Jaar van de

LandschapsKrant Editie: Nationaal Park Hoge Kempen

VOORJAAR 2010

©Vilda – Y.A.

27 & 28 maart // Lanaken OPENING Waterburcht // Toegangspoort Pietersheim Het heeft een hele tijd geduurd maar de 12de-eeuwse burchtruïne is in ere hersteld. De prachtige Waterburcht verrijst in al haar glorie. Met de opening van de Waterburcht is het Nationaal Park Hoge Kempen weer een bezoekersonthaal rijker, want naast de roemrijke geschiedenis van Pietersheim en Lanaken, kom je hier ook alles te weten over het Nationaal Park. Ontdek de Waterburcht in primeur op 27 en 28 maart van 10u tot 17u! Gratis toegang voor elke bezoeker! Kom en laat je verrassen door het unieke karakter van dit bezoekers­ onthaal. Het belooft meer dan de moeite waard te zijn! Kijk voor meer info op pagina 4-5. Je leest er ook alles over de nieuwigheden aan de andere poorten!

Internationale Jaar van de Biodiversiteit 2010 is uitgeroepen tot het Internationale Jaar van de Bio­diversiteit! Ook in jouw buurt wordt er gewerkt aan het behoud van planten- en diersoorten. Lees op pagina 7 hoe jij ook je steentje kan bijdragen!

BUITENGEWOONNATUURLIJK

EEN STREEK MET STREKEN // nieuws

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Het Regionaal Landschap Kempen en Maasland in het noordoosten van Belgisch Limburg bestaat uit de grenzeloze landschappen van de Hoge Kempen, het Kempen~Broek en de Maasvallei. Ontdek de uitgestrektheid van het Nationaal Park Hoge Kempen, geniet van de stilte in Kempen~Broek of struin langs de Maas. Hieronder ontdek je de nieuwtjes uit deze streek met streken…

20 jaar Regionaal Landschap Kempen en Maasland … de aftrap Reeds twintig jaar is de vzw Regionaal Landschap Kempen en Maasland actief in de streken van de Hoge Kempen, het Kempen~Broek en de Maasvallei. Begin februari is in Bokrijk de feestelijke aftrap gegeven voor dit feestjaar. Daar kregen we vele, leuke verjaardagwensen van onze partners. Deze vonden we alvast heel mooi… “Antoine de Saint Exupéry zei ooit: “We erven de aarde niet van onze

ouders maar we lenen haar van onze kinderen”. Mijn wens is dat het Regionaal Landschap Kempen en Maasland ook de volgende jaren voldoende kracht, bezieling en medewerking mag vinden om dat stukje aarde dat wij hier lenen van onze kinderen, zodanig te beheren dat zij dankbaar en trots op ons zijn en dat we een voorbeeld mogen zijn dat overgedragen wordt van generatie op generatie”

Wil je de andere wensen ook lezen? Surf dan naar www.rlkm.be Vlaams minister van Leefmilieu, Cultuur en Natuur, Joke Schauvliege was ook present. Ze wenste dat de regionale landschappen nog lang hun werk kunnen doen zodat biodiversiteit en regionale economie erbij winnen. ©E.C.

Verkenners gezocht In het najaar start de Verkenneropleiding van het GrensPark Kempen~Broek. Ben je gemotiveerd om met groepen op pad te gaan? Heb je een warm hart voor natuur en in het bijzonder voor het GrensPark Kempen~Broek? Wil je dit enthousiasme

delen met anderen tijdens originele, belevingsvolle activiteiten? Meld je dan aan. Een voorkennis is niet nodig. Na een korte opleiding gaan de vrijwilligers in 2011 aan de slag als Verkenner in het GrensPark Kempen~Broek.

IN HET KORT ©E.C.

Contact: Johan Caenen, 089 86 96 30, [email protected] Meer info: www.kempenbroek.eu

Wandelgebied Aldeneik & Maaseik Het vierde wandelgebied in de Maasvallei is een feit. Op 8 november werd onder grote belangstelling één van de vijf wandellussen ingewandeld. Gedeputeerde Frank Smeets en burgemeester Jan Creemers onthulden aan de kerk van Aldeneik onder luid applaus het startbord van het wandelgebied. Op de wandelkaart ‘Aldeneik & Maaseik, een stroom van cultuur’ zijn de vijf wandel­

lussen weergegeven en kan je talrijke leuke weetjes over het wandelgebied vinden. Er zijn ook twee cultuurwandelingen uitgewerkt in Aldeneik en Maaseik. De bijhorende wandelbrochure staat boordevol informatie over de historische gebouwen, en oude verhalen die deze twee Maasstadjes rijk zijn. De wandelkaart en wandelbrochure zijn te koop in de Maaslandse VVV-kantoren.

©RLKM

Vernieuwing Wandelgebied Duinengordel Het wandelgebied Duinengordel, met wandelingen rond Solterheide, Oudsberg en Donderslag wordt helemaal vernieuwd als onderdeel van het wandelaanbod Hoge Kempen. Tijdens de werkzaamheden zal er helaas niet gewandeld kunnen worden, onze excuses voor eventuele ongemakken. Hieronder vindt u overzicht van de geplande werken: • Oudsberg: start werkzaamheden mei 2010 – operationeel juli 2010 Meer info: • Donderslag: start werkzaamheden september 2010 – operationeel december 2010 [email protected] of • Solterheide: start werkzaamheden december 2010 – operationeel maart 2011 089 32 28 10. Een feestelijke opening van de vernieuwde Duinengordel is gepland voor het voorjaar van 2011.

2

● Een regionaal landschap is een samenwerkingsverband van het Vlaams Gewest, de provinciale overheid, gemeenten, natuurverenigingen, landbouworganisaties en bewoners. Het is geen natuurvereniging of een ledenvereniging, maar wil juist deze verenigingen helpen hun doelen te bereiken. ● Vlaanderen heeft tot dusver 12 erkende regionale landschappen. Ze zijn actief in regio’s waar je een aantrekkelijk landschap vindt. Limburg is koploper met 3 regionale landschappen. ● De regionale landschappen krijgen voor hun werking een basissubsidie van de Vlaamse overheid, de provincie Limburg en de gemeenten. ● Het Regionaal Landschap Kempen en Maasland is een streek (75.000 ha) in het noordoosten van Limburg. Het werkingsgebied beslaat 12 gemeenten: As, Bree, Dilsen-Stokkem, Genk, Kinrooi, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Meeuwen-Gruitrode, Opglabbeek, Peer en Zutendaal. Meer info: www.rlkm.be

1 Nationaal Park, 5 keer anders! Van het Pietersembos in Lanaken, over de Kikbeekbron in Maasmechelen, tot de Litzberg in Dilsen-Stokkem, … samen doen we er alles aan om hiervan één Nationaal Park te maken. Het Agentschap voor Natuur en Bos beheert deze gebieden als een samenhangend geheel en een ecoduct over de snelweg verbindt één en ander opnieuw met elkaar. Gelijk­ vormige infoborden en bewegwijzering van fiets-, wandel- en ruiterpaden voor de hele Hoge Kempen, scheppen duidelijkheid en zorgen voor samenhang. Er is nog veel werk aan de winkel: lawaai zal plaats moeten ruimen voor stilte; waar zand en grind gewonnen is, keert de natuur jaar na jaar terug; eenvormige naaldboomplantages worden langzaam gevarieerde bossen en er is werk aan de conditie van de heide. En al is dit straks één Nationaal Park, je kan er op vijf verschillende manieren naar kijken: als een klein stukje aardkorst op een blauwe planeet in Kattevennen (Genk), of juist als een gigantisch oerwoud met duizenden kriebeldieren in Lieteberg (Zutendaal), als een plek waar al sinds de vroege middeleeuwen mensen het landschap naar hun hand zetten in Pietersheim (Lanaken) of waar op amper 100 jaar tijd door de steenkoolontginning het landschap een revolutie meemaakte in Station As (As). Of gewoon als een plek om wandelend te genieten aan de Mechelse Heide (Maasmechelen). 1 Nationaal Park, 5 keer anders … ©E.C.

Welkom!

BEZOEKERSGIDS 2010 ©M.D.

©E.C.

©E.C.

©E.C. ©E.C.

©E.C.

©E.C.

©E.C.

©M.D.

in woord en beeld!

©E.C.

Laat je verrassen door nog meer adembenemende beelden uit het Nationaal Park! Fotoboek Nationaal Park Hoge Kempen – te koop o.a. aan de 5 toegangspoorten of via www.nationaalpark.be.

©E.C.

©E.C.

©E.C.

De Bezoekersgids voor 2010 is beschikbaar! Zo heb je alle praktische info die je nodig hebt voor een geslaagd bezoek aan het Nationaal Park binnen handbe­ reik, incl. de volledige kalender met Rangeractiviteiten. Haal je gratis exemplaar in de poorten of de lokale toeristische diensten!

©E.C.

©M.D.

h 28

©E.C.

©E.C.

©E.C.

©E.C.

3

BUITENGEWOONNATUURLIJK

1 Nationaal Park, … te voet

… te paard

… te fiets

Aan elk van de 5 toegangspoorten vind je een wandelgebied, telkens met een eigen wandelkaart. De Wandelbox omvat deze 5 kaarten, de handige opbergbox krijg je er zo bij. Ook de Lange Afstandswandeling van het Nationaal Park is zeker de moeite waard. Toegegeven, met z’n 72 km is deze tocht beslist een uitdaging, maar met de kaart bij de hand deel je de route makkelijk op volgens je eigen kunnen!

Ook te paard kan je het Nationaal Park verkennen! Net als bij het Fietsroute-netwerk, trek je van knooppunt naar knooppunt en stel je dus zelf je tocht samen op basis van je eigen wensen. Maar liefst 140 km ruiter- en menpaden wachten op je, 85% ervan is onverhard: een plezier voor je paard!

Het Fietsroute-netwerk van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland is de ideale gids op je tocht per fiets. Rijg de knooppunten aan elkaar en ontdek het Nationaal Park. Je fietst langs heide, bossen, plassen …. Naar aanleiding van 15 jaar Fietsroute-netwerk heeft Toerisme Limburg een fietskaart ontwikkeld rond het Nationaal Park Hoge Kempen. Wil je je tocht uitbreiden over de landsgrenzen heen? Geen probleem, de grensoverschrijdende fietskaart van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland vzw toont je de weg.

Ook hier is een kaart een niet te missen hulpmiddel!

h 10 h 2 h 5

h 5

h 6

Dromen van Cosmos, stenen en planeten!

©G.V.G.

Op 12 maart is in Kattevennen de Cosmodrome geopend. De Cosmodrome is de opvolger van het vroegere Planetarium. De hoogtechnologische digitale projector en het nieuwe beeldscherm zorgen voor een unieke beleving. Niet enkel sterrenkundige h 2 projecties zijn mogelijk, ook natuurfilms e.a. zijn in het aanbod opgenomen. Spektakel verzekerd! Ontdek er ook: Europlanetarium, Stenenpad, Planetenpad, Heempark.

Info: Bezoekersonthaal Kattevennen, T: 089/ 65 55 55, www.toegangspoortkattevennen.be, www.cosmodrome.be

InsectenLeven op blote voet!

©RLKM - J.V.D.B.

In het nieuwe bezoekersonthaal vind je niet enkel de nodige info over het Nationaal Park, je duikt er ook binnen in de fascinerende wereld van de kleine kriebeldiertjes. In het Insectenmuseum zal je alles leren over insecten en hun belangrijke rol in het dagelijkse leven (openingsdatum nog niet gekend). Het Insectenleerpad laat je, via een wandeling h 2 van 2,5 km, nu al kennismaken met tal van insecten in hun natuurlijke omgeving! Ontdek er ook: Panorama der Kempen (Charles Wellens), Blotevoetenpad.

4

Info: Bezoekersonthaal Lieteberg, T: 089 61 30 99, www.lieteberg.be

5 keer anders!

Volg de ing van verkenn rten mee de 5 poo agpost in Midd ) op (12u -13u 6 van 22-2 Radio 2, maart

LandschapsKrant

Wandelen op grote hoogte!

©K.V.L.

Info: Projectbureau Nationaal Park Hoge Kempen, T: 078 15 04 27, www.nationaalpark.be

Uiteraard kan je de Mechelse Heide nog steeds op eigen houtje verkennen, maar ben je op h 2 zoek naar net dat tikkeltje meer? Ga dan op pad met een Ranger! Je kan dit op 2 manieren: via een activiteit uit onze kalender of door zelf een activiteit te reserveren. Als je zelf een Ranger boekt, kies jij datum, locatie en uiteraard ook de aard van de activiteit. Nieuw vanaf 2010 is de activiteit ‘Natuurbeleving voor mensen met een beperking’. De ‘Schattentocht voor kinderen’ belooft dankzij een nieuwe formule met nieuwe, leuke opdrachten, nog spannender te worden! Kijk op p. 8 voor de activiteitenkalender! Ontdek er ook: Station Eisden (op 2 km wandelen van Mechelse Heide), Kikbeekbron (op 3,5 km fietsen van Mechelse Heide).

Prinsheerlijk spelen door de tijd!

h 2

Info: Bezoekersonthaal Pietersheim, Waterburcht, T: 089 71 21 20, www.lanaken.be/pietersheim

Het bezoekersonthaal van Pietersheim heeft zijn plekje gevonden in de indrukwekkende Waterburcht. Je ontdekt er het verhaal over de roemrijke geschiedenis van Pietersheim en Lanaken. Beklim de poorttoren met een prachtig uitzicht over de site en duik in de 16de-eeuwse munitiekelder. In de kapelzaal leer je meer over de vonnissen die in de burcht geveld werden. Een indrukwekkende film met 3D-animaties toont je de evolutie van de burcht van de 12de eeuw tot nu. Uiteraard vind je er ook de nodige info over het Nationaal Park, en voor de jonge bezoekers zijn er bovendien toffe, interactieve spelen voorzien. Ontdek er ook: Kinderboerderij & Huis van Lotte en Giel, Speeltuin, Kabouterpad.

Sporen en fietsen door Mijn-streek!

h 2 ©M.D.

Info: Bezoekersonthaal Station As, T: 089 61 28 67, www.kolenspoor.be Railbike Limburg, T: 0477 96 83 69, www.railbikelimburg.be

Verken al trappend het Nationaal Park met een spoorfiets. Met een railbike of spoorfiets volg je het oude kolenspoor van Station As tot aan Station Eisden. Het parcours is ongeveer 6 km lang en leidt je door het typische landschap van het Nationaal Park. Een ontmoeting met een ree of buizerd is niet uitgesloten! Ontdek er ook: Uitkijktoren, Minitrein, Toeristische trein.

5

BUITENGEWOONNATUURLIJK

EEN HART VOOR NATUUR Een hart voor Limburg hebben we allemaal. En sinds een vijftal jaar kan je ook je hart laten spreken: het streekfonds ‘Een Hart voor Limburg’ zamelt geld in om hen die de kwaliteit van het leven in deze provincie verbeteren, een tastbare duw in de rug te geven. Tot nu toe lag het accent van de ‘goede doelen’ op kinderen die het moeilijk hebben, door een beperking, ziekte of kansarmoede. Vandaag wil het streekfonds de brug slaan naar ook andere goede doelen in de sfeer van cultuur, erfgoed of natuur. Want Limburg wil een plek zijn waar het goed leven is en waar solidariteit met al wat kwetsbaar is, geen holle slogan is. En draagt een veilige, inspirerende en groene plek om te spelen, te genieten of tot rust en bezinning te komen, niet uitermate bij tot het gevoel van wel­ behagen van ons en onze kinderen? Zo groeide spontaan een samenwerking met het Nationaal Park Hoge Kempen. De missie van het allereerste Nationaal Park in de wereld, dat van Yellowstone in de VS (1872), luidt immers: ‘For the benefit and enjoyment of the people’.

Het idee om een bijdrage te leveren aan het welzijn van alle mensen door zorg te dragen voor natuur, is ook de drijfveer achter het Nationaal Park Hoge Kempen en bij uitbreiding van de hele natuurbeweging. Begin dit jaar zag dan ook het ‘Nationaal Park Fonds’, als onderdeel van het Streekfonds ‘Een Hart voor Limburg’, het levenslicht. Het doel ervan is om geld in te zamelen voor behoud of herstel van natuur in al haar facetten, en dit in en om het Nationaal Park Hoge Kempen, Limburg of daarbuiten, in zoverre er een relatie met de Hoge Kempen bestaat. “De afgelopen jaren oogstte het Nationaal Park heel wat (inter)nationaal applaus. Maar dat applaus is er in de eerste plaats voor de natuur en zij die er zorg voor dragen. Dit Fonds wil dan ook die waardering omzetten in daadwerkelijke steun aan bedreigde natuur.” Ignace Schops, Initiatiefnemer Directeur vzw Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Concentra Media - ©T.V.G.

Johan Van Den Bosch (Nationaal Park Hoge Kempen) (links) in overleg met Viviane Michiels, Willy Lenaers, Hilde Houben-Bertrand en Geert Kenis van ‘Een Hart voor Limburg’.

“Het doel van Een Hart voor Limburg is en blijft: werken aan de kwaliteit van het leven in de provincie. En natuur past daar perfect bij.” Hilde Houben-Bertrand Voorzitter Streekfonds Een Hart voor Limburg

©Vilda - ©R.V.

©E.C.

Kraanvogels zullen ook dit voorjaar uitrusten in het Nationaal Park Hoge Kempen. Willen we deze boodschapper van de lente blijvend verwelkomen, dan zullen we ook zorg moeten dragen voor hun broedgebieden in het hoge noorden.

Meer dan een kwart van alle vlindersoorten in Vlaanderen is verdwenen, en voorlopig ziet het er niet naar uit dat die vrije val te stoppen is. Deze koninginnepage houdt voorlopig nog stand en is een vaak geziene verschijning op de mijnsteenbergen van de Hoge Kempen.

Uw steun maakt het verschil! Stort een vrijwillige bijdrage op rekeningnummer 733-3733339-33. Voor elke gift van minimaal 30 euro wordt een fiscaal attest afgeleverd.

©F.V.B. Het Nationaal Park Hoge Kempen is een broedgebied van de nachtzwaluw. Maar het grootste deel van het jaar brengen ze door in Afrika. Natuur beschermen, kent geen grenzen!

6

LandschapsKrant

2010, JAAR VAN DE BIODIVERSITEIT Alle leven op aarde, groot of klein, plant of dier, in al zijn verscheidenheid, wordt aangeduid met de verzamelnaam ‘biodiversiteit’. Door de groeiende menselijke aanwezigheid en ons handelen, staat deze biodiversiteit alsmaar meer onder druk. Een kwart van alle leven op aarde dreigt te verdwijnen. Om dat een halt toe te roepen, riepen de Verenigde Naties 2010 uit tot het Internationale Jaar van de Biodiversiteit. Want als we dat écht willen, en daar inspanningen voor leveren, kunnen we deze dreiging afwenden. Drie hoopgevende en inspirerende voorbeelden uit onze eigen buurt:

BOOMKIKKER De boomkikker was enkele jaren geleden in Limburg zo goed als uitgestorven. Tot vrijwilligers van de verenigingen Natuurpunt vzw en Limburgs Landschap vzw, met de steun de Vlaamse, provinciale en gemeentelijke overheden, massaal kleine waterplassen (poelen) begonnen te graven in de natuurreservaten van Kempen~Broek (Kinrooi, Bree): van 30 kikkertjes in 2006 naar 900 in 2009.

©E.C.

KLAVERBLAUWTJE Ooit gedacht dat zelfs de berm van een weg een schuilplaats kan zijn voor bedreigde natuur ? Het klaverblauwtje twijfelt daar niet aan.

©J.L.

De gemeente Lanaken adopteerde dit kleine maar bijna verdwenen vlindertje. Sindsdien wordt de brede wegberm en de kanaalbermen tussen Gellik en Lanaken op zo’n manier gemaaid dat er steeds voldoende klaver bloeit. Want je raadt het al: klaverblauwtjes kunnen niet zonder klaver. En met succes: de vlindertjes hebben hun nieuwe thuis al ontdekt.

JENEVERBES In heel Vlaanderen groeien naar schatting nog 8000 jeneverbes­ struiken.

©E.C.

Ronduit verontrustend is dat 85% van deze wilde jeneverbesstruiken staan in één natuurreservaat van amper 10 ha, het ‘Heiderbos’ in As. Door in de omgeving bestaande heide een onderhoudsbeurt te geven en uit te breiden, zelfs al moeten daar bomen voor gekapt worden, hoopt het gemeentebestuur van As en het Agentschap voor Natuur en Bos, op nieuwe groeiplaatsen.

ACTIE ! Of je nu landbouwer, tuinbezitter, eigenaar van een stukje bos of land bent of gewoon zelf de handen uit de mouwen wil steken, … iedereen kan een steentje bijdragen aan het behoud van biodiversiteit. In dit Internationale Jaar van de Biodiversiteit is er geen excuus om dat uit te stellen tot morgen, want eenmaal een plant- of diersoort verdwenen, is er geen weg meer terug. Veel organisaties staan klaar om je te helpen de natuur te helpen: ● Voor werken die de cultuurhistorische waarde van het landschap ten goede komen zoals houtkanten, haag, bomenrij of hoogstamboomgaard kan je vaak subsidies krijgen. De landschapsanimator helpt je graag verder. www.rlkm.be, [email protected] ● Meer info over de verenigingen die in het Regionaal Landschap Kempen en Maasland een erkend natuurreservaat beheren en hoe je hen kan helpen: www.limburgs-landschap.be www.natuurpunt.be www.orchisvzw.be ● Heb je weet van gewonde of verweesde wilde dieren: het Natuurhulpcentrum in Opglabbeek weet raad. www.natuurhulpcentrum.be ● Meer info over het Agentschap van de Vlaamse Overheid, verantwoordelijk voor openbare bos- en natuurgebieden en allerhande wettelijke aspecten van bos en natuur (vergunningen, …): www.natuurenbos.be ● Zelf eigenaar van een bos? De Bosgroepen zijn er om je te helpen bij een deskundig beheer. www.bosgroepen.be Een betere wereld begint hier bij ons, maar ook (inter)nationaal moeten zaken in beweging worden gebracht. Natuur een stem geven daar waar die gehoord moet worden, dat is de uitdaging die de ‘World Conservation Union’ aan Ignace Schops meegeeft. Hij werd in 2009 immers in het Europees Parlement aangewezen als ‘Ambassadeur van de Biodiversiteit’. www.countdown2010.net

7

BUITENGEWOONNATUURLIJK

ACTIVITEITEN KALENDER Legenda

Zondag 2 mei

Hoor, wat fluit daar? (Kattevennen - Genk) - 10.00 tot 12.00 uur Tijdens deze natuurwandeling besteedt de Ranger extra aandacht aan de vogelgeluiden op je pad. Toegangspoort Kattevennen (ingang bezoekersonthaal), Planetariumweg 18, Genk Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27

Planten herkennen Smeetshof (Bocholt) - 9.00 tot 12.00 uur Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt - Annemie Nouters, 089 46 55 08

Activiteit in Kempen~Broek

Activiteit in Maasvallei

Activiteit in de Hoge Kempen

Rangeractiviteit in het Nationaal Park Hoge Kempen= € 2 per persoon / € 5 per gezin (tenzij anders vermeld)

Zaterdag 8 mei Vroege vogelwandeling in de Maasvallei (Kinrooi) - 6.00 tot 9.00u Je mag rekenen op een hartelijk ontbijt, maar je dient wel vooraf in te schrijven. Parking kerk Kessenich, Kinrooi Natuurpunt Kinrooi - Frans Parren, 0495 23 83 62 Zondag 9 mei

Zondag 21 maart Lentekriebeltocht (Lieteberg - Zutendaal) - 14.00 tot 16.00 uur Laat je inspireren door de lente en de frisse natuur van het Nationaal Park Toegangspoort Lieteberg (parking), Stalkerweg, Zutendaal Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27

Voorjaarswandeling St.-Maartensheide - De Luysen (Bree) - 14.00 tot 17.00 uur Parking einde Mariahofstraat, Beek (Bree) Natuurpunt Bree - Bart Mulkens, 089 47 26 84

Zondag 28 maart Beheerswerken St.-Maartensheide - De Luysen (Bree) - 8.15 tot 11.45 uur Parking einde Mariahofstraat, Beek (Bree) Natuurpunt Bree - René Moors, 089 46 70 64

Zondag 4 april

Wandeling Veldhoven (Bocholt) - 14.00 tot 17.00 uur Parking Groelskapel, kruispunt Veldhovenstraat-Hoekstraat, Bocholt Limburgs Landschap vzw - Carine Bloemen, 011 44 85 79 Zondag 16 mei Nationaal Park in vogelvlucht (Pietersheim - Lanaken) - 14.00 tot 16.30 uur Fietstocht (30km) langs de mooiste plekjes van het Nationaal Park (vanaf 14 jaar). Toegangspoort Pietersheim (parking kinderboerderij, aan infobord Wandelen) eigen fiets meebrengen Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27 Natuur in ontwikkeling in Kerkeweerd en Negenoord (Dilsen-Stokkem) 9.00 tot 12.00u Bezoekerscentrum De Wissen, Maaspark zn, Dilsen-Stokkem Limburgs Landschap vzw - Jan Verstraeten, 0474 32 52 28

Poelenwandeling in Maaswinkel (Maasmechelen) - 14.00 tot 17.00u

Lentekriebeltocht (Pietersheim - Lanaken) - 14.00 tot 16.00 uur Laat je inspireren door de lente en de frisse natuur van het Nationaal Park. Toegangspoort Pietersheim (parking kinderboerderij, aan infobord Wandelen), Neerharenweg 12, Lanaken Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27

Planten herkennen Smeetshof (Bocholt) - 9.00 tot 12.00 uur Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt - Annemie Nouters, 089 46 55 08

Natuurpuntleden: gratis, niet-leden: 2,50 € Startbord Maaswinkel, aan einde van Dokter Haubenlaan, langs de Zuid-Willemsvaart, Maasmechelen Natuurpunt Maasmechelen - Bertie Vanderlee, 089 76 47 51

Zondag 23 mei Beheerwerken Smeetshof (Bocholt) - 9.00 tot 12.00 uur Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt, Arnold Goossens, 089 46 39 88

Zondag 11 april

Zondag 30 mei

Natuur- en landschapswandeling in de omgeving van het Kasteel Vilain XIIII (Leut - Maasmechelen) - 14.00 tot 17.00u

Op zoek naar de roodborsttapuit (Maasmechelen) - 14.00 tot 17.00u

Wandeling door het Kasteelpark en grensmaasproject Parking RVT, Dreef Vilain XIIII, Leut (Maasmechelen) Natuurvereniging Orchis, 089 50 10 19

Fietstocht langs de natuurrijkste plekjes van Maasmechelen Natuurpuntleden: gratis, niet-leden: 2,50 € Parking gemeentehuis Maasmechelen Natuurpunt Maasmechelen - Peter Muermans, [email protected]

Zondag 18 april

Zondag 6 juni

Energie-wandeling (Lieteberg - Zutendaal) - 14.00 tot 16.00 uur

Wilde kruidenwandeling (Lieteberg – Zutendaal) - 14.00 tot 16.30 uur

Energie opdoen, verbruiken, besparen, … het is een actueel thema. Tijdens deze boswandeling komen heel wat verschillende aspecten van energie aan bod. Toegangspoort Lieteberg (parking), Stalkerweg, Zutendaal Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27

Plantenwandeling St-Maartensheide – De Luysen (Bree) - 14.00 tot 16.30 uur

Beheerwerken Smeetshof (Bocholt) - 9.00 tot 12.00 uur

Parking einde Mariahofstraat, Beek (Bree) Natuurpunt Bree - Jaak Janssen, 089 46 17 06

Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt – Arnold Goossens, 089 46 39 88

Natuurwandeling Stramprooierbroek (Kinrooi) - 20.00 tot 23.00u Parking 1 Stramprooierbroek, Grootbroekstraat, Kinrooi Limburgs Landschap vzw - Albert Smeets, 011 66 24 75

Dauwwandeling St.-Maartensheide - De Luysen (Bree) - 6.30 tot 9.00 uur na de wandeling: ontbijt (Prijs leden: € 5,00, niet-leden : € 7,00) Parking einde Mariahofstraat, Beek (Bree) Natuurpunt Bree -Thieu Schouteden, 089 86 78 70 Nadien brunchbuffet; telefonisch reserveren verplicht Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt - Arnold Goossens, 089 46 39 88

COLOFON REDACTIE: RLKM vzw FOTOGRAFIE: Erwin Christis, Anneleen Mengels, Misjel Decleer, Krist van Laere, François Van Bauwel, ©Vilda – Yves Adams, ©Vilda – Rollin Verlinde, Concentra Media - Tony Van Galen, © E. Christis Guy Van Grinsven, Jos Lycops, Johan Van Den Bosch DEPOTNUMMER: D/2010/8362/3, OPLAGE: 113.000 exemplaren

Planten herkennen Smeetshof (Bocholt) - 9.00 tot 12.00 uur Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt - Annemie Nouters, 089 46 55 08

Zondag 20 juni

Zondag 25 april

Dauwwandeling Smeetshof (Bocholt) - 7.00 tot 9.30 uur

Wilde kruiden leren kennen en hiermee zelf een heerlijke bereiding maken. Toegangspoort Lieteberg (parking), Stalkerweg, Zutendaal Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27

Sprookjesvertellingen (Pietersheim – Lanaken) - 14.00 tot 16.00 uur Een verhalenwandeling voor de allerkleinsten (6 tot 10 jaar), ouders mogen mee. Toegangspoort Pietersheim (parking kinderboerderij, aan infobord Wandelen) Nationaal Park Hoge Kempen - André Mulders, 078/15 04 27 Zondag 27 juni Vlinder- en libellenwandeling Smeetshof (Bocholt) - 14.00 tot 16.00 uur

Parking Smeetshofweg 1, Bocholt Natuurpunt Bocholt, Arnold Goossens, 089 46 39 88

ONTWERP: www.via-via.be DRUK: Concentra Grafic VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: IGNACE SCHOPS Winterslagstraat 87, B-3600 Genk Tel: +32 (0)89/32 28 10, Fax: +32 (0)89/32 28 19 e-mail: [email protected], website: www.rlkm.be

MET DE STEUN VAN:

8