Village NR 198 - WINTER 2012-2013 – AFGIFTEKANTOOR: BRUSSEL X P202205
Driemaandelijks tijdschrift van • SOS KINDERDORPEN BELGIË VZW •S OS KINDERDORPEN BELGIË VOOR DE WERELD VZW onder de Hoge Bescherming van H.K.H. Prinses Mathilde
04-07
JONGEREN ZETTEN DE STAP NAAR EEN ZELFSTANDIG LEVEN
10-11
Interview met Bert De Lange, psycholoog van het Simbahuis
12
Kim Clijsters neemt afscheid van het tennis, maar blijft zich inzetten voor SOS!
Beste SOS vrienden Zoals u weet streven wij wereldwijd naar een kwaliteitsvolle opvang voor kwetsbare kinderen. Dit basisrecht ligt ons nauw aan het hart. Zowel in onze Belgische projecten – het SOS Kinderdorp Chantevent, l’Alouette, l’Olivier en het Simbahuis – als in onze projecten wereldwijd, vormt dit recht de basis van onze ondersteuning naar kwetsbare kinderen, jongeren en families toe. Families die in een probleemsituatie verkeren, kunnen soms minder goed voor hun kinderen zorgen. Dit kan leiden tot een schending van de rechten van deze kinderen: verwaarlozing, mishandeling, uitbuiting... In zulke situaties is armoede niet zelden een bepalende factor. Wij zijn ervan overtuigd dat affectieve, stabiele relaties tussen kinderen en hun zorgverstrekkers cruciaal zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Dit is wat wij iedere dag proberen te realiseren voor zoveel kinderen.
Kapitein Winokio bouwt een feestje voor SOS Begin januari zette SOS haar meters en peters uit Vlaanderen in de bloemetjes als bedanking voor hun duurzame steun. Kapitein Winokio organiseerde speciaal voor SOS een extra voorstelling in de Ancienne Belgique! Ook de kinderen van het Simbahuis konden genieten van dit spetterende feestje. Bedankt Kapitein Winokio, Ancienne Belgique en Werner Dewachter (Busker) voor de geweldige namiddag en bedankt aan alle meters en peters voor jullie duurzame steun!
Dit magazine vertelt onder meer over het beroep SOS moeder in het Kinderdorp Chantevent, over hoe we problematische situaties binnen families trachten recht te zetten en over hoe we kinderen van jongs af aan voorbereiden op hun zelfstandigheid. Weet dat elke gift, klein of groot, een kind helpt om op te groeien, een jongere om zich te ontwikkelen, een familie om opnieuw naar behoren voor hun kinderen te zorgen. Zonder uw steun zou SOS Kinderdorpen dit niet kunnen realiseren. Samen vormen wij een solidaire beweging voor de rechten van kinderen. Met de start van dit nieuwe jaar wil ik jullie allen, schenkers, peters, meters en vrijwilligers, oprecht bedanken voor jullie vertrouwen, jullie solidariteit en jullie steun. Mijn beste wensen voor 2013,
Kapitein Winokio in volle actie. Een videoverslag vind je terug op onze facebookpagina: www.facebook.com/soskinderdorpenbe
We zoeken ook voor Franstalig België nog een gelijkaardig initiatief. Alle suggesties zijn welkom bij Tom Moons (tom.moons@ sos-kinderdorpen.be).
Barbara François Voorzitster
colofon SOS Kinderdorpen is een internationale niet-gouvernementele sociale hulporganisatie die zich sinds 1949 inzet voor de noden, belangen en rechten van het kind. SOS Kinderdorpen is ook actief in België. Ons magazine Village verschijnt 4xjaar.
Deforche, Yvan de Launoit, Alain Goldschmidt, Jasmina Kuen, Paul Leyman, Anne Lybaert, Jean-Pierre Marchant, Rose Maus de Rolley, Richard Pichler, Nathalie Schots, Filip Tanghe, Evelyne Titeca, Peter Völker, Jean Guillaume Zurstrassen
Raden van Bestuur Voorzitster: Barbara François Vicevoorzitters: Piet Dejonghe, Albert Fraipont en Aernout van der Mersch Leden: Pascale Berryer, Anne-Catherine Chevalier,Filiep
Managing Director: Hilde Boeykens
2 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
Redactie: SOS Kinderdorpen Redactie afgesloten op 18/01/2013 Foto’s: Archief SOS
Vormgeving: AA Dock’s Customer Media (www.aadocks.be) member of Druk: Corelio printing Verantwoordelijke uitgever: Hilde Boeykens Tel: 02 538 57 38 Mail:
[email protected] Website: www.sos-kinderdorpen.be Adres: Gachardstraat 88, 1050 Brussel NB: Cette revue est également disponible en version française sur simple demande.
In actie
NADINE EN HUGO STELLEN TESTAMENT OP VOOR SOS Een testament maken voor het goede doel, doe je niet zomaar. Toch was het voor Nadine en Hugo een evidentie. Beiden hebben het hart op de juiste plaats en wilden hun verhaal met ons delen.
“Zelf hebben we geen kinderen, maar voelde dat ze echt wel gelukkig waren wel een groot hart voor hen”, vertellen ondanks wat ze hebben meegemaakt. Nadine en Hugo. “We wilden ook abso- Ze hebben er een nieuw nest gevonden, luut zelf beslissen wat er met onze nala- dat is echt knap. Het motiveerde ons tenschap gebeurt. nog meer in onze Daarom zijn we via keuze voor SOS. “We hebben met onze Daarnaast wilden het inter net op zoek gegaan naar eigen ogen gezien dat we ook kinderen een organisatie die uit andere landen het werk van SOS het beste bij ons steunen. De keuze eerlijk en oprecht is” waar, laten we past. We wilden niet voor de grotere geheel aan SOS organisaties gaan, maar echt iets speci- over. Jullie weten het beste waar de fieks voor kinderen doen. Zo zijn we bij nood het grootst is.” SOS Kinderdorpen terechtgekomen. We hebben eerst wat info gevraagd en “We spraken er ook al over met vrienenkele nummers van dit tijdschrift toe- den”, besluit het koppel. “En kregen gezonden gekregen. Daarna werden we uitgenodigd op kantoor om nader kennis te maken. Dat is heel vlot verlopen. Net als achteraf bij de notaris.” EEN STERKE OPEN COMMUNICATIE
Nadine en Hugo kozen ervoor om met hun testament zowel kinderen in België als in het buitenland te steunen. “We hebben de kans gehad om het SOS Kinderdorp Chantevent, nabij Marcheen-Famenne, te bezoeken tijdens de opendeurdag. We werden er stil van. De kinderen waren heel gastvrij en je
alleen maar positieve reacties. Ze vinden het knap. We willen ook graag andere mensen aanmoedigen om dit te doen, want er zijn nog zoveel kinderen die het nodig hebben. We hebben met onze eigen ogen gezien dat het werk van SOS eerlijk en oprecht is. Ook de open communicatie is echt wel sterk. Je weet dat het gemeend is en dat SOS er alles aan doet om de kinderen te helpen.” Nadine en Hugo zetten zich ook sportief in voor SOS. Zo organiseren zij – samen met de collega’s van AC Lierse – een heus loopen wandelevenement in Lier voor SOS op 22 september 2013. Bedankt Nadine en Hugo voor al jullie inspanningen!
Gids voor testamenten
Testament.be heeft een handige gids opgesteld om u vertrouwd te maken met de wereld van testamenten en erfenissen voor goede doelen zoals SOS Kinderdorpen. U kan deze gratis bestellen via
[email protected] of telefonisch op 02 538 57 38. Ze zal u graag verder helpen. [ Village - WINTER 2012-2013 ] > 3
Dossier
ZELFSTANDIG LEVEN OP JE ACHTTIENDE, JE MOET HET MAAR DOEN! SOS Kinderdorpen helpt jongeren op weg naar zelfstandigheid
Jongeren die opgroeien in de zorgsector zijn wettelijk verplicht deze te verlaten eens ze meerderjarig zijn. Op je achttiende alleen gaan wonen en helemaal voor jezelf moeten zorgen… Het is niet iedereen gegeven. Jongeren wier ontwikkeling verstoord werd door moeilijke familiale situaties hebben het hier vaak extra lastig mee. SOS Kinderdorpen tracht deze jongeren al van jongs af aan zo goed mogelijk voor te bereiden op de dag dat ze zelfstandig door het leven moeten. De meeste jongeren moeten zich op hun achttiende nog niet veel aantrekken van ziekenfondsen of verzekeringen. Ze kunnen nog thuis wonen en worden in de meeste gevallen zo lang als nodig ondersteund qua financiën, administratie, opvoeding... Stap voor stap maken zij de overgang naar volwassenheid. Voor jongeren binnen de jeugdzorg ligt dat anders. Zij moeten op achttienjarige leeftijd op eigen benen staan, en dat is niet altijd even simpel. ZELF JE ZAKGELD BEHEREN
“Zelfstandigheid is belangrijk voor 4 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
iedere jongere”, zegt Philippe Rappe, directeur van het SOS Kinderdorp Chantevent. “Maar de meeste jongeren kunnen op hun achttiende nog steeds bij hun familie terecht. Vele jongeren van het kinderdorp kunnen d at n iet. Da a rom be reidt SOS Kinderdorpen alle jongeren zo goed mogelijk voor op hun autonomie. Onafhankelijk zijn, betekent trouwens meer dan alleen je eigen potje koken, inkopen doen en de was doen. Het betekent ook dat je de elementen uit je omgeving weet te beheren, dat je weet aan welke deur aan te bellen om een oplossing te vinden voor je probleem.
Ze moeten leren wat te doen wanneer de verwarming het begeeft en leren hoe ze de administratie voor het ziekenfonds in orde moeten brengen.” De SOS moeders en opvoeders gebruiken alle elementen uit het dagelijks leven om jongeren zelfstandigheid bij te brengen. Ze worden zoveel mogelijk betrokken bij de organisatie van hun persoonlijk leven: samen een bankrekening openen, samen een consultatie bij de gynaecoloog organiseren, samen de papieren van het ziekenfonds in orde brengen… Ook indien de jongeren problemen ondervinden,
l’Olivier is een jongerenhuis met vier studio’s in Marche-en-Famenne. De jongeren worden er begeleid en ondersteund in hun levensproject.
worden deze niet voor, maar samen met de kinderen opgelost. Vanuit diezelfde optiek wordt ook het huishouden gezien als een collectieve taak. Eten maken, de was doen, vuilnis buiten zetten… Ieder heeft zijn verantwoordelijkheid. Ook het principe van zakgeld wordt gebruikt om de jongeren zelfstandigheid bij te brengen. Ieder kind krijgt wekelijks een gepast bedrag dat het, afhankelijk van zijn persoonlijke ontwikkeling, in toenemende mate zelf beheert. Philippe Rappe: “Of ze al hun geld de dag zelf nog besteden aan snoepgoed of het netjes opbergen in hun spaarpot laten we aan hen over. Als het op is, is het op, en dan moeten ze de rest van de week zonder verder. Maar de SOS moeders en de opvoeders zijn er natuurlijk om de kinderen raad te geven en te ondersteunen in het beheren van hun budget.”
LAAT GAAN SLAPEN = ’S OCHTENDS MOE ZIJN
Eens de jongeren zestien worden, kunnen ze ervoor kiezen om op semizelfstandige basis te gaan wonen in het gemeenschapshuis van het Kinderdorp. Op kot zeg maar. In het gemeenschapshuis kunnen drie jongeren terecht met elk een eigen slaapkamer en een gedeelde keuken en leefruimte. Ze moeten zelf koken, hun kleren wassen, de afwas doen, bepalen wanneer ze gaan slapen… In ruil krijgen ze meer vrijheid. Jerôme, een 16-jarige jongere van het kinderdorp, maakte recent de overstap naar semizelfstandig wonen: “Ik wou meer vrijheid en de ruimte om mijn eigen keuzes te maken. Bovendien wil ik mezelf voorbereiden op het echte leven. Ontdekken hoe het is om zelfstandig te leven, is daarom een belangrijke les. We hoeven hier geen strikte regels meer te volgen, maar we moeten wel leren zelf ons leven te beheren. >>>
Philippe Rappe, directeur van het SOS Kinderdorp Chantevent: “Onafhankelijk zijn betekent ook dat je de elementen uit je omgeving weet te beheren, dat je weet aan welke deur aan te bellen om een oplossing te vinden voor je probleem.”
[ Village - WINTER 2012-2013 ] > 5
Dossier
Sociaal begeleidster Brigitte ondersteunt jongeren op weg naar zelfstandigheid. Ze helpt hen met hun administratie, budgetbeheer en biedt een luisterend oor.
’s Avonds te laat gaan slapen, betekent ’s ochtends moe zijn op school. Dat leer je hier wel.” MET €80 PER WEEK LEREN RONDKOMEN
Brigitte, sociaal begeleidster bij SOS, is er om de jongeren te begeleiden in hun zoektocht naar zelfstandigheid. “Op 16 jaar hier semizelfstandig komen wonen, helpt de jongeren goed vooruit”, zegt Brigitte. “Wanneer ze 18 zijn, moeten ze hoe dan ook alleen gaan wonen, hier kunnen we hen daar zo goed mogelijk op voorbereiden. Om de jongeren toch wat tegen zichzelf te beschermen, zijn er nog een aantal regels. Voor 18.30u mogen ze bijvoorbeeld niet weggaan en mogen ze geen vrienden uitnodigen. Doordat ze opeens helemaal alleen wonen, voelen de jongeren zich vaak eenzaam. Daarom willen ze snel weggaan of vrienden uitnodigen.” Maar eerst wil Brigitte dat ze hun huiswerk 6 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
maken en het huis op orde houden. administratie, budgetbeheer en biedt Daarna kunnen ze weggaan of kunnen een luisterend oor. er vrienden over de vloer komen. Ook als ze een feestje willen organiseren of Iemand die nu al in l’Olivier verblijft, is uit willen, moet dit in overleg met de Eline. Zij heeft nooit in het kinderdorp begeleidster. gewoond. Dat moet Brigitte gaat ook niet, want l’Olivier samen met de jon- Ook na hun achttiende staat ook open voor geren winkelen. andere jongeren uit verjaardag worden “Zij hebben een de streek die het wekelijks budget moeilijk hebben. de SOS jongeren van €80 voor voeZe heeft het er erg omkaderd ding, kledij en vrije na a r ha a r z i n. tijd en moeten dus Eline: “De andere goed opletten hoe en aan wat ze hun kotbewoners zijn erg vriendelijk en de geld besteden. Ik zie erop toe dat ze steun van Brigitte komt heel erg van pas. evenwichtig eten en dat ze ook prakti- Zonder haar zou ik het moeilijk hebben sche zaken als toiletpapier en zeep niet om het hoofd boven water te houden. vergeten. En ten slotte sta ik ze bij met Alle administratie is erg ingewikkeld en alles wat te maken heeft met de school vaak weet ik niet hoe ik iets moet bekomen of hoe ik eraan moet beginnen.” en administratie.” Ondanks de steun van het OCMW hebben de jongeren in l’Olivier het niet DE JONGEREN WAPENEN breed. Maandelijks ontvangen zij zo’n TEGEN HET LEVEN Eens Jerôme het middelbaar onderwijs €780. Ongeveer de helft daarvan dient heeft afgerond, wil hij graag verder stu- om de huur en de kosten te betalen. Trek deren. Maar als hij 18 jaar wordt, is hij daarvan hun eten, kledij, gsm en interbij wet verplicht om het kinderdorp te net af en er blijft voor hobby’s of vrije verlaten. Om te overleven en zijn stu- tijd niet veel meer over. Maar voor Eline dies te financieren, zal hij zich moeten is het voldoende. Ze kan en wil zich nu inschrijven bij het OCMW om steun te goed op haar studies concentreren en de kunnen trekken. Als hij geld wil terug- middelbare school afmaken. Daarna wil trekken van het ziekenfonds zal hij ook ze geneeskunde gaan studeren. daar zijn dossier in orde moeten brengen. Komen daar nog eens bij: verzeke- Jongeren als Jerôme en Eline staan voor ringen, studiebeurzen… Voor vele jon- de grote uitdaging om het op hun eentje geren is dit een té grote stap. Helemaal te maken in deze wereld. SOS probeert alleen moeten ze hun weg vinden in de jongeren zo goed mogelijk te wapenen administratieve jungle en tegelijkertijd zodat zij deze uitdaging met succes het hun studies tot een goed eind brengen. hoofd kunnen bieden. Zelfstandigheid, Gelukkig zal Jerôme ook na zijn acht- vaardigheden, onderwijs en kansen, dat tiende nog verder door SOS omkaderd is wat we deze jongeren willen bieden. worden. Hij kan dan intrekken in l’Olivier, een jongerenhuis met vier Elke bijdrage is meer dan welkom st udio’s in Marche-en-Famen ne. om jongeren te steunen op weg Sociaal begeleidster Brigitte is er drie naar hun zelfstandigheid. dagen per week aanwezig en ziet iedere Steun SOS Kinderdorpen België jongere minstens een keer per week op rekeningnummer afzonderlijk. Ze helpt hen met hun BE80 3100 1447 1577. Bedankt!
SOS jongeren in het Europees Parlement
Begin november werden acht voormalige SOS jongeren uit Polen, Finland, Tsjechië en Albanië ontvangen in het Europees Parlement. Ze presenteerden er de resultaten van het “I matter peer research” project. Met dit project hebben de SOS jongeren onderzoek gedaan naar de situatie van jongeren uit de zorgsector die niet meer kunnen rekenen op steun omdat ze volgens de wet te oud zijn geworden. Meer dan 300 jongeren die hun jeugd in de zorgsector doorbrachten werden geïnterviewd. Het onderzoek wijst uit dat er nog veel werk aan de winkel is. Veel jongeren getuigden dat ze, toen ze de zorgsector moesten verlaten , onvoldoende bekwaam waren om een gezonde maaltijd te koken of een budget te beheren.
Ook de bergen administratie waar de jongeren mee geconfronteerd worden, eens ze op eigen benen staan, blijkt een grote hindernis.
in Albanië de zorgsector al moeten verlaten op hun 14 de? Zelfstandig in het leven staan vanaf je 14 de … Ondenkbaar toch?
De SOS onderzoekers brachten ook Dit onderzoek kadert in de internatioaan het licht dat de levensstandaard nale ‘I Matter’ campagne die de situavan jongeren sterk tie van jongeren omlaag gaat wanko m e n d e u it d e In Albanië moeten neer ze de zorgsector jeugdzorg in de verf gedwongen verlaten. wil zetten. SOS zet jongeren de Velen getuigden dat nationale regeringen zorgsector al ze hun onderwijs en/ aan meer te doen om verlaten op hun of hobby’s niet kondeze jongeren te de den voortzetten door beschermen. Betere 14 verjaardag! een gebrek aan wetten, een beter financiële middelen. beleid en betere proSommigen zeiden zelfs te weinig geld jecten moeten de jongeren meer mogete hebben om te voorzien in hun basis- lijkheden geven om hun weg te vinden noden. Wist je, ten slotte, dat kinderen naar een zelfstandig leven. [ Village - WINTER 2012-2013 ] > 7
Wereldwijd
Meewerken aan de wederopbouw van Haïti Haïti januari 2010: de verwoestende aardbeving kost het leven aan 230.000 mensen en treft 3 miljoen anderen in hun dagelijks bestaan. Meteen na de ramp lanceert SOS een noodhulpprogramma. Haïti januari 2013: SOS is nog altijd ter plaatse. Met nieuwe scholen, extra familieversterkende programma’s en twee nieuwe kinderdorpen werken we mee aan de heropbouw van Haïti. ouders als kinderen een betere toekomst mogelijk maken.
Kinderen die er na de aardbeving alleen voor stonden, werden herenigd met hun familie of vonden een nieuwe thuis in een SOS Kinderdorp.
Na de aardbeving stonden heel veel kinderen er plots helemaal alleen voor. Sommigen werden in de chaos gescheiden van hun familie, anderen zouden het voortaan zonder hun familie moeten stellen. SOS Kinderdorpen ving 400 van deze kinderen op. Ze werden ondergebracht in een van onze twee kinderdorpen in Santo en Cap-Haïtien. Onze SOS moeders zagen hun gezin in één klap uitbreiden van 10 naar 25 tot 30 kinderen. De energie die deze moeders voor de dag legden, was buitengewoon. Van deze 400 kinderen konden er 250 herenigd worden met hun ouders of nabije familie. De overige 150 kinderen hadden minder geluk, voor hen konden we helaas geen familie meer terugvinden. Zij werden opgevangen in het nieuwe, in de stad geïntegreerde kinderdorp in Port-au-Prince. 8 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
DOORBREKEN VAN DE ARMOEDECYCLUS Tijdens de maanden volgend op de ramp was er ook een enorme nood aan voedsel, drinkbaar water en medische zorgen. Veel families verloren hun hele hebben en houden en waren niet meer in staat om goed voor hun kinderen te zorgen. SOS ondersteunde gedurende 12 maanden tienduizenden kinderen en hun families in hun dagelijkse behoeften. Naast deze hulp op korte termijn ondersteunt SOS ook 3.500 kwetsbare families op lange termijn. Via diverse familieversterkende programma’s helpt SOS ze bijvoorbeeld met het opzetten van een handeltje. De ouders volgen hiervoor een specifieke opleiding en krijgen vervolgens een microkrediet om hun activiteit op te starten. Zo wil SOS de armoedecyclus doorbreken en voor zowel
ONDERWIJS VOOR EEN BETERE TOEKOMST Ook door te investeren in onderwijs werkt SOS aan een betere toekomst voor de kinderen van Haïti. En dit is broodnodig. Minder dan de helft van de kinderen en jongeren in Haïti gaat vandaag naar school, meer dan 50% kan niet lezen of schrijven. Daarom opende SOS in de zomer van 2012 een nieuwe school in Santo. En in december ging de bouw van een SOS school in Les Cayes van start (volledig gefinancierd door SOS België!). Nog eens vijf gemeenschapsscholen werden met de steun van SOS gerenoveerd. Door toedoen van de orkaan Sandy werd Haïti in oktober 2012 nogmaals ernstig getroffen. De nood aan hulp blijft dan ook erg groot. Maar de bevolking van Haïti blijft weerbaar en hoopvol voor een betere toekomst.
SOS Kinderdorpen is al 25 jaar actief in Haïti. Dankzij onze lange ervaring in het land kunnen wij de bevolking echt op een zinvolle manier verder helpen. Maar dat kunnen we niet alleen. Enkel met uw steun kunnen wij onze inspanningen om de kinderen van Haïti betere toekomstperspectieven te geven verder zetten! Help ons helpen door een gift te doen op rekeningnummer BE17 3100 4034 5521. Bedankt!
Expertise delen in Senegal
De SOS medewerkers waren heel fier om hun diploma in ontvangst te mogen nemen na een intense opleiding.
Met onze duurzame partners kijken we naar mogelijkheden om de samenwerking te versterken. Zo trokken er in november 2012 vier medewerkers van het advocatenkantoor Allen&Overy naar Senegal om er hun know how en expertise te delen. Twee van hun medewerkers (Tommy en Ilse) gaven Engelse lessen aan de medewerkers van SOS Senegal in Kaolack. De vijftien deelnemers ontvingen na afloop een diploma en waren heel enthousiast.
Het Engels is nuttig voor hen en de taal wordt alsmaar belangrijker in Senegal. Twee andere medewerkers (Caroline en Lauren) organiseerden een vorming rond kinderrechten voor het team van
het SOS Familieversterkend programma in Fatick. En wat meer is: de medewerkers van Allen & Overy zamelden op het thuisfront ook fondsen in voor SOS Senegal. Alvast een dikke dankjewel!
PRO LEAGUE & SUPPORTERS: een hart voor kwetsbare families Sinds 2009 steunen de Pro league, haar clubs en supporters een aantal SOS Familieversterkende programma’s in vier Afrikaanse landen. Ook dit eindejaar werd een oproep gelanceerd naar de supporters om een bod te doen op één van de speciale shirts waarmee alle spelers van 1ste klasse een helft speelden tijdens het Kerstvoetbal. Een mooi bedrag van €80.500 werd opgehaald. Bedankt aan alle spelers, supporters, sponsors, clubs en de Pro League voor hun jarenlange inzet voor SOS Kinderdorpen. Ze hebben duidelijk niet alleen een hart voor hun club, maar ook voor kwetsbare families in Afrika. [ Village - WINTER 2012-2013 ] > 9
In de kijker
OP BEZOEK BIJ BERT DE LANGE, KINDERPSYCHOLOOG VAN HET SIMBAHUIS
De woonkamer van het Simbahuis, een gezellige boel.
De kinderen die in het Simbahuis toekomen, hebben vaak al heel wat meegemaakt. Om hen de nodige ondersteuning te bieden, doet het Simbahuis een beroep op kinderpsycholoog Bert De Lange. Voor een keer draaiden we de rollen om en stelden wij hem de vragen. Bert, wat is jouw rol in het Simbahuis? Bert: “Het eerst deel van mijn opdracht situeert zich in de oriëntatiefase. Wanneer een kind in het Simbahuis toekomt, is het de bedoeling dat ik start met een belevingsonderzoek. Zo ga ik op zoek naar wat het kind bezighoudt, waar de krachten van het kind liggen en hoe het kind zichzelf en zijn omgeving beleeft.”
Bert De Lange: “De spontaniteit en eerlijkheid van de kinderen blijft me frapperen. Ze maken me ook heel mild voor het leven.”
10 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
Wat betekent dat concreet? Bert: “Tijdens de oriëntatieperiode zie ik het kind een vijftal keer om kennis te maken. In deze sessies laat ik de kinderen tekenen, verhalen maken en vrij spelen. Dit geeft me een beeld over hoe het kind zich voelt in relatie tot zichzelf en zijn omgeving. Vervolgens toets ik mijn observaties en bevindingen aan
een wetenschappelijk kader rond ontwikkelings- en kinderpsychologie. Daarnaast kijken we ook of het denken, laten en doen van de kinderen past bij hun leeftijd. Zo begeleid ik een meisje van 12 die lichamelijk nog sterk verbonden is met haar mama. Het ontwikkelingsthema 'lichamelijk loskomen van ouders' is normaal eerder een thema voor een peuter dan voor een kind in de lagere school.” Worden de ouders van de kinderen daar ook bij betrokken? Bert: “Uiteraard. Voordat ik kinderen voor de eerste maal zie, vraag ik aan hun ouders of ze hun bezorgdheden met hun kind en met mij willen delen. Na de oriëntatiefase deel ik ook mijn bevindingen en advies met hen. Dat
doe i k nat uu rlijk ook met het Simbateam. We bekijken dan samen of een verdere psychologische begeleiding aangewezen is. Dat is zeker niet voor alle kinderen nodig.” Hoe verloopt zo’n psychologische begeleiding dan verder? Bert: “In een volgende stap geef ik individuele (spel)therapeutische ondersteuning aan kinderen voor wie de dagdagelijkse begeleiding onvoldoende ondersteuning biedt. Bedoeling is om met de ouders, het kind en de hulpverleners tot een ‘gedeeld’ verhaal te komen over het lijden en de hulpvraag van het kind. Door middel van spelletjes, knutselen en rollenspelen tracht ik een veilige ruimte te creëren waarin de kinderen me op hun eigen manier iets vertellen over hun gevoelens en gedachten. Eens er voldoende veiligheid en vertrouwen aanwezig is bij het kind, gaan we werken rond verschillende pijnpunten: niet thuis wonen en ouders missen, snel en veel boos worden, bang zijn, gepest worden, verwerking van traumatische gebeurtenissen... Een van de belangrijkste doelen van de psychologische ondersteuning is dat de kinderen mogen voelen wat het is om zichzelf te zijn, zodat ze met zichzelf en met hun eigen gevoelens leren omgaan.” De kinderen van het Simbahuis hebben dan ook al heel wat meegemaakt… Bert: “Het zijn natuurlijk gekwetste kinderen. Vaak voelen ze zich onbegrepen en onmachtig bij de situatie. Maar ieder kind is uniek en reageert anders. Sommigen zijn in eerste instantie ontgoocheld en kwaad dat ze niet meer thuis kunnen wonen. Andere zijn dan weer opgelucht (al zeggen ze dat niet dadelijk) dat ze even kunnen wonen waar het rustiger is. Maar de kinderen blijven loyaal aan hun ouders, ook al kunnen die door omstandigheden niet zo goed voor hen zorgen. Ze zullen eerder kwaad zijn op
diegenen die hun ouders beschuldigen dan op hun ouders zelf.” Je focust net als het Simbateam ook sterk op het thema veiligheid. Bert: “Veiligheid is een basisbehoefte zoals voeding of hechting dat zijn. Het gaat dan om je veilig voelen in je eigen lichaam en je omgeving. Tijdens de wekelijkse sessie bouw ik een vertrouwensband op met het kind. De spelkamer wil een veilige plaats voor het kind zijn en het therapiemoment een moment waar op het zijn emoties kan delen. Zo was er een meisje, dat graag knutselde tijdens onze sessies en regelmatig per ongeluk iets liet vallen. Zij reageerde vrij angstig en vroeg me om niet kwaad te worden. Doordat ik niet kwaad word, ziet het kind ook dat een volwassene niet altijd kwaad wordt.” Heb je nog andere voorbeelden? Bert: “Een jongen stond niet te springen om zich open te stellen, wat zijn goed recht is natuurlijk. Tijdens het knutselen, maakte hij graag versterkte burchten. Ik ben op een bepaald moment een verhaal beginnen vertellen: 'Wij zijn superridders die in een sterk kasteel wonen.' Samen met hem
maak ik het verhaal verder. Hieruit blijkt dat we alle twee wel wat alleen zijn in ons kasteel. Dit grijp ik aan: 'Voel jij je soms ook alleen in je supersterk kasteel? Misschien kan ik eens op bezoek komen.' Zo gebruikte ik zijn metafoor van het kasteel om het ijs te breken.” Hoe bekijk jij als ‘buitenstaander’ het Simbahuis? Bert: “Eerlijk? Ik vind dat men heel professioneel werkt. Het Simbahuis heeft heel wat sterktes, het werkt heel contextgericht, op maat en met een mandaat van de ouders. Ook het feit dat de kinderen betrokken worden in hun situatie, is pedagogisch heel sterk. Het Simbahuis heeft zo een specifieke plek in de hulpverlening verworven.” Slotvraagje. Leer je zelf iets bij van je sessies met je de kinderen? Bert: “Natuurlijk, het verrijkt me als mens. Hun spontaniteit, eerlijkheid en kracht blijft me frapperen. Elke sessie is een unieke ontmoeting, waarin ik telkens weer zie hoe veiligheid en betrouwbaarheid het mooiste en tevens het meest kwetsbare in een mens naar boven brengt.”
Samenwerking tussen psycholoog en begeleiders Nicolina Jorissen, directrice van het Simbahuis: “In het Simbahuis willen we graag elk kind dat bij ons binnenkomt, leren kennen. Als persoon in zijn totaliteit, maar natuurlijk ook in het extra stukje zorg dat het eventueel nodig zou hebben. Voor dat laatste roepen we de hulp van Bert in om dat in perspectief te brengen. Zijn verslag wordt besproken in team en samen bekijken we of er verdere gespecialiseerde therapie nodig is of niet. Maar het blijft natuurlijk de bedoeling dat de kinderen zoveel mogelijk door de begeleiders in de leefgroep en in het gewone dagelijkse leven geholpen worden. Daarom hebben we Bert onlangs ook gevraagd om vorming te geven aan het team van begeleiders. Zodat ze zeker ook voor de kinderen die het extra moeilijk hebben nog betere volwassenen kunnen zijn.”
[ Village - WINTER 2012-2013 ] > 11
Actua
KIM CLIJSTERS NEEMT AFSCHEID VAN HET TENNIS, MAAR BLIJFT ZICH INZETTEN VOOR SOS
Woensdag 12 december nam Kim Clijsters afscheid van de tenniswereld met een groots opgezet feest in het Sportpaleis. Naast haar glansrijke carrière was er ook aandacht voor haar sociaal engagement. Zo is Kim al jaren ambassadrice van SOS Kinderdorpen. En dat wou ze in de bloemetjes zetten door SOS te betrekken bij het hele gebeuren. Na een fantastische carrière zegt Kim Clijsters het tennis vaarwel. Haar afscheid werd op woensdag 12 december uitgebreid gevierd in het Sportpaleis in Antwerpen. Kim maakte van de gelegenheid gebruik om haar ambassadeurschap voor SOS kracht bij te zetten. AMBASSADRICE IN HART EN ZIEL
Kim zette zich in het verleden reeds in om samen met SOS het lot van kwetsbare kinderen te verbeteren en zal dit ook na haar carrière blijven doen. Kim: "Vanaf het moment dat ik SOS leerde 12 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
kennen, wist ik dat ik me daar volledig wou voor geven. Het is prachtig om te zien wat zij voor kinderen doen. Ik kijk er ook echt naar uit om het opvanghuis mee te openen.”
Kim en Adecco heel erg dankbaar voor dit prachtige geschenk.
Tijdens het evenement werd er voor de eerste maal in België ook een elektronische geldinzameling gehouBlikvanger van de “Vanaf het moment den in samenwerking avond was natuurlijk met Bancontact/Mister dat ik SOS leerde Cash. Medewerkers de overhandiging van de cheque van kennen wist ik dat van Adecco gingen in €400.000 door Kim ik me daar volledig het publiek rond en in Clijsters en Adecco. minder dan een uur tijd voor wou geven!” werden er meer dan Met dit bedrag zal SOS Kinderdorpen 335 giften voor SOS een nieuw opvanghuis voor kwetsbare geregistreerd met een totaalopbrengst kinderen in België aankopen. We zijn van €4.100. Waarvoor dank!
Partners
MOUNTAINBIKEN IN TOGO VOOR HET SOS MOEDER- EN KINDHOSPITAAL Op 20 november vertrok een delegatie van zo’n 130 fietsers naar Togo om er deel te nemen aan de Togo Jungle Challenge. De mountainbiketocht leidde hen in een week tijd van Togo naar Benin. Naast de mooie sportieve prestatie zamelden de deelnemers ook €15.000 in voor het SOS Moeder- en kindhospitaal in Kara (Togo). Dank aan het bedrijf Moozes, organisatoren Gert Duson en Elisabeth Haldermans en deelnemers Toon Beckers en Bert De Boeck
TUPPERWARE IN DE BRES VOOR SOS Tupperware steunt het werk van SOS Kinderdorpen reeds een aantal jaar. De laatste twee jaar werd dit ingevuld met specifieke acties naar het doelpubliek van Tupperware. Bij de verkoop van Lollitups en de kerstkaartactie ging telkens een deel van de opbrengst naar onze projecten. Naast de financiële steun, kreeg SOS ook toegang tot het waardevolle netwerk van Tupperware. Zo kreeg SOS in mei 2012 de kans de Belgische SOS projecten toe te lichten aan een groot deel van de medewerkers van Tupperware. In 2013 wordt deze vruchtbare samenwerking ongetwijfeld verdergezet. Bedankt aan iedereen van Tupperware voor zijn duurzame steun en sympathie!
ICI PARIS XL KLANTEN DOL OP KNUFFELS Al vier jaar zet ICI PARIS XL een hartverwarmende actie op voor het SOS Kinderdorp in Kinshasa (DR Congo) door de verkoop van knuffels in al hun winkels. De steun van de eerste jaren werd ingezet voor de bouw van een familiehuis (één van de 15 in het kinderdorp) en het medisch centrum. ICI PARIS XL was zelf ook aanwezig tijdens de inhuldiging van het nieuwe dorp in mei van dit jaar. Daar werd beslist om de steun aan SOS verder te zetten, met opnieuw een knuffelactie. De mooie opbrengst van €25.000 zal gebruikt worden om de 150 weeskinderen te helpen opgroeien tot sterke personen. Aan heel het team en alle klanten, bedankt!
BOOMHUT CHANTEVENT VERSIERD MET KINDERTEKENINGEN In oktober 2011 bouwde kunstenaar Arne Quinze, in samenwerking met Louis Vuitton, een heuse boomhut in ons SOS Kinderdorp Chantevent. Bedoeling was dat deze nadien versierd zou worden met tekeningen van SOS kinderen uit de hele wereld. Ondertussen kwamen er heel wat tekeningen toe van kinderen uit Thailand, Frankrijk, Burundi, Congo en de Dominicaanse Republiek. Arne Quinze kwam deze persoonlijk mee ophangen. De kinderen gaven de boomhut de naam ‘K-BANE’. Nu is het echt de plek van en voor de kinderen! Bedankt Arne, zijn team en Louis Vuitton.
[ Village - WINTER 2012-2013 ] > 13
Getuigenis
SOS MOEDER, EEN BIJZONDER BEROEP
Elke SOS moeder richt samen met de kinderen haar huis in. Ze maken er een echte thuis van.
SOS moeder zijn, het is een bijzonder beroep. Als SOS moeder ben je verantwoordelijk voor de opvoeding en het welzijn van vier tot zes kinderen wiens familie niet langer voor hen kan zorgen. Je woont in het kinderdorp en zorgt voor het huishouden van jouw gezin en voor de opvoeding van de kinderen. Zes dappere moeders uit ons SOS Kinderdorp Chantevent staan ons met veel plezier te woord. Alle SOS moeders hebben hun eigen verhaal. Voor sommigen was een leven als SOS moeder een heel bewuste keuze. Ze leerden SOS Kinderdorpen kennen via de media of gewoon via via en waren gecharmeerd door het idee om zich beroepsmatig in te zetten voor het geluk van kinderen. Anderen rolden er eerder per toeval in. Francine bijvoorbeeld, was in het kinderdorp aan het werk als opvoedster toen ze tijdelijk moest invallen als SOS moeder. Na verloop van tijd raakte ze zo gehecht aan de kinderen – en vice versa – dat ze graag SOS moeder wou blijven. “Wat voor mij de doorslag gaf, is het feit dat je in team de zorg voor kwetsbare kinderen opneemt”, zegt SOS 14 < [ Village - WINTER 2012-2013 ]
moeder Patricia. Zij werd aangetrokken door de hechte en tegelijk open gemeenschap die het kinderdorp vormt. De collega SOS moeders, de opvoed(st)ers, de directie… iedereen heeft hetzelfde doel voor ogen: het geluk en welzijn van de kinderen. En de betrokkenheid van de SOS moeders bij het kinderdorp is haast letterlijk voelbaar. “Je merkt dat je niet alleen begaan bent met je ‘eigen’ kinderen. Ook als andere kinderen van het kinderdorp iets naars beleven, leven we sterk mee”, zegt Bernadette. “En als de pasta of de suiker op is, springen we gewoon bij elkaar binnen”, vult Bernadette aan. In het kinderdorp hangt iets in de lucht wat nog niet verloren is, een gemeenschapsgevoel zoals je het nog maar op weinig plekken in België terugvindt.
DE MOEDER ZIJN DIE JE WILT SOS moeder Marie-Louise geeft aan dat zij vooral overtuigd werd door de relatieve vrijheid waarover de SOS moeders beschikken om ‘hun’ kinderen op te voeden en hun huishouden te runnen. MarieLouise overwoog al lang om SOS moeder te worden. Maar ze was bang dat ze voor alles strikte richtlijnen zou moeten volgen en weinig vrijheid zou hebben. Toen ze het kinderdorp ging bezoeken, zag ze dat dit niet het geval is. “Je hebt als SOS moeder de vrijheid om de persoon en de moeder te zijn die je wilt zijn. Je kan de kinderen opvoeden volgens je eigen filosofie”, verklaart Marie Louise. Uiteraard binnen het pedagogisch kader van SOS. De andere moeders bevestigen dat ze hun persoonlijkheid echt niet opzij
Christine en Patricia, twee van de zes SOS moeders van het SOS Kinderdorp Chantevent.
hoefden te zetten om zich in het kinderdorp te integreren.
kinderen dan het geval zou zijn met een gewone job.”
Een gezin van zes kinderen beheren, vergt natuurlijk wel wat organisatie. De kinderen moeten op tijd opstaan, zich klaar maken voor school, hun huiswerk doen, hobby’s… noem maar op. “En zoals in alle gezinnen maken broers en zussen al eens ruzie met elkaar, en dat kan soms wel eens wat veel worden”, zegt Marie-Louise. Maar ook wanneer de kinderen op school zijn, zitten de SOS moeders niet stil. Vergaderingen, administratie, boodschappen doen…
STEVIG OP JE BENEN STAAN Vorming is een van de belangrijkste aandachtspunten binnen de opvoeding van de kinderen. Omwille van hun soms turbulente verleden zijn de kinderen niet altijd de beste leerlingen. De SOS moeders, maar ook de opvoed(st)ers en de logopediste, steken dan ook veel energie in het onderwijs van de kinderen. “Wanneer de kinderen dan met een goed rapport naar huis komen, doet dat deugd”, zegt SOS moeder Francine. De SOS moeders vormen de ruggengraat van SOS Kinderdorpen. Zij bekommeren
SOS moeders hebben ook een dag en nacht per week vrijaf. Die kunnen ze wekelijks nemen of opsparen voor een vrij weekend. En natuurlijk hebben ze ook recht op vakantie. Sommigen hebben zelf ook (oudere) kinderen of kleinkinderen. Marie Louise: “Ook al is het soms druk, tijdens de werkweek hebben we toch nog vrije momenten voor onszelf. Als SOS moeder krijg ik zelfs meer de kans om tijd door te brengen met mijn eigen dochter en klein-
zich dag in dag uit om de kinderen en geven hen liefde en zorg zodat de kinderen zich vandaag geborgen voelen en aan hun toekomst kunnen werken. Maar als SOS moeder moet je wel stevig op je benen staan, zowel fysiek als mentaal. “Het is een bevredigend beroep, maar je moet beseffen dat je niet zomaar alle kinderen kan ‘redden’. Ook al doe je je uiterste best, sommige kinderen zullen toch nog met bepaalde problemen kampen als ze het dorp verlaten. En daar moet je tegen gewapend zijn”, sluit Bénédicte ons gesprek in wijsheid af. “Een vleugje idealisme mag, maar een goede SOS moeder heeft ook een gezonde dosis realisme nodig.”
Enkele van onze SOS moeders in België naderen stilaan de pensioenleeftijd. SOS is dan ook op zoek naar gemotiveerde mensen die zich voltijds en op lange termijn voor de kinderen in het SOS Kinderdorp Chantevent, nabij Marche-en-Famenne, willen inzetten. Wil je graag meer weten over het beroep van SOS moeder? Contacteer onze directeur Philippe Rappe, via
[email protected] of op 084 38 00 40.
[ Village - WINTER 2012-2013 ] > 15
OOK U KAN IETS BETEKENEN VOOR KWETSBARE KINDEREN! Word meter of peter van een SOS kind
Neem SOS Kinderdorpen op in uw testament
Steun onze projecten in België
Steun onze projecten in de wereld
Voor €30/maand geeft u een kwetsbaar kind een nieuwe thuis en toekomst.
Wilt u graag meer weten over hoe u onze organisatie kan betrekken bij uw testament?
Elke gift, klein of groot, is welkom.
Elke gift, klein of groot, is welkom.
www.sos-kinderdorpen.be/ peterschap of telefonisch op 02 538 57 38
Contacteer Hilde Boeykens via
[email protected] of op 02 538 57 38
www.sos-kinderdorpen.be/geef
www.sos-kinderdorpen.be/geef
SOS Kinderdorpen België vzw BE80 310 0144715 77
SOS Kinderdorpen België voor de wereld vzw BE17 310 0403455 21
MEER WETEN?
Surf naar www.sos-kinderdorpen.be, mail
[email protected] of bel 02 538 57 38. Langs komen kan ook: Gachardstraat 88 in 1050 Brussel. U bent altijd welkom! Als het totaal van uw giften voor een van onze twee vzw's (voor projecten in België of voor projecten in het buitenland) op jaarbasis € 40 of meer bedraagt, ontvangt u het jaar nadien automatisch een fiscaal attest. Daarmee kan u tot 50% van uw bijdrage terugkrijgen.
