Jaar. Kwaliteit. Omkijken naar de toekomst

Ja a r

Met genoegen bied ik u namens het IKN ons jaarverslag 2003 aan. Mw. dr. R. Otter directeur IKN

Kwaliteit Omkijken naar de toekomst

Integraal Kankercentrum Noord-Nederland Gebouw ‘La Belle Alliance’ Waterloolaan 1/13 9725 BE Groningen Telefoon: (050) 521 59 00 Fax: (050) 521 59 99 E-mail: [email protected] Internet: www.ikn.nl

Colofon • Redactie mw. R. Otter (eindredactie) mw. G.A. Engelmoer-Hoekstra • Tekstbewerking G.W.R. Lugtenberg • Vormgeving en opmaak DrukWare, Roden • Illustratie omslag GV&I, Zuidlaren • Drukwerk De Marne grafische bedrijven, Leens Waar in het verslag sprake is van de patiënt/hij wordt ook zij bedoeld.

Inhoudsopgave

Partners in zorg in de IKN-regio Missie, doelstellingen en credo Netwerkorganisatie 5

Palliatieve Zorg

4

23 Scholing 23 Organisatie 23

5

2003 in hoofdlijnen

Overige activiteiten

6 Omkijken naar de toekomst 6 Samenwerking tussen de IKC’s 7 Raad van Toezicht IKN 7 Medische Adviesraad 7

25 Revalidatie: Herstel en Balans 25 Herstel en Balans in de IKN-regio 25 Deskundigheidsbevordering 26 Informatiecentrum IKN 26 Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland (RPKN) 27

Bureau IKN

9 Jubileumviering 9 IKN-spel 9 Interne organisatie 9 Intern kwaliteitssysteem 9 Interne communicatie 10 Personeelsformatie 10 Personeelsvertegenwoordiging (PVT)

Bevolkingsonderzoeken

28 Bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker 28 Bevolkingsonderzoek naar borstkanker 28

10

Kankerregistratie, Onderzoek en Trialbureau Datacenter 11 Kankerregistratie Trialbureau 17

Financieel jaarverslag 2003 11

29

Bijlagen

33 Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003 34 2 Consulenten, roosters consulentenbesprekingen 2003 40 3 Multidisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003 47 4 Monosciplinaire werkgroepen per 31-12-2003 53 5 Datamanagement 57 6 Overig 60 (Een uitgebreide inhoudsopgave van de bijlagen vindt u op pagina 33) 1

11

Richtlijnen voor diagnostiek, behandeling en zorg en werkgroepen ondersteunende zorg 18 Richtlijnen IKN 18 Ondersteunende zorg

18

Organisatie en kwaliteit van de oncologische zorg 20 Elektronische zelfevaluatiegids 20 Nationaal Programma Kankerbestrijding (NPK) 20 Digitale informatievoorziening kanker 20 Visitatie en accreditatie 20 Kwaliteitsprojecten met betrekking tot voorlichting aan en begeleiding van patiënten 21 Consultdiensten 21

Lijst met afkortingen

73

3

Partners in zorg...

Het IKN is één van de negen Integrale Kankercentra (IKC’s) in Nederland. De IKN-regio beslaat de provincies Friesland, Groningen en Drenthe, een deel van Flevoland (de Noordoostpolder), het noordelijk deel van Overijssel en enkele Gelderse gemeenten. In deze regio werkt het IKN nauw samen met allerlei organisaties in de gezondheidszorg, zoals ziekenhuizen, thuiszorgorganisaties, GGD’en, huisartsenverenigingen (DHV’s) en patiëntenverenigingen. Door binnen de regio als platform te fungeren voor uitwisseling van kennis en ervaring op het gebied van kanker, bevordert het IKN hoogwaardige en continue zorgverlening aan de patiënt. Samenwerking in de IKN-regio 17 ziekenhuizen, 22 locaties Wilhelmina Ziekenhuis, Assen Streekziekenhuis Coevorden/Hardenberg (locatie Coevorden en locatie Hardenberg) Delfzicht Ziekenhuis, Delfzijl Ziekenhuis Talma Sionsberg, Dokkum Ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten IJsselmeer Ziekenhuizen, Emmeloord (locatie dr. J.H. Jansenziekenhuis) Scheper Ziekenhuis, Emmen Academisch Ziekenhuis Groningen Martini Ziekenhuis, Groningen (locatie Van Ketwich en locatie Van Swieten) Ziekenhuis De Tjongerschans, Heerenveen Bethesda Ziekenhuis, Hoogeveen Medisch Centrum Leeuwarden, Leeuwarden/Harlingen (locatie MCL-Noord, locatie MCL-Zuid en locatie De Batting) Diaconessenhuis, Meppel Antonius Ziekenhuis, Sneek Refaja Ziekenhuis, Stadskanaal St. Lucas Ziekenhuis, Winschoten Isala Klinieken, Zwolle (locatie Sophia en locatie De Weezenlanden)

4

8 PA-laboratoria PA-laboratorium Academisch Ziekenhuis, Groningen PA-laboratorium Martini Ziekenhuis, locatie Van Ketwich, Groningen PA-laboratorium Martini Ziekenhuis, locatie Van Swieten, Groningen Stichting Sazinon, Hoogeveen Laboratorium voor de Volksgezondheid, Leeuwarden PA-laboratorium, Lelystad PA-laboratorium, Winschoten PA-laboratorium, Zwolle

4 Radiotherapeutische centra Radiotherapeutisch Instituut Stedendriehoek en Omstreken, Deventer Academisch Ziekenhuis, Groningen Radiotherapeutisch Instituut Friesland, Leeuwarden Isala Klinieken, Zwolle

Samenwerking met de overige Integrale Kankercentra Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA) Integraal Kankercentrum Limburg (IKL), Maastricht Integraal Kankercentrum Midden-Nederland (IKMN), Utrecht Integraal Kankercentrum Oost (IKO), Nijmegen Integraal Kankercentrum Rotterdam (IKR) Integraal Kankercentrum Stedendriehoek Twente (IKST), Enschede Integraal Kankercentrum West (IKW), Leiden Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ), Eindhoven

... in de IKN-regio

Missie, doelstellingen en credo

Netwerkorganisatie

Missie

Sinds haar oprichting in 1978 heeft het IKN een regionaal netwerk opgebouwd, gericht op versterking van de oncologische en palliatieve zorg. De meerwaarde van het netwerk ligt in de samenwerking tussen verschillende disciplines en echelons van oncologische zorg. Deze regionale partners zijn onder meer de 17 ziekenhuizen in de IKN-regio, de vier radiotherapeutische centra, de acht PA-laboratoria, de thuiszorginstellingen, de Gemeenschappelijke Gezondheidsdiensten (GGD’en), de Districts Huisartsen Verenigingen (DHV’s), de verpleeghuizen en hospices, de patiëntenorganisaties, de oncologische opleidingscentra, het Noordelijk Centrum voor Gezondheidszorg (NCG) en de Rijksuniversiteit Groningen (RuG). Het IKN kan de genoemde doelstellingen realiseren als netwerkorganisatie. Landelijk werkt het IKN samen met de acht overige Integrale Kankercentra (IKC’s) en andere organisaties, waaronder de Orde van Medisch Specialisten (OMS), het Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing (CBO), de landelijke wetenschappelijke verenigingen, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), de Vereniging van Academische Ziekenhuizen (VAZ), KWF Kankerbestrijding, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen (NFK), het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ) en het ministerie. Door het stelsel van consulentdiensten, landelijke en regionale werkgroepen, oncologiecommissies, het platform van patiëntenorganisaties en de kankerregistratie worden gemeenschappelijke projecten en samenhangende activiteiten mogelijk. En door systematisch meten wordt de kwaliteit ervan – organisatorisch en professioneel – continu geëvalueerd. Door versterking van de samenwerking in de zorgverlening dragen de IKC’s al 25 jaar bij aan de verbetering van de zorg en daarmee aan de kwaliteit van leven van de (ex-)patiënt met kanker.

‘Door een oncologisch kwaliteitssysteem te ontwikkelen, te implementeren en te onderhouden, beoogt het Integraal Kankercentrum Noord-Nederland (IKN) dat optimale integrale zorg aan de patiënt met kanker wordt gegeven en blijft gewaarborgd, met als doel de best haalbare kwaliteit van leven van de patiënt en zijn naaste(n)’ Dit houdt in een verantwoord, samenhangend integraal zorgaanbod, afgestemd op de zorgvraag van de patiënt met kanker en/of de patiënt in de palliatieve fase van een ziekte. Door een kwaliteitssysteem te ontwikkelen, te implementeren en te onderhouden, wordt het aanbod continu verbeterd en gewaarborgd.

Doelstellingen De missie vertaalt zich in twee hoofddoelstellingen: – Terugdringen van (de sterfte aan) kanker; – Optimale kwaliteit van leven van de patiënt en diens naaste(n) door optimale kwaliteit van zorg.

IKN-credo – Het IKN is slagvaardig en klantgericht; een dienstverlenende organisatie voor zorgaanbieders en patiëntengroeperingen, waaronder de patiëntenverenigingen; – Het IKN biedt samenhangende producten en diensten van hoge kwaliteit aan, bestemd voor zorgaanbieders en patiëntengroeperingen, waaronder de patiëntenverenigingen; – Het IKN is trendsetter in het ontwikkelen van resultaatgerichte innovaties en verbeteringen in de oncologische en palliatieve zorg; – Het IKN biedt een stimulerende, motiverende en financieel gezonde werkomgeving, waarbij de relaties en de IKN-medewerkers weten wat er van hen verwacht wordt; – Het IKN is een transparante organisatie (‘zegt wat hij doet en doet wat hij zegt’); – Het IKN zorgt voor een continue ‘online’-verbinding met zijn netwerk.

5

2003 in hoofdlijnen

Omkijken naar de toekomst Sinds de oprichting in 1978 heeft IKN heeft zich ontwikkeld tot een gevestigde regionale oncologische netwerkorganisatie. Terugblik en toekomst vormden de centrale thema’s van het 25-jarig jubileum. Uitvoerig werd stilgestaan bij de vraag welke meerwaarde het IKN in de toekomst kan hebben voor de partners in het netwerk, gelet op de trends in de zorg en de ervaringen in de afgelopen 25 jaar. Een breed tevredenheidsonderzoek onder de feitelijke en mogelijke IKN-partners (najaar 2002) en de ‘invitational conference’ met ‘stakeholders’ uit de IKNregio (februari 2003) hebben duidelijk gemaakt dat het IKN voor een belangrijk deel in de behoefte voorziet. Tegelijkertijd bleek dat betere afstemming van sommige activiteiten (zoals de taak van de regionale werkgroepen, het consultdienstensysteem) op de veranderingen in de zorg is gewenst. Een centraler positie van de patiënt in de zorgketen en meer zicht op de kwaliteit van de zorgverlening vormen de uitdagingen voor het IKN voor de komende jaren. In 25 jaar tijd heeft het IKN zich ontwikkeld tot een kwaliteitscentrum voor de oncologische multidisciplinaire ketenzorg. De projecten en activiteiten van het IKN steunen op de volgende pijlers: – logistiek van de zorg (proces, structuur en organisatie); – kennis, kunde en vaardigheden van de professionals (medisch, paramedisch en anderszins); – informatievoorziening en voorlichting aan, bejegening van de patiënt en diens naasten. In het beleidsplan van het IKN 2004-2008* is aangegeven wat de regio zou willen bereiken, hoe en wanneer. Zowel de IKN-medewerkers als de professionals in het zorgnetwerk zullen zich nog meer gaan richten op het transparanter maken van de kwaliteit van de geleverde zorg en diensten, opdat de patiënt weet waar hij aan toe is. In de afgelopen jaren is daartoe al een aanzet gegeven met de visitatie van het multidisciplinaire

6

oncologische zorgproces in de ziekenhuizen, het evalueren van het gebruik van de richtlijnen en het onderzoeken van de patiënttevredenheid. Door de input, het proces en de uitkomsten van de zorg in één systeem te vatten (hét oncologisch kwaliteitssysteem), worden de interacties en samenhang tussen deze drie belangrijkste kwaliteitselementen duidelijk en is verdere verbetering van de zorg mogelijk. De regio heeft het IKN gevraagd dit systeem structureel te implementeren. Dat betekent dat de visitatie zich niet alleen gaat richten op het proces, doch ook op input en uitkomsten. De criteria, normen en eisen worden door de professionals zelf aangedragen aan de hand van evidence. Het IKN wil de professionals nog meer faciliteren door het bieden van een doelmatig en doeltreffend feedbacksysteem, opdat men zijn kwaliteit voortdurend kan spiegelen aan de regio en eventueel landelijk. Dit systeem zal met de professionals worden opgebouwd. Het zal de basis vormen voor het verbeteren van het zorgaanbod, naast de beoogde optimale samenwerking tussen de zorginstanties en eerstelijnsprofessionals. De ketenzorg zal verder gestructureerd worden, waarbij ook de palliatieve zorg een betere inbedding verdient. De plaats van de patiënt in de ketenzorg is essentieel; het Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland (RPKN) krijgt daarbij een nog belangrijker taak. Het IKN zal zich niet alleen richten op het verbeteren van de medische ketenzorg, maar ook op het verbeteren van de ondersteunende zorg. Met name deze professionals zijn van belang bij afstemming en coördinatie van de zorg. Door transparant en resultaatgericht te zijn, tracht het IKN de continuïteit in het faciliteren van de projecten, activiteiten en diensten optimaal te maken en te borgen.

______ *Voor de inhoud van het beleidsplan: www.ikn.nl

Samenwerking tussen de IKC’s De intensieve landelijke samenwerking, die twee jaar geleden is vastgelegd in het ‘Beleidsplan integrale kankercentra 2002-2005’, heeft in 2003 zijn vruchten afgeworpen. Deze samenwerking is een noodzakelijke voorwaarde voor het slagen van de missie van de integrale kankercentra: zorgen dat mensen met kanker en hun naasten, zo dicht mogelijk bij huis, toegang hebben tot een integraal en verantwoord zorgaanbod. Het IKN heeft ook in 2003 zorggedragen voor de ontwikkeling en implementatie van de landelijke programma’s (zie afzonderlijke hoofdstukken).

Agenda Raad van Toezicht – – –

Raad van Toezicht IKN Het waarborgen van een professionele samenwerking van de IKC’s op landelijk niveau is onderwerp van de vier vergaderingen geweest in 2003. Heldere, ook juridische vastgelegde afspraken garanderen de gewenste voortgang van de landelijke programma’s met behoud van de regionale functies. De IKN-Raad heeft actief bijgedragen aan de totstandkoming van een gewijzigd statuut van de Vereniging van Integrale Kankercentra (VIKC) met bijbehorend huishoudelijk reglement, dat in 2004 van kracht wordt. Het Beleidsplan IKN 2004-2008 is uitvoerig besproken, waarbij de resultaten uit de klanttevredenheidsenquête en de ‘invitational conference’, de ontwikkelingen in de zorg in de regio, in Nederland en binnen Europa, en de verdergaande samenwerking tussen de IKC’s zijn betrokken. Het gedrukte beleidsplan is uitgegeven tijdens het ‘Jan Oldhoffcongres’ (november 2003). Op verzoek van de professionals zal het IKN zich de komende jaren nog meer gaan focussen op de logistiek van de zorgketen en de kwaliteit van de zorgverlening, waarbij de patiënt een centralere positie krijgt dan tot nu toe. De meeste IKN-projecten en -activiteiten zijn binnen de daartoe beoogde tijdspaden en begrotingen gerealiseerd. Het jaarplan 2003 en de financiële kwartaaloverzichten boden hiervoor goede toetsingsmiddelen. Sinds 1991 is het IKN-bureau op de Waterloolaan te Groningen gehuisvest. Door de interne organisatie meer aan te passen aan de nieuwe taken, en als gevolg van de toename van het aantal medewerkers sedert 1991, was het noodzakelijk meer (flexibele) werkplekken te creëren. De mogelijkheden van verhuizen of

–

– – – –

Jaarrekening 2002 Voortgang IKN-jaarplan 2003 Voortgang VIKC-beleidsplan en de landelijke programma’s . Landelijk kankerregistratiesysteem: de ontwikkeling, kosten en implementatie . Oncoline en het landelijk bureau Richtlijnen . Palliatieve zorg: de taken van de IKC’s en de financiering van de implementatie van de palliatieve zorgstructuur in de regio . Nationaal Programma Kankerbestrijding . iKCnet: een nieuw inter-, extra- en intranet voor alle IKC’s . De elektronische zelfevaluatiegids t.b.v. de oncologische visitatie en accreditatie . DIK: Digitale Informatie Kanker Samenwerking tussen de IKC’s, de daarbij behorende afspraken, structuur, statuten en huishoudelijk reglement (benoeming van het dagelijks bestuur en de programmaleiders e.d.) Beleidsplan IKN 2004-2008 25 jaar IKN: Jan Oldhoffcongres en het personeelsfeest Jaarplan 2004 Begroting 2004

verbouwen zijn uitgebreid besproken. Uiteindelijk is ervoor gekozen de beschikbare ruimte te verbouwen, hetgeen in de zomer heeft plaatsgevonden.

Medische Advies Raad (MAR) Uitvoerig is in de MAR het strategisch beleid van het IKN aan de orde geweest, hetgeen heeft geresulteerd in het Beleidsplan IKN 2004-2008. De voortgang van de elektronische gids, ten behoeve van visitatie en accreditatie, is op de voet gevolgd. De positie van de regionale werkgroepen is besproken, gelet op de ontwikkeling van landelijke richtlijnen in de landelijke werkgroepen. Daarbij werd het belang van de regionale werkgroepen onderstreept ten behoeve van de implementatie en evaluatie van de richtlijnen. De juridische status van de richtlijnen kwam wederom ter sprake. Uit een evaluatie van het consultdienstensysteem kwam naar voren, dat de papieren patiëntenpresentatie zeker nog verbeterd kan worden. Consulenten en MAR hebben gezamenlijk een lijst met minimale eisen

7

opgesteld. De ziekenhuizen is verzocht deze lijst het komende jaar te implementeren. Het project ten behoeve van een betere implementatie van de richtlijnen met behulp van een flow chart, dat ook op een handheld-computer kan worden gedownload, is door de MAR toegejuicht. Eind 2004 zou een deel van de richtlijnen op deze wijze beschikbaar moeten zijn. Het doorbraakproject Mammacarcinoom is besproken. Geconstateerd werd, dat de meeste elementen reeds in de werkgroep Mammacarcinoom van het IKN besproken waren en dat men in de regio inmiddels al bezig is met de invoering van de door de werkgroep opgestelde criteria (afgeleid van de landelijke richtlijn). Het doorbraakproject loopt voor velen achter de feiten aan.

8

Agenda Medische Advies Raad – – – – – – – – –

Jaarplan IKN 2003 Beleidsplan IKN 2004-2008 Jan Oldhoffcongres Beleidsplan Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie 2002-2004 Tumorwerkgroep nieuwe opzet Implementatie richtlijnen Elektronische gids; de IKN-visitatie en de accreditatie Evaluatie consultdienstensysteem: vernieuwing en verbetering Landelijke programma’s van de VIKC

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Klanttevredenheidsonderzoek

Afgerond en verwerkt in beleidsplan 2004-2008

Lustrum 25 jaar IKN

Gerealiseerd

Richtlijnen ondersteuning pattern of care studies

Gereed en toegepast

Nationaal Programma Kankerbestrijding

Loopt volgens plan

Bureau IKN

Jubileumviering Op verschillende manieren is stilgestaan bij het jubileum van het IKN. Er werd een congres met een feestelijk tintje georganiseerd en het Beleidsplan IKN 2004-2008 zag het licht. De belangrijkste adviescommissies zijn op aparte wijze bedankt voor hun enthousiaste en niet aflatende inzet. De IKN-medewerkers werden gefêteerd met een uitstapje naar Barcelona.

IKN-spel Om bij een breed publiek kennis te verspreiden over de werkzaamheden van het IKN, is mede in kader van het IKN-jubileum, een elektronisch spel ontwikkeld. Via internet (www.ikn.nl) kan men een 15-tal vragen beantwoorden en in aanmerking komen voor een prijs: een fraai vormgeven weerstation. Het spel is in november gelanceerd en in 2003 hebben zo’n 100 mensen het spel gespeeld en de oplossingen ingezonden.

Prof.dr. J. Oldhoff dankt mw. dr. R. Otter voor de organisatie van het Jan Oldhoffcongres 2004

Medische Zaken, Ondersteunende Zorg (inclusief verpleging) en Palliatieve Zorg. Gedrieën vormen de leidinggevenden van deze afdelingen de afdeling Integrale Zorg (zie organogram in bijlage 1e).

Intern kwaliteitssysteem

Interne organisatie Het vroegtijdig vertrek van het hoofd Integrale Zorg heeft ertoe geleid dat de organisatiestructuur nogmaals onder de loep is gehouden. De functie bleek te veelomvattend. Reden om uiteindelijk de afdeling Integrale Zorg in drie subafdelingen op te splitsen:

In mei 2003 is een projectmedewerker aangetrokken om de processen en de structuur van het IKN in kaart te brengen, te beschrijven en te verbeteren. Alle medewerkers zijn bij dit proces betrokken. Bij aanvang ontstond enige vertraging, mede veroorzaakt door de complexiteit van de IKN-activiteiten, -producten en projecten enerzijds en het innovatieve karakter van het IKN anderzijds. De loyale medewerking van de betrokkenen ten spijt gaat dit proces meer tijd kosten dan gepland. De beschreven procedures zijn elektronisch opgeslagen in het Protos-programma. In 2004 zal een kwaliteitsmedewerker worden aangesteld ten behoeve van de voortgang en bewaking van het intern kwaliteitssysteem.

9

Tabel 1 Ziekteverzuim Ziekteverzuim (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)

Ziekteverzuim (inclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof)

jaar

ziekenhuizen

zorgsector

IKN

jaar

ziekenhuizen

zorgsector

IKN

2003 2002 2001

5,1 5,6 6,3

6,1 6,8 7,7

2,6 3 3

2003 2002 2001

6,3 6,9 7,7

7,3 8,1 9,1

3,2 4,7 4,4

Interne communicatie De interne overlegstructuur, zoals afgesproken in 2002, blijkt te voldoen aan de wensen en is in 2003 voortgezet. Het relatiebeheersysteem is verder uitgewerkt en zal in 2004 geëvalueerd worden. De interne communicatie blijft een punt van aandacht voor het managementteam (MT), de staf en de medewerkers. In juni 2003 heeft het beleidsteam (MT en staf) een dag gewijd aan de ‘balanced score card’ voor de gezondheidszorg, onder begeleiding van een medewerker van de Tellus Groep. Het doel om meer betrokken te worden bij het opstellen van het interne kwaliteitssysteem (zie boven) ten behoeve van het waarborgen van de activiteiten en producten enerzijds én indicatoren te ontwikkelen ten behoeve van het management van de ‘eigen afdeling’ anderzijds, is geslaagd. Een vervolg hierop zal in 2004 plaatsvinden. Intranet, het e-mailverkeer en het netwerk voldeden aan de gestelde eisen. De ICT-ontwikkelingen zijn echter van dien aard dat het IKN samen met de andere IKC’s besloten heeft één IKC-net te ontwikkelen, waarbij ook extranet voor de netwerkprofessionals ter beschikking komt. Groot voordeel is ook dat de gezamenlijke activiteiten uniform en efficiënter in een gezamenlijke IKC-net te verwerken en te updaten zijn.

Daling ziekteverzuim zet flink door Het ziekteverzuim in de branche van de ziekenhuizen is in 2003 opnieuw fors gedaald. Het ziekteverzuim – exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof – kwam uit op 5,1%. Dit is een daling van 11% ten opzichte van 2002 en van 19% ten opzichte van 2001. Bron: NVZ Nieuws, Arbeidszaken (3 maart 2004, Jaargang 2004, Nr 6).

In de bovenstaande schema’s is het ziekteverzuim bij het IKN weergegeven in verhouding tot de branchegegevens.

Personeelsvertegenwoordiging (PVT) In dit verslagjaar veranderde de PVT van samenstelling door het vertrek van één van haar leden. Er waren geen verkiezingen nodig om de ontstane vacature op te vullen; Wendelien Schalij van het Trialbureau gaf aan de lege plek op te willen vullen. Onderwerpen die in het overleg met de directie aan de orde zijn gekomen: ISO-normering, secundaire arbeidsvoorwaarden (collectieve vrije dagen/PC-privé), de begroting en het jaarplan. De PVT is meer zichtbaar: de vergaderingen staan nu in de centrale agenda en de notulen worden aan iedereen persoonlijk verstuurd via e-mail.

Personeelsformatie Op 31 december 2003 waren 52 personen als bureaumedewerker in dienst van het IKN, waarvan 39 vrouwen en 13 mannen. In 2003 zijn zes personen uit dienst en 13 personen in dienst getreden: 12 vrouwen en één man. Op uitzendbasis was één persoon werkzaam op het secretariaat. De gemiddelde deeltijdfactor bedroeg op de peildatum 0,75; de gemiddelde leeftijd was 41 jaar.

10

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Intern kwaliteitssysteem

Vertraagd

Lustrumactiviteiten 25 jaar IKN

Gerealiseerd

Kankerregistratie, Onderzoek en Trialbureau

Datacenter

Kankerregistratie

De in 2002 ingezette ontvlechting van de afdeling Onderzoek en het Datacenter heeft de beoogde doelstelling, namelijk het vergroten van de slagkracht, inderdaad tot stand gebracht. Het Datacenter bestaat uit de afdeling Kankerregistratie en de afdeling Trialbureau, dat ondersteuning biedt bij klinisch wetenschappelijk onderzoek. In 2003 zijn de te hoog opgelopen achterstanden bij de kankerregistratie tot hanteerbare proporties teruggebracht. Daarnaast is er meer ruimte gekomen voor het registreren van gegevens ten behoeve van projecten, zoals geïnitieerd vanuit de tumorwerkgroepen van het IKN. Waar mogelijk is voldaan aan de wensen van de externe relaties.

Landelijk

In 2001 en 2002 had het Datacenter te maken met een personele onderbezetting als gevolg van een hoog verloop. Door het aantrekken van nieuwe mensen en daarnaast het vasthouden van bestaand personeel is de bezetting eind 2003 bijna op het gewenste niveau gekomen. Dit geldt zowel voor de Kankerregistratie als het Trialbureau. Conform plan heeft door middel van zelf-rapportage een inventarisatie van alle werkplekken in de ziekenhuizen plaatsgevonden. Inmiddels voldoen alle plekken aan de (Arbo)normen, zij het dat waakzaamheid geboden blijft, zoals bij verbouwing, interne verhuizingen of het aantrekken van extra registratiemedewerkers.

GRA In 2003 is het gezamenlijke registratiesysteem voor de kankerregistratie, de Gemeenschappelijke Registratie Applicatie (GRA), verder ontwikkeld. Het werken met GRA biedt meer efficiency, snellere beschikbaarheid van landelijke cijfers en betere ondersteuning van landelijke registratie- en documentatieprojecten. In de zomer van 2004 zal de eerste versie van het systeem operationeel zijn. In december 2003 publiceerde de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) de jaarcijfers over de incidentie van kanker in Nederland van 1999 en 2000. De uitgave en overzichtstabellen met incidentiecijfers zijn via de website www.kankerregistratie.nl te raadplegen. De NKR ontving 11 nieuwe aanvragen en één vervolgaanvraag. Eind 2003 waren van zes NKR-aanvragen de gegevens geleverd. In 2003 werd tevens gestart met de ontwikkeling van een landelijk opleidingsprogramma voor medewerkers van de kankerregistratie. Helaas is het ook in 2003 nog niet gelukt om via de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) op efficiënte wijze de beschikking te krijgen over het belangrijke gegeven ‘datum van overlijden’.

IKN-regio Opleidingen Kankerregistratie In het verslagjaar is veel aandacht besteed aan de opleiding van de registratiemedewerkers. De gehele handleiding is op de schop genomen en voldoet nu zowel inhoudelijk als didactisch aan de eisen van deze tijd. Ook is het curriculum als zodanig onder handen genomen. De nieuwe medewerkers ontvingen uitgebreid theoretisch onderwijs en werden daarnaast onder begeleiding van ervaren collega’s ingewerkt in de dagelijkse praktijk in de ziekenhuizen. Inmiddels is de opleidingscoördinator van de Kankerregistratie betrokken bij het opzetten van een landelijk meer uniform opleidingsprogramma.

11

In 2003 is weer gestart met het codeeroverleg. Hierin worden aan de hand van door medewerkers ingebrachte cases of door (landelijke of internationale) ontwikkelingen de opties voor codering besproken, vastgesteld en vastgelegd.

Planning en rapportage In 2003 is een systematiek ingevoerd waarbij elk ziekenhuis een eerstverantwoordelijke medewerker Kankerregistratie kreeg toegewezen. Deze medewerker is verantwoordelijk voor het bewaken van de voortgang in het ziekenhuis, het onderhouden van de contacten met relevante afdelingen en personen en het zorgen voor de algehele coördinatie. Aan de hand van maandelijkse productieoverzichten wordt de voortgang van de Kankerregistratie bepaald. Daarnaast wordt maandelijks in het werkoverleg de voortgang van de diverse projecten besproken. Een registratiesysteem voor de activiteiten van de medewerkers is ontwikkeld, maar nog niet ingevoerd.

RegiOn De ervaringen met het ondersteunen van de oncologiebesprekingen in een aantal ziekenhuizen door middel van het RegiOn-project heeft geleid tot een andere aanpak voor 2004: het IKN stelt de RegiOnsoftware ter beschikking en ondersteunt deze, de ziekenhuizen dragen zorg voor de administratieve ondersteuning.

Regionale Kankerregistratie (RKR) Het incidentiejaar 2001 werd in 2003 afgesloten. Tevens werden in 2003 de incidentiejaren 1999, 2000 en 2001 aangeleverd aan de Nederlandse Kankerregistratie. De extra controles die hiermee gepaard gingen, brachten veel werk met zich mee voor de afdelingen Onderzoek en Registratie. De incidentiegegevens over 1999 en 2000 werden recentelijk (let op: januari 2004!) met enige vertraging gepubliceerd en kregen ruime aandacht in de pers. De gegevens van 2001 worden verwacht medio juli 2004. De cijfers van de NKR zijn te raadplegen via www.ikc.nl/vvik/index.html onder ‘Kankerregistratie’. In 2003 werden in totaal 11519 nieuwe tumoren geregistreerd tegen 8945 in 2002, een stijging van 29%. Het aantal registraties ligt hiermee weer op het niveau van de jaren 1998 en 1999. De achterstanden, opgelopen in de jaren 2001 en 2002 ten gevolge van een personeelstekort, worden langzamerhand weer goedgemaakt. Figuur 1 toont het jaarlijkse aantal registraties sinds 1989.

12

Figuur 1 Jaarlijkse aantal registraties over de periode 1989-2003

In 2003 werd hard gewerkt om het incidentiejaar 2001 af te ronden. Binnen de Vereniging van Integrale Kankercentra was afgesproken dat het incidentiejaar voor het eind van 2001 zou worden aangeleverd aan de Nederlandse Kankerregistratie. Tabel 2 laat zien dat in het afgelopen jaar behalve registraties uit 2001 ook een aanzienlijk deel van het diagnosejaar 2002 werd afgerond. Bijlage 5c toont het aantal registraties in ziekenhuizen in de IKN-regio voor de incidentiejaren 2000, 2001 en 2002.

Gebruik kankerregistratie Onder auspiciën van de werkgroep Schildkliertumoren werd in 2003 het documentatieproject ‘Diagnostiek van de solitaire schildkliernodes’ gestart. Daarnaast werd de follow-up van patiënten gediagnosticeerd met de ziekte van Hodgkin in de jaren 1989-1995 geüpdate; tevens werd een pilot-studie uitgevoerd voor een vervolg op dit project uit 1997 voor patiënten gediagnosticeerd in de periode 1996heden. De huidige studie beoogt onder meer de prognostische waarde van EBER-status van de tumor voor de ziektevrije overleving van de patiënt met M. Hodgkin vast te stellen. Het IKN startte tevens de registratie van sets van benchmarkcriteria, vastgesteld door het Chirurgisch Oncologisch Netwerk Noord-Nederland voor verschillende tumoren. De afdeling Kankerregistratie ondersteunde ook de Tamarisk-studie, een studie naar maligniteiten van de uterus na Tamoxifen-behandeling van het mammacarcinoom en de registratie van patiënten met een Clear-cell adenocarcinoom van de vagina in relatie met DES-blootstelling in het verleden.

Tabel 2

Aantal registraties over 2002 en 2003 naar incidentiejaar, voor 2003 tevens naar IKC-gebied Registratiejaar 2002

Registratiejaar 2003 IKN1

Totaal Incidentiejaar 1998

Extraregionaal2

Totaal

N

%

N

%

N

%

N

%

283

3,2

344

3,1

29

7,4

373

3,2

1999

61

0,7

40

0,4

5

1,3

45

0,4

2000

855

9,6

123

1,1

12

3,0

135

1,2

2001

6989

78,1

2104

18,9

102

25,9

2206

19,2

2002

757

8,5

8340

75,0

241

61,2

8581

74,5

2003

-

-

174

1,6

5

1,3

179

1,6

8945

100,0

11125

100,0

394

100%

11519

100,0

Totaal 1 2

IKN: patiënten, gediagnosticeerd in ziekenhuizen in de IKN-regio, woonachtig in de IKN-regio ten tijde van diagnose Extraregionaal: patiënten, gediagnosticeerd in ziekenhuizen in de IKN-regio, niet woonachtig in de IKN-regio ten tijde van diagnose

Deze registratie werd uitgevoerd op verzoek van het IKO. Voor beide studies werd toestemming gezocht van de behandelende artsen.

Completeren registratie van vitale status van patiënten, opgenomen in de regionale Kankerregistratie In 2003 zijn gegevens overde vitale status van de patiënt uitgebreid naar de periode 1999-2002. Controles van de follow-upgegevens zijn ingezet en een verzoek tot koppeling van gegevens, opgenomen in de kankerregistratie, met gegevens, bewaard door het Centraal Bureau voor de Genealogie (CBG), is bij het CBG neergelegd. Completering van de gegevens over de periode 1989-1993 blijft moeizaam.Ten dele doordat een deel van de gemeenten in de IKN-regio niet meer beschikten over alle gegevens over deze periode (onder andere ten gevolge van gemeentelijke herindelingen eind jaren 80 en begin jaren 90 en de overgang naar het GBA-systeem in oktober 1994). Maar ook omdat actieve follow-up voor deze periode stuit op ontbrekende medische dossiers en gebrekkige informatie bij bestaande/bewaarde dossiers. Met name voor patiënten, gediagnosticeerd in 1989, zijn de gegevens over de vitale status incompleet gebleken (ongeveer 5% van de overlijdensgevallen zijn gemist). Dit geldt ook, echter in aanzienlijk mindere mate, voor patiënten gediagnosticeerd in de jaren 1990-1993 (0,5%-1% van de overlijdensgevallen zijn gemist).

De tabellen 3a en 3b illustreren dit aan de hand van relatieve overlevingscijfers voor colorectale kanker en ovariumkanker. De relatieve overleving van patiënten gediagnosticeerd in 1989-1993 is ogenschijnlijk beter dan de overleving van patiënten gediagnosticeerd in de periode 1994-2000, met duidelijk een ‘betere’ overleving voor met name de hogere stadia. In de zomer van 2004 zullen de survivalgegevens van patiënten, geregistreerd in de jaren 1989 tot en met 2001, worden gepubliceerd in elektronische vorm.

Privacy De Regionale Commissie van Toezicht (RCvT) is belast met het toezicht op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de geregistreerde patiënten, berichtgevers alsmede berichtgevende instellingen. Daartoe worden alle gegevensaanvragen getoetst aan het reglement van de Regionale Kanker Registratie. De Commissie bestaat uit ten minste een vertegenwoordiger namens de patiënten, de specialisten en de berichtgevende instellingen (voor de samenstelling zie bijlage 1d). In 2003 is de RCvT tweemaal bijeengekomen. Gedurende 2003 zijn twee nieuwe leden toegetreden tot de RCvT, een lid namens de geregistreerde patiënten en een lid namens de berichtgevende instellingen. In tabel 4 is informatie over aantal en doel van de gegevensaanvragen opgenomen.

13

Borg-project

Horizon-project

De patiënteninclusie voor het BORG-project, een gezamenlijk project van de vakgroep Medische Genetica (RuG), de afdeling Medische Oncologie van het Academisch Ziekenhuis Groningen (AZG) en het IKN werd in 2003 beëindigd. In 2002 werd al een aanvang gemaakt met de analyse van het verzamelde materiaal. Deze analyses werden in 2003 deels afgerond en resulteerden in een publicatie in ‘Human Molecular Genetics’ door de Jong MM, Nolte IM, de Vries EG, Schaapveld M, Kleibeuker JH, Oosterom E, Oosterwijk JC, van der Hout AH, van der Steege G, Bruinenberg M, Boezen HM, te Meerman GJ, van der Graaf WT, getiteld ‘The HLA class III subregion is responsible for an increased breast cancer risk’.

In 2003 werd de logistieke ondersteuning door het IKN aan de HORIZON-studie afgerond. Deze studie onderzoekt de samenhang tussen mogelijke mutaties in het HLA-gebied en de ziekte van Hodgkin bij patiënten waarbij het Eppstein-Barrvirus kan worden aangetoond in tumormateriaal, een studie die eveneens gebruikmaakt van IBD haplotype sharing. Het onderzoek is nog niet afgerond. Publicatie zal dan ook nog volgen.

In 2002 verscheen reeds een review-artikel in ‘Annals of Human Genetics’ door de Jong MM, Nolte IM, te Meerman GJ, van der Graaf WT, Oosterwijk JC, Kleibeuker JH, Schaapveld M, de Vries EG, getiteld ‘Genes other than BRCA1 and BRCA2 involved in breast cancer susceptibility’. De verwachting is dat in 2004 nog meerdere publicaties zulllen volgen aan de hand van de verzamelde gegevens.

SCOPE-project De patiënteninclusie voor de SCOPE-studie, die beoogt een antwoord te geven op de vraag of genetische gevoeligheid, in de vorm van mutaties in het menselijke genetisch materiaal, een rol speelt voor het risico op het ontwikkelen van (sporadische) dikke darm- en endeldarmkanker, is ook in 2003 afgesloten. Deze studie is eveneens een gezamenlijk project van de vakgroep Medische Genetica (RuG) en de afdeling Medische Oncologie van het Academisch Ziekenhuis Groningen (AZG). De verwachting is dat in 2004 de eerste publicaties zullen volgen aan de hand van de verzamelde gegevens.

14

Tabel 3a Relatieve overleving van patiënten met colorectale kanker in Noord-Nederland, gediagnosticeerd in de periode 1989-2000 Percentage in leven na Diagnose jaren

Stadium

Aantal

1 jaar

3 jaar

5 jaar

1989-1993

Alle

4963

77

64

59

57

Gelokaliseerd

2529

93

86

83

80

354

70

53

49

46

1079

83

61

50

48

Metastasen

941

30

11

9

12

Onbekend

60

-

-

-

-

Lokaal uitgebreid Regionaal

1994-2000

10 jaar

Alle

7639

76

62

56

-

Gelokaliseerd

3697

93

87

82

-

Lokaal uitgebreid

429

61

43

36

-

Regionaal

1929

85

62

51

-

Metastasen

1546

31

9

6

-

38

-

-

-

-

Onbekend

Tabel 3b Relatieve overleving van patiënten met eierstokkanker in Noord-Nederland, gediagnosticeerd in de periode 1989-2000 Percentage in leven na Diagnose jaren

Stadium

Aantal

1 jaar

3 jaar

5 jaar

1989-1993

Alle

802

67

44

38

33

Figo I

209

95

89

89

87

Figo II

71

82

60

53

47 11

Figo III

336

60

28

18

Figo IV

160

42

14

7

5

26

40

33

21

19

Onbekend 1994-2000

10 jaar

Alle

1105

67

47

37

-

Figo I

298

94

84

82

-

Figo II

101

82

71

56

-

Figo III

460

64

34

17

-

Figo IV

185

38

15

10

-

61

25

23

17

-

Onbekend

15

Tabel 4

Doel gegevensaanvragen uit de regionale kankerregistratie 1990-2002

Doel aanvraag

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

klinisch onderzoek/trials

4

5

10

12

15

11

5

16

5

4

1

2

klinische richtlijnen

5

6

12

7

3

9

7

9

-

-

2

2

epidemiologisch onderzoek

6

7

13

10

11

19

7

3

3

11

2

5

overig onderzoek

-

4

7

8

12

1

6

2

-

-

5

6

beleid, planning

3

2

11

9

6

18

9

18

11

6

9

13

screening

1

2

2

11

11

8

7

11

2

-

1

-

voordracht, publicatie, etc.

15

13

17

13

8

8

9

9

1

4

3

2

Totaal

34

39

72

70

66

74

50

68

22

25

23

30

Alleen aanvragen waarvoor bewerking van gegevens uit de regionale kankerregistratie noodzakelijk was, zijn verwerkt. Een gelijke aanvraag voor meerdere aanvragers of een aanvraag in meerdere delen wordt slechts eenmaal opgenomen. Jaarlijks terugkerende aanvragen, gegevensverstrekking t.b.v. jaarplan/jaarverslag zijn niet opgenomen.

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

IKN Richtlijnenboekje

Gereed in maart 2003

Implementatie en evaluatie richtlijnen

Vertraagd

Invoering GRA

Software ontwikkeld, doch nog niet ingevoerd

Contracten ziekenhuizen

Bestaande contracten gecontinueerd

Personeel

De gewenste sterkte is vrijwel bereikt

Opleidingen

Doelstellingen grotendeels gerealiseerd

Arbobeleid

Doelstellingen gerealiseerd

Planning en rapportage

Deels gerealiseerd

RegiOn

Afgerond; administratieve ondersteuning blijft in 2004

Consulentenregistratie

Continu proces

Natraject borstkankerscreening

Continue proces

Completering follow-up

Eindfase. Koppeling gemeenten nagenoeg gereed; CBG-koppeling opgestart

Stimuleren gebruik KR

Opgestart

Pilot feedback ziekenhuizen

Opgestart

Palliatieve zorg registratie

Opgestart

Cohortstudie 2e tumoren

Concept-publicatie (1e versie) gereed

Borg-project

Afgerond

Scope-project

Afgerond

16

Trialbureau

Het totaal aantal geïncludeerde patiënten steeg met 52 (+ 18%) ten opzichte van 2002.

Landelijk Ondersteuning klinisch vergelijkend onderzoek De integrale kankercentra ondersteunen klinisch vergelijkend onderzoek met datamanagement om participatie aan trials door specialisten in de diverse ziekenhuizen te bevorderen. In 2004 heeft de automatisering van gegevens over oncologische trials de hoogste prioriteit. Om dit doel te bereiken wordt een web-based applicatie ontwikkeld, genaamd TRIAS (Trial Registratie Informatie en Administratie Systeem). Dit systeem moet de landelijke afstemming en samenwerking tussen de datamanagers vergemakkelijken en resulteren in efficiënte verstrekking van informatie over trials aan de verschillende doelgroepen. De planning is, dat TRIAS in het najaar van 2004 operationeel zal zijn.

IKN-regio In 2003 telde het Trialbureau IKN vijf medewerkers: vier (parttime) datamanagers en een (meewerkend) coördinator. Zij ondersteunden 48 studies (+ 2 ten opzichte van 2002) in ziekenhuizen in de IKN-regio. Centraal datamanagement werd verricht voor vijf studies (zie bijlage 5b), waarvan een in de afrondingsfase en een in de opstartfase. In 2003 waren er van deze vijf studies daadwerkelijk nog twee geopend voor inclusie. Het aantal geïncludeerde patiënten in deze studies bedroeg 118 (- 8% ten opzichte van 2002). Voor 15 (- 53% ten opzichte van 2002) van deze patiënten werd in de ziekenhuizen ook het decentrale datamanagement gedaan. Decentraal datamanagement werd in totaal verricht voor 236 patiënten (+ 23% ten opzichte van 2002). Hiervan werd ruim 41% door het AZG aangemeld (- 6% ten opzichte van 2002). De relatieve en absolute toename van het aantal aanmeldingen in de regionale ziekenhuizen kwam voor een belangrijk deel voor rekening van een grote landelijke fase III-studie, de CAIRO. Alleen in deze studie werden in de IKN-regio al 66 patiënten geïncludeerd.

Met betrekking tot de tijdige aanlevering van data aan de HOVON en EORTC zijn de achterstanden in de registratiefase nagenoeg gelijk gebleven; in de followupfase echter zijn de achterstanden wat verder opgelopen. In het voorjaar van 2003 heeft het Trialbureau een zogenaamde SWOT-analyse gemaakt. Op basis daarvan is besloten dat het ondersteunen van klinisch wetenschappelijk onderzoek een prioriteit van het IKN zal blijven. Als uitvloeisel is de formatie structureel op een hoger peil gebracht. Daarnaast wordt gezocht naar een nauwere samenwerking met het AZG. De professionalisering van het Trialbureau IKN heeft meer gestalte gekregen door extra scholingsactiviteiten, die tot aanzienlijke verdieping hebben geleid (HOVON-nascholingsdagen, landelijke dagen NWOD, GCP-cursus). De gewenste regionale profilering van het Trialbureau alsmede de regionale trialparticipatieverhoging waren in 2003 nog in de ontwikkelingsfase, maar zullen in 2004 tot concrete resultaten moeten leiden. In 2003 is gestart met het periodiek actualiseren van de trialoverzichten op de internetsite van het IKN. Deze overzichten bieden de specialisten een goed beeld van de lopende studies waarin patiënten kunnen worden geïncludeerd.

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Trials/studies op internet

Gerealiseerd

Achterstanden HOVON

Gelijk gebleven

17

Richtlijnen voor diagnostiek, behandeling en zorg en werkgroepen ondersteunende zorg

Landelijk De VIKC werkt bij het ontwikkelen en implementeren van richtlijnen samen met de OMS en het kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO binnen het programma Evidenced Based Richtlijn Ontwikkeling (EBRO). Oncologische richtlijnen kunnen via www.oncoline.nl op internet worden geraadpleegd. Oncoline bevat inmiddels 14 landelijke en 54 regionale tumorgebonden specialistische richtlijnen en 21 zorggebonden richtlijnen. In 2003 is de website vernieuwd, waardoor deze veel toegankelijker is. In 2004 wordt de site verder ontwikkeld en wordt het mogelijk richtlijnen digitaal en interactief te ontwikkelen. Naast richtlijnontwikkeling is het invoeren van de ‘best practice’ een belangrijk aandachtspunt. Zo is in 2003 samen met het CBO een 'Doorbraak'project gestart rondom de mammacare.

In de IKN-regio heeft namelijk het ontwikkelen van (regionale) richtlijnen altijd met groot succes plaatsgevonden. De werkgroepen waren enthousiast, deskundig en productief. Dit heeft geleid tot talloze uitgaven van het, vrijwel legendarische IKN-Richtlijnenboekje, waarvan de meest recente revisie in maart 2003 werd uitgegeven. Met de landelijke ontwikkeling van richtlijnen vindt echter een verschuiving van de aandachtspunten plaats van ontwikkeling naar implementatie en evaluatie. Dit heeft helaas in eerste instantie geleid tot een verminderd enthousiasme om in tumorwerkgroepen te participeren. In 2003 werd begonnen met een plan om dit ten goede te keren door het accent te leggen op gestructureerde evaluatie van het gebruik van de richtlijnen. Het gebruik van gegevens uit de kankerregistratie speelt daarbij een hoofdrol. De werkgroep Chirurgisch Oncologisch Netwerk Noord-Nederland (CONNN) heeft in 2003 daarin een grote stap voorwaarts gemaakt door kwaliteitscriteria te ontwikkelen voor een vijftal tumoren die vanaf 2004 geregisteerd gaan worden. Ook in de andere tumorwerkgroepen werden activiteiten ondernomen om het accent te gaan verleggen naar deskundigheidsbevordering en kwaliteit van handelen. Achterstand werd opgelopen door het later verschijnen van het richtlijnenboekje en door een lang bestaande vacature.

IKN-regio

Ondersteunende zorg

Richtlijnen IKN

Ontwikkeling landelijke richtlijn Ondersteunende Zorg

In de afgelopen 25 jaar heeft de ontwikkeling van richtlijnen een aanzienlijke vlucht genomen. Was de ontwikkeling van regionale richtlijnen eerst dé prioriteit voor de regionale tumorgebonden werkgroepen, sinds de opkomst van de landelijke richtlijnontwikkeling is de werkwijze van deze werkgroepen aanzienlijk veranderd.

Het IKN heeft een voorstel aan de VIKC aangeboden om een landelijke richtlijn Ondersteunende Zorg te ontwikkelen. Op verzoek van de VIKC is dit voorstel voorgelegd aan de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO). Het NVPO-bestuur ziet het belang van richtlijnontwikkeling in en zal binnenkort een uitspraak doen

18

over het IKN-voorstel. Intussen is de NVPO-werkgroep Richtlijnontwikkeling voor een eerste keer bijeengekomen.

Implementatie landelijke verpleegkundige richtlijnen in de IKN-regio In 2003 zijn er verkennende gesprekken gevoerd met het IKO in Nijmegen. Het doel was te bezien of de IKO-implementatiestrategie bruikbaar is voor de IKN-regio. De gesprekken worden begin 2004 voortgezet.

Werkgroep Verpleegkundige Oncologie IKN Op het gebied van de kwaliteitsbevordering werden de notitie ‘Verpleegkundig spreekuur’ en de notitie ‘Samenwerking thuiszorg en ziekenhuis’ ontwikkeld. Er vond informatie-uitwisseling plaats door presentaties over het KWF-koffertje, de implementatie van landelijke oncologisch verpleegkundige richtlijnen in de IKO-regio en over het verpleegkundig spreekuur voor patiënten met een hersentumor. Verder zijn twee regionale avondsymposia georganiseerd met als thema: hersentumoren en ethiek, (de)hydratie en sedatie.

Werkgroep Ziekenhuis Maatschappelijk Werk Deze werkgroep heeft zich gebogen over het functioneren van ziekenhuis maatschappelijk werkers waarbij de satisfactiescores van patiënten, ten behoeve van het patiëntsatisfactie-onderzoek, als leidraad hebben gediend. Ook de plaats en de meerwaarde van het maatschappelijk werk in het ziekenhuis was onderwerp van gesprek.

Werkgroep Fysiotherapeuten Afgelopen jaar is de werkgroep voor fysiotherapeuten, werkzaam in de ziekenhuizen in de IKN-regio, van start gegaan. Het initiatief tot het oprichten van deze werkgroep is in samenwerking met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie NoordNederland ontstaan. De werkgroep is twee keer bij elkaar geweest en tijdens deze bijeenkomsten is een inventarisatie gemaakt van de behoefte aan een dergelijke werkgroep in de IKN-regio. Daarbij zijn de doelstellingen, werkvorm en onderwerpen waar de werkgroep zich in eerste instantie op richt, vastgesteld.

Werkgroep Mammacareverpleegkundigen In 2003 is de behoefte aan een werkgroep voor mammacareverpleegkundigen geïnventariseerd. Op basis van de uitkomst van deze inventarisatie werd besloten tot het vormen van een werkgroep. Een concept huishoudelijk reglement werd opgesteld dat in 2004 besproken zal worden. Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

IKN Richtlijnenboekje

Gereed in maart 2003

Implementatie en evaluatie richtlijnen

Vertraagd

CONNN

Kwaliteitscriteria vijf tumoren opgesteld

Opstellen kwaliteitscriteria chirurgische oncologie

Gerealiseerd

Richtlijnen in het Engels op Internet beschikbaar

Gerealiseerd

Ontwikkelen richtlijn Ondersteunende Zorg

Vertraagd door complexe procedure van afstemming tussen verschillende betrokkenen

Implementeren verpleegkundige richtlijn

Vertraagd

Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie

Gerealiseerd

Werkgroep Mammacareverpleegkundigen

Gerealiseerd

Werkgroep Medisch Maatschappelijk Werk

Gerealiseerd

Werkgroep Fysiotherapeuten

Niet in Jaarplan, wel gerealiseerd

19

Organisatie en kwaliteit van de oncologische zorg

Landelijk

Elektronische zelfevaluatiegids De belangrijkste activiteit in 2003 was het samen met het NIAZ ontwikkelen van een elektronische zelfevaluatiegids voor het oncologisch zorgproces. De elektronische gids is een hulpmiddel voor zelfevaluatie van de oncologische zorgprocessen in ziekenhuizen dat inzicht biedt in de kwaliteit van hun oncologische zorg. In december 2003 was de gids gereed. Tevens is het Kwaliteitskader Organisatie Oncologische zorg (VIKC) uit 1996 geactualiseerd. Het komende jaar wordt, met hulp van de gids, het kwaliteitskader verder geïmplementeerd in de ziekenhuizen. De gids kan gebruikt worden voor zelfevaluatie door de ziekenhuizen, bij de visitatie van ziekenhuizen door de IKC’s en bij de accreditatie van de oncologische zorg door het NIAZ. Alle integrale kankercentra zullen in 2004 ziekenhuizen faciliteren bij de zelfevaluatie en op verzoek behulpzaam zijn bij de voorbereiding op de accreditatie van de oncologische zorg. In 2004 wordt een landelijke opleiding georganiseerd over de toepassing van de gids.

Nationaal Programma Kankerbestrijding (NPK) In het buitenland wordt de samenhang tussen de activiteiten van de diverse actoren in de kankerzorg geregeld via het opstellen van ‘national cancer control plans’. De integrale kankercentra namen in 2001 het initiatief voor het opstellen van zo’n plan in Nederland. Op 23 oktober 2003 ondertekenden de Vereniging van Integrale Kankercentra, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen, KWF Kankerbestrijding, het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Zorgverzekeraars Nederland een intentieverklaring om gezamenlijk een Nationaal Programma Kankerbestrijding op te stellen. In 2003 werd een projectorganisatie in het leven geroepen om het programma uit te werken.

20

Er zijn zes werkgroepen geformeerd om deelonderwerpen uit te werken, zoals preventie, kankerzorg, onderzoek, psychosociale zorg, voorlichting en deskundigheidsbevordering. De bedoeling is in september 2004 een programma te presenteren dat duidelijkheid geeft over de verworvenheden, ambities en mogelijkheden van de kankerbestrijding in Nederland.

Digitale informatievoorziening kanker KWF Kankerbestrijding, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen en de VIKC gaan gezamenlijk via een portal www.kanker.info betrouwbare en actuele informatie over oncologische zorg aanbieden. De site richt zich op zowel patiënten en hun naasten als zorgverleners en zal informatie bieden over alle soorten kanker, onderverdeeld naar onderwerpen zoals preventie, screening, diagnose, behandeling, zorg en begeleiding. In 2003 is een pilot uitgevoerd waarbij informatie over één kankersoort is ingevoerd en uitgetest. Tevens is aan patiënten en zorgverleners gevraagd de portal te beoordelen. Uit de reacties bleek een grote waardering voor de opzet van de portal en men bevestigde ondubbelzinnig de meerwaarde van dit initiatief. In 2004 wordt de informatie over de overige kankersoorten ingevoerd. De portal zal naar verwachting in het najaar van 2004 gelanceerd worden.

IKN-regio

Visitatie en accreditatie De ziekenhuizen Nij Smellinghe te Drachten en het Martini Ziekenhuis te Groningen hebben ieder een proefaccreditatie uitgevoerd. Doel was de gids en het accreditatiesysteem te toetsen. Gaandeweg groeide de behoefte om de samenwerking tussen het NIAZ en het IKN inzake visitatoren, auditoren, verslaglegging e.a. te structureren. Een procedure zal in 2004 gereed zijn.

De verslagen voor beide ziekenhuizen kwamen niet gereed in 2003, mede omdat de samenwerking en afstemming tussen genoemde partijen nog onvoldoende helder was. Het IKN zal in 2004 weer met de derde ronde starten voor die ziekenhuizen die daar behoefte aan hebben. De items uit de elektronische gids vormen de basis voor de visitatie, doch op verzoek van de professionals en de Plenaire Visitatie Commissie (PVC) zullen er enkele aan worden toegevoegd. De PVC heeft de proefaccreditatie/visitaties op de voet gevolgd. Het definitieve verslag van Nij Smellinghe, vergezeld met aanbevelingen, is wel vanuit de PVC verzonden doch niet in gezamenlijkheid met het NIAZ. Afgesproken is dat er voortaan slechts één gezamenlijk verslag komt en dat de conclusies en aanbevelingen, gegeven door de beide partijen, eerst uitwisseling en afstemming behoeven. Het concept-rapport over de tweede visitatieronde is besproken in de PVC. De uitgave is vertraagd tot begin 2004. De heer Van Bekkum is de heer Kaasjager als voorzitter van de PVC opgevolgd. De heer Hummel en mevrouw Van der Wel zijn toegetreden als lid van de PVC, waardoor de PVC weer voltallig is.

Kwaliteitsprojecten met betrekking tot voorlichting aan en begeleiding van patiënten Het doel van de IKN-kwaliteitsprojecten is kwaliteitsverbetering in de voorlichting en begeleiding van patiënten en naasten in de oncologische zorgverlening. In het jaar 2003 zijn de drie kwaliteitsprojecten in Assen (borstkanker), Winschoten (borstkanker) en Hardenberg (borstkanker) afgesloten. Drie nieuwe projecten werden gestart, waarvan twee in Drachten (coloncarcinoom en longkanker) en één in Leeuwarden (longkanker).

bare capaciteit van de beschikbare consulenten op de vraag te zijn. Dat reistijden bekort kunnen worden door meer gebruik te maken van ICT-vergaderfaciliteiten, is bekend doch het gebruik ervan roept bij velen weerstand op waardoor de invoering wordt vertraagd. Bij de overige algemene ziekenhuizen is wel het verzoek neergelegd om de presentatie van de te bespreken patiënten (in de consultdiensten) aan bepaalde eisen te laten voldoen, temeer daar deze eisen al enkele jaren bestaan. Dit zal in 2004 worden geëvalueerd. Het registratiesysteem van de door de consulenten gegeven adviezen is enigszins aangepast in 2003. Het wachten is echter op het nieuwe kankerregistratiesysteem, opdat het matchen van de gegevens vereenvoudigd kan worden. Een beter systeem zal in 2004 worden ontwikkeld. Voor de Drentse ziekenhuizen wordt de gynaecologische bespreking in Groningen gehouden. De Drentse groep gynaecologen had voorheen, in tegenstelling tot de Friese en de Zwolse, moeite om gestructureerd gezamenlijk te overleggen met de consulenten. Door het centreren in Groningen lijkt de multidisciplinaire bespreking aan de wensen te voldoen. In 2004 zal dit worden geëvalueerd. De multidisciplinaire bespreking voor de urologische patiënten leek niet zo eenvoudig te kunnen worden gerealiseerd met name door capaciteitsproblemen van de medische oncologie. In 2004 zullen hierover nadere gesprekken worden gevoerd. In 2003 heeft het IKN afscheid moeten nemen van een zeer bekwame consulent medische oncologie, Prof. dr. D. Sleijfer, in verband met het bereiken van een zekere leeftijd. Op passende wijze is na 25 jaar dienst afscheid van hem genomen. Dankzij de vooruitziende blik van de afdeling Medische Oncologie van het AZG kon tijdig voor opvolging worden gezorgd.

Consultdiensten De resultaten uit de evaluatie van de diensten waren eind 2002 begin 2003 onderwerp van gesprek in de MAR en bij de consulentenbespreking. De drie grote algemene ziekenhuizen hebben andere wensen ten aanzien van de inzet van de kennis en vaardigheden van de beschikbare consulenten dan de overige. Alhoewel er in 2003 vele gesprekken gevoerd zijn om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen, lijkt de grootste bottleneck het afstemmen van de beschik-

21

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Voorstel specieel consultdiensten

Uitgewerkt, niet gereed

Voorstel consultdiensten voor de 3 grote ziekenhuizen

Deels gerealiseerd

Revisie kwaliteitskader organisatie oncologische zorg

Nagenoeg afgerond

Visitaties van drie ziekenhuizen

Twee visitaties gerealiseerd

Drie kwaliteitsprojecten

Gerealiseerd

Start nieuwe projecten thuiszorg

Niet gerealiseerd

Start nieuwe projecten intramuraal

Gerealiseerd

Blauwdrukken

Longkankertraject in concept gereed

Publicaties

Niet gerealiseerd

22

Palliatieve Zorg

Landelijk De Minister van VWS heeft de integrale kankercentra de opdracht gegeven om per IKC-regio een coördinerende functie te vervullen en een specialistische consultatiefunctie beschikbaar te stellen voor alle zorgverleners en instellingen in de palliatieve zorg. In 2003 hebben alle integrale kankercentra hiertoe afdelingen Palliatieve Zorg opgericht. Deze waren per 1 januari 2004 operationeel. Eind 2003 is met het Ministerie van VWS overeenstemming bereikt over de structurele financiering van de nieuwe taken op het gebied van palliatieve zorg. Daarnaast is er een landelijk ‘Kwaliteitskader voor de organisatie van netwerken en consultatie in de palliatieve zorg’ ontwikkeld. Dit kader kan in het voorjaar van 2004 breed worden toegepast. Tevens is een uniforme landelijke consultregistratie opgezet, zodat vanaf 1 januari 2004 van alle consulten gegevens worden geregistreerd voor evaluatiedoeleinden.

IKN-regio

Specialisme Terugblikkend op 25 jaar IKN blijkt ook daaruit dat de palliatieve zorg geen nieuw specialisme is. Deze zorg wordt al sinds jaar en dag verleend door veel huisartsen, thuiszorgverpleegkundigen, verpleegkundigen, verpleeghuisartsen, verzorgenden, specialisten, mantelzorgers en vrijwilligers. Specifiek voor de organisatie van de palliatieve zorg is de optimale aandacht voor goede samenwerking tussen alle ketenpartners, die te maken hebben met de patiënt die palliatieve zorg behoeft en zijn naaste(n). Daarnaast wordt gericht aandacht besteed aan scholing van professionals. De kwaliteit en de kwantiteit van de palliatieve zorg in Nederland kan beter. Essentieel daarbij is een goede samenwerking tussen de organisaties en individuele professionals om de patiënt en zijn naaste goed in het totale zorgproces te begeleiden. Mogelijk zullen

hiervoor bureaucratische muren, mochten deze er zijn, geslecht moeten worden. ‘De patiënt en zijn naaste(n) weten, evenals de professionals, waar ze terecht kunnen bij vragen en problemen’. Het zorgaanbod wordt specifiek gedefinieerd en de patiënt kan daaruit een individuele keuze maken of zich, indien hij dit wenst, adequaat laten begeleiden door de zorgketen heen. Daarnaast wordt er door de verschillende organisaties en professionals gewerkt aan transparante en heldere kwaliteitsprofielen.

Scholing In 2003 zijn de scholingsprojecten voor huisartsen inzake symptoombestrijding, communicatie en ethiek ontwikkeld en getoetst door in de praktijk werkende huisartsen. De nascholing ‘Symptoombestrijding’ is in samenspraak met de huisartsconsulenten gerealiseerd. De nascholing ‘Communicatie’ is samen met de faculteit Psychologie van de RuG ontwikkeld. Daarnaast is de scholingsmodule ‘Ethiek voor huisartsen’ in samenwerking met de faculteit Ethiek van de RuG ontwikkeld en uitgevoerd. De uit de evaluatie gekomen kritische punten zijn verwerkt in de modules en met betrekking tot de inhoud is er consensus. Door middel van de focusgroepentechniek is de scholingsbehoefte vastgesteld en een scholingscomponent ontwikkeld en getoetst in 2003. Na evaluatie is de scholingsmodule enigszins aangepast. Een bijbehorende diapresentatie is via de website van het IKN voor iedereen beschikbaar.

Organisatie Regionale coördinatie en ondersteuning van netwerken op lokaal niveau en invoering van transmurale teams zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Naast

23

de vier huisartsconsulenten voor de regio zijn er in 2003 twee verpleegkundig consulenten aangesteld. Met het aanstellen van nog twee verpleegkundig consulenten is gewacht, aangezien de financiering niet zeker was in 2003. Een aantal zorgkantoren in de IKN-regio hebben netwerkcoördinatoren aangesteld om een impuls te geven aan de netwerkontwikkeling in hun regio. De netwerken (regio’s), die in 2003 een netwerkcoördinator hadden, zijn: Assen, Hoogeveen, Emmen, Groningen, Delfzijl, Winschoten en Stadskanaal. Eind 2003 is er ook een netwerkcoördinator voor de provincie Friesland aangesteld en dit zal een impuls

geven aan de netwerkontwikkeling in Leeuwarden, Harlingen, Dokkum, Sneek, Drachten en Heerenveen. Op dit moment hebben de regio’s Zwolle, HardenbergCoevorden en Meppel geen netwerkcoördinator. In de provincie Groningen heeft het IKN in goede samenwerking met het Zorgkantoor, Provinciale overheid en de Samenwerkende Patiënten- en Consumenten Platvorm een beleidsvisie ontwikkeld waaraan al op onderdelen uitvoering is gegeven. Het IKN voert in nauwe samenwerking met het IKST overleg met de provinciale overheid in Overijssel en het Zorgkantoor om tot een gezamenlijke visie te komen.

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Ontwikkeling kwaliteitskader organisatie palliatieve zorg

Validatiefase afgerond. Vaststelling begin 2004, hierna implementatie

Regionale afstemming ontwikkelingen

Permanent

Regionale netwerken advies en consultatie

Vorming vijf lokale netwerken in volle gang Twee verpleegkundig consulenten aangesteld

Nascholing huisartsen: symptoombestrijding

Vier kleinschalige bijeenkomsten gerealiseerd

Nascholing huisartsen: communicatie

Ontwikkeling scholingsprogramma

Nascholing huisartsen: ethiek

Eén scholingsbijeenkomst gerealiseerd

Scholing verzorgenden

Ontwikkeling scholingsmodule Twee scholingsbijeenkomsten gerealiseerd

Symposium spiritualiteit

Niet gerealiseerd

Onderwijsproject Accreditatie

In juli formele toestemming van VWS Vanaf september 2003 in uitvoer genomen Inventarisatie scholing gestart, elektronische interface is in aanbouw

24

Overige activiteiten

Landelijk

Revalidatie: Herstel en Balans In 2003 hebben de IKC’s gewerkt aan de verdere verspreiding van het revalidatieprogramma Herstel & Balans. Het programma wordt in elke regio op minimaal één locatie aangeboden, op 20 locaties in Nederland en één in België. Verder is een website www.herstel-en-balans.nl ontwikkeld waarop patiënten en zorgverleners informatie over het programma kunnen vinden en betrokkenen en uitvoerders kennis kunnen uitwisselen. De landelijke scholing voor nieuwe uitvoerders en de intervisiebijeenkomsten zijn in 2003 gecontinueerd. Ook zijn de kwaliteitscriteria geactualiseerd. In 2004 wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om het programma revalidatie te verbreden tot ‘Revalidatie en nazorg’ door activiteiten op het terrein van nazorg te bundelen en waar mogelijk uit te breiden en te vernieuwen.

Eind 2002 is de landelijke effectstudie ‘Oncorev’ van start gegaan. Dit onderzoek heeft tot doel na te gaan in hoeverre kankerpatiënten baat hebben bij een revalidatieprogramma, dat bestaat uit een fysieke component versus een programma dat bestaat uit zowel een fysieke als een psychosociale component versus een wachtlijstcontroleconditie. De module voor de fysieke en psychosociale interventie voor de landelijke effectstudie zijn ontworpen, evenals de vragenlijst voor de verschillende meetmomenten. Deelnemers aan het revalidatieprogramma van Beatrixoord hebben geparticipeerd in de pilot van het landelijk wetenschappelijk onderzoek.

IKN-regio

Herstel en balans in de IKN-regio Het revalidatieprogramma Herstel & Balans is weer gestart in Beatrixoord, Haren. Het wordt vanaf het najaar van 2003 aan kankerpatiënten in de IKN-regio aangeboden. Besprekingen met Revalidatie Friesland locatie MCL hebben ertoe geleid dat het programma met ingang van januari 2004 daar ook plaats zal gaan vinden. Het programma wordt voorbereid voor Emmen en Zwolle. Bezuinigingen in de gezondheidszorg, wisseling van belanghebbenden in een ziekenhuis en het vertrek van het hoofd Integrale Zorg IKN hebben geleid tot enige vertraging van de implementatie van het Herstel & Balans-programma in de IKN-regio. In 2003 zijn twee artikelen geschreven over de pilotstudie bij Beatrixoord, met financiering van de Rotary. Een artikel is geaccepteerd voor publicatie en is verschenen in het International Journal of Rehabilitation Research in januari 2004. Verder zijn twee abstracts voor 6th World Congres of Psycho-Oncology in Banff geaccepteerd en tijdens het congres gepresenteerd.

25

Deskundigheidsbevordering

Informatiecentrum IKN

Training Kortdurende Oncologische Psychotherapie (KOP)

Het doel van het Informatiecentrum IKN is het verstrekken van informatie aan hulpverleners, docenten, studenten en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties, het up-to-date houden van de bibliotheek en het verzorgen van de interne distributie van tijdschriften. Ook worden vanuit het Informatiecentrum activiteiten van het Regionaal Platvorm van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland ondersteund. Het Informatiecentrum IKN werd dit jaar 585 keer benaderd door hulpverleners met uiteenlopende vragen.

In het najaar van 2003 werd door het IKN de KOPtraining voor psychologen verzorgd. De cursus heeft de deskundigheidsbevordering van psychologen tot doel aangaande de behandeling van verwerkingsproblemen van (ex-)kankerpatiënten.

Cursus ‘Kanker wiens zorg’ Negen derde- en vierdejaars studenten geneeskunde RuG volgden de IKN-cursus ‘Kanker wiens zorg’. In deze cursus werden colleges gegeven over de fysiologie en pathologie van kanker, bevolkingsonderzoek, kankerregistratie en onderzoek, organisatie en financiering van de gezondheidszorg, kwaliteit en kwaliteitssystemen, visitatie en accreditatie, palliatieve, verpleegkundige en ondersteunende zorg, lotgenotencontact en informatie over patiëntenverenigingen. Het tweede deel van de cursus bestond uit het schrijven van een scriptie over een zelfgekozen onderzoeksvraag. De gekozen onderwerpen in 2003 waren: de rol van de psycholoog in de oncologische zorg; hersentumoren, kwaliteit en kwaliteitszorg; omgaan met kanker, sociale contacten en spiritualiteit.

80 70 60 50 40 30 20 10

Scriptie

Figuur 2:

Voorlichtingsbijeenkomsten Om de rol en de plaats van het IKN duidelijker te maken in de noordelijke regio, werden aanvragen van diverse onderwijsinstellingen gehonoreerd. De meeste aanvragen bleken dit jaar te komen van de volgende onderwijsinstellingen: Acade, HBO-V en MBRT.

26

december

november

oktober

augustus

september

juli

mei

Totaal aantal informatieaanvragen in 2003: 585

Fax (0,17%)

Via website (12,82%)

Twee studenten (geneeskunde, interculturele communicatie) volgden een deel van de AVV-cursus en liepen stage in drie ziekenhuizen in de IKN-regio. Over hun bevindingen schreven zij de scriptie: ‘Communicatie en multidisciplinaire zorg in de oncologie’.

juni

aprili

maart

0

februari

Voor de Keuzecursus Oncologie, een drieweeks onderwijsprogramma voor vierdejaars geneeskundestudenten, verzorgde het IKN een programmaonderdeel met de omvang van een dagdeel. Studenten kregen informatie over de rol van het IKN, over de organisatie van de kwaliteitszorg in de oncologie en over ondersteunende zorg.

januari

Keuzecursus Oncologie

Telefonisch (26,15%)

Bezoek (6.67%) E-mail (47,86%) Schriftelijk (6.15%)

Figuur 3: Soort contact met het IKN Informatiecentrum, verdeeld in percentages

Het aantal contacten is daarmee de afgelopen jaren ongeveer gelijk gebleven (zie figuur 2). Vooral (oncologie)verpleegkundigen (30% van de aanvragers) weten de weg naar het Informatiecentrum te vinden. Er is de laatste jaren een enorme verschuiving opgetreden in de manier waarop hulpverleners informatie aanvragen. Het aantal digitale aanvragen (via website en e-mail) betrof in 2003 61%, in het jaar 2000 was dat slechts 7% (zie figuur 3). Het Informatiecentrum heeft door de verbouwing van het IKN een totaal ander uiterlijk gekregen. Een grote ruimte biedt gelegenheid aan bezoekers om zelf informatie te zoeken en te verzamelen. Er staat een computer met internetaansluiting, waarop ook gebruik gemaakt kan worden van het vernieuwde VIKCbibliotheekprogramma ‘Adlib’. Eveneens is er de mogelijkheid om video’s te bekijken.

Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland (RPKN) Het RPKN heeft een informatiefolder ontworpen; deze is verstuurd naar de oncologiecommissies van de ziekenhuizen in de IKN-regio en naar de oncologieverpleegkundigen van de werkgroepen. De RPKNwebsite is in 2003 geplaatst op de IKN-site (www.ikn.nl/rpkn). Een vertegenwoordiger van het RPKN is toegetreden tot de MAR en twee zijn lid geworden van de Regionale Raad van Toezicht.

Onderwerp Jaarplan 2003

Status 31-12-2003

Aanbod Herstel en Balans in Beatrixoord

Gerealiseerd

Implementatie Herstel en Balans in de regio

Gedeeltelijk gerealiseerd

Start multicenter trial Herstel en Balans

Gerealiseerd

Publicaties (onc. rev)

Gerealiseerd

KOP-cursus

Gerealiseerd

AVV-cursus

Gerealiseerd

Keuzecursus Oncologie

Gerealiseerd

Onderwijs in het kader van WEB

Gerealiseerd

Voorlichtingsbijeenkomsten

Gerealiseerd

Informatieverstrekking zorgverleners

Doelstellingen gerealiseerd

Interne tijdschriftdistributie

Doelstellingen gerealiseerd

Ingebruikname van Adlib

Gerealiseerd

Informatiefolder RPKN gereed en verspreid

Gerealiseerd

RPKN-website in gebruik genomen

Gerealiseerd

Vertegenwoordiging RPKN in MAR en RCvT

Gerealiseerd

27

Bevolkingsonderzoeken

Bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker De organisatie van het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker is in het IKN-werkgebied in handen van drie stichtingen: Stichting Bevolkingsonderzoek naar Baarmoederhalskanker Noord-Nederland (BCNN) is verantwoordelijk voor de provincie Drenthe en de noordelijke helft van Overijssel, Stichting Bevordering Preventieve Gezondheidszorg Friesland (SBPGF) voor de provincie Friesland en Stichting Preventieve Gezondheidszorg Groningen (SPGG) voor de provincie Groningen. IKN is, conform de statuten van deze stichtingen, vertegenwoordigd in de besturen. In 2003 had IKN feitelijk echter alleen een zetel in het bestuur van BCNN, dit als gevolg van het bestuurlijk functioneren van de beide andere organisaties. In de loop van 2003 hebben zich bij zowel de SBPGF als de SPGG bestuurlijke veranderingen voorgedaan, waardoor het IKN in 2004 naar verwachting weer zal kunnen participeren in de besturen. Eind 2003 heeft zich een patholoog bereid verklaard om voor de noordelijke stichtingen op te treden als ‘regionaal coördinerend patholoog’. Daarmee is een einde gekomen aan een periode van ruim twee jaar waarin het werk zonder deze functionaris moest worden gedaan. In de loop van 2003 is BCNN overgestapt op het Labcissysteem. Door dit landelijke systeem zijn de uitslaggegevens vanuit de pathologische laboratoria sneller en zonder fouten in het bezit van de organisaties voor het bevolkingsonderzoek. SBPGF is in het najaar aangesloten en SPGG zal begin 2004 aangesloten zijn. Meer uitgebreide informatie over het bevolkingsonderzoek is te vinden in de jaarverslagen van de respectievelijke stichtingen.

28

Bevolkingsonderzoek naar borstkanker Het bevolkingsonderzoek naar borstkanker is voortvarend voortgezet. De opkomst blijft boven het regionale gemiddelde. In nauwe samenwerking met de coördinerend screeningsröntgenoloog en de medical auditor is het registratieformulier van het (klinisch) natraject gereviseerd en in gebruik genomen per 1 juli 2003. Tevens werd onderzocht op welke wijze feedback over de diagnose van doorverwezen vrouwen naar de screeningsröntgenoloog het beste plaats kan vinden. In 2004 zullen de afspraken worden geconcretiseerd tussen stichting Bevolkingsonderzoek naar Borstkanker Noord-Nederland (BBNN) en IKN. Voor een uitvoerig verslag van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker verwijs ik u naar het jaarverslag 2003 van stichting BBNN.

Financieel jaarverslag 2003

Toelichting behorende bij de jaarrekening 2003 Accountantsmededeling Balans per 31 december 2003 Opdracht Waarderingsgrondslagen De inventarissen en auto’s zijn afgeschreven met een percentage van de aanschaffingskosten. Deze afschrijvingen bedragen voor meubilair 10%, voor apparatuur 20% en voor auto’s 33,3% per jaar. De overige activa en passiva worden tegen nominale waarde gewaardeerd. Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het negatieve resultaat over 2003 ad. € 165.835 is ten laste van het collectief gefinancierd gebonden vermogen gebracht.

Wij hebben de in dit verslag opgenomen financiële overzichten van de Stichting Integraal Kankercentrum Noord-Nederland te Groningen over 2003 gecontroleerd. Dit financiële verslag is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2003 van Stichting Integraal Kankercentrum NoordNederland. Bij die jaarrekening hebben wij op 12 mei 2004 een goedgekeurde accountantsverklaring verstrekt. Groningen, 12 mei 2004

KPMG Accountants N.V.

29

Balans per 31 december 2003 in euro’s

31 december 2003

31 december 2002

Actief Vaste activa Materiële vaste activa

581.183

297.683

__________

__________

297.683

581.183

Vlottende activa Vorderingen In tarieven te verrekenen Liquide middelen

302.260 31.138 517.717 __________

201.165 72.827 1.014.287 __________ 851.115

1.288.279 __________ 1.585.962 ========

__________

Totaal

1.432.298 ========

Passief Eigen vermogen Werkkapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen

45.378 768.323 __________

45.378 929.158 __________ 813.701

Kortlopende schulden Totaal

30

974.536

618.597

611.426

__________

__________

1.432.298 ========

1.585.962 ========

Resultatenrekening 2003 en vergelijkende cijfers 2002 2003

2002

in euro's Bedrijfsopbrengsten Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie Overige bedrijfsopbrengsten

2.729.311 483.622 __________

Som der bedrijfsopbrengsten

Bedrijfslasten Personeelskosten Afschrijvingen materiële vaste activa Overige bedrijfskosten

3.212.933

2.443.029 121.981 824.356 __________

Som der bedrijfslasten

Financiële baten

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone baten Buitengewone lasten Buitengewoon resultaat Resultaat

2.623.350 554.370 __________ 3.177.720

2.092.047 111.440 921.367 __________ 3.389.366 __________ -176.433

3.124.854 __________ 52.866

15.598

14.946

__________

__________

-160.835

67.812

0 0

0 0 __________

__________

0 __________ -160.835 ========

0 __________ 67.812 ========

31

Bijlagen Jaarverslag IKN 2003

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003 1a Samenstelling Raad van Toezicht IKN 1b Samenstelling Medische Adviesraad IKN 1c Samenstelling Plenaire Visitatiecommissie IKN 1d Samenstelling Regionale Commissie van Toezicht IKN 1e Samenstelling Bureau IKN 1f Samenstelling Personeels Vertegenwoordiging IKN Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003 2a Consulenten IKN 2b Huisarts-consulenten Palliatieve Zorg COPZ NN 2c Consulenten Verpleegkundige Oncologie 2d Roosters Oncologiebesprekingen in de IKN-regio 2e Rooster Consulenten Oncologiebesprekingen in de IKN-regio 2f Roosters Gynaecologiebesprekingen in de IKNregio 2g Roosters Hemato-oncologiebesprekingen in de IKN-regio 2h Rooster Urologiebesprekingen in de IKN-regio

Monodisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003 4a Samenstelling Chirurgisch Oncologisch Netwerk NN 4b Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie (WVO) 4c Werkgroep Ziekenhuis Maatschappelijk Werk Datamanagement 5a Aantal aangemelde patiënten in trials waarvoor door het IKN datamanagement-ondersteuning wordt verleend naar ziekenhuis, registratiejaren 1990-2003 (IKA-TIS 20-04-2004) 5b IKN-studies waarvoor centraal datamanagement werd verricht 5c Aantal geregistreerde nieuwe tumoren in de IKN regio over de incidentiejaren 2000 tot en met 2002. Registratiejaren 2000-2003 (peildatum RKR 30-01-2004) Overig 6 Voordrachten/posters en publicaties/ lidmaatschappen/bezochte congressen, symposia en voorlichtingsbijeenkomsten/cursussen en trainingen

Multidisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003 3a Samenstelling Tumorwerkgroepen IKN 3b Samenstelling Stuurgroep COPZ-Noord-Nederland Samenstelling Werkgroep Palliatieve Zorg IKN 3c Samenstelling Commissie Deskundigheidsbevordering 3d Samenstelling Stuurgroep RPKN

33

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003

Bijlage 1a

Samenstelling Raad van Toezicht IKN per 31-12-2003 G. Botke, radiotherapeut, Radiotherapeutisch Instituut Friesland, Leeuwarden J.A. Eefsting, directeur, Het Zonnehuis, Zwolle Mw. W.S. Kerstjens, kinderarts, Academisch Ziekenhuis, Groningen J.H. van Leerzem, directeur Beheerszaken, Ziekenhuis de Tjongerschans, Heerenveen G.H.B. Verberg, algemeen directeur, NV Nederlandse Gasunie, Groningen* Mw. I. Vos, Assen *voorzitter

34

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003

Bijlage 1b

Samenstelling Medische Adviesraad IKN per 31-12-2003 A.A. Annyas, kno-arts, Groningen** mw. S.B. Bong, internist-oncoloog, Groningen C. Bouwsma, neuroloog, Groningen R.W.F.R. van den Broek, chirurg, Hoogeveen H.G. ter Brugge, gynaecoloog, Zwolle G.J. Cremer, internist-oncoloog, Dokkum mw. E.C. Dompeling, internist, Zwolle P. Eppinga, longarts, Drachten Z. Erjavec, internist, Delfzijl J.A.G. de Groot, chirurg, Assen L.D. de Haan, internist-oncoloog, Emmen mw. J.G. Haasjes, internist-oncoloog, Hoogeveen mw. H. Haaxma-Reiche, neuroloog, Groningen A.S.N. Hirazalla, chirurg, Emmeloord H. van Kamp, internist, Drachten B.J. Kingma, internist, Heerenveen P. Klinkert, chirurg, Leeuwarden H. de Korte, internist-oncoloog, Meppel M. van Marwijk Kooy, internist, Zwolle E.J. Mulder, chirurg, Sneek* P. Nieboer, internist, Assen mw. R. Otter, algemeen directeur IKN, Groningen J.T.M. Plukker, chirurg, Groningen J.P.H. Pot, chirurg, Delfzijl H. Potthoff, internist, Winschoten D.H.F. Rietveld, radiotherapeut, Leeuwarden E.A. Runhaar, internist-oncoloog, Hardenberg H.B. Seydell, kaakchirurg, Sneek D.T. Sleijfer, internist-oncoloog, Groningen J.H. Tomee, chirurg, Hardenberg W.C.J. van Veldhuizen, longarts, Meppel P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen J.G.A.M. de Visscher, kaakchirurg, Leeuwarden J.E. de Vries, chirurg, Zwolle mw. Y. van der Wel, hoofd medische zaken IKN, Groningen P.R. van der Werf, internist-oncoloog, Stadskanaal L.S. van de Zouwen, chirurg, Emmen

Samenstelling Staf Medische Adviesraad IKN per 31-12-2003 A.A. Annyas, kno-arts, Groningen** C. Bouwsma, neuroloog, Groningen E.J. Mulder, chirurg, Sneek* mw. R. Otter, algemeen directeur IKN, Groningen J.G.A.M. de Visscher, kaakchirurg, Leeuwarden mw. Y. van der Wel, hoofd medische zaken IKN, Groningen P.R. van der Werf, internist-oncoloog, Stadskanaal *voorzittter **secretaris

35

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003

Bijlage 1c

Bijlage 1d

Samenstelling Plenaire Visitatiecommissie IKN per 31-12-2003

Samenstelling Regionale Commissie van Toezicht IKN per 31-12-2003

A.A. Annyas, kno-arts, Groningen**

J.J. Blom, huisarts, Dokkum*

D. van Bekkum, medical auditor IKN, Groningen*

P. van Hoogdalem, internist-oncoloog, Delfzijl

G. Botke, directeur-radiotherapeut, RIF Leeuwarden

A.A.M. Ruikes, algemeen directeur, Martini Ziekenhuis,

P. Eppinga, longarts, Drachten

Groningen

H.J. Hummel, verpleegkundig consulent IKN, Groningen

M. Schaapveld, hoofd afdeling Onderzoek IKN, Groningen

Mw. M. Gort, onderzoeker IKN, Groningen

Mw. O. van der Wal, Dokkum

mw. R. Otter, algemeen directeur IKN, Groningen

Mw. Drs. A.H.B.M. van den Wildenberg, directeur

mw. Y. van der Wel, hoofd medische zaken IKN, Groningen

patiëntenzorg, Heerenveen Mw. A. Winter, Bakkeveen

*voorzitter, **secretaris

36

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003

Bijlage 1e

Samenstelling Bureau IKN per 31-12-2003 Personeelsvoorziening: Bureaumedewerk(st)ers per 31-12-2003

52

Gedetacheerd vanuit AZG

3

Directie

mw. R. Otter

Hoofd Onderzoek

M. Schaapveld

Hoofd Medische Zorg

mw. Y. van der Wel (per 1 oktober 2003)

Hoofd Ondersteunende Zorg

mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers

Hoofd Palliatieve Zorg

mw. C. van den Akker

Hoofd Registratie & Datamanagement

J.H. Sangers

Hoofd Administratie

R.M.P. de Vries

Directie-assistente

mw. E.B.M. Wirosoewignjo

Personele zaken/beheer

mw. A. Thomassen-Oldenburger

PR & Communicatie

mw. G.A. Engelmoer-Hoekstra

Administratie

mw. M. Heikens-Groeneveld J. Sipma

Automatisering

J. Harder mw. M. Kroes-Bron (BCNN) H. Koster (BCNN)

Secretariaat

mw. H. van Dijk mw. A. van der Mei mw. E.J.J. Strating-Emming mw. N.J. Munneke (per 16 maart 2003) mw. J. Braam-Martens mw. A.H. Perdok-Winkel mw. L. Penthum-de Jong (BCNN) mw. D. Huizinga-Stavast (BCNN) (per 15 september 2003)

Deskundigheidsbevordering

mw. E.B.M. Wirosoewignjo

Verpleegkundig consulenten

H.J. Hummel mw. M. Houwerzijl

Informatiecentrum IKN

mw. C.H. Zitoony-Plas

Onderzoek

mw. L. de Munck

Registratie& Datamanagement

mw. G.M. Bokma-Brons

mw. H.E. Kos mw. D. van den Boom mw. S.M. Brookman-Mozes mw. M. Dubbelman-Siems mw. M. Duin-Ossentjuk mw. A.M. Eerens (per 1 september 2003) mw. B.G. Helmantel mw. A. de Hoop K. Martens mw. A.J. Meijer (per 1 september 2003) mw. W.H.E. Schalij mw. A.H. Scheeper

37

mw. J. Slagter

Registratie & Datamanagement

mw. B.A.I. Stallinga mw. J.M. Tichelaar-Nanninga (per 15 februari 2003) H.G. Vegt mw. A. de Vries (per 1 september 2003) W. Wielenga Palliatieve Zorg

W.J. Meyler K.W. Schuit P.E. Cost Budde Mw. C. Rolf Mw. F.B. van Heest mw. R. Stroes (1 mei 2003)

Projectmedewerker

mw. M. Gort (per 15 april 2003)

BCNN

J.H. Sangers, manager

Conciërge

A. Berends

mw. E. van Weert

In 2003 hebben het IKN verlaten: – B. Weenink (medewerker datacenter), met ingang van 1 mei 2003 – K. Boonstra (hoofd integrale zorg), met ingang van 1 mei 2003 – W.J. Kok (systeembeheerder), met ingang van 1 mei 2003 – J.A. van Spil (verpleegkundig consulent palliatieve zorg), met ingang van 15 oktober 2003 – mw. I.S. Prins-Cilon (datamanager), met ingang van 1 juni 2003 – mw. D. Eissing-Piek (managementassistente BCNN), met ingang van 1 augustus 2003

Organogram IKN per 31-12-2003

Raad van Toezicht IKN Raad van Bestuur

directieassistent

Financiële Administratie

Personeelszaken/Beheer

PR & Communicatie

Automatisering

Receptie

Bureau Trainingen en Symposia

Stichting BCNN

Registratie en Onderzoek

hoofd Onderzoek

hoofd Datacenter

Secretariaat onderzoekers

Secretariaat Trialbureau Trials/studies

Projecten

Secretariaat

Integrale Zorg

hoofd Palliatieve Zorg

hoofd Medische Zaken

Secretariaat

Kankerregistratie

Tumorwerkgr.

Visitatie

Richtlijnen, Accreditatie pattern of care

Informatiecentrum

38

hoofd Ondersteunende Zorg Secretariaat

Consulenten Verpleegkundigen- Werkgroepen en huisartsconsulenten Richtlijnen Palliatieve Zorg

Gegevensbeheer

RPKN

Consulenten

Werkgroepen Projecten/Onderzoek

Organisatie IKN, commissies en regiovertegenwoordigers per 31-12-2003

Bijlage 1f

Samenstelling PersoneelsVertegenwoordiging IKN (PVT) per 31-12-2003 K. Martens* Mw. E.J.J. Strating-Emming Mw. W. Schalij * voorzitter

39

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2a

Consulenten IKN per 31-12-2003 Coördinator

Mw. R. Otter, IKN

Chirurgie

H.J. Hoekstra, chirurg AZG J.T.M. Plukker, chirurg AZG J.E. de Vries, chirurg, Zwolle T. Wiggers, chirurg, AZG

Gynaecologie

J.G. Aalders, gynaecoloog AZG Mw. M.J.E. Mourits, gynaecoloog AZG A.G.J. van der Zee, gynaecoloog AZG

Haematologie

S.M.G.J. Daenen, hematoloog AZG Mw. J.P.C. Kluin-Nelemans, hematoloog AZG E. Vellenga, hematoloog AZG J.T.M. de Wolf, hematoloog AZG

Hoofd-Halsoncologie

J.L.N. Roodenburg, kaakchirurg AZG

Inwendige geneeskunde

N.H. Mulder, internist-oncoloog AZG D.T. Sleijfer, internist-oncoloog AZG Mw. E.G.E. de Vries, internist-oncoloog AZG P.H.B. Willemse, internist-oncoloog AZG

Klinische genetica

J.C. Oosterwijk, klin. geneticus KGC Groningen R.H. Sijmons, klinisch geneticus KGC Groningen

KNO

A.A. Annyas, KNO-arts AZG B.F.A.M. van der Laan, KNO-arts AZG R. van Weissenbruch, KNO-arts AZG

Neuro-oncologie

Mw. H. Haaxma-Reiche, neuroloog AZG

Pathologie

H. Hollema, patholoog AZG P.M. Kluin, patholoog AZG

Radiotherapie

T.L.S.A. van Beek, radiotherapeut Zwolle W. du Bois, radiotherapeut Zwolle M. Beijert, radiotherapeut AZG G. Botke, radiotherapeut RIF Leeuwarden Mw. W.V. Dolsma, radiotherapeut AZG J.J.F.M. Immerzeel, radiotherapeut RISO Deventer H.J. te Loo, radiotherapeut RISO Deventer Mw. A.H.D. van der Leest, radiotherapeut AZG Mw. E. Pras, radiotherapeut AZG D.H.F. Rietveld, radiotherapeut RIF Leeuwarden Mw. A. Slot, radiotherapeut RIF Leeuwarden Mw. W.G.J.M. Smit, radioth. RIF Leeuwarden P.R. Timmer, radiotherapeut Zwolle E.J.A. Vonk, radiotherapeut RISO Deventer

Urologie

I.J. de Jong, uroloog AZG H.J.A. Mensink, uroloog AZG

40

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2b

Bijlage 2c

Huisarts-consulenten Palliatieve Zorg COPZ Noord-Nederland per 31-12-2003

Consulenten Verpleegkundige Oncologie per 31-12-2003

(Centrum voor Ontwikkeling Palliatieve Zorg NoordNederland)

Mw. M. Houwerzijl, IKN, Groningen H. Hummel, IKN, Groningen

P.E. Cost Budde, huisarts, Wijhe Mw F.B. van Heest, huisarts, Odoornerveen Mw C.A.W. Rolf, huisarts, Tzummarum K.W. Schuit, huisarts, Groningen

41

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2d

Roosters Oncologiebesprekingen in de IKN-regio januari t/m juni en juli t/m december 2003 Coördinator: mw. dr. R. Otter dag

ziekenhuis

ma

Assen Drachten Emmeloord Groningen (MZ)

wo

vertrek AZG**

aanvang

jan.

febr.

april

mei

juni

1 2 3 3

16.15 uur 16.45 uur 15.45 uur -

17.00 uur 17.30 uur 17.00 uur 17.00 uur

6 13 20 20

3 10 17 17

3 10 17 17

7 14 * *

5 12 19 19

2 * 16 16

Dokkum Leeuwarden Meppel Delfzijl Winschoten Stadskanaal

1 1 2 3 3 4

15.00 uur 16.00 uur 14.50 uur 16.00 uur

16.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 15.30 uur 16.45 uur 17.00 uur

* * 8 15 15 22

5 5 12 19 19 26

5 5 12 19 19 26

2 2 9 16 16 23

7 7 14 21 21 28

4 4 11 18 18 25

Emmen

4

16.20 uur

17.30 uur

22

26

26

23

28

25

do

Hardenberg Heerenveen Hoogeveen Sneek

1 2 3 4

15.45 uur 16.00 uur 16.10 uur 16.00 uur

17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

2 9 16 23

6 13 20 27

6 13 20 27

3 10 17 24

1 8 15 22

5 12 19 26

dag

ziekenhuis

week

vertrek AZG**

aanvang

juli

aug.

sept.

okt.

nov.

dec.

ma

Assen Drachten Emmeloord Groningen (MZ)

1 2 3 3

16.15 uur 16.45 uur 15.45 uur -

17.00 uur 17.30 uur 17.00 uur 17.00 uur

* * * *

4 11 18 18

1 8 15 15

6 13 20 20

3 10 17 17

1 8 15 15

wo

Dokkum Leeuwarden Meppel Delfzijl Winschoten Stadskanaal Emmen

1 1 2 3 3 4 4

15.00 uur 16.00 uur 14.50 uur 16.00 uur 16.20 uur

16.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 15.30 uur 16.45 uur 17.00 uur 17.30 uur

2 2 * * * * *

6 6 13 20 20 27 27

3 3 10 17 17 24 24

1 1 8 15 15 22 22

5 5 12 19 19 26 26

3 3 10 17 17 * *

do

Hardenberg Heerenveen Hoogeveen Sneek

1 2 3 4

15.45 uur 16.00 uur 16.10 uur 16.00 uur

17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

3 * * *

7 14 21 *1

4 11 18 25

2 9 16 23

6 13 20 27

4 11 18 *

* ** *** *1

feestdag de vertrektijden zijn genomen vanaf het AZG. ± 10 min. later zal de taxi vertrekken van het IKN de taxi gaat niet via het IKN Groningens ontzet (feestdag in de stad Groningen)

*** ***

*** ***

week

mrt

Zomervakantie: maandag 7 juli t/m vrijdag 1 augustus 2003 (de twee weken ervóór en erná geen vervanging van consulenten noodzakelijk)

42

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2e

Rooster Consulenten Oncologiebesprekingen in de IKN-regio januari t/m december 2003 Coördinator: mw. dr. R. Otter dag

ziekenhuis

ma

wo

do

week

aanvang

radiotherapeut

chirurg

internist

Assen

1

17.00 uur

Dolsma (Szabó)

Hoekstra

Gietema

Drachten

2

17.30 uur

Rietveld

Hoekstra

Hospers

Emmeloord Groningen

3 3

17.00 uur 17.00 uur

? Beijert

H. de Vries -

Gietema L de Vries

Dokkum

1

16.00 uur

Slot

Wiggers

L. de Vries

Leeuwarden

1

17.00 uur

Rietveld/Botke

Wiggers

L. de Vries

Meppel

2

17.00 uur

Van Beek

Wiggers

Mulder

Delfzijl

3

15.30 uur

Pras (Szabó)

Wiggers

Mulder

Winschoten

3

16.45 uur

Pras (Szabó)

Wiggers

Mulder

Stadskanaal

4

17.00 uur

Burlage (Dolsma)

Wiggers

Mulder

Emmen

4

17.30 uur

Van der Leest

Hoekstra

Willemse

Hardenberg

1

17.00 uur

Immerzeel

H. de Vries

Van der Graaf

Heerenveen

2

17.00 uur

Smit

H. de Vries

L. de Vries

Hoogeveen

3

17.00 uur

Timmer

H. de Vries

Willemse

Sneek Groningen

4 4

17.00 uur 17.00 uur

Slot medisch onc. trials

Plukker

Willemse Van der Graaf

Haemato-oncologiebesprekingen, gynaecologische oncologiebesprekingen, urologische oncologiebesprekingen en hoofdhalsoncologiebesprekingen in apart circuit. Hiervoor gelden andere tijden en data.

43

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2f

Roosters Gynaecologiebesprekingen in de IKN-regio – januari t/m juni, juli t/m december 2003 Coördinator Mw. Dr. R. Otter dag ziekenhuis ma

wo

do

wo

do

vertrek AZG** aanvang

Assen 1 16.15 uur + Emmen Leeuwarden (RIF) 1 *** + Dokkum + Drachten + Harlingen + Heerenveen + Sneek Winschoten 1 *** + Delfzijl + Stadskanaal Meppel 2 16.00 uur + Hoogeveen + Coev./Hardenberg Zwolle (S) 3 *** + Zwolle (W) + Emmeloord + Meppel Emmen + Assen 4 16.20 uur Hardenberg 1 15.45 uur + Hoogeveen Groningen 1 *** in principe lok. v.K. 3 *** Hoogeveen 3 16.10 uur + Meppel + Coev./Hardenberg

dag ziekenhuis ma

week

week

jan.

febr. maart april

17.00 uur

V.d. Zee

16.00 uur

Aalders Smit/Slot

6

17.15 uur

V.d. Zee

*

17.00 uur

Aalders

17.00 uur

15

17.30 uur 17.00 uur

Aalders/V.d. Zee Timmer V.d. Zee Aalders

16.30 uur 16.30 uur 17.00 uur

Aalders / Pras V.d. Zee / Pras Aalders

2 16

consulent

juli

vertrek AZG** aanvang

Assen 1 16.15 uur + Emmen Leeuwarden (RIF) 1 *** + Dokkum + Drachten + Harlingen + Heerenveen + Sneek Winschoten 1 *** + Delfzijl + Stadskanaal Meppel 2 16.00 uur + Hoogeveen + Coev./Hardenberg Emmen + Assen 4 16.20 uur Hardenberg 1 15.45 uur + Hoogeveen Groningen 1 *** in principe lok. v.K. 3 *** Zwolle (S) 3 *** + Zwolle (W) + Emmeloord + Meppel Hoogeveen 3 16.10 uur + Meppel + Coev./Hardenberg

consulent

3

3

7

5

2

2

geen bespreking deze periode 19

19

16

21

18

26 1

V.d. Zee

16.00 uur

Aalders Smit/Slot

*

17.15 uur

V.d. Zee

2

17.00 uur

Aalders

17.30 uur 17.00 uur

V.d. Zee Aalders

16.30 uur 16.30 uur 17.00 uur

Aalders / Pras V.d. Zee / Pras Aalders/V.d. Zee Timmer Aalders

6 20 20

6 20

3 17

1 15

5 19

aug. sept.

okt.

nov.

dec.

3 4

1

6

3

1

1 13

27 geen bespreking deze periode 3 *

7 21

4 18

2 16 16

6 20

20

* feestdag/vakantie ** de vertrektijden zijn genomen vanaf het AZG, ± 10 min. later zal de taxi vertrekken bij het IKN *** consulent-gynaecoloog gaat op eigen gelegenheid naar het ziekenhuis Zomervakantie: maandag 7 juli t/m 1 augustus (de 2 weken ervoor en erna geen vervanging van consulten noodzakelijk)

44

juni

5

17.00 uur

17.00 uur

mei

4 18

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2g

Roosters Hemato-oncologiebesprekingen in de IKN-regio – januari t/m juni en juli t/m december 2003 Coördinator: Mw. Dr. R. Otter dag ziekenhuis

week

aanvang

consulent

jan.

febr.

maart april

mei

juni

di

Groningen (v. S) Assen Groningen (v. S) Delfzijl Zwolle/Meppel

2 4 4

16.30 uur 17.00 uur 16.30 uur 17.00 uur 17.30 uur

Vellenga/Beijert De Wolf Daenen/Beijert De Wolf Daenen

14 11 11 8 13 10 28 25 25 22 27 24 28 25 25 22 27 24 1 x per 4 weken data worden per bespreking vastgelegd

wo

Winschoten Stadskanaal

1 2

17.00 uur 17.00 uur

De Wolf De Wolf

* 8 12

5 12

5 9

2 14

7 11

4

do

Leeuwarden Heerenveen Sneek

3 3 3

16.30 uur** 16.30 uur 18.00 uur

Kluin/Smit Vellenga Vellenga

16 16 16

20 20 20

20 20 20

17 17 17

15 15 15

19 19 19

Drachten

4

17.15 uur

Daenen

2327

27

24

22

26

De Wolf Vellenga

1 x per 6 weken 4 x per jaar sept.

okt.

nov.

vr

Emmeloord 17.00 uur Hoogeveen/Hardenberg

dag ziekenhuis

week

aanvang

consulent

juli

aug.

dec.

di

Groningen (v. S) Assen Groningen (v. S) Delfzijl Zwolle/Meppel

2 16.30 uur 4 17.00 uur 4 16.30 uur 17.00 uur 17.30 uur

Vellenga/Dolsma De Wolf Daenen/Dolsma De Wolf Daenen

* 12 9 14 11 9 * 26 23 28 25 23 * 26 23 28 25 23 1 x per 4 weken data worden per bespreking vast gelegd

wo

Winschoten Stadskanaal

1 2

17.00 uur 17.00 uur

De Wolf De Wolf

2 * 13

6 10

3 8

1 12

5 10

3

do

Leeuwarden Heerenveen Sneek Drachten

3 3 3 4

16.30 uur** 16.30 uur 18.00 uur 17.15 uur

Kluin/Smit Vellenga Vellenga Daenen

* * * * *1

21 21 21 25

18 18 18 23

16 16 16 27

20 20 20 *

18 18 18

vr

Emmeloord Hoogeveen/Hardenberg

17.00 uur

De Wolf Vellenga

1 x per 6 weken 4 x per jaar

* feestdag/vakantie ** Vertrek per taxi vanaf het AZG om 15.30 uur *1 Groningens ontzet (feestdag in de stad Groningen) Zomervakantie: maandag 7 juli t/m vrijdag 1 augustus 2003 (de 2 weken ervoor en erna geen vervanging van consulten noodzakelijk)

45

Consulenten, roosters consulentbesprekingen 2003

Bijlage 2h

Roosters Urologiebesprekingen in de IKN-regio – januari t/m juni en juli t/m december 2003 Coördinator Mw. Dr. R. Otter dag ziekenhuis

week

vertrek AZG** aanvang

consulent

jan.

febr. maart

april

mei juni

di

Groningen (v. K.)

3

-

16.45 uur

Mensink

21

18

18

15

20

17

wo

Stadskanaal met urologen uit: - Assen - Winschoten - Delfzijl

4

16.00 uur

17.00 uur

De Jong

22

26

26

23

28

25

do

Leeuwarden met urologen uit: - Drachten - Sneek - Heerenveen

1

16.00 uur

17.00 uur

De Jong/Slot

2

6

6

3

1

5

Zwolle (W) 2 met urologen uit: - Zwolle (S) - Coevorden/H’berg - Hoogeveen - Meppel - Emmeloord - Emmen

15.45 uur

17.00 uur

Mensink

19

13

13

10

15

19

dag ziekenhuis

week

vertrek AZG** aanvang

consulent

juli

aug.

sept.

okt.

di

Groningen L.v.K.

3

-

16.45 uur

Mensink

*

219

16

21

18

16

wo

Stadskanaal met urologen uit: - Assen - Winschoten - Delfzijl

4

16.00 uur

17.00 uur

De Jong

*

27

24

22

26

*

do

Leeuwarden met urologen uit: - Drachten - Sneek - Heerenveen

1

16.00 uur

17.00 uur

De Jong/Slot

3

7

4

2

6

4

Zwolle (W) 2 met urologen uit: - Zwolle (S) - Coevorden/H’berg - Hoogeveen - Meppel - Emmeloord - Emmen

15.45 uur

17.00 uur

Mensink

*

15

11

9

13

11

nov. dec.

* feestdag/vakantie ** de vertrektijden zijn genomen vanaf het AZG, ± 10 min. later zal de taxi vertrekken bij het IKN Zomervakantie: maandag 7 juli t/m vrijdag 1 augustus (de 2 weken evoor en erna geen vervanging van consulten noodzakelijk)

46

Multidisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 3a

Samenstelling Tumorwerkgroepen IKN per 31-12-2003 *voorzitter, **secretaris Dermato-oncologie

H.J. te Loo, radiotherapeut, Deventer

A.A. Annyas, KNO-arts, Groningen AZG

L. Meerman, gastro-enteroloog, Leeuwarden

A.J.M. Baar, dermatoloog, Leeuwarden

H.C.J. van der Mijle, chirurg, Drachten

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

F.C.P. Moll, patholoog Groningen MZ

R. Blanken, dermatoloog, Leeuwarden

E.J. Mulder, chirurg, Sneek

G. Botke, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

P. Nieboer, internist, Assen

R.J. Damstra, dermatoloog, Drachten

H.B. Oeseburg, chirurg, Groningen MZ

B.K. Dhar, plastisch chirurg, Groningen MZ

mw. A.F.T. Olieman, chirurg, Groningen MZ

J.J. Engelhart, dermatoloog, Delfzijl

J.P.E.N. Pierie, chirurg, Leeuwarden

L. Hamminga, dermatoloog, Zwolle

E.G.J.M. Pierik, chirurg, Zwolle

mw. H. Kuiper, patholoog, Groningen AZG

J.T.M. Plukker, chirurg, Groningen AZG

F.W.J. Leeman, dermatoloog, Groningen AZG

M.B. Polée, internist-oncoloog, Leeuwarden

A. Navadeh, dermatoloog, Meppel

J.P.H. Pot, chirurg, Delfzijl

A. van Rijssen, dermatoloog, Stadskanaal

D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden*

J.L.N. Roodenburg, kaakchirurg, Groningen AZG

E.A. Runhaar, internist-oncoloog, Hardenberg

D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden

mw. A. Slot, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

H.J.F. Semmelink, patholoog, Leeuwarden

A.P.M. Stael, chirurg, Groningen MZ

mw. E.B. Stam-Westerveld, dermatoloog, Emmen

J.C. Thijs, maagdarm-leverarts, Hoogeveen

H. Terpstra, dermatoloog, Assen

J. Vecht, gastro-enteroloog, Zwolle

P.R. Timmer, radiotherapeut, Zwolle

P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen

J.P.W. van der Veen, dermatoloog, Groningen MZ*

M. Verkuijl, internist, Sneek

A.J. Velders, dermatoloog, Sneek

J.E. de Vries, chirurg, Zwolle

J.G.A.M. de Visscher, kaakchirurg, Leeuwarden

P.R. van der Werf, internist-oncoloog, Stadskanaal

P.C. van Voorst Vader, dermatoloog, Groningen AZG

T. Wiggers,chirurg-oncoloog, Groningen AZG mw. O.B. Wijers, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

Gastro-enterologische tumoren

R.J. Zijlstra, chirurg, Drachten

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

L.S. van de Zouwen, Emmen

T.L.S.A. van Beek, radiotherapeut, Zwolle M. Beijert, radiotherapeut, Groningen AZG

Gynaecologische tumoren

H.A. van den Bergen, patholoog, Zwolle

J.G. Aalders, gynaecoloog, Groningen AZG

J.C. Beukema, radiotherapeut, Groningen AZG

G.J. Batterink, gynaecoloog, Leeuwarden

mw. S.B. Bong, internist, Groningen MZ

A.C.M. van den Bergh, radiotherapeut, Groningen

G.T.N. Burger, patholoog, Hoogeveen**

mw. J.C. Beukema, radiotherapeut, Groningen AZG

D. van Geldere, chirurg, Zwolle

J.F. Blacquière, gynaecoloog, Heerenveen

M. Gerretsen, internist, Meppel

C. Bloemsma, gynaecoloog, Hoogeveen

J.C. de Graaf, internist-oncoloog, Zwolle

F.H.J. Blok, internist-oncoloog, Assen

J.G. Heevel, chirurg, Harlingen

W.K. Brouwer, gynaecoloog, Leeuwarden

H. van der Heide, gastro-enteroloog, Groningen MZ

H.G. ter Brugge, gynaecoloog, Zwolle

C. Hoff, chirurg, Leeuwarden

J.M. Burggraaff, gynaecoloog, Emmen

E.J. van der Jagt, radioloog, Groningen AZG

mw. E. Dompeling, internist-hematoloog, Zwolle

K.P. de Jong, chirurg, Groningen AZG

mw. M.D. Esajas, gynaecoloog, Groningen MZ

H. van Kamp, internist-hematoloog, Drachten

mw. H. de Graaf, internist-oncoloog, Leeuwarden

A. Karrenbeld, patholoog, Groningen AZG

H.H. de Haan, gynaecoloog, Zwolle

J.H. Kleibeuker, gastro-enteroloog, Groningen AZG

mw. J.G. Haasjes, internist-oncoloog, Hoogeveen

47

P.G.R.M. Hamers, gynaecoloog, Sneek

H. Storm, klinisch chemicus, Leeuwarden

mw. M.M. Henselmans, gynaecoloog, Drachten

mw. J. Swart-Heikens, internist-oncoloog, Assen

H. Hollema, patholoog, Groningen AZG

G.J. Veldhuis, hematoloog, Sneek

mw. A.H. Honkoop, internist-oncoloog, Zwolle

E. Vellenga, hematoloog, Groningen AZG

R.S. de Jong, internist-oncoloog, Groningen MZ

R.J. Vermeer, internist, Heerenveen

H. van Kamp, internist-hematoloog, Drachten

P.R. van der Werf, internist-oncoloog, Stadskanaal

B.E. Laddé, patholoog, Zwolle

J.T.M. de Wolf, hematoloog, Groningen AZG

mw. M.J.E. Mourits, gynaecoloog, Groningen AZG

G.M.H. Woolthuis, internist, Sneek**

G.W. Oostendorp, gynaecoloog, Stadskanaal mw. E. Pras, radiotherapeut-oncoloog, Groningen AZG

Hoofd-halstumoren

mw. L. van der Schoor, gynaecoloog, Winschoten

A.A. Annyas, KNO-arts, Groningen AZG

mw. A. Slot, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden**

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

mw. W.G.J.M. Smit, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

F. Bartels, KNO-arts, Leeuwarden

mw. J. Swart-Heikens, internist-oncoloog, Assen

J.H.M. van der Beek, KNO-arts, Groningen MZ

R.A. Weemhoff, gynaecoloog, Groningen MZ

H.P. Bijl, radiotherapeut, Groningen AZG

mw. E. E.M. Weernink, internist, Emmen

G. Botke, radiotherapeut, Leeuwarden*

mw. A. Wester, gynaecoloog, Assen

G.H. Bovenhorst, KNO-arts, Emmen

mw. O.B. Wijers, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

F.R. Burlage, radiotherapeut, Groningen AZG

P.H.B. Willemse, internist-oncoloog, Groningen AZG

J.A. Dol, radioloog, Leeuwarden

mw. A.N.M. Wymenga, internist-oncoloog, Groningen, AZG

-H.F. Eggink, patholoog, Leeuwarden

A. van Zanten, gynaecoloog, Delfzijl

E.A. Elias, patholoog, Zwolle

A.G.J. van der Zee, gynaecoloog, Groningen AZG*

H.A.M. Heikens, chirurg, Assen

J.D. Zoodsma, gynaecoloog, Dokkum

J.M. van Ingen, kaakchirurg, Zwolle

mw. A.G. Zwanenburg, radiotherapeut, Zwolle

J. Jansma, kaakchirurg, Groningen AZG T.E.A.M. de Jong, radioloog, Groningen MZ

Hemato-oncologie

B.F.A.M. van der Laan, KNO-arts, Groningen AZG**

M. Beijert, radiotherapeut-oncoloog, Groningen AZG

K.T. van der Laan, KNO-arts, Leeuwarden

W.F.J. du Bois, radiotherapeut, Zwolle

B. van der Lei, plastisch chirurg, Leeuwarden

F.R. Burlage, radiotherapeut, Groningen AZG

J.M. Nauta, kaakchirurg, Assen

S.M.G.J. Daenen, internist, Groningen AZG

J.P.A. Nicolai, plastisch chirurg, Groningen

mw. E.C. Dompeling, internist-hematoloog, Zwolle

W.A.H. Nugteren, chirurg, Groningen MZ

M.R. van Eerde, radiotherapeut, Leeuwarden

R.P. van Oort, maxillo-faciaal prothetist, Groningen AZG

Z. Erjavec, internist-hematoloog, Delfzijl

J.T.M. Plukker, chirurg, Groningen AZG

L.D. de Haan, internist, Emmen

H. Reintsema, maxillo-faciaal prothetist, Groningen AZG

mw. J.G. Haasjes, internist-oncoloog, Hoogeveen

D.H.F. Rietveld, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

mw. H. Haaxma-Reiche, neuroloog, Groningen AZG

J. Rittersma, kaakchirurg, Zwolle

G.W. van Imhoff, hematoloog, Groningen AZG

J.L.N. Roodenburg, kaakchirurg, Groningen AZG

mw. C.E. van Iperen, hematoloog, Leeuwarden

D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden

P. Joosten, internist, Leeuwarden

H.B. Seydell, kaakchirurg, Sneek

H. van Kamp, internist-hematoloog, Drachten

A.T.M.G. Tiebosch, patholoog, Groningen AZG

R.E. Kibbelaar, patholoog, Leeuwarden

N.M. Timmenga, kaakchirurg/KNO-arts, Assen

mw. H. Kluin-Nelemans, hematoloog, Groningen AZG

P.R. Timmer, radiotherapeut, Zwolle

P. Kluin, patholoog, Groningen AZG

P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen

H. de Korte, internist, Meppel*

J.G.A.M. de Visscher, kaakchirurg, Leeuwarden

mw. P.A. Kuiper-Kramer, arts klinische chemie, Zwolle

A.M. van der Vliet, radioloog, Groningen AZG

L. Laterveer, hematoloog, Meppel

mw. J.E. van der Wal, patholoog, Groningen AZG

M. van Marwijk Kooy, hematoloog, Zwolle

mw. O.B. Wijers, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

H. Piersma, internist, Groningen MZ

R.J. Zijlstra, chirurg, Drachten

mw. M.H.W. van de Poel, hematoloog, Groningen AZG S. Poppema, patholoog, Groningen AZG

Longtumoren

J.W. Smit, klinisch chemicus, Groningen AZG

D.C. Busman, chirurg, Leeuwarden

mw. W.G.J.M. Smit, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

M.R. van Eerde, radiotherapeut, Leeuwarden

48

E.A. Elias, patholoog, Zwolle

mw. W.T.A. van der Graaf, internist-oncoloog, Groningen

E.J.Th.A.M. van Emstede, chirurg, Meppel

AZG

P. Eppinga, longarts, Drachten*

dr. A.J.K. Grond, patholoog, Leeuwarden

mw. M.M. van Gameren, radiotherapeut, Groningen AZG

mw. J.G. Haasjes, internist-oncoloog, Hoogeveen

H.J.M. Groen, longarts, Groningen AZG

J.G. Heevel, chirurg, Harlingen

J. Groote, chirurg, Assen

H.J. Hoekstra, chirurg, Groningen AZG

mw. A. Heeringa, longarts, Coevorden/Hardenberg

mw. A.H. Honkoop, internist-oncoloog, Zwolle**

P. van Hengel, longarts, Assen

mw. S.C.J. van Hoof, radioloog, Groningen AZG

C.A.J. Hensing, longarts, Meppel

P.K.H. Hut, chirurg, Groningen MZ*

J.W. de Jong, longarts, Winschoten

J.J.F.M. Immerzeel, radiotherapeut, Deventer

T.J. Klinkenberg, thoraxchirurg, Groningen AZG

mw. B.J.P. Janssens-de Varebeke, chirurg, Meppel

mw. C. Kloosterziel, longarts, Zwolle

H. van Kamp, internist-hematoloog, Drachten

J.G. van der Laan, radiodiagnost, Groningen MZ

T. Kok, radioloog, Groningen AZG

G.P.J. de Leede, longarts, Hoogeveen

H. de Korte, internist-oncoloog, Meppel

A.H.D. van der Leest, radiotherapeut, Groningen AZG

K. Meijer, nurse practitioner chirurgie, Groningen AZG

H. Los, longarts, Stadskanaal

H.C.J. van der Mijle, chirurg, Drachten

J. Nabers, longarts, Leeuwarden

E.J. Mulder, chirurg, Sneek

J.W.G. Putten, longarts, Groningen AZG

R.D.M. Mus, radioloog, Delfzijl

D.G. Remmert, longarts, Emmen

mw. A.F.T. Olieman, chirurg, Groningen MZ

P.M.M. Roelofs, longarts, Sneek

J.W.A. Oosterhuis, chirurg, Groningen MZ

H. Russchen, longarts, Assen

J.C. Oosterwijk, klinisch geneticus, Groningen RuG

S.R. Rutgers, longarts, Emmen

E.G.J.M. Pierik, chirurg, Zwolle

D.T. Sleijfer, internist, Groningen AZG

R.M. Pijnappel, radioloog, Groningen MZ

mw. W.G.J.M. Smit, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden**

J.T.M. Plukker, chirurg, Groningen AZG

W.J. Snoek, longarts, Groningen MZ

D.J. Reiding, radioloog, Sneek

J.A. Stigt, longarts, Zwolle

D.H.F. Rietveld, radiotherapeut, Leeuwarden

W. Timens, patholoog, Groningen AZG

D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden

A. van der Tol, chirurg, Groningen MZ

D.T. Sleijfer, internist-oncoloog, Groningen AZG

C.G. Tol, longarts, Groningen MZ

mw. W.G.J.M. Smit, radiotherapeut-oncoloog, Leeuwarden

J.F. Ubbels, radiotherapeut, Groningen AZG

A.J.H. Suurmeijer, patholoog, Groningen AZG

W.C.J. van Veldhuizen, longarts, Meppel

A.T.M.G. Tiebosch, patholoog, Groningen, MZ

P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen

P.R.Timmer, radiotherapeut, Zwolle

B.J.W. Venmans, longarts, Leeuwarden

P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen

B. Vrugt, patholoog, Groningen MZ

R.J. Vermeer, internist-oncoloog, Heerenveen

J. Westbroek, longarts, Heerenveen

J. de Vries, oncologisch chirurg, Groningen AZG

H.L. Willemsen, chirurg, Emmen

J.E. de Vries, chirurg, Zwolle

L.S. van de Zouwen, chirurg, Emmen

B. Vrugt, patholoog, Groningen MZ mw. E.E.M. Weernink, internist, Emmen

Mammatumoren

T. Wiggers, chirurg-oncoloog, Groningen AZG

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

P.H.B. Willemse, internist-oncoloog, Groningen

M. Beijert, radiotherapeut-oncoloog, Groningen MZ T.L.S.A. van Beek, radiotherapeut, Zwolle

Neuro-oncologie

D. van Bekkum, medical auditor, IKN

P.L.J.M. Bos, neuroloog, Zwolle

F.H.J. Blok, internist-oncoloog, Assen

H.R.F. Böttger, neuroloog, Coevorden-Hardenberg

mw. S.B. Bong, internist-oncoloog, Groningen MZ

C. Bouwsma, neuroloog, Groningen MZ*

R.W.F.R. van den Broek, chirurg, Hoogeveen

mw. W.V. Dolsma, radiotherapeut

M. Dam, chirurg, Emmen

M.R. van Eerde, radiotherapeut, Leeuwarden

mw. W.V. Dolsma, radiotherapeut, Groningen AZG

mw. H. Haaxma-Reiche, neuroloog, Groningen AZG**

Z. Erjavec, internist, Delfzijl

M.G. Havenith, patholoog, Zwolle

D. van Geldere, chirurg, Zwolle

M.A.A.M. Heesters, radiotherapeut, Groningen AZG

mw. H. de Graaf, internist-oncoloog, Leeuwarden

R.S. Holscher, neuroloog, Sneek

J.C. de Graaf, internist-oncoloog, Zwolle

G. J. Jong, neuroloog, Zwolle

49

H. De Korte, internist-oncoloog, Meppel

Urologische tumoren

J. G. Koster, neuroloog, Leeuwarden

M. Beijert, radiotherapeut-oncoloog, Groningen AZG

S.J. Mellema, neuroloog, Zwolle

A.C.M. van den Bergh, radiotherapeut, Groningen AZG

P.R. Timmer, radiotherapeut, Zwolle

J.L.L.M. Coenen, internist-oncoloog, Zwolle

A.M. van der Vliet, radiodiagnost, Groningen AZG

M.D. van Fraassen, uroloog, Sneek

H.L. van der Wiel, neuroloog, Drachten

H.A. Hartlief, uroloog, Groningen MZ

P.H.B. Willemse, internist, Groningen AZG

J.J.F.M. Immerzeel, radiotherapeut, Deventer

H.H. van Woerden, radiodiagnost, Groningen MZ

I.J. de Jong, uroloog, Groningen AZG** R.S. de Jong, internist-oncoloog, Groningen MZ P.E. Kleingeld, uroloog, Hoogeveen

Pathologie

G. van der Kolk, radioloog, Groningen MZ

D. Berends, patholoog, Leeuwarden*

E.R. Krol, uroloog, Winschoten

H.F. Eggink, patholoog, Leeuwarden

H.W.E.M. Kupfer, uroloog, Stadskanaal

M.G. Havenith, patholoog, Zwolle

T.N.M. Langemeijer, uroloog, Heerenveen

C.W.G.J. van Heusden, patholoog, Winschoten

H.J.A. Mensink, uroloog, Groningen AZG

H. Hollema, patholoog, Groningen AZG

W.H. de Muinck Keizer, uroloog, Leeuwarden

W.A. van Houten, patholoog, Hoogeveen

M. Polée, internist-oncoloog, Leeuwarden

mw. A.M. Jonker, patholoog, Zwolle

D.H.F. Rietveld, radiotherapeut, Leeuwarden

P. Kluin, patholoog, Groningen AZG**

R.J.H. Schaafsma, uroloog, Hoogeveen

J.S. van der Laan, patholoog, Lelystad

J.J. Schipper, uroloog, Leeuwarden

F.M.M. Smedts, patholoog, Winschoten

E. te Slaa, uroloog, Meppel

B. Vrugt, patholoog, Groningen MZ

D.T. Sleijfer, internist, Groningen AZG mw. A. Slot, radiotherapeut, Leeuwarden

Schildkliertumoren

S. Smorenburg, uroloog, Drachten

mw. R.A. Adriaanse, internist, Heerenveen

dr. A.J.H. Suurmeijer, patholoog, Groningen AZG

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

P.L.M. van den Tillaar, uroloog, Hoogeveen

J. Blom, internist, Sneek

P.R. Timmer, radiotherapeut, Zwolle

F.R. Burlage, radiotherapeut, Groningen AZG

N.P. Tjon Pian Gi, uroloog, Groningen MZ*

H.F. Eggink, patholoog, Leeuwarden

J.M. Veldt, uroloog, Delfzijl

A.A.M. Franken, internist-endocrinoloog, Zwolle

T. van der Wal, uroloog, Leeuwarden

R.K. Gonera, internist, Assen

M. Westerhof, uroloog, Emmen

J.A.G. de Groot, chirurg, Assen

J. van de Wijk, uroloog, Stadskanaal

A.D. Groote, patholoog, Groningen MZ

B.P. Wijsman, uroloog, Drachten

J.G. Heevel, chirurg, Harlingen

L.F.A. Wymenga, uroloog

L.J.M. de Heide, internist-endocrinoloog, Leeuwarden* J.M. Hew, radioloog, Groningen AZG J. Jager, internist, Meppel P.L. Jager, nucleair geneeskundige, Groningen AZG T.J. Klinkenberg, chirurg, Groningen AZG A. Kooy, internist, Hoogeveen mw. T.P. Links, internist-endocrinoloog, Groningen AZG W.A.H. Nugteren, chirurg, Groningen MZ** J.T.M. Plukker, chirurg, Groningen AZG J.P.H. Pot, chirurg, Delfzijl D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden W.D. van Schelven, nucleair geneeskundige, Leeuwarden A. Sijperda, internist, Delfzijl A.T.M.G. Tiebosch, patholoog, Groningen MZ mw. K.M. van Tol, internist, Groningen MZ R.J. Vierhout, chirurg, Emmen R.J. Zijlstra, chirurg, Drachten

50

Multidisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 3b

Samenstelling Stuurgroep COPZ-Noord-Nederland per 31-12-2003 (Centrum voor Ontwikkeling Palliatieve Zorg Noord-Nederland) mw. C. van den Akker, programmacoördinator COPZ/coördinator Palliatieve Zorg IKN, Groningen* mw. B. Meyboom, hoogleraar Instituut Huisartsen en Geneeskunde RuG, Groningen W.J. Meijler, coördinator (na)scholing IKN, Groningen mw. R. Otter, directeur IKN, Groningen J.H. de Ruiter, programmaleider COPZ, AZG, Groningen D.T. Sleijfer, internist-oncoloog, AZG, Groningen mw. M. Verkerk, hoogleraar Medische Ethiek RuG, Groningen

Bijlage 3c

Samenstelling Commissie Deskundigheidsbevordering per 31-12-2003 Mw. G. Dijkhuis, oncologieverpleegkundige, AZG Groningen J.A.G. de Groot, chirurg, Assen H.B. Rethmeier, gynaecoloog, Zwolle T.J. Roding, internist-oncoloog, Sneek* (tot december 2002) D.T. Sleijfer, internist-oncoloog, AZG, Groningen F.M. van Soest, huisarts, Assen Mw. E. Wirosoewignjo, medewerker Deskundigheidsbevordering IKN, Groningen

*voorzitter

51

Multidisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 3d

Samenstelling stuurgroep RPKN (Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland) per 31-12-2003 E. Peters* R. de Vries** Mw. I. Vos Mw. O. van der Wal Mw. G. van der Goot Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers (IKN)

Regiovertegenwoordigers RPKN 2003 Nederlandse Vereniging voor Gelaryngectomeerden

Contactgroep Longkanker Noord-Nederland Vacant

M. Alberts

Stichting Contactgroep Prostaatkanker Stomavereniging ‘Harry Bacon’

J.H.J. Mestebeld

J. de Mars F. Klaver

Belangengroep Men 2 R. Hafkamp

BorstkankerVereniging Nederland Mw.J. van Deest Mw. E. Gerritse Mw. G. van der Goot Mw. A. Lemstra Mw. O. van der Wal

Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker

Contactgroep Kahlerpatiënten

Contactgroep Nabestaanden Kankerpatiënten

Mw. C. Slot

Mw. W. de Vries

Stichting Olijf

Stichting Klankbord

Mw. M. de Jonge Mw. W. Offringa Mw. G. Stam Mw. A. Winter

Mw. D. Stoltenborgh

Vacant

Cerebraal Mw. J.S. de Boer

Stichting Melanoom Mw. E. Boltjes Mw. R. Bosscha-Thomasson

Hodgkin Contactgroep Mw. E. Melgert B. Mol

Stichting Leukemie Mw. J. Anneveldt Mw. G. Spaak

Stichting Jongeren en Kanker Vacant

Vereniging Waterloop

Werkgroep Beenmergtransplantatie

F.H.F.M. Kersten J.J.E. Nieuwenhuizen

M. Pol

Geen lidmaatschap patiëntenvereniging Stichting ‘De Doorgang’ Vacant *voorzitter, **secretaris

52

E. Peters* R. de Vries** I. Vos

Monodisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 4a

Samenstelling Chirurgisch Oncologisch Netwerk Noord-Nederland (CONNN)

P.C. Baas, chirurg, Groningen MZ

E.G.J.M. Pierik, chirurg, Zwolle

G.I.J.M. van Beerthuizen, chirurg, Groningen MZ

E.R.M. Plantinga, chirurg, Stadskanaal

D. van Bekkum, medical auditor IKN

J.Th.M. Plukker, chirurg, Groningen AZG

W.A. Bleeker, chirurg, Assen **

J.P.H. Pot, chirurg, Delfzijl

A.M. Blomme, chirurg, Zwolle

W.R. Resch, chirurg, Stadskanaal

H.G.M. Boemaars, chirurg, Stadskanaal

D.B.W. de Roy van Zuidewijn, chirurg, Leeuwarden*

R.W.F.R. van den Broek, chirurg, Hoogeveen

C.G.B.M. Rupert, chirurg, Heerenveen

L.A. Burghard, chirurg, Zwolle

J.H.J. Schreinemakers, chirurg, Emmeloord

mw. A.D. van Dalsen, chirurg, Zwolle

T. Shadid, chirurg, Sneek

H.R. van Dop, chirurg, Groningen MZ

J.H. Tomee, chirurg, Hardenberg

J.L. Emanuel, chirurg, Dokkum

P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen

E.J.T.A.M. van Emstede, chirurg, Meppel

A.J. van de Velde, chirurg, Hardenberg

W.M. Fritschy, chirurg, Zwolle

R.J. Vierhout, chirurg, Emmen

J. Gosen, chirurg, Hardenberg

D.P. de Vries, chirurg, Winschoten

J.F. Groeneveld, chirurg, Emmen

J. de Vries, chirurg-oncoloog, Groningen AZG

J.A.G. de Groot, chirurg, Assen

J. de Vries, chirurg, Assen

J. Groote, chirurg, Assen

J.E. de Vries, chirurg, Zwolle

L.H.M.C. Hanssen, chirurg, Emmeloord

T. Wiggers, chirurg-oncoloog, Groningen AZG

J. van Harten, chirurg, Dokkum

R.T.M. Wijffels, chirurg, Assen

J.G. Heevel, chirurg, Harlingen

H.L. Willemsen, chirurg, Emmen

H.A.M. Heikens, chirurg, Assen

L.S. van de Zouwen, chirurg, Emmen

M. van Hillo, chirurg, Dokkum A.S.N. Hirzalla, chirurg, Emmeloord H.J. Hoekstra, chirurg, Groningen AZG

*voorzitter, **secretaris

C. Hoff, chirurg, Leeuwarden P.K.H. Hut, chirurg, Groningen MZ mw. B.J.P. Janssens-de Varebeke, chirurg, Meppel K.P. de Jong, chirurg, Groningen AZG A.J. Julius, chirurg, Groningen MZ C.E.L. Kievit, chirurg, Groningen MZ P. Klinkert, chirurg, Leeuwarden M. Klöppner, chirurg, Winschoten R. Leijen, chirurg, Winschoten R. Luyendijk, chirurg, Winschoten D.E.A. Mahmoud, chirurg, Delfzijl C.E. Maier, chirurg, Hardenberg W.J.H.J. Meijerink, chirurg, Leeuwarden H.C.J. van der Mijle, chirurg, Drachten A.U.C.C. Nooteboom, chirurg, Groningen MZ W.A.H. Nugteren, chirurg, Groningen MZ H.B. Oeseburg, chirurg, Groningen MZ A.F.T. Olieman, chirurg, Groningen MZ J.W.A. Oosterhuis, chirurg, Zwolle

53

Longchirurgen Noord-Nederland (vanuit CONNN) H.G.M. Boemaars, chirurg, Stadskanaal P. Boonstra, thoraxchirurg, Groningen AZG R.W.F.R. van den Broek, chirurg, Hoogeveen D.C. Busman, chirurg, Leeuwarden R.A. Droog, chirurg, Heerenveen T. Ebels, thoraxchirurg, Groningen AZG E.J.Th.A.M. van Emstede, chirurg, Meppel J. Groote, chirurg, Assen H.A.C. Hodde, chirurg, Hoogeveen P. Houben, chirurg, Zwolle P.K.H. Hut, chirurg , Groningen MZ A.J. Julius, chirurg, Groningen MZ T.J. Klinkenberg, chirurg, Groningen AZG F.G. Leicher, thoraxchirurg, Zwolle R. Looijen, chirurg, Drachten mw. A.F.T. Olieman, chirurg, Groningen MZ J.W.A. Oosterhuis, chirurg, Zwolle E.R.M. Plantinga, chirurg, Stadskanaal J.H.J. Schreinemakers, chirurg, Emmeloord E.F. Smit, longarts, Groningen MZ A. van der Tol, chirurg, Groningen MZ* P.H.J.M. Veldman, chirurg, Heerenveen A.J. Verhoeff, chirurg, Drachten J.E. de Vries, chirurg, Zwolle J.A. Zijlstra, chirurg, Leeuwarden L.S. van de Zouwen, chirurg, Emmen

*voorzitter

54

Monodisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 4b

Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie (WVO) per 31-12-2003

mw. M. Nauta, mw. M. Bos en mw. A.Visser, Assen mw. O. van Well en mw. M. Visker, Delfzijl mw. I. Roelfsema, mw. A. van de Veen en mw. D. Visser, Dokkum mw. T. Severs en mw. R. Schokker, Drachten mw. W. de Jong, Thuiszorg de Friese Wouden, Drachten mw. A. Verduyn, mw. R. Dijkhuis en mw. A. de Gooyer, Emmen mw. B. Oosterhuis en mw. C. Horjus, Academisch Ziekenhuis Groningen mw. H. Dietvorst, Martini Ziekenhuis Groningen mw. A. Tuinman en mw. E. Flinterman, Thuiszorg Groningen mw. H. de Jong-Toering en mw. M. van der Valk, Hardenberg mw. R. La Roi en mw. A. Postma, Leeuwarden mw. I. Paulusma en mw. A. Brandsma, Heerenveen mw. F. Thijs-Boer en mw. G.Ypenga, Hoogeveen (voorzitter) mw. T. Stienstra en mw. M. de Haan, Thuiszorg het Friese Land, Leeuwarden mw. A. Appelhof, Acade, Groningen mw. J. Troost, mw. R. Schaapman en mw. C. Compaan, Meppel J.A. van Spil, Sneek mw. R. Roukema, Kruiswerk ZW Friesland, Sneek mw. A. Oldenburger en mw. T. Bokhorst, Stadskanaal mw. H. Zwaneveld, st Thuiszorg het Oude en Nieuwe Land, Steenwijk mw. C. Vegter en mw. L. Dekker, Winschoten mw. A. Holterman, mw. I. Schoenaker en mw. C. Visser, Isala Klinieken loc. Weezenlanden, Zwolle mw. L. Meems, Icare Thuiszorg Zuid-Oost Drenthe mw. D. van Kampen, Icare Thuiszorg Drenthe mw. W. Zielman, Thuiszorg Salland H. Hummel en mw. M. Houwerzijl, verpleegkundig consulenten IKN, Groningen

55

Monodisciplinaire werkgroepen per 31-12-2003

Bijlage 4c

Werkgroep Ziekenhuis Maatschappelijk Werk

mw. J.F. Bandell, maatschappelijk werker, Meppel mw. M. Doeven, maatschappelijk werker, Heerenveen mw. E. van Doormaal, maatschappelijk werker, Groningen MZ R. Duyff, maatschappelijk werker, Zwolle mw. G. Engelsman, maatschappelijk werker, Stadskanaal mw. J. Hartingsveldt, maatschappelijk werker, Sneek C. Kalsbeek, maatschappelijk werker, Leeuwarden mw. M. Mul, maatschappelijk werker, Assen mw. A. Olde Daalhuis, maatschappelijk werker, Emmeloord J.G. van Pelt, hoofd maatschappelijk werk, Leeuwarden mw. W. Peters, maatschappelijk werker, Hardenberg mw. J. Profijt, maatschappelijk werker, Hardenberg mw. J. Pranger, maatschappelijk werker, Winschoten mw. A. Sikkens, maatschappelijk werker, Drachten mw. M. Smedes, maatschappelijk werker, Delfzijl mw. I. Stolte, maatschappelijk werker, Heerenveen mw. M. Veninga, maatschappelijk werker, Groningen AZG mw. T. Visser, maatschappelijk werker, Emmen mw. G.M. Westerhout, maatschappelijk werker, Hoogeveen

56

Datamanagement

Bijlage 5a

Aantal aangemelde patiënten in trials waarvoor door het IKN datamanagement-ondersteuning wordt verleend naar ziekenhuis, registratiejaren 1990-2003 (IKA-TIS 20-04-2004)

’90

’91

’92

’93

’94

’95

’96

’97

’98

’99

’00

’01

’02 ’03 Totaal

IKN-regio Academisch Ziekenhuis Groningen

25

63

78

97

96

94 112 162

85 126 110 119

94

97 1358

Isala klinieken

8

13

26

23

43

45

33

42

64

56

42

44

55

58

552

Wilhelmina Ziekenhuis

0

0

3

3

1

4

5

1

0

0

1

2

3

5

28

St. Antonius Ziekenhuis

0

4

3

3

2

1

7

7

7

5

0

0

1

12

52

Bethesda Ziekenhuis

0

1

2

0

2

0

2

0

1

0

0

0

0

2

10

Ziekenhuis Tjongerschans

0

2

3

4

2

2

3

6

8

7

0

0

0

0

37

Ziekenhuis Sionsberg

0

0

0

0

0

0

1

0

1

0

0

0

0

0

2

Martini Ziekenhuis

15

26

45

22

12

12

13

10

1

11

22

21

15

24

249

Refaja Ziekenhuis

0

1

1

1

1

1

1

3

4

3

2

5

4

3

30

Delfzicht Ziekenhuis

0

1

2

0

1

1

2

2

7

2

4

5

10

9

46

Ziekenhuis Nij Smellinghe

0

2

4

9

6

3

2

8

7

3

0

0

0

4

48

Medisch Centrum Leeuwarden ( + R.I.F.)

1

14

12

23

14

22

52

30

44

16

44

38

8

19

337

Diaconessenhuis

8

3

1

5

11

2

1

0

2

0

0

7

2

5

47

St. Lucas Ziekenhuis

0

1

2

4

3

3

6

8

6

1

7

7

8

2

58

Scheperziekenhuis

0

2

7

5

4

3

2

6

2

3

3

2

2

1

42

Dr. J.H. Jansenziekenhuis

0

2

0

4

3

2

2

0

0

0

0

0

0

0

13

Streekziekenhuis Coevorden/Hardenberg 6

7

4

6

2

7

9

9

8

4

1

0

0

0

63

Subtotaal Extraregionaal Totaal

63 142 193 209 203 202 253 294 247 237 236 250 202 241 2972 9

25

76

69

75

55

55

8

7

37

79 111

87

98

791

72 167 269 278 278 257 308 302 254 274 315 361 289 339 3763

57

Datamanagement

Bijlage 5b

IKN-studies waarvoor centraal datamanagement werd verricht

Studie

Aantal

IKN 9801 (afrondingsfase) Tweewekelijks 24-uurs infusie hoge dosis 5FU/folinezuur + oxaliplatin versus maandelijks bolus 5FU/folinezuur

-

DoCa-Cel (geopend 17 maart 2003) Driewekelijks Docetaxel / Carboplatin met / zonder Celecoxib

40

IKN Tax 613 Docetaxel, wekelijks versus driewekelijks, bij gemetastaseerd mammacarcinoom

45

IKN Tax 614 Epirubicine/Taxotere versus [Taxotere/Navelbine versus] Navelbine/Epirubicine bij gemetastaseerd mammacarcinoom NePro (geopend 10 december 2003) Driewekelijks Docetaxel met / zonder Risedroninezuur bij hormoonrefractair prostaatcarcinoom

33

-

Totaal aantal aangemelde patiënten in IKN-studies

118

Aantal ingebrachte patiënten in overige CKTO-studies Aantal ingebrachte patiënten in EORTC-studies Aantal ingebrachte patiënten in overige (farmaceutische) studies

188 22 11

Totaal aantal ingebrachte patiënten in 2003

339

58

Datamanagement

Bijlage 5c

Aantal geregistreerde nieuwe tumoren in de IKN regio over de incidentiejaren 2000 tot en met 2002. Registratiejaren 2000-2003 (peildatum RKR 30-01-2004)

Incidentiejaar

Lip/mond Pharynx Neus oor sinussen Larynx Schildklier Oesophagus Maag Dunne darm Colon/sigmoid Rectum Pancreas Lever/galblaas/galwegen Tractus digestivus overig Trachea/long Pleura Mamma Nier Blaas Testis Prostaat Ureteren/urethra/penis Ovarium/tuba Uterus Cervix/vagina/vulva/overig Morbus Hodgkin NHL M.Kahler/M.Waldenstrom Leukemie Overige haematologische mal. Huid: melanomen Huid: niet-melanomen* Weke delen tumoren Bot/kraakbeen tumoren CZS primair Overige maligniteiten Onbekende primaire Totaal

2000

2001

2002

N 168 73 23 107 43 190 323 30 1034 374 136 221 9 1308 44 1845 234 693 68 1007 111 182 248 323 48 303 121 234 48 436 1171 54 16 202 111 407

% 1,4% 0,6% 0,2% 0,9% 0,4% 1,6% 2,7% 0,3% 8,7% 3,1% 1,1% 1,9% 0,1% 11,0% 0,4% 15,4% 2,0% 5,8% 0,6% 8,4% 0,9% 1,5% 2,1% 2,7% 0,4% 2,5% 1,0% 2,0% 0,4% 3,7% 9,8% 0,5% 0,1% 1,7% 0,9% 3,4%

N 159 81 19 86 43 171 305 32 1022 354 128 213 15 1326 33 1952 214 608 101 1024 95 176 233 167 66 326 127 213 32 459 1101 70 22 172 113 420

% 1,4% 0,7% 0,2% 0,7% 0,4% 1,5% 2,6% 0,3% 8,8% 3,0% 1,1% 1,8% 0,1% 11,4% 0,3% 16,7% 1,8% 5,2% 0,9% 8,8% 0,8% 1,5% 2,0% 1,4% 0,6% 2,8% 1,1% 1,8% 0,3% 3,9% 9,4% 0,6% 0,2% 1,5% 1,0% 3,6%

N 83 46 13 63 39 168 255 19 843 350 68 75 22 897 26 1751 176 580 56 785 68 146 235 106 37 275 72 155 63 387 927 48 7 100 65 244

% 0,9% 0,5% 0,1% 0,7% 0,4% 1,8% 2,8% 0,2% 9,1% 3,8% 0,7% 0,8% 0,2% 9,7% 0,3% 18,9% 1,9% 6,3% 0,6% 8,5% 0,7% 1,6% 2,5% 1,1% 0,4% 3,0% 0,8% 1,7% 0,7% 4,2% 10,0% 0,5% 0,1% 1,1% 0,7% 2,6%

11945

100,0%

11678

100,0%

9250

100,0%

* exclusief basaalcel carcinomen – in situ carcinomen van de Cervix worden met ingang van incidentiejaar 2001 niet meer geregistreerd – het aantal registraties van niet-melanoom huidtumoren is met ingang van 2001 beperkt (maximaal 2 invasieve tumoren, geen in situ tumoren na een eerdere invasieve tumor) – het aantal registraties van blaastumoren is met ingang van 2001 beperkt (maximaal 1 in-situ/niet invasief carcinoom, geen in situ tumoren na een eerdere invasieve tumor)

59

Overig

Bijlage 6

Voordrachten/posters en publicaties/lidmaatschappen/bezochte congressen, symposia en voorlichtingsbijeenkomsten/cursussen en trainingen

Voordrachten/presentaties Mw. C. van den Akker – Bijeenkomst Week van de Palliatieve zorg in Assen, 25 maart – Scholing AVV-studenten (9 april) – Provinciaal Symposium Groningen, 24 november – Presentatie IKN Palliatieve Zorg, Engelse gasten, IKN, 12 november – Vrijwilligers Thuiszorg Friesland, 11 oktober

K. Boonstra – Management in netwerken, Rijksuniversiteit Groningen, 12 januari – Invitational conference IKN, Zwolle, 3 februari – Ontwikkelingen in het management in de gezondheidszorg, Hogeschool Nijmegen en Arnhem, 12 maart – Informatie over IKN en kwaliteitszorg, Acade Groningen, 6 maart – Stagebegeleiding MBRT-studenten, maart-april – Cursusleiding en stagebegeleiding WEB-studenten, Rijksuniversiteit Groningen, maart-april – Introductie IKN-kwaliteitssysteem en richtlijnontwikkeling, Cursus: Kanker, wiens zorg, AVV studenten, 7 april – Visitatie en accreditatie, Cursus: Kanker, wiens zorg, AVV studenten, 11 april – Kwaliteitszorg in de oncologie, Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, 17 april

Mw. F.B. van Heest – ‘De huisartsconsulent in de palliatieve zorg: twee weten meer dan een’. Assen, 25 maart – ‘Wat kun je nu met pijn?’. Emmen, 25 maart – ‘Palliatieve zorg is meer…’. Symposium Drenthe College, 13 mei – Voordracht Symposium ‘Palliatieve zorg’. Ter gelegenheid van 25 jaar geestelijke verzorging regio Emmen. Emmen, 15 september – Voordracht Symposium ‘Terminale sedatie en euthanasie’. Ureterp, 21 oktober – Voordracht Symposium ‘Palliatieve zorg en “genees”middelen’. Zwolle, 4 en 5 november – Voordracht Symposium ‘Misselijkheid en braken’. Hoogeveen, 26 november – Presentatie WDH ZO-Drenthe: ‘Zo kan het niet langer’. 12 en 19 februari – Drentse nascholing: ‘De huisartsconsulent palliatieve zorg: meer bereiken met minder?’ 19 en 26 maart en 2 april – Haio’s 3e jaars studenten Rijksuniversiteit Groningen. ‘Palliatieve geneeskunde: meer dan pijnbestrijding’, Groningen, 26 februari – SZE co-assistenten ziekenhuis Emmen ‘Wat is palliatieve geneeskunde’. Emmen, 28 januari en 8 april – Specialistische teams in Drenthe.’Palliatieve sedatie’. 19 mei – Specialistische teams in Drenthe. ‘Dyspnoe’, 7 oktober

Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers – Informatie over IKN, omgaan met kanker, communicatie, Keuzecursus oncologie, medisch studenten, 12 februari – Omgaan met kanker, erfelijke kanker, communicatie, Cursus: Kanker, wiens zorg, AVV-studenten, 10 april – Scriptiebegeleiding: Cursus: Kanker, wiens zorg, AVV-studenten, april- juli – Stagebegeleiding MBRT-studenten, maart-juli – Informatie over het IKN, KOP-cursus, 12 december

60

Mw. A. de Hoop – IARC, Summerschool, IKN, Groningen, 17 juni

Mw. M. Houwerzijl – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, Acade vervolgopleiding oncologieverpleegkunde, 15 januari – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, HBO-V, 5 februari – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, Acade vervolgopleiding urologie, 5 februari – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, MBRT, 12 maart – Stagebegeleiding MBRT studenten, maart-juli – Wat is kanker, wat zijn kwaliteitsprojecten, AVV studenten, 8 april – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, Noorderpoortcollege, 23 april – Voorlichting kwaliteitsproject Longkanker, AZG, 7 mei – Informatie over het IKN en over de patiëntenvereniging Olijf, Acade Gynaecologie/obstetrie, 15 april – Vermoeidheid, Differentiatiegroep Thuiszorg De Friese Wouden, 10 juni – Wat is kanker, uitvoerders Herstel & Balans, Beatrixoord, 3 september – Kwaliteit en projecten, Acade vervolgopleiding oncologieverpleegkunde, 1 oktober – Kwaliteit en projecten, Acade vervolgopleiding oncologieverpleegkunde, 2 oktober – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, Alfa College, spec. Chronisch zieken, 11 november – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, HBO-V Groningen, 20 november – Informatie over het IKN en de rol van verpleegkundig consulenten, HBO-V Groningen, 16 december

H. Hummel – Voorlichting over het IKN, Acade vervolgopleiding voor oncologieverpleegkundigen, Groningen, 16 januari – Voorlichting over het IKN, MBRT, Groningen, 12 maart – Voorlichting over het IKN, Noorderpoortcollege, Groningen, 24 april – Voorlichting over het IKN, Gereformeerde HBO-V, Zwolle, 8 mei – Presentatie over vermoeidheid bij kanker, Acade vervolgopleiding voor oncologieverpleegkundigen, Groningen, 20 juni – Voorlichting over het IKN, HBO-V, Groningen, 4 december

K. Martens – IARC, Summerschool, IKN, Groningen, 17 juni – National Audit Office, IKN, Groningen,12 november

W.J. Meijler – Symposium ‘Als pijn niet meer overgaat’, Stichting Pijnhoop te Ede: Waarom pijn steeds meer zeer doet: pijn, het brein en pijnmechanismen. 11 april 2004 – Raad voor de Gezondheid Leek: Pijn, Pijnbeleving en Pijnbestrijding, 8 mei – Symposium ‘Keuzen aan het sterfbed; wat elke hulpverlener moet weten’, Stichting Postuniversitair Onderwijs te Amsterdam: Introductie Pijn, 3 oktober – Symposium ‘Waar zit de Pijn’, Lucas Ziekenhuis te Winschoten: Pijnbestrijding in de oncologie, 18 december

Mw. R. Otter – Organisation of European Cancer Institutes, Institut Gustave Roussy – Paris, Villejuif, roundtable on accreditation/labelisation and on 6th Framework programme, 16-18 mei – Cursus Lymfoedeem in de praktijk, Ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten, 22-23 mei – NAACCR Annual Meeting Honolulu Hawaii (posterpresentatie) d.d. 10-12 juni

Mw. C. Rolf – Vrijwillige thuiszorg Harlingen, eerste groep, ziekenhuis Oranjeoord, Harlingen, 3 maal – Vrijwillige thuiszorg Harlingen, tweede groep, ziekenhuis Oranjeoord, Harlingen, 30 januari – Vrijwillige thuiszorg Harlingen, derde groep, ziekenhuis Oranjeoord, Harlingen, 5 februari

61

– Capita Selecta Palliatieve Zorg, Huisartsopleiders, Huisartseninstituut Groningen, 26 maart – Opioiden en delier, Compagnonscursus Heerenveen, Schiermonnikoog 2 en 9 april – FTO verpleeghuisartsen Heerenveen; bespreken van diverse medicamenten in de palliatieve zorg, Heerenveen, 12 mei – Voordracht tijdens symposium voor verpleegkundigen en belangstellenden: pijnbestrijding t.g.v. Dag van de Verpleging, Ureterp, 12 mei – Spiritualiteit, FTO’s, Drachten, 22 mei – Acade, scholing oncologieverpleegkundigen: capita selecta palliatieve zorg voor 2 groepen, 28 augustus – Voordracht Ethiek/dehydratie/sedatie/euthanasie, 1e lijns verpleegkundigen, Ureterp, 21 oktober – Cachexie; nieuwste inzichten, Compagnonscursus Harlingen, Vlieland, 5 en 21 november – Voordracht Euthanasie/sedatie in terminale fase; ethiek ziekenhuis. Bedoeld voor specialisten en verpleegkundigen, Nij Smellinghe, Drachten, 3 december

J.H. Sangers – IARC, Summerschool, 16 juni t/m 18 juni – National Audit Office, IKN, Groningen, 12 november

M. Schaapveld – Acade (15/16 januari) – AVV-cursus (10-april) – Researchbespreking interne oncologie AZG: Overleving naar lymfeklierstatus voor borstkankerpatiënten

Mw. J. Slagter – IARC, Summerschool, 16 juni t/m 18 juni

Mw. R. Stroes – Bijscholing aan specialistische teams, twee keer per jaar – Palliatieve zorg, hoe doe je dat? Gastcollege HBO-V aan vierdejaars leerlingen

E. van Weert – Scholing fysieke training revalidatieprogramma, Stichting Herstel & Balans, Utrecht, 11 februari – Cancer Rehabilitation, 6th World Congress of Psycho-social Oncology, Banff, Canada, 23-26 april – Lezing voor patiënten: Vermoeidheid en Herstel & Balans, Ziekenhuis de Tjongerschans, Heerenveen, 13 mei – Lezing implementatie Herstel & Balans, MCL Leeuwarden, 30 juni – Lezing implementatie Herstel & Balans, ISALA klinieken Zwolle, 21 oktober – Lezing Herstel & Balans, werkgroep fysiotherapeuten IKN, 28 oktober – Lezing voor patiënten: Vermoeidheid en Herstel & Balans, Refaja Ziekenhuis Stadskanaal, 19 november – Lezing implementatie Herstel & Balans, Scheperziekenhuis Emmen, 9 december

Posters en publicaties Mw. M. Gort – M. Gort, R. Otter, M. Broekhuis, ‘Predictors of Quality of Cancer Care: Development of Process Indicators in the Region of the Comprehensive Cancer Centre North-Netherlands’, Congres Dallas, USA

Mw. F.B. van Heest – Posterpresentatie: ‘The prevalence of anxiety and depression in palliative care patients with cancer in the Netherlands’. EAPC congres 1-4 april – F.B. van Heest, R.Otter, B. Meyboom-de Jong, R. Sanderman, M. Hagedoorn, J.E.H.M. Hoekstra-Weebers. European Journal of Palliative Care; Abtracts of the 8th Congress of the European Association for Palliative Care (EAPC), page 118. Abstract number 654, poster number P76

62

– F.B. van Heest, B. Meyboom-de Jong en R. Otter. ‘Consultatieve palliatieve zorg bij misselijkheid en braken in de thuissituatie’. Ned. Tijdschr Geneeskd 2003 5 juli;147(27) pp 1297-1300 – F.B. van Heest, Department of Family Medicine, University of Groningen, Netherlands. ‘Can captopril influence the formation of malignant ascites?’ The Lancet Oncology vol 4 sept 2003, page 528 – Masters scriptie: ‘Quality of life in patiens with cancer in curative or palliative phase’, ingeleverd op 31-12-2003 in het kader van MSc in Palliative Medicine aan’the Section of Oncology and Palliative Medicine within the Division of Medicine of the University of Wales College of Medicine (UWCM)’in de UK – K.W. Schuit, P.E. Cost Budde, F.B. van Heest, C. Rolf. ‘Bellen met een consulent is effectief bij terminale zorg’. Huisarts en Wetenschap 46 (7) juni 2003 pp 388-391 – W.J. Meijler, F.B. van Heest, R. Otter, D.Th. Sleijfer. ‘Educational needs of primary care physicians in the management of palliative care: outcome of a focus group study’. Ter publicatie aangeboden

Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Grol, B., Otter, R., Postma, K., Schans, C. van der. ‘Immediate effects of a cancer rehabilitation programme on physical functioning and quality of life.’ International Journal of Rehabilitation, accepted for publication in 2004 – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Otter, R., Postma, K., Schans, C. van der. ‘A multi-dimensional cancer rehabilitation programme for cancer survivors: clinical effectiveness on health-related quality of life.’ Submitted for publication – Fleer, J., Hoekstra, H.J., Sleijfer, D.Th., & Hoekstra-Weebers, J.E.H.M. (2003). ‘Levels of fatigue in testicular cancer survivors and the relationship with disease and treatment-related variables.’ Psycho-Oncology, 12, S205 – Fleer, J., Hoekstra, H.J., Sleijfer, D.Th., Nap, R., & Hoekstra-Weebers, J.E.H.M. (2003). ‘Are members of a cancer support group a representative sample for the population of patients?’ Psycho-Oncology, 12, S203-204 – Fleer, J. Hoekstra, H.J., Sleijfer, D.Th., & Hoekstra-Weebers, J.E.H.M. (2003).’ Quality of life of testicular cancer survivors and the relationship with disease and treatment-related variables.’ Psycho-Oncology, 12, S206-207 – Heest, F.B. van, Otter, R., Meyboom-De Jong, B., Sanderman, R., Hagedoorn, M., Hoekstra-Weebers, J. (2003). ‘The prevalence of anxiety and depression in palliative care patients in the Netherlands.’ Abstractbook EAPC, Den Haag – Huizinga, G.A., Visser, A., Bakker, G.A., Hoekstra, H.J., Graaf, W.T.A. van der, & Hoekstra-Weebers, J.E.H.M. (2003). ‘Post-traumatic stress symptoms in children of a parent with cancer.’ Psycho-Oncology 12, S209 – Huizinga, G.A., Visser, A., Bakker, G.A., Hoekstra, H.J., Graaf, W.T.A. van der, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M. (2003). ‘Problems reported by adolescents of a parent with cancer and the relationship with parent-adolescent communication.’ Psycho-Oncology, 12, S210 – J.E.H.M. Hoekstra-Weebers, B.J. Williams, W.A. Kamps.’ Psychologisch functioneren en sociale steun van ouders van kinderen met kanker: een onderzoek over vijf jaar.’ Poster gepresenteerd op het symposium van de Stichting Kinderoncologie Groningen (SKOG) op 11 december

W.J. Meijler – Meijler, W.J., Tuinman, A., Thijs-Boer, F., Zwart, D., Houwerzijl, M., & Groenman, D. (2003). ‘Scholingsbehoefte van verzorgenden in de palliatieve zorg.’ Tijdschrift voor Verpleegkundigen, 11, 38-41 – W.J. Meijler, F.B. van Heest, R. Otter, D.Th. Sleijfer. ‘Educational needs of primary care physicians in the management of palliative care: outcome of a focus group study’. Ter publicatie aangeboden

Mw. R. Otter – Heest, F.B. van, Otter, R., Meyboom-De Jong, B., Sanderman, R., Hagedoorn, M., Hoekstra-Weebers, J. (2003). ‘The prevalence of anxiety and depression in palliative care patients in the Netherlands.’ Abstractbook EAPC, Den Haag – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Grol, B.M.F., Otter, R., Arendzen, J.H., Eisma, W.H., Schans, C.P. van der. (2003).’Cancer rehabilitation.’ Psycho-Oncology, 12, S154-155 – R. Otter, ‘Borstkanker roept vragen op.’ – Heest van FB, Meyboom-de Jong B, Otter R, ‘Consultatieve palliatieve zorg bij misselijkheid en braken in de thuissituatie.’ Ned Tijdschrift Geneeskd 2003 5 juli; 147 (27)

63

– Mariët Hagedoorn, Sabine G. Uijl, Eric van Sonderen, Adelita v. Ranchor, brgit M.F. Grol, Renée Otter, Boudien Krol, Wim van den Heuvel, Robbert Sanderman, Structure and Reliability of Ware’s patient Satisfaction Questionnaire III, Medical Care Volume 41, number 2 pp 254-263 – T. Philip, B Fervers, M. Haugh, R. Otter, G. Browman. ‘European Cooperation for clinical practice guidelines in cancer.’ Britisch Journal of Cancer 2003 89 (suppl) S1-S3 – M. Gort, R. Otter, M. Broekhuis. ‘Predictors of Quality of Cancer Care: Development of Process Indicators in the Region of the Comprehensive Cancer Centre North-Netherlands.’ Congres Dallas, USA – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Grol, B.M.F., Otter, R., Arendzen, J.H., Postema, K., Schans, C.P. van der. (2003). ‘Immediate effects of a cancer rehabilitation program on physical functioning and fatigue.’ Psycho-Oncology, 12, S160

M. Schaapveld – Poster: ‘Incidence of adrenal gland carcinomas in the Netherlands’. M. Schaapveld, K. van der Kooij, on behalf of the working group of the Netherlands Cancer Registry. 25th annual meeting of the International Association of Cancer Registries, Honululu, Hawaii (Poster Prize)

Mw. E. van Weert – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Grol, B., Otter, R., Postma, K., Schans, C. van der. ‘Immediate effects of a cancer rehabilitation programme on physical functioning and quality of life.’ International Journal of Rehabilitation, accepted for publication in 2004 – Weert, E. van, Hoekstra-Weebers, J.E.H.M., Otter, R., Postma, K., Schans, C. van der. ‘A multi-dimensional cancer rehabilitation programme for cancer survivors: clinical effectiveness on health-related quality of life.’ Submitted for publication

Lidmaatschappen Mw. C. van den Akker – Locatieoverleg COPZ – Voorzitter Stuurgroep COPZ NN – Voorzitter en projectleider: kwaliteitsbeleid organisatie locale netwerken palliatieve zorg – VIKC/COPZ stuurgroep kwaliteitsbeleid – VIKC/COPZ groep ontwikkeling registratieformulier na 2003 – Netwerk i.o. Groningen Centraal (voorheen stad) – Netwerk i.o. Noord (regio Delfzijl) – Netwerk i.o. Oost (regio Winschoten) – Netwerk i.o. Zuid-Oost (regio Stadskanaal) – Stuurgroep Patoz (regio Zwolle) – Werkcomité Drenthe (incidenteel) – Meppel (incidenteel) – Netwerk i.o. Hardenberg (incidenteel) – Sneek i.o. (incidenteel, overleg gestopt) – Drachten i.o. – Leeuwarden i.o.(incidenteel,overleg gestopt) – Heerenveen (eenmaal) – Stuurgroep Palliatieve zorg Neerwolde (afgerond) – Stuurgroep Palliatieve zorg Coendershof (gestopt) – Redactie IKN Nieuws/COPZ Journaal – Overleg netwerkcoördinatoren Groningen en Drenthe (maandelijks) – Provinciaal overleg Groningen – AVVV

64

K. Boonstra – Landelijke Werkgroep Schildkliertumoren – COPZ – Alle IKN-tumorwerkgroepen – CONNN (+ voorbereidende WG) – MAR + Staf MAR – Plenaire Visitatie Commissie IKN – Werkgroep Ziekenhuis Maatschappelijk Werk IKN – Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord Nederland (RPKN) – Stuurgroep RPKN – Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) – Overleg Psychosociale Zorg VIKC – Lid bestuur Vereniging Managers Patiëntenzorg – Voorzitter district Noord- en Oost-Nederland Vereniging Managers Patiëntenzorg

Mw. G.A. Engelmoer-Hoekstra – Landelijk overleg communicatiemedewerkers IKC’s – Landelijke projectgroep Imago-onderzoek IKC’s – Klankbordgroep landelijke website-ontwikkeling iKCnet – Eindredactie IKN Nieuws/COPZ Journaal

Mw. F.B. van Heest – Palliatieve teams: - Hardenberg, tot september 2003 - Hoogeveen - Assen - Emmen - Meppel – Werkcomité Drenthe

J. Harder – Stuurgroep Gemeenschappelijke Registratie Applicatie (GRA) – Werkgroep Functioneel Ontwerp GRA – Werkgroep Bouw GRA – Redactie IKN Nieuws

Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers – Voorzitter Werkgroep Ziekenhuis Maatschappelijk Werk IKN – Voorzitter Werkgroep Fysiotherapeuten IKN – Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord Nederland (RPKN) – Stuurgroep RPKN – Overleg Psychosociale Zorg Integrale Kankercentra, VIKC – Overleg Herstel & Balans Integrale Kankercentra, VIKC – Werkgemeenschap Psychosociale Oncologie van de KWF Kankerbestrijding – Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) – Werkgroep Richtlijnen NVPO – Werkgroep Familiaire tumoren NVPO – Werkgroep Erfelijk Mamma-Ovarium Carcinoom (MOC) AZG – Redactie tijdschrift Gedrag & Gezondheid

65

Mw. M. Houwerzijl – Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie IKN – Vereniging van Oncologie Verpleegkundigen – Redactie IKN Nieuws – European Oncology Nursing Society – Oncology Nursing Society

H. Hummel – Vereniging van Oncologie Verpleegkundigen – Plenaire Visitatie Commissie IKN – Werkgroep Verpleegkundigen Oncologie IKN – Werkgroep Mammacare-verpleegkundigen IKN – Nationaal Programma Kankerbestrijding – Lid Raad van Advies Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie – Netwerk Verpleegkundigen Oncologie, Academisch Ziekenhuis Groningen – Voorzitter Landelijke Werkgroep Verpleegkundig Oncologie Consulenten van de VIKC – Voorzitter congresredactie, Vereniging van Oncologie Verpleegkundigen – European Oncology Nursing Society – Oncology Nursing Society

W.J. Meijler – Programmacommissie Zorgonderzoek Nederland Onderzoeksprogramma Pijn3, advies en consult – Nederlandse Vereniging voor Neurologie (voorzitter sectie Pijn) – Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (buitengewoon lid) – Nederlandse Vereniging voor Klinische Farmacologie – Nederlandse Vereniging ter Bestudering van Pijn (bestuurslid) – International Association for the Study of Pain – European Federation of IASP chapters (counsillor tot sept 2003) – Landelijke werkgroep ‘Pijn bij kanker’, VIKC – Stuurgroep COPZ Noord-Nederland (tot dec 2003) – COPZ landelijke werkgroep onderwijs – Landelijk Platform voor Pijnbestrijding, bestuurslid

Mw. C. Rolf – Overleg oprichting palliatieve teams Drachten en Sneek – Overleg ontwikkelen farmacotherapeutisch richtlijnen MCL t.a.v. pijn – Overleg transmurale activiteiten op oncologisch gebied MCL

M. Schaapveld – IKWAN (samenwerkingsverband Kankerregistratie IKW, IKA, IKN en IKST). – Commissie Gebruik Nederlandse Kankerregistratie – Commissie Kwaliteit Nederlandse Kankerregistratie

Mw. R. Stroes – Palliatieve consultgroep ‘Samen anders’, Hardenberg – Initiatief opzetten van hospice-zorg, regio Hardenberg – PATOZ-groep Zwolle

66

Bezochte congressen, symposia en voorlichtingsbijeenkomsten Mw. C.van den Akker – CBO, ‘De patiënt centraal?’, 19 maart – Verpleeghuis Neerwolde, Openingsymposium i.v.m. opening palliatieve unit, 26 maart – EAPC-congres, Den Haag, 2-5 april – Symposium Ethiek, Academisch Ziekenhuis, Groningen, 8 mei – Symposium, palliatieve zorg in IKL-regio, Roermond, 15 mei – Beleidsdag VIKC, Utrecht, 18 september – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – Studiemiddag Werkcomité Drenthe, november

Mw. G.B. Bokma-Brons – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – Cursus MS Excel, FSR opleidingsgroep, Groningen, 22 en 23 oktober

Mw. D. van den Boom – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

K. Boonstra – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. S.M. Brookman-Mozes – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei

Mw. M. Dubbelman-Siems – Nascholing Hovon, Papendal, 30 en 31 januari – NWOD, Utrecht, 28 oktober – Good Clinical Practice, Wageningen, 17 en 18 november

Mw. M. Duin-Ossentjuk – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

Mw. G.A. Engelmoer-Hoekstra – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. M. Gort – 6th International summit on indicators and performance measures: ‘Using performance measurement to improve the quality and safety of health care’, International Society for Quality in Health Care (ISQua), Dallas, Texas, USA, 1-2 november – 20th International Conference, International Society for Quality in Health Care (ISQua), Dallas, Texas, USA, 3-5 november – Jan Oldhoffcongres IKN, 18 november, Groningen

Mw. A.M. Eerens – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Gastro-enterologie, diagnostiek en behandeling, chirurgie), Amsterdam, 10 oktober

67

– IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

J. Harder – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. F.B. van Heest – EAPC-congres, Den Haag 1-4 april

Mw. B.G. Helmantel – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Neuro-oncologie en urologische tumoren), Amsterdam, 3 oktober – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers – Invitational conference IKN, Zwolle, 3 februari – Symposium Helen Dowling Instituut, Ede, 7 februari – Symposium NVPO, Utrecht, 21 maart – 6th World Congress of Psycho-social Oncology, Banff, Canada, 23-26 april – Symposium Ethiek en de zorg, AZG, 8 mei – Voorjaarssymposium NCG, 15 mei – Ecco 12, the European Cancer Conference, Kopenhagen, 21-25 september – Symposium Herstel & Balans: van licentie naar kwaliteit in de praktijk, Utrecht, 30 oktober – Jan Oldhoffcongres IKN, 18 november, Groningen – Symposium van de Stichting Kinderoncologie Groningen (SKOG), Groningen, 11 december

Mw. A. de Hoop – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni – Nascholing Hovon, Papendal, 30 en 31 januari – HOVON-vergadering, Amersfoort, 30 oktober – NWOD, Utrecht, 28 oktober

Mw. M. Houwerzijl – Symposium in Friesland voor thuiszorg – Symposium Kinderen ‘Helpen bij verlies’ Winschoten, 26 maart – Regionale bijscholingsavond ‘Hersentumoren’, Groningen 27 mei – 22e VvOV congres ‘Zorg voor beweging, de patiënt centraal’, Maastricht, 14 november – an Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

H. Hummel – Symposium in Friesland voor thuiszorg – Ledenvergadering VvOV, Ede, 15 april – Regionale bijscholingsavond Hersentumoren, Academisch Ziekenhuis Groningen, 27 mei – Regionale bijscholingsavond Ethiek, sedatie, de(hydratie), Ureterp, 21 oktober – Werkconferentie Nationaal Programma Kankerbestrijding, Utrecht, 27 oktober – 22e VvOV congres ‘Zorg voor beweging, de patiënt centraal’, Maastricht, 14 november – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

68

Mw. H. Kos – VIKC refereerbijeenkomst NKR, Utrecht, 25 februari – Refereeravond internisten/chirurgen/pathologen AZG over diagnostiek van de schildkliernodus, Groningen, 22 april – VIKC refereerbijeenkomst, Utrecht, 7 oktober – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

K. Martens – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni – Nascholing Hovon, Papendal, 30 en 31 januari – NWOD, Utrecht, 28 oktober

Mw. A. van der Mei – Invitational conference IKN, Zwolle, 3 februari – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. A.J. Meijer – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Gastro-enterologie, diagnostiek en behandeling, chirurgie), Amsterdam, 10 oktober – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. L. de Munck – VIKC refereerbijeenkomst NKR, Utrecht, 25 februari – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. N.J. Munneke – Bijeenkomst ‘Week van de Palliatieve Zorg’, Assen, 25 maart – Regionale bijscholingsavond ‘Hersentumoren’, Groningen, 27 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – Provinciaal Symposium, Groningen, 24 november

Mw. R. Otter – Invitational conference IKN, Zwolle, 3 februari – IACR 2003 25th Annual Scientific Congress an Meeting of the International Association of Cancer Registries Honolulu Hawaii d.d. 16-18 juni – 6th International summit on indicators and performance measures: ‘Using performance measurement to improve the quality and safety of health care’, International Society for Quality in Health Care (ISQua), Dallas, Texas, USA, 1-2 november – 20th International Conference, International Society for Quality in Health Care (ISQua), Dallas, Texas, USA, 3-5 november – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – WHO meeting Consultation on strategies to improve and strengthen Cancer Control Programmes in Europe, Genève, 24-28 november

Mw. I. Prins-Cilon – Nascholing HOVON, Papendal, 30 en 31 januari 2003 – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

Mw. C. Rolf – Invitational conference IKN, 4 februari – Terminale sedatie, studie COPZ-Nijmegen, 6 februari

J.H. Sangers – Middag- en avondcolleges Management in Zorgketens, Utrecht, 12, 19 en 26 november 2003 – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

69

M. Schaapveld – Refereermiddag Nederlandse Kankerregistratie, Utrecht, 25 februari – Refereeravond internisten/chirurgen/pathologen AZG over diagnostiek van de schildkliernodus, Groningen, 22 april – Herhalingscursus bedrijfshulpverlening, 7 mei – 25th annual meeting of the International Association of Cancer Registries, Honululu, Hawaii, 16-18 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. A.H. Scheeper – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Neuro-oncologie en urologische tumoren), Amsterdam, 3 oktober – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

Mw. W.H.E. Schalij – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni – NWOD, Utrecht, 28 oktober

Mw. J. Slagter – IKA Oncologisch Spectrum (Neuro-oncologie en urologische tumoren), Amsterdam, 3 oktober – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – IARC, Summerschool, 16 juni t/m 18 juni – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

Mw. B.A.I. Stallinga – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni – Good Clinical Practice, Wageningen, 17 en 18 november

Mw. E.J.J. Strating-Emming – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – Invitational Conference IKN, Zwolle, 3 februari

Mw. R. Stroes – VvoV congres te Maastricht – Agora VTZ-bijeenkomst

Mw. J.M. Tichelaar-Nanninga – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – NWOD landelijke dag, Zwolle, 24 juni

H.G. Vegt – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei

Mw. A. de Vries – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Gastro-enterologie, diagnostiek en behandeling, chirurgie), Amsterdam, 10 oktober – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

70

Mw. E. van Weert – Symposium Helen Dowling Instituut, Ede, 7 februari – 6th World Congress of Psycho-social Oncology, Banff, Canada, 23-26 april – Symposium NVPO, Utrecht, 21 maart – Voorjaarssymposium NCG, Groningen, 15 mei – Symposium Herstel & Balans: van licentie naar kwaliteit in de praktijk, Utrecht, 30 oktober – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november – Najaarssymposium NCG, Groningen

Mw. E. van der Wel Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

W. Wielenga – 35e Landelijke dag Kankerregistratie, Maastricht, 11 november – IKA Oncologisch Spectrum (Hoofd-/halstumoren, mammacarcinoom en sarcomen), Amsterdam, 31 oktober – Landelijke Kwaliteitstest, IKN Groningen, 1 mei – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Mw. C.H. Zitoony-Plas – Jan Oldhoff-congres ’25 jaar IKN’, Groningen, 18 november

Cursussen en trainingen Mw. C. van den Akker – Opleiding tot kwaliteitsfunctionaris van het CBO, start april – BHV herhalingscursus, november

Mw. G.A. Engelmoer-Hoekstra – Nima Communicatie-A, Hanze Service, Groningen, september 2003-juni 2004

Mw. M. Heikens-Groeneveld – Praktijkdiploma loonadministratie, Hogeschool Markus Verbeek, meerjarig

Mw. J.E.H.M. Hoekstra-Weebers – EORTC teaching course: Practical approaches to Elderly with Cancer, Madrid, 5-6 september

Mw. H. Kos – Basiscursus medische statistiek Rijksuniversiteit Groningen, 10-24 juni (9 ochtenden) – IKA-cursus 'Oncologisch spectrum', 4 dagen: 10 en 31 oktober, 14 en 28 november

Mw. A. van der Mei – Cursus Timemanagement, Instituut Schoevers – Cursus voor bewerkers Oncoline versie 2, Utrecht, 30 oktober – Cursus Doelgericht Formuleren, LOI

W.J. Meijler – Magistraal College, eerste jaars medische studenten RuG: Het raadsel pijn,18 februari – Cursus ‘Ethische dilemma’s in de palliatieve zorg voor huisartsen’, IKN i.s.m. Expertisecentrum Ethiek in de Zorg AZG, 5 en 19 maart, 9 april – Nascholing ‘Leven in beweging’ voor huisartsen, Addendum Medicum te Paterswolde: Regionaal Complex Pijnsyndroom, 27 maart en 30 september

71

– Nascholing voor tandartsen, Stichting NVT-WTA te Zwolle: Pijn in het hoofdhalsgebied, medicamenteuze behandeling, 24 oktober

Mw L. de Munck – EMGO-cursus lineaire regressie en variantie-analyse, 27 februari t/m 5 maart – Basiscursus medische statistiek Rijksuniversiteit Groningen, 10-24 juni (9 ochtenden) – EMGO cursus logistische regressie en analyse overlevingsduren, 12 t/m 18 december

Mw. C. Rolf – EACP-congres, Den Haag, 2-5 april – Masters, Cardiff 2002– PAOG-cursus palliatieve zorg voor gevorderden in Barchum17 t/m 19 september

Mw. E.J.J. Strating-Emming – MBO Sociaal Juridisch Medewerker (Arbeidsvoorziening/Personeelswerk), september 2002-juli 2004

R.M.P. de Vries – Prestatieverbetering met TQM-tools, Euroforum – Bedrijfseconomie Compact, Hanzehogeschool Groningen, meerjarig, diploma 2003

Mw. E. van Weert – Cursus ‘Illness perceptions’

72

Lijst met afkortingen AVV

Algemeen Vormende Vakken

AZG

Academisch Ziekenhuis Groningen

BBNN

Stichting Bevolkingsonderzoek Borstkanker Noord-Nederland

BCNN

Stichting Bevolkingsonderzoek Baarmoederhals(cervix)kanker Noord-Nederland

CGB

Centraal Bureau voor Genealogie

CBO

Centraal Begeleidingsorgaan voor de intercollegiale toetsing

CIS

Cervix Informatie Systeem

CONNN

Chirurgisch Oncologisch Netwerk Noord-Nederland

COPZ

Centrum voor Ontwikkeling van Palliatieve Zorg

COPZ-NN

Centrum voor Ontwikkeling van Palliatieve Zorg Noord-Nederland

DHV

Districts Huisartsen Vereniging

DIK

Digitale Informatievoorziening Kanker

EBRO

Evidenced Based Richtlijn Ontwikkeling

EORTC

European Organisation for Research and Treatment of Cancer

GBA

Gemeentelijke Basis Administratie

GCP

Good Clinical Practice

GGD

Gemeentelijke Gezondheidsdienst

HBO-V

Hogere BeroepsOpleiding-Verpleegkunde

HOVON

Stichting Hemato-oncologie voor Volwassenen Nederland

IACR

International Association of Cancer Registries

IKN

Integraal Kankercentrum Noord-Nederland

IKO

Integraal Kankercentrum Oost

IKC

Integraal Kankercentrum

KOP

Kortdurende Oncologische Psychotherapie

KR

Kankerregistratie

KWF

KWF Kankerbestrijding

MAR

Medische Advies Raad

MBRT

Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken

MT

ManagementTeam

NFK

Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen

NIAZ

Nederlands Instituut voor Accreditatie Ziekenhuizen

NKR

Nederlandse Kankerregistratie

NPK

Nationaal Programma Kankerbestrijding

NVPO

Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie

NVZ

Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen

OMS

Orde van Medisch Specialisten

PA

Pathologisch Anatomisch

PVC

Plenaire Visitatie Commissie

PVT

PersoneelsVerTegenwoordiging

RCP

Regionaal Coördinerend Patholoog

RKR

Regionale KankerRegistratie

RPKN

Regionaal Platform van Kankerpatiëntenverenigingen Noord-Nederland

RuG

Rijksuniversiteit Groningen

RCvT

Regionale Commissie van Toezicht

RvT

Raad van Toezicht

SBPGF

Stichting Bevordering Preventieve Gezondheidszorg Friesland

SPGG

Stichting Preventieve Gezondheidszorg Groningen

SWOT

Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats (-analyse)

TRIAS

Trial Registratie Informatie en Administratie Systeem

VAZ

Vereniging van Academische Ziekenhuizen

VIKC

Vereniging van Integrale Kankercentra

VWS

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

73