A
gemeente Eindhoven
Actieplan georganiseerde criminaliteit 2012
Veiligheid, Juridische Zaken & Bestuursondersteuning
November 2011
kbe/RA11034478
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
Colofon
Uitgave Gemeente Eindhoven Veiligheid Juridische Zaken & Bestuursondersteuning Datum November 2011
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
Inhoudsopgave Inhoudsopgave
3
1.
4
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
2.
Inleiding Georganiseerde criminaliteit De rol van de gemeente Stads-en regioscan Taskforce B5 Beleidskader 2010-2013 Leeswijzer
4 4 5 6 6 6
Terugblik actieplan 2010-2011 2.1 Realisatie van doelstellingen 2.2 Realisatie van acties en maatregelen
6 6 6
3. Plan van aanpak georganiseerde criminaliteit 2012
9
3.1 Doelstelling 3.2 Beleidsthema’s 3.2.1 Georganiseerde hennepteelt 3.2.2 Witwassen onverklaarbaar verkregen vermogen 3.2.3 Illegaal gokken 3.2.4 Mensenhandel 3.2.5 Vastgoedfraude/witwassen 3.2.6 Taskforce 3.2.7 Borgen aanpak georganiseerde criminaliteit binnen de organisatie 3.2.8 Voorkomen vermenging onderwereld/bovenwereld 3.3 Maatregelen/actiematrix per deelthema 3.4 Overlap
13 13 13 16
4.
Overlegstructuur en actoren
17
5.
Verantwoordingscyclus
17
6.
Middelen
18
gemeente Eindhoven
3
9 9 9 10 11 11 12 12
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
I
Inleiding
Eindhoven heeft jarenlang in de top 3 van de jaarlijkse AD-misdaadmonitor gestaan. Dit jaar zijn wij gedaald naar de zesde plaats. Dit resultaat is hoofdzakelijk bereikt omdat meer effectief is opgetreden tegen de aangifte gerelateerde c.q. zichtbare criminaliteit (diefstal, inbraken, zakkenrollerij, overvallen). Er is echter nog een grote slag te maken ten aanzien van de niet aangifte gerelateerde of minder zichtbare criminaliteit zoals heling1 en de georganiseerde criminaliteit. De gebeurtenissen in het afgelopen jaar hebben dit zodanig manifest gemaakt dat er verschillende ontwikkelingen op gang zijn gekomen (zie hierna). 1.2 Georganiseerde criminaliteit Om een goed beeld te krijgen van hetgeen met georganiseerde criminaliteit bedoeld wordt kan de volgende definitie als uitgangspunt gelden: Er is sprake van georganiseerde criminaliteit als groepen / samenwerkingsverbanden van personen die primair gericht zijn op illegaal/financieel gewin, systematisch misdaden plegen met ernstige gevolgen voor de samenleving en in staat zijn deze misdaden op betrekkelijk effectieve wijze af te schermen, in het bijzonder door de bereidheid te tonen fysiek geweld te gebruiken of personen door corruptie uit te schakelen. Als voorbeelden van georganiseerde criminaliteit zijn te noemen: de handel in verboden goederen of diensten (drugs, wapens, gokken), en het illegaal opereren op legale markten (handel in gestolen auto’s, EU-fraude). Bij het illegaal opereren op legale markten worden niet alleen illegale activiteiten ontplooid om geld te verdienen in legale bedrijfstakken (bijvoorbeeld mensenhandel/uitbuiting in de prostitutiebranche), maar ook om illegaal verdiend geld (bijvoorbeeld met hennepteelt) te investeren in economische sectoren, zoals de vastgoed-of horecabranche (witwassen). Door infiltratie van de zogenaamde onderwereld in de bovenwereld kunnen onaanvaardbare machtsposities ontstaan die ontwrichtend zijn voor de samenleving. Dat is onaanvaardbaar. De lokale overheid heeft de taak en de mogelijkheden daartegen maatregelen te treffen. 1.3 De rol van de gemeente In de loop der tijd is het steeds duidelijker geworden dat Politie en Openbaar Ministerie de criminaliteit weliswaar aanpakken via het strafrecht maar dat hun slagkracht beperkt is. Soms zijn dubieuze praktijken met het strafrecht alléén moeilijk aan te pakken. Op bepaalde momenten heeft het lokaal bestuur meer slagkracht. Voor de georganiseerde criminaliteit is het vrijwel onmogelijk om illegale activiteiten uit te voeren zonder daarvoor ook gebruik te maken van diensten van de legale markt. Denk aan distributie, financiële handelingen, vergunningen en huisvesting. Daarnaast zijn misdaadgroeperingen altijd op zoek naar manieren om crimineel vermogen wit te wassen, bijvoorbeeld door te investeren in vastgoed. De bestuurlijke aanpak richt zich op het moment waar de onderwereld in contact treedt met de bovenwereld. Met de bestuurlijke aanpak wordt beoogd:
1
het plan van aanpak vermogensdelicten kent een project aanpak heling.
4
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
b b b
Te voorkomen dat criminelen door de overheid worden gefaciliteerd; Te voorkomen dat er vermenging ontstaat tussen de onder- en bovenwereld; de economische machtsposities te doorbreken die zijn opgebouwd met kapitaal dat (voornamelijk) met criminele activiteiten is verdiend. Met de Wet BIBOB (Wet Bevordering Integriteitbeoordelingen door het Openbaar Bestuur) hebben overheden een belangrijk instrument gekregen om hun eigen integriteit te waarborgen en criminelen te weren uit het legale circuit; vergunningen in bepaalde branches -horeca , prostitutie, bouw en milieu- kunnen met toepassing van de Wet BIBOB worden geweigerd of ingetrokken. Daarnaast heeft de overheid tal van andere bestuurlijke instrumenten waarmee gericht barrières kunnen worden opgeworpen. Denk aan het intrekken van subsidies, het terugvorderen van uitkeringen, het opleggen van een preventieve dwangsom. De Regionale Informatie- en Expertisecentra (RIEC’s) ondersteunen gemeenten bij de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit.
1.3 Stads- en regioscan In 2010 is gebleken dat versteviging van de integrale aanpak van de georganiseerde criminaliteit noodzakelijk is en geborgd dient te worden. Dit is de conclusie uit de “Stad en regioscan” die op verzoek van de vijf grote Brabantse Steden gemaakt is door het instituut Politie en Wetenschap. Aanleiding daarvoor was dat deze vijf steden ook blijkens de Gemeentelijke Veiligheidsindex (GVI)2 behoren tot de meest onveilige steden van Nederland. Zware geweldsincidenten die eind 2010 hebben plaatsgevonden3 onderstrepen dat. Uit deze ‘Stads- en regioscan’ komt (kortweg) het volgende naar voren: De hoge score in de GVI hangt direct en indirect samen met de verwevenheid tussen een deel van de ‘reguliere zichtbare probleemgroepen’ (zoals jeugdgroepen, straatdealers, veelplegers) en minder zichtbare criminele samenwerkingsverbanden (georganiseerde criminaliteit). Veiligheidsbeleid dat zich uitsluitend richt op aanpak van zichtbare probleemgroepen is daarmee beperkt effectief. De burgemeesters van de gemeenten Breda, Eindhoven, Helmond, ’s Hertogenbosch en Tilburg (de B5) en de Minister van Veiligheid en Justitie hebben hierop op 2 december 2010 afgesproken de bestuurlijke, fiscale - en justitiële aanpak van de georganiseerde misdaad in Brabant per direct te intensiveren waarbij de overheid als één front tegen de georganiseerde misdaad optreedt. Dat gebeurt langs drie lijnen: b criminele bendes (die o.a. achter de wietteelt en handel zitten) worden opgerold; b onderliggende criminele structuren worden afgebroken; b crimineel vermogen wordt afgepakt. 2
De GVI geeft inzicht in de ontwikkeling van veiligheid voor gemeenten. Eindhoven staat op plaats 3, ’s-
Hertogenbosch op 4, Tilburg op 7 en Breda sluit de rij met een notering op 12. 3
Onder meer: Moord op 16 november te Eindhoven, aanslag op 28 november te Eindhoven, de bedreiging
van de burgemeester van Helmond, het op 22 november aangetroffen lichaam van een door een misdrijf om het leven gekomen man, twee aanslagen gepleegd op coffeeshop Carpe Diem te Helmond (9 juni en 30 juni). gemeente Eindhoven
5
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
1.4 Taskforce B5 Om de aanpak van de georganiseerde criminaliteit in de 5 Brabantse steden te verstevigen is een Taskforce ingesteld en daarmee de veiligheid van burgers in Brabant te verbeteren. Deze ‘Taskforce B5’ bestaat naast de minister van V&J uit deelnemers van genoemde vijf grootste Brabantse gemeenten, de politie (nationale recherche, Bovenregionale Recherche Zuid Nederland en drie Brabantse regiokorpsen), de arrondissementsparketten Breda en ‘s-Hertogenbosch, de Koninklijke Marechaussee en de Belastingdienst. De Taskforce wordt ondersteund door het RIEC Zuid West Nederland en het RIEC Brabant Zuid-Oost. De noodzakelijke acties, zoals aanpak hennepkwekerijen en controles van growshops en woonwagencentra, zijn vervat in het programma bestrijding georganiseerde misdaad in Brabant. Het programma moet ervoor zorgen dat de georganiseerde criminaliteit effectiever wordt bestreden door de krachten van de verantwoordelijke overheidsinstanties te bundelen Vooralsnog blijft de Taskforce tot eind 2013 in werking. 1.5 Beleidskader 2010-2013 De gemeente Eindhoven heeft in haar beleidskader 2010-2013 de aanpak van de georganiseerde criminaliteit tot één van haar negen prioriteiten benoemd. Het doel is het terugdringen van de georganiseerde criminaliteit waarbij de focus bij de aanpak ligt op de inzet van het BIBOB instrumentarium en de aanpak van de drugsgerelateerde criminaliteit. Het beleidskader is de basis voor jaarlijkse actieplannen. In deze actieplannen staan de activiteiten die in een bepaald jaar moeten leiden tot het realiseren van de doelstellingen zoals verwoord in het beleidskader. 1.6 Leeswijzer Dit actieplan blikt eerst terug op het actieplan 2010-2011. In hoofdstuk 3 staan de acties voor 2012 en een toelichting daarop . Tot slot wordt aangegeven welke actoren betrokken zijn bij de opzet en uitvoering van de plannen/beleid.
2
Terugblik 2010-2011
2.1 Realisatie van doelstellingen 2.2 Realisatie van acties en maatregelen Actiepunt
Stand van zaken
Eventueel vervolg
. 1. de armslag van Bureau
De uitbreiding van de formatie is
Op het moment
BIBOB wordt versterkt
gerealiseerd maar sinds 2011 worden de
dat de
door uitbreiding van
plaatsen niet langer ingevuld. Dit als
arbeidskwestie is
capaciteit met 2
gevolg van arbeidskwesties. 1 fte is tijdelijk
afgewikkeld kan
formatieplaatsen,
ingevuld, de andere niet..
de formatie
waardoor in 2010 het
Aan het bestaande BIBOB beleid (fase I) is
definitief worden
beleid kan worden
nadere invulling gegeven; een
ingevuld.
6
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
bijgesteld en de
gebiedsgerichte en branchegerichte aanpak
Het beleid komt
uitvoering verbeterd.
is daarmee mogelijk. Aan het nieuwe beleid
expliciet aan de
is nog geen uitvoering gegeven in verband
orde in het
met het ontbreken van een analyse en de
actieplan 2012.
beperkt beschikbare capaciteit. Een aantal vergunningen is na BIBOB toetsing door het Landelijk Bureau BIBOB verleend, een aantal is geweigerd en een aantal is ingetrokken (aantallen) De politie heeft een HOT (Hennep Ondersteuning Team) opgericht dat werkzaam is in de regio. 2. in 2010 wordt het
Medio 2010 is een convenant gesloten
barrière model voor de
tussen de minister van Justitie, de bond van
cannabislijn(regio)
verzekeraars, netbeheer Nederland, de
verder uitgewerkt en
korpsbeheerders en de korpschefs van de 6
uitgevoerd.
zuidelijke politieregios` (Zuid 6 verband4)
Komt expliciet aan de orde in het actieplan 2012
om informatie uitwisseling mogelijk te maken met als doel de georganiseerde hennepteelt een slag toe te brengen. De samenwerking met externe partners (politie, belastingdienst en energieleveranciers)bij het ontmantelen van 3. er wordt een bestuurlijke
hennepkwekerijen is voortgezet. De
aanpak hennepteelt
doelstellingen ten aanzien van de controles
geformuleerd
hennepteelt en controles coffee- en
De acties worden voortgezet.
growshops , 167 resp. 20 zijn (ruimschoots) gehaald o.a. ten gevolge van acties van de Taskforce B 5 (zie inleiding). In Eindhoven zijn 11 growshops. Allen zijn aangeschreven om een vergunning aan te vragen. 2 vergunningen zijn verleend. 6 aanvragen zijn nog in behandeling en 3 aanvragen zijn geweigerd; daartegen lopen
De handhaving
gerechtelijke procedures.
van het verbod op
ontwikkeld om alle
De eerste helft 2012 wordt de Opiumwet
growshops moet in
growshop van een
gewijzigd in die zin dat growshops
de driehoek
vergunning te voorzien.
verboden worden. APV bepalingen en
worden
vergunningen moeten worden ingetrokken.
besproken.
4. er wordt in 2010 beleid
Vooruitlopend daarop dient te worden bepaald hoe we omgaan met de situatie tot de invoering van het verbod. (Laatste kwartaal 2011) 5. de pilot coffeeshopbeleid wordt uitgevoerd; de
4
Na toekenning van de pilot
Komt expliciet aan
coffeeshopbeleid is het huidige kabinet
de orde in het
onder Zuid 6 worden de 6 zuidelijk politieregio´s verstaan; Limburg Zuid, Limburg Noord, Brabant ZuidOost, Brabant Noord, Brabant Midden-West en Zeeland.
gemeente Eindhoven
7
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
kleinschaligheid van de
aangetreden. In het Regeerakkoord en de
bestaande coffeeshops
concretisering daarvan is een aantal
wordt gestimuleerd
maatregelen ten aanzien van het drugs -
door het treffen van
coffeeshopbeleid opgenomen die hebben
diverse maatregelen,
geleid tot het bevriezen van de uitvoering
met als doel
van de pilot.
actieplan 2012
terugdringen van de criminaliteit rond de teelt. We verwachten dit medio 2010 te hebben gerealiseerd Het eerste kwartaal Het RIEC Brabant Zuid Oost is verhuisd van Valkenswaard naar Eindhoven en heeft zich verder ontwikkeld. De wijziging van de
6. het RIEC wordt in het
Politiewet per 1 januari 2012 brengt voor het
eerste kwartaal van 2010
RIEC een verdere doorontwikkeling met zich
geoperationaliseerd.
mee. Landelijk is bepaald dat de RIECS worden gekoppeld aan de nieuwe politie regio’s.
2012 is het RIEC Brabant Oost gerealiseerd en operationeel. De samenwerking met het RIEC Zuid West NL wordt geïntensiveerd; In Eindhoven blijft een front office .
8
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
3 Plan Aanpak georganiseerde criminaliteit 2012 3.1 Doelstellingen In het beleidskader 2010-2013 ligt de focus bij de aanpak van de georganiseerde criminaliteit op de inzet van het BIBOB instrumentarium en de aanpak van de drugsgerelateerde criminaliteit. In dit actieplan ligt de focus op een groter aantal thema´s waarbij aansluiting is gezocht bij de thema´s van het RIEC en de Taskforce. Het doel is meer effectief een bijdrage te leveren aan de bestrijding van georganiseerde criminaliteit om daarmee te voorkomen dat de onderwereld infiltreert in de bovenwereld. De op te zetten projectplannen en de daaruit vloeiende maatregelen kunnen ook meerwaarde hebben bij het aanpakken van de zichtbare criminaliteit of het tegengaan van overlast door drugsgebruik of prostitutie. Onderstaande maatregelenmatrix geeft de projecten aan die in 2012 uitgevoerd gaan worden om de georganiseerde criminaliteit op korte termijn slagen toe te brengen. In 2012-2013 ligt de focus op de aanpak van: 1. georganiseerde hennepteelt 2. mensenhandel 3. illegaal gokken 4. witwassen onverklaarbaar verkregen vermogen 5. vastgoedfraude 6. persoonsgerichte aanpak 7. borgen aanpak georganiseerd criminaliteit binnen de organisatie 8. voorkomen vermenging Onderwereld / Boven wereld 3.2
Beleidsthema’s
Hoewel ieder beleidsthema nader uitgewerkt wordt in de vorm van projectplannen, geeft dit actieplan per aspect een korte uiteenzetting weer. 3.2.1
georganiseerde hennepteelt
Landelijk is het drugsbeleid in beweging. Nieuwe maatregelen zijn aangekondigd om overlast van de verkoop van softdrugs via coffeeshops tegen te gaan en de georganiseerde criminaliteit die samenhangt met de teelt aan te pakken. Aanpak georganiseerde criminaliteit achter de hennepteelt De Taskforce B5 is opgericht om de bestuurlijke, fiscale - en justitiële aanpak van de georganiseerde misdaad in Brabant per direct te intensiveren (zie inleiding). Door een intensieve samenwerking tussen partners en informatiedeling nemen zij de meest effectieve maatregelen tegen criminelen. Er is sprake van een branche gerichte- en persoongerichte aanpak. Aanpak hennepkwekerijen De bestuurlijke aanpak van hennepkwekerijen wordt voortgezet. Een maatregel met veel effect is dat huurders uit hun woning worden gezet bij het aantreffen van een gemeente Eindhoven
9
Met opmaak: opsommingstekens en nummering
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
kwekerij. De woningcorporaties hebben zich daartoe verplicht in het hennepconvenant. De wens is soortgelijke maatregelen te treffen tegen eigenaren van panden. Daartoe moet het hennepconvenant aangepast en uitgebreid worden. Onderzocht wordt of ook de (kring van) makelaar(s), hypotheekverstrekker en verzekeraar bereid zijn maatregelen te treffen in geval een kwekerij wordt aangetroffen. In B5 verband wordt op experimentele basis bezien welke andere bestuurlijke maatregelen effectief zouden kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld hercontroles, het sluiten van een drugspand op basis van artikel 13b Opiumwet of het opleggen van een bestuurlijke boete. Voor de toepassing van artikel 13b Opiumwet wordt beleid ontwikkeld. Coffeeshops coffeeshopbeleid Zowel in het kader van de B5 als in Zuid 6 (zes zuidelijke regios’s) verband als in de regio en lokaal wordt gewerkt aan een strategisch coffeeshop (en growshops)beleid om de maatregelen van het kabinet te implementeren en zoveel mogelijk de uitbreiding van de illegale handel in softdrugs te voorkomen. Pilot coffeeshops Na vaststelling van het softdrugsbeleid in de Tweede kamer wordt onderzocht of de pilot coffeeshopbeleid zodanig kan worden aangepast dat de gemeenteraad akkoord gaat met uitvoering ook al is de daarin voorgestelde gereguleerde hennepteelt niet toegestaan. 3.2.2 witwassen onverklaarbaar verkregen vermogen De opbrengsten uit misdrijven worden voor een deel opnieuw geïnvesteerd in nieuwe criminele activiteiten en blijven daardoor verborgen voor de legale economie. Een ander deel van de opbrengsten wordt geïnvesteerd in de legale economie of gebruikt door criminelen voor levensonderhoud: dan is er sprake witwassen. Witwassen van onverklaarbaar verkregen vermogen manifesteert zich vaak in de horeca en vastgoed branche Een van de instrumenten om witwassen tegen te gaan is het BIBOB instrument. Toepassing daarvan is alleen mogelijk ten aanzien van in de wet genoemde branches en alleen als sprake is van een vergunningplicht.
.
BIBOB en witwassen in de horeca De reguliere BIBOB toets wordt voortgezet. Daarnaast wordt op basis van de nadere invulling van het beleid en op grond van een analyse een gebiedgebonden toetsing ingezet met als doel in geval van witwaspraktijken of het plegen van strafbare feiten vergunningen in te trekken of te weigeren cq het pand te sluiten. De partners worden geïnformeerd (belastingdienst). BIBOB en witwassen in de vastgoedbranche De wet BIBOB maakt het mogelijk ook aanvragen om een bouwvergunning te toetsen en vergunningen te weigeren of in te trekken indien er sprake is van witwassen. Het beleid daarvoor wordt begin volgend jaar geïmplementeerd en toegepast.
10
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
BIBOB en witwassen via vastgoedtransactie; Vastgoedtransacties waarbij de overheid betrokken is als civiele partij, komen onder de wet BIBOB te vallen. Zolang deze nog niet van kracht en de overheid geen civiele partij is, maakt de aanpak onderdeel uit van een persoonsgerichte aanpak of de aanpak van vastgoed fraude. 3.2.3 illegaal gokken Het illegale gokcircuit staat per definitie niet, zoals het legale aanbod, onder toezicht van de overheid. De exploitanten van de illegale kansspelen ondernemen geen activiteiten om gokverslaving in te dammen; ze bieden daarentegen een vluchthaven voor gokkers, die niet meer in het legale circuit terecht kunnen of willen in verband met hoge schulden. De grote bedragen die met de exploitatie gemoeid zijn maken de sector aantrekkelijk voor personen met een criminele achtergrond. Er zijn dan ook indicaties voor de verwevenheid van delen van het illegale gokcircuit met ernstige vormen van criminaliteit. Denk aan uitlokking van strafbare feiten, uitbuiting, afpersing bedreiging en afpersing. Ook kan vanuit het lokaal of de inrichting waarin gegokt wordt, overlast voor de omgeving ontstaan. Aangezien strafrechtelijk de bewijslast zwaar is, is een integrale aanpak noodzakelijk. Uitgangspunten bij de aanpak: Naast het strafrechtelijk traject daar waar mogelijk; afpakken van vermogen b afpakken van exploitatie gerelateerde vergunningen b afpakken van subsidies b sluiting van het pand b in beslag name goederen 3.2.4 mensenhandel Mensenhandel houdt in dat mensen worden uitgebuit en onder mensonterende omstandigheden moeten werken. Anderen profiteren daarvan. Het is een ernstige schending van de mensenrechten en een zware vorm van criminaliteit. Onder mensenhandel vallen vrouwenhandel en gedwongen prostitutie, maar ook de uitbuiting van mensen in andere sectoren, zoals de horeca, tuinbouw, huishoudelijk werk of fabriekswerk. Ook loverboys worden gezien als mensenhandelaren. Bepaalde doelgroepen zijn vaak slachtoffer van mensenhandel; denk aan MOE landers. In verband met de effectiviteit is het noodzakelijk dat mensenhandel niet alleen wordt aangepakt via de strafrechtelijke weg, maar ook bestuurlijk en preventief. Door het opwerpen van barrières door diverse instanties wordt mensenhandel steeds verder ingeperkt.
gemeente Eindhoven
11
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
Uitgangspunten bij de aanpak: b communicatie intern en extern over herkennen signalen van mensenhandel b integrale controles branches waar vermoeden is van mensenhandel b naast het strafrechtelijk traject waar mogelijk: b intrekken vergunning b sluiting pand b afpakken vermogen b opleggen boetes
3.2.5
vastgoedfraude/witwassen
Vastgoedfraude doet zich voor in veel verschillende gedaanten. De meest voorkomende vorm van vastgoedfraude is hypotheekfraude. Via trucs in de vastgoedmarkt kunnen fraudeurs in korte tijd veel geld verdienen en kan zwart geld worden witgewassen. Een fraudeur kan in korte tijd bij verschillende banken hypotheken aanvragen en meerdere panden kopen. Aan deze panden kan hij geld verdienen door ze voor veel geld onder te verhuren aan bijvoorbeeld arbeidsmigranten (uitbuiting, woonoverlast) of er hennepkwekerijen in te zetten. Daarnaast is het mogelijk dat de fraudeur niet aan zijn (financiële) verplichtingen voldoet. Banken zijn dan genoodzaakt de panden op een executieveiling tegen een lage prijs te verkopen. Om deze maatschappij ontwrichtende activiteiten aan te pakken moeten publieke en private partners barrières opwerpen. Uitgangspunten bij de aanpak: b integrale controles panden b sluiting pand b afpakken vermogen b samenwerking banken en notarissen Vastgoedfraude kan worden onderscheiden van woonfraude. Daarbij is te denken aan onderhuur, onterechte (huur) uitkeringen of toeslagen,een woning die als hotel of pension wordt gebruikt, een wietplantage in een woning, verhuur van eigen koopwoning. 3.2.6
Taskforce
woonwagencentra Uit de eerder genoemde Stad- en regioscan blijkt dat bepaalde criminele groeperingen zoals kampers vaak in verband gebracht kunnen worden met de niet aangifte gerelateerde en/of georganiseerde criminaliteit. daarom is door de Taskforce een programma opgezet om de woonwagencentra stelselmatig te controleren. persoonsgerichte aanpak In Brabant zijn minimaal 24 criminele samenwerkingsverbanden actief. Die moeten aangepakt worden . Politie en het openbaar ministerie kunnen dat niet alleen. De opsporings- en vevolgingscapaciteit is beperkt. Bovendien zijn dubieuze praktijken 12
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
soms met het strafrecht moeilijk aan te pakken. De overheid en haar verschillende organen en diensten beschikken echter over diverse andere mogelijkheden om het criminelen lastig te maken, om misdaad niet te helpen maar tegen te houden. Voorwaarden zijn dan bewustzijn en herkenning, het delen van alle beschikbare belangrijke informatie en het afstemmen van het overheidshandelen op het tegenhouden van georganiseerde misdaad. Dit vergt een intensieve samenwerking tussen betrokken overheidspartijen. Het RIEC is daarbij een instrument en ondersteunt de acties van de diverse overheden. 3.2.7
borgen aanpak georganiseerde criminaliteit binnen de organisatie
Binnen de organisatie is het fenomeen georganiseerde criminaliteit en de interventies die het lokaal bestuur daarop kan inzetten nog niet voldoende bekend. Daarom zal vanuit de afdeling veiligheid voorlichting worden gegeven over het belang van signaleren, informatie verzamelen, informatie vast leggen, informatie delen, analyseren, en adviseren. Uiteindelijk kan dan op basis van eigen informatie onderzoek gedaan worden naar achter de zichtbare criminaliteit bestaande criminogene structuren. 3.2.8 voorkomen vermenging onderwereld / bovenwereld Door infiltratie van de zogenaamde onderwereld in de bovenwereld kunnen onaanvaardbare machtsposities ontstaan die ontwrichtend zijn voor de samenleving. Dat is onaanvaardbaar en dient zo veel mogelijk voorkomen te worden. De lokale overheid heeft samen met verschillende partners de taak en de mogelijkheden daartegen maatregelen te treffen. Het opzetten van een actieplan en het vormen van een "kring" door gemeente brancheorganisaties en politie zijn middelen om een barrièremodel op te zetten en gerichte acties uit te voeren.
3.3 Maatregelen/actiematrix beleidsthema
Aspecten
Actie/beleid
Inzet
Landelijke
•
Strategische beleidsnotitie
VH, politie ,VTH en andere externe partners
softdrugs ;
(o.a. OM) input leveren
ontwikkelingen (soft)drugsbeleid
VH •
Implementatie beleid; actie
•
Aanpassen pilot iom min
(o.a. OM) input leveren
V&J;beleid
VH
de raad om instemming vragen
VH, VTH, andere partners nntb
Pilot coffeeshopbeleid VH politie ,VTH en andere externe partners
•
gemeente Eindhoven
13
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
voor uitvoering pilot.dossier
1. georganiseerde hennepteelt
maken beleid
Aanpak hennepkwekerijen;
•
evt. uitvoering pilot;actie
VH, VTH, politie, andere externe partners
convenant
(inzet bij handhavingsacties en het vervolg
Integrale controle en
daarop).
hercontrole Per partner uitvoeren van maatregelen convenant.; (voortzetting) acties VH iom andere en externe partners nntb
Evalueren en aanpassen convenant; waar mogelijk uitbreiden met partners : hypotheek-verstrekkers, makelaars en
VH , VTH (input leveren)
verzekeraars benaderen;beleid alternatieve bestuurlijke maatregelen
Voorstellen inzet alternatieve
VH
bestuurlijke maatregelen; beleid waaronder • Sluiten van panden met
ontwikkelen en vaststellen beleid artikel
toepassing
13b Opiumwet;beleid
artikel 13b Opiumwet 2. witwassen
Horeca vergunningen
voortzetting reguliere BIBOB toetsing
onverklaarbaar /
BIBOB
horeca.;actie
VH, VTH (inzet verg.verlening)
wederrechtelijk verkregen VH, VTH (inzet verg.verlening)
vermogen Horeca branche; inzet
gerichte inzet BIBOB op gebieden;
BIBOB preventief en
Stratumseind
repressief
Boschdijk e.o; actie
,gebiedsgericht, informatie gestuurd
VH Overlegstructuur opzetten met interne vastgoed branche inzet
en externe partners
BIBOB
Maken projectplan. actie
14
VH, VTH (input leveren)
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
Ontwikkelen en implementeren BIBOB beleid bouw.;beleid
VH, VTH (toetsing aanvragen eerste aanleg)
BIBOB toepassen op bouwvergunningen. 3. illegaal gokken
Informatiegestuurd,
Onderzoeken welke maatregelen -naast
voorlichting
bestuursrechtelijk - optimaal ingezet
handhaving en
kunnen worden (strafrechtelijk, fiscaal) ;
repressie; opwerpen van
beleid VH, VTH,politie (inzet bij
barrières
4. mensenhandel
VH, politie, VTH (input leveren)
uitvoeren beleid;actie
handhavingsacties )Om evt vervolging
Informatiegestuurd,
Aanpak prostitutie/uitzendbranche;
VH, VTH politie, OM
voorlichting,
Onderzoeken welke maatregelen –
(input leveren)
handhaving en
naast bestuursrechtelijk - optimaal
repressie opwerpen van
ingezet kunnen worden (strafrechtelijk,
barrières
fiscaal) ; beleid uitvoeren beleid;actie
VH/VTH/politie/
.
(inzet bij handhavingsacties) /OM evt. vervolging
5.vastgoedfraude
Informatiegestuurd,
Onderzoeken welke maatregelen (naast
VH iom externe partners nntb (zoals
voorlichting,
strafrechtelijke, bestuursrechtelijke en
hypotheekbverstrekkers, notarissen)
handhaving en
fiscale) optimaal ingezet kunnen
repressie.
worden;beleid (zie toelichting) VH iom externe partners nntb Uitvoeren beleid; actie
6 Taskforce acties
persoonsgerichte
Onderzoeken welke maatregelen -
aanpak,
naast bestuursrechtelijk - optimaal
opwerpen van barrières
ingezet kunnen worden (strafrechtelijk,
VH iom samenwerkende partners VH iom samenwerkende partners
fiscaal) ; beleid uitvoeren beleid;actie VH, VTH,politie (inzet bij handhavingsacties), OM evt. vervolging Project aanpak locatie gerichte aanpak:
3 nieuwe woonwagenlocaties en
woonwagenlokaties
hercontroles reeds aangepakte locaties; actie
gemeente Eindhoven
15
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
VH, VTH, Politie en andere externe partners
branche gerichte aanpak
(inzet bij handhavingsacties)
hennepkwekerijen
Project aanpak 25
growshops
hennepkwekerijen 10 controle dagen coffee-growshops (voortzetting) actie.
7. borgen aanpak
Voorlichten, signaleren,
Opzetten van een
georganiseerde
informatiedelen,
informatiesysteem;actie
criminaliteit binnen
informatie verzamelen,
organisatie
analyseren, informatie
Voorlichtingsrondes over Taskforce,
vastleggen
georganiseerde criminaliteit en barrière
VH
VH
modellen;actie 8. voorkomen
Voorlichten, signaleren,
Opzetten van een actieplan en vormen
vermenging
informatiedelen,
van een "kring" Door gemeente /
Onderwereld /
informatie verzamelen,
brancheorganisaties / politie.
Boven wereld
analyseren, informatie
beleid/actie
VH iom externe partners nntb
vastleggen
3.4 Overlap Veiligheidsthema’s beïnvloeden elkaar vaak wederzijds en zijn zelden scherp begrensd. Zo kan woonoverlast veroorzaakt worden door risicojeugd of door georganiseerde criminelen. Dit actieplan aanpak georganiseerde criminaliteit bevat dan ook een aantal thema’s die ook in de actieplannen Risicojeugd en Woonoverlast en Veilig Uitgaan terugkomen: Georganiseerde Horeca veilig uitgaan/geweld criminaliteit Gebiedsgericht screenen horeca ondernemers (horeca veilig uitgaan) + Stratumseind, kop Boschdijk e.o. Loverboys (geweld) Georganiseerde Woonoverlast criminaliteit Versterking aanpak crimineel gedrag cq asociaal gedrag Aanpak huisjesmelkers/uitbuiting/vastgoedfraude Voortzetting aanpak illegale kamerbewoning Georganiseerde Risocojeugd criminaliteit Drugsbeleid-handel en risicojeugd Vanzelfsprekend hebben de betreffende managers omtrent deze thema’s goede afstemming en taakverdeling. 16
gemeente Eindhoven
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
4. Overlegstructuur en actoren portefeuillehouder(s) ambtelijk ‘trekker’ interne uitvoeringspartners
externe uitvoering-gespreks partners
samenwerkings-/overlegstructuur
5.
Burgemeester, wethouder Wonen, Manager IVZ/aanpak georganiseerde criminaliteit GBO (kwartiermaker Veiligheid en wijkcoördinatoren), VTH , stadtoezicht, Veiligheid, Bestuursondersteuning en Juridische Zaken (manager Integrale veiligheidszorg,/woonoverlast en veilig uitgaan , projectleider 112/BITE), Zorg&Inkomen, Werk, Publiekszaken, Control Politie, Belastingdienst, Openbaar Ministerie, Arbeidsinspectie, RIEC, Endinet, banken bond van verzekeraars, notarissen advocaten. Overleg Taskforce B5 gemeenten over aanpak en afstemming beleid. Overleg zuidelijk 6 regio’s (Zuid 6) over eventuele afstemming nieuwe drugsbeleid. Regionaal overleg. over aanpak en afstemming beleid waar mogelijk. Intern op te starten overleggen per beleidsthema Activiteitenprogramma BITE 2012
Verantwoordingscyclus
Het college van Burgemeester en wethouders wordt drie maal geïnformeerd over de voortgang en resultaten van het actieplan, waaronder die van de verschillende beleidsthema’s. Het actieplan kent een doorlooptijd van 12 maanden. Verantwoordingsperioden zijn: januari t/m april, mei t/m augustus en september t/m december 2012. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de afdeling Veiligheid. Hiervoor worden afspraken gemaakt met alle betrokkenen in de uitvoering (cfm. de doelstelling van de business case "informatiegestuurde veiligheidsorganisatie"). Het college kan de raad via een Raadsbrief periodiek informeren.
gemeente Eindhoven
17
November 2011
Actieplan 2012 - Aanpak georganiseerde criminaliteit
6.
Middelen
Per project wordt zover mogelijk zicht gegeven op de gevraagde capaciteit en voorwaarden voor uitvoering. In de eerste fase van de uitvoering van het plan worden de projectplannen nader uitgewerkt en wordt inzet en capaciteit afgestemd met partners. Hierbij wordt in de eerste plaats bekeken hoe reguliere interne en externe capaciteit, structuren en voorzieningen gerichter ingezet kunnen worden. Tijdens de uitvoering ontstaat ook concreter zicht op eventuele leemtes. Geconstateerde leemtes en de daarvoor gevraagde middelen worden ter besluitvorming voorgelegd aan sectorhoofden of bestuur. Voor wat betreft de acties van de Taskforce B5 dient een bedrag van € 100.000,gereserveerd te worden. De noodzakelijke acties zijn vervat in het Programma bestrijding georganiseerde misdaad in Brabant. Voor de aansturing van de uitvoering is per 1 februari 2011 programmabureau opegricht met 12fte .Om dit te bekostigen een begroting opgemaakt. b B5 gemeenten betalen ieder jaar: €100.000,b Provincie Brabant betaalt ieder jaar: €150.000,b V&J betaalt ieder jaar: €400.000,--
kosten en dekking 2012 Taskforce Bijdrage projectbureau Taskforce
Bedrag €100.000,--
€100.000,--
dekking afdeling veiligheid
18
gemeente Eindhoven