Is de et i n r e fvo a r e t a w ld e g e r e g eel v e j krijg het s l a gezeik nt! rege
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
een regenton
Bespaar 2200 liter water per jaar!
Wat? Door de regenpijp af te koppelen kan het water in de tuin infiltreren of gebufferd worden in een vijver. Je kunt het water ook opvangen in een regenton. Dit water kun je gebruiken om je planten water te geven. Dat vinden de planten nog fijner dan leidingwater. Waarom? - Het afkoppelen van de regenpijp helpt mee wateroverlast te voorkomen op straat en in de tuin tijdens heftige buien en ontlast het rioolstelsel. Hoe minder schoon regenwater in het riool, hoe prettiger het Waterschap dat vindt. - Waterbesparing (gemiddeld 2200 liter water per jaar). TIP - Plaats een bladvang tussen de regenpijp en regenton en zet de regenton op een schaduwrijke plek (om het water zo fris en helder mogelijk te houden). - Niet vergeten de ton te ledigen voordat de vorst invalt!
Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
sen s u m de Vallen et dak, van h t dan he maak un h r o o v groen ! gemak
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
k a d n e o r g n e e Wat? Het aanleggen van een groen dak, oftewel het beplanten van daken.
Verleng d e levensdu ur van je dakbedek king!
Waarom? Groene daken hebben veel positieve effecten: - ze bufferen regenwater - houden het eronder liggende vertrek koel - geluidsoverlast? Een groen dak werkt geluidsdempend! - zorgen voor meer biodiversiteit - zorgen voor een gezondere lucht; een groen dak bindt namelijk fijnstof - zien er aantrekkelijk uit - bij een goede uitvoering wordt de levensduur van de dakbedekking verlengd. TIP - Verbouw je eigen voedsel op je dak! - Combineer een groen dak met zonnepanelen voor energieopwekking. Zonnepanelen werken namelijk efficiënter op een groen dak, omdat ze minder snel warm worden. - Om groene daken beloopbaar te maken of terrassen te realiseren dient er altijd een dakhuidbeschermende laag aangebracht te worden (vlonders, tegels). - Sedumdaken moeten jaarlijks gecontroleerd worden op zaailingen van grotere planten zoals bomen; deze moeten verwijderd worden omdat ze de waterdichte folie zouden kunnen aantasten. - Kijk van tevoren of de constructie van het dak het extra gewicht constructief aan kan. Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
r is u u m l Te vee zond, e niet g een g t m er ko de n i r e t wa ! grond
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
Groene g in id e h c s f a f r e
Lekker ko el en fijn voor voge ls
Wat? In plaats van houten schuttingen of muren kun je ook hagen en struiken planten als erfafscheiding. Voorbeelden van hagen in de tuin zijn onder andere de liguster, de berberis, de buxus en de haagbeuk. Of denk aan bessenstruiken waarvan je lekker kunt eten. Waarom? - Groene erfafscheidingen zijn beter voor de biodiversiteit: hagen en struiken bieden schuilplaatsen en voedsel aan veel soorten vogels en insecten. - Daarnaast helpen ze de tuin koel te houden. Dat is, zeker op heel warme dagen, maar wat aangenaam! - Ze zijn goed voor de waterhuishouding van de omgeving. - Planten houden water vast en verbeteren door de doorworteling het infiltratievermogen van de bodem. TIP - Het beste is een volledig natuurlijke erfafscheiding. Wil je toch liever iets anders, let dan op dat je probeert zo min mogelijk materiaal te gebruiken. Bijvoorbeeld rekken waar groen tegenaan kan groeien. In het geval van hout, kies voor FSC gekeurd hout.
Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
t e e w z het t a a t S n, i u r k je p o e s j n e e n da k n e d en aan e ! n i u t l e gev
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
een gevel-/ in u t e l a ic t r e v
Groen zor gt voor een positieve geest!
Wat? Een geveltuin of een verticale tuin. Zelfs kleine oppervlakten zoals een balkon kun je vergroenen! Het ziet er niet alleen leuk uit en is positief voor klimaatadaptatie, maar bovenal is veel groen in je omgeving goed voor je geest! Verwijder tegels langs de gevel aan de straatkant en plant een aantal klimplanten. Waarom? - Planten zorgen voor schaduw en koelte. - Planten houden water vast en verbeteren door de doorworteling het infiltratievermogen van de bodem. - Het verwijderen van tegels zorgt ervoor dat regenwater in de grond kan infiltreren. TIP - Het kweken van kruiden en groenten op hoogte is makkelijk; je hoeft niet te bukken! - Door te kiezen voor vogel- en vlindervriendelijke klimmers en planten wordt de biodiversiteit vergroot. - Kies voor vruchtdragende planten zoals bessenstruiken of leiperen, dan kan je van je geveltuintje eten. - Let in geval van een geveltuintje wel op dat het gevelwerk op orde is; zelfklimmers kunnen scheuren verergeren. Snoei regelmatig en houd ventilatieopeningen en ramen vrij. Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
n Als ee tuin e d m ro o t s r e v o int, z t e i je n an a s n e n e a d k met l den o v fer f o k een grind!
Het Land van Cuijk gaat voor groen
Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog! Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
Grindkoffers
Simpel en niet duur !
Wat? In tuinen met een goed doorlatende ondergrond, zijn grindkoffers, infiltratiekratten en - buizen een relatief simpele en niet dure oplossing voor infiltratie. Deze voorzieningen zitten onder de grond en nemen nauwelijks ruimte in beslag op het maaiveld. Waarom? - Zorgen dat regenwater in de grond kan infiltreren. Daarmee voorkom je wateroverlast in je tuin en elders in de buurt. TIP - Doe de emmerproef om te kijken hoe goed de bodem van uw tuin water doorlaat. Emmerproef; graaf een gat van 30x30x30 cm, gooi er een emmer water in leeg. Als het water binnen een half uur helemaal is weggelopen, dan heb je een goed doorlatende, zandige grond. Als het meer dan vier uur duurt voordat het water weg is, is de bodem een slecht doorlatende veen- en kleigrond. Het is belangrijk om de proef op meerdere plekken in de tuin te doen, voor een betrouwbaarder resultaat. - Plaats een bladvang tussen de regenpijp en het infiltratiekrat om verstoppingen te voorkomen.
Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
alt f s a t he e j s l t, A e i z r ee m t e i t n e h t n ege r n a d t! e i g t dat he
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat
concept en realisatie
waterdoorlatende bestrating
Beter 1 te gel in de han d dan 10 op de gro nd!
Wat? Soms is verharding nodig, bijvoorbeeld bij het terras, tuinpaden en oprit. Hier kan voor waterdoorlatende verharding gekozen worden, zoals grastegels, houtsnippers, houten vlonders, schelpen, poreuze klinkers, (vast)grind en steenslag. Ook is het mogelijk te kiezen voor een open bestratingspatroon of open voeg.
Waarom? - Het regenwater kan in de bodem wegzakken en het grondwater aanvullen. Dit voorkomt verdroging van de grond. Het regenwater hoeft niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt mee om wateroverlast op straat en in de tuin bij heftige regenbuien te voorkomen. - Het weghalen van tegels en het vervangen door waterdoorlatende verharding biedt meer ruimte aan een natuurlijk bodemleven. - Sommige materialen worden ook minder heet in de zomer. TIP - Houd de tuin zo groen mogelijk en minimaliseer de verharding. - Houtsnippers is de meest duurzame vorm van waterdoorlatende verharding, maar moet wel bijna jaarlijks aangevuld worden. Vast grind “Vast Grind”! eigen lijk aan elkaar gelijmde grindkorre ls, zodat ze gezamenlijk een ste rke, vlakke bestrating vormen. Ko rtom de uitstraling van grind, maa r het gemak van bestrating (je kunt er gemakkelijk met naaldhakken over heen lopen). Onderhoudsvrien delijk, kleurecht, slijtvast, vorstbeste ndig en vooral… volledig waterdoo rlatend! Leverbaar in vele kleuren bij de Brabander in Cuijk .
Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
opt o l t e zwe t e h s oe n Al h c s e j aan tot in r e e je m t e o m en! o d n groe
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
g in t n a l p e B
Beter 1 te gel in de hand dan 10 op de gro nd!
Wat? In plaats van het bestraten van tuinen, een tuin zo veel mogelijk voorzien van beplanting. Bestel t/m 10 april voordelige groenpakketten (zie meer op www.landvancuijk.nl/klimaat).
Waarom? - Een kale bodem droogt sneller uit en verliest door de hardere korst het vermogen om water op te nemen. Beplanting houdt zelf water vast en verbetert daarnaast door de doorworteling het infiltratievermogen van de bodem. - Hogere beplanting zoals heesters verhoogt het opnamevermogen van de bodem met een factor drie t.o.v. van kale grond. Hoe hoger de beplanting, des te dieper de wortels en des te beter de doorworteling van de bodem door de plant en de waterbuffering in de plant, op de plant en in de bodem. - Een beplante bodem warmt veel minder op in de zomer vergeleken met een verharde bodem. - Beplanting biedt daarnaast ruimte aan allerlei ander leven en houdt door verdamping de omgeving koel. TIP - Kies voor vaste inheemse planten, zoals appelbes, zuurbes, vlinderstruiken en de kardinaalsmuts, die op de bodem afgestemd zijn. Dan is water geven vaak niet nodig. Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!
ot o g l o n m e e t e M uin t w u in jo ater w t e h in! u ko mt r k o uw j t o t niet
Het Land van Cuijk gaat voor groen Het klimaat verandert, nu jouw tuin nog!
Staat je tuin blank als het hard regent? Wel eens water in je kelder? Een ondergelopen straat? Het klimaat verandert. Dat uit zich in een toename van heftige regenbuien, gevolgd door langdurige droogte en hogere, tropische temperaturen. Het wordt kortom, vaker te droog, te nat en te warm. De gemeenten in het Land van Cuijk spelen hier op in door de openbare ruimte klimaatbestendig te maken. Nu jouw tuin nog! Ga je ook aan de slag? Dan beperken we samen de overlast. Kijk voor alle ‘klimaatregelen’ op www.landvancuijk.nl/klimaat.
concept en realisatie
t o o g l o m n e e
Met een m olgo in jouw tu ot in komt het water niet meer tot jouw kruin!
Wat? Het regenwater kan via een goot naar een sloot of een regenwatervijver in de tuin afgevoerd worden. Waarom? - Het regenwater hoeft niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt mee om wateroverlast op straat en in de tuin bij heftige regenbuien te voorkomen. TIP - Let op dat je het regenwater wegleidt van je huis, zodat je geen vochtproblemen krijgt.
Niet v huisje ergeten:: boom app dow pje beter nloade n!