19 november 2004 - 55e jaargang no. 46
De laatste platen ter voltooiing van de secondary tank in Precipitation liggen te wachten op het moment waarop ze onder de andere ringen gelast zullen worden. Met de bouw van deze tank, die het precipitatieproces moet helpen optimaliseren, maakten medewerkers van CB&I in januari dit jaar een aanvang, na een periode van anderhalve maand waarin de op die plek staande caustic cleaning en Dorrco systemen waren verplaatst en de ondergrond compacter werd gemaakt om het draagvermogen te vergroten. De bouw van de secondary tank, die volgens planning eind deze maand af moet zijn, behoort tot de laatste werkzaamheden in het kader van de Plant Expansion waar het gespecialiseerde contractorbedrijf CB&I bij betrokken is. Een groot deel van de CBI’ers is enkele weken geleden vertrokken nadat de tien nieuwe tanks ten westen van Precipitation waren afgebouwd.
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
1
Van rechts naar Links: Suralco’s Managing Director Warren Pedersen, directeur Roy May van de Belastingen, Production Manager Michel Pengel, Controller Janice veira, PR Customs Isaak Soerokarso, Reliability & Maintenace Services Manager Armand Tjong A Hung, Hoofd Douane August van Hammen, Chief PR & Communications Henk Esajas, Adjunct Inspecteur Ruben Mendonça, Suralco’s Coordinator Traffic & Customs Lucien Bourne en Technical Specialist - Refinery Steve van Lierop.
2
In het kader van het vestigen en/of bewerkstelligen van betere werkrelaties met overheidsinstanties heeft de directeur van het Directoraat Belastingen, Roy May, vergezeld van het hoofd van de Douane, August van Hammen, Adjunct – Inspecteur Ruben Mendonça en PR Customs Isaak Soerokarso een bezoek gebracht aan Paranam Operations. Tijdens een ontmoeting met het topmanagement onder leiding van Managing Director Warren Pedersen werd de delegatie op de hoogte gesteld van de recente ontwikkelingen in ons businessproces, de expansie van de fabriek, de relaties met BHP Billiton Suriname en Newton en de toekomstverwachtingen van de bauxietindustrie. Hierbij zei onze Managing Director, dat het bouwen van een smelter op Trinidad geen sta-in-de-weg voor Suriname is. Als
de behoefte daartoe aanwezig is, zal ook hier een smelter kunnen worden neergezet. Na de presentaties in de conference room van Building 001 maakten de gasten een plant tour, waarbij het bedrijfsproces vanaf de aanvoer van bauxiet tot het transport en de opslag van het eindproduct alumina werd getoond. De kantoorbehuizing en douanefaciliteiten in de ‘labor village’ werden eveneens bekeken. De delegatie was onder de indruk van de verrichtingen in ons bedrijf. Belastingen en Douane onderhouden met Suralco nauwe business relations, maar het was voor het eerst dat de leidinggevenden van deze diensten zich als genodigden in Paranam Operations oriënteerden.
Een nieuw record hebben de deelnemers aan Suralco’s Fitness Walk op zaterdag 13 november j.l. gevestigd: het aantal geregistreerde fitness walkers was 3150, ruim meer dan het dubbele van vorig jaar toen we voor het eerst een dergelijke trimloop organiseerden en er ongeveer 1300 participanten waren. De sfeer zat er goed in toen het startsein om precies vijf uur gegeven werd en de stoet in beweging kwam bij het Hoekhuis aan de Waterkant. Sommigen renden of jogden over
de afstand van ongeveer vijf kilometer, maar de meesten verkozen gewoon te lopen. De deelnemers kwamen uit verschillende geledingen in onze gemeenschap, waarbij we apart willen noemen gehandicapten van het SOGK met hun begeleiders en leden van de nationale assemblee. Van ons bedrijf hadden niet alleen werknemers, contractwerkers en gezinsleden verlangend uitgekeken naar de Fitness Walk, twee consultants die bij Precipitation op bezoek zijn, wilden ook de
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
benen losgooien en meldden zich spontaan bij de leiding van deze bedrijfsafdeling aan. Allen die zich hadden laten registreren, hadden een T-shirt met slogans. De leuze op de achterkant was op alle shirts gelijk: Suralco aspires to be the best company in the world. Op de voorkant van de shirts varieerden de boodschappen: Defensive driving: ongelukken vermijden door veilig te rijden, Sta op je remmen en niet op je rechten, Plant a tree and safe the lungs of the world, Suralco people creating happy children and families, Paranam Production Expansion: growth,
development and future, ACTION/BRAVO: investing in our community, helping to develop tomorrow’s workforce. Het was een kleur- en leuzenrijk geheel dat de Suralco spirit heeft uitgedragen. Elke deelnemer kreeg na afloop een sticker met één van de leuzen. Het team dat de trimloop heeft georganiseerd, ondersteund door leden van ARGOS, is tevreden over het verloop. Participanten zeiden, net zoals vorig jaar, dat ze er nu al naar uitzien in 2005 hun beste beentje voor te zetten in Suralco’s Fitness Walk.
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
3
1. Wat zijn PCB’s en waarvoor worden ze gebruikt? PCB’s of polychloorbifenylen zijn erg stabiele verbindingen die niet gemakkelijk uiteenvallen. Ze zijn slecht biologisch afbreekbaar en blijven daarom lang in het milieu aanwezig. Ze behoren tot de aromatische koolwaterstoffen. PCB’s komen niet van nature voor; ze werden sinds 1930 op grote schaal scheikundig geproduceerd. Ze mogen nog tot 2004 of per uitzondering tot 2010 blijven functioneren, maar daarna moeten ze definitief verdwenen zijn. PCB’s zijn slecht oplosbaar in water, zij hebben een goede warmtegeleiding, een slechte geleiding van elektriciteit, ze zijn niet corrosief en niet ontEen deel van de 20 vroegere Smelter PCB - transformatoren. vlambaar. Deze speciale eigenschappen verklaren hun aanvankelijk groot succes. PCB’s werden gebruikt als weg zou de voornaamste route zijn geweest voor de isolatievloeistof in transformatoren en condensatoren, contaminatie van de zeeën. als hydraulische vloeistof, koelvloeistof, smeermiddel en voor diverse andere toepassingen (verf, lakken, 4. Zijn PCB’s schadelijk voor de gezondheid? kunststoffen). Ja, PCB’s zijn schadelijk voor de gezondheid. Een beperkt aantal leden van de PCB – familie heeft giftige 2. Maatregelen tegen verspreiding van PCB’s. eigenschappen die vergelijkbaar zijn met dioxine. Juist Een eerste maatregel om de verspreiding van PCB’s omdat ze zo moeilijk afbreekbaar zijn, hopen ze zich tegen te gaan, was het gebruik te beperken tot uitop in het vetweefsel van dieren. Door verontreiniging sluitend gesloten systemen. Dit bleek onvoldoende om van de waterbodem komen PCB’s ook veel voor in vis verdere belasting van het milieu in te dammen. De en viseters. Soms sterven zeehonden door ophoping productie werd het eerst in Japan helemaal gestopt, van PCB’s in hun lichaam. De vergiftiging kan zo ernstig in 1973; toen volgden de Verenigde Staten van Amerika zijn dat de dode dieren als chemisch afval moeten worin 1976 en later Europa. In 1991 vaardigde de Europese den behandeld. De acute toxiciteit van PCB’s werd voor Unie een verbod uit tot verdere commercialisering van de eerste maal duidelijk na een ernstig ongeval in 1968 deze stoffen en hun voortgezet gebruik. Productie en in Japan waarbij PCB’s afkomstig van een lek in een gebruik van PCB’s zijn wereldwijd nu volledig verboden. koelsysteem, in rijstolie terechtkwamen. Meer dan PCB – houdende producten zijn niet meer in de handel. 1000 mensen werden ziek. De ziekte werd ‘Yusho’ (zoDe aandacht van de beleidsmakers richt zich de laatste veel als huidziekte van de olie) genoemd. Symptomen jaren vooral op PCB’s bevattende producten in de afvalwaren o.a. zware huiduitslag, verkleuring van lippen fase. en nagels, gewrichtszwellingen, abnormale menstruatie, een hoog aantal miskramen en doodgeboorten en 3. Hoe komen PCB’s in het milieu terecht? verdachte huidverkleuringen bij baby’s. Soms was er De algehele, mondiale verspreiding van de PCB’s in ook fatale leverschade. Op lange termijn veroorzaken het milieu is het gevolg van het feit dat bij contaminatie sommige PCB’s levertumoren. van gronden 99% van de PCB’s plaatselijk in de bodem aanwezig blijft, terwijl een klein deel verdampt. Deze 4
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
5. Heeft Suralco nog PCB’s? Suralco had in haar transformatoren en elektrische condensators (capacitoren) PCB - oliën. Medio 1996 heeft ons bedrijf besloten Sun Ohio, een Amerikaanse onderneming, in te schakelen om alle PCB - houdende transformatoren van Paranam, Afobaka en BHPBilliton Suriname van PCB – oliën te ontdoen. Tijdens dit proces, neutralisatie, is er evenwel PCB - houdend afval vrijgekomen. Deze afvalstoffen zijn veilig verpakt en veilig opgeslagen voor verdere verwerking in het buitenland. 6. Hoeveel PCB - afval heeft Suralco? Suralco heeft een PCB - managementplan om alle apparatuur die gecontamineerd is met PCB alsook PCB afval te beheersen volgens de door de moedermaatschappij opgestelde “Mandatory PCB Management Standards”. Deze standaarden zijn opgesteld in lijn met de USEPA (US Environmental Protection Agency) en de ACGIH (American Conference of Government Industrial Hygienist). Suralco heeft in opslag 27 vaten PCB - afval, 20 containers met PCB - condensators en 20 transformatoren die in het verleden PCB - oliën bevatten. Ondanks het hebben van een beheersplan bestaat een potentieel gevaar van ongelukken met deze giftige afvalstoffen. Voor het verschepen van deze stoffen is het land van verscheping gebonden aan de “Basel Convention”, een internationaal verdrag over het transporteren van grensoverschrijdende gevaarlijke afvalstoffen. Suriname heeft dit verdrag nog niet geratificeerd. Zonder deze ratificatie is Suriname gebonden aan een bilaterale overeenkomst met het land waar het afval verwerkt zal worden. Suralco stelt alles in het werk om het afval uit Suriname te verschepen voor een milieuvriendelijke vernietiging. 7. Wat moet er verder gebeuren om deze gevaarlijke afvalstof uit Suriname te krijgen? Suralco heeft sedert september vorig jaar afspraken lopen met een verwerker van PCB - afval in Nederland. Deze verwerker is vergunninghouder, dus gerechtigd om deze soort giftige afvalstoffen te verwerken. Bovendien heeft Suralco in samenwerking met de moedermaatschappij Alcoa het bedrijf grondig geauditeerd, met een positief resultaat. Het bedrijf in Nederland heeft in december 2003 contact met de Nederlandse regering opgenomen. Via de Nederlandse ambassade in Paramaribo is aan de Surinaamse regering gevraagd een bilaterale overeenkomst te ondertekenen. Suralco heeft contact gehad met de Nederlandse ambassade en met het ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu om informatie te verstrekken. Na ondertekening van een bilaterale overeenkomst door de beide regeringen kan het Nederlandse bedrijf starten met de ontmanteling van de transformatoren te Paranam en het controleren van de verpakking van
containers met capacitators
vaten met PCB - afval
het PCB - afval ter voldoening aan de internationale verschepingsvoorwaarden.Tijdens deze werkzaamheden zullen lokale contractors ingeschakeld worden door het Nederlandse bedrijf. Deze werkzaamheden zullen drie tot vier maanden duren. Suralco hoopt dat voor eind van dit jaar de overeenkomst tussen Suriname en Nederland ondertekend wordt. Dan kunnen wij een stapje verder met het schoonhouden en beschermen van ons leefmilieu.
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
5
Het doel van het klinische laboratorium is materiaal van patiënten te analyseren en de dokter te voorzien van betrouwbare en klinisch bruikbare resultaten. Het produceren van zo een resultaat is afhankelijk van vele factoren, inclusief de behandeling van de aanvragen van de dokter, het verzamelen van materiaal, de tijdspeling tussen afname van materiaal en het afgeven van resultaten aan de dokter. Een kwaliteitsbewakingsprogramma controleert de uitslagen van het laboratorium en helpt problemen bij het analyseren te identificeren en te corrigeren, waardoor de patiëntenzorg betrouwbaar is. Kwaliteitsbewaking wordt gebruikt om preanalytische en postanalytische varianten te begeleiden. Kwaliteitsbewaking van de instrumenten Onderhoud van de apparatuur is een onderdeel van de totale kwaliteitsbewaking in het laboratorium.
Maintenance van de ACE
Er zijn verschillende onderdelen van de kwaliteitsbewaking van equipment in het laboratorium: • Methodevalidatieprocedures • Onderhoud en functie check van equipment • Kalibratie • Kalibratieverificatie • Referentiewaardeverificatie • Kwaliteitscontroleprocedures • Herstelactie • Proficiency testing
6
De MD II wordt geserviced door Clyde Silent.
De apparaten in een medisch laboratorium zijn zeer gevoelige instrumenten die met 100% precisie moeten werken; dit om betrouwbare resultaten aan de dokter te geven, waardoor de juiste diagnose gesteld kan worden. Bij Suralco staat kwaliteit hoog in het vaandel. Het is daarom geen toeval dat er veel geld in gestopt wordt. Elk apparaat moet volgens een vast schema onderhouden worden. Vroeger werd dit gedaan door Farminpex, de leverancier van ons labequipment. Na het trainen van de heren Levi Iengibe en Hans Djarkasi in Nederland, bijna drie jaren geleden, is er een besparing van bijkans US$ 20.000 per jaar op service van deze apparaten. Deze z.g. grote beurten vinden twee keer per jaar plaats. Technici van de Maintenanceafdeling en het medisch laboratorium doen zelf dit onderhoud. Alle apparaten in het medisch laboratorium kennen behalve deze grote beurten ook daily, weekly, monthly en unscheduled maintenance, die door Levi Iengibe verricht wordt. Hierdoor is de availability van deze apparaten bijna 100%. De hele kwaliteitsbewaking van het medisch laboratorium wordt elektronisch vastgelegd. Maintenance in het medisch laboratorium is een samenspel tussen elektronica, instrumentenkennis en klinische chemie. Vandaar dat de analist altijd aanwezig moet zijn om behalve het operationele gedeelte ook de precisie van het apparaat te testen. Het medische laboratorium voldoet aan de CLIA 88 (Clinical Laboratory Improvement Act 88) standaard.
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
De zon is de afgelopen zeventig jaar extreem actief geweest. Een nieuwe registratie van zonneactiviteit vanaf de laatste ijstijd laat zien dat we de actiefste periode beleven sinds achtduizend jaar. Maar dat is nog geen verklaring voor de huidige opwarming van de aarde. Vanaf de Tweede Wereldoorlog is de zon bijzonder in de weer geweest, blijkt uit nieuw onderzoek. De zonnevlammen, magnetische uitbarstingen en elektrische stormen vlogen mensen om de oren zoals ze sinds de laatste ijstijd niet meer hebben meegemaakt. Natuurkundige Dr. Sami Solanki van het Max Planck-Instituut voor zonneonderzoek heeft een tijdreeks van zonneactiviteit opgesteld over een recordlengte van elfduizend jaar. Tot nu toe was de zonneactiviteit alleen bekend uit tellingen van zonnevlekken. Registraties daarvan zijn vanaf 1610 bijgehouden. Solanki en collega’s hebben nu gebruik gemaakt van de hoeveelheid koolstof-14 in boomringen. Daarmee is de zonneactiviteit vanaf de laatste ijstijd te reconstrueren. Uit hun overzicht blijkt dat de er laatste zeventig jaar sprake is van een extreem hoge zonneactiviteit. Niet alleen dat, maar ook de periode van verhoogde activiteit is ongewoon lang. Maar betekent dat nu ook dat de zon verantwoordelijk is voor de huidige klimaatverandering, zoals sommige broeikassceptici betogen? Volgens de onderzoekers niet. Vooral de laatste dertig jaar is er een extra temperatuursverhoging. En die is niet op zonneactiviteit terug te voeren, menen Solanki en collega’s. De relatie tussen zonnevlekken, zonneactiviteit en temperatuur op aarde is al sinds de zeventiende eeuw bekend. In die tijd waren er nauwelijks vlekken te zien op de zon. De zonneactiviteit was laag en tegelijkertijd was het opmerkelijk koud. Schilderijen uit die tijd tonen ongekende strenge winters. Andere onderzoekers denken overigens dat een verandering in de Golfstroom daarvoor
verantwoordelijk is. Solanki wist dat er een verband bestaat tussen zonnevlekken en het gehalte aan koolstof-14 in de atmosfeer. Het isotoop koolstof-14 (C-14) ontstaat wanneer een koolstofatoom in de buitenste lagen van de atmosfeer getroffen wordt door kosmische straling (zeer snelle deeltjes die ergens uit het heelal komen aansuizen). Bomen binden koolstof uit de lucht en leggen zo een archief aan van het C-14 - gehalte in de atmosfeer. Maar als de zon extra actief is, ontstaat er minder C-14. Dat komt doordat zonnevlekken enorme hoeveelheden geladen deeltjes de ruimte in sproeien (de zonnewind). Die schermt de aarde af van kosmische straling. Meer zonnevlekken betekent dus minder kosmische straling en dus ook minder C-14. Het team van Solanki bepaalde het gehalte aan C-14 uit houtmonsters en maakte gebruik van bestaande jaarringoverzichten voor de datering. Het resultaat was een grafiek met het C-14 - gehalte in de atmosfeer van de afgelopen elfduizend jaar. Daaruit leidde de groep de gemiddelde hoeveelheid zonnevlekken af door de millennia. De gegevens van Solanki moeten meer duidelijkheid verschaffen over de oorzaak van klimaatverandering. Er bestaan langlopende registraties van hoe het klimaat is veranderd sinds de laatste ijstijd. Die zijn afgeleid uit ijskernen uit bijvoorbeeld Groenland. Vergelijking hiervan met de zonneactiviteit moet een beter onderscheid opleveren tussen menselijke en natuurlijke bijdragen aan het broeikaseffect.
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004
Jos Wassink, NOS Online 7
Onder een hersenbloeding verstaan we een plotselinge en spontaan opgetreden bloedophoping in of rond de hersenen. Bloedingen als gevolg van een ongeval blijven in deze tekst buiten beschouwing. Oorzaken De spontane hersenbloedingen vallen uiteen in: • bloedingen in de hersenen, de intracerebrale bloeding • bloedingen rond de hersenen o de subarachnoïdale bloeding o de subdurale bloeding De intracerebrale bloeding De bloeding in het hersenweefsel is onder te verdelen in twee categorieën: 1. een bloeding “zonder oorzaak” 2. een bloeding “met een oorzaak” 1. Bloeding “zonder oorzaak” Uiteraard heeft deze bloeding wel een oorzaak (daarom staat het tussen aanhalingstekens). Bij dit soort bloedingen is het echter niet mogelijk met nader onderzoek (angiografie = techniek van het afbeelden van bloedvaten) een oorzaak aan te tonen, zodat een operatie hier niet in aanmerking komt. Het gaat hier meestal om oudere patiënten (ouder dan 65 jaar) met in de voorgeschiedenis hoge bloeddruk, suikerziekte, aanwijzingen voor “aderverkalking” of een combinatie hiervan. De bloeding treedt plotseling op en is meestal diep in de hersenen gelegen, in een gebied dat de basale ganglia genoemd wordt. Vrijwel altijd heeft de bloeding een halfzijdige verlamming aan de tegenover gelegen lichaamshelft tot gevolg (eventueel ook een spraakstoornis) en meestal is er enige bewustzijnsdaling. De behandeling vindt meestal door de neuroloog plaats; slechts zelden is er reden operatief in te grijpen. De verschijnselen lijken sterk op die van het herseninfarct (de beroerte).
2. Bloeding “met een oorzaak” Deze bloedingen treden eveneens plotseling op, maar verschillen van de eerste categorie doordat ze meestal op jongere leeftijd optreden en vaak meer aan de oppervlakte liggen. Bij dit soort bloedingen wordt na de CT-scan altijd angiografie gedaan om na te gaan of er een afwijking aan de bloedvaten bestaat als oorzaak. Er zijn twee soorten van afwijkingen van belang: • de arterio-veneuze malformatie (AVM), dit is een misvorming, een kluwen van bloedvaten bestaande uit aders en slagaders. Al heel vroeg in de zwangerschap (tweede tot derde week) ontstaan deze misvormingen tijdens de aanleg van het vaatbed. Ze zijn dus altijd al aanwezig en kunnen in de loop van het leven aanleiding zijn tot een hersenbloeding. Een andere wijze waarop ze aan het daglicht komen kan zijn door een epileptisch toeval. En ze kunnen natuurlijk het hele leven onontdekt blijven. Ongeveer driekwart van de gevallen kan geopereerd worden, de overige liggen zo diep, zijn zo groot of zijn zo moeilijk toegankelijk dat opereren zonder grote schade te veroorzaken niet mogelijk is. Voor zulke vaatkluwens is een speciale bestraling eventueel mogelijk.
http://www.neurochirurgie-zwolle.nl
• het aneurysma. Dit is ook een aangeboren afwijking van een bloedvat, en wel van een slagader. Hoewel de bloeding meestal rond de hersenen plaatsvindt, kan ook een bloeding in het hersenweefsel een gevolg zijn van een gebarsten aneurysma.
Een doorsnede evenwijdig aan het gelaat na een hersenbloeding. De bloeding is diep gelegen en leidt tot verdringing van hersendelen. Ook is er wat bloed doorgebroken naar de hersenholte (ventrikel). 8
Bauxco Nieuws no. 46 - 19 november 2004