(J E M R E N T E H R L L E N D O O R N I3chand. 12INK07528
13 JUL 2012
MG 100 jaar
AI B Stuk iTrefw" Werkpr.. Kopie aan: A r c h i e f D / N . reeks IV I V ē ï ï ř T
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad
informatiecentrum tel.
uw kenmerk
betreft
Webrichtlijnen
bijlage(n)
1
(070) 373 8 3 9 3 ons kenmerk
BABVI/U201201046
datum
12 juli 2 0 1 2
Lbr. 12/067 Samenvatting G e m e e n t e n streven naar toegankelijke, duidelijke, vindbare e n toekomstbestendige websites. Webrichtlijnen zijn universele s t a n d a a r d e n voor kwaliteit en toegankelijkheid v a n overheidswebsites. In d e ' O v e r h e i d s b r e d e implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheiď ( i - N U P ) h e b b e n g e m e e n t e n met het Rijk d e afspraak gemaakt, dat hun websites eind 2 0 1 2 voldoen aan de 'minimale set' v a n d e Webrichtlijnen.
Uit e e n impactanalyse n a a r d e t o e p a s b a a r h e i d van de Webrichtlijnen voor g e m e e n t e n , blijkt dat v o l d o e n a a n d e Webrichtlijnen g o e d mogelijk is, op e e n aantal specifieke situaties n a . Uitgezonderd d e z e situaties v r a g e n wij u o m met uw leveranciers e n webredactie te b e p a l e n op welke wijze u a a n d e Webrichtlijnen kunt v o l d o e n . V o o r informatie en ondersteuning kunt u terecht bij het o n d e r s t e u n i n g s p r o g r a m m a Operatie N U P . T e n a a n z i e n van d e specifieke situaties treedt de V N G in overleg met het Ministerie v a n B Z K .
In september zal het Ministerie v a n B Z K e e n voortgangsrapportage o v e r d e Webrichtlijnen a a n l e v e r e n bij de T w e e d e K a m e r . D a a r het beeld bestaat dat gemeenten achterblijven bij de implementatie van de Webrichtlijnen, vragen wij u o m voor 30 juli ervaringen en knelpunten te delen via www.operatienup.nl.
700
II Aan de leden
jaar
v e r e n i g i n g van Nederlandse Gemeenten
informatiecentrum tel.
uw kenmerk
bijlage(n)
ons kenmerk
datum
BABVI/U201201046
12 juli 2 0 1 2
(070) 373 8393
1
betreft
Webrichtlijnen
Lbr. 12/067
G e a c h t college en g e m e e n t e r a a d ,
Bij gemeenten en het Rijk wordt volop g e s p r o k e n over het onderwerp Webrichtlijnen. D e Webrichtlijnen zijn e e n set universele, internationale standaarden voor kwaliteit en toegankelijkheid van overheidswebsites. Het gesprek vloeit voort uit de resultaatafspraken ' O v e r h e i d s b r e d e implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid' (kortweg i - N U P ) , waarin onder a n d e r e is o p g e n o m e n dat alle g e m e e n t e n hun website voor eind 2 0 1 2 laten v o l d o e n a a n de minimale e i s e n v a n de Webrichtiijnen.
O p verzoek van de vaste T w e e d e K a m e r c o m m i s s i e voor B i n n e n l a n d s e Z a k e n , z a l het Ministerie v a n B Z K de T w e e d e K a m e r in september rapporteren over de mate waarin g e m e e n t e n a a n d e z e resultaatafspraken v o l d o e n . D e discussielijn die in de T w e e d e K a m e r herhaaldelijk naar voren komt, is dat gemeenten hierin achterblijven. Dit terwijl gemeenten juist veel werk verrichten in het online toegankelijk en vindbaar m a k e n van hun informatie, producten en d i e n s t e n .
A f s p r a a k gemeenten en Rijk in i - N U P D e Webrichtlijnen maken onderdeel uit v a n het 'Nationaal uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheiď (kortweg N U P ) uit 2 0 0 8 , waarin is o p g e n o m e n dat alle o v e r h e i d s w e b s i t e s eind 2 0 1 0 a a n de richtlijnen dienden te v o l d o e n . G e l e t op de haalbaarheid is d e z e resultaatafspraak herzien en in getrapte vorm vastgelegd in de implementatieagenda van het N U P ( i - N U P ) : Alle gemeenten Webrichtlijnen LSI C7ÍI lĮJ&IVI
zorgen dat hun website eind 2012 voldoet aan minimale (Waarmerk
Drempelvrij
van
zonder ster) en 1/1/2015 volledig (3 sterren
Waarmerk
IJJ.
A a n v u l l e n d is o p g e n o m e n : Aan niet nakomen consequentie gemeenten
eisen
verbonden opgelegd
van de verplichting
worden dat via een Algemene
Maatregel
t.a.v. de Webrichtlijnen van Bestuur
zal de
verplichtingen
aan
worden.
D e z e afspraak houdt in, dat uw gemeentelijke website uiterlijk 31 d e c e m b e r 2 0 1 2 a a n d e minimale toegankelijkheidseisen v a n d e Webrichtlijnen moet voldoen (16 van 95 ijkpunten) en uiterlijk 1 januari 2 0 1 5 aan alle eisen (95 van 95 ijkpunten).
Onderwerp Webrichtlijnen Datum ^ a t u n ^
02
H a a l b a a r h e i d en knelpunten In opdracht v a n de V N G heeft het Kwaliteitsinstituut N e d e r l a n d s e G e m e e n t e n (KING) binnen het programma Operatie N U P e e n 'impactanalyse' verricht naar de Webrichtlijnen. Uit de impactanalyse komt naar voren dat v o l d o e n a a n de Webrichtlijnen in beginsel g o e d mogelijk is. D i v e r s e g e m e e n t e n d o e n dit ook. Tegelijkertijd kan worden geconstateerd dat er twee knelpunten zijn die dit in d e w e g staan.
Toegankelijkheid
centraal
in plaats van het middel
Webrichtlijnen
Webrichtlijnen zijn teveel v e r h e v e n tot d o e l , in bijzondere g e v a l l e n zelfs juist ten koste v a n toegankelijkheid. Het conform de Webrichtlijnen moeten ondertitelen v a n film en audio betreft e e n niveau v a n toegankelijkheid w a a r v a n het de vraag is of dit h a a l b a a r is voor alle 4 1 5 g e m e e n t e n . W a n n e e r tekst de b a s i s b r o n vormt van informatie, dan moet u daar als gemeente e e n filnWaudiobestand a a n kunnen t o e v o e g e n z o n d e r dit eerst te h o e v e n ondertitelen. A l s g e m e e n t e kunt u er b o v e n d i e n voor kiezen o m additionele ondersteuning te bieden via bijvoorbeeld e-mail of chat. O o k het huidige toetsingsmodel verheft d e Webrichtlijnen teveel tot doel. E r wordt primair e n relatief strikt getoetst op naleving v a n het middel Webrichtlijnen, in plaats van inzichtelijk te m a k e n wat de g e m e e n t e n d o e n op het g e b i e d v a n toegankelijkheid. Het gebrek a a n transparantie, toetsingskosten en het jaarlijks moeten uitvoeren v a n d e toets bij een toetsinstelling, vormen hierbij e e n extra belemmering.
Bestuurlijke
benadering
en organisatorische
borging
E e n tweede knelpunt is dat de Webrichtlijnen worden b e s c h o u w d als e e n technisch en ingewikkeld onderwerp. Dit gaat ten koste v a n z o w e l bestuurlijke a a n d a c h t als organisatorische borging van het onderwerp. Webrichtlijnen zijn e e n middel o m uw gemeentelijke website, producten, diensten e n beleid toegankelijk te m a k e n voor burgers en bedrijven. E e n bestuurlijk relevant onderwerp w a a r u als college en g e m e e n t e r a a d op kunt sturen. Borging v a n het onderwerp binnen de gemeentelijke organisatie wordt door verschillende g e m e e n t e n ingevuld door het onderwerp te b e l e g g e n bij de afdeling p u b l i e k s z a k e n , mede gelet op d e a a n w e z i g e kennis over kanaalsturing en benutting v a n het digitale k a n a a l .
Financiering D e Webrichtlijnen m a k e n o n d e r d e e l uit v a n de bestuurlijke afspraken uit de i - N U P . V o l d o e n aan de Webrichtlijnen en het toegankelijk m a k e n van uw website vallen dan ook binnen d e s c o p e van de financiële middelen die zijn vrijgemaakt middels d e k a s s c h u i f z o a l s g e n o e m d in d e V N G ledenbrief van 11 mei 2 0 1 2 . 1
H o e nu verder Uit d e impactanalyse is naar voren g e k o m e n dat v o l d o e n a a n de Webrichtlijnen in beginsel mogelijk is. D e standaard is implementeerbaar. Dit geldt ook v o o r de minimale set w a a r a a n u eind 2 0 1 2 moet
Meer informatie over de kasschuif vindt u in de V N G ledenbrief van 11 mei 2012, tevens digitaal via http://tinyurl.com/ledenbrief11052012 Onderwerp Webrichtlijnen Datum ^ a t u n ^
03
voldoen (ondertitelen van films en audio zijn hierop e e n uitzondering). Het is a a n u a l s g e m e e n t e o m met uw leveranciers en webredactie te bepalen op welke wijze u hieraan invulling kunt g e v e n . Hiertoe kunt u onder andere zelf e e n gratis 'quick s c a n ' verrichten voor uw website en kunt u de Webrichtlijnen o p n e m e n in uw i n k o o p v o o r w a a r d e n . A a n v u l l e n d werkt K I N G binnen Operatie N U P 2
aan een o n d e r s t e u n i n g s a a n b o d gericht op het toegankelijk maken v a n uw website. O o k zal de iC o a c h van Operatie N U P in uw gemeente het onderwerp toegankelijkheid en het instrument Webrichtlijnen a a n de orde stellen. D e i-Coach is ook het a a n s p r e e k p u n t voor de ondersteuning van het programma Operatie N U P .
D e V N G treedt nader in overleg met het Ministerie van B Z K o m het huidige toetsingsstelsel o m te vormen tot een model dat in hogere mate is geënt op e e n principe v a n 'comply or explain'. Hierbij is het v a n belang o m de belangrijkste knelpunten in de uitvoering en toetsing w e g te n e m e n .
Zowel gemeenten met e e n W a a r m e r k Drempelvrij als andere koplopers zijn bezig met het implementeren v a n de Webrichtlijnen. O m administratieve lasten richting uw gemeente te verminderen, willen wij g e e n uitgebreide informatie uitvraag bij u verrichten. V o o r o n s is het wel v a n belang op de hoogte te zijn van de stand van z a k e n van de implementatie v a n de Webrichtlijnen in uw gemeente en eventuele knelpunten daarbij. Wij v e r n e m e n dit g r a a g voor 30 juli a a n s t a a n d e via www.operatienup.nl. Hoogachtend, Vereniging van N e d e r l a n d s e G e m e e n t e n
Mr. R . J . J . M . P a n s voorzitter directieraad
Bijlagen:
V o o r b e e l d inkoopvoorwaarden
D e z e ledenbrief staat ook op www.vnq.nl onder brieven.
De Webrichtlijnen 'quick scan' vindt u op http://versie1.webrichtlijnen.nl/toetsen. Als bijlage van deze brief zijn voorbeeld inkoopvoorwaarden opgenomen. Meer hulpmiddelen vindt u op http://tinyurl.com/toolkitwebrichtlijnen. Onderwerp Webrichtlijnen Datum ^ a t u r r ^
04
Inkoopvoorwaarden Webrichtlijnen DE PARTIJEN:
1.
D e g e m e e n t e als opsteller van het offerteverzoek w a a r d e z e inkoopvoorwaarden onderdeel van uitmaken, vertegenwoordigd door de p e r s o o n z o a l s vastgelegd in het offerteverzoek, verder te n o e m e n : de "Gemeente",
en 2.
D e partij die middels e e n offerte reageert op het offerteverzoek van de gemeente, vertegenwoordigd door de persoon z o a l s vastgelegd in de offerte, verder te n o e m e n : de "Leverancier",
OVERWEGENDE:
A.
Dat het voldoen aan d e Webrichtlijnen verplicht is voor de gemeentelijke overheid;
V E R K L A R E N IN T E S T E M M E N M E T :
Artikel 1
Begrippen
1.1 Webrichtlijnen: de volledige set van Webrichtlijnen versie 2.0 z o a l s vastgelegd op www.webrichtlijnen.nl; 1.2 Product: de door de L e v e r a n c i e r a a n g e b o d e n o p l o s s i n g , Artikel 2
Voorwerp van de overeenkomst
2.1 Het product van de L e v e r a n c i e r voldoet aan de Webrichtlijnen. 2.2 Het resultaat van het product, z o a l s tekst, formulieren, afbeeldingen, kaartmateriaal, video, social media integratie, voldoet aan de Webrichtlijnen. 2.3 In geval van contentcreatie of contentmutatie middels het product, faciliteert het product het voldoen aan de Webrichtlijnen en vormt het hiertoe geen belemmering. Artikel 3
Schriftelijke verklaring
3.1 L e v e r a n c i e r geeft binnen de gestelde offertetermijn schriftelijk a a n of zijn Product voldoet aan de Webrichtlijnen. Beantwoording van de Leverancier kan enkel " J a " of " N e e " zijn. V o o r b e h o u d e n of antwoorden als " J a , mits...", dan wel " N e e , tenzij...", gelden in dit verband als " N e e " . 3.2 Indien Leverancier binnen de gestelde offertetermijn geen schriftelijke reactie verstrekt z o a l s bedoeld onder artikel 3.1, maar wel offreert naar aanleiding v a n het offerteverzoek van d e G e m e e n t e , dan verklaart Leverancier hiermee dat zijn Product voldoet a a n de Webrichtlijnen z o a s g e n o e m d in artikel 2. 3.3 Door leverancier opgestelde aanvullende of a l g e m e n e voorwaarden bieden geen uitzonderingskader voor de schriftelijke verklaring dan wel het moeten voldoen a a n de Webrichtlijnen. Artikel 4
Toetsing
4.1 In geval van gunning: A.
Leverancier laat zelfstandig toetsing op de Webrichtlijnen uitvoeren door een onafhankelijke
B.
H e r s t e l w e r k z a a m h e d e n die volgen uit de toetsing dienen voor de opleverdatum te zijn afgerond
C.
Toetsing, hertoetsing en h e r s t e l w e r k z a a m h e d e n en verwante kosten vallen binnen de opdracht.
D.
Het rapport van de toetsing en eventuele hertoetsing is e i g e n d o m van de G e m e e n t e .
E.
Indien ten tijde van oplevering wordt geconstateerd dat het Product niet voldoet a a n de eisen z o a l s
keuringsinstantie w a n n e e r het Product technisch gereed is voor gebruik door de G e m e e n t e . inclusief eventuele herkeuring.
b e n o e m d in artikel 2, is de Leverancier in verzuim en behoudt de G e m e e n t e zicht het recht voor
het vervolmaken van de opdracht in handen te geven van e e n partij die in staat is de opdracht conform de overeenkomst op te leveren. In dat geval wordt de bestaande o v e r e e n k o m s t met Leverancier ontbonden en worden de door G e m e e n t e alsdan te m a k e n kosten op Leverancier verhaald.