Internationale oliemarkten en de rol van biobrandstoffen

Internationale oliemarkten en de rol van biobrandstoffen Lucia van Geuns Airneth Seminar, 10 December 2009

Clingendael International Energy Programme

www.clingendael.nl/ciep

IEA WEO 2008: ..the world will struggle to produce enough oil to make up for steep declines in existing fields, such as the North Sea, Russia and Alaska… ..more acute as prices fall and investment decisions are delayed.. ..the world need to make a significant increase in investments just to maintain the current level of production

Financial Times 20 October 2008



NRC Handelsblad 10 aprill 2008

….in 2010 moet elke liter benzine of diesel in de EU bestaan uit 5,75 % bio-ethanol of biodiesel

….tweede generatie biobrandstoffen zwaarder laten wegen….

….de productie is rendabel dankzij een EU-richtlijn…. zeer omstreden…productie vergroot het voedseltekort..



NRC Handelsblad 12 aprill 2008

Energieraad: ….dreigt optimisme om te slaan naar ‘te groot pessimisme’… Juist goede kansen in Nederland vanwege veel kennis over biotechnologie, chemie en biomassa….



Deze presentatie • • • • •

Introductie Internationale energiemarkt Energie voorzieningzekerheid Energie en beleid Afsluitende opmerkingen



Conclusions WEO 2009

The financial crisis has halted the rise in global energy use, but its upward path will resume soon & continue to 2030 on current policies Fossil fuels continue to dominate the fuel mix, oil remaining the leading fuel Renewables & other non-fossil energy sources grow fast but remain marginal

The consequences of these trends for climate change, energy security & human development are alarming Clingendael International Energy Programme


Reële en Nominale Ruwe Olieprijzen Nominal price

$/bbl

Real price

140 120

$ 106.74 per barrel in December 1979

100 $ 75 per barrel in December 2009

80 60 40 20 0 1973

1978

1983

1988

1993

1998

2003

2008

Bron: BP 2008



In for a bumpy ride? De val: van $147 op 14/7 naar $67 op 17/10 tot $48 op 18/3/2009 • Majors zoals Total, Eni en Royal Dutch Shell hebben een hoge olie prijs nodig om investeringen in produktiecapaciteit te verantwoorden (olie zanden, diep water etc)

• Maar ook de OPEC landen hebben belang bij een stabiel hoge prijs ($ 75 - $100) voor hun staatsbegroting Clingendael Clingendael International International Energy Energy Programme Programme

www.clingendael.nl/ciep www.clingendael.nl/ciep

De energie markt • • • • •

Afhankelijk van fossiele brandstoffen Toenemende mondiale vraag Reserves geconcentreerd Emissies broeikasgassen hoog Transport sector bijna volledig afhankelijk van olie en groeiende!



Wereld Energievraag 1980 – 2030 Mtoe

Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008

18 000

Other renewables

16 000 Hydro

14 000

Nuclear

12 000

Biomass

10 000 8 000

Gas

6 000

Coal

4 000

Oil

2 000 0 1980

1990

2000

2010

2020

2030

De wereld energievraag groeit met meer dan 40% in de volgende 25 jaar, het absoluut verbruik van kolen groeit het hardst Clingendael International Energy Programme


Toenemende vraag naar energie Beinvloed door bevolkingsgroei en economische groei



Mtoe

Belang van India en China in Energievraag in 2030 12 000

China en India Rest niet OESO OESO

10 000 8 000

Snelle groei tussen 2002 en 2008

6 000 4 000 2 000 0 1980

1990

2000

2010

2020

2030 Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008

Niet-OESO landen zijn verantwoordelijk voor 87% van de toenemende energievraag tussen 2006 en 2030, met als drijfveren China en India Clingendael International Energy Programme


Energie Gerelateerde CO2 Emissies 1980 – 2030 Gigatonnes


45

In te rn a tio n a l m a rin e b u n ke rs a n d a via tio n

40

N o n ‐O E C D ‐ ga s

35

N o n ‐O E C D ‐ o il

30

N o n ‐O E C D ‐ co a l O E C D ‐ g a s

25

O E C D ‐ o il

20

O E C D ‐ co a l

15 10 5 0 1980

1990

2000

2010

2020

2030

97% van de stijging in emissies tussen nu en 2030 komt van niet-OESO landen, driekwart van China, India en het Midden Oosten Clingendael International Energy Programme


Strategische Ellips? Bewezen wereld oliereserves eind 2007 100% = 1237 duizend miljoen vaten

Andere regio’s

Bewezen wereld gasreserves eind 2007 100% = 177.36 triljoen m3

Andere regio’s

28%

28%

72% 72% Strategische ellips*

Strategische ellips*

Meer dan 70 procent van de bewezen Conventionele reserves bevinden zich in de strategische energie ellips *Middle East, Russia, Central Asia, Caucasus.


Source: BP 2008


mb/d

Olieproduktie per Bron

(WEO 2009 Reference Scenario)

120

60%

Unconventional

100

50%

Other OPEC

80

40%

60

30%

40

20%

20

10%

0

0% 2000

2008

2015

Middle East OPEC Non-OPEC OPEC market share (right axis)

2030

OPEC kent de belangrijkste groei in olieproduktie omdat de conventionele non-OPEC produktie piekt; unconventionele olie gaat ook een belangrijkere rol spelen Clingendael International Energy Programme


Wereld Olieproduktie per Bron 1990 – 2030 mb/d


120

Natural gas liquids Non‐conventional oil

100 Crude oil ‐ yet to be developed (inc. EOR) or found

80

Crude oil ‐ currently producing fields

60 40 20 0 1990

2000

2010

2020

2030

Zelfs al zou de huidige olievraag niet verder stijgen, dan nog zou 45 miljoen vaten per dag produktiecapaciteit moeten worden ontwikkeld (3x SaudiArabië) om de neergang van huidige velden op te vangen Clingendael International Energy Programme


Onzekerheden t.a.v. voorzieningszekerheid • Meer import uit politiek en economisch instabiele

producerende landen • Concurrentie met andere consumerende landen • Knelpunten in handelsroutes • Beperkte binnenlandse produktie van duurzame energie bemoeilijkt diversificatie naar alternatieve brandstoffen • Beperkingen aan energie beleidsinstrumenten Clingendael International Energy Programme


Beperkte toegang tot oliereserves voor buitenlandse directe investeringen Iraq 10% National companies only (Saudi Arabia, Kuwait, Mexico) 35%

Concession 21%

Production sharing 12%

Limited access National companies 22%

Private partijen hebben tot meer dan de helft van de resterende oliereserves geen toegang

Bron: IEA, World investment outlook 2003



Oil and gas reserves in 2004 In bln boe

Verdeling olie reserves over private en publieke marktspelers 350 300 250

Gas reserves Oil reserves

200 150 100 50 0 Source: CSFB



Changing Business model….. Chinese and Indian companies are competing for reserves with majors but they do not (alway) have a profit motive (in the short term) but a (government) assignment to secure flows to China/India



NRC Handelsblad, 1 juli 2009

25 June 2009:

ADDAX DEAL TO TAKE SINOPEC INTO IRAQ China highlighted its ambitions to expand in the resources sector on Thursday when state-owned Sinopec - one of China's largest oil companies - agreed to a $7.2bn takeover of Addax, a Swiss-based oil company listed in Toronto and London with interests in Africa and Iraqi Kurdistan.

De Volkskrant, 1 juli 2009



Toenemende drukte op transportroutes vergroot kwetsbaarheid!

Bosphorus Million barrels per day

Hormuz Suez Malacca Middle East North America Latin America Africa Western Europe Former Soviet Union Pacific Asia

Panama

Bab el-Mandab

15 10 3 1

Source: GEOG 80, Transport geography



Verandering in het geopolitieke landschap en de internationale energiemarkt Veranderde mores

Grondstoffenmanagement

• Verandering in de mores van het internationale economisch-politiek systeem door integratie van landen als China en India • Bilateralisme als een alternatief voor globalisering/ multilateralisme • Relatief belang van OECD landen in traditionele fossiele energie markten neemt af en belang verschuift naar ontwikkelingslanden • Grondstoffenmanagement door overheid in producerende landen is toegenomen • Uitrol van controle over de waardeketen door verticale integratie (NOC’s) • Balanceren voor nationaal optimum, niet voor de wereldmarkt

Bron: CIEP analysis



Import Afhankelijkheid Olie Bron: IEA 2004

100 90 80 70 60

2002 2010

50

2020 2030

40 30 20 10 0

%

N.America

EU

Japan,Korea

China

India

Alle grote olieconsumerende regio’s in de wereld zullen de import afhankelijkheid in de toekomst zien stijgen Clingendael Ⓒ Clingendael International International Energy Energy Programme Programme


Brussel: 20-20-20? 2007 An Energy Policy for Europe & “A New Industrial Revolution”

???????

Duurzaamheid

Marktwerking

Leveringszekerheid

20%

Welvaartsgroei

Interne solidariteit

• Minder CO2

Openstaande zaken:

• Minder fossiele brandstof

• Extra energie efficiëntie

• Geen volledige naleving

• Meer interconnecties

• Aandeel hernieuwbare

• Toegang en ontvlechting

energie

in 2020

Extern energiebeleid

• Lange termijn contracten

• Één stem spreken

• Infrastructuur

• Dialoog en samenwerking



Gigatonnes

Energie-gerelateerde CO2 emissies en beleid 45

550 Policy Scenario

40

450 Policy Scenario 9% 14%

35

23%

30

54%

Nuclear CCS Renewables & biofuels Energy efficiency

25

20 2005

2010

2015

Reference Scenario

2020

2025

550 Policy Scenario

2030 450 Policy Scenario Bron: IEA World Energy Outlook, 2008

Technologie ontwikkeling is nodig, maar de meeste winst kan worden gehaald door energiebesparings maatregelingen en het gebruik van bestaande technologie! Clingendael International Energy Programme


Vraag biobrandstoffen per regio

mb/d

Bron: WEO 2009 Reference Scenario

3.0

Rest of world

2.5

OECD Europe

2.0

Latin America

1.5

Asia

1.0

OECD North America

0.5 0 2007

2015

2030

Huidige vraag biobrandstoffen transportsector: 1% Vraag in 2030: 5% (25% van de vraagtoename van 2de generatie technologie) Clingendael International Energy Programme


Schaarste aan Tijd? • De toekomstige olieproductie zal naast een toenemende groei ook een verval in productie van huidige velden moeten compenseren. • Expansie van de olieproductie vereist investeringen die pas op de middellange termijn effect zullen sorteren (2010 – 2020).

• Geologische beperkingen zullen op een langere termijn (+2020) van invloed zijn op de wereld olieproductie. • De investeringen in olieproductie zijn zeer onzeker geworden door de wereldwijde recessie en zullen in belangrijke mate afhangen van de duur van de recessie.

Clingendael Ⓒ Clingendael International International Energy Energy Programme Programme





Internationale oliemarkten en de rol van biobrandstoffen

Recommend Documents