SPECIAL Ondernemingsverzekeringen
Is de tijd rijp om op uw verzekeringen te besparen?
Een verzekeringsportefeuille slorpt een aanzienlijk aandeel op in de kostenstructuur van een onderneming. Hoewel men zich voor alles hoort te dekken, kan het nuttig zijn de verhouding tussen de betaalde premies en het verzekeringsniveau van het verzekerd risico eens van naderbij te bekijken. De markt puilt uit van de aanbiedingen. Liggen er mooie buitenkansjes voor het grijpen? Hoe gaat men tewerk?
Z
oals de financiële markten volgen ook de verzekeringsmarkten een cyclische beweging. Deze cycli vatten en er doeltreffend mee omgaan, kan de ondernemingen helpen om leuke besparingen te doen. De sector stelt het goed vandaag. Dat is het goede nieuws. De laatste grote schok dateert van 11 september 2001
en nu draaien de markten op overcapaciteit, en zeker in België. Voordelige buitenkansjes zijn dus niet denkbeeldig. “Om te besparen op de te betalen premies kan men bijvoorbeeld terugvallen op cross selling of kiezen voor de directe kanalen als het over minder complexe risico’s gaat”, zegt Bernard Ghigny, ondervoorzit-
ter van Cap Gemini Belgium. “Het enthousiasme moet echter getemperd worden: de bespaarde bedragen blijven betrekkelijk bescheiden, in vergelijking met de totaliteit van de algemene kosten van een bedrijf.” Florent Hainaut is de CEO en de oprichter van Bridgewater, een start-up die zijn klan-
APRIL 2011 •
FORWARD avr11 NL3.indd 67
ê 67
23/03/11 11:10
SPECIAL Ondernemingsverzekeringen
ê
ten bij het beheer en de vermindering van de algemene kosten bijstaat. De onderneming maakt volledige audits in samenwerking met het gespecialiseerde makelaarskantoor Marsh. Zij wijst de verschillende middelen aan die tot besparingen kunnen leiden in een bepaalde investeringsportefeuille, en onder meer de mogelijkheid om scheep te gaan met een makelaar die over grotere volumes onderhandelt om tot voordeliger tarieven te komen: “Wij werken met een makelaar die aan de klant het best bedongen aanbod voorstelt, maar de klant heeft altijd de vrije keuze. Hij wordt niet verplicht om met onze partner samen te werken. In de wereld van de verzekeringsmakelaars bestaat het principe van de overdraagbaarheid van het beste aanbod. Het beste aanbod blijft dus geldig, zelfs als de klant niet zou
verzekeringsportefeuille. “De factuur zal duidelijker zijn als er wordt gekozen voor een forfaitair makelaarsloon in plaats van voor een op de portefeuille berekend commissieloon”, verduidelijkt Philippe Amand, bestuurder van Eurobrokers, een verzekeringsmakelaar die zich vooral op de kmo’s richt. “Zo heeft de klant een betere kijk op de kosten. Het is ook mogelijk de ‘fee’ maandelijks te betalen om de financiële lasten over 12 maanden te kunnen spreiden.”
Het risico in kaart brengen Alvorens er met de grote schaar in te vliegen en de CEO rijkelijke besparingen op zijn verzekeringsportefeuille voor te spiegelen, is een zelfanalyse aangewezen: aan welke risico’s stelt de onderneming zich bloot? Is er voldoende dekking? Is het nodig een verzekerings-
‘‘
Wij denken dat het verstandiger is om de huidige buitenkansen te grijpen en de waarborgen te verhogen binnen eenzelfde budget” Yves Van Buyten (Gras-Savoye België) kiezen voor de makelaar die over het aanbod onderhandelde. Onze klanten krijgen met andere woorden een beter aanbod dan wat hun eigen makelaar hen zou hebben voorgesteld. Het voordeel is dat ze niet verplicht zijn om van makelaar te veranderen om op het voorstel in te gaan. Zo kunnen ze naargelang van het geval tussen 10 en 30% besparen op de te betalen premies.” Het makelaarsloon kan ook een invloed hebben op de totale kostprijs van een
maatschappij in te schakelen om alle risico’s te dekken? Bij Assuralia, de beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen, oordeelt men dat het mogelijk is te besparen door eerst en vooral intern een aantal risico’s aan te pakken: “Door de kosten rationeel te bekijken, kan men vermijden premies te betalen voor risico’s die de onderneming perfect onder controle kan houden”, vertelt Wauthier Robyns, woordvoerder van Assuralia. “In de distributiesector zijn er
De drie grote soorten risico’s - De risico’s die het bedrijf zelf wil lopen. - De risico’s die het bedrijf kan verminderen door interne maatregelen (preventie, spreiding van het risico over verscheidene leveranciers, enz.) - De risico’s die het bedrijf niet wil of kan beheersen en die het liever doorspeelt naar de verzekeringsmaatschappijen.
68
FORWARD avr11 NL3.indd 68
‘‘Weinig ondernemingen verzekeren zich voor kleine diefstallen. Dit zijn herhaalde kleine risico’s die de ondernemingen gemakkelijk kunnen opvangen door een preventief beleid’’
bijvoorbeeld nog maar weinig ondernemingen die zich voor kleine diefstallen verzekeren. Dit zijn herhaalde kleine risico’s die de ondernemingen gemakkelijk kunnen opvangen door een preventief beleid. Ze zullen zich liever goed verzekeren voor grotere risico’s van een meer bijzondere aard zoals hold-ups.” Er moet dus een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen de risico’s die een onderneming intern kan aanpakken en de andere, onzekere risico’s die een kolfje naar de hand zijn van de verzekeringsmaatschappijen. Het is dan ook nodig de risico’s in kaart te brengen, en dit is niet alleen de taak van de risicomanagers, hoe talentvol die ook zijn. Ook het topmanagement, de HR-verantwoordelijken, de facility managers, enz. moeten zich hierover beraden. Om te bepalen welke risico’s aan een verzekeringsmaatschappij kunnen toevertrouwd worden (voor de risicocategorieën, zie kader), moet men ze eerst identificeren. “Een kmo moet trachten zoveel mogelijk preventieve maatregelen te treffen om zo weinig mogelijk uit te geven aan een verzekeringsmaatschappij. Dit is natuurlijk een delicate aangelegenheid die in grote mate berust op de financiële soliditeit van de onderneming. Toch zien we dat de kmo’s belang-
ê
• APRIL 2011
23/03/11 11:10
SPECIAL Ondernemingsverzekeringen
ê
rijke besparingen kunnen doen door een echt intern risk management te voeren”, verzekert Philippe Amand.
Minder kosten of meer verzekeringen? In een zeer volwassen markt is het mogelijk de concurrentie te doen spelen en de verschillen tussen de maatschappijen onderling naar voren te brengen. Iedere onderneming kan gaan shoppen, niet alleen om betere prijzen, maar ook om een ruimere verzekering te bedingen. “Een te krenterige kijk op de verzekeringsplafonds – tot welk bedrag ben ik verzekerd? – kan erg nadelig uitdraaien wanneer er zich een schadegeval voordoet”, waarschuwt Wauthier Robyns. “Nemen we als voorbeeld de burgerlijke aansprakelijkheid. Bij de ramp van Gellingen waren er heel wat verschillende bedrijven op het bouwterrein aanwezig, met verzekeringen burgerlijke aansprakelijkheid gaande van enkele honderdduizenden tot enkele tientallen miljoenen euro’s. Zulke verschillen zijn indrukwekkend. Wanneer het vonnis zal vallen en het laagst verzekerde bedrijf wordt veroordeeld, dan zou het best kunnen dat de opgelegde schadevergoeding het verzekerde kapitaal zal overschrijden… waardoor de onderneming misschien niet zal overleven.”
Evalueer uw makelaar! Om de kwaliteit van de relatie met uw verzekeringsmakelaar te evalueren, kan u gebruik maken van volgende checklist. 1. Hebt u regelmatig contact met uw makelaar? Ziet u hem minstens een keer per jaar om uw verzekeringsportefeuille door te lichten? 2. Neemt uw makelaar zelf het initiatief om u alternatieve oplossingen voor te stellen? Geeft hij u volledige uitleg over de offertes die hij voor u niet weerhouden heeft? 3. Heeft uw makelaar de kennis, de ervaring en de wil om u bij een schadegeval te helpen, om u bij de verzekeringsmaatschappij te verdedigen of om desgevallend vergaderingen van deskundigen bij te wonen? 4. Geeft hij u faciliteiten of bijkomende dienstverlening zoals maandelijkse premiebetaling of het voorschieten van fondsen bij een schadegeval? 5. Heeft uw makelaar een ruime portefeuille? 6. Is het verloningssysteem van uw makelaar goed aangepast aan uw behoeften (commissies op contracten of beheersforfait)? 7. Aarzel niet om uw makelaar om de 2 of 3 jaar in concurrentie te stellen. 8. Eis transparantie wat de verloning betreft, vooral eventuele commissies ontvangen van de verzekeringsmaatschappijen. 9. Dring aan op uw wens om de kosten te drukken en stel samen klare en juiste doelstellingen op. 10. Breng samen uw risico’s in kaart.
te verhogen binnen eenzelfde budget. Er kan op verschillende niveaus worden ingespeeld:
Men mag niet uit het oog verliezen dat het verzekeren van risico’s door een verzekeringsmaatschappij in zekere mate ook een soort van waarborg
‘‘
De klanten zijn minder trouw omdat ze de producten, de dekkingen, de risico’s en de tarieven beter kennen” Bernard Ghigny (CapGemini Belgium)
biedt voor het voortbestaan van de verzekerde onderneming. Yves Van Buyten, algemeen directeur van Gras-Savoye België gaat in die zin voort: “Wij denken dat het verstandiger is om de huidige buitenkansen te grijpen en de waarborgen
70
FORWARD avr11 NL3.indd 70
- de bij een schadegeval te betalen franchisebedragen verminderen. De franchises kunnen bij grote ondernemingen immers enorm oplopen tot meerdere honderdduizenden euro’s; - de kwaliteit van de verzekeringen en de waarborgen verbeteren voor eenzelfde premie; - de benedengrens in de contracten verhogen; - van contracten met ‘genoemde risico’s’ overgaan op contracten ‘alle risico’s behalve’ die de facto een bredere dekking van de schadegevallen bieden.”
Feitelijk zien we zelfs een tendens naar een stijging van de betaalde premies, want de ondernemingen zijn geneigd te kiezen voor een ruimere dekking. Knabbelen aan de verzekeringen kan immers
bij een schadegeval een dramatisch effect hebben op het imago van de onderneming. Geen enkele onderneming wil het risico lopen dat er publiekelijk wordt verteld dat ze tekortkomt op het vlak van risicoverzekering. Kiest men voor een verhoging van de dekking, dan komt het erop aan het risico in cijfers te vertalen en dat is geen gemakkelijke opdracht. Hoe kan men bijvoorbeeld de werkelijke gevolgen van een brand schatten? Als de opslagplaatsen in de vlammen zijn opgegaan, werden waarschijnlijk ook de voorraden beschadigd of vernietigd. De onderneming kan dus in de onmogelijkheid verkeren haar orders op te volgen gedurende een periode die jaren kan duren. Het is betrekkelijk gemakkelijk de waarde van een gebouw te schatten, maar het is veel moeilijker om de inkomstenderving te berekenen die het gevolg is van de onbepaalde duur van de stopzetting van de activiteiten. “De teams die het risico moeten beheren, hebben er dus alle baat bij advies te vragen aan consultants, makelaars of verzekeringsmaatschappijen om het concrete (terug te vinden in de ondernemingsba-
• APRIL 2011
23/03/11 11:10
SPECIAL Ondernemingsverzekeringen
lans) en het abstracte (de onmogelijkheid om de activiteit voort te zetten) uit elkaar te houden”, benadrukt Wauthier Robyns. De verzekering voor exploitatieverlies kent bijgevolg een stijgend succes: in geval van schade worden risico’s verzekerd die niet in de verzekering van de gewoonlijk gewaarborgde materiële goederen werden opgenomen. Door deze verzekering kan de onderneming haar activiteit zo snel mogelijk weer opstarten. Het is een van de vele voorbeelden van verzekeringen voor goederen die moeilijk in een financiële balans becijferd kunnen worden. “Wij worden al bijna vijf jaar geconfronteerd met een toenemende vraag naar verzekeringen die de verantwoordelijkheid van de bestuurders en van de sociaal afgevaardigden dekken”, bevestigt Yves Van Buyten. “Sinds men bedrijfsleiders op de bank van de beschuldigden in een rechtbank heeft zien plaatsnemen, is het een must geworden en maakt deze verzekering praktisch deel uit van het klassieke package van de onderneming. De bestuurders kijken er nauwlettend op toe dat het dagelijkse management van de maatschappij goed is verzekerd. Zij willen vooral waarborgen dat de activiteit van de onderneming niet zou stilvallen.” Ook de kredietverzekering heeft veel succes: deze verzekering komt tussen wanneer een kredietnemer verzuimt zijn aflossingen te betalen. “Ook in deze bedrijfstak is het nodig het cyclibegrip te begrijpen om in een goeddraaiende economie eventuele buitenkansen te kunnen grijpen”, herinnert Wauthier Robyns. “Maar als de conjunctuur keert, worden de verzekeraars natuurlijk strenger. Alles is een kwestie van timing.”
Nieuwe noden, nieuwe tendensen Er zijn ook steeds meer ‘exotische’ verzekeringen beschikbaar die samengaan met zeer specifieke activiteitensecto-
ren. Bepaalde maatschappijen hebben er baat bij zich te verzekeren tegen fraude door een personeelslid. Het geval Jérôme Kerviel ligt nog vers in het geheugen. Dit type verzekering is bestemd voor iedere onderneming waarvan het personeel met grote sommen geld werkt: banken, sociale secretariaten, enz. De marktenzalen hebben immers niet het monopolie van de fraude. Een ander type en minder bekende verzekering is het Kidnap& Ransom-contract dat hoofd-
ciering van de werken van specialisten die massaal worden aangeworven. In deze sector stellen zij zich alle aan een enorm risico bloot: dat hun onderzoekers, met al hun kennis, zouden worden aangetrokken door een concurrerende onderneming. Het risico op financieel verlies is in dit geval zo enorm dat geen enkele verzekeringsmaatschappij bereid is dit te dekken. Hetzelfde geldt voor de farmaceutische sector. Hier bestaat geen verzekering die het risico dekt van de gevolgen van ongewenste bijwerkingen die optreden enkele jaren na het op de
‘‘
Te veel klanten blijven nog gehecht aan hun makelaar om niet altijd rationele redenen” Florent Hainaut (Bridgewater) zakelijk is bestemd voor ondernemingen die ‘expats’ sturen naar sommige risicozones in Latijns-Amerika, Afrika of het Midden-Oosten. De kidnapping van buitenlands personeel waarbij losgeld wordt geëist, is een vaak onderschat fenomeen. En dit raakt niet alleen de kaderleden. In sommige landen worden buitenlandse werknemers niet zelden op een bouwterrein gekidnapt voor losgeld. Er bestaan specifieke verzekeringscontracten voor dit type van risico waar ook een kwalitatief hoge dienstverlening aan verbonden is die alle aspecten van dit soort voorvallen dekt, ook de eventuele transacties met de kidnappers.
markt brengen van een bepaalde behandeling. Ook hier heeft men te maken met een immens risico waar de ondernemingen moeten leren mee leven.”
Groepsverzekeringen en andere voordelen: een must Verzekeringspackages die de ondernemingen hun werknemers aanbieden, zitten in de lift. ‘‘Deze sector kent een jaarlijkse groei van 4 à 5% in België’’, zegt de woordvoerder van Assuralia. De bedrijven hebben immers het belang van een goede rekrutering op de arbeids-
De bewering dat er verzekeringen bestaan voor alle soorten risico’s, is niet helemaal waar. “Er bestaan nog steeds risico’s die de verzekeraars weigeren te verzekeren”, geeft Wauthier Robyns toe. “Op het vlak van research & development bijvoorbeeld, geven de ondernemingen soms astronomische bedragen uit voor de finan-
APRIL 2011 •
FORWARD avr11 NL3.indd 71
ê
71
23/03/11 11:10
SPECIAL Ondernemingsverzekeringen
ê
markt begrepen en bieden packages aan met competitieve extralegale voordelen. De groeps-, pensioen- en hospitalisatieverzekeringen die men de werknemers aanbiedt, zijn een must geworden: het gaat erom onmiddellijke koopkracht in te ruilen voor bijkomende voordelen die een hele generatie de mogelijkheid zullen geven een degelijke levensstandaard te behouden. Sommige verzekeraars spelen met de idee hier het Amerikaans model in te voeren waarbij de werkgevers hun medewerkers een hele gamma juridische beschermingen aanbieden opdat ze zich beter op hun werk zouden concentreren. Ze gaan ervan uit dat kleine dagelijkse zorgen de productiviteit negatief beïnvloeden. Zo zal de werkgever bijvoorbeeld een advocaat ter beschikking stellen om een burenruzie op te lossen of onbetaalde rekeningen te regelen. Het Amerikaanse systeem is wel meer op gerechtelijke tussenkomsten gericht dan het onze, zodat dergelijke dienstverlening daar verantwoord is. Er duiken ook andere soorten dienstverlening op die in dezelfde lijn liggen: de werknemer verlossen van alle dagelijkse probleempjes die zijn productiviteit zouden kunnen ondermijnen. In hun extralegaal pakket voorzien
nochtans uitgebreide risk management teams in dienst hebben. De adviezen van beroepsmensen blijken dus wel een toegevoegde waarde te hebben. Uitzonderingen op deze tendens zijn de groepsverzekeringen en de extralegale voordelen: de bedrijven onderhandelen hier liever rechtstreeks met de verzekeringsmaatschappijen.
mogelijk houden. Als men met zijn makelaar even het marktaanbod bekijkt, kan men interessante verminderingen krijgen. Maar is dat wel de goede keuze voor het bedrijf? Dat weet ik nog niet zo zeker. Een verzekeringsportefeuille is op de eerste plaats een waarborg voor het overleven van het bedrijf. De kostprijs ervan tot een minimum willen beperken, zou op termijn het voortbestaan van de be-
Bernard Ghigny van CapGemini voegt hieraan toe: We zien dat de kmo’s belangrijke ‘‘De laatste tien jaar is de band met de verzekeringsbesparingen kunnen doen door een echt maatschappijen losser geintern risk management te voeren” worden. De klanten zijn Philippe Amand (Eurobrokers) minder trouw omdat ze de producten, de dekkingen, de risico’s en de tarieven beter kennen. drijvigheid in gevaar kunnen brengen. Ik Ze gaan dan ook geregeld hun verzekezou dus aanraden vooral te kijken naar de ringsportefeuille vergelijken voorstellen gericht op de kwaliteit van de met wat de markt te biedekkingen.’’ l den heeft’’. Volgens Florent Christian Dominici Hainaut van Bridgewater is deze tendens nog onvoldoende verspreid. ‘‘Te veel klanten blijven nog gehecht aan hun makelaar om niet n altijd rationele redenen n zoals de historiek van n de maatschappij of een langdurige samenwer-king. Ze hebben echterr nog niet de reflex om Een te krenterige kijk op de deze samenwerking of verzekeringsplafonds kan erg nadelig gewoon de nieuwe voorstellen van verzeuitdraaien wanneer er zich een schadegeval keringscontracten krivoordoet” Wauthier Robyns (Assuralia) tisch te bekijken.’’
‘‘
‘‘
sommige werkgevers in bijvoorbeeld ‘conciërgediensten’ of opvang voor zieke kinderen aangeboden door de verzekeringsmaatschappijen.
Langs makelaars of rechtstreeks? Marktstudies tonen aan dat de bedrijven massaal een beroep doen op de adviezen van gespecialiseerde makelaars. Dat doen ook zeer grote ondernemingen die
72
FORWARD avr11 NL3.indd 72
Op dit ogenblik is er op de verzekeringsmarkt een overcapaciteit. Het loont dus zeker de moeite even de mogelijkheden te onderzoeken, waarbij men echter het gevaar loopt alleen op korte termijn te denken! Yves Van Buyten van Gras-Savoye waarschuwt: ‘‘De bedrijven willen de kostprijs van hun verzekeringsportefeuille – ten onrechte – nog steeds zo laag
• APRIL 2011
23/03/11 11:10