Voor al uw beleggingsvragen
✆ 0900/10.507 (0,50€/min.) elke vrijdag van 9u30-12u00 5 april 2016 - nr. IB 14A Jaargang 45 Afgiftekantoor Antwerpen P509535 Verschijnt 2 keer per week www.insidebeleggen.be
Het signaal van Caterpillar Inhoud PORTEFEUILLE EN SELECTIE ...........2-3 Proshares Short QQQ koop- en verkooplimieten
AANDELEN.......................................................4-7 Bone Therapeutics Jensen Group Cameco Sibanye Gold
INSIDE OBLIGATIES..................................8-9 Janet Yellen blijft dollar verzwakken
CHECKLIST A ...........................................10-12 België en Europa
Aandelenindex Bone Therapeutics .............................................4 Cameco ......................................................................6 Jensen Group ........................................................5 Proshares Short QQQ......................................3 Sibanye Gold ...........................................................7
nkele weken geleden deed zich een historisch moment voor in de geschiedenis van het Amerikaanse Caterpillar. De grootste producent van graafmachines ter wereld gaf voor het eerst in zijn negentigjarige beursgeschiedenis een becijferde prognose voor zijn kwartaalwinst. Wekenlang probeerde de bedrijfsleiding via subtiele en daarna minder omfloerste aanwijzingen de analisten erop attent te maken dat hun voorspellingen van de kwartaalomzet en de kwartaalwinst veel te hoog lagen. De analistenconsensus lag voor de toeleverancier aan de grondstoffen- en oliesector op een kwartaalomzet van 10,2miljard USD en een kwartaalwinst van 0,95USD per aandeel. Het management gaf enkele weken voor de publicatie van de kwartaalcijfers een forse winstwaarschuwing door te stellen dat de kwartaalomzet veeleer 9,3 à 9,4miljard USD zou bedragen en de kwartaalwinst op 0,65 à 0,70USD per aandeel zou uitkomen, respectievelijk zo’n 10 en 30% onder de verwachtingen. Caterpillar is naar ons aanvoelen geen alleenstaand geval, al is het natuurlijk extreem. Maar algemeen merken we ook dat de bedrijfsleiders bij ons voorzichtigheid inbouwen. Ondanks vaak een zeer goed 2015 worden de dividenden niet of nauwelijks opgetrokken, en zijn de prognoses voor dit jaar een stuk gematigder. Dat leidt her en der tot gemor onder de analisten, die met hun verwachtingen een stuk hoger uitkomen en hun prognoses, adviezen of koersdoelen moeten aanpassen. Ontex, de nieuwkomer in de Bel-20, was daarvan een goed voorbeeld in het Belgische resultatenseizoen.
E
Wereldwijde winstrecessie Volgende week begint Wall Street weer aan het resultatenseizoen, met de klassieke aftrap door Alcoa. Opnieuw zijn het belangrijke Amerikaanse kwartaalcijfers. In het tweede, derde en vierde kwartaal van vorig jaar werd op het niveau van de Standard & Poor’s500-index minder winst geboekt. Naar analogie van de macroeconomie mogen we dan ook spreken over een winstrecessie voor de grote Amerikaanse ondernemingen. Het is niet zover zoeken naar de redenen van de winstrecessie. Vooreerst is er de sterke dollar (USD). Daarnaast is voor het eerst sinds vele jaren opnieuw een opwaartse druk op de lonen, een gevolg van de toenemende krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt. Tot slot is er in de Verenigde Staten sprake van vertragende vooruitlopende indicatoren, eerst in de industrie, daarna ook in dienstensector. Gezien de voorzichtigheid bij heel wat Europese bedrijfsleiders, vrezen we dat de winstrecessie na de opkomende landen en de Verenigde Staten dit of volgend jaar ook kan uitdijen naar Europa. Terwijl analisten nog altijd mikken op verdere winstgroei en wijzen op de achterstand van de Europese tegenover de Amerikaanse bedrijfswinsten. We zeggen het al enkele maanden en we blijven het herhalen: niet de renteverhogingen door de Amerikaanse centrale bank, maar wel de bedrijfswinsten zijn de meest bedreigende factor zijn voor een trendommekeer op de westerse beurzen. Een rist winstwaarschuwingen in de loop van 2016 – hopelijk niet van het kaliber van Caterpillar – kan serieus op het beurssentiment wegen. ■ 5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
1
PRESTATIEVERGELIJKING PRESTATIEVERGELIJKING Inside Beleggen Referentie-index (**)
Sinds 1/1/2016
Sinds 1/1/2014
– 1,4% – 6,4%
– 4,2% – 3,6%
(*) 1:koopwaardig 2:houden 3:verkopen A:laag risico B:gemiddeld risico C:hoog risico
Aankoop: we kopen 20 deelbewijzen SPDR Gold Shares bij tegen maximaal 119 USD en 100 deelbewijzen Proshares Short qqq tegen maximaal 53,5 USD Verkoop: we verkopen 2250 aandelen PNE Wind tegen minimaal 1,74 EUR; 5 aandelen Syngenta tegen minimaal 400 CHF (aangepast!)
Technologiezeepbel bis n 2000 ontplofte de technologiezeepbel wereldwijd, maar toch vooral in de Verenigde Staten. Gedreven door een nooit geziene hype rond de opkomst van het internet klom de referentie-index van de technologiewaarden, de Nasdaq, tussen 1995 en 2000 van 1000 naar 5000 punten. Om dan nog sneller een duik van 80% te maken, opnieuw richting 1000 punten. Maar in de huidige stierenmarkt is de Nasdaq helemaal terug van weggeweest. Terwijl we al herhaaldelijk hebben aangehaald dat de Standard & Poor’s500-index de voorbije zeven stierenjaren met een bovengemiddelde 200% (215% op de piek) is gestegen, klom de Nasdaq-index nog een stuk spectaculairder: afgerond met +300% (320% op de piek). Gedreven door de biotechwaarden, maar ook door het fenomeen van de sociale media klom
I
2
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
de Nasdaq-index weer naar 5000 punten, met een piek zelfs even daarboven (5250 punten). Met als exponent Face-
book, dat na enkele jaren – en zelfs ondanks een valse start – is uitgegroeid tot een van de grootste beurskapitalisaties op Wall Street: 325miljard USD, tegenover bijvoorbeeld 350miljard USD voor Exxon Mobil. Deels door weer extreme waarderingen voor hypeaandelen als Facebook, Netflix en Amazon betalen we weer gemiddeld 29 keer de winst voor een aandeel van de Nasdaqindex.
Inverse tracker op Nasdaq We zetten ons driesporenbeleid (afbouw aandelenposities, versteviging edelmetalen en opbouw bescherming resterende aandelenposities) consequent verder. Dat betekent dat we met PNE Wind een nieuwe waarde uit de voorbeeldportefeuille halen. Er is opnieuw onzekerheid over het energiebeleid in Duitsland. Sinds de totaal
onverwachte weigering van de vergunning in Schotland voor het Sallachywindpark ligt de Duitse alternatieveenergiespeler manifest zwak op koers. We zien daarin de eerstvolgende maanden geen beterschap komen. Vandaar de verkooplimiet. Daarnaast maken we gebruik van de consolidatie in de goudprijs, na de forse klim in januari en februari, om onze positie in SPDR Gold Shares verder uit te bouwen binnen de vooropgestelde vork van 5 à 10% van de voorbeeldportefeuille.
WE ZIEN DALINGSRISICO VOOR DE NASDAQ TOT 3000 À 3500 PUNTEN HET KOMENDE JAAR. Gezien het fors oplopen van de koersen en de waarderingen op de Nasdaqbeurs verwachten dat de Nasdaq-aandelen, als we een trendommekeer zien op Wall Street, nog meer dalen dan de S&P500- en de Dow Jones-index. Dat was in januari en februari al het geval. Vandaar dat we, naast de tracker Lyxor ETF Eurostoxx50 Short, waarmee inspelen op de verwachte beursdaling in Europa, nu ook beginnen met de opbouw van een positie in de Proshares Short QQQ (ticker PSQ; Isin-code US74347B7148), een inverse tracker op de Nasdaq-index. De koers van die tracker stijgt als de Nasdaq-index (vandaag rond 4850 punten) terugvalt. We zien dalingsrisico voor de Nasdaq tot 3000 à 3500 punten het komende jaar. ■
OVERZICHT KOOP- EN VERKOOPINTENTIES PER THEMA
Bescherming
Landbouw
➧ Lyxor ETF Eurostoxx50 Short: nieuwkomer in de voorbeeldportefeuille; positie wordt verder uitgebouwd, ter bescherming van de resterende Europese aandelenposities Consumptie middenklasse opkomende landen
➧ Potash Corp.: positie verder uitgebouwd
➧ Barco: jaarcijfers 2015 waren beter dan verwacht; koersherstel richting faire waarde leidt tot adviesverlaging en gedeeltelijke verkoop (update)
➧ Syngenta: vriendschappelijk overnamebod ChemChina; verkooplimiet aangepast
Energie ➧ PNE Wind: ontwikkelingen blijven achter op verwachtingen; vandaar verkooplimiet (zie boven) ➧ Uranium Participation: onderwaardering van 15% tegenover intrinsieke waarde ➧ Velcan: moet ontwikkeling SukaRameproject in Indonesië on hold zetten; kondigde interesse aan voor zonneenergieprojecten Goud en metalen ➧ Franco-Nevada: uitstekende jaarcijfers leidden even tot nieuwe recordkoers ➧ Market Vectors Gold Miners ETF: goudmijnen excelleren tot nu in 2016 door trendommekeer goudprijs als gevolg van uiterst soepele monetaire beleid centrale banken ➧ Silver Wheaton: nieuwkomer voorbeeldportefeuille; koers wat onder druk na aankondiging kapitaalverhoging van 500miljoen USD via uitgifte nieuwe aandelen tegen 16,6USD per aandeel (update) ➧ SPDR Gold Shares: goudtracker; goud terug in stierenmarkt; positie wordt verder aangevuld binnen vooropgestelde vork van minimaal 5 en maximaal 10% van de voorbeeldportefeuille (update) ➧ Umicore: jaarresultaten erg positief onthaald; positie gedeeltelijk verkocht
➧ Sipef: koers blijft achter op herstel van de palmolieprijs met 25% sinds jaarbegin (update) ➧ Suedzucker: resultaten Q3 van boekjaar 2015-2016 lieten onvoldoende beterschap zien
➧ Tessenderlo: fusieplan Picanol Tessenderlo Group afgeblazen; erg positief rapport ABN-AMRO zorgt voor forse koerssprong (update) Vergrijzing ➧ Ablynx: er werd met 67,2miljoen EUR vorig jaar minder cash verbrand dan voorzien; aandeelhouder Abingworth zakte terug tot onder 3% ➧ Bone Therapeutics: jaarcijfers bekendgemaakt en beloftevolle resultaten fase II voor Preob in ernstige osteoporose (lees p. 4) ➧ Fagron: buitengewone algemene vergadering op 14 april over kapitaalverhoging van 220miljoen EUR in twee tranches; waiver van financiers verlengd tot 30 juni(update) ➧ GlaxoSmithKline: CEO Andrew Witty stopt in maart 2017 na negen jaar topman te zijn geweest; positie gedeeltelijk verkocht ➧ MDxHealth: samenwerking met Andros Men’s Health Clinic voor verkoop van SelectMDx (urinetest voor prostaatkanker) in Nederland; lancering SelectMDx op Amerikaanse markt; ConfirmMDx (weefseltest voor prostaatkanker) wordt opgenomen in de 2016 NCCN (alliantie van 26 kankercentra) Guidelines voor de vroege opsporing van prostaatkanker (update)
(**): de referentie-index voor de prestatievergelijking bestaat uit de Bel-20-index (1/3), de Eurostoxx50-index (1/3) en de MSCI World-index in USD (1/3)
(*) 1:koopwaardig 2:opbouwen 3:houden 4:afbouwen 5:verkopen A:laag risico B:gemiddeld risico C:hoog risico D:zeer hoog risico
5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
3
Belgische aandelen FARMA
Bone Therapeutics one Therapeutics, de Waalse specialist in het ontwikkelen van botvormende celtherapieproducten voor het herstel en de preventie van botbreuken, rapporteerde positieve tussentijdse resultaten van een fase IIa-studie (twintig patiënten) met PREOB – een autoloog, gemaakt uit beenmergcellen van de patiënt, botvormend celtherapieproduct – bij ernstige osteoporose. Na twaalf maanden opvolging blijkt dat het intraveneus toegediende product de pijnklachten met meer dan 40% doet verminderen (tegenover 30% met andere anti-osteoporosemiddelen bij vergelijkbare patiënten) en bovendien was er een positieve evolutie op het vlak van zowel botafbraak als botvorming. Dat zijn veelbelovende eerste werkingsresultaten met PREOB als intraveneus toegediend middel. Bij alle andere toepassingen wordt het celtherapieproduct lokaal in de breukzone toegediend. Met PREOB is het dit jaar uitkijken naar een tussentijdse update over de fase III-studie met 130 patiënten bij osteonecrose van de heup (afsterven van het botbeen; 200.000 patiënten jaarlijks), en over de fase IIb/III-studie met 176 patiënten voor niet-helende breuken (na zes maanden nog niet genezen; 300.000 gevallen jaarlijks).
B
4
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
Bone Therapeutics zit op schema om tegen het eind 2016 voor beide indicaties een fase III-studie op te starten in de Verenigde Staten. De komende maanden krijgen we werkingsresultaten voor de tweede groep van vier patiënten in een fase I/IIa-studie met ALLOB, een allogeen – gemaakt uit beenmergcellen van een gezonde vrijwilliger – botvormend celtherapieproduct, bij patiënten met een vertraagdhelende breuk (na drie maanden nog niet genezen; 1miljoen gevallen jaarlijks). De eerste vier patiënten haalden begin 2015 al het primaire eindpunt. Rond het jaareinde volgen de werkingsresultaten van de derde groep van vier patiënten. De studie rekruteert 32 patiënten, maar wordt vervroegd afgesloten als twaalf van de eerste zestien patiënten het primaire eindpunt halen. Dat zou een forse tijdswinst in het ontwikkelingstraject opleveren.
Eerder dit jaar startte Bone Therapeutics een bijkomende fase I/IIa-studie op met ALLOB bij patiënten met meervoudige vertraagd helende breuken, waarbij voor het eerst meerdere dosissen worden toegediend. Tijdens het eerste semester wordt de rekrutering voltooid van de zestien patiënten in de fase I/IIa-studie met ALLOB bij patiënten die een lumbale-vertebralefusieoperatie moeten ondergaan. Twaalf patiënten werden al zonder veiligheidsproblemen behandeld, en de eerste werkzaamheidsresultaten van de eerste patiënt bleken positief. Binnenkort krijgen we deze resultaten van de eerste groep van vier patiënten, en in de tweede jaarhelft van de tweede groep van vier patiënten. Ten slotte krijgen we in 2016 de eerste veiligheidsdata uit de vorig jaar opgestarte fase I/IIa-studie met ALLOB bij patiënten na een mislukte lumbalevertebralefusieoperatie. ■ Conclusie De veelbelovende pijplijn van Bone Therapeutics blijft positief evolueren. De marktreactie is dan ook pover. Het bedrijf kan met de beschikbare cash (33,6miljoen EUR eind 2015) nog twee jaar verder. We mikken tijdens die periode op een bovengemiddelde koersprestatie op basis van de te verwachten nieuwsstroom. We behouden dan ook het aandeel in de voorbeeldportefeuille.
Advies: koopwaardig Risico: hoog Rating: 1C
Belgische aandelen INDUSTRIE
Jensen Group ensen Group heeft opnieuw een prima jaar achter de rug en kijkt vol vertrouwen naar 2016 en later. Getuige het voorstel om, net als voor boekjaar 2014, boven op het gewone dividend van 0,25EUR per aandeel bruto nog een bijkomend dividend van 0,15EUR per aandeel bruto voor boekjaar 2015 te betalen vanwege de sterke jaarresultaten. Toch is het orderboek iets minder sterk gevuld dan op 31 december 2014. Eind vorig jaar stond het 7% lager dan eind 2014. Toch spreekt de bedrijfsleiding bij de jaarcijfers van een voldoende goed gevuld orderboek om ‘een goede start van 2016 te garanderen’. Want als we rekening houden met de al afgewerkte producten en goederen in productie, lag de werkreserve slechts 3% lager dan twaalf maanden geleden. Het meest rooskleurige nieuws zijn de jaarcijfers zelf. De omzet is met een fraaie 19,5% geklommen tot een nieuw recordcijfer van 286,3miljoen EUR, voor 8% geholpen door de zwakke euro (EUR). Ter vergelijking: voor 2014 was sprake van een 8,2 % hogere omzet (van 221,4 naar 239,6miljoen EUR), wat ook al een record was. De bedrijfskasstroom (ebitda) 2015 maakte met +41,2% nog een grotere sprong, tot 31,7miljoen EUR (4,06EUR per aandeel). Het bedrijfsresultaat
J
(ebit) kwam uit op 24,8miljoen EUR of een stijging met 26%. Een gevolg van een hogere activiteitsgraad, waardoor de algemene kosten konden verrekend worden over een hogere omzet. Het nettoresultaat bedroeg 17,7miljoen EUR (2,26EUR per aandeel), een klim met 35,3% tegenover 2014. De resultaten lagen over de hele lijn boven de verwachtingen. Opmerkelijk is dat in het kader van het inkoopprogramma van eigen aandelen vorig jaar geen enkel aandeel bij is gekocht. Maar liefst 800.300 aandelen of 10% van het totaal kan en zal worden ingekocht in de periode tot 4 oktober 2017. Eind 2014 stond de teller al op 183.969 of 23% van het totale programma. Op dat getal staan we nog steeds eind 2015. De Deense familie Jensen is de referentie-aandeelhouder van Jensen
Group en controleert de beursgenoteerde vennootschap via Jensen Invest (51,7%). De beursnotering is een historisch feit. Jensen Group – voorheen bekend onder de namen LSG en daarvoor IPSO-ILG – noteert enkel op NYSE Euronext Brussel en heeft daar eerder de status van een smallcap met een beperkte verhandelbaarheid, ondanks het feit dat het om een absolute wereldspeler gaat, weliswaar in een nicheactiviteit. Wereldwijd bekeken is er bovendien maar één grote, niet-beursgenoteerde concurrent, het Duitse Kannegieser. Eind januari van dit jaar werd wel geld op tafel gelegd om een belang van 30% (kan tot 49% worden opgevoerd) te nemen in Tolan Global, een producent en verkoper van vrijstaande wasserijmachines en al vijf jaar de distributeur van Jensen Group in Turkije. ■ Conclusie Jensen Group is een topbedrijf in een nichemarkt. Het toenemende internationale toerisme (hotels) en de verregaande vergrijzing (verzorgingsinstellingen) ondersteunen de sterke groei van de resultaten. Midden 2012 kon dat aandeel tegen ruim 6EUR worden opgepikt. Tegen 10,5 keer de verwachte winst voor 2016 en 7 keer de verhouding tussen de ondernemingswaarde (ev) en de bedrijfskasstroom (ebitda) is het aandeel nog niet overdreven gewaardeerd.
Advies: houden Risico: laag Rating: 2A
5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
5
Wereldaandelen GRONDSTOFFEN
Cameco ranium hield in 2015 beter stand dan de meeste andere grondstoffen, waarbij de prijs van een pond brandstof voor kerncentrales het grootste deel van het jaar bleef schommelen rond 35USD. Wie echter gehoopt had dat DIE prijsstabilisatie een voorbode zou zijn van een verder herstel in 2016, komt bedrogen uit. De uraniumprijs viel afgelopen maand terug tot onder de grens van 30USD, tot het laagste niveau sinds de zomer van 2014. In een vorige maand uitgebracht rapport voorspelt Fitch dat de uraniumprijs zeker nog tot het einde van dit decennium laag zal blijven. De instelling verwijst daarbij naar de hoge voorraden bij de uitbaters van kerncentrales, de recyclage van uranium en de trage opstart van de kernreactoren in Japan. De appelflauwte bij uranium van de jongste weken is vooral aan die laatste factor te wijten. De Japanse overheid krijgt af te rekenen met zware tegenstand van de milieulobby die met juridische procedures met succes de heropstart weet te vertragen. De onlangs heropgestarte reactoren Takahama 3 en 4 dienden opnieuw stilgelegd. Fitch is op langere termijn wel positief en verwacht dat de globale vraag naar uranium tegen 2030 met 45% zal toenemen door een stijging van de elek-
U
6
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
triciteitsconsumptie. Op 1 maart waren er wereldwijd 440 nucleaire reactoren operationeel. Momenteel zijn er 65 in aanbouw, waarvan 24 in China. Het Canadese Cameco is de tweede grootste uraniumspeler ter wereld. De groep beschikt over activa in de Verenigde Staten, Canada en Kazachstan. Cameco presteert, ondanks de moeilijke omstandigheden, nog vrij goed, al daalde de beurskoers vorig jaar naar het laagste peil in elf jaar. De omzet klom vorig jaar van 2,4 naar 2,75miljard Canadese dollar (CAD) en de brutowinst steeg met bijna 10% op jaarbasis, tot 700miljoen CAD. Deze klim was vooral te danken aan de daling van de Canadese (CAD) tegenover de Amerikaanse dollar (USD). Door verliezen op derivaten daalde de nettowinst van 183 naar 63miljoen CAD. De productie zal dit jaar toenemen van 28,4 naar 30 miljoen pond
uranium dankzij een hogere output bij Cigar Lake en McArthur River. Cameco verwacht voor de komende tien jaar een toename van het uraniumverbruik met bijna 30%, tot 220miljoen pond. Over dezelfde periode zal de mijnproductie dalen van 160 naar 140miljoen pond. Cameco is, net als Silver Wheaton, verwikkeld in een belastingdispuut in verband met de inkomsten van buitenlandse dochtermaatschappijen. Het gaat over de periode van 2003 tot 2010. De inkomsten over de periode 2011 tot 2012 worden nog onderzocht. Er lopen nog verschillende beroepsprocedures, maar Cameco heeft van het verschuldigde bedrag tot op heden al 232 miljoen CAD in liquiditeiten en 332miljoen CAD via kredietletters gestort of in pand gegeven. Cameco had eind vorig jaar 458miljoen CAD in kas. Sindsdien kocht de groep 9miljoen pond uranium met de bedoeling om deze aan een hogere prijs door te verkopen. ■ Conclusie Het staat als een paal boven water dat het deficit de komende jaren de bovenhand zal halen bij uranium. Voorlopig anticipeert de prijs daarop nog niet en dit is ook niet het geval bij de gerelateerde aandelen als Cameco. Tegen 1,2 keer de boekwaarde is het aandeel goedkoop en de vrije kasstroom is positief zodat er ook nog ruimte is voor een dividend. Het belastingdispuut is wel een aandachtspunt. Advies: koopwaardig Risico: hoog Rating: 1C
Wereldaandelen GRONDSTOFFEN
Sibanye Gold et Zuid-Afrikaanse Sibanye Gold werd in februari 2013 afgesplitst van het voormalige moederbedrijf Gold Fields en omvat de oudere Zuid-Afrikaanse activa van de groep. Het gaat om Kloof, Driefontein en Beatrix. Nadien kocht Sibanye nog de Cooke-activa in de buurt van Johannesburg. Vorig jaar besloot het bedrijf de activiteiten uit te breiden naar platina door drie mijnen van Anglo American Platinum over te kopen. De Rustenburg-mijnen produceren gezamenlijk 800.000 ounce platinum group metals of PGM (platina, palladium en rhodium) op jaarbasis. Sibanye kocht later ook nog het noodlijdende Aquarius Platinum en is intussen uitgegroeid tot de vijfde PGM-groep ter wereld, met een output van 1,1miljoen ounce. Ook wat reserves betreft, bevindt Sibanye zich in de top vijf. De Zuid-Afrikanen hebben nog geen eigen uraniummijn, maar beschikken na de overname van Cooke wel over substantiële reserves die tegen de huidige uraniumprijs nog niet rendabel te ontginnen zijn. De overnamehonger is nog niet gestild en Sibanye bekijkt verschillende activa die Anglo American en andere sectorgenoten te koop aanbieden. De voorbije drie jaar presteerde Siba-
H
nye beter dan het voormalige moederbedrijf Gold Fields, waarbij de goedkope Zuid-Afrikaanse rand (ZAR) de grootste duw in de rug gaf. De ZAR verloor sinds de afsplitsing 44% in waarde tegenover de dollar (USD). Dit is een zegen wanneer de kosten hoofdzakelijk in de goedkope lokale munt zijn en de opbrengsten (goud en platina) in USD. Eerder deze maand oversteeg de beurswaarde van Sibanye voor het eerst die van Gold Fields. Sibanye keerde vorig jaar 60miljoen USD aan dividenden uit. Sinds de afsplitsing gaat het om 229miljoen USD en dat is meer dan wat Gold Fields in die periode uitkeerde. Door de forse koersstijging van het aandeel (+140% sinds het jaarbegin) is het rendement wel teruggevallen tot 1,7%. Sibanye produceerde vorig jaar 47.775kg of 1,54miljoen ounce goud.
Dat is 3,4% minder dan een jaar geleden door operationele problemen bij Kloof (brand) en Driefontein (aardbeving). Voor dit jaar wordt op een toename van de productie tot 50.000kg of 1,61miljoen troy ounce gerekend. De totale productiekost zal op jaarbasis ongeveer gelijk blijven op 425.000 ZAR per kilogram, tegenover gemiddeld 422.472 ZAR in 2015. Met 31miljoen ounce aan bewezen goudreserves, een toename met ruim 9% op jaarbasis, nestelt Sibanye zich comfortabel tussen de tien grootste goudmijngroepen. Eind vorig jaar stond een cashpositie van 633miljoen ZAR tegenover een schuld van 2miljard ZAR. De nettoschuld van 1,36miljard ZAR kwam overeen met 0,21 keer de bedrijfskasstroom (ebitda). Met de overname van Rustenburg (1,5miljard ZAR aanbetaling) en Aquarius (4,5miljard ZAR) is de nettoschuld wel opgelopen tot bijna 6,8miljard ZAR of 1,1 keer de ebitda. ■ Conclusie Operationeel en financieel profiteert Sibanye vooral van de goedkope ZAR, maar dat is uiteraard geen duurzaam element. Het bedrijf probeert met de diversificatie op meerdere paarden te wedden. De dividendpolitiek is eveneens gunstig voor de aandeelhouders. We blijven positief, maar na de forse klim van de afgelopen maanden kunt u beter tussentijdse correcties gebruiken om een positie in het aandeel te nemen. Advies: koopwaardig Risico: gemiddeld Rating: 1B
5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
7
Obligaties
Janet Yellen blijft dollar verzwakken at weet Janet Yellen, het hoofd van de Amerikaanse centrale bank (Fed), dat wij niet weten? Ze hield midden vorige week een toespraak waarin ze zich bijzonder voorzichtig uitdrukte over de nabije toekomst. Op het eerste gezicht leek het dat ze de schuld gaf aan de slabakkende groei elders in de wereld. Dat is toch merkwaardig, als je weet dat de laatste economische cijfers uit de Verenigde Staten bemoedigend zijn. De werkgelegenheid bleef verbeteren, weliswaar met een lichte vooruitgang van de werkloosheid, maar tegelijk met een kleine vooruitgang van de lonen. De verwachtingen van de bedrijfsleiders sloegen om van negatief naar positief. Zelfs de inflatie wakkerde aan, zij het vrij beperkt. En toch stelde mevrouw Yellen zich vragen over de duurzaamheid van deze beterschap en liet zelfs uitschijnen dat het kortstondig zou zijn. Ze verdedigde niettemin haar beleid en hield vol dat er dit jaar nog kleine renteverhogingen komen.
W
Gebrek aan inflatie De markten reageerden verdeeld. Aanvankelijk gingen ze flink vooruit, in de wetenschap dat de renteverhoging nog maanden op zich zal laten wachten. Met de onverwachte daling van de petroleumprijzen, samen met
8
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
die van het goud, herrezen tal van vragen over de inflatiedruk. Centrale banken, waarvan vroeger werd verwacht dat ze de inflatie op alle manieren zouden onderdrukken, ijveren nu allemaal om ze aan te wakkeren. Hun rentebeleid verkrijgt meer draagkracht zodra er inflatie opduikt. Jammer genoeg blijft die afwezig. De kleine opstoten die men her en der meemaakt, zijn allemaal van punctuele aard. Centrale banken stemmen hun beleid af op vooruitzichten afgeleid uit statistisch materiaal. Inflatie bijvoorbeeld wordt meestal afgeleid uit rondvragen bij professionals en uit het marktgedrag van effecten die bijzonder gevoelig worden geacht aan inflatoire invloeden, zoals obligaties waarvan de coupon en de terugbetaling geïndexeerd zijn op het inflatiepeil. En hoewel die indicatoren op een versnelling van de inflatiedruk wijzen, blijft de inflatie zelf zoek. Sommigen beweren dat de verminderde verhandelbaarheid (en hogere volatiliteit) op de meeste markten die indicatoren vertekent. Men kan zich echter de vraag stellen of de gebezigde indicatoren nog relevant blijven zodra de conjunctuur naar een recessie neigt.
Pragmatische consumenten Zo had de olieprijsdaling een positief invloed op de conjunctuur moeten uitoefenen. Ze had de consumptie fors
moeten aanzwengelen. Niets te bespeuren daarvan, in geen enkel land. De gezinnen reageerden blijkbaar niet zoals de theorie het voorspelde. Hun verwachtingen zijn meer pragmatisch gefundeerd en hebben minder te maken met monetaire vooruitzichten. Een prijsdaling wakkert dus niet noodzakelijk een consumptieversnelling aan. Dat is een van de redenen die de centrale banken beletten geld rechtstreeks aan de bevolking uit te delen (helikoptergeld). De dag dat de centrale banken de samenhang van die verschijnselen beter in kaart brengen, zullen ze misschien een efficiënter beleid kunnen uitstippelen. Voorlopig profiteerden de langetermijnobligaties, voornamelijk het soeverein papier, het meest. Wat een algemene daling van de rentecurven met zich meebracht en tegelijk een vervlakking ervan. Het rommelpapier presteerde ook goed, net als de geteisterde oliewaarden. Men telde in het algemeen driemaal meer opwaarts gerichte stukken dan omgekeerd in de vooraanstaande munten. De verhouding was kennelijk groter, tot driemaal meer, bij de grondstoffenmunten. Wel verliep de activiteit op de markt iets rustiger dan de weken voordien.
Dollar verder onderuit Op de wisselmarkt werden de mun-
1
2 3
1 3 2
(*) A: goed, B: middelmatig, C: ondermaats) (**) Corresponderend alternatief
ten heen en weer geslingerd. De dollar (USD) wist niet te profiteren van de conjuncturele beterschap en verloor 2,4% tegenover de euro (EUR) de afgelopen week. De afzwakking van de USD was deels ook te wijten aan de toenemende onmogelijkheid voor marktoperatoren om zich degelijk in te dekken. De negatieve renteontwikkeling maakt de waardering van talloze swapcontracten vandaag onmogelijk. De Japanse yen (JPY) raakte 2,1% kwijt nu het boekjaar afgerond is en de opsmukoperaties afgelopen zijn. De munt leed ook onder de aangekondigde belastingverhoging die het land eerstdaags zal invoeren. Het Britse pond (GBP) werd heel de week lang dooreengeschud wegens politieke en economische tegenslagen. Het eindigde 1,2% lager. De grondstoffenmunten hielden in het algemeen goed stand. De petroleumafhankelijke verloren wat terrein, terwijl de andere winst boekten. Ondanks de politieke schandalen die de regering teisteren, kon de Zuid-Afrikaanse rand (ZAR) 2,4% verstevigen. De Braziliaanse real (BRL) die eveneens onder politieke druk staat, eindigde nagenoeg onveranderd. De Aussie (AUD) verloor 0,2% terwijl de kiwi (NZD) 0,8% verstevigde. De Noorse
kroon (NOK) won 0,6% terwijl de Turkse lira (TRY) evenveel verloor.
Veel gestructureerde obligaties Er blijven hopen uitgiften de primaire markt overspoelen. Weinig ervan richten zich tot de particuliere belegger. De meeste zijn bovendien gestructureerd (bevatten onderliggende afgeleide producten) en dus minder gemakkelijk te waarderen. Een voorbeeld van zulke stukken vindt u met de Wereldbank (supranationaal, AAA) in USD. In het vooruitzicht van stijgende rentetarieven is het ongewoon langlopende nulcoupons op de markt te brengen. Ze zijn gevoelig voor de kleinste renteverhoging. De Wereldbank en tal van andere supranationale instellingen gaven desondanks kleinschalige leningen uit op dertig jaar, die meestal jaarlijks vervroegd terugbetaalbaar zijn tegen een prijs die een vast rendement over de hele duur waarborgt. In dit geval gaat het om een rendement van 3,5%. Gelet op de grootte van de coupure weet men dat dergelijke stukken zich voornamelijk richten tot institutionele beleggers. TDF Infrastructures (BBB-), de Franse tegenhanger van Eandis bij ons, biedt 2,61% rendement in EUR op tien jaar.
Dat is 2% meer dan het marktgemiddelde. Bij gebrek aan alternatief kent de uitgifte aardig succes en ze wisselt nu al ruim boven zijn intekenprijs op de grijze markt van eigenaar, tegen 101% (2,39%). Daimler (A-) in GBP is technisch in orde. De munt trekt ons niet aan. Western Digital (BB+), het Amerikaanse bedrijf dat voor digitale opslagplaatsen zorgt, brengt twee privéleningen uit in USD. Beide stukken maken deel uit van het rommelpapier. Ze dragen halfjaarlijkse coupons, waarvan de eerste kort is, zijn vervroegd terugbetaalbaar vanaf 2019 tegen respectievelijk 103,688 en 107,875%, maar kunnen daarvoor vervroegd afgelost worden tegen een prijs die een rendement verschaft dat slechts 0,5% boven dat op Amerikaans staatspapier van gelijke duur staat (Spensclausule). Deze obligaties richten zich dus uitsluitend tot hen die de USD werkelijk gebruiken en stalen zenuwen hebben. Toronto-Dominion Bank (AA-) is technisch correct. Het stuk wisselt al boven pari van eigenaar op de grijze markt. Wij zijn geen koper van bankpapier, zeker geen Canadees dat opgezadeld is met verlieslatende hypotheekleningen die vroeg of laat ellende zullen veroorzaken. ■ 5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
9
Koers Munt Markt H12m
L12m K/w15 K/w16 Rend. Rating Advies
Checklist België slotkoers van de vrijdag (A) of de woensdag (B) voor de verschijning
10
AMS: Amsterdam BRU: Brussel FRA: Frankfurt HEL: Helsinki LON: Londen LUX: Luxemburg MAD: Madrid MIL: Milaan
NASD: Nasdaq NYSE: New York PAR: Parijs STO: Stockholm TOK: Tokyo TOR: Toronto ZUR: Zürich
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
hoogste en laagste koers van de jongste 12 maanden
(geschatte) koerswinstverhouding op basis van de winst per aandeel
1:koopwaardig 2:houden 3:verkopen dividendrendem ent op basis van het jongste uitgekeerde dividend
A:laag risico B:gemiddeld risico C:hoog risico
* nieuw advies
➧➧
5 APRIL 2016 INSIDE BELEGGEN
11
➧➧
Wereldaandelen in het B-nummer
Beschikt u over een iPad, scan dan deze code en ontdek onze App. Beschikt u over een ander type scan dan deze code en ontdek onze site.
12
INSIDE BELEGGEN 5 APRIL 2016
Directeur strategie: Danny Reweghs, Uitgever: Jos Grobben, Verantwoordelijke uitgever: Sophie Van Iseghem, p/a Roularta Media Group NV, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare (
[email protected]), Grafieken en koers-update: VWD, Abonnementen: Bel: 078/353.313 (opvolging), 078/353.305 (werving) of mail naar
[email protected], Jaarlijkse abonnementsbijdrage: 319 EUR, bijkomende opbergmap:20 euro door storting op rekening, IBAN BE05 4032 1017 0175 - BIC KREDBEBB met vermelding van ‘map Inside Beleggen’.Copyright 2013: Biblo NV. Alle rechten voorbehouden. Nadruk verboden. Infor matie afkomstig van bronnen die wij als betrouwbaar beschouwen, maar zonder onze verantwoordelijkheid.