in zeer brede zin. Dit zijn educatieve artikelen over stereofotografie en waarneming van diepte, met theoretische achtergronden en praktische toepassingen. Maar ook de ervaringen van de leden met het uitoefenen van hun hobby. Verder bevat deze sectie beoordelingen van de nieuwste apparatuur en software voor het maken en weergeven van stereofoto’s en -video’s. De inhoudsopgave op pagina 3 zal u een indruk geven van de variëteit. Daarnaast bevat het blad in alle secties natuurlijk ook vele door de leden gemaakte stereofoto’s. Een significant deel van de contributie van de leden gaat naar het maken van dit 3D-Bulletin dat in kwalitatief hoogwaardige papieren vorm onder de leden verspreid wordt. Daarom kunnen we dit 3D-Bulletin niet zomaar gratis in digitale vorm ter beschikking stellen. Wij hopen op uw begrip hiervoor. Volledige versies van het bulletin zullen met een jaar vertraging op de website van de vereniging geplaatst worden. Van recente nummers van het 3D-Bulletin wordt een versie geplaatst waarin de sectie Driedimensionaal vervangen is door de tekst die u nu leest. Vindt u het jammer dat u de sectie Driedimensionaal van deze uitgave van het 3D-Bulletin niet kan lezen? Overweeg dan lid te worden van onze vereniging (zie onze website voor details). U krijgt het 3D-Bulletin dan driemaal per jaar thuisbezorgd. Verder geeft het lidmaatschap toegang tot onze verenigingsdagen waar de leden onderling hun ervaringen uitwisselen en genieten van hoogwaardige 3D-projectie van stereo-opnames van de leden. Wilt u eerst eens vrijblijvend kennismaken, bezoek dan onze Open Dag in september of meldt u aan bij de voorzitter of de penningmeester met het verzoek om een reguliere verenigingsdag als introducé bij te mogen wonen. Heeft u interesse in de stereofotografie (het zelf maken van stereofoto’s en/of genieten van het kijken naar stereofoto’s) dan hopen wij u als lid van onze vereniging te mogen verwelkomen. Namens de Nederlandse Vereniging voor Stereofotografie, Dennis Boersma Voorzitter ps.: Bent u reeds lid van de vereniging en wenst u het 3D-Bulletin in digitale vorm te ontvangen om het op uw pc of tablet te lezen stuur dan een verzoek hiertoe per e-mail aan:
[email protected]
Copyright © Nederlandse Vereniging voor Stereofotografie, R eg.nr. V 40407102 K.v.K. te ’s-Gravenhage, ISSN 1382-0974