Inleiding Toepasselijke wettelijke bepalingen... 4 Wie is kunstenaar in de ogen van de RVA?... 5

Werkloosheid Jouw rechten en plichten Inhoud

Inleiding .............................................................................................................................. 3 Toepasselijke wettelijke bepalingen ..............................................................................................................4 Wie is kunstenaar in de ogen van de RVA? ..................................................................................................5

Deel 1 – Wanneer heb je recht op een werkloosheidsuitkering? .................................. 8 A. De toelatingsvoorwaarden ........................................................................................................................8 1. Toelating op basis van de studies .............................................................................................................8 2. Toelating op basis van werk in loondienst ..............................................................................................10 B. De toekenningsvoorwaarden ..................................................................................................................16 1. Onvrijwillig verstoken zijn van werk en loon ............................................................................................16 3. Het plan voor de activering van het zoekgedrag naar werk ....................................................................21

Deel 2 - Berekeningsbasis voor de uitkering ................................................................ 25 A. Waarop baseert de RVA zich om de hoogte van de werkloosheidsuitkering te bepalen? .....................25 3. Specifieke regels voor werkers die per prestatie betaald worden...........................................................26 1. Wie kan beschouwd worden als een persoon ten laste? ........................................................................27 2. Onder welke gezinscategorie val je? ......................................................................................................28 C. Hoe kan je het gemiddelde maandsalaris waarop jouw uitkering gebaseerd wordt, wijzigen? (Art. 118 KB 25/11/91) ..........................................................................................................................................29

Deel 3 – Hoe evolueert de werkloosheidsuitkering? .................................................... 30 A. De werkloosheidsuitkering kent verschillende fases ..............................................................................30 B. Verlenging van een periode en terugkeer naar de eerste periode .........................................................31 1. Verlenging van een uitkeringsperiode (Art. 116§2 KB 25/11/1991) ........................................................31 2. Terugkeer naar de eerste periode (Art. 116§1er KB 25/11/1991) ..........................................................32 C. De bescherming van tijdelijk werk: de bijzondere regel voor kunstenaars die aangeworven worden met contracten van korte duur ......................................................................................................................33 (Art. 116§5 KB 25/11/1991) .........................................................................................................................33 1. Het principe .............................................................................................................................................33 2. Wat moet je doen? ..................................................................................................................................33 3. Opgelet! : het “beschermd statuut” ontslaat je niet van de plicht om beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt en actief naar werk te zoeken ..........................................................................................34 4. Wat zijn de gevolgen als je een contract van meer dan 3 maanden aanvaardt? ...................................34

Deel 4 – Kan je een activiteit uitoefenen tijdens de werkloosheidsperiode? ............. 35 A. Principe ...................................................................................................................................................35 B. Al dan niet artistieke activiteiten, uitgeoefend in het kader van een arbeids- of aanwervingscontract (of een statuut) ............................................................................................................................................35 C. De kleine vergoedingsregeling (KVR) ....................................................................................................36 D. Het beoefenen van een artistieke activiteit zonder arbeids- of aanwervingscontract (of een statuut) terwijl je werkloos bent: het formulier “C1-kunstenaar” ..........................................................................36

Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

E. Niet-artistieke nevenactiviteit uitgeoefend buiten een arbeidscontract (of een statuut) tijdens de werkloosheidsperiode ............................................................................................................................38 F.Vrijwilligerswerk ........................................................................................................................................38 G. Werken in een vzw .................................................................................................................................40 H. Opleidingen en studies ...........................................................................................................................40 I. Opmerking: de onbeschikbaarheid voor de arbeidsmarkt .......................................................................42

Deel 5 – De procedure voor het aanvragen van een uitkering..................................... 43 Deel 6 - Sancties .............................................................................................................. 44 Nuttige adressen ............................................................................................................. 45

2 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Inleiding Voor veel kunstenaars, technici uit het spektakelbedrijf en creatieve professionals is het niet meteen duidelijk welke rechten en verplichtingen ze hebben ten opzichte van het werkloosheidsstelsel. SMartBe helpt hen daarbij zo goed mogelijk om dit te doorgronden, onder andere met deze gids. Het werkloosheidsreglement is erg complex en bovendien wordt het vaak op verschillende manieren geïnterpreteerd. En dan hebben we het nog niet eens over de vele wijzigingen die elkaar opvolgen. Vooral de hervorming van 2012 zal later ongetwijfeld als een keerpunt beschouwd worden. Zo wijzigden in januari 2012 de voorwaarden voor de toekenning van inschakelingsuitkeringen op basis van de studies. Vervolgens versoepelde men in november de toelatingsvoorwaarden tot het werkloosheidssysteem op basis van werk, maar niet zonder dat de werklozen daarvoor een prijs betaalden: de werkloosheidsuitkeringen dalen sneller dan voorheen (de zogenaamde degressiviteit). Ook kreeg het begrip podiumkunstenaar een andere invulling: dit begrip omvat nu zowel de uitvoerende als de scheppende kunstenaars die binnen het spektakelbedrijf actief zijn. Met deze gids willen we je wegwijs maken in het werkloosheidsreglement en jouw rechten en plichten verduidelijken. Uiteraard besteden we daarbij flink wat aandacht aan de specifieke bepalingen voor kunstenaars en technici uit het spektakelbedrijf. Deze specifieke regels (vaak verkeerdelijk het „kunstenaarsstatuut‟ genoemd) zorgen vaak voor verwarring en zelfs de nodige commotie. Reden genoeg dus om alles eens duidelijk op een rijtje te zetten. Op sommige plaatsen geven we zonder schroom onze mening over de toepassingsmodaliteiten van sommige bepalingen van de RVA. Toch is het niet onze bedoeling om van deze gids een eisenbundel te maken. Daarvoor verwijzen we door naar onze website (www.smartbe.be – rubriek: Onze standpunten) of onze blog (http://blog.smartbe.be/nl/) waar je zelf je mening kwijt kan. Wens je nog enkele verduidelijkingen? Aarzel dan niet om ons te contacteren! Onze adviesverleners staan altijd klaar om jouw situatie onder de loep te nemen tijdens een persoonlijk gesprek.

Veel leesplezier!


Toepasselijke wettelijke bepalingen De teksten van wetten en reglementen, hier afgedrukt in hun geconsolideerde vorm, zijn uitsluitend ter informatie opgenomen. Zij creëren dus geen enkel recht of geen enkele plicht, behalve die, die voortvloeien uit de wettelijk goedgekeurde en gepubliceerde juridische teksten; alleen deze laatste hebben bewijskracht.

De Besluitwet van 28/12/1944 betreffende de sociale zekerheid van de werknemers (Belgisch Staatsblad van 30/12/1944) die de Rijksdienst voor Arbeidsbemiddeling opricht.

Het Koninklijk Besluit van 25/11/1991 houdende de werkloosheidsreglementering (Belgisch Staatsblad van 31/12/1991), hierna het KB genoemd.

Het Ministerieel Besluit van 26/11/1991 houdende de uitvoeringsmodaliteiten van de werkloosheidsreglementering (Belgisch Staatsblad van 25/01/1991), hierna het MB genoemd.

Andere elementen waarmee rekening moet worden gehouden: Naast de hogergenoemde reglementeringen, is het noodzakelijk dat men rekening houdt met de volgende elementen bij elke aanvraag van werkloosheidsuitkeringen: o

De officiële adviezen verstrekt door de Dienst Reglementering van de RVA

o

De interne interpretaties (vademecum) opgesteld door de RVA

o

De rechtspraak inzake de werkloosheid (toelaatbaarheid, uitsluiting)


Wie is kunstenaar in de ogen van de RVA? De RVA heeft een niet-exhaustieve lijst opgesteld om te verduidelijken welke beroepen als vertolkende of scheppende kunstenaars beschouwd worden en welke beroepen binnen het werkloosheidsreglement als niet-artistiek gezien worden. Sommige beroepen vallen onder twee categorieën: zij gelden als podiumkunstenaars EN scheppende kunstenaars. De ambtenaren van de RVA baseren zich op deze lijst voor de toepassing van de specifieke regels voor kunstenaars (meer daarover elders in deze gids) en sommigen zijn daarbij al wat soepeler dan anderen.

Podiumkunstenaars zanger koorzanger muzikant kleinkunstartiest circusartiest acteur danser instrumentalist nasynchronisator mimespeler goochelaar choreograaf scenograaf decorontwerper maquetteontwerper decorateur kostuumontwerper balletmeester orkestreerder (muziekarrangementen voor orkesten) orkestleider regisseur (theater, film, radio, TV)

Scheppende kunstenaars schilder restaurateur van schilderijen beeldhouwer graveur (naald, etser…) tekenaar karikaturist illustrator graficus tekenaar-ontwerper (juwelen, siersmid, stoffen, meubelen, mode…) publicist (tekenaar, scenarist) scenograaf choreograaf balletmeester orkestreerder (muziekarrangementen voor orkesten) orkestleider modeltekenaar kunstfotograaf componist auteur (woordkunst) scenarist schrijver dichter en voordrachtkunstenaar literair vertaler regisseur regisseur (theater, film, radio, TV)

Niet-kunstenaars disc-jockey radio- of TV-presentator journalist redacteur (van een krant of niet-literair tijdschrift) mannequin figurant casting director script director kleedster grimeur rekwisiteur podiumtechnicus (lichten klanktechnicus, monteur, cameraman…) vertaler (niet-literair)




De mening van SMartBe SMartBe vecht het principe van zo‟n lijst - ook al is hij niet beperkend - om de volgende redenen aan:

Veelzijdigheid van de activiteiten Het komt zeer vaak voor dat een kunstenaar meerdere activiteiten beoefent, zowel scheppende als uitvoerende. Slechts zelden kan de kunstenaar in één enkele discipline worden ondergebracht.

Podiumkunstenaars, technici en andere kunstenaars In onze ogen is het niet gerechtvaardigd om verschillende stelsels toe te passen voor kunstenaars, afhankelijk van de sector waarin ze actief zijn, en de technici. Al deze categorieën kennen dezelfde werkomstandigheden: ze hebben tijdelijke contracten van korte duur, krijgen een cachet uitbetaald en hebben geen uurrooster. Daarom vinden wij het logisch dat de specifieke regels voor de podiumkunstenaars ook voor de andere 1 sectoren en de technici uit het spektakelbedrijf zouden moeten gelden .

Evolutie van de rechtspraak

De rechtspraak beroepen:

2

heeft het begrip podiumkunstenaar verruimd tot de volgende



beroepsfiguranten,



acteurs voor filmnasynchronisatie,



regisseurs (AR. Brussel, 05/03/1990, J.T.T., 1990, p.427),



scenografen,



stripteaseuses (AR Gent, 16/12/1974, J.T.T., 1975, p.157 ; T.T. Antwerpen, 04/10/1976, J.T.T. , 1977, p.257 ; AR Antwerpen, 04/01/1978, R.G. n°110/77 en 312/77 ; Cass, 02/02/1979, Pas., 1979, I, p.680),



disc-jockeys (AR Luik, 27/11/1983, J.T.T., 1984, p.245),



mannequins (Nayer A., Capiau S., op.cit., p.200, noot n° 571 (AR Mechelen, 17/10/1980)),



humoristen, imitatoren, chansonniers, pamflettisten (AR Brussel, 05/12/1985, R.G., n°44.274/80 et 51.539/85),



schrijvers van teksten die tijdens voorstellingen worden gebruikt,



decorateurs …

1

In dat verband bepaalt de Programmawet van 24/12/2002 (BS 31/12/2002), onder Titel II, Hoofdstuk 11, Afdeling 6, art. 182: "De prestaties uitgevoerd door podiumtechnici kunnen ook beschouwd worden als artistieke prestaties, die tijdelijke arbeid kunnen uitmaken". 2 Uitgesproken i.v.m. geschillen over het KB van 28/11/1969 genomen in uitvoering van de wet van 27 juni 1969 ter herziening van de besluitwet van 28 december 1944 houdende de sociale zekerheid van de werknemers (BS 05.12.1969).


Definitie van een artistieke activiteit in het werkloosheidsreglement Sinds 01/01/2001, preciseert punt 10° van art. 27 van het KB - toegevoegd door het KB van 23/11/2000, BS 30/11/2000 - wat men moet begrijpen onder "artistieke activiteit" in het werkloosheidsreglement: "het creëren en uitvoeren van artistieke werken, meer bepaald op het gebied van de audiovisuele en de beeldende kunsten, de muziek, de literatuur, het spektakel, het theater en de choreografie; (…)"


Deel 1 – Wanneer heb je recht op een werkloosheidsuitkering? A. De toelatingsvoorwaarden Om het recht op werkloosheidsuitkeringen te openen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Er is een verschil tussen de inschakelingsuitkering en de werkloosheidsuitkering: 

De inschakelingsuitkering (tot 31/12/2012 heette dit de wachtuitkering) is een forfaitaire uitkering die de RVA na het beëindigen van de studies en in afwachting dat de betrokkene werk vindt, verleent. Dit is dus geen werkloosheidsuitkering.



De werkloosheidsuitkering is echter een vervangingsinkomen dat wordt toegekend door de RVA na een periode van loondienst en wanneer men zijn werk onvrijwillig heeft verloren.

1. Toelating op basis van de studies De inschakelingsuitkeringen zijn forfaitaire uitkeringen die de RVA toekent aan jongeren die na afloop van de “beroepsinschakelingstijd” na hun studies nog altijd geen werk gevonden hebben (art. 36 KB).



De beroepsinschakelingstijd Op voorwaarde dat hij/zij het hoger secundair onderwijs (of gelijkgesteld) beëindigd heeft en geen voltijds onderwijs meer volgt, kan de jongere zijn beroepsinschakelingstijd (de vroegere wachttijd) laten beginnen. Na zijn studies moet de jongere zich verplicht inschrijven als werkzoekende bij de VDAB, de BGDA of het FOREM. De beroepsinschakelingstijd bedraagt ongeacht diens leeftijd altijd 310 dagen. Deze periode vangt aan op 1 augustus na het einde van het onderwijs (behalve als de jongere in de loop van het schooljaar zijn studies beëindigde).

Volgende dagen tellen mee voor de beroepsinschakelingstijd: 

Arbeidsdagen in loondienst waarvoor bijdragen voor de sociale zekerheid zijn afgehouden.



De dagen studentenarbeid na de aanvang van de beroepsinschakelingstijd (in augustus en september na het beëindigen van de studies). Studentenarbeid voor de aanvang van de beroepsinschakelingstijd heeft geen invloed op de duur daarvan.



De dagen (behalve zondagen) tijdens dewelke de jongere gevestigd was als zelfstandige in hoofdberoep.

Tijdens de beroepsinschakelingstijd moet de jongere de volgende verplichtingen naleven: 8 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]



Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt



Elke gepaste job of opleiding aanvaarden



Actief werk zoeken

Deelnemen aan het individuele inschakelingstraject dat aangeboden wordt.



Het aanvragen van een inschakelingsuitkering Van zodra de beroepsinschakelingstijd inschakelingsuitkering aanvragen.

afgelopen

is,

kan

de

jongere

een

De voorwaarden:  Secondair onderwijs in België beëindigd hebben.  Geen onderwijs met volledig leerplan volgen, noch andere activiteiten in verband met jouw studies beoefenen.  De beroepsinschakelingstijd doorlopen hebben.  Nog geen 30 jaar zijn (op enkele uitzonderingen na).

De aanvraagprocedure voor een inschakelingsuitkering  De jongere moet zich ten laatste acht dagen na afloop van zijn beroepsinschakelingstijd aandienen bij een gewestelijke arbeidsbemiddelingsdienst (VDAB, ACTIRIS, FOREM of ADG) om daar zijn inschrijving als werkzoekende te bevestigen.  De jongere moet zich aandienen bij een uitbetalingsinstelling (een vakbond: ABVV, ACV, ACLVB; of de HVW) waar deze een controlekaart zal ontvangen.  Op het einde van elke maand moet de jongere de controlekaart indienen bij de uitbetalingsinstelling.

De hoogte van de inschakelingsuitkering vind je hier: www.rva.be. Van zodra de jongere een inschakelingsuitkering ontvangt, moet deze zich ook inschrijven bij een ziekenfonds naar keuze.


2. Toelating op basis van werk in loondienst



Het benodigde aantal dagen loondienst om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering Om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering moet je tijdens een referentieperiode voorafgaand aan de aanvraag een bepaald aantal dagen in loondienst gewerkt hebben. Sinds 01/11/2012 hanteert de RVA soepelere toelatingsvoorwaarden. referentieperiode waarin de werknemer het nodige aantal dagen voor leeftijdscategorie moet gewerkt hebben, is nu langer.

De zijn

Ook arbeidsdagen binnen het kader van een wedertewerkstellingsprogramma (DAC, IBF, PRIME, GECO, APE, SINE, doorstromingsprogramma, …) tellen mee. De lengte van deze referentieperiode hangt af van je leeftijd op de dag dat je de aanvraag indient:

Je leeftijd is

Vereist aantal arbeidsdagen

Referentieperiode voorafgaand aan de aanvraag

Minder dan 36 jaar

312 dagen

21 maanden vóór de dag van de aanvraag

Tussen 36 en 49 jaar

468 dagen


Meer dan 50 jaar

624 dagen


Uitleg: je moet het gepresteerde aantal dagen in loondienst berekenen, terugtellend vanaf de dag waarop de aanvraag voor een werkloosheidsuitkering werd ingediend. De RVA beperkt het aantal dagen waarmee rekening gehouden wordt tot maximaal 26 werkdagen per maand. Voorbeeld: je vraagt op 15/7/2012 een uitkering aan. De referentieperiode begint dan afhankelijk van je leeftijd 21, 33 of 42 maanden voorafgaand aan deze datum (namelijk op 15/1/2010, 15/4/2009 of 15/7/2009). Opmerking: je kan tijdens deze referentieperiode periodes van loondienst (voltijds, deeltijds, cachet, in een artistiek of in een ander beroep) combineren met werkloosheidsperiodes (indien je reeds een inschakelingsuitkering ontvangt), zolang je maar het vereiste aantal gepresteerde werkdagen voor jouw leeftijd haalt. Als je binnen de referentieperiode voor jouw leeftijdscategorie niet aan het vereiste aantal dagen komt, maar wel kan aantonen dat je dit aantal wel haalt bij een hogere categorie heb je toch recht op een werkloosheidsuitkering. Als je ouder dan 36 bent, kan je ook gebruik maken van een langere periode uit je professioneel verleden (tot tien jaar voor jouw referentieperiode) om de ontbrekende dagen te compenseren.


Leeftijd

Minder dan 36 jaar

Minimaal te bewijzen aantal dagen in loondienst binnen de referentieperiode • 312 dagen binnen de 21 maanden vóór de aanvraag • 468 dagen binnen de 33 maanden vóór de aanvraag • 624 dagen binnen de 42 maanden vóór de aanvraag

Van 36 tot 49 jaar

• 468 dagen binnen de 33 maanden vóór de aanvraag • 624 dagen binnen de 42 maanden vóór de aanvraag • 234 dagen binnen de 33 maanden + 1.560 dagen binnen de 10 jaar vóór deze 33 maanden • 312 dagen binnen de 33 maanden + voor elke ontbrekende dag om tot een totaal van 468 dagen te komen 8 dagen binnen de 10 jaar vóór deze 33 maanden • 624 dagen binnen de 42 maanden vóór de aanvraag

Vanaf 50 jaar

• 312 dagen binnen de 42 maanden vóór de aanvraag en 1.560 dagen binnen de 10 jaar vóór deze 42 maanden • 416 dagen binnen de 42 maanden + 8 dagen binnen de 10 jaar vóór deze 42 maanden voor elke ontbrekende dag om tot een totaal van 624 dagen te komen,

De referentieperiode (art. 30 KB) wordt verlengd met periodes zoals: o

de onderbreking van de arbeidsprestaties in loondienst, gedurende een periode van minstens zes maanden, om een kind op te voeden; deze verlenging mag niet langer zijn dan drie jaar vanaf elke geboorte of adoptie

o

de uitoefening gedurende een periode van minstens zes maanden van een beroep dat de werknemer niet onderwerpt aan het werkloosheidsluik van de sociale zekerheid (bijv.: zelfstandige); deze verlenging mag niet langer zijn dan vijftien jaar

o

het genot van onderbrekingsuitkeringen toegekend aan de werknemer die zijn beroepscarrière onderbreekt of zijn arbeidsprestaties vermindert

Om je te helpen met het bepalen van jouw aantal gewerkte dagen, neem je best contact op met jouw vakbond, de HVW, de RVA of SMartBe. 11 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]



De berekening van het aantal dagen De gewone berekeningsregels Deze regels gelden voor de meeste werknemers en kunstenaars die aangeworven werden met een traditioneel arbeidscontract waarbij het loon afhangt van het uurrooster. Daarnaast gelden deze gewone berekeningsregels ook als de specifieke regels voor kunstenaars (de cachetregel) niet toegepast kunnen worden omdat niet alle voorwaarden vervuld zijn. 

Voor een ononderbroken voltijdse tewerkstelling gedurende een volledig kwartaal, worden 78 werkdagen gerekend.



Voor een onderbroken voltijdse tewerkstelling (onvolledige maanden) wordt het aantal dagen berekend door het aantal effectief gewerkte dagen tijdens de gewerkte periode te vermenigvuldigen met 6 en te delen door het gemiddeld aantal werkdagen per week. Voorbeeld: een werknemer levert voltijds prestaties van 03/05/2012 tot 13/06/2012 in een stelsel van gemiddeld 5 werkdagen per week, of een totaal van 30 werkdagen. Voor deze arbeidsperiode rekent de RVA als volgt: (30 dagen x 6) / 5 = 36 dagen. Het aantal zo berekende werkdagen mag per kwartaal niet meer dan 78 bedragen.



Voor de periodes van deeltijdse tewerkstelling, is het aantal berekende dagen gelijk aan het aantal tijdens de tewerkstellingsperiode gepresteerde werkuren vermenigvuldigd met 6, en gedeeld door het gemiddelde aantal voltijdse werkuren per week voor dezelfde functie. Voorbeeld: een werknemer levert prestaties van 04/05/2012 tot 29/06/2012, en werkt daarbij 19 uur per week. In totaal is dat 8 weken x 19 uur = 152 werkuren. Voor dit werk bedraagt het normale voltijdse uurrooster 38 uur per week. Voor deze periode houdt de RVA rekening met: (152 uur x 6) / 38 = 24 dagen. Het aantal zo berekende werkdagen mag per kwartaal niet meer dan 78 bedragen.


De cachetregel (Art. 10 MB van 26/11/91) Deze regel geldt voor muzikanten en podiumkunstenaars die voor een prestatie aangeworven worden zonder vermelding van een uurrooster op hun contract en die per cachet betaald worden. Het principe: De meeste kunstenaars en podiumtechnici werken voor een taakloon of cachet. Ze ontvangen een bedrag (het cachet) als loon voor de effectief gewerkte dag(en) en de eventuele voorbereidingen (repetities, oefeningen). In dit geval wordt het uurrooster noch op het arbeidscontract, noch op het C4-formulier vermeld. Enkel voor sommige categorieën kunstenaars EN enkel als deze per prestatie (cachet) aangeworven worden, bestaat er een soepelere berekeningswijze voor het aantal vereiste gepresteerde dagen die recht geven op een werkloosheidsuitkering. Deze soepelere regel heet de cachetregel. Opmerking: deze regel wijzigt niets aan het aantal vereiste dagen om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering. Het is enkel de berekening daarvan die anders is.

De cachetregel geldt enkel voor: 

muzikanten



vertolkende podiumkunstenaars: acteurs, dansers, verhalenvertellers,…



scheppende podiumkunstenaars: scenarioschrijvers, choreografen, regisseurs, tekenaars,…

Met het spektakelbedrijf bedoelt de RVA voornamelijk beroepen uit de muziek- en podiumkunstensector (PC 304), de film- (PC 303) en de audiovisuele sector (PC 227). Voor technici uit het spektakelbedrijf geldt deze specifieke berekeningswijze niet 3 langer , zelfs als ze aangeworven worden met een contract voor een prestatie (cachet). Voor prestaties die onder deze voorwaarden vallen, zal de RVA voor de berekening van het recht op een werkloosheidsuitkering rekening houden met het brutoloon. In plaats van enkel het werkelijk aantal gepresteerde dagen in aanmerking te nemen, wordt het brutoloon omgezet in zogenaamde dagequivalenten. De RVA deelt het op elke C4 vermelde brutoloon door het referentieloon voor kunstenaars (39,21 € per dag op 01/12/2012). Het verkregen resultaat geeft een aantal "dagequivalenten".

Voorbeeld: je werkt als podiumkunstenaar. Op je C4 wordt geen uurrooster vermeld. Voor 3 dagen werk verdien je 392,10 € bruto. De RVA deelt 392,10 € door 39,21 € en komt uit op 10 "dagequivalenten". Elk "dagequivalent" wordt dan beschouwd als 1 gepresteerde werkdag.

3

Voor oktober 2011 gold deze regel ook voor technici die konden aantonen dat hun werk voor een deel artistiek van aard was.


Verduidelijkingen De berekening van het vereiste aantal dagen om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering kan ook gebeuren door de combinatie van "dagequivalenten" (berekend met de cachetregel) en het aantal effectief gepresteerde werkdagen (zonder toepassing van de cachetregel.) Voor elk prestatietype (C4 met vermelding van een uurrooster, voltijds, deeltijds, zonder uurrooster, per cachet…), past de RVA de gepaste berekeningsregel toe.

Bijzonderheden van de cachetregel Met de cachetregel is het mogelijk dat het aantal dagequivalenten op basis van de brutolonen hoger ligt dan het aantal dagen in een kalendermaand. Hierop staat er geen beperking: het is dus mogelijk om meer dan 31 "dagequivalenten" per maand in rekening te brengen.

Advies van SMartBe Deze "cachetregel" is geen wettelijke bepaling, maar een interpretatie door de RVA van art. 10 van het MB van 26/11/1991. Talrijke "officiële" documenten van de RVA maken er melding van, maar dat verhindert niet dat de RVA deze regel op elk moment kan wijzigen. Deze situatie creëert dus een juridische onzekerheid. Sinds oktober 2011 blijkt dat de uiteenlopende praktijken van de verschillende RVA-kantoren plaats moeten ruimen voor een uniforme en heel restrictieve interpretatie en toepassing van deze regel. Blijf op de hoogte door regelmatig onze site te raadplegen. Elke wijziging delen wij daar meteen mee.

Wat gebeurt er als een kunstenaar die per prestatie aangeworven wordt van de RVA geen gebruik mag maken van de cachetregel?

In dit geval geldt de gewone berekeningsregel (zie hoger: p. 11): Het aantal dagen waarmee rekening gehouden wordt is dan gelijk aan het aantal tijdens de tewerkstellingsperiode gepresteerde dagen vermenigvuldigd met 6 en gedeeld door het gemiddelde aantal werkdagen per week.

Aarzel niet om SMartBe te contacteren als de RVA een beslissing neemt die je niet begrijpt of ongegrond vindt. In dat geval zullen wij jouw situatie onder de loep nemen.




Advies van SMartBe SMartBe biedt twee soorten contracten aan: 4



Onze artistieke contracten “1bis ” hebben nooit een uurrooster en de verloning gebeurt dus tegen cachet.



Indien je op onze artistieke uitzendcontracten geen uurrooster vermeldt, wordt het loon als cachet uitbetaald. Ook op het C4-formulier wordt dit dan zo vermeld.

Ben je podiumkunstenaar of daaraan gelijkgesteld? Dan kan je beide contracttypes gebruiken (mits er geen uurrooster vermeld wordt) om de cachetregel te laten toepassen. In het geval de opdrachtgever je rechtstreeks en zonder een SMartBe-contract aanwerft voor een artistieke prestatie die via een cachet betaald wordt, moet je er goed op letten dat het contract geen uurrooster vermeldt en dat er expliciet staat dat het om een cachetbetaling gaat. Noch het contract, noch het C4-formulier mogen een uurrooster vermelden.



Opgelet! Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen het door SMartBe aan de opdrachtgever te factureren bedrag en het brutoloon. Voor de cachetregel wordt er met dit laatste bedrag rekening gehouden.

Te factureren bedrag = brutoloon + werkgeversbijdragen + vakantiegeld + verzekeringen + SMartBe-kost (waarop btw betaald moet worden) en eventueel ook de jaarlijkse bijdrage van 25€. Dit is het bedrag dat met de opdrachtgever afgesproken werd. Hij ontvangt daarvoor een factuur die hij moet betalen. Aarzel niet ons te contacteren indien je verduidelijkingen wenst.

4

Dit verwijst naar het artikel 1bis dat toegevoegd werd aan de wet van 26/06/1964 door de programmawet van 24/12/2002 over het sociaal statuut van de kunstenaar en waardoor kunstenaars die voor rekening van een opdrachtgever prestaties tegen betaling verrichten verondersteld worden onderworpen te zijn aan de sociale zekerheid van de loontrekkenden.


B. De toekenningsvoorwaarden 1. Onvrijwillig verstoken zijn van werk en loon Alleen wie zonder werk en zonder loon valt, om redenen buiten zijn wil om, komt in aanmerking voor het recht op een werkloosheidsuitkering (art. 44 tot 55 KB).



Verstoken zijn van werk De RVA beschouwt iedereen die een activiteit voor eigen rekening (behalve het beheer van zijn eigen goederen) en/of een activiteit voor rekening van een derde uitoefent als niet werkloos. Deze persoon heeft dus geen recht op werkloosheidsuitkeringen.

a) Activiteit voor eigen rekening Een voor eigen rekening uitgeoefende activiteit is elke activiteit die voor eigen gewin wordt uitgeoefend zonder dat een derde er de begunstigde van is. Ze maakt deel uit van het verloop van de economische uitwisseling van goederen en diensten, en is niet beperkt tot het normale beheer van de eigen goederen. Elke activiteit die tegen een vergoeding wordt uitgeoefend en die niet beperkt is tot het beheer van eigen goederen is dus niet toegelaten tijdens de werkloosheidsperiode, ongeacht of zij tijdens de week of tijdens het weekend, 's ochtends, 's avonds of 's nachts wordt uitgeoefend. Bijvoorbeeld:

Toegelaten: o

Alle huishoudelijk werk uitvoeren, een moestuin bewerken en onderhouden, indien je de geoogste producten vervolgens niet verkoopt.

o

Onderhouds- en herstellingswerken aan je huis uitvoeren, als ze bedoeld zijn om je comfort te behouden of te verbeteren (zoals herschilderen, behangen…).

Niet toegelaten: o

Werken uitvoeren die de waarde van het goed aanzienlijk verhogen (bijvoorbeeld een garage of een bijgebouw optrekken).

o

Werken uitvoeren met het oog op de verkoop of verhuur van het gebouw.

Opmerking - voor de kunstenaars Volgende activiteiten worden niet beschouwd als werk, volgens art. 74bis van het KB, en zijn dus toegelaten tijdens de periode dat men werkloosheidsuitkeringen ontvangt: o

een niet-vergoede activiteit in het kader van een kunstopleiding

o

een artistieke activiteit uitgeoefend als hobby

5

6

5

Het betreft hier vervolmakingscursussen, heroriënteringen, stages, trainingen, gevolgde of gegeven lessen (voor zover er geen loon betaald wordt).


o

de aanwezigheid van de kunstenaar op een openbare tentoonstelling van 7 zijn kunstcreaties, voor zover zij niet bedoeld worden in art. 74bis §2 lid 3

Zij moeten natuurlijk beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt en elke gepaste werkaanbieding aanvaarden.

b) Voor rekening van een derde Een activiteit voor rekening van een derde is elke activiteit, al dan niet vergoed, uitgevoerd ten bate of ten gunste van een andere persoon. Zij wordt verondersteld een materieel voordeel of een vergoeding op te leveren, tot de werkloze het bewijs van het tegendeel levert.

Je hebt dus geen recht op een werkloosheidsuitkering: o

als je een activiteit voor rekening van een derde uitoefent

o

die je een vergoeding of een materieel voordeel oplevert

o

die van aard is bij te dragen tot je levensonderhoud of dat van jouw gezin (ongeacht de dagen - zelfs tijdens het weekend - en de uren waarop deze activiteit wordt uitgeoefend)

o

zonder de werkloosheidsinstanties hierover in te lichten

Opgelet: elke activiteit voor rekening van een derde wordt verondersteld een vergoeding op te leveren tot het tegendeel bewezen is: het bewijs van het tegendeel moet door de werkloze worden geleverd.



Verstoken zijn van loon Bepaalde activiteiten zijn niet combineerbaar met het ontvangen van werkloosheidsuitkeringen, en hetzelfde geldt voor bepaalde inkomsten die uit deze activiteiten voortvloeien: o

Het door de wetgeving op de arbeidscontracten gewaarborgd loon, door een collectieve arbeidsovereenkomst die de onderneming bindt en door de wetgeving op de verloning door de overheid.

o

Het loon dat betrekking heeft op de feestdagen of vervangingsdagen tijdens een periode van tijdelijke werkloosheid (toepasselijk op alle

6

Het beoefenen van een kunst wordt beschouwd als een hobby, zolang de werkloze als kunstenaar zonder vergoeding werkt en hij zijn creaties niet verhandelt. Het betreft hier, bijvoorbeeld, de activiteit van leden van een amateurtoneelgezelschap, een muziekatelier, een koor, zelfs als, bij gelegenheid, opvoeringen worden georganiseerd door de gemeente of parochie, of ter gelegenheid van een plaatselijk evenement, op voorwaarde dat er geen sprake is van commercialisatie (tenzij uitzonderlijk, bijvoorbeeld ter gelegenheid van een eenmalige of uitzonderlijke verkoop). 7

Art. 74bis §2, lid 3. «(.) wordt vermeld op de stempelkaart en leidt tot het verlies van een werkloosheidsvergoeding voor de dagen van activiteit en voor de dagen bedoeld in art. 55, 7° en 109 : 1° de aanwezigheid van de kunstenaar op een openbare tentoonstelling van zijn artistieke creaties, wanneer deze aanwezigheid vereist is op basis van een contract met een derde die de creaties verhandelt of wanneer het gaat om een tentoonstelling in lokalen bestemd voor de verkoop van dergelijke creaties waarvoor de kunstenaar zelf zorgt;(.).»


uitkeringsaanvragen uit hoofde van het KB van 25.11.1991 die betrekking hebben op een periode na 31.12.2002).



o

Het vakantiegeld.

o

De vergoeding waarop de werknemer aanspraak kan maken vanwege de verbreking van het arbeidscontract, met uitzondering van de vergoeding voor morele schade en de vergoeding die wordt toegekend als aanvulling op de werkloosheidsuitkering.

o

Het voordeel dat wordt toegekend aan de werknemer in het kader van een opleiding, studie of leertijd.

Door omstandigheden buiten zijn wil om Onder "werkloosheid als gevolg van omstandigheden die afhangen van de wil van de werknemer", dient begrepen te worden: o

Het verlaten van het werk zonder geldige reden (zie hieronder).

o

De afdanking wegens fout van de werknemer.

o

Het zich niet aanbieden, zonder voldoende reden, bij een werkgever, wanneer de werkloze uitgenodigd werd door de bevoegde arbeidsbemiddelingsdienst (BGDA, FOREM of VDAB) om zich bij deze werkgever aan te bieden of het weigeren van een passend werk.

o

Het zich niet aanbieden, zonder voldoende reden, op de bevoegde dienst voor arbeidsbemiddeling en/of dienst voor beroepsopleidingen, wanneer de werkloze uitgenodigd werd door deze dienst om zich daar aan te bieden.

o

De weigering van de werkloze om deel te nemen aan een begeleidingsplan of een integratieparcours dat hem wordt aangeboden door de bevoegde dienst voor arbeidsbemiddeling en/of dienst voor beroepsopleidingen.

o

Het stopzetten of mislukken van het begeleidingsplan of integratieparcours omwille van de foutieve houding van de werkloze.

het

De werknemer die werkloos wordt of is als gevolg van omstandigheden die afhangen van zijn wil kan gesanctioneerd worden (tijdelijk verlies van de werkloosheidsuitkeringen van 4 tot 52 weken - art. 52bis KB).

Enkele preciseringen over het "opgeven van een passend werk" Het verbreken van een arbeidscontract op initiatief van de werknemer wordt beschouwd als een vorm van vrijwillige werkloosheid. Deze beslissing van de werknemer kan echter aanvaard worden als blijkt dat redelijkerwijs niet kan verwacht worden van de werknemer dat hij het werk blijft uitvoeren. Zo aanvaardt de rechtspraak als wettig motief het verlaten van het werk omwille van een verhuizing naar aanleiding van het huwelijk van de werknemer, dit vanwege de wettelijke verplichting van het samenleven. De redenen voor het verlaten worden voorgelegd door de werknemer tijdens de hoorzitting op het werkloosheidskantoor en beoordeeld door de directeur van dit

kantoor en, in geval van een geschil, door de arbeidsrechtbanken.


Vooraleer een beslissing te treffen, roept de directeur de werknemer op zich te komen verdedigen.

De beslissing van de directeur kan bestaan in: o

een verwittiging

o

een uitsluiting van het genot van de werkloosheidsuitkeringen gedurende minstens 4 weken en hoogstens 52 weken

o

een uitsluiting gepaard met een totale of gedeeltelijke opschorting

Verlaten van loondienst om een artistieke activiteit als zelfstandige in hoofdberoep uit te oefenen De persoon die een activiteit als zelfstandige in hoofdberoep uitoefent heeft geen recht op werkloosheidsuitkeringen. Bovendien heeft de werknemer, in geval deze een werk in loondienst verlaat om een zelfstandige activiteit uit te oefenen, geen recht op werkloosheidsuitkeringen gedurende minstens 6 maanden vanaf de datum dat hij het werk verliet (wachtperiode bepaald in art. 55 2° van het KB). Op voorwaarde dat de zelfstandige activiteit gedurende minstens 6 maanden werd uitgeoefend: o

heeft de periode van zelfstandige artistieke activiteit, bij een latere uitkeringsaanvraag, een verlengend effect (met een maximum van 9 jaar) op de referentieperiodes waarin de werknemer moet bewijzen dat hij ofwel dagen in loondienst heeft gewerkt ofwel reeds werkloosheidsuitkeringen heeft ontvangen;

o

valt de werknemer niet onder de toepassing van de bepalingen over de vrijwillige werkloosheid, als hij bewijst dat zijn vorige werkgever hem niet opnieuw wil tewerkstellen.

Verlaten van een werk in loondienst om een ander werk in loondienst te gaan uitoefenen De bepalingen betreffende de werkverlating gelden niet als de werknemer gedurende minstens 4 weken een nieuw werk heeft uitgeoefend vóór het indienen van zijn uitkeringsaanvraag. (…) Het gaat hier om een complexe materie waarbij het beoordelingsvermogen van de directeur van het werkloosheidskantoor, na de hoorzitting, een belangrijke rol speelt.

2. Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt



Beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt Om uitkeringen te kunnen genieten, moet de volledig werkloze beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Met arbeidsmarkt wordt bedoeld, elk werk dat volgens de reglementering wordt beschouwd als passend voor de werkloze.


De werkloze is dus niet beschikbaar indien hij te kennen geeft niet te willen werken of slechts te willen werken onder bepaalde voorwaarden die niet gerechtvaardigd zijn volgens de criteria van passend werk.

Hoewel de werkloze in principe geen werk mag weigeren of een voorbehoud mag uiten, indien dit indruist tegen de criteria voor passend werk, heeft hij daarentegen wel het recht om voorkeuren te uiten.

Tijdens een vraaggesprek, moet de werkloze dan ook zeer goed opletten hoe het verslag van de RVA-agent die belast is met het optekenen van zijn verklaringen wordt opgesteld. Indien de werkzoekende een bepaalde voorkeur uitte, moet hij er voor zorgen dat er in dit schriftelijke document niet staat dat hij weigert om te werken of dat hij aanvaardt om tegen bepaalde voorwaarden te werken. Dit zou voor hem nadelig zijn en kan de RVA ertoe aanzetten om een sanctie op te leggen.



Het aanvaarden van elk passend werk De specifieke criteria voor passend werk voor kunstenaars

Artikel 31 van het ministerieel besluit van 26.11.1991 tot uitvoering van het werkloosheidsreglement voorziet in specifieke criteria voor passend werk voor kunstenaars die hun vak als hoofdberoep uitoefenen. De werklozen die hun artistieke activiteit als bijberoep uitoefenen mogen zich dus niet op deze criteria beroepen.

a) Niet-artistieke werkaanbiedingen worden als niet-passend beschouwd voor een kunstenaar, indien deze laatste kan bewijzen dat hij, als bezoldigde kunstenaar, minstens 156 werkdagen heeft gepresteerd binnen de 18 maanden voorafgaand aan de werkaanbieding. Deze 156 werkdagen in de artistieke sector moeten bezoldigd zijn in overeenstemming met de wettelijke en reglementaire minima en er moeten op dit loon sociale lasten (RSZ) betaald worden. Met onbezoldigd artistiek werk wordt geen rekening gehouden. Als hij/zij inderdaad hij 156 dagen artistieke arbeid kan bewijzen binnen de 18 maanden voorafgaand aan de werkaanbieding, mag de kunstenaar dit niet-artistieke werk weigeren zonder een sanctie te krijgen. Opgelet: voor podiumkunstenaars (en gelijkgestelden) die worden aangeworven “per cachet”, kan de berekening van de 156 dagen artistiek werk gebeuren volgens de “cachetregel” (brutoloon gedeeld door het referentieloon voor kunstenaars = werkdagenequivalent). Zie ook: De Cachetregel p. 10

b) Om na te gaan of niet-artistiek werk niet geschikt is worden er 3 criteria gebruikt:



de intellectuele opleiding van de kunstenaar;



de fysieke geschiktheid van de kunstenaar; 20




het gevaar op vermindering van de vereiste vaardigheden voor de uitoefening van zijn kunst.

c) Het artikel 32 van het MB van 26/11/91 stelt ook dat als de (al dan niet artistieke) werker binnen de acht dagen kan bewijzen dat hij elders aangeworven wordt, het aangeboden werk als niet gepast beschouwd wordt. Hij kan dat dan weigeren zonder het risico op een sanctie te lopen.

3. Het plan voor de activering van het zoekgedrag naar werk In België zijn de werkloosheidsuitkeringen niet beperkt in de tijd. Daarom heeft de RVA een evaluatieprocedure opgestart om na te gaan of zowel jongere werkzoekenden (na hun inschakelingstijd) als werklozen voldoende inspanningen leveren om werk te vinden. We gaan hier in op het activeringsplan voor de werklozen. De evaluatie van de inspanningen kan leiden tot een verlaging van de werkloosheidsuitkering of een tijdelijke opschorting vanaf het tweede onderhoud, tot de volledige opschorting vanaf het derde onderhoud. Je kan dus maar beter op de hoogte zijn…

Waarover gaat het? De RVA gaat regelmatig controleren of de werkloze wel degelijk werk zoekt en dus altijd de voorwaarden vervult om recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen. Het doel is ook hem te ondersteunen bij het zoeken naar werk. Een van de principes van de werkloosheidsreglementering is immers dat de werkloze beschikbaar moet blijven voor de arbeidsmarkt.

Dit houdt in dat de werkloze ook: o

actief moet meewerken aan de door de dienst voor arbeidsbemiddeling (FOREM, BGDA, VDAB) voorgestelde acties ter begeleiding, voor opleiding, beroepservaring of integratie

o

zelf actief werk moet zoeken, door, bijvoorbeeld, regelmatig de werkaanbiedingen te raadplegen en te antwoorden op de aanbiedingen die zich voordoen, door spontaan te solliciteren bij mogelijke werkgevers, door zich in te schrijven bij aanwervings- of selectiekantoren of interimagentschappen, …

Wie kan worden opgeroepen? De opgeroepen personen voldoen aan de volgende voorwaarden: o

volledig werkloos zijn

o

werkloos zijn sinds 15 maanden (jonger dan 25 jaar) of 21 maanden (vanaf 25 jaar) 21


ste

o

buiten de 1

o o

geschikt om te werken niet genieten van een opschorting van de opvolgingsprocedure

uitkeringsperiode

Opgelet: de podiumkunstenaars en –technici die voornamelijk met contracten van korte duur werken en hun werkloosheidsuitkering op 60% behouden vanwege hun “beschermd statuut” (art. 116$5 KB 25/11/91) worden toch opgeroepen en moeten aan dezelfde verplichtingen voldoen als alle andere uitkeringsgerechtigden.

Hoe verloopt de procedure? De werkloze wordt opgeroepen voor het onderhoud 1 met de “facilitator” – een speciaal voor deze taak door de RVA aangeworven beambte – die zijn zoektocht naar werk doorheen de tijd gaat evalueren. Doel? Meten hoeveel inspanningen de werkloze heeft geleverd om werk te zoeken tijdens de periode van 12 maanden voorafgaand aan het onderhoud, rekening houdend met de persoonlijke situatie van de werkloze en de situatie op de arbeidsmarkt in zijn regio.

Als de inspanningen voldoende worden geacht, volgt 16 maanden later een nieuw onderhoud 1. Als de inspanningen echter onvoldoende worden geacht, wordt een actieplan voorgesteld aan de werkloze voor de 4 volgende maanden en moet hij zich ertoe verbinden de van hem verwachte acties te ondernemen door het ondertekenen van een “contract”. In dat geval, heeft 4 maanden later een onderhoud 2 plaats, om na te gaan of de werkloze zich aan zijn actieplan heeft gehouden. Indien dit zo is, volgt 12 maanden later een nieuw onderhoud 1. Als de RVA, op basis van het onderhoud 2, meent dat de werkloze zich niet heeft gehouden aan het tijdens het onderhoud 1 overeengekomen actieplan, toen de inspanningen onvoldoende werden geacht, krijgt hij een beperkte en tijdelijke sanctie (gedurende maximaal 4 maanden): o

ofwel een verlaging van het bedrag van de werkloosheidsuitkering

o

ofwel een opschorting van de uitbetaling van de uitkeringen

Bovendien, moet de werkloze zich opnieuw ertoe verbinden de acties te ondernemen die worden vastgelegd in een nieuw (meer intensief) actieplan dat hem wordt aangeboden voor de 4 volgende maanden. 4 maanden later volgt dan het onderhoud 3.

Als de werkloze zijn tweede actieplan heeft nageleefd, krijgt hij opnieuw zijn uitkering van vóór de sanctie en wordt hij opgeroepen voor een nieuw onderhoud 1 dat 12 maanden later doorgaat. Als de werkloze echter, volgens de RVA, op basis van het onderhoud 3, zijn actieplan niet heeft nageleefd, kunnen zijn uitkeringen worden opgeschort.

Echter, als het een werkloze betreft die werkloosheidsuitkeringen ontvangt als gezinshoofd of alleenstaande of als samenwonende met een laag gezinsinkomen, 22 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

wordt deze uitsluiting voorafgegaan door een periode van 6 maanden waarin de werkloze een verlaagde uitkering blijft ontvangen.

Hieronder, een overzicht van het verloop van de onderhouden 16 maanden

Voldoende Inspanningen 15 maanden (-25 jr) 21 maanden (+25 jr) 15 maanden (-25 jr) 21 maanden (+25 jr) Uitkeringsaanvraag Uitkeringsaanvraag

Voldoende Inspanningen

Voldoende inspanningen (plan Voldoende Nageleefd) inspanningen (plan Nageleefd)

Onderhoud 1 Onderhoud 1 Onvoldoende Inspanningen Actieplan Onvoldoende Inspanningen Actieplan

Nieuw onderhoud 1

16 maanden

4 maanden

Onderhoud 2

4 maanden

Onderhoud 2

Nieuw onderhoud 1 12 maanden

Nieuw onderhoud 1

12 maanden

Nieuw onderhoud 1

Plan niet nageleefd Sanctie (verlaging of opschorting Plan niet nageleefd van de uitkeringen) Sanctie en nieuw (verlaging actieplan of opschorting 4 maanden van de uitkeringen) en nieuw actieplan 4 maanden

Plan nageleefd: Uitkeringen opnieuw op Plan nageleefd: niveau vóór onderhoud 2 Uitkeringen opnieuw op niveau vóór onderhoud 2

Onderhoud 3 Onderhoud 3 Plan niet nageleefd = opschorting van de uitkeringen ! Plan niet nageleefd = opschorting van de uitkeringen !

Wanneer wordt de procedure opgeschort? Wanneer je opnieuw voltijds werk hebt gevonden of wanneer je een begeleidende activiteit, een activiteit voor beroepservaring of integratie, voorgesteld door de arbeidsbemiddelingsdienst (FOREM of BGDA) volgt (of onlangs hebt gevolgd). Maar opgelet: als je opnieuw voltijds werk hebt, word je opgeroepen voor een onderhoud bij het indienen van de nieuwe uitkeringsaanvraag als volledig werkloze. Voor kunstenaars, die regelmatig een nieuwe aanvraag indienen na een arbeidscontract van korte duur, is dit natuurlijk een belangrijk gegeven.

Over welke verhaalmogelijkheden beschik je? Als je niet akkoord gaat met de opschortingsbeslissing van de RVA na het derde onderhoud, kan je een beroep indienen bij de Nationale Administratieve Commissie (Keizerslaan 7, 1000 Brussel) binnen een termijn van een maand vanaf de ontvangst van de beslissing van de RVA of vanaf het derde evaluatieonderhoud. De Commissie moet zich uitspreken binnen twee maanden, of vier maanden als je een medisch

onderzoek moet ondergaan. 23 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Je kan ook beroep aantekenen voor de Arbeidsrechtbank als je niet akkoord gaat met de beslissing van de RVA of de Administratieve Commissie.

Advies van SMartBe

Je wordt enkele maanden vóór het onderhoud per brief verwittigd door de RVA, en vervolgens opgeroepen: je moet op straffe van sanctie naar deze afspraak gaan. Tijdens het onderhoud mag de werkloze, om zijn inspanningen te bewijzen, alle mogelijke bewijsstukken voorleggen, maar de RVA verkiest schriftelijke bewijzen.

Anticipeer op het onderhoud met de facilitator : probeer, voor zover jouw werk dit toelaat, 156 dagen artistiek werk te verzamelen (hetzij werkelijke dagen, hetzij gelijkgestelde dagen via de cachetregel voor podiumkunstenaars) binnen de 18 maanden voorafgaand aan het onderhoud. Dit kan een dubbel positief effect hebben:

1. Je bewijst zo dat je moeite doet om werk te vinden en de facilitator kan dit als voldoende beschouwen; 2. Indien de facilitator toch oordeelt dat je niet genoeg moeite doet, verplicht het feit dat je kan bewijzen 156 dagen artistiek werk te hebben gepresteerd de facilitator ertoe, rekening te houden met de criteria voor passend werk wanneer hij bepaalt welke concrete acties u moet ondernemen. In deze veronderstelling, betekent dit dat hij je niet kan verplichten om je aan te bieden voor een nietartistieke job.

In de artistieke sector verloopt het zoeken naar werk vaak buiten de traditionele aanwervingskanalen. De werkzoekende gebruikt zijn eigen professioneel netwerk en verschillende communicatiekanalen (waaronder mond-tot-mondreclame!). Je moet je facilitator dus overtuigen en hem uitleggen dat tijdelijk werk en contracten van heel korte duur algemeen gangbaar zijn in de artistieke en culturele sector. Daarom moet je zoveel mogelijk bewijzen bijhouden van je zoektocht naar werk en de verschillende arbeids- of aanwervingscontracten van korte duur. o

fotokopies van je contracten van korte duur, C4‟s, enz.; zij vormen het beste argument: als je contracten hebt, is dat het bewijs dat je wel degelijk werk zoekt

o

fotokopies van verzonden correspondentie (spontane sollicitaties, antwoorden op werkaanbiedingen, brieven van mogelijke werkgevers), faxen, e-mails (bijv. als antwoord op werkaanbiedingen op het internet)

o

getuigschrift(en) van mogelijke werkgever(s) die bewijzen dat je je aangeboden hebt voor een betrekking

o

bewijs dat je een opleiding hebt gevolgd

o

bewijs dat je ingeschreven uitzendkantoor, enz.

bent

bij

een

plaatsingsbureau

of

De RVA moet ook verklaringen op erewoord aanvaarden: bijvoorbeeld, voor de stappen die je hebt ondernomen bij theaters, kunstgalerijen, concertorganisatoren,… 24 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Je kan ook lijsten opstellen van geraadpleegde internetsites om werk te vinden, van contacten met de arbeidsbemiddelingsdienst of andere diensten (lokale tewerkstellingsinitiatieven, werkwinkel, lokaal arbeidsbemiddelingsagentschap,…).

Tijdens het eerste onderhoud, kan je een persoon naar keuze je laten vergezellen. Tijdens de volgende onderhouden, kan je je laten bijstaan door een advocaat of jouw vakbondsafgevaardigde.

Als je inspanningen als onvoldoende beoordeeld worden en er dus een actieplan opgesteld wordt, ben je niet verplicht om dat ter plaatse te ondertekenen. Je beschikt daarvoor over een bedenkingsperiode. SMartBe staat altijd klaar om dit document voor jou na te lezen en eventueel bepaalde nuances aan te brengen die rekening houden met de specifieke regels voor kunstenaars of met de eigenschappen van de sector waarin je actief bent.

Anderzijds, als de procedure opgeschort kan worden omdat je een begeleidende activiteit, een activiteit voor opleiding, beroepservaring of integratie volgt of onlangs hebt gevolgd (bijv. via de BGDA, FOREM of VDAB), hou je hiervan dan ook best schriftelijke bewijzen bij: een kopie van het begeleidingstraject of getuigschrift van de arbeidsbemiddelingsdienst.

Deel 2 - Berekeningsbasis voor de uitkering A. Waarop baseert de RVA zich om de hoogte van de werkloosheidsuitkering te bepalen? 1. Principe

De RVA bepaalt het bedrag van je werkloosheidsuitkering aan de hand van een referentiebedrag. Dit referentiebedrag ligt niet vast; het wordt berekend op basis van je laatste loon.

2. De algemene regel (Art. 65 MB 26/11/91) De RVA berekent een referentiesalaris aan de hand van het brutoloon dat je ontving tijdens je laatste job van minstens vier ononderbroken weken bij dezelfde werkgever. De hoogte van de werkloosheidsuitkering stemt overeen met een percentage van

dit gemiddelde loon. De hoogte van dit percentage hangt af van jouw gezinssituatie en wijzigt afhankelijk van de tijd dat je werkloos blijft. 25 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Het referentiesalaris is begrensd. Dit plafond bedraagt 2466,59 € (op 01/04/2013) als je een werkloosheidsuitkering aanvraagt. Elders in deze gids bekijken we hoe dit plafond evolueert in functie van hoe lang je al werkloos bent.

Opgelet: als je niet minstens gedurende vier weken ononderbroken voor dezelfde werkgever gewerkt hebt, of als het brutoloon van deze laatste vier ononderbroken weken lager is dan het minimale referentiesalaris (1501,82 € op 01/04/2013) gebruikt de RVA dit minimale referentiesalaris om de hoogte van jouw werkloosheidsuitkering te berekenen. De RVA kent je dan een minimale uitkering toe die afhangt van jouw gezinssituatie (de exacte bedragen vind je op de website van de RVA of kan je bij ons opvragen).

3. Specifieke regels voor werkers die per prestatie betaald worden (Art. 68 MB 26/11/91) Voor werkers uit de artistieke sector die per prestatie (cachet) betaald worden, berekent de RVA een gemiddeld maandsalaris. Daarvoor telt de RVA de brutolonen op van alle salarissen die de betrokkene als loontrekkende ontving tijdens het trimester dat vooraf ging aan het trimester tijdens dewelke de aanvraag voor een werkloosheidskering wordt ingediend. Dit bedrag wordt door drie gedeeld om het gemiddelde maandsalaris te bekomen. De uitkering die je van de RVA ontvangt is dan een percentage van dit gemiddelde maandsalaris. De hoogte van dit percentage hangt af van jouw gezinssituatie en wijzigt naargelang je langer werkloos blijft, zoals ook het geval is in het algemene stelsel. Opgelet! De RVA bepaalt niet duidelijk wat men moet verstaan onder “werkers uit de artistieke sector die per prestatie betaald worden”. In de praktijk blijkt dat de ambtenaren van de RVA dit voorbehouden voor diegenen die het recht op een werkloosheidsuitkering verkregen hebben dankzij de toepassing van de cachetregel voor kunstenaars uit de podiumkunstensector en gelijkgestelden (vertolkende kunstenaars in de muziek-, film- en audiovisuele sector en ook bepaalde scheppende kunstenaars uit dezelfde sectoren). In sommige situaties is het niet duidelijk welke regel van toepassing is om te bepalen wat het gemiddelde maandsalaris is. Technici uit het spektakelbedrijf en scheppende kunstenaars worden ook vaak per prestatie betaald en toch hebben zij geen recht op de toepassing van de cachetregel voor het verkrijgen van het recht op een werkloosheidsuitkering? En hoe zit het met gemengde carrières bestaande uit gewone arbeidscontracten met een uurrooster en contracten van korte duur die per prestatie betaald worden? SMartBe hoopt dat de RVA hierop duidelijke antwoorden zal geven. Op onze website www.smartbe.be vind je uiteraard altijd de meest recente informatie over alle wijzigingen in verband met de werkloosheid en de interpretatie die de RVA aan het werkloosheidsreglement geeft.


B. Hoe bepaalt jouw gezinssituatie werkloosheidsuitkering?

de

hoogte

van

je

Tijdens het eerste jaar dat men een werkloosheidsuitkering ontvangt, is de berekening daarvan voor alle werklozen gelijk en dus onafhankelijk van de gezinssituatie: 

Voor 01/01/2013 bedroeg deze 60% van het gemiddelde maandsalaris.



Vanaf 01/01/2013 is dit gedurende de drie eerste maanden 65% van het gemiddelde maandsalaris. Gedurende de rest van het eerste jaar daalt dit tot 60% van het gemiddelde maandsalaris.

De gezinssituatie wordt een belangrijk criterium vanaf de 13de maand dat men werkloos is. Tijdens de tweede vergoedingsperiode hangt de hoogte van de uitkering af van jouw gezinssituatie. Ook de hoogte van de forfaitaire uitkering na afloop van deze tweede vergoedingsperiode hangt af van jouw gezinssituatie.

De RVA houdt rekening met drie categorieën: 

Categorie A : Samenwonenden met slechts één inkomen (gezinslast)



Categorie N : Alleenstaanden



Categorie B : Samenwonenden

1. Wie kan beschouwd worden als een persoon ten laste? Om beschouwd te worden als financieel ten laste, moet de persoon tegelijk voldoen aan de volgende voorwaarden: o

De werknemer en de persoon ten laste moeten een verklaring in die zin afleggen op het moment waarop de werkloze een verklaring van zijn persoonlijke en gezinstoestand moet indienen (formulier C1).

o

De persoon ten laste mag niet beschikken over het bestaansminimum en geen financiële hulp ontvangen ter vervanging van het bestaansminimum in het kader van de wetgeving op de sociale bijstandsprestaties en mag, als kind, niet ten laste zijn van een ouder die een onderhoudsplicht heeft.

o

De persoon ten laste mag niet reeds financieel ten laste zijn van een andere werkloze waarmee hij samenwoont.

o

De gehuwde persoon die samenwoont met zijn echtgeno(o)t(e) wordt niet beschouwd als financieel ten laste van een andere persoon.


2. Onder welke gezinscategorie val je?



Categorie A – Samenwonend met slechts een inkomen Volgende personen worden beschouwd als samenwonend met slechts een inkomen: 

De werkloze die samenwoont met een partner die niet beschikt over beroepsinkomsten of vervangingsinkomsten (er wordt geen rekening gehouden met eventuele inkomsten van andere personen waarmee de werkloze samenwoont).



De werkloze die niet samenwoont met een partner maar wel samenwoont met:





o

Een of meerdere kinderen, op voorwaarde dat hij voor minstens één van hen aanspraak kan maken op kinderbijslag of dat geen van hen beschikt over beroepsinkomsten of vervangingsinkomsten.

o

Een of meerdere kinderen en andere ouders of verwanten tot en met de derde graad, op voorwaarde dat hij voor minstens één van deze kinderen aanspraak kan maken op kinderbijslag en dat de andere ouders of verwanten niet beschikken over beroepsinkomsten of vervangingsinkomsten.

o

Een of meerdere ouders of verwanten tot en met de derde graad, die niet beschikken over beroepsinkomsten of vervangingsinkomsten.

De werkloze die alleen woont en effectief alimentatiegeld betaalt: o

Naar aanleiding van een gerechtelijke beslissing.

o

Naar aanleiding van een notariële akte in het kader van een echtscheidingsprocedure met wederzijdse instemming of een scheiding van tafel en bed.

o

Naar aanleiding van een notariële akte ten gunste van zijn kind, hetzij aan de persoon die de ouderlijke macht uitoefent, hetzij aan het volwassen kind, indien de toestand van afhankelijkheid blijft bestaan.

De werkloze die alleen woont en wiens partner de toestemming heeft gekregen, in uitvoering van art. 221 van het Burgerlijk Wetboek, om de door derden verschuldigde sommen te innen.

Een persoon waarmee de werknemer een feitelijk gezin vormt en die financieel ten laste van hem is, voor zover deze persoon geen ouder of verwante tot en met de derde graad is, noch een kind waarvoor de werknemer of een ander gezinslid op kinderbijslag

aanspraak kan maken, wordt gelijkgesteld met de partner. 28 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]



Categorie N - Alleenstaande De werkloze die alleen woont is een alleenstaande (behalve in de hogergenoemde (A) gevallen waarin hij alleen woont).



Categorie B – Samenwonenden Met samenwonen bedoelt men de situatie dat twee of meerdere personen samen onder één dak wonen en de huishoudelijke zaken voornamelijk gezamenlijk regelen. Tot het tegendeel bewezen is, wordt een persoon verondersteld te wonen op het adres van zijn hoofdwoonplaats. De werkloze wordt beschouwd als samenwonende als hij geen alleenstaande is en geen gezinslast heeft.

C. Hoe kan je het gemiddelde maandsalaris waarop jouw uitkering gebaseerd wordt, wijzigen? (Art. 118 KB 25/11/91) In principe blijft de hoogte van het gemiddelde maandsalaris waarop jouw uitkering gebaseerd wordt gelijk tijdens de volledige periode dat je werkloos bent. Dit bedrag kan enkel herzien worden indien je gedurende 24 opeenvolgende maanden geen enkele uitkering ontvangt. Als je zolang gewerkt hebt, zal een nieuwe werkloosheidsuitkering berekend worden op basis van je laatste loon (volgens de hogerstaande criteria). Opgelet: deze herziening van het referentieloon kan als gevolg hebben dat je werkloosheidsuitkering stijgt of daalt. Als je ouder bent dan 45 wordt wel altijd de voordeligste berekeningswijze gebruikt.

Opmerking: jouw uitkering is gedaald en je wilt die opnieuw verhogen tot het bedrag dat je aanvankelijk kreeg? Zie daarvoor deel 3 B “Verlenging van een periode en terugkeren naar de eerste uitkeringsperiode”.


Deel 3 – Hoe evolueert de werkloosheidsuitkering? A. De werkloosheidsuitkering kent verschillende fases De hoogte van de werkloosheidsuitkering evolueert afhankelijk van de tijd dat je al werkloos bent. Daarbij wordt een degressief principe toegepast, d.w.z. dat de bedragen progressief dalen. Dit geldt op twee niveaus: zowel voor de bepaling van de loongrens die dient om de hoogte van de uitkering te berekenen, als voor het percentage van datzelfde plafond. Tijdens de tweede werkloosheidsperiode hangt deze laatste af van jouw gezinstoestand.

1ste periode = 1ste jaar werkloos

Fase 11= maanden

3 eerste

Fase 12 = 3 volgende maanden

Fase 13 = 6 volgende maanden

CATEGORIE A Samenwonenden met slechts één inkomen (gezinslast)

CATEGORIE N

CATEGORIE B

Alleenstaanden

Samenwonenden

65%

65%

65%

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de hoogste loongrens C



60%

60%

60%




60%

60%

60%

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de intermediaire loongrens B 2de periode = vanaf de 13de maand werkloosheid

Fase 2A (vast) = 2 eerste maanden (13de en 14de maand werkloosheid)

Maximaal 36 maanden

Fase 2B (variabel) = 2 maand per jaar beroepsverleden, beperkt tot maximaal 10 maanden.

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de intermediaire loongrens B

60% van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de loongrens A

55%

40%

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de specifieke loongrens AY

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de loongrens A

55%

40%

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de specifieke loongrens AY

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de loongrens A

60% van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de loongrens A

van het laatste ontvangen salaris. Beperkt tot de intermediaire loongrens B


Voor meer dan 5 jaren beroepsverleden:

Van de vorige uitkering wordt 20% van het verschil met de forfaitaire uitkering afgehouden



Fase 22 = 6 maanden




Fase 23 = 6 maanden




Fase 24 = 6 maanden




FORFAIT 1112,54€

FORFAIT 934,44€

FORFAIT 493,74€ (648,18€ voor bevoorrechte samenwonenden)

Fase 21 = 6 maanden

3de periode = Fase FORFAITAIRE UITKERING



Het hoogste loonplafond C bedraagt 2466,59€ (op 01/04/2013) per maand en geldt gedurende de eerste zes maanden van de eerste uitkeringsperiode.



Het intermediaire loonplafond B bedraagt 2298,90€ (op 01/04/2013) per maand en geldt gedurende de volgende zes maanden na de eerste uitkeringsperiode.



Het gewone loonplafond A bedraagt 2148,27€ (op 01/04/2013) per maand en dit blijft de zo na de eerste uitkeringsperiode (vanaf de 13 maand werkloosheid).



Het specifieke loonplafond voor alleenstaanden AY bedraagt 2101,52€ (op 01/04/2013) en geldt voor de eerste uitkeringsperiode.

B. Verlenging van een periode en terugkeer naar de eerste periode 1. Verlenging van een uitkeringsperiode (Art. 116§2 KB 25/11/1991)

De uitkeringsperiode kan op verschillende manieren verlengd worden: 

Je werkt opnieuw gedurende minstens 3 maanden Indien je voltijds of deeltijds (ZONDER inkomensgarantie-uitkering) werkt, wordt de datum waarop jouw uitkeringsfase afloopt, verlengd met evenveel maanden als dat je

werkte. (Opgelet: enkel volledige gewerkte maanden tellen mee). 31 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]



Je hebt gedurende minstens 3 maanden een beroepsopleiding gevolgd



Je hebt gedurende minstens 6 maanden een zelfstandige activiteit gehad.

2. Terugkeer naar de eerste periode (Art. 116§1er KB 25/11/1991)

Het is mogelijk om terug te keren naar de eerste uitkeringsperiode indien je tijdens een bepaalde referentieperiode voldoende gewerkt hebt. De looptijd daarvan hangt af van het werkregime.

Werkregime de

Voltijds of 4/5 of aan voltijds gelijkgestelde deeltijds Minstens halftijds met behoud van rechten met of zonder inkomensgarantie Minstens 1/3 tijd zonder inkomensgarantie

Aantal maanden dat je opnieuw werkte 12 maanden

Referentieperiode

24 maanden

33 maanden

36 maanden

45 maanden

18 maanden

Volgende arbeid komt in aanmerking: 

Arbeidsdagen waarvoor sociale bijdragen voor de werkloosheid werden betaald.



Gelijkgestelde dagen zoals bedoeld in art. 38 van het KB (bijv.: dagen waarvoor vakantiegeld werd betaald, waarvoor een vergoeding voor arbeidsongevallen werd gestort…), met uitzondering van de dagen van volledige werkloosheid en de dagen waarvoor een vergoeding werd betaald in uitvoering van de wetgeving op de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering, waarvoor geen enkel loon en geen enkele vergoeding voor moederschap of vaderschap of adoptieverlof werd betaald.



Werk van korte duur.



Werk binnen het kader van een wedertewerkstellingsprogramma (DAC, IBF, GECO,…).

Opgelet: de cachetregel geldt niet voor de berekening van de 12 maanden die je moet gewerkt hebben. Kunstenaars moeten in een periode van 18 maanden effectief 12 maanden werken.


C. De bescherming van tijdelijk werk: de bijzondere regel voor kunstenaars die aangeworven worden met contracten van korte duur (Art. 116§5 KB 25/11/1991) 1. Het principe Het KB van 25/11/91 over het werkloosheidsreglement voorziet in een bijzondere bescherming voor werkers die gewoonlijk met contracten van heel korte duur (minder dan 3 maanden) werken. De RVA interpreteert deze wettekst heel restrictief door een veelheid aan eisen te stellen bij de toepassing ervan. Om aanspraak te maken op deze bescherming voor tijdelijk werk, ook gekend onder de naam „kunstenaarsstatuut‟, moet je gewoonlijk werken als muzikant, vertolkende kunstenaar of scheppende kunstenaar in de podiumkunstensector (en gelijkgestelden zoals de film- en audiovisuele sector) of als technicus in het spektakelbedrijf of in een sector waar arbeidscontracten van minder dan 3 maanden de regel zijn. De bescherming van tijdelijk werk bestaat eruit dat de hoogte van de uitkering op het einde van de eerste uitkeringsperiode (60%) behouden blijft. De uitkering daalt dus niet in de tweede uitkeringsperiode. Daarentegen daalt wel het maximale salaris waarop de uitkering berekend wordt. Als je aan alle voorwaarden voldoet, kan de bescherming voor tijdelijke werkkrachten een eerste keer toegekend worden op het einde van de eerste uitkeringsperiode en dit voor 12 maanden. Na afloop van deze periode kan deze opnieuw voor 12 maanden verlengd worden als je voor het voorbije jaar minstens drie contracten van korte duur kan voorleggen.

2. Wat moet je doen? Het is de uitbetalingsinstelling die jouw dossier indient: de vakbond of de HVW. Dit dient te gebeuren net voor het einde van de eerste werkloosheidsperiode (dus net voor afloop van het eerste jaar dat je werkloos bent). Het dossier moet bestaan uit een kopie van de verschillende contracten van korte duur en de C4-formulieren (of het document U1 indien je in een Europees land werkte). Verder voeg je best ook alle documenten toe die aantonen wat de aard van uw prestaties zijn en in welke sector je actief bent. Tenslotte moet je ook het formulier C1-artiest invullen en aan het dossier toevoegen. Als je prestaties niet voldoende duidelijk omschreven zijn en de RVA daardoor je aanvraag weigert goed te keuren, moet je met alle mogelijke middelen aantonen dat je aan alle voorwaarden voldoet om recht te hebben op de beschermende maatregel voor tijdelijk werk. Je kan bijvoorbeeld affiches van opvoeringen, krantenartikels, enz. toevoegen. In principe telt een arbeidscontract (of aanwervingscontract) zoals vermeld op het C4 als één enkele prestatie. Indien het onmogelijk is om een C4-formulier voor te leggen, kan de RVA ook andere schriftelijke bewijzen aanvaarden (zoals een schriftelijke overeenkomst tussen de organisator van een voorstelling en de kunstenaar die binnen het kader van deze voorstelling aangeworven werd). Om de beschermende maatregel voor tijdelijk werkt te verlengen moet je minimaal 3 contracten van korte duur (tijdens de „beschermde periode‟) kunnen voorleggen op het

ogenblik dat je om een verlenging vraagt of als je opnieuw een uitkering aanvraagt na minstens vier geweken gewerkt te hebben. 33 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

3. Opgelet! : het “beschermd statuut” ontslaat je niet van de plicht om beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt en actief naar werk te zoeken In het kader van het plan voor de activering van het zoekgedrag naar werk kunnen alle werklozen, ook de kunstenaars die dankzij de bescherming voor tijdelijk werk in de eerste werkloosheidsperiode blijven, uitgesloten worden indien hun inspanningen om werk te zoeken als onvoldoende beschouwd worden.

4. Wat zijn de gevolgen als je een contract van meer dan 3 maanden aanvaardt? Zolang je voornamelijk met contracten van korte duur werkt, zal je het beschermd statuut niet verliezen als je een contract van meer dan 3 maanden aanvaardt. Het is ook mogelijk om deeltijds te werken zonder de bescherming voor tijdelijke werkkrachten te verliezen op voorwaarde dat de werker verder met contracten van korte duur blijft werken en dit binnen het kader van jouw hoofdberoep als kunstenaar of technicus.


Deel 4 – Kan je een activiteit uitoefenen tijdens de werkloosheidsperiode? A. Principe 1. Verstoken zijn van werk en loon Om werkloosheidsuitkeringen te kunnen genieten, moet je verstoken zijn van werk en loon, door omstandigheden buiten jouw wil om (zie Deel 1).

De RVA gaat er van uit dat de persoon die een activiteit voor eigen rekening beoefent, buiten het beheer van zijn eigendom, en/of een activiteit voor rekening van een derde beoefent, niet verstoken is van werk. Hij kan dus geen aanspraak maken op werkloosheidsuitkeringen.

2. Activiteiten die niet beschouwd worden als werk Volgende activiteiten worden niet beschouwd als werk, volgens art. 74bis van het KB, en zijn dus toegestaan terwijl men tegelijk werkloosheidsuitkeringen ontvangt: 8

o

De niet-vergoede activiteit in het kader van een artistieke opleiding .

o

De artistieke activiteit die wordt beoefend als hobby .

o

De aanwezigheid van de kunstenaar op een openbare tentoonstelling van 10 zijn artistieke creaties, ander dan bedoeld in art. 74bis §2 lid 3 (behalve als deze aanwezigheid vereist is op basis van een contract met een derde die jouw creaties verhandelt OF als het gaat om een tentoonstelling in lokalen die dienen voor de verkoop van jouw werk).

9

Natuurlijk moet je beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt en elke aanbieding van passend werk aanvaarden.

B. Al dan niet artistieke activiteiten, uitgeoefend in het kader van een arbeids- of aanwervingscontract (of een statuut) Werk in loondienst (dus waarvoor je sociale lasten als loontrekkende hebt betaald) is toegelaten als je dit aanduidt op je stempelkaart door de vakjes die overeenstemmen met de gewerkte dagen zwart te maken. 8

Het betreft hier vervolmakingscursussen, heroriënteringscursussen, stages, trainingen, gevolgde of gegeven lessen (voor zover er geen loon wordt betaald). 9

Het beoefenen van een kunst wordt beschouwd als een hobby, zolang de werkloze als kunstenaar zonder vergoeding werkt en hij zijn creaties niet verhandelt. Het betreft hier, bijvoorbeeld, de activiteit van leden van een amateurtoneelgezelschap, een muziekatelier, een koor, zelfs als, bij gelegenheid, opvoeringen worden georganiseerd door de gemeente of parochie, of ter gelegenheid van een plaatselijk evenement, op voorwaarde dat er geen sprake is van commercialisatie (tenzij uitzonderlijk, bijvoorbeeld ter gelegenheid van een eenmalige of uitzonderlijke verkoop). 10

Art. 74bis §2, lid 3. «(.)wordt vermeld op de stempelkaart en leidt tot het verlies van een werkloosheidsvergoeding voor de dagen van activiteit en voor de dagen bedoeld in art. 55, 7° en 109 : 1° de aanwezigheid van de kunstenaar op een openbare tentoonstelling van zijn artistieke creaties, wanneer deze aanwezigheid vereist is op basis van een contract met een derde die de creaties verhandelt of wanneer het gaat om een tentoonstelling in lokalen bestemd voor de verkoop van dergelijke creaties waarvoor de kunstenaar zelf zorgt;(.).»


Door een vakje zwart te maken, verklaar je dus aan de RVA: o

Dat je werkt.

o

Dat je een loon ontvangt waarop sociale lasten als loontrekkende worden afgehouden.

Bijgevolg verlies je alleen de werkloosheidsuitkering voor de dagen waarvan je het vakje hebt zwartgemaakt, zelfs als jouw loon hoger is dan het bedrag van deze uitkering.

C. De kleine vergoedingsregeling (KVR) Deze regel laat toe om artistieke cachets tot aan een bepaald bedrag aan te geven. Hierop moet je geen sociale bijdragen, noch belastingen betalen. Het gaat om een kostenvergoeding voor beperkte artistieke prestaties. Voorwaarden voor het gebruik van de KVR:  Enkel voor artistieke prestaties  Maximaal 120,90 € per dag (voor 2013)  Maximaal 7 opeenvolgende dagen voor dezelfde opdrachtgever  Maximaal 2.418,18 € per jaar (voor 2013)  Maximaal 30 dagen per jaar  De prestaties gebeuren in België Je mag dit systeem gebruiken als je werkloos bent, op voorwaarde dat je voor de gepresteerde dagen het betreffende vakje zwart maakt op de controlekaart en dus verklaart te werken. Voor deze dagen ontvang je dus geen werkloosheidsuitkering.

D. Het beoefenen van een artistieke activiteit zonder arbeids- of aanwervingscontract (of een statuut) terwijl je werkloos bent: het formulier “C1kunstenaar” Als je werkloos bent, heb je het recht om een artistieke activiteit in bijberoep uit te 11 oefenen zonder arbeidscontract of statuut indien je de volgende voorwaarden naleeft : 

Het gaat om een scheppende of vertolkende activiteit.



De activiteit wordt niet als hoofdberoep uitgeoefend.



Je moet de activiteit aangeven d.m.v. het formulier C1-artiest op het ogenblik dat je een werkloosheidsuitkering aanvraagt of op het ogenblik dat je deze activiteit opstart of op het ogenblik dat je inkomsten van vroegere artistieke activiteiten ontvangt.

11

Art. 74bis van het KB van 25/11/1991, ingevoegd door art. 5 van het KB van 23/11/2000 (M.B. 30 november 2000, p. 40259)


Je mag deze activiteit overdag en onbeperkt uitoefenen (het verbod voor andere activiteiten om tussen 7u en 18u actief te zijn geldt hier dus niet). Je blijft wel verplicht om beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt en om actief werk te zoeken. Daarnaast blijf je recht hebben op een werkloosheidsuitkering zolang het netto belastbaar inkomen dat je verdient met de uitoefening van deze activiteit niet meer dan 4190,16 € (op 01.12.2012) bedraagt. Als je meer verdient, daalt je werkloosheidsuitkering in gelijke mate. De werkloze kan dus inkomsten uit zijn occasionele artistieke activiteiten ontvangen en dit bovenop zijn werkloosheidsuitkeringen. Hij moet dit gewoon aangeven aan de RVA via het formulier C1-artiest. Opgelet: Je moet niet alleen het werkloosheidsreglement naleven. Als zelfstandige in bijberoep moet je ook in je hoedanigheid als zelfstandige een aantal verplichtingen nakomen: het betalen van sociale bijdragen aan het RSVZ en aan de fiscus (inkomensbelastingen voor zelfstandigen en btw). Hoe vul je het formulier C1-artiest in? Download hier het formulier C1-Artiest

In dit formulier vraagt men om je artistieke activiteiten te verduidelijken. Het is geen eenvoudig document om in te vullen. De RVA gebruikt dit document voor verschillende doeleinden. 

Ze willen nagaan hoeveel kunstenaars in hoofdberoep werkloos zijn.



Ze willen nagaan hoeveel werklozen een occasionele artistieke activiteit beoefenen.



Ze willen nagaan wie een aanvraag doet voor de bescherming van tijdelijk werk (Art 116 § 5 KB 25/11/91)



Ze willen nagaan wie over een vzw beschikt en wie in een vzw actief is als bestuurder of beheerder.



Ze willen weten hoe hoog de inkomsten uit occasionele activiteiten zijn.

Door al deze doelstellingen op een enkel document te combineren heeft de RVA het invullen ervan tot een heikele zaak gemaakt.

Advies van SMartBe: aarzel niet om ons te contacteren als je hulp nodig hebt.

Welke werkdagen moet je vermelden op je stempelkaart voor deze artistieke nevenactiviteiten uitgeoefend buiten een arbeidscontract of een statuut? Voor scheppende kunstenaars: de artistieke nevenactiviteit moet niet worden vermeld op de stempelkaart (je schrijft een boek, je maakt een schilderij), en leiden niet tot verlies van de werkloosheidsuitkering voor deze dagen, behalve in de volgende gevallen:

o

Indien je aanwezig bent op een tentoonstelling van jouw werken, als deze aanwezigheid vereist is door een contract met een derde die jouw werken 37


verhandelt of als het gaat om een tentoonstelling in lokalen die bestemd zijn voor de verkoop van dergelijke werken en je staat zelf voor de verkoop in. o

De opnamedagen van audiovisuele werken.

Voor deze dagen, vermeld op de stempelkaart, ontvangt de scheppende kunstenaar geen werkloosheidsvergoeding.

Voor uitvoerende kunstenaars: alle prestaties die worden vergoed als uitvoerend kunstenaar, moeten worden vermeld op de stempelkaart (voorstellingen, verplichte betaalde repetities, …) en leiden tot het verlies van de uitkering voor de overeenkomstige dagen. Denk er ook aan dat de artistieke (scheppende of uitvoerende) activiteiten uitgevoerd in het kader van een arbeidscontract of een statuut ook moeten worden vermeld op de stempelkaart (zie al dan niet artistieke activiteit uitgevoerd in het kader van een arbeidscontract of een statuut).

E. Niet-artistieke nevenactiviteit uitgeoefend buiten een arbeidscontract (of een statuut) tijdens de werkloosheidsperiode Je mag tijdens de werkloosheidsperiode een niet-artistieke nevenactiviteit, zonder arbeidscontract of statuut, uitoefenen, maar je moet je aan strikte voorwaarden houden. Wij verwijzen daarvoor naar de site van de RVA voor meer details.

F.Vrijwilligerswerk Je mag enkel als vrijwilliger werken zonder iets aan te duiden op je stempelkaart, als je hiervoor de schriftelijke en voorafgaande toestemming hebt gekregen van de directeur van het werkloosheidskantoor.

Voor vrijwilligerswerk tijdens de werkloosheidsperiode bestaan er geen bijzondere regels voor kunstenaars. De kunstenaars zijn onderworpen aan de algemene bepalingen voor vrijstellingen voor vrijwilligerswerk.

1. Welke vrijwilligersactiviteiten zijn toegestaan? o

Vrijwilligerswerk voor rekening van een privépersoon (vriendendienst).

o

Vrijwilligerswerk voor rekening van een openbare dienst, een instelling van openbaar nut, een onderwijsinstelling georganiseerd en erkend of gesubsidieerd door een Gemeenschap, een cultureel centrum, een jeugdhuis of een vereniging zonder winstoogmerk.


2. Welke vrijwilligersactiviteiten zijn niet toegestaan? Hulp – zelfs vrijwillig – aan de beroepsactiviteit van een privépersoon (bijv. helpen in een winkel of voor rekening van een handelsvennootschap)

3. Welke formaliteiten moet je vervullen? Vóór de aanvang van het vrijwilligerswerk, moet de kunstenaar naar zijn uitbetalingsinstelling (HVW of vakbond) gaan en een voorafgaande en schriftelijke verklaring indienen m.b.v. het formulier: o

C45 A (voor een activiteit ten gunste van een privépersoon)

o

C45 B (voor een activiteit ten gunste van een instelling of vereniging)

De kunstenaar moet dit formulier bezorgen aan het werkloosheidskantoor vóór de aanvang van de activiteit (via zijn vakbond of de HVW). De kunstenaar moet niet langer wachten op een toestemming vooraleer zijn vrijwilligersactiviteiten aan te vangen. De kunstenaar mag niet meer werken dan 28 uur per week en moet in ieder geval beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. De RVA kan ook een algemene toestemming geven aan een instelling of vereniging om ontvangers van werkloosheidsuitkeringen op vrijwillige basis tewerk te stellen. De instelling of vereniging moet de aanvraag richten aan het Centraal Bestuur van de RVA (Keizerslaan 7, 1000 Brussel) m.b.v. het formulier C45F. Op basis van de gegevens vermeld op het formulier C 45 A of C 45 B, zal de directeur van het werkloosheidskantoor de toestemming om het vrijwilligerswerk uit te voeren verlenen of weigeren. De toestemming kan worden geweigerd als het uitoefenen van het vrijwilligerswerk leidt tot een duidelijke vermindering van de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt of als de activiteit de kenmerken van een activiteit die gewoonlijk door vrijwilligers wordt uitgevoerd niet of niet meer heeft. Als de toestemming wordt geweigerd, kan de kunstenaar gedurende 3 maanden voor de Arbeidsrechtbank tegen deze beslissing beroep indienen. De toestemming wordt in principe verleend voor een periode van 12 maanden die kan worden verlengd op voorwaarde dat een nieuwe voorafgaande aangifte wordt ingediend. Op voorwaarde dat je voorafgaandelijk en schriftelijk aangifte doet van jouw vrijwilligersactiviteiten bij de directeur van het werkloosheidsbureau, kunnen de werkloosheidsuitkeringen worden gecumuleerd met vergoedingen die worden toegekend in het kader van activiteiten die als vrijwilliger worden uitgeoefend. Deze vergoedingen moeten worden toegekend als onkostenvergoedingen. Het kan gaan om: o

Ofwel, een vergoeding als terugbetaling van reële kosten.

o

Ofwel, een forfaitaire vergoeding voor zover deze door de fiscale overheid niet wordt beschouwd als een niet-belastbaar voordeel. Daarvoor mag de vergoeding niet hoger zijn dan 32.71€ per dag (geïndexeerd bedrag, geldig vanaf 01.01.2013) en 1308,38€ per jaar (geïndexeerd bedrag, geldig vanaf

01.01.2013).


G. Werken in een vzw De RVA aanvaardt dat je actief bent in een of jouw vereniging zonder dit te moeten melden op je stempelkaart, mits bepaalde voorwaarden: o

Als het gaat om vrijwilligerswerk: dat je dit vooraf meldt

o

Als het gaat om het administratief beheer van jouw eigen artistieke activiteit: o

dat je dit aangeeft m.b.v. de C1 Artiest,

o

dat deze activiteit van miniem belang is,

o

dat dit je niet verhindert beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt.

o

In geval van deelname aan het bestuur van de vzw, dat deze activiteit je niet verhindert beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt (bijv.: je neemt max. 1 x per maand deel aan een vergadering van de raad van bestuur)

Opgelet: de RVA heeft niet bepaald wat een “activiteit van miniem belang” is. De RVA kan dus eigenmachtig oordelen of jouw activiteit in de vzw al dan niet van miniem belang is.

Belangrijke opmerking: voor de RVA wordt de afgevaardigd bestuurder van een of jouw vzw of de voorzitter (als er geen afgevaardigd bestuurder is) verondersteld belast te zijn met het dagelijks bestuur van de vzw en wordt hij dus beschouwd als “onbeschikbaar voor de arbeidsmarkt”: in dat geval kan je door de RVA worden gecontroleerd en je recht op werkloosheidsuitkeringen verliezen.

H. Opleidingen en studies Onder bepaalde voorwaarden is het mogelijk om studies te hervatten of opleidingen te volgen die overdag (voor 17u) plaatsvinden en toch jouw werkloosheidsuitkering te behouden, hoewel je niet beschikbaar bent op de arbeidsmarkt. Daarvoor moet je bij het werkloosheidskantoor eerst een vrijstelling aanvragen. Als je deze vrijstelling verkrijgt, moet je voor de looptijd van jouw studies of opleiding niet langer beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en mag je dus ook een jobaanbieding weigeren.

Voor elke opleiding moet je voldoen aan de specifieke voorwaarden voor het verkrijgen van een vrijstelling (gedetailleerde informatie vind je op de website van de RVA):

Beroepsopleidingen

Met beroepsopleidingen bedoelen we hier de erkende opleidingen die georganiseerd of gesubsidieerd worden door de VDAB, de FOREM, de ADG of Bruxelles Formations (IBFFP).

Maar ook voor andere opleidingen kan je een vrijstelling krijgen als je kan aantonen dat die jouw kansen om terug werk te vinden vergroten. 40 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Het aanvragen van de vrijstelling moet via de uitbetalingsinstelling bij werkloosheidsbureau ingediend worden. Daarvoor sluit je een opleidingscontract af.

het

Opleidingen voor zelfstandige beroepen

Hiermee bedoelt men de opleidingen die georganiseerd worden door CYNTRA, het IFAPME of Espace Formation PME en die de werkloze moeten voorbereiden op gekwalificeerde KMOfuncties of een zelfstandig beroep. Je moet een vrijstelling aanvragen voor de aanvang van de opleiding. Dit gebeurt via de uitbetalingsinstelling om bij het werkloosheidsbureau. Je moet daarvoor het erkende opleidingscentrum op voorhand het formulier C92 laten invullen.

Voltijdse studies

Hiermee bedoelt men voltijdse studies die door een gemeenschap georganiseerd of gesubsidieerd worden. In sommige gevallen kan de RVA een vrijstelling verlenen. Deze moet je aanvragen voor de aanvang van de studies en door middel van het formulier C93 dat je door de onderwijsinstelling moet laten invullen. Deze vrijstelling moet je voor elk studie- of opleidingsjaar afzonderlijk aanvragen.

Andere studies of opleidingen

Voor alle andere studies of opleidingen die niet onder voorgaande rubrieken vallen maar die wel voornamelijk tijdens de werkweek en overdag (voor 17u) doorgaan en die minstens vier weken van 20 lesuren duren, kan de directeur van het werkloosheidsbureau een vrijstelling verlenen. Dat hangt van verschillende criteria af. Een daarvan is dat het jouw kansen op de arbeidsmarkt verhoogt. De vrijstelling moet voor het begin van de opleiding aangevraagd worden. Daarvoor dien je voor de aanvang van de vorming het formulier C94A door de opleidingsinstelling te laten invullen.

Opmerkingen:

Op voorwaarde dat je beschikbaar blijft voor de arbeidsmarkt en elke passende job aanvaardt, heb je geen vrijstelling nodig voor opleidingen die: 

Voornamelijk „s avonds (na 17u) of op zaterdag doorgaan.



Die voornamelijk overdag doorgaan maar die gemiddeld minder dan 20 uur per week in beslag nemen.



Die van korte duur zijn (minder dan een schooljaar). Of je een vrijstelling nodig hebt, hangt af van het aantal lesuren per week. Als een vrijstelling vereist is, ben je meteen ook

vrijgesteld van de verplichting om beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt. 41 Dit document werd gedownload van de site van SMartBe SMartBe – www.smartbe.be - [email protected]

Voor jouw werkloosheidsdossier heeft het volgen van een opleiding gedurende minstens 3 maanden als gevolg dat deze opleidingsmaanden niet meegeteld worden voor de berekening van jouw uitkeringsperiode. Sinds 01/11/2012 wordt ook het bedrag van de werkloosheidsuitkering tijdelijk bevroren als je in de eerste of tweede uitkeringsperiode een voltijdse beroepsopleiding volgt (ongeacht de duur).

I. Opmerking: de onbeschikbaarheid voor de arbeidsmarkt Het kan gebeuren dat je, om een of andere reden, onbeschikbaar bent voor de arbeidsmarkt. De RVA staat deze onbeschikbaarheid slechts toe indien je “A” vermeldt op jouw stempelkaart voor de dagen waarop je onbeschikbaar bent. Door “A” te vermelden op uw stempelkaart, verklaar je aan de RVA dat je: o

onbeschikbaar bent voor de arbeidsmarkt

o

dat je voor die dag geen enkel onkostenvergoedingen zijn toegestaan)

loon

ontvangt

(uitsluitend

Bijgevolg, verlies je de werkloosheidsuitkering voor elke dag waarop je onbeschikbaar bent.

Voorbeelden van onbeschikbaarheid voor de arbeidsmarkt: o

niet-vergoede repetities (zonder loon)

o

promotieoptredens

o

vrijwillig werk zonder toestemming van de RVA


Deel 5 – De procedure voor het aanvragen van een uitkering Je moet een vaststaand parcours volgen doorheen verschillende instellingen om een uitkeringsaanvraag correct in te dienen:



Procedure voor het indienen van de aanvraag Zodra je denkt voldoende dagen gewerkt te hebben om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering, moet je zo snel mogelijk een aanvraag indienen, zodat je geen werkdagen verliest die gepresteerd werden tijdens de berekening door de RVA!





o

Verzamel al je C4‟s (maak er voor alle veiligheid een kopie van voor je dossier).

o

Dien je C4‟s in bij een vakbond of bij de HVW; zij alleen zijn bevoegd om de uitkeringsaanvraag in te dienen bij de RVA (zie nuttige adressen hieronder).

o

Schrijf je binnen de 8 dagen – na het indienen van de C4(„s) – in als werkzoekende bij de BGDA (Brussel), FOREM (Wallonië) of de VDAB (Vlaanderen).

o

Vraag, indien nodig, de toepassing van de cachetregel (er bestaat geen officieel formulier hiervoor, voeg gewoon een brief bij je dossier met vermelding van art. 10 van het MB van 26/11/1991).

De opvolging van het dossier o

Je dossier wordt door de HVW of de vakbond naar de RVA gezonden binnen de 2 maanden die volgen op de dag van de aanvraag (deze instellingen hebben inderdaad 2 maanden de tijd om je dossier in te vullen en aan de RVA over te maken).

o

De dienst Ontvankelijkheid van de RVA heeft 1 maand om je dossier te onderzoeken.

o

Als je informatie wenst over de stand van zaken van de procedure, kan je contact opnemen met de RVA, met de HVW of met jouw vakbond.

Het antwoord op jouw aanvraag Het antwoord is positief: o

De HVW of de vakbond brengt je schriftelijk op de hoogte.

o

In deze brief staat ook welk bedrag aan uitkeringen je zal ontvangen.

Het antwoord is negatief: o

De RVA brengt je schriftelijk op de hoogte.

o

Je kan gedurende arbeidsrechtbank.

3

maanden

beroep

aantekenen

voor

de


Deel 6 - Sancties Afhankelijk van de ernst van de inbreuk legt de RVA verschillende sancties op, zoals: o

De tijdelijke uitsluiting.

o

De terugbetaling van uitkeringen.

o

Het verlies van elk recht op uitkeringen.

o

Met of zonder strafrechtelijke sanctie (boete of celstraf).

Voor meer inlichtingen, raadpleeg de site van de RVA


Nuttige adressen BGDA (Brussel) – www.bgda.be Anspachlaan 65 - 1000 Brussel Tel 02 505 14 11 - Fax 02 511 30 52 FOREm (Wallonië) – www.leforem.be Boulevard Tirou 104 - 6000 Charleroi Tel. 071 20 61 11 - Fax 071 20 67 99 RVA (Federaal) – www.rva.be Charleroisesteenweg 60 - 1060 Brussel Tel. 02 542 16 11 - Fax : 02 542 16 77 VDAB (Vlaanderen) – www.vdab.be Keizerslaan 11 - 1000 Brussel Tel. 02 506 15 11 - Fax 02 512 24 74 ABVV – www.abvv.be Hoogstraat 42 - 1000 Brussel Tel. 02 506 82 11 - Fax 02 513 47 21

ACLVB - www.aclvb.be Poincarélaan 72-74 - 1070 Brussel Tel. 02 558 51 50 - Fax 02 558 51 51

ACV - www.acv-csc.be Haachtsesteenweg 579 - 1031 Brussel Tel. 02 246 31 11 - Fax 02 246 30 10

HVW - http://hvw.fgov.be Brabantstraat 62 - 1210 Brussel Tel. 02 209 13 13 - Fax 02 209 13 97


Inleiding Toepasselijke wettelijke bepalingen... 4 Wie is kunstenaar in de ogen van de RVA?... 5

Recommend Documents