21/3/2014
5 KANTOOR
VRIJHEID
Godsdienst
Redemption Song – Bob Marley Oude piraten, ja, ze bestelen me; Verkochten me aan de handelsschepen, Minuten nadat ze me uit de bodemloze put hadden gehaald. Maar mijn hand werd sterk gemaakt Door de hand van de Almachtige. We gaan voorwaarts in deze generatie Triomfantelijk. Waarom help je niet met zingen van Deze liederen van vrijheid? Want alles wat ik ooit zal hebben: Verlossingsliedjes; Verlossingsliedjes. Bevrijd jezelf van geestelijke slavernij; Niemand dan wijzelf kunnen onze gedachten vrij maken. Wees niet bang voor atoomenergie, Want niemand van hen kan de tijd doen stoppen. Hoelang zullen ze onze profeten blijven doden, Terwijl wij er naast staan en kijken? Ooh! Sommigen zeggen dat het erbij hoort: We moeten het boek compleet maken. Waarom help je niet met zingen van Deze liederen van vrijheid? Want alles wat ik ooit zal hebben: Verlossingsliedjes; Verlossingsliedjes; Verlossingsliedjes. Bevrijd jezelf van geestelijke slavernij; Niemand dan wijzelf kunnen onze gedachten vrij maken. Wo! Wees niet bang voor atoomenergie, Want niemand van hen kan de tijd doen stoppen. Hoelang zullen ze onze profeten blijven doden, Terwijl wij er naast staan en kijken? Ooh! Sommigen zeggen dat het erbij hoort: We moeten het boek compleet maken. Waarom help je niet met zingen van Deze liederen van vrijheid? Want alles wat ik ooit zal hebben: Verlossingsliedjes Alles wat ik ooit zal hebben: Verlossingsliedjes: Deze liederen van vrijheid, Liederen van vrijheid. Godsdienst: thema vrijheid
2
Waaraan denken we bij het woord ‘vrijheid’? We schrijven op het bord in een grote cirkel het woord vrijheid. Aan welk woorden denk je bij ‘vrijheid’?
vrijheid Wat betekent ‘vrijheid’? Als je het woord vrijheid opzoekt in het basiswoordenboek ‘Nederlandse taal’ vind je twee betekenissen: 1. Toestand waarin je vrij bent: niet gevangen 2. Toestand waarin je vrij bent: ongehinderd
Welke dingen, die we op het bord hebben geschreven, horen bij elkaar? ________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Godsdienst: thema vrijheid
3
Soorten vrijheid. Zonder al deze soorten ben je niet vrij
http://www.ntr.nl/player?id=TELEA_1038230 President Roosevelt
In 1945 verjoegen Amerikaanse en Canadese soldaten de Nazi-Duitsers die Nederland bezetten. We waren vrij, maar veel mensen zullen de angst uit de oorlog nooit vergeten. Hierdoor weten we dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Om te voorkomen dat zoiets nog eens zou gebeuren, bedacht de Amerikaanse president Roosevelt de Four Freedoms. Dit zijn vier voorwaarden waaraan een samenleving moet voldoen om mensen vrij te laten zijn: Luister naar het fragment en noteer telkens de titels op de stippelijn.
1. Vrijheid van ………………………………………………… De eerste freedom van Roosevelt is vrijheid van meningsuiting. Roosevelt vond dat je moet kunnen zeggen wat je vindt. In Nederland kunnen we zeggen wat we denken en voelen. Toch denken steeds meer mensen na over de grenzen van vrijheid van meningsuiting. Wat nu als je mensen beledigt of bedreigt met wat je zegt? Mogen we het dan nog wel zeggen? In veel andere landen durven mensen niet voor hun mening uit te komen. In China zijn veel mensen bang om te worden opgepakt als ze het niet met de regering eens zijn. Zij voelen zich niet vrij om hun mening te uiten.
2. Vrijheid van ……………………………………………….
Godsdienst: thema vrijheid
4
Je moet vrij kunnen zijn om zelf te kiezen welk geloof je aanhangt en hoe je daar invulling aan geeft. In België vinden we dat heel gewoon. Hier ben je vrij om te laten zien welk geloof je aan hangt, maar in sommige landen zijn ze strenger. In Frankrijk is het bijvoorbeeld soms verboden om een hoofddoek in de klas te dragen. Ze vinden daar dat je geloof privé is. Daarom willen ze niet kunnen zien welk geloof je aanhangt.
3. Vrijwaring ……………………………………………. Je bent niet vrij als je constant in angst leeft. Denk aan oorlogen en geweld. In België hoeven we niet bang te zijn om zomaar te worden opgepakt of je vrienden zomaar kwijt te raken. Maar in landen waar er een dictatuur is of oorlog heerst, leven mensen wel constant in deze angst. Ze moeten oppassen, want hun leven is niet zeker. Vaak moeten ze hun land uit vluchten.
4. Vrijwaring ……………………………………………
Roosevelt vond dat je niks aan vrijheid had als je geen dak boven je hoofd hebt en de hele dag bezig bent met te overleven. De meeste mensen in België hebben een dak boven het hoofd en voldoende te eten. Maar in veel ontwikkelingslanden, zoals in Afrika bijvoorbeeld, hebben de mensen het zwaar. Er zijn miljarden mensen zonder huizen, zonder eten. Wat hebben die mensen aan vrijheid zonder eten en bescherming tegen de zon of de regen?
Vul aan met voorbeelden die je kent uit de actualiteit. Vrijheid van meningsuiting …………………………………………………………………………………………………………………………………… Vrijheid van godsdienst …………………………………………………………………………………………………………………………………… Vrijwaring van angst …………………………………………………………………………………………………………………………………… Vrijwaring van gebrek ……………………………………………………………………………………………………………………………………
Godsdienst: thema vrijheid
5
Christelijk geloof en vrijheid: Ook in de Bijbel kunnen we verschillende verhalen terugvinden over vrijheid en bevrijding. Denken we maar aan het verhaal van Mozes waarbij hij de Israëlieten bevrijdt uit Egypte. Maar ook in het nieuwe testament kunnen we verschillende passages terugvinden die gaan over vrijheid. Het teken dat mensen altijd al naar vrijheid op zoek waren. Vb. 1 petrus 2: 15-18 [15] God wil namelijk dat u door het goede te doen onwetende dwazen de mond snoert. [16] Leef als vrije mensen, en verschuil u niet achter uw vrijheid om u te misdragen, maar handel als dienaren van God. [17]Houd iedereen in ere, heb uw broeders en zusters lief, heb ontzag voor God en eerbiedig de keizer. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Galaten 5:13 Broeders, God heeft u niet de vrijheid gegeven om te misbruiken en uw eigen zin te doen, maar om elkaar te dienen in een geest van liefde. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Opdracht: 1. Markeer in deze korte stukjes waar de tekst betrekking heeft op ‘vrijheid’. 2. Schrijf op de regel eronder wat ermee bedoeld wordt? Brainstorm erover per twee. We luisteren bij elkaar hoe jullie erover denken.
Opdracht voor de volgende les: We gaan eens bekijken hoe mensen en organisaties in onze wereld reeds lang bezig zijn met werken en streven naar vrijheid voor iedereen. De volgende les gaan we dat samenbrengen en gaan jullie aan mekaar uitleggen hoe deze mensen of organisaties dit doen of deden. 1. Je gaat op zoek naar uitleg over een van de personen of organisaties die je wordt toegewezen. Breng de dingen die jij interessant vindt en die je met de anderen wil delen, samen. Godsdienst: thema vrijheid
6
2. Verwerk het zo dat het bondig is en dat je in maximum 5 minuten kan uitleggen wie ze zijn, wat ze doen/deden, …en als er nog andere belangrijke dingen zijn die je ons erover kan bijbrengen. 3. Je mag dat doen met ondersteuning van media, creatieve middelen,… Typ het ook uit in een Word-document zodat we achteraf alles kunnen bundelen en iedereen deze informatie kan inkijken. 4. Volgende les gaan jullie dit vertellen aan mekaar. Het is geen spreekbeurt, enkel een uitwisselen van informatie. Ik laat jullie een aantal namen zien en aan de hand van jullie volgnummer in de klas nemen jullie de persoon die erachter staat. 6OH 1. Nelson Mandela 2. Amnestie International 3. Martin Luther King 4. U2 5. Bob Marley 6. Anne Frank 7. Het Vrijheidsbeeld in Amerika 8. Mahatma Gandhi 9. Malala Yousafzai 10.Desmond Tutu 6HZ 11.Jezus Christus 12.Don Bosco 13.Venerable Bagdro 14.Obama 15.Pater Damiaan 16.Iemand anders.
Vrijheid versus verantwoordelijkheid. We kunnen ons de vraag stellen of echte vrijheid wel kan bestaan? Is het niet zo dat, indien we ‘onze vrijheid’ als grootste waarde gaan beschouwen, we anderen heel vaak kunnen kwetsen of in de problemen brengen. In dat perspectief zou ‘echte’ vrijheid slechts kunnen bestaan ‘binnen’ verantwoordelijkheid. Vandaar de formule van Levinas: “la responsabilité précède la liberté”: Verantwoordelijkheid voor vrijheid. Vrijheid in de volle zin van het woord kan slechts bestaan binnen verantwoordelijkheid. Levinas was een Frans-Joodse filosoof. Godsdienst: thema vrijheid
7
Ik geef jullie volgende stellingen over vrijheid waarover jullie gaan nadenken en in een klasgesprek luisteren we naar elkanders bedenkingen. Betekent "vrijheid van meningsuiting" - Gewoon maar kunnen roepen wat er in je hoofd opkomt ongeacht wat een ander daar bij denkt of voelt Of betekent "vrijheid van meningsuiting" - Het vertrouwen hebben verworven dat wij zonder in staat zijn onze mening zo te formuleren dat het de vrijheid van een ander niet onnodig in gevaar brengt? Vrij is wie zich vrij voelt. Vrijheid staat niet los van de 'ander' en van 'rechtvaardigheid'. Velen denken dat ze vrij zijn. Het is de vrijheid van de onverschilligheid. De vrijheid om zichzelf te zijn is de hoogste vorm van rechtvaardigheid jegens de anderen. M. De Chazal. Frans dichter en schilder (1902) Als ik uitga van onbeperkte vrijheid, eindig ik bij onbeperkt despotisme. (een maatschappij met 1 heerster). Uitspraak van een Russisch schrijver uit de 19e eeuw. Er is niets belangrijker in de wereld dan vrijheid. Vrijheid is het waard om opofferingen voor te doen, het is het waard om er je baan voor te verliezen, het is het waard om er voor in de gevangenis te zitten. Ik ben liever een vrije pauper (arme) dan een rijke slaaf. Ik zou liever sterven in bittere armoede met mijn overtuigingen, dan leven in weelde zonder zelfrespect. Martin Luther King.
Godsdienst: thema vrijheid
8
