Inventariserend en waarderend objectenonderzoek langs historische linten in Hillegersberg-Molenlaankwartier. Joosje van Geest november-december 2012

Inventariserend en waarderend objectenonderzoek langs historische linten in Hillegersberg-Molenlaankwartier

Joosje van Geest november-december 2012 In opdracht van Gemeente Rotterdam Stadsontwikkeling Projectnummer MOAP.SO.12102012

Inhoudsopgave Inleiding Historische linten Hillegersberg-Molenlaankwartier Waardering Inventarisatielijst Objecten Waardenkaarten Bronvermelding

p. 3 p. 4 p. 9 p. 12 p. 13 p. 49 p. 52

2

Inleiding In het kader van het aanstaande bestemmingsplan Molenlaankwartier, heeft de Gemeente Rotterdam een nadere inventarisatie en waardering van gebouwde objecten aan de historische linten in Hillegersberg / Molenlaankwartier laten opstellen. De opdracht bestaat uit het actualiseren en aanvullen van de Inventarisatielijst Objecten met cultuurhistrische waarde langs de historische linten Terbregse Rechter Rottekade (tussen de Bergse Voorplas en het lage Bergsche bos), Boterdorpse Verlaat, Strekkade en een deel van de Grindweg (tussen Bergse Dorpsstraat en de gemeentegrens Rotterdam-Bergschenhoek) in Hillegersberg / Molenlaankwartier en uit het waarderen van alle objecten van de geactualiseerde en aangevulde Inventarisatielijsten. De Gemeente Rotterdam Stadsontwikkeling, Afdeling Vergunningen/Monumenten heeft architectuurhistoricus Joosje van Geest uit Rotterdam de opdracht verleend om de inventarisatie en waardering uit te voeren. Hiertoe is samenwerking gezocht met de Historische vereniging VSW (Vereniging Stedenbouwkundig Wijkbehoud Hillegersberg, Schiebroek, Terbregge). De Terbregse Rechter Rottekade, Boterdorpse Verlaat en Grindweg vallen onder het Gebiedsype ‘historische kernen en linten’ op de Gebiedstypenkaart in de koepelnota Welstand. (zie de uitsnede Gebiedstypekaart)

Uitsnede met het Molenlaankwartier op de Gebiedstypenkaart van de Koepelnota Welstand. In het midden en rechts op de kaart staan in donkerbruin (gebiedstype Historische kernen en linten) de Grindweg en de Terbregse Rechter Rottekade. De Strekkade, gelegen tussen deze twee linten, valt niet binnen dit Gebiedstype.

3

Historische Linten Hillegersberg-Molenlaankwartier De oude dorpskern op de Donk van Hillegersberg, daterend uit de vroege middeleeuwen, lag van oudsher aan de ‘Berchwegh’, een oude uitvalsroute van Rotterdam in noordelijke richting. De kern werd gevormd door de Kerkstraat die midden over een zandrug liep en nog steeds aanzienlijk e hoger ligt dan het omliggende land. Het omliggende polderland werd in de 16 eeuw ontwaterd via tal van molensloten en ‘wateringe’. Vanaf de dorpskern voerde de Strekkade naar de Rotte waaraan even verderop, bij de brug, het gehucht Terbregge was gelegen.

1611, detail Kaart Hoogheemraadschap van Schieland, met dorp Hillegersberch aan de Berchwech, de Streckkade naar de Rotte en het Berchse Molenlaantje naar molen bij gehucht Terbregge.

4

Ontvening Het grondgebied van Hillegersberg stond in de zeventiende en achttiende eeuw in het teken van de veenafgraving. De bevolking van Hillegersberg leefde van de visvangst en van de zogenaamde ‘sponturf’, een goede brandstof die met de ontvening werd gewonnen. Toen omstreeks het midden van de achttiende eeuw het land was uitgeveend, was een landschap ontstaan dat beheerst werd door grote plassen. De bebouwing was dun gezaaid.

detail Kaart Rottestroom, 1750; rondom Hillegersberg en aan weerszijden van de Rotte, lagen verschillende moerassige veenplassen (grijs gearceerd) Drooglegging In 1771 werd een uitgebreid droogleggingplan opgesteld om de verloren gronden terug te winnen. Met windmolens zouden de plassen, die na de vervening om turf te maken waren ontstaan, worden drooggelegd. Dit kreeg in de loop van de jaren 1770 zijn beslag, zodat in het gebied verschillende polders ontstonden zoals de Boterdorpse-, Schiebroekse- en Oost-Blommersdijkse polder en de polders Honderd-en-Tien-Morgen en Bergpolder. Het polderland werd in veel gevallen verdeeld door een reeks rechte, diepe tochtsloten en omringd met glooiende kaden. Rondom werd een ringvaart aangelegd met watermolens die het water in de polder op het juiste peil hielden en het overtollige water in het bredere boezemwater loosden. Dankzij de drooglegging kon weide en bouwland worden herwonnen en werd landbouw de voornaamste bron van bestaan. Veenderijen die niet werden drooggelegd, zoals de Kralingsche en Bergsche Plassen werden in de loop der tijd aantrekkelijke ontspanningsoorden. Hillegersberg behield zijn Voor- en Achterplas. Het plassengebied werd aan de noorden westzijde omsloten door de Strekvaart en de Ringvaart. De Voorplas stond door middel van twee sluizen in verbinding met de Rotte. Een ervan was het Boterdorpse Verlaat (1740) gelegen bij de uitmonding van de Strekvaart in de Rotte. Rondom deze sluis ontstond aan weerszijden van het water een gehucht met onder meer enkele woonhuisjes, een boerderij, een herberg, scheepswerfjes en bewaarplaatsen voor jachten. In jaren 1930 verloor het Boterdorpse Verlaat zijn functie als schutsluis. Het is sindsdien alleen nog een verlaat om het waterpeil te regelen. In 1979 werd het naar oude tekeningen, gerestaureerd en voorzien van een ophaalbrugconstructie. De achttiende eeuwse sluis met houten wanden en portaalconstructies, is tegenwoordig een Rijksmonument.

5

detail uit topografische kaart 1850. De Straatweg tussen beide Plassen gaat bij de knik over in de Bergse Dorpstraat-Grindweg met aan weerszijden open polderland. Strekkade en Molenlaan voeren parallel naar de Rotte. Strekkade e Aan de Strekkade, langs de Strekvaart, stonden in de 18 eeuw papiermolens met bijbehorende e bedrijfsruimtes en arbeiderswoningen. Eind 19 eeuw raakten de papiermolens Feniks en De Vriendschap door brand geveld. De bijbehorende arbeiderswoningen bleven behouden. Typerend voor de bebouwing was het veelvuldige gebruik van grijs-gele IJsselsteen die werd aangevoerd vanuit de dichtbij zijnde steenfabrieken aan de Hollandse IJssel. Ook lagen er rond 1900 tal van kleine scheepswerven aan de Strekkade. De vaart werd in die tijd druk bevaren. De waterweg sloot aan op de “wateringhe” langs de Grindweg. Er was bijvoorbeeld een beurtvaart voor het transport van turf en van papier. Ook werd de zogehete spoeling over het water vervoerd. Dit was een scherp ruikend afvalproduct van Schiedamse jeneverstokerijen dat werd toegevoegd aan veevoeder. De schepen voeren terug met mest, die werd verkocht aan tuinders langs de Rotte. Deze vaart heeft tot in de jaren dertig geduurd. De ophaalbrug halverwege de Strekvaart werd vervangen door twee vaste houten voetbruggen, waarvan één dicht bij het verlaat. Iets noordelijker liep parallel aan de Strekkade de Molenlaan, oude route door de Boterdorpse polder. De laan voerde vanaf de Grindweg naar de molen van Terbregge (de Vier Winden) en vormde de verbindingsroute tussen Rotterdam en Gouda. Grindweg De hoofdweg in Hillegersberg was van oudsher noord-zuid gericht. Op oude kaarten wordt de “Bergwech” aangegeven als verbindingsweg met Rotterdam. Deze straatweg ligt tussen de plassen. Ten westen van de Straatweg, vormde de Ringdijk, gelegen op de grens van Schiebroek en Hillegersberg, een tweede noord-zuidverbinding. Beide wegen zetten zich voort in noordelijke richting, respectievelijk als Grindweg en Hoge Limiet. De overgang van de Straatweg/Bergse Dorpsstraat naar de Grindweg werd gemarkeerd met een ophaalbrug over de Strekvaart die daar overging in de Ringvaart langs de Grindweg. e Langs deze uitvalswegen werden in de 19 eeuw verschillende boerderijen opgetrokken. Veelal van met een dwarshuis waarbij het bedrijfsgedeelte, schuur met deel, van het woongedeelte is gescheiden en daar loodrecht op staat. Dit type komt meer voor in de weidegebieden van Zuid-Holland. De bebouwing was dun gezaaid en het karakter van Hillegersberg was overwegend agrarisch. De Grindweg was een onverharde weg bedekt met grind, zand, slib en klei. De historische dorpskern van Hillegersberg vormde het centrum.

6

Topografische kaart 1935, eerste planmatige woningbouw in het Molenlaankwartier, Schiebroek en Kleiwegkwartier. Vanaf het eind van de negentiende eeuw vond een groeiende bevolkingsoverloop vanuit Rotterdam naar Hillegersberg en omgeving plaats. Gegoede Rotterdammers vestigden zich langs de oevers van de Plassen en langs de uitvalswegen. Aangetrokken door het natuurschoon en de landelijke rust van het gebied, ontstond rondom de Plassen en met name langs de Straatweg een lintbebouwing van vrijstaande villa’s. Van planmatige stadsuitleg was eerst sprake in de jaren 1920 en 1930 toen de bevolking groeide naar 25.000 zielen. In 1941 werden Hillegersberg gelijk met Schiebroek en Terbregge door Rotterdam geannexeerd. Met de aanleg van Argonautenweg en de verlengde Molenlaan in de jaren vijftig en zestig werd de doorgaande structuur van Bergse DorpsstraatGrindweg verbroken. Het overgrote deel van de Grindweg behield het karakteristieke profiel als dijkweg met ringvaart in het polderlandschap. Boerderijen en arbeiderswoningen werden met een brug over de vaart aan de weg ontsloten. Terbregge en Rottekade De Rotte, waaraan Rotterdam zijn naam dankt, was van oudsher een natuurlijke afvoerweg van overtollig regenwater in de veengebieden ten noorden van Rotterdam. Aanvankelijk was het waterpeil van de rivier lager dan het omliggende landschap. Met name door de ontveningen, klonk het land in waardoor het water van de Rotte lager kwam te liggen ten opzichte van het land. Er waren dijken nodig. Aan weerszijden van de rivier werden daartoe kades aangelegd. Vanaf Hillegersberg liep al in de middeleeuwen een verbindingsroute richting het oosten naar e Zevenhuizen. De polderweg kruiste de Rotte met een ophaalbrug. Toen in de 17 eeuw binnenscheepvaart over de Rotte mogelijk werd, groeide bij deze brug het gehucht Terbrugge, dat later tot Terbregge verbasterde. De Rotte was toen nog niet afgedamd en een betekenisvolle transportader naar Amsterdam. Later werden ook landbouwproducten uit de omgeving richting de stad Rotterdam over de Rotte vervoerd. Een grote brand in een hagelgieterij, tussen het verlaat en de korenmolen De Vier Winden gelegen, verwoeste in 1775 vrijwel alle bebouwing in Terbregge. Verschillende buitenhuizen, woningen, schuren en de molen gingen in vlammen op. e Door veenderijen uit de omgeving werden nieuwe woningen gebouwd. Vanaf de 19 eeuw groeide het buurtschap uit tot een dorp op beide oevers van de rivier. Het gehucht Terbregge was een welvarende gemeenschap met bakker, kruidenier, kerk en bedrijven aan de rivier de Rotte. In 1936 beschreef J. Verheul het dorpje als volgt: ‘Voorbij de Molenlaan begint de frisse Dorpsstraat van Terbregge, waaraan een aantal nieuwe bouwwerken liggen, verschillende winkels, een school, een gymnastiekschool, de Gereformeerde Kerk, die door den met hout bekleedde topgevel een merkwaardig voorfront heeft, een groot magazijn en pakhuis van de coöperatieve landbouwvereniging ‘De Eendracht’, een jachtwerf en enkele gebouwtjes waarin allerlei bedrijven worden uitgeoefend.’ Het

7

dorpje kende een levendige gemeenschap waarin verschillende lagen van de samenleving waren vertegenwoordigd met voor elk kenmerkende woningen. Arbeiderswoningen, middenstanders met een woning met winkel of bedrijfsruimte, loods, kerk en school en enkele voorname buitenhuizen.

detail Topografische kaart 1935 In de jaren 1960 werd de verkeersdrukte door het dorpje zo groot dat men besloot de Molenlaan om te buigen en een nieuwe brug te slaan, de Prinses Irenebrug. Hierdoor werd het drukke autoverkeer uit de smalle straatjes van Terbregge verbannen. De Terbregse Rechter Rottekade ten noorden van de Prinses Irenebrug had van oudsher een smal, verhard wegdek waar net een auto op kon rijden. De weg liep dood op het erf van een boerderij nabij de Bleiswijksemeren/Rottemeren. In tegenstelling tot de Linker Rottekade was op dit deel van de e Rechter Rottekade ook gevarieerde bebouwing ontstaan. Tegenwoordig herinneren de 18 eeuwse e hoeve met het grote dwarshuis (Rijksmonument), de 19 eeuwse arbeiderswoningen en enkele e woonhuizen uit het begin van de 20 eeuw hier nog aan.

8

Waardering De objecten aan het Boterdorpse Verlaat, de Terbregse Rechter Rottekade, de Strekkade en de Grindweg, zijn gewaardeerd met een waarderingsmatrix zoals deze (met enkele aanpassingen) door stichting Dorp, Stad en land wordt gehanteerd in Nederland bij inventariseren en waarderen van objecten met cultuurhistorische waarde. De matrix van stichting Dorp, Stad en land is op haar beurt (met enkele aanpassingen) gebaseerd op een algemeen aanvaarde waarderingssystematiek uit de Handleiding selectie en registratie Jongere stedebouw en Bouwkunst (uitgave Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist 1991). Waarderingsmatrix Waardering objecten

Cultuurhistorisch

Architectuurhistorisch

Situering

Totaal

1a ontstaansgeschiede nis en lokaal belang

2a Bouw stijl

3a Lig ging

met weeg factor

Weegfactor Maximale score Minimale score

2b Unici teit

2c Versto ring

3b Versto ring ensem ble

1 3

2 3

2 3

-1 0

2 3

-1 0

21

1

0

0

3

0

3

-5

…..

…..

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres …….…………. ……. … Object ….. ….. …. ….. ….. Score Het betreft een Beeldbepalend object / Beeldondersteunend Object

Objecten met 8 punten en hoger worden gekwalificeerd als ‘Beeldbepalende Objecten’. De andere objecten, met een minimum van 5 punten, als ‘Beeldondersteunende Objecten’. In de matrix wordt uitgegaan van drie hoofdcategorieën en enkele subcategorieën waarbij de 2a, 2b en 3a dubbel meetellen. 1. Cultuurhistorische aspecten 1a. Ontstaansgeschiedenis en lokaal belang; 2. Architectonische aspecten 2a. Bouwstijl; 2b. Uniciteit / zeldzaamheid; 2c. Verstoring (Verminking) 3. Ligging 3a. Beeldbepalende situering; 3b. Verstoring ensemble; Ad 1a Ontstaansgeschiedenis en lokaal belang De mate waarin het ontstaan of het gebruik van het object van historisch belang is en de mate waarin het sociale en lokale aspect een rol speelt. Hierbij dient gebruik gemaakt te worden van de inbreng en bronnen die beschikbaar zijn/worden gesteld door de Historische Verenigingen van het betreffende gebied waarbinnen een object valt. Ad 2a. Bouwstijl

9

De mate waarin de architectonische stijl van een object herleidbaar is tot, of een goed voorbeeld is van, lokaal of regionaal bekende architectuur of een architectuurstroming. Bovendien wordt hierbij in aanmerking genomen of er bij het object sprake is van een complex ontwerp en/of versierende details. Ad 2b. Uniciteit De mate waarin het object zeldzaam is, lokaal gezien. Die zeldzaamheid kan betrekking hebben op de functie, de typologische verschijningsvorm of de ouderdom. Ad 2c. Verstoring object De mate waarin de authenticiteit is verstoord, of de monumentale waarde is aangetast. Het betreft hier aantastingen door niet-harmonieuze wijzigingen van de onder 2a vermelde architectuur. Hierbij ligt het accent op de verstoring van de beeldbepalende hoofdvorm en niet zozeer op de verstoring van eventuele details zoals die bij potentiële monumenten een rol spelen. Ad 3a. Ligging De mate van waardering van de stedenbouwkundige of landschappelijke situering, met name van de beeldbepalende rol die het betreffende object daarin vervult. Ad 3b. Verstoring ensemble De mate waarin de oorspronkelijke directe omgeving is aangepast of aangetast.

10

Puntentoekenning Voor de historische linten in Hillegersberg/Molenlaankwartier zijn onderstaande richtlijnen opgesteld om op een evenwichtige wijze punten aan de objecten toe te kennen. Cultuurhistorisch: Historisch pand aan cultuurhistorisch lint geeft een basispunt. (1 extra punt) Het pand is van lokaal belang; -Aan de Rotte; het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rottekade en behoort bij het buurtschap Terbregge/Boterdorpse Verlaat. -Aan de Strekkade; het pand refereert aan de vroegere bewoning langs kade e e -Strekkade/Grindweg; het pand refereert aan de eind 19 -vroeg 20 eeuwse villabouw langs de Plassen en uitvalswegen -Grindweg; het pand refereert aan de boerderijbouw langs de uitvalsroute en/of (1 extra punt) De gelaagde samenleving die in Terbregge heerste, komt nog tot uitdrukking in de verschillende woningtypes en volumes. De bedrijvigheid is afleesbaar aan gevelindeling met schuurdeuren, etalageramen etc. -het object toont de centrumfunctie/kleinschalige bedrijvigheid op de Recher Rottekade (bakkerij, winkel, kerk, wagenmakerij etc) -het object toont de bedrijvigheid van papiermolens en/of scheepswerven of het agrarische karakter dat de polders kenmerkte (boerenbedrijf, veenderijen) Architectuurhistorisch: (1-2 punten) e -het pand toont de 19 eeuwse regionale bouwstijl; het is opgetrokken in typische gele IJsselsteen, heeft een dwarshuis en eventueel een achterhuis en/of schuur, een dijkwoning, lage arbeiderswoningen, een boerderij/ langsgeveltype, zadeldak/wolfeinden, rietdekking, dakvorsten. (1-2 punten) e Het pand toont een vroeg 20 eeuwse bouwstijl; baksteen, mansardekap/schilddak/samengesteld dak, Hollandse pannen. Indeling-detaillering/decoratie van de gevel geven niet alleen uitdrukking aan de functie van het pand maar verduidelijken ook de status van de eigenaar. Het ‘buiten wonen’ wordt onderstreept met erker, serre, balkon en/of dakterras. (1 extra punt:) Pand heeft bijzondere details; (getoogde) strekken, houten schuifkozijnen, luiken en daklijsten, gevelsteen met bouwjaar, tegeltableau etc (1 punt) Het pand is inmiddels uniek qua functie, bijvoorbeeld een boerderij waarin nog een boerenbedrijf is ondergebracht. (1 punt) Het pand is inmiddels uniek qua typologische verschijningsvorm, zoals een unieke boerderij of lage, kleine arbeiderswoningen die in de stedelijke omgeving niet meer veel voorkomen. e (1 punt) Het pand is inmiddels uniek qua ouderdom. Hieronder vallen met name de 19 eeuwse woningen. (-1 punt) vernieuwd pannendak, dakramen, nieuwe gevelopeningen. (-1 punt) wijzigingen volume; aanbouw, dakkapellen (0 punt) Met de verbouwing is het typische kleinschalige/industriële etc karakter behouden. Situering: (1 punt) pand heeft min of meer oorspronkelijke ligging op/aan historische lint (2 punten) pand heeft een (vrijstaande), beeldbepalende ligging (3 punten) pand heeft door grootte en uitstraling een overtuigende, beeldbepalende ligging (1 extra punt) bijbehorende tuin/geschoren leibomen/ typische landschappelijke elementen (-1 punt) het bijborende complex (schuur, scheepswerf etc) is verdwenen (-2 punten) storende gebouwen in directe omgeving

11

Inventarisatielijst Adres

naam/type

waardering

Boterdorpse Verlaat 1 Boterdorpse Verlaat 15 Boterdorpse Verlaat 16 Boterdorpse Verlaat 22 Boterdorpse Verlaat 24 Terbr R Rottekade 102 Terbr R Rottekade 107/109 Terbr R Rottekade 108/110 Terbr R Rottekade 113 Terbr R Rottekade 117 Terbr R Rottekade 122-130 Terbr R Rottekade 127-129 Terbr R Rottekade 136 Terbr R Rottekade 137 Terbr R Rottekade 138 Terbr R Rottekade 140 Terbr R Rottekade 142 Terbr R Rottekade 143 Terbr R Rottekade 144 Terbr R Rottekade 145 Terbr R Rottekade 172 Terbr R Rottekade 175-177 Terbr R Rottekade 176-178 Terbr R Rottekade 181 Terbr R Rottekade 210-214 Terbr R Rottekade 218 Terbr R Rottekade 226-228

woning met bedrijvigheid woonhuis woonhuis woning met bedrijvigheid (botenhuis, brug) voorm boerderij met schuur dijkwoning met pakhuis en garage voorm lage arbeiderswoningen dijkwoning met bedrijfsruimte woonhuis woonhuis woning met bedrijvigheid (school) kerk woning met bedrijvigheid (kantoor) bedrijfsgebouw (loods) woning met bedrijvigheid (winkel) woonhuis woonhuis woonhuis woonhuis met bedrijvigheid (slagerij) woning met bedrijvigheid (werkplaats) woning met bedrijvigheid voorm arbeiderswoningen voorm arbeiderswoningen bedrijfsgebouw (gymlokaal) voorm lage arbeiderswoningen woning met bedrijvigheid (werkplaats) woning met bedrijvigheid (pakhuis)

beeldbepalend beeldondersteunend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldondersteunend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldondersteunend beeldondersteunend beeldondersteunend beeldbepalend beeldbepalend beeldondersteunend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldondersteunend beeldbepalend beeldondersteunend beeldondersteunend

Strekkade 47 Strekkade 29-30 Strekkade 31 Strekkade 46

voorm arbeiderswoningen voorm arbeiderswoningen woonhuis voorm arbeiderswoningen

beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend

Grindweg 19 Grindweg 47 Grindweg 55-61 Grindweg 127 Grindweg 133-135

voorm boerderij met M Richtershuis Hildegaerde; voorname dijkwoning voorm lage arbeiderswoningen woonhuis dubbel woonhuis

beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend beeldbepalend

Adres Boterdorpse verlaat (bij 3 Sluis) Grindweg 93 Grindweg 95 Grindweg 97 Grindweg 99 Terbregse Rechter Rottekade 240 Terbregse Rechter Rottekade 91

Monumentnummer

Monumentenstatus Rijksmonument

527197 527198

Rijksmonument Rijksmonument

527200 527201

Rijksmonument Rijksmonument

32908

Rijksmonument

32904

Rijksmonument

12

Waarderingsmatrix Waardering

Cultuurhistorisch 1a ontstaansgeschiede nis en lokaal belang

Weegfactor 1 Score 3 IN TE VULLEN PER OBJECT:

Architectuurhistorisch 2a 2b 2c bouwstijl uniciteit verstoring

Situering 3a 3b ligging verstoring ensemble

2 2

2 1

-1 0

2 3

-1 0

Object adres Boterdorpse Verlaat 1 Objectscore 3 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

2

-0

6

-0

Totaal met weegfactor

15

Cultuurhistorisch: Het woonhuis (1907) met aangebouwde, langgerekte schuur is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het gehucht e dat in de 19 eeuw rondom het Boterdorpse Verlaat ontstond. (3) In de jaren zeventig werd het huis grondig verbouwd en vergroot. Twee vrijstaande schuren werden gesloopt. Architectuurhistorisch: Het voorhuis is conform de regionale bouwstijl, opgetrokken in typische gele IJsselsteen als een dwarshuis met zadeldak. Bijzondere details; (getoogde) strekken, houten schuifkozijnen en geprofileerde daklijsten, gevelsteen met bouwjaar 1907 geven extra punt. (2) Het woonhuis is uniek qua typologische verschijningsvorm. (1) Met de verbouwing is het typische karakter van woning met schuur behouden. (0) Situering: De woning heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging pal aan de kade, in landelijke setting, direct e bij de 18 eeuwse schutsluis. (3)

13


Score Weegfactor

Cultuurhistorisch 1a ontstaansgeschiede nis en lokaal belang 2 1

Architectuurhistorisch 2a 2b 2c bouwstijl uniciteit verstoring 0

0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Boterdorpse Verlaat 15 Objectscore 2 0 Het betreft een: Beeldondersteunend object

0 2

0

-1

-0

Situering 3a 3b ligging verstoring ensemble 2 0 2 -1

4


-0

6

Cultuurhistorisch: De woning uit 1928 is van lokaal belang. De middenstandswoning refereert aan de vroegere bewoning e op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het gehucht dat in de 19 eeuw rondom het Boterdorpse Verlaat ontstond. (2) Architectuurhistorisch: De sobere, in baksteen opgetrokken dijkwoning met beschoten pannendak heeft geen bijzondere architectuurhistorische kenmerken. (0) Situering: e De woning heeft een vrijstaande, ligging pal aan de dijk, in landelijke setting, nabij de 18 eeuwse schutsluis. (2)

14


Score Weegfactor



0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Boterdorpse Verlaat 16 Objectscore 3 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

1 2

0

-1

1


6

0


12

Cultuurhistorisch: De voormalige arbeiderswoning uit 1904 met schuur (1924) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het gehucht e dat in de 19 eeuw rondom het Boterdorpse Verlaat ontstond. (3) Het geheel is nu in gebruik als woning. Architectuurhistorisch: De gepleisterde, kleine woning met zadeldak met geprofileerde daklijsten en met aan de linkerzijde een lager dakschild heeft een opvallende, bewerkte, houten serre aan de voorgevel. (2) De rietgedekte kap heeft een vernieuwd pannendak met dakkapel. (-1) Situering: De woning heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging pal aan de kade, in landelijke setting, direct e bij de 18 eeuwse schutsluis. (3)

15


Score Weegfactor

Cultuurhistorisch 1a Ontstaansgeschiede nis en lokaal belang 3 1


2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Boterdorpse Verlaat 22 Objectscore 3 6 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

-1

4

-0


6

-1


18

Cultuurhistorisch: e De 19 eeuwse woning (jrtal?) met bijbehorende schuur (1931), botenhuis en ophaalbrug is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade e en behoort bij het gehucht dat in de 19 eeuw rondom het Boterdorpse Verlaat ontstond. De werffunctie van schuur en botenhuis markeren de transportfunctie van de waterwegen. De ophaalbrug had een lokale functie. (3) Architectuurhistorisch: De kleine, eenvoudige woning is opgetrokken in baksteen als een dwarshuis met een zadeldak met aan de achtergevel een lager doorlopend dakschild. Zijgevel is bepleisterd. Achterliggende schuur en botenhuis kennen een houten constructie en houten gevels. Aanvankelijk was de naastgelegen woning even hoog. Bijzondere details als houten (schuif)kozijnen met glas-in-loodramen en met beschilderde luiken en houten daklijsten geven extra punt. (3) Woning met schuur, botenhuis en ophaalbrug is uniek qua functie en qua typologische verschijningsvorm. (2) Situering: Het complex heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging pal aan de kade, in landelijke setting met e geschoren leibomen, direct bij de 18 eeuwse schutsluis. (3) De naastgelegen woning is vernieuwd (-1)

16


Score Weegfactor



2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Boterdorpse Verlaat 24Objectscore 3 6 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

-1

4

-0


6

-0


19

Cultuurhistorisch: De voormalige boerderij (1772) met ophaalbrug is van lokaal belang. Het pand is vrijwel tegelijkertijd gebouwd met de schutsluis en refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en aan het agrarische karakter van de polders. (3) De boerderij is gerestaureerd en verbouwd tot woning. Architectuurhistorisch: De geheel bepleisterde boerderij van het langsgeveltype heeft een karakteristieke met riet gedekte kap met wolfeinden, waarbij het voorhuis en de schuur in elkaars verlengde liggen. De nok is afgedekt met dakvorsten. Bijzondere details als houten schuifkozijnen met luiken, klompenhokje aan de voorgevel en bouwjaar aan de geveltop geven extra punt. (3) De boerderij is uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom (2) Met de verbouwing is het karakter van boerderij en brug grotendeels behouden. Situering: De woning met ophaalbrug heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging pal aan de kade, in e landelijke setting, direct bij de 18 eeuwse schutsluis. (3)

17


Score Weegfactor


Architectuurhistorisch 2a 2b 2c Bouwstijl uniciteit verstoring 2

0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Terbregse Rechter Rottekade 102 Objectscore 3 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

-1

0

-0


4


-0

11

Cultuurhistorisch: De vrij grote dijkwoning uit 1925 met pakhuis en garage is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (3) Architectuurhistorisch: De woning is opgetrokken in baksteen en heeft een mansardekap met wolfeind, gedekt met Hollandse pannen. Bijzondere details als lijsten in gele baksteen, strekken, twee bolvormige pinakels op het dak en smeedijzeren hekwerk leveren een punt. (2) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, het achtererf grenst aan de vaart. (2)

18


Score Weegfactor



2 2

0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Terbregse Rechter Rottekade 107-109 Objectscore 2 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

-1

-0


4


-0

12

Cultuurhistorisch: e De voormalige, lage arbeiderswoningen (eind 19 eeuw) zijn van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: Het pand is opgezet als een typisch dwarshuis met zadeldak, gevels zijn volledig bepleisterd. De indeling is symmetrisch met in de voor- en achtergevel een centraal gelegen toegang met enkele traptreden (rug-aan-rugwoningen), gootklampen. (1) e Lage arbeiderswoningen uit de 19 eeuw zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Situering: Het pand heeft vrijstaande ligging, pal aan de Rotte. Kent landelijke setting, met ruim voorerf. (2)

19


Score Weegfactor



0 2

1 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Terbregse Rechter Rottekade 108-110Objectscore 2 2 0 Het betreft een: Beeldondersteunend object

-1

-1


4


-0

7

Cultuurhistorisch: De dubbele dijkwoning uit 1923 (met winkel?) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: De woning is opgetrokken in baksteen en heeft een schilddak met topgevel. Bijzondere details als bolvormige pinakels, gootklampen. (1) Nieuwe gevelopeningen, dakkapellen (-1) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, het achtererf grenst aan de vaart. (2)

20


Score Weegfactor



0 2


0 2

-1

0

-0

Situering 3a 3b ligging Verstoring ensemble 2 0 2 -1

4

Totaal Met weegfactor

-0

10

Cultuurhistorisch: De woning uit 1920 met schuurtje is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: Het brede woonhuis met serre en balkon is opgetrokken in baksteen en heeft een mansardekap met Hollandse pannen. Houten schuurtje, Bijzondere details als uitgemetselde gevelranden, betegelde portiek, lateien, gevelsteen en glas-in-lood-bovenlichten. (2) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de Rotte. (2)

21


Score Weegfactor


Architectuurhistorisch 2a 2b 2c bouwstijl uniciteit Verstoring 2

0 2


0 2

0

-1

-0


4


-0

10

Cultuurhistorisch: De woning uit 1921 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: Het woonhuis is opgetrokken in baksteen en heeft een zadeldak met pannen. Bijzondere erkers met decoratief geprofileerde houten lijsten, brede latei bij voordeur, glas-in-lood, driehoekig venster in geveltop, gevelsteen met lantaarn. (2) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de Rotte. (2)

22


Score Weegfactor



1 2

1 2


-1

-1


4

-0


12

Cultuurhistorisch: De voormalige school met woning (1920) is van lokaal belang; het refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. Ook het verderop gelegen sportgebouw herinnert aan de levendige dorpsgemeenschap. (3) In het pand zijn woningen ondergebracht. Architectuurhistorisch: Het pand is opgetrokken in baksteen en heeft een met pannen gedekt schilddak. Twee Vlaamse gevels met aankapping markeren de rondboogvormige entrees van school en van woning. Bijzondere details als tegeltableau (Christelijk voorbereidend onderwijs), reeks kleine dakkapelletjes, dakvorsten en pinakels geven extra punt. (2) Flinke dakkapellen bij de voormalige hoofdmeesterswoning. (-1) Het pand is uniek qua typologische verschijningsvorm. (1) Situering: Het pand heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, het achtererf grenst aan de vaart. (2)

23


Score Weegfactor



1 2

0 2


-1

-0


6

-0


14

Cultuurhistorisch: Voormalige Gereformeerde kerk (1931) is van lokaal belang. Het kerkgebouw refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. (2) De kerk is gebouwd op grond van de toen ernaast gelegen ‘school met den bijbel’ en was als kerk in functie tot 1961. Daarna in gebruik als garage en opslagloods. In 2010 is de kerk verbouwd waarbij de voormalige kerkruimte met een staal- en betonconstructie, met behoud van de bestaande ruimtewerking, is ingericht tot woonhuis. De straatgevel is min of meer in de originele toestand, met luifel, teruggebracht. Aan de Rottezijde is de achteraanbouw gesloopt en vervangen door een moderne gevel. Architectuurhistorisch: De voormalige kerk beschikt over een karakteristieke hoge kap met zadeldak en met hout beschoten voorgevel. Het schaalverschil met de omliggende, kleinschalige woningbouw geeft spannende dynamiek. (2) Het vormt op lokaal niveau een uniek object qua typologische verschijningsvorm. (1) Met de verbouwing is het typische karakter behouden. (0) Situering: Het pand heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging aan de dijk, pal aan de Rotte. (3)

24


Score Weegfactor



0 2


0 2

0

-1

-0

Situering 3a Liggin g 3 2

6

Totaal 3b verstoring ensemble 0 -1

Met weegfactor

-0

10

Cultuurhistorisch: De kantoorwoning uit 1924 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes in combinatie met bedrijfsruimtes, hier nog afleesbaar aan het gepleisterde vlak met kantoorvermelding. (2) Architectuurhistorisch: Het woonhuis met aparte kantooringang is opgetrokken in baksteen en heeft een schilddak met beschoten pannen. Bijzondere details als siermetselwerk, strekken, houten kozijnen met glas-in-lood geven punt. (1) Situering: De woning heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de vaart. (3)

25


Score Weegfactor



2 2


0 2

-1

4

-0


6


-0

17

Cultuurhistorisch: De grote loods van de Coöperatieve Landbouwvereniging de Eendracht (1906) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. Het agrarische karakter van de omliggende polders en de transportfunctie van de Rotte komen tot uitdrukking in de loods van de landbouwcoöperatie. (3) Het bedrijfsgebouw is verbouwd tot kantoormeubel- en interieurzaak. Architectuurhistorisch: Het brede pand is opgetrokken in baksteen met een mansardekap, de hoge gevels zijn versterkt met gietijzeren muurankers. Conform de agrarische bouwstijl zijn de gevels zwart geteerd. Bijzondere details als ijzeren loodsramen, houten schuifkozijnen, siermetselwerk in geveltop en grote schuurdeuren leveren extra punt. Het schaalverschil met de omliggende, kleinschalige woningbouw geeft spannende dynamiek. (2) De loods is een uniek object op lokaal niveau, qua typologie en functie. (2) Met de verbouwing is het typische karakter behouden. (0) Situering: Het pand heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging aan de Rechter Rottekade, pal aan de Rotte. (3)

26


Score Weegfactor



0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Terbregse Rechter Rottekade 138 Objectscore 2 2 Het betreft een: Beeldondersteunend object

1 2

-1

0

-1


4

-0


7

Cultuurhistorisch: De winkelwoning uit 1924 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes in combinatie met bedrijfsruimtes, hier nog afleesbaar aan etalage met winkeldeur. (2) Het gehele pand is tegenwoordig een woning. Architectuurhistorisch: Het woonhuis is opgetrokken in baksteen en heeft een mansardekap met beschoten pannen. Bijzondere details als decoratieve etalageramen, houten kozijnen met luiken, keramische pinakels op het dak geven punt. (1) Houten zijaanbouw. (-1) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de vaart. (2)

27


Score Weegfactor



0 2


0 2

-1

0

-0


4


-0

6

Cultuurhistorisch: De woning uit 1923 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: Het sobere woonhuis heeft gepleisterde gevels en een mansardekap met beschoten pannen. (0) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de vaart. (2)

28


Score Weegfactor



0 2


0 2

-1

0

-0


2


-0

6

Cultuurhistorisch: De woning uit 1923 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Architectuurhistorisch: Het sobere woonhuis heeft gepleisterde gevels en een mansardekap met beschoten pannen. (0) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de vaart. (2)

29


Score Weegfactor



0 2


1 2

-1

0

-1


4


-0

9

Cultuurhistorisch: De woning (1910) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) In het pand is verbouwd en in gebruik als woning. Architectuurhistorisch: Het gemetselde woonhuis is opgezet als dwarshuis met gepleisterde zijgevels. De façade is symmetrisch opgezet met centraal de entree. Bijzondere details als lijstwerk, lateien, geprofileerde daklijst, houten paneeldeur en schuifkozijnen met glas-in-loodbovenlichten geven extra punt. (2) Nieuwe zijaanbouw met entree, dakkapel (-1) Situering: De woning ligt aan de dijk, achtererf grenst aan de Rotte. (2)

30


Score Weegfactor



0 2


1 2

0

-1

-1


4


-0

9

Cultuurhistorisch: De woning met voormalige winkel (slagerij) uit 1923 is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) In het pand is een woning. Architectuurhistorisch: Het woonhuis heeft gemetselde gevels en een mansardekap met beschoten pannen. Bijzondere details; lateien, beschilderde tegels bij winkelportiek, houten paneeldeur en schuifkozijnen, gootklampen geven punt. (2) Nieuwe dakkapellen, serre/zijaanbouw (-1) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk, achtererf grenst aan de vaart. (2)

31


Score Weegfactor



0 2


1 2

0

-1

-1


4


-0

7

Cultuurhistorisch: De woning met voormalige winkel (1917) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) In het pand is een woning. Architectuurhistorisch: Het brede woonhuis is opgetrokken als dwarshuis, gemetselde gevels en zadeldak met wolfeinden, beschoten pannendak. Getoogde strekken met siermetselwerk, gootklampen. (1) Dakkapel, zijaanbouw, nieuwe gevelopeningen (-1) Situering: De woning ligt aan de dijk, achtererf grenst aan de Rotte. (2)

32


Score Weegfactor



2 2


1 2

-1

4

-1


6


-0

18

Cultuurhistorisch: e De voormalige woning met bakkerij en wagenmakerij dateert uit de 19 eeuw (rond 1880) en is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes in combinatie met bedrijfsruimtes, hier nog afleesbaar aan etalage met winkeldeur en dubbele schuurdeur. (3) Het gehele pand is verbouwd woning. Architectuurhistorisch: Het brede pand met hoge kap is opgetrokken in regionale bouwstijl met typische IJsselsteen, versterkt met muurankers. Voorgevel is witgekalkt, zijgevels zijn bepleisterd. Zadeldak met beschoten pannendak. Bijzondere details als houten schuifkozijnen, schuurdeuren, strekken, sierlijke waterborden geven extra punt. (3) e Woning met bedrijfsruimte uit de 19 eeuw is uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Diverse aanbouwen en grote dakkapel. (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging aan Rechter Rottekade, achtererf grenst aan vaart. (3)

33


Score Weegfactor



2 2

1 2


-1

-1


4

-0


11

Cultuurhistorisch: De voormalige, lage arbeiderswoningen (rond 1900) zijn van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Het pand met schuur/achterhuis is uitgebreid en ingericht als dubbele woning. Architectuurhistorisch: Het pand is opgezet als een typisch dwarshuis met schilddak, witgekalkte gevels zijn opgetrokken in karakteristieke IJsselsteen. De indeling is symmetrisch met in zijgevels de entrees naar de woningen en bij nr 177 sierlijke waterborden. (1) e Lage arbeiderswoningen uit de 19 eeuw zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Diverse aanbouwen en nieuwe gevelopeningen. (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Rotte. (2)

34


Score Weegfactor



2 2

2 2


-1

-2


4


-1

11

Cultuurhistorisch: De voormalige, lage arbeiderswoningen (rond 1900) zijn van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) Het pand is uitgebreid en ingericht als woning en als fitnesszaak. Architectuurhistorisch: Het pand is opgezet als een typisch dwarshuis met zadeldak dat aan de achterzijde een lager dakschild kent. Gevels zijn opgetrokken in typische IJsselsteen en symmetrisch ingedeeld met centraal een dubbele ingangspartij. Bijzondere details als houten daklijsten met klampen en houten schuifkozijnen met lateien of strekken geven extra punt. (2) e Lage arbeiderswoningen uit de 19 eeuw zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Dakkapel, forse aanbouwen en nieuwe gevelopeningen (-2) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging. (2) Oorspronkelijke situatie is verstoord met omlegging Molenlaan. (-2)

35


Score Weegfactor



0 2


0 2

-1

0

-0


4

-1


7

Cultuurhistorisch: Voormalig gymnastieklokaal (jaren 30) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De verderop gelegen voormalige school en het sportgebouw herinneren aan de levendige dorpsgemeenschap. (2) Het pand is in gebruik als opslag/bedrijfsruimte. Architectuurhistorisch: Het sobere pand is opgetrokken in baksteen met steile zadeldaken; een lagere kap aan de voorzijde, met voormalige kleedkamers, en een hogere kap met gymzaal. Hooggeplaatste raamstroken en brede gootlijsten, typerend voor jaren 1930 bouwstijl. (1) Situering: Het pand heeft vrijstaande ligging aan de kade. (2) Oorspronkelijke situatie is verstoord met omlegging Molenlaan. (-1)

36


Score Weegfactor


Architectuurhistorisch 2a 2b 2c Bouwstijl uniciteit Verstoring 1

2 2

1 2


-1

-1


4


-0

11

Cultuurhistorisch: De voormalige, lage arbeiderswoningen (1892) zijn van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes. (2) In het pand zijn drie woningen. Architectuurhistorisch: Het pand is in regionale bouwstijl opgetrokken in typische IJsselsteen als een laag, langgerekt volume aan de dijk. Bijzondere details met enkele houten schuifkozijnen, daklijsten en ingemetselde gevelsteen met bouwjaar 1892 geven punt. (1) e Lage 19 eeuwse arbeiderswoningen zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Vernieuwd pannendak, dakramen, dakkapel (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, ligging pal aan de dijk en aan de Rotte. (2)

37


Score Weegfactor


Architectuurhistorisch 2a 2b 2c Bouwstijl uniciteit Verstoring 1

0 2


1 2

0

-1

-1


4


-0

7

Cultuurhistorisch: De woning met timmermanswerkplaats (1924) is van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes en bedrijfsruimtes, hier nog afleesbaar aan ijzeren vensters van de voormalige werkplaats. (2) In gebruik als woning. Architectuurhistorisch: Het sobere woonhuis heeft gemetselde gevels en een mansardekap met beschoten pannen. Bijzondere details als houten schuifkozijnen, lateien, daklijsten geven punt. (1) Dakkapel, entreedeur, hekwerk (-1) Situering: De woning heeft een vrijstaande ligging aan de dijk en aan de Rotte. (2)

38


Score Weegfactor



0 2

1 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Terbregse Rechter Rottekade 226-228 Objectscore 2 0 0 Het betreft een: Beeldondersteunend object

-1

-1


4


-0

5

Cultuurhistorisch: De voormalige arbeiderswoning met winkel en pakhuis (1925) zijn van lokaal belang. Het pand refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid op de dijk aan de Rechterkade en behoort bij het buurtschap Terbregge. De dorpse samenleving met arbeiders, ambachtslieden en ondernemers, komt tot uitdrukking in de verschillende woningtypes en bedrijfsruimtes, hier nog afleesbaar aan de ijzeren pakhuisvensters in de zijgevel. (2) Na 1939 werd het gehele pand ingericht tot woonruimte. In het pand zijn tegenwoordig drie woningen. Architectuurhistorisch: Het in baksteen opgetrokken pand met mansarde kap heeft geen bijzondere architectuurhistorische kenmerken (0) Vernieuwd pannendak, dakramen, dakkapel, nieuwe gevelopeningen (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, ligging pal aan de dijk en aan de Rotte. (2)

39


Score Weegfactor



2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Strekkade 47 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

-1

4

-0


6

-1


15

Cultuurhistorisch: e De voormalige, lage arbeiderswoningen (19 eeuw) zijn van lokaal belang. Het langgerekte pand ligt op de smalle kade tussen Strekvaart en Voorplas en refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid aan de Strekkade. (2) Het pand is gerestaureerd en verbouwd tot twee woningen. Architectuurhistorisch: Het langgerekt volume is in regionale bouwstijl opgetrokken in typische IJsselsteen, deels gepleisterd, gevels zijn versterkt met gietijzeren muurankers. Bijzondere details als houten schuifkozijnen met luiken, strekken en baksteenvlechting in zijgevels geven extra punt. (2) e De 19 eeuwse woningen zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom.(2) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Strekkade en de Bergse Voorplas. (3) De bijbehorende industrie van papiermolens is verdwenen. (-1)

40


Cultuurhistorisch Architectuurhistorisch 1a 2a 2b 2c ontstaansgeschiede bouwstijl uniciteit Verstoring nis en lokaal belang Score 2 2 2 0 Weegfactor 1 2 2 -1 Object adres Strekkade 29-30 Objectscore 2 4 4 -0 Het betreft een: Beeldbepalend object

Situering 3a 3b ligging verstoring ensemble 3 1 2 -1 6


-1

15

Cultuurhistorisch: e De voormalige, lage arbeiderswoningen (19 eeuw) zijn van lokaal belang. Het langgerekte pand ligt op de smalle kade tussen Strekvaart en Voorplas en refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid aan de Strekkade. (2) Het pand is gerestaureerd en verbouwd tot woning. Architectuurhistorisch: Het langgerekt volume is in regionale bouwstijl opgetrokken in typische IJsselsteen, deels gepleisterd, gevels zijn versterkt met gietijzeren muurankers. Bijzondere details als houten schuifkozijnen met luiken, baksteenvlechting in zijgevels geven extra punt. (2) e De 19 eeuwse woningen zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Strekkade en de Bergse Voorplas. (3) De bijbehorende bedrijvigheid van papiermolens is verdwenen. (-1)

41


Cultuurhistorisch 1a ontstaansgeschiede nis en lokaal belang Score 2 Weegfactor 1 IN TE VULLEN PER OBJECT:

Architectuurhistorisch 2a 2b 2c bouwstijl Uniciteit Verstoring 2

0

0

2

2

-1

Object adres Strekkade 31 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

0

-0


6


-0

12

Cultuurhistorisch: De villa uit 1922 (architect?) is van lokaal belang. Het pand ligt op de smalle kade tussen Strekvaart en Voorplas en is een vroeg voorbeeld van villabouw langs de Plassen. (2) De woning is in gebruik. Architectuurhistorisch: Het woonhuis is opgetrokken in expressieve bouwstijl met bijzonder siermetselwerk, een hoge samengestelde dakkap en bewerkte, houten kozijnen. (2) Situering: Het pand heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Strekkade en de Bergse Voorplas. (3)

42


Score Weegfactor



2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Strekkade 47 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

2 2

4

-1

-2

Situering 3a 3b ligging Verstoring ensemble 2 2 2 -1

4


-2

10

Cultuurhistorisch: e De voormalige, lage arbeiderswoningen (19 eeuw) zijn van lokaal belang. Het langgerekte pand aan de kade ligt tussen Strekvaart en Voorplas en refereert aan de vroegere bewoning en bedrijvigheid aan de Strekkade. (2) Het pand is in 1988 gerestaureerd en met nieuwe volumes uitgebreid tot moderne villa aan de plas. Architectuurhistorisch: Het oude langgerekt volume aan de kade heeft gepleisterde gevels met aan weerszijden tuitgevels, houten schuifkozijnen met luiken. (2) De lage arbeiderswoningen zijn uniek qua ouderdom en qua typologische verschijningsvorm. (2) Met de verbouwing is het typische karakter aan de Strekkade behouden maar aan de waterkant toont het grote nieuwe volume een geheel andere stijl. (-2) Situering: Het pand heeft een beeldbepalende ligging, pal aan de Strekkade. (2) Verstoring door nieuwe aanbouw aan de achterzijde, verder is de bijbehorende bedrijvigheid van papiermolens is verdwenen. (-2)

43


Score Weegfactor



2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Grindweg 19 Objectscore 3 6 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

4

-1

-0


6


-2

17

Cultuurhistorisch: e De voormalige 19 eeuwse boerderij met land in achterliggende polder (110-Morgen) met voorname woning met achterhuis (1899) en koestal (1896), is van lokaal belang. Het pand refereert aan het e agrarische karakter van de polders en de boerderijbouw die in de 19 eeuw langs de uitvalsroute tot stand kwam. In het achterhuis woonde de schilder Marius Richters (1878-1955), een van de belangrijkste Rotterdamse kunstenaars die de vooroorlogse dynamiek van de havenstad heeft vastgelegd in schilderijen, tekeningen en prenten. (3) Het gerestaureerde pand is in gebruik als woning. Architectuurhistorisch: De woning is opgetrokken in regionale bouwstijl als dwarshuis met een achterhuis, gepleisterde gevels zijn versterkt met gietijzeren muurankers. Pand is symmetrisch opgezet met centraal de entree en een schilddak met beschoten pannendak. Bijzondere details: houten schuifkozijnen met luiken, twee dakkapellen met fronton en twee schoorstenen. (3) De woning van de boerderij is uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Situering: De voormalige boerderij heeft een vrijstaande, beeldbepalende ligging. (3) De koestal is gesloopt, bijbehorende weilanden zijn nieuwbouw locaties, de Ringvaart langs de weg gedempt. (-2)

44


Score Weegfactor



0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Grindweg 47 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

-1

0

-0


6


-0

12

Cultuurhistorisch: Het woonhuis Hildegaerd uit 1910 is van lokaal belang en refereert aan de villabouw vanaf het einde e van de 19 eeuw in Hillegersberg, langs de Straatweg en de Plassen. (2) De woning is gerestaureerd. Architectuurhistorisch: Het pand ligt aan de kade van de Ringvaart en is met een kleine brug vanaf de Grindweg bereikbaar. Het is opgetrokken als een moderne stadswoning van twee verdiepingen met een plat dak en aan de achterzijde een dakterras. Details in art-nouveau stijl zoals de sierlijke letters, geprofileerde daklijst en schoorstenen, blokvormig geschilderde strekken en houten balkon aan de voorgevel geven extra punt. (2) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Ringvaart en de Grindweg. (3)

45


Score Weegfactor



2 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Grindweg 55-61 Objectscore 2 2 Het betreft een: Beeldbepalend object

0 2

4

-1

-0


4


-1

11

Cultuurhistorisch: De voormalige arbeiderswoningen (1899) zijn van lokaal belang; het pand refereert aan het agrarische e karakter van de polders en aan de boerderijen en arbeiderswoningen die in de 19 eeuw langs de uitvalsroute tot stand kwamen. (2) Het gerestaureerde pand is in gebruik als dubbele woning. (in 1986 zijn nr 55 en 57 samengevoegd) Architectuurhistorisch: Het langgerekt volume is in regionale bouwstijl opgetrokken in typische IJsselsteen, de voorgevel is gepleisterd, gevels zijn versterkt met gietijzeren muurankers. Zadeldak met laag dakschild aan de achterzijde, houten schuifkozijnen. (1) e De 19 eeuwse woningen zijn uniek qua typologische verschijningsvorm en qua ouderdom. (2) Situering: De woningen hebben een vrijstaande ligging aan de vaart met eigen brug en met geschoren leibomen. (2) De bijbehorende weilanden zijn nieuwbouw locaties. (-1)

46


Score Weegfactor


Architectuurhistorisch 2a 2b 2c bouwstijl Uniciteit verstoring 2

0

1

2

2

Object adres Grindweg 127 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

0

-1



IN TE VULLEN PER OBJECT: -1

6

-0

11

Cultuurhistorisch: e De villa uit 1923 is van lokaal belang en refereert aan de villabouw vanaf het einde van de 19 eeuw in Hillegersberg, langs de Straatweg – Grindweg en de Plassen tot stand kwam. (2) De woning is in de jaren ’80 gerestaureerd en uitgebreid. Architectuurhistorisch: Het pand ligt aan de kade van de Ringvaart en is met een kleine brug vanaf de Grindweg bereikbaar. De villa van twee verdiepingen met samengesteld dak met Hollandse pannen is opgetrokken in baksteen. Typerend is het balkon aan de voorgevel en het dakterras aan de achterzijde die uitzicht boden op het open polderland. Bijzondere details zoals siermetselwerk, geprofileerde daklijsten, glasin-loodramen en houten balkon aan de voorgevel geven extra punt. (2) De woning is witgekalkt en met zijaanbouw uitgebreid. (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Ringvaart en de Grindweg. (3)

47


Score Weegfactor



0 2

IN TE VULLEN PER OBJECT: Object adres Grindweg 133-135 Objectscore 2 4 Het betreft een: Beeldbepalend object

1 2

0

-1

-1


6


-0

11

Cultuurhistorisch: De dubbele villa uit 1922 is van lokaal belang en refereert aan de villabouw vanaf het einde van de e 19 eeuw in Hillegersberg, langs de Straatweg – Grindweg en de Plassen tot stand kwam. (2) Architectuurhistorisch: Het pand ligt als dijkwoning aan de kade van de Ringvaart en is met een kleine brug vanaf de Grindweg bereikbaar. De villa met mansardekap met rode Hollandse pannen en dakvorsten is opgetrokken in baksteen. Typerend is het balkon aan de voorgevel en het dakterras aan de achterzijde die uitzicht boden op het open polderland. Bijzondere details zoals expressief metselwerk, geprofileerde gootlijsten, portieken met zuiltje en gemetselde balkons aan de voorgevel geven extra punt. (2) De woning is witgekalkt en met aanbouwen uitgebreid. (-1) Situering: Het pand heeft vrijstaande, beeldbepalende ligging, pal aan de Ringvaart en de Grindweg. (3)

48

WAARDENKAARTEN

Terbregse Rechter Rottekade Rood=beeldbepalend Geel=beeldondersteunend

49

Strekkade en Boterdorpse Verlaat Rood=beeldbepalend Geel=beeldondersteunend

50

Grindweg Rood=beeldbepalend Geel=beeldondersteunend

51

Bronvermelding Gebouwd in de wijk, monumenten en andere historische gebouwen in Hillegersberg, Schiebroek en Terbregge, VSW, Jack Fens, 1983 De Rotte met de Bleiswijksche meren en de omliggende gemeenten Hillegersberg, Bergschenhoek, Bleiswijk, Moercapelle en Zevenhuizen, J. Verheul Dzn, 1936 De VSW Waarderingskaart 2012, Jubileum DVD 2012, Commissie Studie en Inventarisatie www.vsw.nl www.roterodamum.nl Gemeente Archief Rotterdam, Bouwvergunningen/Pandenkaarten Diverse kaarten afkomstig van de collectie van Jack Fens Foto’s gemaakt door Joosje van Geest

52

Inventariserend en waarderend objectenonderzoek langs historische linten in Hillegersberg-Molenlaankwartier. Joosje van Geest november-december 2012

Recommend Documents