IZO Architectuur (Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning)
Deel 2: Architectuur
Status
Definitief – versie 1.1
Auteur(s)
Paul van Raaij
Opdrachtgever
Elke Buis (VWS)
Directie
Directie Langdurige Zorg (DLZ)
Datum
7 juli 2014
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
In memoriam Arthur van der Krabben
De IZO Architectuur Board
Pagina 2 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Versiebeheer
Versie
Datum
0.0.3
15-05-2014
Omschrijving / Wijzigingen Concept opgestuurd aan de architectuurboard IZO. Concept voor review opgestuurd aan het IZO team, het TIZZO overleg, de architectuurboard IZO, Jasper van Lieshout (CIO office) en Herko Coomans (PrIO). Opmerkingen van review op versie 0.1.0 verwerkt. Versie 0.1.0 ook getoetst a.d.h.v. AIDA, LRZa en iNUP.
Auteur(s)
Status
Paul van Raaij (ICTU)
Concept
Paul van Raaij (ICTU)
Concept
Paul van Raaij (ICTU)
Concept
0.1.0
27-05-2014
0.1.1
07-07-2014
0.9.0
07-07-2014
De IZO Architectuur Board stemt in met deze versie.
Paul van Raaij (ICTU)
Concept
1.0
08-07-2014
IZO architectuur, Deel 2 aan de stuurgroep iHLZ van 17 juli 2014 aangeboden voor besluitvorming.
Paul van Raaij (ICTU)
Definitief
1.1
15-07-2014
Enkele kleine aanvullingen.
Paul van Raaij (ICTU)
Definitief
Pagina 3 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Architectuur IZO Voor u ligt de “Architectuur” van het domein van zorg en ondersteuning. Het betreft een document waarin de te realiseren componenten zijn beschreven. De onderlinge samenhang tussen processen en componenten is hierbij zichtbaar gemaakt en de koppelvlakken zijn beschreven voor de realisatie van een aantal projecten in de informatievoorziening in de ketens van de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning (per 1 januari 2015). Deze projecten leveren (generieke) voorzieningen voor de informatievoorziening die nodig zijn bij de realisatie van de hervorming van de langdurige zorg binnen de Wmo, AWBZ en Zvw. Kanttekening is dat een aantal voorzieningen zo generiek van aard zijn, dat ze ook hergebruikt kunnen worden in andere zorgdomeinen, bijvoorbeeld de Jeugdwet. Door te werken onder architectuur wordt dit onderkend. In “Deel 1” waren al de kaders en uitgangspunten beschreven. Met deze kaders in hand is vervolgens in dit document “Deel 2 – de architectuur voor het domein zorg ondersteuning” beschreven. Dit beschrijft het ontwerp van de oplossing, beschrijft componenten van IZO domein, is de onderlinge samenhang tussen processen componenten zichtbaar gemaakt en zijn de koppelvlakken beschreven.
de en de en
Op basis van de architectuur wordt per component (of bouwsteen) in een Project Start Architectuur (Deel 3 van de architectuur) beschreven hoe de bouwsteen precies werkt. Hierbij wordt niet alleen op de koppelvlakken gelet, maar worden de diensten en functies van de bouwsteen zelf nauwkeurig beschreven. Alle project solution architecturen bij elkaar geven daarbij invulling aan de IZO architectuur en worden gerealiseerd conform de kaders als beschreven in de IZO architectuur, Deel 1.
Pagina 4 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
De IZO architectuur richt zich in den beginnen vooral op het administratieve proces. Hierin ligt de basis van de transitie. Immers wanneer declaraties niet worden betaald, komen (zorg)aanbieders financieel in de problemen. Focus bij het administratieve proces ligt op de indicatiestelling, toewijzing van zorg en ondersteuning en het verwerken van declaraties. Daarmee focust dit document (versie 1.0) op de projecten van de voorzieningen die op 1 januari 2015 moeten worden gerealiseerd. Dit document heeft het de scope van i-HLZ en richt zich op de projecten die vallen onder stuurgroep i-HLZ. De hervorming gaat na 1 januari 2015 door en een verbreding van dit document zal nodig zijn. Een verbreding in termen van uitbreiding van processen, maar ook in termen van verduidelijking hoe de decentralisaties uiteindelijk zullen landen en vorm zullen krijgen. Dit document van de IZO-Architectuur zal daarom later moeten doorevalueren naar een versie 2.0, waarin deze verbreding en specificering verder wordt uitgewerkt. Binnen deze processen is er ruimte voor procesoptimalisatie. Dit binnen de domeinen, maar ook tussen de domeinen. Dit biedt kansen voor vereenvoudiging en het terugdringen van administratieve lasten. Vanuit de architectuur zou hier aandacht voor moeten zijn. Gebleken is dat dit – vanwege de tijdsdruk op weg naar 1 januari 2015 en de complexiteit rondom het stroomlijnen – op dit moment een brug te ver is. Daarom is dit in de huidige IZO architectuur nog niet geadresseerd en wordt dit later in het vervolg na 1 januari 2015 opgepakt.
Pagina 5 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Leeswijzer Het document is rondom het 9-vlaks model van de NORA opgebouwd. In de hoofdstukken 1 en 2 is de business architectuur uitgewerkt. Zo zijn in hoofdstuk 1 de ambities van de hervorming van de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning summier beschreven. In hoofdstuk 2 komen de ketenprocessen aan bod die door de hervorming geraakt worden en zijn de diensten beschreven die de ketenpartijen elkaar onderling leveren. Vervolgens wordt in de hoofdstukken 3, 4 en 5 de informatie architectuur beschreven. In hoofdstuk 3 komt de informatie per product en in hoofdstuk 4 de uitwisseling van informatie tussen de ketenpartijen aan bod. Hoofdstuk 5 beschrijft vervolgens hoe de informatie-uitwisseling middels berichtenverkeer en koppelvlakken tot stand komt. Hoofdstuk 6 beschrijft de infrastructurele voorzieningen die berichtenverkeer tussen de ketenpartijen efficiënt af te handelen.
nodig
zijn
om
het
In hoofdstuk 7 worden de concrete voorzieningen of bouwstenen opgesomd die nodig zijn om de informatievoorziening in het domein van langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning mogelijk de maken. Deze voorzieningen moeten alle in projecten worden gerealiseerd. Immers zo wordt invulling gegeven aan IZO. Voor al deze componenten moeten – als onderdeel van het project –project start architecturen worden gemaakt. Dit betreft “Deel 3” van de IZO architectuur en beschrijft bij de start van het project waaraan de realisatie van de voorziening moet voldoen. In de praktijk kan het bij de realisatie voorkomen dat van het initiële ontwerp van de architectuur wordt afgeweken. Deze afwijkingen van de architectuur worden in de IZO architectuurboard besproken. Na formele besluitvorming in de IZO architectuurboard worden deze afwijkingen van de architectuur bekrachtigd. Onderdeel van zo’n besluit is hoe met deze afwijkingen wordt omgegaan en hoe lang deze worden geaccepteerd. Uiteindelijk zullen de afwijkingen weer onder architectuur moeten worden gebracht. Dit conform het principe: Comply or explain and commit. Dus realiseer de oplossing onder architectuur of leg uit waarom je afwijkt. Wordt afgeweken, dan worden afspraken gemaakt hoe en wanneer de oplossing weer onder architectuur wordt gebracht. De (tijdelijke) afwijkingen en afspraken hierover zijn in hoofdstuk 9 beschreven. Hoofdstuk 8 geeft de projecten tenslotte richtlijnen mee, waaraan de oplossingen van de componenten moeten voldoen in het kader van privacy en informatiebeveiliging.
Pagina 6 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Managementsamenvatting Op basis van een aantal beleidsambities verandert er veel in de Langdurige Zorg en Maatschappelijke Ondersteuning. Er zal meer worden uitgegaan wat mensen nog kunnen en wat daarbij de eigen mogelijkheden zijn, dan naar wat ze niet meer kunnen. De beleidsambities richten zich daarbij op een integraal aanbod van zorg en ondersteuning, meer regie bij de burger en decentralisatie van de zorg, dichtbij de burger en met meer toegankelijkheid. Dit is de inzet van de hervorming van de langdurige zorg. Door de hervorming verandert er veel en moet er gebouwd worden aan een duurzaam fundament voor de informatievoorziening. IZO is verantwoordelijk voor de realisatie van de voorzieningen die nodig zijn voor de informatievoorziening in de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. Uitgangspunt hierbij is dat de informatievoorziening effectief en in samenhang wordt opgezet, zodat een duurzaam fundament wordt gelegd voor de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. Een fundament dat allicht zelfs breder inzetbaar is in de zorg. Om een beeld te krijgen wat hiervoor nodig is, is in dit document de IZO architectuur beschreven. De architectuur beschrijft de diensten die ketenpartijen vanuit de ketenprocessen aan elkaar leveren en welke informatie daarbij wordt uitgewisseld. Vervolgens wordt beschreven hoe informatie-uitwisseling via berichtenverkeer en infrastructurele voorzieningen (knooppunten) wordt gerealiseerd. Vanuit deze uitwerking worden uiteindelijk een aantal componenten of bouwstenen geïdentificeerd die nodig zijn om de informatie-uitwisseling tussen ketenpartijen in het domein van langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning mogelijk te maken. Deze bouwstenen zijn: Inkijkfunctie. Een gemeenschappelijke taal (woordenboek). Wlz indicatie register. Wmo toewijzingsregister (idem voor Jeugd). PGB trekkingsrechten. Infrastructurele knooppunten. a. Een knooppunten in het publieke domein binnen IZO (gemeenten, CAK, CIZ, SVB). b. Een knooppunt voor het private domein binnen IZO (zorgverzekeraars, zorgkantoren, en (zorg)aanbieders. c. Een koppelpunt tussen het publieke – en private domein. De inzagefunctie, gemeenschappelijke taal en het Wmo toewijzingsregister worden vooralsnog in 2014 nog niet opgepakt. De overige benoemde bouwstenen worden in projecten verder uitgewerkt. De IZO architectuur (Deel 1 en 2) is kader stellend voor deze projecten. Per project wordt daarom een project start architectuur (IZO architectuur deel 3) opgesteld, welke aan de projecten bij aanvang van realisatie worden meegegeven. Keuzes uit de IZO architectuur zijn hierbij overkoepelend en leidend en worden overerft in de PSA’s.
Pagina 7 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
INHOUDSOPGAVE VERSIEBEHEER ............................................................................................................................. 3 ARCHITECTUUR IZO ................................................................................................................... 4 LEESWIJZER ................................................................................................................................... 6 MANAGEMENTSAMENVATTING ............................................................................................ 7 1
HERVORMING LANGDURIGE ZORG ..........................................................................10 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
2
KETENPROCESSEN EN DIENSTEN .............................................................................13 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10
3
DOELSTELLINGEN VAN DE HERVORMING LANGDURIGE ZORG .........................................10 HERVORMING LANGS DRIE HOOFDLIJNEN .........................................................................10 INFORMATIEVOORZIENING LANGDURIGE ZORG ................................................................11 TOEKOMSTBEELD IZO 2016 ............................................................................................11 DE HERVORMING VAN DE INFORMATIEVOORZIENING ......................................................11
HET KETENPROCES IN DE ZVW ..........................................................................................13 HET KETENPROCES IN DE AWBZ (NA 2014 WLZ) ........................................................14 HET KETENPROCES IN DE WMO .........................................................................................15 SAMENHANG EN VERSCHILLEN TUSSEN DE PROCESSEN VAN ZVW, WLZ EN WMO .......16 KETENPARTIJEN...................................................................................................................16 DIENSTEN VAN KETENPARTIJEN AAN KETENPARTIJEN ......................................................17 DOMEIN OVERSTIJGENDE DIENSTEN TUSSEN DE KETENS................................................22 GENERIEKE DIENSTEN IN DE WLZ, WMO EN ZVW ..........................................................23 PRODUCTEN.........................................................................................................................24 HET BEDRIJFSFUNCTIE MODEL (BFM) ..............................................................................25
WELKE INFORMATIE ZIT IN IEDER PRODUCT ...................................................27 3.1 HET INDICATIEBESLUIT VAN HET CIZ ..............................................................................27 3.2 INDICATIEADVIES (WMO) DOOR INDICATIEADVIES ORGAAN VOOR GEMEENTE............28 3.3 TOEKENNINGSBESCHIKKING (BIJ ZIN) DOOR ZORGKANTOOR (WLZ) EN GEMEENTE (WMO) 28 3.4 BESCHIKKING VAN EIGEN BIJDRAGE DOOR HET CAK......................................................28 3.5 HET BUDGETPLAN T.B.V. PGB (WLZ) VAN DE KLANT ....................................................29 3.6 TOEKENNINGSBESCHIKKING PGB VAN ZORGKANTOOR (WLZ) OF GEMEENTE (WMO) 30 3.7 DECLARATIE VOOR VERLEENDE ZORG VAN ZORGAANBIEDERS ........................................30 3.8 BESCHIKKINGSBESLUIT WMO JA/NEE VAN GEMEENTEN NAAR HET CIZ .....................31
4
INFORMATIE-UITWISSELING TUSSEN KETENPARTIJEN ............................33 4.1 4.2 4.3
5
INFORMATIE-UITWISSELING TUSSEN DE KETENPARTIJEN BIJ WLZ ................................33 INFORMATIE-UITWISSELING TUSSEN DE KETENPARTIJEN BIJ WMO ...............................35 INFORMATIE-UITWISSELING T.B.V. BELEIDS- EN VERANTWOORDINGSINFORMATIE ....36
BERICHTENVERKEER EN KOPPELINGEN ...............................................................37 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6
HET VERSTUREN VAN BERICHTEN: PUBLIEK NAAR PUBLIEK .................................................37 INFORMATIE-UITWISSELING IN PUBLIEKE DOMEIN VOLGENS DIGIKOPPELING..............37 HET VERSTUREN VAN BERICHTEN: PUBLIEK NAAR PRIVAAT EN VISA VERSA ........................38 INFORMATIE-UITWISSELING MET KLEINE PARTIJEN VIA EEN WEB PORTAAL...................38 METADATA VAN BERICHTEN ...............................................................................................39 GEBRUIKTE PROTOCOLLEN BIJ INFORMATIE-UITWISSELING VAN BERICHTEN................40
Pagina 8 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
6
NETWERKVOORZIENINGEN EN KNOOPPUNTEN ...............................................41 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6
7
ADMINISTRATIEVE LASTEN BIJ HET BERICHTENVERKEER ................................................41 HET GEBRUIK VAN VERKEERSKNOOPPUNTEN ....................................................................42 KNOOPPUNTEN VOOR BERICHTENVERKEER IN DE KETEN .................................................42 OVERZICHTSPLAAT .............................................................................................................46 HERGEBRUIK VAN DE INFRASTRUCTUUR BUITEN DE LANGDURIGE ZORG .......................46 EISEN AAN DE KNOOPPUNTEN EN AAN TE SLUITEN KETENPARTIJEN ...............................46
TE REALISEREN VOORZIENINGEN ...........................................................................47 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
8
INKIJKFUNCTIE ....................................................................................................................47 GEMEENSCHAPPELIJKE TAAL (WOORDENBOEK) ...............................................................47 WLZ INDICATIE REGISTER .................................................................................................48 WMO TOEWIJZINGSREGISTER............................................................................................48 PGB TREKKINGSRECHTEN..................................................................................................49 INFRASTRUCTURELE KNOOPPUNTEN VOOR DE AFHANDELING VAN BERICHTENVERKEER 50 BELEIDSINFORMATIE ..........................................................................................................51 BELEIDSINFORMATIE ......................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.
HERGEBRUIK VAN BESTAANDE VOORZIENINGEN ..........................................53 8.1 8.2
9
LANDELIJK REGISTER ZORGAANBIEDERS (LRZA) ..........................................................53 DIGILEVERING UIT DE BASISREGISTRATIE PERSONEN (BRP – VOORMALIG GBA) .....53
INFORMATIEBEVEILIGING EN PRIVACY ..............................................................54 9.1 9.2
10
PRIVACY...............................................................................................................................54 INFORMATIEBEVEILIGING ...................................................................................................55 AFWIJKINGEN VAN DE ARCHITECTUUR ..........................................................56
10.1 10.2 10.3 10.4 10.5
WMO TOEWIJZINGSREGISTER............................................................................................56 DIGIPOORT .........................................................................................................................56 OPTIMALISATIE EN STROOMLIJNEN VAN PROCESSEN.......................................................57 KOPPELINGEN MET LANDELIJK REGISTER ZORGAANBIEDERS (LRZA) ..........................58 DIGILEVERING UIT DE BASISREGISTRATIE PERSONEN (BRP – VOORMALIG GBA) .....58
1
BIJLAGE: LITERATUURLIJST ........................................................................................59
2
BIJLAGE: PRIMAIRE PROCES VAN ZVW ................................................................. 1
3
BIJLAGE: PRIMAIRE PROCES VAN AWBZ ZORGLEVERING (PGB) ........... 2
4
BIJLAGE: PRIMAIRE PROCES VAN AWBZ DECLARATIE (PGB) .................. 3
5
BIJLAGE: PRIMAIRE PROCES VAN WLZ (ZIN) .................................................... 4
6
BIJLAGE: PRIMAIRE PROCES VAN WMO ................................................................ 5
7 BIJLAGE: OVERZICHTSPLATEN VOOR KOPPELINGEN EN PROTOCOLLEN BIJ BERICHTENVERKEER ...................................................................... 6
Pagina 9 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
1
Hervorming Langdurige Zorg
De zorg is in beweging. Op basis van een aantal beleidsambities verandert er veel in de Langdurige Zorg en Maatschappelijke Ondersteuning. Zo worden zorgfuncties van de AWBZ overgeheveld naar de Wmo en de Zvw, regelfuncties van de zorgkantoren worden verlegd naar de zorgverzekeraars en de indicatiestelling wordt steeds meer neergelegd bij de zorgaanbieders. De doelstellingen kunnen kort worden weergegeven als ‘eenvoud voor de klant’, ‘administratieve lastenverlichting voor de organisaties in de zorg’ en ‘modernisering van de gegevensuitwisseling’. Daarom een hervorming. Meer uitgegaan van wat mensen nog kunnen en wat daarbij de eigen mogelijkheden zijn, dan naar wat ze niet meer kunnen. De beleidsambities richten zich daarbij op een integraal aanbod van zorg en ondersteuning, meer regie bij de burger en decentralisatie van de zorg, dicht bij de burger en met meer toegankelijkheid. De uitbreiding van de Wmo is daarbij een belangrijke ontwikkeling. Het betekent dat steeds meer ondersteuning onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten komt.
1.1
Doelstellingen van de hervorming langdurige zorg De hervorming van de langdurige zorg heeft drie hoofddoelen: Aanpassing van de organisatie van de zorg Mensen zelfstandig thuis laten wonen met ondersteuning van het eigen sociale netwerk of (gemeentelijke) thuiszorgvoorzieningen. Wanneer zelfstandig thuis wonen niet meer mogelijk is, moeten goede instellingen de zorg overnemen met oog voor het individu en de kwaliteit van leven. Financieel houdbaar houden van de langdurige zorg, ook voor toekomstige generaties De AWBZ is overbelast geraakt. Teveel zaken die we zelf zouden kunnen regelen, worden uit de collectieve middelen betaald. Dit leidt tot hoge premies die op termijn de zorg uithollen en onhoudbaar zijn. Langdurige zorg passend houden hoe men in Nederland met elkaar om wil gaan Creëer een participatiesamenleving waar primair zorg uit de directe eigen omgeving wordt gegeven en waar betaalde en verzekerde zorg wordt gegeven waar of wanneer dat niet mogelijk is.
1.2
Hervorming langs drie hoofdlijnen De hervorming heeft zijn weerslag en vraagt om een integrale aanpak over de verschillende wetten (AWBZ, Wmo en Zvw). Vanuit de daaruit voortvloeiende ketens is noodzakelijk om de gestelde doelstellingen te halen. Namelijk: 1. Participeren in eigen omgeving met steun via de Wmo Gemeenten en zorgverzekeraars worden de komende jaren verantwoordelijk voor de ondersteuning en begeleiding van mensen met een beperking die tot op heden door AWBZ-instellingen wordt geleverd. Huidige klanten behouden hun recht op zorg in een instelling, maar voor nieuwe klanten gaan nieuwe afbakeningscriteria gelden. 2. Samenhangende zorg in de Zorgverzekeringswet (Zvw) Zorg gericht op herstel of het tegengaan van verslechtering wordt vanuit de AWBZ naar de Zvw overgeheveld. Verpleging en verzorging bij herstel komt zo in één pakket en klanten hebben één aanspreekpunt. 3. Recht op zorg voor kwetsbare mensen via de Wlz Zorg op grond van de Wlz is bestemd voor kwetsbare mensen, volwassenen en kinderen, die vanwege beperkingen echt niet meer in staat zijn in de thuisomgeving te wonen. Het betreft de zwaarste vormen van langdurige zorg.
Pagina 10 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
1.3
Informatievoorziening langdurige zorg De maatregelen hebben consequenties voor de wijze waarop organisaties met elkaar samenwerken op het terrein van de informatievoorziening. De hervorming betekent dat klantprocessen veranderen, werkprocessen herontworpen moeten worden en de gegevensuitwisseling moet worden aangepast aan de nieuwe situatie. De klant merkt dit! Daarom moeten goede afspraken worden gemaakt. Afspraken om samen te werken, om klantprocessen optimaal te ondersteunen, om administratieve lasten beperkt te houden en hoe de gegevensuitwisseling te stroomlijnen.
1.4
Toekomstbeeld IZO 2016 Dit vraagt om een integrale informatievoorziening in de zorg en ondersteuning. Voor de informatievoorziening is daarom in het platform IZO (Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning) een visie “Toekomstbeeld IZO 2016” opgesteld. Deze stip aan de horizon is destijds vastgesteld in de stuurgroep HLZ en wordt breed gedragen. In het toekomstbeeld zijn drie ambities beschreven: eenvoud en transparantie voor de klant, lastenverlichting (en kostenbesparing) voor de organisaties in de zorg, modernisering van de gegevenshuishouding. Om deze ambities waar te maken is een informatievoorziening nodig, die gebruik maakt van gestandaardiseerde gegevens, die hergebruikt kunnen worden. Door de (administratieve) bedrijfsfuncties meer te uniformeren sluiten de onderlinge stappen en fasen beter op elkaar aan, waardoor uitwisseling en hergebruik tussen de zorgketens vergemakkelijkt wordt.
1.5
De hervorming van de informatievoorziening De hele hervorming is een ‘paraplu’, dat de samenhang bevordert tussen projecten en de afstemming met betrokken organisaties vergemakkelijkt. Het is gericht op de voorbereiding en ondersteuning van het nieuwe zorgstelsel per 1-1-2015, voor zover dit de informatievoorziening van de Langdurige Zorg over de domeinen heen betreft. De hervorming richt zich daarbij primair op de uniformering van de bedrijfsfuncties, de stroomlijning van werkprocessen en standaardisatie van generieke voorzieningen in de informatievoorziening. Daarbij is er onder andere aandacht voor: de vereenvoudiging en modernisering van informatievoorziening van de AWBZ in de nieuwe Wlz, portalen voor inzage op relevante gegevens voor klanten en professionals, gestandaardiseerd berichtenverkeer in de administratieve afhandeling tussen Wlz, Wmo en Zvw, domein overstijgende afspraken tussen Wlz, Wmo en Zvw en waar mogelijk daarbuiten, oplossen van knelpunten in de huidige informatievoorziening (zie 2.1). In de onderstaande figuur zijn de zorgdomeinen en voorzieningen als afgebakende ‘black boxes’ beschreven. Het laat een klant zien (de groene pijl) die om zorg vraagt. Dit verzoek tot zorg spreekt processen in de zorgketens (Wlz, Wmo of Zvw) aan. Dit kan een indicatiestelling, het opstellen van een zorgovereenkomst of een declaratie, etc. zijn. Bij deze processen zijn ketenpartijen betrokken die broninformatie verzamelen. De blauwe pijlen geven hierbij de relaties weer. Een selectie van deze broninformatie komt via de infrastructurele knooppunten in zorgregisters terecht. Welke registers er precies zijn wordt nog uitgezocht, maar er wordt al gedacht aan bijvoorbeeld een toegangsregister, indicatieregister, leveringen register, betalingenregister. Daarnaast betreft het ook landelijke registers, zoals o.a. het GBA, de BAG, etc.
Pagina 11 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Ketenpartijen nemen van deze registers ook weer informatie af. Dit betreft informatie die de ketenpartijen hergebruiken in de processen van de zorgdomeinen. Zo worden administratieve lasten teruggedrongen en wordt altijd met broninformatie gewerkt. Denk aan een controle of een klant al een eerder een indicatiebesluit heeft uit een ander zorgdomein.
Tot slot hebben zorgaanbieders en klanten via de inkijkfunctie de mogelijkheid tot het raadplegen van de voor hun relevante gegevens in de registers. De rode pijlen geven hierbij de inkijkrelaties via portalen aan. Feitelijk loopt dit via de knooppunten.
Pagina 12 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
2
Ketenprocessen en diensten De ketens kennen op hoofdlijnen zes stappen die de klant bij alle drie de zorgketens in meer of mindere mate doorloopt om adequate zorg en ondersteuning te krijgen. Dit zijn: 1. Bewustwording en erkenning, 2. Vraagverheldering, 3. Beoordeling, 4. Toeleiding, 5. Zorglevering, 6. Declaratie. In dit hoofdstuk worden de ketenprocessen van de Zvw, Wlz en Wmo langs deze processtappen uitgewerkt. Daarnaast zijn per ketenpartij de te leveren diensten en producten aan andere ketenpartners en zorgdomeinen in kaart gebracht. Opmerking t.a.v. de processen is dat de mate van gedetailleerdheid per procesgang verschillend is. Daarnaast zijn processtappen niet in beton gegoten en aan verandering onderhevig. Dit hoeft geen probleem te zijn. Namelijk doel hier is om de processen globaal weer te geven en de interacties met andere ketenpartners of zorgdomeinen zichtbaar te maken. Met dat in het achterhoofd zijn deze analyse concreet genoeg.
2.1
Het ketenproces in de Zvw De Zvw stelt een zorgverzekering (basisverzekering) verplicht voor iedereen die verzekerd is voor de AWBZ. Dit komt neer op alle Nederlandse ingezetenen en mensen die in het buitenland wonen, maar vanuit Nederland inkomsten uit arbeid ontvangen. Bij de uitvoering van de primaire Zvw keten zijn de volgende partijen betrokken: Klanten (burgers/verzekerden). Zorgverzekeraars.
Figuur: Primair Zvw keten proces (Zie ook in bijlage 2)
Pagina 13 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Zorgaanbieders. Nederlandse Zorgautoriteit (NZA - toezicht recht- en doelmatige uitvoering van Zvw). Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ – handhaving van kwaliteit van zorg, preventie en medische producten). Ministerie van VWS (stelselverantwoordelijk en maakt landelijk beleid Zvw). College voor Zorgverzekeringen (Zorginstituut Nederland - advies- als uitvoeringsorganisatie voor de wettelijke ziektekostenverzekeringen: de Zvw en de AWBZ).
In het primaire proces binnen de Zvw-keten worden de volgende diensten onderscheden: Toegang: het proces vanaf het moment dat een verzekerde een zorgbehoefte onderkent. De dienst bestaat uit: bewustwording en erkenning, vraagverheldering, beoordeling en toeleiding. Zorglevering: de daadwerkelijke levering van de benodigde zorg aan de verzekerde en het evalueren van de geleverde en benodigde zorg. Toezicht: de activiteiten van de inspectie en de NZa waarmee zij respectievelijk toezien op de kwaliteit en veiligheid van de zorg en op het handelen van zorgaanbieders en zorgverzekeraars binnen de Zvw. Financiering: alle onderdelen van de betaling van de zorg, van de kant van de verzekerde (premie en eigen bijdrage) en de kant van de Zvw-ketenpartijen (declaratie en verantwoording). De gestippelde pijlen tussen de zwembanen in de figuur geven de interacties (berichtenverkeer) tussen de ketenpartijen in het proces aan.
2.2
Het ketenproces in de AWBZ (na 2014 Wlz) De AWBZ is in Nederland een verplichte, collectieve ziektekostenverzekering voor niet individueel verzekerbare ziektekostenrisico's. Verzekerd voor de AWBZ zijn ingezetenen van Nederland en niet-ingezetenen van Nederland die bepaalde inkomsten in Nederland genieten. De AWBZ is één van de zogenoemde verplichte volksverzekeringen. Dat zal na 2014 in de Wlz ook zo zijn. Bij de uitvoering van de AWBZ is een groot aantal partijen betrokken: 2000 individuele zorgaanbieders, zorgkantoren, CIZ (en BJZ), CAK en CVZ.
Pagina 14 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Figuur: Primair Wlz keten proces voor Zorg in Natura (Zie ook in bijlage 3) De Wlz kent Zorg in Natura, waarbij de zorg door zorginstelling wordt geleverd. Dit is hierboven procesmatig weergegeven. Daarnaast kent het Wlz ook het Persoonsgebonden Budget (PGB). Het PGB zijn middelen waarmee de klant zelf bepaalt wie zijn zorgverlener wordt. De klant kan iemand aannemen met wie het klikt, die precies de zorg geeft die nodig is, die zorg geeft op de manier die gewenst is en die komt op tijden het de klant uitkomt. Dit geeft ruimte en vrijheid voor de klant, maar vereist ook een inspanning.
Figuur: Primair Wlz keten proces met zorglevering volgens PGB (Zie ook in bijlage 4)
Figuur: Primair Wlz keten proces met declaratie van PGB (Zie ook in bijlage 5)
2.3
Het ketenproces in de Wmo De Wmo vormt de basis van het stelsel van Zorg en Welzijn. De wet verplicht de gemeente om burgers keuze te bieden uit hulp in natura of een persoonsgebonden budget. Met het PGB kan de zorg of hulp door de klant zelf worden ingekocht. Daarnaast is er een compensatieplicht, d.w.z. de beperkingen (zoals huishoudelijke beperkingen) die
Pagina 15 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
iemand ondervindt worden gecompenseerd door voorzieningen aan te bieden. Bij de uitvoering van de Wmo zijn de volgende partijen betrokken: zorgaanbieders, gemeenten, Indicatie adviesorganen en het CAK. Hieronder is het primaire proces voor de Wmo geschetst.
Figuur: Primair Wmo keten proces (Zie ook in bijlage 6)
2.4
Samenhang en verschillen tussen de processen van Zvw, Wlz en Wmo In eerste instantie lijken de processen op hoofdlijnen op elkaar. Wanneer in meer detail naar de verschillende ketens gekeken wordt, nemen de verschillen toe. Deze verschillen zijn zichtbaar in: Het zorgaanbod (herstel en verpleging vs. intra- en extramurale zorg) dat wordt verleend. De verschillende ketenpartijen die betrokken zijn. Beleidsvrijheid van gemeenten in de Wmo keten. De financieringsvormen (PGB, ZIN en VPT). De wijze van vaststellen en beoordelen van de zorgvraag. Verschil in semantiek rondom begrippen.
2.5
Ketenpartijen Bij de hervorming van de langdurige zorg zijn vele ketenpartijen betrokken. De processchema’s geven al aan dat dit het geval is. In de figuur zijn de ketenpartijen geïllustreerd. Tussen deze ketenpartijen lopen informatiestromen en worden gegevens
Pagina 16 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
uitgewisseld en/of overgedragen. Wat direct opvalt, is dat een aantal ketenpartijen in domeinen van meer zorgketens acteren. Wat verder opvalt is dat, ongeacht welke zorgketen, de relatie tussen de klant en zorgaanbieder centraal staat. De overige ketenpartners betreffen vooral financiële - en administratieve handelingen.
2.6
Diensten van ketenpartijen aan ketenpartijen Hier zijn de diensten beschreven die door de verschillende ketenpartijen worden geleverd aan de ketenprocessen. De klant: Vraagt om zorg. Soms moeten deze actief worden opgezocht. Ontvangt zorg van een zorgaanbieder. Deze betreft genezing, verpleging en verzorging (Zvw), extramurale zorg (maatschappelijke ondersteuning uit de Wmo) en intramurale zorg (Wlz). Betaalt een eigen bijdrage aan het CAK. Specifiek bij PGB: Stelt een zorg-/budgetplan op, zoekt en contracteert een zorgaanbieder, geeft opdracht aan zorgbieder voor leveren zorg en keurt declaraties goed.
Zorgaanbieders: Het conform afspraak/contract leveren van zorg aan klanten. Het versturen van declaraties voor verleende zorg aan gemeenten (Wmo), zorgkantoren (Wlz) en zorgverzekeraars (Zvw). Het doorgeven van wijzigingen in de situatie en zorgbehoefte van een persoon aan de gemeenten.
Pagina 17 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Het doorgeven van de geleverde zorg aan CAK t.b.v. eigen bijdrage. Rapportage over effectiviteit en kwaliteit van de behandeling aan klant voor gemeenten. Andere invalshoek is t.b.v. beleidsinformatie voor gemeenten en VWS. Bij ZIN: het doen van een offerte voor zorg aan gemeenten en verzekeraars, anders dan bij subsidieverstrekking, populatiebekostiging, etc. Bij PGB: het doen van een aanbieding (offerte) voor het leveren van zorg.
Het CIZ: De financiële beheersbaarheid van de Wlz wordt in de eerste plaats geborgd door een goede regulering van de toegang tot de zorg. De toegang tot de Wlz wordt bepaald door het CIZ op basis van objectieve zorginhoudelijke criteria. De invloed van zorgaanbieders en gemeenten hierop is beperkt. Het CIZ gaat meer face-to-face gesprekken voeren om de zorgbehoefte van mensen vast te stellen. Diensten die het CIZ levert zijn: Het vaststellen van het indicatiebesluit, waarbij wordt beoordeeld of een klant aan de toegangscriteria van de Wlz voldoet en in welk zorginhoudelijk profiel hij past. Het leveren van het indicatiebesluit Wlz aan de klant en aan het zorgkantoor. Het leveren van het indicatiebesluit Wlz (JA/NEE) aan gemeenten en verzekeraars. Zo is bekend of een klant gebruik maakt van de Wlz en of het leveren van zorg in de andere ketens wel dan niet mag. Het leveren van het indicatiebesluit Wlz aan het CAK ter voorbereiding van de vaststelling van de maximale eigen bijdrage. Leveren van beleidsinformatie aan VWS over het aantal indicaties in de Wlz.
Het CAK: Het CAK is belast met de vaststelling en de inning van de eigen bijdragen en het namens
Pagina 18 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
een Wlz-uitvoerder of het Zorginstituut verrichten van betalingen aan zorgaanbieders. Het a.d.h.v. de melding aanvang zorg of pgb (Wlz) en de zorglevering van de zorgaanbieder en gemeenten (Wmo)vaststellen van de eigen bijdrage die de klant moet betalen. Voor het uitvoeren van deze dienst vraagt het CAK inkomen– en vermogensgegevens op bij de belastingdienst en krijgt het CAK indicatiegegevens van CIZ (Wlz). Het informeren van de klant over de vastgestelde eigen bijdrage (beschikking). Het innen van de eigen bijdragen van klanten uit de Wlz en Wmo. Het in opdracht van de zorgkantoren betalen van declaraties van zorgaanbieders in de Wlz (Wlz-uitvoerders). Het overmaken van de eigen bijdragen van klanten aan gemeenten (Wmo). Het overmaken van de eigen bijdragen van klanten aan het Afbz (Wlz) Tot 2014: De vaststelling van het recht op en de verstrekking van de tegemoetkomingen van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten. Informeren van de klant over de (herziening) langdurige zorg (helpdeskfunctie en websites (hoeverandertmijnzorg.nl en regelhulp.nl) Het leveren van beleidsinformatie over eigen bijdragen (bedrag, aantal klanten en zorgdomein) aan VWS en gemeenten.
Gemeenten: Vraagverheldering richting klant t.b.v. het vaststellen van zorg en ondersteuning voortvloeiend uit de Wmo. Beoordeling van vraag om zorg en ondersteuning t.b.v. extramurale zorg (Wmo). Hierbij kan gebruik worden gemaakt van een indicatieadvies orgaan.
Het afgeven van een toekenningsbeschikking voor ondersteuning op maat.
Pagina 19 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Bepalen of zorg en ondersteuning wordt geleverd via PGB of ZIN. Bij ZIN: opdracht verstrekken aan zorgaanbieder. Bij PGB: geld overmaken aan de SVB. Het doorgeven van toegekende hulpmiddelen en voorzieningen en toegekend PGB aan CAK t.b.v. eigen bijdrage. Het leveren van beleidsinformatie over het aantal toekenningsbeschikkingen en de daarbij behorende financieringsvorm (ZIN of PGB) per zorgdomein aan VWS. Inhoudelijke controle van declaraties van Zorg In Natura (ZIN) en betalen van vergoeding aan zorgaanbieder bij goedkeuring. Het leveren van een Wmo beschikking (JA/NEE) aan het CIZ, zodat het CIZ weet wanneer een klant (bij het afgeven van een indicatiebesluit Wlz) in de Wmo zit. Is dit het geval dan genereert het CIZ een event naar de gemeente om de zorg uit de Wmo stop te zetten.
Zorgkantoren: Kennen op basis van het indicatiebesluit van het CIZ het recht op Wlz toe. Bepalen of zorg wordt geleverd via PGB of ZIN. Maakt productieafspraken met zorgaanbieders over de te leveren zorg bij ZIN. Vervolgens worden declaraties van zorgaanbieders conform de productieafspraken gecontroleerd. Geven de PGB toekenningsbeschikking af. Het doorgeven van de melding aanvang zorg of PGB aan CAK t.b.v. eigen bijdrage. Controleren PGB zorgovereenkomsten die in SVB/trekkingsrechten zijn geregistreerd. Heeft bij contacten met klanten inzicht in PGB dossiers van klanten/budgethouder. Het leveren van beleidsinformatie over het aantal toekenningsbeschikkingen en de daarbij behorende financieringsvorm (ZIN, VPT of PGB) per zorgdomein aan VWS.
Zorgverzekeraars: Maken productieafspraken met (eerste – en tweede lijns) zorgaanbieders over de te leveren zorg t.b.v. de Zvw.
Pagina 20 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Doen een inhoudelijke controle van declaraties van (eerste – en tweede lijn) zorgaanbieders over geleverde zorg (Zvw) en betalen de zorgaanbieders. Wanneer de declaratie de inhoudelijke controle niet doorstaat, wordt de declaratie geretourneerd naar de zorgaanbieder. Sturen de declaratie naar het zorgkantoor, wanneer er een Wlz indicatiebesluit (JA/NEE) bestaat en het een declaratie voor de Wlz betreft.
SVB (PGB-trekkingsrechten1): Maakt een klantendossier aan en registreert het PGB budget. Faciliteert en adviseert klanten bij het opstellen van een PGB contracten met zorgaanbieders. Contracten worden geregistreerd. Registreert en communiceert het resultaat van door zorgkantoren gecontroleerde PGB zorgcontracten. Ontvangt door de klant goedgekeurde declaraties t.b.v. PGB’s. Verwerkt declaraties t.b.v. PGB’s en controleert deze. Levert inkijk (mijnPGB) voor klanten, zodat deze inzicht in hun PGB dossier hebben. Levert inzicht (inkijkfunctie) in dossiers over klanten aan de gemeenten en zorgkantoren Signaleert uitputting van PGB budget en informeert klanten. Betaalt uit het PGB budget van klanten declaraties aan zorgaanbieders. Verzorgt voor klanten de salarisadministratie van zorgaanbieders en doet de loonaangifte bij de belastingdienst. Betaalt de klant het verantwoordingsvrije bedrag. Levert aan de klant en de gemeente of zorgkantoor een individuele jaarafsluiting over betaalde PGB declaraties. Het leveren van beleidsinformatie over PGB’s (bedrag, aantal klanten en zorgdomein) aan VWS en gemeenten.
Vecozo: Routeert berichtenverkeer van zorgaanbieders. In deze context wordt gesproken over een knooppunt. Doet de technische controle van declaraties van zorgaanbieders vanuit de Wlz, Wmo en Zvw.
1
In de Zvw wordt ook met PGB’s gewerkt. Dit loopt buiten de SVB om en wordt door zorgverzekeraars zelf afgehandeld.
Pagina 21 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
2.7
Domein overstijgende diensten tussen de ketens In de vorige paragraaf zijn de diensten van de ketenpartijen beschreven. Er zijn een aantal diensten die over de domeingrenzen heen lopen. Deze diensten worden hier samenvattend nog specifiek benoemd en betreffen: Het Wlz indicatie besluit. Wanneer een klant een Wlz indicatiebesluit heeft, kan deze klant geen zorg meer via de Wmo genieten. Bij een zorgaanvraag t.b.v. de Wmo moet bij gemeenten daarom bekend zijn of er zo’n indicatiebesluit (ja/nee) is. Zo wordt dubbele zorg uit zowel de Wlz als de Wmo voorkomen. Het CIZ geeft Wlz indicatiebesluiten af, is daarmee bronhouder en zal deze dienst bij een Wmo-aanvraag aan gemeenten leveren. Daarnaast zijn ook zorgverzekeraars in het kader van samenloop afnemer van deze dienst. In deze context wordt ook gesproken over een indicatieregister. Uitwisseling persoonsgegevens (incl. gezondheid) tussen het Zvw en Wlz domein. Een persoon kan gelijktijdig gebruik maken van Zvw en Wlz-zorg. Denk bijvoorbeeld aan een klant die in een instelling verblijft en zorg ontvangt (ten laste van de Wlz) en gebruik maakt van medische hulpmiddelen of voor een behandeling tijdelijk in een ziekenhuis verblijft (ten laste van de Zvw). De regering vindt het wenselijk dat de klant zo min mogelijk merkt van de twee gescheiden financiële systemen, waarvan hij gebruik maakt. Het is noodzakelijk dat de Zvw-verzekeraar, de Wlz-uitvoerder en het zorgkantoor persoonsgegevens (waaronder gegevens betreffende de gezondheid) van elkaar kunnen verkrijgen, die nodig zijn voor de uitvoering van hun taak en t.b.v. de afstemming van zorg die is verzekerd op grond van de Zvw en de Wlz. Er is sprake van niet één, maar van twee persoonsregistraties, waarvoor de verantwoordelijkheid bij twee afzonderlijke entiteiten is belegd. De verwerking van persoonsgegevens tussen deze twee entiteiten wordt beheerst door de Zvw, de Wlz en de Wbp. Omdat het niet mogelijk is om de aanspraken tussen de Zvw en de Wlz volledig te scheiden is afwenteling een aandachtspunt. Dit is vooral het geval bij verpleging, verzorging en behandeling die beide vanuit beide zorgdomeinen worden geleverd en inhoudelijke raakvlakken en overlap kennen. Om afwenteling tussen de Wlz en de Zvw te voorkomen is in de Zvw een bepaling opgenomen dat indien klanten een aanspraak hebben op zorg uit de Wlz die ook een aanspraak is in de Zvw, de Wlz voorliggend is. Concreet betekent dit dat als een klant een indicatiebesluit heeft voor de Wlz en verpleging en/of verzorging nodig heeft, deze verpleging en/of verzorging onderdeel is van het integrale pakket aan zorg dat vanuit de Wlz wordt geleverd. Dit geldt ook t.a.v. de Jeugdwet. Kinderen tot achttien jaar die aan blijvende behoefte hebben intensieve verblijfszorg vallen niet onder de Jeugdwet maar onder de Wlz. Deze kinderen voldoen aan de criteria van de Wlz. Zij hebben behoefte aan permanent toezicht en/of 24 uur per dag zorg in de nabijheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor sterk gedragsgestoorde licht verstandelijk gehandicapte kinderen of kinderen met een zware lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperking. Uitwisseling persoonsgegevens (incl. verleende zorg) tussen Wlz-uitvoerders/zorgkantoren, gemeenten en Zvw-verzekeraars.
Pagina 22 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
2.8
Het is wenselijk dat zorgkantoren kennis kunnen nemen van de zorg en ondersteuning die een gemeente eerder al heeft geboden, op het moment dat iemand aanspraak gaat maken op zorg op grond van de Wlz. Kosteloze en betrouwbare gegevensuitwisseling voorkomt onnodige administratieve lasten bij burgers en bevordert een soepele overgang van het ene naar het andere domein. In de wet is daarom opgenomen dat Wlz-uitvoerders, zorgverzekeraars en gemeenten elkaar persoonsgegevens en verleende zorg en ondersteuning moeten verstrekken die nodig zijn voor de uitvoering van de Zvw, de Wlz, de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Samenwerking voortvloeiend uit Wlz en Wmo 2015: o Een zorgkantoor moet gebruik kunnen maken van de kennis en kunde van gemeenten als het gaat om het organiseren en inkopen van woningaanpassingen voor jongeren die op grond van de Wlz met een PGB of VPT thuis wonen. o Indien een klant nog geen toelating tot de Wlz heeft en deze ondersteuning nodig heeft bij het aanvragen van een indicatie bij het CIZ, is de gemeente hiervoor verantwoordelijk. Zodra de cliënt wordt toegelaten tot de Wlz, vervalt deze verantwoordelijkheid van de gemeente en wordt het zorgkantoor verantwoordelijk voor de klantondersteuning. o Bij het afgeven van een Wlz-indicatie besluit bevraagd het CIZ gemeenten of de betreffende cliënt ondersteuning (ja/nee) verkrijgt uit de Wmo. Is dit het geval dan stuurt het CIZ een bericht naar de betreffende gemeente met de mededeling dat de cliënt een Wlz indicatie heeft en het zorgkantoor (zorg uit de Wlz) verantwoordelijk is voor de ondersteuning. De maatschappelijke ondersteuning op basis van de Wmo moet dan vanuit de gemeente worden stopgezet. Dit vraagt om goede samenwerking o.a. op het gebied van gegevensuitwisseling. Samenwerking voortvloeiend uit Zvw en Wmo 2015: Zorgverzekeraars en gemeenten hebben gezamenlijke doelen, namelijk het vergroten van de kwaliteit van dienstverlening, het beheersen van de kosten en het delen van informatie voor de zorg- en ondersteuningsvraag van klanten. Klanten mogen hierbij geen hinder ondervinden van het feit dat zorg en ondersteuning uit verschillende stelsels wordt geleverd. Er moet daarom door zorgverzekeraars en gemeenten worden geïnvesteerd in onderlinge samenwerkingsafspraken op lokaal niveau over de zorgverlening en ondersteuning aan individuele klanten. De ‘warme overdracht’ is daar een voorbeeld van, wanneer zorgverlening vanuit Zvw wordt beëindigd maar ondersteuning in zelfredzaamheid of participatie nodig is. Samenwerking en noodzakelijke informatie-uitwisseling van gegevens tussen zorgaanbieder en gemeente is dan nodig, teneinde te komen tot afstemming van hun beleid in het belang van een integrale dienstverlening aan klanten en verzekerden (Wmo 2015 artikel 4.4.1). Noodzakelijke informatie-uitwisseling tussen zorgaanbieder en gemeente is dan nodig met als doel administratieve lasten en uitvoeringskosten te beperken. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden vastgesteld omtrent de inhoud van de gegevens en de standaardisering van de wijze waarop deze worden verstrekt.
Generieke diensten in de Wlz, Wmo en Zvw Een aantal diensten hebben een generiek karakter. Hier worden de primaire processtappen opgesomd. Ondersteunende voorzieningen vanuit GuStan worden hier niet benoemd. Portaal voor inzage van klant op eigen gegevens. De klant wil zijn eigen dossier kunnen inzien. Denk aan indicatiebesluiten, eigen bijdragen, uitputting van PGB budget, declaraties, etc. Het dossier moet daarom vanuit verschillende bronnen (bij o.a. CIZ, CAK, trekkingsrechten, etc.) worden ontsloten.
Pagina 23 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
2.9
Mogelijk kan dit ook worden gecombineerd met eigen risico, eigen bijdragen en declaraties uit het Zvw domein. Identificatie, authenticatie en autorisatie Gelijkwaardige identificatie, authenticatie en autorisatie van klanten t.b.v. inkijkfunctie(s). Verder speelt dit bij toegang van ketenpartijen tot broninformatie en/of registers. Een eenduidige wijze (bijvoorbeeld het eID stelsel) is gewenst. Dit ondersteunt ook de wens van het kabinet om een gecombineerd zorgaanbod eenduidig aan klanten te leveren. Beleidsinformatie. Het leveren van eenduidige beleidsinformatie over de Wlz en Wmo t.b.v. beleidsmakers bij VWS. Zodoende kunnen de beleidsdoelen t.a.v. de overdracht van het zorgaanbod van de Wlz naar de Wmo worden geëvalueerd. Daarnaast is het vanuit de gemeenten wenselijk om beleidsambities omtrent het sociaal domein op wijkniveau te kunnen evalueren. Eenduidigheid van beleidsevaluatie vanuit de Wmo, Jeugd en werk en inkomen is daarom voor gemeenten noodzakelijk. Toeleiding. Toeleiden van zorg lijkt in de verschillende domeinen op elkaar. Met name in de Wmo en Wlz het administratieve proces en groep zorgaanbieders. Declaratie berichten. Declareren van zorg lijkt in de verschillende domeinen (Zvw, Wmo en Wlz) op elkaar. Dit procesmatig in het administratieve proces, maar ook in termen van overlap van zorgaanbieders. Het ondersteunt de wens van het kabinet om een gecombineerd zorgaanbod eenduidig vanuit gemeenten en verzekeraars aan klanten te leveren. Het is daarbij ook de wens om deze uniformiteit en eenduidigheid voor de declaraties vanuit de zorgaanbieders richting de zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten te organiseren. Eigen bijdrage. Het CAK stelt de eigen bijdrage voor klanten vast in de Wlz en Wmo. Deze dienst is in paragraaf 4.6 al besproken en wordt hier niet herhaald. Trekkingsrechten voor PGB’s. De SVB levert diensten voor klanten in het kader van de Wlz en Wmo. Deze dienst is in paragraaf 4.6 al besproken en wordt hier niet herhaald.
Producten De diensten leveren of maken gebruik van de volgende producten en informatie: 1. Zorg uit Zvw (Genezing, verpleging en verzorging), Wlz (intramurale zorg) en Wmo (extramurale zorg): Van zorgaanbieder aan klant. 2. Indicatiebesluit vanuit de Wlz: Van CIZ aan klant, zorgkantoor en CAK: Welke informatie: Persoonsgegevens plus gezondheid. 3. Indicatiebesluit ja/nee vanuit de Wlz: Van CIZ aan gemeente en zorgverzekeraars. Welke informatie: BSN plus een indicatie (ja/nee) voor de Wlz. 4. Budgetplan (t.b.v. PGB): Van klant aan zorgkantoor:. Welke informatie: Persoonsgegevens plus benodigde zorg en het benodigde jaarbudget voor het verlenen van de zorg. 5. Toekenningsbeschikking voor Wlz: Van zorgkantoor aan klant. Welke informatie: Persoonsgegevens plus toegekende zorg. 6. Declaratie voor verleende zorg: Van zorgaanbieder naar zorgverzekeraar (Zvw), zorgkantoor (Wlz – ZIN en VPT), SVB (Wmo en Wlz – PGB) en gemeente (Wmo ZIN). Welke informatie: Persoonsgegevens plus verkregen zorg en vergoeding. 7. Beschikking van eigen bijdrage: Van het CAK naar klant. Welke informatie: Persoonsgegevens plus te betalen eigen bijdrage.
Pagina 24 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
8. Beschikkingsbesluit Wmo ja/nee: Van gemeenten naar het CIZ. Welke informatie: BSN plus een toekenningsbeschikking (ja/nee) voor de Wmo. 9. Productieafspraken: Tussen zorgverzekeraar, gemeente of zorgkantoor en zorgaanbieders. Welke informatie: Afspraken over de te verlenen zorg en de vastgestelde tarieven.
2.10
Het bedrijfsfunctie model (BFM) De verschillende ketenprocessen worden ondersteund door voorzieningen. Het in kaart brengen van vooral domein overstijgende voorzieningen hebben in het programma de speciale aandacht. Een behulpzaam instrument om deze in kaart te brengen is het bedrijfsfunctiemodel (BFM). Het BFM biedt zo een weergave en eenduidige definitie van de bedrijfsfuncties voor de uitvoering van de AWBZ, Wmo en Zvw. Dit geeft inzicht in: De functie in de bedrijfsprocessen van de verschillende zorgdomeinen. Waar ketens en welke bedrijfsfuncties overeenkomen en verschillen. In de figuur is een BFM opgesteld voor de uitvoering van de AWBZ, Wmo en Zvw. De nadruk ligt op administratieve en financiële bedrijfsfuncties, waarbij de feitelijke zorgverlening niet is uitgewerkt. Het omvat de bedrijfsfuncties die randvoorwaardelijk zijn om op grond van de AWBZ, Wmo en Zvw zorg of ondersteuning te kunnen leveren. Vanuit dit perspectief valt op dat de drie ketens (AWBZ, Wmo en Zvw) eenzelfde fasering kennen t.a.v. de daadwerkelijke zorglevering aan de klant: Vooraf: wordt gekenmerkt door de inkoop van zorg. Tijdens: wordt gekenmerkt door beoordeling/indicatiestelling, toeleiding en zorglevering. Achteraf: wordt gekenmerkt door declaratie, controle en betaling. Evaluatie en bijsturing (w.o. beleidsaanpassing) vindt vervolgens plaats op basis van sturingsen beleidsinformatie.
Pagina 25 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Wordt er meer ingezoomd op de bedrijfsfuncties van de AWBZ, Wmo en Zvw, dan wordt al snel zichtbaar dat de bedrijfsfuncties per zorgdomein van elkaar verschillen. De analyse van de processen heeft dit al aangetoond. Dit wordt veroorzaakt door: Het historisch in kolommen organiseren van de zorg. Dit begint bij de wetgeving en werkt door. Verschillende soorten van zorg in de verschillende domeinen. De betrokkenheid van verschillende ketenpartijen in de verschillende zorgketens. Ketenpartijen (zorgkantoren, gemeenten, verzekeraars) hebben verschillende mandaten en bevoegdheden in de ketens. Gemeenten zijn bijvoorbeeld autonoom en hebben beleidsvrijheid. Uitdaging is om te bezien waar de totale ketens binnen de wettelijke kaders effectiever en efficiënter kunnen functioneren. Op bedrijfsfunctie niveau lijken functies hetzelfde, maar de onderliggende taken per zorgdomein verschillen. Herontwerp van de ketenprocessen kan hier helpen, echter wettelijke kaders lijken weinig ruimte te bieden. Vraag is ook of dit überhaupt nodig is. Daarom wordt primair gefocust op domein overstijgende diensten tussen de zorgketens, generieke diensten voor alle zorgketens en generieke domein overstijgende voorzieningen. De voorzieningen zijn vooral beschreven in de resultaten van de projecten Klik en GuStan. Kanttekening is dat het hierboven uitgewerkte BFM geen ondersteunende bedrijfsvoerende functies (bijvoorbeeld HRM, facilitair, IT, etc.) en besturende bedrijfsfuncties voor de besturing van de individuele partners in de keten omvat. Wel omvat het BFM enkele bedrijfsfuncties die randvoorwaardelijk zijn voor de besturing van de keten als geheel.
Pagina 26 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
3
Welke informatie zit in ieder product
In de voorgaande hoofdstukken is vooral de wat en waarom vraag geadresseerd. In de architectuur wordt dit ook wel de business architectuur genoemd. In dit hoofdstuk wordt de informatiebehoefte in de ketens vastgesteld. Dit betekent: 1. Welke informatie is er in de keten nodig? 2. Waar is deze informatie geregistreerd (de bron)? 3. Welke afnemers in de keten hebben deze informatie nodig? 4. Hoe wordt de broninformatie ontsloten en aan beschikbaar gesteld aan afnemers in de keten? De ketenprocessen en diensten (als beschreven in hoofdstuk 4) worden gebruikt om dit te identificeren.
3.1
Het indicatiebesluit van het CIZ Wettelijke taak van het CIZ vanuit de Wlz is het leveren van een indicatiebesluit aan de klant, het zorgkantoor en het CAK. Om een indicatiebesluit te kunnen vaststellen is het van belang dat de klant bij de aanvraag zelf het merendeel van de benodigde (bijzondere) persoonsgegevens zal (laten) verstrekken. Op grond van artikel 3.2.1, tweede en vierde lid van de Wlz, zal de klant bij zijn aanvraag zijn Burgerservicenummer (BSN) moeten vermelden en alle informatie moeten verstrekken die van belang is voor de indicatiestelling. Ook is de klant verplicht om mee te werken aan onderzoeken door of namens het CIZ. Het CIZ kan immers alleen op grond van betrouwbare (medische) gegevens een oordeel geven over de zorgbehoefte van de verzekerde en de vraag beantwoorden of verzekerde recht op Wlz-zorg heeft. Deze gegevens worden waarschijnlijk door de klant fysiek tijdens de intake of per post verstrekt. Een upload via bijvoorbeeld het web is ook mogelijk, echter het is aan het CIZ hoe dit nader in te vullen.
Het indicatiebesluit wordt per post verstrekt aan de klant en op een digitale wijze aan het zorgkantoor en het CAK. In het indicatiebesluit (groen) staat de volgende informatie: Persoonsgegevens, Cliëntprofiel (voorheen Zorg Zwaarte Pakket). Hierin is de beperking vertaalt naar een zorgpakket.
Pagina 27 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
In het indicatiebesluit JA/NEE (blauw) staat de ‘DAT-informatie’ van de indicatiebesluiten. Deze wordt digitaal aan gemeenten en zorgverzekeraars verstrekt. Hierin staat het Burger Service Nummer (BSN) en het aanwezig zijn of niet van een indicatie voor de Wlz.
3.2
Indicatieadvies (Wmo) door Indicatieadvies orgaan voor gemeente Om toegang te krijgen tot maatschappelijke ondersteuning uit de Wmo doen klanten een intake bij hun gemeente. Er bestaat gemeentelijke beleidsvrijheid hoe dit vast te stellen, maar de gemeente zal – om de beperking vast te stellen – een beroep kunnen doen op een indicatieadvies orgaan. Deze geeft een indicatieadvies af aan de gemeente, die dit gebruikt bij de toekenning van maatschappelijke ondersteuning uit de Wmo. Is deze beoordeling positief, dan leidt dit tot een toekenningsbesluit. Dit kan zijn in de vorm van een ‘zorg in natura (ZIN)’ of een ‘persoonsgebonden budget (PGB)’. Vanwege de gemeentelijke beleidsvrijheid is niet eenduidig wat er in het indicatieadvies staat en hoe dit aan de gemeente wordt verstrekt. Denkbaar is dat in het indicatieadvies persoonsgegevens en de beperking staan.
3.3
Toekenningsbeschikking (bij ZIN) door zorgkantoor (Wlz) en gemeente (Wmo) Als de klant zorg-in-natura krijgt, dan kan de afdeling Zorgtoewijzing van het zorgkantoor of de gemeente de klant helpen bij de zorgvraag. Dit wordt in een toekenningsbeschikking vastgelegd. In deze beschikking staan Persoonsgegevens, de toegekende zorg en de rechten en plichten van de klant beschreven. De toekenningsbeschikking wordt door het zorgkantoor (Wlz) per post aan de klant verstrekt. De gemeente bepaald zelf hoe de toekenningsbeschikking (Wmo) aan de klant wordt verstrekt. Per post lijkt het meest waarschijnlijk.
3.4
Beschikking van eigen bijdrage door het CAK De beschikking is een brief waarin staat hoe hoog de maximale eigen bijdrage van de klant per periode is (maandelijks voor de intramurale Wlz dan wel in 13 termijnen van 4 weken voor de Wmo en functies/klassen in de Wlz) is. In de beschikking staan onder andere het inkomen en eventuele vermogen van de klant. Deze worden opgevraagd bij de belastingdienst. Heeft de klant een partner? Dan staan ook de gegevens van de partner in de brief. Een beschikking is niet hetzelfde als een factuur. Nadat de klant de beschikking heeft ontvangen stuurt het CAK per periode een factuur naar de klant. Op de factuur staat welk bedrag de klant aan het CAK moet betalen. Zowel de beschikking als de factuur worden per post naar de klant verzonden. De geinde eigen bijdragen worden overgemaakt naar de gemeente (Wmo) of het Afbz (Wlz).
Pagina 28 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
De figuur heeft betrekking op Wmo. Voor de berekening van de eigen bijdrage krijgt CAK informatie van zorgaanbieders (geleverde zorg) en gemeenten (toegekende hulpmiddelen en voorzieningen en toegekend PGB).
3.5
Het budgetplan t.b.v. PGB (WLZ) van de klant Bij het PGB-Wlz ontvangt de klant een budget waarmee hij zelf zorg kan inkopen. Dit budget wordt in beheer in trekkingsrechten bij het SVB gebracht. Dat kan bij de functies persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding en kortdurend verblijf. De klant komt in aanmerking voor het PGB als: Hij/zij is geïndiceerd voor persoonlijke verzorging of verpleging (Wmo of Jeugd), Hij/zij is geïndiceerd voor langdurig verblijf (Wlz of Jeugd), het PGB wordt aangevraagd aansluitend aan een eerdere PGB-toekenning.
De klant komt niet in aanmerking voor het PGB als de zorgvraag korter duurt dan een jaar, of als hij is geïndiceerd voor minder dan 10 uur begeleiding per week en niet is geïndiceerd voor de functies persoonlijke verzorging, of verpleging. Verder gelden nog de volgende aanvullende voorwaarden: de klant moet voordat hij de aanvraag indient eerst onderzoeken of er zorg in natura beschikbaar is; en
Pagina 29 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
de klant mag niet van plan zijn om het PGB uitsluitend te gebruiken voor het inkopen van zorg bij door het zorgkantoor gecontracteerde zorgaanbieders.
In een budgetplan moeten allerlei dingen worden beschreven als: de doelen, de activiteiten, de rol van de begeleider, de aanpak/methodiek, de middelen en de uitkomsten. In het plan moet in duidelijke taal staan wat de zorg inhoudt, wat het doel is dat daarmee moet worden bereikt en op welke termijn. En hoe het resultaat wordt gemeten. Wie bepaalt of het doel is bereikt en hoe wordt dat bepaald? In het zorgplan staat verder ook de kwaliteit van de zorg die de hulpvrager krijgt. Een zorgplan is een officieel document waaraan de hulpvrager rechten kan ontlenen. De zorg die in het plan staat omschreven is ook het uitgangspunt voor de vergoeding die de hulpvrager (eventueel) krijgt. Het budgetplan wordt fysiek of per post door de klant bij het zorgkantoor aangeleverd. Het zorgkantoor berekent het bruto budget op basis van de bedragen in de Tarieventabel. Als de verzekerde is geïndiceerd voor langdurig verblijf (ZZP-indicatie) dan zal het zorgkantoor het indicatiebesluit aan de hand van de Toekenningstabel bij indicatie verblijf omzetten naar functies en klassen. Op het bruto budget brengt het zorgkantoor, bij verzekerden van 18 jaar en ouder, een eigen bijdrage in mindering. Een budgetplan bevat de volgende onderdelen: Persoonsgegevens (naam, geboortedatum en BSN). Indicatie (indicatie voor verblijf, ZZP-indicatie en functies). Gezinssituatie. De zorg die de klant wil inkopen (zie hierboven). Aanvraag van het (bruto) budget per functie. Inkoop zorg van welke zorgverleners. Bedrag per zorgverlener. Voor de PGB-Wmo is er een vergelijkbaar traject. Alleen stelt hier de gemeente het bruto budget a.d.h.v. het advies van de indicatiesteller vast. Elke gemeente hanteert hierbij haar eigen tarieven.
3.6
Toekenningsbeschikking PGB van zorgkantoor (Wlz) of gemeente (Wmo) Op het moment dat de aanvraag juist en compleet is ingediend, ontvangt de klant bij een positieve beoordeling de toekenningsbeschikking van het Zorgkantoor of van de gemeente. In deze beschikking staat het bruto bedrag dat de klant aan PGB ontvangt, en welke rechten en plichten de klant heeft. Dit betekent dat van de klant wordt verwacht dat het bedrag waarvoor de klant op basis van de indicatie in aanmerking komt, ook aan zorg wordt besteedt. De toekenningsbeschikking wordt per post verstuurd naar de klant.
3.7
Declaratie voor verleende zorg van zorgaanbieders Zorgaanbieder dienen declaraties voor verleende zorg in. Afhankelijk onder welke wet de zorgverlening valt, wordt deze aangeleverd bij: zorgverzekeraars (Zvw), zorgkantoor (Wlz – ZIN en VPT), SVB bij PGB (Wmo en Wlz) en gemeenten (Wmo - ZIN). In de declaratie van de zorgaanbieder staan in feite de persoonsgegevens van de klant aan wie zorg is verleend, welke zorg is verleend en de vergoeding voor de verleende zorg. De betreffende partijen controleren de declaraties a.d.h.v. de productieafspraken (zorgverzekeraars), budget/zorgplannen vanuit de PGB (SVB) of zorgovereenkomsten
Pagina 30 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
tussen zorgaanbieders enerzijds en gemeenten/zorgkantoren anderzijds. Voor de Wlz verzorgt het CAK in opdracht van zorgkantoren/Wlz-uitvoerders de betaling aan zorgaanbieders.
3.8
Beschikkingsbesluit Wmo JA/NEE van gemeenten naar het CIZ Ter voorkoming van fraude en dubbele verstrekkingen dient de gemeente weet te hebben of een verzekerde klant een recht op Wlz-zorg heeft. Vanwege privacy aspecten (doelbinding), is het niet proportioneel dat alle indicatiebesluiten van het CIZ automatisch aan gemeenten worden verstrekt. Zowel de Raad van State als het College van Bescherming Persoonsgegevens hebben hierover bij de behandeling van de Wmo opmerkingen over gemaakt.
Na een positieve indicatiestelling voor de Wlz bevraagt het CIZ de gemeente of er een Wmo beschikkingsbesluit is. Is dit het geval, dan wordt alleen de ‘DAT-informatie’ (BSN plus zorg via de Wlz JA) van die indicatiebesluiten aan gemeenten verstrekt, die zich beperkt tot die gevallen die via de gemeenten maatschappelijke ondersteuning uit de uitvoering van de Wmo 2015 ontvangen. Voor deze gevallen moet de maatschappelijke ondersteuning door gemeenten worden stopgezet. Eenzelfde problematiek geldt bij de uitvoering van de Jeugdwet. Het informatie verkeer betreft digitale berichten.
Pagina 31 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Naast het stopzetten van de Wmo uit de gemeenten bij toegang tot Wlz, kan dit register ook hergebruikt worden bij: Samenloop met Zvw (combinatie van zorg uit verzekering en maatschappelijke ondersteuning). Voorbereiden van eigen bijdrage bij het CAK (zodat gegevens bij Belastingdienst kunnen worden opgevraagd). PGB starten en stopzetten bij het SVB.
Pagina 32 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
4
Informatie-uitwisseling tussen ketenpartijen
Nu wordt de informatie-uitwisseling van de (digitale) berichten besproken. In de zorgketens wordt informatie uitgewisseld tussen de ketenpartijen. Veelal vanuit een bron naar een afnemer die deze informatie nodig heeft. In eerste instantie wordt in tabellen per zorgdomein (Wlz en Wmo) en voor de verschillende financieringsvormen (ZIN, PGB en VPT) beschreven welke broninformatie (groen in de tabellen) er is en wie de afnemende partijen zijn. Is het vlak in de tabel oranje, dan betreft het een digitaal bericht (D). Staat er een (P) dan betreft het of een fysieke stroom, veelal per post of een portaal.
4.1
Informatie-uitwisseling tussen de ketenpartijen bij Wlz In de langdurige zorg zijn vier tabellen opgesteld: 1. Wlz indicatie. 2. Toekenning en declaratie bij ZIN en VPT. 3. Toekenning en declaratie bij PGB. 4. Vaststellen maximale eigen bijdrage en factureren. Wlz indicatie Het CIZ bepaalt of een klant in aanmerking komt voor langdurige zorg. Hiertoe neemt het CIZ indicatiebesluiten, waarvan zij bronhouder zijn. De zorgkantoren zijn afnemer van dit besluit voor de beoordeling voor de toewijzing van zorg. Het CAK, gemeenten en zorgverzekeraars krijgen alleen de DAT-informatie van het indicatiebesluit, zodat bekend is dat er een indicatie is verleend vanuit de Wlz. Dit besluit heeft namelijk consequenties voor het verlenen van zorg en de financiering uit de Wmo en Zvw. Van/Naar
Klant
CIZ
Indicatiebesluit Wlz
Ja (P)
bron
Indicatiebesluit Wlz (ja/nee)
bron
CAK
Zorgkantoren
Gemeenten
Zorgverzekeraars
Ja (D)
Ja (D)
SVB
Zorgaanbieders
Ja (D) Ja (D)
Toekenning en declaratie ZIN en VPT (Wlz) Na intake met de klant en op basis van het indicatiebesluit van het CIZ kent het zorgkantoor zorg toe aan de klant. Dit wordt vastgelegd in de toekenningsbeschikking. Dit kan in drie verschillende vormen, namelijk Zorg in Natura (ZIN), Volledig Pakket Thuis (VPT) en Persoonsgebonden Budget (PGB). CAK
Zorgkantoren
Ja (D)
bron
toeleiding /zorg
Declaratie Wlz ZIN/VPT
Ja (P/D)
bron
Betaling Wlz ZIN/VPT
bron
betaling
Van/Naar Toekenningbeschikking Wlz/ZIN/VPT
Klant
Ja (P)
CIZ
Gemeenten
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
(VPT) en Persoonsgebonden Budget (PGB). In het geval van ZIN en VPT wordt de zorg geleverd door zorgaanbieders in opdracht van de zorgkantoren.
Pagina 33 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
De toekenningsbeschikking gaat per post naar de klant. Het CAK krijgt de beschikking (melding aanvang zorg) op digitale wijze voor vaststelling van de eigen bijdrage. Tot slot krijgen zorgaanbieders van de zorgkantoren opdracht voor het verlenen van zorg. Vervolgens sturen zorgaanbieders declaraties voor verleende zorg in naar de zorgkantoren. Deze worden na controle met de opdracht door het zorgkantoor betaald. Voor de betaling geven zorgkantoren opdracht aan het CAK tot betaling van zorgaanbieders. Toekenning en declaratie PGB (Wlz) In geval van een PGB wordt ook het SVB door het zorgkantoor geïnformeerd over de toekenningsbeschikking PGB. De beschikking triggert de SVB tot het aanmaken van een klantendossier. De klant zal vervolgens zorg gaan inkopen. Hiertoe stelt het uiteindelijk een zorgcontract op. Deze zal na controles bij het zorgkantoor en het SVB worden goedgekeurd of worden afgekeurd. Uiteindelijk wordt een goedgekeurd zorgcontract door het SVB aan het klantendossier toegevoegd en kan de zorgverlening starten. Aan de hand van dit zorgcontract worden de door de zorgaanbieder ingestuurde declaraties door de klant gecontroleerd. De door de klant goedgekeurde declaraties worden bij de SVB ingediend en door het SVB betaald uit het aan de klant toegewezen budget. Van/Naar
Klant
Toekenningbeschikking Wlz PGB
Ja (P)
Goedgekeurd zorgcontract Wlz PGB
bron
Declaratie Wlz PGB
CIZ
CAK
Zorgkantoren
Ja (D)
bron
Ja (D)
Controle (P)
Ja (P)
toeleiding /zorg
Ja (P/D)
bron via klant
controle
betaling
Gemeenten
Zorgverzekeraars
Controle (P)
Betaling Wlz PGB
SVB
Zorgaanbieders
Vaststellen maximale eigen bijdrage en factureren eigen bijdrage (Wlz) Nadat het zorgkantoor de toekenningsbeschikking heeft vastgesteld krijgt het CAK hiervan bericht. Het CAK gaat van de betreffende klant en huishouden de inkomens- en vermogensgegevens opvragen bij de Belastingdienst. Op basis van deze gegevens stelt het CAK dan de maximale eigen bijdrage voor de klant vast. Deze beschikking ontvangt de klant per post. In de Wlz worden op basis van de beschikking (melding aanvang zorg) de eigen bijdrage opgelegd. Voor het deel dat functies/klassen behoudt wordt op basis van de gedeclareerde zorg de eigen bijdrage berekent en opgelegd. De eigen bijdrage wordt door het CAK aan de klant per post gecommuniceerd. Van/Naar
Klant
Beschikking max. eigen bijdrage
Ja (P)
CIZ
CAK
Gemeenten
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
bron Ja (D)
Declaratie
Zorgkantoren
Factuur eigen bijdrage
Ja (P)
bron
Betalen eigen bijdrage
bron
betaling
Controle (P/D)
Bron
Pagina 34 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Betalen eigen bijdrage
4.2
bron
betaling
Informatie-uitwisseling tussen de ketenpartijen bij Wmo In de maatschappelijke ondersteuning zijn drie tabellen opgesteld: 1. Toekenning en declaratie bij ZIN. 2. Toekenning en declaratie bij PGB. 3. Vaststellen maximale eigen bijdrage en factureren. Toekenning en declaratie bij ZIN (Wmo) Na intake met de klant en mogelijk op basis van een indicatieadvies, kent de gemeente zorg toe aan de klant. Dit wordt vastgelegd in de toekenningsbeschikking. Dit kan in twee verschillende financieringsvormen, namelijk Zorg in Natura (ZIN) en PGB. Van/Naar
Klant
Positieve beoordeling Wmo
Ja (P)
CIZ
CAK
Zorgkantoren
Ja (D)
Gemeenten
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
bron
toeleiding /zorg
Declaratie Wmo ZIN
Ja (P/D)
bron
Betaling Wmo ZIN
bron
betaling
Bij de ZIN verloopt het berichtenverkeer hetzelfde als bij de Wlz, anders dan dat nu niet het zorgkantoor maar de gemeente het loket voor de klant is. Toekenning en declaratie bij PGB (Wmo) Het berichtenverkeer voor de PGB in de Wmo doorloopt dezelfde route als bij de Wlz, behalve dat nu de gemeente de rol van het zorgkantoor vervult. Van/Naar
Klant
Toekenningbeschikking Wmo PGB
Ja (P)
Goedgekeurd zorgcontract Wmo PGB
bron
Declaratie Wmo PGB Betaling Wmo PGB
Controle (P)
CIZ
CAK
Ja (D)
Zorgkantoren
Gemeenten
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
bron
Ja (D)
Controle (P)
Ja (P)
toeleiding /zorg
Ja (P/D)
bron via klant
controle
betaling
Vaststellen maximale eigen bijdrage en factureren eigen bijdrage(Wmo) Het CAK ontvangt t.b.v. de eigen bijdrage de geleverde zorg in het kader van de Wmo van de zorgaanbieder en van de gemeenten de toegekende hulpmiddelen en voorzieningen en het PGB. Voor het uitvoeren van deze dienst vraagt het CAK inkomen– en vermogensgegevens op bij de belastingdienst. Op basis van de gegevens van de belastingdienst stelt het CAK de maximale eigen bijdrage voor de klant vast. Deze beschikking ontvangt de klant per post. Vervolgens wordt a.d.h.v. de door zorgaanbieder en gemeenten aangeleverde zorggegevens de eigen bijdrage opgelegd.
Pagina 35 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
De eigen bijdrage wordt door het CAK aan de klant per post gecommuniceerd. Van/Naar
Klant
Beschikking max. eigen bijdrage
Ja (P)
CIZ
CAK
Zorgkantoren
Gemeenten
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
bron Ja (D)
Eigen bijdrage declaratie Factuur eigen bijdrage
Ja (D)
bron
Betalen eigen bijdrage
bron
betaling
Betalen eigen bijdrage
bron
Controle (P/D)
Bron
betaling
Informatie-uitwisseling t.b.v. Beleids- en verantwoordingsinformatie De diverse ketenpartijen leveren beleidsinformatie. Vooralsnog is dit nog niet vastgesteld, maar wordt gedacht aan zaken als: Rapportage over effectiviteit en kwaliteit van de behandeling aan klanten voor zorgkantoren, gemeenten en VWS (bron: zorgaanbieders). Leveren van beleidsinformatie aan VWS over het aantal indicaties in de Wlz Bron CIZ). Het leveren van beleidsinformatie over eigen bijdragen (geleverde zorg, bedrag, aantal klanten en zorgdomein) aan VWS en gemeenten (bron CAK). Het leveren van beleidsinformatie over het aantal toekenningsbeschikkingen Wmo en de daarbij behorende financieringsvorm (ZIN of PGB) per zorgdomein aan VWS (bron gemeenten). Het leveren van beleidsinformatie over het aantal toekenningsbeschikkingen Wlz en de daarbij behorende financieringsvorm (ZIN, VPT of PGB) per zorgdomein aan VWS (bron gemeenten). Het leveren van beleidsinformatie over PGB’s (bedrag, aantal klanten en zorgdomein) aan VWS en gemeenten.
4.3
Naar VWS Beleidsinformatie
CIZ
CAK
Zorgkantoren
Gemeenten
Indicatie Wlz
Eigen bijdrage
Toekenningsbeschikking Wlz
Toekenningsbeschikking Wmo
Zorgverzekeraars
SVB
Zorgaanbieders
PGB
A la Jeugd?
Afnemers van beleidsinformatie zijn: De beleidsdirecties (DMO en DLZ) van VWS in het kader van de stelselverantwoordelijkheid. Mogelijk de gemeenten in het kader van hun lokale zorgverantwoordelijkheid. Mogelijk de zorgkantoren t.a.v. de verantwoordelijkheid de klanten in hun regio.
Pagina 36 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
5
Berichtenverkeer en koppelingen
In de voorgaande hoofdstukken is de informatie in ieder product, de gegevensuitwisselingen tussen ketenpartijen en de informatiediensten die ketenpartijen aan elkaar leveren besproken. Ook zijn de informatiestromen van bronhouders naar ketenpartners toegelicht. Nu wordt besproken ‘hoe’ informatie tussen de ketenpartijen wordt uitgewisseld. Hierbij wordt gebruik gemaakt van overheidsbouwstenen en van standaarden voor interoperabiliteit en informatie-uitwisseling.
5.1
Het versturen van berichten: publiek naar publiek Informatie wordt van bronhouders naar ketenpartijen gerouteerd. Nu kan ruwe data niet rechtstreeks worden verzonden. Er wordt gebruik gemaakt van berichtenverkeer. Dit is het best vergelijken met het verzenden van een brief. Een verzender schrijft een brief. Deze moet naar een geadresseerde. Daarom stopt de verzender de brief in een envelop en schrijft hierop het adres van de geadresseerde. Dan brengt hij deze naar een brievenbus. PTT post haalt de post bij brievenbussen op en verzamelt deze in het distributiecentrum. Vervolgens wordt de brief door een postbesteller in de brievenbus van de geadresseerde bezorgd. De geadresseerde opent de envelop en leest uiteindelijk de brief.
Het berichtenverkeer tussen de ketenpartijen binnen het zorgdomein werkt eigenlijk hetzelfde, maar nu op een geautomatiseerde digitale wijze. T.a.v. het voorbeeld van het verzenden van een brief kun je: de brief vervangen door broninformatie (de indicatieberichten, toekenningsbeschikkingen, declaraties, etc.), de fysieke envelop vervangen door een bericht, Overheidsidentificatienummer (OIN dit is een uniek nummer van overheidsorganisaties, zoals BSN voor burgers), de brievenbus door een Digikoppeling adapter van de bronhouder, het distributiecentrum door een knooppunt (Vecozo, IB en RINIS), de brievenbus van de geadresseerde door de Digikoppeling adapters van de afnemers (de ketenpartijen, zoals CIZ, CAK, zorgkantoren, gemeenten, etc.).
5.2
Informatie-uitwisseling in publieke domein volgens Digikoppeling De koppelingen worden gemaakt conform de Digikoppeling standaard. Digikoppeling is binnen de overheid de standaard voor de uitwisseling van gegevens tussen overheidsorganisaties. Een Digikoppeling is een set van afspraken en beschrijft feitelijk uit
Pagina 37 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
adapters en een infrastructurele voorziening (DigiNetwerk), waarover de adapters met elkaar kunnen praten. Digikoppeling realiseert zo een point-to-point verbinding tussen een zender en een afnemer. Digikoppeling onderkent twee hoofdvormen van berichtenverkeer, namelijk de WUS- en ebMS adapter. Tot Digikoppeling 2.0 had de WUS-adapter beperkingen t.a.v. betrouwbare meldingen. Echter, door de toevoeging van WSRM aan de WUS-koppelvlak standaard (in Digikoppeling 3.0) is WUS nu ook geschikt voor betrouwbare meldingen. Hiermee heeft de WUS-adapter feitelijk dezelfde functionaliteit als de emBS-adapter, maar is deze minder complex. Daarnaast is in Digikoppeling 3.0 ook non-repudiation toegevoegd. Dit is de waarborg dat ontvangst en/of verzending van een bericht zowel door ontvanger als verzender niet kan worden ontkend. Daarom wordt voor push-berichten gekozen voor de Reliable Encrypted Messaging variant van de WUS adapter (WSRM). Hiermee zijn asynchrone2 uitwisselingen mogelijk die ondersteuning bieden voor betrouwbaarheid en is het mogelijk om binnen WUS een melding met End-to-End security met een hoge betrouwbaarheid incl. encryptie te bieden. Bij End-to-End security wordt het bericht getekend door de verzender, waarbij de ontvanger een bevestiging terug stuurt ter invulling van een non-repudiation eis.
5.3
Het versturen van berichten: publiek naar privaat en visa versa In het private domein worden andere berichten standaarden en koppelingen gebruikt dan in het publieke domein. Daarom wordt gebruik gemaakt van een koppelpunt tussen beide domeinen, zodat toch berichten tussen het publieke – en private domein kunnen worden gerouteerd en uitgewisseld. Het koppelpunt (DigiPoort of als alternatief RINIS) heeft de functionaliteit in zich om: te kunnen koppelen met knooppunten in zowel het publieke – als private domein (VECOZO, IB) en zo de daar achterliggende organisaties in beide domeinen. gebruikte berichten standaarden uit het publieke – (Digikoppeling) en private domein naar elkaar en visa versa te kunnen vertalen.
5.4
Informatie-uitwisseling met kleine partijen via een web portaal Er zijn een aantal kleine zorgaanbieders en zorgkantoren met een beperkt aantal klanten. Voor deze aanbieders is het te kostbaar om een koppeling met berichtenverkeer te
2
asynchroon betekent dat de afzender het versturen van informatie initieert. Er is dus geen verzoek vanuit de afnemende partijen.
Pagina 38 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
realiseren. Voor deze instellingen wordt een alternatieve route – via een web portaal – geboden. Het initiatief tot verzenden ligt bij deze kleine aanbieders en er zal geen request-response service plaatsvinden.
5.5
Metadata van berichten Van elk verzonden bericht wordt Metadata opgeslagen in het knooppunt. Deze metadata wordt in het knooppunt in een database opgeslagen. Bij ontvangst van het bericht in het knooppunt (via berichtenverkeer of webportaal) betreft de volgende Metadata: Metadata bij ontvangst in knooppunt Authenticiteit verzender
Specificatie
Authenticiteit geadresseerde Datum bericht ontvangen
Uniek nummer van ontvanger ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Datum bericht opslaan Datum van verzenden bevestiging ontvangen bericht Datum bericht verwerkt
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Datum security controle Security controle
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss Fout- of goed melding
Datum volledigheid controle Volledigheid controle
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss Fout- of goed melding
Datum bericht verwijderd
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Uniek nummer van afzender
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Ook elk vanuit het knooppunt verzonden bericht wordt voorzien van metadata. Deze wordt in het knooppunt in een database opgeslagen. Het betreft: Metadata bij verzenden van knooppunt
Specificatie
Datum bericht aangemaakt Authenticiteit geadresseerde
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss Uniek nummer van afnemer
Datum bericht verzonden Datum van ontvangen bevestiging verzonden bericht Datum security controle
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Security controle Datum volledigheid controle
Fout- of goed melding ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Volledigheid controle Datum bericht verwijderd
Fout- of goed melding ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Bij de doorgeleiding van het publieke – naar het private domein of andersom worden berichten ook voorzien van de benodigde metadata. Deze metadata wordt in het koppelpunt (DigiNetwerk of RINIS) opgeslagen en betreft: Metadata bij verzenden tussen privaat en publiek knooppunt Authenticiteit verzender
Specificatie
Afkomstig van knooppunt Authenticiteit geadresseerde
VECOZO, IB, Internet, DigiNetwerk Uniek nummer van ontvanger
Uniek nummer van afzender
Pagina 39 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
5.6
Verzonden naar knooppunt Datum bericht ontvangen
VECOZO, IB, Internet, DigiNetwerk ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Datum van verzenden bevestiging ontvangen bericht
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Datum bericht verzonden Datum van ontvangen bevestiging verzonden bericht Datum security controle
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Security controle Datum bericht verwijderd
Fout- of goed melding ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss ISO 8601 YYYY-MM-DDThh:mm:ss
Gebruikte protocollen bij informatie-uitwisseling van berichten De technisch applicatie architectuur beschrijft de werking van de oplossing in technische componenten op applicatie niveau. De onderstaande tabel geeft hier een overzicht van. Het WUS-koppelvlak in het publieke domein wordt gerealiseerd via SOAP. Hetzelfde geldt voor het koppelvlak in het private domein. Dit betekent dat het XML bericht “ingepakt” zit in een SOAP envelop. T.b.v. het webportaal wordt gebruik gemaakt van HTTPS en TCP/IP. De gebruikte protocollen zijn: Laag Adapters
Applicatie / inhoud Logistiek
Transport
Protocol Digikoppeling (WUS-RM) in het publieke domein. VSP-koppeling in het private domein. XML STUF (gemeenten) SOAP (Berichten), HTTPS (Webportaal en burgerportaal) TLS/SSL, (Berichten), TCP/IP (Webportaal en burgerportaal)
In bijlage 7 is de bovenstaande tabel in twee overzichtsplaten uitgewerkt.
Pagina 40 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
6
Netwerkvoorzieningen en knooppunten
In de voorgaande hoofdstukken is de informatie architectuur in kaart gebracht en zijn de informatiestromen en het berichtenverkeer geadresseerd. In dit hoofdstuk wordt de technische architectuur van de infrastructuur in de ketens vastgesteld.
6.1
Administratieve lasten bij het berichtenverkeer Er wordt veel informatie uitgewisseld tussen diverse ketenpartijen. Van (zorg)aanbieders naar gemeenten en zorgkantoren, van gemeenten en zorgkantoren naar het CAK, van het CIZ naar zorgkantoren, etc. etc. Als dit verkeer niet slim wordt ingericht ontstaat een explosief aantal verbindingen tussen de verschillende ketenpartijen. Zo maar een paar voorbeelden: Wlz indicatie controle bij aanvraag Wmo Wanneer een klant een aanvraag doet voor maatschappelijke ondersteuning (Wmo), dan controleert de gemeente of de klant al niet zorg uit de Wlz ontvangt. Deze controle voert de gemeente uit door het CIZ te bevragen of er al een indicatiebesluit voor een specifiek BSN is afgegeven. In termen van berichtenverkeer ziet dat er als volgt uit.
Dit betekent dat het CIZ 403 gemeenten moet aansluiten. Declaraties van (zorg)aanbieders bij ZIN Hetzelfde beeld is zichtbaar bij het aanleveren van declaraties voor zorg of ondersteuning van (zorg)aanbieders aan zorgkantoren (Wlz) of gemeenten (Wmo) in het kader van zorg
in natura. Vele verbindingen tussen de ketenpartners om berichten te kunnen uitwisselen. Dit zijn nog maar twee voorbeelden. Het zelfde beeld zie je eigenlijk door de hele keten heen bij de uitwisseling van berichten tussen de verschillende ketenpartijen. Door iedere
Pagina 41 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
partij zelf te laten aansluiten neemt de complexiteit en daarmee gerelateerde administratieve lasten exponentieel toe. Immers iedere partij moet zelf steeds weer opnieuw een verbinding realiseren met partijen waarmee berichten worden uitgewisseld. Dit kan eenvoudiger!
6.2
Het gebruik van verkeersknooppunten Om het berichtenverkeer eenvoudiger te maken voor aan te sluiten ketenpartijen, worden verkeersknooppunten gerealiseerd. Het idee hierachter is dat ketenpartijen niet meer met iedere ketenpartij afzonderlijk een verbinding hoeft te realiseren, maar dat het verkeer langs een knooppunt wordt gerouteerd waarop de andere ketenpartijen zijn aangesloten. Het knooppunt regelt vervolgens het berichtenverkeer naar andere op het knooppunt aangesloten ketenpartijen of mogelijk naar een ander verkeersknooppunt wanneer dit zo uitkomt. Voordeel is dat iedere partij nog maar een koppeling hoeft te realiseren i.p.v. een koppeling met iedere ketenpartner. Dit leidt tot aanzienlijke besparingen. De eerder genoemde voorbeelden komen er dan als volgt uit te zien.
3
Op deze manier hoeven ketenpartijen niet met iedere ketenpartner een koppeling te realiseren, maar is één koppeling met het knooppunt voldoende. Zo hoeft bijvoorbeeld het CIZ maar één verbinding hoeft te realiseren met het knooppunt i.p.v. 403 gemeenten. Hetzelfde geldt voor gemeenten wanneer het knooppunt hergebruikt wordt voor berichtenverkeer met andere partijen, zoals met (zorg)aanbieders, het SVB, etc. Ergo: wanneer het knooppunt eenmaal gerealiseerd is, hoeven de aangesloten partijen geen nieuwe infrastructurele maatregelen meer te nemen, wanneer ze berichten met andere ketenpartijen willen afhandelen.
6.3
Knooppunten voor berichtenverkeer in de keten De rechter figuur in de vorige paragraaf suggereert dat (zorg)aanbieders met twee knooppunten zijn gekoppeld. Dit is niet nodig, wanneer knooppunten onderling gekoppeld worden. Om hierop zicht te krijgen wordt nu op de infrastructurele knooppunten ingegaan. Bij het berichtenverkeer tussen de ketenpartners zijn partijen in het publieke domein (CIZ, CAK, SVB en gemeenten) en private domein ((zorg)aanbieders, zorgkantoren en zorgverzekeraars) betrokken. Dit zijn gescheiden werelden met verschillende verantwoordelijkheden, maar zijn ook werelden die – zeker bij de uitwisseling van gegevens in de ketens van de langdurige zorg – veel met elkaar te maken hebben. Daarom worden twee knooppunten ingericht en een koppelpunt tussen deze knooppunten: Een knooppunt voor het gemeentelijke domein die berichten via het Diginetwerk naar gemeenten routeert. De overige publieke ketenpartners (, CAK, CIZ, SVB) maken gebruik van DigiNetwerk. 3
De rechter figuur suggereert dat (zorg)aanbieders met twee knooppunten moeten koppelen. Dit is niet nodig, wanneer knooppunten onderling gekoppeld worden. Hier wordt later in dit hoofdstuk op ingegaan!
Pagina 42 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Een knooppunt in het private domein (het verkeer in de zorg) die berichten via het Internet naar de private ketenpartners (zorgkantoren, (zorg)aanbieders en zorgverzekeraars) routeert. Een koppelpunt dat de uitwisseling van berichten tussen het publieke – en private domein vertaalt en routeert.
Bij de inrichting van de knooppunten worden bestaande knooppunten en voorzieningen hergebruikt. Gemeentelijk knooppunt in het publieke domein: het Inlichtingen Bureau (IB) DigiNetwerk voorziet het publieke gedeelte van het netwerk. DigiNetwerk is voor gemeentes beschikbaar via de infrastructuur van het Suwinet of als dienst via GemNet of NDIX. BZK-BPR schrijft het gebruik van DigiNetwerk voor in het kader van de nieuwe GBA-v en inmiddels zijn ongeveer 145 gemeentes, waaronder de G4, langs één van de beschikbare wegen aangesloten op DigiNetwerk. Dit aantal is groeiende. Voor die gemeentes die nog geen DigiNetwerk-aansluiting hebben is door het BKWI een alternatieve route via GemNet beschikbaar gemaakt. In dat kader wordt het Inlichtingen Bureau door gemeenten al binnen het sociale domein gebruikt als knooppunt bij de routering van berichten naar gemeenten. Samen dekken de routes via DigiNetwerk en GemNet 100 % van het gemeentelijk veld. Daarmee is al een brede basis gelegd voor de inrichting van een gemeentelijk knooppunt dat ook gebruikt kan worden in de keten van de langdurige zorg. Echter, voor toepassing van het knooppunt op de langdurige zorg moet er nog het een en ander gebeuren. Denk daarbij aan: De voorzieningen van het IB worden hergebruikt (kopie), zodat de voorzieningen t.b.v. de langdurige zorg geen impact hebben op zijn overige dienstverlening. Het realiseren (versturen en ontvangen) van het berichtenverkeer (inclusief retourberichten) voor de ketens van de langdurige zorg. Het realiseren van een koppeling met RINIS voor het kunnen ontvangen en afleveren van berichten t.b.v. private domain. Het via DigiNetwerk aansluiten van de andere publieke ketenpartijen (CIZ, CAK, SVB)in de keten van de langdurige zorg t.b.v. het uitwisselen van berichten (Wlz indicatie, Wmo toekenningen, etc.). Het zorg dragen voor een beveiligd berichtenverkeer, waarbij o.a. identificatie en authenticatie van ketenpartijen, de volgbaar- en herleidbaarheid van berichten (zie ook metadata van berichten in hoofdstuk 5), de privacy van cliënten, etc. is geregeld. Rapportages.
Knooppunt voor het private domein: het VECOZO-knooppunt Voor het private deel van de gegevensuitwisseling is een volledig functionele netwerkinfrastructuur voorhanden die beheerd wordt door VECOZO. Zij verbindt de
Pagina 43 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Zorgaanbieders, Zorgkantoren en Zorgverzekeraars onderling. VECOZO is daarmee het communicatie knooppunt voor private ketenpartijen in de zorg, waarlangs partijen snel, veilig en eenvoudig gegevens kunnen uitwisselen die voortvloeien uit hun administratieve processen. Primair richt VECOZO zich op zorgverzekeraars, zorgaanbieders en zorgkantoren, echter worden er ook opdrachten van derde partijen afgehandeld. Voorbeeld is de e-Facturatie van bepaalde medische kosten van zorgaanbieders bij het UWV. VECOZO is daarmee een bestaand knooppunt dat hergebruikt kan worden. Om VECOZO in de langdurige zorg te kunnen hergebruiken moeten er nog wel een aantal dingen gebeuren: Het realiseren (versturen en ontvangen) van het berichtenverkeer (inclusief retourberichten) voor de ketens van de langdurige zorg. Het realiseren van een koppeling met RINIS voor het kunnen ontvangen en afleveren van berichten t.b.v. publieke domain. Denk aan: Het registeren van (zorg)aanbieders (voor zover deze nog niet zijn aangesloten) en autoriseren voor berichtenverkeer. Dit geldt vooral voor aanbieders in het Wmo domein. Het zorg dragen voor een beveiligd berichtenverkeer, waarbij o.a. identificatie en authenticatie van ketenpartijen, de volgbaar- en herleidbaarheid van berichten (zie ook metadata van berichten in hoofdstuk 5), de privacy van cliënten, etc. is geregeld. Rapportages.
Koppeling tussen het private en publieke domein: RINIS Voor de uitwisseling van berichten tussen het publieke – en private domein wordt gebruik gemaakt van de e-overheidsbouwsteen DigiPoort. Digipoort zorgt voor de snelle en veilige bezorging van berichten tussen private organisaties en de overheid. Dat is handig en efficiënt als een bedrijf regelmatig gegevens moet aanleveren aan de overheid. Daarnaast zorgt Digipoort dat de overheid zeker weet dat de informatie die zij ontvangt ook echt afkomstig is van de juiste private organisatie. Digipoort voldoet aan de hoge eisen van betrouwbaarheid, beschikbaarheid en beveiliging die nodig zijn voor digitale informatieuitwisseling.
Pagina 44 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Digipoort is daarmee de centrale voorziening in de infrastructuur van de e-overheid, waarop overheden en private organisaties kunnen aansluiten om gemakkelijk en betrouwbaar gegevens met elkaar te kunnen uitwisselen. Aan te sluiten partijen die DigiPoort willen gebruiken moeten ieder voor zich deze vormvereisten implementeren in hun eigen systemen. Nu wordt verwacht dat de route DigiPoort niet voor 1 januari 2015 bij alle partijen geïmplementeerd kan worden. Daarom wordt tijdelijk (tot 1 januari 2016) ook een alternatieve route ingericht via RINIS. RINIS is een berichtendienst voor volledig geautomatiseerde gegevensuitwisselingen en helpt organisaties om snel en veilig gegevens uit te wisselen. RINIS richt deze uitwisselingen in en beheert ze. Zo kunnen bij RINIS aangesloten partijen gegevens uitwisselen met andere deelnemers aan het RINUSnetwerk. Denk daarbij aan: Uitvoeringsorganisaties of ministeries in het publieke domein. Bedrijfstakken, bijvoorbeeld de zorgverzekeraars. Portalen voor burgers en bedrijven, zoals Digipoort en de Berichtenbox van MijnOverheid. Basisregistraties, zoals de Gemeentelijke Basisregistratie (GBA), de Basisreg stratie Voertuigen (BRV) van de RDW, het Kadaster en het Handelsregister (NHR) van de Kamer van Koophandel. Deze uitwisselingen verlopen via Digikoppeling, Digilevering (dat alle gegevens ontsluit) en Digimelding (waarmee afnemers fouten kunnen terug melden aan de basisregistraties). Uitwisselingen met Europese overheidsorganisaties en uitvoerders van publieke taken via het Europese netwerk sTesta. i
De Stichting RINIS (Routering Instituut Nationale en internationale Informatie Stromen) kan zoals gezegd de dienst DigiPoort leveren om zo de gegevensuitwisseling tussen het private – en publieke domein te realiseren. Zodoende kunnen: Berichten tussen gemeenten en zorgaanbieders worden uitgewisseld. Partijen die nog niet aan de DigiPoort-standaard voldoen, leveren berichten tijdelijk (tot 1 januari 2016) op een andere wijze bij RINIS aan. Daarbij verstaat RINIS de kunst om native standaarden in die van DigiPoort te vertalen en andersom. RINIS is zo in staat berichten vervolgens via de DigiPoort te verwerken. Met deze aanpak wordt een latere migratie naar de DigiPoort-standaard vergemakkelijkt. Iedere partij in de keten kan vervolgens conform eigen planning de overgang naar de DigiPoort standaard maken zonder dat andere partijen hoeven te wachten. VECOZO heeft een RINIS-aansluiting, zodat berichten tussen private – en publieke partijen in de keten van de langdurige zorg kunnen worden verwerkt. RINIS heeft daarmee een bewezen dienstverlening, waarop IB en VECOZO al zijn aangesloten. Daarnaast is RINIS in staat om de envelop standaard te vertalen tussen IB en VECOZO. Echter, deze vertalingen moeten nog wel van enveloppen tussen IB en VECOZO moet nog wel worden gerealiseerd.
Pagina 45 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
6.4
Overzichtsplaat Het hierboven landt uiteindelijk in de volgende overzichtsplaat.
6.5
Hergebruik van de infrastructuur buiten de langdurige zorg De beoogde oplossing kan mogelijk ook dienen als platform voor uitwisseling in de volgende situaties: Jeugd: uitwisseling van (beleids)informatie tussen gemeenten, zorgaanbieders en CBS Samenwerking gemeenten – zorgverzekeraars: mogelijkheid tot beveiligd uitwisselen van informatie 18 jarigen GGZ: gegevensuitwisseling tussen gemeente en zorgverzekeraar op het moment dat verzekerde 18 jaar wordt Dit valt buiten de scope van de IZO architectuur en hervorming. Het moet daarom via het regiebureau worden geagendeerd op de agenda van het informatieberaad.
6.6
Eisen aan de knooppunten en aan te sluiten ketenpartijen Deze infrastructuur moet voor de ketens van de langdurige zorg in zijn geheel samenvattend voldoen aan de volgende eigenschappen: 1. Ketenpartijen zijn in staat naar elkaar berichten te verzenden en per bericht een retourbericht te ontvangen met een bevestiging van ontvangst. 2. Keten partijen krijgen via de knooppunten ondersteuning bij het aanvragen van toegang tot de keten, het realiseren van de aansluiting op de keten en bij het gebruik maken van de ketenprocessen. 3. De privacy en bescherming van persoonsgegevens van cliënten zijn gewaarborgd. 4. Berichten moeten onweerlegbaar ongewijzigd en onweerlegbaar van de afzender afkomstig zijn. 5. Ketenpartijen kunnen berichten ontvangen zonder dat dit administratieve lasten voor de ketenpartijen met zich meebrengt. 6. Berichten kunnen in de keten worden opgespoord en gevolgd.
Pagina 46 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
7
Te realiseren voorzieningen
In de voorgaande hoofdstukken is de architectuur beschreven. Om deze architectuur te kunnen realiseren moeten een aantal ontbrekende voorzieningen worden gerealiseerd. In dit hoofdstuk zijn de voorzieningen in de informatievoorziening beschreven. Deze voorzieningen worden in projecten gerealiseerd. Deze programma solution architectuur en de eerder beschreven programma start architectuur geven kaders en randvoorwaarden aan de projecten mee. Deze kaders gaan vooral over de koppelvlakken van de voorzieningen, de diensten die ze aan de ketenpartners moeten leveren en de voorwaarden waaraan ze moeten voldoen om de interoperabiliteit te vergroten. Het gaat om de volgende voorzieningen en derhalve te realiseren projecten.
7.1
Inkijkfunctie Bij de inkijkfunctie wordt gekeken welke informatie de klant tot zich krijgt en hoe deze op digitale wijze eenduidig aan de klant ontsloten kan worden. Hierbij worden de volgende doelen nagestreeft: Het vaststellen van de informatiebehoefte die de klant heeft, om zijn dossier rondom de maatschappelijke ondersteuning en langdurige zorg te kunnen regelen en organiseren. Het realiseren van de uitwisseling van deze informatie uit de bronnen naar een klantenportaal en de realisatie van functionaliteiten die de klant nodig heeft om deze te kunnen inzien en eventueel te bewerken.
en/of Deze informatie dreigt momenteel door de verschillende ketenpartijen versnipperd te worden aangeleverd via eigen klantportalen (linker plaatje). Dit hoeft niet erg te zijn, echter een geconcentreerd aanbod via bijvoorbeeld MijnOverheid is klantvriendelijker (rechter plaatje). De ene oplossing hoeft de andere overigens niet uit te sluiten.
7.2
Gemeenschappelijke taal (woordenboek) De betekenis van de gegevens die tussen ketenpartijen worden uitgewisseld en de wijze waarop de gegevens worden vastgelegd (gecodeerd) bij de uitwisseling, dienen eenduidig en ondubbelzinnig te zijn. Op grond van de uitvoering van wettelijke taken van de uitvoeringsorganisaties ontstaat een concreet beeld van de gegevens die nodig zijn. Op welk moment ze nodig zijn en bij welke uitvoerder zulke gegevens beschikbaar komen. Om het voor ketenpartijen, burgers en zorgaanbieders inzichtelijk te maken welke gegevens voor meervoudig gebruik beschikbaar zijn, wordt een gegevenswoordenboek in
Pagina 47 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
de vorm van een taxonomie vastgesteld. Hierin wordt de gemeenschappelijke taal voor het domein Langdurige Zorg vastgelegd.
7.3
Wlz indicatie register Gemeenten bevragen het Wlz indicatie register bij het CIZ, wanneer een klant een aanvraag voor maatschappelijke ondersteuning doet. Wanneer de klant in het Wlz indicatie register (DAT-informatie) voorkomt, mag de gemeente geen maatschappelijke ondersteuning verlenen. De klant moet worden doorverwezen naar het Zorgkantoor. Op deze manier wordt dubbele financiering via zowel de Wlz als de Wmo voorkomen. In het kader van samenloop bevragen ook de zorgverzekeraars het Wlz indicatie register.
7.4
Wmo toewijzingsregister Het Wmo toewijzingsregister is een register dat moet voorkomen dat klanten zowel maatschappelijke ondersteuning als langdurige zorg ontvangen, wanneer een klant van ondersteuning in de thuissituatie naar instelling gaat. Het CIZ bevraagt – na het afgeven van een indicatiebesluit voor de Wlz – voor de betreffende klant het Wmo toewijzingsregister (DAT-informatie) om te bezien of de klant maatschappelijke ondersteuning krijgt. Is dit het geval, dan stuurt het CIZ naar de betreffende gemeente een bericht om de maatschappelijke ondersteuning voor de betreffende klant stop te zetten. Deze voorziening wordt voorlopig geparkeerd tot na 1 januari 2015.
Naast het stopzetten van de Wmo uit de gemeenten bij toegang tot Wlz, kan dit register ook hergebruikt worden bij: Samenloop met Zvw (combinatie van zorg uit verzekering en maatschappelijke ondersteuning). Vaststellen van eigen bijdrage (toets of eigen bijdrage nog nodig is). PGB starten en stopzetten.
Pagina 48 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
De volgende informatie (BSN, gemeentecode, leveringsvorm (PGB, ZIN), start eind leveringsvorm) zou bij hergebruik in het Wmo toewijzingsregister moeten zitten. Wat voor het Wmo toewijzingsregister geldt, geldt ook bij de Jeugdwet. Deze voorziening valt overigens buiten de scope van IZO en valt onder de directie Jeugd. Echter, omdat de registers feitelijk identiek zijn en ook hier het belang bij de gemeenten ligt, kunnen deze eenvoudig tegelijker tijd worden gerealiseerd. Vooralsnog is de realisatie van deze voorziening ook geparkeerd tot na 1 januari 2015.
7.5
PGB trekkingsrechten Om fraude met het Persoonsgebonden Budget (PGB) terug te dringen wordt per 1 januari 2015 het systeem van PGB trekkingsrechten ingevoerd. Dit systeem maakt dat budgethouders het geld niet langer op een particuliere rekening gestort krijgen, maar op een rekening (bij het SVB) waar ze bedragen kunnen onttrekken op basis van ingediende declaraties. Deze declaraties worden dan gecontroleerd a.d.h.v. de zorgovereenkomst met de gecontracteerde (zorg)aanbieders. Zorg of ondersteuning die niet in de zorgovereenkomst of van een niet gecontracteerde (zorg)aanbieder kan dan niet meer worden gedeclareerd. Daarnaast kan er door schuldeisers ook geen beslag meer op de PGB’s worden gelegd, immers het geld staat niet meer bij de budgethouder op de rekening. Zo wordt meer gewaarborgd dat geld daaraan wordt besteed waar het voor is bedoeld. Om dit te kunnen realiseren is nauwe samenwerking met ketenpartijen die bij PGB betrokken zijn nodig. Dit zijn zorgverzekeraars/zorgkantoren, gemeenten en de belastingdienst. Het koppelvlak is in de figuren hieronder getekend. Voor het opstellen van het zorgcontract:
Voor het controleren en betalen van declaraties:
Pagina 49 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
7.6
Infrastructurele knooppunten voor de afhandeling van berichtenverkeer Bij de maatschappelijke ondersteuning en langdurige zorg is er veel berichtenverkeer tussen de verschillende ketenpartijen. Hierin zijn partijen in het publieke domein (CIZ, CAK, SVB en gemeenten) en private domein ((zorg)aanbieders, zorgkantoren en zorgverzekeraars) betrokken. De ketenpartijen in het publieke – en private domein leven in gescheiden werelden met verschillende verantwoordelijkheden. Toch hebben deze werelden – zeker bij de uitwisseling van gegevens in de ketens – veel met elkaar te maken hebben. Daarom worden hiervoor drie modulaire voorzieningen ingericht: Een knooppunt voor de afhandeling van gegevensberichten in het publieke domein. Een knooppunt voor de afhandeling van gegevensberichten in het private domein. Een koppelpunt tussen het private – en publieke domein Feitelijk zijn dit drie aparte projecten. Knooppunt voor gemeenten (Inlichtingenbureau) Bij het inlichtingenbureau (IB) is al een brede basis gelegd voor een gemeentelijke infrastructuur in het kader van de Suwi wetgeving. Hiermee is een knooppunt gecreëerd die voor de inrichting van een publiek knooppunt voor gemeenten kan worden hergebruikt in de keten van de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning.
Pagina 50 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Dit knooppunt maakt onderdeel uit van het DigiNetwerk. De andere publieke ketenpartijen in de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning (CIZ, CAK en SVB) hebben ook toegang tot het DigiNetwerk. Knooppunt voor zorgverleners, zorgkantoren en zorgverzekeraars (VECOZO) Voor de gegevensuitwisseling in het private deel van de ketens is een volledig functionele netwerkinfrastructuur voorhanden. Deze wordt beheerd door VECOZO en verbindt
zorgaanbieders, zorgkantoren en zorgverzekeraars onderling. VECOZO is daarmee het communicatie knooppunt voor private ketenpartijen in de zorg, waarlangs partijen snel, veilig en eenvoudig gegevens kunnen uitwisselen. VECOZO is daarmee een bestaand knooppunt dat hergebruikt kan worden. Koppelpunt tussen het private en publieke domein (DigiPoort vs. RINIS) Voor de uitwisseling van berichten tussen het publieke – en private domein wordt gebruik gemaakt van de e-Overheid bouwsteen DigiPoort. Digipoort zorgt voor de snelle en veilige bezorging van berichten tussen private organisaties en de overheid. Daarnaast zorgt Digipoort dat de overheid zeker weet dat de informatie die zij ontvangt ook echt afkomstig is van de juiste private organisatie.
7.7
Beleidsinformatie Ondanks dat een deel van zorg en ondersteuning wordt gedecentraliseerd, blijft departement stelsel verantwoordelijk voor de maatschappelijke ondersteuning langdurige zorg. Om deze stelselverantwoordelijkheid te kunnen invullen moet departement worden gevoed met informatie uit het stelsel: Beleidsinformatie! Vanuit parlement is hier ook om gevraagd, om hun controle taak te kunnen uitoefenen.
het en het het
Pagina 51 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
7.8
Wat wordt voor 1 januari 2015 opgepakt De inzagefunctie, gemeenschappelijke taal en het Wmo toewijzingsregister worden vooralsnog in 2014 nog niet opgepakt. De overige benoemde bouwstenen worden in projecten verder uitgewerkt. De IZO architectuur (Deel 1 en 2) is hierbij kader stellend. Per project wordt daarom een project start architectuur (IZO architectuur deel 3) opgesteld, welke aan de projecten bij aanvang van realisatie worden meegegeven. Keuzes uit de IZO architectuur zijn hierbij overkoepelend en leidend en worden overerft in de PSA’s.
Pagina 52 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
8
Hergebruik van bestaande voorzieningen
In het vorige hoofdstuk zijn de te realiseren voorzieningen benoemd om de administratief/financiële processen van indicatie, toewijzing en declareren te realiseren. Daarnaast zijn er al bestaande voorzieningen die hergebruikt kunnen worden. Denk aan voorzieningen in het zorgdomein, zoals het Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa), maar denk ook aan landelijke voorzieningen, zoals deze bijvoorbeeld zijn benoemd in het Nationale Urgentie Programma (iNUP).
8.1
Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa) Voor de zorgaanbieders is er een landelijk en openbaar register (LRZa) in oprichting. Dit register geeft een betrouwbaar, volledig overzicht van alle zorgaanbieders en dient een aantal maatschappelijke en publieke doelen t.b.v. toezicht en handhaving, fraudebestrijding, verlaging van administratieve lasten en het toegankelijk maken van informatie voor klanten. Dit register heeft raakvlakken met IZO en kan worden (her)gebruikt. Denk daarbij aan het bevragingen van het LRZa om te kunnen achterhalen of controleren of een (zorg)aanbieder ook daadwerkelijk een professionele (zorg)aanbieder is. Dit is relevant voor bijvoorbeeld zorgkantoren of gemeenten, omdat deze verschillende tarieven hanteren voor professionele – en gewone (zorg)aanbieders. Een andere relevante bevraging kan worden voorzien vanuit de SVB bij de controles van zorgovereenkomsten en declaraties in het kader van PGB trekkingsrechten.
8.2
Digilevering uit de Basisregistratie Personen (BRP – voormalig GBA) Digilevering is een generieke landelijke voorziening voor de levering van actuele en accurate gegevens uit basisregistraties t.g.v. een gebeurtenis. Een abonnement van verschillende ketenpartijen (gemeenten, zorgkantoren, de SVB, het CIZ en het CAK) is relevant bij het overlijden van klanten. Immers de zorgverlening of ondersteuning en de daarmee gerelateerde administratieve informatievoorziening moet dan worden stopgezet. Administratief gedoe kan namelijk erg pijnlijk zijn voor nabestaanden. Daarnaast wordt zo ook voorkomen dat zorg of ondersteuning wordt gedeclareerd, terwijl dit niet meer van toepassing is.
Pagina 53 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
9
Informatiebeveiliging en privacy
De juridische aspecten van het uitwisselen van informatie van de zorg naar de generieke voorzieningen zijn getoetst. Uitkomst is dat uitwisseling van de betreffende gegevens is toegestaan, mits er sprake is van doelbinding en wordt voldaan aan privacy (PIA’s) en de beveiligingsrisico’s (A&K analyses). Met andere woorden, gegevens die bijvoorbeeld in het kader van het verlenen van zorg zijn verzameld mogen worden gedeeld, mits deze de gegevens ook gebruiken in het kader van zorgverlening. Voorzieningen in dat kader moeten daarom worden getoetst. Daarnaast is de Wbp van toepassing op uit te wisselen persoonsgegevens. Met betrokken partijen (bronhouders, eindgebruikers en de eigenaar van de voorzieningen) moeten afspraken worden gemaakt hoe met persoonsgegevens om te gaan.
9.1
Privacy Binnen de langdurige zorg als geheel wordt met gevoelige gegevens (medische achtergrond) over burgers gewerkt. De bescherming van de privacy van de betrokkenen is dan ook van het grootste belang. Het gebruiken van gegevens moet daarom conform de reikwijdte van bestaande privacy wet- en regelgeving (Wbp) gebeuren. Daarnaast moet ook naar de voorgestelde Europese privacy verordening (Epv) worden gekeken, die rechtstreeks op alle lidstaten van toepassing wordt. Deze uitgangssituatie leidt tot enkele te hanteren principes 4 en te volgen eisen bij het gebruik en uitwisselen van persoonsgegevens: Doelspecificatie: het doel waarvoor gegevens verzameld worden, moet worden aangegeven. Doelbinding: persoonsgegevens mogen alleen verstrekt worden voor gerechtvaardigde doeleinden. Gegevensbeperking: alleen de vereiste persoonsgegevens worden verzameld. Toestemming: personen moeten toestemming geven voor het verzamelen, gebruik of onthullen van hun gegevens, tenzij dit in de wet anders is vastgelegd. Gegevenskwaliteit: persoonsgegevens moeten proportioneel zijn voor het gespecificeerde doel en bovendien dienen de gegevens accuraat, compleet en up to date te zijn. Beveiliging: persoonsgegevens moeten worden beschermd tegen o.a. verlies, vernietiging en ongeautoriseerde toegang. Openheid: privacy policies moeten vrij beschikbaar zijn. Rechten van de betrokkene: deze betrokkene moet ingelicht worden over het gebruik van zijn persoonsgegevens en moet bezwaar hiertegen kunnen maken. Dit hoeft niet wanneer dit in de wet anders is vastgelegd. Accountability: iemand moet verantwoordelijk zijn voor het voldoen aan privacy policies. Om dit in kaart te brengen moet per te realiseren voorziening een Privacy Impact Assessment te worden uitgevoerd. Dit en de te ondernemen maatregelen maakt onderdeel uit van de projecten. Denk aan: Doelbinding: gegevens mogen alleen worden gebruikt voor het doel waarvoor deze zijn verzameld. Het anonimiseren/pseudonimiseren van gegevens in registers?
4
Deze principes zijn gebaseerd op de door OESO vastgestelde Privacy Guide Lines 2013
Pagina 54 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
9.2
Hulpvraag JA/NEE is dikwijls voldoende i.p.v. welk type hulpvraag. Speelt bijvoorbeeld bij indicatiestelling en uit welke zorgdomein. Versleuteling en encryptie van gegevens bij informatie-uitwisseling. Alle gebruikte informatie-objecten in registers zijn geclassificeerd naar mate van vertrouwelijkheid en het benodigde niveau van authenticatie (MARIJ MP12).
Informatiebeveiliging De voorzieningen die door het programma worden gerealiseerd moeten voldoen aan maatregelen van de wettelijke vereisten voor informatiebeveiliging. Kader stellend hierbij zijn de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst5, de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG6), het beveiligingskatern van de NORA 7, het VIR-BI8 en standaarden NEN 270019 en NEN 751010. In dit kader is ook de Concept AMvB11 bij Wetsvoorstel Cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens relevant, waarin aanvullende (NEN–) normen genoemd worden. Naast het ontwikkelen van de voorziening zelf heeft dit ook zijn weerslag op: De beheerstaken van de voorzieningen, de registers die worden aangelegd en maatregelen in de technische infrastructuur. De communicatie-infrastructuur die gebruikt wordt bij het verzamelen van gegevens in de registers. Denk daarbij aan de uitwisseling van gegevens van bronhouders naar de registers en van de registers naar de afnemers. Daarnaast moeten ook de bron- en afnemende organisaties binnen de eigen organisatie beveiligingsmaatregelen treffen.
5
http://www.wikixl.nl/wiki/ictu/index.php/Component_baseline_informatiebeveiliging_Rijksdienst http://www.kinggemeenten.nl/king-kwaliteitsinstituut-nederlandse-gemeenten/over-king/nieuws/2013/king-publiceertbaseline-informatiebeveiliging-nederlandse-gemeenten 7 http://e-overheid.nl/onderwerpen/e-overheid/988-factsheet-informatiebeveiliging 8 VIR-BI betreft bijzondere informatie, zoals staatsgeheimen en overige bijzondere informatie waarvan kennisname door niet gerechtigden nadelige gevolgen kan hebben voor de belangen van de Staat, van zijn bondgenoten of van één of meer ministeries. Zie http://wetten.overheid.nl/BWBR0016435/geldigheidsdatum_05-06-2013 9 ISO 27001 is een ISO standaard voor informatiebeveiliging 10 De norm NEN 7510 is een door het Nederlands Normalisatie-instituut ontwikkelde norm voor Informatiebeveiliging voor de zorgsector in Nederland 6
11
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/besluiten/2013/11/19/concept-amvb-bij-wetsvoorstel-clientenrechtenbij-elektronische-verwerking-van-gegevens.html
Pagina 55 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
10
Afwijkingen van de architectuur
In dit document is de architectuur van het programma beschreven. Gezien de tijdsdruk van het operationeel worden van de wetten per 1 januari 2015 is het niet mogelijk alle voorzieningen onder de beschreven architectuur te realiseren. Daarmee wordt voor bepaalde voorzieningen een tijdelijke afwijking van de architectuur geaccepteerd. Vervolgens worden afspraken gemaakt om deze later weer onder architectuur te brengen. Dat wil zeggen: de oplossing wordt uiteindelijk gerealiseerd zoals in de architectuur beschreven. Deze afwijkingen van de architectuur zijn in dit hoofdstuk beschreven. Tevens zijn de afspraken over vastgelegd op welke termijn de voorzieningen weer onder architectuur zijn gebracht. Dit conform het principe: ‘comply or explain and commit’. Voldoe aan de architectuur of leg uit waarom je afwijkt. Wanneer je afwijkt, maak dan afspraken hoe en wanneer deze afwijking weer onder architectuur wordt gebracht.
10.1
Wmo toewijzingsregister Het Wmo toewijzingsregister is een register dat moet voorkomen dat klanten zowel maatschappelijke ondersteuning als langdurige zorg ontvangen, wanneer een klant van ondersteuning in de thuissituatie naar instelling gaat. Het CIZ bevraagt – na het afgeven van een indicatiebesluit voor de Wlz – voor de betreffende klant het Wmo toewijzingsregister (DAT-informatie) om te bezien of de klant maatschappelijke ondersteuning krijgt. Is dit het geval, dan stuurt het CIZ naar de betreffende gemeente een bericht om de maatschappelijke ondersteuning voor de betreffende klant stop te zetten.
Deze voorziening wordt voorlopig geparkeerd tot na 1 januari 2015. Mogelijk wordt er een tijdelijke oplossing gerealiseerd via het Inlichtingenbureau en wordt een oplossing in 2015 onder architectuur gebracht. De problematiek die deze voorziening oplost is door de Raad van State aangekaart bij het beoordelen van het wetsvoorstel. De gemeenten zijn de grootste belanghebbende van deze voorziening, daar deze voorkomt dat zij nog steeds maatschappelijke ondersteuning verlenen, terwijl de klant al in een extramurale instelling zit. Wat voor het Wmo toewijzingsregister geldt, geldt ook bij de Jeugdwet. Deze voorziening valt overigens buiten de scope van IZO en valt onder de directie Jeugd. Echter, omdat de registers feitelijk identiek zijn en ook hier het belang bij de gemeenten ligt, kunnen deze eenvoudig tegelijker tijd worden gerealiseerd. Vooralsnog is de realisatie van deze voorziening ook geparkeerd tot na 1 januari 2015.
10.2
DigiPoort Voor de uitwisseling van berichten tussen het publieke – en private domein wordt gebruik gemaakt van de e-Overheid bouwsteen DigiPoort. Digipoort zorgt voor de snelle en veilige
Pagina 56 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
bezorging van berichten tussen private organisaties en de overheid. Daarnaast zorgt Digipoort dat de overheid zeker weet dat de informatie die zij ontvangt ook echt afkomstig is van de juiste private organisatie.
Nu wordt verwacht dat de route DigiPoort niet voor 1 januari 2015 bij alle partijen geïmplementeerd kan worden. Daarom wordt tijdelijk (tot 1 januari 2016) ook een alternatieve route ingericht via RINIS.
RINIS heeft een bewezen dienstverlening, waarop IB en VECOZO al zijn aangesloten. Daarnaast is RINIS in staat om de envelop standaard te vertalen tussen IB en VECOZO.
10.3
Optimalisatie en stroomlijnen van processen De IZO architectuur richt zich op het administratieve proces (indicatiestelling en de toewijzing de declaratie van zorg. Hierin ligt de basis van de transitie. Immers wanneer declaraties niet worden betaald, komen (zorg)aanbieders financieel in de problemen en wordt er geen zorg of ondersteuning meer verleend. Daarom ligt tot 1 januari 2015 de focus op het administratieve proces van indicatiestelling, toewijzing van zorg en ondersteuning en het verwerken van declaraties. Voor de klant is een juiste en tijdige eigen bijdrage factuur essentieel. Er is samenhang met de indicatiestelling, toewijzing en declaratie. Binnen deze processen is er ruimte voor procesoptimalisatie. Dit binnen de domeinen (procesoptimalisatie, maar ook tussen de domeinen (stroomlijnen van processen). Dit biedt kansen voor vereenvoudiging en het terugdringen van administratieve lasten. Ook vanuit de architectuur moet hier aandacht voor zijn. Het is – vanwege de tijdsdruk en de complexiteit – nog een brug te ver om dit voor 1 januari 2015 te realiseren. Daarom is dit in de huidige IZO architectuur nog niet geadresseerd en wordt dit later in het vervolg na 1 januari 2015 opgepakt. Belangrijk onderdeel van de optimalisatie en stroomlijning is ook het zoeken van aansluiting tussen het administratief/financiële administratie en de medische administratie. Denk hierbij aan het declareren van zorg die direct voortvloeit uit het administreren van medische handelingen. Dit draagt bij tot het terugdringen van administratieve lasten door het hergebruik van geadministreerde brongegevens van medische handelingen.
Pagina 57 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
Dit sluit aan bij de tendens die de afgelopen jaren is ingezet om de registratie bij de bron in de zorgsector op orde te krijgen. Op basis van een goede bronregistratie kunnen alle andere administraties, berichten, processen worden afgeleid.
10.4
Koppelingen met Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa) Voor de zorgaanbieders is er een landelijk en openbaar register (LRZa) in oprichting. Dit register geeft een betrouwbaar, volledig overzicht van alle zorgaanbieders en dient een aantal maatschappelijke en publieke doelen t.b.v. toezicht en handhaving, fraudebestrijding, verlaging van administratieve lasten en het toegankelijk maken van informatie voor klanten. Dit register heeft raakvlakken met IZO en kan worden (her)gebruikt. Denk daarbij aan het bevragingen van het LRZa om te kunnen achterhalen of controleren of een (zorg)aanbieder ook daadwerkelijk een professionele (zorg)aanbieder is. Dit is relevant voor bijvoorbeeld zorgkantoren of gemeenten, omdat deze verschillende tarieven hanteren voor professionele – en gewone (zorg)aanbieders. Een andere relevante bevraging kan worden voorzien vanuit de SVB bij de controles van zorgovereenkomsten en declaraties in het kader van PGB trekkingsrechten.
10.5
Digilevering uit de Basisregistratie Personen (BRP – voormalig GBA) Digilevering is een generieke landelijke voorziening voor de levering van actuele en accurate gegevens uit basisregistraties t.g.v. een gebeurtenis. Een abonnement van verschillende ketenpartijen (gemeenten, zorgkantoren, de SVB, het CIZ en het CAK) is relevant bij bijvoorbeeld het overlijden van klanten. Immers de zorgverlening of ondersteuning en de daarmee gerelateerde administratieve informatievoorziening moet dan worden stopgezet. Administratief gedoe kan namelijk erg pijnlijk zijn voor nabestaanden. Daarnaast wordt zo ook voorkomen dat zorg of ondersteuning wordt gedeclareerd, terwijl dit niet meer van toepassing is.
Pagina 58 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
1
Bijlage: Literatuurlijst
Bij het opstellen van de programma start architectuur is gebruik gemaakt van de volgende documenten:
GuWA, gegevensuitwisseling Wmo en AWBZ, Knelpuntenanalyse gegevensuitwisseling Wmo Versie 1.0 20 december 2012, Arjen Brienen en Indra Henneman Kamerbrief-hervorming-langdurige-zorg-naar-een-waardevolle-toekomst Programmaplan i-HLZ 1.0 definitief Elke Buis 20120522 Toekomstbeeld 2016 informatievoorziening zorg en ondersteuning 1.0 Daan Wijnmaalen Plan van aanpak Project gegevensuitwisseling en standaarden (1.0) Arthur van der Krabben en Indra Henneman Toetsingskader Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning voor zorgverzekeraars en zorgkantoren John Rijsdijk NORA 3.0 – Principes voor samenwerking en dienstverlening Europese Privacy Verordening 20130712 Impactanalyse-i-HLZ Daan Wijnmaalen SF 20131219 Kaders CIO-office separaat Jasper van Lieshout
Bijlage 02 - Rapportage ZVW ketenarchitectuur versie 1 0 20130617 Procesanalyse en gegevensstromen AWBZ 1.0 20130617 Procesbeschrijving Wmo 1.0 Hoofdstuk 9 uit de WLZ (concept 17 januari 2014) WLZ - Intergrale versie tbh RvS 15 november 2013 AIDA: AWBZ Informatie Domein Architectuur Naar stabiele bronnen en flexibele processen, versie 0.82, 10 april 2014 Marc Lankhorst (ZIN)
Pagina 59 van 65
2
Bijlage: Primaire proces van Zvw
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
3
Bijlage: Primaire proces van AWBZ zorglevering (PGB)
Pagina 2 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
4
Bijlage: Primaire proces van AWBZ declaratie (PGB)
Pagina 3 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
5
Bijlage: Primaire proces van Wlz (ZIN)
Pagina 4 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
6
Bijlage: Primaire proces van Wmo
Pagina 5 van 65
IZO Architectuur: Deel 2: Architectuur
7
Bijlage: Overzichtsplaten voor koppelingen en protocollen bij berichtenverkeer
Pagina 6 van 65