AARTSBISDOM
MECHELEN-BRUSSEL
Vicariaat Onderwijs 2800 Mechelen, Fr. de Merodestraat 18 tel. 015 29 84 02 fax 015 29 84 03 Inspectie – begeleiding godsdienst
Mededelingen Godsdienst september 2013 Geachte leerkracht, Elk jaar krijgt u met de maandberichten van augustus / september actuele informatie onder de vorm van ‘aandachtspunten voor het komende schooljaar’. Voor de blijvende leidraad verwijzen we graag naar het vademecum: http://www.kerknet.be/vic.onderwijs.mb/ We verwachten dat deze documenten in de vakvergadering grondig besproken worden en dat er het passende gevolg aan gegeven wordt.
Aandachtspunten Godsdienst 2013-2014 1. Enkele nieuwe ontwikkelingen 1. Hertekening van het vicariaat onderwijs 2. vakinformatiedossier
3. interlevensbeschouwelijke competenties 4. de zorg voor de evaluatie van het vak 2. Enkele blijvende aandachtspunten 2.1. jaarplanning 2.3 klassenbezoek 2.2 maandberichten 2.4 gesprek 2.5. vakvergadering 2.6. verslagen van de vakvergaderingen
3. Prioritair nascholingsproject : Back to the point 4. Diocesane nascholingen 3.1. Commissie godsdienst 3.2. MGO-1 Mediawijzer
3.3. MGO-2 Je les voorbereiden met Thomas (en Kelly) 3.4. MGO-3 godsdienstles geven in BUSO – OV3 3.5. Dagen voor de beginnende godsdienstleraren 3.6. navorming officieel onderwijs
3.7. Bijbelaanbod van het CCV Vlaams Brabant
4. Andere nascholingen 4.1. Didaché-studiedag 4.2. UCSIA – godsdienstonderwijscongres 4.3. LOGOS- studiedagen
5. Andere initiatieven 5.1. Universitaire Parochie 5.2. De bijbel in 1000 seconden 5.3. Jong zijn en geloven – Bert Roebben
5.4. Offerfeest : lesmateriaal en wenskaarten – IDKBrussel 5.5. Castrum – nieuwsbrief 5.6. Saved by the bell – Studio Globo
1. Enkele nieuwe ontwikkelingen 1.1. Hertekening van het vicariaat onderwijs Het vicariaat onderwijs kreeg een nieuwe en duidelijkere structuur. Voortaan zijn er onder de supervisie van de bisschoppelijk afgevaardigde drie diensten aan het werk: de dienst pedagogische begeleiding, de dienst schoolorganisatie en de dienst identiteit. Voor deze laatste dienst werd Jurgen Mettepenningen als directeur aangetrokken. Hij zal vanaf dit schooljaar leiding en ondersteuning geven i.v.m. het vak godsdienst, de pastoraal op school en de spiritualiteit van het katholiek onderwijs. We heten Jurgen van harte welkom in onze dienst. 1.2. Vakinformatiedossier De vakvoorzitters kregen van Thomas een uitnodiging om een vakinformatiedossier op te starten. De inspectie verwacht dat in elke school dit nieuwe dossier zal ingevuld worden: Met dit dossier zal de vakgroep nadenken over het vak, over de werking van de vakgroep, over het optimaliseren van de aanpak… Aan de hand van dit dossier worden nieuwe collega’s ook thuisgebracht in het vak op de school. Voorlopig werd er in en met het vakinformatiedossier (met uitzondering van een handvol scholen) nog veel te weinig gewerkt. Het is niet realistisch dat dit dossier in één keer ingevuld wordt. De leraren vullen het persoonlijke luik in. Dit luik kan enkel door de leraar zelf en de inspecteur gelezen worden. De vakgroep programmeert tijdens de vakvergadering enkele vragen of een deel van het dossier en brengt het resultaat van die bespreking bij de vraagstelling aan. In de nog niet ingevulde gebieden kan het vakhoofd de datum van (planning van de) bespreking van dat onderwerp of die vraag vermelden. Dit document is ook handig voor de inspecteur – begeleider om de kwaliteit van het vak in de school te ondersteunen. Het is belangrijk dat de vakcoördinator de andere leraren uitnodigt om hun persoonlijk luik ook in te vullen. Hierbij mogen de nieuwe leraren in het vak niet vergeten worden. Via deze invulling heeft de begeleiding er immers zicht op wie waar aan het werk is.
1.3. Interlevensbeschouwelijke competenties De commissie levensbeschouwelijke vakken werkte voor alle levensbeschouwelijke vakken ‘competenties voor interlevensbeschouwelijke dialoog en samenleven’ uit. De verschillende levensbeschouwingen verbinden zich ertoe om in hun aanbod aan deze competenties te werken. Het is de bedoeling om de nood aan dialoog en het echt leren kennen van de eigen en andere levensbeschouwelijke opvattingen sterker te beklemtonen. Wij maken ons voor RK godsdienst sterk dat deze competentieontwikkeling al een basisdoelstelling van het huidige leerplan is. Voor alle duidelijkheid: er komt geen nieuw leerplan. Wel verbinden de verschillende levensbeschouwelijke vakken er zich toe om met hun leergroepen aan deze competenties te werken als dienst aan de leerling en de maatschappij. (en in die zin zetten we hiermee ons vak op de kaart als wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling en opvoeding van kinderen en jongeren.) Met het oog op implementatie het schooljaar 2014-15, zullen we tijdens het tweede deel van dit schooljaar (een) introductiemoment(en) voorzien. 1.4. De zorg voor de evaluatie in het vak Recente ervaringen nopen ons extra aandacht te vragen voor de evaluatie in het vak. Doorheen en na de laatste evaluatieperiode bereikten ons diverse berichten van leraren en ouders, waarbij de beoordeling van de vorderingen van een leerling in vraag werden gesteld. Omwille van een mogelijke tendens in de richting van meer beroepsprocedures, vragen wij de leraren er voor te zorgen dat de evaluatie (examens en alle materiaal waarop punten gebaseerd worden) leerplangericht wordt uitgewerkt. Zijn de toetsen en testen erop gericht om te evalueren welke stappen de leerling in een terrein-, kern- of basisdoel van het leerplan heeft gezet? (Waren de lessen hier op gericht?) We verwijzen hieronder naar enkele eigenschappen die goede evaluatie zou bezitten. De krijtlijnen voor goede evaluatie vind u terug in de Oriëntatienota: http://www.kuleuven.be/thomas/page/orientatienota-vlaamse-inspectie-begeleiding-r-kgodsdienst
Transparantie: de leerlingen ervaren duidelijkheid omtrent de inhoud van de evaluatie en over ‘wat, hoe en wanneer’ er geëvalueerd wordt. Validiteit: overeenkomst van de toets (meting) met de doelen en vaardigheden die in het leerproces beoogd werden. Betrouwbaarheid: overeenkomst van het meetresultaat met datgene wat men beoogde te meten. Objectiviteit: onafhankelijkheid van het meetresultaat t.o.v. de subjectieve invloed van de evaluator. Authenticiteit: de mate waarin de inhoud van de opdracht relevant is voor de levensbeschouwelijke groei van de jongeren in hun maatschappelijke context. Betrokkenheid: de mate waarin de opdracht de leerling oproept om ‘zijn volle gewicht in de schaal te leggen’, zijn vaardigheden te tonen, zodoende dat ook de toets bijdraagt tot het leerproces. Impact: de wijze waarop de toets bij de leerlingen vaardigheden, motivatie, betrokkenheid, samenwerking … in de toekomst beïnvloedt. Inbedding: de wisselwerking tussen evaluatie enerzijds en leeromgeving en opvoedingsklimaat in de school als geheel anderzijds.
2. Enkele blijvende aandachtspunten 2.1. Jaarplanning Graag de aandacht om de jaarplanning op te nemen zoals aangegeven in het vakdocument ‘jaarraster en vorderingsplan’. (zie http://www.kerknet.be/vic.onderwijs.mb/ DPB-SO en dan vakdocumenten en verder onder godsdienst)
Wij hopen dat zo de aandacht voor leerplanrealisatie zal blijven toenemen. 2.2. Klassenbezoek Het is onze ervaring dat de afspraken i.v.m. klassenbezoeken door leraren meer en meer over het hoofd gezien worden. Gelieve volgende richtlijn effectief op te nemen: ‘De leraren leggen bij een klassenbezoek spontaan hun lesvoorbereidingen, agenda, een schrift van een leerling, het jaarraster en het vorderingsplan, en eventueel de evaluatieopdrachten voor aan de inspecteur – begeleider’. Een bezoek van de inspecteur wordt in principe steeds aangekondigd. 2.3. maandberichten Vele leraren geven ons aan dat ze de berichten niet kennen. De verschillende kanalen: 1. Deze berichten maken deel uit van de maandelijkse zending van de DPB aan de scholen. Vraag uw directeur om deze naar u door te zenden. 2. U kan de berichten ook consulteren via http://www.kerknet.be/vic.onderwijs.mb (doorklikken op DPBSO in de marge en dan bovenaan maandberichten en verder vak godsdienst.) 3. We verwachten dat de vakcoördinator zich lid maakt van de community op Thomas ‘vakteamverantwoordelijken aartsbisdom Mechelen – Brussel’. Zij krijgt dan de berichten ook rechtstreeks doorgestuurd en kan deze aan de vakgroepleden bezorgen. 2.4. Gesprek Alle leraren kunnen de inspecteur-begeleider vragen om het lestraject of de evaluatiepraktijk te bespreken. Een begeleidend klasbezoek is ook mogelijk. Vooraf worden aandachtspunten besproken. Meer en meer horen we van de leraren de vraag naar een functioneringsgesprek. De inspecteurs-begeleiders gaan hier graag op in. 2.5. Vakvergadering De vakvergadering is voor de godsdienstleraar zeer belangrijk. (zie vademecum) Het is onze wens om regelmatig (elk jaar of tweejaarlijks?) uitgenodigd te worden voor de vakvergadering. In sommige gevallen gebeurt dit ook tijdens pedagogische studiedagen waarbij alle pedagogische begeleiders aanwezig zijn. We merken dat dit in vele gevallen deugddoende en verduidelijkende contacten zijn. Na de oproep vorig jaar werden we in vele scholen uitgenodigd. 2.6. Verslagen van de vakvergaderingen Gelieve de verslagen van de vakvergaderingen bij het vakdossier te voegen. Daardoor blijven we op de hoogte van de vragen die bij jullie leven en kan er passend gevolg aan gegeven worden. Het blijft opvallend dat in verschillende vakgroepen ‘pastorale activiteiten’ nog steeds een (te) groot aandeel van de agenda blijven opeisen…..
3. Interdiocesaan prioritair nascholingsproject Back to the Point – De Rode draad Tijdens het schooljaar 2013-2014 kan u intekenen op een interdiocesaan project. (in samenwerking met dienst nascholing en internationalisering en het VVKSO)
Het project is een echte aanrader voor wie zich als godsdienstleraar wil professionaliseren. Hoe zet ik mijn leerlingen op weg? Hoe doe ik hen hun godsdienstige /levensbeschou-welijke bedachtzaamheid oefenen? Welke plaats geef ik aan de levensbeschouwelijke vaardigheden? Doe ik het goed met het leerplan? Kunnen wij met de collega’s in de school een leerlijn uittekenen? Hoe evalueer je zulke processen? Wat betekent het vak godsdienst in mijn school? Enkele leraren hebben in hun school een leerweg uitgetekend, die zeker inspirerend kan zijn voor anderen. Hun verhaal werd zo waardevol gevonden door de inspecteursbegeleiders en de Erkende Instantie dat er door het VSKO een koepelkrediet werd aan verbonden. De nascholing is uitgeschreven in twee modules: De module 1 ‘de rode draad’ is een inleidende sessie. De sprekers lichten hun visie en concrete werking met de leerlingen toe. Er is kans voor een verkenning in de verschillende tools die de leraren aanreiken. Per bisdom zijn er 120 inschrijvingen mogelijk. In ons bisdom gaat deze sessie door op woensdagnamiddag 2 oktober 2013 om 13.30 uur in het Sancta Maria instituut , Tiensestraat te Leuven Voor inschrijving verwijzen wij graag naar: http://www.nascholing.be/2013-2014/index.aspx?type=3&modID=4077 Er kunnen zich nog een dertigtal leraren inschrijven !!! De module 2 ‘back to the point’ is een geheel van drie sessies, die over de drie trimesters verspreid worden. Tijdens deze sessies zullen de deelnemers met eigen en nieuw materiaal aan het oefenen gebracht worden met het oog op meer levensbeschouwelijke bedachtzaamheid en het uittekenen van een leerlijn. De nascholer zal laten inkijken in eigen onderwijspraktijk, maar ook de deelnemers met eigen materiaal laten aanvoelen hoe enkele tools en aandachtspunten de godsdienstles kunnen verdiepen en verbreden. De deelnemers aan deze sessie volgen ook de inleidende sessie ‘de rode draad’. Omwille van mogelijke verwerking in de vakgroepen is het belangrijk dat er per school verschillende leraren zouden intekenen. Per bisdom wordt deze module op drie locaties ingericht, waar telkens drie sessies doorgaan. Op elke locatie kunnen slechts 25 deelnemers inschrijven. Wees er snel bij ! Plaatsen en data van de sessies in het aartsbisdom: Mechelen, Pastoraal centrum, Varkensstraat 6: VOLZET di 19/11/13 9.00 -12.00 uur, do 6/02/14 9.00-12.00 uur, di 13/05/14 13.30 – 16.30uur Ganshoren (Brussel), KOCB, Landsroemlaan 126 (achter de basiliek van Koekelberg – gratis parking) NOG 15 PLAATSEN !!! Do 21/11/13 9.00-12.00 uur, di 18/02/14 9.00-12.00 uur, do 15/05/14 13.30 – 16.30 uur Heverlee, H.Hartinstituut, Naamsesteenweg, VOLZET Do 21/11/13 13.30-16.30 uur, di 18/02/14 13.30-16.30 uur, do 15/05/14 9.00-12.00 uur Voor inschrijving verwijzen we graag naar http://www.nascholing.be/20132014/index.aspx?type=3&modID=4078
Kostprijs: per sessie wordt een bijdrage van 5€ gevraagd
4. Diocesane nascholingen 4.1. Commissie godsdienst Deze commissie werd opgericht om het diocesaan nascholingsbeleid te coördineren in samenwerking met de DPB ondersteunings- en nascholingsdienst. Wij zijn de leraren dankbaar die deze stuurgroep stof aanreiken vanuit de klas- en schoolpraktijk. Godsdienstleraren die mee willen nadenken over nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied, samen willen zoeken naar stappen in het verwezenlijken van het raamplan en initiatieven willen plannen die de spiritualiteit van de leraren kunnen ondersteunen, melden zich bij Jos Van Rompay. 4.2. MGO-1 ‘Media – WIJZER’, Mechelen Pastoraal Centrum - 25/10/2013 13.30 uur Om zich een mening te vormen over Kerk en geloof gaan veel mensen (en dus ook leerlingen) af op het beeld dat de media hen voorschotelen. En dat beeld is niet bepaald flatterend. Als we krantenkoppen en televisiereportages mogen geloven, is de Kerk vooral een conservatief, dictatoriaal, rijk, machtig en hypocriet bastion, waar priesters, bisschoppen, kardinalen en pausen blijkbaar veel dingen doen, maar zeker niet bezig zijn met de verkondiging van Jezus’ boodschap. En wie afgaat op de toonaangevende stemmen in het publieke debat, zoals dat in de media wordt gevoerd, kan alleen maar besluiten dat geloven niet meer van deze tijd is en de Kerk op sterven na dood. Als persverantwoordelijke van het aartsbisdom wil Jeroen Moens enkele kanttekeningen en nuanceringen aanbrengen bij de stereotiepe beelden die in de media over de Kerk circuleren. Op basis van talrijke voorbeelden uit de recente actualiteit, probeert hij te verklaren hoe hardnekkige clichés, misvattingen en foutieve berichtgeving de beeldvorming over de Kerk bepalen. Met welke bril kijken journalisten naar de Kerk? Doen ze meer dan observeren en registeren? Hoe en waarom selecteren ze informatie en waar gaan ze spijtig genoeg uit de bocht? En hoe komt het dat veel positiefs binnen de geloofsgemeenschap zelden of nooit het grote nieuws haalt? Om leerlingen ‘media-wijzer’ te maken en daarover met hen het gesprek aan te gaan, komt Jeroen Moens graag bij u langs op school. Met deze nascholing kunnen alle godsdienstleerkrachten (maar vooral aanbevolen voor de leraren van de derde graad) kennismaken met zijn aanbod. Deze nascholing gaat door in het Pastoraal centrum te Mechelen op vrijdag 25/10 om 13.30 uur – 16.15 uur. Inschrijven kan met de schoolcode via www.nascholing.be/DPB-OND. Kies voor Secundair, Godsdienst, MGO-1. 4.3. De godsdienstles voorbereiden met Thomas (en Kelly) SJC St Pieters Woluwe 06/11/2013 13.30 uur Doorheen contacten met leraren horen we dikwijls: ‘Breng ons toch eens terug thuis in Thomas’. Tijdens deze nascholing maken we een korte verkenning van Thomas i.f.v. het vinden van lesmateriaal. Stelt een leerkracht voor hoe zij het jaarvorderingsplan in onze website hanteert. Leraren kunnen zelf aan het oefenen gaan om lesprojectfiches aan te maken en een jaarplanning op te stellen. Deze nascholingssessie gaat door in het Sint Jozefscollege te St. - Pieters - Woluwe Woluwelaan 20 op woensdagnamiddag 6 november 2013 13.30 – 16.30 uur Bijdrage: 10€. Inschrijven kan met de schoolcode via www.nascholing.be/DPB-OND. Kies voor Secundair, Godsdienst, MGO-2.
4.4.
Godsdienst in BUSO OV3
We nodigen de godsdienstleraren met lesopdracht in BUSO OV3 graag uit voor een uitwisselings- en ontmoetingsdag. We verkennen Thomas op zoek naar lesmateriaal en hulpmiddelen in de lesvoorbereiding. We wisselen uit hoe wij wederzijds elkaar kunnen ondersteunen in onze opdracht. Deze nascholingssessie gaat door op woensdagnamiddag 13 november 2013 13.30 16.00 uur in het Sint Janshof, Nekkerspoelstraat 358b 2800 Mechelen. Inschrijven kan met de schoolcode via www.nascholing.be/DPB-OND. Kies voor Secundair, Godsdienst, MGO-3. 4.5. Dagen voor de beginnende godsdienstleraren Wij rekenen erop de nieuw-beginnende leraren te ontmoeten op de dagen die de Diocesane Pedagogische Begeleiding voor hen inricht op woensdag 25 september 2013 (onderwerp kennismaking / jaarplanning) en op woensdagnamiddag 5 februari 2014 (onderwerp evaluatie). Een kans tot ontmoeting tussen de leraren en de inspecteur(s). We hopen dat deze leraren ook in hun school kunnen rekenen op de raad en steun van vakcollega’s die al geruime tijd ervaring hebben. 4.6. navorming officieel onderwijs Godsdienstleraren die meer willen weten over het nascholingsaanbod voor de leraren in het officieel onderwijs, kunnen meer info verkrijgen via
[email protected] 4.7. Het bijbelaanbod van CCV Vlaams Brabant Via http://www.ccv.be/vlaams-brabant vind je het bijbelaanbod voor het najaar 2013. Meer info:
[email protected] Een greep uit het aanbod: Mensen van vlees en bloed (over de apostelen van Jezus) deel 1 (herneming) in Herent, Veltem-Beisem, zaal Ratjetoe Mensen van vlees en bloed (over de apostelen Filippus, Bartolomeüs, Matteüs en Tomas) in Mechelen, Diocesaan Pastoraal Centrum Op leven en dood (over de onsterfelijkheidsgedachte in het Oude Testament) in Kortenberg, Oude Abdij Lezen in de boeken Samuël en Koningen (de vroege profeten van het Oude Testament), in Gooik, Leerbeek, zaal Parecia
4. Andere nascholingen Via de website van het VSKO kan u de nascholingen terugvinden die voor het vak godsdienst ingericht worden. http://www.nascholing.be Op de webpagina van de interdiocesane dienst voor het godsdienstonderwijs www.idkg.be , worden vanaf eind september de nascholingen in de verschillende diocesen aangegeven. 4.1.
Didaché-studiedagen
anderskijken Levensbeschouwelijke vakken in het onderwijs vandaag
Didachè-studiedag 2013-2014 – Leuven - Dinsdag 14 januari 2014 De levensbeschouwelijke vakken staan op het publieke forum regelmatig ter discussie. De voormiddag wil zoeken op welke manier levensbeschouwelijke vakken een positieve bijdrage kunnen leveren aan de leerling, de school, de kerk en de samenleving. De namiddag wil praktijkvoorbeelden aanreiken om met leerlingen in de godsdienstles concreet aan de slag te gaan rond identiteitsvorming, samenlevingsopbouw en reflectie over de christelijke traditie. 09.00 Inschrijvingen en koffie 09.10 Welkom en inleiding 09.15 Lezing 1 /Dirk De Wachter Op zoek naar een identiteit en de rol van levensbeschouwelijk onderwijs 10.00 Lezing 2 /Marc Vandevoorde Verschillen en verbinden: de bijdrage van levensbeschouwelijke vakken aan de samenlevingsopbouw 11.15 Lezing 3 /Claudia Gärtner Inspireren en bezielen: de confessionele en institutionele gebondenheid/vrijheid van levensbeschouwelijke vakken 14.00 Lezing 4 /Nikolaas Sintobin Youtube, levensbeschouwing en levensbeschouwelijke identiteit 14.45 Lezing 5 /Luc Delaey De tien geboden van Kieslowski: godsdienstonderwijs en samenlevingsopbouw 16.00 Lezing 6 /Liesbeth Last Het gelaat van Christus vanuit iconografie, levensbeschouwing en godsbeschouwing ter sprake brengen 16.30 Slot inschrijvingsmodaliteiten worden later aangegeven. (wellicht na de studiedagen van augustus)
4.2.
UCSIA – godsdienstonderwijscongres
Waartoe voeden we op? - Over de maatschappelijke relevantie van het levensbeschouwelijke vak Rooms-katholieke godsdienst UCSIA pedagogische studiedag voor leerkrachten RK godsdienst Theologisch Pastoraal Centrum, Antwerpen Donderdag 7 november 2013 Thema In overleg met de Vlaamse onderwijsvicarissen en het Vlaamse Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs, organiseert UCSIA (www.ucsia.org) jaarlijks een studiedag voor leerkrachten RK godsdienst, pedagogische begeleiders, theologen en kerkverantwoordelijken. Op 7 november 2013 organiseren we opnieuw een pedagogische studiedag; dit jaar met als thema “de relevantie van het levensbeschouwelijke vak RK godsdienst”. Vanuit psychologisch en filosofisch onderzoek gaan we na wat de zin van het levensbeschouwelijke vak (RK godsdienst) is in de ontwikkeling van jongeren vandaag de dag. Om deze vraag concreet te beantwoorden, vertrekken we vanuit de pluraliteit en actualiteit waarbinnen leerlingen en de school functioneren. Levensbeschouwing en maatschappij staan namelijk niet los van elkaar. Soms lijkt de huidige maatschappij geen grenzen meer te kennen en verliezen jongeren hun houvast. Het is de rol van de leerkrachten RK godsdienst om de leerlingen dan te helpen om de eigen algemene en/of levensbeschouwelijke zinvragen te formuleren (ondanks de vaak negatieve berichtgeving over de eigen godsdienst). Hierbij is het de bedoeling dat de leerkrachten niet alleen aandacht besteden aan de individuele vraag van jongeren, “ben ik mooi”, maar ook aan de levensbeschouwelijke vraag “wat is mooi”. Met deze studiedag willen we met andere woorden nagaan hoe leerkrachten RK godsdienst – vanuit de eigen sterkte en op een actuele manier – levensbeschouwing bij de jongeren kunnen brengen? Hoe kunnen leerlingen komen tot een positief (zelf-)beeld m.b.t. hun christelijke geloof en hoe kunnen ze hiervoor erkenning krijgen van de maatschappij en de klasgroep?
PROGRAMMA 08:30 Registratie en koffie 09:15 Welkom 09:20 Bezinning 09:30 Lezing 1 – Wat is de zin van het levensbeschouwelijke vak (RK godsdienst) in de ontwikkeling van jongeren vandaag de dag? Kan religie een concrete houvast zijn in de samenleving vandaag de dag? Wat kan de betekenis/zin van religie zijn in dit specifieke
10:10
ontwikkelingsstadium van jongeren? Jessie Dezutter (PhD), Research Group Clinical Psychology, KULeuven (University of Leuven). Lezing 2 - Waarom is het opportuun dat de leerkrachten de leerlingen niet alleen helpen zoeken naar de zinvraag (“jongeren grond onder de voeten geven”), maar ook dat ze de preferentiële keuze expliciteren/ toetsen/ aanbieden/ vooropstellen. En hoe kunnen ze dat dan doen? Luc Braeckmans, professor Filosofie, Universiteit Antwerpen -
10:50 In de namiddag maakt u twee keuzes uit de volgende werkwinkels Kind Van Noah - Peter De Burghgraeve, leerkracht SUI OLV Waver – nascholer VSKO Dagboek van een arts - Johan Thomas, leerkracht Ieper, Hoe stel ik levensbeschouwelijke vragen? - Jean Agten, Website - Checkpoint TV - Hans Geybels, Blogging - Nicolas Sintobin, Spiritualiteit en jongeren - Renilde Vos, UP KULeuven; Tegenstrijdig ongeloof: geloofsontwikkeling bij ongodsdienstige jongeren - Wiel Smeets, [Leerlingen begeleiden in het omgaan met levensvragen (in prospectie) - Philippe Lepers, Praktische informatie Datum: Donderdag 7 november 2013 Start: 09u15 (ontvangst met koffie vanaf 08:30) - Einde: 16u00 Plaats: Theologisch Pastoraal Centrum Groenenborgerlaan 149, 2020 Antwerpen http://www.bezinningshuizen.be/html/TPC.html Contact: Sara Mels UCSIA - Prinsstraat 14, 2000 Antwerpen Tel: 03/265.45.99
De informatie over de studiedag en het inschrijvingsformulier staan vanaf nu online: http://www.ucsia.org/main.aspx?c=*UCSIA2&n=116803 4.3.
LOGOS - studiedagen
Elk jaar in de maand mei wordt tijdens een studiedag van de faculteit theologie ingegaan op kernpunten van de christelijke traditie i.c. een bepaalde gedachte uit de geloofsbelijdenis. http://www.godsdienstonderwijs.be In mei 2014 zijn we toe aan LOGOS IX
5. Andere initiatieven 5.1. Vormingsaanbod UP KULeuven voor alumni werkzaam in het (godsdienst-) onderwijs en de pastoraal
“UP is een dienst van KU Leuven die initiatieven ontwikkelt rond zingeving, gemeenschapsopbouw en solidariteit. Voor het academiejaar 2013-2014 hebben wij een ruim aanbod aan lezingen, workshops, gespreksgroepen en weekends. Meer info vindt u op: www.kuleuven.be/up. Wie in het Leuvense woont en een christelijke gemeenschap zoekt om samen te vieren, kan terecht in onze weekendliturgie. Wij heten u van harte welkom! “ 5.2. De webpagina ‘De bijbel in 1000 seconden’ Sinds enige tijd valt de wekelijkse nieuwsbrief van de bijbel in 100 seconden de mailbox binnen. Fijne tips in verband met hanteren van bijbelse teksten in de godsdienstles en de catechese. http://www.bijbelin1000seconden.be/menu/tiki-index.php?page=Welkom%20op%20deze%20site%21
5.3. Jong zijn en geloven – Bert Roebben Een hele uitdaging: jong zijn en geloven. Een hele uitdaging voor jongeren, ouders, grootouders en wie met jongeren op pad gaat.
Bert Roebben wil ons inspireren !! Vanuit zijn eigen doorleefd geloof en zijn onderzoeksveld over jongeren en spiritualiteit, kan hij ons heel wat handvaten aanreiken. Op 4 oktober 2013 om 14u30 uur, in de pastorie van Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijle, O.-L.Vrouwkerkhof 5, Mechelen. presentatie van Bert Roebben over: Jongeren en geloof: wat betekent geloof voor hen, hoe laten zij hun geloof groeien? Wat vragen zij? Met welk aanbod kunnen zij hun geloof verder ontwikkelen? Goede ervaringen daarmee? Rol van lokale en andere geloofsgemeenschappen daarbij? 16u00 bespreking en discussie 17u00 einde Vrije bijdrage Inschrijven voor 1 oktober. Geef graag je naam en adres door aan An Volckaert,
[email protected] Voor meer info: Jan Van Gils -0478 243460,
[email protected] (Coloma) en An Volckaert Aanbod ’s avonds : Hoezo … jong zijn en geloven… Jongeren, gelovig op zoek, kom je tegen in elke parochie. Hoe gaan jongeren om met geloof ? Hoe gaat hun omgeving om met deze jonggelovigen? Een hele uitdaging ! Daarom zijn we op zoek gegaan naar iemand die ons kan inspireren. Bert Roebben is de geknipte figuur ! Hij is een hartelijk man, vader van drie jongeren, Leuvens theoloog die in Dortmund doceert, actief in de gemeenschap van Blauwput Kessel-Lo,…. Vanuit zijn eigen doorleefd geloof en zijn onderzoeksveld over jongeren en spiritualiteit weet hij ons een avond lang te boeien. Ouders en grootouders en andere geïnteresseerden uit de brede omgeving zijn erg welkom. Voor jongeren (vanaf 12 jaar) is er deels een eigen programma met werkgroepen. Op 4 oktober 2013 om 19u30 uur, in de kerk van Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijle, (ingang Gebroeders Verhaegenstraat) 19u30: intro door Bert Roebben voor jong (vanaf 12 jaar) en oud 20 u00: werkgroepen voor jongeren - lezing door Bert voor (groot)ouders en begeleiders 21.15: slot met iedereen, gevolgd door een drankje. Vrije bijdrage We zouden graag hebben dat jongeren die in groep komen, dit even aanmelden bij An. Voor meer info: Jan Van Gils -0478 243460,
[email protected] en An Volckaert – 015/20.69.37 –
[email protected] (OLVOD)
5.4.Lesmateriaal en wenskaarten voor het offerfeest Naar aanleiding van het Offerfeest (15 oktober 2013) biedt IDkB specifiek lesmateriaal aan over oorsprong en betekenis van het grootste feest in de islam. Bedoeling is bovendien de band te leggen met het joods-christelijk verhaal van het offer van Abraham en de leerlingen te stimuleren respect voor de drie religies op te brengen. De les kadert dus vooral in een oproep tot dialoogbereidheid en kan gegeven worden in de week voor of onmiddellijk na de herfstvakantie. Een gelijkaardig project bestaat reeds voor Hemelvaart en is in voorbereiding voor Kerstmis. * Het materiaal bestaat uit: 1) Een Powerpoint presentatie van twaalf dia’s, waaronder twee videoclips van elk 3 minuten. Voor het basis- en secundair onderwijs is een afzonderlijke versie beschikbaar, op sommige plaatsen aangepast aan de leeftijd van de leerlingen. (De leerkracht kan inhoud en vorm nog bijschaven aan het niveau van de klas.) 2) Een beknopte handleiding bij de Ppt. 3) Het verhaal van Abrahams offer uit de Koran en de Bijbel naast elkaar gelegd. 4) De tekst van twee parabels over de relatie tussen de religies (‘De blinden en de olifant’ en ‘De drie ringen’). * De scholen die het lesproject gebruiken, kunnen aan de leerlingen en hun ouders een speciaal ontworpen interreligieuze wenskaart meegeven met een boodschap in vijf talen. * Voor de fijnproevers, op zoek naar achtergrondlectuur: 1) Meer uitleg over het Offerfeest zelf. 2) Alle verwijzingen naar Abraham en Ibrahim in de Bijbel en in de Koran. 3) Kleine brochure met 15 historische voorbeelden van ontmoeting en conflict tussen moslims, christenen en Joden (van het leven van Mohammed over de Arabische en Europese verovering van het Heilig Land tot de recente ervaringen tussen het Midden-Oosten en het westen).
De hierboven beschreven documenten (Ppt, videoclips en alle tekstdocumenten) staan op een CD die tegen 5 euro besteld kan worden bij: IDkB, Vlasfabriekstraat 14, 1060 Brussel
[email protected] (02-533 29 26) Dat geldt ook voor de wenskaarten à 0,40 euro per stuk. (bestellen voor 9-10-13) Het lesmateriaal kwam tot stand dankzij samenwerking tussen Jan Van Eycken (IDkB - werkgroep Interreligieuze Dialoog van de kerk in Brussel), Eddie Janssens (Sint-Albert bassischool Molenbeek) en Claude Hermans (Regina Pacis secundaire school Laken).
5.5. Castrum, religieuze boeken, artikelen Indien u op de hoogte wil blijven van de uitgaven: CD – Video – e.d. van AVIMO – Castrum, abonneer u dan op de nieuwsbrief via http://www.keizersberg.be/castrum/
5.6. Saved by the bell – Studio Globo Schoolbellen luiden voor recht op onderwijs Studio Globo roept scholen op om op vrijdag 4 oktober 2013 de schoolbel extra te laten luiden. Leerlingen en leerkrachten zijn wel eens opgelucht als ze ’s avonds de schoolbel horen. Maar miljoenen kinderen en jongeren op aarde horen de schoolbel zelden of nooit rinkelen. Daarom wil Studio Globo naar aanleiding van de Internationale dag van de Leerkracht (5 oktober) niet alleen de eigen leerkrachten in de schijnwerpers zetten. Overal ter wereld geven leerkrachten, vaak in moeilijke omstandigheden, het beste van zichzelf. We willen aan de wereld tonen dat er iets moet veranderen. De miljoenen kinderen en jongeren die geen toegang hebben tot basisonderwijs, verdienen onze aandacht. Om de actie zichtbaar en hoorbaar te maken, vragen we om op 4 oktober de bel te laten luiden op zoveel mogelijk scholen. Als voorbereiding op het belmoment kan in de klas stil gestaan worden bij het recht op onderwijs. Daarvoor kunnen de scholen gratis lessen en suggesties downloaden op www.savedbythebell.be. Studio Globo -werk aan de wereld in je klas- is gespecialiseerd in mondiaal en intercultureel leren voor het onderwijs. Je kan bij Studio Globo terecht voor ervaringsgerichte inleefateliers en workshops en voor leermiddelen die onmiddellijk bruikbaar zijn in de klas. Met ons aanbod richten we ons op kleuter-, lager, secundair en hoger onderwijs. Meer info op www.studioglobo.be. Je kan ook contact opnemen met ons via
[email protected] of op 02/520 05 30.
TOT BESLUIT De godsdienstleraar, die jonge mensen begeleidt in hun levensbeschouwelijke groei, wordt dikwijls geconfronteerd met de ervaring van een zekere onmacht. Vandaar dat de plaats van de “inhoud” in het persoonlijk levensbeschouwelijk zoeken van de leraar met de dag belangrijker wordt. Het werken aan het persoonlijk dieper geloofsleven van de godsdienstleraar zal ook de communicatie in de godsdienstlessen bevorderen. Een middelmatige leraar vertelt, een goede leraar verklaart, een betere leraar toont aan en een echte leraar inspireert. (Mgr Bonny) Bij het begin van dit nieuwe schooljaar willen we onze waardering uitdrukken voor je inzet als leraar godsdienst, zowel tijdens je lessen, als bij verschillende initiatieven die op school en in het leven van de kerk genomen worden. Wij wensen je veel moed om de taak weer op te nemen, veel begrip van en vlotte samenwerking met collega’s en directeur(s) en vooral veel liefde voor en van je leerlingen. In je zoeken met het leerplan wensen we je een groot vertrouwen in de kracht van Gods Geest werkzaam bij de je toevertrouwde leerlingen en veel sterkte in je eigen groeien als Getuige, Specialist en Moderator.
fijn schooljaar!
Marleen Willems
Jos Van Rompay
Lombaardenstraat 38 3000 Leuven 016/ 22 01 98 (tel/fax)
[email protected]
Grote Mierenstraat 3 2801 Mechelen 015/ 20 42 97 (tel)
[email protected]
- In alle scholen van het - In het gemeenschapsonderwijs SG6 (Rivierenland) gemeenschapsonderwijs, gemeentelijk en provinciaal onderwijs (uitgezonderd de scholen vermeld bij Jos Van Rompay) - In het gemeentelijk onderwijs: de scholen in SGKSO 62 (Merchtem) en SGKSO 63 - In de scholen van het katholiek onderwijs in (Londerzeel) de scholengemeenschappen : SG 66 (Drieklank), SG 68 (Oost Brabant), SG 69 - In het katholiek onderwijs: SG60 (Brussel), (Aarschot – Betekom), SG 70 (Haacht), SG 74 SG 61 (Dilbeek – Ternat), SG 62 (AMO), SG (Diest) 63 NW Brabant, SG64 (Cardijn), SG 65 (Vilvoorde), SG 67 Leuven, SG 71 (Mechelen), SG 72 Bornem – Puurs, SG 73 (Liedekerke) Ria Leonaers Simon Stevinlaan 3 3500 Hasselt 011/ 35 23 30
[email protected] In het buitengewoon onderwijs uitgezonderd OV3 in alle netten
- In het buitengewoon secundair onderwijs OV3 en OV4 in alle netten - In het hoger onderwijs
