Innovatie tijdens de Grote Oorlog. Rian van Meeteren

Innovatie tijdens de Grote Oorlog Rian van Meeteren

Inhoud • Inleiding: competitie de drijver van innovatie • Een nieuwe situatie: het ‘lege’ slagveld • De ontwikkeling van het vliegtuig – Het vliegtuig van 1914 – Luchtmissies – De ontwikkeling van het jachtvliegtuig

• De doorbraak van de vijandelijke linie – Ontwikkeling in (gebruik) artillerie – Nieuwe wapens: • Gas • Vlammenwerpers

– Ontwikkeling infanterie tactiek

• De ontwikkeling van de tank • Niet militaire innovaties 4-6-2014

Innovatie tijdens de Grote Oorlog

2

Het ‘lege’ slagveld • • •

• •

De bewegingsoorlog gaat eind 1914 over in een stellingenoorlog Vuurkracht mitrailleurs, snelvuurgeschut veroorzaakt grote verliezen en dwingt de partijen zich in te graven Loopgraven gescheiden door ‘niemandsland’ – in toenemende mate beveiligd met prikkeldraad – Meerdere linies en communicatie loopgraven – Altijd alert op mogelijke aanval – Sluipschutters en speciale mitrailleurstellingen zorgen dat beide zijden in de loopgraaf blijven, herstelwerkzaamheden worden ‘s-nachts uitgevoerd – Ondergrondse verblijven (‘dug-outs’ of ‘Stollen’) voor de bezetting, versteviging met beton Partijen zoeken de doorbraak door lokale langdurige offensieven Tussen offensieven lang niet altijd inactiviteit – – – –

4-6-2014

Gericht beleid Engelsen om niemandsland te domineren (trenchraids) Wisseldiensten tussen front, tweede lijn en ‘rust’ Continue dreiging: sluipschutters, mortieren Wapens: loopgraaf mortier (Minenwerfer), handgranaat


3

Loopgravenoorlog • •

Niet nieuw, maar wel nieuw op deze schaal Loopgraven gescheiden door niemandsland

– in toenemende mate beveiligd met prikkeldraad – Meerdere linies en communicatie loopgraven – Altijd alert op mogelijke aanval

• •

Partijen zoeken de doorbraak door lokale langdurige offensieven Tussen offensieven lang niet altijd inactiviteit – – – –

• •

Partijen zoeken de doorbraak door lokale langdurige offensieven Tussen offensieven lang niet altijd inactiviteit – – – –

4



21-03-2007

NDA: Eerste Wereldoorlog

Loopgraafstelsels

4-6-2014


5

Het ‘lege’slagveld

4-6-2014


6

Loopgraaf kaarten

4-6-2014


7

De ontwikkeling van het vliegtuig • 17 december 1903: eerste vlucht(en) van de gebroeders Wright • 25 juli 1909 Louis Blériot vliegt het Kanaal over • Oktober-november 1911: inzet van vliegtuigen door Italië in de Turks-Italiaanse oorlog (19111912) – Verkenningen – Artillerie observatie – Bombarderen

• In augustus 1914 zijn vliegtuigen onderdeel van de legers van alle belligerenten 4-6-2014


8

Vliegtuigen 1914 De Havilland 1 (DH1, GB)

Motor: 70 hp Max. snelheid: 130 km/uur Klimsnelheid: 100 m/min Bemanning: 2 Bewapening: 1 mitrailleur, bedient door waarnemer 4-6-2014

Rumpler Taube (Dld)

Motor: 86 hp Max. snelheid: 120 km/uur Klimsnelheid: 70 m/min Bemanning: 2 Bewapening: pistolen, geweren, met de hand afgeworpen bommen


9

Het luchtgevecht •

•

•

Succesvolle observaties vanuit de lucht –

Tannenberg

–

Mons

–

De slag aan de Marne

Bombardementen –

Parijs(door Taubes)

–

Luik, Antwerpen (Zeppelins)

–

Zeppelin fabriek Friedrichshafen (Boden See)

8 september 1914: eerste vliegtuig door een ander vliegtuig neergehaald (Galicië) door het in de lucht te rammen

•

5 oktober: voor eerst met een mitrailleur uit een vliegtuig op een vliegtuig geschoten

4-6-2014


10

Luchtmissies • Verkenning – Cavalerie – Foto verkenning

4-6-2014


11

Luchtmissies • Verkenning

– Cavalerie – Foto verkenning

• Artillerie observaties

– Observatie ballonnen – Door vliegtuig afhankelijk van communicatie met de grond • Seinvlaggen • Draadloze radio

4-6-2014


12





• Bombarderen

– Zeppelin – Afgooi inrichting – Draagvermogen

4-6-2014


13





• Bombarderen

– Zeppelin – Afgooi inrichting – Draagvermogen

4-6-2014


14

De ontwikkeling van het jachtvliegtuig • • • •

Sterkere motoren Andere motortypes (‘rotary’ vs lineair) Verbeterde brandstoffen Aerodynamica – Hoogte – Klimsnelheid – Wendbaarheid

• Bewapening – Vuren door het schroefveld 4-6-2014


15

Vurendoor het schroefveld Deflectoren

4-6-2014


16

Vurendoor het schroefveld Deflectoren

4-6-2014

Synchronizatie


17

Fokker ‘Scourge’ (1916) Be2c Fokker EIII

Motor: 100 hp Max. snelheid: 130 km/uur Klimsnelheid: 100 m/min Bemanning: 1 Bewapening: 1 08/15 MG gesynchroniseerd 4-6-2014

Motor: 90 hp Max. snelheid: 116 km/uur Klimsnelheid: 160 m/min tot 1000 m, daarna 60m/min Bemanning: 2 Bewapening: 1 Lewis MG (observer)


18

‘Bloody April’ (1917) FE-2b

Albatros dIII

Motor: 170 hp Max. snelheid: 175 km/uur Klimsnelheid: 270 m/min Bemanning: 1 Bewapening: 2 08/15 MG’s gesynchroniseerd

4-6-2014

Motor: 160 hp Max. snelheid: 147 km/uur Klimsnelheid: 75 m/min Bemanning: 2 Bewapening: 2 Lewis MG’s (observer)


19

De beroemdste ‘fighters’

SE 5A

Fokker DrI

Sopwith Camel

Fokker DVII

4-6-2014


20

De doorbraak van de vijandelijke linie

4-6-2014


21

De wapens van de ‘doorbraak’ • Artillerie – Meer, zwaarder, langer – Vuurwals – Verrassingsbombardement

• Inzet van strijdgas

4-6-2014


22

Inzet van strijdgas • • • • • • •

Eerste inzet bij de Tweede slag bij Ieper (…..), de enige Duitse offensieve actie in het westen in 1915 Tactische doelstelling Inzet van strijdgas (chloorgas) leidt tot potentiële doorbraak Door gebrek aan reserves succes niet uitgebuit Proliferatie Alle partijen zetten strijdgassen in Technologische ontwikkeling: nieuwe gassen (fosgeen en mosterdgas) tegenover steeds betere bescherming (van mondkapjes naar gasmaskers tot beschermende kleding)

4-6-2014


23


• Inzet van strijdgas • Loopgraafmortier • Vlammenwerper

4-6-2014


24


• • • • •

Inzet van strijdgas Loopgraafmortier Vlammenwerper Mijnenoorlog Nieuwe infanterie tactieken (‘fire and movement’, infiltratie)

4-6-2014


25


• Inzet van strijdgas • Loopgraafmortier

4-6-2014


26

Infiltratie tactiek 1. Aanval onder dekking van zwaar verrassings bombardement van 1e t/m 3e lijn; versterkte punten links laten liggen op weg naar achterland das met gas bestookt wordt 2. Opvolgende golven neutraliseren de geïsoleerde versterkingen en geven steun aan het verder oprukken van de aanvalsgolf 4-6-2014


27

De ontwikkeling van de tank • Begint al voor de oorlog – Burstyn (OostenrijkHongarije) – Tsar tank (Rusland)

4-6-2014


28

De tank in Engeland

• • • • • •

Bedenker in Engeland Ernest Swinton Belangrijkste promotor: Winston Spencer Chuchill Tank is een codenaam voor de ‘Landships’ Augustus 1915: het eerste prototype ‘Little Willie’ Januari 1916: Prototype Mark I ‘Mother’ 15 september 1916: eerste inzet van tanks aan de Somme bij Flers-Courcelette

4-6-2014


29

Inzet van tanks •

• • •

Eerste optreden (aan de Somme 15 september 1916) niet indrukwekkend (slechts 36 van de 48 halen het front) Waar ze verschijnen wel succesvol, ontwikkeling wordt doorgezet, ook in Frankrijk Ingezet bij diverse offensieven in 1917, o.a. bij de 3e slag bij Ieper Ontwikkeling antitank wapens beperkt – Inzet veldgeschut – Anti-tank geweren – Eerste anti-tank kanonnen (37 mm) in 1918

•

Verandering van inzet in slag bij Cambrai (20 november 1917)

4-6-2014


30

Cambrai 1917 • Lokale Engelse aanval – Verrassing:

• Rustige sector • Kort bombardement • Massale inzet van tanks

– Doorbraak kan niet uitgebuit worden • Geen reserves

• Voorbeeld voor offensieven in 1918 • Duitse tegenaanval – Infiltratie tactiek – Verloren gebied wordt weer terug veroverd – Onderschatting van het potentieel van de tank

4-6-2014


31

Franse en Duitse tanks

4-6-2014


32

Niet militaire innovaties • Medisch – Radiologie (met een grote rol voor Marie Curie) – Antiseptisch opereren – Ontwikkeling protheses – Plastische chirurgie – Bloedtransfusies en ontwikkeling bloedbanken 4-6-2014


33

Ontwikkelingen door WO1 in gang gezet • Maandverband (uit steriele verbandmiddelen, Kotex) • Hoogtezon • Zomertijd • Theezakjes • Polshorloges • Vegetarische sojaworst – ‘Friedenswurst’(Konrad Adenauer)

• Ritssluiting • Roestvrij staal 4-6-2014


34

Innovatie tijdens de Grote Oorlog. Rian van Meeteren

Recommend Documents