Een georganiseerde overheid tegen georganiseerde criminaliteit Jaarverslag 2014, RIEC Rotterdam
Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) Rotterdam
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
1. Algemene Inleiding
De integrale samenwerking door partners binnen het RIEC Rotterdam is essentieel om georganiseerde en ondermijnende criminaliteit aan te pakken. Deze samenwerking
Inhoudsopgave
heeft het RIEC Rotterdam goed onder de loep genomen. Daaruit bleek dat binnen het RIEC-bureau een aantal verbeteringen nodig was en dat er in de RIEC-samenwerking
1. Algemene inleiding
3
2. De cijfermatige resultaten van de bestuurlijke
5
en de geïntegreerde aanpak 3. Beheer en financiën
6
ook een aantal uitdagingen ligt. Het RIEC Rotterdam heeft dan ook een verandertraject ingezet. Dit brengt veranderingen in het interne en externe proces met zich mee. Er zijn hierin al flinke stappen gezet: • het werkproces is meer gericht op casuïstiek; • de kwaliteit van de analyses is verhoogd; • de zichtbaarheid naar gemeenten is verdubbeld. De eerste resultaten hiervan zijn al zichtbaar: meer casuïstiek komt naar boven en burgemeesters in de regio zijn meer tevreden over de RIEC-samenwerking. Stuurgroep en Stuurploeg zijn duidelijker gepositioneerd en ook het informatieoverleg is opnieuw in stelling gebracht. Het informatieproces wordt verder gestroomlijnd. In 2014 heeft het RIEC Rotterdam zijn focus primair gelegd op het ondersteunen en adviseren van gemeenten bij concrete casuïstiek, als onderdeel van een stevige en effectieve integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit in de regio enerzijds en het faciliteren van de informatie-uitwisseling tussen de RIEC-partners (‘informatieplein’) anderzijds. Het RIEC heeft in 7941 gevallen gemeenten en partners van tactisch-operationele analyses, advies en/of expertise kunnen voorzien. In 2014 is een aantal grote projecten (aanpak bedrijventerrein, aanpak ondermijning in wijken/branches) opgezet die zorgen voor een voortdurende stroom aan signalen/casuïstiek; drie Bestuurlijke CriminaliteitsBeeld Analyses zijn tot stand gebracht; Rotterdam is aangesloten op de aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs; het RIEC Rotterdam adviseert samen met de gemeente Rotterdam de landelijke Regiegroep hennep en Task Force mensenhandel; en RIEC Rotterdam heeft in de regio thematische sessies, trainingen en cursussen gegeven. Hieronder vallen onder andere de voorlichting en trainingen ‘awareness’ mensenhandel, ondermijning, OMG’s en de masterclass Bibob.
Colofon Dit is een uitgave van RIEC Rotterdam Het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Rotterdam maakt zich sterk tegen georganiseerde criminaliteit. Samen met de aangesloten gemeenten en partners in de regio. Het jaarverslag 2014 is opgesteld in het format van het ministerie van Veiligheid en Justitie. 2
Verder heeft het RIEC Rotterdam een actieve rol gespeeld bij (de voorbereiding van) het gesprek van het Platform GOC met het Regionaal Veiligheidsoverleg, een intensieve discussie gevoerd met de partners op strategisch niveau over het ‘Integraal werken 2.0’ en de voorbereiding van het jaarplan voor 2015, zich bezig gehouden met de ontwikkelingen met betrekking tot de privacy, een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van het projectplan Integraal Afpakken van de politie Eenheid Rotterdam, een minisymposium georganiseerd voor de partners over de thema’s ondermijning en samenwerking, een besloten bijeenkomst
georganiseerd met burgemeesters over de aanpak van OMG’s en gesprekken gevoerd met FIU (in samenwerking met het RIEC Zeeland/West-Brabant) en ICOV over intensivering van de gegevensuitwisseling met de RIECs. Het komend jaar zal deze werkwijze verder worden verstevigd en uitgebouwd. Hiervoor wordt verwezen naar het jaarplan van het RIEC Rotterdam voor 2015.
Aantal deelnemende partners
Het RIEC Rotterdam wordt gevormd door alle 33 gemeenten in de regio Rotterdam: • Alblasserdam • Lansingerland • Leerdam • Albrandswaard • Maassluis • Barendrecht • Molenwaard • Bernisse2 • Oud-Beijerland • Binnenmaas • Papendrecht • Brielle • Ridderkerk • Capelle aan den IJssel • Rotterdam • Cromstrijen • Schiedam • Dordrecht • Sliedrecht • Giessenlanden • Spijkenisse • Goeree-Overflakkee • Strijen • Gorinchem • Vlaardingen • Hardinxveld-Giessendam • Westvoorne • Hellevoetsluis • Zederik • Hendrik-Ido-Ambacht • Zwijndrecht • Korendijk • Krimpen aan den IJssel
Andere deelnemende partners:
• Openbaar Ministerie • Nationale Politie Eenheid Rotterdam • Belastingdienst Rijnmond • Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) • Inspectie SZW (Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst en Arbeidsinspectie) • Koninklijke Marechaussee • Provincie Zuid-Holland • Immigratie- en Naturalisatie Dienst
Aantal aangesloten gemeenten ( % van het totaal)
In de regio Rotterdam hebben alle gemeenten in de regio het convenant getekend.
1. De stijging ten opzichte van 2013 (458 activiteiten) heeft onder andere te maken met een nauwkeurigere registratie van de activiteiten. 2. De gemeenten Bernisse en Spijkenisse zijn inmiddels samengevoegd tot de gemeente Nissewaard.
3
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
Samenstelling regionale stuurgroep
De Stuurgroep RIEC Rotterdam wordt voorgezeten door een gemandateerd vertegenwoordiger namens de regioburgemeester en deze is tevens portefeuillehouder namens het Regionaal VeiligheidsOverleg. Daarnaast bestaat de stuurgroep RIEC Rotterdam uit vertegenwoordigers van de Nationale Politie Eenheid Rotterdam, het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst Rijnmond, en de gemeente Rotterdam. Op bestuurlijk niveau is verder nog voorzien in een vertegenwoordiger namens de kring van gemeentesecretarissen. Ten slotte zijn de Inspectie SZW en FIOD agendalid van de Stuurgroep RIEC Rotterdam.
Structuur/organisatie van de regionale samenwerking
De organisatie van de samenwerking in het RIEC Rotterdam ziet er als volgt uit: • Strategische sturing: Regionaal Veiligheidsoverleg, Regionale Stuurgroep RIEC, Driehoek • Tactische sturing: Regionale Integrale Stuurploeg • Operationele sturing: InformatieOverleg RIEC en Regionaal Casusoverleg per thema Op ad hoc basis worden projectteams (bijvoorbeeld met betrekking tot meervoudige analyses die in samenwerking met de partners worden opgesteld) gevormd.
Landelijke thema’s
Bestuurlijke weerbaarheid
Het RIEC Rotterdam vergroot en versterkt de bestuurlijke weerbaarheid. Hierbij hanteert het RIEC het principe van werkafspraken op maat, per gemeente. Dit wordt begeleid door een intensief accounthouderschap richting de gemeenten, op de drie niveaus van dossierhouder, hoofd OOV/gemeentesecretaris en burgemeester. Hierdoor is de bekendheid met de problematiek van ondermijning en de mogelijkheden en de werkwijze van het RIEC sterk verbeterd. Ook komen er geleidelijk aan meer signalen van de gemeenten op de RIEC-tafel. In 2014 zijn verder onder meer inhoudelijke themabijeenkomsten georganiseerd (vergroten van bewustwording, trainingen en informatieverstrekking), presentaties voor gemeenteraden en raadscommissies gehouden, trainingen gegeven in het herkennen van signalen van mogelijke georganiseerde criminaliteit en verwevenheid en is geadviseerd over inzet van bestuurlijke instrumentarium en het opwerpen van barrières binnen het bestuurlijke domein. Ook de totstandkoming van de B-CBA’s in drie pilot-gemeenten Lansingerland, Schiedam en Molenwaard heeft geleid tot een verdere bewustwording en een sterkere basis voor de bestuurlijke aanpak in die gemeenten.
Het RIEC Rotterdam richt zich op de volgende landelijke thema’s: • mensenhandel en -smokkel; • georganiseerde hennepteelt; • fraude in de vastgoedsector; • misbruik binnen de vastgoedsector; • witwassen en daaraan gerelateerde vormen van financieeleconomische criminaliteit.
Specifieke regionale aangelegenheden
Daarnaast wordt ingezet op de bestrijding van handhavingsknelpunten. Deze worden door de Stuurgroep RIEC Rotterdam benoemd. In 2014 vielen de aanpak van de Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s) en de woonwagencentra hieronder.
Succesfactoren: • Het RIEC heeft dit jaar de formatie en expertise verder op orde gebracht en gehouden, en heldere keuzes gemaakt en uitgedragen ten aanzien van taken en werkzaamheden van het RIEC (met name gericht op concrete casuïstiek en bestuurlijke ondersteuning) en zich gericht op het behalen van concrete interventies en tastbare resultaten.
Regionale thema’s
De Regionale Stuurgroep RIEC Rotterdam heeft in 2014 het onderwerp hard drugs aangewezen als verschijningsvormen van georganiseerde criminaliteit die in RIEC-verband wordt aangepakt.
Rol bestuur bij integrale sturing
De Regionale Integrale Stuurploeg RIEC Rotterdam is permanent actief en kwam in 2014 elke zes weken bijeen. De voorzitter van de Stuurgroep RIEC is tevens voorzitter van de Stuurploeg. Afhankelijk van de concrete casus sluit de betrokken gemeente aan bij de besluitvorming in de Stuurploeg over prioriteit en de inzet van capaciteit ten behoeve van de gekozen interventie(s).
Ontwikkeling B-CBA of andere criminaliteitsbeelden
De ontwikkeling van de B-CBA’s heeft het RIEC Rotterdam in het afgelopen jaar de nodige tijd en capaciteit gekost. Het RIEC Rotterdam heeft drie B-CBA’s opgeleverd, voor de gemeenten Lansingerland, Molenwaard en Schiedam. Hiervoor heeft het RIEC samengewerkt met een onderzoeksbureau dat gelieerd is aan de Universiteit van Tilburg. Dit heeft de nodige leerpunten opge4
leverd die in het vervolgtraject van waarde zullen zijn. Het RIEC Rotterdam heeft tevens de door het LIEC georganiseerde landelijke B-CBA-dagen bijgewoond.
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
2. De cijfermatige resultaten van de bestuurlijke en de geïntegreerde aanpak Bestuurlijke aanpak 1
2 3
Knelpunten: • Er is nog veel winst te boeken in het pakken van de regierol door gemeenten in de aanpak van ondermijnende criminaliteit en het borgen van de expertise binnen gemeenten. • De meerwaarde van het vroegtijdig delen van informatie met het bestuur en andere partners ten behoeve van een integraal keuzeproces en aanpak aan de RIEC-tafel is nog geen fundamenteel onderdeel van de werkprocessen binnen de opsporingspartners. • Het integraal werken is nog niet een vanzelfsprekend onderdeel van het eigen werk van de partners. • De juridische kaders omtrent informatiedeling zijn in het nieuwe convenant neergelegd, dit wordt nader uitgewerkt in het privacyprotocol. In de praktijk zal blijken of dit afdoende is.
(korte) Bibob-toets/ Bibob-dossiers Vergunningen
a. sluiting obv 13b Opiumwet b . waarschuwing obv Opiumwet c. sluiting obv 174a Gemeentewet d. actie flexteam/ lokaal interventieteam e. andere reden (o.a. APV, waarschuwing, Last onder dwangsom, sluiting, intrekken exploitatievergunning, vergunning ingetrokken, sluiting i.v.m. heling) f. onbekend3 Totaal bestuurlijke interventies/adviezen4
8 0 0 nvt 10 24
Totaal aantal toetsen/dossiers a. verstrekt (onder aanvullende voorwaarden (Bibob)) b. geweigerd op slecht levensgedrag5 c. buiten behandeling gesteld (incl. toepassing Bibob) d. ingetrokken door gemeenten (intrekkingsgrond) e. geweigerd o.b.v. Wet Bibob f. andere reden (vergunningaanvraag ingetrokken, advies LBB aangevraagd6, aanvullende vragen gesteld, geen bestuurlijke interventie) g. loopt nog/onbekend
42 77
16 1 1 10 0 14 35
Geïntegreerde aanpak 4
Het RIEC Rotterdam is actief betrokken geweest bij de discussie over het bereiken van meer synergie en intensivering van de samenwerking tussen de verschillende veiligheidsvoorzieningen in de regio, te weten de veiligheidshuizen, de Veiligheidsalliantie, de adviseur van de regioburgemeester en het RIEC.
Succesfactoren en knelpunten
Behandelde casus hebben tot volgende bestuurlijke interventies geleid:
5
A . Aantal casus behandeld in a. Aantal casus met (afgeronde) uitgevoerde interventies tot gevolg integrale stuurploeg7 b. Aantal casus zonder uitgevoerde interventies tot gevolg c. Aantal casus met het uitvoeren van interventies in vooruitzicht of nog lopende interventies d. overig (o.a. geen analyse uitgevoerd, overgedragen) B. Aantal casus behandeld in andere integrale gremia8 C. Totaal Aantal maal dat een thema speelde in de casus
6
Behandelde casus hebben tot de volgende interventies geleid9
a. Mensenhandel b. Georganiseerde hennepteelt c. Witwassen/vastgoed d. Regionaal: OMG/woonwagencentra/harddrugs e. Ondermijning a. Totaal aantal bestuurlijke interventies b. Totaal aantal fiscale maatregelen c. Totaal aantal strafrechtelijke maatregelen
3 2 29 4 n.v.t. 2 12 10 10 4 2 2 3
38
Overige 7 8
Bestuurlijke signalen Bestuurlijke rapportages
n.v.t. 11
3. H et RIEC Rotterdam heeft alle gemeenten een brief gestuurd om te vragen om terugkoppeling welke opvolging door de gemeente gegeven is aan de bestuurlijke adviezen van het RIEC. Hierop is door de accountmanagers nog eens doorgevraagd in de reguliere gesprekken met gemeenten. Desondanks is de uitkomst niet altijd bekend geworden bij het RIEC. 4. Meerdere adviezen kunnen betrekking hebben op 1 bestuurlijk dossier. 5. Categorieën 3b en 3d zijn bij het RIEC Rotterdam samengevoegd tot één categorie, totaal dus 11. 6. Een dossier waarvoor advies aangevraagd is bij het LBB kan later nog leiden tot weigering, intrekking oid. 7. In de praktijk wordt dit gremium niet altijd “Integrale Stuurploeg” genoemd. De benaming is ook niet relevant; het gaat om het regionale gremium waarin in ieder geval de politie, het OM, het bestuur en de Belastingdienst zijn vertegenwoordigd en waarin de deelnemende partners (op tactische/operationeel niveau) over de aanpak van concrete casuïstiek belissen. 8. Alle cases worden behandeld in de integrale stuurploeg. 9. De bestuurlijke, fiscale en strafrechtelijke interventies onder 6 betreffen de afgeronde uitgevoerde interventies onder 4A.a. Het totaal van de bestuurlijke, fiscale en strafrechtelijke interventies onder 6 is hoger dan het totaal van de afgeronde uitgevoerde interventies onder 4a omdat een casus vaak leidt tot (een combinatie van) meerdere interventies.
5
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
Uitleg:
1. Aantal en soort interventies door gemeenten naar aanleiding van casus behandeld in RIEC-verband of door RIEC ondersteund, voor zover door gemeenten aan het RIEC bekend gemaakt; een casus kan tot meerdere interventies leiden; 2. Totaal aantal Bibob-toetsen door RIEC ondersteund; 3. Aantal verstrekte, geweigerde, ingetrokken of buiten behandeling gestelde vergunningen met betrokkenheid RIEC en voor zover bekend gemaakt aan het RIEC; 4A. a. Aantal casus welke middels het RIEC op tafel van de Integrale Stuurploeg is gekomen en ten aanzien waarvan de Integrale Stuurploeg heeft besloten tot het plegen van (een) interventie(s). De betreffende interventies zijn uitgevoerd. 4A. b. Aantal casus welke middels het RIEC op tafel van de Integrale Stuurploeg is gekomen en ten aanzien waarvan de beslissing is genomen om geen interventie(s) te plegen; 4A. c. Aantal casus welke middels het RIEC op tafel van de Integrale Stuurploeg is gekomen en ten aanzien waarvan de Integrale Stuurploeg heeft besloten tot het plegen van (een) interventie(s). De betreffende interventies zijn nog niet uitgevoerd;
4B. Aantal casus welke middels het RIEC op tafel van andere integrale gremia dan de Integrale Stuurploeg is gekomen en waarover een beslissing is genomen. 4C. Totaal aantal casus welke middels het RIEC op tafel van de Integrale Stuurploeg en andere integrale gremia terecht is gekomen. 5. Thema’s die terugkomen in de casus (in totaal aantal casus als bedoeld onder 4C); 6. Aantal, soort en omvang van de interventies die gepleegd zijn naar aanleiding van een beslissing van de Integrale Stuurploeg (zie 4A.a en 4.c) of andere integrale gremia (zie (deel van) 4B). 7. Bestuurlijke signalen vormen een belangrijk instrument in het delen van kennis over (georganiseerde) criminaliteit. In de bestuurlijke dossiers worden nieuwe criminele fenomenen, nieuwe modus operandi of structurele knelpunten in de aanpak daarvan beschreven. 8. Bestuurlijke rapportages; een adviesrapport over concrete knelpunten of lokale casussen die vragen om acties van het lokale en/of regionale bestuur.
3. Beheer en financiën Personeel
Het RIEC bestond in 2014 uit 17 fte, als volgt opgebouwd (meetmoment 31-12-14): • 1 fte hoofd • 2 fte beleid&strategie, plv. hoofd • 2 fte experts ondermijning • 4 fte analisten • 4 fte accounthouders / adviseur Bibob, • 2 fte informatiecoördinatie • 0,3 fte communicatie • 2 fte ondersteuning Alle medewerkers van het RIEC Rotterdam zijn (of worden) gescreend door de politie Eenheid Rotterdam middels een betrouwbaarheidsheidsonderzoek. Alle medewerkers hebben vervolgens een daarbij behorende verklaring van geen bezwaar ontvangen.
Inkoop
De inkoop maakt onderdeel uit van de beheerstaken die voor het RIEC zijn belegd binnen de gemeente Rotterdam.
Organisatie
Het RIEC Rotterdam is een netwerkorganisatie. De medewerkers zijn werkzaam op basis van detacheringen vanuit de gemeente Rotterdam en de partners en, tijdelijke contracten via een payroll-constructie.
Automatisering
Het RIEC Rotterdam werkt met de fileshare-module van het landelijke RIEC-InformatieSysteem (RIEC-IS), aangevuld met een professionele analyseomgeving.
6
Jaarverslag 2014 RIEC Rotterdam
Jaarrekening RIEC Rotterdam 2014 Inkomsten RIEC Rotterdam 2014
Uitgaven RIEC Rotterdam 2014
Bijdragen ministerie V & J:
Personele kosten:
RIEC algemeen (cofinanciering)
In 2014 is conform het communicatieplan gewerkt aan de verdere bekendheid van het RIEC, de werkzaamheden die het RIEC zoal verricht en de behaalde resultaten middels het uitbrengen van 6 nieuwsbrieven, diverse presentaties over het RIEC voor raadscommissies en dergelijke. Dit betreft onder andere het informeren over het RIEC met als doel een positieve beeldvorming, ontvankelijkheid voor het RIEC en de gewenste acties bij vooral de gemeenten. Daarnaast is een van de medewerkers aangewezen als redacteur voor de landelijke website voor de RIEC’s.
Fte’s Personeel
Subtotaal
€ 735.000,00
Bijdragen gemeenten Inwonerbijdrage
€ 670.835,00
Subtotaal
€ 670.835,00
17
€ 956.550,00
Bijdragen uren partners
€ 477.333,00
Bijdrage loonkosten partners
€ 202.000,00
Subtotaal
€ 1.635.883,00
Huisvestingskosten:
Bijdragen in uren en/of loonkosten: uren
loonkosten
Huur, ICT, Service
Belastingdienst
2200
€ 178.200,00
Subtotaal
Politie
2315
€ 187.515,00
OM
756
€ 61.236,00
Overige kosten:
FIOD
540
€ 43.740,00
Training/opleiding
€ 3.688,00
ISZW
82
€ 6.642,00
BCBA Pilotproject
€ 70.566,00
Extern onderzoek
€ 27.194,00
Abonnementen
€ 15.910,00
Communicatie&PR
€ 31.902,00
LIEC Shared Service
€ 38.100,00
Mobiliteit
€ 28.567,00
Onderbesteding 2013
€ 27.353,00
Subtotaal Communicatie
€ 735.000,00
€ 477.333,00
€ 477.333,00
Bijdrage in loonkosten gemeente Rotterdam
0,3 fte
€ 22.000,00
Politie (3fte)
3fte
€ 180.000,00
Subtotaal Totaal inkomsten
€ 202.000,00
€ 140.000,00 € 140.000,00
€ 202.000,00
Subtotaal
€ 243.280,00
€ 2.085.168,00
Totaal uitgaven
€ 2.019.163,00
Saldo
€ 66.005,00
Huisvesting
Het RIEC Rotterdam is gehuisvest bij de gemeente Rotterdam, Bestuursdienst, Directie Veiligheid. Binnen deze directie is het RIEC op een eigen afgeschermde afdeling gehuisvest in overeenstemming met het informatiebeveiligingsbeleid van het RIEC en het LIEC. Daar hoort bij dat het RIEC gebruikt maakt van een aantal facilitaire diensten van de gemeente Rotterdam, zoals vervoer, ICT-ondersteuning en boekhouding.
Financiële verantwoording
Het financiële jaar 2014 heeft een onderbesteding van € 66.000,opgeleverd. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat een deel (€ 22.000,-) van de bijdrage over 2014 aan het LIEC (€ 60.000,-) pas in 2015 zal worden betaald. Daarnaast hebben we een aantal vacatures in 2014 niet direct kunnen invullen waardoor de post personeelskosten lager uitvalt dan begroot.
7
RIEC Rotterdam Bezoekadres: Postadres: Telefoon: Mailadres: www.riec.nl Maart 2015
Coolsingel 6, Rotterdam Postbus 70012, 3000 KP Rotterdam (010) 267 29 44
[email protected]