Inspiratie door de brede school Pilot kunst en cultuur in de brede school van het voortgezet onderwijs 2006 - 2009
Deelnemende scholen: • CSG Calvijn Maarten Luther • OSG Nieuw Zuid: Putsebocht • Nova College Riederwaard ( nu: LMC Zuid Veenoord en Palmentuin)
Verankeren kunst & cultuur in de brede school in het VO • Opdrachtgever: de dienst JOS (Jeugd, Onderwijs en Samenleving), Ton Legerstee en Rikkie de Genzer • Een van de speerpunten gemeente Rotterdam: de ontwikkeling van de ‘brede school’.
Doelen voor de SKVR in de pilot: “Brede scholen ondersteunen bij het ontwikkelen van ervaring, eigenaarschap, draagvlak en een goed lopende organisatie van kunst- & cultuureducatie. Bijdragen aan de structurele inbedding van kunst & cultuur in het VO in Rotterdam.”
Aanpak in pilot 2006 - 2009: • begeleiden scholen bij ontwikkelen van een visie en programma’s voor kunst & cultuur in de brede school • op scholen samenwerken met kunstenaars, gastdocenten en culturele instellingen • Uitdaging: dit vroeg van de SKVR een nieuw te ontwikkelen expertise: het begeleiden van de scholen als lerende organisaties.
Voorwaarden voor ontwikkelingen op de school • • • • • •
Commitment directie (ontwikkelend) draagvlak Goed sociaal klimaat Lerende organisatie Omgangsvormen: respectvol aanspreken Voldoende faciliteiten voor kunst en cultuur
CSG Calvijn, Maarten Luther
OSG Nieuw Zuid Putsebocht
Nova College Riederwaard, Veenoord en Palmentuin
Rol en de aanpak van de coördinatoren: • inbreng inhoudelijke expertise, adviseren school over voorwaarden, ontwikkelingslijn, vergroten draagvlak en soepele organisatie • ontwerpen activiteiten, brede school ’bouwstenen’, lessenseries en projecten • begeleiden werkproces, kwartier maken voor culturele instellingen en SKVR-gastdocenten • verzorgen deel interne communicatie, verbindende schakel naar alle partners • adviseren directie en brede schoolcoördinator bij maken en implementeren van een visie op kunsteducatie in hun (brede) school.
Drie scholen, drie verschillende trajecten • • • • • • •
Een groeimodel: ontwikkelen en verankeren aanbod kunst & cultuur in brede school verbinding met reguliere programma uitbreiden verbindingen met CKV, Cultuurtraject en kunstvakken vakoverstijgende projecten en projectweken voorzichtige ontwikkeling van horizontale leerlijnen visie ontwikkelen op kunst- en cultuureducatie in (brede) school plan van aanpak voor implementeren en verankeren visie
Regie op school • • •
(locatie)directeur: eindverantwoordelijk teamleider en/of brede schoolcoördinator: eerste aanspreekpunt kunstcoördinator: inhoudelijk aanspreekpunt voor afstemming kunst & cultuur in brede school en in reguliere curriculum
• • • • • • • •
Uitdagingen: wie is aanspreekpunt, wie neemt beslissingen? wie ontvangt en begeleidt gastdocenten? wie verzorgt de interne communicatie? wie creëert draagvlak bij docententeams? wie verbindt alle partners: inhoudelijk, organisatorisch en logistiek? rol kunst- & cultuurteam? rol overige docenten en mentoren?
Opbouw programmering
Bouwsteen: kunstkiezen • breed kunstaanbod, korte activiteiten, veel ervaren • leerlingen kiezen of worden ingedeeld • lessen afsluiten met een presentatie en korte evaluatie • tweede jaar soms een iets langer traject in één discipline • filmpje palmentuin
Cultuurtraject Plus
Talentroutes
Aandachtsgebieden in de pilot 2006-2009 • • • • • • • •
Gastdocenten Inhoud kunst en cultuur Culturele instellingen Betrekken en motiveren leerlingen Lokalen en materialen Cultuurverschillen en draagvlak Schoolorganisatie en regie Visie en verankering
Gastdocenten • goede aansluiting van gastdocenten, lessen en activiteiten, bij leerniveau en cultuur van jongeren en school • binden van geschikte gastdocenten aan projecten en scholen • passend begeleiden van gastdocenten die actief zijn op scholen • maken van informatiemateriaal voorafgaand aan lessen/projecten
Inhoud kunst en cultuur • aandacht creëren voor actieve talentontwikkeling • ontwikkeling van doorgaande en horizontale leerlijnen • voor leerlingen toegankelijke en prikkelende lessen, activiteiten en projecten
Samenwerking culturele instellingen en scholen • Ontwikkeling van cultuureducatie vraagt andere aanpak van culturele instellingen en van scholen. • Steeds meer instellingen laten de culturele inhoud aansluiten bij de leerlingen. • De SKVR ondersteunt een aantal instellingen daarbij. • De inbreng van kunstdocenten en culturele instellingen heeft een grote meerwaarde. • Deelsessie: samenwerkingsvormen met culturele instellingen
Betrekken en motiveren leerlingen • vergroten van deelname van leerlingen aan brede schoolactiviteiten, door ze deels te verplichten en in te plannen in het lesrooster • motiveren van de jongeren, aansluitende vrijetijdsmogelijkheden en extra oefenruimte
Lokalen en materialen • grotere en beter geoutilleerde lokalen zijn erg nodig • meer ruimte maken voor gastdocenten • voldoende apparatuur en materialen kopen of huren • materialen op scholen: verantwoording en routing goed regelen
Cultuurverschillen en draagvlak • aandacht en begrip ontwikkelen voor onderling verschillende jongerencultuur, versus de kunstencultuur docenten, versus visie en cultuur docentenkorps • draagvlak en actieve betrokkenheid creëren bij docententeams • Deelsessie “cultuuromslag”
Laatste fase pilot: 2008-2009 • Praktische coördinatie naar de school zelf • Kunst en cultuurteam: verbinding tussen brede school- en andere activiteiten. • SKVR coördinatoren begeleidden scholen naar samenspel tussen alle in- en externe partners • Directie school creëert voorwaarden voor een geslaagd vervolg
Rol SKVR op scholen na de pilot • Scholen kunnen nu grotendeels zelf kunst& cultuureducatie organiseren en vorm geven. Dilemma: veel scholen hebben daarvoor niet voldoende mogelijkheden. • De drie scholen blijven in beperkte mate begeleiding van de SKVR inhuren. Ze garanderen daarmee vakmanschap en een blijvende ontwikkeling van kunst & cultuur in de brede school.
Toekomst! • De dienst JOS kiest voor een stapsgewijze groei van scholen bij de uitbouw van K&C • Zo kunnen kunstenaars, instellingen, SKVR, meegroeien • Focus op een schoolgerichte aanpak • Uitbreiding traject naar 4 nieuwe scholen • Vanmiddag presentatie van het initiatief “ Denken Voelen Doen”
Netwerk voor en door jongeren in wijk en stad • Actieve kunstbeoefening oa bij de SKVR kunstscholen • Podium op noord en zuidoever oa Fanatics, On tha Move, Sterren aan de Maas • Talentontwikkeling in verschillende projecten in wijk, stad, mbo en hbo
Inspiratie door de brede school Presentatie Anne Marie Backes Vrijdag 5 februari 2010
