Jaarverslag
20 10
Kerncijfers 2010
2009
2008
2007
2006
Aangepast
Aangepast
167 756
Activiteiten palmolie Totale eigen productie van de geconsolideerde ondernemingen (in ton)
192 156
196 368
169 514
171 167
rubber
9 608
8 633
9 026
10 033
9 553
thee
3 097
3 121
6 600
6 237
5 494
20 639
20 575
11 046
10 456
11 159
bananen palmolie Gemiddelde wereldmarktprijzen (USD/ton)
rubber
901
683
949
780
478
3 654
1 921
2 619
2 290
2 101
thee
2 885
2 725
2 420
2 036
1 872
bananen
1 002
1 145
1 188
1 037
897
Omzet
279 400
237 829
279 402
207 292
162 861
Brutowinst - voor IAS41
117 682
89 695
92 228
76 797
40 774
Bedrijfsresultaat - voor IAS41
95 625
73 908
74 066
61 656
30 239
Aandeel van de groep in het resultaat
84 843
60 174
58 765
47 289
21 766
Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten na belastingen
77 704
64 400
62 293
63 781
27 468
Vrije kasstroom
33 922
34 593
35 809
33 249
- 4 208
Operationele vaste activa (1)
321 512
278 118
254 621
230 089
199 060
Eigen vermogen deel groep
368 549
296 918
247 140
199 420
153 455
Netto financiële activa (+) / verplichtingen (-)
56 484
36 108
14 453
- 8 280
- 35 214
Investeringen in immateriële en operationele vaste activa (1)
37 842
30 847
36 134
31 523
17 381
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 828 880
41,17
33,17
27,61
22,28
17,38
Gewone winst per aandeel
9,48
6,72
6,56
5,34
2,49
Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten na belastingen (2)
8,68
7,19
6,96
7,21
3,14
Vrije kasstroom (2)
3,79
3,86
4,00
3,76
-0,48
Brutodividend (in EUR)
1,50
1,10
0,80
0,80
0,40
Maximum
71,93
36,80
53,00
39,90
24,71
Minimum
36,80
18,00
16,80
22,50
16,22
Slotkoers 31/12
71,00
34,78
18,69
39,90
24,71
635 574
311 342
167 308
357 165
218 162
Resultaten (in KUSD)
Balans (in KUSD)
Gegevens per aandeel (in USD) Aantal uitgegeven aandelen Eigen vermogen
Beursnoteringen (in EUR)
Beurskapitalisatie op 31/12 (in KEUR)
(1) Operationele vaste activa = biologische activa, materieel vaste activa en vastgoedbeleggingen (2) Noemer 2010 = gewogen gemiddelde aantal uitgegeven aandelen (8 951 740 aandelen)
2006
2007
2008
1 Beplante oppervlakten (in hectaren) 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0
2 Aandeel van de groep in het resultaat voor IAS41 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0
3 Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten na belastingen 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0
4 Eigen vermogen deel groep 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0
2009
2010
Naamloze vennootschap
Boekjaar 2010
Verslag van de Raad van Bestuur en van de Commissaris Voorgelegd aan de 92ste Gewone Algemene Vergadering van 8 juni 2011
Financiële kalender
Nuttige adressen
De periodieke en occasionele informatie
Verantwoordelijken voor de financiële berichtgeving:
met betrekking tot de vennootschap en tot de groep, wordt op de volgende
François Van Hoydonck
wijze meegedeeld, voor beurstijd:
Johan Nelis Tel 32/3/641.97.00
- het tussentijds verslag met de productiecijfers van het eerste kwartaal op 28 april 2011;
Fax 32/3/646.57.05 e-mail:
[email protected]
- de resultaten van het eerste semester op 18 augustus 2011; - het tussentijds verslag met de productiecijfers van het derde kwartaal op 27 oktober 2011;
Maatschappelijke zetel: Entrepotkaai 5 2000 Antwerpen
- en de resultaten van het boekjaar in februari 2012, samen met de commentaren
Kantoren:
over de activiteiten van de groep. Kasteel Calesberg - overeenkomstig de geldende wettelijke
Calesbergdreef 5
voorschriften maakt elk belangrijk voorval
2900 Schoten
dat een invloed kan hebben op het resultaat
Tel 32/3/641.97.00
van de maatschappij en van de groep, het
Fax 32/3/646.57.05
onderwerp uit van een afzonderlijk persbericht.
e-mail:
[email protected] Rechtspersonenregister Antwerpen
De volgende algemene vergadering zal
B.T.W. BE-0404.491.285
plaatsvinden op 13 juni 2012 om 15 uur in Kasteel Calesberg, 2900 Schoten.
www.sipef.com
Inhoud Financiële kalender
2
Nuttige adressen
2
Inhoud
3
Markante feiten van de Sipef groep
4
Historiek
5
Belangrijkste activiteiten
5
Strategie van de onderneming
6
Bestuur, toezicht en dagelijkse leiding
7
Organogram
9
Boodschap van de voorzitter
11
Jaarverslag van de raad van bestuur
16
Corporate Governance verklaring
24
Activiteitenrapport per product
37
Activiteitenrapport per land
41
Producties van de groep
56
Beplante oppervlakten
57
Ouderdomsstructuur
59
Duurzaamheid
62
Financiële staten
71
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
3
Markante feiten van de SIPEF groep Januari
Juli
Asco Continentale Verzekeringen NV
Uitkering van een brutodividend van EUR 1,10.
verkoopt Asco Life NV.
Januari-december Februari Lichte daling van de palmolieproductie met B.D.M. NV verkoopt Bruns ten Brink Assuradeuren BV.
3,1% door weersinvloeden, maar belangrijke stijging van de gemiddelde prijzen.
Maart
De combinatie van stijgende rubbervolumes (+ 5%) en hogere marktprijzen, laat de bijdrage van
De SIPEF-groep verwerft een bijkomende
rubber in de brutowinst meer dan verdubbelen.
deelneming van 6,82% in PT Agro Muko. Hogere verkoopprijzen voor al onze producten zorgen voor een stijging met 29,3% van de winst van
April
de periode, aandeel van de groep voor IAS41.
Certificering ISO 140001 en RSPO hernieuwd voor
Netto resultaat, na IAS41, aandeel van de
1 jaar bij Hargy Oil Palms Ltd in Papoea-Nieuw-Guinea.
groep, bedraagt KUSD 84 843 en is 41,0% hoger dan de recordresultaten van 2009.
Mei
Netto kaspositie verstevigt met KUSD 20 376 tot een bedrag van KUSD 56 484.
SIPEF verkoopt het resterende deel van de activiteiten in Brazilië.
Voorstel tot uitbetaling van een brutodividend van EUR 1,50 per aandeel, een stijging van 36,4% tegenover vorig jaar.
Juni Voortgezette oliepalm- en rubberexpansie in De certificering volgens de ‘RSPO Principles & Criteria’ van de Perlabian- en Bukit Maradjapalmoliefabrieken en bijhorende plantages in Indonesië wordt bevestigd door de auditors BSI en RSPO.
Indonesië en Papoea-Nieuw-Guinea.
Historiek
Belangrijkste Activiteiten
Société Internationale de Plantations et de Finance
SA SIPEF NV is een Belgische agro-industriële
werd in 1919 opgericht, met als voornaamste
onderneming, genoteerd op NYSE Euronext Brussel.
doel de ontwikkeling en het beheer van plantageondernemingen in tropische en subtropische
De vennootschap bezit voornamelijk
gebieden. In die tijd beschikte de vennootschap
meerderheidsparticipaties in tropische plantagebedrijven
over twee “agentschappen”, één in Kuala Lumpur
die zij beheert en uitbaat.
in Maleisië en één in Medan, in Indonesië. De groep is geografisch gediversifieerd en produceert Geleidelijk groeide de vennootschap uit tot een
verschillende basisgrondstoffen, waarvan de
gediversifieerde agro-industriële groep met productie-
belangrijkste palmolie is.
en exportfaciliteiten in Azië, Oceanië, Afrika en ZuidAmerika en met het beheer van grote plantages in de
De investeringen gebeuren meestal in recent
traditionele culturen zoals rubber, palmolie en thee.
geïndustrialiseerde landen.
Vanaf 1970 volgde ook de introductie van andere activiteiten, zoals bananen, ananassen, sierplanten, guaves en peper. De groep investeerde in de immobiliënsector in België en in de Verenigde Staten, maar die belangen werden ondertussen volledig afgebouwd. Door onze traditionele activiteiten in grondstoffen en hun verscheping, hebben we ons ook toegelegd op de verzekeringsbranche, waar wij nu een uitgebreid gamma aan diensten aanbieden. Het laatste decennium concentreert SIPEF zich in de agro-industrie uitsluitend op de productie van palmolie, rubber, thee en bananen in Indonesië, Papoea-NieuwGuinea en Ivoorkust. Deze eigen producten verkoopt de groep over de hele wereld. SA SIPEF NV biedt derden ook management- en marketingdiensten aan. Momenteel beslaan de plantages een beplante oppervlakte van 62 604 hectaren.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
5
Strategie van de Onderneming Beheer
Omgeving
SA SIPEF NV speelt een beslissende rol in het
De groep erkent dat zij, naast de statutaire en
bestuur van de vennootschappen waarin zij een
commerciële verplichtingen, een verantwoordelijkheid
meerderheidsparticipatie bezit of die zij samen met
draagt tegenover de gemeenschappen en de
andere partners controleert. Deze rol omvat een actieve
omgeving waarin zij werkt. Voor het behoud van
deelname aan de raden van bestuur van deze filialen,
de omgeving voert de groep een ecologisch en
alsook de opvolging van het management en van de
verantwoord landbouwbeleid, in overeenstemming
uitbating van deze bedrijven. SA SIPEF NV streeft ernaar
met de principes en criteria van de ‘Roundtable on
haar agronomische ervaring en haar beheerstechnieken
Sustainable Palm Oil’ (RSPO). Het gaat hierbij om een
aan het plaatselijk bestuur over te dragen.
hele reeks van milieu- en sociale onderwerpen zoals transparantie, voldoen aan wettelijke normen, een goed landbouwbeleid, de duurzame ontwikkeling van de
Cliënteel
gronden en een aanhoudend streven naar perfectie.
Alles wordt in het werk gesteld om aan de behoeften van
Een apart hoofdstuk in het jaarverslag werd
onze klanten tegemoet te komen en hen goederen en
besteed aan duurzame landbouw en de aandacht
diensten van kwaliteit op de gewenste tijd te leveren.
die wij besteden aan de toepassing ervan.
Personeel Met het doel het beheer van de plantages te optimaliseren, wordt veel aandacht besteed aan de vorming van onze lokale medewerkers, zowel op landbouwkundig als op leidinggevend gebied. De politiek van de groep op landbouwkundig, technisch, milieu- en algemeen gebied wordt uiteengezet in handleidingen, met praktische richtlijnen om hieraan tegemoet te komen. Trainingssessies ondersteunen de correcte toepassing. Wij zien erop toe dat alle personeelsleden in een gezonde en veilige omgeving kunnen werken.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Bestuur, toezicht en dagelijkse leiding Raad van bestuur Baron BRACHT
Voorzitter
François VAN HOYDONCK
Gedelegeerd Bestuurder
Baron BERTRAND
Bestuurder
Priscilla BRACHT
Bestuurder
Jacques DELEN
Bestuurder
Antoine FRILING
Bestuurder
Baron de GERLACHE de GOMERY
Bestuurder
Regnier HAEGELSTEEN
Bestuurder
Richard ROBINOW
Bestuurder
Commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV onder vorm van een CVBA, vertegenwoordigd door Philip MAEYAERT
Commissaris
Dagelijkse Leiding François VAN HOYDONCK
Gedelegeerd Bestuurder
Matthew T. ADAMS
External Visiting Agent
Didier CRUYSMANS
Directeur Estates Department
Thomas HILDENBRAND
Directeur Marketing Bananen en Bloemen
Johan NELIS
Chief Financial Officer
Paul NELLENS
Directeur Marketing Commodities
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
7
Jonge rubberaanplant - Galley Reach Holdings Ltd (PNG)
Organogram Sipef groep* 100 %
77 %
SA SIPEF NV
JABELMALUX SA
95 %
100 %
100 %
50 %
74 %
PT Tolan Tiga
Hargy Oil Palms Ltd
Plantations J. Eglin SA
Asco NV
PT Melania
90 %
100 %
100 %
50 %
74 %
Galley Reach Holdings Ltd
Société Bananière de Motobé SA
B.D.M. NV
PT Umbul Mas Wisesa
PT Eastern Sumatra
57 %
74 %
PT Kerasaan
PT Citra Sawit Mandiri
95 %
77 %
PT Bandar Sumatra
PT Toton Usaha Mandiri
95 % PT Timbang Deli
90 % PT MukoMuko Agro Sejahtera
45 % PT Agro Muko
* Belangen % Europa Indonesië Stille oceaan Afrika Verzekeringen
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
9
Boodschap van de voorzitter Geachte dames en heren,
De financiële crisis is in belangrijke mate voorbijgegaan aan deze landen en aan de markten
Het is mij een genoegen u ons jaarverslag voor te
voor palmolie en rubber in het bijzonder.
stellen, net als de geconsolideerde rekeningen van de groep en van de naamloze vennootschap, die
Goede oogsten van sojabonen in Zuid-Amerika
zullen worden voorgelegd aan de 92ste algemene
en een sterke vraag vanwege de Aziatische markt
vergadering die gehouden wordt op 8 juni 2011.
ondersteunden de markt voor plantaardige oliën in de eerste jaarhelft van 2010. Vanaf het tweede
2010 zal beschreven worden als een recordjaar in
semester waren de verstoorde weerspatronen in
de historiek van SA SIPEF NV. Na uitzonderlijk hoge
verschillende delen van de wereld de oorzaak van
winsten in 2008 en 2009, zien we voor dit boekjaar
een grotere volatiliteit in het aanbod en stegen de
opnieuw een geconsolideerd resultaat dat in belangrijke
prijzen. Die tendens heeft zich verder doorgezet in
mate die van de vorige jaren overschrijdt en vooral
het nieuwe jaar en alhoewel er verwachtingen op
gebaseerd is op sterke marktprijzen voor palmolie,
een verbetering van het aanbod zijn, zal dit mogelijk
rubber, thee en bananen, onze vier basisactiviteiten.
pas in het tweede semester vertaald worden in een prijsdaling voor palmolie. Behoudens het dempende
Indonesië kende een stabiele politieke omgeving en
effect van de hoge exporttaks in Indonesië, kon de
het land boekte door de groeiende interne markt een
groep ten volle genieten van de recordprijzen en
aanzienlijke vooruitgang op economisch vlak, wat
al een belangrijke hoeveelheid van de verwachte
zich vertaalde in een sterkere munt tegenover de
producties voor 2011 in de markt plaatsen.
Amerikaanse dollar. Door het vooruitzicht op belangrijke inkomsten van het toekomstige Liquid Natural Gas
Dat geldt trouwens ook voor palmpitolie, waar
(LNG)-project was ook in Papoea-Nieuw-Guinea de
door een chronisch gebrek aan de aanbodzijde
politieke en economische omgeving stabiel, waardoor
de prijzen explodeerden tot nooit geziene
we ons op de bedrijfsactiviteiten konden concentreren.
niveaus van boven de USD 2 000 per ton.
Dat kan jammer genoeg niet worden gezegd van
De weerselementen hebben ook het aanbod van
Ivoorkust. De presidentsverkiezingen van einde 2010,
natuurlijke rubber in 2010 aangetast. Door de stijgende
die in een serene sfeer verliepen, draaiden uit op een
behoeften in China en India werden de prijzen in
twist tussen twee ‘winnaars’, zodat het land politiek in
twee jaar tijd naar het viervoudige gedreven. Door
een impasse leeft. Tot op heden heeft het bedrijfsleven
dezelfde oorzaken blijft ook in het nieuwe jaar deze
hiervan nog niet veel schade ondervonden, maar
stijgende tendens aanhouden. Op het ogenblik van
de macro-economische maatregelen, uitgevaardigd
dit schrijven werd voor natuurrubber het prijsniveau
door de internationale gemeenschap, dreigen toch
van USD 6 000 per ton FOB overschreden.
onze exportactiviteiten van bananen en bloemen te
Aangezien er quasi geen flexibiliteit in de aanbodzijde
bemoeilijken. Hierdoor zou de rentabiliteit van deze
zit, kan enkel een daling van de vraag vanuit de
sector, die afhankelijk is van een goede logistieke
bandensector op termijn de prijzen drukken.
opvolging, in 2011 in het gedrang kunnen komen.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
11
Boodschap van de voorzitter De inspanningen die in het verleden werden geleverd
Alles samen betekent dit een aanzienlijk
om een goede kwaliteitsthee te produceren in Cibuni
investeringsbudget. Net als de verwerving van de
in Indonesië, hebben hun vruchten afgeworpen, met
minderheidsbelangen van de Wereldbank en de
gemiddelde verkoopprijzen boven de USD 3 per kg.
Duitse Ontwikkelingsbank in PT Agro Muko begin
Die tendens zet zich eveneens verder in 2011.
2010, past dit in de langetermijnplannen van de groep om geleidelijk uit te groeien naar een totaal
Onze verzekeringsactiviteiten werden grondig
van 100 000 geplante hectaren in Indonesië en
geherstructureerd met de verkoop van de
Papoea-Nieuw-Guinea in palmolie en rubber.
levensverzekeringsmaatschappij en de Nederlandse dochteronderneming, het aanwerven van een nieuw
SIPEF blijft ook een voorbeeldfunctie uitoefenen voor
commercieel team voor de marineverzekeringen
duurzaam ondernemen in de tropische landbouwsector.
en een herschikking van het management van de
Nadat eind 2010 de fabrieken van PT Agro Muko
variasector. Deze bewegingen vertaalden zich nog niet
de audit voor RSPO-certificering ondergingen,
onmiddellijk in de recurrente resultaten van B.D.M. NV
kunnen we stellen dat elke ton palmolie die vandaag
en ASCO NV voor 2010, maar leggen wel de basis
de fabrieken van SIPEF verlaat, voldoet aan de
voor een gezonde toekomst van deze activiteit.
strenge duurzaamheidsvereisten opgelegd door de “Roundtable on Sustainable Palm Oil” (RSPO). Ook zijn
De uitzonderlijke weersomstandigheden hebben ook
de Indonesische fabrieken gecertificeerd volgens de
hun tijdelijke impact gehad op de expansieplannen
Duitse standaard voor het gebruik van palmolie voor
van de SIPEF-groep, maar ondertussen kunnen we
energiedoeleinden. Deze toepassing heeft het voorbije
toch stellen dat het project PT Umbul Mas Wisesa
jaar meer veld gewonnen, maar wordt door de hoge
quasi voltooid is in geplante hectaren. Ook in Hargy
voedselprijzen ook steeds meer in vraag gesteld.
Oil Palms Ltd is de eerste aanplant gebeurd die moet leiden tot de verdubbeling van onze activiteiten in
Wij wensen dan ook onze managementteams te
Papoea-Nieuw-Guinea. We voorzien 2 000 bijkomende
feliciteren voor het bereiken en handhaven van deze
hectaren in 2011. Zowel in Noord-Sumatra als in
standaarden, die garanderen dat het niveau van onze
Papoea-Nieuw-Guinea wordt gestart met de bouw
activiteiten, zowel op het sociale vlak als op het vlak
van nieuwe palmolie-extractiefabrieken. Veel aandacht
van milieu en omgeving, voldoet aan de strengste eisen
gaat ook naar bijkomende huizen en verbetering van de
binnen de sector. Dat geldt zowel voor palmolie als voor
kwaliteit van het transport in de plantages. Nadat alle
de andere kernactiviteiten rubber, thee en bananen.
procedures voor duurzame uitbreiding zijn gevolgd, kan vanaf het tweede trimester ook worden gestart met het
Sinds enige tijd werken wij ook via een aparte stichting
project MMAS in de provincie Bengkulu, waarbij SIPEF
aan het opzetten van een biodiversiteitsproject in de
zijn eigen arealen zal uitbreiden met 4 000 hectaren, in
provincie Bengkulu. Wij hopen hiervoor spoedig al
combinatie met de ontwikkeling van ongeveer dezelfde
de licenties te krijgen van de Indonesische overheid
oppervlakte aan oliepalmplantages voor de omliggende
om meer dan 12 000 hectaren oerwoud te kunnen
gemeenschappen.
beschermen tegen geleidelijke ontbossing.
In deze uitzonderlijke marktomstandigheden sloot
De langetermijnperspectieven voor palmolie en rubber
SA SIPEF NV het boekjaar af met een winst van
blijven zonder meer gunstig, met een sterke vraag vanuit
de periode, aandeel van de groep vóór IAS41
het Verre Oosten door een groeiende middenklasse
toepassingen, van KUSD 70 631, een stijging met 29%
met stijgende koopkracht en anderzijds een aanbod
tegenover het recordresultaat van 2009. Inclusief de
dat steeds meer onderhevig is aan weersinvloeden en
boekhoudkundige aanpassing van de reële waarden
groeibeperkingen in beschikbaarheid van duurzame
van onze plantages, bedragen de IFRS-resultaten
landbouwgronden.
voor het aandeel van de groep KUSD 84 843, een verhoging van 41% tegenover het vorige jaar. Onze dank gaat dan ook uit naar al de medewerkers van de groep die zich, elk op hun domein, hebben
23 februari 2011
ingezet opdat de groep dergelijke uitstekende resultaten kon realiseren. Het is anderzijds uiterst belangrijk
Baron Bracht
voor het management en de medewerkers om in
Voorzitter
deze tijden van uitzonderlijke marktprijzen de focus te behouden op de kostenbeheersing en de efficiëntie en productiviteit van de productie-eenheden. De cashflow versterkte verder de balans van de groep en de kaspositie wordt tijdelijk opgebouwd ter ondersteuning van de uitbreiding van de basisactiviteiten, gecombineerd met een gezonde dividendenpolitiek. We bevestigen dan ook met genoegen dat onze raad van bestuur een dividend zal voorstellen van EUR 1,50 bruto, dat betaald zal worden in juli 2011. Zonder vooruit te lopen op de feiten, maar rekening houdend met de al gerealiseerde verkopen van onze vier basisproducten, lijkt het erop dat wij opnieuw kunnen uitkijken naar een erg gunstig jaar, waarbij de uiteindelijke winst in belangrijke mate zal worden bepaald door de koersevolutie van de grondstoffenmarkten in de loop van het tweede semester van 2011.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
13
Kweektuin met oliepalmen - PT Agro Muko (Indonesië)
Jaarverslag van de raad van bestuur Aan de gewone algemene vergadering van 8 juni 2011.
volgend adres: Calesbergdreef 5 – 2900 Schoten, of per e-mail:
[email protected].
Geachte aandeelhouders, Wij hebben de eer U verslag uit te brengen over
1. Enkelvoudige jaarrekening
de activiteiten van onze vennootschap gedurende het afgelopen boekjaar en de enkelvoudige en
1.1. Kapitaal en aandeelhouderschap
geconsolideerde jaarrekening, afgesloten op 31
Tijdens het afgelopen boekjaar hebben zich geen
december 2010, ter goedkeuring voor te leggen.
wijzigingen voorgedaan in het kapitaal van de vennootschap. Het onderschreven kapitaal bedraagt
Overeenkomstig het KB van 14 november 2007
EUR 34 767 740,80 en wordt vertegenwoordigd
(betreffende de verplichtingen van emittenten van
door 8 951 740 aandelen, zonder aanduiding
financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de
van nominale waarde en volledig volstort.
verhandeling op een Belgische gereglementeerde markt), dient SA SIPEF NV haar jaarlijks financieel
De geactualiseerde statuten van de onderneming,
verslag beschikbaar te stellen voor het publiek.
met inbegrip van informatie over de juridische vorm, het statutair doel, de kapitaalstructuur, het
Dit verslag bevat het gecombineerde enkelvoudige
toegestane kapitaal en de soort van aandelen, zijn
en geconsolideerde jaarverslag van de raad van
beschikbaar op de website (www.sipef.com).
bestuur, opgesteld overeenkomstig artikel 119, laatste lid van het Wetboek vennootschappen.
De aandelenoptieplannen van 1999 en 2002 zijn volledig uitgeoefend en dus beëindigd. Er werden geen
Het verslag bevat verder een verkorte versie van de
nieuwe plannen uitgegeven gedurende het boekjaar.
enkelvoudige jaarrekening (pag. 128), opgesteld overeenkomstig artikel 105 van het Wetboek
1.2. Activiteiten
vennootschappen, en de integrale versie van de
Voor een overzicht van de voornaamste activiteiten van
geconsolideerde jaarrekening (pag. 71). De volledige
de SIPEF-groep tijdens het boekjaar 2010, verwijzen
enkelvoudige jaarrekening wordt overeenkomstig de
wij naar de ‘Boodschap van de Voorzitter’ (pagina11).
artikelen 98 en 100 van het Wetboek vennootschappen, en het verslag van de commissaris, neergelegd bij
1.3. Toelichting bij de enkelvoudige jaarrekening
de Nationale Bank van België. Met betrekking tot de
1.3.1. Financiële toestand per 31 december 2010
enkelvoudige jaarrekening heeft de commissaris een
De enkelvoudige jaarrekening van
goedkeurende verklaring zonder voorbehoud gegeven.
SA SIPEF NV is opgesteld overeenkomstig
samen met het jaarverslag van de raad van bestuur
de Belgische boekhoudwetgeving. Het jaarverslag, de integrale versies van de enkelvoudige
Het balanstotaal van de vennootschap per
en de geconsolideerde jaarrekening en de verslagen
31 december 2010 bedraagt KEUR 130 721
van de commissaris over voormelde jaarrekeningen, zijn
tegenover KEUR 115 986 het jaar voordien.
beschikbaar op de website (www.sipef.com), maar ook
De daling van de financiële vaste activa betreft
kosteloos en op eenvoudig verzoek verkrijgbaar op het
voornamelijk een herclassificatie van een
intergroepsvordering op Hargy Oil Palms Ltd van lange
algemene vergadering dit voorstel goedkeurt, zal
termijn naar korte termijn. De stijging van de vlottende
het dividend vanaf 6 juli 2011 betaalbaar zijn.
activa is, naast bovenvermelde verschuiving, te wijten aan een tijdelijke toename van de handelsvorderingen
1.4. Vooruitzichten
en een toename van de beschikbare kasreserves.
De resultaten van het lopende boekjaar zullen, zoals in het verleden, in belangrijke mate afhangen van de
Het eigen vermogen van SA SIPEF NV voor
dividenden die vanuit de dochterondernemingen worden
winstverdeling bedraagt KEUR 88 648, hetgeen
uitgekeerd.
overeenstemt met EUR 9,90 per aandeel.
1.5. Mededelingen 1.5.1. Belangrijke gebeurtenissen na
De enkelvoudige resultaten van SA SIPEF NV worden
afsluiting van het boekjaar
in belangrijke mate bepaald door dividenden en meer/ minwaarden. Aangezien niet alle deelnemingen van
Sinds de afsluiting van het boekjaar 2010
de groep rechtstreeks door SA SIPEF NV worden
hebben er zich geen belangrijke gebeurtenissen
aangehouden, is het geconsolideerde resultaat van de
voorgedaan die de ontwikkeling van de
groep een juistere weerspiegeling van de onderliggende
vennootschap merkelijk kunnen beïnvloeden.
economische ontwikkeling. Het enkelvoudig resultaat van het boekjaar 2010 bedraagt KEUR 7 823,
1.5.2. Bijkomende vergoedingen commissaris
tegenover een winst van KEUR 2 561 vorig boekjaar.
Overeenkomstig artikel 134, par. 2 en 4 Wetboek vennootschappen, delen wij U verder mee dat er buiten
1.3.2. Bestemming van het resultaat
de normale vergoeding (zoals goedgekeurd door de
De raad van bestuur stelt voor het resultaat
algemene vergadering) geen bijkomende vergoeding
(in KEUR) als volgt te bestemmen:
werd betaald aan de commissaris. Er werd KEUR 30 betaald aan aanverwante bedrijven van de commissaris
Overgedragen winst van het vorige boekjaar
25 782
Winst van het boekjaar Totaal te bestemmen
voor juridische, boekhoudkundige en fiscale adviezen.
7 823 33 605
Toevoeging aan de wettelijke reserves
0
Vergoeding van het kapitaal
13 428
Over te dragen winst
20 177
1.5.3. Onderzoek en ontwikkeling De vennootschap heeft geen werkzaamheden op het gebied van onderzoek en ontwikkeling ondernomen. 1.5.4. Statutenwijziging
De raad van bestuur stelt voor een dividend uit te
Tijdens het jaar 2010 werden er geen statutenwijzigingen
keren van EUR 1,50 bruto per aandeel. Na inhouding
doorgevoerd.
van de roerende voorheffing bedraagt het netto dividend EUR 1,125 per aandeel, of EUR 1,275 voor de coupons die worden aangeboden samen met een VVPR-stripcoupon. Indien de gewone
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
17
Jaarverslag van de raad van bestuur 1.5.5. Mededeling op grond van de Wet van 1 april 2007 op de openbare overnamebiedingen
Als voornaamste niet-ingedekte bedrijfsrisico’s worden geïdentificeerd:
Bij brief van 31 augustus 2010 hebben Nationale Investeringsmaatschappij NV (NIM), verbonden met Ackermans & van Haaren NV (AvH) en handelend in
- schommelingen in de marktprijzen van de basisproducten palmolie, rubber, thee en bananen;
overleg met Baron Bracht, Cabra NV en GEDEI NV, via
- klimatologische omstandigheden;
een kennisgeving gemeld dat zij samen 34,74% van
- geopolitieke ontwikkelingen;
de totale stemrechten van SA SIPEF NV bezitten.
- expansierisico’s.
1.5.6. Beschermingsconstructies
De gerealiseerde omzet en marge zijn in belangrijke
De buitengewone algemene vergadering heeft
mate afhankelijk van de schommelingen in de
op 29 mei 2009 de machtiging aan de raad van
marktprijzen van voornamelijk palmolie en palmpitolie.
bestuur toegekend om gedurende een periode
Een verandering van de palmolieprijs met USD 10 CIF
van drie jaar aandelen van de vennootschap te
per ton heeft een impact van ongeveer USD 1,2 miljoen
verkrijgen of te vervreemden, wanneer dit noodzakelijk
per jaar op het resultaat na belasting.
zou zijn om te voorkomen dat de vennootschap
De geproduceerde volumes en dus gerealiseerde omzet
een ernstig en dreigend nadeel zou lijden.
en marges, worden in zekere mate beïnvloed door klimatologische omstandigheden zoals neerslag, zonneschijn, temperatuur en vochtigheidsgraad.
2. G econsolideerde jaarrekening
Gezien het gros van de investeringen van de SIPEF-groep gevestigd is in landen in ontwikkeling (Indonesië, Papoea-Nieuw-Guinea en Ivoorkust), zijn
2.1. Risico’s en onzekerheden
de geopolitieke ontwikkelingen in deze regio’s
De onderstaande tekst geeft de zakelijke risico’s weer
een extra aandachtspunt voor het management. Het
zoals geëvalueerd door het management en de raad
recente verleden heeft aangetoond dat de eventuele
van bestuur. Elk van deze risico’s zou een aanzienlijke
onrusten in deze landen een beperkte invloed hebben
negatieve impact kunnen hebben op onze financiële
op het nettoresultaat van de groep, behoudens de
situatie, bedrijfsresultaten of liquiditeit en zou kunnen
impact van macro-economische maatregelen.
leiden tot bijzondere waardeverminderingsverliezen
Of de SIPEF-groep erin slaagt de beoogde bijkomende
op activa. Er kunnen risico’s zijn waarvan de SIPEF-
expansie te realiseren, hangt af van de verwerving
groep nu vermoedt dat ze beperkt zijn, maar die
van nieuwe concessieovereenkomsten voor
uiteindelijk een aanzienlijk negatief effect kunnen
agronomisch geschikte gronden die passen in de
hebben. Er kunnen ook bijkomende risico’s
duurzaamheidspolitiek aan economisch verantwoorde
zijn waarvan de groep zich niet bewust is.
voorwaarden. Indien de groep hier niet in slaagt, kunnen de groeiplannen onder druk komen te staan.
Naast deze belangrijke specifieke risico’s wordt de groep
Dankzij de gestegen gemiddelde verkoopprijzen
geconfronteerd met meer algemene risico’s zoals:
voor onze belangrijkste producten (palmolie en rubber), konden we ondanks lagere volumes,
- valuta-, rente-, krediet- en liquiditeitsrisico’s, zoals besproken in het financiële deel van dit jaarverslag;
geproduceerd aan een hogere kostprijs, een winst noteren voor de voortgezette bedrijfsactiviteiten
- risico’s verbonden aan sociale acties;
vóór IAS41 van KUSD 75 450. Dat is een
- risico’s verbonden aan informaticasystemen;
stijging met 28,80 % tegenover vorig jaar.
- risico’s verbonden aan regelgeving; - risico’s verbonden aan rechtszaken;
De IAS41-herwerking bestaat uit het vervangen
- risico’s verbonden aan interne controle;
van de afschrijvingskosten, inbegrepen in de
- risico’s verbonden aan fiscale controle;
kostprijs van verkopen door de variatie in de ‘reële
- risico’s verbonden aan milieu-aansprakelijkheid;
waarde’ van de biologische activa tussen eind
- ...
2009 en eind december 2010, verminderd met de beplantingskosten en bijhorende fiscale lasten.
2.2. Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening
De bruto variatie biologische activa bedroeg
De geconsolideerde rekeningen over het boekjaar
uitbreiding van onze oliepalmarealen bij PT UMW in
2010 worden opgesteld overeenkomstig “International
Indonesië en de stijging van de langetermijngemiddelden
Financial Reporting Standards” (IFRS).
van palmolie-, rubber- en theeprijzen. De
KUSD 33 413 en vloeit voornamelijk voort uit de
beplantingskosten van KUSD 14 269 verminderden de Het geconsolideerde balanstotaal per 31 december
netto impact vóór belastingen tot KUSD 22 586, basis
2010 bedraagt KUSD 500 556, een stijging met
voor een gemiddelde uitgestelde belastingsberekening
18,13 % tegenover het balanstotaal van
van 26,75 %. De netto positieve IAS41-impact,
KUSD 423 739 eind 2009. De voornaamste
aandeel van de groep, bedraagt KUSD 14 212.
verklaring voor deze toename ligt in de bijkomende investeringen in de plantages en installaties, gefinancierd
Het netto IFRS-resultaat, aandeel van de groep (IAS41-
door de liquide middelen gegenereerd tijdens het
aanpassingen inbegrepen), bedraagt KUSD 84 843 en
boekjaar. Het saldo van de liquide middelen werd
ligt 41,00 % boven het recordresultaat van verleden jaar.
aangewend voor de terugbetaling van financiële van KUSD 36 108 eind 2009 werd verder versterkt tot
2.3. Belangrijke gebeurtenissen na het afsluiten van het boekjaar
een netto kaspositie van KUSD 56 484 eind 2010.
De raad van bestuur heeft op 23 februari 2011 besloten
kortetermijnverplichtingen. De netto financiële positie
om een vrijwillig openbaar overnamebod uit te brengen Het geconsolideerd eigen vermogen van de
op de aandelen van Jabelmalux SA. Dit openbaar bod
SIPEF-groep, aandeel van de groep voor
zal van start gaan op 15 maart 2011 en heeft betrekking
winstverdeling, is toegenomen tot KUSD 368 549,
op de 6 166 aandelen (22,6% van het kapitaal) die nog
wat overeenstemt met USD 41,17 per aandeel.
niet in het bezit zijn van SA SIPEF NV. De voorgestelde prijs per aandeel bedraagt EUR 2 250 per aandeel.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
19
Jaarverslag van de raad van bestuur 2.4. Onderzoek en ontwikkeling
Ongeacht de hoge prijzen, zien we toch een
SA SIPEF NV en haar geconsolideerde
aanhoudend sterke vraag en verwachten we dus
ondernemingen hebben in 2010 geen activiteiten
een aanbodstekort dat de markt op korte termijn
inzake onderzoek en ontwikkeling ondernomen.
verder zal ondersteunen. Alleen wanneer er duidelijke signalen zouden komen dat betere oogsten zullen
2.5. Financiële instrumenten
leiden tot een heropbouw van de voorraden, zou
Binnen de SIPEF-groep wordt beperkt gebruik gemaakt
een verzwakking van de huidige hoge prijsniveaus
van financiële instrumenten voor risicobeheersing.
mogelijk zijn. Elke prijsdaling zal waarschijnlijk
Het gaat over financiële instrumenten die het effect
aangegrepen worden als een aankoopopportuniteit
van de stijging van de intrestvoeten zou milderen.
voor gebruikers uit de energiesector, als de ruwe
De tegenpartijen van deze financiële instrumenten zijn
olie Brent hoger dan 100 USD per barrel noteert.
uitsluitend Belgische gerenommeerde banken waarmee SA SIPEF NV een langetermijnrelatie heeft opgebouwd.
Vanaf 2011 heeft het aanbodstekort de prijzen voor natuurlijke rubber boven het niveau van USD 6 per kg
2.6. Vooruitzichten voor 2011
gedreven. Wij verwachten niet dat deze toestand
De huidige volumes van de palmplantages zijn
op korte termijn zal versoepelen, aangezien wij nu
globaal opnieuw in de lijn der verwachtingen, met
beginnen aan de ‘wintering’-periode (wanneer de
een productieverlies in sommige plantages in Noord-
bomen hun bladeren wisselen en de productie daalt).
Sumatra (een uitgesteld effect van de droogteperiode
Voor de theemarkt vermoeden we dat de broodnodige
van begin vorig jaar). Daarentegen zijn er stijgende
regens in Kenia (vanaf maart) niet voldoende zullen zijn
volumes in Agro Muko in de provincie Bengkulu en
om de voorbije drie drogere maanden te compenseren.
in Hargy Oil Palms Ltd in Papoea-Nieuw-Guinea.
Daarom zijn we vrij overtuigd dat op middellange termijn de prijzen boven de USD 3 000 per ton zullen blijven.
De rubber- en theeproducties liggen zeer dicht bij de goede volumes van vorig jaar.
De gerealiseerde verkopen, gecombineerd met de tekenen voor aanhoudend hoge marktprijzen voor
Op dit ogenblik is al 45 % van de verwachte
palmolie, rubber en thee in de volgende maanden, laten
jaarproductie van palmolie verkocht aan gemiddelde
ons besluiten dat wij opnieuw op weg zijn naar een jaar
prijzen die het equivalent van USD 1 100 CIF
met hoge winstverwachtingen voor de SIPEF-groep.
Rotterdam overschrijden. Bovendien werd al 39 % van de rubbervolumes en 32 % van de theeproductie
Dankzij de beschikbare cashflows is SIPEF in een ideale
verkocht aan gevoelig hogere prijzen dan vorig jaar.
positie om de uitbreidingsprogramma’s verder te zetten
Wij kunnen bijgevolg stellen dat al een belangrijk deel
in Noord-Sumatra en in Papoea-Nieuw-Guinea, om een
van de verwachte inkomsten voor 2011 ingedekt is.
groter belang in de bestaande activiteiten te verwerven en om nieuwe duurzame investeringsmogelijkheden in de agro-industrie in het Verre Oosten aan te grijpen.
2.7. Verklaring van de verantwoordelijken De ondergetekenden verklaren dat bij hun weten: - de geconsolideerde rekeningen van het boekjaar eindigend op 31 december 2010 werden opgesteld overeenkomstig IFRS (International Financial Reporting Standards) en een getrouw beeld geven van de geconsolideerde financiële positie en van de geconsolideerde resultaten van de SIPEF-groep en zijn in de consolidatie opgenomen dochterondernemingen. - het financiële verslag een getrouw overzicht geeft van de belangrijkste gebeurtenissen en transacties met verbonden partijen die zich gedurende het boekjaar 2010 hebben voorgedaan en het effect daarvan op de financiële positie, alsmede een beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de SIPEF-groep geconfronteerd wordt. Namens de raad van bestuur, 23 februari 2011.
François Van Hoydonck Gedelegeerd Bestuurder
Baron Bracht Voorzitter
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
21
van links naar rechts: Baron Bertrand Priscilla Bracht François Van Hoydonck Jacques Delen Richard Robinow Antoine Friling Baron Bracht Baron de Gerlache de Gomery Regnier Haegelsteen
Corporate Governance Verklaring SIPEF’s Corporate Governance Charter is beschikbaar op het item ‘Investor Relations’ van de website www.sipef.com.
1. Algemeen
2. Raad van bestuur
Op 23 november 2005 heeft de raad van bestuur
2.1. Samenstelling
van SA SIPEF NV het eerste corporate governance
De raad van bestuur bestaat uit negen leden.
charter (‘Charter’) goedgekeurd. Het Charter werd opgesteld overeenkomstig de bepalingen van de
Belgische Corporate Governance Code (‘Code’)
Baron Bracht, voorzitter
2014
die het ‘Corporate Governance Committtee’ op
François Van Hoydonck, gedelegeerd bestuurder
2011
9 december 2004 had bekendgemaakt. Deze
Baron Bertrand, bestuurder
2012
versie van het Charter was al in overeenstemming
Priscilla Bracht, bestuurder
2014
met verschillende Koninklijke Besluiten, genomen in
Jacques Delen, bestuurder
2012
Antoine Friling, bestuurder
2011
Baron de Gerlache de Gomery, bestuurder
2012
uitvoering van de Europese regels inzake marktmisbruik.
einde mandaat
SA SIPEF NV hanteert de Belgische Corporate
Regnier Haegelsteen, bestuurder
2011
Governance Code 2009 als huidige referentiecode.
Richard Robinow, bestuurder
2011
Het corporate governance charter dat goedgekeurd is door de raad van bestuur van SA SIPEF NV
De raad van bestuur zal aan de gewone algemene
is dan ook in de overeenstemming met deze
vergadering van 8 juni 2011 voorstellen om het
Belgische Corporate Governance Code 2009.
mandaat van François Van Hoydonck (als uitvoerend bestuurder) en Antoine Friling, Regnier Haegelsteen
Zoals bepaald in de Code, dient SA SIPEF NV in een
en Richard Robinow (als niet-uitvoerend bestuurder)
hoofdstuk in haar jaarverslag (‘Corporate Governance’-
te hernieuwen voor een periode van vier jaar
hoofdstuk) bijzondere aandacht te besteden aan feitelijke
vervallend op de algemene vergadering van 2015.
informatie omtrent corporate governance, aan eventuele wijzigingen in het corporate governance beleid en aan de
De raad van bestuur zal vermoedelijk ook aan de
relevante gebeurtenissen inzake corporate governance
gewone algemene vergadering van 8 juni 2011 de
die tijdens het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden.
benoeming voorstellen van een nieuwe onafhankelijke
In het ‘Corporate Governance’-hoofdstuk wordt
bestuurder.
verder nog uitleg gegeven over de afwijkingen op de aanbevelingen van de Code volgens het ‘comply or explain’-principe tijdens het afgelopen boekjaar.
2.2. Niet-uitvoerende en uitvoerende bestuurders François Van Hoydonck is sinds 1 september 2007 gedelegeerd bestuurder en vertegenwoordigt geen referentieaandeelhouders. De acht overige bestuurders zijn niet-uitvoerende bestuurders. De niet-onafhankelijke bestuurders Baron Bracht en Priscilla Bracht vertegenwoordigen de familie Bracht. Baron Bertrand en Jacques Delen vertegenwoordigen Ackermans & van Haaren. Ackermans & van Haaren, verbonden met de Nationale
Investeringsmaatschappij, hebben in onderling overleg
Indien de herbenoeming van Antoine Friling en de
met Baron Bracht, verbonden met Cabra NV en
benoeming van de nader te bepalen nieuwe bestuurder
GEDEI NV, medegedeeld dat zij meer dan 30% van de
door deze algemene vergadering worden goedgekeurd,
aandelen van SA SIPEF NV bezitten.
zullen zij de taak van onafhankelijke bestuurders waarnemen. Beiden zullen beantwoorden aan alle
De bestuurders die buiten de groep
onafhankelijkheidscriteria vervat in artikel 526ter W.Venn.
bestuursmandaten in andere op de beurs genoteerde vennootschappen bekleden, zijn:
2.4. Activiteitenverslag De raad van bestuur van SA SIPEF NV kwam vijfmaal
Baron Bertrand:
samen in 2010. De gemiddelde aanwezigheid bedroeg
Ackermans & van Haaren, Atenor Group, Leasinvest
93%. De individuele aanwezigheidsgraad was als volgt:
Real Estate, Groupe Flo (FR) en Schroders (UK); Baron Bracht, voorzitter
5/5
Baron de Gerlache de Gomery:
François Van Hoydonck, gedelegeerd bestuurder
5/5
Floridienne, Leasinvest Real Estate en Texaf;
Baron Bertrand
5/5
Priscilla Bracht
4/5
Jacques Delen:
Jacques Delen
5/5
Ackermans & van Haaren;
Antoine Friling
5/5
Baron de Gerlache de Gomery
4/5
Regnier Haegelsteen:
Regnier Haegelsteen
4/5
Atenor Group en Etex Group;
Richard Robinow
5/5
Richard Robinow:
De raad van bestuur heeft in 2010 de resultaten van
MP Evans (UK), REA (UK) en REA
de groep en de ontwikkeling van de activiteiten van
Vipingo Plantations Ltd (Kenya).
de verschillende dochterondernemingen opgevolgd middels de rapportering die werd opgesteld door het
2.3. Onafhankelijke bestuurders
managementcomité. De raad van bestuur heeft ook
Baron de Gerlache de Gomery, Regnier Haegelsteen en
tijdens het voorbije boekjaar bepaalde belangrijke
Richard Robinow zetelen als onafhankelijke bestuurders.
investerings- en desinvesteringsbeslissingen genomen.
Zij beantwoorden aan de onafhankelijkheidscriteria zoals deze waren vervat in enerzijds het oude artikel 524 van
Op 30 augustus 2010 hield de raad van bestuur een
het Wetboek vennootschappen en beantwoorden ook
speciale vergadering over de strategische ontwikkeling
aan alle onafhankelijkheidscriteria vermeld in 2.2.4 van
van de groep, gebaseerd op een businessplan over tien
het Charter van de vennootschap. Tot en met juni 2011
jaar.
beantwoordt Regnier Haegelsteen ook aan de nieuwe onafhankelijkheidscriteria vermeld in artikel 526ter van
Op zijn vergadering van 24 februari 2010, heeft
het Wetboek vennootschappen. Baron de Gerlache
de raad van bestuur, overeenkomstig artikel 2.7
de Gomery en Richard Robinow beantwoorden aan
van het Charter, in afwezigheid van de uitvoerend
de criteria van artikel 526ter behalve aan 2°, daar hun
bestuurder, de relatie tussen de raad van bestuur en
mandaat een periode van twaalf jaar overschrijdt.
het managementcomité besproken. De betrokken
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
25
Corporate Governance Verklaring bestuurders hebben hun tevredenheid uitgedrukt over
Overeenkomstig artikel 526bis van het Wetboek
de transparantie en over de goede samenwerking
vennootschappen, werd bevestigd dat Regnier
tussen beide organen en hebben in dat verband enkele
Haegelsteen, voorzitter van het comité, de
suggesties overgemaakt aan de uitvoerend bestuurder.
nodige vaardigheden bezit op het gebied van boekhouding en audit. Regnier Haegelsteen
De bestuurders hebben eveneens de omvang, de
voldoet aan de onafhankelijkheidscriteria vermeld in
samenstelling en de werking van de raad van bestuur
artikel 526ter van het Wetboek vennootschappen.
geëvalueerd, daarbij bijzondere aandacht bestedend
Baron de Gerlache de Gomery beantwoordt aan
aan de actuele samenstelling die werd getoetst aan
de criteria van artikel 526ter, maar zijn mandaat
de gewenste samenstelling. Ook werd vastgesteld
overschrijdt een periode van twaalf jaar.
dat de specifieke vaardigheden zoals de interpretatie van financiële rapportering, de vertrouwdheid met
Gezien vanaf 1 juli 2011 Regnier Haegelsteen
de sector, de ervaring met management van een
en Baron de Gerlache de Gomery niet meer als
onderneming en met de werking van de financiële
onafhankelijke bestuurders (in de zin van artikel
markten evenwichtig aanwezig zijn binnen de
526ter) in het auditcomité mogen zetelen, zal vanaf
huidige samenstelling van de raad van bestuur.
dan het vereiste aantal onafhankelijke bestuurders niet bereikt worden. Dit comité zal daarom in de loop
2.5. Gedragsregels inzake belangenconflicten
van 2011 een nieuwe samenstelling krijgen om zo
De raad van bestuur heeft zijn beleid inzake verrichtingen
te voldoen aan de nieuwe wettelijke bepalingen.
die aanleiding kunnen geven tot belangenconflicten (al dan niet in de zin van het Wetboek vennootschappen)
3.2. Activiteitenverslag
bekendgemaakt in het Charter (2.9 en 4.7). Dit beleid
Het auditcomité kwam driemaal samen in 2010. Het
hoefde tijdens het boekjaar niet te worden toegepast.
aanwezigheidspercentage (of vertegenwoordiging bij volmacht) was 100%. In februari en augustus heeft het
2.6. Gedragsregels inzake financiële transacties
comité zich hoofdzakelijk gebogen over de analyse van
De raad van bestuur heeft zijn beleid inzake de
respectievelijk, de jaarlijkse en halfjaarlijkse financiële
voorkoming van marktmisbruik bekendgemaakt in het
rapportering, telkens bijgestaan door de commissaris.
Charter (5.).
Tevens werden de cijfers van het voorstel persbericht beoordeeld, alsook de ‘one-to-one’-regel voor de vrijwaring van de onafhankelijkheid van de commissaris.
3. Auditcomité
Ook werden de procedures voor waardering van de biologische activa in het kader van IAS41 toegelicht en
3.1. Samenstelling
besproken en werd er een vergelijkende studie inzake
Regnier Haegelsteen
de IAS41-waardering binnen de sector gepresenteerd.
– voorzitter en onafhankelijk en niet-
Ten slotte hield het auditcomité ook telkens een private
uitvoerend bestuurder Priscilla Bracht
sessie van het comité met de commissaris, zonder de aanwezigheid van de leden van het uitvoerend bestuur.
– niet-uitvoerend bestuurder Baron de Gerlache de Gomery
Het comité van november heeft, naast de verslagen
– onafhankelijk en niet-uitvoerend bestuurder
van de interne auditcomités van Indonesië, Hargy Oil
Palms Ltd en de verzekeringstak, een risicoanalyse
directieleden van de dochterondernemingen en de door
voor de groep herbekeken en aangevuld.
de wet voorgestelde wijzigingen inzake de vergoeding voor de uittredende uitvoerende bestuurders.
Deze comités werden ook bijgewoond door de voorzitter van de raad van bestuur, de gedelegeerd bestuurder, de CFO en een
5. Managementcomité
vertegenwoordiger van Ackermans & van Haaren.
5.1. Samenstelling François Van Hoydonck
4. Remuneratiecomité
– gedelegeerd bestuurder
4.1. Samenstelling
Matthew T. Adams
Baron Bertrand
– Chief Operating Officer
– voorzitter en niet-uitvoerend bestuurder
(External Visiting Agent vanaf 1 november 2010)
Baron Bracht – niet-uitvoerend bestuurder
Didier Cruysmans
Regnier Haegelsteen
– directeur Estates Department
– onafhankelijk en niet-uitvoerend bestuurder Thomas Hildenbrand Het remuneratiecomité bestaat, zoals aangegeven
– directeur Marketing Bananen en Bloemen
in de aanbevelingen 5. van de Code, uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders.
Johan Nelis – Chief Financial Officer
De samenstelling van het remuneratiecomité zal in de loop van 2011 aangepast worden om te voldoen aan
Paul Nellens
de nieuwe samenstellingscriteria (meerderheid van
– directeur Marketing Commodities
onafhankelijke bestuurders) vooropgesteld in artikel 526quater van het Wetboek vennootschappen.
Baron Bracht, voorzitter van de raad van bestuur, en Priscilla Bracht, niet-uitvoerend bestuurder,
4.2. Activiteitenverslag
woonden periodiek de vergaderingen van het
In 2010 kwam het remuneratiecomité tweemaal samen,
managementcomité bij als waarnemers.
op 24 februari en op 1 december. Het gemiddeld aanwezigheidspercentage bedroeg 100%. Het
5.2. Activiteitenverslag
remuneratiecomité heeft aanbevelingen gericht aan
Het managementcomité komt, behoudens
de raad van bestuur inzake de vaste vergoedingen
onvoorziene omstandigheden, wekelijks
van de bestuurders en de voorzitter, alsook inzake de
samen. Het managementcomité is onder meer
vergoeding van het managementcomité, het bedrag en
verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van de
de uitkeringsvormen van de bonussen en individuele
groep en bereidt de beslissingen voor die door de
vergoedingen van het managementcomité, de salarissen
raad van bestuur moeten worden genomen.
en bonussen voor de in het buitenland verblijvende
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
27
Corporate Governance Verklaring
van links naar rechts: Johan Nelis Matthew T. Adams Thomas Hildenbrand Paul Nellens Didier Cruysmans François Van Hoydonck
6. Remuneratieverslag
De door het remuneratiecomité voorgestelde aanpassingen worden ter goedkeuring
6.1. Procedure ter ontwikkeling van een remuneratiebeleid en tot vaststelling van het remuneratieniveau
6.2. Bonusbeleid
De vergoeding van de niet-uitvoerende bestuurders
De leden van het managementcomité komen in
bestaat uitsluitend uit een vaste vergoeding. Deze
aanmerking voor de toekenning van een bonus, waarvan
vaste vergoeding bestaat uit een basisvergoeding
het bedrag afhankelijk is van het geconsolideerd
en, desgevallend, een aanvullende vergoeding in
recurrent resultaat van de SIPEF-groep.
voorgelegd aan de raad van bestuur.
functie van het lidmaatschap van de betrokken bestuurder van een bepaald comité.
6.3. Vergoeding van de (niet-) uitvoerende bestuurders
De vergoeding van de niet-uitvoerende
De vergoeding voor de bestuurders voor het boekjaar
bestuurders wordt periodiek getoetst door het
2010 werd vastgesteld op een vast jaarlijks bedrag van
remuneratiecomité. De door het remuneratiecomité
KEUR 18 voor de voorzitter en KEUR 15 per bestuurder.
voorgestelde aanpassingen worden ter goedkeuring
Deze bedragen zijn ongewijzigd gebleven tegenover
voorgelegd aan de algemene vergadering.
vorig jaar. De ontslagnemende of nieuw benoemde bestuurders worden vergoed pro rata de duur van
De leden van het managementcomité ontvangen
hun mandaat in het boekjaar. Ook wordt er een vaste
een vaste vergoeding en een bonus die afhankelijk
jaarlijkse vergoeding van KEUR 4 uitgekeerd aan de
is van het geconsolideerd recurrent resultaat van
leden van het auditcomité en KEUR 2 aan de leden van
de SIPEF-groep. Aandelenoptieplannen zijn niet
het remuneratiecomité. De bedragen zijn dus niet meer
meer toegekend sinds 2002, maar zijn wel voorzien
gerelateerd aan de omvang van de resultaten en kunnen
in het Charter. Daarnaast beschikken zij over een
beschouwd worden als vaste, niet-prestatiegebonden
bedrijfswagen en zijn zij begunstigden van een
vergoedingen die tijdens het jaar zelf worden toegekend.
groepsverzekering (pensioenvorming, dekking overlijdensrisico, dekking invaliditeit), maaltijdcheques,
De individuele vergoedingen van de
een bijstandsverzekering die wereldwijde dekking
bestuurders, daadwerkelijk ontvangen in 2010
geeft en een hospitalisatieverzekering. De
als vergoedingen over 2010, bedroegen:
groepsverzekering is van het type ‘vaste bijdrage’. In KEUR
Deze componenten worden jaarlijks geëvalueerd
Baron Bracht, voorzitter
19
door het remuneratiecomité en getoetst op hun
François Van Hoydonck, gedelegeerd bestuurder
15
marktconformiteit. Dat gebeurt doorgaans op
Baron Bertrand
17
een vergadering in november of december. Deze
Priscilla Bracht
19
toetsing gebeurt aan de hand van publieke gegevens
Jacques Delen
15
(bijvoorbeeld de remuneratiegegevens opgenomen
Antoine Friling
15
in de jaarverslagen van andere vergelijkbare
Baron de Gerlache de Gomery
19
genoteerde vennootschappen) en salarisstudies.
Regnier Haegelsteen
21
Richard Robinow
15
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
29
Corporate Governance Verklaring 6.4. Vergoeding van de leden van het managementcomité
Vanaf 1 november werd de functie van External
De vaste en variabele vergoeding kunnen, net als de
EVA heeft een exclusiviteitscontract met SIPEF.
andere voordelen die rechtstreeks of onrechtstreeks
Deze overeenkomst kan door beide partijen
door SA SIPEF NV en door haar dochterondernemingen
opgezegd worden mits een opzegtermijn van 1
aan de leden van het managementcomité in 2010 zijn
jaar. De vergoeding die wordt toegekend aan de
toegekend en uitgekeerd, als volgt worden samengevat:
EVA ligt in lijn met de vergoeding toegekend aan
Visiting Agent (EVA) in het leven geroepen. De
de overige leden van het managementcomité. In KEUR
CEO
Overige leden managementcomité
Totaal
Relatief belang
Vaste vergoeding
206
890
1 096
48,91%
Variabele vergoeding
246
433
679
30,30%
Groepsverzekering
196
248
444
19,81%
Voordelen in natura
3
19
22
0,98%
651
1 590
2 241
100,00%
(bedrijfswagen)
De overeenkomsten van de overige leden van het managementcomité zijn onderworpen aan het werknemersstatuut en bevatten de gebruikelijke bepalingen inzake vergoedingen (vaste en variabele vergoedingen) en verzekeringen. De overeenkomsten gelden voor onbepaalde duur. Ieder lid van het managementcomité kan zijn overeenkomst eenzijdig
Er zijn sinds 2002 geen aandelenoptieplannen meer
beëindigen mits een opzegtermijn van 6 maanden.
opgestart en toegekend en de laatste uitoefenbare
De vennootschap kan eenzijdig de overeenkomst
opties werden in 2007 uitgeoefend.
van ieder lid van het managementcomité beëindigen mits betekening van een opzegtermijn,
6.5. Belangrijkste contractvoorwaarden
te bepalen volgens de regels en geplogenheden
De gedelegeerd bestuurder is onderworpen aan het
verbonden aan het werknemersstatuut.
statuut van zelfstandigen en heeft een contract van onbepaalde duur. De overeenkomst kan eenzijdig door de gedelegeerd bestuurder beëindigd worden mits
7. Interne en externe audit
een opzegtermijn van 6 maanden, de opzeg door de vennootschap te respecteren bedraagt tussen 18 en
De commissaris van de vennootschap is
24 maanden, afhankelijk van het tijdstip van beëindiging
Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA,
van de overeenkomst. De opzegtermijn zal verlengd
vertegenwoordigd door Philip Maeyaert.
worden met 12 maanden ingeval van beëindiging van de overeenkomst ingevolge wijziging van de controle
De commissaris verzorgt de externe audit op de
van de vennootschap waarbij meer dan de helft van de
geconsolideerde en op de enkelvoudige cijfers van
bestuurders wordt vervangen, en ingevolge ernstige
de SIPEF-groep en rapporteert tweemaal per jaar
beperkingen van de essentiële bevoegdheden, eenzijdig
aan het auditcomité en de raad van bestuur.
ingevoerd door de vennootschap. Deze laatste clausule is, in het kader van artikel 556 van het Wetboek
De commissaris werd benoemd op de gewone
vennootschappen, goedgekeurd op de buitengewone
algemene vergadering van 11 juni 2008. Zijn mandaat
algemene vergadering van 27 december 2007.
verstrijkt in juni 2011.
De jaarlijkse vergoeding van de commissaris voor de
gemeenschappelijke verklaring van 12 februari 2007, die
controle van de enkelvoudige en de geconsolideerde
ook is opgenomen in toelichting 16.
jaarrekeningen van SA SIPEF NV bedraagt KEUR 68. Daarnaast werd een bijkomende vergoeding betaald van
Op deze datum heeft Nationale Investeringsmaatschappij
KEUR 30 voor juridische, boekhoudkundige en fiscale
(NIM) NV, verbonden met Ackermans & van Haaren
aangelegenheden aan een vennootschap waarmee
(AvH) NV en handelend in overleg met Baron Bracht,
de commissaris in een verband van samenwerking
Cabra NV en GEDEI NV, de vennootschap in kennis
staat. Deze vergoedingen dragen de goedkeuring
gebracht van het afsluiten van een aandeelhouders-
van het auditcomité, dat bij elke vergadering een
overeenkomst met het oog op de creatie van een stabiel
overzicht heeft ontvangen van deze erelonen.
aandeelhouderschap van SA SIPEF NV. Dit gebeurt ter bevordering van de evenwichtige ontwikkeling
De totale kost voor externe controle van de SIPEF-
en de rendabele groei van SA SIPEF NV en haar
groep bedroeg KEUR 308 en het bedrag aan
dochtervennootschappen.
betaalde erelonen voor adviezen van dezelfde
Deze aandeelhoudersovereenkomst, die afgesloten
commissaris en aanverwante bedrijven KEUR 68.
werd voor een periode van 15 jaar, bevat onder meer stemafspraken in verband met de benoeming van
De interne audit in Indonesië en Hargy Oil Palms Ltd
bestuurders en afspraken in verband met de overdracht
in Papoea-Nieuw-Guinea is gestructureerd in een
van aandelen.
auditafdeling met een comité dat viermaal per jaar de interne auditrapporten beoordeelt. Het auditcomité
De relevante gegevens van deze transparantiemelding
van SA SIPEF NV ontvangt een samenvatting van hun
zijn te vinden op de website van de vennootschap
werkzaamheden met een kwalificatie en schatting van
(www.sipef.com).
de mogelijke impact van de bevindingen, zodat zij het werk van de lokale auditafdeling kunnen beoordelen. In de overige dochterondernemingen wordt de interne
9. Aandelenoptieplannen
audit georganiseerd door de financial controller. Gelet op de beperktere omvang van deze bedrijven heeft
Er zijn sinds 2002 geen aandelenoptieplannen
het auditcomité geoordeeld dat hier voorlopig geen
meer opgestart en toegekend. De laatste
afzonderlijke afdeling dient te worden opgericht.
uitoefenbare opties werden in 2007 uitgeoefend.
8. Aandeelhoudersstructuur
10. O vereenstemming met de Belgische Corporate Governance Code – comply or explain
Zoals vermeld in nota 16 van de toelichtingen bij de geconsolideerde rekeningen, hebben drie aandeel houders melding gemaakt van een deelneming van meer dan 5 % in onze vennootschap. De vennootschap
Het charter van SA SIPEF NV wijkt maar op een beperkt
heeft geen weet van overeenkomsten tussen deze
aantal punten af van de aanbevelingen van de Code.
aandeelhouders, noch van het bestaan van comités van aandeelhouders of bestuurders, met uitzondering van de
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
31
Corporate Governance Verklaring 10.1. Samenstelling benoemingscomité
De samenstelling van het remuneratiecomité zal in
Overeenkomstig aanbeveling 5.3.1 van Bijlage D van
de loop van 2011 aangepast worden om te voldoen
de Code, dient het benoemingscomité te bestaan uit
aan de samenstellingscriteria (meerderheid van
een meerderheid van onafhankelijke niet-uitvoerende
onafhankelijke bestuurders), vooropgesteld in artikel
bestuurders. Het benoemingscomité van SA SIPEF NV
526quater van het Wetboek vennootschappen.
bestaat uit alle leden van de raad van bestuur. Vermits de uit onafhankelijke niet-uitvoerende bestuurders,
10.3. Indiening van voorstellen voor de algemene vergadering
wijkt het Charter op dit punt af van de Code.
Overeenkomstig aanbeveling 8.9 van de Code,
raad van bestuur maar voor één derde is samengesteld
mag het vereiste minimumpercentage aandelen dat De raad van bestuur is evenwel van oordeel dat
een aandeelhouder moet bezitten om voorstellen te
deze afwijking verantwoord is, gelet op het feit dat
kunnen indienen voor de algemene vergadering, niet
zijn relatief beperkte omvang (negen leden) een
meer dan 5 % van het kapitaal bedragen. De raad van
efficiënte beraadslaging en besluitvorming niet in
bestuur heeft beslist deze aanbeveling niet te volgen.
de weg staat. Bovendien is de raad van bestuur als
De aandeelhouders van SA SIPEF NV kunnen op
geheel beter in staat de omvang, de samenstelling
de algemene vergadering vragen stellen aan de
en de opvolgingsplanning van de raad van bestuur te
bestuurders en aan de commissaris die verband
evalueren.
houden met de punten vermeld op de agenda.
10.2. Samenstelling remuneratiecomité Overeenkomstig aanbeveling 5.4.1 van Bijlage E van de Code, dient het remuneratiecomité uitsluitend te bestaan uit niet-uitvoerende bestuurders. Op zijn minst
11. V erslag in verband met interne controle en risicobeheerssystemen
een meerderheid van de leden van dit comité moet onafhankelijk zijn.
De raad van bestuur van SIPEF is verantwoordelijk voor het beoordelen van de inherente risico’s van de
Het remuneratiecomité van SA SIPEF NV is uitsluitend
onderneming en van de effectiviteit van de interne
samengesteld uit niet-uitvoerende bestuurders.
controle.
Aangezien maar één derde van de leden onafhankelijk
Het interne controlesysteem van SIPEF werd opgezet
zijn, wijkt het Charter op dit punt af van de Code.
overeenkomstig de gangbare principes aangaande interne controle (relevante wettelijke bepalingen, Code
De raad van bestuur is evenwel van oordeel dat deze
2009 en internationale referentiekaders zoals COSO).
afwijking verantwoord is, gelet op het feit dat de twee
De basis van het interne controle- en risicobeheers
afhankelijke bestuurders verschillende aandeelhouders
systeem wordt gelegd door een risicoanalyse die werd
vertegenwoordigen en er toch een onafhankelijke
uitgevoerd op groepsniveau. Er wordt in het bijzonder
bestuurder aanwezig is. Zo kan toch een gebalanceerd
aandacht besteed aan de betrouwbaarheid van de
advies aan de raad van bestuur worden overgebracht.
financiële rapportering en het communicatieproces.
Controleomgeving
functie van het belang ervan. De risicobehandeling
SIPEF past een Corporate Governance Charter toe dat
wordt opgedeeld in diverse categorieën (verminderen,
leidt tot het respecteren van gangbare ethische normen
overdragen, vermijden of aanvaarden).
door bestuurders, management en personeel bij de
Er werden de nodige instructies en/of procedures
uitoefening van hun taken. De raad van bestuur van
uitgevaardigd om ervoor te zorgen dat de
SIPEF ondersteunt de toepassing van een duidelijke
geïdentificeerde risico’s op passende wijze worden
duurzame regelgeving die in het dagelijkse beleid
behandeld.
van onze activiteiten wordt toegepast en strenger is dan de wettelijke vereisten van de landen waarin
Informatie en communicatie
we actief zijn. Onze activiteiten worden beoordeeld
Een geheel van operationele en (interne en externe)
volgens algemeen gebruikte standaarden zoals
financiële rapporteringen werd opgezet om op periodieke
ISO9001, ISO14001, de “Roundtable on Sustainable
basis (dagelijks, wekelijks, maandelijks, semestrieel of
Palm Oil” (RSPO), de “International Sustainability and
per jaar) en op de gepaste niveaus de nodige informatie
Carbon Certification” (ISCC), de “Clean Development
ter beschikking te hebben om de toevertrouwde
Mechanism” (CDM) van de Verenigde Naties, de “Ethical
verantwoordelijkheden naar behoren te vervullen.
Tea Partnership” (ETP), en “EurepGAP/GlobalGAP”. Algemeen kan de bedrijfsstructuur, bedrijfsfilosofie
Sturing
en managementstijl omschreven worden als vlak en
Het is de verantwoordelijkheid van elke werknemer
informeel, wat verantwoord is door het beperkte aantal
om potentiële tekortkomingen in de interne controle
beslissingslijnen binnen de hiërarchie. Dit beperkt aantal
te melden bij de respectievelijke verantwoordelijken.
beslissingslijnen, alsmede de beperkte personeelsrotatie
Daarnaast zijn de interne auditafdelingen (in Indonesië en
verhogen eveneens de sociale controle binnen de
in Papoea-Nieuw-Guinea bij Hargy Oil Palms Ltd) belast
onderneming. De groep is onderverdeeld in een aantal
met het permanente nazicht van de doeltreffendheid
afdelingen zoals uiteengezet in een organogram. Elke
en de naleving van de bestaande interne controle voor
afdeling en elke persoon binnen de desbetreffende
hun respectievelijke activiteiten. Op basis van hun
afdeling heeft zijn eigen functieomschrijving. Voor
bevindingen stellen zij de nodige bijsturingen voor. De
elke functie en taak wordt het vereiste studie- en/of
rapporten van deze interne auditafdelingen worden
ervaringsniveau bepaald. Er bestaat een welomschreven
per kwartaal besproken in een locaal auditcomité.
politiek van delegaties van bevoegdheden.
Jaarlijks wordt een samenvatting van de belangrijkste bevindingen voorgelegd aan het auditcomité van
Risicoanalyse en controle-activiteiten
de groep. Voor kleinere filialen, waarvoor er geen
De doelstellingen op strategisch, operationeel,
aparte interne auditfunctie werd gecreëerd, wordt
financieel, fiscaal en juridisch vlak worden vastgelegd
het nazicht van de interne controle waargenomen
in een strategisch plan dat jaarlijks wordt goedgekeurd
door het verantwoordelijke directielid samen met de
door de raad van bestuur. De risico’s die het bereiken
afgevaardigd bestuurder en CFO van de groep. Elk
van deze doelstellingen in gevaar kunnen brengen
filiaal van de groep wordt daarnaast (minstens) jaarlijks
werden in kaart gebracht en ingedeeld naarmate het
onderworpen aan een nazicht van de financiële staten
potentieel belang, de waarschijnlijkheid waarmee
door een externe auditor. Eventuele opmerkingen
het risico kan voorkomen en de maatregelen die
naar aanleiding van deze externe audit worden aan
werden getroffen om het risico te behandelen in
het management overgemaakt onder de vorm van
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
33
Corporate Governance Verklaring een ‘managementletter’. In het verleden werden geen belangrijke tekorten in interne controle vastgesteld.
• Voor zowel het strategisch plan als het jaarbudget worden de nodige sensitiviteitsanalyses opgemaakt om het juiste risicoprofiel van de te
Interne controle- en risicobeheerssytemen die verband houden met financiële verslaggeving
nemen beslissingen te kunnen inschatten; • Tijdens de eerste week van elke nieuwe maand
Het proces voor de totstandkoming van de
worden de productiecijfers en netto financiële positie
financiële rapportering is als volgt georganiseerd:
van de vorige maand ontvangen en geconsolideerd
• Het proces wordt geleid door de corporate
door de corporate finance afdeling en aan de
finance afdeling die onder direct toezicht staat van de CFO van de groep; • In functie van de te halen (interne en externe)
afgevaardigd bestuurder, voorzitter van de raad van bestuur en groepsdirectie voorgelegd; • Tijdens deze eerste week worden eveneens de
deadlines wordt er een retroplanning opgemaakt
intergroepstransacties gereconcilieerd vooraleer aan
dewelke in het begin van het jaar aan elke
de afsluiting van de rekeningen wordt begonnen;
rapporteringsentiteit alsook aan de externe
• De maandelijkse financiële rapportering bestaat uit een
auditor wordt overgemaakt. De externe deadlines
analyse van de volumes (beginvoorraad, productie,
worden eveneens publiek bekendgemaakt
verkopen en eindvoorraad), het operationeel
op de website van de onderneming;
resultaat en een samenvatting van de overige posten
• Volgende rapporteringsentiteiten kunnen worden geïdentificeerd: a. Indonesië
van de resultatenrekening (financieel resultaat en belastingen), een balans en kasstroomanalyse; • De boekhoudnormen die worden gehanteerd voor
b. Hargy Oil Palms Ltd in Papoea-Nieuw-Guinea
de maandrapportering zijn identiek aan deze die
c. Galley Reach Holdings Ltd in
worden gehanteerd voor de wettelijke consolidatie
Papoea-Nieuw-Guinea d. Plantations J. Eglin SA in Ivoorkust e. Jabelmalux SA in Luxemburg f. SA SIPEF NV in België
onder de IFRS standaarden (met uitzondering van de IAS41 waarderingen die enkel voor de externe rapportering worden opgenomen); • De maandcijfers worden vergeleken met het budget
g. B.D.M. NV/Asco NV in België
en met dezelfde periode van vorig jaar per
• Aan het hoofd van de financiële afdeling van elke
rapporteringsentiteit waarbij significante
entiteit staat een gecertifieerd accountant; • Het begin van de jaarlijkse rapporteringscyclus
afwijkingen worden onderzocht; • Deze (samenvattende) operationele en financiële
bestaat uit het opmaken van een budget voor het
cijfers worden op maandbasis door de corporate
volgende jaar. Dit gebeurt in de maanden september
finance afdeling geconverteerd naar de functionele
tot november en wordt ter goedkeuring voorgelegd
munteenheid (meestal USD), geconsolideerd in
aan de raad van bestuur van eind november/
de presentatiemunt (USD) en nogmaals op hun
begin december. De strategische opties die in dit
coherentie met budget of vorige periode vergeleken;
budget worden genomen passen eveneens in
• De geconsolideerde maandrapportering wordt
het langetermijn strategisch plan dat jaarlijks wordt
voorgelegd aan de afgevaardigd bestuurder,
bijgewerkt en goedgekeurd door de raad van bestuur;
de voorzitter van de raad van bestuur en de groepsdirectie;
• De raad van bestuur ontvangt deze rapportering op periodieke basis (maanden 4, 6, 9 en 12) ter voorbereiding van de vergadering van de raad. Deze rapportering gaat gepaard met een nota met een gedetailleerde beschrijving van de operationele en financiële evoluties van het voorbije kwartaal; • Ingeval van uitzonderlijke evenementen wordt de raad van bestuur eveneens tussentijds op de hoogte gebracht; • In juni en december wordt een update gemaakt van de berekening van de reële waarde van de biologische activa (IAS41 waardering); • De individuele financiële staten (enkel in december voor de kleinere entiteiten), de IAS41 waarderingen alsook de technische consolidatie van juni en december worden onderworpen aan een externe audit alvorens de geconsolideerde IFRS cijfers voor te leggen aan het auditcomité; • Op basis van het advies van het auditcomité spreekt de raad van bestuur zich uit over de goedkeuring van de geconsolideerde cijfers alvorens de financiële staten in de markt te publiceren; • Het is de corporate finance afdeling die instaat voor het opvolgen van eventuele wijzigingen in (IFRS) rapporteringsnormen en om deze wijzigingen binnen de groep te implementeren; • De maandelijkse managementrapportering en de wettelijke consolidatie worden gevoerd in een geïntegreerd systeem. Er wordt eveneens gepast zorg gedragen voor antivirus beschermingsprogramma’s, periodieke back ups en maatregelen ter waarborging van de continuïteit van de dienstverlening.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
35
Oogsten bij grote oliepalmen - PT Agro Muko (Indonesië)
Activiteitenrapport per product Palmolie
Door de hoge prijzen van het laatste kwartaal van 2010 stegen de plantaardige oliën boven de ruwe
Door de goede oogsten van sojabonen in Zuid-
olie uit. Voor de biodieselsector was het een dure
Amerika en met het vooruitzicht op recordoogsten in de
zaak om aan de verplichtingen te kunnen voldoen.
Verenigde Staten, bewogen de prijzen van plantaardige
Dat zal zonder twijfel zijn weerslag hebben op het
oliën (inclusief palmolie) zich in de eerste jaarhelft tussen
groeipotentieel van biodiesel in de komende maanden.
nauwe marges. De sterke schommelingen van 2008 lijken tot het verleden te behoren. Eigenlijk waren deze
De markt voor duurzame palmolie die beantwoordt
grote oogsten nodig om een evenwicht te handhaven,
aan de principes van de RSPO, ziet eindelijk de
met het oog op een steeds stijgende consumptie.
vraag stijgen. Toch blijft dit alsnog beperkt tot de Europese landen waar hij ofwel als ‘segregated’
In de late zomer werd de markt opgeschrikt door
(ongemengde) duurzame palmolie wordt gebruikt door
grote wijzigingen in vraag en aanbod. In verschillende
de voedingsector, ofwel als ‘mass balance’ (gemengd
delen van de wereld werd het weerpatroon ernstig
met gewone palmolie) ISCC (International Sustainability
verstoord. Zo tastte de grote droogte de oogst van
and Carbon Certification) door de energiesector.
zonnebloemenzaad in Rusland aan en veroorzaakte ‘La Niña’ zware regens in Maleisië en Indonesië.
Op zeer korte termijn zal de schaarste nog aanhouden.
Toen duidelijk werd dat het aanbod niet aan de
Aangetrokken door de hoge grondstoffenprijzen
sterk groeiende vraag van de industrie kon voldoen,
zullen de boeren wereldwijd wel aangemoedigd
leidde dit tot een opstoot van de prijzen.
worden om meer te planten. Behoudens nieuwe weersproblemen zal de grotere oogst het tekort
Nadat de USDA in oktober de sojabonenoogst in
kunnen opvangen, wat zal leiden tot lagere niveaus
de Verenigde Staten voor 2010 neerwaarts had
in de loop van het tweede halfjaar van 2011.
herzien, werden de beperkingen van de markt nog duidelijker. Dit trok nogal wat investeringsgeld voor landbouwgrondstoffen aan en veroorzaakte een nog
Palmpitolie
snellere prijsstijging, die aanhield tot het jaareinde. Het laatste kwartaal van 2010 kenmerkte zich door
De laurische oliën beleefden een ware prijsexplosie.
droogte in Argentinië en aanhoudend hevige regens
Dat is een gevolg van de heel sterke argumenten
in Zuid-Oost-Azië. Dat stuwde de palmolieprijzen tot
in het begin van het tweede halfjaar. De prijs voor
boven USD 1 200 op het einde van december.
ruwe palmpitolie, die schommelde tussen USD 900 en USD 1 000 gedurende de eerste zes maanden,
Alhoewel overvloedige regens goede
begon vanaf augustus plots te stijgen en bereikte
vooruitzichten beloven voor de productiviteit van
USD 1 980 CIF op het einde van het jaar.
palmolie, zullen we het positieve effect hiervan pas in de tweede helft van 2011 voelen.
De productie van palmpitolie, die lager is dan verwacht, kan de vraag niet volgen. Die moeilijke
De gemiddelde prijs voor CPO was USD 901
situatie zal in 2011 nog aanhouden.
per ton CIF Rotterdam tegenover USD 683 in 2009. De gemiddelde prijs voor CPKO was USD 1 084 per ton CIF Rotterdam tegenover USD 700 in 2009. “The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
37
Activiteiten rapport per product Rubber
Thee
In 2009 kende de markt een moeilijke start, maar dit
2010 begon met een wereldwijd tekort van bijna
jaar schoten de rubberprijzen als een pijl de hoogte
100 000 ton thee. Kenia en Sri Lanka hadden
in. De schaarste die heerste in 2009, hield aan in
recordoogsten, maar dit ging duidelijk ten koste
2010. Zowel aan de vraag- als de aanbodzijde waren
van de kwaliteit. Grote producenten zoals India en
er positieve elementen waarneembaar. Wat de vraag
China kenden geen productiestijging, terwijl de
betreft, dreven het succes van de Chinese auto-
consumptieverhoging – geschat op 2 à 3 procent – een
industrie en de stijgende invoer in India de prijzen
bijkomende vraag creëerde. Hierdoor daalde de uitvoer
op. De voornaamste zorg voor het aanbod betrof de
van deze landen. Als gevolg hiervan werden de grotere
impact van La Niña en de hevige regens die daarmee
oogsten van Kenia en Sri Lanka snel geabsorbeerd.
gepaard gingen in de voornaamste producerende regio’s in Zuid-Oost-Azië. Hierdoor stegen de prijzen
Al kochten de groothandelaars hoge volumes van
voor natuurrubber gestaag in de loop van het jaar, met
gemiddelde kwaliteit aan lagere prijzen dan vorige jaren,
maar een kleine terugval aan het einde van het tweede
toch hadden zij goede thee nodig om hun mengeling
kwartaal. De prijs van RSS3 ging van UScts 300 per
te behouden. Hierdoor rees de vraag naar dit type.
kilo in januari naar UScts 500 per kilo op het jaareinde.
Een sterke terugval in kwaliteitsthee van Assam in India
Dat betekent dat over een periode van twee jaar de
deed hier nog een schepje bovenop. Het verschil
prijs voor natuurrubber meer dan verviervoudigde.
tussen thee van goede en van mindere kwaliteit werd zo groot dat de eerste werd verkocht aan een prijs
De gemiddelde prijs in 2010 voor RSS3 bedroeg
die tot driemaal hoger lag dan de laatstgenoemde.
UScts 365 per kg FOB Singapore vergeleken met UScts 191 in 2009.
Deze hoge vraag naar goede kwaliteit was meer dan welkom voor Cibuni, aangezien we door
Zelfs aan dit hoge niveau blijven de vooruitzichten
onze consistente verkoopspolitiek onze klanten
stabiel, omdat de schaarste vermoedelijk nog even
regelmatig konden bevoorraden met onze algemeen
zal aanhouden. Op korte termijn zal het aanbod niet
gewaardeerde Melaniathee. De vooruitzichten voor
snel reageren op deze hoge prijzen, aangezien er
2011 zijn goed omdat het tekort aan goede thee
gedurende vele jaren te weinig werd geïnvesteerd
nog niet verminderd is en de kopers bereid zijn om
in rubberplantages en de nieuwe aanplantingen
hoge prijzen te betalen voor uitstekende kwaliteit.
zeven jaar nodig hebben alvorens latex op een economische basis kan worden geoogst.
Commercialisering van bananen en bloemen
De logistiek van de bananeninvoer was dezelfde als in het verleden en we importeerden de volledige productie in koelcontainers met ‘door-to-door’-service.
Bananen In de context van een langzame heropleving uit de
Bloemen
Europese crisis, was de handel in fruit dat wij invoeren
De handel in ananasbloemen was dit jaar zeer actief.
vanuit Ivoorkust renderend. De 20 639 ton vruchten
We exporteerden en commercialiseerden het hele
die we produceren en uitvoeren via Plantations J. Eglin
jaar door, behalve in december. Toen belemmerde de
SA / Société Bananière de Motobé SA, verhoogd met
winterse toestand in Europa het wegvervoer, waardoor
9 365 ton van een andere producent uit Ivoorkust,
bestellingen voor de feestdagen werden afgezegd.
verkochten we voor het grootste deel onder contract
De andere producten uit dezelfde activiteitensector
aan regelmatige klanten, die steeds meer houden
(lotusbloemen en sierbladeren) ondergingen
aan vaste en gestandaardiseerde leveranciers,
omwille van deze redenen hetzelfde effect.
lastenboeken en productiezones. Het jaar was atypisch met een goede vraag tijdens het tweede semester,
De ontwikkeling van sierbladeren die twee jaar
wat ongebruikelijk is. Dat is te verklaren door een
geleden werd opgestart, bereikte de vooropgestelde
tekort in de voornaamste Centraal-Amerikaanse
productieobjectieven. De variëteiten ‘compacta’
productiezones wegens slechte weersomstandigheden
en ‘cordyline’ waren een goede technische en
(overvloedige regens). Deze tendens heeft trouwens
economische keuze. De algemene kwaliteit van
nog aangehouden aan het begin van het nieuwe jaar.
onze hele tuinbouwproductie, die volledig per luchtvracht werd uitgevoerd, is zeer goed.
Tot op heden heeft de verlaging van de douanerechten voor bananen van Amerikaanse oorsprong geen weerslag op onze handel. De wet van vraag en aanbod en de onzekerheid over de schommelingen van de
Brutowinst
wisselkoersen, blijven twee beslissende factoren in de Europese bananenhandel. De trage maar zekere erosie van de douanerechten zal zich vanzelf voortzetten in
Palm 76,3%
januari 2011, met een daling van EUR 148 tot EUR 143
Rubber 16,6%
per ton voor de dollarbananen. De producenten van de
Thee 3,0%
ACS-landen (Afrika, het Caribische Gebied en de Stille
Bananen 2,5%
Oceaan) waarvan wij deel uitmaken, voorafgegaan
Corporate en
door de Europese planters, zullen zich tevreden moeten
andere 1,6%
stellen met begeleidende financiële maatregelen.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
39
Bananenbloem - Plantations J. Eglin SA (Ivoorkust)
Activiteitenrapport per land Indonesië
voorkomen. Ook de intrestvoeten gingen in dalende lijn. Indonesië is ondertussen de grootste economische
In juli 2009 werd uittredend president Susilo Bambang
macht van Zuid-Oost-Azië en ook een lid van de G-20
Yudhoyono succesvol herkozen voor een tweede
belangrijkste landen. Alhoewel de dienstensector het
ambtstermijn die loopt tot 2014. Sindsdien heeft
grootst is en 39 % van het BBP vertegenwoordigt, is
Indonesië de nodige stabiliteit teruggevonden.
de landbouw (met een aandeel van 14% in het BBP)
Waarnemers verwachten dat de president de focus
wel verantwoordelijk voor meer dan 40 % van de
zal leggen op de uitbouw van de economische
tewerkstelling, waardoor deze sector dus meer dan
ontwikkeling en op het indijken van de corruptie.
40 miljoen mensen een inkomen zou bezorgen.
Zoals voor de meeste Aziatische landen is de
De palmolieproductie voor 2010 daalde met bijna 2 %
economische en financiële crisis, die vooral Europa
tegenover die van het uitzonderlijk goede jaar 2009.
en Amerika heeft getroffen, in belangrijke mate
Een cyclische trend van algemeen lagere rendementen
voorbijgegaan aan Indonesië. Door de Aziatische
per hectare, ervaren door alle ons omringende
crisis van 1997-‘98 waren de lokale banken al
oliepalmplantages, werd nog versterkt door negatieve
gesaneerd en ligt de nadruk veel meer op de
weersinvloeden, met een lager dan normale en
basisactiviteiten. Daardoor is de impact van falende
onevenwichtige pluviometrie, voornamelijk in Noord-
beleggingen in afgeleide producten zeer beperkt
Sumatra.
gebleven. De aanzienlijke interne markt met een groeiende middenklasse die haar koopkracht ziet
Vooral bij het begin van het jaar was de vruchten
stijgen, is de motor van een gestage groei van de
productie laag in Noord-Sumatra, waarbij een daling
gemengde economie, waarbij zowel de private
van bijna 10 % in het eerste trimester geleidelijk over
sector als de overheid een belangrijke rol spelen.
de drie volgende kwartalen werd opgehaald naar -2 % op het jaareinde. De gemiddelde rendementen
Dankzij deze sterke interne markt, gebaseerd op
per hectare bleven identiek op 23,6 ton per hectare.
240 miljoen consumenten, groeide de Indonesische economie in 2010 met 5,9 % tegenover 4,5 % in 2009.
Ondertussen worden ook de eerste oogsten
De inflatie bedroeg 5,3 %, beduidend meer dan de
binnengehaald in het nieuwe PT Umbul Mas Wisesa
4,8 % het jaar daarvoor. De handelsbalans blijft in ruime
(UMW)-project en verwerkt in de fabriek van Perlabian,
mate positief en de externe schuld bleef nominaal quasi
maar voor deze jonge arealen zijn de rendementen
constant, maar daalde verder van 29 % naar 22 % van
nog beperkt tot 1,2 ton per hectare. Ook in het nieuwe
het Bruto Binnenlands Product (BBP). Dat zijn allemaal
jaar zullen de vruchten nog in Perlabian behandeld
signalen van een fundamenteel gezonde economie.
worden. Vanaf 2012 verwachten wij dat de productie voldoende groot zal zijn om rechtstreeks te worden
Door de economische groei, maar vooral door de
verwerkt in de nieuwe palmoliefabriek, waarvan de
enorme toevloed van buitenlandse speculatieve
bouw zal starten in het tweede trimester van 2011.
kapitalen, verstevigde de munt van IDR 9 400/USD naar een slotkoers van IDR 8 991, wat de regering
Vooral in de oliepalmplantages op vlakke terreinen in
zorgen baart. Sinds juli 2010 werd een controle op
Noord-Sumatra werden de bemestingsprogramma’s
kapitalen ingesteld om verdere kortetermijnspeculatie te
verder geoptimaliseerd met mechanische
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
41
Activiteiten rapport per land meststofverspreiders en met de toepassing
in het vorige boekjaar naar 19,25 ton in 2010.
van ‘giltraps’ voor de verspreiding van de lege
Het heuvelachtige terrein bemoeilijkt de mechanisatie van
palmtrossen als organische meststof. In vergelijking
bemesting, maar door het gebruik van samengestelde
met 2009 noteerden we, ondanks verhoogd
meststoffen in de tweede jaarhelft was het toch mogelijk
toezicht op de onderhoudsactiviteiten van de
om tijdig de programma’s af te werken. Ook het oogsten
arealen, toch een globale stijging met 15 % van de
is in het algemeen moeilijker op deze heuvelachtige
productiekostprijzen (uitgedrukt in USD). Dit komt
terreinen, zodat vaak vruchten verloren gaan op de
voornamelijk door de sterkere munt en de inflatie
steile hellingen. De introductie van kleine mechanische
die werd doorgerekend in de vergoedingen van
buffalotractors maakt het wel mogelijk om via de smalle
werknemers en aankopen van producten en diensten.
paadjes toch alle vruchten naar boven te brengen.
De in 2009 gewijzigde vergoedingen voor het ophalen
Vroeger waren er problemen om in deze
van de palmtrossen en het verzamelen van de losse
werkomstandigheden voldoende arbeiders voor
vruchten, hebben weer bijgedragen tot een gevoelige
de oogst aan te trekken en te behouden. Dat is
verbetering van de kwaliteit. Daardoor voldeed
opgevangen door betere arbeidsvoorwaarden in functie
96 % van de vruchten die werden aangeboden
van de moeilijkheidsgraad en voldoende huizen voor
in de twee palmoliefabrieken aan de optimale
de arbeidersfamilies. Dit heeft er mede toe geleid dat
standaard voor verwerking. In 2009 was dat 93 %.
87 % van de aan de fabriek aangeboden vruchten aan de optimale standaard voldeed, tegenover 85 % in 2009.
De palmoliefabriek van Bukit Maradja heeft dan ook een gemiddeld olie-extractiepercentage van 23,61 % bereikt.
Rekening houdend met een pluviometrie van meer
Dat is een nieuw record voor deze origine. De fabriek
dan 4 000 mm op het gros van deze plantages, werd
van Perlabian bleef met 22,91 % net beneden het
het investeringsprogramma voor de verbetering van
niveau van 2009, omdat er nu meer jonge en kleinere
het intern wegennet voortgezet. Eind 2010 was er al
vruchten van UMW worden aangevoerd. Die bevatten
een totaal van 1 185 kilometers (of ongeveer 47 %
nog niet zoveel olie als die van de mature plantages.
van alle wegen op de plantages) voorzien van een verharding met steenslag. Hierdoor kunnen de vruchten
In tegenstelling tot de palmarealen in Noord-Sumatra,
ook tijdens het extreme regenseizoen tijdig en in
heeft PT Agro Muko in de provincie Bengkulu een
optimale conditie naar de fabrieken worden gebracht.
sterke start van het jaar gekend. De producties overtroffen die van 2009, maar naar het jaareinde
De palmoliefabrieken ondergingen belangrijke
toe werd ook hier de algemene neerwaartse trend
verbeterings- en onderhoudswerken, wat zijn weerslag
gevoeld. Het boekjaar sluit af met een 3,1 % lager
had op de productiekosten. De extractiepercentages
productievolume. Deze groep van acht plantages in
bleven met respectievelijk 22,71 % en 22,99 % op een
dezelfde regio, met een beplante oppervlakte van
vergelijkbaar niveau met 2009.
16 518 hectaren mature oliepalmen, bereikte een totaal van 317 926 ton vruchten die werden
De meest recente fabriek, Bunga Tanjung, blijft
verwerkt in de twee palmoliefabrieken van
kampen met ondercapaciteit. De door de lokale
MukoMuko en Bunga Tanjung. De gemiddelde
overheid gevraagde additionele doorstroomcapaciteit
rendementen per hectare daalden van 20,11 ton
voor productie van omliggende boeren, voorzien bij
de constructie, is door de competitiviteit met andere
Zelfs in PT Agro Muko, waar de herstructurering van de
fabrieken in de buurt maar voor de helft opgevuld
rubberarealen naar een plantage met de laagste jaarlijkse
door de aanvoer van onze eigen arealen. Dat heeft
neerslag volop aan de gang is, werden voor de oude
uiteraard zijn weerslag op de productiekosten. We
arealen die nog niet vervangen zijn, de vooropgestelde
blijven uitkijken naar mogelijkheden om vruchten te
budgetten met 8,4 % overschreden. We zien een
verwerken van grotere privéplantages in de buurt,
geleidelijke stijging van de rendementen per hectare.
zonder onze duurzaamheidscriteria in het kader van
Toch zal het nog enkele jaren duren voor de jonge
de RSPO-certificering in het gedrang te brengen.
aanplant van 571 hectaren zijn volle capaciteit zal vinden.
Na lange besprekingen met de minderheids
De theeproductie in Cibuni op het eiland Java was
aandeelhouders International Finance Corporation-IFC
volledig in lijn met de vorige jaren en bereikte 3 097
en Deutsche Investitions- und EntwicklungsGesellschaft-
ton. In het algemeen waren de weergoden Cibuni
DEG, werden in maart 2010 hun respectievelijke
gunstig gezind, alleen in het vierde kwartaal zagen we
belangen van 7,21 % pro rata verkocht aan de drie
een daling tegenover de verwachte hoeveelheden.
overblijvende aandeelhouders MPEvans, Austindo en
De bewuste keuze voor kwaliteit, door de handpluk
SIPEF. Dit bijkomende belangenpercentage van 6,82 %
van de theebladeren en de verwerking in de CTC-
werd verworven door PT Tolan Tiga Indonesia,
fabriek, werpt zijn vruchten af. Dat komt doordat
zodat het groepsbelang in PT Agro Muko nu
de laatste jaren vooral voor de betere kwaliteitsthee
44,93 % bedraagt. Deze aankoop past in de strategie
hogere prijzen worden betaald. Een verdere
om geleidelijk alle minderheidsbelangen van de
uitbreiding van de volumes is niet evident wegens
door SIPEF beheerde plantages te verwerven.
het tekort aan arbeidskrachten, maar Cibuni tracht wel om bladeren aan te kopen van omliggende
De rubberoogsten hebben zich in Noord-Sumatra
theeplantages die aan dezelfde norm kunnen voldoen.
volledig hersteld. Na een doorgedreven snoei van de jonge bomen in 2008 en een relatief groot percentage
In 2009 daalden de productiekosten (uitgedrukt in
van bomen dat getapt werd op de onderste panels, was
USD) voor zowel palmolie, rubber als thee. Dit was
vooral in 2009 de rubberproductie teleurstellend. Goede
te wijten aan de impact van de wereldcrisis op de
klimatologische omstandigheden, doorgedreven controle
meeste grondstoffen en de zwakkere lokale munt. 2010
op de correcte toepassing van de agronomische
daarentegen was opnieuw een jaar waarin stijgende
standaarden, de overgang naar de bovenste tappanelen
meststofprijzen, de doorgerekende inflatie en de sterkere
voor een aantal arealen en verbetering van de stimulatie
munt resulteerden in hogere kostprijzen voor al onze
hebben er toe geleid dat de productie in de plantages
producten.
Bandar Pinang en Timbang Deli gestegen is met 21,37 % tegenover 2009. Zo bereikten we opnieuw
Als duurzame onderneming zijn we ons ook in 2010
een gemiddeld rendement van 1,8 ton per hectare.
blijven concentreren op het gebruik van alternatieve energiebronnen. De theeplantage op Java heeft een
Voor de plantage van PT Melania in Zuid-Sumatra
ideale ligging langs de Cibunirivier, waar we optimaal
hebben deze positieve invloeden zelfs geleid tot een
gebruik kunnen maken van waterkrachtcentrales om
stijging van de volumes met 36,9 %, om opnieuw
de nodige energie te genereren voor de fabriek en
de 3 100 ton jaarproductie te benaderen.
de omliggende woningen. De hydraulische turbines
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
43
Activiteiten rapport per land werden recent gemoderniseerd en de spaarbekkens
de Bunga Tanjung-fabriek zal die voorlopig nog niet
werden aangepast om een maximaal rendement te
in aanmerking komen voor dergelijke investering.
verzekeren. De eventuele ontbrekende energie voor het drogen van de bladeren wordt opgewekt in een
Zoals gemeld in ons hoofdstuk over duurzame
kolenstroomcentrale. Sinds vorig jaar werd er bij Agro
landbouw, werd gedurende de laatste jaren geleidelijk
Muko ook een bijkomende stoomketel geïnstalleerd die
gewerkt aan het verhogen van de standaard van de
volledig werkt op het organische afval van de palmolie-
praktische werkprocedures en aan het formaliseren
extractie en die voldoende elektriciteit kan leveren aan
van deze standaarden in de plantages en de fabrieken.
de rubberfabriek en de omliggende arbeiderswoningen.
In het voorbije jaar werd dan ook een belangrijke
Om de verder afgelegen arbeiderswoningen en de
stap gezet door de succesvolle audit voor RSPO-
veiligheidsposten van elektriciteit te voorzien, worden
certificering van de fabrieken van Perlabian en
kleine units met zonnecellen aangewend. Door de
Bukit Maradja, maar werden beide fabrieken ook
nabijgelegen rivieren zou Agro Muko ook in aanmerking
gecertificeerd voor de normen ISO 9001 en ISO
kunnen komen voor de bouw van een hydraulische
14001:2004 EMS. Om de geproduceerde duurzame
centrale. Die mogelijkheid wordt verder onderzocht.
palmolie ook toegang te verschaffen tot de Europese
Voor de vanaf 2011 nieuw te bouwen palmolie-
markt van alternatieve energie, ondergingen beide
extractiefabriek in PT UMW in Noord-Sumatra wordt
fabrieken ook een audit voor de ISCC-standaard,
ook de recuperatie van biomethaangassen voorzien
waarbij de besparingen in emissies tegenover ruwe-
als bijkomende energiebron voor de stoomketels.
olieproducten worden berekend. Deze werden ruim voldoende bevonden om onze palmolie te gebruiken
Sinds 2008 zijn de decanteringsvijvers van de palmolie-
in biobrandstof en productie van groene elektriciteit.
extractiefabrieken Perlabian en Bukit Maradja in NoordSumatra afgedekt met een membraan en worden de
Voor de palmolie-extractiefabrieken van Agro Muko
methaangassen integraal opgevangen en verbrand.
wordt een identiek pad uitgestippeld en hebben de
Sinds november 2009 zijn beide projecten ook erkend
audits al plaatsgevonden, maar die werden pas na
door de UNFCCC en geven de gerecupereerde tonnen
het afsluiten van het boekjaar door de bevoegde
methaangas recht op Certified Emission Reductions
instanties bekendgemaakt. Door deze certificeringen
(CER), die kunnen verkocht worden op de Europese
kunnen we de SIPEF-palmoliefabrieken en bijhorende
energiemarkt. Door het gedeeltelijk mislukken van de
plantages nu beschouwen als een schoolvoorbeeld
milieuconferentie van Kopenhagen, gecombineerd
op het vlak van milieu en veiligheid. Ook voor sociale
met de wereldcrisis, waren de prijzen voor deze CER’s
voorzieningen zoals huisvesting van de arbeiders,
gevoelig gedaald. Hierdoor werd ook hetzelfde project
opleidingsmogelijkheden, geneeskundige zorgen en
voor de decanteringsvijvers van de twee palmolie-
energiebeheer geven deze certificeringen een garantie
extractiefabrieken van Agro Muko uitgesteld, omdat
op het algemene kwaliteitsniveau van onze activiteiten
de mede-investeerder AEV-Agriverde de vereiste
in Noord-Sumatra. Alhoewel er geen identieke
rendabiliteitsnormen niet kon bereiken. Ondertussen
certificeringen bestaan voor de Indonesische rubber-
herstellen de CER-marktwaarden en zullen we in 2011
en theeproducties, streven wij ook in deze activiteiten
starten met de opvang van de methaangassen van
naar de toepassing van dezelfde kwaliteitsnormen.
de MukoMuko-fabriek. Door de ondercapaciteit van
Onze activiteiten in de regio van Padang en onze
We besteden ook veel aandacht aan de aanwerving
theeplantage in Java blijven, door hun specifieke
en opleiding van jonge krachten, die de toekomst van
ligging op de breuk tussen aardkorsten, gevoelig voor
onze onderneming uitmaken. Door de recente verhoging
aardschokken. Na verschillende aardschokken in de
van de weddeschalen hopen wij toekomstgericht
omgeving van Agro Muko en vooral de zware aardbeving
een voldoende instroom van jonge afgestudeerden
in Padang in december 2009 (die grote delen van de
te verzekeren. Zij worden opgevangen in langdurige
stad verwoestte), was het in het huidige boekjaar relatief
trainingsprogramma’s die van hen gedegen planters en
rustiger. We proberen proactief de structuur van de
ingenieurs moeten maken, zowel via vormingsateliers
woningen te verstevigen, de fabrieken aan te passen
als door praktijkcursussen op het terrein. Door de grote
en de tankterminal van Padang schokbestendiger te
interesse voor de sector en de gestage uitbreiding van
maken om mogelijke nieuwe rampen te voorkomen.
de beplante hectaren in Indonesië is er een constante
Ook hebben wij een psychologische begeleiding
druk op het behoud van deze beloftevolle jongeren
voorzien voor de arbeiders om de posttraumatische
binnen de groep. De leiding van de Indonesische
invloeden op te vangen en hen ook te sterken in
activiteiten bestaat uit een stabiel team van Maleisische,
hun reacties op mogelijke nieuwe schokken.
Europese en Indonesische managers, die samen de onderneming besturen en waarbij rekening kan
De plantages in Noord-Sumatra hebben, na een
worden gehouden met alle invloeden van culturen
periode van woelige sociale arbeidsconflicten met
en levensbeschouwingen, zonder de focus op
arbeidersstakingen en dito ontslagen in de jaren
rentabiliteit in een duurzame omgeving te verliezen.
2007 en 2008, een nieuwe ondernemingscultuur
De opleiding van jonge managers wordt gecombineerd
opgebouwd. Die heeft geleid tot een gedisciplineerde
met een evaluatiesysteem met kwaliteitsindicatoren
groep van arbeiders die voornamelijk woont en leeft op
om het individuele rendement en de productiviteit te
de plantages. De contacten met de lokale vakbonden
evalueren en te verbeteren. Dit gebeurt door middel
verlopen op een constructieve manier en er zijn geen
van ‘Key Performance Indicators’ gecombineerd met
interventies van overheden of externe relaties vereist.
het invoeren van ‘Best Management Practice’-arealen in de plantages, die moeten leiden tot een algemene
Door de algemene groei van de plantageactiviteiten
verhoging van de agronomische standaard.
in de regio, is het in de provincie Bengkulu moeilijker om voldoende goed gekwalificeerde
We moedigen de managers ook aan om hun creativiteit
arbeidskrachten aan te trekken en te behouden.
en innovatiedrang te ontwikkelen in de dagelijkse
Degelijke opleidingsprogramma’s van ongeschoolde
praktijk op de plantages en in de fabrieken. Recent
arbeidskrachten uit andere sectoren en regio’s zouden
ontdekte de manager van de Perlabian-plantage een
er voor moeten zorgen dat het aantal arbeiders op peil
nieuwe procedure om de schade op jonge aanplanten,
blijft en dat de taken naar behoren worden uitgevoerd. Al
veroorzaakt door Oryctes rhinoceros-kevers, te
de arbeiders zijn intussen door de duurzaamheidsteams
verminderen. Na een gedegen vergelijkende studie
ingewijd in de principes en criteria van de “Roundtable
zal deze nieuwe praktijk op groepsbasis worden
on Sustainable Palm Oil” (RSPO) en hebben via de
toegepast. Vaak zijn het eenvoudige maar praktische
audits bewezen dit ook in de praktijk toe te passen.
kleine verbeteringen die een relatief grote impact kunnen hebben op de algemene kostenstructuur.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
45
Activiteiten rapport per land Bij PT Umbul Mas Wisesa (UMW) en PT Toton
De zoektocht naar verdere uitbreidingen werd
Usaha Mandiri (TUM), de meest recente aanwinsten
geformaliseerd door de oprichting van een
in de provincie van Noord-Sumatra, zijn de
expansiedepartement, dat zich op een gestructureerde
aanplantingen voortgezet die uiterlijk begin 2011
manier zal bezighouden met het behandelen van
de volle omvang bereiken. Tijdens het boekjaar
de voorstellen voor uitbreiding van de arealen.
werden we geremd door onderhandelingen over
Ondanks een veelvuldig aanbod is tot op heden
vergoedingen die betaald dienden te worden aan
niet één project gevonden dat voldoet aan de
personen die onterecht op deze gronden een
interne en externe kwaliteitseisen van onze groep.
landbouwactiviteit hadden gestart, maar wel een
We zetten de zoektocht verder in de agronomisch
compensatie eisen voor hun geplante gewassen.
meest waardevolle gebieden van Indonesië.
Tijdens het boekjaar werden 605 bijkomende hectaren beplant en eind 2010 bedroeg de beplante
Papoea-Nieuw-Guinea
oppervlakte 8 046 hectaren. Inmiddels zijn er al 3 435 hectaren die een eerste beperkte productie hebben
De politieke situatie in Papoea-Nieuw-Guinea is
gegeven, die verwerkt werd in de nabijgelegen fabriek
vrij gevoelig voor kleine strubbelingen, maar blijft
van Perlabian. De bouw van de nieuwe palmolie-
in het algemeen stabiel. Na de herverkiezing van
extractiefabriek zal aanvangen in het tweede trimester
Prime Minister Somare in 2007 voor een nieuwe
van het nieuwe jaar, om tegen juni 2012 klaar te zijn
termijn van vijf jaar, kon de regering werken
om de toenemende vruchtenstroom op te vangen.
aan een langetermijnplan ‘Vision 2050’.
Inmiddels zijn we ook gestart met de uitbouw van de infrastructuur via de constructie van een eerste
Papoea-Nieuw-Guinea is rijk aan natuurlijke
groep van 80 arbeidershuizen en enkele magazijnen
grondstoffen, maar de economische groei van het land
voor opslag van meststoffen. In de volgende twee
zal voornamelijk gebaseerd zijn op de ontwikkeling
jaar zal er een belangrijk investeringsbudget nodig
van de naar schatting 227 miljard kubieke meter
zijn om het centrale wooncomplex af te werken.
natuurlijke gasreserve. Een consortium, onder de leiding van een Amerikaanse oliegigant, is terminals
Onze managementteams in Medan hebben veel
aan het bouwen voor vloeibaar natuurlijk gas (LNG),
aandacht besteed aan de expansie van de groep.
waarvan de export zou kunnen aanvangen in 2013
Elk voorstel voor verwerving van gronden of bestaande
of 2014, gevolgd door andere concessies. Als het
plantages wordt bestudeerd op zijn agronomische
grootste investeringsproject ooit in de geschiedenis
kwaliteiten, op de status van de eigendomsrechten en
van het land, heeft dit het potentieel om op korte
op de overeenstemming met de principes en criteria van
termijn het Bruto Binnenlands Product (BBP) te
de RSPO. In concreto betekent dit dat er geen expansie
verdubbelen en de exportinkomsten te verdrievoudigen.
kan gebeuren in gebieden met ‘High Conservation
De verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen. De
Value Forest’ (HCVF) en ook niet op turflanden. De
regering staat voor de uitdaging om transparant de
criteria voor HCVF slaan niet alleen op de status van
inkomstenstroom van deze projecten te gebruiken
de begroeiing, maar ook op de sociale impact op de
voor de toekomst van het land op lange termijn.
leefgemeenschappen die een mogelijk project omringen.
Voorlopig blijft de landbouwsector, goed voor 32 % van
transport van vruchten genormaliseerd en begonnen
het BBP, de belangrijkste inkomstenbron voor 85% van
de extractiepercentages in de fabrieken te stijgen,
de bevolking, maar het is duidelijk dat de industriële
om in het vierde kwartaal opnieuw de budgetten te
ontwikkeling de beschikbare geschoolde werkkrachten
overschrijden. De gezamenlijke productie van palmolie
zal wegtrekken uit de sector en een kostenverhogend
en palmpitolie bedroeg 98 238 ton tegenover 102 445
effect zal hebben op onze palmolie- en rubberproductie.
ton het vorige jaar, een beperkte daling met 4,0 %.
De wereldwijde financiële crisis had bijna geen impact op
Dankzij de aankoop van een eigen vloot van
het land, wegens de aanhoudende vraag naar Papoea’s
vrachtwagens, kon de verharding van het interne
uitgevoerde grondstoffen uit de mijnbouw en de
wegennet van de Hargy-plantage (2 431 hectaren
landbouw. De groei van het BBP wordt dan ook geschat
beplant) voortgezet worden om inmiddels
op 6,2 % voor 2010. De inflatie voor 2010 zal in lijn
35,1 km te bereiken. De aankoop van nieuwe
liggen met de 6,9 % van 2009 en de schuldengraad blijft
tractors heeft ook bijgedragen tot de betere evacuatie
beperkt tot 27,8 % van het BBP. De lokale munt, de kina
van de vruchten uit de meest afgelegen velden.
(PGK), verstevigde licht met 2,3 % tegenover de USD.
Beide maatregelen konden toch niet voorkomen dat ook de Hargy-plantage licht beneden de
Hargy Oil Palms Ltd
volumeverwachtingen bleef. De bemestingsprogramma’s
Hargy Oil Palms Ltd heeft een uiterst moeilijk jaar
konden door de betere bereikbaarheid in het
achter de rug. Het traditionele regenseizoen in het
tweede semester integraal worden uitgevoerd.
eerste trimester ontaardde in een zondvloed, waarbij meer dan 4 000 mm neerslag viel in de eerste vier
De Barema-plantage, die met 2 077 hectaren zijn
maanden alleen, evenveel als de normale neerslag op
volle beplante omvang heeft bereikt, wordt geleidelijk
jaarbasis. De activiteiten werden ernstig verstoord door
in productie gebracht zodra de palmen de leeftijd
het wegspoelen van bruggen en wegen. Eind april
van 24 maanden bereiken. De producties hebben
was er al een daling van de olieproductie tegenover
de budgetten dan ook met 8,7 % overtroffen en
het vorige jaar met 13 % voor de eigen plantages
dit ondanks een overstroming van lagergelegen
en 26 % voor de omliggende boeren. Vanaf mei
delen van de plantage in het eerste trimester.
waren de toegangswegen naar de dichtstbijzijnde stad Kimbe weer open, maar de bruggen bleven
Bij de grootste Navo-plantage is het de bedoeling
langere tijd in een beschadigde toestand liggen en
over een tijdspanne van drie jaar ongeveer 2 000 van
werden pas in de tweede jaarhelft hersteld met hulp
zijn 5 269 beplante hectaren te vervangen en over
van de regering en de Australische overheid.
te gaan tot de heraanleg van het interne wegennet om erosie te voorkomen. Door de uitzonderlijke
De neerslag had uiteraard ook zijn weerslag op
omstandigheden werden tijdens het boekjaar
de kwaliteit van de geproduceerde olie en op de
maar 324 van de gebudgetteerde 724 hectaren
extractiepercentages in de twee palmoliefabrieken.
heraangelegd. Hierdoor overtrof de productie van de
De eerste jaarhelft was het vaak ook moeilijk om de
bestaande beplanting de oorspronkelijke budgetten
verkochte hoeveelheden tijdig te verschepen.
met 8 %. De bemestingsprogramma’s werden voltooid in december. De palmen van de Navo-
Vanaf het tweede halfjaar was de productie en het
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
plantage geven hoge rendementen, maar zijn ook
Sipef |
jaarverslag 2010
47
Activiteiten rapport per land het sterkst onderhevig aan insectenplagen zoals
25,74 % bereikte in december. De meer recente
Sexava en Stick Insect. Ze vragen om een goede
Navo-fabriek had te kampen met onregelmatige
controle en begeleiding van de agronomen.
transporten en machinebreuken. Hoewel in december een extractieniveau van 24,85 % werd
Aangezien de plantages van de omliggende planters
bereikt, bedroeg het jaargemiddelde 22,59 %.
vaak verder verwijderd zijn en sommige zelfs maanden van de fabrieken waren afgesneden, heeft het tot
Dat van de palmpitolie blijft beneden de
de tweede jaarhelft geduurd voor de transporten
verwachtingen en de nieuwe hoofdingenieur,
van vruchten weer hun normaal peil bereikten. Dat
bijgestaan door onze mensen uit Indonesië, heeft
resulteerde in een daling van de leveringen met 4 %
voor 2011 een investeringsprogramma opgesteld
tegenover vorig jaar. Deze leveringen vertegenwoordigen
ter verbetering van de palmolie- en de palmpitolie-
48,3 % van de jaarproductie van palmolie en daarom
extractie. Daarbij zullen we bijzondere aandacht
worden deze omliggende planters door de onderneming
besteden aan de afvalwaterverwerking met de
met veel aandacht begeleid, door het ter beschikking
constructie van twee nieuwe decanteringsvijvers
stellen van plantmateriaal en meststoffen en vooral
bij de Navo-fabriek en een intensieve reiniging
door hen aan te moedigen om tijdig te herplanten.
van de bestaande vijvers bij de Hargy-fabriek.
De financiering hiervoor door de Wereldbank komt maar met mondjesmaat vrij. De Wereldbank zal nu
De toenemende stroom van vruchten van eigen
ook kredieten ter financiering van de invulling van
plantages en van omliggende planters zullen we vanaf
geplante oppervlakten vrijmaken. De begeleiding
2012 kunnen opvangen in de nieuwe Barema-fabriek
door de lokale overheid laat te wensen over en een
die 45 ton vruchten per uur zal kunnen verwerken.
herstructurering van deze dienst dringt zich op. Hargy
De licentieaanvragen werden ingediend en de site
Oil Palms Ltd heeft dan ook op eigen initiatief zijn
wordt klaargemaakt om met de funderingswerken
departement ‘smallholders’ uitgebreid met een nieuwe
te beginnen in het tweede trimester van 2011.
manager die voornamelijk de RSPO-bewustwording zal activeren met de verduidelijking van de procedures
Door de zeer extreme weersomstandigheden in de
voor herplanting, het bereiken van correcte standaarden
eerste jaarhelft zijn kosten noch moeite gespaard
voor uitbating en de toepassing van meststoffen.
om de productie en het transport op peil te houden. Dat heeft zijn weerslag gehad op de kostprijzen,
Het management van de beide palmolie-
die in USD-equivalent gemiddeld met een kwart zijn
extractiefabrieken heeft tijdens de periode van
gestegen tegenover het jaar 2009. Het nieuwe financiële
overvloedige regenval grote inspanningen geleverd
management zal een programma opzetten om de
om de extractiepercentages op peil te houden,
kostenstructuur van nabij te volgen in overleg met de
wat niet evident is met vruchten die vaak laattijdig
medewerkers. Een nieuw intern auditdepartement
in de fabriek aankomen en een hoog watergehalte
werd opgestart om de procedures te controleren.
bevatten. De oudere Hargy-fabriek heeft de laatste jaren veel aanpassingen ondergaan. Behalve de
Het transport van vruchten en van palmolie blijft een
vervanging van het sterilisatieproces, is de meeste
zeer belangrijk element in de productieketen, zeker in
infrastructuur vernieuwd, zodat het jaargemiddelde
de verafgelegen plantages van Papoea-Nieuw-Guinea.
van de palmolie-extractie 23,58 % bedroeg en zelfs
Daarom hebben we veel aandacht besteed aan het
onderhoud van de vrachtwagens, door de aanwerving
de effectieve planting die begroot was op 1 500
van een ervaren garagemanager en de opleiding van
hectaren liep vertraging op. Dit komt door de
het onderhoudspersoneel door een Australische trainer.
weersomstandigheden en door het gebrek aan aannemers met goede machines om het land te
Tijdens het boekjaar werd de onderneming
bewerken. Daarom besloten we om eigen bulldozers
geconfronteerd met veelvuldige wissels in
en kranen aan te kopen om deze afhankelijkheid
het management. De overname van de CTP-
te beperken. De operators werden gerekruteerd,
plantagegroep door onze buren NBPOL in april
zodat in versneld tempo kan worden uitgebreid.
heeft opportuniteiten gecreëerd op de lokale arbeidsmarkt. Verschillende van onze medewerkers
In april vond ook een eerste re-audit plaats, nadat
zijn vertrokken naar dit nieuwe project. We konden alle
in 2009 de initiële certificering voor RSPO werd
vacante plaatsen relatief snel opvullen met mensen
bekomen, die loopt tot 2014. Hargy Oil Palms Ltd
met betere capaciteiten. Enkel het bekomen van
werd opnieuw gecertificeerd voor één jaar en ook
werkvergunningen voor de buitenlandse managers
de ISO14001-certificering werd hernieuwd. Dit geldt
heeft veel meer tijd in beslag genomen dan verwacht.
voor de volledige productie van de eigen plantages en van de omliggende planters die hun vruchten
Ook het aanwerven van voldoende jonge arbeiders
brengen naar onze twee fabrieken. Deze certificering
die instaan voor de oogst en het onderhoud, blijft een
is uiterst belangrijk voor de positionering van onze
prioriteit voor het management. In 2010 werden een
onderneming in de Europese markt. De olie wordt
groot aantal oudere arbeiders op pensioen gesteld
voor het overgrote deel als ‘segregated certified
en gerepatrieerd naar hun provincie van herkomst.
sustainable palm oil’ verscheept, wat de kopers
Belangrijk in deze context is een goede behuizing. De
de mogelijkheid geeft om duurzame palmolie ook
onderneming heeft de laatste jaren veel geïnvesteerd in
rechtstreeks in hun eindproducten te verwerken.
nieuwe huizen (in 2010 voor meer dan 150 gezinnen) en het onderhoud van bestaande woningen, vooral voor
Galley Reach Holdings Ltd
de arbeiders in de fabrieken. Deze inspanningen worden
De rubberactiviteiten van Galley Reach Holdings Ltd
ook in de volgende jaren nog voortgezet, samen met de
op het hoofdeiland van Papoea-Nieuw-Guinea
constructie van nieuwe woningen in de expansiezones.
waren in belangrijke mate vergelijkbaar met die van de vorige jaren, maar door de aanzienlijke
Het uitbreidingsprogramma in de nabijheid van de Navo-
stijging van de verkoopprijzen van natuurlijke rubber
plantage werd vervolgd, om uiteindelijk de beplante
(voornamelijk in het tweede semester) zijn de
oppervlakte te verdubbelen naar minstens 20 000
operationele resultaten gevoelig beter dan in 2009.
hectaren. De landeigenaars zijn inmiddels geïdentificeerd en benaderd. We hebben overeenkomsten gesloten
De productie van de eigen arealen was bijna
om de expansie te verzekeren. Alle percelen die in
identiek aan die van het vorige jaar, maar voor de
aanmerking komen, werden ook al onderzocht in
aankopen van derden was er een gevoelige daling
verband met de overeenstemming met de RSPO-
van de volumes. Door de hogere prijzen is er in de
principes en criteria. De verwerving van de nieuwe
Moreguina- en Upulima-regio’s veel meer concurrentie
percelen is vertraagd door de overheidsdiensten
van opkopers van ruwe rubber, die deze wensen te
die de eigendomstitels moeten afleveren. Ook
exporteren voor verwerking in het buitenland. Met
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
49
Activiteiten rapport per land contante betalingen en een regelmatige ophaling
20 nieuwe woningen aan het huidige bestand van
van de beschikbare rubber haalt Galley Reach
674 arbeiderswoningen worden toegevoegd.
Holdings Ltd alsnog bijna 60 % van de potentiële
Aangezien de rubberactiviteiten nabij de hoofdstad
hoeveelheden op en verwerkt ze in de eigen fabriek.
Port Moresby gelegen zijn, ervaren we hier al de eerste
Deze aankopen van derden vertegenwoordigen
invloeden van het LNG-project op de arbeidsmarkt
36 % van de geproduceerde volumes en zijn goed
voor geschoolde arbeiders. De terbeschikkingstelling
voor 28 % van de operationele resultaten.
van woningen, gecombineerd met scholing en medische zorgen, is dan ook een goede garantie
Vanwege de sterkere kina, maar ook door de stijgende
om geschikte arbeiders aan te trekken en die te
prijzen voor meststoffen en brandstoffen, zijn de
behouden na de opleiding als rubbertappers.
productiekosten in USD-equivalent met 12 % gestegen tegenover het vorige jaar. De gemiddelde aankoopprijzen voor rubber van derden zijn meer dan verdubbeld, maar
Ivoorkust
laten nog steeds een ruime marge aan de onderneming. Bij het schrijven van deze tekst bevindt Ivoorkust Aangezien een belangrijk deel van de eigen arealen
zich in een totale politieke impasse.
een gevorderde leeftijd heeft bereikt, stelden we enkele
Het verkiezingsproces waar de bevolking zo naar had
jaren geleden een langetermijnplan voor herbeplanting
uitgekeken om het land uit een kwetsbare politieke
op. Ondanks problemen met het bekomen van de
situatie te halen en een duurzame vrede te bestendigen,
geschikte zaden en de onregelmatige neerslag, zijn
is ontaard in een nooit geziene institutionele crisis.
ondertussen toch 1 148 hectaren herplant. Dat is een
Tenzij een snelle en vreedzame oplossing
derde van de totale geplante oppervlakte, waarvan
gevonden wordt, zal de economische en sociale
nog iets meer dan 700 hectaren immatuur zijn. Het
toestand verder degraderen en de volledige
is alleszins de intentie om dit plantritme nog enkele
WAEMU (West-Afrikaanse Economische en
jaren aan te houden, om geleidelijk de verouderde
Monetaire Unie) zal hier op termijn onder lijden.
delen van de plantage te vervangen met jonge bomen die betere rendementen per hectare geven. Ook
De belangrijkste cacaoproducent van de wereld
verhoogden we de bereikbaarheid van de bomen tijdens
kon in 2010 profiteren van de hoge prijzen op
het regenseizoen, door de aanleg van drainages en
wereldniveau en de economische groei zou
nieuwe waterlopen in de lagergelegen gedeelten.
meer dan 3 % moeten bedragen. De landbouw is één van de meest dynamische sectoren.
De investeringen concentreren zich op dit ogenblik vooral op de immature arealen en de heraanplant
SIPEF-CI SA
van de rubberbomen. De fabriek werd in belangrijke
Wispelturige en ongewone weersomstandigheden
mate vernieuwd, behalve de stoomketel die
veroorzaakten sporadisch problemen bij de
mogelijk nog aan vervanging toe is in de nabije
oogst en het vervoer ervan bij SIPEF-CI SA,
toekomst. Daar waar in de voorbije jaren vooral
onze investering aangehouden voor 32 procent.
nieuwe woningen werden bijgebouwd, pakten
Hierdoor lagen de agronomische volumes
we in 2010 het onderhoud van de bestaande
zo’n 10 % lager tegenover het vorige jaar.
woningen aan. Ook in het volgende jaar zullen weer
De drie operationele sites in Bolo, Ottawa en Okrouyo
leverden in totaal 226 669 ton palmvruchten, waarvan
en dit met een identieke beplante oppervlakte. De
60 % afkomstig is van onafhankelijke planters.
geografische diversificatie van de drie productiezones was ditmaal gunstig voor ons. We hadden het
De twee fabrieken produceerden 51 811 ton
voordeel dat we, ondanks alles, een regelmatige
palmolie: 64% van de productie was bestemd voor
aanvoer van vruchten konden verzekeren om
de raffinaderij van onze partner en belangrijkste
aan de commerciële contracten te voldoen.
aandeelhouder United Oil Company (UOC), gelegen in Sikensi en 36% werd uitgevoerd.
De verpakking en presentatie van onze vruchten werd
Daarnaast produceerden we 7 392 ton
geoptimaliseerd na het bezoek van een Colombiaanse
palmpitten voor levering aan Oil-Tech, dat ook
expert aan onze verpakkingsstations, die momenteel
deel uitmaakt van de groep Adam-Afrique.
worden aangepast. Hierdoor zullen we onze standaard in de toekomst dus nog kunnen verbeteren.
Dankzij gunstige verkoopprijzen voor palmolie kon SIPEF-CI SA haar vernieuwingsplan op haar eigen
De gemiddelde FOB-verkoopprijs van de vruchten
arealen versneld doorvoeren en beschikt ze momenteel
die aan Europa werden verkocht, lag hoger dan
over 4 466 hectaren met onvolgroeide jonge bomen,
onze verwachtingen (EUR 441 per ton tegenover
aangeplant gedurende de laatste drie jaren, waardoor
EUR 398 per ton in het budget). Omdat we leden onder
we op landbouwkundig gebied de toekomst met
een tekort in volumes tijdens het voorjaar vanwege
een zeker vertrouwen tegemoet kunnen zien.
de tornado, hebben we courante verkoopskansen in een winstgevende markt gemist. De verkopen aan
Plantations J. Eglin SA / Société Bananière de Motobé SA (SBM SA)
de buurlanden waren zoals voorzien: EUR 303 per ton, daar zij volledig contractueel zijn vastgelegd.
Op agronomisch vlak was 2010 niet uitzonderlijk goed: in het begin van het jaar verloren we ongeveer 20
De bloemenactiviteit verbeterde met een positief
hectaren aan productie ten gevolge van een tornado
resultaat, zonder evenwel te voldoen aan de
op de site van SBM SA. De regens – voornamelijk
verwachtingen die we hadden gesteld. De marge die
geconcentreerd tijdens de zomermaanden – overstegen
we in de loop van het boekjaar hadden opgebouwd
met bijna dertig procent de gemiddelden van de laatste
werd in de loop van december volledig tenietgedaan
jaren, waardoor de productiecycli werden verlengd en
door de koudegolf op het Europese continent, die
de productiviteit verlaagde. Door de combinatie van al
de logistiek en de verkoop voor de feestperiode
die klimatologische factoren konden we de objectieven
volledig verlamde. Dankzij onze expertise en door
van SBM SA niet halen en was er een tekort van
hernieuwde commerciële activiteiten kunnen wij
952 ton tegenover het budget. Agboville sloot het jaar af
toch optimistisch zijn voor het komende jaar.
zoals verwacht en kon uiteindelijk de achterstand die in het begin was opgelopen, weer inhalen. Azaguié overtrof
De presidentiële verkiezingen die gehouden werden in
dan weer ruimschoots de objectieven (+ 1 200 ton).
het laatste trimester, hebben geleid tot een ongelooflijk verwarrende situatie en een volledige chaos in het
Geconsolideerd sloten we het jaar af dichtbij de
land. Ondanks de ongerustheid over de risico’s op
verwachtingen (+ 189 ton, in totaal 20 639 ton) en
een burgeroorlog, konden we – op het moment
de verwezenlijkingen van het vorige jaar (+ 64 ton),
van dit schrijven - ondanks alles toch produceren,
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
51
Activiteiten rapport per land oogsten, verpakken en onze goederen uitvoeren
medewerkers, de ontwikkeling van nieuwe
met zeevracht en luchtvracht, onder behoorlijke
producten en ondersteunende marketingacties.
omstandigheden. We mogen onze managementteams uitgebreid feliciteren voor de toewijding, het
Dit verhoogde het premievolume in het
professionele behoud en de instandhouding van
marinesegment met 7 %. Door de in verhouding
de activiteiten van onze onderneming. Wij hopen
fel gestegen personeelskosten konden we het
allemaal dat 2011 voor Ivoorkust een jaar van
gestegen marktaandeel nog niet verzilveren in het
vrede en economische heropleving zal worden.
operationeel resultaat van dit segment, dat daalde met 13 %. Door de internationalisering van de transportactiviteit zullen we in 2011 het effect van
Europa
verhoogde inkomsten volledig kunnen benutten.
Jabelmalux SA
In het Property & Casualty-segment kon de creatie van
Jabelmalux SA is de moederonderneming van
een nieuw platform voor toekomstige groei verdere
PT Melania, PT Umbul Mas Wisesa (UMW),
erosie van het operationeel resultaat voorkomen.
Toton Usaha Mandiri (TUM) en PT Citra Sawit Mandiri
Het accent verschoof van de minder aantrekkelijke
(CSM) in Indonesië.
massarisico’s naar producten en oplossingen met een hoge toegevoegde waarde, die actief gepromoot
In ons ‘Activiteitenverslag per land’ vindt u meer details
worden via een beperkt aantal professionele
over de operationele ontwikkelingen van deze filialen.
bemiddelaars. Ondanks een vermindering van het premievolume met 8 %, daalde het operationeel resultaat van dit segment met amper 2 %.
Verzekering De enigszins tegenvallende resultaten in beide
B.D.M. NV - ASCO NV
segmenten leidden tot een operationeel resultaat
De verzekeringsgroep B.D.M. NV - ASCO NV richt
(EBITDA) van EUR 16 477. Het uitzonderlijke resultaat
zich via professionele makelaars voornamelijk op
op de verkoop van de Nederlandse dochter Bruns
maritieme en industriële verzekeringen. B.D.M. NV is
ten Brink Assuradeuren BV kon niet verhinderen
een verzekeringsagentuur, die voor rekening van de
dat de nettoresultaten werden gereduceerd door
verzekeraar ASCO NV en van een aantal belangrijke
de gestegen bedrijfskosten, ten gevolge van de
internationale verzekeraars risicodekkingen aanbiedt in
strategische herpositionering van de activiteiten.
nichemarkten. De aanwezigheid van ASCO NV bij de verzekeraars waarvoor B.D.M. NV onderschrijft, heeft
Voor verzekeraar ASCO NV kenmerkte 2010
belangrijke voordelen: ze verschaft B.D.M. NV
zich door een belangrijke ommezwaai in haar
een grotere stabiliteit en versterkt de capaciteit via
portefeuillesamenstelling. Enerzijds werden dit
directe toegang tot de herverzekeringsmarkt.
jaar geen nieuwe onderschrijvingen meer verricht voor de voormalige agenturen Bruns ten Brink
De eind 2009 gestarte strategische herpositionering
Assuradeuren BV en I.B.I.S. Anderzijds werden de
van B.D.M. NV, werd in 2010 verder gezet
eerste onderschrijvingen via de agenturen Unireas
met de aanwerving van een aantal high profile-
en Almarisk aan de portefeuille toegevoegd. Dit alles
resulteerde in EUR 26,3 miljoen aan ontvangen premies (een stijging van 29 % ten opzichte van 2009). De schadelasten evolueerden mee in gunstige zin. Het positieve bruto technisch resultaat werd geneutraliseerd door de nog te zware herverzekeringslasten, ondanks een herziening van het herverzekeringsprogramma. Voor 2011 stellen we een verdere verfijning van het herverzekeringsprogramma in het vooruitzicht.
Brutowinst
Indonesië 66,67% PNG 29,60% Ivoorkust 2,48% Europa 1,23% Andere 0,03%
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
53
Theepluk - Cibuni-Java (Indonesië)
Producties van de groep (in ton) Totale producties van de geconsolideerde ondernemingen (≠ belang van de groep)
Palmolie Indonesië
Eigen
Derden
192 156
46 985
144 450
2 949
2010
Eigen
Derden
2009
239 141
196 368
50 489
246 857
147 399
147 373
4 316
151 689
Tolan Tiga groep
71 643
-
71 643
72 197
-
72 197
Agro Muko groep
72 807
2 949
75 756
75 176
4 316
79 492
47 706
44 036
91 742
48 995
46 173
95 168
Papoea-Nieuw-Guinea Palmpitten Indonesië
34 037
691
34 728
35 198
994
36 192
34 037
691
34 728
35 198
994
36 192
Tolan Tiga groep
17 665
-
17 665
17 977
-
17 977
Agro Muko groep
16 372
691
17 063
17 221
994
18 215
Palmpitolie
3 501
2 995
6 496
3 771
3 506
7 277
Papoea-Nieuw-Guinea
3 501
2 995
6 496
3 771
3 506
7 277
9 608
1 273
10 881
8 633
1 727
10 360
Indonesië
7 344
0
7 344
6 003
0
6 003
Tolan Tiga groep
6 155
-
6 155
4 782
-
4 782
Agro Muko groep
1 189
-
1 189
1 221
-
1 221
2 264
1 273
3 537
2 289
1 727
4 016
-
-
0
341
-
341
Rubber
Papoea-Nieuw-Guinea Brazilië Thee Indonesië Ananasbloemen ('000 stuks) Ivoorkust Bananen
3 097
11
3 108
3 121
0
3 121
3 097
11
3 108
3 121
-
3 121
833
0
833
824
0
824
833
-
833
824
-
824
20 639
0
20 639
20 575
0
20 575
20 639
-
20 639
20 575
-
20 575
0
0
0
689
0
689
-
-
0
689
-
689
Peper
0
0
0
26
0
26
Brazilië
-
-
0
26
-
26
Ivoorkust Guave Brazilië
Beplante oppervlakten (in hectares) * Totale beplante oppervlakten van de geconsolideerde ondernemingen (≠ belang van de groep).
2010
2009
Volgroeid Onvolgroeid
Oliepalmen
41 134
Indonesië Tolan Tiga groep Umbul Mas Wisesa groep Agro Muko groep Papoea-Nieuw-Guinea Rubber Indonesië
9 746
Beplant
50 880
Volgroeid Onvolgroeid
38 062
11 138
Beplant
49 200
32 955
8 098
41 053
30 831
8 764
39 595
13 002
1 164
14 166
13 320
913
14 233
3 435
5 375
8 810
1 185
6 322
7 507
16 518
1 559
18 077
16 326
1 529
17 855
8 179
1 648
9 827
7 231
2 374
9 605
7 049
2 238
9 287
8 012
2 297
10 309
4 472
1 532
6 004
4 735
1 534
6 269
3 491
894
4 385
3 447
982
4 429
981
638
1 619
1 288
552
1 840
2 577
706
3 283
2 520
763
3 283
0
0
0
757
0
757
1 740
47
1 787
1 742
45
1 787
Indonesië
1 740
47
1 787
1 742
45
1 787
Ananasbloemen
27
49
76
36
50
86
27
49
76
36
50
86
516
0
516
512
0
512
516
0
516
512
0
512
0
58
58
242
241
483
Brazilië
0
0
0
242
183
425
Papoea-Nieuw-Guinea
0
58
58
0
58
58
50 466
12 138
62 604
48 606
13 771
62 377
Tolan Tiga groep Agro Muko groep Papoea-Nieuw-Guinea Brazilië Thee
Ivoorkust Bananen Ivoorkust Andere
Totaal
* = effectief beplante oppervlakten
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
57
Kweektuin met oliepalmen - PT UMW-Sumatra (Indonesië)
Ouderdomsstructuur
Oliepalmen Tolan Tiga groep
Umbul Mas Wisesa groep
Agro Muko groep
Rubber Hargy Oil Palms
Totaal
Tolan Tiga groep
Agro Muko Galley Reach groep Holdings
Totaal
2010
560
1 325
312
512
2 709
141
101
0
242
2009
228
1 848
537
391
3 004
50
65
87
202
2008
376
2 118
413
154
3 061
96
114
97
307
2007
309
2 334
446
1 676
4 765
262
170
200
632
2006
644
335
1 083
879
2 941
201
188
200
589
2005
665
800
525
173
2 163
283
0
122
405
2004
137
0
696
255
1 088
243
0
57
300
2003
1 143
50
101
148
1 442
253
0
0
253
2002
653
0
81
359
1 093
198
0
0
198
2001
692
0
475
662
1 829
97
0
69
166
2000
831
0
1 034
510
2 375
409
93
116
618
1999
819
0
1 608
666
3 093
177
100
65
342
1998
668
0
2 293
625
3 586
270
215
33
518
1997
869
0
844
129
1 842
228
185
73
486
1996
986
0
496
558
2 040
198
0
0
198
1995
305
0
257
0
562
195
0
37
232
1994
468
0
872
472
1 812
132
0
0
132
1993
336
0
217
0
553
225
0
0
225
1992
828
0
142
0
970
0
0
0
0
1991
0
0
259
0
259
0
0
0
0
1990
29
0
3 476
0
3 505
91
0
0
91
1989
42
0
1 491
0
1 533
153
202
0
355
1988
306
0
419
0
725
324
186
40
550
1987
194
0
0
0
194
52
0
129
181
1986
394
0
0
422
816
20
0
365
385
Voor 1986
1 684
0
0
1 236
2 920
87
0
1 593
1 680
14 166
8 810
18 077
9 827
50 880
4 385
1 619
3 283
9 287
12,53
2,13
12,83
10,16
10,38
11,13
10,44
24,95
15,90
Gem. leeftijd
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
59
Nieuw geopende rubberaanplant - Noord-Sumatra (Indonesië)
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
61
DUURZAAMHEID: goed beheerde plantages zijn de poort naar duurzame plantages
Een goed deugdelijk bestuur is een langetermijnverbintenis en een drijfveer voor duurzaamheid.
opgevolgd. Hierdoor kunnen we de correcte en uniforme toepassing en eventuele verbeteringen door de verschillende afdelingen verzekeren. Onze verbintenis tot een duurzaam beleid inzake
De SIPEF-groep draagt sinds geruime tijd duurzaam
palmolieproductie is gestoeld op de principes en
ondernemen zo hoog mogelijk in het vaandel. Plantages
criteria van de ‘Roundtable on Sustainable Palm
zijn een langetermijnactiviteit. Daarom is het behoud
Oil’ (RSPO). Deze organisatie brengt sinds 2004
van de natuurlijke bronnen die we beheren en de
plantages, kleine planters, NGO’s, groothandelaars,
zorg voor harmonieuze sociale relaties in en rond
raffinaderijen, fabrikanten en financiële instellingen
onze activiteiten niet alleen onze verantwoordelijkheid,
samen om richtlijnen op te stellen voor de productie
het is ook in het belang van de onderneming.
en verwerking van duurzame palmolie.
Plantages dienen efficiënt en rendabel te zijn en tegelijk
SIPEF is een actief lid van RSPO en zetelt in de
een hoge sociale en milieustandaard na te streven.
‘National Interpretations Working Group for Papua New Guinea’, de ‘Trade and Traceability Working
De raad van bestuur van SIPEF ondersteunt de
Group’ en de ‘Biodiversity Technical Committee’.
toepassing van een duidelijke duurzame regelgeving
Wij geloven dat RSPO de beste toekomstperspectieven
die in het dagelijkse beleid van onze activiteiten
biedt voor de palmolie-industrie.
wordt toegepast en strenger is dan de wettelijke vereisten van de landen waarin we actief zijn.
Al onze volgroeide palmolieplantages in Indonesië ondergingen in 2010 een audit volgens de RSPO-
Onze activiteiten worden beoordeeld volgens algemeen
principes en -criteria. Onze activiteiten in Noord-
gebruikte standaarden zoals ISO9001, ISO14001,
Sumatra werden gecertificeerd in mei 2010. Later
de ‘Roundtable on Sustainable Palm Oil’ (RSPO), de
op het jaar werden deze van Bengkulu aan een audit
‘International Sustainability and Carbon Certification’
onderworpen en aanbevolen voor certificering. In
(ISCC), de ‘Clean Development Mechanism’
Papoea-Nieuw-Guinea (PNG) werd de certificering
(CDM) van de Verenigde Naties, de ‘Ethical Tea
bevestigd na een succesvolle verificatie-audit. Sinds
Partnership’ (ETP) en ‘EurepGAP/GlobalGAP’.
begin 2011, wanneer onze Bengkulu-plantages officieel gecertificeerd werden, zijn alle volgroeide
Onze duurzaamheidsafdeling vertaalt deze standaarden
palmolieplantages van SIPEF door RSPO goedgekeurd.
naar operationele procedures, waarbij we verbeteringen
SIPEF is de eerste onderneming die de ‘RSPO
voorstellen in samenwerking met het management
New Planting Procedure’ toepast, voor haar
en bijstand verlenen bij het toepassen ervan. Op alle
nieuwe uitbreidingen van Hargy Oil Palms
niveaus organiseren we trainingssessies voor onze
Ltd (HOPL) in Papoea-Nieuw-Guinea.
werknemers en zelfs voor werknemers van andere ondernemingen, om de nieuwe standaarden te
Ook voor onze rubber-, thee- en bananenactiveiten
verduidelijken en de praktische toepassingen ervan
passen we strenge sociale en milieunormen
te verzekeren. De resultaten worden van dichtbij
toe, die in grote lijnen vergelijkbaar zijn met de
standaard die we gebruiken voor onze palmolie.
het organisch materiaal wordt overgehouden en de
Daarom geldt de verplichting om op een duurzame
vruchtbaarheid van de bodem wordt verbeterd.
manier te werk te gaan voor alle activiteiten en alle ondernemingen die onder de SIPEF-groep vallen.
Percelen met een helling van meer dan 25° worden in hun natuurlijke staat gehouden. Deze gebieden
SIPEF is ook lid van KAURI asbl, een Belgisch
zijn te steil om te beplanten, wegens het gevaar
netwerk en kenniscentrum voor bedrijfsethiek en
op ernstige erosie en arbeidsongevallen.
verantwoordelijkheid van NGO’s. Onder leiding van KAURI werd in juni 2010 een bijeenkomst voor
Op golvende of lichthellende terreinen worden rondom
belanghebbenden georganiseerd met het SIPEF-
terrassen aangelegd om eventuele bodemerosie tegen
management. De verschillende aspecten van duurzaam
te gaan. De terrassen worden soms verstevigd met
ondernemen werden er besproken, met aanbevelingen
Vetiver of Guatemala-gras, waarvan de diepe wortels de
voor een verbeterd duurzaam beleid en verantwoording.
bodem verstevigen en erosie vermijden. Om bepaalde percelen te stabiliseren maken we soms ook gebruik van oude banden, die zo worden hergebruikt in plaats van
Het toepassen van een goed milieubeleid
te worden weggegooid voor vernietiging of recyclage. Nadat een strook land is vrijgemaakt, wordt
De vruchtbaarheid van de bodem is uiterst belangrijk
die onmiddellijk beplant met peuldragende
voor plantages. SIPEF heeft gedetailleerde richtlijnen
bodembedekkers. Die worden geselecteerd volgens
opgesteld om de vruchtbaarheid van de bodem
hun vermogen om de bodem zeer snel te bedekken
te behouden en te verbeteren. Elke stap in het
en stikstof vast te houden. Niet alleen zorgt dit voor
productieproces, van het voorbereiden van het
bescherming tegen de zon en erosie door wind
land tot het verwerken van bijproducten en zelfs
en regen, maar het verhindert ook de groei van
de afvalbehandeling, kan hieraan bijdragen.
onkruid. De groei van de bodembedekkers wordt nauwkeurig gevolgd, om te vermijden dat ze gaan
Alvorens te planten of te herplanten wordt een
overwoekeren of de percelen die gereserveerd
gedetailleerd onderzoek ingesteld met betrekking
werden voor natuurbehoud gaan koloniseren.
tot de geschiktheid van de grond, de ligging, de te planten variëteiten en de te verwachten
De rivieroevers worden beschermd voor het behoud
opbrengst op lange termijn. Dit proces wordt door
van de waterkwaliteit voor de stroomafwaartse
ervaren managers gecontroleerd alvorens met
gebruikers en om doorgangen voor het wild
de activiteiten op het land wordt begonnen.
te creëren. Deze bufferzones beschermen de waterlopen ook tegen accidentele erosie.
De voorbereiding van het terrein, zowel voor nieuwe beplanting als voor herplanting, is onderworpen aan
Het gebruik van chemische of anorganische
een strikte ‘zero burning’-politiek. In Indonesië gebeurt
meststoffen wordt tot een minimum herleid. Vooral in
dit volgens de ’ASIAN Zero Burning Policy’. De gekapte
het geval van palmolie produceert het extractieproces
vegetatie wordt opgestapeld en vergaat, waardoor
in palmoliefabrieken een bijproduct of ‘afval’ dat
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
63
DUURZAAMHEID: goed beheerde plantages zijn de poort naar duurzame plantages
rijk is aan voedingsstoffen. De lege palmtrossen
wordt toegestaan wordt eerst besproken en het gebruik
worden onbehandeld terug naar het veld gebracht.
ervan bepaald. Zowel het plantagemanagement als het
Ook POME (Palm Oil Mill Effluent) of afvalwater,
duurzaamheidsdepartement volgen deze werkwijze op.
wordt hergebruikt voor bevloeiing van het land. De gebieden gereserveerd voor natuurbehoud SIPEF past sinds lang een IPM (Integrated Pest
worden actief beschermd. De gebieden die in
Management) voor beheersing van ongedierte
aanmerking komen voor natuurbehoud worden
toe. Iedere afdeling stelt een IPM-plan op dat
duidelijk gemarkeerd en actief beschermd. In Indonesië
beantwoordt aan de lokale noden. IPM behelst een
kregen ongeveer vijftig arbeiders en omwonende
regelmatige en accurate observatie van de velden,
boeren een opleiding als ‘Conservation Auxiliaries’. Zij
en combineert zowel chemische als natuurlijke
staan in voor de bescherming van deze gebieden.
bestrijdingsmethodes. Sommige ziekten of plagen worden uitgeroeid, terwijl andere op een zodanig niveau worden gehouden dat ze geen schade
Palmoliefabrieken
toebrengen aan de gewassen. Het uiteindelijke doel is om maar een strikt minimum aan chemische
Ruwe palmolie (CPO of ‘Crude Palm Oil’) wordt
producten te gebruiken en daardoor de arbeiders
verkregen door de mechanische persing van de
zo weinig mogelijk bloot te stellen aan chemicaliën.
vruchten (FFB of ‘Full Fruit Bunches’). Hierdoor worden
Zo beperken we ook de ecologische impact ervan
drie bijproducten geproduceerd, namelijk de lege
en verminderen we eigenlijk ook onze kosten, door
trossen (EFB of ‘Empty Fruit Bunches’), vezels (van de
ze alleen te gebruiken wanneer het echt nodig is.
vruchten) en afvalwater (POME of ‘Palm Oil Mill Effluent’).
Voor onze werknemers voorzien we een regelmatige
EFB, rijk aan voedzame bestanddelen voor de
training om bij hen een ‘vroeg waarschuwingssysteem’
planten, verbeteren de fysische en chemische
te ontwikkelen en om de hoge veiligheids- en
eigenschappen van de bodem en worden daarom
gezondheidsnormen te handhaven. Veel aandacht gaat
als meststof gebruikt in onze plantages.
daarbij uit naar de persoonlijke beschermingsuitrusting van de arbeiders die met chemicaliën werken en die
Een goed geleide fabriek kan normaal zichzelf
een regelmatige medische controle ondergaan.
voorzien van energie. De vezels en soms ook een gedeelte van de EFB, gebruiken we als brandstof in
Onkruidbestrijding volgt dezelfde logische werkwijze
de verwarmingsketels die voldoende stoom leveren
als IPM: chemische producten worden alleen gebruikt
voor de energieproductie. Deze productie is meestal
indien nodig, op een gerichte en verantwoorde manier,
voldoende om aan de energiebehoefte van de
om de negatieve impact op de omgeving en de
fabriek en van de arbeiderswoningen te voldoen.
veiligheidsrisico’s voor de arbeiders te beperken. POME is een bijproduct van een procédé waarbij Om het gebruik van chemicaliën te verbeteren, stellen
geen enkel chemisch product wordt gebruikt. Het
we in onze plantages jaarlijks een lijst op met toegelaten
bevat alleen water uit het extractieproces, met
producten. Elk actief ingrediënt dat in het volgende jaar
wateroplosbare materies van de palmvruchten
en een aantal vaste materies en vezels. POME
dit voorbeeld het algemene bewustzijn over de
daarentegen is zuur en heeft een hoog gehalte aan
opwarming van de aarde en de mogelijkheden om
BOD (‘Biochemical Oxygen Demand’). Daarom kan
broeikasgassen te beperken, aan te wakkeren.
het niet zomaar in het watercircuit geloosd worden. De strenge regels in Indonesië en Papoea-NieuwGuinea bepalen de aanvaarde standaarden en het gebruik van POME en wij volgen die ook op. We voeren
Certificeringen onder internationale standaarden
regelmatig analyses uit op welbepaalde punten. SIPEF heeft zich geëngageerd tot erkende, transparante De ruwe POME wordt normaal behandeld in
duurzaamheidstandaarden en het toepassen van deze
bezinkingsbekkens, waar hij 90 dagen blijft.
standaarden in de beleidsprocedures. Regelmatige
Na deze bezinkingsperiode kan POME door
certificeringsaudits en controlebezoeken door
bevloeiing als organische meststof gebruikt
onafhankelijke organismen vormen een integraal deel
worden in delen van onze plantages.
van ons streven naar hogere duurzaamheidstandaarden. De voorbereiding op deze controles schept de
Alhoewel de bezinking van POME een industriële
mogelijkheid om onze werkwijze te toetsen aan de
standaard is, komt hierdoor methaangas (een gekend
internationaal aanvaarde standaarden, op alle niveaus
broeikasgas) vrij. Om deze uitstoot te beperken
voortdurend verbeteringen aan te brengen en een
heeft SIPEF in 2008 een systeem geïnstalleerd
algemeen betere samenwerking te bestendigen.
voor de opvang en verbranding ervan bij de twee palmoliefabrieken in Noord-Sumatra. We vroegen
ISO 9001 (kwaliteitsbeheerssysteem) benadrukt de
een certificering aan bij de ‘Clean Development
mogelijkheid om het productieproces efficiënt te
Mechanism Board’ (CDM) in het kader van het Protocol
beheren en te voldoen aan hoge kwaliteitseisen. In
van Kyoto. Beide projecten werden goedgekeurd
2010 werden onze vier Indonesische palmoliefabrieken
door de ‘Executive Board of the United Nations
gecertificeerd onder ISO 9001:2008, net als
Framework Convention on Climate Change’ (UNFCCC)
onze theefabriek van Cibuni (Indonesië) en de
in november 2009, zodat we nu Carbon Emission
fabriek voor granulaatrubber van PT AM.
Reductions (CER)-certificaten hiervoor ontvangen. ISO 14001 (milieumanagementsysteem) is een Onze twee fabrieken bij PT Agro Muko (PT AM) werden
algemeen erkend systeem voor milieubeleid.
aangepast voor hetzelfde systeem. De fabrieken van
HOPL onderschreef als eerste deze methode
Hargy en Navo in PNG worden onderzocht voor de
en werd in 2005 gecertificeerd. Dit werd na een
toepassing van een meer geavanceerd systeem, waar
eerste opvolgingsaudit in 2008 herbevestigd
de gassen terug naar de fabriek worden geleid voor de
(voor ISO 14001:2004). Onze vier Indonesische
elektriciteitsvoorziening.
palmoliefabrieken werden in 2010 gecertificeerd.
Zowel in Indonesië als in Papoea-Nieuw-Guinea
RSPO is een industriële standaard die ontwikkeld werd
is SIPEF, op vlak van opvang van methaan, een
door een brede samenwerking van belanghebbenden
pionier in de palmolie-industrie. Wij hopen met
in de palmoliesector. Het RSPO-certificeringsproces
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
65
DUURZAAMHEID: goed beheerde plantages zijn de poort naar duurzame plantages
vereist dat de leden een strikt tijdsgebonden plan
Nieuwe ontwikkelingen
opstellen voor de audit van alle productie-eenheden (een productie-eenheid wordt gedefinieerd als een
SIPEF bestudeert zorgvuldig alle mogelijkheden
palmoliefabriek en de bijhorende basis voor levering
tot uitbreiding, om zeker te zijn dat de terreinen
van vruchten) waarin ze een meerderheidsparticipatie
tegemoetkomen aan de wettelijke, ecologische
hebben. SIPEF baat momenteel zes palmoliefabrieken
en sociale normen. Er wordt voorkeur gegeven
in twee landen (Indonesië en Papoea-Nieuw-Guinea)
aan arealen die ‘gedegradeerd’ zijn, waar de
uit en heeft een tijdsgebonden plan ingediend voor
plantengroei zich niet meer in de originele staat
de audit van alle zes fabrieken voor het einde van
bevindt en geen grote biodiversiteit kan bieden.
2010. SIPEF koos als certificeringsorganisme voor de British Standard Institute (BSI). BSI is een door
Voor alle potentiële projecten onderzoeken
de RSPO officieel erkend certificeringsorgaan.
we eerst grondig de wettelijke status. Alleen arealen die onvoorwaardelijk aan alle eisen
De Navo- en Hargy-palmoliefabrieken van HOPL in
voldoen, worden verder onderzocht.
Papoea-Nieuw-Guinea werden in 2008 onderworpen aan een audit en gecertificeerd in april 2009. De
In het geval van uitbreidingen met palmolie, leggen
herbevestiging van deze certificering volgde in
de Principes en Criteria van RSPO en de Nieuwe
maart 2010 na een opvolgingsaudit. Een nieuwe
Planting Procedures, een strenge werkwijze op die
opvolgingsaudit is voorzien voor maart 2011. HOPL
door een extern controleorgaan wordt geverifieerd
produceert momenteel 100 000 ton CPO per jaar.
op de naleving ervan. Dit wordt bekendgemaakt voor publiek commentaar op de website van RSPO.
De palmoliefabrieken van Bukit Maradja en Perlabian, van PT Tolan Tiga Indonesia (PT TTI) ondergingen
Er worden grondige FPIC-sessies (‘First, Prior
in maart 2010 een audit en werden in mei 2010
and Informed Consent’) gehouden, net als een
gecertificeerd. Een opvolgingsaudit is voorzien voor mei
onderzoek naar hoogwaardige bosgebieden en
2011. PT TTI produceert jaarlijks 78 000 ton CPO.
een raming van de sociale impact. We houden hiermee rekening in de beleidsplannen.
De audit van de MukoMuko- en Bunga Tanjungpalmoliefabrieken van PT AM vond plaats in oktober
Gebieden met primair oerwoud en andere gebieden
2010 en de certificering was in februari 2011. De
die hoogwaardige bosgebieden omvatten worden
jaarproductie van PT AM bedraagt 75 000 ton CPO.
uitgesloten voor uitbreiding. Wij trachten evenwel zoveel mogelijk deze zones in onze concessies te
ISCC is een nieuwe standaard voor de palmoliesector:
houden, om hun behoud te kunnen verzekeren.
‘International Sustainability and Carbon Certification’.
De FPIC-procedure laat de belanghebbende
Volgens ISCC wordt de uitstoot van broeikasgassen
leefgemeenschappen toe om mee te beslissen
gecontroleerd van landbouwproducten die gebruikt
over hun toekomst. Dit proces is de eerste stap
worden voor energieproductie. Onze Perlabian-
naar een harmonieuze relatie tussen het project
palmoliefabriek werd in november 2010 gecertificeerd,
en de betreffende leefgemeenschappen.
die van Bukit Maradja in januari 2011 na een audit in december 2010.
SIPEF was het eerste RSPO-lid dat de Nieuwe
scholing voor al hun kinderen. Als er scholen aanwezig
Planting Procedure (NPP) heeft gevolgd en een dossier
zijn, zorgt SIPEF voor het vervoer. Indien er geen
voor uitbreiding bij HOPL in PNG heeft ingediend in
aanwezig zijn, maakt SIPEF een overeenkomst met de
januari 2010. Nadat op een succesvolle wijze aan de
plaatselijke regering om, door middel van financiering,
vereisten van NPP werd voldaan, is nu gestart met
ervoor te zorgen dat een school kan worden gebouwd
dit project. Hierbij werden omvangrijke gebieden voor
en onderwijzers worden voorzien. De beste studenten
natuurbehoud opgenomen en beschermd door HOPL.
ontvangen ook een beurs van de onderneming om hun studies aan de universiteit te kunnen voortzetten.
Naar het voorbeeld van palmolie voert SIPEF consistent een zelfde interne werkwijze door voor
Op onze Bengkulu-plantage (PT AM) in Indonesië
de andere gewassen, om ook daar tegemoet
breidden we het programma ‘Kebun Masyarakat Desa’
te komen aan de duurzaamheidscriteria.
(KMD) uit. Dit programma, dat startte in 2000, voorzag oorspronkelijk de dorpen rond de plantages van een langdurige bron van inkomsten. Elk deelnemend dorp
Sociale verantwoordelijkheid van de onderneming
stelt 15 hectaren land ter beschikking voor beplanting met oliepalmen, beheerd door PT AM en ondersteund door een krediet vanwege de onderneming.
Onze plantages liggen meestal in verafgelegen
Het beheer van KMD is transparant en participatief
gebieden, waar infrastructuur en economische
en het project kent een groot succes. Dorpen die
opportuniteiten beperkt zijn.
niet direct rond onze plantages liggen, hebben gevraagd om mee in het project te stappen en
Naast de directe tewerkstelling steunt de lokale
momenteel nemen 51 dorpen aan het KMD-
bevolking vaak op de organisatie van SIPEF voor
programma deel in verschillende stadia.
noodzakelijke dienstverlening. In PNG en op de bananenplantages van SA Plantations J. Eglin in
In Papoea-Nieuw-Guinea maakt HOPL maximaal gebruik
Ivoorkust, profiteren de omliggende gemeenschappen
van de mogelijkheden die gegeven worden door het
van het onderhoud van de openbare wegen
‘Tax Credit Scheme’ om gemeenschapsprojecten
en bruggen door onze ondernemingen.
te ondersteunen. Na de bouw van de lagere school Ibana, heeft HOPL nu ingestemd met het
De naburige gemeenschappen weten dat zij kunnen
voorzien van schoolgerief aan de schoolkinderen.
rekenen op onze steun voor gemeenschapsprojecten.
Tegelijkertijd zal HOPL in West New Britain het
Door de jaren heen heeft SIPEF de renovatie of de
onderhoud en de modernisering financieren van
bouw van verscheidene scholen, gebedshuizen
drie ziekenhuizen: in Sale Sege, Vilelo en Soi.
en plaatselijke kantoren gefinancierd. De SIPEF-stichting ‘Yayasan SIPEF Indonesia’, werd Op al onze plantages besteden we veel aandacht
opgericht in 2009 om de natuur in Indonesië te
aan het welzijn van onze arbeiders en hun families.
helpen beschermen. Op dit ogenblik volgt de stichting
SIPEF voorziet voor de arbeiders en hun familieleden
twee projecten op in de provincie Bengkulu.
woongelegenheid, gratis medische verzorging, en
Het langetermijnproject, ’MukoMuko Biodiversity
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
67
DUURZAAMHEID: goed beheerde plantages zijn de poort naar duurzame plantages
Project’ streeft ernaar om het beheer te verwerven van een bufferzone in het Kerinci Seblat National Park. Dit gebied wordt ernstig bedreigd door ontbossing, wat de druk op het National Park zou verhogen. Het Indonesische Ministerie voor Bosbeheer onderzoekt momenteel onze licentieaanvraag en de eerste veldactiviteiten zouden moeten plaatsvinden in 2011. Een tweede project werd opgestart op het einde van 2010. Het ‘Retak Ilir Turtle Project’ steunt een dorpsgemeenschap die een strand beschermt waar zeeschildpadden hun eieren komen leggen. Onder de schildpaddensoorten op dat strand bevindt zich de ‘Eretmochelys imbricata’, die als ‘ernstig bedreigd’ vermeld staat op de ‘IUCN Redlist’. De leden van de gemeenschap werden opgeleid om de eieren te verzamelen en zorgvuldig bij te houden tot ze uitkomen, waarna de jonge schildpadjes terug worden vrijgelaten in de zee.
Links www.rspo.org www.iscc-system.org www.hcvnetwork.org www.iucnredlist.org
PT Agro Muko’s drumband (Indonesië)
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
69
Palmoliefabriek van Bunga Tanjung - PT Agro Muko (Indonesië)
Financiële staten
Geconsolideerde jaarrekening
72
Geconsolideerde balans
72
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
74
Geconsolideerd overzicht van het totaal resultaat
75
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
76
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
77
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening
78
1
Identificatie
78
2
Verklaring van overeenstemming
78
3
Waarderingsregels
79
4
Gebruik van schattingen
84
5
Groepsondernemingen/consolidatiekring
85
6
Wisselkoersen
86
7
Segmentinformatie
86
8
Immateriële activa
93
9
Biologische activa
94
10
Materiële vaste activa
97
11
Vastgoedbeleggingen
98
12
Financiële activa
98
13
Overige langlopende vorderingen
14
Voorraden
100
15
Overige vlottende vorderingen en overige te betalen posten
100
16
Eigen vermogen deel groep
100
17
Minderheidsbelangen
102
18
Voorzieningen
102
19
Pensioenverplichtingen
103
20
Netto financiële activa/(verplichtingen)
104
21
Activa/passiva aangehouden voor verkoop
106
22
Niet-recurrent resultaat
107
23
Financieel resultaat
107
24
Winstbelastingen
108
25
Aandeel resultaat geassocieerde deelnemingen
111
26
Variatie bedrijfskapitaal
111
27
Financiële instrumenten
111
28
Joint ventures
119
29
Operationele leases
120
30
Financiële leases
120
31
Kasstroomoverzicht – bedrijfscombinaties en afstotingen
121
32
Verbintenissen en buiten balans verplichtingen
121
33
Informatieverschaffing over verbonden partijen
122
34
Winst per aandeel (gewone en verwaterde)
123
35
Gebeurtenissen na balansdatum
124
36
Recente wijzigingen in IFRS
124
37
Recente ontwikkelingen
125
38
Prestaties geleverd door de auditor en gerelateerde vergoedingen
125
99
Verslag van de commissaris
126
Beknopte jaarrekening van de moedermaatschappij
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
128
Sipef |
jaarverslag 2010
71
Geconsolideerde balans
In KUSD
Toelichting
Vaste activa
2010
2009
2008 285 456
355 565
307 853
Goodwill en andere immateriële activa
8
20 251
15 018
12 609
Biologische activa
9
237 694
203 134
184 956 69 662
Materiële vaste activa
10
83 815
74 981
Vastgoedbeleggingen
11
3
3
3
Financiële activa
12
13 628
12 191
11 644
Investeringen in geassocieerde deelnemingen
9 589
7 881
6 698
Andere financiële activa
4 039
4 310
4 946
174
2 526
6 582
Vorderingen > 1 jaar Overige vorderingen
13
145
1 820
5 780
Uitgestelde belastingvorderingen
24
29
706
802
144 991
115 886
87 774
29 846
24 366
27 753
45 872
36 077
23 032
Vlottende activa Voorraden
14
Handelsvorderingen en overige vorderingen Handelsvorderingen
27
26 439
18 674
12 064
Overige vorderingen
15
19 433
17 403
10 968
15 582
10 315
4 985
20
15 582
10 315
4 985
20
49 025
42 122
30 920
2 085
936
1 084
2 581
2 070
0
500 556
423 739
373 230
Investeringen Andere investeringen en beleggingen Geldmiddelen en kasequivalenten Andere vlottende activa Activa aangehouden voor verkoop
Totaal activa
21
2010
2009
2008
395 789
318 529
265 936
368 549
296 918
247 140
Geplaatst kapitaal
45 819
45 819
45 819
Uitgiftepremies
21 502
21 502
21 502
Reserves
316 133
242 889
193 083
Omrekeningsverschillen
-14 905
-13 292
-13 264
27 240
21 611
18 796
60 614
59 911
60 934
115
177
175
18
115
177
175
24
47 508
41 532
37 799
0
144
139
In KUSD
Toelichting
Totaal eigen vermogen Eigen vermogen deel groep
Minderheidsbelangen
16
17
Langlopende verplichtingen Voorzieningen > 1 jaar Voorzieningen Uitgestelde belastingverplichtingen Handelsschulden en overige te betalen posten > 1 jaar Financiële verplichtingen > 1 jaar (incl. derivaten)
20
2 600
8 847
14 512
Pensioenverplichtingen
19
10 391
9 211
8 309
Kortlopende verplichtingen
44 153
45 299
46 360
Handelsschulden en overige te betalen posten < 1 jaar
33 177
31 947
34 964
9 195
9 525
13 630
286
314
88
8 422
12 136
11 634
Winstbelastingen
15 274
9 972
9 612
Financiële verplichtingen < 1 jaar
5 691
8 280
7 953
5 200
5 645
5 765
Handelsschulden Ontvangen voorschotten Overige te betalen posten
Kortlopend gedeelte van te betalen posten > 1 jaar
15
20
Financiële verplichtingen
20
323
1 837
1 175
Derivaten
27
168
798
1 013
4 817
4 667
3 443
468
405
0
500 556
423 739
373 230
Andere kortlopende verplichtingen Passiva verbonden met activa aangehouden voor verkoop Totaal eigen vermogen en verplichtingen
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
21
Sipef |
jaarverslag 2010
73
Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2010 In KUSD
Toelichting
Omzet
Voor IAS41
2009
IAS41
IFRS
Voor IAS41
2008
IAS41
IFRS
Voor IAS41
IAS41
IFRS
7
279 400
279 400
237 829
237 829
279 402
279 402
7, 9
-161 718
3 442 -158 276
-148 134
2 762 -145 372
-187 174
2 122 -185 052
Brutowinst
7
117 682
3 442
121 124
89 695
2 762
92 457
92 228
2 122
94 350
Variatie biologische activa
9
0
33 413
33 413
0
19 209
19 209
0
22 812
22 812
Beplantingskosten (netto)
9
0
-14 269
-13 208
-17 646
-17 646
Kostprijs van verkopen
Verkoop-, algemene en beheerskosten Overige bedrijfsopbrengsten / (kosten)
24
Bedrijfsresultaat
Financieringskosten Wisselkoersresultaten
0
-17 814
-20 156
-2 299
-2 299
2 027
2 027
1 994
118 211
73 908
82 671
74 066
22 586
8 763
977
540
540
1 851
1 851
-1 530
-1 530
-2 506
-2 506
440
881
286
- 109
95 911
22 586
118 497
73 799
8 763
24, 9
-23 048
-6 041
-29 089
-16 133
-2 768
72 863
16 545
89 408
57 666
5 995
2 587
0
2 587
913
0
2 587
2 587
0
0
- SIPEF-CI SA Resultaat van voortgezette activiteiten Resultaat van beëindigde activiteiten Winst van de periode
81 354
-1 131 0
- Verzekeringen
1 994 7 288
977 440
25
-20 156
-1 131 286
Winst na belastingen Aandeel resultaat geassocieerde deelnemingen
-13 208
-17 814
23
Winst voor belastingen Belastinglasten
0
-19 758
95 625
Financieringsopbrengsten
Financieel resultaat
-14 269
-19 758
881
1 860
- 109
1 205
0
82 562
75 271
7 288
82 559
-18 901
-25 502
2 843
-22 659
63 661
49 769
10 131
59 900
913
328
0
328
913
913
-2 230
-2 230
0
0
2 558
2 558
0
1 860 1 205
75 450
16 545
91 995
58 579
5 995
64 574
50 097
10 131
0
0
0
0
0
0
3 942
- 260
60 228 3 682
75 450
16 545
91 995
58 579
5 995
64 574
54 039
9 871
63 910
4 819
2 333
7 152
3 935
465
4 400
3 323
1 822
5 145
70 631
14 212
84 843
54 644
5 530
60 174
50 716
8 049
58 765
Toe te rekenen aan: - Minderheidsbelangen
17
- Aandeelhouders van de moedermaatschappij
Winst per aandeel
USD
Van voortgezette en beëindigde activiteiten
ewone winst G per aandeel Verwaterde winst per aandeel
34
9,48
6,72
6,56
34
9,48
6,72
6,56
34
9,48
6,72
6,17
34
9,48
6,72
6,17
Van voortgezette activiteiten ewone winst G per aandeel Verwaterde winst per aandeel
Geconsolideerd overzicht van het totaal resultaat 2010
2009
In KUSD
Voor IAS41
IAS41
Winst van de periode
75 450
2008
IFRS
Voor IAS41
IFRS
Voor IAS41
IAS41
IAS41
IFRS
16 545
91 995
58 579
5 995
64 574
54 039
9 871
63 910
-1 173
0
-1 173
364
0
364
-931
0
-931
-440
0
-440
-392
0
-392
429
0
429
226
0
226
0
0
0
0
0
0
-1 387
0
-1 387
- 28
0
- 28
- 502
0
- 502
Andere elementen van het totaal resultaat - Valutakoersverschillen als gevolg van de omrekening van buitenlandse activiteiten - Herclassificatieaanpassingen - Herwaardering activa beschikbaar voor verkoop Andere elementen van het totaal resultaat Andere elementen van het totaal resultaat toe te rekenen aan: 0
0
0
0
0
0
0
0
0
- Aandeelhouders van de moedermaatschappij
- Minderheidsbelangen
-1 387
0
-1 387
- 28
0
- 28
- 502
0
- 502
Totaal resultaat van het boekjaar
74 063
16 545
90 608
58 551
5 995
64 546
53 537
9 871
63 408
4 819
2 333
7 152
3 935
465
4 400
3 323
1 822
5 145
69 244
14 212
83 456
54 616
5 530
60 146
50 214
8 049
58 263
Totaal resultaat van het boekjaar toe te rekenen aan: - Minderheidsbelangen - Aandeelhouders van de moedermaatschappij
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
75
Geconsolideerdkasstroomoverzicht
In KUSD
Toelichting
2010
2009
2008
118 497
82 562
82 559
0
0
5 459
Bedrijfsactiviteiten Winst voor belastingen Resultaat beëindigde activiteiten voor belastingen Gecorrigeerd voor: Afschrijvingen Variatie voorzieningen
7
9 698
8 178
8 410
18
998
889
-1 373
3 649
0
0
9
-19 144
-6 001
-4 846 730
Herwaardering activa aangehouden voor verkoop Variatie reële waarde biologisch actief Overige niet-kasresultaten
- 630
- 337
Financiële kosten en opbrengsten
155
989
655
Minderwaarden vorderingen
181
- 175
-1 134 -5 126
Resultaat realisatie materiële vaste activa Resultaat realisatie financiële activa Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten voor variatie bedrijfskapitaal Variatie bedrijfskapitaal
26
Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten na variatie bedrijfskapitaal Betaalde belastingen
24, 9
Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten
98
69
-1 350
- 884
- 408
112 152
85 290
84 926
-16 906
-2 464
-1 761
95 246
82 826
83 165
-17 542
-18 426
-20 872
77 704
64 400
62 293
Investeringsactiviteiten Verwerving immateriële activa
7
-4 344
-2 705
-3 297
Verwerving biologische activa
7
-14 541
-13 615
-17 934
7
-18 957
-14 527
-14 903
31
-8 335
0
- 544
848
797
7 984
Verwerving materiële vaste activa Verwerving financiële activa Verkopen materiële vaste activa Verkopen financiële activa
31
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Vrije kasstroom
1 547
243
2 210
-43 782
-29 807
-26 484
33 922
34 593
35 809
Financieringsactiviteiten Eigen vermogen transacties met minderheidsaandeelhouders
17
68
0
163
Stijging/(daling) leningen op lange termijn
20
-6 692
-5 784
-7 824
Stijging/(daling) kortlopende financiële verplichtingen
20
Dividenden van vorig boekjaar betaald in de loop van het boekjaar Dividenden door dochters betaald aan minderheidsbelangen
17
Ontvangen - betaalde interesten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto beweging van investeringen, geldmiddelen en kasequivalenten
-1 514
698
-14 677
-11 670
-10 367
-10 542
-1 582
-1 463
-1 644
- 354
-1 146
- 730
-21 744
-18 062
-35 254
20
12 178
16 531
555
Investeringen, geldmiddelen en kasequivalenten (bij het begin van het jaar)
20
52 437
35 903
35 353
Invloed van de wisselkoers op de geldmiddelen en kasequivalenten
20
-8
3
-5
Investeringen, geldmiddelen en kasequivalenten (per einde boekjaar)
20
64 607
52 437
35 903
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen In KUSD
1 januari 2010
Geplaatst kapitaal SA SIPEF NV
Uitgiftepremies SA SIPEF NV
Reserves
Omrekeningsverschillen
Eigen vermogen deel groep
Minderheidsbelangen
Totaal eigen vermogen
45 819
21 502
242 889
-13 292
296 918
21 611
318 529
85 069
-1 613
83 456
7 152
Totaal resultaat Uitkering dividend vorig boekjaar
-11 825
90 608
-11 825
Andere (toelichting 17)
-11 825
0
-1 523
-1 523
31 december 2010
45 819
21 502
316 133
-14 905
368 549
27 240
395 789
1 januari 2009
45 819
21 502
193 083
-13 264
247 140
18 796
265 936
60 174
- 28
60 146
4 400
Totaal resultaat Uitkering dividend vorig boekjaar
-10 368
Andere (toelichting 17) 31 december 2009
45 819
21 502
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
242 889
64 546
-10 368 -13 292
-10 368
0
-1 585
-1 585
296 918
21 611
318 529
Sipef |
jaarverslag 2010
77
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 1. Identificatie
toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2011) • Aanpassing van IFRS 1 Eerste toepassing van
SA SIPEF NV (of ‘de Onderneming’) is een
IFRS – Vrijstellingen op IFRS 7 (toepasbaar
naamloze vennootschap naar Belgisch recht en
voor boekjaren vanaf 1 juli 2010)
gevestigd te 2000 Antwerpen, Entrepotkaai 5.
• Aanpassing van IFRS 1 Eerste toepassing van
De geconsolideerde jaarrekening afgesloten op
IFRS – Ernstige hyperinflatie en verwijdering van
31 december 2010 omvat SA SIPEF NV en haar
de vaste overgangsdata voor eerste toepassers
dochterondernemingen (hierna vernoemd als
(toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 juli 2011)
‘SIPEF’ of ‘de groep’). De vergelijkende cijfers zijn
• Aanpassing van IFRS 7 Financiële instrumenten:
opgenomen voor de boekjaren 2009 en 2008.
Informatieverschaffing – Niet langer opnemen in de
De geconsolideerde jaarrekening werd door de
balans (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 juli 2011)
bestuurders goedgekeurd voor publicatie op de raad van bestuur van 23 februari 2011 en zal door de aandeelhouders goedgekeurd worden op de algemene vergadering van 8 juni 2011. De lijst van bestuurders
• Aanpassing van IAS 12 Winstbelastingen – Uitgestelde belastingen: Inbaarheid van onderliggende activa (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2012) • Aanpassing van IAS 24 Informatieverschaffing
en commissaris, alsook een beschrijving van de
over verbonden partijen (toepasbaar voor
voornaamste activiteiten van de groep, zijn opgenomen
boekjaren vanaf 1 januari 2011). Deze standaard
in het niet-financiële gedeelte van dit jaarverslag.
vervangt IAS 24 Informatieverschaffing over verbonden partijen zoals uitgegeven in 2003. • Aanpassing van IAS 32 Financiële instrumenten:
2. V erklaring van overeenstemming
Presentatie – Classificatie van claimemissies (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 februari 2010) • IFRIC 19 Aflossing van financiële verplichtingen
De geconsolideerde jaarrekening werd opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (‘IFRS’) zoals
met eigenvermogensinstrumenten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 juli 2010) • Aanpassing van IFRIC 14 IAS 19 – Beperking van
aanvaard binnen de Europese Unie.
activa uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen,
In 2010 zijn er geen nieuwe standaarden of
minimale financieringsverplichtingen en
interpretaties uitgegeven door de IASB, met een
hun interactie – Vooruitbetalingen van een
significante invloed op de jaarrekening van SIPEF.
minimale financieringsverplichting (toepasbaar
De groep heeft niet geopteerd voor vervroegde
voor boekjaren vanaf 1 januari 2011)
toepassing van de volgende nieuwe standaarden en interpretaties die gepubliceerd waren op de
Op dit ogenblik verwacht de groep niet dat de
datum van goedkeuring van deze jaarrekening maar
eerste toepassing van deze standaarden en
nog niet van kracht waren op de balansdatum:
interpretaties een materieel effect zal hebben.
• IFRS 9 Financiële Instrumenten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2013) • Verbeteringen aan IFRS (2009-2010) (normaal
3. Waarderingsregels
Overname in fasen Wijzigingen in het eigendomsbelang van de groep
Basis voor de opstelling van de jaarrekening
in een dochteronderneming die niet tot een verlies
De geconsolideerde jaarrekening wordt vanaf 2007
van zeggenschap leiden, worden verwerkt als eigen-
voorgesteld in US dollar (tot en met 2006 was dit
vermogenstransacties. De boekwaardes van de
euro), afgerond naar het dichtsbijzijnde duizendtal
belangen van de groep en de minderheidsbelangen
(KUSD). Deze wijziging is een gevolg van de gewijzigde
worden aangepast om de wijzigingen in hun relatieve
politiek inzake liquiditeits- en schuldbeheer vanaf
belangen in de dochteronderneming weer te geven.
eind 2006 waardoor de functionele valuta van
Elk eventueel verschil tussen het bedrag waarmee de
de meerderheid van de dochterondernemingen
minderheidsbelangen worden aangepast en de reële
is gewijzigd van lokale munt naar US dollar.
waarde van de betaalde of ontvangen vergoeding, moet
De jaarrekening is opgesteld volgens het principe
rechtstreeks in het eigen vermogen worden verwerkt en
van de historische kostprijs, met uitzondering van de
aan de eigenaars van de groep worden toegerekend.
voor verkoop beschikbare investeringen, afgeleide
Wanneer een bedrijfscombinatie in verschillende fasen
financiële instrumenten en biologische activa die
wordt gerealiseerd, wordt het voorheen aangehouden
worden gewaardeerd tegen reële waarde.
belang van de groep geherwaardeerd aan de reële
De waarderingsregels werden op uniforme wijze
waarde op overnamedatum (d.i. de datum waarop
in heel de groep toegepast en zijn vergelijkbaar
de zeggenschap wordt verworven) en de eventuele
met deze gehanteerd over het vorige boekjaar.
winst of het eventuele verlies wordt rechtstreeks in winst of verlies opgenomen. Bedragen die voorheen
Bedrijfscombinaties
werden opgenomen in de andere elementen van
Bedrijfscombinaties worden geboekt volgens de
het totaalresultaat als gevolg van het belang in de
overnamemethode. De kostprijs van een overname
overgenomen partij, worden geherklasseerd naar
wordt berekend als de reële waarde van de afgestane
winst of verlies, op dezelfde basis die vereist zou
activa, de uitgegeven eigen-vermogensinstrumenten
zijn indien de overnemende partij het voorheen
en verplichtingen die werden aangegaan of
aangehouden belang direct had vervreemd.
overgenomen op de overnamedatum. Direct aan de overname toewijsbare kosten worden opgenomen
Consolidatieprincipes
in de winst- en verliesrekening. De overgedragen
Dochterondernemingen
vergoeding voor de overname van een bedrijf, met
Dochterondernemingen zijn deze waarover de
inbegrip van de voorwaardelijke vergoeding, wordt
Onderneming zeggenschap uitoefent. Onder
gewaardeerd aan de reële waarde op overnamedatum.
zeggenschap wordt verstaan dat de Onderneming,
De toekomstige wijzigingen aan de voorwaardelijke
rechtstreeks of onrechtstreeks, het financiële en
vergoeding als gevolg van gebeurtenissen na
operationele beleid van een onderneming kan bepalen
overnamedatum worden in resultaat genomen. De
teneinde voordelen uit haar activiteiten te verwerven.
“full goodwill” optie, die geval per geval kan worden
De jaarrekeningen van de dochterondernemingen
gekozen, laat toe om de minderheidsbelangen
worden in de consolidatiekring opgenomen
te waarderen tegen reële waarde of tegen het
vanaf de datum van verwerving tot het einde
evenredige deel van het minderheidsbelang in de
van de zeggenschap (of een nabije datum).
identificeerbare nettoactiva van de overgenomen partij.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
79
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Geassocieerde deelnemingen
belope van het belang van de groep in de onderneming
In geassocieerde deelnemingen oefent de groep
tegenover de deelneming in deze ondernemingen.
een invloed van betekenis uit op het financiële en
Voor niet gerealiseerde verliezen gelden dezelfde
operationele beleid maar geen zeggenschap. De
eliminatieregels als voor de niet gerealiseerde winsten,
geconsolideerde jaarrekening omvat het aandeel van de
met dit verschil dat ze enkel worden geëlimineerd
groep in de winst of het verlies van de deelneming vanaf
voor zover er geen indicatie van bijzondere
de dag dat deze invloed van betekenis een aanvang
waardevermindering bestaat.
neemt tot de dag dat er effectief een einde aan komt (of een nabije datum). Wanneer het aandeel van de groep
Vreemde valuta
in de verliezen, de boekwaarde van de investeringen
Transacties in vreemde valuta
in geassocieerde deelnemingen overstijgt, wordt de
In de individuele ondernemingen van de groep worden
boekwaarde herleid tot nul en worden de toekomstige
de transacties in vreemde valuta omgerekend tegen de
verliezen niet langer opgenomen, behalve in de mate
wisselkoers van de transactiedatum. Monetaire activa
waarin de groep verplichtingen heeft aangegaan
en verplichtingen uitgedrukt in vreemde valuta worden
met betrekking tot betreffende ondernemingen.
gewaardeerd tegen de slotkoers. Valutakoersverschillen die ontstaan bij de omrekening worden in de winst-
Joint ventures
en verliesrekening opgenomen als een financieel
Joint ventures zijn die ondernemingen over wiens
resultaat. Niet-monetaire activa en verplichtingen
activiteiten de groep gezamenlijke zeggenschap
uitgedrukt in vreemde valuta worden omgerekend
uitoefent, vastgelegd in een contractuele
tegen de wisselkoers van de transactiedatum.
overeenkomst. In de geconsolideerde jaarrekening wordt het proportionele groepsaandeel in alle
Jaarrekeningen van buitenlandse activiteiten
activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten
Functionele waarderingsmunt: de posten in
van de onderneming opgenomen, en dit vanaf
de jaarrekening van elke entiteit van de groep
de datum waarop de gezamenlijke zeggenschap
worden gewaardeerd in de munt die het best
aanvangt tot de datum waarop de gezamenlijke
aansluit bij de economische realiteit en de
zeggenschap ophoudt (of een nabije datum).
gebeurtenissen en omstandigheden waarbinnen
Wanneer het belang in een joint venture wordt verhoogd
deze entiteit werkt (functionele waarderingsmunt).
zonder verlies van gezamenlijke zeggenschap, neemt
De geconsolideerde jaarrekening wordt vanaf
de onderneming een goodwill op dat het verschil
2007 opgesteld in USD, de functionele valuta van
vertegenwoordigt tussen de betaalde vergoeding
het merendeel van de groepsmaatschappijen.
voor het bijkomende belang en de boekwaarde
Voor de consolidatie van de groep en al haar
van de netto activa van de joint venture.
dochterondernemingen worden de jaarrekeningen van de individuele ondernemingen als volgt omgerekend:
Geëlimineerde transacties bij de consolidatie Alle intragroepsaldi en –transacties, met inbegrip van niet gerealiseerde winsten op intragroeptransacties, worden geëlimineerd. Niet gerealiseerde winsten uit transacties met geassocieerde deelnemingen worden geëlimineerd ten
• Activa en verplichtingen tegen de koers op het einde van het jaar; • Winst- en verliesrekening tegen de gemiddelde wisselkoers van de periode; • Het eigen vermogen tegen de historische wisselkoers.
Wisselkoersverschillen die ontstaan bij de
Beplantingkosten
Geschatte kosten om de onvolgroeide arealen verder te ontwikkelen worden in mindering gebracht.
Vervangings investeringen
Geschatte kosten voor de noodzakelijke toekomstige vervangingsinvesteringen (auto’s, huizen, infrastructuur...) worden eveneens in mindering gebracht.
Actualiseringsvoet
De toekomstige kasstromen worden, naargelang de locatie van de onderliggende activa, geactualiseerd aan volgende actualisatievoeten:
omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen tegen de wisselkoers op het einde van het jaar, worden geboekt in de andere elementen van het totaalresultaat onder “Valutakoersverschillen als gevolg van de omrekening van buitenlandse activiteiten”. Bij de verkoop van een buitenlandse onderneming worden de omrekeningsverschillen
Oliepalm: 16% Rubber: 16% - 17% Thee: 17%
erkend in de winst- en verliesrekening als deel van de winst of het verlies van de verkoop. Goodwill en waarderingen aan de reële waarde in het kader van de overnames van buitenlandse
SIPEF neemt een biologisch actief of agrarisch product
entiteiten, worden beschouwd als lokale valuta activa
uitsluitend op in de balans indien ze de zeggenschap
en verplichtingen van de betreffende buitenlandse
heeft over het actief als gevolg van gebeurtenissen in
entiteit en worden omgerekend tegen de slotkoers.
het verleden, het waarschijnlijk is dat er in de toekomst economische voordelen naar SIPEF zullen vloeien
Biologische activa
en de reële waarde of de kostprijs van het actief op
In overeenstemming met IFRS worden landbouw
een betrouwbare manier kan worden bepaald.
activiteiten opgenomen aan reële waarde (IAS41).
Een winst of verlies uit een wijziging in reële waarde
SIPEF neemt de biologische activa vanaf 2006 op aan
min de geschatte kosten van het verkooppunt
de waarde zoals blijkt uit interne waarderingsmodellen
van een biologisch actief wordt opgenomen in
(voorheen op basis van externe modellen). Deze
de nettowinst of het nettoverlies over de periode
waarderingen zijn voornamelijk gebaseerd op
waarin de winst of het verlies is ontstaan.
een “discounted cash flow methode” (DCF).
Goodwill De voornaamste variabelen in deze modellen betreffen:
Goodwill is het bedrag waarmee de kostprijs van de bedrijfscombinatie het belang van de groep in de
Variabele
Commentaar
reële waarde van de overgenomen identificeerbare
Munt waardering
USD
activa, verplichtingen en voorwaardelijke verplichtingen
Productievolumes
Geschat op basis van historische data m.b.t. het rendement/ha van de desbetreffende of gelijkaardige arealen.
Verkoopprijs
Geschat op basis van het 20-jaar historische gemiddelde van de wereldmarktprijs:
Hiervoor wordt de goodwill toegewezen aan de
Palmolie: 529 USD/ton CIF Rotterdam Rubber: 1 380 USD/ton FOB Singapore
waarop de goodwill wordt gevolgd voor interne
Geschat op basis van een actuele kostprijs (‘adjusted current year cost price’).
eenheid). Een bijzonder waardeverminderingsverlies
Kostprijs
overschrijdt. Goodwill wordt niet afgeschreven maar ten minste jaarlijks onderworpen aan een test voor bijzondere waardeverminderingen. operationele entiteiten wat het laagste niveau is managementdoeleinden (d.i. kasstroomgenererende wordt onmiddellijk als een last opgenomen in de winsten verliesrekening en wordt nooit teruggenomen.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
81
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Negatieve goodwill is het excedent van de reële
vaste activa worden onderworpen aan een test voor
waarde van het aandeel van de groep in de
bijzondere waardevermindering als bepaalde elementen
verworven identificeerbare nettoactiva op het
of belangrijke veranderingen een indicatie geven dat
ogenblik van de overname tegenover de betaalde
de boekwaarde groter is dan de realiseerbare waarde.
overnameprijs. Negatieve goodwill wordt onmiddellijk
Er dient een bijzonder waardeverminderingsverlies
in de winst- en verliesrekening opgenomen.
te worden opgenomen gelijk aan het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde, wat het
Immateriële activa
hoogste is van de reële waarde min de verkoopskosten
Immateriële activa omvatten ‘klantenbinding’ die werd
en de bedrijfswaarde van het actief. Voor de identificatie
verworven als gevolg van een bedrijfscombinatie
van bijzondere waardeverminderingen worden de
alsook computersoftware, licenties en concessies.
activa samengevoegd in de kleinste identificeerbare
Immateriële activa worden geactiveerd en lineair
groep die een instroom van kasmiddelen genereert.
afgeschreven over hun vermoedelijke gebruiksduur.
Wanneer later een bijzondere waardevermindering niet langer bestaat door een toename van de reële waarde
Materiële vaste activa
of de gebruikswaarde wordt deze teruggenomen.
Materiële vaste activa, alsook vastgoedbeleggingen, worden opgenomen tegen hun kostprijs min de
Financiële instrumenten
geaccumuleerde afschrijvingen en de geaccumuleerde
1. Derivaten
bijzondere waardeverminderingsverliezen.
De groep maakt gebruik van financiële instrumenten
Financieringskosten worden geactiveerd als deel van de
voor het beheer van het wisselkoers- en renterisico
kostprijs van het in aanmerking komend actief. Uitgaven
dat voortvloeit uit de operationele, financiële en
voor de herstellingen van materiële vaste activa worden
investeringsactiviteiten. De groep heeft geen derivaten
onmiddellijk in de winst- en verliesrekening opgenomen.
aangehouden voor handelsdoeleinden, noch geeft zij er
Vaste activa aangehouden voor verkoop worden
uit. De groep past geen specifieke afdekkingstransacties
in voorkomend geval gewaardeerd aan het laagste
toe onder IAS 39 – “Financiële instrumenten:
van de boekwaarde en de reële waarde min
Opname en waardering” (hedge accounting).
verkoopkosten. Afschrijvingen worden als volgt
Derivaten worden tegen reële waarde opgenomen.
berekend op een lineaire basis over de verwachte
Winsten of verliezen afkomstig van wijzigingen
gebruiksduur van het desbetreffende actief:
in de reële waarde, worden onmiddellijk in het resultaat van de periode opgenomen.
Gebouwen
5 tot 30 jaar
Infrastructuur
5 tot 25 jaar
2. Vorderingen en verplichtingen
Installaties en machines
5 tot 30 jaar
Vorderingen en verplichtingen worden opgenomen
Rollend materieel
3 tot 20 jaar
aan hun nominale waarde min een voorziening voor
Bureaumaterieel en meubilair
5 tot 10 jaar
dubieuze debiteuren. Vorderingen en verplichtingen
Overige vaste activa
2 tot 20 jaar
in een valuta verschillend van de valuta van de dochteronderneming, worden omgerekend tegen de
Terreinen worden niet afgeschreven.
geldende wisselkoers van de groep op balansdatum.
Bijzondere waardeverminderingen van activa
3. Geldmiddelen en kasequivalenten
Materiële vaste activa, financiële activa en andere
Geldmiddelen en kasequivalenten worden
opgenomen tegen nominale waarde. Ze omvatten
is de geschatte verkoopprijs min de geschatte
geldmiddelen en deposito’s met een oorspronkelijke
kosten die nodig zijn om de verkoop te realiseren.
looptijd van 3 maanden of minder. Negatieve
Indien de omstandigheden die voorheen aanleiding
saldi worden opgenomen als verplichting.
gaven tot een afschrijving niet meer bestaan, wordt de waardevermindering teruggenomen.
4. Rentedragende verplichtingen Voor leningen worden de initieel ontvangen
Eigen vermogen
bedragen opgenomen, verminderd met de
Dividenden van de moedermaatschappij in verband
transactiekosten. Het verschil tussen de
met de gewone uitstaande aandelen worden pas
aanschaffingsprijs en de terugbetalingswaarde
opgenomen in de periode waarin ze formeel worden
wordt met behulp van de effectieve interestmethode
toegekend.
in de winst- en verliesrekening opgenomen.
Kosten gemaakt voor het uitgeven van eigenvermogensinstrumenten worden opgenomen als
5. Financiële activa beschikbaar voor verkoop
een vermindering van het eigen vermogen.
Voor verkoop beschikbare vaste activa worden gewaardeerd aan reële waarde. Winst of verlies
Minderheidsbelangen
als gevolg van veranderingen in de reële waarde
Minderheidsbelangen omvatten het deel, toebehorend
worden opgenomen in de andere elementen van het
aan de minderheidsaandeelhouders, van de reële
totaalresultaat.
waarde van identificeerbare activa en verplichtingen
Wanneer de reële waarde van een financieel vast
die opgenomen worden bij de overname van een
actief niet betrouwbaar kan worden bepaald, wordt het
dochteronderneming, samen met het overeenkomstig
opgenomen aan kostprijs.
deel van de gerealiseerde winsten en verliezen voor de
Wanneer een daling van de reële waarde van een
daaropvolgende periodes.
voor verkoop beschikbaar financieel actief in het eigen
In de winst- en verliesrekening wordt het
vermogen wordt erkend en er objectieve duiding van
minderheidsaandeel in het verlies of de winst van de
bijzondere waardevermindering aanwezig is, worden
groep apart getoond van het geconsolideerd resultaat
de cumulatieve verliezen die voorheen rechtstreeks
van de groep.
in het eigen vermogen werden gerapporteerd, in de resultatenrekening verwerkt.
Voorzieningen Voorzieningen worden opgenomen wanneer de groep
Voorraden
een bestaande in rechte afdwingbare of feitelijke
De voorraad wordt gewaardeerd tegen de laagste
verplichting heeft ten gevolge van een gebeurtenis in
waarde van de kostprijs of de opbrengstwaarde.
het verleden, het waarschijnlijk is dat er een uitstroom
Met betrekking tot de voorraad afgewerkte producten
van middelen vereist zal zijn om de verplichting
waarin biologische activa worden verwerkt, wordt de
af te wikkelen en het bedrag van de verplichting
reële waarde van deze biologische activa verhoogd met
op betrouwbare wijze kan worden geschat.
de productiekost. verwachte opbrengstwaarde afneemt tot onder de
Pensioenen en andere voordelen na uitdiensttreding
boekwaarde van de voorraad. De opbrengstwaarde
Groepsentiteiten hebben verschillende
Voorraden worden individueel afgeschreven als de
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
83
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF pensioenplannen in overeenstemming met de lokale
Winstbelastingen
voorwaarden en toepassingen van die landen.
De winstbelastingen omvatten de over de verslagperiode
In het algemeen werden de toegezegd-
verschuldigde en verrrekenbare belastingen en de
pensioenregelingen nog niet gefinancierd, doch volledig
uitgestelde belastingen. Beide belastingen worden
voorzien volgens de ‘Projected Unit Credit’-methode.
in de winst- en verliesrekening opgenomen behalve
Deze voorzieningen vertegenwoordigen de actuele
in die gevallen waar het bestanddelen betreft die
waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen.
deel uitmaken van het eigen vermogen. In dit laatste
De actuariële winsten en verliezen worden volledig en
geval verloopt de opname via het eigen vermogen.
onmiddellijk in de pensioenkost van het jaar erkend.
Onder de over de verslagperiode verschuldigde en
De groep betaalt eveneens vaste bijdragen aan
verrekenbare belastingen verstaat men deze die drukken
openbare of privé-verzekeringsplannen. De betalingen
op de fiscale winst van het boekjaar, berekend tegen
worden ten laste genomen op het moment dat ze
de belastingtarieven die van kracht zijn op balansdatum,
verschuldigd zijn, en als dusdanig opgenomen in de
evenals de aanpassingen aan de belastingen die
bedrijfskosten.
verschuldigd zijn over de vorige boekjaren. Uitgestelde belastingverplichtingen en –vorderingen
Omzet
worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen
Omzet wordt gewaardeerd tegen de reële waarde
de boekwaarde in de balans en de fiscale boekwaarde
van de verkregen vergoeding voor de verkoop van
van activa en verplichtingen en worden later aangepast
goederen en diensten, netto van belastingen over de
om wijzigingen in de verwachte belastingtarieven
toegevoegde waarde en kortingen en na eliminatie
waartegen deze tijdelijke verschillen zullen omdraaien
van verkopen binnen de groep. Opbrengsten uit de
weer te geven. Uitgestelde belastingvorderingen
verkoop van goederen worden opgenomen als de
worden enkel opgenomen in de geconsolideerde
wezenlijke risico’s en voordelen van eigendom van
jaarrekening als het waarschijnlijk is dat de realisatie
de goederen overgedragen werden aan de koper.
of afwikkeling ervan mogelijk is in de toekomst.
Opbrengsten voor het verrichten van diensten worden opgenomen naar rato van het stadium van voltooiing van een transactie, als een percentage van de totaal
4. Gebruik van schattingen.
te verrichten prestaties. Renteopbrengsten worden opgenomen op basis van de effectieve-rentemethode.
IFRS vereist dat de groep bij de opstelling van de
Dividenden worden opgenomen op het moment dat het
geconsolideerde jaarrekening schattingen gebruikt en
recht om de betaling te ontvangen verkregen wordt.
hypothesen vooropstelt die de bedragen van activa en verplichtingen alsook de winst- en verliesrekening
Kostprijs van verkopen
op balansdatum kunnen beïnvloeden. Werkelijke
Aankopen worden netto opgenomen, na financiële en
resultaten kunnen verschillen van deze schattingen.
handelskorting. Kostprijs van verkopen omvat alle lasten
De voornaamste domeinen waarin schattingen worden
verbonden met oogsten, transformatie en transport.
aangewend zijn: • Pensioenverplichtingen (toelichting 19)
Verkoop-, algemene en beheerskosten
• Uitgestelde belastingen (actief) (toelichting 24)
Verkoop-, algemene en beheerskosten
• Voorzieningen in geval van geschillen
omvatten lasten van de verkoop- en financiële
• Bepaling “reële waarde” biologische
afdeling en algemene beheerskosten.
activa (toelichting 9) • Bijzondere waardeverminderingen op activa
5. Groepsondernemingen / consolidatiekring De moedermaatschappij van de groep, SA SIPEF NV, Antwerpen/België is de moedermaatschappij van de volgende ondernemingen: Locatie
Controle %
Belangen %
Geconsolideerde ondernemingen (integrale consolidatie) PT Tolan Tiga
Medan / Indonesië
95,00
95,00
PT Eastern Sumatra
Medan / Indonesië
95,00
90,25
PT Kerasaan
Medan / Indonesië
57,00
57,00
PT Bandar Sumatra
Medan / Indonesië
95,00
95,00
PT Timbang Deli
Medan / Indonesië
95,00
95,00
PT Melania
Jakarta / Indonesië
95,00
73,53
PT MukoMuko Agro Sejahtera
Medan / Indonesië
95,00
90,25
PT Umbul Mas Wisesa
Medan / Indonesië
95,00
73,53
PT Citra Sawit Mandiri
Medan / Indonesië
95,00
73,53
PT Toton Usaha Mandiri
Medan / Indonesië
100,00
77,40
Hargy Oil Palms Ltd
Bialla / Papoea-N-G
100,00
100,00
Galley Reach Holdings Ltd
Port Moresby / Papoea-N-G
100,00
100,00
Plantations J. Eglin SA
Azaguié / Ivoorkust
100,00
100,00
Société Bananière de Motobé SA
Grand Bassam / Ivoorkust
100,00
Bonal SA
Rio Branco / Brazilië
Senor Ltd
Açailandia / Brazilië
Jabelmalux SA
Luxembourg / G.H. Luxemburg
77,40
77,40
Jakarta / Indonesië
47,29
44,93
50,00
100,00 verkocht in 2010 verkocht in 2010
Joint ventures (proportionele consolidatie) PT Agro Muko Geassocieerde ondernemingen (vermogensmutatie) B.D.M. NV
Antwerpen / België
Bruns ten Brink BV
Wormer / Nederland
Asco NV
Antwerpen / België
Asco Life NV
Antwerpen / België
50,00 verkocht in 2010
50,00
50,00 verkocht in 2010
Niet geconsolideerde ondernemingen SIPEF-CI SA
San Pedro / Ivoorkust
32,01
32,01
Horikiki Development Cy Ltd
Honiara /Solomon Islands
90,80
90,80
Sograkin SA
Kinshasa / Kongo
50,00
50,00
Yayasan Sipef Indonesia
Medan / Indonesië
100,00
0,00
De groep heeft in 2010 via haar 95% dochteronderneming PT Tolan Tiga, een bijkomende 6,82% deelneming in PT Agro Muko verworven (toelichting 30). De kring werd uitgebreid met de nieuw opgerichte 95% dochteronderneming PT MukoMuko Agri Sejahtera, die mogelijke nieuwe investeringen in de Bengkulu provincie zal omvatten. Tijdens de 1ste jaarhelft werden de Braziliaanse ondernemingen Bonal SA en Senor Ltd verkocht (toelichting 30).
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
85
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF De verzekeringsfilialen Asco Life NV en Bruns Ten Brink BV werden via onze geassocieerde verzekeringsfilialen Asco NV en B.D.M. NV verkocht (toelichting 25). Tengevolge van een wijziging in de aandeelhoudersstructuur en het management van SIPEF-CI SA in juni 2008, en aangezien er niet langer betrouwbare financiële informatie voorhanden was, werd er besloten dat vanaf het tweede semester 2008 de vermogensmutatiemethode niet langer van toepassing was. De groep heeft, ondanks het bezit van de meerderheid van de stemrechten, geen zeggenschap in de niet geconsolideerde ondernemingen wegens gevestigd in ontoegankelijke regio’s (Horikiki Development Cy Ltd en Sograkin SA). De niet-geconsolideerde ondernemingen worden aanzien als financiele activa beschikbaar voor verkoop.
6. Wisselkoersen Naar aanleiding van een gewijzigde politiek inzake liquiditeits- en schuldbeheer is vanaf eind 2006 de functionele valuta in de meerderheid van de dochterondernemingen vanaf 1 januari 2007 gewijzigd naar US dollar. De volgende filialen hebben echter een andere functionele valuta: Plantations J. Eglin SA
EUR
Société Bananière de Motobé SA
EUR
B.D.M. NV
EUR
Asco NV
EUR
De hieronder vermelde koersen werden gebruikt om de balansen en resultaten van deze entiteiten om te rekenen naar de US dollar (de munt waarin de groep haar jaarverslag opstelt). Slotkoers
EUR
Gemiddelde koers
2010
2009
2008
2010
2009
2008
0,7468
0,6942
0,7185
0,7567
0,7181
0,6780
7. Segmentinformatie De rapportering per segment gebeurt volgens twee segmentatiebasissen. De primaire segmentatiebasis is onderverdeeld in productsegmenten – palmproducten, rubber, thee, bananen en planten en verzekeringen – die een weergave zijn van de managementstructuur van de groep. De secundaire segmentatiebasis geeft de geografische locatie weer waarin de groep actief is. De brutowinst per geografische locatie geeft de omzet minus de kostprijs van verkopen weer per oorsprong van de verkochte goederen. Het resultaat van een segment omvat de opbrengsten en kosten die rechtstreeks door een segment worden gegenereerd, inclusief het relevante deel van de opbrengsten en kosten dat redelijkerwijs aan het segment kan worden toegerekend. De resultaten van ondernemingen opgenomen volgens de ‘equity’-methode werden onmiddellijk opgesplitst naar hun oorsprong (verzekeringen/Europa en palmproducten/Ivoorkust) in de winst- en verliesrekening.
Brutowinst per product
Omzet
Kostprijs van verkopen
Brutowinst voor IAS41
IAS41
Brutowinst IFRS
% van totaal
207 358
-117 573
89 785
2 964
92 749
76,57
36 411
-16 919
19 492
382
19 874
16,41
9 472
-5 887
3 585
31
3 616
2,99
24 084
-21 171
2 913
65
2 978
2,46
1 874
0
1 874
0
1 874
1,55
Andere
201
- 168
33
0
33
0,03
Totaal
279 400
-161 718
117 682
3 442
121 124
100,00
2010 - In KUSD Palm Rubber Thee Bananen en planten Corporate
2009 - In KUSD Palm
175 966
-102 376
73 590
2 207
75 797
81,98
Rubber
20 856
-13 520
7 336
389
7 725
8,36
Thee
10 434
-6 835
3 599
25
3 624
3,92
Bananen en planten
27 411
-24 125
3 286
58
3 344
3,62
Corporate
2 006
0
2 006
0
2 006
2,17
Andere
1 156
-1 278
- 122
83
- 39
-0,04
Totaal
237 829
-148 134
89 695
2 762
92 457
100,00
Het segment “corporate” omvat de ontvangen management fees van niet-groepsondernemingen. Onder IFRS (IAS41) wordt er niet afgeschreven op biologische activa.
Brutowinst per geografische locatie
Omzet
Kostprijs van verkopen
Andere inkomsten
Brutowinst voor IAS41
IAS41
Brutowinst IFRS % van totaal
2010 - In KUSD Indonesië
149 428
-71 396
427
78 459
1 419
79 878
65,95
Papoea-Nieuw-Guinea
103 813
-68 983
0
34 830
1 958
36 788
30,37
24 084
-21 171
0
2 913
65
2 978
2,46
0
0
1 447
1 447
0
1 447
1,19
Ivoorkust Europa Andere
201
- 168
0
33
0
33
0,03
Totaal
277 526
-161 718
1 874
117 682
3 442
121 124
100,00
2009 - In KUSD 114 204
-59 479
867
55 592
925
56 517
61,13
Papoea-Nieuw-Guinea
Indonesië
91 555
-62 006
0
29 549
1 638
31 187
33,73
Ivoorkust
27 391
-24 119
0
3 272
58
3 330
3,60
0
-4
1 289
1 285
0
1 285
1,39
Europa Andere
2 523
-2 526
0
-3
141
138
0,15
Totaal
235 673
-148 134
2 156
89 695
2 762
92 457
100,00
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
87
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Omzet uitgesplitst naar locatie van de klant
2010
2009
Singapore
90 624
69 255
Indonesië
51 297
35 851
Nederland
39 627
29 718
Verenigd Koninkrijk
37 801
30 881
Duitsland
14 714
20 802
Zwitserland
14 706
12 783
9 311
10 325
In KUSD
Frankrijk België
8 500
9 136
Pakistan
5 425
6 309
Verenigde Staten
3 443
4 199
Ivoorkust
2 491
2 010
Spanje
776
780
Andere
685
5 780
Totaal
279 400
237 829
In de toelichting met betrekking tot de biologische activa wordt de reële waarde per product en de variatie per product verder uitgewerkt. De activa en verplichtingen van een segment omvatten de activa en verplichtingen die direct toe te rekenen zijn aan een segment, inclusief de activa en verplichtingen die redelijkerwijs aan het segment kunnen worden toegerekend. Gezien het toe te wijzen deel van de verplichtingen te verwaarlozen is, werden de verplichtingen niet toegewezen (de verplichtingen betreffen voornamelijk de moedervennootschap). De rubriek “niet toegewezen” bevat hoofdzakelijk de geldbeleggingen en geldmiddelen aangehouden door SA SIPEF NV van 44 685 KUSD.
Gesegmenteerde informatie - product 2010 Palm
Rubber
Thee
Bananen & Planten
215 815
17 109
2 920
1 850
71 611
4 625
2 934
4 151
In KUSD
Verzekering
Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa Materiële vaste activa
20 251 237 694
494
83 815
3
Investeringen in geassocieerde deelnemingen
3
9 589
Overige vorderingen
9 589
145
145
Voorraden
13 629
3 185
992
617
Handelsvorderingen
22 080
1 827
397
1 942
Andere vlottende activa Niet toegewezen Totaal activa
Totaal
20 251
Vastgoedbeleggingen
% van totaal activa
Niet toegewezen
11 423
29 846
193
26 439
2 085
2 085
90 689
90 689
323 280
26 746
7 243
8 560
9 589
125 138
500 556
64,58%
5,34%
1,45%
1,71%
1,92%
25,00%
100,00%
Totaal verplichtingen
500 556
Segmentinvesteringen in: Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa
12 522
1 811
71
137
Materiële vaste activa
16 231
881
345
1 403
Totaal investeringen
28 753
2 692
416
1 540
7 411
628
460
615
7 411
628
460
615
0
4 344
4 344
0
14 541
97
18 957
4 441
37 842
Segmentafschrijvingen op: Goodwill en andere immateriële activa Materiële vaste activa Voorraden Totaal afschrijvingen
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
0
Sipef |
273
273
162
9 276
149
149
584
9 698
jaarverslag 2010
89
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 2009
Palm
Rubber
Thee
Bananen & Planten
187 670
11 811
1 741
1 912
63 366
4 373
3 049
3 633
In KUSD
Verzekering
Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa Materiële vaste activa
Niet toegewezen 15 018 560 3
7 881
Overige vorderingen
146
15 018 203 134
Vastgoedbeleggingen Investeringen in geassocieerde deelnemingen
Totaal
74 981 3 7 881
1 674
1 820
Voorraden
10 095
1 693
1 046
736
10 796
24 366
Handelsvorderingen
13 625
941
789
2 733
586
18 674
Andere vlottende activa Niet toegewezen Totaal activa % van totaal activa
936
936
76 926
76 926
274 902
18 818
8 299
9 014
7 881
104 825
423 739
64,88%
4,44%
1,96%
2,13%
1,86%
24,73%
100,00%
Totaal verplichtingen
423 739
Segmentinvesteringen in: Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa
2 705
12 154
1 231
68
162
Materiële vaste activa
13 191
328
145
685
Totaal investeringen
25 345
1 559
213
847
5 963
585
416
768
5 963
585
416
768
2 705 13 615
0
178
14 527
2 883
30 847
Segmentafschrijvingen op: Goodwill en andere immateriële activa Materiële vaste activa
232
232
214
7 946
446
8 178
Voorraden Totaal afschrijvingen
0 0
Gesegmenteerde informatie - geografisch 2010 Indonesië
In KUSD
Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa Materiële vaste activa
PNG
Ivoorkust
Europa
4
552
180 140
55 703
1 851
31 862
47 592
4 152
19 695
Vastgoedbeleggingen Investeringen in geassocieerde deelnemingen
Andere
Totaal 20 251 237 694
209
83 815
3
3
9 589
9 589
Andere activa
46 042
23 697
1 981
77 484
Totaal activa
277 739
126 992
7 988
87 837
0
500 556
55,48%
25,37%
1,60%
17,55%
0,00%
100,00%
4
135
5 775
137
% van totaal activa
149 204
Segmentinvesteringen in: Goodwill en andere immateriële activa
4 205
Biologische activa
8 629
Materiële vaste activa Totaal investeringen
4 344 14 541
6 992
10 513
1 403
49
19 826
16 288
1 544
184
18 957
1
240
273
3 698
4 912
615
51
9 276
3 730
5 061
616
291
0
37 842
Segmentafschrijvingen op: Goodwill en andere immateriële activa Materiële vaste activa
32
Voorraden Totaal afschrijvingen
149
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
149
Sipef |
0
jaarverslag 2010
9 698
91
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 2009 Indonesië
In KUSD
Goodwill en andere immateriële activa Biologische activa Materiële vaste activa
PNG
Ivoorkust
Europa
1
657
152 392
48 829
1 913
28 919
42 214
3 633
14 360
Vastgoedbeleggingen Investeringen in geassocieerde deelnemingen
Andere
Totaal 15 018 203 134
215
74 981
3
3
7 881
7 881
Andere activa
33 102
17 831
2 461
67 247
2 081
122 722
Totaal activa
228 773
108 874
8 008
76 003
2 081
423 739
53,99%
25,69%
1,89%
17,94%
0,49%
100,00%
5 355
163
5 041
8 706
685
67
28
14 527
15 667
14 061
848
243
28
30 847
2
204
2 712
4 335
764
54
81
7 946
2 738
4 335
766
258
81
8 178
% van totaal activa Segmentinvesteringen in: Goodwill en andere immateriële activa
2 529
Biologische activa
8 097
Materiële vaste activa Totaal investeringen
176
2 705 13 615
Segmentafschrijvingen op: Goodwill en andere immateriële activa Materiële vaste activa
26
232
Voorraden Totaal afschrijvingen
0
8. Immateriële activa 2010
2009
Goodwill
Andere
Totaal
Totaal
Bruto boekwaarde per 1 januari
1 348
14 535
15 883
13 241
Wijzigingen in consolidatiekring
3 171
85
3 256
- 62
4 344
4 344
2 705
In KUSD
Aanschaffingen Verkopen en buitengebruikstellingen
-1
-1
-3
-2 047
-2 047
0
-3
-3
2
4 519
16 913
21 432
15 883
0
- 865
- 865
- 632
- 47
- 47
0
- 273
- 273
- 232
Verkopen en buitengebruikstellingen
1
1
0
Omrekeningsverschillen
3
3
-1
0
-1 181
-1 181
- 865
Netto boekwaarde per 1 januari
1 348
13 670
15 018
12 609
Netto boekwaarde per 31 december
4 519
15 732
20 251
15 018
Andere Omrekeningsverschillen Bruto boekwaarde per 31 december Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 1 januari Wijzigingen in consolidatiekring Afschrijvingen
Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 31 december
De aanschaffingen betreffen voornamelijk de bijkomende betalingen voor het bekomen van de landrechten bij PT Umbul Mas Wisesa, PT Citra Sawit Mandiri en PT Toton Usaha Mandiri. De wijzigingen in consolidatiekring worden verder toegelicht in nota 30. De beweging ‘andere’ omvat de overboeking van de concessies van PT Citra Sawit Mandiri naar de post “Activa aangehouden voor verkoop” (toelichting 21). Overeenkomstig de waarderingsregels werd de goodwill getoetst op bijzondere waardevermindering. Voor 2010 had dit geen impact. De assumpties die voor deze testen werden gebruikt zijn overeenkomstig de assumpties van de IAS41 waarderingen. Een significante stijging/daling (10% van de verkoopprijs en 1% in actualiseringsvoet) van deze assumpties leidt niet tot een waardevermindering.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
93
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 9. Biologische activa De waarderingen zoals vastgesteld door de interne waarderingsmodellen houden rekening met een langetermijnuitbating van de plantages. De raad van bestuur herhaalt haar visie dat grondstoffenmarkten inherent cyclisch zijn en dat langetermijnvooruitzichten uiterst onvoorspelbaar zijn. De raad van bestuur is van mening dat de ‘sensitivity’-analyse met betrekking tot de gehanteerde verkoopprijzen en actualiseringsvoeten, zoals opgenomen in deze toelichting, het elke investeerder mogelijk maakt om de financiële impact in te schatten van het verschil tussen de gehanteerde variabelen in de IAS41 waarderingen zoals opgenomen in de geconsolideerde rekeningen en de eigen assumpties. Het is niettegenstaande een bezorgdheid van de raad van bestuur dat geen enkele schatting van ‘reële waarde’ volledig accuraat zal zijn (en in het bijzonder in een omgeving waar verkoopprijzen en kostprijzen onderhevig zijn aan zeer belangrijke schommelingen). Daarenboven kunnen in het geval van de biologische activa van de groep kleine wijzigingen in de assumpties een disproportioneel effect hebben op de resultaten. Een bijkomende bezorgdheid is dat, zoals aangetoond in een internationale vergelijking, er binnen de plantagesector momenteel geen éénduidige benadering is met betrekking tot de definiëring van de voornaamste variabelen (zoals verkoopprijs en/of actualiseringsvoeten) bij het opmaken van de ‘discounted cash flow’-waarderingsmodellen die leiden tot de IAS41 waarden. Wegens de inherente onzekerheid met betrekking tot de waardering aan reële waarde van de biologische activa, verbonden aan de volatiliteit van de prijs van agrarische producten en de afwezigheid van een liquide markt, kan de boekwaarde van de biologische activa verschillen van de realisatiewaarde. De biologische activa van SIPEF bevinden zich in hoofdzaak op gronden waarvoor er voor de uitbating een langetermijnconcessie werd verkregen. Bij de bepaling van de reële waarde van de biologische activa wordt er van uitgegaan dat deze concessies tegen een normale vergoeding hernieuwd kunnen en zullen worden. De toekomstige producties die in aanmerking worden genomen voor het bepalen van de reële waarde houden dan ook rekening met de levensduur van het actief en niet met het verstrijken van de concessies. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de eigendomsrechten waarop de SIPEF-plantages gevestigd zijn: Oppervlakte
Type
Vervaldatum
Gewas
PT Tolan Tiga
8 479
Concessie
2023
Oliepalm
PT Eastern Sumatra
3 178
Concessie
2023
Oliepalm
PT Kerasaan
2 362
Concessie
2023
Oliepalm
PT Bandar Sumatra
1 412
Concessie
2023
Rubber en oliepalm
PT Timbang Deli
991
Concessie
2023
Rubber en oliepalm
PT Melania
5 140
Concessie
2023
Rubber, thee en oliepalm
PT Umbul Mas Wisesa
8 726
In onderhandeling
-
Oliepalm
PT Citra Sawit Mandiri
3 604
In onderhandeling
-
Oliepalm
PT Toton Usaha Mandiri
1 200
In onderhandeling
-
Oliepalm
PT Agro Muko
10 000
Concessie
2019
Rubber en oliepalm
PT Agro Muko
2 500
Concessie
2020
Rubber en oliepalm
PT Agro Muko
315
Concessie
2011
Rubber en oliepalm
PT Agro Muko
4 313
Concessie
2028
Rubber en oliepalm
PT Agro Muko
5 786
Concessie
2022
Rubber en oliepalm
Oppervlakte
Type
Vervaldatum
Gewas
Hargy Oil Palms Ltd
9 952
Concessie
2072
Oliepalm
Hargy Oil Palms Ltd
2 900
Concessie
2101
Oliepalm
16 429
Concessie
2080
Rubber
Plantations J. Eglin SA
1 139
Eigendom
nvt
Bananen en ananasbloemen
Plantations J. Eglin SA
322
Voorlopige concessie
nvt
Bananen en ananasbloemen
Société Bananière de Motobé SA
301
Eigendom
nvt
Bananen
Galley Reach Holdings Ltd
89 049
Bewegingstabel biologisch actief Op balansniveau kan de beweging in de biologische activa als volgt samengevat worden: In KUSD
Saldo 2009 Variatie biologische activa Wijzigingen in de consolidatiekring Reclassificatie
Oliepalm
Rubber
Thee
Andere
Totaal
187 670
11 811
1 741
1 912
203 134
26 925
5 237
1 179
72
33 413
3 407
61
3 468
- 2 187
- 2 187
215 815
17 109
2 920
1 984
Omrekeningsverschillen Saldo 2010
215 815
17 109
2 920
237 828
- 134
- 134
1 850
237 694
De positieve variatie van de marktwaarde voor oliepalm is voornamelijk te danken aan de expansie en jonge arealen die voor een verdere waardecreatie zorgen (in het bijzonder oliepalm in Umbul Mas Wisesa-groep en bij PT Tolan Tiga). De reclassificatie betreft het biologisch actief van PT Citra Sawit Mandiri dat overgeboekt werd naar activa aangehouden voor verkoop. De wijzigingen in consolidatiekring hebben betrekking op de bijkomende verwerving van PT Agro Muko (toelichting 30).
Sensitiviteit variatie verkoopprijs De waarden zoals opgenomen in de balans zijn uiterst gevoelig voor een verandering in prijs t.o.v. de gebruikte gemiddelde verkoopprijzen. Simulaties uitgevoerd voor oliepalm, rubber en thee tonen aan dat een verhoging of verlaging met 10% van de geschatte toekomstige verkoopprijs de volgende invloed heeft op de huidige waarde van de biologische activa: In KUSD
+ 10%
Saldo 2010
- 10%
Oliepalm
277 601
215 815
154 026
Rubber
23 280
17 109
11 041
6 779
2 920
- 944
307 660
235 844
164 123
Thee Totaal Andere
1 850 237 694
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
95
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF De verkoopprijs voor oliepalmtrossen, in de modellen door de raad van bestuur goedgekeurd, is gebaseerd op de gemiddelde wereldmarktprijs van palmolie van de laatste 20 jaar (529 USD/ton CIF Rotterdam). De gemiddelde palmolieprijs over de laatste 10 jaar bedroeg 580 USD/ton. De gemiddelde palmolieprijs over het jaar 2010 bedroeg 901 USD/ton. De huidige verkoopprijzen zijn volgens de raad van bestuur niet relevant voor de bepaling van de geschatte toekomstige marges en worden als dusdanig ook niet weerhouden in de IAS41 waarderingsmodellen.
Sensitiviteit variatie actualiseringsvoet De waarden zoals opgenomen in de balans zijn eveneens gevoelig voor een verandering in actualiseringsvoet t.o.v. de gebruikte actualiseringsvoet. Simulaties uitgevoerd voor oliepalm, rubber en thee tonen aan dat een verhoging of verlaging met 1% de volgende invloed heeft op de huidige waarde van de biologische activa: + 1%
Saldo 2010
- 1%
Oliepalm
204 652
215 815
228 023
Rubber
16 431
17 109
17 833
2 752
2 920
3 103
223 835
235 844
248 959
In KUSD
Thee Totaal Andere
1 850 237 694
Invloed van IAS41 op de winst- en verliesrekening Volgens IFRS worden biologische activa gewaardeerd aan ‘reële waarde’ in plaats van aan afgeschreven kost (IAS41). Dit houdt in dat de bedragen die worden uitgegeven voor het herplanten van bestaande oppervlakten of het beplanten van nieuwe oppervlakten onmiddellijk in lasten worden genomen in het jaar waarin ze zich voordoen niettegenstaande deze investeringen een levensduur hebben van ten minste 20 jaar. Daarnaast wordt er niet meer afgeschreven op deze biologische activa maar wordt er jaarlijks een aanpassing gedaan naar de reële waarde. Het management is van oordeel dat het activeren van deze investeringen en het afschrijven over de economische levensduur een beter inzicht geeft in de recurrente resultaten van de groep. Daarom wordt ook de impact van IAS41 in een aparte kolom weergegeven. In KUSD
Afschrijving
Oliepalm
Rubber
Thee
Andere
Totaal 2010
Totaal 2009
2 964
382
31
65
3 442
2 762
26 925
5 237
1 179
72
33 413
19 209
-12 522
-1 811
- 71
- 137
-14 541
-13 615
176
96
0
0
272
407
17 543
3 904
1 139
0
22 586
8 763
Belastingseffect
-6 041
-2 768
Netto effect
16 545
5 995
Variatie biologische activa Beplantingskost Buitengebruikstelling Bedrijfsresultaat
Invloed van IAS41 op het kasstroomoverzicht In KUSD
Variatie biologische activa Beplantingskost (inbegrepen in investeringen) Buitengebruikstellingen (inbegrepen in verkopen)
2010
2009
-33 413
-19 209
14 541
13 615
- 272
- 407
-19 144
-6 001
10. Materiële vaste activa 2010 In KUSD
Terreinen, gebouwen en infrastructuur
Installaties en machines
2009
Rollend materieel
Bureau, meubilair en overige
Leaseovereenkomsten
2 021
In aanbouw
Totaal materiële vaste activa
Totaal materiële vaste activa
129 698
Bruto boekwaarde per 1 januari
48 125
59 002
20 658
5 808
4 881
140 495
Wijzigingen in consolidatiekring
1 089
1 138
444
45
53
2 769
- 130
Aanschaffingen
7 209
4 053
7 011
738
3 096
22 107
15 767
Verkopen en buitengebruikstellingen
- 154
- 270
- 1 202
- 167
- 59
- 660
- 2 512
- 2 623
259
- 122
1 962
- 68
- 1 962
- 2 827
- 2 758
- 1 240 - 1 512
Overboekingen Andere
- 376
- 19
- 212
- 230
- 728
- 1 565
Omrekeningsverschillen
- 706
- 210
- 148
- 41
7
- 1 098
535
55 446
63 572
28 513
6 085
0
3 822
157 438
140 495
- 16 419
- 31 122
- 13 983
- 3 440
- 550
0
- 65 514
- 60 036
Bruto boekwaarde per 31 december Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 1 januari Wijzigingen in consolidatiekring Afschrijvingen Verkopen en buitengebruikstellingen Overboekingen Andere Omrekeningsverschillen Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 31 december
- 265
- 632
- 281
- 35
- 1 213
100
- 1 872
- 3 674
- 2 922
- 417
- 392
- 9 277
- 7 946
60
254
1 083
140
1
1 538
2 164
- 91
107
- 941
- 108
941
- 92
0
19
10
46
7
82
616
516
179
139
19
853
- 412
- 18 052
- 34 878
- 16 859
- 3 834
0
- 73 623
- 65 514
0
Netto boekwaarde per 1 januari
31 706
27 880
6 675
2 368
1 471
4 881
74 981
69 662
Netto boekwaarde per 31 december
37 394
28 694
11 654
2 251
0
3 822
83 815
74 981
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
97
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF De post ‘Andere’ omvat de overboekingen van de activa van PT Citra Sawit Mandiri naar de post ‘Activa aangehouden voor verkoop’ (zie ook toelichting 23). De wijzigingen in consolidatiekring worden verder toegelicht in nota 30. In 2010 werden in het kader van een verdere herstructurering van de financiering van de groep, de lopende financiële leasingcontracten beëindigd.
11. Vastgoedbeleggingen 2010
2009
46
46
46
46
- 43
- 43
- 43
- 43
Netto boekwaarde per 1 januari
3
3
Netto boekwaarde per 31 december
3
3
In KUSD
Bruto boekwaarde per 1 januari Aanschaffingen Verkopen en buitengebruikstellingen Bruto boekwaarde per 31 december Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 1 januari Afschrijvingen Verkopen en buitengebruikstellingen Geaccumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen per 31 december
12. Financiële activa 2010 Deelnemingen
Bruto boekwaarde per 1 januari
7 881
5 439
Aandeel resultaat geassocieerde deelnemingen
2 587
In KUSD
Overige toename (afname)
2009
Andere ondernemingen
Investeringen in geassocieerde deelnemingen
226
Vorderingen
3 327 - 234
Andere vorderingen
Totaal
Totaal
531
17 178
16 328
- 474
2 587
913
- 482
- 1 287
Omrekeningsverschillen
- 879
- 1
- 22
- 902
349
Bruto boekwaarde per 31 december
9 589
5 664
3 093
35
18 381
16 303
0
- 1 660
- 3 327
0
- 4 987
- 4 684
Geaccumuleerde waardeverminderingen per 1 januari Terugname waardeverminderingen
234
Omrekeningsverschillen Geaccumuleerde waardeverminderingen per 31 december
234
634
0
- 62
0
- 1 660
- 3 093
0
- 4 753
- 4 112
Netto boekwaarde per 1 januari
7 881
3 779
0
531
12 191
11 644
Netto boekwaarde per 31 december
9 589
4 004
0
35
13 628
12 191
De deelnemingen in geassocieerde ondernemingen betreffen:
Functionele waarderingsmunt
Belangen %
Eigen vermogen deel groep
B.D.M. NV
EUR
50,00
2 841
Asco NV
EUR
50,00
6 748
In KUSD
Totaal
Goodwill
Netto boekwaarde
2 841 6 748
9 589
0
9 589
De deelnemingen in andere ondernemingen omvatten een 32% deelneming in SIPEF-CI SA in Ivoorkust (netto boekwaarde van KUSD 3 801), een 9,6% deelneming in Gedei NV (netto boekwaarde van KUSD 166) en voor KUSD 37 andere deelnemingen. De netto boekwaarde van SIPEF-CI SA werd gewaardeerd aan de reële waarde op 31 december 2010. Per 31 december 2010 werd een impairment test uitgevoerd op deze deelnemingen op basis van de laatst beschikbare informatie. Deze test heeft niet geleid tot een aanpassing van de boekwaarden. De afname in de andere vorderingen (KUSD -474) betreft voornamelijk de terugbetaling van de lange termijn vordering door SIPEF-CI SA.
13. Overige langlopende vorderingen In 2009 was dit voornamelijk een vordering op Phu Ben Tea Company (KUSD 1 674) die ontstaan is bij de verkoop in 2008 en waarvoor de nodige waarborgen werden verkregen die de terugbetaling van deze vordering moeten garanderen. In 2010 werd het vooropgezette aflossingsplan van de vordering op Phu Ben Tea Company gerespecteerd en het resterende saldo werd overgeboekt naar overige vorderingen op korte termijn.
KUSD
Phu Ben Tea Company
2010
2009
0
1 674
Andere
145
146
Totaal
145
1 820
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
99
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 14. Voorraden Analyse van de voorraden KUSD
Grond- en hulpstoffen Gereed product Vooruitbetalingen Totaal
2010
2009
11 334 18 512
10 761 13 605
0
0
29 846
24 366
De verhoging in de voorraden gereed produkt is te wijten aan de hoge prijzen op het einde van het jaar. Tijdens het jaar werd de voorraad wisselstukken afgewaardeerd voor KUSD 149.
15. Overige vlottende vorderingen en overige te betalen posten De overige vorderingen (KUSD 19 433) omvatten voornamelijk terug te vorderen BTW in de diverse filialen voor een bedrag van KUSD 12 639 en een vordering in verband met de verkoop Phu Ben Tea Company voor een bedrag van KUSD 1 674. Het saldo van KUSD 5 120 betreft hoofdzakelijk belastingvorderingen. De ‘overige te betalen posten’ (KUSD 8 422) betreffen voornamelijk sociale schulden (te betalen bezoldigingen, provisie vakantiegeld en bonusprovisies) en te ontvangen facturen.
16. Eigen vermogen deel groep Kapitaal en uitgiftepremies Het maatschappelijk kapitaal van de onderneming per 31 december 2010 bedraagt KEUR 34 768 (KUSD 45 819), verdeeld over 8 951 740 volstorte gewone aandelen zonder nominale waarde. 2010
2009
8 951 740 4 211 800
8 951 740 4 211 800
2010
2009
2010
2009
KEUR
KEUR
KUSD
KUSD
Kapitaal
34 768
34 768
45 819
45 819
Uitgiftepremie
16 285
16 285
21 502
21 502
51 053
51 053
67 321
67 321
Aantal aandelen Aantal VVPR strips
Toegestaan kapitaal De buitengewone algemene vergadering van 17 juli 2006 heeft de raad van bestuur opnieuw gemachtigd om het maatschappelijk kapitaal in een of meer malen te verhogen voor een bedrag van KEUR 33 888 gedurende een periode van 5 jaar na de bekendmaking van haar beslissing. De raad van bestuur heeft gebruik gemaakt van deze machtiging ten belope van KEUR 880 in het kader van de kapitaalverhogingen van 2006 en 2007.
Aandeelhoudersstructuur De volgende aandeelhoudersmeldingen werden aan de onderneming bekend gemaakt: Aantal aandelen
Datum melding
Deler
%
2 273 143
03-03-2011
8 951 740
25,393
464 340
03-03-2011
8 951 740
5,187
415 190
03-03-2011
8 951 740
4,638
200 180
03-03-2011
8 951 740
2,236
In onderling overleg Ackermans & van Haaren NV Gedei NV (verbonden met Baron Bracht en Cabra) Cabra NV (verbonden met Baron Bracht en Gedei) Baron Bracht (verbonden met Cabra en Gedei) 3 352 853
37,454
Fortis Investment Management NV
491 740
01-09-2008
8 951 740
5,493
Alcatel Pensioenfonds VZW
469 600
01-09-2008
8 951 740
5,246
Omrekeningsverschillen De omrekeningsverschillen vloeien voort uit de omrekening van de jaarrekeningen van activiteiten die niet beschouwd worden als zijnde activiteiten uitgevoerd door de onderneming zelf. De evolutie ten opzichte van vorig jaar is voornamelijk het gevolg van de verzwakking van de USD ten opzichte van de EUR (KUSD -828) en door wijzigingen in de consolidatiekring (KUSD -785). Beginsaldo per 31 december 2009
-13 292
Mutatie, integrale consolidatie
- 735
Mutatie, vermogensmutatie
- 878
Eindsaldo per 31 december 2010
-14 905
Dividenden Op 23 februari 2011 heeft de raad van bestuur de uitbetaling van KEUR 13 428 (1,5 EUR bruto per gewoon aandeel) voorgesteld. Dit dividend is nog niet goedgekeurd door de algemene vergadering van aandeelhouders van SA SIPEF NV en werd als dusdanig niet verwerkt in de jaarrekening per 31 december 2010.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
101
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Kapitaalbeheer De kapitaalstructuur van de groep is gebaseerd op de financiële strategie zoals vastgesteld door de raad van bestuur. Deze houdt rekening met alle belangrijke elementen die aan de strategische en dagelijkse behoeften van de groep voldoen. Het management legt jaarlijks het financieringsplan ter goedkeuring voor aan de raad van bestuur.
17. Minderheidsbelangen Deze omvatten voornamelijk minderheidsbelangen in het eigen vermogen en het nettoresultaat van: 2010
2009
PT Tolan Tiga
5,00
5,00
PT Eastern Sumatra
9,75
9,75
43,00
43,00
PT Bandar Sumatra
5,00
5,00
PT Timbang Deli
5,00
5,00
26,47
26,47
%
PT Kerasaan
PT Melania
9,75
-
PT Umbul Mas Wisesa
PT MukoMuko Agro Sejahtera
26,47
26,47
PT Citra Sawit Mandiri
26,47
26,47
PT Toton Usaha Mandiri
22,60
22,60
2,36
2,02
PT Agro Muko Senor Ltd Jabelmalux SA
-
2,71
22,60
22,60
2010
2009
21 611
18 796
De bewegingen van het jaar kunnen als volgt samengevat worden: KUSD
Per einde vorig boekjaar - Wijziging consolidatiekring - Winst van de periode toe te rekenen aan minderheidsbelangen - Uitbetaalde dividenden - Kapitaalverhoging Per einde boekjaar
16
- 123
7 152
4 400
-1 582
-1 462
43
0
27 240
21 611
18. Voorzieningen De voorzieningen omvatten een voorziening voor “opgerichte gebouwen” nog onder waarborg in SA SIPEF NV (KUSD 115).
19. Pensioenverplichtingen Toegezegd-pensioenregelingen De voorziening voor pensioenen betreft in hoofdzaak de toegezegd-pensioenregelingen in Indonesië. Deze pensioenregelingen, die voorzien in de uitkering van een kapitaal bij pensionering, zijn niet extern gefinancierd. De volgende reconciliatie geeft de variatie van de totale pensioenvoorziening weer tussen 2009 en 2010:
KUSD
Indonesië
2009 Pensioenkost 8 571
1 928
Ivoorkust
388
12
Andere
252 9 211
Betalingen
Wisselkoers
-1 282
403
Omrekenings verschil
Variatie perimeter
Andere
2010
164
- 13
9 771
- 27
373
-5 1 940
-1 287
247 403
- 27
164
- 13
10 391
De volgende actuariële veronderstellingen worden gebruikt om de pensioenvoorziening in Indonesië te berekenen: 2010
2009
Actualiseringsvoet
9%
11%
Toekomstige loonsverhoging
7%
8%
Verwachte pensioenleeftijd
55 jaar of 30 jaar anciënniteit
De pensioenverplichtingen in Indonesië zijn als volgt gewijzigd: KUSD
2010
2009
Beginsaldo
8 571
7 813
Variatie perimeter
164
0
Aan het dienstjaar toegerekende pensioenkosten
644
548
Rentekosten Betaalde vergoedingen
1 017
1 055
-1 282
-1 817
Actuariële winsten en verliezen
267
- 266
Wisselkoersresultaten
403
1 238
Andere
- 13
0
9 771
8 571
2010
2009
Pensioenverplichtingen
9 771
8 571
In de balans opgenomen verplichtingen
9 771
8 571
Eindsaldo
De in de balans opgenomen verplichtingen bedragen: KUSD
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
103
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF De pensioenkost in Indonesië opgenomen in de winst- en verliesrekening kan als volgt geanalyseerd worden: 2010
KUSD
Aan het dienstjaar toegerekende pensioenkosten Rentekosten Actuariële winsten en verliezen Pensioenkost
2009
644
548
1 017
1 055
267
- 266
1 928
1 337
Deze kosten zijn gerubriceerd in de posten kostprijs van verkopen en verkoop-, algemene en beheerskosten van de winst- en verliesrekening. De ervaringsaanpassingen die ontstaan op de verplichtingen zijn hieronder weergegeven: KUSD
2010
2009
2008
Pensioenverplichtingen
9 771
8 571
7 813
Ervaringsaanpassingen
185
- 292
187
2%
-3%
2%
De geschatte betalingen voor 2011 bedragen KUSD 632.
Toegezegde-bijdragenregelingen De gestorte bijdragen in het kader van toegezegde-bijdragenregelingen bedragen KUSD 848 (KUSD 1 121 voor 2009). De bijdragen gestort in het kader van de Belgische pensioenregelingen genieten van een minimum gegarandeerd rendement. Aangezien deze garantie voornamelijk gedragen wordt door verzekeringsmaatschappijen worden deze pensioenregelingen behandeld als toegezegde-bijdragenregelingen.
20. Netto financiële activa/(verplichtingen) De netto financiële activa/(verplichtingen) kunnen als volgt worden geanalyseerd: 2010
2009
Lange termijn financiële verplichtingen
-2 600
-8 847
Lange termijn financiële verplichtingen die binnen het jaar vervallen
-5 200
-5 645
Verplichtingen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar
-7 800
-14 492
KUSD
Korte termijn verplichtingen - kredietinstellingen
- 323
-1 837
Geldbeleggingen
15 582
10 315
Geldmiddelen en kasequivalenten
49 025
42 122
Netto financiële activa/(verplichtingen)
56 484
36 108
Analyse netto financiële activa/(verplichtingen) 2010 per munt KUSD
Verplichtingen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar
Andere
Totaal -7 800
0
-7 800
0
- 25
0
- 323
15 582
0
0
15 582
1 896
44 256
2 873
49 025
17 180
36 431
2 873
56 484
Geldmiddelen en kasequivalenten Totaal
USD
- 298
Korte termijn financiële verplichtingen Geldbeleggingen (onder leningen en vorderingen)
EUR
De geldbelegging in EUR van KUSD 15 582 betreffen fondsen die gereserveerd werden voor de uitbetaling van het voorgestelde dividend. Voor wat de indekking van het dividend betreft voor jaareinde heeft een devaluatie of revaluatie van 10% van de EUR ten opzichte van de USD de volgende invloed op de winst- en verliesrekening: KUSD
EUR + 10%
Boekwaarde
EUR - 10%
14 024
15 582
17 140
1 558
0
-1 558
Dividend Bruto impact winst- en verliesrekening
De verplichtingen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar (KUSD 7 800) met een variabele rentevoet (LIBOR USD 3 maand + 0,95%) zijn economisch gedekt door IRS tot een vaste rentevoet van 6,45%. De lange termijn financiële verplichtingen betreffen geen achtergestelde leningen. De vervaldagstructuur van de verplichtingen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar per eind 2010 is als volgt: KUSD
2010
2011
-5 200
2012
-2 600
Totaal
-7 800
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
105
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Aansluiting netto financiële activa/(verplichtingen) met kasstroomoverzicht:
Netto financiële activa/(verplichtingen) begin periode
2010
2009
36 108
14 453
(Stijging)/daling verplichtingen op lange termijn
6 692
5 784
(Stijging)/daling financiële verplichtingen op korte termijn
1 514
- 698
Netto beweging van geldmiddelen en kasequivalenten
12 178
16 531
Invloed van de wisselkoers op de geldmiddelen en kasequivalenten Variatie perimeter Netto financiële activa/(verplichtingen) einde periode
-8
3
0
35
56 484
36 108
21. Activa / passiva aangehouden voor verkoop PT Citra Sawit Mandiri zou in het eerste semester van 2011 verkocht moeten zijn en de activa werden geherwaardeerd tegen de laagste waarde van zijn boekwaarde en de reële waarde minus de verkoopkosten (toelichting 22). In 2009 werden de overblijvende activa van Senor Ltd als zodanig opgenomen in de balans en tijdens de 1ste jaarhelft van 2010 werd de Braziliaanse onderneming verkocht. De belangrijkste activa en passiva die deze ondernemingen bevatten zijn hieronder opgenomen: 2010
2009
Biologische activa
2 187
1 095
Materiële vaste activa
3 529
897
514
78
KUSD
Vlottende activa Herwaardering aangehouden voor verkoop Activa aangehouden voor verkoop Handelsschulden
- 3 649
0
2 581
2 070
- 64
- 51
Overige te betalen posten
- 404
- 354
Passiva verbonden met activa aangehouden voor verkoop
- 468
- 405
Netto activa aangehouden voor verkoop
2 113
1 665
22. Niet-recurrent resultaat De niet-recurrente resultaten vinden we terug onder de post ‘Overige bedrijfsopbrengsten/(kosten)’ , de post ‘Belastinglasten’ en de post ‘Aandeel resultaat geassocieerde ondernemingen’ die als volgt kunnen uitgesplitst worden: 2010
KUSD
Bijzondere waardevermindering PT Citra Sawit Mandiri Verkoop Bonal SA en Senor Ltd
2009
Aandeelhouders van de moedermaatschappij
Minderheidsbelangen
Totaal
-2 683
- 966
-3 649
0
1 350
0
1 350
Aandeelhouders van de moedermaatschappij
Minderheidsbelangen
Totaal
Goodwill verwerving Bonal SA
0
123
Verkoop Cavalla Rubber Corporation en CKE
0
74
123 74
Verkoop Sipef Guinée SA
0
513
513
Resultaat op lange termijn activa Ivoorkust in SA SIPEF NV
0
782
782
Waardevermindering vorderingen
0
- 235
- 235
-2 299
1 257
0
1 257
1 257
0
1 257
1 257
0
1 257
Totaal niet-recurrent Taxeffect Galley Reach Holdings Ltd Niet-recurrent resultaat na belastingen
-1 333
- 966
1 266 - 67
Verkoop Bruns ten Brink BV en Asco Life NV
2 578
Niet-recurrent resultaat na belastingen
2 511
1 266 - 966
-1 033
- 966
1 545
0
2 578
0
Gecorrigeerd netto recurrent resultaat deel groep
2010
2009
Netto resultaat - deel groep
84 843
60 174
Correctie voor niet-recurrent resultaat
-2 511
-1 257
-14 212
-5 530
68 120
53 387
Correctie voor IAS41 Gecorrigeerd netto recurrent resultaat
23. Financieel resultaat De financieringsopbrengsten betreffen de ontvangen interesten op lopende rekeningen met niet-geconsolideerde ondernemingen en op tijdelijke kasoverschotten. De financieringskosten betreffen de interesten op leningen op lange en korte termijn evenals bankkosten en overige financiële kosten.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
107
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF KUSD
2010
Financiële opbrengsten Financiële kosten
2009
347
325
-1 131
-1 530 881
Wisselresultaten
440
Financieel resultaat mbt derivaten
630
215
Financieel resultaat
286
- 109
24. Winstbelastingen De aansluiting tussen de belastinglasten en de toepasselijke lokale belastingtarieven wordt als volgt voorgesteld: 2010
2009
Resultaat voor belasting
118 497
82 562
Belastingen aan gangbare lokale belastingvoeten
-31 331
-23 792
Gemiddelde toepasselijke belastingtarief
26,44%
28,82%
KUSD
Invloed wijziging toekomstig belasting% Indonesië - biologische activa
0
0
Invloed wijziging toekomstig belasting% Indonesië - andere
0
86
Roerende voorheffing dividenden
- 210
- 194
349
1 806
2 103
3 193
Belastinglast
-29 089
-18 901
Gemiddelde effectieve belastingtarief
24,55%
22,89%
Permanente verschillen Uitgestelde belastingen op vaste activa als gevolg van wisselkoersverschillen
In 2009 is de belastingvoet in Indonesië gedaald tot 28%. Vanaf 2010 bedraagt de belastingvoet 25%. De geconsolideerde cijfers worden voor SIPEF in USD opgemaakt. De filialen betalen echter belastingen die berekend en uitgedrukt worden in lokale munteenheid. Bijgevolg wordt de belastingbasis van activa en passiva uitgedrukt in lokale munteenheid en ontstaan er door veranderingen in wisselkoersen tijdelijke verschillen. De uitgestelde belastingen die daardoor ontstaan worden opgenomen in de resultatenrekening in overeenstemming met IAS 12.41. Dit heeft een belangrijke impact op de effectieve belastingvoet. De uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen worden per fiscale entiteit gesaldeerd. Dit leidt tot de volgende opsplitsing naar uitgestelde belastingvorderingen en uitgestelde belastingverplichtingen:
2010
KUSD
Uitgestelde belastingen actief
2009
29
706
Uitgestelde belastingen passief
-47 508
-41 532
Netto uitgestelde belastingen
-47 479
-40 826
2010
2009
-40 826
-36 997
-5 831
-3 881
De bewegingen in de netto uitgestelde belastingen (vorderingen - verplichtingen) zijn:
Openingssaldo Toename (= last)/afname (= opbrengst) via de winst- en verliesrekening Variatie perimeter
- 650
0
Reclassificatie naar activa bestemd voor verkoop
- 172
52
-47 479
-40 826
2010
2009
Eindsaldo
De uitgestelde belastingen zijn het resultaat van: KUSD
Toevoeging/(gebruik) van fiscaal overgedragen verliezen
1 782
- 548
-6 041
-2 768
Herkomst of terugboeking van tijdelijke verschillen - andere vaste activa
415
- 457
Herkomst of terugboeking van tijdelijke verschillen - pensioenvoorziening
263
189
Herkomst of terugboeking van tijdelijke verschillen - voorraadwaardering
-1 511
- 988
Herkomst of terugboeking van tijdelijke verschillen - biologische activa
Herkomst of terugboeking van tijdelijke verschillen - andere
- 739
691
-5 831
-3 881
De toevoeging van fiscaal overgedragen verliezen hebben voornamelijk betrekking op Galley Reach Holdings Ltd waar, door de gunstige evolutie van de rentabiliteit van rubber, het waarschijnlijk is geworden dat er in de toekomst voldoende fiscale winsten beschikbaar zullen zijn om de overgedragen verliezen te recupereren. De totale uitgestelde belastingvorderingen worden niet integraal opgenomen in de balans. Volgende indeling kan gemaakt worden naar totale, niet-opgenomen en opgenomen uitgestelde belastingen:
2010 KUSD
Totaal
Niet opgenomen
Opgenomen
Biologische activa Overige vaste activa
-38 777 -9 187
0 552
-38 777 -9 739
-5 132
0
-5 132
0
0
0
Pensioenvoorziening
2 443
0
2 443
Fiscale verliezen
9 913
6 966
2 947
779
0
779
-39 961
7 518
-47 479
Voorraden Langlopende verplichtingen
Overige Totaal
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
109
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Het merendeel van de niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen per eind 2010 bevinden zich bij de moedermaatschappij (KUSD 5 409), bij Plantations J. Eglin SA (KUSD 552) en bij Jabelmalux SA (KUSD 1 557). Voor deze ondernemingen bestaat er onzekerheid omtrent de realisatie van voldoende toekomstige belastbare winsten. De oorzaken voor deze onzekerheid zijn:
- Voor de holding SA SIPEF NV en Jabelmalux SA: het feit dat de voornaamste inkomsten onderworpen zijn aan een beperkte of geen inkomstenbelasting (dividenden en meerwaarden op aandelen);
- Voor Plantations J.Eglin SA: de onstabiele politieke situatie in Ivoorkust en de onzekerheid omtrent de toekomstige bananenprijzen.
De totale fiscale verliezen (opgenomen en niet opgenomen) hebben de volgende maturiteit: 2010 KUSD
Totaal
Niet opgenomen
Opgenomen
1 jaar
0
0
0
2 jaar
150
0
150 1 068
3 jaar
1 068
0
4 jaar
0
0
0
5 jaar
485
0
485
Onbeperkt
8 210
6 966
1 244
Totaal
9 913
6 966
2 947
De netto te betalen belastingen betreffen hoofdzakelijk te betalen belastingen in Indonesië en Papoea-Nieuw-Guinea. KUSD
Terug te vorderen belastingen
2010
2009
5 122
5 307
Te betalen belastingen
-15 274
-9 972
Netto te betalen belastingen
-10 152
-4 665
2010
2009
-4 665
-8 071
KUSD
Netto te betalen belastingen begin periode Variatie perimeter Te betalen belastingen Betaalde belastingen
229
0
-23 258
-15 020
17 542
18 426
-10 152
-4 665
De betaalde belastingen zoals weergegeven in het kasstroomoverzicht zijn samengesteld uit de volgende elementen: KUSD
Belastinglast
2010
2009
-29 089
-18 901
Uitgestelde belastingen
5 831
3 881
Actuele belastingen
-23 258
-15 020
404
-3 765
Variatie vooruitbetaalde belastingen Variatie te betalen belastingen Betaalde belastingen
5 312
359
-17 542
-18 426
25. Aandeel resultaat geassocieerde deelnemingen Het aandeel van de deelnemingen in de verzekeringsbranche werd positief beïnvloed door de meerwaarden op de verkoop van de Nederlands agentuur Bruns ten Brink BV (KUSD 2 358) en van de levensverzekeraar Asco Life NV (KUSD 220). Na het afstoten van deze dochterondernemingen kunnen de geherstructureerde agentuur B.D.M. NV en de verzekeraar Asco NV zich, vanuit hun zetel te Antwerpen, verder focussen op de kernactiviteiten marine- en algemene risicoverzekeringen.
26. Variatie bedrijfskapitaal De gevoelig betere prijzen en hogere uitstaande vorderingen wegens verschepingen voor jaareinde hebben een invloed op de behoeften aan bedrijfskapitaal (voorraad KUSD -5 427, handelsvorderingen KUSD - 6 670 en diverse bewegingen KUSD - 4 871)
27. Financiële instrumenten Bij de uitoefening van de bedrijfsactiviteit wordt de groep blootgesteld aan verschillende risico’s, waaronder de schommelingen in de marktprijzen van de basisproducten, valuta- , rente-, krediet- en liquiditeitsrisico’s. Derivaten worden in beperkte mate gebruikt om het risico voor de groep verbonden aan de schommelingen van de wisselkoersen en de rente te verminderen.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
111
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Schommelingen in de marktprijzen van de basisproducten Structureel risico SIPEF staat bloot aan structurele grondstoffenprijsrisico’s. Het risico heeft voornamelijk betrekking op palmolie/palmpitolie en in mindere mate rubber. Een verandering van de palmolieprijs met 10 USD CIF per ton heeft een impact van ongeveer KUSD 1 250 per jaar op het resultaat na belasting. Dit risico wordt aanzien als een bedrijfsrisico. Transactioneel risico De groep wordt geconfronteerd met transactionele risico’s op verkochte goederen. Het transactioneel risico is het risico dat de prijs van de grondstoffen aangekocht van derden schommelt tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met de klant en het moment waarop de transactie afgewikkeld wordt. Dit risico wordt aanzien als een bedrijfsrisico. Valutarisico Het wisselkoersrisico waaraan SIPEF blootgesteld is, kan opgesplitst worden in drie types: structurele risico’s, transactionele risico’s en omrekeningsrisico’s. Structurele risico’s Aangezien alle activiteiten zich buiten de USD-zone bevinden (Indonesië, Papoea-Nieuw-Guinea, Ivoorkust en Europa) zijn de verkoopprijzen en kostprijzen van SIPEF voor een deel in andere munten uitgedrukt. Elke wijziging in de USD-lokale wisselkoers heeft een aanzienlijke invloed op de bedrijfsresultaten van de onderneming. Het merendeel van dit structurele risico wordt aanzien als een bedrijfsrisico. Transactionele risico’s De groep is ook onderhevig aan transactionele risico’s met betrekking tot de valuta’s, namelijk het risico dat wisselkoersen schommelen tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met een klant, leverancier of financiële instelling en het moment waarop de transactie afgewikkeld wordt. Zulke risico’s worden, met uitzondering van een natuurlijke indekking, niet ingedekt gezien de relatief korte looptijd van de meeste verplichtingen en vorderingen. De verplichtingen voor personeelsbeloningen na uitdiensttreding in Indonesië zijn echter significante langetermijnschulden die volledig betaalbaar zijn in IDR. Een devaluatie of revaluatie van 10% van de IDR ten opzichte van de USD heeft de volgende invloed op de winst- en verliesrekening: KUSD
Verplichtingen voor personeelsbeloningen na uitdiensttreding in Indonesië Bruto impact winst- en verliesrekening
IDR + 10%
Boekwaarde
IDR - 10%
8 883
9 771
10 858
888
0
-1 087
Op 23 februari 2011 heeft de raad van bestuur de uitbetaling van KEUR 13 428 (1,5 EUR bruto per gewoon aandeel) voorgesteld. In het kader van onze liquiditeits- en valutapolitiek werden er voor de uitbetaling van dit dividend 5 termijn wisselcontracten afgesloten door de verkoop van KUSD 17 781 voor KEUR 13 428 (gemiddelde wisselkoers van 0,7552) .
- KUSD 15 312 (KEUR 11 637) vóór jaareinde
- KUSD 2 469 (KEUR 1 791) na jaareinde
Sensitiviteitsanalyse: zie toelichting 20 Omrekeningsrisico’s SIPEF is een internationaal bedrijf met vestigingen die niet in USD rapporteren. Als dergelijke resultaten geconsolideerd worden in de rekeningen van de groep, staat het omgerekende bedrag bloot aan waardeschommelingen van de lokale valuta’s ten opzichte van de USD. SIPEF dekt dit risico niet in (zie Waarderingsregels). Gezien vanaf 1 januari 2007 de functionele valuta van het merendeel van de activiteiten dezelfde is als de rapporteringsmunt werd dit risico grotendeels beperkt. Renterisico De blootstelling van de groep aan rentevoetschommelingen houdt verband met de financiële verplichtingen van de groep. Eind december 2010 bedroegen de netto financiële activa/(verplichtingen) KUSD 56 484 (2009: KUSD 36 108) waarvan KUSD 7 800 (2009: KUSD 14 492) leningen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar en KUSD 64 284 netto (2009 : KUSD 50 600) korte termijn geldmiddelen. In het kader van de beheersing van de globale financieringskosten heeft de groep zijn blootstelling aan het renterisico beperkt door het afsluiten van renteswaps zodat de leningen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar een vaste rentevoet hebben (zie ook nota met betrekking tot de netto financiële verplichtingen). De beschikbare financiële middelen worden op korte termijn belegd onder de vorm van termijndeposito’s en commercial paper met een looptijd van maximaal 1 maand. Kredietrisico Het kredietrisico is het risico dat één van de contracterende partijen zijn verplichtingen niet nakomt waardoor er voor de andere partij een verlies kan ontstaan. Dit kredietrisico kan opgesplitst worden in een commercieel en financieel kredietrisico. Aangaande het commerciële kredietrisico heeft het management een kredietpolitiek uitgewerkt en de blootstelling aan dit kredietrisico wordt continu opgevolgd. In de praktijk wordt er een onderscheid gemaakt tussen KUSD
- vorderingen uit de verkopen van palmolie, rubber en thee - vorderingen uit de verkopen van bananen en planten
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
2010
2009
24 507
15 969
1 932
2 705
26 439
18 674
jaarverslag 2010
113
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Het kredietrisico bij de eerste categorie is eerder beperkt gezien deze verkopen voor een groot deel onmiddellijk betaald worden tegen afgifte van de eigendomsdocumenten. Daarnaast betreft het een beperkt aantal hoog aangeschreven klanten (per product wordt ca 90% van de omzet gerealiseerd door maximaal 10 klanten waarvan geen enkele meer dan 30% vertegenwoordigt). In tegenstelling tot de eerste categorie is het kredietrisico van de vorderingen uit de verkopen van bananen en planten groter. Voor beide categoriën bestaat er een wekelijkse opvolging van de openstaande saldi en een actief aanmaningsbeleid. Waardeverminderingen worden opgenomen als volledige of gedeeltelijke inning onwaarschijnlijk is geworden. Elementen die bij deze beoordeling in aanmerking worden genomen zijn voornamelijk de mate van betalingsachterstand en kredietwaardigheid van de klant. De vorderingen uit de verkoop van tropische vruchten en planten hebben de volgende vervaldagenstructuur: KUSD
2010
2009
Niet vervallen
1 754
1 971
178
580
Vervallen tussen 30 en 60 dagen
0
154
Vervallen tussen 60 en 90 dagen
0
0
1 932
2 705
Vervallen < 30 dagen
In 2010 werden er geen materiële waardeverminderingen opgenomen op vorderingen. Teneinde het financiële kredietrisico te beperken heeft SIPEF haar belangrijkste activiteiten bij een beperkte groep banken met een hoge kredietwaardigheid ondergebracht. De onderneming dient bepaalde solvabiliteitsratio’s te respecteren voor één van haar kredieten. In 2010 waren er zoals voorgaande jaren geen inbreuken op de voorwaarden vermeld in de kredietovereenkomsten noch tekortkomingen in de aflossingen.
Liquiditeitsrisico Een materieel en aanhoudend tekort in onze kasstromen zou onze kredietwaardigheid en het vertrouwen van investeerders kunnen schaden en zou het vermogen van de groep om kapitaal aan te trekken kunnen beperken. De operationele kasstroom biedt de middelen om de financiële verplichtingen te financieren en de aandeelhouderswaarde te verbeteren. SIPEF beheerst de liquiditeitsrisico’s door middel van kortetermijn- en langetermijnschattingen van toekomstige kasstromen. SIPEF houdt toegang tot de kapitaalmarkten door middel van kort- en langlopende schuldprogramma’s. De volgende tabel geeft de contractueel overeengekomen (niet-verdisconteerde) kasstromen voortvloeiend uit schulden op balansdatum:
2010 - KUSD
Boekwaarde
Contractuele kasstromen
Minder dan 1 jaar
1-2 jaar
-2 677
2-3 jaar
3-4 jaar
Meer dan 5 jaar
0
0
0
Handelsschulden en overige te betalen posten > 1 jaar Financiële verplichtingen > 1 jaar
2 600
-2 677
Langlopende verplichtingen
2 600
-2 677
0
-2 677
9 195
-9 195
-9 195
286
- 286
- 286
5 200
-5 487
-5 487
Handelsschulden en overige te betalen posten < 1 jaar Handelsschulden Ontvangen voorschotten Financiële verplichtingen < 1 jaar Kortlopend gedeelte van te betalen posten > 1 jaar Financiële verplichtingen
323
- 323
- 323
Derivaten
168
- 169
- 158
4 817
-4 817
-4 817
19 989
-20 277
-20 266
- 11
0
0
0
Boekwaarde
Contractuele kasstromen
Minder dan 1 jaar
1-2 jaar
2-3 jaar
3-4 jaar
Meer dan 5 jaar
-6 142
-3 252
-6 142
-3 252
- 230
- 11
- 230
- 11
Andere kortlopende verplichtingen Kortlopende verplichtingen
2009 - KUSD Handelsschulden en overige te betalen posten > 1 jaar
144
- 144
Financiële verplichtingen > 1 jaar
8 847
-9 394
Langlopende verplichtingen
8 991
-9 538
0
9 525
-9 525
-9 525
314
- 314
- 314
- 11
- 144 0
- 144
0
0
Handelsschulden en overige te betalen posten < 1 jaar Handelsschulden Ontvangen voorschotten Financiële verplichtingen < 1 jaar Kortlopend gedeelte van te betalen posten > 1 jaar
5 645
-6 788
-6 788
Financiële verplichtingen
1 837
-1 837
-1 837
Derivaten Andere kortlopende verplichtingen Kortlopende verplichtingen
798
- 803
- 562
4 667
-4 667
-4 667
22 786
-23 934
-23 693
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
115
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Reële waarden De reële waarden van de derivaten zijn: 2010
KUSD
Termijnwisselverrichtingen
2009
119
-
Renteswaps
- 287
- 798
Reële waarde (+ = actief; - = verplichting)
- 168
- 798
In overeenstemming met IFRS 7 worden financiële derivaten ondergebracht in niveau 1, 2 of 3.
- Niveau 1 betreft reële waarden op basis van genoteerde marktwaarden.
- Niveau 2 betreft reële waarden op basis van input andere dan niveau 1 maar die observeerbaar zijn voor het actief of de verplichting
- Niveau 3 betreft reële waarden die niet gebaseerd zijn op observeerbare inputs.
De reële waarde van de renteswap werd berekend op basis van de interbancaire rentetarieven per 31 december 2010 en 2009 en werd ondergebracht in niveau 2. De reële waarde van de termijnwisselverrichting berekend op basis van de slotkoers per 31 december 2010 werd eveneens ondergebracht in niveau 2. Het notioneel bedrag van de amortiserende swap bedraagt KUSD 7 800 en dat van de termijnwisselcontracten KUSD 7 324. Een stijging of daling van het rentetarief met 10 basispunten leidt tot respectievelijk een daling of stijging van de reële waarde met KUSD 8.
Financiële instrumenten per categorie De volgende tabel geeft de financiële instrumenten per categorie weer per eind 2010 en eind 2009. De boekwaarde vermeld in dit overzicht is eveneens representatief voor de reële waarde. De verplichtingen met een oorspronkelijke looptijd van meer dan 1 jaar (KUSD 7 800; 2009: KUSD 14 492) omvatten voor KUSD 7 800 (2009: KUSD 13 000) leningen ingedekt door een renteswap. Het management is van oordeel dat, gezien de marktomstandigheden, de boekwaarde van de leningen aan vaste rentevoet ook representatief is voor de reële waarde.
2010 - KUSD
Activa beschikbaar voor verkoop
Leningen en vorderingen
Derivaten
Totaal boekwaarde
(1) Financiële activa Andere investeringen Andere financiële activa
0 4 004
35
4 039
Vorderingen > 1 jaar Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa
145 4 004
145
180
0
4 184
Handelsvorderingen en overige vorderingen Handelsvorderingen
26 439
26 439
15 582
15 582
49 025
49 025
Investeringen Andere investeringen en beleggingen Geldmiddelen en kasequivalenten Andere vlottende activa Totaal financiële vlottende activa Totaal financiële activa
2 085
2 085
0
93 131
0
93 131
4 004
93 311
0
97 315
Andere Derivaten verplichtingen
Totaal boekwaarde
(2) Handelsschulden en overige te betalen posten > 1 jaar
0
Financiële verplichtingen > 1 jaar Langlopende financiële verplichtingen
0
2 600
2 600
2 600
2 600
9 195
9 195
286
286
5 200
5 200
Handelsschulden en overige te betalen posten < 1 jaar Handelsschulden Ontvangen voorschotten Financiële verplichtingen < 1 jaar Kortlopend gedeelte van te betalen posten > 1 jaar Financiële verplichtingen Derivaten
323 168
Andere kortlopende verplichtingen
323 168
4 817
4 817
Kortlopende financiële verplichtingen
168
19 821
19 989
Totaal financiële verplichtingen
168
22 421
22 589
(1) worden technisch beschouwd als aangehouden voor handelsdoeleinden onder IAS39 (2) tegen geamortiseerde kostprijs
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
117
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF 2009 - KUSD
Activa beschikbaar voor verkoop
Leningen en vorderingen
Derivaten
Totaal boekwaarde
(1) Financiële activa Andere investeringen Andere financiële activa
0 3 778
532
4 310
Vorderingen > 1 jaar Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa
1 820 3 778
1 820
2 352
0
6 130
Handelsvorderingen en overige vorderingen Handelsvorderingen
18 674
18 674
10 315
10 315
42 122
42 122
Investeringen Andere investeringen en beleggingen Geldmiddelen en kasequivalenten Andere vlottende activa Totaal financiële vlottende activa Totaal financiële activa
936
936
0
72 047
0
72 047
3 778
74 399
0
78 177
Andere Derivaten verplichtingen
Totaal boekwaarde
(2) Handelsschulden en overige te betalen posten > 1 jaar Financiële verplichtingen > 1 jaar Langlopende financiële verplichtingen
0
144
144
8 847
8 847
8 991
8 991
9 525
9 525
314
314
Handelsschulden en overige te betalen posten < 1 jaar Handelsschulden Ontvangen voorschotten Financiële verplichtingen < 1 jaar Kortlopend gedeelte van te betalen posten > 1 jaar
5 645
5 645
Financiële verplichtingen
1 837
1 837
4 667
4 667
Derivaten
798
Andere kortlopende verplichtingen
798
Kortlopende financiële verplichtingen
798
21 988
22 786
Totaal financiële verplichtingen
798
30 979
31 777
(1) worden technisch beschouwd als aangehouden voor handelsdoeleinden onder IAS39 (2) tegen geamortiseerde kostprijs
De bijdrage van de financiële instrumenten per categorie tot het netto resultaat wordt als volgt voorgesteld:
2010 - KUSD
Activa beschikbaar voor verkoop
Leningen en vorderingen
Geldmiddelen
Derivaten
Geamoriseerde kostprijs
Totaal
Omzet
0
Verkoop-, algemeneen beheerskosten Overige bedrijfsopbrengsten / (kosten)
0 0 0
Financieringsopbrengsten Financieringskosten
0
0
129
848
0
Omzet
0
- 923
-1 131
977
- 208
Derivaten aangehouden voor economische doeleinden
2009 - KUSD
0
630
630
0
- 79
848
630
- 923
476
Activa eschikbaar b voor verkoop
Leningen en vorderingen
Geldmiddelen
Derivaten
Geamoriseerde kostprijs
Totaal
2
2
Verkoop-, algemeneen beheerskosten Overige bedrijfsopbrengsten / (kosten)
0 0 2
0
0
215
325
-1
- 239
Financieringsopbrengsten Financieringskosten Derivaten aangehouden voor economische doeleinden
0
0
2
-1 290
-1 530
540 215
-1
- 24
325
215
215 -1 290
- 775
28. Joint ventures De onderneming PT Agro Muko in Indonesië wordt beheerd volgens de principes van een joint venture (gezamenlijke zeggenschap) en wordt opgenomen volgens de proportionele methode. Het groepsaandeel is in 2010 gewijzigd van 40,475% naar 47,2919%. De gerelateerde goodwill wordt uitgelegd in toelichting 30. De kerncijfers van de joint venture (berekend volgens het groepsaandeel) zijn (in KUSD): Balans
2010
2009
Vaste activa
42 399
30 060
Vlottende activa
15 368
13 356
Langlopende verplichtingen
-6 390
-4 831
Kortlopende verplichtingen
-2 013
-1 692
Totaal eigen vermogen
49 364
36 893
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
119
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Winst- en verliesrekening Bedrijfsresultaat
2010
2009
18 561
7 939
Financieel resultaat
152
319
Belastinglasten
-4 286
-1 608
Resultaat van voortgezette activiteiten
14 427
6 650
29. Operationele leases De groep huurt bedrijfsruimtes, bedrijfsmateriaal en wagens onder een aantal operationele lease-overeenkomsten. De vervaldagstructuur van de toekomstige minimale leasebetalingen onder deze niet-opzegbare lease-overeenkomsten is: KUSD
2010
2009
1 jaar
313
336
2 jaar
58
331
3 jaar
24
62
4 jaar
5
26
5 jaar
0
6
400
761
Tijdens het boekjaar werd voor KUSD 324 (tegenover KUSD 358 in 2009) lasten erkend.
30. Financiële leases In 2010 werden in het kader van een verdere herstructurering van de financiering van de groep, de lopende financiële leasingcontracten beëindigd. De vervaldagstructuur van de toekomstige minimale leasebetalingen onder deze niet-opzegbare lease-overeenkomsten was: KUSD
2010
2009
1 jaar
0
445
2 jaar
0
501
3 jaar
0
547
4 jaar
0
0
0
1 493
Tijdens het boekjaar werd voor KUSD 107 lasten erkend (inclusief kosten opzeggen van de leasing).
31. K asstroomoverzicht - bedrijfscombinaties, verwervingen en afstotingen De groep heeft in 2010 via haar 95% dochteronderneming PT Tolan Tiga, een bijkomende 6,82% deelneming in PT Agro Muko verworven en de Braziliaanse ondernemingen Bonal SA en Senor Ltd werden verkocht. In 2009 werden alle aandelen van Sipef Guinée SA verkocht. Bovenvermelde transacties hadden het volgende effect op de balans, winst- en verliesrekening en kasstroom: 2010 KUSD
Immateriële activa - Andere
Indonesië
2009
Brazilië
Totaal
38
38
Biologische activa
3 468
3 468
Materiële vaste activa
1 556
Immateriële activa - Goodwill
Vlottende activa/verplichtingen (excl. geldmiddelen en kasequivalenten) Voorzieningen
0
916
- 751
- 164
1 556
- 30
165
545
- 164
Uitgestelde belastingen
- 650
- 650
Geldmiddelen en kasequivalenten
1 049
1 049
Omrekeningsverschillen
545
Minderheidsbelangen Gekocht en verkocht eigen vermogen Verkoopprijs (+) / Aankoopprijs (-) Goodwill
- 62
- 25
545
9
9
6 213
- 197
6 016
428
-9 384
1 547
-7 837
268
3 171
Resultaat deel groep
3 171
0
1 350
1 350
Verkoopprijs (+) / Aankoopprijs (-)
-9 384
1 547
-7 837
268
Geldmiddelen en kasequivalenten
1 049
0
1 049
- 25
-8 335
1 547
-6 788
243
Netto ontvangen (+) / betaalde (-) geldmiddelen
696
32. Verbintenissen en buiten balans rechten en verplichtingen Waarborgen Er werden voor KUSD 80 waarborgen gesteld door derden voor rekening van de onderneming en voor KUSD 306 voor rekening van de filialen. De onderneming heeft voor KUSD 1 674 ontvangen zekerheden gesteld op activa, waarvoor de nodige waarborgen werden verkregen die de terugbetaling van de vordering moeten garanderen.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
121
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Diverse rechten en verplichtingen vertegenwoordigen call-opties (KUSD -77) en put-opties (KUSD 73) op de activa van het segment verzekering. Belangrijke hangende geschillen Nihil Termijnverkopen De verplichtingen voor het leveren van goederen (palmproducten, rubber, thee en tropische vruchten) na jaareinde kaderen binnen de normale verkoopstermijn van ongeveer 3 maanden vóór effectieve leveringsdatum. Deze worden als dusdanig niet aanzien als termijnverkopen. Per 31 december 2010 heeft de groep daarenboven enkele echte termijnverkopen afgesloten voor palmolie met als doel de cash flow die nodig is om de expansieplannen te financieren veilig te stellen. Het betreft de volgende leveringen: Ton
Prijs (USD/ton FOB)
2011
30 000
813
2012
16 000
783
Totaal
46 000
33. Informatieverschaffing over verbonden partijen Transacties met bestuurders en leden van het directiecomité Management met sleutelposities is gedefinieerd als de raad van bestuur en het directiecomité van de groep. Onderstaande tabel geeft een samenvatting van de vergoedingen: 2010
KUSD
2009
Bestuurdersvergoedingen vaste vergoeding Kortetermijnpersoneelsbeloningen Vergoedingen na uitdiensttreding Totaal
202
213
2 358
2 695
587
769
3 147
3 677
De bedragen worden uitbetaald in EUR. De verlaging is onder andere het gevolg van het uitdienst treden van een directeur. Het uitbetaalde bedrag in 2010 is KEUR 2 304 (KEUR 2 640 in 2009). Vanaf boekjaar 2007 worden er vaste vergoedingen betaald aan de leden van de raad van bestuur, het auditcomité en het remuneratiecomité. In het kader van de informatieverschaffing over verbonden partijen zijn de relaties immaterieel, met uitzondering van een sinds 1985 bestaande huurovereenkomst tussen Cabra NV en SA SIPEF NV aangaande de kantoren en de bijhorende
parkings te Kasteel Calesberg te Schoten. De jaarlijkse geïndexeerde huurprijs bedraagt KUSD 194 (KEUR 147) en er wordt tevens KUSD 78 gefactureerd voor deelname in de onderhoudskosten van gebouwen, parkings en park. De relaties tussen SA SIPEF NV en de leden van de raad van bestuur en de leden van het directiecomité worden verder beschreven in de sectie ‘Corporate Governance’ van dit verslag.
34. Winst per aandeel (gewone en verwaterde) Van voortgezette en beëindigde activiteiten 2010
2009
9,48
6,72
Basisberekening gewone winst per aandeel Gewone winst per aandeel - basisberekening (USD) De gewone winst per aandeel werd als volgt berekend: Teller: Netto resultaat van de periode toe te rekenen aan de gewone aandeelhouders (KUSD) Noemer: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen
84 843
60 174
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 951 740
Het gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen werd als volgt berekend: Aantal uitstaande gewone aandelen op 1 januari Effect van kapitaalverhoging Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen op 31 december
0
0
8 951 740
8 951 740
9,48
6,72
Verwaterde winst per aandeel Verwaterde winst per aandeel - basisberekening (USD) De verwaterde winst per aandeel werd als volgt berekend: Teller: Netto resultaat van de periode toe te rekenen aan de gewone aandeelhouders (KUSD) Noemer: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen
84 843
60 174
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 951 740
Het gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen werd als volgt berekend: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen op 31 december Effect van potentiële gewone aandelen die tot verwatering zullen leiden Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen op 31 december
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
0
0
8 951 740
8 951 740
jaarverslag 2010
123
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening van de groep SIPEF Van voortgezette activiteiten 2010
2009
9,48
6,72
Basisberekening gewone winst per aandeel Gewone winst per aandeel - basisberekening (USD) De gewone winst per aandeel werd als volgt berekend: Teller: Netto resultaat van de periode toe te rekenen aan de gewone aandeelhouders (KUSD) Noemer: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen
84 843
60 174
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 951 740
Het gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen werd als volgt berekend: Aantal uitstaande gewone aandelen op 1 januari Effect van kapitaalverhoging Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen op 31 december
0
0
8 951 740
8 951 740
9,48
6,72
Verwaterde winst per aandeel Verwaterde winst per aandeel - basisberekening (USD) De verwaterde winst per aandeel werd als volgt berekend: Teller: Netto resultaat van de periode toe te rekenen aan de gewone aandeelhouders (KUSD) Noemer: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen
84 843
60 174
8 951 740
8 951 740
8 951 740
8 951 740
Het gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen werd als volgt berekend: Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande aandelen op 31 december Effect van potentiële gewone aandelen die tot verwatering zullen leiden Gewogen gemiddelde aantal gewone uitstaande verwaterde aandelen op 31 december
0
0
8 951 740
8 951 740
35. Gebeurtenissen na balansdatum De raad van bestuur heeft op 23 februari 2011 besloten om een vrijwillig openbaar overnamebod uit te brengen op de aandelen van Jabelmalux SA. Dit openbaar bod zal van start gaan op 15 maart 2011 en heeft betrekking op de 6 166 aandelen (22,6% van het kapitaal) die nog niet in het bezit zijn van SA SIPEF NV. De voorgestelde prijs per aandeel bedraagt EUR 2 250 per aandeel.
36. Recente wijzigingen in IFRS Er zijn geen nieuwe standaarden of interpretaties uitgegeven door de IASB, met een significante invloed op de jaarrekening van SIPEF.
37. Recente ontwikkelingen Voor zover ons bekend, zijn er geen omstandigheden of ontwikkelingen die een belangrijke impact hebben op de verdere evolutie van de groep. De raad van bestuur stelt voor om op woensdag 6 juli 2011 een bruto dividend van EUR 1,50 per aandeel uit te betalen, een stijging met 36,4% tegenover vorig jaar, wat overeenkomt met een payout ratio van 25,1% op de winst, aandeel van de groep, vóór IAS41.
38. P restaties geleverd door de auditor en gerelateerde vergoedingen De groepsauditor van SIPEF is Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA vertegenwoordigd door Philip Maeyaert. De auditvergoeding voor het jaarverslag van SA SIPEF NV wordt goedgekeurd door de algemene vergadering na het nazicht en goedkeuring door het auditcomité en de raad van bestuur. Deze vergoeding bedraagt KUSD 89 (tegenover KUSD 91 vorig jaar). Deze daling is te wijten aan de koersevolutie van de EUR tegenover de USD. Voor de ganse groep werd er in 2010 door Deloitte voor KUSD 412 diensten geleverd (tegenover KUSD 393 vorig jaar), waarvan KUSD 78 (2009: KUSD 78) voor niet-audit diensten.
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
125
Verslag van de commissaris
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
127
Beknopte jaarrekening van de moedermaatschappij De jaarrekening van SA SIPEF NV wordt hierna volgens een beknopt schema voorgesteld. Overeenkomstig het Wetboek van Vennootschappen zullen de jaarrekening van SA SIPEF NV evenals het jaarverslag en het verslag van de commissaris, bij de Nationale Bank van België neergelegd worden. Deze verslagen kunnen op aanvraag verkregen worden bij: SA SIPEF NV, Entrepotkaai 5, 2000 Antwerpen Alleen de geconsolideerde jaarrekening vervat in de voorafgaande bladzijden geeft een correct en betrouwbaar beeld van de financiële situatie en de prestaties van de SIPEF groep. Het statutair verslag van de commissaris bevat geen bemerkingen en verklaart dat de niet-geconsolideerde jaarrekening van SA SIPEF NV over het jaar, dat eindigde op 31 december 2010, een correct en betrouwbaar beeld geeft van de financiële situatie en de resultaten van de vennootschap, en dit in overeenstemming met alle wettelijke en statutaire bepalingen.
Beknopte balans (na winstverdeling)
KEUR
2010
2009
2008
45 588
56 102
59 383
0
0
0
399
478
499
Activa Vaste activa Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa
160
165
156
45 029
55 459
58 728
85 133
59 884
66 604
0
1 162
4 048
528
535
7 183
Vorderingen op ten hoogste één jaar
51 108
31 071
35 190
Geldbeleggingen
31 274
23 851
16 109
Liquide middelen
2 096
3 205
3 945
127
60
129
130 721
115 986
125 987
Eigen vermogen
75 220
80 825
88 111
Kapitaal
34 768
34 768
34 768
Uitgiftepremies
16 285
16 285
16 285
3 990
3 990
3 990
20 177
25 782
33 068
153
163
96
153
163
96
55 348
34 998
37 780
1 942
5 415
9 341
52 534
28 471
28 118
Financiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen op meer dan één jaar Voorraden en bestellingen in uitvoering
Overlopende rekeningen Totaal activa Passiva
Reserves Overgedragen winst/ (verlies) Voorzieningen en uitgestelde belastingen Voorzieningen voor risico’s en kosten Schulden Schulden op meer dan één jaar Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen Totaal passiva
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
872
1 112
321
130 721
115 986
125 987
Sipef |
jaarverslag 2010
129
Beknopte resultatenrekening
2010
KEUR
Bedrijfsopbrengsten
2009
2008
176 690
150 762
167 262
-175 264
-148 616
-167 104
Bedrijfsresultaat
1 426
2 146
158
Financiële opbrengsten
3 395
19 433
21 053
-709
-20 072
-11 913
Financieel resultaat
2 686
-639
9 140
Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening
4 112
1 507
9 298
Uitzonderlijke opbrengsten
3 723
1 063
29 352
-8
-9
-156
Uitzonderlijk resultaat
3 715
1 054
29 196
Resultaat van het boekjaar voor belasting
7 827
2 561
38 494
Belastingen op het resultaat
-4
0
0
Resultaat van het boekjaar
7 823
2 561
38 494
Bedrijfskosten
Financiële kosten
Uitzonderlijke kosten
Resultaatverwerking
2010
2009
2008
33 605
35 629
40 662
7 823
2 561
38 494
Overgedragen winst/(verlies) van het vorige boekjaar
25 782
33 068
2 168
Resultaatverwerking
33 605
35 629
40 662
0
0
433
Over te dragen resultaat
20 177
25 782
33 068
Dividend
13 428
9 847
7 161
0
0
0
KEUR
Te bestemmen winst/(verlies) Te bestemmen winst (te verwerken verlies) van het boekjaar
Toevoeging aan de wettelijke reserve
Vergoeding aan bestuurders
“The Connection to the World of Sustainable Tropical Agriculture”
Sipef |
jaarverslag 2010
131
Maatschappelijke zetel: Entrepotkaai 5 2000 Antwerpen Kantoren: Kasteel Calesberg Calesbergdreef 5 B-2900 Schoten Algemeen contact: Tel: 32 (0) 3 641 97 00 Fax: 32 (0) 3 646 57 05
[email protected] www.sipef.com Vormgeving, druk en afwerking: Drukkerij Lannoo nv www.lannooprint.com 103055
w w w. s i p e f . c o m
