20 13 JAAR VERSLAG
1
2
Inhoudsopgave 1. Voorwoord
4
2. Wie is SWDA en wat doet zij? 2.1 Doelstelling van SWDA 2.2 Het bestuur 2.3 Vergaderstructuur 2.4 Wie zijn er werkzaam bij SWDA?
5 6 6 6 6
3. Financiële stand van zaken
7
4. Zakelijke dienstverlening
8
5. Cursussen 5.1 Nederlandse Gebarentaal (NGT) 5.2 Tactiele NGT (Vierhanden gebaren voor Doofblinden) 5.3 Taal- en inburgeringcursus
9 9 9 10
6. Sociaal-Culturele activiteiten 6.1 Activiteiten binnen het DOC 6.2 Gebarenrestaurant 6.3 Kijk van een dove Stagiaire
11 11 12 12
7. Werkgroepen 7.1 Amsterdam Doven Historie (ADH) 7.2 Camedo 7.3 Doofblinden in Beweging (DbiB)
14 14 15 15
8. Samenstelling organisatie SWDA 8.1 Bestuursleden 8.2 Medewerkers 8.3 Team gebarencursussen 8.4 Team Taal- en inburgeringscursus 8.5 Team Doofblinden in Beweging 8.6 Werkgroep Amsterdamse Dovenhistorie 8.7 Team DovenOntmoetingsCentrum
17 17 17 17 17 18 18 18
9. Amsterdamse dovenverenigingen (aangesloten bij SWDA)
19
10. Samenwerkende organisaties
20
11. Colofon
21
3
1. Voorwoord
Voor u ligt het jaarverslag van Stichting Welzijn Doven Amsterdam en omstreken (SWDA). Met dit verslag willen wij u een overzicht laten zien van activiteiten en de mensen die daarbij betrokken zijn geweest. Daarnaast zullen wij u laten lezen dat SWDA een hele belangrijke functie heeft voor de specifieke doelgroep die zij bedient. Het jaar 2013 is een jaar geweest waarin er veel veranderingen zijn ingezet. SWDA heeft in zwaar weer verkeerd. Er zijn veel maatregelen getroffen om dit tij te keren. Tijdens vergaderingen van het bestuur werden het beleidsplan, begroting en jaarrekening besproken en gefiatteerd. Zorgen werden geuit en plannen gemaakt om van SWDA weer een gezonde, bloeiende organisatie te maken. Daarom werd met strenge hand kritisch gekeken naar alle kosten die SWDA maakt. Daarnaast werd er hard gewerkt aan het genereren van meer inkomsten, bijvoorbeeld door het organiseren van activiteiten en het binnenhalen van (project)subsidies. Gelukkig zijn er, zeker aan het eind van het jaar, een groot aantal nieuwe vrijwilligers gekomen, wat maakt dat we 2014 met vertrouwen tegemoet zien. Onze dank gaat uit naar de medewerkers en vele vrijwilligers die zich voor de organisatie hebben ingezet. Ook dank aan de subsidiegevers, Gemeente Amsterdam, Stichting DovenOntmoetingsCentrum (SDOC) en Stichting AmStiDo voor hun ondersteuning. Het bestuur van SWDA
4
2. Wie is SWDA en wat doet zij? SWDA, Stichting Welzijn Doven Amsterdam, werkt aan het welzijn van dove mensen door educatie, informatie, ondersteuning en emancipatie. Dit, door via voorlichting en informatie de samenleving toegankelijker te maken voor doven. Het moet niet meer zo zijn, dat doven zich buitengesloten voelen in de horende maatschappij. Dat gebeurt nog steeds te veel. SWDA wil dat doven meer ruimte en mogelijkheden krijgen in de maatschappij, gelijkwaardig aan horende mensen. Het streven is ook dat zowel doven, plotsdoven, doof-blinden en slechthorenden ieder hun eigen identiteit en cultuur kunnen behouden. Want dove mensen hebben, net als mensen uit bijvoorbeeld Afrika, hun eigen cultuur met eigen gewoontes en gebruiken. Doven moeten vanuit die dovencultuur kunnen participeren in de maatschappij, als groep en als individu. Zo wordt het achtergesteld worden en het sociale isolement van doven voorkomen en kunnen zij beter in de (horende) samenleving functioneren. SWDA is zeer veelzijdig. Zij heeft, via haar SWDA-Informatiecentrum, ook een voorlichtingsen informatiecentrum voor de gemeentelijke- en regionale overheid. Al gebeurt dit nu ook via sociale media en (deels) de website van SWDA. De bedoeling is deze site in 2014 informatiever te maken betreft de dienstverlening van SWDA. SWDA geeft zowel mondeling als schriftelijk informatie aan iedereen met of zonder een gehoorbeperking of doofheid. Verder is SWDA actief in de voorlichting aan politiek, werkgevers en de maatschappij over doof-zijn en vooral dovencultuur, plus de beperkingen die doofheid met zich meebrengt en de eventuele oplossingen daarvoor. SWDA heeft het beheer over een eigen gebouw, het DovenOntmoetingsCentrum (DOC). Op de 1ste verdieping is een kantoor en een werkruimte voor de Stichting Welzijn Doven Amsterdam. Het DOC is daarnaast vooral een centrum waar doven zichzelf kunnen zijn. Hier ontmoeten ook doven en horenden elkaar. Er zijn een aantal ruimtes die gebruikt worden voor diverse cursussen, lezingen, bijeenkomsten van besturen, commissies, werkgroepen en door de vele dovenverenigingen. Want doven worden in “horende” clubs meestal wel toegelaten, maar worden daar niet of nauwelijks geaccepteerd. Dit heeft te maken met communicatieproblemen. Iets wat ook op het werk geldt: doven worden daar vaak genegeerd, zitten in de pauze alleen en daarom is SWDA voor hen zo belangrijk als “warm bad” in de dovengemeenschap. Daarom zijn dove mensen graag bij elkaar in het DOC (dovenontmoetingscentrum) vanwege de eigen gebarentaal, de eigen dovencultuur en hun eigen doventheater. Het centrale gedeelte op de begane grond vormt een ontmoetingsplek met diverse ruimtes, de bar, de keuken en een lees- en zithoek. Er is wifi aanwezig. De grote zaal is multifunctioneel bruikbaar, van kleine tot grote feesten en bruiloftsrecepties tot en met exposities van kunstwerken en cursussen. Naast dat de ruimtes gebruikt worden door de eigen achterban, worden deze ook door derden gehuurd. De Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS), regio Amsterdam, maakte gebruik van het Dovenontmoetingscentrum als locatie voor haar advies- en informatiecentrum. Momenteel niet meer wegens gebrek aan mankracht.
5
SWDA wil contact opnemen met de NVVS zodat meer slechthorenden de weg naar het DOC gaan vinden. SWDA geeft gebarencursussen aan horende mensen die willen communiceren met hun dove familie, vrienden, buren of collega’s.
2.1 Doelstelling SWDA SWDA heeft sinds de oprichting in 1976 diverse functies vervuld: dienstverlening, voorlichting, ontmoetingsruimte, zaalgebruik etc. Door de jaren heen heeft SWDA bijdragen kunnen leveren aan het verbeteren van de positie van doven in Amsterdam. Dat kan via het dovenontmoetingscentrum zijn, maar ook door het realiseren van een -vergroot- bewustzijn binnen de horende omgeving, door te werken aan acceptatie van gebarentaal en het uitbreiden van communicatiemogelijkheden via TV en telefoon als gevolg van verbeteringen in nieuwe technologie. Dit allemaal met als doel dat doven meer zelfstandig kunnen zijn. Aangezien een volledige ontplooiing van hun mogelijkheden binnen de horende maatschappij voor de meeste doven wel een streven maar nog lang geen dagelijkse realiteit is, blijft SWDA een springplank bieden naar die maatschappij en een plek waar doven en slechthorenden hun ideeën en creativiteit kunnen ontwikkelen die SWDA dan facilitair kan ondersteunen.
2.2 Het bestuur Het bestuur heeft een beleidsbepalende en controlerende functie op uitvoering van het beleid door de beroepskrachten en vrijwilligers, geleid door de directeur. Het jaar 2013 is met drie bestuursleden gestart en geëindigd met een voltallig bestuur van vijf leden.
2.3 Vergaderstructuur Eén keer per maand komt het bestuur bijeen om de stand van zaken rondom SWDA te bespreken. Vooral de financiën worden nauwlettend in de gaten gehouden. Twee keer per jaar wordt er een Algemene Vergadering gehouden om de meer overkoepelende zaken te bespreken. U kunt hierbij denken aan beleid voor lange termijn en het bespreken van de jaarrekening en de begroting.
2.4 Wie zijn er werkzaam bij SWDA? Stichting SWDA heeft in 2013 een vijftal betaalde krachten in dienst. De directeur, beheerder, assistent-beheerder, schoonmaakster (tot 1 maart) en algemeen medewerker. Een dove stagiaire ondersteunt dit team - vooral op het gebied van het opzetten en uitvoeren van activiteiten. Daarnaast maakt SWDA gebruik van een groot aantal vrijwilligers in allerlei functies. Er zijn een aantal vaste vrijwilligers, zoals de mensen die bij de verschillende werkgroepen betrokken zijn. Daarnaast zijn er vrijwilligers die “komen en gaan”. Dit zijn mensen die bijvoorbeeld hun handen uit de mouwen steken bij een specifiek evenement of project.
6
3. Financiële stand van zaken In de jaarrekening 2013 is opgenomen de balans van Stichting SWDA per 31 december 2013 en de resultatenrekening over 2013. De exploitatie vertoont een positief resultaat van €11.193,-. Hierin zijn echter de incidentele baten verantwoord. SWDA heeft in verslagjaar regelmatig met Ten Kate Huizinga aan tafel gezeten om ervoor te zorgen dat zij weer een financieel gezonde organisatie gaat worden. Er zijn ingrijpende maatregelen getroffen. Twee medewerkers hebben te horen gekregen dat zij niet langer in dienst konden blijven van SWDA, er is afscheid genomen op gepaste wijze en daarna zijn zij dan ook per 1 januari en per 1 maart met ontslag gegaan. Daarnaast is er kritisch gekeken naar de kosten. Daarin zijn duidelijke keuzes gemaakt, bijvoorbeeld voor het afstoten van een deel van de locatie (de achterzaal), wat een besparing op de huurkosten met zich meebrengt. Deze keuzes lijken langzaam hun vruchten af te werpen.
7
4. Zakelijke dienstverlening Het DovenOntmoetingsCentrum wordt door de eigen achterban veelvuldig gebruikt voor allerlei activiteiten. Daarnaast zijn de verschillende ruimtes door derden te reserveren. De beheerder van het DOC kan naar aanleiding van wensen van de (externe) klant een passende ruimte en bijbehorende catering leveren. Een aantal aangesloten Amsterdamse dovenverenigingen hebben in 2013 gebruik gemaakt van de faciliteiten van het DOC voor hun eigen activiteiten, zoals bijvoorbeeld de ouderenvereniging, de klaverjasclub, de jokerclub, de vrouwenclub, de schaakclub en de jongerenclub. De activiteiten van de dagopvang voor ouderen, het maandelijkse Gebarencafé en ook de regelmatig gehouden bijeenkomsten voor doofblinden werden met succes bezocht. Daarnaast wordt er elke maand op vrijdag een gebarenrestaurant gehouden. En SWDA organiseert SWDA gebarencursussen in het DOC. Doven van verschillende nationaliteiten komen graag op bezoek bij het DovenOntmoetingsCentrum. In maart 2013 is er een aanzet gedaan tot het ontwerpen van een nieuwe keuken voor het DOC. De huidige keuken is namelijk erg verouderd en voldoet niet meer aan de eisen die de groeiende bezoekersaantallen hieraan stellen. Hier wordt een projectplan voor geschreven, aangezien daar nog aanvullende fondsen voor nodig zijn. Naast het gebruik door de eigen verenigingen zijn er ook activiteiten georganiseerd door andere organisaties voor doven, zoals bijvoorbeeld Stichting DovenShoah, Dovenschap en/of gehandicaptenorganisaties. De Chinese gemeenschap uit de buurt heeft ook de weg naar het DOC gevonden. Zij zijn genoodzaakt hun eigen locatie te verlaten en hebben een aantal keer gebruik gemaakt van het warme welkom wat SWDA en DOC hen kunnen bieden. Er is een uitstekende samenwerking tussen de beheerder en assistent-beheerder. Zij werken daarnaast ook nauw samen met alle vrijwilligers, wat de dienstverlening, efficiënt en klant en doof-vriendelijk maakt.
8
5. Cursussen Stichting SWDA organiseert cursussen voor verschillende doelgroepen. Er worden bijvoorbeeld cursussen NGT (Nederlandse Gebarentaal) georganiseerd voor mensen die hierin geïnteresseerd zijn. Dit zijn veelal horende mensen die de NGT een warm hart toedragen, soms vanuit persoonlijke belangstelling, soms vanuit het feit dat zij in aanraking gekomen zijn met iemand die doof is.
5.1 Nederlandse Gebarentaal (NGT) In 2013 zijn er helaas minder aanmeldingen binnengekomen voor de cursussen NGT. Dit ligt onder andere aan het feit dat er te weinig reclame gemaakt werd. Ook komen er steeds meer aanbieders van dezelfde cursussen in Noord Holland, dus buiten Amsterdam. In 2014 zal dit zeker een punt van aandacht zijn. Februari 2013 NGT module 1 De cursus NGT1 werd over twee groepen en twee avonden verdeeld: * een groep van 10 cursisten * een groep van 13 cursisten De cursisten van beide groepen maakten de toets en slaagden hiervoor allemaal. De feestelijke afsluiting vond plaats in mei en één van de onderdelen van deze afsluiting was een debat. Van te voren werd de groep voor dit debat in tweeën verdeeld; een groep vóór en de andere tegen. Er werd driftig gediscussieerd over onder andere de stelling “Een tolk NGT is méér dan alleen een tolk”. September 2013 Dankzij het grote aantal aanmeldingen in februari 2013 (twee groepen module NGT-1) konden er twee groepen NGT-2 starten. Totaal kwam dat neer op 23 cursisten verdeeld over twee groepen. Module 1 is gestart met een groep van 15 cursisten. Workshop Er werd een introductie-workshop Gebarentaal georganiseerd. Dit om mensen te interesseren in de Gebarentaal en om te kijken of we de aanmeldingen voor de cursussen konden verhogen. Hiervoor maakten we reclame: er werden flyers in de buurt verspreid, bij diverse winkels in de buurt en ook werden deze flyers in het buurthuis gelegd. Ook kwam er een advertentie in de buurtkrant van Amsterdam Zuid. De workshop vond plaats op 2 juli.
5.2 Tactiele NGT (Vierhanden-gebaren voor Doofblinden) In 2013 waren er niet voldoende aanmeldingen voor de VHG-cursus. Deze cursus verviel daarom in het voor- en najaar. De docent hoefde daarom geen les te geven bij deze
9
cursussen, maar hij heeft niet stilgezeten. Hij werkte samen met andere docenten Nederlandse Gebarentaal aan een nieuwe woordenlijst van TNGT. Er zijn oude versies van de woordenlijsten vierhanden-gebaren, waarvan zeer weinig gebruik gemaakt wordt. Er wordt nu gewerkt aan een vernieuwde woordenlijst TNGT voor Het Nederlandse Gebarencentrum, zodat zij deze kunnen verbeteren. Er is in 2013 twee keer een bezoek gebracht aan Nijmegen om met docenten Gebarentaal de nieuwe woordenlijst door te nemen. In november was de docent bij Het Nederlands Gebaren Centrum voor een vergadering om de website VHG te bespreken.
5.3 Taal- en inburgeringscursus Om te kunnen starten met een inburgerings- en taalcursus Nederlands moeten Dove allochtonen zich aanmelden bij Gemeente Amsterdam. Er is geld vrij gemaakt om cursusmateriaal te ontwikkelen voor de verschillende niveaus. Het vervaardigen van dit materiaal gebeurt op wekelijkse basis door vier vrijwilligers die ieder al jaren zijn verbonden aan het Taalteam. Het bestuur van SWDA betreurt dat Dove autochtone Nederlanders niet meer mogelijkheden hebben om hun kennis van de Nederlandse taal te verbeteren via een cursus die gegeven wordt in Nederlandse Gebarentaal. De cursus Nederlandse taal wordt namelijk aangeboden in de moedertaal van Doven: gebarentaal, waardoor de communicatie veel soepeler verloopt en het aangebodene beter beklijft. Het bestuur heeft de intentie om in de loop van 2014 dit punt nader te bekijken en op zoek te gaan naar mogelijke oplossingen.
10
6. Sociaal-Culturele activiteiten SWDA organiseert verschillende activiteiten waar dove mensen elkaar kunnen ontmoeten en van elkaar kunnen leren. Zo kunnen zij in hun eigen taal ervaringen uitwisselen. Een aantal van deze activiteiten zijn structureel en worden daarom beloond met een subsidie vanuit de gemeente Amsterdam. Andere activiteiten zijn gerelateerd aan bijvoorbeeld een feestdag, zoals het Oud en Nieuw evenement. Hieronder leest u een impressie van verschillende activiteiten.
6.1 Activiteiten binnen het DOC Begin 2013 was het - zoals altijd aan het begin van een jaar - vrij rustig in het DOC. Na de nieuwjaarsrecepties van SWDA en Guyot 50+ was alles weer normaal: druk dus. De taalcursussen en gebarencursussen begonnen weer, nu in onze Stadhouderszaal. Het Taalteam werkte op de bovenste verdieping. Het eerste feest in 2013 van jongerenclub “ADJC Lieverdjes” werd in februari gevierd in het DOC, met als thema ‘Man versus Vrouw’, een goed bezochte bijeenkomst. Mannen moesten tegen vrouwen strijden door middel van spelletjes. Twee maanden later werkte “ADJC Lieverdjes” samen met “Frontrunners” om een seminar voor internationale jongeren te organiseren met als thema ‘Wie ben ik?’ Dit seminar werd heel goed bezocht en in de avond barstte een groot feest los. In mei alsook november was er “Ooggetuigen”, een heel leuke productie vanuit een samenwerkingsverband van HandTheater, SWDA en FlevoDo. In juni werd het DOC bezocht door groep doven uit Zweden, die na een rondleiding in het Gebarenrestaurant genoten van heerlijke Hollandse pot. In Engeland werkt een dove bierbrouwer die we hierheen hebben gehaald om in het DOC een “Deaf Beer Proeverij” te houden. Deze Engelse biermaker nam zelf gebrouwen bier mee. De bezoekers gaven zich massaal aan het bier proeven over, en hadden daardoor een aparte ervaring. In augustus 2013 werd voor het eerst “Mindfull Yoga” voor Doven en Slechthorenden in het DOC opgestart, tot nu werden deze lessen door een kleine groep doven bezocht. De uitleg tijdens de lessen wordt door een tolk gebarentaal vertaald. In december zijn de vrijwilligers van SWDA in het zonnetje gezet tijdens een “sterrengala” om ze nogmaals te bedanken voor hun inzet. De NVVS (Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden) stopte een paar jaar geleden met hun spreekuur in het DOC wegens gebrek aan mankracht. Zij hebben in september een reünie bij ons gehouden die groots werd aangepakt. Het was echt leuk om hen allen weer terug te zien in het DOC! Dove kunstenaars konden in oktober tijdens de “Dovenexpo” hun werken (foto’s, schilderijen, tekeningen, sculpturen en textielvormgeving) in de grote Stadhouderszaal ophangen waar de bezoekers ze konden bekijken. Al deze kunstwerken werden voor het goede doel geveild. Een zeer unieke gebeurtenis omdat alles in gebarentaal gebeurde, de veilingmeester en zijn assistenten waren doof.
11
Omdat het DOC het gebouw toegankelijker wilde maken voor dove kinderen van circa 10 – circa 16 jaar hebben we “Dove Filmkids” opgezet, een soort bioscoopje in de zaal. Gesproken Nederlandse films worden dan vertaald door een tolk gebarentaal. Natuurlijk compleet met popcorn. Dit initiatief werd heel positief ervaren door de kinderen alsook door hun ouders. De eerste keer was in oktober, het vervolg is eind december geweest en deze keer konden de kinderen ook blijven dineren. “Dove Filmkids” werd zo’n succes dat het DOC hiermee wil doorgaan. Sinterklaas kwam al een paar jaar niet meer langs bij het DOC, maar in 2013 hebben we met behulp van vrijwilligers een dove Sinterklaas en negen dove zwarte pieten naar het DOC laten komen. Dove kinderen kwamen massaal naar het DOC om een cadeautje van Sint en zijn pieten in ontvangst te nemen. Ook dit was enorm succes. De grootste klapper van 2013 was dat dove buitenlandse en Nederlandse bezoekers voor het eerst Oud en Nieuw bij het DOC konden vieren. Tickets daarvoor waren in een mum van tijd uitverkocht. De Oud en Nieuw-party was compleet met een speciale dove DJ uit Portugal en een Engelse dove VJ die samen voor een onvergetelijke avond en nacht zorgden. Kort gezegd was het jaar 2013 een zeer succesvol jaar voor het DOC met verschillende, voornamelijk nieuwe, leuke en drukbezochte activiteiten.
6.2 Gebarenrestaurant Dit is een maandelijks terugkomende activiteit welke een groot succes is. Elke maand wordt er een thema bedacht, een aantal vrijwilligers gaan hierna aan de slag met het koken van een passende maaltijd. Bezoekers kunnen zich van tevoren inschrijven en tegen een kleine vergoeding genieten van een heerlijke, gezonde en vooral gezellige maaltijd. De gemeente Amsterdam heeft een structurele subsidie toegekend aan het Gebarenrestaurant. De toekenning van deze subsidie is zeer positief. De kosten worden zeer nauw gemonitord, zodat alle uitgaven beperkt worden tot het noodzakelijke. Er wordt gekeken naar de mogelijkheid om te snijden in de personeelskosten, zodat deze beter in verhouding komen te staan met de ontvangen subsidie. Elke maand wordt de voortgang besproken met het bestuur, zodat er geen verrassingen ontstaan op financieel gebied.
6.3 Kijk van een dove stagiaire op SWDA-activiteiten “Mijn naam is Sharon Fles en ik loop sinds begin november 2013 stage bij SWDA. Ik doe dit vanuit mijn opleiding Culturele Maatschappelijke Vorming, die ik als 1e-jaars studente aan de Hogeschool van Amsterdam volg. Ik vind het ontzettend leuk om bij SWDA lerend te werken, want ik krijg veel ruimte om mijn eigen leerproces en ontwikkelingen te sturen. Bij SWDA heb ik vooral mijn ondernemende kwaliteiten verder kunnen ontwikkelen door het organiseren van verschillende activiteiten, zoals een spelletjesavond en een workshop over gezonde voeding. Samen met SWDA kijk ik naar de behoeften en wensen van bezoekers en niet-bezoekers, zodat wij daarop in kunnen spelen. Helaas zal mijn stageperiode eind mei 2014 aflopen, maar na mijn stageperiode blijf ik zeker verbonden met SWDA en hoop ik nog lang iets voor hen te kunnen betekenen. Hieronder wil ik graag mijn ervaringen met u delen, welke ik heb opgedaan tijdens een tweetal specifieke activiteiten:
12
Sinterklaasmiddag, 24 november 2013 Voordat het Sinterklaasfeest begon kwamen organisatoren en vrijwilligers ’s morgens vroeg bijeen om samen het draaiboek door te nemen. Het zou een spannende dag worden, want er hadden zich 47 kinderen aangemeld. Voordat deuren open gingen werd ik overal ingezet. Bijvoorbeeld de Pieten helpen met schminken en omkleden. Doordat ik Pieten ging helpen heb ik nieuwe mensen leren kennen. De sfeer was goed en iedereen hielp elkaar waar dat nodig was. Toen de deuren opengingen mocht ik bij de registratie staan met de namenlijst van de kinderen. Ik had direct contact met deze kinderen en zo kwam ik erachter dat communicatie met dove kinderen heel anders verloopt. Na een verhaal kwam Sinterklaas bij SWDA aan met zijn knechten. Samen met de kinderen heeft hij geschenken uitgedeeld met een verhaaltje erbij. Tijdens het geven van de geschenken door Sint heb ik foto’s gemaakt. Nadat alle kinderen hun cadeautjes ontvangen hadden, volgde er een korte pauze. Na de pauze gingen de Pieten met de kinderen allerlei activiteiten doen, zodat zij hun Pietendiploma konden behalen. De kinderen genoten van hun middag met handjes vol met pepernootjes. Aan het eind van de dag heb ik gemerkt dat ik anders naar de doelgroep (dove en horende kinderen) kijk. Oud & Nieuw-feest, 31 december 2013 – 1 januari 2014 In verband met mijn stage en mijn werkveld heb ik me aangesloten bij het project “Deaf New Year’s Eve”. Er was heel veel voorbereiding nodig en ik heb het allemaal mee mogen maken. Rond oktober/november begonnen de voorbereidingen hiervoor al voor mij. Ik heb bijvoorbeeld een draaiboek gemaakt en contact onderhouden met vrijwilligers. Ik heb alles vooral in samenwerking met andere medewerkers uitgevoerd, want op die manier leer ik ook van andere mensen. Oud & Nieuw moest en zou hoe dan ook knallend feest zijn. Bijna iedereen op het kantoor was betrokken bij het grote project en de kaartjes voor het feest waren in mum van tijd uitverkocht! Dat gaf ons een prima motivatie om goed samen te werken. Toen Oud & Nieuw bijna voor de deur stond begon de stress op te lopen vanwege alle kleine dingetjes die nog gedaan moesten worden. Uiteindelijk werd alles tot in de puntjes geregeld dankzij vrijwilligers en medewerkers. Op 31 december kwamen vrijwilligers rond 21.00 binnen druppelen en ook beveiligers waren aangekomen. Om 22.00 gingen deuren open en werden kaartjes en tassen gecontroleerd. De zaal liep langzaamaan vol en ik was samen met paar vrijwilligers al begonnen met het inschenken van champagneglazen voor 250 man. Gek genoeg vlogen de uren zo snel om dat het al bijna 00.00 was. In een paar minuten moesten wij mensen begeleiden naar de grote zaal, zodat iedereen mee kon aftellen. Gedurende de hele avond hing er een goede sfeer en bezoekers van verschillende nationaliteiten hadden plezier met elkaar. Achter de schermen ging het meestal wel goed, maar een paar dingen ook weer niet. Dat hoort nu eenmaal bij een groot evenement en daar leer je weer van voor een volgende keer. Rond 04.00 werden mensen naar de uitgang begeleid toen de sfeer wat onrustiger werd. De (sterke) drank maakte sommige mensen prikkelbaar en dat had effect op de andere gasten. Gelukkig zijn er geen vervelende incidenten gebeurd. Vrijwilligers en medewerkers hebben absoluut heel veel inzet getoond om er geweldig Oud en Nieuw-feest van te maken!”
13
7. Werkgroepen SWDA heeft een aantal verschillende werkgroepen die activiteiten gerelateerd aan de dovenwereld ondernemen. Alle werkgroepen werken zelfstandig, maar maken indien nodig gebruik van de expertise en faciliteiten van SWDA en het DOC.
7.1 Amsterdamse Doven Historie (ADH) • Reguliere activiteiten binnen de werkgroep ADH: • Het verzamelen van voorwerpen en materialen die te maken hebben met de geschiedenis • • • • • • •
van Doven in Amsterdam. Het nummeren en beschrijven van de foto’s en documenten. Dit materiaal wordt opgeborgen in zuurvrije doorzichtige Secol en in een zuurvrije doos op maat. Zo wordt dit materiaal voor jaren goed geconserveerd qua afbeelding en kleur. Het fotograferen en archiveren van andere in ons beheer gegeven materialen, onder andere een groot aantal sportbekers en -trofeeën. Het bijwerken en onderhouden van de ADH-website, zoals hieronder vermeld. Minstens 1x per twee maanden overleg tussen werkgroepsleden, minstens 3x per maand een werkavond, beide vonden plaats op een woensdagavond. Regelmatig overleg met de directeur van SWDA (om de 2 à 3 maanden).
Activiteiten / Projecten 2013: • Project ADH-museum binnen het DOC: op de bovenverdieping van het DOC is daarvoor plaats gereserveerd. SWDA heeft drie glazen vitrinekasten ter beschikking gesteld voor het museum. De SWDA-bibliotheek is ook naar die bovenverdieping verhuisd. Op dit moment bevinden alle boeken zich nog in dozen. Er wordt nog aanvullende fondsen gezocht voor de aanschaf van de benodigde kasten. • Archiveren en omzetten van beeldmateriaal: er is een subsidieaanvraag voor het grootschalig digitaliseren van het aanwezige beeldmateriaal in voorbereiding, in samenwerking met de Radboud Universiteit te Nijmegen. • Een subsidieaanvraag voor benodigde archiefmaterialen voor de komende jaren bij SWDA loopt nog. • Project jubileumboek “Guyot 125 jaar” (in opdracht van Guyot 50+) is nog aan de gang. Voor dat boek werd materiaal gezocht uit het ADH-archief en het Stadsarchief Amsterdam. Het gaat zowel om geschreven teksten als om beeldmateriaal. • In oktober 2013 vond de landelijke Maand van de Geschiedenis plaats, met als thema “Vorst & Volk”. In het kader van dit thema hebben enkele werkgroepsleden in samenspraak met de SWDA-directeur een tweetal activiteiten ontplooid, te weten een Gebarenworkshop en een rondwandeling door Doof Amsterdam. Voor de Gebarenworkshop is een woordenlijst rond het thema “Vorst & Volk” opgesteld en doorgestuurd naar het Nederlands Gebarencentrum waar de bijbehorende gebaren werden verzameld. Voor de rondwandeling is een boekje samengesteld met foto’s en verhaaltjes over gebouwen in Amsterdam die belangrijk zijn geweest in de geschiedenis van de Amsterdamse Doven. De foto’s zijn afkomstig uit het ADH-archief en uit het Stadsarchief.
14
Tijdens de maand oktober vonden een aantal Gebarenworkshops met daarop aansluitend de rondwandeling plaats. Daarvoor werden respectievelijk gebarendocenten en rondleiders aangetrokken op vrijwillige basis. Elke keer was er een tolk NGT bij aanwezig. Het geheel werd door de werkgroep ADH gecoördineerd. De publiciteit werd in samenwerking met SWDA verzorgd. Beide activiteiten werden redelijk goed bezocht door zowel Doven als horenden. De deelname van ADH aan de Maand van de Geschiedenis heeft SWDA veel publiciteit opgeleverd en, met name onder horenden, de bekendheid van het bestaan van de Dovengeschiedenis en de Dovencultuur vergroot. In oktober heeft een evaluatie van ADH-activiteiten plaatsgevonden. Op basis hiervan heeft de werkgroep ADH een plan uitgewerkt hoe in 2014 een en ander nog beter te organiseren, alsmede hoe een nog grotere doelgroep bereikt kan worden.
7.2 Camedo De werkgroep Camedo dankt haar naam aan een samenstelling van de woorden Cam-era en do-of. Het ontstaan van Camedo is een logische gevolg van het visuele karakter van de taal der doven. Deze werkgroep beschikt over verschillende apparatuur en verzorgt AVN (Amsterdam Visueel Nieuws), die meestal elke maand via de website van SWDA, YouTube en facebook wordt verspreid. Deze uitzendingen worden door een tolk Nederlandse Gebarentaal voorzien van ondertiteling, zodat de uitzendingen voor een breed publiek toegankelijk zijn. Hoewel de uitzendingen vooral Amsterdams dovennieuws betreft, weten ook andere doven uit Nederland en zelfs daarbuiten de weg naar AVN te vinden. Na beëindiging van het dienstverband met Tim de Graaf met SWDA, kon Tim in dienst komen bij Stichting Handtheater. Zo kon, samen met het Handtheater, toch gewerkt blijven worden aan AVN.
7.3 Doofblinden in Beweging (DbiB) In 2013 heeft DbiB veel aan voorlichting gedaan en activiteiten georganiseerd voor Doofblinden, zoals:
• Presentatie bij dovenschool Signis te Amsterdam
Uitleg gegeven aan dove leerlingen van 8/9 jaar oud over hoe doofblinden leven.
• Thema “Breaking the Silence” bij de Vrije Universiteit
Een presentatie bij het VU met als onderwerp “Breaking the Silence” over mensen met een auditieve beperking. Er waren 25 studenten van het VU aanwezig die een opleiding audiologie, KNO of psychologie volgden.
• Excursie naar Toetanchamon bij EXPO Amsterdam
In totaal namen 15 Doofblinden met hun begeleiders/tolken deel aan deze excursie. Het Moeder Catharina Fonds gaf een subsidie van € 350,- om de kosten van twee gidsen te betalen.
15
• Lezing bij Humanity in Action bij Amnesty International.
Een lezing over doofblindheid aan een groep internationale studenten. De conclusie van de toehoorders na deze lezing was: “Mensen met een beperking moeten de mogelijkheid krijgen obstakels te overwinnen, persoonlijk en sociaal, door wetten en voorzieningen, zodat ook zij als ‘gewone’ mensen kunnen deelnemen aan het dagelijkse leven”.
• Voorlichting over Doven bij de Amsterdamse school voor horende kinderen
Voor een groep leerlingen van een Amsterdamse school aan de Nieuwezijds Voorburgwal.
• 5D-Festival in Amsterdam
Dit is een jaarlijkse terugkerend festival voor mensen met een beperking van één of meer zintuigen. Een aantal Doofblinde vrijwilligers heeft in de vorm van een toneelstuk een workshop gegeven.
• Marathon van Amsterdam (Sponsorwerving door DbiB) voor James Clarke
De Engelse Doofblinde James Clarke heeft, samen met zijn begeleider, dankzij sponsorgelden geregeld door DbiB de marathon van Amsterdam kunnen lopen om zo doofblindheid meer onder de aandacht te brengen.
• NBTG-congres met 25-jarige bestaan Tolkvoorziening.
DbiB heeft een overzicht van de knelpunten bij het tolken voor doofblinden gegeven.
• Bezoek kerstmarkt in Haarlem
Er waren in totaal 12 deelnemers: Doofblinden (sommigen met hond) en begeleiders/tolken.
Stagiaire Samira el Allati bij DbiB voor AKA-opleiding Voor het eerst een jonge doofblinde stagiere bij DbiB. Zij heeft het Usher Syndroom type 1.
16
8. Samenstelling organisatie SWDA Hieronder vindt u een overzicht met namen. Al deze mensen zijn betrokken bij SWDA op verschillende niveaus, in het bestuur, als betaalde kracht, als lid van een werkgroep of als vrijwilliger.
8.1 Bestuur Voorzitter Secretaris/vice-voorzitter Penningmeester Bestuurslid Bestuurslid
Gerben van der Werf Joni Oyserman Alexander Bosman Johan Groskamp Marten Koning
8.2 Beroepskrachten Directeur Beheerder Assistent beheerder Algemeen medewerker Coördinator DbiB Algemeen medewerker Schoonmaakster
Stefan R. Russel Brenda J. Beentjes Suheil A. Andeweg Imgert Bergsma (Gedetacheerd) Gijs Brüggemann Timothy de Graaf (per 1 januari 2013 uit dienst) Wilma van Leeuwen (per 1 maart 2013 uit dienst)
8.3 Team Gebarencursussen Coördinator Docenten
Ludy van Swinderen Will Hendriks David Medeiros Lisa Hund
8.4 Team Taal- en inburgeringscursus Coördinator Vrijwilligers
Lud van der Garde Aleida ten Dam Rina Pater Will Hendriks Mathilde de Geus
17
8.5 Doofblinden in Beweging (DbiB) Coördinator Vrijwilligers
Gijs Brüggemann Johan Groskamp Emmy van Swaaij Menno Harterink Samira el Attali
8.6 Werkgroep Amsterdamse Doven Historie (ADH) Coördinator Contactpersoon Vrijwilligers
Jolanda van Dam Anika Smeijers Dick van Soelen Annemieke van Brandenburg Ans Luppes-Bon Nora Huizinga
8.7 Team DovenOntmoetingsCentrum Beheerder Assistent beheerder Algemeen medewerker Vrijwilligers
Brenda J. Beentjes Suheil A. Andeweg Imgert Bergsma Lorenzo Macnack Bauke Karouw Wilma van Leeuwen Jacob Mantel Debby Musch Hetty Schelvis Mark Schenk Jeanne Windgassen Wendy Tiel Felice van Luijk Tobias de Ronde
18
9. Amsterdamse dovenverenigigen (aangesloten bij SWDA)
ADJC Lieverdjes, jongerenclub Guyot 50+, Sadov, Amsterdamse Doven Ouderen Vereniging met onderafdelingen: Guyot, vrouwenclub KJC Guyot, klaverjasvereniging Activiteitencommissie ADSV, Omnivereniging Amsterdamse Doven Sport Vereniging Kangoeroe, tennis Slagvaarders, volleybal B.C. Amstelstad Bowling TOG, Tot Ons Genoegen, schaakvereniging De Amstelstad, ADSV zaalvoetbal Roze Gebaar, dove- en slechthorende homo’s en lesbo’s, afdeling Amsterdam
19
10. Samenwerkende organisaties Vereniging Cliëntenbelang Amsterdam Dovenschap, Landelijke koepelorganisatie voor belangenbehartiging voor doven Zorgcentrum De Open Hof Stichting PlotsDoven, steunpunt West Handtheater Babygebaren Koninklijke Kentalis Signis, Amsterdamse dovenschool
20
11. Colofon Dit jaarverslag 2013 is een uitgave van: Stichting Welzijn Doven Amsterdam e.o. Stadhouderskade 89 1073 AV Amsterdam Telefoon Teksttelefoon E-mail Website
020 305 70 05 020 305 70 01
[email protected] www.swda.nl
Stichting Welzijn Doven Amsterdam e.o. is opgericht op 15 april 1976 en is ingeschreven bij de Kamer van koophandel onder nummer 41199085. Dit jaarverslag is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van Stichting Welzijn Doven Amsterdam en omstreken. Overname van tekst en/of cijfers is toegestaan mits met duidelijke bronvermelding. © SWDA april 2014
21