Village NR 210 - winter 2016 – AFGIFTEKANTOOR: BRUSSEL X P202205
Driemaandelijks magazine van SOS Kinderdorpen België vzw
Onder Hoge Bescherming van Hare Majesteit de Koningin
Dossier
Leaving care: wat na het kinderdorp? Actua
Rond de tafel voor SOS In de kijker
Yolande is vrijwilliger in het Simbahuis
Edito Beste vrienden van SOS Kinderdorpen,
SOS Kinderdorp Chantevent
Bedankt, Philippe!
Philippe Rappe
Na 30 jaar neemt Philippe Rappe afscheid als directeur van ons SOS Kinderdorp Chantevent, nabij Marche-en-Famenne.
Welkom Martine Hij wordt opgevolgd door Martine Mariën. We danken Philippe Rappe alvast voor zijn jaren werk in het kinderdorp en wensen Martine heel erg veel succes in dit nieuwe avontuur!
Ten eerste wens ik u allen een prachtig en gelukkig 2016! Maar vandaag moet ik ook “tot ziens” zeggen ... SOS Kinderdorpen is altijd één van dé prioriteiten geweest in mijn leven. Al 50 jaar ben Barbara François en Bruno van Lierde ik dan ook zeer nauw betrokken bij de organisatie. Van bij het begin heb ik de kans gehad om kennis te maken met Herman Gmeiner, de stichter van SOS. Op die manier raakte ik ook betrokken bij het werk van SOS Internationaal. Maar het is in België dat ik actief meewerkte aan het opstarten van de VZW en de bouw van het SOS Kinderdorp Chantevent. In 1987 werd ik voorzitter van onze organisatie. Het moment is nu gekomen om de fakkel door te geven. De Algemene raad van onze organisatie heeft, vanaf 1 januari 2016, Bruno van Lierde aangesteld als nieuwe voorzitter van SOS Kinderdorpen. Hij was tijdens zijn professionele leven vooral actief bij de Boston Consulting Group (BCG) en wil, als 'jonge' gepensioneerde, graag een deel van zijn tijd en ervaring aan SOS geven. In de loop van de volgende weken zullen we samen de projecten bezoeken die SOS steunt, zowel in België als wereldwijd en ik ben ervan overtuigd dat Bruno van Lierde het werk van onze medewerkers en van SOS in het algemen zeer ter harte zal nemen. Ik wil jullie van harte bedanken voor het jarenlange vertrouwen in mij en jullie blijvende trouw aan onze organisatie. Zoals jullie zeer goed weten, is het enkel dankzij jullie generositeit dat de projecten van SOS leven en evolueren. En ik weet dat jullie SOS Kinderdorpen en de nieuwe voorzitter zullen blijven steunen. Geen zorgen, ik blijf dichtbij. Meer bepaald zal ik diegenen die een deel van hun nalatenschap aan ons willen schenken te woord staan en zal ik er nauwlettend op toezien dat de wensen van de erflater worden gerespecteerd. Ik zal de organisatie ook blijven steunen via verschillende acties, die ervoor zullen zorgen dat SOS zich kan blijven ontwikkelen en nog meer kinderen en jongeren kan opvangen. Dit trimesteriële magazine geeft u nog maar eens inzicht in de werking op het terrein, meer bepaald in België. En nogmaals, een bijzonder grote dank u wel!
Barbara François colofon SOS Kinderdorpen is een internationale niet-gouvernementele sociale hulporganisatie die zich sinds 1949 inzet voor de noden, belangen en rechten van het kind. SOS Kinderdorpen is ook actief in België. Ons magazine ‘Village’ verschijnt 4 keer per jaar.
Martine Mariën
Raad van Bestuur Voorzitster: Bruno van Lierde Vicevoorzitters: Piet Dejonghe, Aernout Van Der Mersch, Anne-Catherine Chevalier Leden: Pascale Berryer, Johan Cottenie, Filiep Deforche, Yvan De Launoit, Alain Goldschmidt, Paul Leyman, Jean-Pierre Marchant, Valérie Taleb, Filip Tanghe, Evelyne Titeca Managing Director: Hilde Boeykens Redactie: SOS Kinderdorpen
< [[ Village 2 Village -- Winter Winter 2016 2< 2016 ]]
Redactie afgesloten op 10.01.2016 Foto’s: Archief SOS Vormgeving: All About Content (www.allaboutcontent.be) member of Druk: Corelio printing Verantwoordelijke uitgever: Hilde Boeykens Tel: 02 538 57 38 Mail:
[email protected] Website: www.sos-kinderdorpen.be Adres: Gachardstraat 88, 1050 Brussel NB: Cette revue est également disponible en version française sur simple demande. Dit magazine werd gedrukt op 100% gerecycleerd papier geproduceerd door Arjowiggins Graphic en met het FSC® Recycled certificaat en EU Ecolabel.
Actua
Rond de tafel voor SOS Voor veel mensen is het niet evident om te beslissen wat er na hun leven met hun bezittingen gebeurt. Soms denken ze er aan om een deel aan het goede doel te schenken, maar weten ze niet juist hoe dat in zijn werk gaat. Daarom organiseert vertrouwenspersoon en directrice van SOS Hilde Boeykens twee keer per jaar een ‘ronde tafel’. SOS dat in hun plaats doet, aan een lager tarief. Dat betekent concreet dat de erfgenamen meer overhouden dan wanneer ze alles in één keer zouden erven. Om dit beter te kaderen gaf ook Dirk Vercoutter, expert bij testament.be, een presentatie over het onderwerp. Achteraf kon iedereen met eventuele vragen bij hem terecht.
Zelf een besluit nemen
Een groot hart voor kinderen
Met 20 waren ze, de mensen die afkwamen op de oproep van SOS directrice Hilde Boeykens om deel te nemen aan de ronde tafel in het Atelier des Tanneurs, in het hartje van de Brusselse Marollen. Een heel diverse groep, met één ding gemeen: een groot hart voor kinderen. Dat geldt zeker en vast voor Louise: “Ik ken SOS Kinderdorpen al geruime tijd en stort zelf elke maand mijn bedrag. Ze doen ook gewoon geweldig werk. Kinderen zijn onze toekomst, en in onze toekomst wil ik graag investeren. Ik ben al langer overtuigd, daarom wil ik ook een deel van mijn erfenis aan SOS geven. Het is misschien niet veel, maar alle beetjes helpen!”
Niets mogelijk zonder steun
Na een welkomsthapje en – drankje stak Hilde meteen van wal. In een korte en heldere presentatie legde ze
uit waarvoor SOS Kinderdorpen staat en wat de organisatie nu precies doet. Voor degenen die nog niet helemaal vertrouwd waren met SOS een goede kennismaking, voor de anderen een leuke opfrisser.
“Kinderen zijn onze toekomst, en in onze toekomst wil ik graag investeren.” Hilde: “SOS Kinderdorpen helpt al meer dan 65 jaar om kinderen die er alleen voor staan een nieuwe thuis te geven. Dat is onze missie en dat doen we met heel ons hart. Maar uiteindelijk kunnen we niets verwezenlijken zonder mensen die ons steunen.” Die steun kunnen mensen onder andere geven via een duolegaat. Met een duolegaat betalen de erfgenamen geen successierechten, omdat
Iedereen nam van deze ronde tafel wel iets mee. Op z’n minst kreeg iedereen de info waar hij of zij naar op zoek was. Dat gold alvast voor Marc: “Ik heb zelf maar een klein pensioen: nog geen 700 euro per maand. Dat is niet veel he! Maar ik heb gelukkig wel nog wat opzij staan en ik heb een huis dat afbetaald is… En als ik er niet meer ben, heb ik er zelf toch niets meer aan. Dan geef ik het veel liever aan kinderen die er echt nood aan hebben. Daarom kwam ik ook luisteren naar wat Hilde te zeggen had. Of ik al overtuigd ben? Nu heb ik tenminste alle informatie en kan ik zelf mijn besluit nemen.”
Denkt u er ook over na SOS Kinderdorpen op te nemen in uw testament? Kom er dan gerust eens over praten. Voor meer informatie kan u steeds terecht bij Hilde Boeykens op het nummer 02 639 09 73 of op de website www.sos-kinderdorpen.be.
[ Village - Winter 2016 ] > 3
DOSSIER
Leaving care Wat na het kinderdorp? Natacha Rossignol, coördinatrice jongerenproject
“Op kot in het kinderdorp krijgen jongeren tussen 16 en 18 jaar de kans om voor het eerst van zelfstandig leven te proeven. Maar dat betekent uiteraard niet dat ze aan hun lot worden overgelaten.” De jongeren studeren zelfstandig, maar hulp is altijd in de buurt
Kwetsbare kinderen terug een zorgeloze kindertijd en een hoopvolle toekomst geven, dat is altijd onze eerste zorg. Voor kinderen die niemand meer hebben doen we dat in een SOS Kinderdorp. Maar wat gebeurt er wanneer ze als jongvolwassene dat kinderdorp verlaten? De ervaring toont ons dat de overgang naar volwassenheid niet altijd even makkelijk verloopt voor kinderen uit de jeugdzorg. In dit dossier gaan we er dieper op in. Volwassen worden
Wie achttien wordt, wordt verondersteld volwassen te worden. Althans, dat is zo volgens de wet. Want op je achttiende zou je in principe voor jezelf moeten kunnen zorgen. Maar in de praktijk is dat natuurlijk heel anders. Jongeren van achttien jaar en ouder doen nog vaak een beroep op de zorg van hun ouders. Volgens een studie van het Europese agentschap Eurofound stijgt het aantal jongeren dat thuis blijft wonen zelfs. De meesten gaan na hun achttiende verjaar4 < [ Village - winter 2016 ]
dag verder studeren met hulp van de ouders en ook ver na hun twintigste kunnen ze terug naar het ouderlijk huis. Alleszins, dat is zo voor jongeren die nog op steun van thuis kunnen rekenen. Maar hoe zit het dan met jongeren die helemaal niemand meer hebben?
De moeilijkheden van alleen wonen
Voor veel jongeren die uit de jeugdzorg komen, blijkt het erg moeilijk om zich aan te passen aan een volledig
zelfstandig leven. Dat komt omdat zij in veel gevallen een broodnodige aanpassingsperiode missen. Vaak wordt er van die adolescenten namelijk verwacht dat ze erg snel voor zichzelf kunnen zorgen. De meesten onder hen kunnen zich aanpassen, maar voor anderen is het erg lastig. Daarbij stuiten ze op verschillende problemen: • Moeilijkheden bij het vinden van een eigen woning. Zelfstandig wonen is namelijk duur. Jongeren beschikken op achttienjarige
leeftijd niet over de fondsen, noch de kennis om op eigen houtje een woning te vinden. • Eenzaamheid. Jongeren leven in de jeugdzorg vaak in groep. Wanneer ze zelfstandig gaan wonen, voelen ze zich ook vaak eenzaam, het ontbreekt hen aan een natuurlijk sociaal netwerk. • Gebrek aan structuur. Praktische zaken blijven vaak liggen en beginnen zich op te stapelen. De overgang van een geregeld en gestructureerd leven verloopt dan ook vaak erg chaotisch. • Vooroordelen en stigmatisering. Voor die jongeren is het dus helemaal niet zo gemakkelijk om na hun verblijf in een kinderdorp of jeugdinstelling zelfstandig te gaan leven. Dat komt vooral doordat ze geen natuurlijk sociaal netwerk hebben waarop ze kunnen terugvallen. Geen familie, vrienden of buren. Het is dan ook erg moeilijk om alle uitdagingen alleen aan te gaan.
Zelfstandig maar niet alleen
Die uitdagingen voelen we ook bij SOS Kinderdorpen. Daarom is het erg belangrijk om kinderen en jongeren niet alleen tijdens, maar ook na hun verblijf in het kinderdorp te begeleiden. Dat gebeurt onder de vorm van ‘begeleid zelfstandig wonen’. In het SOS Kinderdorp Chantevent, nabij Marche-en-Famenne, wordt er werk gemaakt van begeleiding op maat. Jongvolwassenen worden er door begeleiders Natacha, Michèle en Brigitte klaargestoomd om aan hun volwassen leven te beginnen. Het jongerenproject van het kinderdorp Chatevent bestaat uit verschillende begeleidingsprojecten, zowel binnen als buiten het kinderdorp. Als jongeren dat wensen, kunnen ze dus
onder begeleiding zelfstandig worden. Even goed zijn er jongeren die er voor kiezen om meteen zelfstandig te gaan wonen en bijvoorbeeld op kamer te gaan in de buurt.
‘Op kot’
Natacha Rossignol coördineert de jongerenwerking van het kinderdorp: “Op kot in het kinderdorp krijgen jongeren tussen 16 en 18 jaar de kans om voor het eerst van een zelfstandig leven te proeven. Maar dat betekent uiteraard niet dat ze aan hun lot worden overgelaten. We geven ze net een gestructureerd kader en elke weekdag is er een begeleider aanwezig. Die helpt de jongeren met praktische zaken zoals afspraken bij de dokter en het eten. Anderzijds moeten de jongeren wel zelf hun budget beheren, leren hoe ze moeten samenwonen met anderen, zelf leren opstaan…”
“Jongeren op kot kunnen altijd terug naar hun veilige nest.”
Tijdens hun periode op ‘kot’, blijft hun plek in het familiehuis voorbehouden voor hen. Zo kunnen ze nog altijd even terugkeren naar hun veilige nest als ze het even moeilijker hebben. Op ‘kot’ kunnen jongeren dus voor het eerst proeven van het leven na het kinderdorp. Maar waar nodig krijgen ze begeleiding en de nodige input van hun begeleiders. Als ze klaar zijn, zetten ze de volgende stap naar jongerenhuis L’Olivier of naar een eigen stek ergens in de buurt.
Samen in één huis
Natacha: “L’Olivier is een jongerenhuis in de buurt van Marche-en-Famenne. Dat betekent dat vier jongeren tussen
Barbara Glorieux, mede-oprichtster van Cachet VZW
17 en 21 er samenwonen in vier aparte studio’s en bijna volledig zelfstandig wonen. Daar waar nodig kunnen ze echter steeds op onze hulp rekenen. Eén keer per week komen ze ook samen met één van de begeleiders om te praten over hun persoonlijke evolutie. Tijdens die evaluatiegesprekken kunnen mogelijke problemen of zorgen dus uitgeklaard worden.” “We merken dat begeleid zelfstandig wonen werkt. Veel van de jongeren die hier vertrokken zijn, sinds we in 2007 de projecten hebben opgestart, zijn erg goed bezig. Er zit een politie-inspecteur tussen, een sociaal assistent, een kok, … Ze hebben hun eigen weg gevonden.” Jongeren die nog op de steun van hun ouders kunnen rekenen, kunnen bij moeilijkheden terugvallen op hun sociaal netwerk (ouders, familie, vrienden, …). Dat hebben jongeren uit de jeugdzorg vaak niet. Door ze iemand te geven waarop ze kunnen vertrouwen (een begeleider), krijgen ze de mogelijkheid om fouten te maken. En zoals iedereen weet, maakt elke jongere wel eens een misstap.
“Een gebrek aan netwerk”
Dat weet ook Barbara Glorieux (33) van VZW Cachet, een organisatie die zich specifiek richt op jongeren uit de jeugdzorg. Cachet brengt mensen uit de jeugdzorg bijeen, die elkaar als ervaringsdeskundigen bijstaan. [ Village - Winter 2016 ] > 5
DOSSIER
Of als een jongere sociaal assistent wil gaan studeren, worden daar vragen bij gesteld: kan die dat emotioneel wel aan? Gaat dat lukken?”
“De beeldvorming moet veranderen. Het stigma moet weg!”
Samen kijken de jongeren uit naar de volgende stap in hun leven
De VZW organiseert ontmoetingsavonden, weekends en leermomenten en biedt een houvast aan jongeren die anders op eigen houtje de wijde wereld in moeten. Barbara zat zelf ook lange tijd in de jeugdzorg en weet dus perfect waarover ze spreekt. Barbara Glorieux: “Een gebrek aan een netwerk is het allergrootste probleem. Het is niet zo dat jongeren uit de jeugdzorg minder kunnen of meer mentale en emotionele problemen hebben. Die jongeren zijn immers even getalenteerd en hebben net zoveel zin om hun leven uit te bouwen als anderen.”
“Wie uit de jeugdzorg komt heeft geen sociaal netwerk.” “Neen, wie uit de jeugdzorg komt, heeft nooit de kans gehad om een netwerk op te bouwen. Zelfs nu voel ik dat nog. Als er vrienden van mij bijvoorbeeld met geldproblemen zitten of een huis willen kopen, dan kunnen ze altijd nog bij hun ouders terecht. Voor mensen uit de jeugdzorg is dat natuurlijk onmogelijk. Maar ook simpele dingen, zoals de wasmachine aanzetten of rekeningen betalen zijn moeilijke taken voor iemand die dat nog nooit gedaan heeft.” 6 < [ Village - Winter 2016 ]
Een stempel
Jongeren uit de jeugdzorg krijgen ook vaak met vooroordelen te maken. Xenia Langen (25) is ook begeleidster bij VZW Cachet*: “Van jongeren die bij ons komen aankloppen, krijgen we vaak te horen dat ze moeten opboksen tegen vooroordelen. Mensen vormen vaak op voorhand al een beeld van iemand die uit de jeugdzorg komt. Ze zijn emotioneel labiel, of hebben problemen…
“Soms kan ik het mensen niet kwalijk nemen, de media geven een vertekend beeld. Je hoort heel weinig over de gewone voorzieningen, over de jongeren waar het wel goed mee afloopt. En juist die beeldvorming moet veranderen. Het stigma moet weg. Ook daar zetten we op in met Cachet.” Die stempel is voor heel wat jongeren erg moeilijk om te dragen. Net daarom is begeleiding na de jeugdzorg van groot belang.
* Met dank aan Cachet VZW
Kinderen getuigen De kinderen en jongeren in het kinderdorp Chantevent worden dan wel intensief begeleid, maar makkelijk is het voor hen zeker niet. Het gemis van een echte familie is iets wat we wel kunnen opvangen, maar nooit helemaal vervangen. Dat vertellen de kinderen het best in hun eigen woorden: “Een pleeggezin is geen echte familie. Want in mijn hart
zal ik mij altijd afvragen: 'waar zijn mijn echte ouders?' Kinderen maak je niet zomaar. Je doet dat omdat je een gezin wil. Om niet alleen te zijn. Overal zie ik mensen die
hun eigen familie hebben. Wij hebben dat niet, dus wil ik zelf kinderen om een grote familie te hebben.” (Sarah)
“Ik houd van mijn papa, hoewel ik hem eigenlijk niet ken. Ik heb hem nog nooit gezien. Ik weet niet of hij lief is of
stout, dus kan ik hem eigenlijk niet niet graag zien. Van iemand die we niet kennen, zeggen wij toch ook niet: ‘ik zie hem niet graag.’.” (Dylan)
partners
H&M: een maand lang 100% inzet Tijdens de hele maand september van vorig jaar liep er in de winkels van H&M een actie in het teken van SOS. Wanneer klanten aan de kassa kwamen, werd hen gevraagd of ze een euro extra wilden geven, ten voordele van SOS Kinderdorpen. Die actie werd een gigantisch succes, want 162 000 mensen gaven één euro extra! Een speciale dankuwel aan alle medewerkers van H&M voor hun inzet en sympathie.
Arjowiggins helpt besparen Papierfabrikant Arjowiggins hielp ons in 2015 een heel pak te besparen op papierverbruik. Daardoor konden we de vrijgekomen middelen nog beter gebruiken om de kinderen in onze projecten te helpen. Daarnaast was het ook nog eens goed voor het milieu, want 20 522 kg afvalpapier kreeg een nieuw leven en 33 ton houtreserves bleven gespaard. Bedankt Arjowiggins.
Gezond koken met Marriott Lekker koken met weinig geld kan, dat is wat topchef Aurelien Ballester van de Marriott Group duidelijk wilde maken aan de jongeren van het kinderdorp Chantevent en jongerenhuis l’Olivier. Op 14 november 2015 trok hij richting het kinderdorp in Bande en maakte er samen met de jongeren een lekkere mediterrane maaltijd. Op die manier leerden ze dat lekker en gezond eten niet duur hoeft te zijn.
ING spaart voor SOS ING zette in 2015 een heel speciale actie op ten voordele van SOS Kinderdorpen: de ‘My Savings Challenge’. De bank riep al haar klanten op om een ‘spaardoel’ te stellen voor 2015 en dat te behalen. Elke maand kregen ze tips om op het goede pad te blijven. Voor elke inschrijving ontving SOS Kinderdorpen 1 euro. In totaal kunnen we 20 000 euro inzetten voor educatieve programma’s in onze Belgische projecten. Bedankt, ING.
Saint-Gobain voor Chantevent Op 20 november 2015, de Internationale Dag van de Rechten van het Kind, sloot de groep Saint-GobainBelgië haar 350e verjaardagsfeestjaar af met een knaller. Het personeel van de vijf bedrijven die deel uitmaken van de Saint-Gobain groep zamelde speelgoed in voor de kinderen in onze Belgische projecten. Daarnaast schonk elk van de vijf bedrijven een som van 5 000 euro. De cheque van 25 000 euro werd op 20 november overhandigd in het SOS Kinderdorp Chantevent, nabij Marche-en-Famenne. Dikke merci, Saint-Gobain.
[ Village - Winter 2016 ] > 7
Projecten in het hele land
Dank u wel! …aan iedereen die ons het afgelopen jaar steunde. Alle vrijwilligers, iedereen die een actie ondernam ten voordele van SOS Kinderdorpen, alle SOS mama’s, papa’s en medewerkers, … Allemaal droegen jullie je steentje bij om ook van 2015 een geweldig jaar te maken. Hieronder maken we wat plaats om enkele acties toe te lichten, maar net zo goed hadden we er al die honderden andere mensen kunnen opsommen die SOS tot een succes maken. Daarom aan iedereen die ons steunde: nogmaals bedankt!
Een huwelijk in het teken van SOS Sarah en François gaven elkaar verleden jaar het jawoord. Uiteraard is dat voor ieder koppel een geweldige dag, maar deze keer was het ook voor ons heel erg speciaal. Het kersverse echtpaar wilde namelijk liever geen conventionele huwelijksgeschenken ontvangen, maar vroeg in plaats daarvan om een gift aan SOS Kinderdorpen. Sarah: “Voor ons was het erg belangrijk om onze vrienden en familie bewust te maken van het werk dat SOS verricht voor kinderen wereldwijd. Omdat we zelf een dochtertje van twee jaar hebben, dromen we ook van een betere wereld voor alle kinderen.”
Work 1 Hour for Life : 1000 uren voor SOS Kinderdorpen In het kader van de warmste week lanceerden we “Work 1 Hour For Life”. Samen met ambassadrice Kim Clijsters riepen we bedrijven en particulieren op om op vrijdag 18 december 2015 1 uur (€ 40) te werken ten voordele van onze familieversterkende programma’s, in België en de wereld, projecten die voorkomen dat kinderen alleen komen te staan. Aan de actie namen 1000 mensen deel, wat betekent dat aan 125 kansloze kinderen de nodige zorg kan gegeven worden, zodat ze kunnen opgroeien in een familiale omgeving.
8 < [ Village - Winter 2016 ]
vierde fietstocht Togo ten voordele van kwetsbare kinderen De Togo Jungle Challenge is een niet te onderschatten mountainbiketocht doorheen Togo en Benin, vol avontuur en prachtige uitzichten. Maar het is vooral een tocht in het teken van kwetsbare kinderen en hun families. Net als de afgelopen drie jaar zamelden de deelnemers ook dit jaar een grote som in ten voordele van SOS. Het grootste deel van die euro’s ging naar de aanbouw van een nieuwe bevallingskamer in het SOS Medisch centrum van Natintingou in Benin. Een enorme merci aan alle fietsers en begeleiders van de Togo Jungle Challenge!
Pampero: muziek voor iedereen, door iedereen Muziekspektakel, gebracht met heel veel plezier en enthousiasme: dat is Pampero. Deze groep van een dertigtal muzikanten en zangers (zowel professioneel als amateur) brachten in de maand november meerdere harten in vervoering met hun covers van bekende filmmuziek. Van Star Wars tot Grease, geen enkel genre werd overgeslagen en de mensen smulden ervan. Daarbovenop ging een deel van de opbrengst van de voorstellingen ook nog eens naar SOS Kinderdorpen. Bedankt Pampero! We kijken alvast uit naar volgend jaar.
Sint-Augistinus en SOS: Na tien jaar nog steeds een ijzersterke samenwerking Al tien jaar lang werkt Sint-Augustinus Ziekenhuizen Wilrijk nauw met ons samen. Gedurende die tien jaar investeerden ze al heel wat tijd en middelen in één bepaald project: het SOS Moeder- en kindhospitaal in Kara, Togo. Dankzij de jarenlange inzet van het personeel en materiaal van Sint-Augustinus is de medische voorziening in Kara uitgegroeid van een medisch centrum (basis) naar het huidige moeder-kind-hospitaal, met de focus op kwalitatieve bevalling, op natuurlijke wijze of via keizersnede. Voor die jarenlange inzet willen we alle medewerkers van Sint-Augustinus nog eens uitdrukkelijk bedanken. Merci!
[ Village - Winter 2016 ] > 9
in de kijker
Yolande is vrijwilliger in het Simbahuis Yolande, vrijwilliger in het Simbahuis
“Het is echt wel ongelooflijk hoe graag de mensen van het Simbahuis hun job doen... Dat is iets wat je eigenlijk bijna nergens vindt.” Yolande , één van de trouwe vrijwilligers in het Simbahuis
In Liedekerke, midden in het Vlaams-Brabantse Pajottenland, ligt één van de Belgische projecten van SOS: Het Simbahuis, waar acht kinderen een nieuwe thuis weg van hun thuis vinden. An Dewinter, kersvers directeur en Yolande, al twee jaar vrijwilliger, hebben er hun hart verloren, want “dit is meer een familie dan iets anders.” “Yolande doet veel meer dan enkel koken”
An is er 31, Yolande 54, de één komt uit West-Vlaanderen, de andere uit Waals-Brabant. Op het eerste zicht lijken ze heel verschillend, maar één ding delen ze zonder meer: hun enthousiasme voor het Simbahuis en zijn bewonertjes. Yolande: “Ik ben nu een dikke twee jaar vrijwilliger in de keuken, maar ik ben helemaal geen kok. Eigenlijk ben ik kleuteronderwijzeres van opleiding. Twee jaar geleden heb ik echter problemen aan mijn stem gekregen en heb ik mijn job moeten opgeven. 10 < [ Village - Winter 2016 ]
En dan zit je daar thuis, je hopeloos te vervelen. Ik wou íets doen, en dan vooral met kinderen. Want daar ligt mijn hart natuurlijk.
An: “Yolande is eigenlijk veel te bescheiden: (richt zich tot Yolande) Je doet hier zoveel meer dan enkel koken.”
“Als ik die patotterkes zie binnenkomen, spring ik graag in.”
Yolande: “Goh ja, kijk, ik ben natuurlijk nog steeds kleuteronderwijzeres. Als er dan zo’n kleine patotterkes binnenkomen en er is eens iemand ziek of er is geen crèche te vinden, dan spring ik graag in.”
Toeval of niet, toen ik op het internet hier en daar wat opzocht, stootte ik bijna meteen op een vacature in het Simbahuis. Eerst kwam ik twee dagen, maar ondertussen heb ik er al een dagje bij genomen.”
An: “Een tijdje terug verbleef er bijvoorbeeld een jongentje van anderhalf jaar bij ons. Op dinsdagen, wanneer we teamvergadering hadden, kwam Yolande dan op hem passen. En door haar heeft hij dan ook
van de redenen waarom Yolande er zich zo thuis voelt. Yolande: “Het is echt wel ongelooflijk hoe graag de mensen van het Simbahuis hun job doen. Wat ze er allemaal voor over hebben. Dat is iets wat je eigenlijk bijna nergens vindt. In al die jaren dat ik in het onderwijs stond heb ik nooit een team geweten dat zo hecht was en waar zoveel werkplezier van uit ging. Ze komen hier werken, niet om hun boterham De jongste bewoner van het Simbahuis aan de eettafel te verdienen, maar om met de kinderen bezig te zijn en ze een betere erg veel stappen gezet. Zo praatte is chauffeur en huiswerkbegeleidster. toekomst te geven.” hij bijna niet toen hij hier aankwam, Heel erg recent is Ward er nog bij gemaar Yolande spendeerde elke dins- komen. Hij doet de huistaakbegelei“Ik heb nog nooit in dag met hem en na een tijdje werd ding, en ook hij is heel gedreven. zo een hecht team het duidelijk dat die input ook erg gewerkt” veel heeft bijgedragen aan zijn ont- Chapeau wikkeling. Hij begon meer en meer te An: “Het is niet niks om vrijwilliger praten, en dan vooral met Yolande.” te zijn bij ons. Daarmee bedoel ik Een verklaring kan An daarvoor niet dat ook onze vrijwilligers alle grote geven, maar dat het een geweldige en kleine verhalen van de kinderen sfeer oplevert, dat wil ze wel beamen. Echt engagement Die flexibiliteit past ook in het hui- te horen krijgen. Ze staan er niet los “Is het de screening, de vacature? selijke concept van het Simbahuis. van. En het mag gezegd dat ‘onze’ Of is het de werking van het SimDe bedoeling is dat kinderen er zich kinderen heel wat dingen hebben bahuis die ervoor zorgt dat we zo’n thuis voelen, op hun gemak, en niet meegemaakt tijdens hun korte leven- mensen aantrekken? Ik heb er niet alsof ze begeleid worden door ‘op- tje. Iedereen gaat daar enorm goed meteen een verklaring voor. Alleszins voeders’ en de ‘kok’ hun eten klaar- mee om. Daarom zeg ik: chapeau is de groep en de openheid die er heerst echt bijzonder. Iedereen heeft maakt. Maar dat vraagt natuurlijk ook voor onze vrijwilligers.” een ander karakter, het zijn duidelijk engagement. “We hebben hier bijvoorbeeld twee zes verschillende personen, maar An: “Het is belangrijk dat vrijwilligers jongens: één van zeven en één van de dynamiek werkt gewoon. En dat weten dat het werk toch een zekere negen. Die kunnen wel eens serieus komt misschien wel door één duidebetrokkenheid inhoudt. Het is voor de de boel op stelten zetten. En dan zie lijk doel, dat we allemaal voor ogen kinderen sowieso al erg moeilijk. Zij je dat iedere vrijwilliger daar toch op hebben: zorgen dat kinderen hier zien constant andere mensen (psy- zijn of haar manier mee omgaat. En met een beter toekomstperspectief chiater, sociaal assistent, etc. …), dus eigenlijk is dat altijd op een goede buiten gaan.” nog meer veranderingen kunnen ze manier. Dat is ook goed voor de ontmissen als kiespijn. Daarom werken wikkeling van de kinderen, want op Wil u zelf ook graag vrijwilliger we met een vast team vrijwilligers. die manier leren ze dat je in het leven worden in één van onze proMaar mensen vinden die dat langdu- verschillende mensen met verschiljecten? Neem dan zeker eens rige engagement willen aangaan, is lende karakters tegenkomt.” een kijkje op onze site natuurlijk erg moeilijk.” www.sos-kinderdorpen.be Een hecht team of bel naar onze collega Naast Yolande werken er nog vier Naast een erg gemotiveerde vrijwilGeertrui op het nummer andere vrijwilligers in het Simbahuis. ligersploeg beschikt het Simbahuis 02 632 09 76. Roland is klusjesman en komt al een ook over een bijzonder toegewijde tijdje, Mark doet van alles wat en Jo groep medewerkers. Ook dat is één [ Village - Winter 2016 ] > 11
Getuigenis
België en Afrika: een uitwisseling van ervaringen Stijn, verantwoordelijke private fundraising
“Iedereen had dezelfde ambitie: kansen geven aan kinderen die zich in een kwetsbare situatie bevinden.”
Hoe duurzame hulp bieden? Daarover zaten SOS medewerkers uit België en Afrika een week samen
SOS Kinderdorpen België steunt projecten over heel de wereld. Niet alleen met financiële middelen, maar ook met raad en daad. En door intensief samen te werken met SOS medewerkers overal ter wereld, leren we ook zelf heel wat bij. In oktober 2015 organiseerde Marie Wuestenberghs, verantwoordelijke voor internationale projecten bij SOS België, een samenkomst met enkele van onze Afrikaanse partners om de huidige projecten en handelswijzen van SOS te bespreken en samen te verbeteren. Het doel was om te luisteren, te leren en de ervaringen van de SOS collega’s in Afrika naar waarde te schatten.
hoofdgedachte: hoe kunnen we families en gemeenschappen langdurig versterken?
Hoe families langdurig versterken?
Elk land heeft daar zo zijn eigen middelen voor. Een erg mooi voorbeeld kwam uit Burundi. Het begint allemaal bij één of twee erg kwetsbare families die een geit krijgen. Die geit betekent voor zo een familie enorm veel: ze geeft broodnodige melk en met haar mest wordt het land bewerkt. Maar niet enkel die ene familie profiteert van die geit. Het is namelijk de bedoeling
De samenkomst vond plaats in Lomé, de hoofdstad van Togo. Daar discussieerden de afgevaardigden van SOS België, Burundi, Mali, Senegal, DR Congo en Togo over het bieden van ‘duurzame hulp’. Een week lang werd er dagelijks een ander thema aangesneden, met steeds één belangrijke 12 < [ Village - Winter 2016 ]
“De families in onze programma’s hebben nood aan een gezonde leefomgeving!”
dat zo één geit zorgt voor een nageslacht, waarna die kleine geitjes weer verdeeld kunnen worden over andere families van de gemeenschap. Op die manier worden elke familie en de hele gemeenschap versterkt.
Families op een ecologische manier versterken
Een andere manier om een gemeenschap duurzaam te versterken kwam vanuit Congolese hoek. SOS DR Congo ging namelijk een samenwerking aan met de lokale organisatie ASUREP, een NGO die zich bezighoudt met ecologie. Want, zoals Emmanuel Chibiké van SOS Congo zei: “Een gezonde leefomgeving is een basisbehoefte. Als de families in onze familieversterkende programma’s dat ontberen, zijn al onze andere inspanningen tevergeefs!”.
Ook economische versterking, samenwerking met andere NGO’s en solidariteit binnen de gemeenschap kwamen aan bod
Uit deze samenwerking ontstond het familieversterkend programma ‘Nzinga-Nzinga’. Dat is een groen project, waarbij niet alleen wordt gekeken naar hoe men families kan versterken, maar ook hoe men dat op een ecologisch verantwoorde manier kan doen. Daarnaast is ASUREP een NGO met lokale wortels, en hebben haar medewerkers al een band met de gemeenschap. Door samen te werken kunnen beide organisaties de kosten van het project ook gezamenlijk dragen.
Een unieke gebeurtenis
Over de vijf dagen heen werden er heel wat onderwerpen aangehaald, steeds met onze familieversterkende programma’s in het achterhoofd. Zo kwamen economische versterking, samenwerking met andere NGO’s en solidariteit binnen de gemeenschap aan bod. De bijeenkomst was alvast een succes. Stijn, verantwoordelijke private fundraising, had er het volgende over te zeggen:
“Het was een unieke gebeurtenis. Vijf dagen lang zaten we rond de tafel met collega’s met verschillende achtergronden, maar met dezelfde ambitie: kansen geven aan kinderen die zich in een kwetsbare situatie bevinden. De gesprekken en ateliers waren niet alleen inspirerend en motiverend, ze gaven ook aanleiding tot concrete ideeën en acties.”. Die concrete ideeën en acties zal elke organisatie nu op zijn beurt uitwerken en, hopelijk, bij een volgende bijeenkomst voorstellen. Dit soort bijeenkomsten is van vitaal belang voor de ontwikkeling van SOS Kinderdorpen. Op die manier kunnen we onze expertise nog beter aanwenden om kwetsbare kinderen en hun families op te vangen. Wil u er mee voor zorgen dat we kwetsbare families wereldwijd kunnen blijven versterken? Dat kan. Doe een gift op het rekeningnummer BE17 3100 4034 5521, met vermelding projecten.
Enkele reacties Op het einde van de week kon iedereen nog even delen wat hij of zij geleerd had. Hieronder enkele reacties:
nemers van alle deel Groepsfoto
“Een goede communicatie heeft niets te maken met de lengte van een presentatie of filmpje. Goede communicatie draait om de inhoud. Dat heb ik deze week aan den lijve ondervonden…”
“Vooruitgang kan gedragen worden door een ketting van solidariteit. Zo wordt die vooruitgang niet enkel gedragen door de NGO zelf, maar door de hele gemeenschap. Met één enkele geit kan je dus een hele gemeenschap vooruit helpen.” “Alle voorbeelden die deze week werden aangehaald zijn elders evenzeer te realiseren. Ik vertrek hier vol inspiratie en goede moed. Samen staan we sterk!”
[ Village - Winter 2016 ] > 13
Getuigenis
Er even tussenuit met de kinderen van Chantevent* Max Vryens, SOS-medewerker
“Kinderen kiezen er zelf niet voor om bij hun ouders weg te gaan. Zelfs wanneer hun situatie allesbehalve een normale gezinssituatie is, blijven kinderen het liefst bij hun eigen mama en papa.” Een wandeltocht door het bos met de hele bende
In het SOS Kinderdorp Chantevent wonen kinderen tussen de 0 en de 18 jaar, die in hun eigen gezin niet meer veilig kunnen opgroeien. In augustus trokken de jongste kinderen van het kinderdorp op kamp naar Rochehaut, een pittoresk dorpje vlakbij de Franse grens, in de provincie Luxemburg. SOS medewerker Max Vryens ging een week mee op vakantie met de allerjongste bewoners van het kinderdorp. Vertrek bij het ochtend- Nathan, een deugniet van zes met het Niet zomaar weeskinderen gezicht van een engel, roept nog even De kinderen uit het kinderdorp zijn gloren Met zijn zessen zijn ze, de jongste bewonertjes van het SOS Kinderdorp Chantevent in Bande, nabij Marcheen-Famenne. Om acht uur ’s morgens staan ze allemaal klaar op de parking van het kinderdorp om te vertrekken richting kamp. Sommigen erg stoer (‘ik ga mijn mami niet missen hoor!’), anderen al huilend. Hoe dan ook zal het voor iedereen een ervaring worden om nooit meer te vergeten. Ook voor mij. Samen met Giorgio, de sociaal assistent die al 30 jaar in het kinderdorp werkt, verdelen we de kinderen over twee wagens. Later zal vrijwilliger Gaspard er ook nog bij komen. 14 < [ Village - Winter 2016 ]
vanuit de andere auto dat hij er sneller dan mij zal zijn, en dan vertrekken we.
“Waarom heb jij een baard?”
De autorit van Bande naar Rochehaut, die uitsluitend langs kleine, groene wegen met scherpe bochten voert, duurt een dik uur en geeft de kinderen en mezelf wat tijd om elkaar beter te leren kennen. Of het geeft hen alleszins de tijd om me non-stop vragen te stellen als: “Waarom heb jij een baard?”, “Waarom heb jij een muts aan?”, “Wat is die koe zonder uier daar?”, enzovoort. Vragen waarop ik een zinnig antwoord probeer te geven zonder teveel in de lach te schieten.
geen weeskinderen. Bijna allemaal hebben ze hun beide ouders nog, maar zijn ze omwille van andere redenen bij SOS verzeild geraakt. Dat is bijvoorbeeld zo bij Claire en Fiona. Fiona is drie jaar en de jongste van het gezelschap: vertederend schattig, staalblauwe ogen en steeds aan de zijde van haar zusje Claire, die de rol van grote zus bijzonder ernstig neemt. Dat komt er eigenlijk op neer dat ze bijna een mini-mama is. Zij werden door de jeugdrechter in Chantevent geplaatst, na advies van de sociaal assistent die nauw met het gezin samenwerkte. Beide ouders waren verslaafd aan drugs, de kinderen werden verwaarloosd.
Het meest schrijnende aan die situatie is dat de kinderen er zelf niet voor kiezen om bij hun ouders weg te gaan. Zelfs wanneer hun situatie allesbehalve een normale gezinssituatie is, blijven kinderen het liefst bij hun eigen mama en papa.
Het huisje
Eens aangekomen bij het huisje waar we de week zullen spenderen, is het eerste wat de kinderen opmerken het speeltuintje achterin. En dat is ook waar ze het merendeel van de week zullen rondhangen. Uiteraard met de nodige aanvaringen, want met twee schommels voor zes kinderen is het ook meteen duidelijk dat ons speeltuintje iets te klein is uitgevallen.
Een weinig efficiënte wasbeurt
Wanneer de kinderen hun bed in moeten, wordt het voor het eerst duidelijk dat sommigen toch een heel eigen aanpak vragen. We verdelen de zes kinderen onder ons drie en maken er elk twee klaar om hun bed in te gaan. De tweeling Emma en Manon komen met mij mee. En dat is geen sinecure, want eerst wil Manon niet samen met haar zusje in de douche, dan moet haar zusje er wel weer bij. Emma wil zich dan weer helemaal zelf wassen, wat leidt tot een erg natte badkamer en een weinig efficiënte wasbeurt. Nadat ze dan nog elk hun eigen handdoek hebben gevonden (erg belangrijk!) zijn ze uiteindelijk toch klaar om na een verhaaltje hun bed in te gaan. En dat lukt wonderwel.
Opstaan, gaan slapen, opstaan, gaan slapen, …
Voor Mathis, een jongen van zeven jaar, lukt dat niet zo goed. Die avond staat hij twee uur lang herhaaldelijk op uit zijn bed, komt tot aan de deur en gaat pas terug slapen wanneer we met hem naar zijn kamer gaan. En soms kan hij dat erg moeilijk verkrop-
Een bezoek aan mevrouw Gachard, die heksenpoppen maakt
pen. De enige oplossing is voor zijn deur op wacht staan, wat Giorgio van dan af ook elke avond doet.
“Ik hoop dat we snel terug samen kunnen wonen.” Mathis staat niet zomaar op uit bed. De kinderen in onze kinderdorpen hebben vaak heel wat meegemaakt. Soms keken hun ouders niet naar hen om, waren ze er niet als de kinderen hen nodig hadden, … Dan is het voor kinderen erg moeilijk om zich veilig te voelen. Alleen gaan slapen op een nieuwe plek helpt daar natuurlijk niet bij. De beste methode om Mathis kalm te krijgen is dan dicht bij hem te blijven.
MacGyver
En zo zijn er nog wel wat gebeurtenissen die dit kamp tot een erg unieke ervaring maken. Zo wordt het duidelijk dat de kleine Marco, een jongetje van net geen zes jaar, later best ingenieur wordt. Want eenmaal in bed, begint hij rigoureus alles wat hij kan vinden uiteen te halen of op te vullen: de keitjes van het terras gaan de wc in, twee tubes tandpasta worden doormidden geknipt, de batterijen verdwijnen uit de afstandsbediening, enzovoort… We noemen hem daarom ook wel de kleine MacGyver.
Dat ontdekken is trouwens heel erg normaal. Kinderen hebben er nu eenmaal nood aan te weten te komen hoe hun wereld in mekaar steekt. Erg creatieve kinderen doen dat nog meer. En ik denk dat het wel duidelijk is dat Marco erg creatief is…
Rollercoaster
De hele week werd uiteindelijk een rollercoaster van emoties. Heel veel lachen, soms streng zijn, vaak emotioneel worden bij de vele kleine verhaaltjes. Vooral die ene keer, toen de kinderen brieven mochten schrijven naar het thuisfront. Moeilijk, want waar waren ze nu juist thuis? Bij hun mami in het kinderdorp? Of bij de ouders die niet meer voor hen konden zorgen? Ik schreef de brief voor Claire aan haar ouders. Die ging zo: “Mama en papa, het is hier heel fijn. Ik zorg heel goed voor Fiona. We missen jullie. Ik hoop dat we snel terug samen kunnen wonen. Liefs, Claire.” Vertederend mooi, in alle eenvoud. Want wie weet of Fiona en haar zusje ooit nog terug naar huis kunnen? Wil u de kinderen uit het kinderdorp Chantevent ook volgend jaar terug een spetterend kamp geven? Doe een gift via www.sos-kinderdorpen.be/gift of stort op het rekeningnummer BE80 3100 1447 1577, met vermelding Chantevent. Bedankt!
*Omwille van de privacy van de kinderen uit het kinderdorp in Chantevent zijn de namen fictief. [ Village - Winter 2016 ] > 15
En als zij nu één van uw erfgenamen zouden zijn? Timo en Lisa kunnen niet opgroeien met hun mama of papa. Dat verlies dragen ze hun leven lang met zich mee. Toch hebben zij, net als alle kinderen, recht op een gelukkige jeugd, op een gezin dat van hen houdt, op kansen voor een mooie toekomst… Samen met ons kan u, tijdens, maar ook na uw leven, het verschil maken voor kinderen als Lisa en haar broertje. Uw gift geeft ons de mogelijkheid om kinderen die er helemaal alleen voor staan een liefdevolle thuis te geven, tot ze op eigen benen kunnen staan. Dat doen we al meer dan 65 jaar, in de wereld én in België.
Wilt u er graag eens over praten? Neem dan gerust contact op met onze directrice Hilde Boeykens. Zij zal u met plezier vertellen over onze organisatie, onze projecten en de mogelijkheden om ons te steunen. Telefoon: 02 538 57 38 - Email:
[email protected] Post: Gachardstraat 88, 1050 Brussel Voor meer informatie surf naar www.sos-kinderdorpen.be/testament of bestel onze brochure over testamenten per brief, per mail of telefonisch.
