Interactieve kruiswoordraadsels maken in zeven stappen STAP 1: HET JUISTE PROGRAMMA-ONDERDEEL OPSTARTEN Kies na het opstarten van Hot Potatoes voor de aardappel JCross. Dan krijg je het volgende venster:
STAP 2: OPLOSSINGEN INVOEREN We gaan nu een interactief kruiswoordraadsel maken waarbij de computer zelf het rooster voor ons zal ontwerpen. Klik hiervoor in de takenbalk van het programma op Manage Grid en vervolgens op Automatic - Grid Maker. Dan krijg je het volgende werkvenster:
De cursor staat nu klaar in het tekstvak waar je de oplossingen van het toekomstige kruiswoordraadsel kunt intikken. Per regel tik je één woord in. Het is aangeraden om
zo'n woordenlijst eerst bv. aan te maken in Word, daar op te slaan (kun je dan later opnieuw gebruiken) en dan hier te plakken (kopiëren in Word na selectie met Ctrl - C en hier plakken in het tekstvak met Ctrl - V). Ik heb dat nu gedaan voor het woordveld The Human Body uit Golden Words Part I Unit 7. Je krijgt dan dit als resultaat:
Hierna heb ik onderaan het tekstvak de grid size veranderd in 14. Op die manier krijg ik straks een kruiswoordraadsel van 14 op 14 hokjes.
STAP 3: ROOSTER VAN HET KRUISWOORDRAADSEL MAKEN Om het kruiswoordraadsel nu aan te maken klik je op de knop Make the grid. Het programma zal nu de best mogelijke combinatie zoeken voor de opgegeven lijst van woorden. Hoe groter je de grid of het rooster maakt, hoe meer kans je natuurlijk hebt dat meer van de opgegeven woorden gebruikt zullen worden in het kruiswoordraadsel. Je krijgt terwijl het programma aan het zoeken is, het volgende scherm:
Zodra je vindt dat voldoende woorden gebruikt zijn, klik je op de knop STOP. Je krijgt dan eerst een lijst van woorden die niet gebruikt zijn in het gemaakte kruiswoordraadsel:
Met Ctrl - C zou je die eventueel kunnen kopiëren om ze op te slaan en later te gebruiken in een ander kruiswoordraadsel. Vind je dat er te veel belangrijke woorden ontbreken, dan kun je altijd opnieuw beginnen en de grid size wat groter maken zodat je meer kans hebt dat alle woorden gebruikt worden. Bevestig hoe dan ook dat je dit venster gelezen hebt door op OK te klikken. Vervolgens krijg je dit scherm te zien:
STAP 4: DE CLUES INVOEGEN We hebben nu al het rooster van ons kruiswoordraadsel en de oplossingen maar nog niet aanwijzingen die de puzzelaar zal krijgen. Klik hiervoor op de knop ADD CLUES met het gele sleuteltje dat je links in het midden ziet. Je krijgt dan het volgende scherm:
Je krijgt de oplossingen van Horizontaal en Verticaal met twee invoervakken. Klik op het woord waarvoor je een aanwijzing wilt maken en voeg dan in het bijhorende invoervak de aanwijzing of clue. Ik zelf doe dat hier voor PELVIS:
Klik dan vervolgens op de OK naast het invoervak. Doe dat voor ieder woord apart. Als alle woorden clues gekregen hebben, druk dan pas op de OK onderaan met het groene vlaggetje. Heb je je ergens vergist, dan klik je nog eens op ADD CLUES. Vervolgens klik je op het woord waarvan je de clue wilt veranderen.
STAP 5: ONS WERK OPSLAAN Voordat we ons kruiswoordraadsel interactief maken, is nu het moment gekomen om ons voorbereidend werk eens op te slaan. Geef ondertussen je kruiswoordraadsel ook een titel in het tekstvak onder TITLE.
Het bestand wordt opgeslagen met als uitgang JCW. Dit is de format van kruiswoordraadselbestanden, zoals DOC dat is voor Word. Als je dat bestand later opent, kun je het nog altijd verfijnen of wijzigen (bv. de clues via ADD CLUES) zonder alles opnieuw te moeten doen. STAP 6: WERKEN AAN DE LAY-OUT Klik op OPTIONS in de werkbalk en vervolgens op Configure Output. Nu krijg je de keuze uit een aantal TABbladen om de lay-out van je kruiswoordraadsel aan te passen. Je kunt dat doen, maar je hoeft dat niet doen als je tevreden bent met wat Hot Potatoes standaard geprogrammeerd heeft. Ik geef snel even de verschillende mogelijkheden voor de geïnteresseerden. Het eerste TABblad dat je onmiddellijk ziet na het klikken op Configure Output is Titles / Instructions.
Die verschijnen boven het kruiswoordraadsel. Ik heb die in dit voorbeeld van het Engels naar het Nederlands vertaald. Klik steeds op OK als je iets veranderd hebt of op SAVE als je wilt dat deze verandering blijft voor alle volgende kruiswoordraadsels. Het is ook mogelijk om de taal aan te passen van alle knoppen, instructies en feedback zonder alles opnieuw te moeten typen. Klik hiervoor op de knop Load onderaan. Dan krijg je het volgende scherm:
Ga naar de harde schijf (normaal C:/). Vervolgens ga je naar de map Program Files onder de harde schijf en dan klik je op de map van Hot Potatoes. Nu krijg je een reeks van CFG - bestanden te zien waaruit je de gewenste taal kunt kiezen zoals in de onderstaande afbeelding.
Klik dan dubbel op de taal die je nodig hebt en vervolgens op de knop OPENEN. De gewenste taal is nu ingesteld en alle opdrachten, knoppen en feedback zijn nu omgezet in die taal. In het TABblad Prompts / Feedback kun je invullen o.a. welke feedback leerlingen krijgen als ze iets juist of verkeerd gedaan hebben.
Met het TABblad Buttons kun je de opschriften van de knoppen veranderen en ook beslissen welke knoppen / opties je al dan niet in je kruiswoordraadsel opneemt.
Met de HINT - Button bijvoorbeeld kunnen de leerlingen een letter krijgen van het woord dat ze zoeken. Je kunt die al dan niet in je kruiswoordraadsel opnemen. OPGELET! Zorg er zeker voor dat de "Next Exercise", "Go to Contents" en "Back" buttons niet aangeklikt zijn, want je hebt maar één oefening. Doe je dat niet, dan blokkeert alles, als een leerling op een van die knoppen zou klikken. Als je je oefeningen op een website zou publiceren, kun je hiermee wel met de knoppen de juiste bestanden verbinden. Mocht je een oefeningenreeks maken, dan kun je uiteraard deze knoppen wel gebruiken. Verder is er het TABblad Appearance voor leerkrachten die gerateerde of misbegrepen kunstenaars zijn. Hiermee kun je alle kleuren van achtergrond, balken, lettertypes, enz. definiëren met soms vreemde resultaten zoals je hieronder kunt zien.
Het TABblad Reading is niet van belang voor ons kruiswoordraadsel. Ten slotte is het vanaf versie 5.4 mogelijk om met het tabblad Cgi de oplossingen van de oefening naar je eigen mailadres te laten sturen. Dat is uiteraard enkel mogelijk als je je hotpotoefeningen op het internet publiceert. Hot Potatoes voorziet hiervoor in de gratis versie evenwel geen ondersteuning.
Om het cgi - script te activeren moet je de volgende drie stappen doen: 1. Bovenaan vink je Submit results through cgi to an email address aan. 2. Onder URL of FormMail CGI script: moet je het webadres opgeven waar het bestand FormMail.pl zich bevindt op de server van je website. Normaal zit dat bestandje op: http://www.domain.com/cgi_bin/FormMail.pl Hierbij moet je domain vervangen door de naam van je server. Het beste wat je kunt doen is hoe dan ook om de site administrator te raadplegen en te vragen waar het bestandje FormMail.pl zich op de server bevindt en dat in dat tekstvvakin
te vullen. OPMERKING: Dat is een zware opgave als je een free host hebt. De meeste aanbieders van gratis webspace geven hun gebruikers geen toegang tot de Perlserver. Aanbieders van te betalen webspace doen dat wel. 3. Onder Email address to submit to: vul je het emailadres in waarop de resultaten van je leerlingen moeten toekomen. 4. Onder Message to enter name or requesting student ID vul je de tekst in die zal verschijnen in het formulier dat de leerling moet invullen voordat hij of zij de oefening kan maken. Als dat allemaal lukt, zul je dan als een leerling je oefening maakt de volgende informatie op het opgegeven mailadres toegestuurd krijgen: recipient = je mailadres subject = titel van de oefening Exercise = titel van de oefening realname = naam van de leerling Score = in % Start_Time = bv. 08/16/2002 21:52:39 End_Time = bv. 08/16/2002 21:52:56 title = Thanks! bgcolor = #ffffff text_color = #800000 sort = order:realname,Exercise,Score,Start_Time,End_Time REMOTE_HOST STAP 7: OMZETTEN IN EEN INTERACTIEF KRUISWOORDRAADSEL Na vele malen proberen zijn we eindelijk bij de eindfase gekomen. We gaan al ons voorbereidend werk nu omzetten in een flitsend interactief kruiswoordraadsel. Klik hiervoor op File in het werkmenu en vervolgens op Export to Web. Je zult eerst gevraagd worden om je interactief kruiswoordraadsel een naam te geven. Je kruiswoordraadsel zal als uitgang HTM krijgen. Sla het zeker op onder Mijn documenten zodat je het later gemakkelijk kunt terugvinden. Vervolgens krijg je dit scherm te zien:
Uiteraard ben je nieuwsgierig en klik op OK. De browser (bv. Internet Explorer of Netscape) zal dan offline openen en je het kruiswoordraadsel tonen. Probeer het zeker eens zelf op te lossen. Klik hier om het resultaat van Unit7_Human_body.htm te zien.
De internetfreaks kunnen dit kruiswoordraadsel dan online plaatsen op een website. Voor een eenvoudiger gebruik kun je ook kiezen voor Export for Printing onder File. Dan kun je het kruiswoordraadsel afdrukken en kopiëren voor de leerlingen. Je zou ook de oefening kunnen laten plaatsen op alle computers in het computerlokaal op school zonder hiervoor het internet te gebruiken. Hiervoor moet je het aangemaakte HTML-bestand (dat sloeg je op nadat je voor Export to Web gekozen had) via Windows verkenner (normaal zit dat bestand onder Mijn documenten) opslaan op een diskette en dan via de diskette het bestand op de computers op school plaatsen. Het is mogelijk om via het Intranetwerk (vraag hiervoor raad aan bv. Werner De Wit) dat met één handeling allemaal tegelijk op die computers te installeren. Hierna laat je je leerlingen dubbelklikken op dat HTMLbestandje en dan verschijnt de oefening op het scherm. Koen Van Cauwenberge
