Belgisch Financieel Forum
WEST-VLAANDEREN
Internet en georganiseerde financiële fraude Maandag 18 april 2016
Geert DELRUE Belgisch Financieel Forum – 1West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Alle uitspraken zijn op eigen titel en vertegenwoordigen niet de positie van de organisatie waar ik werkzaam ben
Belgisch Financieel Forum – 2West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
ACTUALITEIT Multinationals gedupeerd FRAUD WARNING: increase in “Fake President” frauds door 'CEO-fraude‘ Diverse multinationals in Nederland zijn het slachtoffer geworden van een nieuw fenomeen genaamd CEO-fraude ‘Bedrijven dupe van nieuwe truc: ‘CEOfraude’’
CEO fraud: a French trend For the last decade, a new type of fraud is particularly expanding amongst major size French companies: the so called CEO impersonation fraud or CEO fraud (“fraude au president” in French)
We wish to draw the attention of our clients and suppliers to a wave of frauds affecting many companies at the moment. The current most frequently used fraud is called “Fake President Frauds”. We recommend our clients and suppliers to stay vigilant
Nieuw fenomeen: CEO-fraude Internationaal opererende ondernemingen zijn in Nederland sinds afgelopen voorjaar doelwit van een buitenlandse criminele organisatie, die erin slaagt om grote geldbedragen binnen te halen via een listige truc. Daarbij speelt de CEO (Chief Executive Officer) van het bedrijf nietsvermoedend een prominente rol
Belgisch Financieel Forum – 3West-Vlaanderen
© Geert 3 DELRUE
Het INTERNET ?
Belgisch Financieel Forum – 4West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Het INTERNET ?
Belgisch Financieel Forum – 5West-Vlaanderen
5 © Geert DELRUE
Belgisch Financieel Forum – 6West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
INTERNET THE FINAL FRONTIER
ICEBERG
Google 4 %
Deep web
INTERNET 96 %
Belgisch Financieel Forum – 8West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
DEEP WEB bepaalde databases, intranets, overheids – en publieke bestanden, codes netbanking,
NIET ZICHTBAAR BIJ GEWOON INTERNETGEBRUIK
Belgisch Financieel Forum – 9West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
ICEBERG
Google
4%
Deep web
INTERNET 96 %
96 %
Darknet NET DARK Belgisch Financieel Forum –10West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
“Darknet” is een zone waar ANONIMITEIT de enige regel is 'Darknet' en 'Deep Web‘ zijn geen synoniemen Beide zijn moeilijk te vinden en niet toegankelijk voor de klassieke zoekmachines
Belgisch Financieel Forum –11West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Positief effect van het Darknet
LAAT ANONIMITEIT TOE verbergt uw persoonlijke informatie WAT JE IN FEITE BESCHERMT ...
tegen ongeoorloofd gebruik van je persoonlijke gegevens
Belgisch Financieel Forum –12West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Negatief effect van het Darknet
LAAT ALLES TOE WAT NIET TOEGELATEN IS! criminele activiteiten
kinderporno drugshandel wapenhandel …
Belgisch Financieel Forum –13West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
DARKNET BitCoin – The New Currency
Bitcoin – The New Crypto Currency Belgisch Financieel Forum –14West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TOR
The Onion Router Belgisch Financieel Forum –15West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Wie gebruikt Tor? PUBLIEK
POLITIE
BLOGGERS
JOURNALISTEN
ITPROFESSIONALS
ACTIVISTEN
KLOKKENLUIDERS
LEGER
CRIMINELEN
….
ANDERE
….
Belgisch Financieel Forum –16West-Vlaanderen
© Geert DELRUE 16
GEORGANISEERDE FINANCIËLE FRAUDE ?
Belgisch Financieel Forum –17West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
ICEBERG
Google Google
4%
Deep web
Darknet Belgisch Financieel Forum –18West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TIJDSLIJN GEORGANISEERDE FINANCIËLE CRIMINALITEIT
MISDRIJVEN CEO-FRAUD
FINANCIËLE MISDRIJVEN BOILER ROOM FRAUD CYBERCRIME
Belgisch Financieel Forum –19West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
RISICO’S
Google INTERNAUT INTERNET CRIMINAL
Belgisch Financieel Forum –20West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TIJDSLIJN GEORGANISEERDE FINANCIËLE CRIMINALITEIT
M I S D R IJ V E N
F I N A N C I Ë L E M I S D R IJ V E N
F R A U D E
W E T T E L IJ K
W E PREVENTIEF T PREVENTIEF WETTELIJK T KADER E L IJ REPRESSIEF REPRESSIEF K
E E GEORGANISEERD M M WITWASSEN P P I I R R EMPIRISCH SEMI GEORGANISEERD I KADER I TYPOLOGIE S S C C H H
CYBERCRIME
EENVOUDIG
Belgisch Financieel Forum –21West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TYPES VAN CRIMINALITEIT GEORGANISEERD
F R A U D E
KARAKTERISTIEKEN
- DRUGS - MENSENHANDEL
- FINANCIËLE
CRIM
-… SEMI
- STRUCTUREN - BEOGEN MEERDERE DOELEN - CRIMINELE INTENTIES - CAMOUFLAGE - HOGE PROFESSIONALITEIT
- DRUGS - MENSENHANDEL --FINANCIËLE CRIM FINANCIËLE CRIM
EENVOUDIG
-… - DRUGS - MENSENHANDEL - FINANCIËLE CRIM FINANCIËLE CRIM
- GEEN STRUCTUUR - BEOGEN MEESTAL ÉÉN DOEL - HOGE ZICHTBAARHEID - LANGZAME OPBOUW - LAGE PROFESSIONALITEIT
Belgisch Financieel Forum –22West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TYPES VAN CRIMINALITEIT KARAKTERISTIEKEN
GEORGANISEERD
- STRUCTUREN
- DRUGS - MEERDERE DOELEN - MENSENHANDEL LIEFDADIGHEIDS FRAUDE
F R A U D E
- FINANCIËLE
-…
SEMI
CRIM bv. kaarten kinderkanker- CRIMINAL INTENTIONS fonds - CAMOUFLAGE – COVER UP - HIGH PROFESSIONALITY
- DRUGS VERZEKERINGSFRAUDE - GEEN STUCTUUR - MENSENHANDEL
bv. valse aangifte diefstal - BEOGEN MEESTAL ÉÉN DOEL voertuig
- FINANCIËLE CRIM
-…
- HOGE ZICHTBAARHEID
EENVOUDIG - DRUGS
- LANGZAME OPBOUW
- MENSENHANDEL - LAGE PROFESSIONALITEIT - EENVOUDIGE FINANCIËLE -CRIM …
Belgisch Financieel Forum –23West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TYPES VAN CRIMINALITEIT C Y B E R F R A U D
GEORGANISSEERD
KARAKTERISTIEKEN
WASH WASH FRAUDE of - STRUCTUREN - DRUGS WONDERBAARLIJKE - BEOGEN MEERDERE - MENSENHANDEL VERMENIGVULDIGING DOELEN - FINANCIAL CRIME
SEMI
- … Een groepje van- CRIMINELE oplichtersINTENTIES (3 of 4 - CAMOUFLAGE personen) proberen hun slachtoffers(s) te doen geloven dat men “zwart gekleurde - HOGE PROFESSIONALITEIT bankbiljetten “letterlijk” kan witwassen of dat men echte bankbiljetten kan - DRUGS vermenigvuldigen - GEEN STUCTUUR - HUMAN TRAFICKING
EENVOUDIG
NIGERIAANSE - FINANCIAL CRIME
- BEOGEN MEESTAL ÉÉN FRAUDE
- MENSENHANDEL - FINANCIËLE CRIM
- LAGE PROFESSIONALITEIT
DOEL - … Een groepje van oplichters proberen hun - HOGE om ZICHTBAARHEID slachtoffer te overtuigen een som geld voor te schieten met doel om een nog - LANGZAME OPBOUW grotere som te kunnen incasseren - DRUGS
-…
Belgisch Financieel Forum –24West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TYPES VAN CRIMINALITEIT GEORGANISEERD F R A U D E
- DRUGS - MENSENHANDEL - FINANCIËLE
CRIM
KARAKTERISTIEKEN - STRUCTUREN - BEOGEN MEERDERE DOELEN - CRIMINELE INTENTIES
-… CEO FRAUDE - CAMOUFLAGE CEO FRAUD SEMI
- HOGE PROFESSIONALITEIT
BOILER ROOM - GEEN STUCTUUR - BEOGEN MEESTAL ÉÉN FRAUDE DOEL - DRUGS - MENSENHANDEL
- FINANCIËLE CRIM
-…
- HOGE ZICHTBAARHEID
EENVOUDIG - DRUGS - MENSENHANDEL - FINANCIËLE CRIM
- LANGZAME OPBOUW - LAGE PROFESSIONALITEIT
-…
Belgisch Financieel Forum –25West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
EMAIL SCAM ALERT CEO FRAUDE
Belgisch Financieel Forum –26West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
CEO FRAUDE “Fake President” fraud
Social engineering fraud
CEO Fraud Scam “Business email crime” “Spear Fishing”
“Whaling”
“Bogus Boss' Email”
“Fake CEO Scam”
“High Yield Fraud” “Business E-Mail Compromise” ….. “Fraude au président” “Nep-baas-fraude” “Betalingsfraude ” ”Identiteitsfraude bij betaalverkeer” Belgisch Financieel Forum –27West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
CEO FRAUD
MODUS OPERANDI Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van transacties in kaart brengen Stap 2: contact opnemen met een medewerker met tekenbevoegdheid voor grote bedragen Stap 3: de medewerker zover krijgen dat hij de transactie uitvoert Belgisch Financieel Forum –28West-Vlaanderen
28
© Geert DELRUE
Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van (financiële) transacties in kaart brengen
CEO
Belgisch Financieel Forum –29West-Vlaanderen
© Geert29 DELRUE
Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van (financiële) transacties in kaart brengen
CYBER CE CRIMINAL O
Belgisch Financieel Forum –30West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van (financiële) transacties in kaart brengen
SOCIAL ENGINEERING Bij social engineering worden gegevens over een beoogd bedrijf en/ of de CEO/CFO verzameld om daarna een interne medewerker van dat bedrijf te manipuleren zodat hij of zij een handeling stelt (vaak een betaling) of vertrouwelijke informatie onthult.
Belgisch Financieel Forum –31West-Vlaanderen
31
© Geert DELRUE
Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van (financiële) transacties in kaart brengen
MODUS OPERANDI
De oplichter geeft zich uit als auditor, revisor of een gezaghebbende persoon binnen het bedrijf Hij benadert verschillende medewerkers per e-mail of telefoon en stelt vragen over de tekenbevoegdheid van medewerkers Belgisch Financieel Forum –32West-Vlaanderen
32
© Geert DELRUE
Stap 1: bevoegdheden voor het ondertekenen van (financiële) transacties in kaart brengen
HRmanager
CFO
Raad van Bestuur
CEO
Secretaresse
Secretaresse
CFO
CEO
Belgisch Financieel Forum –33West-Vlaanderen
Productie manager
Hoofdboekhouder Adjunct hoofdboekhouder
33
© Geert DELRUE
Stap 2: contact opnemen met een medewerker met tekenbevoegdheid voor grote bedragen
MODE OPERANDI
De oplichter geeft zich uit als de CEO, de CFO of een vertrouwenspersoon van de onderneming Onder de dekmantel van de overname van een bedrijf of een belastingcontrole vraagt hij om in het geheim een grote, dringende transactie uit te voeren, meestal naar een buitenlandse rekening Belgisch Financieel Forum –34West-Vlaanderen
34
© Geert DELRUE
Stap 2: contact opnemen met een medewerker met tekenbevoegdheid voor grote bedragen
HRmanager
CFO
Raad van Bestuur
CEO
Secretaresse
Secretaresse
CFO
CEO
Belgisch Financieel Forum –35West-Vlaanderen
Productie manager
Hoofdboekhouder Adjunct hoofdboekhouder
35
© Geert DELRUE
Stap 3: de medewerker zover krijgen dat hij de transactie uitvoert
MODUS OPERANDI
Als de medewerker twijfelt, schakelt de oplichter over op gezag of vleierij en noemt hij namen van belangrijke personen om de medewerker onder druk te zetten Voert de medewerker de transactie uit, dan is de fraude geslaagd Belgisch Financieel Forum –36West-Vlaanderen
36
© Geert DELRUE
BELANGRIJKSTE KNIPPERLICHTEN ONGEBRUIKELIJKE TRANSACTIES GEHEIMHOUDINGSPLICHT HOOGDRINGENDHEID ONGEWONE DRUK TRANSACTIES NAAR BUITENLANDSE BANKREKENINGEN TIJDSTIP
WIJZIGING VAN DE BETALINGSGEGEVENS E-MAIL MET EEN LINK
Belgisch Financieel Forum –37West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
RAAGEVINGEN VOORKOMEN
PRIVÉ
INFORMEREN - OPLEIDEN BEWUSTMAKING
BESCHERMING
FYSISCHE BEVEILIGING INTERN - EXTERN BEVEILIGEN VAN INFORMATICA INTERN - EXTERN UPDATEN SOFTWARE
WERKVLOER
INTERNE PROCEDURES
DETECTEREN ACTIE ONDERNEMEN Belgisch Financieel Forum –38West-Vlaanderen
© Geert38 DELRUE
BOILER ROOM FRAUD
Belgisch Financieel Forum –39West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD = fraude via aandelenzwendel MODUS OPERANDI: via een buitenlandse beursvennootschap (?) worden aandelen aangeboden die zich zeer binnenkort in 50% (?) waarde zullen stijgen. Eenmaal de aandelen gekocht, blijken deze na een tijdje volledig waardeloos
Belgisch Financieel Forum –40West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD ACTOREN – PYRAMIDE-STRUCTUUR
LOADER
COOLER BEL- OF TELEMAKETING KANTOOR
SUCKERS
Belgisch Financieel Forum –41West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD Dit systeem bestaat uit verschillende FASEN
VOORBEREIDENDE FASE
UITVOERENDE FASE NAZORG-FASE
Belgisch Financieel Forum –42West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD
VOORBEREIDENDE FASE
verzamelen van namen van potentiële slachtoffers = SUCKERLISTS
cold calling financiële tussenpersonen Internet direct mailing beleggersbeurzen …
Belgisch Financieel Forum –43West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD
UITVOERENDE FASE 1. openingsgesprek 2. vrijdag gesprek 3. verkoopsgesprek
Belgisch Financieel Forum –44West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD 1. OPENINGSGESPREK ‘Hallo, U spreekt met Mijnheer X van XXX Capital Management in Frankfurt. Begin dit jaar hebt U met een collega van mij gesproken over een belegging in aandelen …..”
Belgisch Financieel Forum –45West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD 2. VRIJDAGGESPREK (kort) “Ik ben mijn bureau aan het opruimen voor het weekend, heb je al tijd gehad om eens te kijken naar de website? Gisteren hebben wij een uitgebreide vergadering over die bepaalde belegging. Heb je vragen of opmerkingen?” OPBOUWEN VAN EEN INFORMELE RELATIE
Belgisch Financieel Forum –46West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
BOILER ROOM FRAUD 3. VERKOOPSGESPREK (uitgebreid) “Meestal goedkope weinig verhandelbare
aandelen die bijna failliet zijn, maar die nog op Nasdaq genoteerd staan of volledig fictieve aandelen. De fraudeurs kopen die aandelen in grote hoeveelheden tegen een lage koers, waardoor de waarde automatisch stijgt
Belgisch Financieel Forum –47West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
RECOVERY ROOM FRAUD NAZORG-FASE
Medeplichtigen van de boiler-room contacteren de slachtoffers en stellen voor om hun verlies te recupereren via nieuwe beleggingen. Maar worden voor de tweede keer bij de neus genomen.
Belgisch Financieel Forum –48West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
RAAGEVING
LAAT U NIET VANGEN
Belgisch Financieel Forum –49West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
RAAGEVINGEN GELOOF NIET IN DE HYPE ZOEK UIT WAAR HET AANDEEL STAAT GENOTEERD CONTROLEER ONAFHANKELIJK DE VOORSTELLEN (ONDER)ZOEK MOGELIJK ANDERE (GELIJKAARDIGE) OPPORTUNITEITEN PAS OP VOOR HOGE DRUK BLIJF ALTIJD SCEPTISCH Belgisch Financieel Forum –50West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
SAFE-METHODE
Screen Ask Find Evaluate 51
Belgisch Financieel Forum –51West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
SAFE-METHODE
Screen transacties en de achtergrond van de persoon en/of firma
Ask geschikte vragen
Find documenten ter controle en staving
Belgisch Financieel Forum –52West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
SAFE-METHODE
Evaluate
Vraag jezelf af: – werden alle stappen ‘Screen’, ‘Ask’, ‘Find’ uitgevoerd? – is de transactie verdacht? – na inachtneming van alle informatie en omstandigheden kan het element “verdacht” worden geëlimineerd? – als de conclusie = VERDACHT, dan
Belgisch Financieel Forum –53West-Vlaanderen
STOP © Geert DELRUE
DE TOEKOMST
Belgisch Financieel Forum –54West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Belgisch Financieel Forum –55West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Is this Our Future?
Belgisch Financieel Forum –56West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TOEKOMST
Belgisch Financieel Forum –57West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TOEKOMST
Belgisch Financieel Forum –58West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TOEKOMST
Belgisch Financieel Forum –59West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
TOEKOMST INTERNAUT INTERNAUT
INTERNET CRIMINAL
INTERNAUT
INTERNAUT INTERNAUT
INTERNET CRIMINAL Belgisch Financieel Forum –60West-Vlaanderen
INTERNAUT
© Geert DELRUE
TOEKOMST INTERNAUT
INTERNET CRIMINAL
AlphaGo Beats ARTIFICAL Smartest Human INTELLIGENCE What It Means For You? Mar 16, 2016 INTERNAUT
Belgisch Financieel Forum –61West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
ARTIFICAL INTELLIGENCE
INTERNET CRIMINAL
INTERNAUT
INTERNAUT
Martin Ford, ondernemer in Silicon Valley en auteur van de New York Times bestseller ‘Rise of the Robots’ Belgisch Financieel Forum –62West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
Dank u voor uw aandacht
Belgisch Financieel Forum –63West-Vlaanderen
© Geert DELRUE
©herwerkte Geert DELRUE Deze derde Cette troisième édition uitgave révisée traite la législation behandelt de preventieve préventivewet(loi anti-blanchiment geving (anti-witwaswet du 11 van janvier 11 1993, les1993, januari nouvelles de nieuwe 40 Recom40 mndations du GAFI, Aanbevelingen van indicateurs de FATF, de blanchiment, …) witwastypologieën, typologies…) evenals de ainsi que la législation repressieve wetgeving répressive (strafwet(Code bevriezing boek, pénal, le gel vandes vermogensavoirs, la voordelen, de inbeslagneming en saisie et la confiscation, …) de confiscatie, …)
Somersstraat 13-15 2018 Antwerpen www.maklu.be
COMMANDER: Courriel:
[email protected] Fax: 0032 3 233 26© 59 Belgisch Financieel Forum –64West-Vlaanderen Geert DELRUE
ANTI WITWASOPLEIDING CD 1 – Wettelijk en institutioneel kader
CD 2 – Atypische verrichtingen herkennen
Website www.witwaswet.be met kennistest
Belgisch Financieel Forum –65West-Vlaanderen
65
© Geert DELRUE
© Geert DELRUE Cette deuxième édition révisée traite la législation préventive (loi anti-blanchiment du 11 janvier 1993, les nouvelles 40 Recommandations du GAFI, indicateurs de blanchiment, typologies…) ainsi que la législation répressive (Code pénal, le gel des avoirs, la saisie et la confiscation, …)
Somersstraat 13-15 2018 Antwerpen www.maklu.be
COMMANDER: Courriel:
[email protected] Fax: 0032 3 233 26© 59 Belgisch Financieel Forum –66West-Vlaanderen Geert DELRUE
FORMATION ANTI-BLANCHIMENT CD 1 – Cadre légal et institutionnel
CD 2 – Reconnaître des transactions atypiques
Site Web www.loiblanchiment.be avec teste de connaissance
04-12-2012 Belgisch Financieel Forum –67West-Vlaanderen
67
© Geert DELRUE