Is zelfstandigheid in het werk onmisbaar voor bevlogen ziekenhuismedewerkers? Workshop HRM in de Zorg 2015
Astrid Ridderbos, senior adviseur Arbeid & Organisatie SKB Nienke Huitema, P&O-adviseur Deventer Ziekenhuis
www.skb.nl
Agenda • Even voorstellen: adviseurs , SKB en Deventer Ziekenhuis • Hoe meet SKB bevlogenheid? – Kort eigen testje • Hoe scoort de ziekenhuisbranche op zelfstandigheid, initiatief en bevlogenheid in vergelijking met de totale beroepsbevolking – Verschillen tussen functies
• Deventer ziekenhuis – Vervolgonderzoek n.a.v. MTO – Nadere analyses n.a.v. MTO • Ervaringen vanuit de zaal?
www.skb.nl
Even voorstellen • SKB: marktleider in evidence based onderzoek >> 1 op 3 werknemers NL heeft vragenlijst van SKB ingevuld • Multidisciplinaire benadering >> zowel P&O als Arbo als combinatie onderzoek • Doorgaans hoge respons >> bijvoorbeeld ziekenhuizen 55 à 65% • Voorbeelden op www.skb.nl >> MTO, PMO, RIE, INK, DI, ... • Sinds 1990 • Gedreven door inhoud
www.skb.nl
Objectief, wetenschappelijk gevalideerd • SKB maakt gebruik van Vragenlijst Beleving en Beoordeling van de Arbeid. • Al 20 jaar gouden standaard voor meten van werkbeleving.
• Nauwe samenwerking met prof. Marc van Veldhoven Universiteit van Tilburg. • Honderden wetenschappelijke artikelen bewijzen validiteit. • Duizenden organisatie-onderzoeken bewijzen praktische toepasbaarheid.
www.skb.nl
Essentie van Job-Demands-Resources model
Taakeisen Hulpbronnen Sociale steun
Hoog Weinig Weinig
Hoog Veel Veel
Burn-out
Bevlogen
Bevorder hulpbronnen - in het werk - persoonlijk
www.skb.nl
Bevlogenheid: niet ……
www.skb.nl
Bevlogenheid: wel……
• Positief gevoel/psychologische toestand: – Energie (vigour) – Plezier • Proactief gedrag: – Initiatief tijdens werk Verbeteringen in hier en nu – Actief leren Inzetbaarheid in toekomst
www.skb.nl
Hoe bevlogen ben je zelf? Een korte test! Helemaal mee eens
Mee eens
Neutraal
Mee oneens
(6 ptn)
(9 ptn)
Helemaal mee oneens
Voorbeeld (3 ptn) (0 ptn)
(12 ptn) Score
Ik vind mijn werk nog steeds boeiend, elke dag weer.
Ik heb plezier in mijn werk.
Op mijn werk doe ik suggesties om de manier van werken te verbeteren.
X
3
X
3
X
0
Wanneer werkmethodes of procedures niet effectief zijn, probeer ik daar iets aan te doen.
X
6
In mijn werk probeer ik telkens weer nieuwe dingen te leren. X
Ik zorg ervoor dat ik qua kennis en vaardigheden goed mee kan komen met veranderingen in mijn werk.
X
3
3
www.skb.nl
Hoe bevlogen ben je zelf? Een korte test! Altijd
Vaak
Soms
Nooit
(0 ptn)
(4 ptn)
(8 ptn)
(12 ptn)
Tijdens mijn werk voel ik me fit.
Score
X
0
Op mijn werk bruis ik van energie.
X
4
Totaal score
22
(tel alle punten bij elkaar op en kijk in onderstaande balk welke score dat oplevert)
3
4
5
6
7
8
9
10
54 t/m 96 punten
39 t/m 53 punten
32 t/m 38 punten
26 t/m 31 punten
18 t/m 25 punten
11 t/m 17 punten
3 t/m 10 punten
0 punten
www.skb.nl
STZ-Ziekenhuisbenchmark vergeleken met Totale Beroepsbevolking - Vitaliteit 7,0
6,8
6,6
6,4 Totale Beroepsbevolking STZ Ziekenhuis benchmark 6,2
6,0
5,8
Energie tijdens het werk
Initiatief richting werk
Actief leren
Plezier in het Bevlogenheid Betrokkenheid Herstel na werk bij de werk organisatie
www.skb.nl
STZ-Ziekenhuisbenchmark vergeleken met Totale Beroepsbevolking - Taakeisen 7
6,8
6,6
6,4
6,2
Totale Beroepsbevolking STZ Ziekenhuis benchmark
6
5,8
5,6
5,4 Werktempo en werkhoeveelheid
Emotionele belasting
Lichamelijke belasting
Complexiteit van Organisatie van het het werk werk
www.skb.nl
STZ-Ziekenhuisbenchmark vergeleken met Totale Beroepsbevolking - Hulpbronnen 7 6,8 6,6 6,4 6,2 6 Totale Beroepsbevolking 5,8
STZ Ziekenhuis benchmark
5,6 5,4
www.skb.nl
Functieverschillen STZ-Ziekenhuisbenchmark
www.skb.nl
Functieverschillen STZ-Ziekenhuisbenchmark
www.skb.nl
Even voorstellen – Deventer Ziekenhuis
www.skb.nl
Even voorstellen – Deventer Ziekenhuis Veilig, gastvrij en efficiënt ISALA
GELRE
ZG TWENTE DZ MST
GELRE Zutphen
www.skb.nl
Even voorstellen – Deventer Ziekenhuis • De essentie van de organisatiestrategie voor de komende jaren is, dat we een bloeiend en vitaal zelfstandig ziekenhuis willen zijn en blijven, dat op eigen kracht en vanuit bevlogenheid met vertrouwen de toekomst tegemoet kan zien.
• Dit betekent dat voor het behalen van de strategische doelstellingen bevlogen medewerkers en leidinggevenden essentieel zijn.
• HR doelstelling: de juiste man/vrouw op het juiste moment met de juiste deskundigheid en inzet van de juiste talenten werkzaam op de juiste plek in de organisatie. Een juiste en duurzame inzet van medewerkers draagt optimaal en aantoonbaar bij aan het realiseren van de organisatiedoelen. Samenwerken, bevlogenheid en resultaatgerichtheid staan centraal. www.skb.nl
Bevlogenheid – visie Deventer Ziekenhuis
www.skb.nl
Vervolgonderzoek MTO - probleemstelling Geeft de manier waarop het werk nu georganiseerd is, mensen wel de mogelijkheid om bevlogen hun vak uit te oefenen? • Wat zijn verklarende factoren voor de ‘slechte’ scores op zelfstandigheid en initiatief? • Wat is de invloed van zelfstandigheid op bevlogenheid (w.o. initiatief richting het werk) en op welke wijze is leeftijd hierop van invloed? Welke HR praktijken kunnen succesvol worden ingezet om zelfstandigheid en initiatief te bevorderen?
• Masterstudent Human Resource Studies, Universiteit van Tilburg • Afstudeerperiode van augustus 2015 t/m voorjaar 2016
www.skb.nl
Vervolgonderzoek MTO - definities Initiatief richting het werk Hoe pro-actief zijn de medewerkers? Nemen zij zelf initiatieven om zaken in het werk te verbeteren? Uit onderzoek blijkt dat pro-actief gedrag van medewerkers van grote invloed is op de prestaties en resultaten van zowel die medewerkers als het team waarin ze werken.
Zelfstandigheid in het werk Zelfstandigheid in het werk heeft te maken met de mate van vrijheid en invloed in het dagelijkse werk. Als de medewerker zelf kan bepalen hoe, wanneer en in welk tijdsbestek de taken kunnen worden uitgevoerd, heeft dat doorgaans een gunstige uitwerking op de ervaren werkdruk.
www.skb.nl
Vervolgonderzoek MTO – vragen MTO
www.skb.nl
Vervolgonderzoek MTO - plan van aanpak • Scherpstellen probleemstelling • Analyse MTO resultaten
• Doelgroep (functiegroep, leeftijdscategorie) bepalen voor vervolgonderzoek (kwantitatief en kwalitatief) • (Statistische) analyses • Beantwoording probleemstelling
• Publicatie
www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op zelfstandigheid (top 3 hoogste scores en laagste scores) Hoogste scores:
1.
Staf en stafondersteunende functies (rapportcijfer 7,4)
2.
Management functies (rapportcijfer 7,4)
3.
Medisch specialisten (rapportcijfer 7,0)
Laagste scores: 1.
Polikliniek functies (rapportcijfer 5,0)
2.
Paramedisch en behandelingsondersteunende functies (rapportcijfer 5,1)
3.
Verplegende en verzorgende functies (rapportcijfer 5,2)
Is dit beeld herkenbaar bij jullie organisaties? www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op zelfstandigheid (o.b.v. leeftijd, van hoog naar laag) 1.
Leeftijdscategorie 55 jaar of ouder (rapportcijfer 5,9)
2.
Leeftijdscategorie 45 tot 55 jaar (rapportcijfer 5,8)
3.
Leeftijdscategorie 35 tot 45 jaar (rapportcijfer 5,6)
4.
Leeftijdscategorie jonger dan 25 jaar (rapportcijfer 5,5)
5.
Leeftijdscategorie 25 tot 35 jaar (rapportcijfer 5,4)
www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op initiatief (top 3 hoogste scores en laagste scores) Hoogste scores:
1.
Management functies (rapportcijfer 7,2)
2.
Medisch specialisten (rapportcijfer 6,7)
3.
Staf en stafondersteunende functies (rapportcijfer 6,4)
Laagste scores: 1.
Arts Assistenten (rapportcijfer 5,7)
2.
Verplegende en verzorgende functies (rapportcijfer 5,7)
3.
Polikliniek functies (rapportcijfer 5,8)
Is dit beeld herkenbaar bij jullie organisaties? www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op initiatief (o.b.v. leeftijd, van hoog naar laag) 1.
Leeftijdscategorie 35 tot 45 jaar (rapportcijfer 6,2)
2.
Leeftijdscategorie 55 jaar of ouder (rapportcijfer 6,1)
3.
Leeftijdscategorie 45 tot 55 jaar (rapportcijfer 6,1)
4.
Leeftijdscategorie 25 tot 35 jaar (rapportcijfer 5,9)
5.
Leeftijdscategorie jonger dan 25 jaar (rapportcijfer 5,6)
www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op bevlogenheid (top 3 hoogste scores en laagste scores) Hoogste scores:
1.
Medisch specialisten (rapportcijfer 7,3)
2.
Management functies (rapportcijfer 7,2)
3.
Staf en stafondersteunende functies / Polikliniek functies / Analisten functies (rapportcijfer 6,5)
Laagste scores: 1.
Secretariële functies (rapportcijfer 6,2)
2.
Verplegende en verzorgende functies (rapportcijfer 6,2)
3.
Arts Assistenten / Facilitair dienstverlenende functies / Paramedisch en behandelingsondersteunende functies / Specialistisch verpleegkundige functies (rapportcijfer 6,4) www.skb.nl
Analyse MTO resultaten Deventer Ziekenhuis Scores op bevlogenheid (o.b.v. leeftijd, van hoog naar laag) 1.
Leeftijdscategorie jonger dan 25 jaar (rapportcijfer 6,6)
2.
Leeftijdscategorie 55 jaar of ouder (rapportcijfer 6,5)
3.
Leeftijdscategorie 25 tot 35 jaar (rapportcijfer 6,4)
4.
Leeftijdscategorie 35 tot 45 jaar (rapportcijfer 6,4)
5.
Leeftijdscategorie 45 tot 55 jaar (rapportcijfer 6,4)
www.skb.nl
Vervolgonderzoek MTO – Mogelijke HR interventies Onderzoek (o.a. gebaseerd op de Zelfdeterminatietheorie) toont aan dat zelfstandigheid in het werk vergroot kan worden door: • Medewerkers keuzes te bieden • Medewerkers informatie te bieden
• Initiatief/inspraak te stimuleren
Welke HR interventies zetten jullie in? Best practices?
www.skb.nl
Vragen? Meer informatie? Astrid Ridderbos, senior adviseur Arbeid & Organisatie SKB
• Website: www.skb.nl • Email:
[email protected]
Nienke Huitema, P&O-adviseur Deventer Ziekenhuis • Email:
[email protected]
www.skb.nl
