Innovatief en duurzaam Innovatief en duurzaam ondernemen levert het MKB niet alleen talloze uitdagingen op, maar ook kansen. En dat vraagt om steeds meer samenwerking tussen bedrijven. Samenwerking betekent bovendien meer houvast voor het MKB in het licht van een economische neergang. Het Metaalhuis ontstond als één van de projecten van Programma Horizon, een initiatief van Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), gericht op de versterking van de economische structuur in de regio Eindhoven op middellange termijn. Eind 2002 zette Bert van Gijzel, oud-directeur van KMWE, de eerste stappen voor de oprichting van het Metaalhuis, dat constant 35 leden heeft. Al deze MKBondernemers uit de metaal- en metalelektrobranche in de regio Eindhoven hebben innoveren en duurzaam ondernemen als belangrijke speerpunten. Ze zijn van mening dat samenwerking en kennisoverdracht hierbij een belangrijke rol spelen, omdat hierdoor de mogelijkheid wordt gecreëerd nieuwe, succesvolle producten en diensten te ontwikkelen via bijvoorbeeld een meerjarig innovatieplan. Het is dan ook de missie van het Metaalhuis om de samenwerking en kennisontwikkeling rondom de thema’s techniek en commercie te ontwikkelen voor en door ondernemers. Om dit te bereiken organiseert het Metaalhuis frequent lezingen, werkbezoeken en bijeenkomsten. Op die momenten praten de betrokkenen over alle zaken die MKB-ondernemers aangaan: van productiemethoden tot het inkopen van materialen. En door excursies bij elkaars bedrijven en bij grotere ondernemingen, zoals DAF en Philips, kunnen ze een blik in de keuken van een ander werpen.
Het uiteindelijke doel van dit alles is te leren van elkaar op het gebied van werkwijzen en kennis. In de loop der jaren groeide het vertrouwen tussen de ondernemers steeds verder, waardoor het Metaalhuis nu een enthousiaste en betrokken club ondernemers kent. Ook werken verschillende ondernemers voor bepaalde producten al met elkaar samen, waardoor bijvoorbeeld ook gezamenlijke knelpunten opgelost kunnen worden.
Het Metaalhuis blijft de weg naar de toekomst: duurzaamheid en innovatie, onderstrepen. Niet alleen maar voor een goed belegde boterham, maar ook vanuit een maatschappelijk verantwoord perspectief. Door samen te werken en van elkaar te leren kunnen duurzaamheid en innovatief ondernemen gestalte krijgen. Duurzame energie en inkopen, verstandig omgaan met elektriciteit en water en een verantwoord gebruik van hulpbronnen bijvoorbeeld bieden nieuwe uitdagingen en nieuwe kansen, die de MKB-ondernemers met beide handen willen aanpakken.
Bert van Gijzel: “In de bijna tien jaar dat het Metaalhuis bestaat hebben we veel zaken bereikt, zoals openheid en samenwerking tussen de bedrijven onderling. En samenwerking tussen de bedrijven en kennisinstituten en opleidingen: HBO-stagaires zijn frequente kennisdragers voor onze deelnemers. De Raak-projecten van United Brains en het Innovatie Prestatie Contract waren echte hoogtepunten. De onderlinge contacten hebben veel leermomenten opgeleverd, evenals een betere binding van ondernemers, vakmanschap en continuïteit binnen het MKB-metaal opgeleverd. En dat doet mij plezier. Maar er is nog steeds een zeer punt en dat is dat de OEM-ers niet met ons als kennisdragers willen praten. Hierdoor wordt veel kennis niet gebruikt. Producten blijven te duur, waardoor we de markt verliezen. Nu gaan we weer een nieuwe fase in en dan zou er wat meer openheid bij de regionale overheid, net zoals wij dat onderling tegenover elkaar hebben moeten leren, fantastisch zijn. Wij pakken de handschoen op en zeggen wij komen eraan!”
Gevestigd in het ROC Eindhoven,
Frederiklaan 60a | 5616 NJ Eindhoven | Postbus 6101 | 5600 HC Eindhoven
school voor werktuigbouwkunde en metaal
T 040 - 2695150 | F 040 - 2695101 | E
[email protected] | I www.metaalhuis.nl
Slim en goed Het belang van een florerend MKB is groot voor de lokale en regionale economie, mede door de werkgelegenheid die deze bedrijven bieden. Bovendien heeft het MKB een groot innovatievermogen. Door deze bedrijven meer ruimte te geven kan het MKB fungeren als de motor voor groei en vernieuwing. De gemeente wil graag een MKB-vriendelijk beleid voeren en geeft dat nu vorm te geven. Zo wil het college van burgemeester en wethouders de regels van een aanbesteding vereenvoudigen. Voor een MKB-ondernemer zijn die regels vaak een hobbel. Concurreren met grote bedrijven is hierdoor vaak moeilijk. Veel ondernemers schrijven zich daarom niet in voor een overheidsopdracht. Het nieuwe aanbestedingsbeleid, dat de gemeente Eindhoven aan het ontwikkelen is, moet ambtenaren ook bewust maken van het feit dat het niet alleen om
Henk Brink
regels gaat. Er moet meer van buiten naar binnen
Economie, Werk & Beroepsonderwijs
worden gedacht. We moeten ons afvragen: wat vraag
Gemeente Eindhoven
onze klant? In plaats van eerst naar de omzet en productiecapaciteit van een bedrijf te kijken. Het is ook belangrijk om vanuit de gemeente initiatief
We wonen hier in een super regio. Eindhoven is één van
te nemen in het contact met MKB’ers. Dat doen we
de zeven slimste regio’s ter wereld. We moeten hard
bijvoorbeeld al door met de voorzitters van bedrijven-
werken om dit predicaat te behouden, maar we mogen
terreinen aan tafel te gaan zitten. Wat gaat er wel goed
best trots zijn dat we het zo ver hebben gebracht.
en wat niet? Op die manier sluiten vraag en aanbod
En we willen nog verder groeien. De kracht van deze
van gemeente en ondernemers beter op elkaar aan.
regio is samenwerken en daar is het Metaalhuis een goed voorbeeld van. En hopelijk ook een springplank
Ik vind het slim en goed dat het Metaalhuis samen-
voor andere MKB’ers. Samen moeten wij zorgen voor
werking tussen ondernemers en andere betrokken
de werkgelegenheid en inkomsten van de toekomst.
partijen zoekt. De presentatiemap is een goed voorbeeld, omdat het Metaalhuis hiermee laat zien wie de deelnemende bedrijven zijn en wat ze in huis hebben. Vaak zijn MKB’ers nog te bescheiden. De overheid moet namelijk ook worden geprikkeld; het moet van twee kanten komen. Juist dan zet je de stappen die je met elkaar wilt en moet zetten.
Stadhuisplein 1 | 5600 RB Eindhoven | T 040 238 21 20 | F 040 246 27 09
Unieke samenwerking Als wethouder van Economische Zaken maak ik mij zorgen over de matige interesse in technische opleidingen en beroepen. De instroom in de technische opleidingen is al meerdere jaren onvoldoende om aan de grote vervangingsvraag te voldoen, die er door de vergrijzing aankomt. Vooral het vinden van middelbaar en hoger technische geschoold personeel is lastig. Werken in de metaalbranche heeft een stoffig imago, iets wat in de praktijk allang niet meer het geval is. Alleen al met het oog daarop vindt ik het Metaalhuis uniek. In mijn ogen is deze samenwerking een goede mogelijkheid om het imago van technische beroepen te verbeteren en jonge mensen de interessante en uitdagende kanten van techniek in de praktijk te laten zien. Als één grote partij oefent het Metaalhuis meer invloed uitoefenen bij opleidingsinstituten, zoals het ROC. En de samenwerkingsverbanden van het Metaalhuis snijden het mes aan twee kanten: het Metaalhuis helpt niet alleen het niveau van metaalopleidingen te
Renée Hoekman
verhogen, maar kennis- opleidingsinstituten helpen
Wethouder van Sociale Zaken
omgekeerd ook met het onderhoud en de vernieuwing
Gemeente Geldrop-Mierlo
van de kennis van de Metaalhuisleden. Samenwerking is de belangrijkste voorwaarde voor innovatie. En innovatie speelt een grote rol in het hele proces. Het draagt immers bij aan het motiveren van (toekomstig) personeel om zich te blijven ontwikkelen. En daar zit juist de kracht van het Metaalhuis. De kleine en middelgrote bedrijven die hierin deelnemen onderscheiden zich door creatieve ideeën en aanpassingen van bestaande producten of technologieën op basis van geluiden die ze uit de markt opvangen. Ik steun de samenwerking van het Metaalhuis dan ook van harte. Naar mijn idee is het een goede investering voor de toekomst, voor zowel uw bedrijf als de hele sector.
Hofstraat 4 | 5664 HT Geldrop | T 14040 | I www.geldrop.nl
Kanzen zien en grijpen “De core business van BIZOB is het begeleiden en uitvoeren van inkooptrajecten voor achttien gemeentes in Brabant. We constateren dat de publieke sector veel meer regels en voorschriften heeft dan de private sector. Bij een openbare aanbesteding voor de overheid zakt de moed bij een MKB’er, vooral vanwege het vele papierwerk en de eisen, vaak snel in de schoenen. Ze denken bij voorbaat al, dat grote bedrijven meer kans maken: het “calimerosyndroom”. BIZOB wil zich graag sterk maken voor de verborgen krachten van lokale ondernemers. En ook gemeentes dragen het MKB een warm hart toe. Om het MKB meer kansen te bieden om zich in te schrijven, organiseren we regelmatig consultaties over aanbestedingen, waar inkopers en ondernemers ervaringen kunnen uitwisselen. Ook vanuit het MKB is het belangrijk dat ondernemers proactief contact zoeken met de overheid. Ze moeten
Marcel Stuijts
laten zien wat ze in huis hebben: ambitie, dynamiek en
Directeur BIZOB
innovatie. Maar ook dat ze duurzaam ondernemen
Bureau Inkoop- en Aanbesteding Zuidoost-Brabant
geïntegreerd hebben in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Omdat de overheid een voorbeeld wil zijn, speelt duurzaamheid namelijk een steeds belangrijkere rol bij
Het samenwerkingsverband van het Metaalhuis kan ik
de inkoop van diensten en producten. Maar er zijn meer
daarom alleen maar toejuichen. Ze leren van elkaars
voordelen. MKB-bedrijven zijn over het algemeen veel
expertise door een kijkje te nemen in de keuken van de
flexibeler, kunnen sneller schakelen en denken op een
ander. Iets wat veel meer moet gebeuren; het bedrijfs-
creatieve manier na over (maat)oplossingen. Bovendien
leven is de laatste jaren veel te verkrampt geraakt.
kennen ze het gebied waarin ze werken. Die kennis is
Bovendien: samen sta je sterk en bedrijven maken in
een natuurlijk voordeel bij opdrachten.
combinatie met elkaar ook meer kans bij grotere aanbestedingen. Het biedt veel kansen en die ziet en
Heel veel gemeenten weten niet hoeveel voordelen het
pakt het Metaalhuis.”
MKB kan hebben. Het vereist een bepaalde mindsetting bij gemeentes: er moet meer gekeken worden naar ‘value for money’.
Markt 1 | 5750 AA Deurne | T 0493 38 77 20 | F 0493 38 75 55 | E
[email protected] | I www.bizob.nl
Mooie rol voor MKB Onze regio is een rijke regio. Vitaal, ondernemend en innovatief. Het zal u misschien niet verbazen, dat mij een gevoel van trots bekruipt, wanneer ik deze presentatie van 35 ondernemers, verzameld in het Metaalhuis, bekijk. Leergierige ondernemers, die de samenwerking niet schuwen, met oog voor nieuwe ontwikkelingen als duurzaamheid en maatschappelijk ondernemen. Inkooporganisaties bij overheden worden commerciëler en dat biedt kansen voor deze en andere ondernemers in het MKB. Hoe beter een aanbestedende dienst zijn inkoop organiseert, des te meer mogelijkheden er zijn om een actief MKB-vriendelijk inkoopbeleid te voeren. De Europese regelgeving biedt de overheid ook ruimte voor werken met het MKB in de regio.
Jack Mikkers Burgemeester gemeente Veldhoven
Natuurlijk, overheidsbudgetten staan onder druk en dat dwingt tot scherper inkopen. Maar scherper inkopen betekent niet automatisch inkopen tegen de laagste prijs, het gaat om de beste voorwaarden. Daar liggen
In het inkoopbeleid van de BIZOB gemeenten wordt
kansen voor het MKB. Soms is snelle levering belang-
rekening gehouden met leveranciers in Zuidoost-
rijk, of het bedenken van een maatoplossing. Soms ook
Brabant. Bij de niet-openbare, onderhandse inkoop-
is er logistiek financieel voordeel te behalen.
procedures onder de EU drempelwaarde is het mogelijk regionale of plaatselijke bedrijven te selecteren.
Dat vraagt uiteraard ook om inspanning van het MKB. Dat kan opdrachtgevers in een eerder stadium
Daarbij hoort een kanttekening, hoezeer ik het MKB
benaderen. Zelf op het aanbod wijzen, nog voor de
ook een warm hart toedraag. Het is niet de bedoeling
vraag is geformuleerd. In de gaten houden wat er
om een gezonde concurrentiewerking te beperken en
aan beleid op komst is en daar op inspelen. In dat
hiermee kansen voorbij te zien gaan. Ook de overheid
kader raad ik het MKB aan gebruik te maken van de
kan zich in deze tijd niet afsluiten voor de moderne
marktconsultaties, zoals die door Bureau Inkoop en
technieken en media, waardoor we “wereldwijds”
Aanbesteding Zuidoost-Brabant (BIZOB) worden
denken en handelen.
georganiseerd voor de gemeenten in Zuidoost-Brabant. Laat onverlet dat er een mooie rol voor het MKB is Contacten tussen bedrijven en overheden zijn absoluut
weggelegd om samen met de gemeenten en BIZOB
niet verboden. Een overheid die haar inkoopbeleid
deze kansen te vertalen naar resultaten.
prefessioneel op orde heeft, beschikt over voldoende “checks and balances” om ongewenste beïnvloeding te voorkomen.
Meiveld 1 | 5501 KA Veldhoven | T 040-2584411
Samenwerken werkt! De regio Helmond kent een lange traditie van industrie en metaalnijverheid. Tot de dag van vandaag is de industrie een van de belangrijkste pijlers geweest onder de economie in onze regio. En de toekomst biedt volop mogelijkheden om die rol te behouden. De industrie in de Brainport-regio en zeker ook in de regio Helmond is volop in beweging. Ontwikkeling en vernieuwing zijn daarbij belangrijke thema’s. Zowel binnen de sector als tussen sectoren. Voor dat laatste wijs ik graag naar de kruisbestuiving die plaats vindt met de speerpuntsectoren van Brainport en voor Helmond geldt dat in het bijzonder voor Automotive en Food. Die vernieuwingsdrang en kruisbestuiving zullen naar de toekomst toe leiden tot een nog sterker industrieel en metaalcluster. Het Metaalhuis brengt ondernemers in de regio met elkaar in contact. Regelmatig komen ondernemers uit de regionale metaal en metaalelectrobranche bij elkaar.
Yvonne van Mierlo
De contacten van ondernemers onderling maar ook
Wethouder Economische Zaken
met de overheid zijn van groot belang. Door met elkaar
Gemeente Helmond
contact te leggen probeert de Gemeente Helmond ondernemers maximaal te faciliteren zodat zij hun ambities kunnen realiseren. Voor de metaalindustrie en dus ook voor de regio Helmond is het van belang dat er initiatieven als het Metaalhuis zijn. De gemeente Helmond draagt Het Metaalhuis daarom een warm hart toe. De regio Helmond heeft een uitstekende voedingsbodem voor initiatieven van ondernemers. Kortom, samenwerken werkt!
Frans Joseph van Thielpark 1 | 5707 BX Helmond | T 0492 - 58 77 77