Inleiding Inrichting begroting Algemeen beeld Risico s

Inleiding

En garde! Het collegewerkprogramma laat duidelijk zien dat we voortvarend onze ambities oppakken. Op veel gebieden investeren wij in Rijswijk, op straat, in de economie, in de samenleving, in onze kinderen, etc. We zijn er trots op dat we dit in deze economisch uitdagende tijden in Rijswijk kunnen, én u een sluitende begroting kunnen presenteren. De komende jaren gaan we de ambities uit het collegewerkprogramma verder uitbouwen. Immers op veel vlakken vallen er nog tal van belangrijke keuzes gemaakt te worden. Hierover gaan we met de raad en de stad in gesprek, denk hierbij aan bijvoorbeeld aan de transitie van het sociaal domein. Uiteraard blijven wij scherp waken op een financieel sluitende meerjarenbegroting. Inrichting begroting In de kaderbrief 2015 hebben wij reeds aangekondigd om met ingang van 2015 een programma Sociaal Domein in de begroting op te nemen. Het programma Sociale Zaken, het programma Zorg, Welzijn en Volksgezondheid en de paragraaf Wet Maatschappelijke Ondersteuning zijn hiermee komen te vervallen. Ook nieuw is de paragraaf Duurzaamheid. In het coalitieakkoord zijn de ambities met betrekking tot duurzaamheid weergegeven. Duurzaamheid zit verweven in verschillende programma’s van de begroting. Wij hebben ervoor gekozen het thema duurzaamheid expliciet te maken en een afzonderlijke paragraaf duurzaamheid te introduceren waarbij wij alle activiteiten die er op dit terrein liggen, bijeen hebben gebracht. Wij zien de paragraaf als een groeidocument. In de loop van de jaren wordt deze verder uitgewerkt aan hand van initiatieven vanuit de samenleving en de gemeente. Algemeen beeld Wij zijn erin geslaagd om u een sluitende meerjarenbegroting 2015 – 2018 te kunnen aanbieden. Dit betekent dat de gemeente onder repressief toezicht zal worden gesteld. Dit betekent dat de gemeente zonder voorafgaande goedkeuring van de Provincie de begroting en begrotingswijzigingen kan uitvoeren. Daarbij is leidend dat de structurele lasten gedekt moeten zijn door structurele baten. Van groot belang voor de financiële positie van de gemeente is doorgaans de uitwerking die de septembercirculaire heeft op de algemene uitkering. De septembercirculaire is vanwege het tijdstip van publicatie nog niet in de begroting verwerkt. De verwachting is echter dat deze geen ingrijpende gevolgen voor het begrotingsbeeld van Rijswijk heeft. De doorrekening van de septembercirculaire zal worden opgenomen in de eerste halfjaarrapportage 2015, zoals gebruikelijk. Risico’s De gemeente Rijswijk wil risico's die zij loopt beheersbaar houden. Door inzicht in de risico's wordt de organisatie in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat huidige risico’s en de toekomstige risico’s in verhouding staan tot de vermogenspositie van de organisatie. Om inzicht in deze risico's te verkrijgen is een risico-inventarisatie uitgevoerd. Op basis van de geïnventariseerde risico’s wordt het benodigde weerstandsvermogen berekend. Het risicoprofiel is als gevolg van de wijzigingen binnen het sociaal domein, de actualisatie van de grondexploitatie RijswijkBuiten en een dotatie aan de voorziening dubieuze debiteuren ingrijpend gewijzigd. De weerstandsratio, de verhouding tussen de beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit, bedraagt 3,0 en heeft daarmee volgens de in december 2013 vastgestelde Nota weerstandsvermogen en risicomanagement de kwalificatie ‘uitstekend’. In de paragraaf weerstandvermogen en risicobeheersing wordt een uitgebreide toelichting gegeven.

Inleiding

1

Inleiding

Schuldenpositie gemeente De schuldenpositie van de gemeente is hoog en vergt continue aandacht. Een hoge schuldenpositie brengt met zich mee dat de flexibiliteit van de begroting wordt beperkt en een rentestijging de budgettaire positie van gemeenten kan beïnvloeden. Een belangrijk deel van deze schulden heeft betrekking op de ontwikkeling van RijswijkBuiten. Om de renterisico’s van deze bouwgrondexploitatie af te dekken is er in het verleden een renteswap afgesloten. Deze heeft een doorlooptijd tot 1 september 2020. Vanaf 2016 neemt de boekwaarde van de grondexploitatie gestaag af en zal de algemene dienst tot september 2020 een deel van het derivaat moeten gebruiken. Na 2020 zal de schuld fors afnemen. In de paragraaf financiering wordt inzicht gegeven in de ontwikkeling van de schuldenpositie. Dekkingsplan begroting 2015-2018 In de primitieve begroting 2014-2017 werd nog uitgegaan van onderstaand begrotingstekort. Overschotten zoals in 2014 en tekorten zoals in de daarop volgende jaren worden verrekend met de reserve evenwicht meerjarenbegroting. Omschrijving

2015

Beginstand meerjarenbegroting 2014-2017 vóór beschikking over de reserve evenwicht meerjarenbegroting Onttrekking aan de reserve evenwicht meerjarenbegroting

2016

2017

2018

-993.070

-210.980

-625.290

-625.290

993.070

210.980

625.290

625.290

0

0

0

0

Beginstand begroting 2014-2017

De reserve evenwicht meerjarenbegroting bedroeg per 1 januari 2014 € 2.918.300 en de begroting 2014 sloot met een voordelig saldo van € 1.068.310. Vervolgens is de meerjarenbegroting aangepast naar aanleiding van de eerste en de tweede halfjaarrapportage. Dit resulteert in het volgende meerjarenbeeld: Omschrijving

2015

Beginstand begroting 2014-2017 Resultaat 1e halfjaarrapportage 2014 (voorjaarsnota 2014 + kaderbrief 2015)

2016

2017

2018

0

0

0

0

508.640

657.030

779.200

777.720

Resultaat 2e halfjaarrapportage 2014

1.592.390

1.837.070

1.396.280

473.840

Stand inclusief 2e halfjaarrapportage 2014

2.101.030

2.494.100

2.175.480

1.251.560

In het coalitieakkoord is reeds aangegeven dat het uitgangspunt is de begroting structureel in evenwicht te houden met voldoende risicoreserves. Naar onze mening past een evenwichtreserve die negatieve begrotingssaldi opvangt daar niet in. Om die reden hebben wij de onttrekking aan de reserve evenwicht meerjarenbegroting weer teruggedraaid en ontstaat het volgende meerjarenperspectief, tevens uitgangspunt voor het dekkingsplan van de begroting 2015-2018. Omschrijving

2015

2016

2017

2018

Stand inclusief 2e halfjaarrapportage 2014 Terugdraaien beschikking over de reserve evenwicht meerjarenbegroting

2.101.030

2.494.100

2.175.480

1.251.560

-993.070

-210.980

-625.290

-625.290

Stand na 2e halfjaarrapportage 2014

1.107.960

2.283.120

1.550.190

626.270

Inleiding

2

Inleiding

Het saldo van de evenwichtsreserve, in totaal € 3.986.610 inclusief de storting in 2014, is toegevoegd aan de algemene dekkingsreserve. In onderstaande tabel zijn de financiële consequenties opgenomen uit het collegewerkprogramma, met een inzicht per opgave. Dit betekent niet dat alle lasten vermeld worden, maar slechts de mutaties ten opzichte van de begroting 2014-2017. Zo is het uitgangspunt dat de rijksgelden (inclusief kortingen) voor de transitie van het sociaal domein taakstellend in te zetten voor de uitgaven. Per saldo is er geen mutatie. Omschrijving

2015

2016

2017

1.107.960

2.283.120

1.550.190

626.270

33.000

57.000

502.000

Overige mutaties**

-284.590

-368.340

377.950

282.320

Opgave 1 Participeren en communiceren met open vizier

-302.000

-94.000

-84.000

-82.000

Opgave 4 Vestigingsklimaat

-100.000

-100.000

-114.000

-83.000

Opgave 5 Duurzame gemeente

-250.000

-250.000

-250.000

-250.000

-120.000

-114.000

-193.000

-269.000

-6.000

-21.000

-31.000

-772.000

-564.000

-662.000

-1.287.000

51.370

1.383.780

1.323.140

123.590

Stand na 2e halfjaarrapportage 2014 Mutaties investeringsplan (exclusief opgaven)*

2018

Opgave 2 Sociale Agenda Opgave 3 Welzijn, cultuur en sport

Opgave 6 Jeugd en onderwijs

-572.000

Opgave 7 Leefomgeving en veiligheid Opgave 8 Ruimtelijke ordening

0

Opgave 9 Mobiliteit Opgave 10 Bestemming oude stadhuis Totaal opgaven Resultaat 2014-2018

* Voor de mutaties in het investeringsplan wordt verwezen naar de bijlage ‘Investeringsplan 2015-2018’. Het vermelde bedrag is exclusief de investeringen die onder de opgaven worden vermeld. ** In het overzicht aan het einde van de inleiding zijn de grootste mutaties opgenomen. Een overzicht van alle mutaties is achterin de begroting opgenomen als bijlage ‘Overige ontwikkelingen’.

In het collegewerkprogramma wordt uitvoerig ingegaan op de verschillende opgaven. De opgenomen bedragen zijn een resultante van exploitatiebudgetten en kapitaallasten. Alle bedragen zijn verwerkt in de programmabegroting bij de volgende programma’s. Naast de opgaven is in de programma’s ook veel regulier beleid opgenomen. In bepaalde gevallen is er sprake van accentverschillen in het beleid en soms blijft het huidige beleid gehandhaafd. Opgave

Programma

Paragraaf

1. Participeren en communiceren met open vizier 2. Sociale Agenda 3. Welzijn, cultuur en sport 4. Vestigingsklimaat 5. Duurzame gemeente 6. Jeugd en onderwijs 7. Leefomgeving en veiligheid 8. Ruimtelijke ordening 9. Mobiliteit 10. Bestemming oude stadhuis

Algemeen bestuur en Organisatie Sociaal Domein Sport, Cultuur en Recreatie Economie en Werken Wonen en Leven Onderwijs Wonen en Leven Wonen en Leven Verkeer en Vervoer Wonen en Leven

Duurzaamheid

Inleiding

3

Grondbeleid

Inleiding

Tot slot Zoals aangegeven is het collegewerkplan een dynamisch document en zal dit in de komende periode nog tot keuzes leiden. Wij zijn ons er terdege van bewust dat, nu we een sluitende meerjarenbegroting kunnen presenteren, alles zal afhangen van het strikt handhaven van de budgetdiscipline. Hier zal de komende jaren dan ook alle aandacht op worden gericht. Overige mutaties Omschrijving

2015

2016

2017

2018

Diverse burgerzaken Rekenkamerfunctie

70.000 -28.000

79.000 -28.000

143.000 -28.000

100.000 -28.000

Baggeren Stadhuislocatie (Generaal Spoorlaan 2-4)

-225.000 -75.000

-290.000 -291.000

155.000

155.000

TH locatie (IMC) Stroppenpot investeringen

-130.000 50.000

50.000

50.000

50.000

-2.000 55.410

80.000 31.660

51.000 6.950

126.000 -120.680

-284.590

-368.340

377.950

282.320

Baten ozb eigenaren Diverse Overige mutaties

In de toelichting op de meerjarenbegroting wordt inhoudelijk op de mutaties ingegaan.

Inleiding

4

Inhoudsopgave

Blz. PROGRAMMA'S……………………………………………………………………………………….

7

Algemeen Bestuur en Organisatie……….…………………………………………………………. Openbare Orde en Veiligheid……….…………………….…………………………………………. Verkeer en Vervoer…………………..……….………………………………………………………. Economie en Werken……………...…….……………………………………………………………. Onderwijs……………………………….………………………………………………………………. Sport, Cultuur en Recreatie……...…………….……………………………………………………... Sociaal Domein………………...…….….…………………………………………………………….. Wonen en Leven…………...…………….….…………………………………………………………

8 25 28 37 41 48 55 74

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien……………………………………………………..…

86

PARAGRAFEN…………………………………………………………………………………………

90

Weerstandsvermogen en risicobeheersing…………………………………………………………. Onderhoud kapitaalgoederen……………….……..…………………………………………………. Bedrijfsvoering………………...…………………………….…………………………………………. Verbonden partijen………..………………….………………………………………………………... Grondbeleid……………..……………………..……………………………………………………….. Lokale heffingen…………..………………….….…………………………………………………….. Financiering…………………………………………………………………………………………….. Duurzaamheid……….....………………………………………………………………………………. RijswijkBuiten……………………….…………………….……………………………………………..

91 97 104 110 125 130 136 145 150

MEERJARENBEGROTING…………………………………………………………………………...

154

Meerjarenbegroting 2015-2018………………………………………………………………………. Mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018…………………………………………………... Toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018……….………..…………. Overzicht verschillen begroting met voorgaand jaar….……………….………………………….. Toelichting op verschillen begroting met voorgaand jaar.…….……………….………………….

155 158 161 167 169

Inhoudsopgave 5

Inhoudsopgave

BIJLAGEN……………………………………………………………………………….............

173

Leeswijzer investeringsplan 2015-2018………………………………………………………

174

Investeringsplan 2015-2018 inclusief toelichting……………………………………………..

176

EMU-saldo…………………………………………………………….………………………….

205

Incidentele baten en lasten………………………………………….………………………….

207

Verloop reserves en toelichting…………………………………….…………………………..

209

Verloop voorzieningen en toelichting………………...……………….………………………..

216

Verloop vooruitontvangen subsidies (voorheen voorzieningen) en toelichting…………….

221

Verzamel- en consolidatiestaat………………………………………………………………….

227

Kerngegevens en kengetallen……………………………………………………………………

236

Meerjarig overzicht kostensoorten……………………………………………………………….

238

Overige ontwikkelingen…………………………………………………....................................

241

BESLUITEN…………………………………………………………………………………………

245

Programmabegroting voor het jaar 2015…………………………………………………………

246

Meerjarenbegroting 2015-2018 met bijbehorend investeringsplan voor de jaren 2015-2018........................................................................................................

247

De uit de jaarschijf 2015 van het investeringsplan 2015-2018 geraamde investeringen……

248

AFKORTINGEN……………………………………………………………………………………..

250

Inhoudsopgave 6

7

Programma Algemeen Bestuur en Organisatie

Wat willen we bereiken Wat kost het? (x € 1.000)

Hoofddoelstelling per programma

We zetten ons in voor een kwalitatief goede publieke dienstverlening aan onze inwoners, bedrijven, het maatschappelijk middenveld en onze partners. Hierbij vinden we het belangrijk dat er een goede verbinding is met en tussen stad en samenleving.

Lasten Baten Saldo

2015 8.775 936 -7.839

2014 8.919 1.206 -7.713

Wat kost het? (x € 1.000)

Beleidsproducten per programma

0010 Bestuursorganen

Lasten Baten Saldo

2015 1.618 0 -1.618

0011 Bestuurlijke samenwerking

Lasten Baten Saldo

2015 451 0 -451

2014 433 0 -433

0020 Bestuursondersteuning

Lasten Baten Saldo

2015 2.671 0 -2.670

2014 2.378 0 -2.377

Lasten Baten Saldo

2015 173 0 -173

2014 121 0 -121

Lasten Baten Saldo

2015 272 0 -272

2014 438 0 -438

0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations

0022 Organisatieverliezen

Programma Algemeen Bestuur en Organisatie 8

2014 2.001 365 -1.636




0030 Burgerzaken

0031 Verkiezingen / referenda

0032 Publieke dienstverlening

0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie

Lasten Baten Saldo

2015 1.958 932 -1.026

2014 1.966 836 -1.130

Lasten Baten Saldo

2015 211 0 -211

2014 189 0 -189

Lasten Baten Saldo

2015 665 3 -662

2014 665 3 -662

Lasten Baten Saldo

2015 720 0 -720

2014 693 0 -693

2015

2014

37 0 -37

36 2 -34

Lasten Baten Saldo

5801 Mediabeleid



Doelstellingen per beleidsproduct 0010 Bestuursorganen Wij (de raad, het college, de burgemeester) vormen een verantwoordelijk, toegankelijk en betrokken bestuur gesteund door een servicegerichte, transparante gemeentelijke organisatie, waarbij de kwaliteit van ons functioneren als eerste overheid voorop staat. We werken dit, naar de strekking van het coalitieakkoord, de komende periode verder uit aan de hand van het collegewerkprogramma. 0011 Bestuurlijke samenwerking Door samen te werken met onze maatschappelijke partners, dragen we bij aan verbinding met en tussen de stad en samenleving en door samenwerking in de regio, willen we sterker staan en zijn we beter voorbereid op de toekomst. 0020 Bestuursondersteuning Door advisering en ondersteuning het dagelijks bestuur in staat te stellen om inhoud te geven aan het collegeprogramma 2014-2018. 0021 Communicatie De doelstelling is het scheppen van een gezond communicatieklimaat in de stad en de gemeentelijke organisatie. Een gezond communicatieklimaat verkleint de afstand tussen de gemeente en haar omgeving. Met de inzet van communicatie wordt Rijswijk als gemeente duidelijk herkenbaar en zichtbaar. Interne communicatie draagt tot slot bij aan een heldere identiteit en daarmee aan een uniforme uitstraling. 0022 Organisatieverliezen Het mogelijk maken van managementkeuzes bij personele en/of organisatorische vraagstukken, in het bijzonder bij het afstemmen van de kwantiteit en kwaliteit van de personele capaciteit op een veranderde organisatie. De huidige ontwikkelingen vragen een meer flexibele organisatie. Hierdoor wordt steeds vaker gewerkt met een flexibele schil met tijdelijke aanstellingen. De gemeente is eigenrisicodrager voor de WW uitkering en moet wel rekening houden met het risico dat deze kosten zullen toenemen. Ook voor vaste personeelsleden die buiten de boot dreigen te vallen heeft de organisatie (samen met de werknemer) een inspanningsverplichting om tijdig een passende oplossing te vinden. 0030 Burgerzaken Zorg dragen voor een professionele en klantgerichte benadering en afhandeling van producten en diensten, waarvoor burgers en belanghebbenden zich tot de gemeente (dienen te) wenden. Het gaat hierbij o.a. om het aanvragen en de afgifte van reisdocumenten, rijbewijzen, vergunningen, uittreksels en allerlei informatie. 0031 Verkiezingen/referenda Zorg dragen voor de organisatie van betrouwbare verkiezingen/referenda voor de vertegenwoordigende organen.

Opkomstpercentage

Eur. Parlement 2009 2014

Gemeenteraad 2010 2014

Tweede Kamer 2010 2012

Provinciale Staten 2007 2011

Rijswijk

40,37% 39,73 %

52,04 % 52,36 %

74,4%

75,05 %

45,31 % 55,65%

Landelijk

36,75 % 37,32 %

54,13 % 54,00 %

75,4%

74,57 %

46,4 %


55,97%


0032 Publieke dienstverlening Conform fase 4 van Programma Antwoord© dienen gemeenten vanaf 2015 hét portaal te zijn voor alle vragen aan de gemeentelijke overheid. Het streven is er op gericht om daarbij 80% van alle klantcontacten ook daadwerkelijk in de frontoffice, i.c. het Klant Contact Center (KCC) af te doen. Daarnaast houdt het KCC voor 100% de regie binnen de gemeentelijke organisatie op de afdoening van alle klantcontacten. 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie Het bieden van ondersteuning en advies aan de raad, de fracties, de individuele raadsleden en de voorzitter(s) en het vervullen van een intermediaire rol tussen auditcommissie en rekenkamerfunctie. Het verzorgen van de procedurele afhandeling van alle raadsaangelegenheden. 5801 Mediabeleid Het aanbieden van een breed programma-aanbod via de media waarin Rijswijkse gebeurtenissen, evenementen en politieke activiteiten zijn opgenomen en waarin stromingen binnen de Rijswijkse samenleving zich vertegenwoordigd voelen.

Wat gaan we ervoor doen? Beleidsproduct

Wat doen we daarvoor?

Hoe gaan we het meten?

Wanneer is de doelstelling bereikt?

Wat is er veranderd en wat is nieuw?

0010 Bestuursorganen

De raad stelt de kaders vast waarbinnen het college van burgemeester en wethouders de gemeente bestuurt. De raad controleert de wijze waarop het college zijn taken verricht.

Via de Auditcommissie wordt de jaarrekening beoordeeld, en de rekenkamerfunctie stelt de raad in staat om onderzoek te doen naar doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het gemeentelijk beleid. Twee maal per jaar ontvangt de raad een rapportage over het verloop van de begroting.

Indien uit de onderzoeken en rapportages blijkt dat e.e.a. op een goede wijze is verlopen.

Zie ook “doelstelling per beleidsproduct 0060” Ook in 2015 zal verder invulling worden gegeven aan de aanbevelingen over de verbetering van de bestuurlijke verhoudingen tussen raad en college.

Het college voert het dagelijks bestuur in de gemeente. Het door het college uitvoeren van het coalitieakkoord, dat vertaald is naar een collegewerkprogramma.

Op gezette tijden wordt de voortgang van het collegewerkprogramma in het college besproken (via retraites).

Als het collegewerkprogramma is uitgevoerd.

Effecten van beleid op zoveel

Indien uit de onderzoeken blijkt

Op de website waarstaatjegemeente.n



Beleidsproduct

0011 Bestuurlijke samenwerking.


Een verkenning doen naar toekomstscenario’s voor Rijswijk en/of specifieke dossiers zodat oordeels- en besluitvorming in college en raad kunnen worden geplaatst binnen het perspectief van deze scenario’s. Betere positionering van Rijswijk in de regio (Haaglanden) en de Metropoolregio (MRDH).




mogelijk terreinen meten en via de onderzoeken van ‘Waarstaatjegemeente’ monitoren we onze prestaties en verkrijgen we een burgeroordeel over onze beleidsontwikke -ling en dienstverlening.

dat e.e.a. op een goede wijze is verlopen.

l staan kengetallen en burgeroordelen over (effecten van) ons beleid en dienstverlening. Wegens het in werking treden van de Wet revitalisering generiek toezicht (RGT, per oktober 2012) wordt deze website met toezichtindicatoren aangevuld. Deze indicatoren kan het college gebruiken voor horizontale verantwoording. De raad kan deze informatie gebruiken om toezicht te houden.

Dit is niet meetbaar.


Niet van toepassing.

In 2015 wordt een Stadsvisie opgesteld. Hiervoor zal de raad een startnotitie worden aangeboden in het eerste kwartaal van 2015. Zie opgave Participeren en communiceren met open vizier. De raad heeft op 17 december 2013 definitief ingestemd met het treffen van de gemeenschappelijke regeling MRDH. Op moment van schrijven ligt het wetsvoorstel afschaffing plusregio’s in de Eerste kamer. Na besluitvorming treedt de GR MRDH in werking en zal de liquidatie van het stadsgewest Haaglanden in gang gezet worden. De taken die niet overgaan naar de MRDH zullen in wisselende coalities van en met Haaglandengemeenten (o.a. via bestuurlijke tafels) weer een plek dienen te krijgen.


Beleidsproduct





Onderzoeken wat Rijswijk zelf doet en samen kan doen met anderen (bv. in gemeenschappelijke regelingen), ook op het terrein van de gemeentelijke bedrijfsvoering.

Voor wat de samenwerking met Delft betreft, wordt dit gemonitord aan de hand van de voortgang van de bestuursopdrachten.

Als een succesvolle samenwerking tot stand is gekomen.

Shared Service Center (SSC) In 2014 zijn de uitgangspunten voor de vorming van een SSC Bedrijfsvoering met Delft in een businesscase getoetst aan de doelstellingen (kostenbesparing, verminderen kwetsbaarheid en verbeteren kwaliteit). De conclusie was dat de doelstellingen niet worden gerealiseerd. Daaropvolgend is onderzocht voor welke vormen van samenwerking dit wel het geval kan zijn. De uitkomsten en eventuele implementatie daarvan volgen in 2015. Het Klant Contact Center (KCC) Op grond van de bestuurlijke opdracht wordt onderzocht of er één gezamenlijk KCC Delft-Rijswijk, op twee locaties kan worden gerealiseerd. Gelet op de organisatorische verschillen tussen Rijswijk en Delft, alsmede op de softwaretechnische verschillen is gekozen om het KCC-Rijswijk met voorrang door te ontwikkelen naar een volwaardig KCC conform Programma Antwoord©. Streefdatum gereed doorontwikkeld KCCRijswijk: 1 april 2015 of zo veel later als nodig is in het kader van de zorgvuldigheid. Sociaal domein De bestuurlijke samenwerking in het Sociaal Domein heeft



Beleidsproduct





in 2014 vorm gekregen en zullen in 2015 voortgezet worden. Voor Jeugdzorg en specialistische Wmo neemt Rijswijk deel in H10. Dit is een lichte vorm van een gemeenschappelijke regeling. Voor Wmo wordt samengewerkt in H4 verband. Het Regio Arbeidsmarkt Platform Haaglanden werkt samen aan de implementatie van de Participatiewet.

Nauwlettend volgen wat de landelijke ontwikkelingen m.b.t. de bestuurlijke organisatie van Nederland zijn om daarop snel te kunnen reageren.



Bestuderen en analyseren van bovenlokale vraagstukken en ontwikkelingen (landelijk, regionaal en lokaal). Bijvoorbeeld de discussie over het opheffen van de WGR+ en de totstandkoming van de Metropoolregio.




Archeologie In juli 2013 hebben de colleges van B en W van Delft en Rijswijk een bestuursopdracht vastgesteld voor archeologie. De gesprekken zijn op ambtelijk niveau gevorderd en er is m.b.v. een extern bureau een onderzoek gedaan naar mogelijke samenwerkingsvormen. Niet van toepassing.



Beleidsproduct





Verzorgen (interne afstemming) van bestuurlijke en ambtelijke afvaardiging in o.a. stadsgewest Haaglanden, MRDH en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.




We geven als Millenniumgemeente actief invulling aan de Stedenband Rijswijk – Condega. De Stedenband met Condega is de schakel tussen de Millenniumdoelen en concrete lokale activiteiten. We coördineren de afspraken die binnen het programma “Caminando Juntos II” (2010-2015) met het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland Nicaragua (LBSNN) zijn gemaakt. De dagelijkse gang van zaken, het uitwerken van de drie projecten evenals fondsenwervende activiteiten vallen onder de verantwoordelijkheid van de Stichting Stedenband. We ondersteunen de Stichting Stedenband financieel met een vast subsidiebedrag per jaar. Daarnaast stellen we kennis en expertise beschikbaar aan de Stichting. We betrekken de inwoners, de scholen, het bedrijfsleven en andere organisaties in Rijswijk bij internationale samenwerking. We creëren draagvlak door het organiseren van publieksactiviteiten. We bundelen de

In het programma “Caminando Juntos II” zijn 14 indicatoren opgenomen waarover Rijswijk moet rapporteren. Aan de hand van deze indicatoren wordt verantwoording afgelegd aan het Landelijk Beraad Stedenband Nederland – Nicaragua (LBSNN).

In 2015. Het programma “Caminando Juntos II” zal dan stoppen.



Beleidsproduct

0020 Bestuursondersteuning


krachten op het gebied van internationale samenwerking door het onderhouden van contacten met regionale en landelijke organisaties. Toezien op de integrale uitvoering van het coalitieakkoord, waarbij toetsing plaatsvindt op zowel het reguliere als nieuw te ontwikkelen beleid (bijvoorbeeld van de landelijke overheid). Het ontwikkelen en onderhouden van regionale en landelijke netwerken. Het coördineren van de klachtenregeling.

Het toetsen van voorstellen aan het college van B en W op weten regelgeving, juiste toepassing van procedures, processen en te voorziene bestuurlijke risico’s. Integriteit ambtenaren De integriteitcoördinator ziet toe op de naleving van regels en regelgeving en neemt zo nodig actie. Dit vindt gedurende elk jaar plaats.




Wordt t.b.v. retraites B&W nagegaan welke onderdelen wel/niet zijn uitgevoerd.

Indien coalitieakkoord is uitgevoerd.

Coördinatie m.b.t. het opstellen van overdrachtsdocumenten t.b.v. nieuw college.


Via voortgangsrapportages


Dit wordt gemonitord door de integriteitcoördinator. Schriftelijke rapportage hierover vindt plaats in de verantwoordingsparagraaf jaarrekening.



Indien klachten binnen de termijn zijn afgehandeld. Voortdurend proces.

Als de overzichten van nevenfuncties en financiële belangen actueel zijn en als de regels en regelgeving ingebed zijn in de organisatie en hieraan consequent uitvoering wordt gegeven.

Conform bestaand beleid verdere introductie vertrouwenspersoon Integriteit, alsmede de vastgestelde geactualiseerde regeling melden vermoeden misstand. De regeling melding financiële belangen wordt in 2014 afgerond. De regels en regelgeving worden verder ingebed in de organisatie. Dit moet plaatsvinden conform de VNG basisnormen en de gedragscode ambtenaren gemeente Rijswijk. Hiervoor wordt in 2014/2015 een plan opgesteld. De uitvoering daarvan vindt plaats in


Beleidsproduct





2015/2016. 0021 Communicatie Implementeren en uitvoeren van de communicatie visie. In samenhang met de ontwikkeling van opgave 1 Participeren en communiceren met open vizier. Adviseren van bestuur en ambtelijke organisatie op communicatieve aspecten/ consequenties.

Communicatie verwerken in beleidsprocessen en projecten (communicatie in het hart van het beleid).

Vernieuwen mediabeleid.

Implementeren en uitvoeren van geactualiseerde communicatievisie gericht op borgen interactie met en participatie van bewoners, partners, raad en bedrijven en collega's.

Evalueren van de communicatievisie

Doorlopend proces

In september 2014 vastgesteld in de raad. In 2015 evalueren.

Gecoördineerde communicatie: eenheid in presentatie van beleid.

Toetsing op communicatieuitingen.

Doorlopend proces.

Opnemen van een communicatieparagraaf op B&W voorstellen, met toetsing op mate van participatie en uitleg besluitvorming passend voor digitale nieuwsflits direct na B&W Communicatieadvies als integraal onderdeel beleidsadvisering.

Vooraf communicatieve toetsing op bestuursvoorstellen.

Opnemen van communicatie paragraaf in format. De digitale nieuwsflits wordt laatste kwartaal 2014 ingevoerd.

Tussentijdse en regelmatig evaluatie bij de relatiegroepen.

Doorlopend proces.

Monitoring op effectiviteit en vragen om feedback.

Eind 2014.

Methode Factor-C inzetten bij voorstellen die impact hebben op omgeving. Actief gebruik van kernboodschappen en communicatiekalender. Actualiseren mediabeleid. Investeren in de relatie met de media. Meer inzet op social media en aandacht voor mediawatching.

Eind 2014. Dit is een uitvloeisel van de communicatievisie.

Eens in de twee maanden persgesprekken organiseren.



Beleidsproduct





Inzetten digitale communicatiemiddelen (intra-, internet, social media) naast andere media.

Optimaliseren van de online middelen. Integrale inzet social media.

Monitoring.

Doorlopend proces.

Komende periode extra aandacht voor het ontwikkelen van vaardigheden op dit terrein voor bestuurders, raadsleden en medewerkers.

Optimaliseren interne communicatie, Oftewel, het communicatiever maken van de organisatie.

Intern proces op grond van verbetervoorstellen voor interne communicatie. Ronde van communicatie over de afdelingen, “het hoe, wat en waarom van Com”? Promoten schrijven op B1 taalniveau.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek.

Doorlopend proces.

Nieuw vanaf 2014 raakvlakken met opgave 1 participeren en communiceren met open vizier.

Toezicht op brieven, raadsvoorstelle n en notities met de Rijswijkse schrijfwijzer en de inzet van taalcoaches als vervolg op eerdere schrijftraining voor ambtenaren. Via ‘Waar staat je gemeente’ en aanvullend onderzoek.

Doorlopend proces.

Uitkeringsverplichtingen worden op juistheid gecontroleerd. Afspraken over ‘van werk naar werktrajecten’ worden gemonitord.

Als met beperkte (extra) kosten een kwantitatieve en kwalitatieve personeelbezetting kan worden gerealiseerd.

Schriftelijke communicatie.

Trainingen voor college, raad en ambtelijke organisatie.

Meer aandacht voor combinatie beeld, tekst en tone of voice.

Communicatie op maat.

0022 Organisatieverliezen

Onderzoeken naar wat leeft in de Rijswijkse samenleving en hoe hierop te anticiperen en reageren. • Na afloop van tijdelijke aanstellingen voor bepaalde tijd of gekoppeld aan een project moet aan uitkeringsverplichtingen worden voldaan. Dit zelfde geldt voor beëindiging van aanstellingen op grond van onvoldoende functioneren. • In het Sociaal Statuut zijn afspraken gemaakt om het vertrek van werknemers te stimuleren bij




Beleidsproduct


•

0030 Burgerzaken

•

•

• •

• • 0031 Verkiezingen/ referenda

•

•

•

•

boventalligheid. Op grond van weten regelgeving worden ‘van werk naar werktrajecten’ gestart die (waar mogelijk) het beroep op uitkeringen moet beperken. Modernisering BRP (basisregistratie personen): van lokaal naar landelijk. Betere afstemming basisregistratie personen en de Burgerlijke stand. Tegengaan identiteitsfraude. Kwaliteitsverhogende activiteiten ontplooien voor de vastgelegde gegevens. Vermindering regeldruk en lastenverlichting. Deelname aan benchmarkactiviteiten. Opkomst bevorderen: optimale bereikbaarheid en minimale wisseling van stemlocaties. Invoering mobiele stembureaus. Kwaliteitsniveau van stembureauleden verhogen door (verplichte) e-learning m.i.v. 2015. Inzet van mobiele teams bij calamiteiten op stembureaus. Volgen van ontwikkelingen nieuwe stemapparatuur.




Via audits en benchmarking.

Doorlopend proces.

Binnen de bestaande (budgettaire) kaders extra prioriteit en capaciteit toekennen aan het op orde brengen en houden van de kwaliteit van de BRP.

Opkomstpercentage in statistisch overzicht na iedere verkiezing.

Het opkomstpercentage ligt in Rijswijk rond het landelijk gemiddelde (zie kengetallen). Na elke verkiezing vindt een evaluatie plaats en worden zo nodig aanvullende maatregelen genomen.

Voor het eerst bij de in 2015 te houden verkiezing voor de leden van Provinciale Staten (gecombineerd met verkiezing Waterschappen) wordt opleiding van stembureauleden verplicht.



Beleidsproduct





0032 Publieke dienstverlening

•

De doorlooptijden worden gemonitord. Door de kortere termijnen moet de gemiddelde doorlooptijd (nog) korter worden.

Het doel is bereikt als de gemeente Rijswijk in 2015 in staat is om zo veel mogelijk (80%) aanvragen om een omgevingsvergunning fysiek en digitaal in ontvangst te nemen door middel van inboeken in het interne workflowsysteem.

Geen wijzigingen in reeds ingezet beleid.

Uitvoering geven aan de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO).

Uitvoering geven aan het Landelijke Programma Antwoord©.

Het realiseren van een volwaardig Klant ContactCenter (KCC) waarin alle dienstverleningskanalen (balies, telefoon, post, digitaal) zijn opgenomen.

De WABO is inmiddels ingevoerd. • Door middel van de OmgevingsAlert App krijgen burgers informatie op maat m.b.t. veranderingen in hun omgeving. • Veel verordeningen zijn/worden aangepast. De komende periode richten de werkzaamheden zich vooral op stroomlijnen van de processen, professionaliseren van de informatievoorziening en ontwikkeling van integrale handhaving. Vanaf 2015 dienen gemeenten 80% van alle klantcontacten in één keer goed en eenduidig in de frontOffice af te doen. Dit geldt voor alle dienstverleningskanalen (Balies, Telefoon, Digitaal, Post) Hiervoor is het Landelijk Programma Antwoord © ontwikkeld. Het realiseren van de Antwoord ©-ambities betekent het fundamenteel anders organiseren van klantcontacten, wat moet leiden tot een betere publieke dienstverlening en tot vermindering van administratieve lasten. 1. In 2015 heeft Rijswijk de beschikking over een operationele gevulde kennisbank en een operationeel Call Center. 2. D.m.v. een groeimodel zijn in 2015 alle

Het verbeteren van kwaliteit van het gemeentelijk functioneren is een continu proces.

Er wordt gemeten aan de hand van de Kern Prestatieindicatoren (KPI’s) uit het Programma Antwoord © en de Benchmark Publiekszaken.

Het doel is bereikt als de gemeente Rijswijk in 2015 in staat is om 80% (max. streefpercentage) van alle klantcontacten, voor alle dienstverleningskanalen, in één keer goed en eenduidig in de front-Office af te doen. Daarnaast ligt de regie op de afdoening van alle klantcontacten voor 100% binnen het KCC.

Gewijzigd is de mogelijke samenwerking met Delft per 1 januari 2015, naar 1 januari 2016 of zo veel later als nodig is.

Alle gemeenten worden gemonitord door het Ministerie van BZK en KING aan de hand van de bepalingen van het Nationaal Uitvoerings-

Planning ligt in 2015 in overeenstemming met fase 4 van het programma Antwoord©.

Bijgestelde planning dat in 2015 fase 4 van dit programma is bereikt. Dit betreft overigens inmiddels ook een landelijke bijstelling.


Voorts is gekozen om het KCC-Rijswijk versneld door te


Beleidsproduct

Uitvoering geven aan alle EGEM-iprojecten en de bouwstenen van i-NUP.

Doorontwikkele n kanaal POST ten aanzien van digitalisering en het zgn. zaakgericht werken binnen de totale organisatie t.b.v. het KCC.



werkprocessen beschreven volgens één methodiek. 3. Het KCC werkt uiterlijk in 2015 conform fase 4 van het Programma Antwoord©. De klantcontacten voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen (minimum branchenormen VNG, juni 2010). Gemeenten moeten vóór 2015 de basisinfrastructuur voor de elektronische overheid op orde hebben. Om dat te bereiken moeten gemeenten i-NUPbouwstenen implementeren en resultaatverplichtingen nakomen. Meer informatie over de bouwstenen: http://new.kinggemeent en.nl/uw-bouwstenen

Programma, (i-NUP en de i-NUP-spiegel) alsmede het landelijke Programma Antwoord©.

1)

Digitalisering van de poststromen 2) Zaakgewijze inrichting van de informatie in DMS. Het is noodzakelijk dat alle documentstromen (zowel interne als uitgaande post) in het werkproces digitaal raadpleegbaar zijn

Het zijn diverse projecten. Meting vindt plaats bij de individuele projecten. Actieve betrokkenheid burgers, instellingen en bedrijven. Het landelijk iNUP (implementatie Nationaal Uitvoerings Programma), geïnitieerd vanuit BZK, KING en VNG, is volop in uitvoering. Hieraan is de zgn. i-Spiegel gekoppeld waarop monitoring plaatsvindt door KING. Rijswijk staat landelijk in de top 5 Door het invoeren van kwaliteitsmanagement gericht op controle op volledigheid van de informatievoorziening, monitoring (en signalering) van



ontwikkelen.

Wanneer we bij de oplevering van de projecten voldoen aan de individuele projectopdracht. Met als einddoel het realiseren van alle iNUP bouwstenen (binnen gestelde landelijke termijnen) en de andere genoemde doelstellingen overeenkomstig het Rijswijkse Realisatie-plan iNUP.

Er is hierbij sprake van landelijke en lokale ontwikkelingen. Dit naar aanleiding van de overgang van EGEM-i naar i-NUP en de afronding van de 5 Beloften.

We hebben dit doel bereikt wanneer: • Alle benodigde voorzieningen (systemen, procedures) aanwezig zijn en door de organisatie worden gebruikt.

Geen wijzigingen.



Beleidsproduct




(inclusief de documenten uit de backoffice systemen d.m.v. een koppeling).

het proces van afhandeling van vragen van burgers die via het kanaal post verlopen. Via dit systeem kunnen klantvraag en doorlooptijden volledig in beeld gebracht worden.

•

Start pilot voor de toepassing van de digitale handtekening.

0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie

Transparantie van het bestuur en helderheid over het besluitvormingsproces voor burgers.

Het primaat van de raad op werkbare wijze vorm geven.

Continu verbeteren van informatievoorziening aan de raad. In 2014 is een raadswerkgroep ingesteld om de werkwijze te verbeteren en te wijzigingen. Het Reglement van Orde en de forum regeling zijn op basis van de aanbevelingen van waarnemend burgemeester Klitsie en het presidium aangepast. De werkgroep zal een aantal aspecten van de werkwijze verder uitwerken. Dat betreft o.a. de invulling van het presidium, het vergadermodel en het betrekken van de burger bij de activiteiten van de raad. Een regionale rekenkamerfunctie wordt in 2015 gerealiseerd. De verschillende mogelijkheden worden uitgewerkt en aan de raad voorgelegd. Voor 2015 zal hiervoor extra budget vrij gemaakt

Het inspreekrecht van burgers en de betrokkenheid en inbreng van burgers in het besluitvormingsproces wordt in 2015 geanalyseerd en betrokken bij aanpassing van het vergadermodel en de werkwijze van de raad.

Producten van de in te stellen rekenkamerfunctie.


Alle relevante klantcontacten/ verzoeken van burgers die via het kanaal post verlopen, volledig digitaal inzichtelijk en raadpleegbaar zijn (inclusief de status van afhandeling) voor de informatievoorziening aan de interne organisatie en het KCC (tonen in klantbeeld binnen CRM applicatie). Dit is een doorlopend proces.


Het reglement van orde en de forumregeling worden aangepast.

Wijzigingen liggen met name op het gebied van de werkwijze van de raad.

Bij de instelling van de rekenkamerfunctie.

De start van de rekenkamer.


Beleidsproduct





Door de raad zelf is aangegeven vaker met startnotities en kaderstellende nota’s te willen werken.

Meten vindt onder andere plaats via het aantal aangeboden startnotities.

Dit is een doorlopend proces.

Daadwerkelijk werken met startnotities en kadernota’s. In 2014 is een kadernota en een startnotitie vastgesteld.

Uitwerken instrumenten van de raad o.a.: - Agenda van de raad vormgeven (planning) - Rekenkamerfunctie - Horizontale verantwoording vormgeven - Stimuleren maatschappelijke betrokkenheid. - vaardigheden raadsleden verbeteren via aanbod cursussen. Het verder digitaliseren van de raadsprocessen. In 2015 wordt gekeken onder welke voorwaarden de vergaderstukken toegankelijker kunnen worden gemaakt. Het uitzenden van de raadsvergaderingen via internet wordt gecontinueerd.

Termijnagenda opstellen Resultaten rekenkamer Aanbevelingen auditcommissie. Aantal bezoeken raadsleden meten. Respons meten bij burgers. Aantal cursussen. Meten kan plaatsvinden door de registratie van het aantal vergaderingen, het aantal geschreven adviezen en de stukkenstroom. Het presidium komt in ieder geval 8 keer per jaar bijeen, de auditcommissie 2/3 keer per jaar.

Dit is een doorlopend proces

Termijnagenda gebruiken Rekenkamerfunctie Werken met horizontale verantwoording

Dit is een continu proces van verbeteringen.

De raad vergadert alleen nog maar digitaal. Investeringen lagen in 2014 met name op het gebied van webcasten en de aanpassing van de apparatuur.


In 2015 wordt het systeem vereenvoudigd en toegankelijker gemaakt.

Meten kan plaatsvinden via het aantal aangeboden kader(stellende) nota’s. Het Commissariaat voor de Media is het bevoegd orgaan om de vereisten van de Mediawet te toetsen.


Er zijn geen wijzigingen.

worden.

Het zodanig uitvoeren van de raadsondersteuning dat de raad in staat wordt gesteld om adequaat vorm en inhoud te geven aan zijn volksvertegenwoordigen de, controlerende en kaderstellende taken.

5801 Mediabeleid

Het regelen van vergaderingen van raad, forum, presidium, auditcommissie en diverse werkgroepen. Het beoordelen van kadernota’s en van de aanvragen om extra vergaderingen en bijeenkomsten en presentaties. Het subsidiëren van de Stichting Omroep Rijswijk (SOR) op basis van het meerjaren subsidieconvenant.

Jaarlijkse subsidieverlening vindt plaats en de SOR voldoet aan de eisen van de Mediawet 2008.



Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders

Interne kaders

Landelijk Programma Antwoord© vanuit BIZA, KING (o.a. i-NUP en EGEM-i) en VNG. Gemeentewet. Ambtenarenwet. VNG Basisnormen. CAR-UWO. Fiscale en sociale weten regelgeving. Wet GBA/BRP. Wet- en regelgeving reisdocumenten. Wet- en regelgeving rijbewijzen. Wet op het Nederlanderschap. Burgerlijk Wetboek. Grondwet. Kieswet. Provinciewet. Europese weten regelgeving. Mediawet.

Gedragscode integriteit van B&W. Gedragscode ambtenaren gemeente Rijswijk. Gedragsregels email- en internetgebruik. Coalitieakkoord 2014-2018. Collegewerkprogramma 2014-2018. De visie op de communicatie gemeente Rijswijk 2014. Sociaal Statuut. Er zijn voor de raad diverse reglementen en werkafspraken waarbinnen de griffie en raad functioneren.

Wat kost het? Exploitatie (meerjarig) Algemeen Bestuur en Organisatie 0010 Bestuursorganen 0010 Bestuursorganen 0011 Bestuurlijke samenwerking 0011 Bestuurlijke samenwerking 0020 Bestuursondersteuning 0020 Bestuursondersteuning 0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations 0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations 0022 Organisatieverliezen 0022 Organisatieverliezen 0030 Burgerzaken 0030 Burgerzaken 0031 Verkiezingen / referenda 0031 Verkiezingen / referenda 0032 Publieke dienstverlening 0032 Publieke dienstverlening 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie 5801 Mediabeleid 5801 Mediabeleid Saldo

(bedragen x € 1.000)

Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten

Realisatie 2013 1.951 170 417 0 2.437 60 52 0 608 0 2.007 866 0 0 561 3 634 0 39 0 -7.609

Raming na wijziging 2014 2.001 365 433 0 2.378 0 121 0 438 0 1.966 836 189 0 665 3 693 0 36 2 -7.713

2015 1.618 0 451 0 2.671 0 173 0 272 0 1.958 932 211 0 665 3 720 0 37 0 -7.839

2016 1.549 0 458 0 2.486 0 150 0 162 0 1.968 967 79 0 665 3 720 0 37 0 -7.302

2017 1.535 0 463 0 2.486 0 140 0 140 0 2.015 1.113 143 0 723 3 724 0 37 0 -7.290

Voor een toelichting op de belangrijkste mutaties tussen de verschillende jaren wordt verwezen naar de toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018 en de toelichting op verschillen begroting 2015 met voorgaand jaar.


2018 1.535 0 468 0 2.486 0 138 0 140 0 2.030 1.055 197 0 721 3 724 0 37 0 -7.417

Programma Openbare Orde en Veiligheid



Bestrijding en voorkoming van criminaliteit, overlast en rampen. Bevordering van veiligheid. Afgestemde en integrale werkwijze.

Lasten Baten Saldo

2015 4.658 40 -4.618

2014 5.324 40 -5.284



1100 Openbare orde en veiligheid

1200 Brandweer

1201 Rampenbestrijding

Programma Openbare Orde en Veiligheid 25

Lasten Baten Saldo

2015 329 40 -289

2014 329 40 -289

Lasten Baten Saldo

2015 4.162 0 -4.162

2014 4.828 0 -4.828

Lasten Baten Saldo

2015 167 0 -167

2014 167 0 -167


Doelstellingen per beleidsproduct 1100 Openbare Orde en Veiligheid Zorg dragen voor het opstellen en het uitvoeren van beleid ten aanzien van de openbare orde en veiligheid en leefbaarheid in de gemeente Rijswijk. 1200 Brandweer De brandweertaken zijn ondergebracht bij de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Haaglanden. 1201 Rampenbestrijding Het coördineren van de activiteiten aangaande de preventie van, anticipatie op, bestrijding van en het verlenen van nazorg bij rampen en zware ongevallen.






1100 Openbare Orde en Veiligheid

Opstellen en uitvoeren jaarplan 2014 Veiligheid deel I en deel II gericht op zowel fysieke als sociale veiligheid en het uitvoeren van de taken die zich op incidentele en/of individuele basis voordoen. Integraliteit door middel van samenwerking vormt daarbij het uitgangspunt.

In de jaarverslagen wordt per activiteit weergegeven hoe een en ander is uitgevoerd en wat de resultaten daarvan waren

De doelstelling is bereikt op het moment dat de geplande activiteiten zijn uitgevoerd en daarmee de vooraf geformuleerde doelen zijn behaald.

De politie is overgegaan van een regionale organisatie naar een landelijke organisatie. Dit brengt met zich mee dat Rijswijk, samen met Westland, Delft en Midden Delfland deel uitmaakt van een district (district 5). Verder is het Regionaal College vervangen door een Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO). Rijswijk heeft zich aangesloten bij het Zorg- en Veiligheidshuis Haaglanden. Deze ontwikkelingen moeten in 2014 hun beslag krijgen.

Bewoners en hun organisaties aan te zetten tot het leveren van een bijdrage op het gebied van onderhoud en veiligheid in hun directe omgeving (o.a. buurtpreventie). Vierde kwartaal 2014 wordt een pilot Buurtpreventie gestart. Resultaten in derde kwartaal 2015. Zie de begroting van de Veiligheidsregio Haaglanden.

Rapportage resultaten pilot Buurtpreventie inclusief voorstel vervolg. .

2015

Zie opgave Leefomgeving en veiligheid.

Bestrijding en voorkoming van criminaliteit, overlast. Bevordering van veiligheid.

1200 Brandweer



Beleidsproduct






Het coördineren van preventieve, anticiperende, bestrijdende en nazorg verlenende activiteiten bij rampen en zware ongevallen.

In de jaarverslagen wordt per activiteit weergegeven hoe een en ander is uitgevoerd en wat de resultaten daarvan waren.

Een geoefende rampenbestrijdingsorganisatie die voor wat betreft de bezetting en kwaliteit op orde is.

Verdere invulling van de hoofdstructuur naar regionale en landelijke kaders.

Invullen en uitvoeren van het regionaal crisisplan van de Veiligheidsregio Haaglanden.


Interne kaders

Wet op de Veiligheids-regio´s. AMvB’s, zoals het Besluit Veiligheidsregio’s en het Besluit Personeel Veiligheidsregio’s. Gemeentewet. Politiewet 1993. Wet tijdelijk huisverbod. Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz).

Lokale regelgeving en richtlijnen, beleidskaders. Jaarplannen veiligheid gemeente Rijswijk. Algemene plaatselijke verordening voor Rijswijk. Verordening tot wijziging van de APV Rijswijk. Verordening binnentreden ter uitvoering van noodverordeningen. Kaders evenementenbeleid. Brandbeveiligingsverordening 2010.

Wat kost het?


Exploitatie (meerjarig)

Realisatie

Raming na wijziging

2013

2014

Openbare Orde en Veiligheid

2015

2016

2017

2018


Baten

48

40

40

40

40

40


Lasten

286

329

329

329

329

329

1200 Brandweer

Baten

0

0

0

0

0

0

1200 Brandweer

Lasten

5.252

4.828

4.162

4.146

4.141

4.136


Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

Saldo

141

167

167

167

167

167

-5.632

-5.284

-4.618

-4.602

-4.597

-4.592

Voor een toelichting op de belangrijkste mutaties tussen de verschillende jaren wordt verwezen naar de toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018 en de toelichting op verschillen begroting 2015 met voorgaand jaar. (bedragen x € 1.000)

Investeringen Openbare Orde en Veiligheid

2015

2016

2017

2018

40

40

40

40

40

40

40

40

1200 Brandweer 121 Vervangen Brandkranen Totaal

Voor een toelichting op de investeringen wordt verwezen naar het investeringsplan 2015-2018.


Programma Verkeer en Vervoer



Het behouden en verbeteren van de bereikbaarheid, verkeersveiligheid en de leefbaarheid van de gemeente Rijswijk. Naast verkeersbeleid en beheer en onderhoud van de bestaande infrastructuur maken we samen met onze inwoners en andere belanghebbenden plannen voor het verkeer in de toekomst.

Lasten Baten Saldo

2015 9.035 1.825 -7.210

2014 8.713 1.888 -6.825



2100 Wegen, straten en pleinen

2110 Verkeer

2120 Openbaar vervoer

2140 Parkeren

2400 Waterwegen

Programma Verkeer en Vervoer 28

Lasten Baten Saldo

2015 6.343 808 -5.535

2014 5.930 808 -5.122

Lasten Baten Saldo

2015 1.107 29 -1.078

2014 1.094 29 -1.066

Lasten Baten Saldo

2015 133 0 -133

2014 234 0 -234

Lasten Baten Saldo

2015 582 973 391

2014 704 1.036 332

Lasten Baten Saldo

2015 870 16 -854

2014 751 15 -735


Doelstellingen per beleidsproduct 2100 Wegen, straten en pleinen Aanleggen en onderhouden van bovengrondse infrastructuur (wegen, bruggen, straatmeubilair, openbare verlichting) op basis van actuele inzichten. Zorgen voor een schoon straatbeeld en adequate gladheidbestrijding. Zie ook: nota kapitaalgoederen. 2110 Verkeer Zorgen voor een geordende en veilige verkeersafwikkeling en verkeerscirculatie. Behouden en verbeteren van de bereikbaarheid, de verkeersveiligheid en de leefbaarheid door middel van verkeersplannen, verkeersregelingen en verkeersmaatregelen, conform de kaders neergelegd in de Structuurvisie Mobiliteit. Bij onderhoud aan kruispunten zal worden onderzocht of er maatregelen genomen kunnen worden om de doorstroming van het autoverkeer te bevorderen, bijvoorbeeld door de aanleg van rotondes. Voor de fietsroutes geldt dat de kwaliteit van de fietsroutes wordt verbeterd door asfaltering en aansluiting op regionale verbindingen binnen de subsidiemogelijkheden in regionaal verband en/of het verantwoord vrij te kunnen maken van eigen middelen. 2120 Openbaar vervoer Bijdragen aan een goede ontsluiting van woon- en werkgebieden door middel van openbaar vervoer. Stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer in samenwerking met het Stadsgewest Haaglanden door het bieden van een goede dienstregeling en hoogwaardige voorzieningen. Er worden scenario’s onderzocht tot aansluiting op Regionaal OV netwerk vanuit de opgave Mobiliteit. Daarbij is speciale aandacht voor de ontwikkeling van een 2e tramverbinding via Delft naar Rotterdam Airport die de Plaspoelpolder verbindt met de luchthaven. 2140 Parkeren Zorgen voor een adequate verdeling van de beschikbare parkeercapaciteit en het bepalen van de parkeerbehoefte (normen) bij ruimtelijke ontwikkelingen. Terughoudend omgaan met betaald parkeren bij het beheersen van de parkeerdruk. 2400 Waterwegen Zorgen voor een goede afwatering in de gemeente en het beheren en onderhouden van de haven. Tevens wordt er in het kader van de opgave Mobiliteit bekeken (in nauw overleg met betrokken omwonenden), of terugkeer van het pontje over de Vliet gewenst is en onder welke voorwaarden








In de nota kapitaalgoederen is aangegeven wat we doen om bestaande infrastructuur te onderhouden. 1. Verbeteren fietsparkeervoorzieningen

Zie nota kapitaalgoederen.

Zie nota kapitaalgoederen

Extra inzet op het ruimen van zwerfvuil en verwijderen graffiti.

a. Fietsklemmen Bogaard/ wijkwinkelcentra b. Fietsklemmen wijken c. Fietsklemmen bij bus en tramhaltes 2. Fietsinfrastructuur RijswijkBuiten.

Plaatsing

Eind 2014

Plaatsing Plaatsing

Medio 2015 Medio 2015

Integraal in planvorming/ uitvoering groenconvenant. Opleveren, i.s.m. Haagweg.

2013-2020

2100 Wegen, straten en pleinen Nota kapitaalgoederen

Nieuwe infrastructuur, fiets

3. Fietsstraat Haagweg. Fietspaden in asfalt

4. De kwaliteit van de fietsroutes te verbeteren door asfaltering en aansluiting op regionale verbindingen binnen de subsidiemogelijkheden in regionaal verband en/of het verantwoord vrij te kunnen maken van eigen middelen. 5. Sterroute 1: Sir Winston Churchilllaan a. PopulierlaanEisenhowerplein b. EisenhowerpleinPopulierlaan c. Eisenhowerpleinwateringen v.v. 6. Sterroute 2: Prinses Beatrixlaan a. Deel GunthersteinwegGeneraal Spoorlaan. b. Generaal Spoorlaan – A4. 7. Sterroute 3: HtL laan – Lange kleiweg a. Lange Kleiweg Pasgeld – A4. 8. Sterroute 4: Jaagpad – Steenlaan a. Kruising ’t Haantje.

2015 Uit opgave mobiliteit.

Uitvoering gereed.

Eind 2014

Plan en uitvoering gereed.

2015 - 2018

Uitvoering gereed.

Eind 2014

Plan en uitvoering.

Na 2018 (i.s.m. tunnelproject?)

Plan en uitvoering.

Na 2018 (i.s.m. RW Buiten)

Uitvoering gereed.

2014–


Toegevoegd


Beleidsproduct

Nieuwe infrastructuur, openbaar vervoer



b. Jaagpad Lange Kleiweg-A4. c. Huis te Hoornkade. d. Populierlaan. e. Rembrandtkade zuid. f. Steenlaan.

Uitvoering gereed.

9. Fietsroute Van Vredenburchweg tussen SammerswegBeatrixlaan. 10. Fietspad Sammersweg.

Uitvoering gereed

Medio 2015 Medio 2015 2016-2017 2016-2017 Eind 2014

Plan en uitvoering

2015 - 2016

11. Uitrol lijn 15 en 17 / OV-corridor Haagweg netwerk Randstadrail.

Verbreding tramsporen gereed.

2015

Alle haltes toegankelijk.

2015 2016 2017 2015

12. Toegankelijk maken tramhaltes a. Tramhaltes lijn 17 b. Tramhaltes lijn 1/15 c. Tramhaltes lijn 1 13.Aanpassen haltes Eisenhowerplein 13. Reisinformatie op de haltes en het station. Nieuwe infrastructuur, autoverkeer

2110 Verkeer Bereikbaarheid (planvorming)

Uitvoering gereed. Uitvoering gereed. Plan en uitvoering. Plan en uitvoering.

Toegankelijk en herplaatst. Display op busstation.

Wanneer is de doelstelling bereikt? begin2015 Medio 2015


Toegevoegd Toegevoegd

Toegevoegd (aansluiten sterroute Den Haag).

2015

14. Verbreding Prinses Beatrixlaan-Zuid.

Uitvoering gereed.

2014-2015.

15. Weginfrastructuur RijswijkBuiten. 16. Rembrandtkade.

Integraal in planvorming. Straat heringericht.

2013-2020. 2014.

Gereed.

17. Haagweg.

Straat heringericht.

2015

Opnieuw aanbesteden.

18. Hoornbrug.

Nieuwe brug.

2015 - 2020

Ambitie en doel zijn helder.

19. Herinrichting Treubstraat.

Uitgevoerd.

2015

Toegevoegd, i.r.t. Hofmeesters.

1.Rotterdamsebaan.

Planvorming afgerond

2015 (-2019).

2.MIRT Haaglanden/ Prinses Beatrixlaan Noord: binnen voorwaarden Rijswijk.

Overeenkomst met Rijk, Stadsgewest en Den Haag over oplossing binnen financiële randvoorwaarden en passend binnen de Rijswijkse ambitie.

2016 (-2019).



Beleidsproduct

Wat doen we daarvoor? 3.Wijkontsluiting Stationskwartier. (zie punt 4 en 5).

Hoe gaan we het meten? DO gereed.

Wanneer is de doelstelling bereikt? 2015


4.Herinrichting Generaal DO gereed Spoorlaan en kruising (uitvoering 2016). met Huis te Landelaan (rotonde).

2015

5. Update beleidsnota fietsbeleid 2008-2015.

2015

Nieuw.

2015 - 2016

Nieuw: uit opgave Mobiliteit.

2015 - 2018


Nieuwe nota vastgesteld.

6. Met betrokken partijen tot overeenstemming te komen over een kostenverdeling en uitvoeringsplan van de herinrichting Prinses Beatrixlaan, en daarbij de mogelijke ondertunneling te betrekken. Overeenkomst partijen Rijk, Metropoolregio, gemeente over kostenverdeling herinrichting Beatrixlaan en mogelijke ondertunneling. Nieuwe bestuurders in Rijswijk en Metropoolregio zijn volledig geïnformeerd over project.

Bereikbaarheid doorstroming / VRI

Uitwerking planfase samen met Metropoolregio. 7. Bij onderhoud aan kruispunten maatregelen te nemen om de doorstroming van het autoverkeer te bevorderen, bijvoorbeeld door de aanleg van rotondes. Projectvoorstellen voor college.

Verbeterplan.

Overzicht kansen ‘werkmet - werk maken’ fysieke leefomgeving komende 4 jaar. Inventarisatie beeld- , cijfer- en kaartmateriaal openbare ruimte



Beleidsproduct



Wanneer is de doelstelling bereikt? 2015


8.Bewegwijzering langzaam verkeer.

Verbeterplan.

Verkeerveiligheid

9.Voorlichting en verkeerseducatie.

Doorlopend.

duurzaamheid

10.Stimuleren autodelen, elektrisch vervoer, etc.

Educatie voor kwetsbare deelnemers, o.a. : Fietsexamen (kinderen), fietsinfodag en broemcursus (ouderen). Beleidsregels vastgesteld.

2120 Openbaar vervoer

1.Openbaar vervoer naar RijswijkBuiten.

OV bij oplevering woningen.

PM

2.Station RW Zuid mogelijk houden.

Afspraak met Prorail.

PM

3. aansluiting op het regionale OV netwerk van met name nieuwbouw, gebouwen met een publieke functie en bedrijventerreinen. Daarbij speciale aandacht voor de ontwikkeling van een 2e tramverbinding via Delft naar Rotterdam Airport die de Plaspoelpolder verbindt met de luchthaven. 1.Efficiënter parkeerbeheer.

Scenario onderzoek aansluiting op. Regionaal OV netwerk (Startnotitie, procesvoorstel, rapport).

2015-2018


Nieuw systeem vergunningen voor de klant ingevoerd.

2014/2015

Samen oppakken met punt 4.

2.Actuele beleidsregels gehandicapten en artsenparkeren.

Besluitvorming door B&W.

2015

3.Parkeerdata per wijk op orde.

Toegankelijke actuele parkeerdatabase. Besluitvorming door B&W.

2014

Stond gepland voor 2012. Onderwerp van procesinnovatie – begin 2014. Vergunningengebied gereed.

Eenvoud en duidelijkheid borden en regels.

Doorlopend proces.

2140 Parkeren

4.Herijken parkeerbeleid/ vergunningen/ blauwe zones. 5. Gericht toezicht en handhaving.

Was 2014.Verbeterplan fiets gereed, verbeterplan voetgangers volgt.

Doorlopend

2014/2015

I.r.t. evaluatie proef vergunnningenparkeren .



Beleidsproduct



Wanneer is de doelstelling bereikt? Doorlopend proces.


2400 Waterwegen

1. Uitvoeren van werkzaamheden baggeren, beschoeiing en oevers conform beheer plannen.

Schouw, conform plannen.

Uitvoeren maatregelen gemeentelijk waterplan 2008-2015.

2013-2016 (2014).

Het waterplan 20082015 is in 2012 geactualiseerd.

2. Overleg met omwonenden over wenselijkheid en haalbaarheid terugkeer pontje.

2015

Nieuw: uit opgave Mobiliteit


Interne kaders

Regionale ontwikkelingen met invloed op/in Rijswijk

• • • • • • • • • • •

Metropoolregio: • Vorming van Metropoolregio RotterdamDen Haag. Autoverkeer: • A4 Delft-Schiedam. • A13/A16” (met mogelijke effecten op de A13 en afslag Rijswijk-Zuid /Vrijenban). • Rotterdamsebaan. • MIRT-verkenning Haaglanden: Rijswijk ondersteunt vooralsnog niet de afspraken tussen Rijk, Provincie en Stadsgewest over oplossing op de Prinses Beatrixlaan. Openbaar vervoer: • Bezuinigingen: Door bezuinigingen staat OV onder druk. Lijn 18 en 130 vooralsnog behouden. Extra OV (naar RijswijkBuiten) moeilijk. • Capaciteitsuitbreiding spoor Rijswijk-Delft,. Inclusief ongelijkvloerse kruising ’t Haantje. • Stedenbaan en netwerk Randstadrail van Stadsgewest Haaglanden. Fiets: • Stimuleren fietsinfrastructuur bij Stadsgewest Haaglanden en Provincie ZuidHolland.


Fietsnota (2008-2015). ISV-programma (2010-2014). Collegeprogramma (2014). Nota kapitaalgoederen (2010). Waterplan 2008-2015. Groenbeleidsplan (2010). Economische visie (2010) Nota Parkeernormen (2010). Structuurvisie Mobiliteit (2011). Milieubeleidsplan (2011). Duurzaamheidsagenda 2020 (2011).


Externe kaders

Interne kaders

Randvoorwaarden en uitgangspunten Rijksbeleid: • MIRT-verkenning bereikbaarheid Haaglanden. • Luchtkwaliteits- en geluidseisen op grond van de Wet milieubeheer. Provinciaal beleid: • Streekplan Zuid-Holland-West (1996-2005 met doorkijk voor de periode tot 2015). • Structuurvisie Provincie Zuid-Holland (in ontwikkeling). Regio Haaglanden: • Regionale nota Mobiliteit (2005) en Actualisatie (2008). • Investeringsprogramma Verkeer en Vervoer (2013). • Regionaal Structuurplan (2008). • Nota Naar een betere luchtkwaliteit in Haaglanden (2005, met aanvullingen). • Beleidsvisie Netwerk Randstadrail (2009).

Wat kost het? Exploitatie (meerjarig) Verkeer en Vervoer 2100 Wegen, straten en pleinen 2100 Wegen, straten en pleinen 2110 Verkeer 2110 Verkeer 2120 Openbaar vervoer 2120 Openbaar vervoer 2140 Parkeren 2140 Parkeren 2400 Waterwegen 2400 Waterwegen Saldo


Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten

Realisatie 2013 6.012 969 1.086 11 135 0 546 890 784 11 -6.683

Raming na wijziging 2014 5.930 808 1.094 29 234 0 704 1.036 751 15 -6.825

2015 6.343 808 1.107 29 133 0 582 973 870 16 -7.210

2016 6.207 808 1.113 29 133 0 581 973 997 16 -7.206

2017 6.511 808 1.120 29 132 0 577 973 1.007 16 -7.523

2018 6.671 808 1.104 29 132 0 570 973 1.015 16 -7.666





Investeringen Verkeer en Vervoer

2015

2016

2017

2018

211 Vervanging lichtmasten

138

138

138

138

212 Vervanging armaturen

120

120

120

120

213 Vervanging kabelnet openbare verlichting

210

210

210

210

215 Herstel asfaltwegen

569

569

1.569

569

219 Fietspaden in asfalt

50

150

100

100

216 Herstellen (duiker)bruggen

83

83

83

83

2100 Wegen, straten en pleinen

217 Project Verbetering Leefbaarheid Haagweg, 1e fase

-1.230

0

0

0

220 Carillontoren Generaal Spoorlaan

0

0

140

0

226 Rotonde Huis te Landelaan - Generaal Spoorlaan

0

260

0

0

227 Opwaarderen grote probleemstraten

0

375

375

375

228 Overlast bomen

0

250

250

250

100

100

100

0

0

150

0

0

270

210

290

290

0

0

0

0

0

0

0

0

229 Opwaarderen kleine kansrijke plekken 230 Kwaliteitsimpuls Plaspoelpolder 2110 Verkeer 231 Vervanging verkeerslichtinstallaties 233 Ondertunneling Pr. Beatrixlaan 2120 Openbaar vervoer 234 Tramlijn 15 - Rijswijk deel 237 Halteplaats RijswijkBuiten

PM

238 Tramlijn RijswijkBuiten - Rotterdam Airport The Hague

PM

2400 Waterwegen 241 Vervangen beschoeiingen Totaal

268

268

268

268

578

2.883

3.643

2.403



Programma Economie en Werken


Hoofddoelstelling per programma We streven ernaar de sterke economische positie van Rijswijk te behouden en te versterken en dé MKB-gemeente van de regio te worden. Dit door het creëren van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven en in het bijzonder (innovatieve) MKB-bedrijven en het (her)ontwikkelen van florerende werklocaties en winkelcentra. Gemeente Rijswijk wordt gezien als een flexibele gemeente die meedenkt met ondernemers.

Lasten Baten Saldo

2015 798 2.322 1.524

2014 949 2.327 1.378

Wat kost het? (x € 1.000 )


3100 Economische aangelegenheden

3300 Nutsbedrijven

Programma Economie en Werken 37

Lasten Baten Saldo

2015 798 177 -620

2014 949 182 -767

Lasten Baten Saldo

2015 0 2.145 2.145

2014 0 2.145 2.145


Aandachtspunten en ontwikkelingen Op macro-economie scoort Rijswijk relatief hoog met haar lokale economie. Het Rijswijkse Bruto gemeentelijke Product per inwoner (BGP, de toegevoegde waarde van alle economische activiteiten in een gemeente) is met 40.1 het hoogst van alle Haaglanden gemeenten en groter dan het gemiddelde BGP van Haaglanden (28.9), Provincie Zuid-Holland (28.2) en zelfs Nederland (27.8). Dat Rijswijk zowel regionaal als ook landelijk goed scoort is te verklaren door het aantal en ook type gevestigde bedrijven (bedrijven als Shell, EPO, TUI, Rijkswaterstaat en IND leveren een groot aandeel in het BGP), de gediversifieerde sectorverdeling met daarbij de sterke aanwezigheid van sectoren met een hoge productiviteitswaarden, zoals de zakelijke dienstverlening, het aantal banen, een goede infrastructuur (en bereikbaarheid) en agglomeratievoordelen (groot arbeidspotentieel in de regio, bedrijven die van elkaar leren, gemeenten die samenwerken en afstemmen met lagere transactiekosten tot gevolg en daarmee economische meerwaarde). Rijswijk heeft daarnaast zowel regionaal als landelijk gezien veel winkels per inwoner wat ook bijdraagt aan het BGP. Toch is er ook reden voor zorg; de werkgelegenheid neemt af, het aantal faillissementen neemt toe, het aantal winkels neemt sterk af en de leegstand in zowel de retail- als in de kantorensector neemt toe. Daarnaast stijgen de ondernemerslasten, de werkloosheid neemt toe met daarmee een stijging in het aantal uitkeringen als gevolg. De uitdaging voor de gemeente Rijswijk ligt dan ook in het ingrijpen op haar kantoren- en winkelvoorraad, transformatie van de detailhandelsstructuur en werklocaties, het versterken van het vestigingsklimaat door bijv. snelle en goede dienstverlening in combinatie met deregulering. Door te laten zien dat de gemeente bereid is te blijven investeren in de economische pijlers van de gemeente (Plaspoelpolder, In de Bogaard, Oud Rijswijk vestigingsklimaat zijn private partijen ook eerder bereid investeringen door te voeren. Dit met als doel gezamenlijk het betreffende winkelgebied of werkterrein weer op de kaart te zetten en een ondernemersklimaat te creëren wat aansluit op de behoeften van de ondernemers en/of eigenaren. De focus vanuit Economische Zaken blijft gericht op de vier genoemde pijlers van de Economische Visie, waarbij met name de Plaspoelpolder en In de Bogaard in 2015 grote aandacht vragen. Zodoende is er een separate opgave benoemd in het collegewerkprogramma: vestigingsklimaat. Er wordt ingezet op actieve werving en een sterke citymarketing om bedrijven en instellingen aan Rijswijk te binden, mede gericht op verbreding van het aanbod van werkgelegenheid. Tevens wordt verdere samenwerking tussen vastgoedeigenaren bevorderd om (leegstaande) locaties nieuw leven in te blazen door deze te herontwikkelen of te herbestemmen. Ook wordt met betrokkenen een concrete duurzame gebiedsvisie opgesteld voor de Plaspoelpolder en Winkelcentrum In de Boogaard, en eigenaren en gebruikers worden aangespoord om met realistische plannen voor herontwikkeling of herbestemming te komen waarbij functiewijzigingen op voorhand niet zijn uitgesloten.

Doelstellingen per beleidsproduct 3100 Economische aangelegenheden We streven ernaar de sterke economische positie van Rijswijk te behouden en te versterken en de MKB-gemeente van de regio te worden. Onze aandacht ligt hierbij op het creëren van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven en in het bijzonder (innovatieve) MKB-bedrijven en het (her)ontwikkelen van florerende werklocaties en winkelcentra. 3300 Nutsbedrijven Deelname in het maatschappelijk kapitaal van nutsbedrijven.






3100 Economische aangelegenheden (1)

Actieplan citymarketing, waaronder (opnieuw) positioneren van Rijswijk en de Plaspoelpolder als beste vestigingsplek voor het MKB & In de Bogaard positioneren als vestigings- en verblijfslocatie met gecombineerde functies. Behoud en stimuleren ondernemersklimaat

Besluitvorming door B&W.





Aantal nieuwe ondernemers en tevredenheid van ondernemers t.a.v. gemeentelijke dienstverlening

Wanneer is de doelstelling bereikt? Vanaf 2015


Stijgende lijn qua aantallen starters en andere nieuwe ondernemers in Rijswijk (aantal en bestaansduur van gestarte ondernemers).

Meer een bottom-up benadering: vraaggerelateerd (denkend vanuit de ondernemer) ipv aanbodgerelateerd (denkend vanuit de gemeente). Ofwel een meer klantgerichte benadering door middel van doelgericht faciliteren van, en aanwezig zijn op netwerkbijeenkomsten. Nieuw: uit opgave Vestigingsklimaat.

Gebiedsvisie voor de Plaspoelpolder en winkelcentrum In de Bogaard (zie actieplan citymarketing) Het winkelcentrum in de Boogaard aanpassen aan de (snel) veranderende economische omstandigheden. Rol voor de gemeente: faciliteren, netwerken en bemiddelen.

Vanaf 2015

Aanleggen en verdichten van het glasvezelnetwerk in de Plaspoelpolder.

2016

Kwaliteitsimpuls verkeer en parkeren. Behouden en versterken positieve ontwikkelingen in Oud-Rijswijk.

2016

2015 t/m 2017

Leegstand in m2 en aantal bezoekers


In 2018 maximale leegstand gelijk aan frictieleegstand en aantal bezoekers van met name buiten Rijswijk is dan toegenomen.

Nieuw: uit opgave Vestigingsklimaat.

Nieuw: uit opgave Vestigingsklimaat.

Voortzetting BIZ voor de periode 2015-2019.


Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders Rijksbeleid • Structuurvisie Infrastructuur en Milieu. • W inkeltijdenwet. • Experimentenwet BI-Zones. Provinciaal/Regionaal beleid • Provinciale Structuurvisie. • Verordening Ruimte. • Mobiliteitsplan Zuid-Holland. • Kantorenstrategie Haaglanden 20122020 • Regionaal Structuurplan 2020. • Uitvoeringsprogramma “Regionale routekaart” • (2009). • Structuurvisie Detailhandel Zuid-Holland (2007). • Structuurvisie Detailhandel Haaglanden (2013)

Interne kaders Intern beleid EZ: • Economische Visie (2010). • Expatbeleid (2009). • Startersbeleid(2007) en Plan van Aanpak (2012) • Actieplan voor startende ondernemers (2012). Intern beleid (relevant) • Structuurvisie mobiliteit.(2011). • Duurzaamheidsagenda 2020. • Groenbeleidsplan (2012). • Motie duurzaamheid (2009). • Masterplan Rijswijk-Zuid (2009). • Nota Grondbeleid (2012). • W ro-instrumentarium (2008). • W oonvisie 2007+ (2007). • Hoogbouwvisie (2007). • Uitvoeringsprogramma “Duurzaamheid op de • kaart” (2007). • Stedebouwkundige Structuurvisie • Plaspoelpolder (2006). • Plan van aanpak duurzaam bouwen (2006). • Horecanota (2004).

Wat kost het? Exploitatie (meerjarig) Economie en Werken 3100 Economische aangelegenheden 3100 Economische aangelegenheden 3300 Nutsbedrijven 3300 Nutsbedrijven Saldo


Lasten Baten Lasten Baten

Realisatie 2013 835 168 0 2.074 1.406

Raming na wijziging 2014 949 182 0 2.145 1.378

2015 798 177 0 2.145 1.524

2016 796 177 0 2.145 1.526

2017 795 177 0 2.145 1.527

2018 763 177 0 2.145 1.559



Programma Onderwijs



Alle jeugdigen van 0-23 jaar ontwikkelen zich optimaal. Zowel jongeren als ouderen participeren dankzij onderwijs maximaal in de samenleving. Gedurende de schoolcarrière zijn daarnaast de randvoorwaarden aanwezig om het individueel talent optimaal te ontwikkelen

Lasten Baten Saldo

2015 4.498 110 -4.389

2014 4.724 110 -4.615



4010 Huisvesting scholen

4030 Lokaal onderwijsbeleid

6500 Kinderopvang

Programma Onderwijs 41

Lasten Baten Saldo

2015 2.312 13 -2.300

2014 2.411 13 -2.398

Lasten Baten Saldo

2015 1.627 97 -1.530

2014 1.763 97 -1.665

Lasten Baten Saldo

2015 559 0 -559

2014 551 0 -551

Programma Onderwijs

Doelstellingen per beleidsproduct 4010 onderwijshuisvesting: Goed onderwijs kan alleen in schoolgebouwen die passen bij de eisen van deze tijd: schoon, veilig, comfortabel en duurzaam. Met het voorzien in voldoende, veilige en onderwijskundig geschikte onderwijshuisvesting creëren we, samen met de schoolbesturen, een optimale ontwikkelomgeving. Door samenwerking tussen de verschillende partners in de brede school, zoals onderwijs, voorschool en cultuur, welzijn en sport, kunnen onze schoolgebouwen multifunctioneel, flexibel en efficiënt worden gebruikt. 4030 lokaal onderwijsbeleid: 1. Met het voorkomen en bestrijden van schooluitval beogen we dat alle leerlingen een startkwalificatie behalen en daarmee zijn voorbereid op de arbeidsmarkt. 2. Met het stimuleren van leerlingen om het individueel talent optimaal te ontwikkelen stellen we alle basisschoolleerlingen in staat om zichzelf binnen hun capaciteiten optimaal te ontwikkelen. Peuters met een verhoogd risico op taal- of ontwikkelingsachterstand leiden we naar een voorschoolse instelling toe en ontvangen daar op jonge leeftijd spelenderwijs taalonderwijs. Deze ontwikkelingslijn continueren we op de basisschool. Leerlingen van het basisonderwijs bieden we, vraaggericht, ondersteuning om hun taalvaardigheid te vergroten. 3. Met het realiseren van een samenhangende aanpak van activiteiten tijdens en na schooltijd ontwikkelen leerlingen zich breed in en rond de (brede) school onder meer op het gebied van sport en spel, creativiteit, techniek, media, kunst en cultuur. Mede hierdoor raken ze betrokken bij de Rijswijkse samenleving. De activiteiten dragen bij aan het vergroten van weerbaarheid en gezonde leefstijl onder de jongeren. 6500 kinderopvang (peuterspeelzaalwerk): 1. Met kinderopvang/peuterspeelzaalwerk willen we bereiken dat kinderen in groep 3 van het basisonderwijs zonder taal- en ontwikkelingsachterstanden beginnen. 2. We zien toe op de kwaliteit van kinderopvang en peuterspeelzalen en de handhaving hierop. 3. Daarnaast dragen we er mede voor zorg dat ouders zorgen arbeidstaken beter kunnen combineren en een gunstig ondernemersklimaat wordt bevorderd.


Programma Onderwijs




4010 Onderwijshuisvesting

Schoolbesturen voor primair en voortgezet onderwijs op basis van de verordening onderwijshuisvesting faciliteren in adequate onderwijshuisvesting

Beoordeling van de huisvestingsaanvragen voor uitbreiding en (vervangende) nieuwbouw. Op basis van de leerlingenprognose kan worden beoordeeld of een school in de toekomst voldoende ruimte heeft.

Het realiseren van huisvesting voor de voorgenomen brede scholen. In overleg met de schoolbesturen via het huisvestingsprogramma afspraken maken over (vervangende) nieuwbouw en uitbreiding.

Het realiseren van huisvesting voor de voorgenomen brede scholen in het Rembrandktwartier en SionBuiten.

Handhaven van de Leerplichtwet en het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten. Dit ondermeer door loopbaanbegeleiding, preventieve acties gericht op het te laat komen en (eerder) verbaliseren door de

Jaarlijkse vaststelling van huisvestingsprogramma. Alle aanvragen voor vervangende huisvesting zijn getoetst aan de visie op brede school.

Als de brede scholen Rembrandtkwartier en SionBuiten gerealiseerd zijn. Als ook in andere wijken, in bestaande infrastructuur, brede scholen gerealiseerd zijn,

Daarnaast zetten we actief in op de vorming van brede scholen in andere wijken, rondom bestaande infrastructuur.

4030 Lokaal onderwijsbeleid (1)

Wanneer is de doelstelling bereikt? Als alle gehonoreerde aanvragen door de schoolbesturen gerealiseerd zijn.

Aantal voortijdig schoolverlaters (vsv-ers) dat is terugbegeleid Geverbaliseerde jongeren staan geregistreerd in leerlingenadministratie. Rapportage in


Het aantal jongeren met een startkwalificatie stijgt en het aantal vsv-ers daalt. Alle jongeren waarvan betrokkenen vermoeden dat zij dreigen uit te vallen worden door

Wat is er veranderd en wat is nieuw? Met ingang van 1 januari 2015 zijn de schoolbesturen verantwoordelijk voor het totale onderhoud (zowel binnen als buiten) van de schoolgebouwen. De verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud van gymzalen die al in eigendom zijn van een schoolbestuur blijft wel bij de gemeente. De schoolbesturen kunnen alleen nog aanvragen indienen voor buitenonderhoud van de gymzalen, (vervangende) nieuwbouw en uitbreiding. De uitkering uit het gemeentefonds wordt lager en de reserve wordt aangepast. De tijdelijke brede school SionBuiten is gerealiseerd. Het traject voor de realisatie van definitieve huisvesting is gestart. Het project Rembrandtkwartier start najaar 2014 op. Voor realisatie in bestaande infrastructuur verkennen we de mogelijkheden in Steenvoorde Zuid en Oud Rijswijk. In Rijswijk is in schooljaar 2013-2014 het aantal voortijdig schoolverlaters ondanks het verhoogde aantal meldingen afgenomen.

Programma Onderwijs

Beleidsproduct



leerplichtambtenaren.

het jaarlijkse leerplichtverslag.

Volledige registratie van leerplichtige en niet-leerplichtige leerlingen tot 23 jaar.

Rapportage van Halt, opnemen in het jaarlijkse leerplichtverslag.

Specifieke aandacht voor de overstap van VMBO naar MBO.

Met behulp van VOROC overstappers in beeld brengen en volgen.

Als alle jongeren die extra aandacht nodig hebben bij de overstap door de casemanager benaderd zijn.

Rapportage over voortgang afspraken in regionaal convenant.

Als de afspraken zoals in het regionaal convenant beschreven zijn bereikt.

Rapportage van schoolbesturen en zorgregisseurs van het Centrum voor Jeugd en Gezin.

Als, uit ondermeer de rapportages, blijkt dat elke basisschool of middelbare school SMW als verbindend onderdeel met de zorgstructuur vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin hanteert.

Jaarlijks VVEevaluatieverslag en monitor.

Als uit de evaluatie en monitor blijkt dat op alle punten van het plan van aanpak een voldoende wordt gescoord.

Uitvoering geven aan het convenant t/m 2015 voor de regio Haaglanden. Inzet van schoolmaatschappelijk werk (SMW) in basisen voortgezet onderwijs als onderdeel van de keten (passend) onderwijs - jeugdzorg.

Uitvoeren van de rijksregeling/bekostigin g voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE) en daarmee het vervolg op het plan van aanpak VVE 20102014: het


Verzuimmeldingen door scholen zijn binnen 5 werkdagen opgepakt. Minimaal 15 leerlingen voeren per schooljaar een Haltspijbelafdoening uit.

Inzetten van Haltspijbelafdoening.

Met behulp van het systeem Voortgezet Onderwijs ROC (VOROC) hebben we inzicht in de situatie van een overstapper. Regionale samenwerking voortijdig schoolverlaten.


Wanneer is de doelstelling bereikt? onderwijs en evt de vsv-casemanager begeleid.

De systematiek van VOROC is geïntegreerd in het werk van de leerlingenadministratie en de casemanager. Het projectmatige karakter van VOROC is daarmee beëindigd.

Door de komst van de Wet Passend Onderwijs én de decentralisatie van de jeugdhulp zal de functie van het schoolmaatschappelijk werk van nog groter belang gaan zijn. Met project De Voorloper is hier ook in het Rijswijkse voortgezet onderwijs op voorgesorteerd. Dit wordt geëvalueerd en mogelijk breder ingevoerd. De samenwerking met het basisonderwijs is duidelijker verwoord en als verwacht resultaat weergegeven, evenals de inzet van ouders. Het kwaliteitskader


Programma Onderwijs

Beleidsproduct




Kwaliteitskader en plan VVE 2015 en verder.


Het gemeentebreed taalbeleid doorontwikkelen en scholen ondersteunen op basis afgesproken instrumenten.

Rapportage voortgang aan de hand van taalplannen schoolbesturen.

Als de taalplannen van de scholen zijn verbonden met het overkoepelende plan en in aanmerking komen voor honorering.

Bevorderen van doorgaande lijn tussen basis onderwijs en peuterspeelzalen/kinder -opvang. Een goede spreiding van peuterspeelzalen en kinderopvang van voldoende kwaliteit.

Jaarlijks verslag en voortgangbespreking met de onderwijs-, zorgen welzijnspartners.

Gemeentebrede aanpak gericht op beweegactiviteiten onder en na schooltijd voor jongeren door onder andere de inzet van schoolzwemmen en combinatiefunctionarissen.

Monitoring met jaarlijkse P&Csubsidiecyclus.

Als de aandachtsen verbeterpunten uit de rapporten van de Inspectie van het Onderwijs door de samenwerkende partners zijn opgepakt en een voldoende scoren. De vangnetregeling zwemmen bereikt alle doelgroepkinderen. Elke brede school heeft een samenhangend aanbod aan activiteiten.

Het continueren van de inzet van combinatiefunctionarissen volgens de Rijksimpuls Brede Scholen, Sport en Cultuur en werkwijze implementeren in de brede scholen. Het activiteitenaanbod voor kinderen op het gebied van kunst en cultuur, sport, verkeer, natuur en milieu is gevarieerd en op elkaar afgestemd. Ook de informatievoorziening hierover verloopt gecoördineerd.

Inzet volgen in besprekingen combinatiefuncti onarissen en in overleg met onderwijsen welzijnspartners

Inzet volgen in besprekingen combinatiefunctionarissen en in overleg met onderwijsen welzijnspartners.


Wat is er veranderd en wat is nieuw? VVE dat in 2015 van kracht wordt, krijgt als belangrijkste criterium voor doelgroependefinitie ‘achterstand op het gebied van taalvaardigheid’, zodat we alle kinderen die het nodig hebben bereiken. De voorbereidingen zijn gestart voor de doorontwikkeling met ingang van 2015, na einde van vigerende planperiode (eind 2014).

Dit maakt onderdeel uit van het kwaliteitskader VVE en van onderwijsachterstande n-beleid.

De inzet van de combinatiefunctionarissen is steeds meer gekoppeld aan de samenwerking in brede scholen.

Alle kinderen van 312 jaar krijgen drie keer per schoolweek een cultuur- of beweegaanbod.

De Ontdekkers is ingevoerd en zien we als stap in de verdere bundeling en uitbreiding van het aanbod aan brede activiteiten.

Programma Onderwijs

Beleidsproduct



6500 Kinderopvang (peuterspeelzaalwerk) (1)

Realiseren van een goede spreiding van peuterspeelzalen van voldoende kwaliteit, gekoppeld aan een samenwerkingsverband met scholen en andere partners in de opvoeding en ontwikkeling van kinderen.

Jaarlijkse monitor, Voortgangsbespreking met Stichting Rijswijkse Kinderopvang (SRK) en partners

Subsidiëren van toeleidingsinstrumenten bij bibliotheek en consultatiebureau. Verlagen van de ouderbijdrage voor doelgroeppeuters en peuters met ouders met een laag inkomen. Subsidiëren van SRK voor bereik van en aanbod aan doelgroep. Toezicht houden op de kwaliteit van de peuterspeelzalen, kindercentra, gastouders en gastouderbureaus en de uitvoering van de handhaving hierop.

Resultaatmeting met bibliotheek, consultatiebureau en peuterspeelscholen.

Als peuters goed voorbereid op de basisschool en peuters met een dreigende onderwijsachterstand succesvol zijn toegeleid naar de peuterspeelschool.

Via monitor van de Inspectie van het Onderwijs en inspecties GGD Haaglanden.

Als alle peuterspeelzalen en kinderopvang voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen.

Het stimuleren van ondernemers in de kinderopvang tot realisatie van een toereikend aantal kindplaatsen.

Jaarlijkse meting van het aanbod ten opzichte van de vraag.

De wachtlijst voor een plaats in de kinderopvang is korter dan drie maanden.



Wanneer is de doelstelling bereikt? Elke wijk/brede schoolverband heeft in ieder geval één peuterspeelzaal met VVE. Het daadwerkelijke aanbod in die wijk is afgestemd op het aantal doelgroeppeuters.

Wat is er veranderd en wat is nieuw? De toeleiding naar peuterspeelzaal en preventieve ondersteuning vanaf 1,5-2,5 jaar is uitgebreid. Er is meer aandacht voor samenwerking met basisonderwijs en met ouders. Ook dit is onderdeel van het kwaliteitskader VVE dat in 2015 van kracht wordt.

Door wijziging rijksbeleid zal vanaf 2016 de peuterspeelzaal onder de kinderopvangtoeslag vallen. De ouderbijdragetabel moet daarop worden aangepast. In 2015 zijn de voorbereidingen hiervoor.


Programma Onderwijs

Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders Leerplichtwet 1969. Wet op het primair onderwijs (WPO). Wet op het voortgezet onderwijs (WVO). Wet op de expertisecentra (WEC). Wet op onderwijsachterstandenbeleid (OAB). Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en Educatie (OKE). Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen.

Interne kaders Uitvoeringsagenda Jeugd en Onderwijs 2013-2016. Kwaliteitskader VVE 2015 ev, met bijbehorend PvA . Bestuursopdracht brede scholen. Kadernota integraal accommodatiebeleid. 2012-2020. Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs. Verordening ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen.

Wat kost het?



Realisatie

Onderwijs

Raming na wijziging

2013

2014

2015

2016

2017

2018


Baten

54

13

13

13

13

13


Lasten

2.718

2.411

2.312

2.549

2.895

3.465


Baten

669

97

97

97

97

97


Lasten

2.379

1.763

1.627

1.627

1.627

1.627

6500 Kinderopvang

Baten

0

0

0

0

0

0

6500 Kinderopvang

Lasten

534

551

559

557

556

554

-4.908

-4.615

-4.389

-4.624

-4.969

-5.537

Saldo

Voor een toelichting op de belangrijkste mutaties tussen de verschillende jaren wordt verwezen naar de toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018 en de toelichting op verschillen begroting 2015 met voorgaand jaar. (bedragen x € 1.000)

Investeringen Onderwijs

2015

2016

2017

2018

0

4010 Huisvesting scholen 402 Brede School locatie Rembrandtkwartier (incl. 544 vervanging Van Zweedenzaal) 403 Grondverwerving - Brede School Sion (RijswijkBuiten) Realisatie Brede school Sion (RijswijkBuiten) 404 Inrichting Brede School Sion (RijswijkBuiten) Totaal Voor een toelichting op de investeringen wordt verwezen naar het investeringsplan 2015-2018.


0

0

8.800

438

0

0

0

0

0

0

6.130

0

0

0

155

438

0

8.800

6.285

Programma Sport, Cultuur en Recreatie


Hoofddoelstelling per programma Het cultureel aanbod voor de Rijswijkse inwoners te verrijken.Vanuit een gemeenschappelijke visie op Kunst en Cultuur zorgen voor het versterken en verdiepen van de samenwerking tussen de gemeente, maatschappelijke instellingen en bedrijven. Het stimuleren van deelname van de Rijswijkse bevolking aan sport, kunst en cultuur door het in stand houden van een breed aanbod. Hierdoor willen we een brede ontwikkeling bevorderen, sociale cohesie versterken, onderling respect vergroten en gezondheid verbeteren.

Lasten Baten

2015 11.473 1.932 2015

2014 11.497 1.980 2014

Wat kost het? (x € 1.00 )


5100 Openbaar bibliotheekwerk

Lasten Baten Saldo

2015 1.447 0 -1.447

2014 1.412 0 -1.412

5300 Sport

Lasten Baten Saldo

2015 5.547 1.925 -3.622

2014 5.555 1.917 -3.638

Lasten Baten Saldo

2015 2.429 7 -2.422

2014 2.528 63 -2.465

5410 Cultureel erfgoed

Lasten Baten Saldo

2015 1.310 0 -1.310

2014 1.301 0 -1.301

5800 Speeltuinwerk

Lasten Baten Saldo

2015 739 0 -739

2014 701 0 -701

5400 Kunst en cultuur

Programma Sport, Cultuur en Recreatie 48


Doelstellingen per beleidsproduct 5100 openbaar bibliotheekwerk Het opbouwen, ontsluiten en beschikbaar stellen van voor iedereen bestemde collecties van geschriften, audiovisuele materialen, digitale informatiebestanden en kunstwerken die actueel, pluriform, representatief en lokaal van waarde zijn. Met de komst van de nieuwe bibliotheekwetgeving in het vooruitzicht geven we gezamenlijk met de gemeente Leidschendam-Voorburg en het bestuur van de Bibliotheek vorm aan een toekomstbestendige bibliotheekvoorziening. 5300 sport Het stimuleren en op adequate wijze faciliteren van sportbeoefening onder alle leeftijdscategorieën, waarbij sport niet alleen als doel maar ook als middel wordt ingezet. Daarbij richten wij ons op: 1. versterken van de sociale cohesie; 2. bevorderen van een gezonde leefstijl en; 3. in stand houden van voldoende, veilige en geschikte sportaccommodaties. 5400 kunst en cultuur Het stimuleren van maatschappelijk en cultureel ondernemerschap binnen de gemeente. Het aangaan van partnerschappen om vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid de gewenste maatschappelijke effecten te bereiken. Het stimuleren van deelname van de Rijswijkse bevolking aan kunst en cultuur door het in stand houden van een breed cultureel aanbod. Daaronder verstaan wij: 1. inwoners in aanraking brengen met verschillende vormen van professionele kunstuitingen; 2. amateurkunstbeoefening en kunst- en cultuureducatie stimuleren; 3. beeldende kunst in de gemeente toepassen en; 4. een inspirerend klimaat scheppen voor kunstenaars. 5410 cultureel erfgoed Het waarborgen van de archeologie en monumentenzorg in de ruimtelijke ordening zodat ons cultuurhistorisch erfgoed behouden blijft, waardoor kennis over en bekendheid met het culturele erfgoed van de gemeente wordt bevorderd. We willen de aandacht hierom richten op cultuureducatie. 5800 speeltuinwerk Het (her)inrichten en onderhouden van speel- en ontmoetingsplekken voor de jeugd. De opgave Welzijn, cultuur en sport heeft raakvlakken met de opgave Sociale agenda. Er zal worden bekeken hoe maatschappelijke instellingen mede uitvoering kunnen geven aan de decentralisatie-opgave in het sociale domein. Verder zal met belanghebbenden worden onderzocht en te beoordeelt of en hoe taken van maatschappelijke instellingen daarbij overgeheveld kunnen worden naar bijvoorbeeld wijken buurtorganisaties. Zie verder het programma Sociaal domein.




5100 openbaar bibliotheekwerk

Het in stand houden van de bibliotheekvoorziening in Rijswijk.

Door de reguliere subsidieverantwoording.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Een toekomstbestendige bibliotheekvoorziening

Wat is er veranderd en wat is nieuw? In werking treding nieuwe Bibliotheekwet per 1-1-2015. Accentverschuiving naar digitale bibliotheek.



Beleidsproduct

Wat doen we daarvoor? Het sluiten van een meerjarensubsidie overeenkomst met de nieuwe Stichting Bibliotheek Rijswijk/Leidschendam - Voorburg gebaseerd op de uitgangspunten uit de samenwerkingsovereenkomst en de in 2009 vastgestelde beleidsvisie. Project “” Bibliotheek op school”

5300 Sport (1)

5300 Sport (2)

5300 Sport (3)

Het opzetten en onderhouden van samenwerkingsverbanden tussen buurt, onderwijs en sport waarbij sport het middel is bij de uitvoering van het project “Wij(k) in beweging". Het geven van voedingsvoorlichting en extra sportlessen voor kinderen van de basisschool.


Wanneer is de doelstelling bereikt? De afgesloten subsidieovereenkomst doet recht aan de samenwerkingsovereenkomst en de visie.


Vanuit het Taalbeleidskader 20152018 Door gebruik te maken van de gegevens uit de politiemonitor en gezondheidsscan.

Als voorziening is gerealiseerd

Een nieuw project

Het verhogen van de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, binnen de doelgroep van 11%, met 50%. Het terugdringen van het aantal overlastgroepen in de wijken. Het aantal deelnemers met overgewicht is verlaagd met 20%.

De uitvoering vindt plaats in sterk afgeslankte vorm i.v.m. bezuinigingen.

Gebruik van Gezondheidsmonitor.

Het promoten (en organiseren) van verschillende sportactiviteiten en de schoolsportdagen.

Het jaarlijks vastleggen van de activiteiten in onder andere het schoolsportprogramma.

Het in stand houden van de buitensportaccommodaties.

Jaarlijkse scan op het onderhoud en monitoren op het gebruik door sportverenigingen.

Uitwerking scenario’s binnensportaccommodaties (conform de kadernota Integraal Accommodatiebeleid 2012-2020).

Resultaten onderzoek bevolkingsprognose, onderwijsprognose en toekomstvisie op verenigingssporten.


De uitvoering vindt plaats in sterk afgeslankte vorm i.v.m. bezuinigingen.

Wanneer alle scholen voor het (speciaal) basisonderwijs hebben deelgenomen aan de sportdagen. Totaal aantal sportcontactmomenten is ongeveer 10.000. Wanneer de kwaliteit van de sportparken voldoet aan de eisen.

Besluitvorming over de brede scholen.

Op basis van de nieuwste ontwikkelingen scenario’s aanpassen in combinatie met onderwijshuisvesting (brede scholen).


Beleidsproduct

5300 Sport (4)

5400 Kunst en cultuur (1)





Commercialisering van sport- en welzijnscentrum De Schilp.

Besluitvorming m.b.t. commercialisering en het op de markt zetten van het bestek.

De opgave Welzijn, cultuur en sport, richt zich (met betrekking tot sport) op het in goed overleg met betrokkenen de verantwoordelijkheden van sportorganisaties en de gemeente te herijken, en dit voor te leggen aan de raad met een actuele sportnota (startnotitie Sport) in aanvulling op de nota accommodatiebeleid. We gaan het cultureel aanbod voor de inwoners verrijken. Hiertoe stellen we een cultuurvisie op. Hiervoor gaan we een startnotitie opstellen waarin de inrichting van het visie-proces, algemene kaders en het tijdpad zijn opgenomen. Vanuit de gemeenschappelijke visie bepalen we het gewenste culturele aanbod en de inbreng van de betrokken partners hierbij. Onderzoeken of de gemeente een eigen (interne) kunstcollectie in stand wil houden.

Uitvoering van cultuureducatief project in het kader van de matchingsregeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2013-2016.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Wanneer de opdracht is gegund aan de nieuwe exploitant. e

Wat is er veranderd en wat is nieuw? Uitwerking loopt door in 2014.

1 kwartaal 2015

Nieuw: uit opgave Welzijn, cultuur en sport.

Toetsing aan algemene kaders en het tijdpad zoals vastgelegd in de Startnotitie

Wanneer de visie gezamenlijk is opgesteld en gedragen wordt en hierdoor richtinggevend is voor de langere termijn.

Nieuw. Dit jaar starten we met een gezamenlijke visie op de hele kunst en cultuursector waarvanuit we alle activiteiten benaderen.

Afronding van het onderzoek.

Als de gemeente een definitief standpunt heeft ingenomen.

Nieuwe ambities t.o.v. vorige jaren.

Toetsing aan meerjarenplan inclusief prestatieeenheden.

Als het project Cultuureducatie met Kwaliteit conform meerjarenplan is uitgevoerd.

Ingezet wordt op verbreding (inhoudelijk en doelgroepen) door afsluiten cultuurconvenant met betrokken cultuurpartijen.



Beleidsproduct



5410 Cultureel erfgoed



Wanneer is de doelstelling bereikt? Als het convenant is afgesloten.


Het opstellen van een cultuurconvenant met als doel het aanbod van cultuureducatie te verbreden: - inhoudelijk, onderwijs-soorten en buitenschools) - naar leeftijdsgroepen (jeugd, volwassenen en ouderen) en inzetten op stimuleren van interactie tussen deze groepen. Het realiseren van nieuwe en het behouden van bestaande kunstwerken in de Rijswijkse openbare ruimte (kunstwerken Brede school Muziekbuurt , Eijkelenburg en Rijswijk Buiten. Voor Rijswijk Buiten wordt een apart beleidskader opgesteld. Het uitvoeren van het meerjarenonderhoudsplan voor de bestaande kunstwerken. Onderzoek naar beleidskaders voor kunst in de openbare ruimte. Strandwalfestival

Monitoren afspraken en evaluatie

De commissie Kunstruimte stelt een advies op waarbij de bestaande werken gecategoriseerd.

Afronden categorisering en realisatie kunstwerken.

Informatie over de kunstwerken in de openbare ruimte wordt beter vindbaar via de gemeentelijke website, VVV-informatiepunt.

Jaarlijkse inspectie van alle kunstwerken.

Het regulier onderhoud aan de kunstwerken is uitgevoerd.

Afronding van het onderzoek.

Als de gemeente de beleidskaders heeft vastgesteld.

Specifieke aandacht voor behoud kunstwerken bij renovatie, nieuwbouw e.d. Nieuwe ambitie conform opgave.

Toetsing beleidskaders voor profilering en programmering en evenementen

Als aan beleidskaders wordt voldaan

Het voeren van een actief beleid door het inpassen van cultuurhistorisch erfgoed, ten aanzien van archeologie en monumentenzorg, in planontwikkelingen en het verrichten van onderzoek.

Kennis geven van onderzoeksresultaten met behulp van publicaties, lezingen, tentoonstellingen en het jaarverslag.

Archeologie is betrokken bij alle planontwikkelingen in Rijswijk. Het archeologisch erfgoed / de vindplaats is, met bijbehorende informatievoorziening, zichtbaar waar dat haalbaar is.


Nieuwe ambitie conform opgave.

Vanuit een gemeenschappelijke visie wordt de gewenste bijdrage aan de Rijswijkse samenleving bepaald.


Beleidsproduct

5800 Speeltuinwerk



Ontwikkeling van nieuwe initiatieven voor de verbreding van het aanbod voor cultuureducatie. Wij willen initiatieven vanuit de cultuur stimuleren en versnellen. Het in stand houden van de huidige, veilige speelvoorzieningen, al dan niet in de openbare ruimte.

Aantal nieuwe initiatieven

Aan de hand van de indicatoren in de nieuwe nota speel- en ontmoetingsplekkenbeleid i.o.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Als vanuit de sector meer initiatieven komen

Wat is er veranderd en wat is nieuw? Nieuwe ambitie conform opgave.

Wanneer de openbare speelplekken en speeltuinen voldoen aan de landelijke gestelde veiligheidseisen.

Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders Wet op het specifiek Cultuurbeleid. Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Archeologische Monumentenwet 2007. Bibliotheekwetgeving

Interne kaders Nota Kunst en Cultuur Rijswijk. Algemene Subsidieverordening Rijswijk. Raadsbesluit Monumenten en Archeologiebeleid. Nota Tussen Oud en Nieuw. Actualisering nota Cultureel Erfgoed gemeente Rijswijk. Beleidsnota Leren, Lezen en Verbinden.

Wat kost het? Exploitatie (meerjarig) Sport, Cultuur en Recreatie 5100 Openbaar bibliotheekwerk 5100 Openbaar bibliotheekwerk 5300 Sport 5300 Sport 5400 Kunst en cultuur 5400 Kunst en cultuur 5410 Cultureel erfgoed 5410 Cultureel erfgoed 5800 Speeltuinwerk 5800 Speeltuinwerk


Realisatie 2013 1.393 0 5.569 1.939 2.317 8 1.293 28 763 0

Raming na wijziging 2014 1.412 0 5.555 1.917 2.528 63 1.301 0 701 0

2015 2016 2017 2018 1.447 1.447 1.447 1.447 0 0 0 0 5.547 5.466 5.394 5.427 1.925 1.925 1.925 1.925 2.429 2.322 2.311 2.312 7 7 7 7 1.310 1.309 1.308 1.299 0 0 0 0 739 762 764 782 0 0 0 0 Saldo -9.360 -9.517 9.540 9.374 9.291 9.335 Voor een toelichting op de belangrijkste mutaties tussen de verschillende jaren wordt verwezen naar de toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018 en de toelichting op verschillen begroting 2015 met voorgaand jaar. Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten




Investeringen Sport, Cultuur en Recreatie

2015

2016

2017

2018

0

5300

Sport

531

Lichte toplaagrenovatie veld 110

37

0

0

534

Renovatie toplaag veld 111 Sportpark Irene + ballenvangers

537

Diverse investeringen voortvloeiend uit meerjaren onderhoudsplan sportparken

53

0

0

0

539

Vervanging kunstgrasveld Sportpark Pr. Irene

30

30

30

30

538

Terreinafrastering renoveren/vervangen Sportpark Hoekpolder

0

0

397

0

0

26

0

0

540

Vervanging toplaag kunstgrasveld 301 Sportpark Hoekpolder

541

Vervanging toplaag veld 306 sportpark Hoekpolder

0

0

0

305

542

Vervanging verharding wielerbaan de Spartaan

0

0

0

26

543

Nieuwe sporthal Rijswijk Buiten (ter vervanging Marimbahal)

0

0

0

275

0

0

0

4.800

5800

Speeltuinwerk

581

Vervanging herinrichten speelplekken in de wijk

582

Vervanging hekwerken

200

200

200

200

15

15

15

15

335

271

642

5.651

Totaal Voor een toelichting op de investeringen wordt verwezen naar het investeringsplan 2015-2018.


Programma Sociaal Domein



De gemeente Rijswijk wil de zelfredzaamheid, de deelname aan het maatschappelijk verkeer en de eigen verantwoordelijkheid van de inwoners stimuleren. De gemeente werkt samen en legt duurzame verbindingen met haar maatschappelijke partners. Alle inwoners doen mee en zijn betrokken bij de samenleving van Rijswijk. Uitgangspunt is dat inwoners maximaal gebruik maken van hun eigen kracht en mogelijkheden om deel te (blijven) nemen aan de samenleving. De gemeente biedt hulp aan mensen die daartoe niet zelf in staat zijn, om ze naar een zelfstandige bestaansvoorziening te begeleiden en hun participatie aan de samenleving te vergroten. Welzijnsactiviteiten leveren een belangrijke bijdrage aan het behoud van zelfstandigheid en welbevinden van mensen. Het mede bevorderen en beschermen van de gezondheid van de Rijswijkse burger draagt hier aan bij.

Lasten Baten Saldo

2015 66.350 22.521 -43.829

2014 50.309 28.071 -22.239



1400 Opvang zwerfdieren

6100 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies

6110 Sociale werkvoorziening

6140 Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid

6210 Vreemdelingen

Programma Sociaal Domein 55

Lasten Baten Saldo

2015 72 0 -72

2014 70 0 -70

Lasten Baten Saldo

2015 22.124 20.002 -2.121

2014 21.856 19.735 -2.121

Lasten Baten Saldo

2015 3.700 0 -3.700

2014 3.671 3.089 -581

Lasten Baten Saldo

2015 3.702 165 -3.537

2014 3.839 213 -3.625

Lasten Baten Saldo

2015 0 0 0

2014 0 0 0




6230 Re-integratie en participatievoorzieningen Participatiewet

6610 Maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo

Lasten Baten Saldo

2015 3.707 0 -3.707

2014 4.444 2.809 -1.634

Lasten Baten Saldo

2015 2.663 2 -2.661

2014 2.149 2 -2.147

Lasten Baten Saldo

2015 10.086 1.175 -8.911

2014 5.660 1.175 -4.485

Lasten Baten Saldo

2015 0 0 0

2014 0 0 0

Lasten Baten Saldo

2015 8.158 1.043 -7.114

2014 7.599 921 -6.677

6710 Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd

Lasten Baten Saldo

2015 1.175 0 -1.175

2014 341 0 -341

6720 PGB Wmo en Jeugd

Lasten Baten Saldo

2015 2.118 0 -2.118

2014 0 0 0

6620 Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo

6670 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo

6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd





6820 Individuele voorzieningen natura Jeugd

Lasten Baten Saldo

2015 7.136 0 -7.136

2014 0 0 0

6830 Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd

Lasten Baten Saldo

2015 1.141 0 -1.141

2014 0 0 0

Lasten Baten Saldo

2015 532 1 -531

2014 645 1 -644

Lasten Baten Saldo

2015 36 132 96

2014 36 124 88

7100 Volksgezondheid

7240 Lijkbezorging



Aandachtspunten en ontwikkelingen Per 1 januari 2015 treden de nieuwe Wmo, de Participatiewet en de Jeugdwet in werking. De taken en verantwoordelijkheden van de gemeenten op het gebied van ondersteuning op de leefdomeinen(jeugd)zorg, welzijn, inkomen en werk worden aanzienlijk uitgebreid en verzwaard. Ter voorbereiding op deze nieuwe taken zijn in 2014 zowel lokaal als regionaal voorbereidingen getroffen met vele samenwerkingspartners. Besluitvorming heeft zoveel mogelijk in 2014 plaatsgevonden. De transities bevatten grote maatschappelijke en financiële veranderingen. In dat kader is het van het grootste belang stevig te monitoren op inhoud, proces en financiën. De raad zal hierover geïnformeerd worden middels de gebruikelijke voortgangsrapportages, waaronder de rapportages die voortvloeien uit het besluit van de raad om het sociaal domein als groot project aan te merken.

Participatiewet De aanscherping van de Wet Werk en Bijstand en de Participatiewet treden tegelijkertijd in werking. Op het gebied van (arbeids)participatie vindt met inachtneming van de wijzigende wetgeving en de nieuwe doelgroepen een heroriëntatie plaats. Een deel van het instrumentarium voor de nieuwe doelgroepen moet worden ontwikkeld en operationeel worden gemaakt, en weer passen in een breder re-integratiebeleid. Een beleid dat erop gericht moet zijn cliënten beter in staat te stellen zelf de participatieladder te beklimmen om uiteindelijk betaald werk te vinden. Hierbij wordt ook nadrukkelijk gekeken naar de positie, taken en organisatie van het Rijswijks Werkcentrum in relatie tot de werkzaamheden van sociale zaken. De werkgeversbenadering is een middel dat wordt ingezet om meer mensen naar arbeid toe te leiden. Vanuit de wetgever wordt aangestuurd op het realiseren van een regionaal werkbedrijf. Ook lokaal wordt ingezet op het effectiever maken van de benadering van werkgevers en het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid van cliënten bij het vinden van betaald werk. Op basis van de uitkomsten van een armoedemonitor en gewijzigde wetgeving wordt een nieuwe kadernota minimabeleid opgesteld. De armoedemonitor geeft inzicht in het bereik en effect van het huidige minimabeleid. In samenspraak met de doelgroep en het maatschappelijk middenveld wordt bekeken hoe dit beleid verder geoptimaliseerd kan worden. De DSW blijft verantwoordelijk voor het aanbieden van beschut werk voor de oude doelgroep. De taken Arbeidsontwikkeling, Individuele detachering en Begeleid Werken voor de oude doelgroep worden een lokale verantwoordelijkheid van de deelnemende gemeenten GR DSW Rijswijk eo.

Wmo De transitie AWBZ-Wmo houdt in dat de functies begeleiding Individueel en begeleiding Groep van de AWBZ overgeheveld worden naar de Wmo. Er wordt gekozen voor een ‘zachte landing’ waarbij cliënten in 2015 zoveel mogelijk hun zorgaanbieder kunnen behouden. De gemeente Rijswijk is met het maatschappelijk middenveld op zoek naar manieren om de functie begeleiding en ook andere ondersteuningsvormen op innovatieve manieren vorm te geven, hiertoe is een innovatieagenda opgesteld. De gemeente krijgt te maken met een nieuwe, grote en divers samengestelde doelgroep die moet worden ingepast in het Wmo-beleid. De maatschappelijke opgaven geformuleerd in de Innovatieagenda Sociaal Domein, die in overleg met het maatschappelijk middenveld zijn opgesteld, krijgen hun beslag in de komende jaren. Vanaf 2015 worden de bezuinigingen op Hulp bij het Huishouden doorgevoerd. Hierdoor zal het aanbod van de hulp en de voorwaarden wijzigen. Om een zachte landing te kunnen verzorgen wordt tijd genomen voor een zorgvuldige herindicatie. Om geen rechtsongelijkheid te creëren zullen de herindicaties ingaan op 1 juli 2015 voor de huidige wmo-clienten (hulp bij huishouden) en 1 januari 2016 voor de cliënten die overkomen vanuit de AWBZ-begeleiding. De kosten die gemoeid zijn met deze vertraging zullen de opgevangen worden door het aanwenden van de, in de 2 voortgangsrapportage 2014 aangevulde, reserve Wmo.



De gemeente krijgt middelen van het Rijk om de regelingen WTCG, CER en TSZ te compenseren. Deze regelingen waren erop geënt om chronisch zieken en gehandicapten tegemoet te komen in de meerkosten verband houdende met hun ziekte of handicap. In 2015 zullen nadere keuzes gemaakt moeten worden om deze zwaar gekorte budgetten zo effectief mogelijk in te zetten voor deze doelgroep.

Jeugdzorg Met de invoering van de nieuwe jeugdwet krijgt de gemeente een grotere verantwoordelijkheid voor het ondersteunen van respectievelijk jeugdigen en opvoeders, die problemen ondervinden bij het opgroeien en de opvoeding. Dit in een gesloten keten van opvoedondersteuning tot zwaardere vormen van jeugdzorg. Vele vormen van jeugdzorg zijn regionaal georganiseerd. De afspraken voor continuïteit van zorg zijn vastgelegd in het Regionaal Transitiearrangement en de gewenste verandering in een Innovatieagenda Jeugdzorg. Rijswijk zal in dit regionale verband blijven acteren om de vastgelegde afspraken opgevolgd te zien worden en de innovatieagenda om te zetten in daadwerkelijke innovaties. In de lokale zorgnetwerken blijft het Centrum voor Jeugd en Gezin een spilfunctie bekleden. Middels een leer- en ontwikkeltraject worden hier zaken als toegang, preventief werken en gekanteld werken met participanten in de netwerken verder uitgewerkt.

Toegang De uitgangspunten van de toegang tot het Sociaal Domein zijn verwoord in het “Deltaplan Toegang”. Het CJG, het KCC, de sociale wijkteams en de vakafdeling Sociaal Domein spelen hierin een cruciale rol. Het is inherent aan veranderingen dat aanpassingen en bijstellingen worden gedaan al naar gelang het ‘systeem’ operationeel is. Stevige voorbereiding van de implementatie en monitoring in de startperiode moet er voor zorgen dat knelpunten tijdig worden opgemerkt en aangepakt, ten einde de dienstverlening in de toegang te laten voldoen aan de vastgestelde uitgangspunten.

Doelstellingen per beleidsproduct 1400 Opvang Zwerfdieren De gemeenten Delft, Pijnacker-Nootdorp, Westland en Rijswijk zijn in constructief overleg met het bestuur van Streekdierentehuis ’t Julialaantje over de wettelijke taak die gemeenten hebben ten aanzien van de opvang en het welzijn van zwerfdieren. Voor het uitvoeren van die wettelijke taak moet de opvang voldoen aan het Besluit Gezelschapsdieren (1 juli 2014 in werking getreden). De huidige onderkomens van de zwerfdieren voldoen daar nu niet aan. De vier genoemde gemeenten onderzoeken hoe de samenwerking met het Streekdierentehuis ’t Julialaantje voor de opvang en verzorging van zwerfdieren voor langere termijn bekrachtigd kan worden. Dierenhospitaal & Ambulancedienst Den Haag e.o. verzorgt het ophalen van de zwerfdieren. 6100 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies Zowel vanuit maatschappelijk als financieel oogpunt is het gewenst dat het aantal uitkeringsgerechtigden zo laag mogelijk is. De nadruk ligt op de eigen verantwoordelijkheid. Voor mensen die een uitkering hebben en nog kunnen werken, is een betaalde baan de meest effectieve manier om de inkomenspositie te verbeteren. Het is de ambitie van de gemeente Rijswijk om iedereen mee te laten doen. Het hebben van betaalde arbeid geeft mensen een gevoel van eigenwaarde en zorgt voor betrokkenheid bij de samenleving. Het vinden van betaalde arbeid is niet voor iedereen haalbaar. Alleen mensen die een bijstandsuitkering echt nodig hebben, ontvangen een uitkering.



6110 Sociale Werkvoorziening De Participatiewet voegt de Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de Wajong samen. Er is dan nog maar één regeling voor iedereen die extra hulp nodig heeft om aan het werk te komen. Er kunnen vanaf 1 januari 2015 dus geen nieuwe mensen meer instromen in de Wsw. Voor mensen die nu al in een beschutte omgeving werken, verandert er niets. Onze inwoners die nu een vast dienstverband bij 'DSW Rijswijk e.o. hebben, kunnen hier dan ook blijven werken. 'DSW Rijswijk e.o.' anticipeert op de krimp van de Wsw door uitvoering te geven aan het herstructureringsplan. 6140 Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid In de gemeente Rijswijk bestaat de mogelijkheid om kwijtschelding te krijgen van een aantal heffingen (ozb, rioolheffing, afvalstoffenheffing en hondenbelasting voor de eerste hond). Om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding, hanteert de gemeente de zogeheten 100% bijstandsnorm. Dit betekent dat alleen huishoudens met een inkomen op of onder het bijstandsniveau recht hebben op kwijtschelding. Het minimabeleid heeft als doel om mensen die moeten rondkomen van een inkomen op of rond het sociaal minimumloon volwaardig deel te kunnen laten nemen aan de samenleving. Indien kinderopvang noodzakelijk is op grond van een sociaal medische indicatie voor ouder(s) of kind, vergoedt de gemeente de kosten, behoudens een procentuele eigen bijdrage van de ouder(s). Het doel van schuldhulpverlening is om problematische schuldsituaties te voorkomen of op te lossen. Maatwerk speelt binnen de schuldhulpverlening een belangrijke rol. 6230 Re-integratie en participatievoorzieningen Participatiewet Werk is het belangrijkste middel om mensen mee te laten doen in de samenleving en hen zelfstandig in hun eigen levensonderhoud te laten voorzien. Inwoners die kunnen werken, moeten werken. De pijlers van de aanpak zijn preventie, instroombeperking en uitstroombevordering. Het college zet meer dan voorheen in op mensen met middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt. Reden is dat mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt vaak op eigen kracht betaald werk vinden. Voor iedereen geldt dat het verkrijgen van een positie op de arbeidsmarkt het einddoel is. De gemeentelijke inzet is gericht op de ondersteuning en begeleiding is de focus gericht op duurzame uitstroom. Werkgeversbenadering is essentieel. De Participatiewet bevat nieuwe instrumenten om vorm te geven aan bovenstaande uitgangspunten. Bestaande en nieuwe instrumenten worden uitgewerkt in de Kadernota Reïntegratie/Participatie (2de kwartaal 2015), onder het Motto: Werken werkt!. Mensen voor wie de afstand tot de arbeidsmarkt nog te groot is, worden gestimuleerd maatschappelijk te participeren en zo een zinvolle bijdrage te leveren een de samenleving. Dat kan zijn in de vorm van vrijwilligerswerk of mantelzorg. Het sluitstuk is het leveren van een tegenprestatie. Mensen verleiden tot het verrichten van een tegenprestatie is het uitgangspunt. De dwingende aanpak is het absolute sluitstuk. 6610 Maatwerkvoorzieningen Natura materieel Wmo De deelname aan het maatschappelijke verkeer te bevorderen van alle burgers, jong en oud, met en zonder beperking. De individuele voorzieningen aan Rijswijkse burgers op het gebied van Hulpmiddelen en Woningaanpassingen worden hier verstrekt.



6620 Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo De deelname aan het maatschappelijke verkeer te bevorderen van alle burgers, jong en oud, met en zonder beperking. De individuele voorzieningen aan Rijswijkse burgers op het gebied van Hulp bij het Huishouden, wmo-begeleiding en vervoersvoorzieningen worden hier verstrekt. Ook de ondersteuning van mantelzorgers en het faciliteren van de respijtzorg zit in dit beleidsproduct. 6670 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Alle eigen bijdragen die inwoners betalen voor het verkrijgen van voorzieningen zoals bedoeld onder product 6610 en 6620 worden hier geraamd. Hierdoor is er een nadrukkelijk scheiding gemaakt tussen inkomsten en uitgaven. 6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Binnen dit product worden ouderen en gehandicapten ondersteund in sociaal-culturele activiteiten. Het bevorderen van sociale cohesie in de stad, de wijken en buurten is een doel binnen dit product. De professionele ondersteuning van mantelzorg, sociaal-cultureel werk, vrijwilligerswerk en jeugdwerk hoort daarbij. Om preventief opvoedproblemen weg te kunnen nemen investeert de gemeente in voorliggende voorzieningen. Ook voor inwoners die tegen sociaal-maatschappelijke problematiek aanlopen faciliteert de gemeente verschillende laagdrempelige voorzieningen, waaronder het Algemeen Maatschappelijk Werk. De gemeente houdt tevens maatschappelijk vastgoed in stand om bovengenoemde activiteiten te huisvesten. 6710 Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd De uitvoering van de toegang Jeugdhulp te richten op het ‘normaliseren’ van problemen via snelle, laagdrempelige ondersteuning in plaats van nodeloze indicatieprocedures. Deze toegang is gepositioneerd in het CJG Rijswijk en heeft o.a. de volgende taken: informatie, advies, preventie, vroegsignalering, zorgbehoefte bepaling (triage), ondersteuning en doorverwijzing. Alle activiteiten gericht op het identificeren van de eigen kracht of het geleiden naar de juiste ondersteuning. De uitvoering van de Toegang van Wmo te richten op het zoveel mogelijk op eigen kracht en in eigen omgeving problemen op te pakken, die belemmerend werken in het participeren in de samenleving. Deze toegang is gepositioneerd in het zorgloket en de sociale wijkteams. Binnen het Sociaal Wijkteam is ook de onafhankelijke cliëntondersteuning ondergebracht. 6720 PGB Wmo en Jeugd Een persoonsgebonden budget (pgb) kan een geschikt instrument zijn voor de cliënt om zijn leven naar eigen wensen en behoeften in te vullen. Een pgb heeft de volgende uitgangspunten: • regie kunnen uitoefenen in levering van de zorg; - het gaat om zelf kunnen bepalen wie de zorg levert, het moment waarop de zorg wordt geleverd en het hebben van een vaste hulpverlener; • de burger behoudt zelf regie; • de burger kan de ondersteuning kiezen en inkopen die voor hem passend is. Dat wil zeggen passend bij zijn leefsituatie en leefstijl; • met een pgb is het makkelijker een vaste hulpverlener te regelen. De pgb is een verstrekkingvorm die bij uitstek geschikt is voor mensen die zelf de regie over hun leven kunnen voeren. Aan het verstrekken van een pgb zijn wel een aantal voorwaarden verbonden. Er komen nadere regels over de voorwaarden, hoogte pgb en de kwaliteitseisen.



6820 Individuele voorzieningen Natura Jeugd Het gaat hier om Zorg in Natura (ZIN) voor jeugdigen waar een verlengingsbesluit voor kan worden afgegeven. Dit zijn vormen van jeugd- en opvoedhulp, jeugd-GGZ, jeugdzorg aan verstandelijk beperkten, begeleiding, persoonlijke verzorging en kortdurend verblijf voor de doelgroep 18- en jeugdzorg-plus (gesloten jeugdhulp). Een individuele voorziening heeft vaak betrekking op meer gespecialiseerde zorg. In de Verordening Jeugdhulp staat beschreven welke vormen van Jeugdhulp vrij toegankelijk zijn en welke niet. 6830 Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd Het gaat hier om vormen van Jeugdhulp, die wordt ingezet om de veiligheid van het kind te verbeteren en het opvangen van de doelgroep 18-. Het gaat hier om: aanpak kindermishandeling door Veilig thuis, kinderbeschermingsmaatregelen (door de gecertificeerde instelling) en jeugdreclassering (ook door de gecertificeerde instelling). Deze jeugdhulp wordt alleen ingezet op last van de rechter. 6870 Ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd Voor ondersteuning, hulp en zorg op grond van de Jeugdwet kunnen geen eigen bijdragen worden opgelegd. Er kan wel sprake zijn van een ouderbijdrage voor zover de jeugdhulp verblijf buiten het gezin of verblijf in een justitiële jeugdrichting inhoudt. De ouderbijdrage is ingegeven door het besparingsmotief: ouders van wie de kinderen buiten het gezin worden verzorgd hebben minder kosten voor die kinderen. Deze functie omvat alle ouderbijdragen die worden geïnd door het CAK op het gebied van individuele voorzieningen en opvang jeugd. 7100 Volksgezondheid Het lokaal volksgezondheidsbeleid wordt vanuit dit product gefinancierd, waaronder de aanpak van huiselijk geweld, de inzet van de GGD en (O)GGZ. 7240 Lijkbezorging Verzorgen van gelegenheid tot begraven en cremeren in Rijswijk. De wettelijke verplichting om piëteitsvol gelegenheid te kunnen bieden om te kunnen begraven en cremeren en het (laten) beheren van begraafplaatsen. Indien er niemand in de lijkbezorging kan voorzien en daartoe geen enkel initiatief ondernomen wordt, draagt de gemeente daarvoor zorg.




1400 Opvang Zwerfdieren

De gemeenten Delft, Pijnacker-Nootdorp, Westland en Rijswijk zijn in constructief overleg met het bestuur van Streekdierentehuis ’t Julialaantje over de wettelijke taak die gemeenten hebben ten aanzien van de opvang en het welzijn van zwerfdieren. Voor het uitvoeren van die wettelijke taak moet de opvang voldoen aan het Besluit Gezelschapsdieren (1 juli 2014 in werking

Kwartaalrapportages over het aantal opgevangen zwerfdieren.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Wanneer alle zwerfdieren in Rijswijk worden opgehaald en opgevangen.




Beleidsproduct





Resultaten worden periodiek gemonitord en geanalyseerd.

Als de verstrekte uitkeringen bij de personen terecht gekomen zijn die er recht op hebben en als blijkt dat de lokale gegevens in de pas lopen met de landelijke ontwikkelingen.

Invoering van loonwaardebepaling specifieke loonkostensubsidie voor mensen met een arbeidsbeperking.

getreden). De huidige onderkomens van de zwerfdieren voldoen daar nu niet aan. De vier genoemde gemeenten onderzoeken hoe de samenwerking met het Streekdierentehuis ’t Julialaantje voor de opvang en verzorging van zwerfdieren voor langere termijn bekrachtigd kan worden. Dierenhospitaal & Ambulancedienst Den Haag e.o. verzorgt het ophalen van de zwerfdieren. 6100 Bijstandsverlening en inkomens voorzieningen en subsidies Het beperken van de instroom door het rechtmatig verstrekken van een uitkering om in het levensonderhou d te kunnen voorzien.


Het bevorderen van participatie ter voorkoming van achterstandsituaties en sociaal isolement.

Uitkeringen voor levensonderhoud verstrekken. Verstrekken van loonkostensubsidie i.r.t. loonwaardebepaling. Diverse inkomensondersteunende regelingen uitvoeren. Terugvordering van ten onrechte verstrekte uitkeringen. Voorkoming en opsporing van fraude. Verzoeken om kwijtschelding worden getoetst op basis van vastgestelde normen.

Uitvoering geven aan diverse gemeentelijke inkomensondersteunende regelingen.

Via de toets wordt gemeten of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding van de aanslag gemeentelijke belastingen.

Als de mensen in Rijswijk kwijtschelding hebben gekregen die hier op basis van de vastgestelde normen recht op hebben.


Als alle Rijswijkse minima door de inzet van de diverse inkomensonderst eunende regelingen zelfredzaam zijn.


Gefaseerde invoering van de kostendelersnorm. Per 1 januari 2014 voor nieuwe cliënten en per 1 juli voor het huidige bestand.


Beleidsproduct



Indien kinderopvang noodzakelijk is op grond van een sociaal medische indicatie voor ouder(s) of kind, vergoedt de gemeente de kosten, behoudens een procentuele eigen bijdrage van de ouder(s).

Vergoeding voor de kosten van kinderopvang verstrekken.


Problematische schuldensituaties waar mogelijk voorkomen en ondersteuning bieden bij de aanpak ervan. 6110 Sociale Werkvoorziening

Het inzetten van preventieve en curatieve instrumenten op het gebied van schuldhulpverlening.


Als iedere persoon die een beroep doet op schuldhulpverlening op het juiste spoor is gezet.

Met de herstructurering blijft DWS verantwoordelijk voor het aanbieden van beschut werk voor de oude doelgroep.

Arbeidsontwikkeling individuele detachering en begeleid werken van het huidige bestand SW-medewerkers.


Als iedereen die mogelijkheden heeft, ook daadwerkelijk is geplaatst of wordt begeleidt.

Naast de invoering van de participatiewet zal de voorbereiding van de herstructurering van de DSW doorgaan.

Optimaliseren van de mogelijkheden voor werkzoekenden door regionale aanpak en afspraken. 6230 Re-integratie en participatie voorzieningen Participatiewet

Regionale beleidsafspraken (op RPA niveau) maken.

Als er regionale afspraken met grote werkgevers zijn gemaakt en sectorarrangementen zijn afgesloten.

Binnen de arbeidsmarktregio Haaglanden werken de vijf gemeenten intensief samen bij de ontwikkeling van nieuw instrumentarium en werkgeversbenadering.

Het bevorderen van de uitstroom uit de uitkeringen voor levensonderhoud alsmede

Wanneer is de doelstelling bereikt? Als iedereen die daarvoor in aanmerking komt een vergoeding voor kinderopvang heeft gekregen.


Meer aandacht voor preventie

Participatie: Voor zover noodzakelijk wordt een cliënt begeleid en bemiddeld naar werk met inzet van een uitgebreid scala aan instrumenten


Participatie: De doelstelling zal zijn bereikt als het volume van het uitkeringenbestan d niet negatief af zal wijken van het



Beleidsproduct


het stimuleren van participatie in de vorm van werk of maatschappelijke activiteiten.

waarmee maatwerk voor de cliënt geleverd kan worden.

6610 Maatwerkvoorzieningen Natura materieel Wmo

Hieruit worden alle maatwerkvoorzieningen voor zover het producten bevat geleverd.


Integratie: Het invulling geven en afronden van alle gemeentelijke taken op het gebied van inburgering.

Wanneer is de doelstelling bereikt? landelijk gemiddelde.

Integratie: Als iedere inburgeraar is gehandhaafd op zijn inburgeringtermijn is de doelstelling behaald. Per 1 januari 2015 worden er taken vanuit de AWBZ overgeheveld naar de gemeenten. Deze taken worden belegd in de nieuwe Wmo.

In 2015 wordt voor het hele Wmo-domein een nieuw beleidsplan opgesteld.

6620 Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo

6670 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo 6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd (ouderen)

Zie opgave Sociale Agenda uit het collegewerkprogramma .

In 2015 zullen ook de herindicaties voor de maatwerkvoorzieningen gesteld worden. Hieruit worden alle maatwerkvoorzieningen voor zover het diensten betreft geleverd.

Per 1 januari 2015 worden er taken vanuit de AWBZ overgeheveld naar de gemeenten. Deze taken worden belegd in de nieuwe Wmo.

In 2015 wordt voor het hele Wmo-domein een nieuw beleidsplan opgesteld.

Zie opgave Sociale Agenda uit het collegewerkprogramma .

In 2015 zullen ook de herindicaties voor de maatwerkvoorzieningen gesteld worden. Wordt geïnd door het CAK. De hoogte van eigen bijdrage uitwerken in het gemeentelijk Financieel besluit Via subsidies worden flankerende diensten en sociaal cultureel werk voor ouderen gefaciliteerd. Dit wordt uitgevoerd door de ouderenbonden en de vrijwilliger terminale thuiszorg.


Geldt nu ook voor de nieuwe Wmo-taken.

De subsidies worden verantwoord op de uitgevoerde activiteiten.


Wanneer de gemaakte subsidieafspraken zijn nagekomen en er aanbod is gerealiseerd voor deze doelgroep.


Beleidsproduct



Toegang

Het Algemeen Maatschappelijk Werk biedt hiervoor verschillende producten aan en neemt deel aan zorgnetwerken. De trajecten bieden ondersteuning op financieel en psychosociaal terrein aan individuele Rijswijkers met problemen op deze gebieden. Door een “gekantelde” manier van werken toewerken naar het zo doelmatig en effectief mogelijk inzetten van collectieve (bijv. vervoer, persoonsalarmering, maaltijden) en individuele (bijv. woningaanpassing, hulp bij het huishouden) voorzieningen.

De afname van de verschillende producten wordt gemonitord. Hier wordt ook op afgerekend.

Het bieden van mantelzorg ondersteuning.

Klanttevredenheidsonderzoeken

Vragen van advies aan de Wmo-adviesraad.

Regulier overleg met de Wmoadviesraad.

Subsidies verstrekken aan de bewonersorganisaties en aan Welzijn Rijswijk voor onder andere het bevorderen van de bewonersparticipatie door middel van de integrale wijkaanpak, activering en participatie.

Met Welzijn ijswijk zijn middels de Will-systematiek gedetailleerde prestatieafspraken gemaakt. Deze afspraken worden jaarlijks bijgesteld op basis van gemeentelijk beleid, zoals de onlangs vastgestelde innovatieagenda sociaal domein.

De bewonersparticipatie wordt gefaciliteerd door ondersteuning aan de bewonersorganisaties.

Met vrijwilligersorganisaties zijn outputafspraken gemaakt.

Organisaties

Prestatieafsprake n die gemaakt worden met gesubsidieerde instellingen.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Wanneer de benodigde hulp is geboden en “zwaardere” zorg en schuldhulpverleningstrajecten zijn voorkomen en wachtlijsten worden voorkomen.

Wat is er veranderd en wat is nieuw? Het Algemeen Maatschappelijk Werk zal participeren in de Sociale Wijkteams

Als uit onderzoeken blijkt dat de nieuwe vormen van Hulp bij het Huishouden passende oplossingen zijn.

Als gevraagd en ongevraagd advies is verstrekt. Als de beoogde resultaten genoemd in het productenboek van Welzijn Rijswijk zijn gehaald. Er wordt afgerekend op de output van de gemaakte afspraken.

Onderdelen van Welzijn Rijswijk zullen gaan participeren in de sociale wijkteams. Welzijn Rijswijk heeft een voortrekkersrol in de innovaties in het Sociaal Domein.

Wanneer de bewonersorganisaties op basis van de gemaakte outputafspraken actief hebben kunnen bijdragen aan de



Beleidsproduct



Wanneer is de doelstelling bereikt? leefbaarheid in hun wijk.


Jeugd

Zorgen voor een centraal punt zodat vragen rondom opvoeden en opgroeien vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt worden: Het faciliteren van samenwerking binnen het CJG.

Door middel van de subsidieverantwo ording en CJGmonitor.

Wanneer problemen bij ouders en jeugd vroegtijdig zijn gesignaleerd.

Continue aanpassing aan gewenste uitvoering.

Ervoor zorgen dat jeugdigen kennis kunnen maken met een breed aanbod aan activiteiten en talenten kunnen ontwikkelen: Het subsidiëren van jeugd- en jongerenactiviteiten.

Middels prestatieafspraken met verschillende maatschappelijke partners, waaronder ook vrijwilligersorganis aties, scouting

Bij een gevarieerd en afgestemd aanbod voor jeugdigen.

Een deel van het aanbod is afgestemd en samengevat onder de noemer Ontdekkers. De huidige rol van Don Bosco wijzigt en kan invloed hebben op het huidige voorzieningenniveau.

Zorgen dat jeugdigen maatschappelijk betrokken zijn: het stimuleren van jeugdparticipatie en kinderrechten.

Wanneer jeugdigen betrokken zijn bij (gemeentelijke) projecten en deze te evalueren met de jeugdigen.

Wanneer de doelgroep zich hierbij betrokken voelt en tevreden is over de uitkomst.

In 2015 wordt jeugdparticipatie structureel ingezet als voorwaarden voor subsidies.

Zorgen dat hulp tijdig wordt ingezet: Het inzetten van zorginstrumenten specifiek voor jeugdigen.

In de CJG-monitor wordt dit bijgehouden.

Wanneer zorginstrumenten effect hebben op de vermindering / oplossen van problemen bij ouders en jeugd zijn gesignaleerd.

Vanaf 2014 is gestart met de inzet van maatjesprojecten om jeugdigen in hun eigen kracht te zetten. De inzet van weerbaarheidstraining wordt vraaggericht ingezet.

Zorgen dat jeugdigen zich maatschappelijk betrokken voelen en opgroeien tot zelfstandige volwassenen: Signalerende rol met betrekking tot Jeugdoverlast.

Met partners in regulier overleg en afspraken in een convenant

Wanneer jeugdigen een eigen plek hebben in de Rijswijkse samenleving.

Meer gericht op de eigen plek van de jeugdige dan op de overlast signalen.



Beleidsproduct



Welzijnsaccommodaties

In stand houden van beschikbare welzijnsaccommodaties .

Controle op de bouwkundige kwaliteit van de welzijnsaccommodaties.

Beheren van beschikbare welzijnsaccommodaties .

Verhuren van beschikbare welzijnsaccommodaties . 6710 Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd

Doorontwikkeling CJG Rijswijk Inzetten op preventie en ambulante jeugdhulp

Wanneer is de doelstelling bereikt? Wanneer er in Rijswijk voldoende multifunctionele welzijnsaccommodaties van een goede (bouwkundige) kwaliteit zijn.


Monitoren multifunctioneel ruimtegebruik.

Wanneer de beschikbare accommodaties adequaat worden beheerd.

Na implementatie van de herschikking van de welzijnsaccommodatie s wordt een adequaat beheersplan opgesteld.

Onderzoek doen naar de huurtarieven van de welzijnsaccommodaties. Pm

Wanneer er een eenduidig tarievenbeleid is vastgesteld.

Er wordt in 2015 een nieuwe nota huurtarieven welzijnsaccommodaties geschreven. [Het organiseren van toegang tot de jeugdzorg en Wmomaatwerkvoorzieningen vanuit een nieuwe gemeentelijke verantwoordelijkheid. Zie Deltaplan Toegang

Nadruk te leggen op het voorkomen van problemen en zorgbehoeften door zorgverleners deze vroegtijdig te laten signaleren en daarop maatregelen te laten nemen.

Doorontwikkeling CJG: Eerste en tweede kwartaal 2015

Beleidsplan; Derde kwartaal 2015

De herschikking van de welzijnsaccommodatie s zal in 2015 geïmplementeerd worden.

Beleidsplan Jeugd Inzet Sociaal Wijkteam De doorontwikkeling zorgloket en sociale wijkteams en de onafhankelijke cliëntondersteuning. Door een “gekantelde” manier van werken toewerken naar het zo doelmatig en effectief mogelijk inzetten van collectieve (bijv. vervoer, persoonsalarmering, maaltijden) en individuele (bijv. woningaanpassing, hulp bij het huishouden) voorzieningen.

Jaarlijks een SGBO onderzoek naar de klanttevredenheid.

Als het SGBO onderzoek is uitgevoerd en de uitkomsten worden gebruikt bij nieuwe afspraken.



Beleidsproduct




Hieruit worden de PGB gefinancierd, die vanuit maatwerk worden toegekend.

PM

Wanneer is de doelstelling bereikt? 1 januari 2015


In 2015 wordt voor het hele Wmo-domein een nieuw beleidsplan opgesteld. Ook voor Jeugd zal een nieuw beleidsplan worden opgesteld.

6820 Individuele voorzieningen Natura Jeugd

6830 Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd 6870 Ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd


7240 Lijkbezorging

In 2015 zullen ook de herindicaties voor de maatwerkvoorzieningen gesteld worden. [In de Verordening Jeugdhulp staat beschreven welke vormen van Jeugdhulp vrij toegankelijk zijn en welke niet. Oprichtingen van gecertificeerde instelling

1 januari 2015

PM

Wordt geïnd door het CAK De hoogte van ouderbijdrage uitwerken in het gemeentelijk Financieel besluit Inzetten van de GGD, de stichting Jeugdgezondheidszorg en Cardia/Welzijn Rijswijk. Ten einde onze doelen te behalen op het gebied van preventieve volksgezondheid, jeugdgezondheidszorg, Openbare Geestelijke gezondheidzorg en dagrecreatie voor kwetsbare groepen.

1 januari 2015

1 januari 2015

Met de GGD en de JGZ zijn de afspraken vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst. De dagrecreatie loopt mee in de verantwoordingcyclus van Welzijn Rijswijk.

Het gelegenheid bieden voor piëteitsvol begraven en cremeren.

Inzet van de OGGZ-monitor. Controleren van voldoende gelegenheid.

Toezicht houden op het beheer van

Afspraken met beheerders


Als de ketensamenwerking binnen de OGGZ en tussen de Jeugdzorg en Volwassenenzorg is versterkt. Dit geldt ook voor het huiselijk geweld.

Als er voldoende gelegenheid is voor begraven en cremeren in Rijswijk. Bij een goed beeld van de

De gemeente stelt een preventie en handhavingsplan alcohol op, die geïmplementeerd moet worden in 2015.


Beleidsproduct

Indien er niemand in de lijkbezorging kan voorzien en daartoe geen enkel initiatief ondernomen wordt draagt de gemeente daarvoor zorg.



begraafplaatsen.

begraafplaatsen controleren.

Het op passende wijze verzorgen van de uitvaart van minvermogenden.


Wanneer is de doelstelling bereikt? begraafplaatsen inclusief de geprivatiseerde begraafplaatsen.


Als van alle overleden minvermogenden op passende wijze de uitvaart is verzorgd.

Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders - Wet maatschappelijke ondersteuning. - Wet publieke gezondheidszorg. - Decentralisatie van rijk naar Gemeente Rijswijk. - Invorderingswet 1990. - Uitvoeringsregeling invorderingswet 1990 - Wet werk en bijstand (WWB) (Participatiewet vanaf 2015) - Wet participatiebudget. - Jeugdwet - Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). - Wet inburgering. - Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw). - Bijstandsbesluit Zelfstandigen 2004 (Bbz). - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers (Ioaw). - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (Ioaz). - Wet bundeling van uitkeringen. - Inkomensvoorziening aan gemeenten. - Wet kinderopvang. - Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. - Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP). - Wet Fraude. - Regeling huisbezoeken - Wet dieren - Wet op de Lijkbezorging.

Interne kaders - Algemene Subsidieverordening Rijswijk. - Uitvoeringsnota Jeugd en Onderwijs. - Nota Bewonersparticipatie Rijswijk. - Uitvoeringsnotitie Emancipatie. - Nota Meedoen makkelijker maken: woonserviceszones. - Nota Volksgezondheid. - Leidraad Invordering gemeentelijke belastingen Rijswijk. - Kadernota integraal accommodatiebeleid - Kadernota Sociaal Domein - Participatieverordening. - Verordening Inburgering. - Doelgroepenbeleid educatie. - GR DSW Rijswijk e.o. - Verordening Persoonsgebonden budget Wsw. - Herstructureringsplan DSW Rijswijk.e.o. - Verordening afstemming en boete - Fraudeverordening. - Verordening Cliëntenparticipatie. - Verordening Toeslagen en Verlagingen. (komt te vervallen per 1/1/2015) - Maatregelenverordening Ioaw/Ioaz. - Verordening Langdurigheidstoeslag.(komt te vervallen per 1/1/2015) - Verordening Maatschappelijke participatie van kinderen.(komt te vervallen per 1/1/2015) - Verordening Kinderopvang. - Verordening Kinderopvang sociaal-medische indicatie.



Externe kaders

Interne kaders - Kwijtscheldingsbeleid. - Kadernota Schuldhulpverlening. - Innovatieagenda Sociaal Domein - Regionaal Transitiearrangement Jeugdzorg - Deltplan Toegang tot het Sociaal Domein - kadernota minimabeleid (nieuw) - verordening individuele inkomenstoeslag (nieuw) - verordening tegenprestatie (nieuw) - verordening loonkostensubsidie (nieuw) - verordening individuele studietoeslag (nieuw)



Wat kost het?


Exploitatie (meerjarig) Sociaal Domein

Realisatie

Raming na wijziging

2013

2014

2015

2016

2017

2018

1400 Opvang zwerfdieren

Lasten

62

70

72

72

72

72

1400 Opvang zwerfdieren 6100 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies 6100 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies

Baten

0

0

0

0

0

0

Lasten

20.153

21.856

22.124

22.124

22.124

22.124

Baten

19.784

19.735

20.002

20.002

20.002

20.002


Lasten

3.942

3.671

3.700

3.409

3.135

2.891


Baten

3.232

3.089

0

0

0

0


Lasten

3.610

3.839

3.702

3.715

3.730

3.745


Baten

152

213

165

165

165

165

6210 Vreemdelingen

Lasten

1.476

0

0

0

0

0

6210 Vreemdelingen 6230 Re-integratie en participatievoorzieningen Participatiewet 6230 Re-integratie en participatievoorzieningen Participatiewet

Baten

1.877

0

0

0

0

0

Lasten

4.810

4.444

3.707

3.707

3.707

3.707

Baten

3.197

2.809

0

0

0

0


Lasten

2.049

2.149

2.663

2.631

2.548

2.548


Baten

17

2

2

2

2

2


Lasten

5.597

5.660

10.086

10.415

10.215

10.195


Baten

1.296

1.175

1.175

1.175

1.175

1.175

6670 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Lasten

0

0

0

0

0

0

6670 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

8.381

7.599

8.158

8.134

8.092

8.076


Baten

1.046

921

1.043

1.043

1.043

1.043


Lasten

205

341

1.175

1.175

1.175

1.175


Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

0

0

2.118

2.118

2.118

2.118


Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

0

0

7.136

7.004

6.694

6.749


Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

0

0

1.141

1.141

1.141

1.141


Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

588

645

532

532

531

531


Baten

0

1

1

1

1

1

7240 Lijkbezorging

Lasten

18

36

36

36

36

36

7240 Lijkbezorging

Baten

124

132

132

132

132

Saldo

129 -20.160

-22.239 -43.829 -43.691 -42.797 -42.586




Investeringen


Sociaal Domein 6700 631 634 635

Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Renovatie dak Stervoorde Vervanging gevelkozijnen Trias Vervanging ketels P. van Vlietlaan 10

Totaal Voor een toelichting op de investeringen wordt verwezen naar het investeringsplan 2015-2018.


2015

2016

2017

2018

105 PM 32

0 0 0

0 0 0

0 0 0

137

0

0

0

Programma Wonen en Leven



In samenwerking met betrokken partijen streven we naar een aantrekkelijke, duurzame en groene leefomgeving, waarin inwoners van Rijswijk, maar ook nieuwe inwoners, plezierig kunnen wonen in een passende woning naar keuze.

Lasten Baten Saldo

2015 50.714 40.154 -10.560

2014 41.275 32.944 -8.331



5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie

7210 Afvalverwijdering en -verwerking

7220 Riolering en waterzuivering

7230 Milieubeheer

7260 Baten rioolheffing

Programma Wonen en Leven 74

Lasten Baten Saldo

2015 4.666 80 -4.586

2014 4.523 81 -4.442

Lasten Baten Saldo

2015 7.325 6.384 -941

2014 7.047 5.816 -1.231

Lasten Baten Saldo

2015 1.053 0 -1.053

2014 463 0 -463

Lasten Baten Saldo

2015 1.379 46 -1.333

2014 1.129 46 -1.083

Lasten Baten Saldo

2015 0 2.744 2.744

2014 0 2.388 2.388




7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater

7300 Hemelwater

7310 Grondwater

8100 Ruimtelijke ordening

8200 Woningexploitatie

8210 Wijkontwikkeling

8220 Volkshuisvesting

Lasten Baten Saldo

2015 1.540 0 -1.540

2014 1.515 0 -1.515

Lasten Baten Saldo

2015 257 0 -257

2014 284 0 -284

Lasten Baten Saldo

2015 267 0 -267

2014 267 0 -267

Lasten Baten Saldo

2015 1.445 0 -1.445

2014 1.439 146 -1.293

2015

2014

Lasten Baten Saldo

235 456 221

235 425 190

Lasten Baten Saldo

2015 495 0 -495

2014 501 0 -501

Lasten Baten Saldo

2015 2.110 905 -1.205

2014 2.268 3.123 855





8300 Bouwgrondexploitatie

Lasten Baten Saldo

2015 529 125 -404

8320 Grondexploitatie RijswijkBuiten

Lasten Baten Saldo

2015 29.413 29.413 0


2014 811 125 -686

2014 20.793 20.793 0


Doelstellingen per beleidsproduct Vanuit het collegewerkprogramma is de opgave Ruimtelijke ontwikkeling benoemd. Wij zien dat het proces om te komen tot een samenhangende toekomstvisie kansen biedt om samen met de inwoners en de belanghebbenden in de stad, en samen met de regio, de positie van de gemeente Rijswijk te versterken. Wij blijven ons inzetten voor het creëren van een veelzijdig en duurzaam (sociaal) woningaanbod waarbij maximaal ingespeeld wordt op de vraagbehoefte. Ouderen moeten langer in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Het aantal betaalbare eengezinskoopwoningen en huuraanbod in het middensegment willen we bevorderen, zodat mensen kunnen doorstromen naar woningen die passen bij hun inkomen en levensfase. Corporaties worden aangesproken op hun prestaties en de kwaliteit van de woningvoorraad. 5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie Behoud van de waarden van de Rijswijkse groenstructuur. De inspanningen richten zich met name op boom-, natuur- en recreatiestructuur (inclusief openluchtrecreatie). 7210 Afvalverwijdering en -verwerking Inzamelen en verwerken van afval, beheer afvalbrengstation en onderhoud van inzamelmiddelen zoals containers. De werkzaamheden worden uitgevoerd door Avalex. De gemeente voert de regie. Samen met Avalex verbetermaatregelen inzetten om bewoners te stimuleren om afval beter te scheiden. Het doel hiervan is te zorgen dat er minder afval verband wordt en grondstoffen gerecycled worden. 7220 Riolering en waterzuivering Zie beleidsproduct huishoudelijk/bedrijfsafvalwater, hemelwater en grondwater. 7230 Milieubeheer Verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving en minimalisering van de milieubelasting. Bevordering van een duurzame leefomgeving voor een schoner, zuiniger, groener, mooier en sterker Rijswijk. Zie ook de paragraaf Duurzaamheid. 7260 Baten rioolheffing Op de gecombineerde aanslag gemeentelijke belastingen staat ook de rioolheffing vermeld. Deze heffing legt de gemeente op aan gebruikers en eigenaars van percelen. De begrote opbrengst is gelijk aan de begrote kosten voor het treffen van maatregelen voor een doelmatig werkende riolering en afvoer van hemel- en grondwater. 7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater Voorzien in een duurzaam, veilig en robuust watersysteem door het adequaat en doelmatig inzamelen, afvoeren en verwerken van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater. Beperking van de verontreiniging van het oppervlaktewater. De afgelopen planperiode zijn rioolinspecties uitgevoerd om de kwaliteit van het stelsel vast te stellen. Hieruit is gebleken dat ongeveer 30% van het stelsel de komende 10 jaar vervangen moet worden. We investeren de komende 10 jaar voor € 48 miljoen in het vervangen van riolering. De eerste projecten zijn uitgevoerd. 7300 Hemelwater Voorzien in een duurzaam, veilig en robuust watersysteem door het adequaat en doelmatig inzamelen, afvoeren en verwerken van hemelwater. Beperking van de verontreiniging van het oppervlaktewater. 7310 Grondwater Voorzien in een duurzaam, veilig en robuust watersysteem door het adequaat en doelmatig inzamelen, afvoeren en verwerken van overtollig grondwater.



8100 Ruimtelijke ordening Het actualiseren van bestemmingsplannen om te voldoen aan de Wet ruimtelijke ordening, wenselijke ontwikkelingen / bouwplannen mogelijk te maken en rechtsongelijkheid tegen te gaan. Daarmee wordt sturing gegeven aan een kwalitatief en divers woningaanbod, een goed ondernemingsklimaat en voldoende voorzieningen. 8200 Woningexploitatie Exploitatie van de woningen en bedrijfspanden die in eigendom zijn van de gemeente. 8210 Wijkontwikkeling Bewoners, gemeente en andere partijen werken samen om de betrokkenheid met en de leefbaarheid van de buurt te optimaliseren. In alle wijken willen we samenwerking versterken door wijkmanagement. Sommige wijken zijn aangemerkt als programmawijk, andere als beheerwijk. 8220 Volkshuisvesting Het in samenwerking met betrokken partijen zorgen voor voldoende goede woningen voor alle doelgroepen op de Rijswijkse woningmarkt. De middelen die we hiervoor inzetten zijn enerzijds nieuwbouw en renovatie en anderzijds de woonruimteverdeling. Van belang hierbij is het fysiek investeren in sterke woonmilieus en het sociaal investeren in wijken, wonen en zorg. Het gaat hierbij ook om het op orde zijn van alle benodigde procedures. Voor de Wabo geldt integraal werken, klantvriendelijkheid, overzichtelijkheid en transparantie. 8300 Bouwgrondexploitatie Het bevorderen van maatschappelijk gewenst grondgebruik. Het streven naar een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten over de exploitanten, gebruikers, eigenaren en gemeente. Het beheersen van risico’s voor de gemeente. Het streven naar zoveel mogelijk zeggenschap en sturing voor de gemeente. 8310 Grondexploitatie RijswijkBuiten Staat in paragraaf RijswijkBuiten.




5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie (1)

Het onderhouden en beheren van het openbaar groen en recreatie locaties.

Zie paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen

5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie (2)

Openluchtrecreatie: Het (laten) organiseren van een meerdaags beeldbepalend Rijswijks evenement. Kwalitatieve producten en diensten: Inzamelen en verwerken van afval dat door Rijswijkse inwoners wordt aangeboden.

7210 Afvalverwijdering en – verwerking (1)

Wanneer is de doelstelling bereikt? Zie paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen.


Door middel van de reguliere subsidieafrekening.

Uitvoering van het Strandwalfestival.

Evaluatie Strandwalfestival in relatie met evenementenbeleid.

Aantal klachten / meldingen bij het Klant Contact Center (KCC).

Het is een structurele activiteit van de gemeente.

Het is een


Bestrijden van de reuzeberenklauw.


Beleidsproduct





Wanneer is de doelstelling bereikt? structurele activiteit van de gemeente.


Beheer en onderhoud van inzamelmiddelen.

Aantal klachten / meldingen bij het Klant Contact Center (KCC).

Het scheidingsperce ntage wordt periodiek gemeten.

2020

Er is nieuw beleid in ontwikkeling

1) Maandelijkse meting van schoonheidsgraad op straat. 2) Aantal klachten/meldin gen. Zie beleidsproduct huishoudelijk/be drijfsafval, hemelwater en grondwater.

De werkzaamheden zijn structureel van aard.

Minder geluidbelasting door verkeer op woningen.

Aantal geluidbelaste woningen monitoren.

Als in 2020 het aantal woningen met een geluidbelasting hoger dan 65 dB gehalveerd is ten opzichte van 2012.

Betere afvalscheiding

We monitoren jaarlijks het percentage apart ingezameld afval.

Als het inzamelingspercentage op 42 staat.

Instellen milieuzone en handhaven.

Door middel van modelmatige berekeningen.

Als in 2015 geen overschrijdingen van de norm meer voorkomen.

Duurzaamheid: publieksacties; inzetten communicatiemiddelen, etc.

Georganiseerde publieksacties; berichten, website, etc.

Jaarlijks; continu proces.

Voortzetten duurzaam bouwen beleid, etc.

Bouwplannen getoetst aan duboinstrument.

Plannen toetsen continu proces.

Duurzame en efficiënte inzameling: Het verder scheiden van herbruikbare afvalstoffen uit restafval zodat minder afval verbrand wordt en meer grondstoffen gerecycled worden. Een schone buitenruimte


Zie beleidsproduct huishoudelijk/ bedrijfsafval, hemelwater en grondwater.

7230 Milieubeheer (1)

Milieubeleid:


Zie beleidsproduct huishoudelijk/bedrijfsafval, hemelwater en grondwater.

Actieplan geluid is vastgesteld. De inventarisatie voor saneren van woningen Haagweg is gereedgekomen.

Het Convenant ‘Stimulering Schone Vrachtauto`s en milieuzonering’ is verlengd tot 31-122014.



Beleidsproduct



Wanneer is de doelstelling bereikt? Continu proces.


Toepassen instrument Duurzaamheidprestatie op Locatie (DPL), etc.

In ruimtelijke plannen worden duurzaamheidsaspecten meegenomen; in verschillende projectfasen is DPL toegepast.

Duurzame energie: Onderzoek warmtenet Rijswijk West.

Vervolg onderzoek warmtenet Rijswijk West; geactualiseerd energieloket.

Continu proces.

Voor het warmtenet Rijswijk West wordt een businesscase opgesteld.

Wijkproject energiebesparing .

Wijk is actief benaderd over duurzaamheidsmaatregelen.

Continu proces.


Opgave Duurzaamheid: in de paragraaf Duurzaamheid is aangegeven hoe de inhaalslag mbt duurzaamheid verder wordt ingegeven.

Zie paragraaf Duurzaamheid.

Zie paragraaf Duurzaamheid.

Pilot project e Leeuwendaal en 2 wijkgericht project in de Strijp-Endezant zijn e afgerond, 3 wijkgericht project wordt opgestart. Zie paragraaf Duurzaamheid.


De opbrengst wordt aangewend voor het bekostigen van maatregelen voor de afvoer van huishoudelijk / bedrijfsafvalwater, grondwater en hemelwater. De opbrengst is 100% kostendekkend.

Als de kosten voor maatregelen voor de afvoer van huishoudelijk/ bedrijfsafvalwater, grondwater en hemelwater 100% gedekt zijn vanuit de baten rioolheffing.

7290 Huishoudelijk/ bedrijfsafvalwater

8% van het stelsel per jaar inspecteren en onderhouden. 3 % van het stelsel renoveren conform vGRP 20122016.

In het vastgestelde verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2012-2016 (vGRP 20122016) is bepaald welke opbrengsten nodig zijn om de kosten hiervoor te dekken. Aantal m1 geïnspecteerd Aantal m1 gerenoveerd.

7300 Hemelwater

8% van het stelsel per jaar inspecteren en onderhouden. 3 % van het stelsel renoveren conform vGRP 20122016.

Aantal m1 geïnspecteerd Aantal m1 gerenoveerd.

Als de doestellingen in het vGRP zijn bereikt.


Als de doestellingen in het vGRP zijn bereikt.


Beleidsproduct



7310 Grondwater

Beheer grondwaterloket voor inwoners voor vragen, meldingen en klachten. Maatregelen nemen om grondwateroverlast te beperking conform beleidrichtlijn in het vGRP 2012 -2016. 1) Opstellen van bestemmingsplannen en beheersverordeningen

Aantal klachten / meldingen.


2) Uitgebreide procedures op grond van de Wabo doorlopen waarbij de raad wordt gevraagd een verklaring van geen bedenkingen af te geven. Het formuleren en voorleggen van een lange termijn integrale stadsvisie als overkoepelend beleidsdocument dat op hoofdlijnen de ruimtelijke en functionele ontwikkelingen voor onze gemeente onderbouwt en verbeeldt (zie programma Algemeen bestuur)


Gebiedsvisie Plaspoelpolder en Gebiedsvisie In de Bogaard. Het verhuren van woningen en bedrijfspanden die in eigendom zijn van de gemeente. Uitgangspunt hierbij is dat daar waar mogelijk bij mutatie de eigendommen worden afgestoten.

Wanneer is de doelstelling bereikt? Als er geen grondwaterstanden minder dan 0,7 m onder maaiveld worden geconstateerd.


Periodiek de stand van zaken opmaken en de raad daarover informeren.

Wanneer er in grote mate wordt voldaan aan de wettelijke gestelde eis van actueel zijn op 1 juli 2013.

Voor 2015: ten minste 2 bestemmingsplannen voor herziening en leveren bijdrage aan het maken van een stadsvisie

Periodiek de stand van zaken opmaken en de raad daarover informeren.

Wanneer er na een vlot doorlopen procedure ontwikkelingen van de grond komen.

Vanaf 2015

Aantal verkochte woningen / bedrijfspanden.

Nieuw: uit opgave Ruimtelijke ontwikkeling

Indien de afgesproken taakstelling is gehaald.



Beleidsproduct




De wijkplancyclus in programmawijken uitvoeren en in de beheerwijken een soberder vorm van deze cyclus doorlopen.

Wijkmanagement: monitoren op buurten wijkniveau.


Woonbeleid: 1) Het op peil houden van de woningproductie en daarbij stimuleren dat de diversiteit van woonmilieus wordt versterkt met kwaliteit als uitgangspunt. 2) De zorg voor een eerlijke en transparante toewijzing van sociale huurwoningen aan woningzoekenden op basis van regionale huisvestingverordening 3) Prestatieafspraken met stadsgewest en corporaties en ISV3 afspraken. Wabo en welstand:

Monitoren van woningbouwprogrammering en prestatieafspraken.

Als de afspraken die lopen tot 2015 zijn nagekomen.

In 2013 digitaal werken, ook de ondertekening.

Via poststroommeting.

Als we 100% digitaal werken.

Jaarlijks vindt actualisatie plaats en dat resulteert weer in een nieuw eindresultaat.

Het doel is bereikt aan het einde van de looptijd van de bouwgrondexploitatie. Per bouwgrondgrondexploitatie onderling verschillen de einddata. 2015


De huidige welstandsnota is Waboproof gemaakt. Opstellen en actualiseren van bouwgrond-exploitaties.

Werken aan meer diversiteit in het Rijswijkse woningaanbod en het aandeel sociale huurwoningen bij nieuwbouwprojecten per locatie te bezien. Mogelijke aanpassingen hierdoor in de woningprogrammering voor RijswijkBuiten aan de raad voor te leggen.

Opleveren Woonvisie nieuwe stijl.


Wanneer is de doelstelling bereikt? Als twee wijkplancycli lopen en in de andere wijken een lichtere vorm van wijkmanagement wordt gehanteerd.

Wat is er veranderd en wat is nieuw? Onderzocht wordt of op een andere manier slimmer met bewoners kan worden samengewerkt. Dit kan in 2015 mogelijk leiden tot een wijziging in de huidige werkwijze. In 2015 komen er nieuwe prestatieafspraken met de corporaties en een (bepaalde vorm van een) woonvisie

Nieuw: uit opgave Ruimtelijke ontwikkeling


Beleidsproduct






Voor Eikelenburg actief meedenken met de ontwikkelaar over een eventuele aanpassing van de woningprogrammering en fasering, met in achtneming van wat afgesproken is over het kwaliteitsniveau en inrichting openbaar gebied. Zie paragraaf RijswijkBuiten.

Externe invloeden en kaders en interne kaders Externe kaders Algemeen: Regelgeving vanuit het Rijk. Crisis en bezuinigingen. Milieubeheer: vestiging van risicovolle objecten. Geluidproductie van automotoren. Hoeveelheid verkeer. Mate waarin burgers afval aan de bron scheiden. Staat en leeftijd van wagenpark.

Interne kaders Milieubeleidsplan. Groenbeleidsplan. Woonvisie 2007+. Verbreed Gemeentelijke Rioleringsplan 2012-2016 (vGRP) Beheerplan bomen en richtlijnen overlast Milieubeheer: vestiging van kwetsbare objecten rond risicovolle objecten. Verkeersregulatie. Bieden van infrastructuur voor afvalscheiding. Weren van oude vrachtwagens van de Haagweg.



Wat kost het?

( bedragen x € 1.000)


Realisatie

Wonen en Leven

Raming na wijziging

2013

2014

2015

2016

2017

2018

4.883

4.523

4.666

4.606

4.612

4.628


Lasten


Baten

511

81

80

80

80

80


Lasten

6.876

7.047

7.325

7.368

7.421

7.479


Baten

7.116

5.816

6.384

6.697

7.025

7.370


Lasten

423

463

1.053

1.175

1.384

1.504


Baten

64

0

0

0

0

0

7230 Milieubeheer

Lasten

987

1.129

1.379

1.379

1.352

1.351

7230 Milieubeheer

Baten

30

46

46

46

46

46


Lasten

0

0

0

0

0

0


Baten

2.112

2.388

2.744

3.080

3.480

3.885


Lasten

1.259

1.515

1.540

1.540

1.395

1.395


Baten

-4

0

0

0

0

0

7300 Hemelwater

Lasten

276

284

257

257

257

257

7300 Hemelwater

Baten

0

0

0

0

0

0

7310 Grondwater

Lasten

302

267

267

267

267

267

7310 Grondwater

Baten

0

0

0

0

0

0


Lasten

1.484

1.439

1.445

1.436

1.457

1.461


Baten

218

146

0

0

0

0


Lasten

250

235

235

235

235

235


Baten

196

425

456

456

456

366


Lasten

1.771

501

495

489

484

478


Baten

1.283

0

0

0

0

0


Lasten

2.289

2.268

2.110

2.143

2.135

2.129


Baten

1.091

3.123

905

904

902

901


Lasten

2.424

811

529

399

108

108


Baten

1.018

125

125

125

125

125


Lasten

33.851

20.793

29.413

0

0

0


Baten

33.851

20.793

29.413

0

0

0

-9.590

-8.331 -10.560

-9.906

-8.991

-8.519

Saldo




Investeringen


Wonen en Leven

2015

2016

2017

2018

120

120

120

120

0

300

300

300

50

50

50

50

2.500

3.500

4.873

4.873

84

256

84

84

24

24

24

0

20

20

20

20

812 Vervangen A0 scanner/plotter

0

20

0

0

815 Vervangen pencomputers inc GPS / Tachymeter

0

40

0

0

816 Vervangen vouwmachine

0

20

0

0

0

0

0

756

2.798

4.350

5.471

6.203

5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie 562 Vervanging bomen 564 Groenontwikkeling en participatie 7210 Afvalverwijdering en -verwerking 723 Afvalbakken 7220 Riolering en waterzuivering 724 Vervanging vrijvervalriolen 725 Vervanging gemalen en persleidingen 7230 Milieubeheer 730 Uitwerking actieplan Geluid 8100 Ruimtelijke ordening 811 Vervanging luchtfoto's

8210 Wijkontwikkeling 820 Aanpak woonomgeving in het kader van de wijkverbetering Te Werve Totaal



86

Algemene Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Bedragen x € 1.000 Lasten Baten 2015 2015 Algemene dekkingsmiddelen a) Lokale belastingen waarvan de besteding niet gebonden is: - Ozb eigenaren woningen - Ozb eigenaren niet-woningen - Ozb gebruikers niet-woningen - Ozb - Wet WOZ - Hondenbelasting - Precariobelasting - Retributies - Toeristenbelasting b) Algemene uitkeringen: - Uitkering uit het gemeentefonds c) Dividend: - Dividenden d) Overige algemene dekkingsmiddelen: - Bespaarde rente - Gemeente eigendommen - Plaspoelpolder - Uitkeringen van derden - Saldi van de kostenplaatsen - Overig

Saldo

0 0 0 458 242 14 8 6 4

5.384 3.751 2.981 0 0 143 326 20 190

5.384 3.751 2.981 -458 -242 129 318 14 186

-1.681

68.880

70.561

128

211

83

0 607 0 83 740 -369

1.516 775 116 83 1.389 0

1.516 168 116 0 649 369

240

85.765

85.525

Onvoorzien Onvoorziene uitgaven Onvoorziene uitgaven investeringen Subtotaal onvoorziene uitgaven

50 -500 -450

0 0 0

-50 500 450

Totaal

-210

85.765

85.975

Subtotaal algemene dekkingsmiddelen

Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien 87


ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN In dit hoofdstuk worden de onderdelen van de algemene dekkingsmiddelen beknopt toegelicht. Grondslagen voor de meerjarenbegroting In de meerjarenbegroting zijn we voor de berekening van de algemene uitkering, de lokale heffingen en het beheer openbaar gebied uitgegaan van de volgende aantallen woningen en inwoners per 1 januari: Grondslagen Aantal woningen Aantal inwoners

2015 26.327 47.944

2016 26.910 49.006

2017 27.454 49.996

2018 28.090 50.908

Lokale belastingen In de meerjarenbegroting 2015-2018 is voor het begrotingsjaar 2015 uitgegaan van een opbrengststijging van de OZB van het inflatiepercentage van 1,5%. Deze stijging ligt lager dan de macronorm die door het Rijk is vastgesteld. De macronorm voor 2015 is in de septembercirculaire 2014 vastgesteld op 3%. In de paragraaf lokale heffingen wordt nader ingegaan op beleidsuitgangspunten, ontwikkelingen op het gebied van lokale heffingen, de lastendruk en een vergelijking met andere gemeenten in de regio Haaglanden. Algemene uitkering uit het gemeentefonds In deze begroting 2015-2018 is de financiële vertaling van de Meicirculaire 2014 voor de gemeente Rijswijk verwerkt. Eerder heeft het college met behulp van een raadsinformatiebrief (14.090518) de raad geïnformeerd over de uitkomsten van de Meicirculaire 2014. De netto resultaten geven een verschillend beeld. De jaarschijf 2015 geeft een laag voordelig resultaat, terwijl de jaarschijven 2016 en 2017 relatief grote voordelige resultaten laten zien. Dit laat zich verklaren doordat enerzijds de accresontwikkeling (de gemeenten volgen de uitgavenontwikkeling van het rijk volgens het principe ‘samen de trap op en samen de trap af’) voor de jaren 2016 en 2017 veel gunstiger is in vergelijking met 2015 en 2018. Anderzijds bestaan er ten opzichte van de vorige berekening verschillen in hoeveelheden per maatstaf, zoals het aantal woonruimten, waarvan de toename (ten opzichte van de vorige berekening) geen constant beeld geeft. De jaarschijf 2018 is in de berekening ten opzichte van 2017 macro met circa € 115 miljoen verlaagd (tabel 6.1 van de Septembercirculaire 2013) als gevolg van een lager accres; er wordt rekening gehouden met lagere rijksuitgaven. Of dit lagere accres ook werkelijkheid wordt is moeilijk te zeggen. De jaarschijf 2018 ligt verder weg en daardoor neemt de hardheid van de cijfers af. Een ander effect voor de netto resultaten per jaarschijf is de nadere informatie omtrent het herverdeeleffect gemeentefonds ten opzichte van de eerdere melding van BZK in maart 2014. Het verschil bedraagt circa € 115.000,- voordelig in 2015 en ruim € 400.000,- voordelig per jaarschijf in de jaren er na. In de 1e Halfjaarrapportage 2014 is al rekening gehouden met een voordeel per jaarschijf van € 725.000,-. Drie decentralisatie-uitkeringen (exogeen, structureel) In een eerdere raadsbrief (14.076417) hebben wij u op de hoogte gebracht van de toegekende budgetten. Voor meer informatie verwijzen we naar deze brief. Eventuele verschillen met de nog te labelen bedragen worden in een volgende rapportage opgenomen.

Toelichting op de Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien 88


Dividenden De dividendontvangsten over een bepaald jaar worden volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) in het volgende boekjaar geraamd en verantwoord. Dus de dividendontvangsten over 2014 worden in het begrotingsjaar 2015 geraamd. De BNG verwacht over 2014 een beter resultaat dan 2013. Echter gezien alle onzekerheden acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de verwachte nettowinst 2014. De bankenwereld heeft te maken met de nieuwe regelgeving vastgelegd in het Basel III Akkoord. Op basis hiervan moeten banken meer eigen vermogen aanhouden om de eventuele toekomstige verliezen uit belegde gelden te kunnen betalen. De BNG heeft geen risicovolle beleggingen, maar moet zich wel aan het akkoord houden. Daarom heeft de BNG besloten, in principe tot 2018 het dividend met 50% te verlagen ofwel te bepalen op 25% van de nettowinst. Zodra meer duidelijkheid wordt verkregen over de definitieve vorm en hoogte van het aan te houden eigen vermogen, zal het dividendbeleid worden heroverwogen. Heroverweging van het dividendbeleid zal ook plaatsvinden bij het onverhoopt niet uitkomen van verwachtingen ten aanzien van groei en/of resultaatontwikkeling. In de meerjarencijfers is rekening gehouden met deze ontwikkeling. Overige algemene dekkingsmiddelen De overige algemene dekkingsmiddelen bestaan uit onder andere de gemeentelijke eigendommen, bespaarde rente, uitkeringen van derden en Plaspoelpolder. Bespaarde rente De bespaarde rente is de berekende rente over de reserves en voorzieningen. We hanteren het rentepercentage van 4%. Dit percentage is gelijk aan de gemiddelde betaalde rente van langlopende leningen in een normaal functionerende economie. Saldi van de kostenplaatsen Het saldo kostenplaatsen bestaat uit: Nog te verdelen uren (lasten) Het saldo op de kostenplaatsen is ondermeer ontstaan doordat er nog geraamde bedragen zijn opgenomen na het doorbelasten van uren (tarief) via de kostenverdeelstaat. Dit is een zuiver technische oplossing. Saldo van de financieringsfunctie (lasten) De doelstelling van het financieringsbeleid omvat het zo gunstig mogelijk contracteren van geldmiddelen op lange termijn (kapitaalmarkt) en korte termijn (geldmarkt). Kortheidshalve wordt het totaal van de rentekosten minus de doorberekende rentekosten aan de programma’s verantwoord op dit onderdeel. Onvoorziene uitgaven Met het bedrag van deze post kunnen andere begrotingsposten, die door onvoorziene omstandigheden omvang missen, via een begrotingswijziging worden verhoogd. De feitelijke uitgaaf wordt dus niet op de post voor onvoorziene uitgaven verantwoord, maar op het programma/product waarop de uitgaaf betrekking heeft. De post voor onvoorziene uitgaven wordt jaarlijks opgenomen en wordt gedekt door de algemene middelen. Wat aan het einde van het jaar overblijft, vloeit via het rekeningssaldo weer terug naar de algemene middelen. In het verleden is het bedrag van onvoorziene uitgaven met 50% verlaagd. Dit doen we omdat in werkelijkheid weinig gebruik wordt gemaakt van de post onvoorzien. In 2015 is nu € 50.000,beschikbaar (circa € 1,- per inwoner). Stelpost kapitaallasten Naast het investeringsplan 2015-2018 bestaan nog oude investeringsramingen, die we elk jaar opnieuw kritisch beoordelen. Het levert naar schatting € 500.000,- per jaar op.

Toelichting op de Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien 89

90

Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing

Inleiding De gemeente Rijswijk bevindt zich in een zeer dynamische omgeving. Externe factoren zoals diverse financiële crisissen maken dat de gemeente flexibel moet kunnen inspelen op snel veranderende situaties. Het aangaan van risico’s valt daarbij niet uit te sluiten. Niet alleen de externe factoren, maar ook het gegeven dat gemeentelijke budgetten tegenwoordig meer en meer onder druk komen staan, betekenen dat ‘risico’ en ‘risicobeleid’ een niet weg te denken factor zijn als onderdeel van het gemeentelijk beleid. Risico’s beperken zich niet tot enkel risico’s met een financieel gevolg. Er zijn ook andere risico’s denkbaar die misschien niet onder de term ‘financieel risico’ te vatten zijn, maar wel als zodanig een risico kunnen vormen. Te denken valt o.a. aan imagoschade, politieke en veiligheidsrisico’s.

Aanleiding en achtergrond De gemeente Rijswijk wil risico's die zij loopt beheersbaar houden. Door inzicht in de risico's wordt de organisatie in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat huidige en toekomstige risico’s in verhouding staan tot de vermogenspositie van de organisatie. Om inzicht in deze risico's te verkrijgen is een risico-inventarisatie uitgevoerd. Op basis van de geïnventariseerde risico’s wordt het benodigde weerstandsvermogen berekend. In het kader van de begrotingscyclus worden de risico’s gemonitord door de afdelingen. Bij elke rapportage wordt de lijst geactualiseerd, beoordeeld en centraal verwerkt in het ® risicomanagementprogramma NARIS . Met dit programma wordt bijvoorbeeld de top 10 en scenario’s bepaald, maar kunnen ook de geïmplementeerde beheersmaatregelen worden aangepast.

Kader Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Financiële verordening gemeente Rijswijk 2006. Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2013. Nota reserves en voorzieningen Gemeente Rijswijk 2013.

Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden In de nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2013 is dit volgens onderstaande tabel vastgelegd. Actoren Raad

Rollen

Acties / besluiten

Sturen en toezicht houden

§ § §

College

Managementteam

Sturen en toezicht houden

Sturen en verantwoorden


91

§

Vaststellen nota weerstandsvermogen en risicomanagement; hoogte weerstandsvermogen vaststellen; programma- en programmarekening vaststellen.

§

toezicht op implementatie risicomanagement; sturen op verantwoording van risico’s.

§ § §

Implementatie risicomanagement; beoordelen top-10 risico’s; kwantificering risico’s;


Afdelingen

Beheersen

§

aanspreken op gedrag.

§

Implementeren beheersmaatregelen; kwantificeren van risico’s; rapporteren ontwikkeling risico’s aanspreken op gedrag.

§ § § Concernstaf sectie A & C

Beheersen en toezicht houden

§ § §

Bijdrage leveren aan risico analyse; in beeld brengen financiële consequenties; bewaken input risicobeheersingssysteem.

Risicoprofiel Om de risico’s van de gemeente Rijswijk in kaart te brengen is een risicoprofiel opgesteld. Dit risicoprofiel wordt als volgt gedefinieerd: een overzicht van de risico-eigenschappen van de organisatie, d.w.z. minimaal omvattend de risicodefinities met bijbehorende kansen en gevolgen. De gemeente probeert zo goed mogelijk de risico’s in kaart te brengen. De afdelingen stellen ® een risicoprofiel samen m.b.v. het softwareprogramma NARIS . ®

In de kern draait NARIS om het vastleggen en analyseren van risico’s, beheersmaatregelen en opgetreden risico’s (incidenten). Risico’s hebben impact op de activiteiten (processen en projecten) die de organisatie onderneemt om haar doelen te realiseren. Door risico’s te koppelen aan projecten, processen en/of doelstellingen ontstaat direct inzicht waarop gestuurd moet worden om grip te houden op de belangrijkste risico’s van de organisatie.

P&C-cyclus De nota weerstandsvermogen en risicomanagement schrijft een koppeling van het risicoprofiel ® m.b.v. NARIS voor bij de diverse beleidsrapportages zoals programmabegroting, jaarrekening en tussentijdse rapportages.

Begroting 2015 Voor de programmabegroting 2015-2018 zijn de risico’s geactualiseerd. Op grond van het risicomanagementbeleid worden in het onderstaande overzicht alleen de 10 grootste risico's gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. De economische situatie is op dit moment het grootste risico voor de gemeente. Ontwikkelingen als nieuwe rijksbezuinigingen kunnen effect hebben op de algemene uitkering. In de meerjarenbegroting 2015-2018 is rekening gehouden met de rijksbezuinigingen voor zover op dit moment bekend. Hierbij valt te denken aan de efficiencykortingen bij overheveling van rijkstaken naar gemeenten en een andere verdeling van het gemeentefonds. De risico’s op het Sociaal Domein zijn hierop aangepast. Echter de gevolgen van de septembercirculaire 2014 e zijn niet meegenomen in de begroting. Deze worden bij de 1 halfjaarrapportage 2015 verwerkt, zoals gebruikelijk. De risico’s bij het grootste project van de gemeente, de ontwikkeling van RijswijkBuiten, zijn uitgebreid in de paragraaf RijswijkBuiten opgenomen. Het risico over het niet tijdig kunnen sturen op risico’s binnen grondexploitaties, met name met betrekking tot archeologisch


92


onderzoek maakt deel uit van deze risico inventarisatie. De overige risico’s met betrekking tot RijswijkBuiten vormen vanaf heden geen onderdeel meer van deze risico inventarisatie maar zijn als zodanig meegenomen in de bouwgrondexploitatie van RijswijkBuiten. Uit de inventarisatie zijn in totaal 68 risico's in beeld gebracht met een totaal geraamd risico van ca. € 33.090.000,-. Risico’s met een geschatte omvang kleiner dan € 60.000,- zijn in deze berekening niet meegenomen. Wanneer een dergelijk risico zich daadwerkelijk voordoet, moeten de lasten hiervan binnen de exploitatiebudgetten worden opgevangen. In het onderstaande overzicht wordt dus alleen het aantal risico's gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit met een maximum van 10. Tabel 1: Belangrijkste financiële risico's Risico

Kans

Financieel gevolg

Invloed

Wet Werk en Bijstand 70% max. € 1.200.000,8.48% Bezuinigingen op de macrobudgetten en veranderingen in het rekenmodel waarmee de macrobudgetten worden berekend, kunnen leiden tot tekorten op de lokale rijkssubsidie. Een dergelijke overheidsmaatregel kan niet worden voorkomen en kan leiden tot tekorten. Het participatiebudget wordt maximaal ingezet voor bevordering van uitstroom uit de uitkering zodat de uitgaven aan uitkeringen zo laag mogelijk blijven en het eventuele tekort zoveel als mogelijk beperkt blijft. Sociaal Domein 50% Max. € 1.500.000,7.53% Beoogd kostenbesparend beleid/concept Wmo wordt niet gehaald. De uitdaging vanuit de Wmo is om de zorgvraag te keren. Dit door voorzieningen te versoberen, meer te verwachten van de eigen kracht en eigen netwerk van burgers en middel algemene voorzieningen duurder maatwerk te voorkomen. In 2015 wordt o.a. door de uitvoer van de innovatieagenda Sociaal Domein en de inzet van een sociaal wijkteam getracht de zorgvraag te keren. De effecten van deze maatregelen laten zich echter moeilijk voorspellen, waardoor de vraag is of de taakstelling behaald zal worden. Ter verduidelijking: dit risico behelst niet het feit dat de herindicering niet snel genoeg verloopt e om de korting op te vangen (pas in de 1 helft van 2015). Dit wordt meegenomen in de Wmoreserve. Het beschreven risico betreft de nieuwe Wmo-taken. RijswijkBuiten 50% max. € 1.250.000,6.34% Onvoldoende en niet tijdig kunnen sturen op risico’s binnen grondexploitaties, met name met e betrekking tot archeologisch onderzoek. Bij het opstellen van de 4 herziening in de loop van 2015 van de grondexploitatie RijswijkBuiten wordt dit risico opgenomen in de grex. Groot onderhoud schoolgebouwen Primair Onderwijs 50% max. € 1.200.000,6.09% Er is sprake van achterstallig groot onderhoud aan de buitenkant van een aantal onderwijsgebouwen PO. Dit kan leiden tot onveilige situaties met eventuele claims als gevolg en/of acties van schoolbesturen, waardoor de gemeente politieke en/of strategische stedenbouwkundige risico’s loopt. Met de realisatie van de brede scholen wordt dit risico opgelost. Maatregelen: In het investeringsplan zijn investeringen opgenomen voor vervangende huisvesting van de schoolgebouwen, die aan vervanging toe zijn; Stationskwartier (Piramide) en Rembrandkwartier (scholendriehoek). Algemene uitkering 50% max. € 1.200.000,6.07% Een lagere Algemene Uitkering gemeentefonds door bezuinigingen van het Rijk kan leiden tot een structureel tekort aan inkomsten. Het risico kan zowel positief als negatief zijn. Sociaal Domein 50% max. € 1.200.000,6.02% Beoogd kostenbesparend beleid/concept Jeugdzorg wordt niet gehaald.


93


Risico Kans Financieel gevolg Invloed Bezuiniging op het macrobudget jeugdzorg kan leiden tot tekorten op de gemeentebegroting. Het macrobudget Jeugdzorg is gebaseerd op historische gegevens, deze gegevens schommelen. Daarnaast zal moeten blijken of het inzetten op eigen kracht van jeugdigen/gezinnen, vroegsignalering en preventie de duurdere en zwaardere vormen van jeugdzorg kan voorkomen. Het beschreven risico betreft de nieuwe Jeugdtaken. Vastgoed 90% max. € 600.000,5.48% Achterstallig onderhoud (maatschappelijk) vastgoed kan leiden tot extra uitgaven door eventuele claims en/of extra kosten voor onderhoud. Welzijnsaccommodaties 70% max. € 600.000,4.26% Vertragingen in het project Herschikking welzijnsaccommodaties leiden tot extra onderhoudskosten oude welzijnsgebouwen. Algemene uitkering 70% max. € 600.000,4.25% De hoogte van de nacalculatie aan gemeenten uit het gemeentefonds is onzeker. Bouwgrondexploitaties 50% max. € 600.000,4.04% Een langere procedure zorgt voor vertraging in de bouwgrondexploitatie. In totaal zijn er voor een bedrag van € 33.090.000,- risico's opgenomen. Het aandeel van de top 10 risico's in het totaal is € 9.950.000,-. Dit betekent dat de overige risico's optellen tot een bedrag van € 23.140.000,-. Benodigde weerstandscapaciteit Het bepalen van de benodigde weerstandscapaciteit wordt uitgevoerd met behulp van een ® risicosimulatie (Monte Carlo methode). Dit is een onderdeel van NARIS waarbij gebruik wordt gemaakt van de inschattingen van de kansen en gevolgen zoals die per risico zijn aangegeven. Op basis van de risicosimulatie kan worden berekend welk bedrag er benodigd is om de geïdentificeerde risico’s in financiële zin af te dekken. Hierbij wordt gerekend met een . zekerheidspercentage van 90% Het reserveren van het maximale bedrag van de opgenomen risico's is namelijk niet reëel, omdat de risico's niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang zullen optreden. Het resultaat van deze simulatie is dat met een benodigde weerstandscapaciteit van € 6.646.565,het voor 90% zeker is dat alle risico's kunnen worden afgedekt. Ter informatie is in de volgende tabel de benodigde weerstandscapaciteit opgenomen bij het hanteren van naastgelegen zekerheidspercentages. Tabel 2: Benodigde weerstandscapaciteit bij verschillende zekerheidspercentages Percentage Bedrag 75% € 5.753.125 80% € 5.990.180 85% € 6.275.655 90% € 6.646.565 95% € 7.235.707

Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Rijswijk bestaat uit het geheel aan middelen dat de organisatie daadwerkelijk beschikbaar heeft om de risico's in financiële zin af te dekken.


94


Tabel 3: Beschikbare weerstandscapaciteit Weerstand Algemene reserve

Startcapaciteit € 18.688.261

Onvoorzien Totale weerstandscapaciteit

€ 50.000 € 18.738.261

Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, moet de relatie worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico's en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie tussen beide componenten wordt in onderstaande figuur weergegeven. Risico's:

Weerstandscapaciteit:

Bedrijfsproces Financieel Imago / politiek Informatie / strategie Juridisch / aansprakelijkheid Letsel / Veiligheid Materieel Milieu Personeel / arbo Product

Algemene reserve Onvoorzien

i

i

Weerstandvermogen De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen. Beschikbare weerstandscapaciteit € 18.738.261 Ratio weerstandsvermogen = = = 2.82 Benodigde € 6.646.565 weerstandcapaciteit Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen dient te worden vastgesteld welke ratio de gemeente Rijswijk nastreeft. Hiertoe wordt op grond van de nota weerstandsvermogen en . risicomanagement gebruik gemaakt van onderstaande waarderingstabel Tabel 4: Weerstandsnorm Waarderingscijfer A B C D E F

Ratio >2.0 1.4-2.0 1.0-1.4 0.8-1.0 0.6-0.8 <0.6

Betekenis uitstekend ruim voldoende voldoende Matig onvoldoende ruim onvoldoende

De ratio valt in A. Geconcludeerd kan worden dat op dit moment, volgens de huidige analyse van de mogelijke risico’s, vertaald in het benodigde weerstandsvermogen, de waardering van uitstekend van toepassing is. Ten opzichte van de begroting 2014 is de ratio weerstandsvermogen gestegen, van 1.74 naar 2.82. De oorzaak van deze stijging ligt enerzijds in de gedaalde benodigde


95


weerstandscapaciteit en anderzijds in de gestegen beschikbare weerstandscapaciteit. Het eerstgenoemde komt doordat bij de update van de risico’s er een aantal (voorheen) zwaarwegende risico’s niet meer worden meegenomen. Zo is het risico ‘Modulus’ (vordering in zake grondtransactie Lange Kleiweg) opgenomen in de lijst van dubieuze debiteuren. Verder is er een aantal risico’s met betrekking tot RijswijkBuiten opgenomen in de Grondexploitatie in plaats van deze paragraaf. De stijging van de beschikbare weerstandscapaciteit wordt verklaard door het opnemen van de egalisatiereserve in de algemene reserve. Voorheen telde deze reserve niet mee in de weerstandscapaciteit en nu wel.


96

Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen

Het beheer en onderhoud van kapitaalgoederen (openbare ruimte, gebouwen) komt in meerdere programma’s van deze begroting terug. Het vormt financieel gezien een aanzienlijk deel van de begroting en het is daarnaast maatschappelijk gezien van groot belang. Om deze redenen is gekozen om het beheer en onderhoud van kapitaalgoederen in een aparte, verplichte paragraaf in de begroting op te nemen. De paragraaf is in vergelijking met voorgaande jaren grondig herzien. Voorheen werden de verschillende producten afzonderlijk beschreven, veelal gericht op de onderliggende techniek. Dit jaar willen wij meer de betekenis en de samenhang tussen de onderdelen benadrukken. Dit past bij onze ambitie om vanuit een integraal perspectief te komen tot een hoogwaardig ingerichte en duurzaam beheerde openbare ruimte. Voor de gebouwen willen wij streven naar een optimale bezetting en gebruik in een adequaat uitgeruste omgeving. Ook daarbij streven wij naar duurzame oplossingen. In deze paragraaf komen verschillende aspecten van het beheer van de gemeentelijke kapitaalgoederen aan bod. Achtereenvolgens komen de volgende aspecten aan bod: de maatschappelijke betekenis van de gemeentelijke kapitaalgoederen, de beleidsambities en de kansen, de uitdagingen en risico’s, de beoogde resultaten in relatie tot de opgaven en het budgettair kader. 1. Maatschappelijke betekenis van kapitaalgoederen De openbare ruimte is een wezenlijk onderdeel van de stad. Straten, parken en pleinen zijn de “kamers” van de stad. De meeste mensen hebben wel een favoriete plek: aan de waterkant, in het park, die ene bank in het winkelcentrum of “gewoon” de eigen stoep voor de deur. De openbare ruimte draagt substantieel bij aan het sociale leven en leefbaarheid in de gemeente. Het is een plaats waar mensen zich prettig kunnen voelen, zich kunnen ontspannen en zich kunnen verwonderen over alles wat er in de omgeving gebeurt. De openbare ruimte geeft ruimte voor activiteiten en ontmoetingen. Vanzelfsprekend heeft de openbare ruimte daarnaast ook een belangrijke economische functie, waaronder de mogelijkheid van vervoer, maar ook de bereikbaarheid en aantrekkelijkheid van kantoren en winkels. De gemeente is eigenaar van de openbare ruimte en heeft daarmee direct invloed op de kwaliteit en de beleving van de openbare ruimte. Een van de activiteiten is het dagelijks- en groot onderhoud. Daarnaast geeft de gemeente, in samenspraak met de bewoners, door herinrichtingen en reconstructies een nieuwe kwaliteitsimpuls in de leefomgeving. Deze activiteiten vallen onder de noemer beheer waar deze paragraaf zich op richt. Het openbare gebied dat de gemeente beheert, omvat een omvangrijk aantal objecten met uiteenlopende functies. Enkele kengetallen: Groen, water en recreatie Gazon en gras Beplanting Bomen Water

circa circa circa circa

Voorzieningen voor kinderen en jeugd Speeltoestellen

circa

560 stuks

Verkeer en verblijf in de stad Doorgaande wegen en pleinen Fiets- en recreatieve paden Bruggen, tunnels en viaducten

circa circa circa

180 km 55 km 300 stuks

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen

97

190 110 29.000 70

ha ha stuks ha


Volksgezondheid en milieu Afval- en verzamelcontainers Riolering en hemelwaterafvoer

circa circa

1.500 stuks 210 km

De gemeente heeft naast de openbare ruimte ook andere kapitaalgoederen in bezit. Het gaat hier om maatschappelijk vastgoed en andere objecten met een maatschappelijke functie. De maatschappelijke portefeuille bestaat uit 68 objecten en vertegenwoordigt een aanzienlijke waarde. Met dit vastgoed wil de gemeente maatschappelijke activiteiten in de stad faciliteren. De gemeente levert voorzieningen tegen een (financieel) aantrekkelijk tarief en voorwaarden. Daarmee stuurt de gemeente op de kwaliteit en kwantiteit van het sociaal en cultureel leven in de stad. De vastgoedportefeuille welke de gemeente beheert, omvat verschillende objecten met uiteenlopende functies: Cultuur gebouwen Sport gebouwen Welzijn gebouwen Woningen Winkelpanden Fietsenstallingen Kinderboerderijen Overige gebouwen Totaal

2 7 17 17 5 3 2 15 68

2. Ambities, uitgangspunten en kansen Voor elk onderdeel van de openbare ruimte is een beheerplan beschikbaar. In deze beheerplannen staat concreet aangegeven wat de doelstellingen zijn en welke activiteiten we de komende jaren verrichten. Samenvattend is het credo: slim, doelmatig en sober. We zorgen voor de veiligheid en houden de basis op orde. Hiervoor treden wij buiten de gebaande paden en zoeken de komende jaren naar nieuwe innovatieve en interactieve methoden om nog effectiever te werken. Op de vastgoedportefeuille ontbreekt een strategisch beheerplan met een financiële doorberekening. Meerjarenonderhoudsplannen zijn verouderd. Tevens is nog niet vastgesteld welke gebouwen we willen behouden, omvormen of eventueel afstoten. De ambities en uitgangpunten zijn: 1) Basis op orde We voldoen aan de minimale zorgplicht. Dat wil zeggen: geen kapitaalvernietiging en we zorgen voor veiligheid en continuïteit. Wij houden de vinger aan de pols en houden regelmatig inspecties. Daarnaast werken wij met actuele beheerplannen, meerjarenonderhoudsplannen en een adequaat dekkingsplan. We houden de komende vier jaar deze plannen actueel. 2) Kansen benutten We gaan voor bewoners en gebruikers meerwaarde te creëren. Dit wil zeggen dat we naast het technisch noodzakelijk onderhoud ook tegelijkertijd kleinschalige verbeteringen gaan realiseren. 3) Social return: kansen bieden voor de sociale betrokkenheid en maatschappelijke ontwikkeling Beheer leent zich door de aard van het werk om meer te betekenen voor de maatschappij dan alleen maar technische onderhoudsmaatregelen. Wij gaan actiever bewoners, gebruikers, partners en bedrijven betrekken bij de invulling en onderhoud van de openbare ruimte en het maatschappelijk vastgoed, kansen bieden aan jongeren in opleiding (o.a. leerwerktrajecten) en


98


mogelijkheden onderzoeken die het voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer mogelijk maakt mee te doen in de samenleving. 4) Verduurzaming van het beheer van kapitaalgoederen In het onderhoud, keuze voor materialen en de selectie van aannemers willen we duurzaamheid sterker naar voren laten komen. Daarnaast gaan we (subsidie) kansen optimaal benutten voor innovatieve technieken in gebouwen en infra- en groenbeheer. We starten met kleinschalige pilots en gaan successen verder uitbouwen. 5) Multifunctioneel gebouwbeheer Wij gaan gebouwen multifunctioneel inzetten en combineren en staan hierbij open voor nieuwe combinaties. Hiermee gaan we kosten besparen en meer interactie stimuleren tussen maatschappelijke partners en instellingen.

3. Uitdagingen en risico’s De technische basis is in de afgelopen jaren op orde gebracht (bijv. bomen en baggeren). De budgetten voor de openbare ruimte zijn voldoende om de basis op orde te houden. De komende jaren investeren we in lijn met het gemeentelijke rioleringsplan extra in het verouderd rioolstelsel. We gaan 1/3 van het rijswijkse rioolstelsel in de komende 10 jaar vervangen en verbeteren. Hierbij houden we rekening met klimaatontwikkeling (o.a. extreme regenval) en duurzaamheid. Ook de renovatie en verduurzaming van stadsverlichting zet voorlopig nog door. Bovenop het reguliere onderhoudsbudget, is er tevens extra budget gereserveerd voor het wegwerken van achterstallig onderhoud van wegen (reconstructie Generaal Spoorlaan). Renovatieprogramma nutsbedrijven De nutsvoorzieningen van kabels en leidingbedrijven zijn verouderd. De komende jaren gaan de nutsbedrijven alle oude kabels en leidingen in Rijswijk vervangen. Zo zorgen zij dat alle bewoners de nodige nutsvoorzieningen kunnen blijven gebruiken. Dit betekent in de praktijk veel graafwerk in de stad. Veel kabels- en leidingen liggen onder gevoelige plaatsen zoals bomen. De gemeente is een actieve gesprekspartner voor de nutsbedrijven en probeert de overlast zo veel mogelijk te beperken. Overlast valt helaas niet te voorkomen. Het biedt echter ook kansen om enkele straten opnieuw in te richten naar de maatstaven van deze tijd. Onderhoudsachterstanden vastgoed Er is een meerjarenonderhoudsplanning, maar deze sluit niet aan op de begroting. Vanwege budgettaire beperkingen is in het verleden zeer beperkt geïnvesteerd in het vastgoed. Er is in de loop der jaren veel achterstand ontstaan. In toenemende mate zijn er situaties waarbij direct ingrijpen noodzakelijk is. De primaire focus ligt op dit moment op de veiligheid en de maatregelen die hiervoor nodig zijn. De komende vier jaar willen we gebruiken om dit dossier op orde te krijgen. Dit betekent concreet: 1. Een strategisch beheerplan waarin beschreven staat welke gebouwen we willen behouden, welke we willen omvormen/verbreden en welke we eventueel willen afstoten; 2. Een strategisch onderhoudsplan met ambities, de huidige situatie, gewenste maatregelen en benodigd budget; 3. Een realistisch meerjarenonderhoudsplan met een realistisch budget. We gaan goed kijken naar het efficiënt gebruik van onze gebouwen en hierbij streven wij naar zoveel mogelijk multifunctioneel gebruik van het maatschappelijk vastgoed. Onderhoudspiek civiele kunstwerken Bruggen en andere civieltechnische kunstwerken zijn kostbare objecten. Wij verwachten geen bijzonderheden in de komende jaren. Echter vanaf 2018 is een aantal grotere kunstwerken aan vervanging toe. Er komt een onderhoudspiek aan. Dit gaat forse investeringen vragen van de gemeente. De komende vier jaar gaan we gebruiken om ons voor te bereiden op deze


99


investeringspiek. In 2016 komen we met geactualiseerd beheerplan dat specifiek hier op in gaat. Opwaarderen grote probleemstraten en overlastlocaties Er zijn meerdere probleemstraten waar sprake is van verloedering of situaties die lastig te beheren zijn. Het gaat om locaties met bijvoorbeeld overlast van bomen die te groot zijn of te dicht op woningen staan. En bomen die de verharding opdrukken waardoor de stoep moeilijk begaanbaar is. Dergelijke problemen kunnen we alleen oplossen met een volledige herinrichting van de straat. We gaan deze straten onderzoeken. Op basis hiervan maken wij een keuze welke straten wij gaan oppakken. Daarbij willen we zoveel mogelijk werk met werk maken en nieuwe werkwijzen introduceren om de kosten zoveel mogelijk te beperken. Het betreffen kostbare trajecten met een lange voorbereidingtijd. De kosten zijn nog niet geraamd, maar bedragen in elk geval al snel € 500.000 - € 1.000.000 per straat. De definitieve locaties bepalen we mede aan de hand van mogelijke kostendragers (zoals riolering, wegen en subsidies). In het gunstigste geval is een relatief kleine extra bijdrage uit de gemeentebegroting nodig (circa 50% van het totaal) om een dergelijk project te kunnen realiseren. We stellen ons een interactief ontwerpproces met de omwonenden voor, met veel ruimte voor inspraak en inbreng vanuit de wijk. Opwaarderen kleine kansrijke plekken in Rijswijk Er zijn vele kleine plekken in Rijswijk waarbij onderhoud niet meer leidt tot een kwaliteitsverbetering. Het gaat om pleintjes en speel- en ontmoetingsplekken. Het zijn veelal verouderde plekken zonder toekomst. Alleen een kleinschalige herinrichting geeft een nieuwe impuls. Dit zijn in onze ogen ideale locaties voor een actieve inbreng van omwonenden waarbij we een duidelijke meerwaarde kunnen creëren tegen relatief lage kosten. 4. Van ambities, uitdagingen naar resultaten In vorige alinea’s zijn de uitdagingen beschreven waar de gemeente voor staat. Het betreft uitdagingen waarbij meer nodig is, dan reguliere beheer- en onderhoudsmaatregelen. Er is een extra kwaliteitsimpuls nodig. Het gaat om kleinschalige en grotere projecten in de stad. Voor de benodigde middelen zoeken wij naar interne kostendragers (regulier riolering-, wegenen groenbudget) en externe inkomstenbronnen (o.a. nutsbedrijven en subsidies). Vaak zijn deze kostendragers en externe inkomstenbronnen nog niet voldoende om het project rond te krijgen. Meestal is een extra bijdrage vanuit de gemeentebegroting nodig. In de begroting hebben we in het investeringsplan daarom extra budget opgenomen voor: • Drie grootschalige projecten in straten met overlast en achterstallig onderhoud. In totaal trekken we hiervoor naast interne en externe kostendragers € 1.100.000 voor uit. • Elk jaar samen met bewoners een kleinschalig pleinen of speel- en ontmoetingsplek integraal aanpakken. Hiervoor trekken we structureel € 100.000 per jaar voor uit. • Specifieke voor situaties met oude bomen die overlast veroorzaken en versterking en verjonging van de boomstructuren in Rijswijk trekken we structureel € 250.000 per jaar uit. • Het verbeteren en versterken van wijkparken, plantsoenen of groenzones. Hiervoor trekken we naast interne en externe kostendragers € 300.000 in 2016 en € 300.000 in 2017 voor uit. • Een groot renovatie- en opwaarderingsproject voor groen in 2018. Hiervoor trekken we naast externe kostendragers € 700.000 uit. • Daarnaast houden we vast aan de aanpak van achterstallig onderhoud in wegen. Hiervoor is in de jaarschijf 2017 € 1.000.000 extra opgenomen boven het reguliere wegenbudget. De budgetverhogingen komen voort uit de opgave leefbaarheid en veiligheid, de opgave duurzaamheid (onderdeel groen) en de opgave besturen en communiceren met open vizier. Naast de bovengenoemde kwaliteitsimpuls voeren we het regulier onderhoud uit om de basis op orde te houden.


100


Voor maatschappelijk vastgoed hebben we vooralsnog geen extra budget opgenomen. We gaan eerst een strategisch beheerplan en actueel meerjarenonderhoudsplan opstellen. Deze plannen gebruiken we om de huidige budgetten te herijken. 5. Budgettair kader In de afgelopen jaren is extra geïnvesteerd in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. De basis is op orde gebracht (bijv. bomen en baggeren). De budgetten voor de openbare ruimte zijn voldoende om de basis op orde te houden. Voor gebouwen geldt dit niet. Er zijn achterstanden opgebouwd en het budget staat stevig onder druk. Wij gaan het vastgoeddossier het komend jaar op orde brengen. Conform de eisen van de BBV maken we alle onderhoudsbudgetten inzichtelijk in een overzichtelijke tabel. Daarnaast geven we aan waarvoor het budget wordt ingezet. Beschikbare exploitatiebudgetten De belangrijkste exploitatiebudgetten zijn: Bedragen x € 1.000

2015

2016

2017

2018

Wegen

493

508

430

416

Groen

1.535

1.593

1.547

1.563

Verlichting en verkeersregelinstallaties

258

258

258

258

Waterwegen

300

377

377

377

Spelen

47

47

47

47


101

Specificatie van de werkzaamheden • Klein asfalt onderhoud • Onderhoud bestrating • Onderhoud paden • Herstellen belijning • Maaien gras • Herstellen gazons • Snoeien bomen • Herplanten groenstroken • Onkruid verwijderen en schoffelen • Verhelpen van storingen en reparaties • Preventief lampen vervangen • Schilderen van armaturen en masten • Beheer verkeersmanagementsysteem • Baggeren van sloten • Maaien en krozen van watergangen • Onderhoud beschoeiing en duikers • Veiligheidscontroles en inspecties • Reparaties en klein onderhoud


Bedragen x € 1.000 Riolering

2015

2016

2017

2018

769

784

784

784

83 33 99 27

83 33 99 27

83 33 99 27

83 33 99 27

189 56

189 56

189 56

189 56

Specificatie van de werkzaamheden • Klein onderhoud van riolering en reparaties • Verhelpen storingen en verstoppingen • Reinigen van riolering • Beheer en monitoren van het functioneren van rioolstelsel

Gebouwen • • • • • •

Onderhoud Sporthallen Onderhoud Gymzalen Onderhoud De Schilp Onderhoud Trias Onderhoud welzijnsgebouwen Onderhoud schouwburg

Beschikbare investeringsbudgetten De belangrijkste investeringsbudgetten zijn: Bedragen x € 1.000

2015

2016

2017

2018

Wegen

669

1.044

2.044

944

Groen

120

670

670

1.070

Verlichting en verkeersregelinstallaties

270

210

290

290

Waterwegen

268

268

268

268

2.584

3.756

4.957

4.957

Riolering

Gebouwen en objecten 4.800 137

438

8.800

6.285

Specificatie van de werkzaamheden • Reguliere vervanging asfalt • Aanpak 3 probleemstraten • Kleinschalige plekken opwaarderen • Reguliere vervanging bomen • Aanpak overlastbomen en versterking laanstructuren • Renovatie en groenontwikkeling • Reguliere vervanging verlichting • Inhaalprogramma verlichting • Reguliere vervanging verkeersregelinstallaties • Reguliere vervanging beschoeiing • Reguliere vervanging riolering en gemalen • Programma onderhoudpiek riolering • Investering Cultuurgebouwen • Investering Sportgebouwen • Investering Welzijngebouwen • Investering Woningen • Investering winkelpanden • Investering fietsenstallingen • Investering schoolgebouwen


102


Beschikbare reserves en voorzieningen Het investeringsfonds openbare ruimte is vorig jaar afgebouwd. De investeringen welke werden onttrokken aan de reserve openbare ruimte zijn gekapitaliseerd en overgezet naar het investeringsplan en de exploitatie. Deze technische wijziging heeft per saldo een positief effect gehad op de begroting en tegelijkertijd blijft het besteedbaar budget gelijk. Voor het vastgoed bestaat de onderhoudsvoorziening gemeentelijk vastgoed. Deze is bedoeld om pieken in onderhoud op te vangen en daarnaast het budget stevig te verankeren in de begroting.

Voorziening gemeentelijk vastgoed

Bedrag per 1/1 € 277.377,-

Specificatie De voorziening onderhoud woningen is opgegaan in de voorziening gemeentelijk vastgoed. De woningen gaan we verkopen. Het deel van de onderhoudsvoorziening voor woningen komt daarmee op termijn te vervallen. De voorziening gemeentelijk vastgoed betreft ook de overige gemeentelijke gebouwen. De hoogte van deze onderhoudsvoorziening is onvoldoende om de basis op orde te houden. Hoge investeringen voeren we apart op via het investeringsplan om de kosten meer te spreiden. Het beheer en onderhoud gaan we het komend jaar op orde brengen (zie eerder onder punt: uitdagingen)


103

Paragraaf Bedrijfsvoering

Personeels- en organisatiebeleid De ambtelijke organisatie is sterk in beweging. Begin 2013 is het project “Samen op weg naar 2020” van start gegaan. De opdracht aan de projectleider is: ‘Ontwerp en ontwikkel een organisatie die voor nu en in de toekomst voldoende wendbaar en duurzaam is om met de beschikbare middelen een college zo goed mogelijk te faciliteren het collegeprogramma uit te voeren.’ Bij het opstellen van de begroting 2013 is rekening gehouden met een taakstelling op de organisatie van € 1.228.000,- (structureel). Hiervan moet voor 2015 nog € 471.150,worden gevonden en vanaf 2016 een bedrag van € 423.320,-. Voor het openstaande deel (2015) worden vooralsnog tijdelijke maatregelen genomen of incidentele gelden (bijv. later invullen van een vacature) vrijgemaakt. Binnen de verdere organisatieontwikkeling wordt steeds opnieuw afgewogen of beschikbare (formatie-) ruimte kan worden bezuinigd om daarmee de taakstelling ook structureel in te vullen. De opdracht “Samen op weg naar 2020” en de context van ambities, meer taken en minder middelen in een steeds veranderende omgeving vragen om een andere en meer wendbare manier van werken. Na uitvoerige verkenningen is besloten om binnen de ambtelijke organisatie opgavengestuurd te gaan werken. Met deze wijze van werken richt de ambtelijke organisatie haar handelen en alle energie op het realiseren van maatschappelijke effecten voor onze inwoners en bedrijven. In teams wordt samengewerkt aan bestuurlijk overeengekomen opgaven: concrete doelen en duidelijk beoogde maatschappelijke effecten. Het zwaartepunt van de taken van de gemeente ligt bij het realiseren van deze opgaven. Tegelijkertijd lopen nog andere opdrachten waar nog besluitvorming over moet plaatsvinden: - Sociaal Domein. Door de decentralisatie van rijkstaken naar gemeenten krijgen wij er nieuwe taken bij die anders moeten worden uitgevoerd; - De doorontwikkeling van het Klantcontactcenter (KCC) gericht op de directe verbetering van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen; Ook in deze opdrachten wordt aansluiting gezocht bij opgavengestuurd werken en het realiseren van concrete doelen en duidelijk beoogde maatschappelijke effecten. Al deze ontwikkelingen leiden tot de volgende aandachtspunten voor P&O in de komende periode. Investeren in ontwikkeling Om de andere manier van werken te kunnen doorvoeren investeren we in de ontwikkeling van onze medewerkers zodat zij voldoende toegerust blijven om in te kunnen blijven spelen op alle ontwikkelingen. We gaan daarom een scan maken van de huidige kwaliteit van het personeel, zodat we in kaart kunnen brengen waar en waarop (extra) investering noodzakelijk is. Dit betekent dat we optimaal gebruik willen maken van de talenten van onze medewerkers en ze willen blijven ‘binden en boeien’ We willen een uitdagende omgeving bieden voor de moderne medewerker. De focus op maatschappelijke opgaven stimuleert daarbij. Dat vraagt tegelijkertijd veel van onze medewerkers: het werken in teams, samen werken met allerlei partijen in de samenleving, focus en doorgaan – ook als het moeilijk wordt. De kernwaarden van de toekomstige organisatie zijn: Transparant, Ondernemerschap, Samenwerken en Resultaatgericht. Deze kernwaarden kunnen worden vertaald in competenties. Om inzicht te krijgen in talenten en drijfveren van medewerkers en in de ontwikkelbaarheid van competenties gaan we aan de slag met een nieuwe methodiek: de


104


Talenten Motivatie Analyse (TMA). Met de inzet van deze methodiek worden de drijfveren en talenten van medewerkers inzichtelijk en kan ontwikkeling van competenties plaatsvinden. Aan de hand van deze methodiek kunnen medewerkers binnen het generieke functieprofiel (HR21) worden ingezet op specifieke competenties en talenten die nodig zijn om de organisatiedoelstellingen te realiseren. In 2015 krijgt iedere medewerker de uitnodiging een TMA-onderzoek te doen. Aan de hand van de uitkomsten worden afspraken gemaakt over de verdere ontwikkelingen van competenties. Ook worden medewerkers (werkende weg) getraind in de opgavengestuurde manier van werken. Voor de kosten van deze nieuwe activiteiten wordt een beroep gedaan op de reserve gemeentepersoneel en het centrale opleidingsbudget (LEGO budget = leren, eigen verantwoordelijkheid, groei en ontwikkeling). De activiteiten uit Persoonlijke Ontwikkelplannen van medewerkers blijven passen binnen de decentrale opleidingsbudgetten. Strategische Personeelsplanning Aan strategische personeelplanning zal meer inhoud worden gegeven. We kijken steeds meer vooruit naar ontwikkelingen die van invloed zijn op de opgaven van de gemeentelijke organisatie. Zodat we - waar mogelijk - interventies doen die er voor zorgen dat we ook in de toekomst beschikken over een goed en "toekomstbestendig" personeelsbestand. Hierbij speelt ook een rol dat er in afgelopen jaren op grond van de economische omstandigheden nauwelijks nieuwe instroom heeft plaats gevonden en de vergrijzing in de organisatie toeneemt. De gemiddelde leeftijd is 48,13 jaar (bron: jaarrekening 2013). Interventies zullen dus zowel gericht zijn op het bevorderen van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers als op het creëren van ruimte voor nieuwe instroom. Mobiliteit Als gevolg van de alle ontwikkelingen binnen de organisatie willen we de mobiliteit van medewerkers intensiveren. De samenwerking met de andere Haaglandengemeenten op dit punt breiden we uit. Daarnaast stellen we in 2015 een nieuwe sociaal statuut op met als onderdeel de begeleiding van werk naar werk (zoals opgenomen is in de Collectieve Arbeidsvoorwaardenregeling) bij boventalligheid als gevolg van de organisatieveranderingen. Trainees / stagiaires Meegaan in de veranderingen vraagt om vernieuwing en dat kunnen we op verschillende manieren bereiken. Onder meer door mensen binnen te halen die met een frisse blik naar de organisatie kijken en zo bijdragen aan vernieuwing. In 2014 hebben we een plan vastgesteld om actief trainees en stagiaires aan te trekken, met als doel een positieve bijdrage aan de vernieuwingen te leveren. Binnen de organisatie stellen we een mentor aan die twee dagen per week de trainees en stagiairs begeleidt. Het plan is om drie trainees voor een periode van twee jaar aan te stellen. Daarnaast willen we per jaar 12 stageplekken realiseren. Naar de dekking voor de kosten van dit nieuwe trainee & stagebeleid wordt nog onderzoek gedaan. Gesprekkencyclus Om te kunnen sturen op gedrag en resultaten is het van belang dat periodiek gesproken wordt over het functioneren van, de samenwerking met, de ontwikkeling van de medewerker. Jaarlijks voeren we daarom met iedere medewerker een functioneringsgesprek. In 2015 zullen we toetsen of de opgavengestuurde manier van werken ook een aanpassing van de gesprekkencyclus (plannings- functioneringsbeoordelings- en ontwikkelgesprek) vraagt. Verzuim Het verzuimpercentage van onze organisatie was in 2013 5,69 %. De meldingsfrequentie (het aantal keer dat een medewerker zich gemiddeld ziek meldt per jaar) bedroeg in 2013


105


1,75. In vergelijking met 2012 is dit een verlaging. Ook in 2015 zetten we in op een verdere verlaging van het verzuimpercentage en de meldingsfrequentie. Wij willen uitkomen op het gemiddelde verzuimpercentage en -frequentie van gemeenten met een vergelijkbare omvang (2013: verzuimpercentage 3,9% en meldingsfrequentie 1,33). We leggen een nadruk op de beïnvloeding van de frequentie van het verzuim in relatie tot de werkdruk/-stress en het werkplezier in de organisatie. “Het nieuwe werken” Facetten van het nieuwe werken kunnen bijdragen aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en kunnen onderdelen van de opgavengestuurde manier van werken ondersteunen. Onder de verantwoordelijkheid van het project ‘Samen op weg naar 2020 wordt een businesscase opgesteld over de noodzakelijke en gewenste veranderingen. Op basis van de resultaten volgt de implementatie in de loop van 2015. Procesinnovatie In aansluiting op de implementatie van de opgavengestuurde manier van werken zal het innoveren en optimaliseren van werkprocessen nieuw leven in worden geblazen. Door te blijven zoeken naar meer efficiency kan tijd, geld en capaciteit worden vrijgemaakt voor andere prioriteiten. Cao gemeente Onlangs is een akkoord gesloten voor een nieuwe Cao. Voor de komende periode staat de uitvoering van de Cao gemeenten 2013-2015 op de agenda. Ook hierin staat de duurzame inzetbaarheid van medewerkers centraal. Gemeenten worden geadviseerd om de mogelijkheden van een generatiepact te benutten. Dit houdt in dat ruimte wordt gemaakt voor aanstelling van jongeren door via ondersteunende instrumenten oudere werknemers te stimuleren minder te gaan werken. Hierdoor ontstaat ruimte in de formatie. Binnen onze organisatie zal een dergelijke maatregel worden uitgewerkt. Een individueel keuzepakket voor arbeidsvoorwaarden en een landelijke bezoldigingsregeling maken hiervan ook onderdeel van. In de Cao gemeenten 2013-2015 is onder andere afgesproken dat de salarissen structureel worden verhoogd met 1% per 1 oktober 2014 en met 50 euro bruto per maand per 1 april 2015. De structurele verhogingen zijn in de begroting voor 2015 en volgende jaren verwerkt. Personeelsbudget Het personeelsbudget wordt begroot op basis van de werkelijke loonkosten van zittend personeel en een begroting van de resterende formatie/vacatureruimte op basis van een bedrag halverwege de bij de vacature horende salarisschaal. Het personeelsbudget is het sturingskader voor de bedrijfsvoering. Inhuur Waar mogelijk wordt de externe inhuur teruggedrongen door inzet van eigen medewerkers of het aangaan van tijdelijke (project-)aanstellingen. Echter, afhankelijk van de bovenstaande ontwikkelingen kan tijdelijke externe inhuur nog steeds de meest efficiënte keuze zijn. Inhuur vindt altijd plaats binnen de afgesproken budgetten.

Bedrijfsvoering De activiteiten van Bedrijfsvoering zijn ondersteunend aan het realiseren van de doelstellingen van de organisatie. Daarnaast maken ze onderdeel uit en dragen bij aan de ontwikkeling die onze organisatie wil realiseren. Op het gebied van bedrijfsvoering blijven we streven naar samenwerking. Passend binnen de uitgangspunten die we hebben benoemd. Met Delft, of met andere partners.


106


Een businesscase heeft duidelijk gemaakt dat de vorming van een SSC op basis van de oorspronkelijke uitgangspunten de gestelde doelstellingen niet realiseert. Een SSC draagt bij aan een verbetering van de kwaliteit en vermindert de kwetsbaarheid; maar leidt niet tot een structurele besparing van kosten die hoger is dan Delft en Rijswijk afzonderlijk kunnen behalen. Daarom wordt bekeken of, en ja hoe deze doelstellingen wel kunnen worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld door de focus te leggen op uitvoering (en niet of minder op advies- en beleidstaken), of door te onderzoeken of samenwerking met andere partners mogelijkheden biedt. Daarbij onderzoeken we ook samenwerking op basis van opdrachtopdrachtnemerschap. Samenwerking moet bijdragen aan verbeterde kwaliteit, verminderde kwetsbaarheid en minder kosten. Om onze kwetsbaarheid op ICT-gebied weg te nemen hebben we het voornemen het beheer van onze ICT uit te besteden aan Delft. Natuurlijk wel onder voorbehoud van passende afspraken over diensten, producten en prijs. In 2015 worden de resultaten van deze nadere onderzoeksfase geïmplementeerd. Dit geldt bijvoorbeeld de mogelijke implementatie van een nieuw financieel pakket en een nieuw HRM pakket (of een upgrade van de bestaande pakketten). Deze pakketten dragen dan bij aan een verbeterde ondersteuning van de organisatie. En vragen ook een actieve bijdrage van de manager en de medewerker omdat wordt uitgegaan van een concept met meer ruimte voor zelfredzaamheid. De keuzes die we hierin maken zijn medebepalend voor de wijze waarop Bedrijfsvoering in de toekomst de dienstverlening aan onze organisatie invult. Passend bij een organisatie die ontwikkelt en moderniseert is het vernieuwen van de wijze waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd. Daarmee is gestart in 2014 door het uitrollen van ‘thin clients’, in combinatie met de invoering van tijden plaatsonafhankelijk werken. Ook is bijvoorbeeld de software voor de kantoorautomatisering gemoderniseerd, en is gemigreerd van een Novell naar een Microsoft omgeving. Deze bewegingen continueren we in 2015. Werkplekken sluiten fysiek aan bij de activiteiten die worden uitgevoerd, en medewerkers beschikken over adequate hulpmiddelen om hun opdracht uit te voeren. Zaakgericht werken ondersteunt de publieke dienstverlening en helpt de gemeente bij het realiseren van het concept Antwoord©. De software van Liber is geïnstalleerd en de eerste pilots zijn gehouden. Op basis van de huidige ICT-planning kan het zaaksysteem in 2015 procesgewijs uitgerold worden. De 3 decentralisaties in het sociaal domein is één van de prioritaire thema’s. De ontwikkelingen in de techniek en voor de toepassing van ‘zaakgericht werken’ zijn in dit domein in volle gang. Onderdeel van dit project is ook de realisatie van de koppeling GWS4all/liber. Deze koppeling is nodig om de processen van de afdeling Sociale Zaken zaaksgewijs te kunnen uitvoeren. Leveranciers denken mee hoe de informatievoorziening aan kan sluiten op het bestaande ICT-landschap van gemeenten én ketenpartners. Documentmanagement volgt deze ontwikkelingen en zal, wanneer nut en noodzaak bewezen is, deze koppeling realiseren. Bedrijfsvoering wil ook bijdragen aan de verbetering / innovatie van de werkprocessen. Daarvan zijn verschillende voorbeelden. Om het proces van digitaal paraferen en ondertekenen efficiënt te ondersteunen is in 2013 het systeem DigEplan aangeschaft. Dit systeem is webbased en beter geschikt voor Het Nieuwe Werken en voor het delen van informatie. DigEplan is in 2014 geïnstalleerd. De feitelijke implementatie van de digitale handtekening zal in het eerste kwartaal van 2015 gestart worden. Organisaties gaan in toenemende mate digitaal werken. Dat geldt ook voor onze organisatie, waar al de nodige stappen zijn gezet. Vervanging of substitutie is onderdeel


107


van de invoering van het digitaal werken. Vervanging houdt in het vervangen van archiefbescheiden door digitale reproducties. Vervanging levert voordelen op voor de bedrijfsvoering zoals ruimtebesparing en efficiency. In 2015 start de voorbereidingen voor de invoering van vervanging (opstellen handboek, voldoen aan technische specificaties bij gebruikte systemen, opleiden medewerkers, intern communiceren etc.). In tegenstelling tot het beheer van de fysieke archieven, dat in onze organisatie goed geregeld is, zijn beleid en procedures voor digitaal documentenbeheer nog in ontwikkeling. De wet stelt eisen aan een duurzaam beheer van deze documenten. In 2015 zal de sectie Document Management dit beleid en de bijbehorende procedures opstellen en implementeren. De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) wordt de gedetailleerde grootschalige digitale kaart van heel Nederland. Alle fysieke objecten zoals gebouwen, wegen, water en groen zijn hier eenduidig op vastgelegd. De wettelijke basis is de Wet Basisregistratie Grootschalige Topografie. Deze Wet treedt in werking per 1 januari 2016. In 2015 zullen de noodzakelijke activiteiten worden ingevuld om de invoering van deze Wet in onze organisatie goed te laten verlopen.


108


Staat van personele sterkte en personele Lasten Aantal formatieplaatsen per 1-1-2015

Organisatieonderdeel Gemeentesecretaris/Directie

Aantal formatieplaatsen per 1-1-2014

Geraamde loonkosten begroting 2015

Geraamde loonkosten begroting 2014

3,00

2,00

348.620

241.550

20,20

17,26

1.677.070

1.407.850

Personeel en Organisatie

7,11

7,11

552.700

540.920

Projectenbureau

7,53

7,53

630.680

618.840

Communicatie

9,73

9,73

701.040

692.870

Bedrijfsvoering

86,43

86,46

5.190.410

5.123.530

Stad en Samenleving

76,26

77,18

5.244.430

5.247.580

Stadsbeheer

97,18

85,90

5.281.520

4.565.620

Sociale zaken

47,06

47,56

3.013.330

2.919.590

Publiekszaken

35,87

35,87

2.170.620

2.126.840

-

17,98

-

1.224.000

390,37

394,58

24.810.420

24.709.190

Griffie

4,80

4,80

370.580

365.080

RijswijkBuiten

9,00

8,00

679.160

627.820

404,17

407,38

25.860.160

25.702.090

272.000

417.000

1.090.530

1.043.530 1

246.000

246.000

Speeltuinen en -plaatsen

13.890

13.890

Huwelijksvoltrekkingen/partnerschapregistratie (BABS)

45.000

38.000

27.527.580

27.460.510

Concernstaf

Leefbaarheid, Veiligheid en Handhaving Totaal huidig personeel excl. Griffie en RijswijkBuiten

Totaal huidig personeel

Voormalig personeel Bestuur: gemeenteraad, college van burgemeester en wethouders

Opstapbanen

1

Exclusief € 132.600 naar voormalig personeel


109

Paragraaf Verbonden partijen

Inleiding Verbonden Partijen voeren vaak taken uit met een groot politiek belang en ze leveren hierbij een belangrijke bijdrage aan de realisatie van maatschappelijke doelen. Het deelnemen in Verbonden Partijen levert gemeenten naast voordelen ook financiële en bestuurlijke risico’s op. Het is noodzaak om zicht te hebben op deze risico’s die immers de realisatie van de doelstellingen binnen de gestelde financiële kaders kunnen belemmeren. De paragraaf Verbonden Partijen, in de programmabegroting en de programmarekening, is een belangrijk instrument voor de gemeente Rijswijk om proactief te sturen op Verbonden Partijen. Verbonden Partijen zijn organisaties waaraan de gemeente zich bestuurlijk en financieel verbindt. Verbonden Partijen bestaan uit deelnemingen door de gemeente in gemeenschappelijke regelingen, NV’s, BV’s, stichtingen, verenigingen, Publiek Private Samenwerkingconstructies etc. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) waarin algemene regels voor de verantwoording door gemeenten en provincies staan, geeft als definitie: Een Verbonden Partij [is] een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. In de Nota Verbonden Partijen 2013 staan kaders voor hoe de gemeente Rijswijk wil omgaan met Verbonden Partijen. Het betreft de volgende kaderstellende uitgangspunten:

Paragraaf Verbonden Partijen

110


Overzicht Verbonden Partijen De gemeente Rijswijk heeft bestuurlijke en financiële belangen in drie vennootschappen en zeven gemeenschappelijke regelingen. Vennootschappen

Gemeenschappelijke regelingen

N.V. Eneco N.V. Bank Nederlandse Gemeenten N.V. Dunea Duin & Water

GGD Haaglanden Industrieschap “De Plaspoelpolder” Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en omstreken (DSW) Regionaal Reinigingsbedrijf Avalex Veiligheidsregio Haaglanden (VRH) Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) Omgevingsdienst Haaglanden (ODH)

Risicoprofielen Verbonden Partijen Stadsgewest Haaglanden De afbouw van het stadsgewest is in volle gang. Het Stadsgewest Haaglanden komt in liquidatie per 1 januari 2015 indien het wetsvoorstel tot afschaffing van de plusregio’s per die datum in werking treedt en alle bestuursorganen van de negen gemeenten voor die datum een besluit tot opheffing van de gemeenschappelijke regeling van het Stadsgewest hebben genomen. De Tweede Kamer is op 3 juli jl. akkoord gegaan met het wetsvoorstel (op het moment van schrijven van deze tekst ligt het voorstel bij de Eerste Kamer). Aangezien het in de lijn der verwachtingen ligt dat het Stadsgewest zal worden opgeheven is er voor de jaarschijf 2015 van deze gemeentebegroting van af gezien een risicoanalyse en een risicoprofiel op te stellen Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) Op 17 december 2013 heeft de gemeenteraad de Gemeenschappelijke Regeling Metropoolregio Rotterdam Den Haag 2014 vastgesteld. Deze regeling is nog niet formeel in werking getreden. Dit is afhankelijk van de voortgang van het voorstel Wet afschaffing plusregio’s (zie hiervoor). Indien de MRDH op 1 januari 2015 van start gaat, zal met ingang van de begroting 2016 ev een risicoanalyse en –profiel worden gemaakt. De Verbonden Partijen van de gemeente Rijswijk lopen sterk uiteen in (financiële) omvang en vorm. Hierdoor variëren ook de gemeentelijke belangen en risico’s sterk. Door jaarlijks het risicoprofiel van een Verbonden Partij in te schatten, zorgt de gemeente Rijswijk ervoor dat kansen en bedreigingen bij Verbonden Partijen tijdig worden gesignaleerd en dat hierop adequaat kan worden gereageerd.


111


Het risicoprofiel van een Verbonden Partij is gebaseerd op actuele bestuurlijke en financiële risico’s en gebeurt op basis van een risicoanalyse (zie bijlage B Nota Verbonden Partijen). Op basis van de risicoanalyse en het vastgestelde risicoprofiel wordt een pakket aan stuur- en beheersinstrumentarium gekoppeld aan een Verbonden Partij. Het stuur- en beheersinstrumentarium dient binnen de gemeente Rijswijk om vorm en inhoud te geven aan de aansturing, het beheer en de control van de specifieke Verbonden Partij. Des te groter het bestuurlijk en/of financieel risico is dat wordt gelopen bij een Verbonden Partij, des te intensiever zijn de sturing op de Verbonden Partij en de informatievoorziening aan de gemeenteraad. De gemeente Rijswijk kent hiervoor drie verschillende pakketten: het basispakket, het pluspakket en het aanvullende plus pakket. Het basispakket is van toepassing op alle Verbonden Partijen. De sturing op Verbonden Partijen die zijn ingedeeld in plus en aanvullend pluspakket is echter intensiever. Bij deze Verbonden Partijen zal het ambtelijk en bestuurlijk contact worden geïntensiveerd en zullen onder andere de prestatie afspraken en risico’s nauwlettender worden gevolgd. Deze intensivering van de sturing stelt het college bovendien in staat om de gemeenteraad accuraat te informeren (zie verder bijlage C Nota Verbonden Partijen). Hieronder staat van elke deelneming of gemeenschappelijke regeling informatie. Per deelneming worden de belangrijkste wetenswaardigheden weergegeven in het hoofdstuk Toelichting op de Vennootschappen. Dit gebeurt op dezelfde manier als in de voorgaande jaren. In de tabel die daarna volgt zijn de belangrijkste feiten van zes gemeenschappelijke regelingen opgenomen. Het overzicht financieel belang geeft inzicht in de financiën van zowel de vennootschapen als de gemeenschappelijke regelingen. Tot slot is in één tabel het risicoprofiel en het daarbij behorende stuur- en beheerspakket van zowel de vennootschapen als de gemeenschappelijke regelingen weergegeven.


112


Toelichting op de Vennootschappen N.V. Eneco De gemeente Rijswijk is aandeelhouder van de N.V. Eneco. Eneco Holding N.V. behaalde over het eerste halfjaar 2014 een nettoresultaat van € 155 miljoen. Dit is een daling met € 29 miljoen (15%) ten opzichte van het eerste halfjaar 2013 (€ 184 miljoen). De totale omzet in het eerste halfjaar 2014 bedraagt € 2.444 miljoen. Dit is € 429 miljoen (15 % lager) meer dan in de eerste helft van 2013. De lagere opbrengsten en winst heeft vooral te maken met de zachte winter. Echter het marktaandeel van Eneco is wel stabiel. Een winst- en dividendprognose over 2014 is niet afgegeven. Eneco Holding N.V. heeft in het eerste halfjaar van 2014 over 2013 € 120 miljoen dividend ter beschikking gesteld aan haar aandeelhouders (over 2013: € 117 miljoen) Dit bedrag is in mei 2014 uitgekeerd aan de aandeelhouders. De gemeente Rijswijk ontving een dividend over 2014 van € 2,1 miljoen. Dit bedrag is in het tweede kwartaal 2014 e uitgekeerd en verantwoord (zie 1 halfjaarrapportage 2014). Vooralsnog is het dividend door ons op hetzelfde niveau gehouden. N.V. BNG Bank De gemeente Rijswijk is aandeelhouder van de N.V. BNG Bank De nettowinst na belastingen in 2013 is € 283 miljoen (2012: € 332 miljoen). De BNG Bank sluit het verslagjaar af met een daling van 49 miljoen in vergelijking met 2012. In de eerste helft van 2014 is de nettowinst van de BNG Bank uitgekomen op € 153 miljoen (2013: € 123 miljoen ), een stijging van € 30 miljoen. Gezien de aanhoudende onzekerheden acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de nettowinst 2014. N.V. Dunea Duin & Water Het nettoresultaat over het jaar 2013 is uitgekomen op een bedrag van € 7,5 miljoen. Het resultaat is door eenmalig hogere opbrengsten en lagere kosten hoger dan over 2012 (€ 0,8 miljoen). In lijn met de statuten is er geen dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders.

Overzicht financieel belang (x € 1 miljoen) Verbonden Partij

Belang – verandering in belang

N.V. Eneco

Geen

N.V. BNG Bank

Geen

N.V. Dunea Duin & Water

Geen

Resultaat

Eigen vermogen

Vreemd vermogen 01-0131-122013 2013

01-012013

31-122013

241 voordelig 283 voordelig

4.447

4.593

2.587

2.779

2.718

2.918

139.476

127.753

7,48 voordelig

162

169

232

225


113


Naam Verbonden Partij GGD Haaglanden

Industrieschap “De DSW Plaspoelpolder”

Vestigingsplaats

Den Haag

Rijswijk

Soort verbonden partij Partij is verbonden sinds

Gemeenschappelijke regeling 1-1-2014

Gemeenschappelijke regeling 1-1-1953

Doel(en) verbonden partij

Op grond van de Wet publieke gezondheid zorg dragen voor de instelling en instandhouding van één regionale gezondheidsdienst in die regio.

Het Industrieschap heeft tot taak het aanleggen en exploiteren van bedrijfsterreinen, waaronder alles is begrepen hetgeen met deze aanleg en exploitatie samenhangt, alsmede het stichten en exploiteren van bedrijfsgebouwen

Het bedrijf heeft tot doel zo effectief en efficiënt mogelijk voorbereiden en (het doen) uitvoeren van de sociale werkvoorziening voor personen met een sociale werkvoorzieningsindicatie die woonachtig zijn op het grondgebied van de deelnemende gemeenten.

Het openbaar belang dat wordt behartigd

De regeling behartigt de belangen van de gemeenten op het terrein van het bevorderen, beschermen en bewaken van de publieke gezondheid

Arbeidsgehandicapten aan (passend) werk helpen.

Relatie met doelstellingen uit gemeentelijke begroting

Programma Sociaal Domein Preventieve gezondheidzorg

-Ontwikkeling en uitgifte Bedrijventerreinen regio Haaglanden -Herstructurering Bedrijventerreinen -Duurzaam Beheer Bedrijventerreinen -Faciliteren Regionale Samenwerking t.b.v. bovengenoemde zaken. Programma Economie en Werken

Statutair Rijswijk Kantoor Zoetermeer Gemeenschappelijke regeling 1-1-1975

Openbaar belang

Programma Sociaal Domein Arbeidsmarkt overig

Bestuurlijk belang Deelnemende partijen

Het openbaarlichaam Gemeenten Rijswijk is een en Den Haag samenwerkingsverban d van de gemeenten Delft, Den Haag, LeidschendamVoorburg, MiddenDelfland, PijnackerNootdorp, Rijswijk,


114

Gemeenten Rijswijk, Zoetermeer en LeidschendamVoorburg




Wassenaar, Westland en Zoetermeer Vertegenwoordiging in de verbonden partij

Deelname in algemeen bestuur

Deelname in algemeen bestuur (AB) en dagelijks bestuur (DB)

Deelname in algemeen bestuur en dagelijks bestuur

Bijdrage aan de verbonden partij. Voor de uitvoering van het takenpakket in de regiogemeenten is de GGD aan de gemeente Den Haag een vergoeding verschuldigd. De hoogte van die vergoeding wordt voor elke in artikel 5 lid 1 bedoelde periode, door de burgemeester en wethouders van Den Haag in overeenstemming met het algemeen bestuur. Op dit moment niet bekend

De deelneming van de De bijdrage van de gemeente Rijswijk deelnemende bedraagt 50%. gemeenten in de kosten van bestuur en algemeen beheer. Een bijdrage van de deelnemende gemeenten in een eventueel resterend nadelig exploitatiesaldo. Gemiddeld komt onze bijdrage in het exploitatietekort neer op ongeveer 25%.

Eigen vermogen aan het begin en einde van 2013

n.v.t.

Begin € 13,2 miljoen Eind € 11,5 miljoen


Vreemd vermogen aan het begin en eind van 2013

n.v.t.

n.v.t.


Er zijn weinig tot geen risico’s tot 2018 omdat er afspraken zijn gemaakt met de GGD Haaglanden dat zij van 2014 tot 2018 volledig verantwoordelijk zijn voor de financiën. Er is gekozen voor een dienstverleningsmodel.

De verkoop van bouwkavels en verhuur/verkoop bedrijfspanden is onderhevig aan de marktcondities

Ingezette herstructurering (waarbij rekening is gehouden met de gevolgen van de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015).

Financieel belang Belang in de Verbonden Partij

Resultaat

Exploitatietekort 2013 Het resultaat over 2013 bedraagt nadelig € 1.024.000. € 489.064

Risico’s Risico’s


115




Score bestuurlijk risico Score financieel risico Risicoprofiel

Laag

Gemiddeld

Gemiddeld

Laag

Gemiddeld

Gemiddeld

1

2

2

Stuur- en beheerspakket

Basispakket

pluspakket

Pluspakket Omdat er reeds een Rekeningcommissie DSW is ingesteld en omdat met de herstructurering meer ambtelijk wordt overlegd is een pluspakket van toepassing.

Voorgedane of voorgenomen veranderingen (beleidsvoornemens) Met de Er zijn geen Doelstelling Er zijn geen herstructurering blijft voorgenomen voorgenomen DSW verantwoordelijk veranderingen in de veranderingen in de voor het aanbieden doelstelling doelstelling van beschut werk voor de oude doelgroep. De taken Arbeidsontwikkeling, Individuele detachering en Begeleid Werken voor de oude doelgroep komen over naar de gemeenten. Huidige relatie

Als gevolg van de gemeenteraadsverkie zingen kent de GGD Haaglanden een geheel nieuw AB. De Dagelijkse bestuur moet nog worden samengesteld.

Nieuw AB en DB zijn aangesteld per 10 juli 2014, Rijswijk wordt per december 2014 voor twee jaar voorzitter van het AB en DB

Voortbestaan en/of Op dit moment zijn er zelfstandigheid geen voornemens tot wijzingen en of veranderingen.

Op dit moment zijn er geen voornemens tot wijzigingen en of veranderingen.


116

Als gevolg van de gemeenteraadsverkie zingen kent DSW een geheel nieuw AB en DB. Vanuit de gemeente Rijswijk is bewust gekozen om niet de portefeuillehouder in het DB te laten plaatsnemen om de eigenaarsrol scherp te houden In de herstructurering zitten geen beleidsvoornemens over veranderingen in het voortbestaan en/of zelfstandigheid van GR.




Activiteiten en/of prestaties

Geen

Weerstandsvermogen

Is nog niet in kaart gebracht.

Geen veranderingen in de programma´s van de Verbonden Partij Het weerstandsvermogen is ruim voldoende om de risico’s op te kunnen vangen.

Uitvoering geven aan de herstructurering o.b.v. het vastgestelde stappenplan. Het weerstandsvermogen is een buffer voor het opvangen van risico’s die DSW loopt bij uitvoering van taken. In 2013 is € 283.336,- t.l.v. het weerstandsvermogen aangewend voor de herstructurering.

Geen

De ingezette herstructurering is een nieuwe ingezette koers. Het herstructureringsproces is ingezet met als doel DSW een financieel gezonde toekomst tegemoet te laten gaan. In het coalitieakkoord Rijswijk 2014-2018 staat over regionale samenwerking, dat het belangrijk is een strategische keuze te maken over de rol en positie die de eigen gemeente in de regio wil innemen. DSW is een dergelijk regionaal samenwerkingsverband waarvan het noodzakelijk is zo’n strategische keuze te maken.

Heroverweging Sprake van nieuw of gewijzigd beleid bij de gemeente?

Geen

Toekomstperspectief van de partij, gerelateerd aan veranderingen in de omgeving?

De afspraken die zijn Zie doelstelling gemaakt gelden 4 jaar lang. Dus de komende jaren geen wijziging.

Neen Rechtvaardigen interne en/of externe ontwikkelingen een heroverweging van deelname ?

Neen


117


Naam Verbonden Partij Avalex

VRH

ODH

Vestigingsplaats

Den Haag

Den Haag

Den haag

Soort verbonden partij

Gemeenschappelijke regeling

Gemeenschappelijke Gemeenschappelijke regeling regeling

Partij is verbonden sinds

2001

01-01-2009

01-01-2013

Doel(en) verbonden partij

Het bedrijf heeft tot doel het zo effectief en efficiënt mogelijk voorbereiden, en (het doen) uitvoeren van de integrale inigingstaken van de deelnemers.

Uitvoeren van taken op het gebied van brandbestrijding, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, rampenbestrijding, ambulancevervoer

Het openbaar belang dat wordt behartigd

Volksgezondheid en Leefbaarheid en daarbij specifiek de taak tot het inzamelen van afval.

Uitvoeren van taken op het gebied van brandbestrijding, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, rampenbestrijding, ambulancevervoer

De omgevingsdienst Haaglanden voert alle milieutaken uit voor de gemeenten Delft, Den Haag, LeidschendamVoorburg, MiddenDelfland, PijnackerNootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer. De omgevingsdienst is opgezet als een regionale uitvoeringsdienst voor de uitvoering van de vergunningverlening en handhavingstaken (VTH) gerelateerd aan de Wet Milieubeheer en andere wettelijke milieutaken. Gemeente Rijswijk heeft milieutaken in deze dienst onder gebracht met het doel de dienstverlening op milieugebied aan burgers en bedrijven te verbeteren. De ODH geeft uitvoering aan wettelijke VTHtaken. Rijswijk geeft eveneens opdracht voor uitvoering van activiteiten die bijdragen aan het realiseren van gemeentelijke milieubeleidsdoelen.

Openbaar belang


118



VRH

ODH

Programma Wonen en Leven Afvalinzameling en verwerking

Programma openbare orde en veiligheid Brandweer Rampenbestrijding

Programma Wonen en Leven (milieuvergunningen & advies) Programma Openbare orde en Veiligheid (toezicht & handhaving)

Deelnemende partijen

Gemeenten Rijswijk, LeidschendamVoorburg, Wassenaar Pijnacker-Nootdorp, Delft en Midden Delfland.

Vertegenwoordiging in de verbonden partij

Deelname in algemeen bestuur en dagelijks bestuur

Gemeenten Rijswijk, Delft, Den Haag, LeidschendamVoorburg, MiddenDelfland, PijnackerNootdorp, Wassenaar, Westland en Zoetermeer Deelname in algemeen bestuur

Gemeenten Rijswijk, Zoetermeer, Delft, Den Haag, Westland, Midden Delfland, Wassenaar, LeidschendamVoorburg, PijnackerNootdorp en Provincie Zuid – Holland. Deelname in algemeen bestuur

Relatie met doelstellingen uit gemeentelijke programmabegroting

Bestuurlijk belang

Financieel belang Belang in de Verbonden Partij

Bijdrage aan de verbonden partij – afhankelijk van het aantal huisaansluitingen, maar ook kosten containers inclusief beheer gaat naar rato aantal containers. Kan per jaar verschillen. Is circa 16%

Bijdrage aan de verbonden partij (inwonerbijdrage)

1,7% in de totale bijdrage exploitatietekort.

Resultaat

€ 320.000,- nadelig

€ 4.842.000 voordelig Begin € 10,1 miljoen Eind € 11,8 miljoen

2013: € 2,1 miljoen voordelig Begin: € 1,6 miljoen Eind: € 2,5 miljoen

Eigen vermogen aan Begin € 1,8 miljoen het begin en einde nadelig van 2013 Eind € 2,1 miljoen nadelig Vreemd vermogen Begin € 32,2 miljoen aan het begin Eind € 28,8 miljoen en einde van 2013

Begin € 68,5 miljoen Begin € -,Eind € 65,5 miljoen Eind € -,-

Risico’s


119



VRH

ODH

Risico’s normale bedrijfsuitoefening; Politiek bestuurlijke risico’s

Risico’s normale bedrijfsuitoefening; Politiek bestuurlijke risico’s

Laag

Laag

Gemiddeld

Gemiddeld

Risicoprofiel

Politiek bestuurlijke risico’s voor de gemeente. Regie en controle houden op GR bedrijf tijdens een transitie naar een meer resultaatgericht professionele dienstverlenende organisatie. Financiële risico’s. Het is een wettelijke taak die kosten wat kost uitgevoerd moet worden. Hoog De transitie van het bedrijf is een ingewikkeld politiek bestuurlijke vraagstuk waarbij de beelden en wensen van alle deelnemers ten aanzien van de toekomst van het bedrijf op elkaar afgestemd moeten worden. Tevens gaat het niet alleen om aanscherping van de govenance and controlcyclus, maar ook om een transitietraject naar een resultaatgerichte, professionele dienstverlenende organisatie. Gemiddeld Het aantal financiële risico’s in de begroting van Avalex is fors ingeperkt. Tevens zijn alle kostenposten meerdere malen doorgelicht. Het financieel risico op extra bijdrage van de gemeente is op dit moment beperkt. 2

1

1

Stuur- en

Pluspakket

Basispakket

Basispakket

Risico’s

Score bestuurlijk risico

Score financieel risico


120



VRH

ODH

beheerspakket Voorgedane of voorgenomen veranderingen (beleidsvoornemens) Doelstelling

Verandering wordt niet uitgesloten. Dit punt komt aan de orde in het eerdergenoemde transitietraject.

Huidige relatie

Verandering van deze relatie en governancestructuur is niet uitgesloten en vormt onderdeel van het eerdergenoemde transitietraject.

Voortbestaan en/of zelfstandigheid

Verandering wordt niet uitgesloten. Dit punt komt aan de orde in het eerdergenoemde transitietraject. Verandering wordt niet uitgesloten. Dit punt komt aan de orde in het eerdergenoemde transitietraject.

Activiteiten en/of prestaties

In het huidige ontwerp beleidsplan is als doelstelling opgenomen "verbindend vakmanschap in veiligheid en zorg". Dit sluit aan bij de missie die in het plan van 2011 is geformuleerd. Tot halverwege 2012 was de burgemeester van Rijswijk DB lid. Na een wisseling van diverse burgemeesters en herverdeling van bestuurlijke portefeuilles, is de burgemeester van Rijswijk geen DB-lid meer. Wel heeft Rijswijk de rol van portefeuillehouder crisisbeheersing. Geen

Tussen ODH en deelnemende partijen wordt gewerkt aan het waarborgen van wettelijke (per 2015) kwaliteitscriteria van de uitvoering van de VTH taken door ODH.

Als gevolg van de gemeenteraadsverkie zingen kent de ODH een geheel nieuw DB.

Geen

Voor de periode Geen 2015-2018 wordt een nieuw regionaal beleidsplan opgesteld. Het accent ligt hierbij op verder ontwikkelen van de regionale organisatie. Het zwaartepunt van de VRH zal de komende vier jaar liggen op het verhogen van het veiligheidsbewustzijn van de burgers op basis van het rapport Bevolkingszorg


121



VRH

ODH

nieuwe stijl. Weerstandsvermogen

Weerstandvermogen is € 2,1 miljoen nadelig. Vermogen komt op nul in 2016, maar weerstandvermogen is nog onder de maat

De weerstandscapa- Op dit moment zijn de citeit binnen de VRH risico’s niet bestaat uit de gekwantificeerd. algemene reserve. Deze dient ter dekking van geïdentificeerde risico’s van materiële aard. De toevoeging van een voordelig resultaat aan de algemene reserve is regel tot de algemene reserve het maximum heeft bereikt van 1% van de begrotingsomzet. Daarnaast wordt de weerstandscapaciteit gevormd door de deelnemende gemeenten die garant staan voor de gemeenschappelijke regeling.

Heroverweging Sprake van nieuw of De gemeente is met de andere gemeente gewijzigd beleid bij de gemeente? in de Avalex regio een regionaal gemeentelijk afvalbeleid aan het opstellen. Na maatschappelijke en politieke discussie kan dit betekenen dat we de wijze van afvalinzameling anders gaan inrichten en vormgeven in Rijswijk. Toekomstperspectief In de van de partij, eerdergenoemde gerelateerd aan transitie worden veranderingen in de opnieuw bekeken omgeving? welke organisatievorm, doelstelling, relaties en activiteiten het beste aansluiten op de gemeentelijke


122

Neen De gemeente gaat mee in de ingezette doorontwikkeling van de regionale (crisis)organisatie.

Zie doelstelling

In 2018 start naar alle waarschijnlijkheid de nieuwe Omgevingswet waarin meerdere wetten gevoegd worden. Nu is nog niet duidelijk wat dat voor de taakverdeling tussen partijen betekent.



VRH

doelstel-ling en wettelijke verantwoordelijkheid van de deelnemende gemeenten. Zonder meer is Rechtvaardigen Neen interne en/of externe duidelijk dat ontwikkelingen een afvalinzameling een thema is waarbij heroverweging van samenwerking met de deelname? buurtgemeenten zeer grote meerwaarde heeft voor Rijswijk (efficiency en schaalvoordelen). Deelname staat niet ter discussie. Echter we zijn wel in dialoog met alle deelnemers over welke sturingsrelatie, organisatievorm en takenpakket van een samenwerkingverband het beste bij de gemeentelijke doelstellingen passen.

ODH

Neen

Indien (nog) geen definitieve jaarrekening van een Verbonden Partij beschikbaar is, dan wordt bij het opstellen van de Paragraaf Verbonden Partijen en het overzicht van Verbonden Partijen uitgegaan van de meest recente prognoses voor de relevante gegevens.


123


Overzicht risicoanalyse en risicoprofiel De risicokwalificatie van de verbonden partijen ziet er schematisch als volgt uit:

Zoals aangegeven past bij elk risico een passend stuur- en beheersingsinstrumentarium. Bij het risicoprofiel met de kwalificatie 1 past het zogenaamde basispakket. Dat betekent dat begroting en jaarstukken tijdig aan de raad worden voorgelegd en dat er een zienswijze wordt opgesteld. Bij het risicoprofiel met de kwalificatie 2 kunnen aanvullende maatregelen worden gesteld aan rapportages en overleggen, informatie op maat (raadsinformatiebrieven) en de mogelijkheid tot het uitvoeren van onderzoeken. Bij de verbonden partijen met de waardering van het risico in de klasse 3 is het aanvullende pakket nog intensiever. Hiervoor is echter een breed regionaal draagvlak vereist. Te denken valt aan: het vaststellen van aanvullende kaders, het instellen van een rekeningcommissie, het doen van een rekenkameronderzoek, het doen van een onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van de verbonden partij.


124

Paragraaf Grondbeleid

Inleiding Gemeentelijk grondbeleid richt zich op de grondmarkt in brede zin. Het omvat onderwerpen als grondverwerving, gronduitgifte, voorkeursrecht, onteigening, vestiging van zakelijke rechten, inrichting van de openbare ruimte en de aanleg van nutsvoorzieningen, bouwen woonrijp maken, grondprijsbeleid en vormen van publiekprivate-samenwerking (pps). Door de inzet van het gemeentelijk grondbeleidinstrumentarium kan de gemeente sturing geven aan de ruimtelijke ontwikkelingen binnen de gemeentegrenzen. Om te komen tot een goede verhouding tussen wonen, werken en recreëren is sturing nodig. Het grondbeleid is daarom ondersteunend aan andere beleidsterreinen, waaronder het ruimtelijke beleid en bij de uitwerking van ruimtelijke plannen. De huidige nota grondbeleid en de daarbij behorende grondprijzenbrief zijn door de raad vastgesteld op 20 maart 2012 en gelden voor de periode 2012 t/m 2015. Per 2016 zal de actualisatie van het grondbeleid plaatsvinden. Daarbij komt onder meer relevante nieuwe wetgeving aan de orde zoals de wet markt en Overheid. Deze wet houdt onder meer in dat een overheidslichaam, zoals een gemeente, geen partijen mag bevoordelen omdat we gemeente zijn. Naar verwachting zal voor 2015 de grondprijzenbrief herzien worden. De nota grondbeleid geldt in principe altijd voor een periode van vier jaar. De huidige nota grondbeleid is echter eerder geactualiseerd en vastgesteld dan voorzien. De eerdere actualisatie bleek enerzijds noodzakelijk vanwege de invoering van nieuwe weten regelgeving. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Anderzijds is er, mede vanuit praktisch oogpunt,voor gekozen om de gemeentelijke grondprijzen in een separate grondprijzenbrief vast te stellen. In de voorgaande nota grondbeleid waren de grondprijzen nog integraal verwerkt. Het algemene beleidskader wordt in principe eens per vier jaar herzien, terwijl de grondprijzen in principe eens per twee jaar zullen worden herzien. De separate grondprijzenbrief heeft dus een eigen dynamiek, maar wordt nadrukkelijk als integraal onderdeel van het gemeentelijke grondbeleidskader aangemerkt. Door deze praktische “loskoppeling” kan de nota grondbeleid als algemeen beleidskader naar verwachting de komende jaren – tot aan de volgende herziening – ongewijzigd in stand blijven. Doelstellingen gemeentelijk grondbeleid Het grondbeleid van de gemeente Rijswijk kent een aantal doelstellingen. Het grondbeleid heeft hoofdzakelijk tot doel de bestuurlijke en maatschappelijk gewenste ruimtelijke ontwikkelingen te faciliteren. De gemeente Rijswijk hanteert daarbij een aantal specifieke uitgangspunten: Doelstellingen grondbeleid: • Het bevorderen van maatschappelijk gewenst grondgebruik door het faciliteren en zoveel mogelijk sturing te geven aan bestuurlijk en maatschappelijk gedragen ruimtelijke (gebieds)ontwikkelingen en projecten; • Het op bestuurlijk verantwoorde wijze inzetten van het grondbeleidsinstrumentarium op locaties die strategisch van belang zijn voor de uitwerking van het ruimtelijke beleid; • Het beheersbaar maken van de risico’s van ruimtelijke ontwikkelingen; • Het waarborgen van het gemeentelijk kostenverhaal conform de uitgangspunten van de Wro en streven naar een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten.


125


Uitgangspunten grondbeleid gemeente Rijswijk De gemeente Rijswijk hanteert als uitgangspunt dat in beginsel alle vormen van grondbeleid mogelijk zijn, afhankelijk van de aard, omvang en het strategisch belang van de voorgenomen ruimtelijke of gebiedsontwikkeling. De uiteindelijke keuze voor een specifieke vorm van grondbeleid is afhankelijk van de financiële en juridische risico’s die vooraf onderzocht en in beeld gebracht zijn. Voor specifieke projectinitiatieven wordt in de regel een meer faciliterend grondbeleid gevoerd, omdat de grond in het te ontwikkelen projectgebied meestal in eigendom is van de initiatiefnemer/ontwikkelaar. Daarbij is het uitgangspunt dat de gemeente zich inspant om alle benodigde ruimtelijke besluiten voor te bereiden. Het gaat dan om zaken als het bestemmingsplan of een uitgebreide Wabo-procedure, waarbij afgeweken wordt van een vigerend bestemmingsplan of zorgen voor de tijdige verlening van de benodigde omgevingsvergunningen. Het uitgangspunt voor het verplicht gemeentelijk kostenverhaal is dat voor de formele besluitvorming over de ruimtelijke procedures een anterieure overeenkomst met de initiatiefnemer wordt gesloten. In het kader van (grootschalige) gebiedsontwikkelingen is dat echter vaak niet mogelijk. Dan worden separate exploitatieplannen vastgesteld ten behoeve van het gemeentelijk kostenverhaal. Voor alle bouwplannen waarin voorzien wordt in het bestemmingsplan wordt dan een exploitatiebijdrage vastgesteld.. Het exploitatieplan wordt gelijktijdig met het bestemmingsplan vastgesteld. Voor de Plaspoelpolder (bestemmingsplan en exploitatieplan “Plaspoelpolder”) en de gebiedsontwikkeling RijswijkBuiten (bestemmingsplan en exploitatieplan “Sion ’t Haantje”) zijn exploitatieplannen behorend bij het betreffende bestemmingsplan door de raad vastgesteld. Motiveringen en afwegingskader voor de inzet van een actief grondbeleid Aan de mogelijke inzet van een actief grondbeleid ligt een aantal motiveringen ten grondslag: • • • •

Het streven naar een actieve en initiërende rol bij ruimtelijke processen om publieke doelen beter en sneller te bereiken; De wens om specifieke locaties met strategische betekenis voor het (ruimtelijke) beleid of plaats in de stad actief te realiseren; Het benutten van de mogelijkheden om minimaal kostendekkende beleidsdoelen te realiseren; De mogelijkheid om maximaal kostenverhaal toe te passen via de uitgifte van de grondposities in het betreffende plangebied.

Als op grond van de hiervoor omschreven motiveringen wordt overwogen om tot de inzet van een actief grondbeleid over te gaan, worden alle risico’s van te voren onderzocht en in beeld gebracht. Dit gebeurt met een aparte risico-analyse. De keuze voor het inzetten van actief grondbeleid is verder afhankelijk van de volgende afwegingen: •

• •

De mogelijkheid om – met inachtneming van de marktsituatie – tot verwerving van gronden te kunnen overgaan; de grond is moeilijk te verkrijgen, waardoor de grondprijs hoger dreigt uit te vallen. De gemeente moet de risico’s beheersbaar houden; Het gemeentelijk ambitieniveau voor wat betreft de locatie en/ of omgeving: indien het ambitieniveau laag is, dan kan gekozen worden voor een meer faciliterende opstelling van de gemeente. De noodzaak tot sterke gemeentelijke sturing om de gemeentelijke doelen te bereiken. Als die noodzaak minder sterk is dan kan overwogen worden de


126


•

ontwikkeling aan de markt over te laten. De risico’s worden zo beperkt tot een minimaal niveau. Het risicoprofiel. Als de gemeente onnodig veel risico’s loopt, dan moet van de inzet van actief grondbeleid worden afgezien.

Samenwerkingsvormen bij de uitvoering van grondbeleid en ruimtelijk beleid In de huidige praktijk is het onderscheid tussen een zuiver actief grondbeleid aan de ene kant en een faciliterend grondbeleid aan de andere kant niet strikt. Samenwerking tussen de gemeente en marktpartijen wordt vaak aangegaan met concrete samenwerkingsovereenkomsten (publiek-private samenwerking). Daarbij spelen aspecten als risico en zeggenschap en de grondposities een belangrijke rol. De mate waarin deze aspecten verdeeld worden, is bepalend voor de vorm van samenwerking. Vanuit gemeentelijke optiek bezien zijn er diverse redenen voor samenwerking. Bijvoorbeeld om de risico’s van grondexploitatie zoveel mogelijk te verleggen of in bepaalde mate te delen. Daarnaast kan samenwerking nuttig zijn bij het optimaliseren van de plannen en het leveren van expertise op de vastgoedmarkt. Er bestaan verschillende vormen van samenwerking. Van samenwerking is in ieder geval sprake indien afspraken gemaakt zijn over: • Het opstellen en uitwerken van een ruimtelijk plan en beeldkwaliteitsplan; • Het bouwen woonrijp maken; • De wijze van inbreng van gronden; • Het voorbereiden, financieren en realiseren van plannen; • De wijze van besluitvorming; • Het tijdspad van besluitvorming en realisatie; • Het afzetrisico. De belangrijkste aspecten van de uiteindelijke samenwerkingsvorm zijn risico en zeggenschap. Als de mate waarin risico’s kunnen worden overgedragen aan andere partijen wordt afgezet tegen de mate waarin de gemeente sturing wenst te behouden, dan zijn verschillende modellen van samenwerking mogelijk. In de Nota Grondbeleid worden diverse vormen van samenwerkingsmodellen nader toegelicht. Risicomanagement, staatssteun en aanbesteding Grondexploitaties hebben betrekking op meerjarige vastgoedontwikkelingen. Daaraan zijn uiteraard ook risico’s verbonden. Het gaat daarbij om de kans dat een ontwikkeling in negatieve zin afwijkt van de (vooraf) geformuleerde financiële uitgangspunten. Risicomanagement is er op gericht om het beoogde doel binnen de vooraf geformuleerde (financiële) kaders te realiseren en als dit niet mogelijk blijkt dit tijdig te signaleren en zo mogelijk bij te sturen. Financieel management is dan ook een van de kernonderdelen van het gemeentelijk grondbeleid. Hieronder valt de financiële kaderstelling en het risicomanagement. Bij gronduitgifte en publiek-private-samenwerking moet in toenemende mate rekening worden gehouden met de ontwikkelingen op het gebied van (Europese) regelgeving op het gebied van staatssteun en aanbesteding. De gemeentelijke kadernota biedt het kader waarbinnen de gemeente het risicomanagement uitvoert. Voor het grondbeleid voert de gemeente Rijswijk geen aparte risicoanalyse uit. Ieder jaar wordt een risicoanalyse voor de gehele gemeentelijke organisatie uitgevoerd. Door middel van een risicoanalysemodel wordt bepaald welke reserve noodzakelijk is om in 90% van de gevallen de risico’s te kunnen opvangen. Jaarlijks worden alle risico’s van de gemeente geïnventariseerd en gekwantificeerd,


127


waarna bepaald wordt op welke wijze deze risico’s worden opgevangen. Het grondbeleid neemt als zodanig geen aparte positie in, maar wordt in het kader van risicomanagement behandeld als onderdeel van de gehele gemeentelijke organisatie. Risico’s moeten daarom ingecalculeerd worden en middelen gereserveerd om de financiële gevolgen die zich in werkelijkheid voordoen te kunnen opvangen. De gemeente moet als gevolg van de ontwikkelingen in de Europese weten regelgeving, alsmede de Europese jurisprudentie in toenemende mate rekening houden met de ontwikkelingen op het gebied van staatssteun en aanbesteding. Zo moet het grondprijzenbeleid altijd uitgaan van marktconforme grondprijzen bij uitgifte van grond. Een belangrijke regel uit Europese uitspraken op het gebied van staatssteun en aanbesteding, is dat door de marktpartij een marktconforme grondprijs wordt betaald en dat de vastgoedontwikkeling ook daadwerkelijk voor rekening en risico van de marktpartij plaatsvindt. De gemeente moet bij de uitoefening van de taken in het kader van gronduitgifte en gebiedsontwikkeling altijd een analyse maken van de risico’s voor staatssteun- en aanbestedingsperikelen. Daarbij wordt altijd uitgegaan van de laatste stand van zaken op het gebied van Europese wet,- en regelgeving en jurisprudentie. Uitvoering van het gemeentelijk grondbeleid vanuit de organisatie De uitvoering en beleidsvorming van het gemeentelijk grondbeleid is ondergebracht bij de afdeling Stad & Samenleving, sectie Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling (REO), Grondzaken.

In exploitatie genomen gronden: Oude Stadhuislocatie Conform de voorschriften van het BBV was voor het nadelige resultaat op de bouwgrondexploitatie een voorziening getroffen ter grootte van € 2.773.000,-. Deze verliesvoorziening is in mindering gebracht op de boekwaarde. Daarnaast is de boekwaarde aangepast aan de WOZ waarde en is een bedrag van ca. € 902.000,afgewaardeerd. De boekwaarde per 1 januari 2014 bedraagt € 5.416.000,-..Er wordt in 2014 nog gestart met een onderzoek om meer specifiek inzicht te krijgen in de mogelijkheden die het oude stadhuis heeft. Uitgangspunt hierbij is dat het bestuur en ambtelijk apparaat, zoals nu in Hoogvoorde is gehuisvest, volledig terug verhuisd. Vrijenbanselaan Met marktpartijen is onderhandeld over een mogelijke invulling van deze locatie. De bestemmingsplanprocedure is opgestart aangezien een passend bestemmingplan nodig is om de vestiging van een fastfood restaurant en een benzinestation mogelijk te maken. Inmiddels zijn intentieovereenkomsten ondertekend. Zodra het mogelijk is zal een koopen verhuur overeenkomst worden aangegaan. Vervolgens zal het terrein bouwrijp gemaakt moeten worden, de verwachting is dat eind 2015 het bouwplan gereed zal zijn. Eikelenburgh Als gevolg van de economische ontwikkelingen op de woningmarkt is in de herziene grondexploitatie per 1-1-2014 de fasering aangepast. Het gevolg is dat de grondexploitatie langer doorloopt (tot circa 2025). De huidige samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en de ontwikkelaar loopt tot en met 2016. Er zal de komende periode besloten moeten worden of deze overeenkomst verlengd wordt. Door de vertraging in de verkoop zullen ook de opbrengsten uit verkoop van de gemeentelijke gronden wat later binnen komen. In mei 2014 is gestart met de verkoop van de volgende fase, in totaal 21 woningen. De verwachting is dat eind 2014 gestart zal worden met de bouw van deze woningen. Dit betekent dat dan ook de bijbehorende grondopbrengsten ontvangen worden.


128


Te Werve West De gemeente en Rijswijk Wonen hebben met verenigingen, belangenorganisaties en bewoners gesprekken gevoerd over de herinrichting van het park de Driesprong. De corporaties zullen de gronden aan de Van Vollenhovenlaan en van de locatie de Schakel op een wat later tijdstip afnemen dan gepland. Gesprekken met partijen over de invulling van deze locatie (woningaantallen en kosten inrichting openbaar gebied) zijn gaande. RijswijkBuiten Voor een nadere toelichting zie de paragraaf RijswijkBuiten.

Nog in exploitatie te nemen gronden: Benedictuslocatie De locatie is deels eigendom van Rijswijk Wonen en deels eigendom van de gemeente. Er wordt al lang nagedacht over een herontwikkeling op deze locatie. De plannen hiervoor zijn echter nog niet concreet. Gedacht kan worden aan de ontwikkeling van woningen, zorgwoningen of een andere maatschappelijke functie. Op deze locatie is in het bestemmingsplan een wijzigingsbevoegdheid opgenomen om een eventuele herontwikkeling mogelijk te maken. Wanneer de plannen voor deze locatie concreter zijn, kan indien wenselijk de wijzigingsbevoegdheid door het college worden toegepast.

Overigen: De Opperd De gemeente heeft de wens om De Opperd conform het bestemmingsplan met woningen te ontwikkelen. Met de opbrengst van deze ontwikkellocatie kan onder andere de kwaliteitsslag van de Landgoederenzone mede gefinancierd worden. De Voorde In het kader van gemeentelijke bezuinigingstaakstelling is voor landgoed de Voorde een openbare biedingsprocedure gevoerd. Hieruit zijn geen geldige biedingen ontvangen voor de gemeente. Daarom is besloten het object onderhands te verkopen. Momenteel zijn er onder andere gegadigden die er een hotel/restaurant functie willen vestigen. Onderzocht wordt wat de meest geschikte invulling is. Verwacht wordt dat begin 2015 duidelijk wordt wat de nieuwe invulling van het pand zal zijn. Overvoorde De eigenaar van het pand wil de functie van het pand wijzigen van congrescentrum naar zorgcomplex voor zorgbehoevende dementerenden in het hogere segment van de markt. Indien de gemeente hiermee akkoord gaat, zal er een Wabo procedure gevolgd moeten worden. De verwachting is dat dit in 2015 zijn beslag zal krijgen. TH Locatie De TH locatie wordt momenteel anti kraak beheerd. Op korte termijn wordt aan het college een voorstel gedaan waarbij de keuze gemaakt zal worden tussen sloop van het gebouw of het gebouw behouden.


129

Paragraaf Lokale Heffingen

In Rijswijk houden we de lasten zo laag mogelijk. We vinden het belangrijk om Rijswijk betaalbaar te houden voor al onze inwoners, ondernemingen en relaties. Dat doen we op een financieel verantwoorde manier. Samen zijn we verantwoordelijk voor onze stad, waarin we onder andere kwaliteit bieden voor de publieke dienstverlening. Daarom moet betaald worden voor onze diensten. We bieden daarbij een zo hoog mogelijke kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten waarbij we rekening houden met de meest kwetsbaren in de samenleving. We kiezen er dan ook voor om de woonlasten in de gemeente Rijswijk structureel onder het gemiddelde van de regio Haaglanden te houden. Daarnaast moeten de tarieven voor onder meer de afvalstoffenheffing, rioolheffing en leges honderd procent kostendekkend zijn. Soorten heffingen Lokale heffingen zijn te onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. • Ongebonden heffingen worden tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Voorbeelden: onroerendezaakbelastingen (OZB), hondenbelasting en precariobelasting. • Van gebonden heffingen wordt de opbrengst gebruikt ter dekking van de gemaakte kosten. Voorbeelden: de afvalstoffenheffing en rioolheffing. Beleidsuitgangspunten De uitgangspunten voor de ontwikkeling van de gemeentelijke tarieven in 2015 zijn deels geformuleerd in de meerjarenbegroting 2015 - 2018: • de woonlasten moeten structureel onder het gemiddelde van de regio Haaglanden liggen; • De tarieven voor de gebonden heffingen dienen maximaal 100% kostendekkend te zijn; • De opbrengst OZB stijgt voor het begrotingsjaar 2015 met het inflatiepercentage van 1,5%; • Voor alle overige belastingtarieven wordt voor 2015 eveneens rekening gehouden met een inflatiepercentage van 1,5%; • De kwijtschelding van gemeentelijke lasten (minimabeleid) blijft ongewijzigd. Overzicht van de lokale heffingen De gemeentelijke heffingen die in 2015 zullen worden geheven zijn: • Onroerendezaakbelastingen; • Precariobelasting; • Afvalstoffenheffing; • Hondenbelasting; • Rioolheffing; • Parkeerbelasting; • Toeristenbelasting; • Overige heffingen. Geraamde inkomsten In de onderstaande tabel worden de geraamde inkomsten voor 2015 vergeleken met de geraamde inkomsten van de primitieve begroting 2014.


130


Heffing Onroerendezaakbelastingen Afvalstoffenheffing Rioolheffing Hondenbelasting Precariobelasting Parkeerbelasting Toeristenbelasting Vermakelijkhedenretributie Leges Marktgelden Haven-/kadegelden BIZ-belasting Totaal

Parkeerbelasting 2,2%

Toeristenbelasting 0,8%

Type Ongebonden Gebonden Gebonden Ongebonden Ongebonden Ongebonden Ongebonden Gebonden Gebonden Gebonden Gebonden Gebonden

2014 11.887.060 5.683.350 2.387.407 140.760 321.150 580.300 187.270 1.567.740 78.660 15.080 92.480 22.941.257

2015 12.116.440 6.251.682 2.743.450 142.870 326.300 524.010 190.080 20.300 1.732.970 78.660 15.310 87.600 24.229.672

Leges 7,2% Overig 0,8%

Precariobelasting 1,3% Hondenbelasting 0,6% Rioolheffing 11,3% Onroerendezaakbelasting 50,0%

Onroerendezaakbelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing Hondenbelasting Precariobelasting Parkeerbelasting Toeristenbelasting Leges Overig

Afvalstoffenheffing 25,8%

Woonlasten Uitgangspunten De woonlasten vormen een graadmeter voor burgers om te bepalen of de gemeentelijke lasten stijgen of dalen. De berekening van de woonlasten is gebaseerd op zowel de OZB voor een huiseigenaar bij een gemiddelde WOZ-waarde, als op de rioolheffing en afvalstoffenheffing. Naast de voorgenomen stijging van de opbrengst OZB met het inflatiepercentage van 1,5% en de noodzakelijke stijging van de tarieven rioolheffing met 12,2% in verband met de vaststelling van het gemeentelijk rioleringsplan 2012-2016, stijgen de tarieven voor afvalstoffenheffing met 10%.


131


Per categorie huishouden betekent dit dat de woonlasten in 2015 ten opzichte van 2014: • • •

voor een éénpersoonshuishouden gemiddeld stijgen met 7,2%; Voor een tweepersoonshuishouden gemiddeld stijgen met 7,28%; Voor een drie- of meerpersoonshuishouden gemiddeld stijgen met 7,5%.

De verschillen per categorie worden veroorzaakt door de andere wijze van berekening van de tarieven afvalstoffenheffing.

Jaar

Gemiddelde WOZ-waarde

2013 2014 2015 Woonlasten

OZB Afvalstoffenheffing Rioolheffing Totaal

€ 190.000 € 179.000 € 177.000 eenpersoonshuishouden 2014 € 212,22 € 223,78 € 93,60 € 529,60

Meest voorkomende WOZwaarde € 125.000 € 125.000 € 125.000

tweepersoonshuishouden

2015 € 215,06 € 246,12 € 106,56 € 567,74

2014 € 212,22 € 237,71 € 93,60 € 543,53

2015 € 215,06 € 261,48 € 106,56 € 583,10

drie- of meerpersoonshuishouden 2014 2015 € 212,22 € 215,06 € 287,82 € 316,56 € 93,60 € 106,56 € 593,64 € 638,18

Toelichting op de componenten van de woonlasten Hieronder wordt een korte toelichting gegeven over de stand van zaken in 2015 op de tot de woonlasten behorende onderdelen. Onroerendezaakbelastingen (OZB) In de meerjarenbegroting 2015-2018 is voor het begrotingsjaar 2015 uitgegaan van een opbrengststijging van de OZB van het inflatiepercentage van 1,5%. Deze stijging ligt lager dan de macronorm die door het Rijk is vastgesteld. De macronorm voor 2015 is in de septembercirculaire 2014 vastgesteld op 3%. De OZB wordt berekend naar een percentage van de WOZ- waarde van een onroerende zaak. De WOZ-waarden moeten jaarlijks opnieuw worden vastgesteld. Voor het belastingjaar 2015 worden de WOZ-waarden vastgesteld naar waardepeildatum 1 januari 2014. Ten opzichte van waardepeildatum 1 januari 2013 is de WOZ-waarde van een woning in Rijswijk met gemiddeld 3% gedaald. Dit ligt in lijn met de landelijke trend van de ontwikkeling in de woningwaarde. Door deze gemiddelde waardedaling en de stijging van de te realiseren opbrengst stijgt het tarief voor de OZB voor woningen. De gemiddelde aanslag OZB stijgt met 1,4%. Voor niet-woningen geldt dat de totale WOZ-waarde is gedaald met 7%. Deze waardedaling en de stijging van de te realiseren opbrengsten zorgt voor een stijging van het tarief voor eigendom en gebruik. Het is voor niet-woningen lastig om een gemiddelde aanslag te berekenen vanwege het feit dat er verschillende soorten niet-woningen zijn. De aanslagen voor winkels en incourante niet-woningen (scholen ed.) zullen harder stijgen dan de aanslagen voor de kantoren, omdat de waarde van de eerste groep vrijwel stabiel is, terwijl de waarde van de kantoren en bedrijven daalt. Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing dient ter bestrijding van de kosten voor het inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval. Bij de afvalstoffenheffing wordt een zogenaamd


132


gedifferentieerd tarief gehanteerd. De hoogte van de heffing is afhankelijk van het aantal personen per huishouden (één-, twee-, of drie- of meerpersoonshuishoudens). De gemeenteraad heeft voor dit systeem van tariefdifferentiatie gekozen op grond van de redenering dat het afvalaanbod hoger ligt bij meer personen per huishouden. Ook de verhouding tussen de onderlinge tarieven is destijds door de raad vastgesteld. Over 2015 wordt het tarief verhoogd met 10%. Daarmee heeft het tarief 2015 weer hetzelfde niveau als 2013. In 2014 is het tarief met 10% verlaagd omdat de reserve een dermate hoge omvang had, dat minstens een incidentele onttrekking van 10% hieruit gedekt kon worden. De kosten van afvalstoffen stijgen echter als gevolg van hogere bijdragen aan Avalex over 2014 en 2015 van respectievelijk € 441.000,- en € 552.000,-. Deze gestegen kosten bestaan vooral uit hogere onderhoudskosten ondergrondse containers en kapitaallasten, de bijdrage grof vuil en de indexatie van de exploitatiekosten. Daarnaast heeft het rijk met ingang van 2015 een nieuwe storten verbrandingsheffing geïntroduceerd. Het gaat hierbij om extra kosten van circa € 190.000,-. Bij ongewijzigd beleid zal het tarief de komende jaren verder oplopen. De komende periode zal extra aandacht zijn voor de kostenbeheersing van Avalex en het terugdringen van de verwerkingskosten door het verhogen van het scheidingspercentage en het hergebruik van afval en grondstoffen. Rioolheffing De verbrede rioolheffing wordt geheven om de kosten van het beheer en onderhoud van de afvoersystemen van afvalwater, hemelwater en grondwater te dekken. De kosten voor het beheer en onderhoud zullen de komende jaren stijgen. Het rioleringsstelsel in Rijswijk is grotendeels in de jaren vijftig en zestig aangelegd en heeft haar technische levensduur bereikt. De gemeente staat voor een forse vervangingsopgave waardoor de gemeente extra moet investeren om de kwaliteit van het stelsel op peil te houden. Daarnaast heeft de gemeente sinds de invoering van de waterwet ook de zorgplicht voor hemelwater en grondwater gekregen wat ook leidt tot stijging van de gemeentelijke uitgaven. In 2012 is het rioleringsplan Rijswijk 2012-2016 vastgesteld door de Raad. In dit plan zijn de maatregelen en de ontwikkeling van de rioolheffing voor de komende jaren vastgelegd. Voor het belastingjaar 2015 dient het tarief van € 93,60 (2014) verhoogd te worden naar € 106,56 per object. Lokale lastendruk: positie ten opzichte van omliggende gemeenten* Gemeente Rangnummer Woonlasten voor Woonlasten 2014 eenpersoonsvoor huishouden meerpersoonshuishouden Rijswijk 31 € 533 € 597 Delft 280 € 636 € 753 Den Haag 8 € 492 € 546 Leidschendam-Voorburg 110 € 609 € 665 Midden-Delfland 401 € 832 € 911 Pijnacker-Nootdorp 346 € 723 € 803 Voorschoten 390 € 806 € 865 Wassenaar 417 € 965 € 1.183 Westland 267 € 662 € 743 Zoetermeer 195 € 668 € 710 Gemiddelde woonlasten € 678 € 778 *De gemiddelde woonlasten zijn afkomstig uit de Atlas van de lokale lasten 2014 van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO). De gemiddelde woonlasten zijn berekend op basis van een bijgestelde gemiddelde WOZ waarde.


133


Uit de tabel blijkt dat Rijswijk in 2015 (op basis van de gegevens uit 2014) ten opzichte van de omliggende gemeenten een positie onder het gemiddelde inneemt. Ook landelijk neemt de gemeente Rijswijk een gunstige positie in Sinds 2011 schommelt de positie op de ranglijst tussen plaats 34 in 2011 naar plaats 52 in 2013. In 2014 is Rijswijk weer gestegen naar plaats 31 op de ranglijst. Dat is voornamelijk toe te schrijven aan de daling van de tarieven van de afvalstoffenheffing. Landelijk liggen de gemiddelde woonlasten in 2014 voor een eenpersoonshuishouden op € 636,- en voor een meerpersoonshuishouden op € 704,-. Rijswijk zit hier dus nog onder. Overige lokale heffingen Algemeen Het geschatte inflatiepercentage voor het jaar 2015 is 1,5%. De tarieven van de overige heffingen en belastingen worden met het geschatte inflatiepercentage van 1,5% verhoogd. Legesverordening In 2014 is opnieuw een onderzoek uitgevoerd naar de kostendekkendheid van de Legesverordening. Uit dit onderzoek is een aantal aanbevelingen gekomen. Deze aanbevelingen zijn opgenomen in de Legesverordening 2015. Uitgangspunt van de Legesverordening is om maximaal 100% kostendekkend te zijn binnen alle Titels in de legesverordening. Hierbij moet aangetekend worden dat voor Titel I (algemene dienstverlening) en Titel II (fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning) geldt dat deze per titel maximaal 100% kostendekkend mag zijn. Voor Titel III (Europese dienstrichtlijn) geldt dat deze maximaal 100% kostendekkend mag zijn per product/dienst of samenhangend stelsel. In Titel I is een aantal tarieven wettelijk bepaald, zoals het tarief voor akten van de burgerlijke stand. Daarnaast is een aantal tarieven gebonden aan een wettelijk maximum, zoals een paspoort. Met ingang van 2014 is er vanuit de Rijksoverheid ook een maximumtarief vastgesteld voor rijbewijzen. Een aantal tarieven die wettelijk zijn gemaximeerd (o.a. reisdocumenten) worden op een later moment aangepast. Deze zijn op dit moment nog niet bekend. Precariobelasting De precariobelasting wordt geheven voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. Voor de tarieven precario wordt voorgesteld om de tarieven te verhogen met het inflatiepercentage van 1,5%. Parkeerbelasting Voor 2015 wordt voorgesteld om alle vergunningen te verhogen met het inflatiepercentage van 1,5%. Met betrekking tot het uurtarief bij de parkeermeter wordt voorgesteld om het tarief in 2015 niet te verhogen en dus vast te stellen op € 1,50 per 60 minuten. BIZ-belasting De BIZ-belasting is een gebonden heffing die bestemd is voor het bevorderen van leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit of een ander mede publiek belang in de openbare ruimte van de BI-zone. De Raad heeft onlangs de Verordening BI-zone Oud Rijswijk 2015 t/m 2019 vastgesteld. Het tarief is voor de heffingsjaren 2015 t/m 2019 vastgesteld op € 600,-. Toeristenbelasting Voor 2015 wordt voorgesteld om het tarief voor toeristenbelasting met het inflatiepercentage van 1,5% te verhogen.


134


Hondenbelasting Voor 2015 wordt voorgesteld om de tarieven van de hondenbelasting te verhogen met het inflatiepercentage van 1,5%. Kwijtschelding Als een belastingplichtige niet in staat is een belastingaanslag te betalen, kan gehele of gedeeltelijke kwijtschelding worden verleend. De gemeente Rijswijk hanteert de zogeheten 100% bijstandsnorm, dit betekent dat alleen huishoudens met een inkomen op of onder het bijstandsniveau recht hebben op kwijtschelding. Wanneer iemand een hoger inkomen heeft of vermogen bezit, betekent dit dat er betalingscapaciteit aanwezig is waaruit de belastingaanslag kan worden voldaan. De heffingen waarvoor in de gemeente Rijswijk kwijtschelding kan worden gevraagd zijn: • Onroerendezaakbelastingen; • Afvalstoffenheffing; • Rioolheffing; • Hondenbelasting (alleen voor de eerste hond). Voor het in aanmerking komen van automatische kwijtschelding wordt in 2015 wederom gebruik gemaakt van de kostenloze toetsing door het Inlichtingenbureau. Uitsluitend huishoudens die in 2014 kwijtschelding ontvingen, worden ter toetsing aangeboden. De huishoudens die volgens deze toets in aanmerking komen voor kwijtschelding hoeven derhalve niet meer jaarlijks opnieuw een verzoek in te dienen. Dit past binnen de doelstelling om de administratieve lasten voor burgers terug te dringen. Voor 2015 is het bedrag aan te verlenen kwijtschelding per belastingsoort begroot op: Belastingsoort Afvalstoffenheffing Rioolheffing Hondenbelasting OZB

Bedrag € 490.190 € 101.940 € 10.650 € 2.500


135

Paragraaf Financiering

Rijswijk voert een financieel beleid, waarbij we op een verantwoordelijke manier omgaan met financiële middelen. Het is belangrijk dat we goed omgaan met financiële risico’s en dat we over voldoende middelen beschikken, zodat we tijdig aan onze financiële verplichtingen kunnen voldoen tegen zo laag mogelijke kosten. We houden onze financiële geldstromen en vermogensposities goed in de gaten en kijken ook naar de invloed van de economische ontwikkeling op de overheden en de gelden kapitaalmarkt. Daarnaast beheersen we de financiële risico’s door het steeds opnieuw afstemmen van onze financiële positie met de benodigde financiële middelen op zowel de korte termijn (liquiditeit) als op de langere termijn (langlopende leningen).

Invloed economische ontwikkeling op de overheden en de gelden kapitaalmarkt In de Macro Economische Verkenning (MEV), die traditioneel met de Rijksbegroting wordt gepresenteerd, raamt het CPB de groei voor 2014 op 0,75% en in 2015 op 1,25%. De geopolitieke spanningen op diverse plekken in de wereld vormen een risico voor de wereldeconomie. Het broze herstel van de wereldeconomie en -handel zet schoksgewijs door. De verwachtingen wordt gedempt door tegenvallende realisaties en de gevolgen van de spanningen rond Oekraïne en Rusland. Dit jaar groeit de relevante wereldhandel met 2,5% en volgend jaar met 4,5%. Uitvoer drijft de groei, maar ook de investeringen trekken aan en volgend jaar groeit de consumptie van huishoudens weer. De werkloosheid daalt licht naar 6,75% in 2015. De inflatie blijft laag met 1% dit jaar en 1,25% in 2015. Dit jaar is het eerste jaar met een toename van de koopkracht (1,5%) na vier jaren van daling. Volgend jaar verbetert de koopkracht van het gemiddelde huishouden met 0,5%. Het overheidstekort komt op 2,6% bbp in 2014, om volgend jaar af te nemen tot 2,2% bbp. Deze daling komt vooral door per saldo tekortreducerende maatregelen, met name in de zorg en het openbaar bestuur. De overheidsschuld loopt verder op tot 70,2% bbp in 2015.

Prognoses t.a.v. het renteniveau van de gelden kapitaalmarkt De kapitaalmarkt is een internationale markt. De centrale bank van de VS (FED) is in het e 1 halfjaar 2014 langzaam begonnen met het afbouwen van de stimulerende maatregelen (opkoopprogramma obligaties) om de groei van economie verder aan te wakkeren. Hierdoor is de verwachting dat de rente op de kapitaalmarkt zou stijgen. De achterstand in economische ontwikkeling van Europa heeft geleid tot verlagingen van de rente op deze markt. Ook in Europa is de rente op de kapitaalmarkt laag. De 10-jaars rente van Nederland bedraagt medio september 2014 1,2%. De geldmarkt (korte termijnfinancieringsmiddelen) wordt gereguleerd door de Europese Centrale Bank, de ECB. Het ruime monetaire beleid van de ECB is er op gericht de bestedingen te stimuleren. Zolang de Europese inflatie niet boven het percentage van 2% uitstijgt en er sprake is van onderbesteding, is de algemene verwachting dat de rente op de geldmarkt op een zeer laag niveau zal blijven. Op dit moment bedraagt de 1-maands Euribor (de rente die de banken onderling aan elkaar in rekening brengen) op 0,0% op jaarbasis. Rijswijk heeft medio september jl. voor minus 0,10% kunnen lenen. In dit geval kregen wij dus rente van de bank in plaats van dat we rente moesten betalen voor een 1maands kasgeldlening. Risicobeheer Bij het financieren van investeringen, grondexploitaties en de lopende exploitatie worden de volgende risico’s onderscheiden:


136


1. Langlopend renterisico 2. Kortlopend renterisico 3. Kredietrisico 4. Liquiditeitsrisico Deze risico’s proberen wij zo goed mogelijk te managen met het doel de rentekosten zo laag mogelijk te houden. 1. Langlopend renterisico Voor het bepalen van de rentevisie is gebruik gemaakt van de in september 2014 beschikbare gegevens. De huidige rente op de kapitaalmarkt voor leningen ten behoeve van overheden van 10 jaar beweegt zich op dit moment rond de 1,2%. Wij houden rekening in Rijswijk met leningen met een kortere looptijd, omdat wij verwachten dat de totale financieringsbehoefte van de gemeente zal afnemen naarmate de opbrengsten wegens grondverkopen in RijswijkBuiten zal toenemen. Om deze reden beperken wij ons tot het aangaan van langlopende leningen met looptijden korter dan 5 jaar, zodat we genoeg mogelijkheden hebben om het risico van een grotere omvang van de renteswap, ten opzichte van de omvang van de opgenomen kasgeldleningen (wij noemen dit financeringsoverschot van de renteswap), in de toekomst kunnen minimaliseren. 1 In 2014 hebben we per 30 september jl. een langlopende fixe-lening opgenomen van € 22 miljoen tegen een rentepercentage van 0,559%. Afhankelijk van actuele inschattingen van de financieringsbehoefte en de renteontwikkelingen op zowel de gelden kapitaalmarkt, zullen we gebruik maken van deze leningen. De gemiddelde rentekosten van onze portefeuille vaste geldleningen bedraagt circa 2,1% van de restantschuld per 1 januari 2015. Het gewogen gemiddelde van de restantlooptijd is circa 7 jaar. De rentevaste periode is gelijk aan de looptijd van de geldleningen, derhalve bestaat er geen risico op renteherziening van lopende geldleningen. In het jaar 2015 zal een bedrag van € 3,7 miljoen worden afgelost op de bestaande geldleningen, wat 3% is van de totale portefeuille. Dit lage percentage wordt veroorzaakt door de bestaande fixe-leningen tot een bedrag van € 67 miljoen. Renterisiconorm Het renterisico op langlopende geldleningen is aan een maximum gebonden. Uitgangspunt hierbij is om zoveel mogelijk spreiding in de looptijden van leningen aan te brengen. De wettelijk vastgestelde renterisiconorm van 20% houdt in dat in enig jaar de aflossing van de lange schuld niet hoger mag zijn dan 20% van het totaal van de lasten volgens de begroting. Hierdoor wordt de rentegevoeligheid beperkt. Voor 2015 is dit maximum berekend op € 24,7 miljoen. Het totaal van de betaalde aflossingen in 2015 zal circa € 3,7 miljoen bedragen, zodat onze gemeente ruim binnen de norm blijft. Dit zal anders zijn in de jaren 2017 t/m 2019 als de fixe-leningen worden afgelost. We voldoen in 2017 dan niet aan de risiconorm, maar de aflossing valt binnen de bestaande renteswap, zodat er geen groot renterisico wordt gelopen. 2. Kortlopend renterisico (kasgeldlimiet) Zoals eerder vermeld beweegt de rente op de geldmarkt voor 1-maands kasgeldleningen zich medio september 2014 rond minus 0,1% op jaarbasis (2013: +0,05%). De banken verwachten dat het huidige lage rentepercentage voorlopig zal aanhouden of licht zal stijgen. Dit is afhankelijk van het rentebeleid van de ECB. Dit beleid is afhankelijk van de groei van de economie in Europa en de inflatieontwikkeling. We gaan uit van een

1

Een fixe-lening is een lening waarbij de hoofdsom aan het einde van de looptijd wordt afgelost.


137


marktrenteniveau voor kasgeldleningen in het jaar 2015 van gemiddeld 0,25%, omdat deze rente sterk kan fluctueren. Als gevolg van de financieringsherziening per 30 september 2014 (zie paragraaf e financiering 2 halfjaarrapportage 2014) werken wij in het vierde kwartaal binnen de voorgeschreven kasgeldlimiet. Als de rente op de geldmarkt laag blijft en de kapitaalmarktrente niet verder stijgt, zullen wij zonodig gebruik maken van de ruimte binnen de wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden) om de totale rentelasten zo laag mogelijk te houden. Dit houdt in dat we opnieuw de kasgeldlimiet over een periode van maximaal drie kwartalen zouden kunnen overschrijden. Het renterisico op kortlopende geldleningen (< 1 jaar) is door de wet FIDO gemaximaliseerd tot de kasgeldlimiet. Deze limiet is gesteld op 8,5% van de begrotingsomvang van 2015. Dit betekent dat bij een begrotingsomvang van € 161,1 miljoen in 2015 de kasgeldlimiet circa € 13,7 (2014: € 11,7 miljoen) bedraagt. RijswijkBuiten Ter financiering van de grondexploitatie RijswijkBuiten heeft de gemeente Rijswijk in 2010 een interest rateswap met de ABN AMRO bank afgesloten voor een looptijd van 10 jaar tot 2020. Deze SWAP heeft per begin 2015 een omvang van € 136,9 miljoen en geeft de gemeente Rijswijk de zekerheid dat een rente van maximaal 3,78% betaald wordt. De omvang van de SWAP neemt jaarlijks toe met 2 tot 3 miljoen tot € 159 miljoen in 2020. Het nadeel van deze transactie is, dat als de marktrente lager is er ook ongeveer hetzelfde percentage van 3,78% moet worden betaald over de omvang van de SWAP. Daarnaast kan een risico bestaan als de financieringsbehoefte van RijswijkBuiten lager wordt dan de omvang van de SWAP. De gemeente betaalt op basis van deze SWAP maandelijks deze 3,78% rente (op jaarbasis) over de omvang van de SWAP aan ABN AMRO en ontvangt de 1-maands-Euribor rente over de omvang van de SWAP. Tegenover deze SWAP bestaat de werkelijke financiering uit 1-maands kasgeldleningen. De combinatie van deze SWAP en de opname van kasgeldleningen tot het bedrag van de SWAP betekent dat over de lening + de SWAP een vast rentepercentage betaald wordt van maximaal 3,78%. Dit percentage kan worden verlaagd door gebruik te maken van 1-maands kasgeldleningen. De afgelopen jaren zijn lagere rentetarieven in combinatie met de SWAP dan 3,78% overeengekomen. Ervaring leert dat het tarief van 1-maands kasgeldleningen lager is dan het 1-maands Euribor-tarief (in 2014 bedraagt het verschil circa 0,1% op jaarbasis). Door gebruik te maken van de lagere tarieven op de geldmarkt voor 1-maands kasgeldleningen proberen we goedkoper te lenen dan 3,78%. Mocht de financieringsbehoefte met betrekking tot RijswijkBuiten lager zijn dan het bedrag van de omvang van de SWAP, dan wordt het verschil met de SWAP gebruikt ter financiering van de overige activa en projecten van de gemeente. Hierdoor wordt de eventueel ontstane ruimte geminimaliseerd. Vanaf 2013 heeft voor dit plangebied geen financieringsoverschot meer bestaan. Dit zal naar verwachting voortduren tot en met 2017. Daarna zou dit wel van toepassing kunnen zijn, maar hierop kan tijdig op worden geanticipeerd, zodat de financieringsrisico’s minimaal blijven. 3. Kredietrisicobeheer Het kredietrisico wordt veroorzaakt door de mogelijkheid dat de instelling waaraan geld is verstrekt niet in staat blijkt te zijn, de rente en aflossing op verstrekte leningen te voldoen. Deze verstrekte geldleningen betreffen leningen in het kader van de publieke taak van de gemeente. De gemeente heeft maar een beperkt bedrag aan leningen uitstaan. Begin 2015 bedragen de uitstaande leningen: - woningbouwverenigingen - geldleningen ambtenaren

€ 866.000 € 951.000 € 1.817.000


138


Ten opzichte van vorig jaar zijn de leningen aan woningbouwverenigingen met circa € 32.000,- afgelost en de leningen aan eigen personeel met circa € 75.000,-. De gemeente loopt niet alleen kredietrisico op verstrekte geldleningen, maar ook op de geldleningen, waarover een garantstelling is verstrekt. Een groot deel van deze garantstellingen heeft betrekking op leningen aan de woningcorporaties Vidomes en Rijswijk Wonen. Voor deze leningen is een achtervangovereenkomst afgesloten met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Hierdoor is het kredietrisico voor de gemeente zeer beperkt, doordat het CFV (Centraal Fonds Volkshuisvesting) in eerste instantie en het WSW in tweede instantie borg staan voor de leningen van de Woningstichtingen Rijswijk Wonen en Vidomes. Van de overige gegarandeerde geldleningen is het risico afgedekt of beperkt. Zodra de gemeente betalingen verricht in het kader van de garantstellingverplichting vervalt het eigendom van het onderpand aan de gemeente. 4. Liquiditeitsrisico Het liquiditeitsrisicobeheer betreft het financieren en uitzetten van middelen voor de perioden van één jaar of korter. Zoals eerder aangegeven zal het financieringstekort zo veel mogelijk met kortlopende geldleningen worden gefinancierd. Dit gebeurt door het aanhouden van een gering saldo op de rekening-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) aangevuld met kasgeldleningen. Het aanhouden van rekeningcourant krediet is veel duurder dan het financieren met kasgeldleningen. Om te voorkomen dat er onnodig tegoeden op de rekening-courant blijven staan, wordt dagelijks het totaal van de saldi van alle bankrekeningen beoordeeld en in relatie gebracht met de te verwachten uitgaven en inkomsten op korte termijn. Reserve risico’s RijswijkBuiten e In de 2 halfjaarrapportage 2013 is aan uw raad voorgesteld een bestemmingsreserve financierings- en andere risico’s RijswijkBuiten in te stellen. Deze reserve is bedoeld om risico’s van RijswijkBuiten en rente af te dekken. In de grondexploitatieberekening wordt rekening gehouden met een calculatietarief voor de rentekosten van 4%. De rente van RijswijkBuiten is gefixeerd op het tarief van 3,78% gelijk aan de renteswap. Het voordelig verschil van 0,22% over de boekwaarde wordt gereserveerd voor risico’s van RijswijkBuiten inclusief het financieringsrisico van dit plangebied. Activa en financiering Onderstaande tabel geeft een overzicht van de ontwikkelingen van de financieringsstructuur van de gemeente op basis van de jaarrekening 2013 en de begroting 2014 per ultimo van het jaar. Voor de begroting 2015 zijn de cijfers per begin en per ultimo 2015 vermeld. De boekwaarde en financiering van de grondexploitatie RijswijkBuiten is buiten beschouwing gelaten.

Omschrijving Boekwaarde Vreemd vermogen Reserves en voorz. Voorheen voorz. Financieringsoverschot = +

Jr 2013 31-12-2013 135.183 95.369 37.014 4.653 -1.853

B 2014 31-12-2014 152.364 123.629 34.921 1.622 7.808

B 2015 01-01-2015 153.921 *** 123.629 37.895 3.078 10.681

x € 1.000,B 2015 31-12-2015 151.556 *** 119.889 38.141 2.177 8.651

Jr = jaarrekening; B= begroting


139


Financieringsoverschotten In bovenstaand overzicht zijn de investeringen in de grondexploitatie van RijswijkBuiten niet opgenomen. Hierdoor lijkt het dat er begin 2015 een financieringsoverschot zal ontstaan van circa € 10,7 miljoen, maar een deel van het vreemd vermogen (langlopende leningen) tot een geraamd bedrag per 1 januari 2015 van € 22,2 miljoen wordt gebruikt voor de financiering van de investeringen van RijswijkBuiten. Dus in werkelijkheid wordt rekening gehouden met een geraamd financieringstekort voor de algemene dienst van de gemeente van circa € 11,5 miljoen. Dit bedrag kan zo nodig opgelost worden met kortlopende leningen. Een en ander is afhankelijk van het werkelijk verloop van de ontwikkeling van de investeringen en rente op de gelden kapitaalmarkt in het vierde kwartaal 2014. In het vierde kwartaal zullen wij binnen de kasgeldlimiet blijven, zodat wij voldoen aan de Wet Fido. *** In de cijfers van het vreemd vermogen is een optionele lening opgenomen van € 13 miljoen. Dit is de ruimte binnen de begroting 2014 om in het vierde kwartaal leningen te kunnen opnemen met het doel om in het vierde kwartaal 2014 binnen de kasgeldlimiet te blijven. Lopende geldleningen Bijlage 1 biedt inzicht in de looptijd, het aflossingsdeel en de rentepercentages van de langlopende geldleningen. Uit het overzicht blijkt hoeveel er in 2015 wordt afgelost en wat de openstaande leningen zijn per begin 2015. De gemiddelde resterende looptijd van de leningen bedraagt 7 jaar. Hiermee is voor een langere periode het renterisico afgedekt. Hoe korter de gemiddelde looptijd van de leningen, des te gevoeliger is de gemeente Rijswijk voor renteschommelingen van de kapitaalmarktrente. Totale ontwikkeling schuldenpositie van Rijswijk De hoge schuldenpositie op dit moment is van tijdelijke aard. Deze positie wordt vooral veroorzaakt door de investeringen in de grondexploitatie RijswijkBuiten en is goed in beeld. De komende jaren zal de schuldenpositie, zowel ten aanzien van financiering als rente, nauwlettend worden gemonitord. Het college werkt aan een lange termijn strategie en komt hier bij de raad op een later moment terug. Zoals eerder vermeld loopt de renteswap tot 1 september 2020. Op dit moment bedraagt deze swap € 136,9 miljoen en loopt op tot € 159 miljoen in 2020. Per ultimo 2014 bedraagt de investering in RijswijkBuiten naar verwachting € 159,2 miljoen. De verkopen van de gronden in RijswijkBuiten zullen in de loop van de jaren zorgen dat het saldo van de investeringen zal dalen. Hierdoor neemt de financieringsbehoefte van dit exploitatiegebied af, waardoor er ruimte zal ontstaan in de renteswap. Deze ruimte wordt zoveel mogelijk opgevuld door de aflossingen van de in 2013 en 2014 afgesloten fixe- leningen en de toename van de investeringen van de algemene dienst. 2 Het totaal aan fixe- leningen bedraagt per 1 oktober 2014 € 67 miljoen . Deze worden over de periode 2017 t/m maart 2019 afgelost. Naast deze aflossingen en de normale aflossingen van de bestaande lineaire leningen over de periode 2014 t/m 2019 van circa € 22 miljoen, wordt de totale schuldenpositie verlaagd. De mate van verlaging van de schuldenpositie is afhankelijk van de realisering van de verkoopopbrengsten van RijswijkBuiten en de investeringsplannen van de algemene dienst. Voor een totaaloverzicht van de ontwikkeling van de schuldenpositie, exclusief RijswijkBuiten wordt verwezen naar bijlage II.

2

In 2013 zijn 2 leningen totaalbedrag € 45 miljoen afgesloten en in 2014 € 22 miljoen (zie bijlage 1 van deze paragraaf)


140


Overige onderwerpen Wet Hof De Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) bevat het benodigde wettelijke instrumentarium voor het bereiken en in stand houden van houdbare overheidsfinanciën. De kern van de wet is verankering van de Europese begrotingsafspraken en de bepaling dat het Rijk en de decentrale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) een gelijkwaardige inspanning moeten leveren om aan deze afspraken te voldoen. De meest in het oog springende daarvan is het bereiken van begrotingsevenwicht op middellange termijn. Met deze afspraak wordt uitdrukking gegeven aan de noodzaak van structurele reductie van het EMU-tekort en het garanderen van een houdbare EMU-schuld. De beheersing van het EMU-saldo is een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het Rijk en de decentrale overheden. Immers, de inkomsten en uitgaven van de gehele collectieve sector zijn relevant voor de bepaling van het EMU-saldo. De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de beheersing van het EMU-saldo komt tot uitdrukking in de Wet Hof door de bepaling dat Rijk en decentrale overheden gehouden zijn een gelijkwaardige inspanning te leveren aan het voldoen aan de Europese begrotingsafspraken. De eindverantwoordelijkheid voor de overheidsfinanciën als geheel ligt bij het Rijk. Om deze verantwoordelijkheid in te kunnen vullen werd eerst het santiemechanisme voor de decentrale overheden doorgevoerd. Bij wetswijziging is deze vervangen door een correctiemechanisme (conform amendement Koolmees). Met het correctiemechanisme bestaat de mogelijkheid om het EMU-saldo van de decentrale overheden te beheersen bij een dreigende, meerjarige, overschrijding van de vastgestelde norm voor het EMUsaldo van de decentrale overheden. Het EMU-saldo van de decentrale overheden gezamenlijk laat een gunstige ontwikkeling zien: de meest recente saldoraming van het CPB laat zien dat de decentrale overheden deze kabinetsperiode ruim binnen de in het financieel akkoord afgesproken norm blijven. In 2013 is het EMU-saldo van de decentrale overheden uitgekomen op -0,3% bbp, ruim binnen de tekortnorm van -0,5% bbp. Maatregelen van rijkswege worden de komende jaren bij decentrale overheden dan ook niet verwacht.

Bijlage 1. Overzicht langlopende leningen volgens de begroting 2015


141


Lening

Loopt tot

229 231 233 235 236 237 239 241 242 243 244 245 Optioneel *)

Rentepercentage

2020 2016 2016 2028 2028 2028 2030 2034 2030 2018 2017 2019 2018

7,990 5,865 4,485 4,410 4,470 4,770 3,810 4,750 3,940 1,258 0,911 0,559 0,600

Totaal

Restant begin 2015

Jaarlijkse aflossing

x € 1.000

X € 1.000

1.634 908 968 3.920 5.600 4.200 6.400 8.000 12.000 10.000 35.000 22.000 13.000

272 454 484 280 400 300 400 400 750 0 0 0 0

123.629

3.740

*) Afhankelijk van de renteontwikkeling en de financieringsbehoefte op middellange/lange termijn wordt op basis van het huidige financieringsplan rekening gehouden met het aantrekken van een langlopende lening van € 13 miljoen. In 2014 willen wij in het vierde kwartaal binnen de kasgeldlimiet blijven. Een lening met een maximum bedrag van € 15 miljoen in 2013 en een lening met een bedrag van € 20 miljoen in 2014. Dit laatste bedrag is niet opgenomen in bovenstaand overzicht, omdat deze lening in het begin van het vierde kwartaal 2014 nog niet is aangetrokken.


142


Bijlage 2. Investerings- en financieringsstaat 2015 Mutaties Mutaties (+) (-)

01-01

31-12

Investeringen Immateriële vaste activa

0

0

0

0

Materiële vaste activa

129.798

19.089

13.239

135.648

Financiële vaste activa

11.315

0

364

10.952

141.114

19.089

13.603

146.600

Onderhanden werk (incl. bouwgrondexpl.) *

9.800

231

569

9.463

Totaal vaste activa en onderhanden werk

150.914

19.320

14.172

156.063

- Algemene reserves (inclusief niet besteedbare reserves)

18.688

51

0

18.740

- Bestemmingsreserves

16.186

617

1.154

15.649

3.020

884

20

3.884

110.629

0

3.740

106.889

13.000

0

0

13.000

3.078

645

1.546

2.177

164.603

2.197

6.460

160.340

13.689

-17.124

7.712

4.277

Totaal vaste activa

Financiering Eigen vermogen

Vreemd vermogen - Voorzieningen - Opgenomen langlopende geldleningen Nog af te sluiten geldleningen (optioneel/icm renteswap) - Nog te betalen posten (voorheen voorzieningen)

Totaal financieringsmiddelen Financieringstekort (-/-) / overschot (+/+)

* De voorziening toekomstige verliezen bouwgrondexploitaties ad € 3.268.000 is in mindering gebracht op het onderhanden werk. De grondexploitatie RijswijkBuiten is eveneens in mindering gebracht op het onderhanden werk, omdat hiervoor een aparte financieringsconstructie is afgesloten.


143


31-12-2016

31-12-2017

31-12-2018

0

0

0

Materiële vaste activa

140.105

152.205

165.565

Financiële vaste activa

10.423

10.256

10.085

150.527

162.461

175.650

Onderhanden werk (incl. bouwgrondexpl.) *

7.784

7.638

7.548

Totaal vaste activa en onderhanden werk

158.311

170.099

183.197

- Algemene reserves (inclusief niet besteedbare reserves)

20.123

21.447

21.570

- Bestemmingsreserves

15.524

15.873

16.794

4.730

5.576

6.422

116.149

78.347

82.545

0

30.000

35.000

2.156

2.156

2.156

158.683

153.398

164.486

372

-16.701

-18.712

Investeringen Immateriële vaste activa

Totaal vaste activa

Financiering Eigen vermogen

Vreemd vermogen - Voorzieningen - Opgenomen langlopende geldleningen Nog af te sluiten geldleningen (optioneel/icm renteswap) - Nog te betalen posten (voorheen voorzieningen)

Totaal financieringsmiddelen Financieringstekort (-/-) / overschot (+/+)

* De voorziening toekomstige verliezen bouwgrondexploitaties ad € 3.268.000 is in mindering gebracht op het onderhanden werk. De grondexploitatie RijswijkBuiten is eveneens in mindering gebracht op het onderhanden werk, omdat hiervoor een aparte financieringsconstructie is afgesloten.


144

Paragraaf Duurzaamheid

De afgelopen raadsperiode heeft Rijswijk een duurzamere koers ingezet, vooral gericht op energiebesparing. Maar duurzaamheid is meer dan dat. Duurzaamheid gaat over samenhang en balans tussen sociale, ecologische en economische ontwikkelingen, nu en in de toekomst. De komende jaren is duurzaamheid in Rijswijk meer dan energiebesparing. Het gaat over alle aspecten van een ’letterlijk’ groene en leefbare omgeving. En over hoe wij, onze inwoners, instellingen en bedrijven, daar met elkaar een rol in spelen. Ambitie De ambitie van de gemeente laat zich als volgt omschrijven: • •

• •

de gemeentelijke organisatie groeit naar een duurzame organisatie in al haar facetten; de organisatie geeft zelf het goede voorbeeld en legt daarover helder en transparant verantwoording af. Dit geldt voor zowel de duurzaamheidsinitiatieven in de kraamkamer RijswijkBuiten, als voor alle andere programma’s en opgaven waar de gemeente voor staat; de organisatie (h)erkent, faciliteert en stimuleert duurzame initiatieven in de samenleving. De gemeente ziet graag dat bewoners met elkaar in kleinschalige projecten actief zijn in hun eigen leefomgeving; het aantal mensen dat zich bewust is van duurzaamheid en zich daarvoor inzet groeit.

De gemeente kan binnen haar eigen werkzaamheden duurzaamheid borgen. De inzet van de gemeente is in het bijzonder gericht op het stimuleren en versterken van initiatieven in de samenleving. De gemeente ziet zichzelf daarbij als katalysator en stroomversneller. Inhaalslag In de afgelopen jaren zijn er beleidsplannen gemaakt: groenbeleidsplan, milieubeleidsplan en de duurzaamheidsagenda. Daarnaast is er concreet gewerkt aan bijvoorbeeld een duurzaamheidslening voor particuliere huiseigenaren, twee succesvolle wijkgerichte energiebesparingscampagne`s (Leeuwendaal en De Strijp) en aan de ontwikkeling van een warmtenet Rijswijk West (deze laatste ontwikkeling is nog gaande). Volgens de participatieladder duurzaamheid (www.gdindex.nl/data) scoort gemeente Rijswijk echter matig in vergelijking met andere gemeenten. De gemeente wil duurzaamheid op een hoger plan brengen door in het bijzonder initiatieven in de samenleving te versterken. Een inhaalslag is nodig. Aanpak Het eerste jaar staat in het teken van een inhaalslag, het neerzetten van een stevige programmering en verankering in de gemeentelijke organisatie en processen. Tegelijkertijd pakken we concrete kansen in de samenleving op. Hoe we het doen? Duurzaamheid is een maatschappelijke opgave. Iedereen heeft daarin een rol en verantwoordelijkheid. De gemeente stimuleert, verbindt, faciliteert, en versnelt. Er komt nog geen vast uitvoeringsprogramma, omdat de gemeente oog wil houden voor de behoeftes van ondernemers, instellingen en inwoners. Netwerken en relaties met subsidieverleners bieden kansen om initiatieven uit de samenleving op te pakken en te versnellen. Vanuit een open vizier en tegelijkertijd met een duidelijk ambitie ontwikkelt duurzaamheid zich naar een hoger planniveau


145


Sturing Sturing gebeurt door: • • • • •

startnotitie; plan van aanpak: strategie en programma, uitgewerkt en concreet gemaakt; duurzaamheidsmonitor (jaarlijks): actualiteiten uit de samenleving, initiatieven en successen en de voortgang van de duurzaamheidopgave; aparte paragraaf in de jaarrekening ter verantwoording van de uitgaven; in voorstellen vanuit B&W komt een duurzaamheidsparagraaf, waarin staat hoe met duurzaamheid wel/niet wordt omgegaan.

Voorheen zat duurzaamheid verweven in verschillende programma’s van de begroting. Met deze nieuwe paragraaf duurzaamheid is het een terugkerend onderwerp om verantwoording over af te leggen en/of in gesprek te gaan. We zien deze paragraaf als een groeidocument. In de loop der jaren krijgt de paragraaf steeds meer vorm aan de hand van initiatieven vanuit de samenleving en de gemeente. Instrumenten De gemeente zet de volgende instrumenten in om de ambities te realiseren: 1. Versterken van duurzaamheid in maatschappelijke processen en activiteiten waaraan de gemeente een bijdrage aan levert; 2. Duurzaamheidloket: verbinden van maatschappij, partners en kennis; 3. Duurzaamheidfonds: financieel initiatieven versterken en ondersteunen; 4. Voorbeeldfunctie: een duurzame gemeentelijke organisatie als inspiratie; 5. Communicatie: bewustwording door informatie/dialoog en ambassadeurs uit de samenleving. De instrumenten worden in de volgende alinea’s toegelicht. Instrument 1: versterken van duurzaamheid in maatschappelijke processen en activiteiten waaraan de gemeente een bijdrage levert Duurzaamheid is onderdeel van verschillende programma’s en opgaven in de gemeentelijke begroting. We willen duurzaamheid steviger verankeren in de maatschappelijke processen en activiteiten van de gemeente. Enkele concrete voorbeelden van hoe duurzaamheid andere opgaven en gemeentelijke programma’s raakt: •

Leefomgeving en wonen Een groene leefomgeving is niet alleen belangrijk voor het milieu. Groen & natuur bepaalt ook in belangrijke mate het woongenot en hoe inwoners hun directe leefomgeving ervaren. Door in te zetten op duurzaamheid werken we ook aan de leefbaarheid in wijken. Ruimtelijke ontwikkeling Duurzaamheid kan de ruimtelijke ontwikkeling (RO) versterken. Groen en water geven een positieve impuls aan de stedelijke structuur van Rijswijk en aan de aantrekkelijkheid van RO projecten. Duurzaamheidsmaatregelen in woningen, zoals woningisolatie, groene daken, energiemaatregelen, verbeteren zowel het wooncomfort als op termijn ook de woonlasten. Duurzaamheid is een onderscheidende factor in het aanbod op de woningmarkt en het vestigingsklimaat


146


•

Verkeer & mobiliteit Duurzaamheid draagt bij aan schone en toegankelijke steden met minder uitstoot van schadelijke gassen en geluidhinder. Dit bereiken we door bijvoorbeeld de infrastructuur te verbeteren (zoals elektrische oplaadpunten voor auto’s, aantrekkelijke fietspaden en fietsvoorzieningen).

•

Bedrijventerreinen en bedrijfsleven Ondernemers zijn zich steeds vaker bewust van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Duurzaamheid betekent voor hen op termijn een kostenbesparing (lagere energiekosten en minder bedrijfsafval). Daarnaast vraagt de markt steeds meer om duurzame producten van ondernemers. Inzetten op duurzaamheid kan de economie en ondernemers in Rijswijk sterker maken.

•

Sociale agenda Duurzaamheid gaat over samenhang en balans tussen sociale, ecologische en economische ontwikkelingen. Het gaat verder dan de fysieke omgeving, het gaat ook over mens en samenleving. We gaan actiever bewoners betrekken bij de invulling en uitwerking van maatschappelijke vraagstukken en opgaven, kansen en perspectief bieden aan jongeren en mogelijkheden bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt om weer te doen in de samenleving. Daarmee zetten we ons in voor een sociale en duurzame samenleving.

Instrument 2: duurzaamheidloket, verbinden van maatschappij, partners en kennis Voor ondernemers, instellingen, bewonersorganisaties en verenigingen van eigenaren is duurzaamheid interessant, maar ook ingewikkeld. Er zijn veel partijen betrokken. Er liggen subsidiekansen, maar deze zijn vaak lastig binnen te halen door de vele daaraan verbonden regels. Soms ontbreekt de kennis over wat mogelijk is en wat de terugverdientijd van investeringen is. Het duurzaamheidsloket verbindt kennis met partijen en geeft antwoord op vragen. Het is geen subsidieadviesbureau, maar kent wel de ingangen, kansen en weet waar ondernemers en inwoners terecht kunnen. Enkele faciliteiten die we aanbieden via dit loket zijn: • Duurzaamheidscoach: informeert, ontzorgt, is drempelverlagend en geeft inzicht in financiële constructies (collectieve inkoop, crowdfunding, subsidiewijzers, etc). • Praktische handvatten en instrumenten voor quickwins. • Toegang tot een netwerk van partners en instellingen. Instrument 3: duurzaamheidsfonds, financieel initiatieven versterken en ondersteunen We gaan een duurzaamheidsfonds inrichten. Een fonds met ambities en duidelijke criteria. Het fonds heeft een hefboomfunctie en werkt als volgt: • Faciliteert en stimuleert duurzaamheidsinitiatieven. • Neemt onrendabele top / voorinvestering tijdelijk weg. Later terugverdienen (o.a. via een revolving fund). • Ondernemers, instellingen en corporaties, bewoners, etc. kunnen hierop een beroep doen. Mits voldoende eigen inzet (uren) of cofinanciering. Belangrijk is dat we het samen doen. • Een commissie beoordeelt de aanvraag op basis van nadere te bepalen criteria. Het fonds staat onder toezicht. • Op = Op. Instrument 4: voorbeeldfunctie, de “kraamkamer” Rijswijk Buiten en een duurzame gemeentelijke organisatie als inspiratiebron We vinden het belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven, andere groepen uit de samenleving hiermee te inspireren en bovendien te laten zien dat het ook werkelijk kan. Dan doen we door:


147


1.

De duurzame initiatieven van Rijswijk Buiten als “kraamkamer” nog meer te delen RijswijkBuiten heeft een voortrekkersrol wat betreft het uitrollen van energieconcepten in de woningbouw. Waar de landelijke norm EPC 0,6 voorschrijft, realiseert RijswijkBuiten woningen met een EPC van 0,0. Niet alleen op het gebied van toegepaste techniek, maar ook in de exploitatie van het klimaatsysteem is hier sprake van een uniek klimaat garant concept. Daarnaast is de samenwerking met partijen als DURA, Volker Wessels Vastgoed, Stedin, Hoogheemraadschap van Delfland, TU Delft, Vereniging Eigen Huis en Uva op het terrein van duurzaamheid uniek te noemen.

2.

3.

Door de inzet van mensen van de DSW en de Stichting Haagbouw krijgt ook het menselijk aspect van duurzaamheid vorm en inhoud. Zij zijn actief in onder meer beheer en onderhoud van het openbaar gebied en het fabriceren van hekwerken van duurzame materialen voor de woningen. Gemeentelijke bedrijfsvoering en processen De gemeente schaft kantoorartikelen aan, koopt diensten in, heeft een eigen wagenpark en verbruikt energie. Enkele voorbeelden waar de gemeente inspiratiebron is of kan worden: gemeentelijke panden energiezuinig (CO2 neutrale organisatie), wagenpark op groengas, vervoersmanagement (personeel meer op de fiets en/of met openbaar vervoer), minder papierverbruik en meer afvalscheiding op kantoor. Gemeentelijke bijdrage in maatschappelijke processen en activiteiten We willen duurzaamheid steviger verankeren in de maatschappelijke processen en activiteiten die de gemeente verricht. Onder instrument 1 noemen we verschillende gemeentelijke opgaven, programma’s en activiteiten waarin wij duurzaamheid nadrukkelijk onderdeel van uit laten maken.

Instrument 5 : communicatie, bewustworden door informatie/dialoog en ambassadeurs De gemeente gaat actief op zoek naar ambassadeurs die enthousiast zijn over duurzaamheid, die zelf concrete projecten hebben gedaan en dit willen uitdragen. Ondernemers die veel hebben bereikt op duurzaamheid. Inwoners die zelf initiatieven hebben ondernomen. Deze ambassadeurs krijgen een podium om anderen enthousiast te maken en te stimuleren. Daarnaast brengt de gemeente duurzaamheid actief onder de aandacht om bewustwordering en inzet te vergroten. Budgettair kader & financiële verankering De gemeente levert een financiële basis voor duurzaamheid. Dit geeft slagkracht om de eerste initiatieven te stimuleren (“eerst zaaien, dan oogsten”). Een deel van het budget wordt gebruikt om een subsidie-expert aan te trekken (“geld met geld maken”). De bedoeling is dat het budget voor duurzaamheid zonder extra gemeentelijke bijdrage de komende jaren gaat groeien met subsidiegelden die we binnenhalen. De gemeente stelt het volgende budget beschikbaar: 2015 250.000

2016 250.000

2017 250.000

2018 250.000


148


Van dit budget verrichten we de volgende activiteiten: A) Regie, programmauitvoering & monitoring • Inbedden en verankeren in de gemeentelijke organisatie • Identificeren van kansen en initiatieven • Onderzoeken en uitrollen best practises • Aanvragen subsidies (geld met geld) • Opzetten financieringsconstructies (o.a. revolving fund) • Monitoren programmauitvoering & meetbaar maken B) Oprichten en beheren duurzaamheidsloket • Opleiden en trainen • Aansporen / ondersteunen initiatieven • Toepassen/ontwikkelen praktische tools C) Instellen duurzaamheidsfonds • Stimuleren initiatieven en projecten uit samenleving • Stimuleren initiatieven vanuit de gemeentelijke organisatie D) Vergroten bewustzijn door communicatie & ambassadeurs • Opbouw netwerk met ambassadeurs • Specifieke communicatie & promotieactiviteiten


149

Paragraaf RijswijkBuiten

De gebiedsontwikkeling RijswijkBuiten vindt zijn grondslag in het in 2009 door de raad vastgestelde Masterplan Rijswijk-Zuid. Het Masterplan is het kader voor de ontwikkeling van het gebied. In het Masterplan is rekening gehouden met de volgende plannen: • Een basisplan; dat kostendekkend of met andere woorden “budgettair neutraal” binnen de grondexploitatie Sion – ’t Haantje dient te worden gerealiseerd. • Een basisplan + en ++; hierbij worden aanvullende wensen gerealiseerd met financiële middelen, die buiten de grondexploitatie moeten worden gevonden. • In het basisplan ++ wordt ten opzichte van het basisplan + tegemoet gekomen aan verdere wensen, die van regionaal en/of landelijk belang zijn en waarbij de dekkingsmiddelen bekostigd worden door de betrokken instanties. In het kader van de uitwerking van het gebied ’t Haantje wordt het in 2009 vastgestelde Masterplan Rijswijk-Zuid in 2015, in overleg met de raad, opnieuw tegen het licht gehouden en op basis van actuele inzichten en beleidsvoornemens bijgesteld. Dit betreft meer het vlak van het beoogde woningbouwprogramma, het voorzieningenniveau, en de nieuwe inzichten op het terrein van verkeer en vervoer, waaronder halteplaats en (hoogwaardig) openbaar vervoer. Daarbij zal ook voor de groeiende opgave -die voor RijswijkBuiten bestaan op het gebied van wijkopbouw, zorg en participatie- aansluiting worden gezocht bij de 10 geformuleerde opgaven zoals opgenomen in het collegewerkprogramma. Specifiek in de opgave Ruimtelijke ontwikkeling is De Schoffel opgenomen. Met volkstuinvereniging De Schoffel wordt voor begin 2015 in goed overleg bekeken of en hoe zij in RijswijkBuiten kunnen worden ingepast (wie doet wat), zo mogelijk op of aansluitend op de huidige locatie, met in achtneming van een sluitende grondexploitatie. Grondexploitatie Sion – ‘t Haantje De grondexploitatie is het financiële kader waarbinnen de te maken kosten en de te realiseren opbrengsten van gronduitgifte voor het gebied Sion - ’t Haantje worden ingevuld. De grondexploitatie Sion -’t Haantje beslaat het gebied tussen Noordhoornsewetering, A4, Lange Kleiweg, Haantje, Kastanjewetering. Inmiddels is de grondexploitatie Sion - ’t Haantje Derde Herziening, actualisatie 2014 vertrouwelijk voor de raad ter inzage gelegd. Uitgangspunt is, dat er sprake is van een financieel sluitende exploitatie gedurende de planperiode. De planperiode loopt tot en met 2023. In 2015 zal de vierde herziening van de Grondexploitatie door de raad worden vastgesteld. In deze vierde herziening zullen de bijgestelde beleidsuitgangspunten worden verwerkt en aansluiting hebben bij het collegewerkprogramma 2014-2018. Programmabegroting 2015-2018 De voor het jaar 2015 te verwachten lasten en baten voor RijswijkBuiten maken deel uit van het beleidsproduct grondexploitatie binnen het raadsprogramma Wonen en Leven. De voor 2015 geraamde kosten bedragen € 29,4 miljoen, daarnaast is € 27,7 miljoen aan opbrengsten geraamd. Per saldo bedraagt de geraamde toename van de boekwaarde van RijswijkBuiten € 1,7 miljoen. De voor de jaren 2016 t/m 2018 te verwachten uitgaven en inkomsten maken deel uit van de meerjarenbegroting. Vanaf het jaar 2013 wordt rekening gehouden met de ontvangsten van bouwleges. Vanaf 2014 is rekening gehouden met structureel hogere inkomsten op het gebied van de onroerende zaakbelastingen en de algemene uitkering uit het gemeentefonds in verband met het gerealiseerde onroerend goed. In de eerste jaren gaat dit nog niet om substantiële bedragen. De financiële administratie behorende bij de uitvoering van de grondexploitatie wordt vanaf 2012 gevoerd met behulp van een projectadministratie. Met de projectadministratie wordt per deelplan niet alleen de uitvoering van het jaarbudget geregistreerd en bewaakt,


150


maar is er ook permanent inzicht in de budgetten gedurende de restantlooptijd van de grondexploitatie. Daarnaast is ter ondersteuning van het risicomanagement een model ingericht waarmee de planuitvoering permanent wordt gemonitord en bijgesteld kan worden aan actuele ontwikkelingen. Grondexploitatie RijswijkBuiten

Raming 2015 (x € 1 miljoen)

Verwerving Plankosten Bouwrijp maken Rente en financiering Totaal lasten Plankosten Bouwrijp maken Gronduitgifte Activering grondexploitatie Totaal baten

€ 8,83 € 3,22 € 11,09 € 6,28 € 29,42 € 0,33 € 0,12 € 27,30 € 1,67 € 29,42

Verantwoording In het voorjaar en najaar wordt in het kader van de “Regeling grote projecten” verslag gedaan over de stand van zaken en de voortgang van het project RijswijkBuiten. De directeur van het Programmabureau RijswijkBuiten rapporteert viermaal per jaar aan ons college over de stand van zaken van het project. Bij de jaarrekening zal in de paragraaf RijswijkBuiten wordt verslag gedaan van de gerealiseerde voornemens in 2015. Rente en financiering Voor de financiering van de voorbereiding en uitvoering van de plannen is een arrangement afgesloten. Het renterisico is tegen een vast rentepercentage van 3,78% afgedekt door derivaten met een looptijd tot 1 september 2020. In de grondexploitatieberekening wordt rekening gehouden met een calculatietarief voor de rentekosten van 4%. Het voordelig verschil van 0,22% over de boekwaarde wordt gereserveerd voor risico’s van RijswijkBuiten en het financieringsrisico van RijswijkBuiten. (zie paragraaf financiering). Risico’s De omgang met risico’s bij grondexploitaties is beschreven in de Nota Grondbeleid. Risico’s bij dit project kunnen zich voordoen op allerlei gebieden (o.a. politiek, bestuurlijk, maatschappelijk, economisch, weten regelgeving, samenwerking). Voor de kansen en bedreigingen van de gemeentelijke grondexploitatie is een risicoparagraaf opgesteld. Deze maakt deel uit van de grondexploitatie. De gekwantificeerde risico’s binnen de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Derde Herziening, actualisatie 2014 bedragen € 9,4 miljoen. Hiervoor is binnen de grondexploitatie dekking aanwezig. Het gaat bijvoorbeeld om: § § §

Afzetrisico bouwrijpe grond; Faseringsrisico: de impact van vertragingen en prijsstijgingen; Kosten voor bouwen woonrijp maken vallen hoger uit;

Daarnaast zijn in het gemeentelijk risico-managementsysteem aanvullende risico’s opgenomen, die in relatie tot het weerstandvermogen moeten worden beoordeeld. Deze risico’s maken deel uit van de risico’s, zoals opgenomen in de paragraaf


151


weerstandvermogen behorende bij de gemeentebegroting en gemeenterekening. Het totaal daarin van de geïnventariseerde risico’s voor RijswijkBuiten bedraagt € 2,5 miljoen. Rekening houdend met kanspercentages bedraagt het gekwantificeerde risico € 0,94 miljoen. Zoals onder ‘rente en financiering’ is opgenomen, wordt er een reserve opgebouwd met als doel de (financierings)risico’s van RijswijkBuiten af te dekken. Grondverwerving Verwervingsactiviteiten worden nadrukkelijk afgestemd op de beoogde ontwikkeling van het gebied. Bij de grootschalige ontwikkeling, waarvan sprake is in RijswijkBuiten, is het denkbaar dat niet alle benodigde percelen kunnen worden verworven in het minnelijk traject. Om ervoor te zorgen dat de gemeente in ieder geval de gehele hoofdontsluitingsstructuur en de benodigde waterberging tijdig kan realiseren wordt de Kroon op basis van een in het voorjaar 2015 te nemen raadsbesluit verzocht de administratieve onteigeningsprocedure voor de realisering van dat gedeelte van het bestemmingsplan te starten. Hierdoor wordt het mogelijk om in het uiterste geval het onteigeningsinstrument te kunnen inzetten. De uitwisseling van gegevens over de actuele stand van zaken bij lopende transacties en de daarmee gemoeide bedragen geschiedt door middel van de halfjaarlijkse rapportages in het kader van de “Regeling grote projecten”. Vanwege het strategisch belang in de verwervingsfase zal het college -voor zover noodzakelijk- de raad in besloten forumvergaderingen relevante informatie hierover verstrekken. Marktontwikkelingen en gronduitgifte De uitgifte van bouwgronden in RijswijkBuiten is voorzien in de periode 2013-2023. In 2012 is het informatiecentrum RijswijkBuiten geopend. Dit is een initiatief van gemeente en ontwikkelpartner Dura Vermeer waarin zij met de andere, in het plangebied actieve, vastgoedontwikkelaars gezamenlijk vorm en inhoud geven aan de marketing van zowel de gebiedsontwikkeling (inrichting openbare ruimte en programma maatschappelijke voorzieningen) als de daarin nieuw te realiseren woningen. De ontwikkelingen op de woningmarkt worden constant gemonitord. Op grond van verkoopresultaten in het gebied wordt het aanbod steeds afgestemd op de vraag. Actueel is de zeer sterk toegenomen vraag naar huurwoningen. In de loop van 2015 zal aan de raad een voorstel worden voorgelegd voor het eventueel op te richten, in PPS-verband, van een ontwikkelingsbedrijf met als doel in eigen beheer huurwoningen te exploiteren. Het voorstel aan de raad zal ook plaatsvinden tegen de achtergrond van het beoogde woningbouwprogramma. Conform de huidige planning worden er tot en met 2015 ca. 515 woningen en vrije kavels in verkoop gebracht. De planning is naast sturing op woningaantallen ook gericht op het realiseren van de geraamde grondopbrengsten. Civiele werken Verbreding Prinses Beatrixlaan e In het 3 kwartaal van 2012 is gestart met de voorbereiding van de verbreding van de Prinses Beatrixlaan. Het project wordt financieel ondersteund door subsidie van het Stadsgewest Haaglanden en een bijdrage van de gemeente Delft. In verband met een goede aansluiting van Sion voor de nieuwe bewoners is een zo snel mogelijke afronding van de werkzaamheden gewenst. De openstelling van de e reconstructie is gepland in het 1 kwartaal 2015. Voorzieningen In september 2014 is de tijdelijke Brede School Sion Buiten is geopend. De eerste kinderen zijn op de basisschool en op het kinderdagverblijf begonnen. In de brede school is ook de mogelijkheid opgenomen voor vestiging van bijvoorbeeld (para)medische voorzieningen.


152


’t Haantje. Voor 2015 wordt een eerste uitwerking voorzien van ’t Haantje op basis van een met de raad te bespreken stedenbouwkundige uitwerking. Daarbij zal ook de locatie Pasgeld worden betrokken. In 2015 zal een start plaatsvinden van de eerste selectieprocedures voor ontwikkelaars/bouwers voor de realisatie van de eerste woningen in ’t Haantje. e In het 3 kwartaal 2015 wordt de openstelling van GroenRijk ’t Haantje in de nieuwe verkaveling voorzien, waarbij aangesloten wordt op de nieuwe hoofdontsluiting in ’t Haantje.


153

154

155

Meerjarenbegroting 2015-2018 (Bedragen x € 1.000) Lasten Baten Saldo 2015 2015 2015 Programma's Algemeen Bestuur en Organisatie Openbare Orde en Veiligheid Verkeer en Vervoer Economie en Werken Onderwijs Sport, Cultuur en Recreatie Sociaal Domein Wonen en Leven

(Bedragen x € 1.000) Lasten Baten Saldo 2016 2016 2016

8.775 4.658 9.035 798 4.498 11.473 66.350 50.714

936 40 1.825 2.322 110 1.932 22.521 40.154

-7.839 -4.618 -7.210 1.524 -4.388 -9.541 -43.829 -10.560

8.272 4.642 9.031 796 4.734 11.306 66.213 21.294

971 40 1.825 2.322 110 1.932 22.521 11.388

-7.301 -4.602 -7.206 1.526 -4.624 -9.374 -43.692 -9.906

156.301

69.840

-86.461

126.288

41.109

-85.179

732 -1.681 128 1.061

12.795 68.880 211 3.879

12.063 70.561 83 2.818

732 -1.513 128 1.060

12.926 69.215 211 4.043

12.194 70.728 83 2.983

240

85.765

85.525

407

86.395

85.988

Onvoorzien Onvoorziene uitgaven exploitatie Onvoorziene uitgaven investeringen

50 -500

0 0

-50 500

50 -500

0 0

-50 500

Subtotaal onvoorzien

-450

0

450

-450

0

450

156.091

155.605

-486

126.245

127.504

1.259

Mutaties reserves per programma Algemeen Bestuur en Organisatie Openbare Orde en Veiligheid Verkeer en Vervoer Economie en Werken Onderwijs Sport, Cultuur en Recreatie Sociaal Domein Wonen en Leven Algemene Dekkingsmiddelen

0 0 0 0 48 0 0 13 556

0 0 0 0 0 0 0 806 348

0 0 0 0 -48 0 0 793 -208

0 0 0 0 48 0 0 16 333

0 0 0 0 0 0 0 394 128

0 0 0 0 -48 0 0 378 -205

Subtotaal mutaties reserves

617

1.154

537

397

522

125

156.708

156.759

51

126.642

128.026

1.384

Subtotaal programma's Algemene dekkingsmiddelen a) Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is b) Algemene uitkeringen c) Dividend d) Overige algemene dekkingsmiddelen Subtotaal algemene dekkingsmiddelen

GERAAMDE TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN

HET GERAAMDE RESULTAAT

Meerjarenbegroting 2015-2018

156

Meerjarenbegroting 2015-2018 (Bedragen x € 1.000) Lasten Baten Saldo 2017 2017 2017 Programma's Algemeen Bestuur en Organisatie Openbare Orde en Veiligheid Verkeer en Vervoer Economie en Werken Onderwijs Sport, Cultuur en Recreatie Sociaal Domein Wonen en Leven

(Bedragen x € 1.000) Lasten Baten Saldo 2018 2018 2018

8.406 4.637 9.348 795 5.078 11.224 65.318 21.106

1.116 40 1.825 2.322 110 1.932 22.521 12.115

-7.290 -4.597 -7.523 1.527 -4.968 -9.292 -42.797 -8.991

8.475 4.632 9.491 763 5.646 11.267 65.107 21.292

1.058 40 1.825 2.322 110 1.932 22.521 12.773

-7.417 -4.592 -7.666 1.559 -5.536 -9.335 -42.586 -8.519

125.912

41.981

-83.931

126.673

42.581

-84.092

718 -1.784 128 1.120

13.048 68.186 211 3.890

12.330 69.970 83 2.770

718 -1.772 128 1.027

13.124 67.559 211 3.893

12.406 69.331 83 2.866

182

85.335

85.153

101

84.787

84.686

Onvoorzien Onvoorziene uitgaven exploitatie Onvoorziene uitgaven investeringen

50 -500

0 0

-50 500

50 -500

0 0

-50 500

Subtotaal onvoorzien

-450

0

450

-450

0

450

125.644

127.316

1.672

126.324

127.368

1.044

Mutaties reserves per programma Algemeen Bestuur en Organisatie Openbare Orde en Veiligheid Verkeer en Vervoer Economie en Werken Onderwijs Sport, Cultuur en Recreatie Sociaal Domein Wonen en Leven Algemene Dekkingsmiddelen

0 0 0 0 48 0 0 10 322

0 0 0 0 0 0 0 -97 128

0 0 0 0 -48 0 0 -107 -194

0 0 0 0 48 0 0 415 322

0 0 0 0 0 0 0 -263 128

0 0 0 0 -48 0 0 -678 -194

Subtotaal mutaties reserves

380

31

-349

785

-135

-920

126.024

127.347

1.323

127.109

127.233

124

Subtotaal programma's Algemene dekkingsmiddelen a) Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is b) Algemene uitkeringen c) Dividend d) Overige algemene dekkingsmiddelen Subtotaal algemene dekkingsmiddelen

GERAAMDE TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN

HET GERAAMDE RESULTAAT

Meerjarenbegroting 2015-2018

157

158

MUTATIEOVERZICHT MEERJARENBEGROTING 2015-2018

Mutatieoverzicht 2015-2018 (exclusief kapitaallasten) Cijfers begroting 2015 (x €1.000) Afwijkingen 2016 t.o.v. 2015 Programma/product Lasten Baten Saldo Lasten 2016 Baten 2016 Saldo 2016 Algemeen Bestuur en Organisatie 0010 Bestuursorganen 1.604 0 -1.604 -69 0 69 0011 Bestuurlijke samenwerking 451 0 -451 6 0 -6 0020 Bestuursondersteuning 2.671 0 -2.670 -185 0 185 0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations 173 0 -173 -23 0 23 0022 Organisatieverliezen 272 0 -272 -110 0 110 0030 Burgerzaken 1.958 932 -1.026 10 35 25 0031 Verkiezingen / referenda 211 0 -211 -132 0 132 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie 720 0 -720 0 0 0 Openbare Orde en Veiligheid 1200 Brandweer 3.717 0 -3.717 -12 0 12 Verkeer en Vervoer 2100 Wegen, straten en pleinen 4.024 808 -3.216 -64 0 64 Economie en Werken 3100 Economische aangelegenheden 738 177 -561 0 0 0 Sport, Cultuur en Recreatie 5400 Kunst en cultuur 2.210 7 -2.202 -63 0 63 Sociaal Domein 6110 Sociale werkvoorziening 3.621 3.177 -444 26 0 -26 6140 Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid 667 0 -667 12 0 -12 6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd 10.930 2.221 -8.709 -53 0 53 Wonen en Leven 7210 Afvalverwijdering en -verwerking 7.285 6.384 -901 48 313 265 7230 Milieubeheer 1.353 46 -1.307 0 0 0 7260 Baten rioolheffing 0 2.744 2.744 0 335 335 7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater 1.540 0 -1.540 0 0 0 8200 Woningexploitatie 235 456 221 0 0 0 8300 Bouwgrondexploitatie 315 125 -189 -130 0 130 Algemene dekkingsmiddelen Algemene uitkering 19.751 68.880 49.129 50 335 285 Hond 15 143 128 0 0 0 OZB 459 12.116 11.658 0 131 131 Saldo kapitaallasten 550 -237 Saldo producten zonder mutaties -532 1.567 Saldo totaal 51 1.332

Mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018

159

Mutatieoverzicht 2015-2018 (exclusief kapitaallasten) Afwijkingen 2017 t.o.v. 2016

Afwijkingen 2018 t.o.v. 2017

Programma/product Lasten 2017 Baten 2017 Saldo 2017 Lasten 2018 Baten 2018 Saldo 2018 Algemeen Bestuur en Organisatie 0010 Bestuursorganen 0 0 0 0 0 0 0011 Bestuurlijke samenwerking 6 0 -6 4 0 -4 0020 Bestuursondersteuning 0 0 0 0 0 0 0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations -10 0 10 -2 0 2 0022 Organisatieverliezen -22 0 22 0 0 0 0030 Burgerzaken 47 146 98 -15 -58 -43 0031 Verkiezingen / referenda 64 0 -64 0 0 0 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie 4 0 -4 0 0 0 Openbare Orde en Veiligheid 1200 Brandweer 0 0 0 0 0 0 Verkeer en Vervoer 2100 Wegen, straten en pleinen 4 0 -4 15 0 -15 Economie en Werken 3100 Economische aangelegenheden 0 0 0 -30 0 30 Sport, Cultuur en Recreatie 5400 Kunst en cultuur -6 0 6 6 0 -6 Sociaal Domein 6110 Sociale werkvoorziening 34 0 -34 0 0 0 6140 Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid 15 0 -15 15 0 -15 6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd -81 0 81 1 0 -1 Wonen en Leven 7210 Afvalverwijdering en -verwerking 47 328 281 56 345 289 7230 Milieubeheer -37 0 37 0 0 0 7260 Baten rioolheffing 0 400 400 0 405 405 7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater -145 0 145 0 0 0 8200 Woningexploitatie 0 0 0 0 -90 -90 8300 Bouwgrondexploitatie -75 0 75 0 0 0 Algemene dekkingsmiddelen Algemene uitkering -1.087 -1.029 58 -195 -627 -432 Hond -15 0 15 0 0 0 OZB 0 122 122 0 75 75 Saldo kapitaallasten -240 -13 Saldo producten zonder mutaties 178 -1.187 Saldo totaal -61 -1.200

Mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018

160

161

TOELICHTING OP HET MUTATIEOVERZICHT MEERJARENBEGROTING 2015-2018

Toelichting op het mutatieoverzicht 2015-2018 Om de leesbaarheid van het mutatieoverzicht 2015-2018 te vergroten is hieronder een leeswijzer opgenomen. In het cijferoverzicht zijn – uitsluitend – de mutaties ten opzichte van het voorgaande jaar opgenomen, waarbij de kapitaallasten buiten beschouwing gelaten zijn (deze muteren immers jaarlijks als gevolg van de lagere rentecomponent). Een voorbeeld: Als de uitgaven in 2016 incidenteel met € 50.000 stijgen, dan is in 2016 een toename van 50 zichtbaar (ten opzichte van 2015), en is in 2017 een afname van 50 zichtbaar (ten opzichte van 2016). Is de mutatie in 2016 structureel, dan wordt de mutatie van € 50.000 in 2016 eenmalig opgevoerd (+50), de jaren erna is dan immers geen sprake meer van een mutatie.

Toelichting op het mutatieoverzicht meerjarenbegroting 2015-2018

162

Programma Algemeen Bestuur en Organisatie Product 0010 Bestuursorganen Wachtgeld en vervanging burgemeester In verband met het vertrek van de burgemeester ontstond er een financieel knelpunt. Tot en met 2016 heeft de gemeente een (aflopende) wachtgeldverplichting. Het budget voor tijdelijke vervanging is komen te vervallen.

Product 0011 Bestuurlijke samenwerking Regionale samenwerking De bijdrage stijgt als gevolg van de bevolkingstoename.

Product 0020 Bestuursondersteuning Onderzoek Stadsvisie De kosten voor het opstellen van een stadsvisie zijn incidenteel geraamd voor het jaar 2015 en worden dus in het meerjarenbeeld met ingang van 2016 weer afgeraamd.

Product 0021 Publieksvoorlichting, promotie en Public Relations Visie op communicatie Voor deze visie zijn meerjarig middelen gereserveerd, waarbij in de eerste jaren de uitgaven hoger zijn door aanloopkosten, zoals trainingen e.d.

Product 0022 Organisatieverliezen Ontslaguitkeringen en afvloeiingsregelingen Over de periode 2015 tot en met 2018 zijn de verplichtingen van het voormalig personeel in beeld gebracht. Voor een aantal ex-medewerkers zijn in de afgelopen jaren afvloeiingsregelingen getroffen. De hiermee gemoeide lasten nemen in de komende jaren gestaag af.

Product 0030 Burgerzaken Lasten/Baten reisdocumenten In de meerjarenbegroting worden de ramingen aangepast op basis van door de RDW afgegeven prognoses ten aanzien van toekomstige rijbewijsverlengingen.

Product 0031 Verkiezingen/ referenda Verkiezingen In 2015 worden de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen gehouden. In 2016 worden geen verkiezingen gehouden. e In 2017 worden de verkiezingen voor de 2 kamer gehouden. In 2018 worden weer verkiezingen voor de gemeenteraad gehouden.

Product 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie Wijziging in personeelskosten.


163

Programma Openbare Orde en Veiligheid Product 1200 Brandweer FLO-lasten brandweer De bijdrage is geactualiseerd.

Programma Verkeer en Vervoer Product 2100 Wegen, straten en pleinen Onderhoud bestrating Op grond van het beheerplan is de raming vanaf 2016 verlaagd. Civiele techniek faciliteiten Hieronder valt onder andere de bijdrage aan het mobiliteitsfonds (Metropoolregio). De verhoging betreft de jaarlijkse indexering van de Metropoolregio. De vigerende verordening wordt ingetrokken en er wordt een nieuwe verordening gemaakt. . Steenplaetsbrug Het meerjaren onderhoudsplan wordt gevolgd om de kwaliteit van de gerenoveerde brug in stand te houden. Hiervoor wordt voldoende budget opgenomen.

Programma Economie en Werken Product 3100 Economische aangelegenheden Citymarketing en toerisme De uitgaven voor de city en gebiedsmarketing voor de Plaspoelpolder (€ 50.000,-) en de Bogaard (€ 20.000,-) zijn structureel in de begroting opgenomen. Daarnaast wordt in de jaren 2015 t/m 2017 een extra bedrag van € 30.000,- uitgetrokken voor de aanpak "toekomst in de Bogaard'.

Programma Onderwijs Dit programma kent in de meerjarenbegroting geen mutaties.

Programma Sport, Cultuur en Recreatie Product 5400 Kunst en cultuur Papierbiënnale Om het jaar wordt een subsidie t.b.v. de Papierbiënnale verleend. Schouwburg De schouwburg ontvangt in 2014 en 2015 een aanvullende subsidie. Dit vervalt vanaf 2016.


164

Programma Sociaal Domein Product 6110 Sociale werkvoorziening Sociale werkvoorziening De van het rijk te ontvangen bijdrage wordt volledig doorgesluisd aan de DSW en de overige SW bedrijven. Hierin zijn vanaf 2016 kortingen op rijksniveau verwerkt. Product 6140 Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid Kwijtschelding lokale belastingen Als gevolg van de huidige economische situatie komen steeds meer mensen in aanmerking voor kwijtschelding van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Product 6700 Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) De raming is neerwaarts bijgesteld als gevolg van rijksbeleid in het kader van hergebruik van scootmobielen. Daarnaast is sprake van een aantal kleinere afwijkingen op welzijnsaccommodaties die leiden tot een vermindering van de raming in het jaar 2016.

Programma Wonen en Leven Product 7210 Afvalverwijdering- en verwerking Inkomsten afvalverwijdering- en verwerking Over 2015 wordt het tarief verhoogd met 10%. Daarmee heeft het tarief 2015 weer hetzelfde niveau als 2013. In 2014 is het tarief met 10% verlaagd omdat de reserve een dermate hoge omvang had, dat minstens een incidentele onttrekking van 10% hieruit gedekt kon worden Huishoudelijk afval De kosten van afvalstoffen stijgen als gevolg van hogere bijdragen aan Avalex. Deze gestegen kosten bestaan vooral uit hogere onderhoudskosten ondergrondse containers en kapitaallasten, de bijdrage grof vuil en de indexatie van de exploitatiekosten. Daarnaast heeft het rijk met ingang van 2015 een nieuwe storten verbrandingsheffing geïntroduceerd.

Product 7230 Milieubeheer Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) Als gevolg van de opgelegde bezuinigingstaakstelling gaat de bijdrage aan de ODH vanaf 2017 omlaag.

Product 7260 Baten rioolheffing Rioolrechten Als gevolg van de verwachte investeringen op basis van het (concept-) rioolbeheersplan is een verhoging van het tarief rioolbelasting noodzakelijk. Product 7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater

Zuivering Delfland Wij betalen Delfland voor het transporteren en verwerken van rioolafvalwater. Er is een afkoopregeling afgesproken. Deze loopt af in 2016. Vanaf 2017 zijn er geen kosten meer voor de gemeente.


165

Product 8200 Woningexploitatie

Gemeentelijk vastgoed Als gevolg van een bezuinigingsopdracht uit het verleden wordt het gemeentelijk woningbezit afgebouwd. In de begroting wordt hier structureel een bedrag van € 360.000,- geraamd. Omdat het woningbezit niet onuitputtelijk is wordt vanaf 2018 per jaar telkens € 90.000,- afgeraamd. Product 8300 Bouwgrondexploitatie

TH locatie De kosten van beheer van deze locatie worden geraamd op € 130.000,- per jaar. Op dit moment is nog niet met zekerheid te zeggen wat het aantal jaren zal zijn dat deze beheerskosten van toepassing zijn. Wij gaan er van uit dat deze kosten t/m 2015 gemaakt zullen worden. Oude Stadhuislocatie In het coalitieakkoord is aangegeven onderzoek te doen naar de (her)bestemming van het oude stadhuis. Hierbij is aangegeven tevens de mogelijkheden te onderzoeken van een combinatie met nieuwe functies (met name maatschappelijke). Het betreft vooral functies die nu nog gehuisvest zijn in ander gemeentelijk vastgoed (welzijn, cultuur, sport). De kosten van dit onderzoek vervallen vanaf het jaar 2017.

Algemene Dekkingsmiddelen Lokale heffingen Baten OZB exclusief kwijtscheldingen De mutaties zijn een gevolg van de prognoses aantallen inwoners en aantallen woningen in de jaren 2016-2018. Controle hondenbelasting In plaats van jaarlijkse controle in het kader van de hondenbelasting willen wij nog maar 1 maal per vier jaar een controle laten plaatsvinden. De controle vindt plaats in 2015-2016. Algemene uitkering Het betreft hier de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Voor de toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien, onderdeel algemene uitkering uit het gemeentefonds.


166

167

OVERZICHT VERSCHILLEN BEGROTING MET VOORGAAND JAAR

Begr.Lasten 2015 Programma Algemeen Bestuur en Organisatie Openbare Orde en Veiligheid Verkeer en Vervoer Economie en Werken Onderwijs Sport, Cultuur en Recreatie Sociaal Domein Wonen en Leven Totaal programma's Totaal algemene dekkingsmiddelen Totaal onvoorzien GERAAMDE TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN Mutaties reserves HET GERAAMDE RESULTAAT

Begr.Baten 2015

Saldo 2015

Begr.Lasten 2014

8.775 4.658 9.035 798 4.498 11.473 66.350 50.714 156.301

936 40 1.825 2.322 110 1.932 22.521 40.154 69.840

-7.839 -4.618 -7.210 1.524 -4.389 -9.540 -43.829 -10.560 -86.461

8.919 5.324 8.713 949 4.724 11.497 50.309 41.275 131.710

1.206 40 1.888 2.327 110 1.980 28.071 32.944 68.566

-7.713 -5.284 -6.825 1.378 -4.615 -9.517 -22.239 -8.331 -63.145

Verschil 2015 tov 2014 -126 666 -384 147 226 -24 -21.590 -2.229 -23.316

240

85.765

85.525

6.817

69.929

63.112

22.413

-450

0

450

0

0

0

450

156.092

155.606

-486

138.528

138.495

-33

-453

617

1.154

537

5.297

7.090

1.794

-1.257

156.708

156.759

51

143.824

145.586

1.761

-1.709

Overzicht verschillen begroting met voorgaand jaar

168

Begr.Baten Saldo 2014 2014

169

Toelichting verschillen raming 2015 – raming 2014 na wijziging Programma Algemeen Bestuur en Organisatie Product 0020 Bestuursondersteuning Hier wordt een nadeel gerealiseerd door het als gevolg van het college werkprogramma opnemen van een budget van € 185.000,- voor het ontwikkelen van een stadsvisie. Door een verschuiving binnen de personeelsformatie ontstaat op deze plek een nadeel van ca. € 100.000,-. Op een andere plek in de begroting ontstaat eenzelfde voordeel. Product 0021 Publieksvoorlichting Voor de visie op communicatie zijn meerjarig middelen gereserveerd, waarbij in de eerste jaren de uitgaven hoger zijn door aanloopkosten, zoals trainingen. Het nadeel voor 2015 bedraagt € 52.000,-. Product 0022 Organisatieverliezen Voor een aantal ex-medewerkers zijn in de afgelopen jaren afvloeiingsregelingen getroffen. Door het aflopend karakter van deze regelingen ontstaat een voordeel ten opzichte van 2014 van circa € 166.000,-. Product 0030 Burgerzaken De inkomsten stijgen met ca. € 100.000,-. Product 0031 Verkiezingen In 2015 worden de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen gehouden. De geraamde kosten hiervoor bedragen € 210.000,-, dit is ca. € 22.000,- hoger dan in 2014. Product 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie Hier wordt een nadeel gerealiseerd van ca. € 27.000,-. Dit wordt veroorzaakt door het ophogen van het budget van de rekenkamerfunctie tot € 1,- per Rijswijkse inwoner.

Programma Openbare Orde en Veiligheid Product 1200 Brandweer De bijdrage aan de Veiligheidsregio Haaglanden is met ingang van 2015 met circa € 590.000,- verlaagd als gevolg van de realisatie van de bezuinigingstaakstelling van de VRH en een voor Rijswijk voordelige aanpassing van de verdeelsleutel van de bijdrage in het exploitatietekort van de deelnemende gemeenten. Daarnaast zijn de kosten FLO en pensioenkosten met € 55.000,- lager geraamd in 2015.

Programma Verkeer en Vervoer Product 2100 Wegen, straten en pleinen In 2015 is er budget voor graffiti voorzien (€ 25.000,-). Tevens nemen de kapitaallasten op openbare verlichting en kunstwerken toe met € 263.000,-. Product 2120 Openbaar vervoer In 2014 zijn er incidentele kosten voorzien voor een onderzoek naar de haalbaarheid van een halteplaats RijswijkBuiten. Hierdoor ontstaat een verschil van € 100.000,-. Product 2140 Parkeren In 2014 zijn incidentele kosten geraamd voor het handhaven van het parkeerregime in Oud Rijswijk. Daarnaast zijn de parkeerinkomsten (en bijbehorende kosten) in 2015 naar beneden bijgesteld. Product 2400 Waterwegen Reeds eerder gedane investeringen zorgen voor een verschil in kostenniveau tussen 2014 en 2015.

Toelichting op verschillen begroting met voorgaand jaar

170

Programma Economie en Werken Product 3100 Economische aangelegenheden Het verschil wordt grotendeels veroorzaakt door een drietal grotere afwijkingen. Een bezuiniging op het onderdeel overige economische aangelegenheden geeft een positief verschil van € 30.000,Op grond van het college werkprogramma wordt € 100.000,- geraamd voor Citymarketing en toerisme. De urbanisator en de uitwerking van de economische visie zijn klaar. Dit geeft in totaal een voordeel van € 215.000,-.

Programma Onderwijs Product 4010 Huisvesting onderwijs De vergoeding aan de gemeente Den Haag voor de school de Opperd is met ingang van 2014 komen te vervallen, voor 2015 levert dit nog een eenmalig voordeel op van € 147.000,-. De overige exploitatielasten op de scholen zijn in 2015 lager dan in 2014, een voordeel van ca. € 130.000,-. Door de oprichting van de bredescholen worden de kapitaallasten in 2015 € 184.000,- hoger. Product 4030 Lokaal onderwijsbeleid Op dit product ontstaat een voordeel van € 130.000,- door een doorgevoerde bezuiniging op het leerlingenvervoer.

Programma Sport, Cultuur en Recreatie Het verschil wordt veroorzaakt over een groot aantal van de bij dit programma behorende beleidsproducten. Het betreffen kleinere, zowel negatieve als positieve afwijkingen, zoals een toename van de huren door indexatie, een toename van de kapitaallasten, met name op sportpark Lange Kleiweg en tot slot een toename van de subsidies door indexatie.

Programma Sociaal Domein Hieronder vallen het voormalige programma Zorg, Welzijn en Volksgezondheid en het programma Sociale Zaken. In het kader van de 3D-operatie komen er in 2015 extra taken op de gemeente af. In totaal gaat het om ongeveer € 21,5 miljoen voor WMO, Jeugd en Participatie.

Programma Wonen en Leven Product 5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie Op dit product is in 2015 extra budget opgenomen voor zwerfvuil € 75.000,- en bestrijding bereklauw € 20.000,-. Product 7210 Afvalverwijdering en –verwerking De kosten afvalverwijdering stijgen als gevolg van hogere bijdragen aan Avalex over 2014 en 2015 van respectievelijk € 441.000,- en € 552.000,-. Deze gestegen kosten bestaan vooral uit hogere onderhoudskosten ondergrondse containers en kapitaallasten (nieuwe investeringen), de bijdrage grof vuil en de indexatie van de exploitatiekosten. Het rijk heeft met ingang van 2015 een nieuwe storten verbrandingsheffing geïntroduceerd. Het gaat hierbij om extra kosten van circa € 190.000,-. Product 7220 Riolering en waterzuivering In verband met investeringen uit het verleden stijgen de kapitaallasten met € 590.000,-. Product 7230 Milieubeheer Er is € 250.000,- vrijgemaakt in het kader van de opgave duurzaamheid.


171

Product 7260 Baten rioolheffing In 2012 is het Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2012-2016 vastgesteld door de Raad. In dit plan zijn de maatregelen en de ontwikkeling van de rioolheffing voor de komende jaren vastgelegd. Voor het belastingjaar 2015 dient het tarief van € 93,60 (2014) verhoogd te worden naar € 106,56 per object. Product 8100 Ruimtelijke ordening De bestemmingsplankosten welke via anterieure overeenkomsten kunnen worden verhaald staan niet van tevoren te voorzien en worden derhalve op 0 geraamd. Product 8220 Volkshuisvesting In 2014 zijn incidentele kosten en inkomsten met betrekking tot de ontwikkelingen van EPO geraamd. Product 8300 Bouwgrondexploitatie Het budget voor de Oude Stadhuislokatie is ingaande 2015 verlaagd met circa € 217.000,- als gevolg van lagere plan- en onderzoekskosten.

Onvoorzien Evenals in begroting 2014 wordt in de begroting 2015 rekening gehouden met een stelpost op de kapitaallasten. De ervaring leert dat een deel van de investeringskredieten later wordt uitgegeven dan voorgenomen, met lagere kapitaallasten als gevolg. In 2014 is deze stelpost volledig ingevuld. Op basis van de ervaringen in de afgelopen jaren is de stelpost met ingang van 2015 verhoogd van € 400.000,naar € 500.000,-. Het resterende verschil van € 50.000,- heeft betrekking op de post onvoorzien in de begroting. In de bijgestelde raming voor 2014 is deze post afgeraamd omdat er geen gebruik van is gemaakt.

Mutatie reserves Zie bijlage Verloop reserves inclusief toelichting.

Algemene dekkingsmiddelen Het voordelig verschil tussen 2015 en 2014 van circa € 22,4 miljoen bestaat vooral uit de hogere inkomsten Sociaal Domein van € 21,5 miljoen.


172

173

174

Leeswijzer investeringsplan 2015-2018 Het investeringsplan geeft een doorkijk van de geplande investeringen tot en met 2018, inclusief een verschillenanalyse met de geplande investeringen zoals opgenomen in de begroting 2014. Hoe leest u het investeringsplan 2015-2018? Een voorbeeld: Begroting 2015

Investeringsobject

Bedrag x Afschr. Jaar van € 1.000 Perc. investeren

Verschil kapitaallasten

Begroting 2014

Bedrag x Afschr. Jaar van € 1.000 Perc. investeren

Kapitaallasten investeringsplan 2016 2017 2018 2019

Kapitaallasten investeringsplan 2016 2017 2018 2019

Saldo Saldo Saldo Saldo 2016 2017 2018 2019

Programma Verkeer en Vervoer Wegen, straten en pleinen Vervanging lichtmasten

138 138 138 138

3,33 3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017 2018

10 0 0 0

10 10 0 0

10 10 10 0

10 10 10 10

338 338 338

3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017

25 0 0 0

24 25 0 0

24 24 25 0

23 24 24 0

15 -

14 15 -

14 14 15 -

14 14 14 10-

Hieronder worden de 3 groepen kolommen toegelicht. Begroting 2015 Inzichtelijk is dat in de jaren 2015 t/m 2018 jaarlijks een bedrag van € 138.000 geïnvesteerd wordt in vervanging van lichtmasten. De afschrijving geschiedt in 30 jaar (100/30=3,33), en wordt tezamen met de rente zichtbaar vanaf het jaar na afronding van de investering. De kapitaallasten (afschrijving + rente) zijn inzichtelijk gemaakt t/m 2019. Begroting 2014 In de begroting 2014 werd nog uitgegaan van een jaarlijkse investering van € 338.000. Het dalend verloop van de kapitaallasten wordt veroorzaakt doordat de rente berekend wordt over de boekwaarde op 1 januari, die als gevolg van afschrijving jaarlijks afneemt. Verschil kapitaallasten De in de begroting 2015 opgegeven lagere investeringsbedragen hebben een voordeel tot gevolg op de kapitaallasten (positieve bedragen in de laatste groep kolommen). De investering in 2018 is nieuw ten opzichte van de begroting 2014, die immers liep t/m 2017, en levert daarmee een nadelig verschil op in de kapitaallasten per 2019. Berekening kapitaallasten Het af te schrijven bedrag plus de rente over de resterende boekwaarde worden kapitaallasten genoemd. In het investeringsplan wordt gerekend met een rente van 4%. Hieronder is weergegeven hoe de kapitaallasten berekend worden. A Investering B Afschrijvingspercentage C Rente Jaar van investeren D Boekwaarde 1/1 E Afschrijving (A x B) F Rente (C x D) G Kapitaallasten (E+F)

€ 10.000 5% 4% 2015

2015 €0

2016 € 10.000

2017 € 9.500

2018 € 9.000

2019 € 8.500

€0 €0 €0

€ 500 € 400 € 900

€ 500 € 380 € 880

€ 500 € 360 € 860

€ 500 € 340 € 840

Leeswijzer investeringsplan 2015-2018

175

176

Begroting 2015

No.

Investeringsobject

Investeringsbedrag x € 1.000

Afschr. Jaar van Perc. investeren

Kapitaallasten investeringsplan 2016

2017

2018

2019

Programma Openbare orde en Veiligheid 1200 121

Brandweer Vervangen Brandkranen

40 40 40 40

Totaal programma Openbare orde en Veiligheid

5,00 5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017 2018

4

4 4

3 4 4

3 3 4 4

160

4

7

11

14

160

4

7

11

14

1200 BRANDWEER 121 Vervangen Brandkranen Rijswijk heeft iets minder dan 1500 brandkranen. Deze investering is om noodzakelijke aanpassingen/vervangingen aan brandkranen te doen inclusief het verzwaren van de waterleiding (toepassen van grotere diameter van het leidingnet voor de brandkranen).

Investeringsplan 2015-2018 inclusief toelichting

177


Be groting 2014




40 40 40

5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017

2017

4

2018

4 4

Saldo 2016

2019

3 4 4

3 3 4

120

4

7

11

10

120

4

7

11

10

Saldo 2017

-

-

-

-

-

-


178

Saldo 2018

Sald o 2019

44-

-4

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Programma Verkeer en Vervoer 2100 211

Wegen, straten en pleinen Vervanging lichtmasten

212

138 138 138 138

3,33 3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017 2018

10

10 10

10 10 10

10 10 10 10

Vervanging armaturen

120 120 120 120

6,67 6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017 2018

13

12 13

12 12 13

12 12 12 13

213

Vervanging kabelnet openbare verlichting

210 210 210 210

2,50 2,50 2,50 2,50

2015 2016 2017 2018

14

13 14

13 13 14

13 13 13 14

215

Herstel asfaltwegen

569 569 569 1.000 569

5,00 5,00 5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017 2017 2018

51

50 51

49 50 51 90

48 49 50 88 51

219

Fietspaden in asfalt

100 50300 150200 100200 100-

6,67 6,67 6,67 6,67 6,67 6,67 6,67 6,67

2015 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2018

11 -5

10 -5 32 -16

10 -5 31 -16 21 -11

10 -5 30 -15 21 -10 21 -11

216

Herstellen (duiker)bruggen

83 83 83 83

3,33 3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017 2018

6

6 6

6 6 6

6 6 6 6

217

Project Verbetering Leefbaarheid Haagweg, 1e fase

359 1.589-

5,00 5,00

2015 2015

32 -143

32 -140

31 -137

30 -133

2100 WEGEN, STRATEN EN PLEINEN 211 Vervanging lichtmasten 212 Vervanging armaturen 213 Vervanging kabelnet openbare verlichting Deze kredieten zijn bestemd voor het vervangen van openbare verlichting (masten, armaturen, kabelnet). Elk jaar wordt aan de hand van de meest recente gegevens bepaald welke locaties vervangen worden. De renovatie van openbare verlichting verloopt voorspoedig. Het investeringsniveau is daarom met € 200.000,- naar beneden bijgesteld. 215 Herstel asfaltwegen Dit krediet is bestemd voor groot onderhoud aan asfaltwegen. Jaarlijks worden op basis van de meest recente inspectiegegevens de exacte locaties bepaald. Het budget omvat eveneens werkzaamheden aan asfaltpaden in parken en plantsoenen


179


Begroting 2014

Investerings- Afschr. Jaar van bedrag Perc. investeren x € 1.000


2017

2018

Saldo 2016

2019

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

338 338 338

3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017

25

24 25

24 24 25

23 24 24

15 -

14 15 -

14 14 15 -

14 14 14 10-

120 120 120

6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017

13

12 13

12 12 13

12 12 12

-

-

-

13-

210 210 210

2,50 2,50 2,50

2015 2016 2017

14

13 14

13 13 14

13 13 13

-

-

-

14-

569 569 569 1.000

5,00 5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017 2017

51

50 51

49 50 51 90

48 49 50 88

-

-

-

51-

115 -

105 3216 -

105 3116 2111 -

105 3015 2110 2111

-

-

-

-

-

-

-

-

83 83 83

359 1.589-

3,33 3,33 3,33

5,00 5,00

2015 2016 2017

2015 2015

6

32 -143

6 6

32 -140

6 6 6

31 -137

6 6 6

30 -133

6-

219 Fietspaden in asfalt Fietspaden in asfalt zijn een belangrijke stimuleringsmaatregel om het fietsen in de gemeente te bevorderen. Ambitie is om vier belangrijke hoofdroutes (sterroutes) in asfalt uit te voeren. Hiervoor is budget nodig. De eigen inleg zal worden aangewend voor het aanvragen van subsidie (50% vanuit regio). 216 Herstellen (duiker)bruggen Dit krediet is bestemd voor groot onderhoud aan (duiker)bruggen. Jaarlijks worden op basis van de meest recente gegevens de exacte locaties bepaald. 217 Project Verbetering Leefbaarheid Haagweg, 1e fase Het project is gericht op de verbetering van de leefbaarheid van de Haagweg en behoud van de bereikbaarheid van het oude centrum. Het project omvat een reconstructie van de weg. Het project heeft nauwe samenhang met aanpassingen aan de trambaan als gevolg van de komst van nieuw trammaterieel en de verhoging van de Hoornbrug. Om de ambities van het project mogelijk te maken wordt uitgegaan van het principe “werk met werk maken” en ingezet op regionale samenwerking. Het project is opgenomen in het BOR-fonds en het fonds Beter Benutten. Het huidige investeringsritme volgt op het eerder in het investeringsplan opgenomen bedrag a € 1.000.000.


180

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




220

Carillontoren Generaal Spoorlaan

140

5,00

2017

226

Rotonde Huis te Landelaan Generaal Spoorlaan

520 260-

5,00 5,00

2016 2016

227

Opwaarderen grote probleemstraten

voorb.kred 375 375 375

5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017 2018

228

Overlast bomen

250 250 250

5,00 5,00 5,00

2016 2017 2018

229

Opwaarderen kleine kansrijke plekken

100 100 100

5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017

230

Kwaliteitsimpuls Plaspoelpolder

150

5,00

2016

7.373

2017

2018

12

47 -23

46 -23

45 -22

34

33 34

32 33 34

23

22 23

22 22 23

9 9

9 9 9

8 9 9

14

13

13

210

477

628

9

-3

2019 13

220 Carillontoren Generaal Spoorlaan Er dient groot onderhoud aan de het carillon en het uurwerk te worden uitgevoerd. 226 Rotonde Huis te Landelaan - Generaal Spoorlaan Aanleg rotonde in plaats van vervanging van een bestaande met verkeerslichten geregelde kruising. Ter bevordering verkeersveiligheid en doorstroming en eveneens duurzame investering. Bedrag is na aftrek van reeds voorziene vervangingsinvestering van Stadsbeheer (120.000) ; inclusief subsidieverwachting (260.000). 227 Opwaarderen grote probleemstraten Er zijn meerdere probleemstraten waar sprake is van verloedering of situaties die lastig te beheren zijn. Het gaat om locaties met bijvoorbeeld overlast van bomen die te groot zijn of te dicht op woningen staan. En bomen die de verharding opdrukken waardoor de stoep moeilijk begaanbaar is. Dergelijke problemen kunnen we alleen oplossen met een volledige herinrichting van de straat. We gaan deze straten onderzoeken. Op basis hiervan maken wij een keuze welke straten wij gaan oppakken. Daarbij willen we zoveel mogelijk werk met werk maken en nieuwe werkwijzen introduceren om de kosten zoveel mogelijk te beperken. Het betreffen kostbare trajecten met een lange voorbereidingtijd. De kosten zijn nog niet geraamd, maar bedragen in elk geval al snel € 500.000 - €1.000.000 per straat. De definitieve locaties bepalen we mede aan de hand van mogelijke kostendragers (zoals riolering, wegen en subsidies). In het gunstigste geval is een relatief kleine extra bijdrage uit de gemeentebegroting nodig (circa 50% van het totaal) om een dergelijk project te kunnen realiseren. We stellen ons een interactief ontwerpproces met de omwonenden voor, met veel ruimte voor inspraak en inbreng vanuit de wijk.


181


Begroting 2014



140

5,00

2017

520 260-

5,00 5,00

2016 2016

2017

47 -23

2018

2019 13

12

46 -23

45 -22

Saldo 2016 -

Saldo 2017 -

-

-

-

34-

3334-

323334-

-

23-

2223-

222223-

99-

999-

899-

9-

-

-2

130

339

331

Saldo 2019 -

-

-

4.129

Saldo 2018 -

0

-

-

14-

13-

13-

-80

-139

-296

228 Overlast bomen In Rijswijk zijn er straten waar bewoners overlast ervaren van de bomen. Tevens zijn deze locaties lastig te beheren. De boomwortels drukken verharding op. Bomen staan dicht tegen de gevel. Het gaat hier om locaties waarbij alleen een (kostbare) herinrichting een oplossing is. We willen enkele overlastplekken aanpakken en stellen hiervoor een budget beschikbaar. 229 Opwaarderen kleine kansrijke plekken Er zijn vele kleine plekken in Rijswijk waarbij onderhoud niet meer leidt tot een kwaliteitsverbetering. Het gaat om pleintjes en speel- en ontmoetingsplekken. Het zijn veelal verouderde plekken zonder toekomst. Alleen een kleinschalige herinrichting geeft een nieuwe impuls. Dit zijn in onze ogen ideale locaties voor een actieve inbreng van omwonenden waarbij we een duidelijke meerwaarde kunnen creëren tegen relatief lage kosten. 230 Kwaliteitsimpuls Plaspoelpolder Voor de aanleg en verdichting van het glasvezelnetwerk op de Plaspoelpolder is een investering van € 100.000,- gereserveerd. Voor het verbeteren van de verkeer- en parkeersituatie € 50.000.


182

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2110 231

Verkeer Vervanging verkeerslichteninstallaties

233

Ondertunneling Pr. Beatrixlaan

120 150 100 110 130 160 130 160 PM 1.060

5,00 2,50 5,00 2,50 5,00 2,50 5,00 2,50 -

2015 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2018

2017

2018

2019

11 10

11 10 9 7

10 9 9 7 12 10

10 9 9 7 11 10 12 10

21

36

58

79

2017

2110 VERKEER 231

Vervanging verkeersregelinstallaties

Dit krediet is bestemd voor het vervangen van verkeersregelinstallaties. Bij de vervanging worden nieuwe technische mogelijkheden benut om te besparen op energie en de kans op storingen nog verder te verminderen. De planning voor de komende jaren omvat de volgende locaties: Het beheerplan voor verkeersregelinstallaties is in 2011 geactualiseerd. Het vervangingsschema voor de komende jaren is als volgt: K2229

Haagweg - Geestbrugweg

2015

K2230

Haagweg - Lindelaan

2015

K2219

Veraartlaan - Patentlaan

2015

K2236 K2247

Gen. Eisenhowerplein - OV-Knoop Burg. Elsenlaan - v Vredenburchweg

2015 2016

K2213

Gen. Spoorlaan - Huis te Landelaan

2016

K2246

Pr. Beatrixlaan - doorsteek tram

2017

K2249

Vrijenbanselaan - Viaduct A13 Ypenburg

2017

K2226

Rotterdamseweg - A13

2018

K2227 Laan van Hoornwijck - Laan van Zuidhorn De afschrijvingstermijnen van de automaat en het buitenwerk zijn aangepast.

2018

233 Onderdertunneling Prinses Beatrixlaan Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de Provincie Zuid-Holland en het Stadsgewest Haaglanden hebben in de MIRT Verkenning Haaglanden afspraken gemaakt om gezamenlijk de bereikbaarheid van Haaglanden voor de toekomst, vanaf 2020, te verbeteren. Vooralsnog is de investering als PM opgenomen.


183


Begroting 2014



120 150 100 110 130 160

PM 770

5,00 2,50 5,00 2,50 5,00 2,50

-

2015 2015 2016 2016 2017 2017

2017 11 10

2018 11 10 9 7

Saldo 2016

2019 10 9 9 7 12 10

10 9 9 7 11 10

2017 21

36

58

57

Saldo 2017

Saldo 2019

-

-

-

1210-

-

-

-

-

-

-

-

22-


184

Saldo 2018

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2120 234

Openbaar vervoer Tramlijn 15 - Rijswijk deel

237

Halteplaats RijswijkBuiten

PM

238

Tramlijn RijswijkBuiten - Rotterdam Airport T he Hague

PM

600 600-

5,00 5,00

2015 2015

2017

2018

2019

54 -54

53 -53

52 -52

50 -50

24

24 24

23 24 24

23 23 24 24

1.072

24

48

71

93

9.505

42

294

606

800

2016

2400 241

Waterwegen Vervangen beschoeiingen

268 268 268 268

Totaal programma Verkeer en Vervoer

5,00 5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017 2018

2120 OPENBAAR VERVOER 234 Tramlijn 15 – Rijswijkse deel Het project betreft de aanpassing van de infrastructuur van de lijn 15 zodat de nieuwe tramvoertuigen op deze lijn ingezet kunnen worden, waardoor meer capaciteit en kwaliteit (toegankelijkheid en reiscomfort) geboden wordt. In opdracht van Stadsgewest Haaglanden neemt Rijswijk de uitwerking van het Rijswijkse deel op zich.

237 Halteplaats RijswijkBuiten De verkenningen naar de voorwaarden voor realisatie van een halte aan de spoorlijn zijn in het Masterplan RijswijkZuid (door de raad vastgesteld nov. 2009) aangeduid als basisplan+ . Dat wil zeggen dat er hiervoor aanvullende middelen van buiten de grondexploitatie gevonden moeten worden. De onderzoekskosten worden vanuit de algemene dienst bekostigd. De investering is vooralsnog als PM opgenomen. 238 Tramlijn RijswijkBuiten - Rotterdam Airport The Hague In de komende periode wordt de mogelijkheden voor een tramlijn via de Beatrixlaan richting ziekenhuis in Delft onderzocht. Op termijn kan vervolgens worden aangetakt op de OV verbinding richting Airport Rotterdam. De investering is vooralsnog als PM opgenomen. 2400 WATERWEGEN 241 Vervanging beschoeiingen Dit krediet is bestemd voor het vervangen van beschoeiingen. Jaarlijks worden op basis van de meest recente gegevens de exacte locaties bepaald.


185


Begroting 2014



600 600-

5,00 5,00

PM

2015 2015

2017

54 -54

2018

53 -53

Saldo 2016

2019 52 -52

50 -50

2017

-

268 268 268

5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

24

24 24

23 24 24

23 23 24

-

-

-

24-

804

24

48

71

69

-

-

-

24-

5.703

42

214

467

457

0

-80


186

-139

-343

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Programma Onderwijs 4010 402

Huisvesting scho len Brede School locatie Rembrandtkwartier (incl. 544 vervanging Van Zweedenzaal)

403

Grondverwerving - Brede School Sion (RijswijkBuiten) Realisatie Brede school Sion (Rijswijk Buiten)

6.130

2,50

2018

398

Inrichting Brede School Sion (RijswijkBuiten)

155

6,67

2018

17

404

Totaal programma Onderwijs

8.800

438

2,50

-

2017

2015

18

18

572

563

18

18

15.523

18

18

590

996

15.523

18

18

590

996

4010 HUISVESTING SCHOLEN 402 Brede School locatie Rembrandtkwartier (incl.vervanging Van Zweedenzaal) Eerder is een investeringskrediet voor de drie naast elkaar gelegen scholen in het Rembrandtkwartier opgenomen (onder noemer Scholendriehoek). Inmiddels worden vanuit het Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs andere scenario’s voor deze investering verkend. In 2013 is voor deze ontwikkeling een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld. 403 Brede School locatie Sion (RijswijkBuiten) 404 Inrichting Brede School locatie Sion (RijswijkBuiten) Verwerving grond, realiseren en inrichten van een Brede School in RijswijkBuiten, kern ll ('t Haantje) gebaseerd op de prognose van 14 lokalen en bijkomende (welzijns)voorzieningen: 2733 m2 x € 2.243. Voor de inrichting is € 155.000 opgenomen..


187


Begroting 2014



PM

438

2,50

-

2017

2018

Saldo 2016

2019

2017

2015

18

18

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

-

-

572-

563-

-

18

18

-

-

-

6.130

2,50

2017

398

392

-

-

398

6-

238

6,67

2017

25

25

-

-

25

8

6.806

18

18

441

435

-

-

148-

561-

6.806

18

18

441

435

-

-

148-

561-


188

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Programma Sport, Cultuur en Recreatie 5300 531

Sport Lichte toplaagrenovatie veld 110

534

37

8,33

2015

5

4

4

4

Renovatie toplaag veld 111 Sportpark Irene + ballenvangers

53

10,00

2015

7

7

7

7

537

Diverse inves teringen voortvloeiend uit meerjarenonderhoudsplan sportparken

30 30 30 30

10,00 10,00 10,00 10,00

2015 2016 2017 2018

4

4 4

4 4 4

4 4 4 4

539

Vervanging kunstgrasveld Sportpark Pr. Irene

397

10,00

2017

56

54

538

Terreinafrastering renoveren/vervangen Sportpark Hoekpolder

26

4,00

2016

2

2

540

Vervanging toplaag kunstgrasveld 301 Sportpark Hoekpolder

305

10,00

2018

43

541

Vervanging toplaag veld 306 Sportpark Hoekpolder

26

10,00

2018

4

542

Vervanging verharding wielerbaan de Spartaan

275

10,00

2018

39

543

Nieuwe sporthal Rijs wijk Buiten (ter vervanging Marimbahal)

2,50

2018

312

4.800

6.038

2

16

22

81

480

5300 SPORT 531 Lichte topveldrenovatie veld 110 534 Renovatie toplaag veld 111 Sportpark Irene + ballenvangers Voor de sportparken is een (concept)beheerplan opgesteld. Vooruitlopend op de vaststelling van het definitieve beheerplan zijn de uit het plan voortvloeiende investeringen in het investeringsplan vertaald. 537 Diverse investeringen voortvloeiend uit meerjarenonderhoudsplan sportparken Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning worden onderhoud en vervangingsinvesteringen gepleegd in de sportparken, waarbij het element onderhoud loopt via de exploitatie en de vervangingen via het investeringsplan. In deze investering zijn diverse kleine investeringen opgenomen. Het bedrag is jaarlijks beschikbaar. 539 Vervanging kunstgrasveld Sportpark Pr. Irene Vervanging van het hoofdveld 109 momenteel in gebruik door voetbalvereniging Haaglandia in 2017. 538 Terreinafrastering renoveren/vervangen Sportpark Hoekpolder Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning worden onderhoud en vervangingsinvesteringen gepleegd in de sportparken, waarbij het element onderhoud loopt via de exploitatie en de vervangingen via het investeringsplan.


189


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

37

8,33

2015

5

4

4

4

-

-

-

-

53

10,00

2015

7

7

7

7

-

-

-

-

30 30 30

10,00 10,00 10,00

2015 2016 2017

4

4 4

4 4 4

4 4 4

-

-

-

-

-

-

56-

54-

-

-

-

-

-

-

-

43-

-

-

-

4-

-

-

-

39-

-

-

-

312-

-56

-455

26

205

4,00

2016

2

16

22

2

25

2

25

4-

540 Vervanging toplaag kunstgrasveld 301 sportpark Hoekpolder In het meerjaren investeringsprogramma sport is een noodzakelijke toplaagvervanging van kunstgrasveld 301 opgenomen in het sportpark Hoekpolder 541 Vervanging toplaag Veld 306 sportpark Hoekpolder In het meerjaren investeringsprogramma sport is een noodzakelijke toplaagvervanging van grasvoetbalveld 306 opgenomen op het sportpark Hoekpolder. 542 Vervanging verharding wielerbaan de Spartaan Overeenkomstig het meerjaren investeringsprogramma sport is een vervanging van de verharding van wielerbaan in sportpark Elsenburg noodzakelijk in 2018. 543 Nieuwe sporthal Rijswijk Buiten De kwaliteit van de Marimbahal is zowel gebouwtechnisch, als sporttechnisch onvoldoende. Binnen het plangebied RijswijkBuiten wordt gezocht naar een geschikte locatie voor een vervangende hal.


190

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




5800 581

Speeltuinwerk Vervanging herinrichten speelplekken in de wijk

582

Vervanging hekwerken

Totaal programma Sport, Cultuur en recreatie

2017

2018

2019

200 200 200 200

10,00 10,00 10,00 10,00

2015 2016 2017 2018

28

27 28

26 27 28

26 26 27 28

15 15 15 15

6,67 6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017 2018

2

2 2

2 2 2

1 2 2 2

860

30

58

86

113

6.898

46

80

167

593

5800 SPEELTUINWERK 581 Vervanging herinrichten speelplekken in de wijk Dit krediet is bestemd voor het vervangen en herinrichten van openbare speelvoorzieningen in de wijk. Jaarlijks worden op basis van de meest recente inspectiegegevens de exacte locaties bepaald. 582 Vervanging hekwerken Dit krediet is bestemd voor het vervangen van hekwerken. Jaarlijks worden op basis van de meest recente gegevens de exacte locaties bepaald.


191


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

200 200 200

10,00 10,00 10,00

2015 2016 2017

28

27 28

26 27 28

26 26 27

-

-

-

28-

15 15 15

6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017

2

2 2

2 2 2

1 2 2

-

-

-

-

30-

645

30

58

86

84

-

-

-

850

46

80

112

109

-

-

56-


192

2-

485-

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Programma Sociaal Domein 6700 631

Algemene voorzieningen Wmo en Jeu gd Renovatie dak Stervoorde

105

2,50

2015

634

Vervanging gevelk ozijnen Trias

PM

2,50

2015

635

Vervanging ketels P. van Vlietlaan 10

32

5,00

2015

Totaal programma Sociaal Domein

7

7

7

7

3

3

3

3

137

10

10

9

9

137

10

10

9

9

6700 ALGEMENE VOORZIENINGEN WMO EN JEUGD 631 Renovatie dak Stervoorde Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning moet het dak van het gebouw Stervoorde vervangen worden. 634 Vervanging gevelkozijnen Trias Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning moeten de gevelkozijnen worden vervangen. Dit is nodig indien het gebouw wordt gehandhaafd (heroriëntatie huisvesting Trias). In verband met de herschikking van de welzijnsaccommodaties is deze investering vooralsnog op PM gezet. 635 Vervangen ketels P. van Vlietlaan 10 Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning moeten de 3 gaswandketels van het gebouw P. van Vlietlaan 10 vervangen worden.


193


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

105

2,50

2015

7

7

7

7

-

330

2,50

2015

21

21

21

20

32

5,00

2015

3

3

3

3

467

31

31

30

30

21

467

31

31

30

30

21

21 -

Saldo 2017

-

Saldo 2019

-

-

21

20

-

-

21

21

20

21

21

20

21 -


194

Saldo 2018

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Programma Wonen en Leven 5600 562

Openb aar groen en openluchtrecreatie Vervanging bomen

564

Groenontwikkeling en participatie

120 120 120 120

3,33 3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017 2018

300 300 700

5,00 5,00 5,00

2016 2017 2018

1.780 7210 723

Afvalverwijdering en -verwerking Afvalbakken

7220 724

Riolering en waterzuivering Vervanging vrijvervalriolen

725

Vervanging gemalen en persleidingen

50 50 50 50

10,00 10,00 10,00 10,00

2015 2016 2017 2018

200

9

9 9

8 9 9

8 8 9 9

27

26 27

26 26 63

9

44

79

149

7

7 7

7 7 7

6 7 7 7

7

14

20

27

2.500 3.500 4.873 4.873

1,67 1,67 1,67 1,67

2015 2016 2017 2018

142

140 198

138 196 276

137 194 273 276

84 256 84 84

6,67 6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017 2018

9

9 27

9 27 9

8 26 9 9

151

375

655

932

16.253

5600 OPENBAAR GROEN EN OPENLUCHTRECREATIE 562 Vervanging bomen Dit krediet is bestemd voor het terugplaatsen van bomen die vanwege ouderdom of ziekte zijn verwijderd. 564 Groenontwikkeling en participatie Enerzijds zijn er onderhoudsachterstanden in het groen, ecologie en natuur. Er is een nieuwe impuls nodig voor het groen en natuur in de stad. Anderszijds is het een uitstekend thema om bewoners actief betrekken bij de groene en leefbare stad. Deze investering brengt beide ambities samen. We richten ons met name op de kleine en grotere stadsparken en groene gebieden in de stad. Samen met bewoners en vrijwilligers willen we deze belangrijke plekken in de stad een frisse impuls geven. De eerste jaren starten we met kleinere projecten. In de laatste jaarschijf is ruimte voor een groot project.


195


Begroting 2014



120 120 120

3,33 3,33 3,33

2015 2016 2017

360

2017

9

9

2018

9 9

17

Saldo 2016

2019

8 9 9

26

8 8 9

Saldo 2017

Saldo 2018

Saldo 2019

-

-

-

-

-

27-

2627-

262663-

-27

-53

-124

77-

777-

6777-

20-

27-

25

7-

-

-

7-

14-

9-

-

2.500 3.500 4.873

1,67 1,67 1,67

2015 2016 2017

142

140 198

138 196 276

137 194 273

-

-

-

276-

84 256 84

6,67 6,67 6,67

2015 2016 2017

9

9 27

9 27 9

8 26 9

-

-

-

-

11.297

151

375

655

647

9-285

7220 AFVALVERWIJDERING EN –VERWERKING 723 Vervanging prullenbakken Dit krediet is bestemd voor het regulier onderhoud en vervanging van (prullen)bakken.

7220 RIOLERING EN WATERZUIVERING 724 Vervanging vrijvervalriolen en 725 Vervangen gemalen en persleidingen Deze kredieten zijn bestemd voor vervangingen van vrijvervalriolen, persleidingen en gemalen. Jaarlijks worden op basis van de meest recente gegevens de exacte locaties bepaald. Vanwege de vervangingspiek van riolering uit de jaren 50 en 60 is er, conform GRP 2012-2016, de komende tien jaar een extra inspanning nodig voor de riolering. De investeringsbedragen zijn naar beneden bijgesteld om uitvoeringstechnische redenen.


196

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




7230 730

Milieubeheer Uitwerking actieplan Geluid

24 24 24

5,00 5,00 5,00

2015 2016 2017

72 8100 811

Ruimtelijke ordening Vervanging luc htfoto's

812

2017

2018

2019

2

2 2

2 2 2

2 2 2

2

4

6

6

6

6 6

5 6 6

5 5 6 6

20 20 20 20

25,00 25,00 25,00 25,00

2015 2016 2017 2018

Vervangen A0 scanner/plotter

20

25,00

2016

6

6

5

815

Vervangen pencomputers inc GPS / Tachymeter

40

25,00

2016

12

11

11

816

Vervangen vouwmachine

20

20,00

2016

5

5

4

34

38

43

160 8210 820

Wijkontwikkeling Aanpak woonomgeving in het kader van de wijkverbetering Te Werve

756

6

4,00

2018

60

756 Totaal programma Wonen en Leven

19.221

60

174

471

799

1217

7230 MILIEUBEHEER 730 Uitwerking actieplan Geluid Benodigd is budget voor het investeren of voorfinancieren van de meerkosten van het toepassen van 'stil asfalt' op wegvakken waar de geluidsbelasting een kritieke grens nadert of gepasseerd wordt. Beleid is om, daar waar aangrenzend aan een wegvak en bouwproject is, de meerkosten onder te brengen bij de ontwikkelende partij. In 2014 wordt een plankaart uitgewerkt (rekening houdend met onderhoudsprogramma Stadsbeheer) en de benodigde investeringsbedragen geraamd voor de jaren 2015 e.v. Nu zijn de voorlopige ramingen gehanteerd. 8100 RUIMTELIJKE ORDENING 811 Vervanging luchtfoto’s Bij het ontwikkelen van stedenbouwkundige plannen, bestemmingsplanbeoordeling en -onderzoek, alsmede bij de jaarlijkse taxaties in het kader van de wet WOZ en de aansluiting van de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG), zijn luchtfoto's onontbeerlijk. De WOZ en de BAG stellen ook steeds hogere eisen aan de recentheid en kwaliteit van het fotomateriaal. Jaarlijks vergt dit een investering van € 20.000,-. 812 Vervangen A0 scanner/plotter Het betreft reguliere vervangingsinvestering. Met een afschrijftermijn van 4 jaar zou deze investering in 2015 weer terugkomen. Nu is deze investering doorgeschoven naar 2016.


197


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

Saldo 2017

2-

20 20 20

2015 2016 2017

6

6 6

5 6 6

5 5 6

-

Saldo 2019

22-

222-

222-

4-

6-

6-

2-

25,00 25,00 25,00

Saldo 2018

-

-

6-

40

25,00

2016

12

11

11

-

6

6

5

80

25,00

2016

23

22

22

-

12

11

11

20

20,00

2016

5

5

4

-

-

-

51

55

53

-

17

10

200

6

-

11.857

165

443

736

725

-

17

-

-

-

60-

-

-

-

60-

-28

-63

-9

-492

815 Vervangen pencomputers inc, GPS / Tachymeter In 2016 zullen de pencomputers en Tachymeter afgeschreven zijn en vervangen moeten worden. 816 Vervangen vouwmachine De leverancier heeft aangegeven dat voor de huidige vouwmachine steeds moeilijker onderdelen verkrijgbaar zijn. Met vervanging van de vouwmachine was nog geen rekening gehouden. Uitgangspunt is een afschrijving in 5 jaar zodat de investering in 2014 weer terug zal komen. Inmiddels is deze investering doorgeschoven naar 2016. 8210 WIJKONTWIKKELING 820 Aanpak woonomgeving in het kader van de wijkverbetering Te Werve In samenhang met de sloop-/nieuwbouwplannen en renovatieplannen van de corporaties aanpakken van de omliggende woonomgeving. De totale herinrichting kan niet volledig uit de vastgoedexploitatie van de corporaties komen omdat enerzijds anders het gewenste sociale woningbouwprogramma niet realiseerbaar is, anderzijds er sprake is van achterstallig onderhoud van de huidige woonomgeving. Nu wordt de omgeving van de Idenburglaan opgegeven.


198

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




2017

2018

2019

Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien

011

Bedrijfsvoering ICT/BAG Vervanging en uitbreiding netwerksoftware en -componenten

012

Migratiekosten Oracle

74 77 80 83

25,00 25,00 25,00 25,00

2015 2016 2017 2018

21 22

20 22 23

19 21 22 24

21

43

65

87

16

15 16

15 15 16

14 15 16 16

16

31

46

61

12

12

11

11

314

015

21

Bedrijfsvoering Documentmanagement Documentaire informatievoorziening

65 66 67 68

20,00 20,00 20,00 20,00

2015 2016 2017 2018

266

016

Bedrijfsvoering Facilitair Vervangen grootformaat printer

017

Meubilair trouwzaal, publiekshal, spreekkamer

018

42

25,00

2015

-

p.m.

p.m.

Meubilair foyer, bedrijfsrestaurant

-

p.m.

p.m.

019

Meubilair raadszaal, stoelen, tafels, catheders

-

p.m.

p.m.

020

Meubilair bestuur en directie

-

p.m.

p.m.

021

Meubilair werkplekken

-

p.m. p.m.

p.m. p.m.

Bedrijfsvoering ICT/BAG 011 Vervanging en uitbreiding netwerkcomponenten en netwerksoftware Het betreft de licenties voor de netwerksoftware (GroupWise, netwerk, internettoegang) die aangeschaft/vervangen/uitgebreid moeten worden tegelijk met de vervanging van de servers waar ze op draaien. 012 Migratiekosten Oracle De gemeente Rijswijk maakt voor zijn grote applicaties (waaronder burgerzakensysteem, belastingsysteem, financieel systeem) gebruik van Oracle databases. De geplande migratiekosten zijn komen te vervallen.


199


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

74 77 80

25,00 25,00 25,00

2015 2016 2017

21

21 22

20 22 23

19 21 22

20

50,00

2015

11

10

10

10

11

72

11

251

65 66 67

32

20,00 20,00 20,00

2015 2016 2017

198

53

75

-

Saldo 2017

Saldo 2018

-

Saldo 2019

-

24-

10

10

10

10

10

14-

16

15 16

15 15 16

14 15 16

-

-

-

16-

16

31

46

44

-

-

-

16-

12

12

11

11

-

-

-

-

42

25,00

2015

45

10,00

2017

6

6

-

-

6

6

50

10,00

2017

7

7

-

-

7

7

200

10,00

2017

28

27

-

-

28

27

100

10,00

2017

14

14

-

-

14

14

25 175

10,00 10,00

2016 2017

3 25

3 24

-

-

3 25

3 24

4

4

Bedrijfsvoering Binnen het aandachtsgebied "Facilitair" zijn de investeringen van het grootste deel van de posten gewijzigd naar PM, waar eerder concrete budgetten gereserveerd waren. Hiervoor is gekozen vanwege de diverse ontwikkelingen op dit gebied. Zo werken we hard aan de invoering van "het Nieuwe Werken" in onze organisatie, maar is nog niet aan te geven welke kosten dit met zich gaat meebrengen, maar ook tot welke besparingen dit kan leiden. Daarvoor wordt een business case opgesteld. Een andere ontwikkeling is het onderzoek naar de mogelijkheden om (een deel van) de gemeentelijke organisatie te (her)huisvesten in het "Oude Stadhuis" aan de Generaal Spoorlaan. Dit als onderdeel van de uitvoering van het collegewerkprogramma. Ook hiervoor geldt dat de (financiële) gevolgen in kaart worden gebracht. In afwachting van de uitkomsten van twee voornoemde trajecten is er voor gekozen de posten uit het investeringsplan die hiermee een relatie hebben als PM post op te nemen. 015 Documentaire informatievoorziening Dit zijn investeringen ten behoeve van het stroomlijnen van het (e-)documentenproces. 016 Vervangen grootformaat printer De printer is noodzakelijk voor het groot formaat printen, plotten en scannen.


200

Begroting 2015

No.

Investeringsobject




022

Meubilair bureaustoelen

-

p.m.

p.m.

023

Meubilair werkruimten medewerkers en de Hilvoordezaal

-

p.m.

p.m.

024

Meubilair werkruimten kasten

-

p.m.

p.m.

025

Restaurant en pantry apparatuur

-

p.m.

p.m.

026

Audiovisuele middelen

10,00

2016

027

Vervanging telefooncentrale

-

p.m.

p.m.

028

Vervanging vloerbedekking

-

p.m.

p.m.

029

Vervanging zon/lichtwering

-

p.m.

p.m.

25

67

2017

12

2018

2019

4

3

3

15

15

14

026 Audiovisuele middelen De raadzaal, mediaruimte en een aantal vergaderruimte zijn voorzien van audiovisuele middelen in de vorm van beamers, geluidsinstallaties, schermen etc. Volgens de oorspronkelijk geplande afschrijvingstermijn zou het meubilair in 2013 worden vervangen. Het benodigde budget voor de vervanging bedraagt circa € 25.000,-.


201


Begroting 2014



2017

2018

2019

Saldo 2016 -

Saldo 2017 -

Saldo 2018 21

Saldo 2019 20

150

10,00

2017

21

20

40

10,00

2017

6

5

-

-

6

5

100

10,00

2017

14

14

-

-

14

14

20

10,00

2017

3

3

-

-

3

3

25

10,00

2016

3

3

-

-

-

-

275

10,00

2017

39

37

-

-

39

37

385

10,00

2016

52

51

-

52

51

105

2,86

2017

7

7

-

7

7

239

233

-

225

218

1.737

4

54

12

73

54 57


202

Begroting 2015

No.

Investerings object


Afschr. Perc.

Jaar van investeren


2017

2018

2019

041

Stadsbeheer Algemeen Vervanging kleine veegmachine

140

20,00

2016

34

32

31

042

Vervanging middelgrote veegmachines

155

20,00

2016

37

36

35

044

Vervangen bedrijfsauto's

170 121 26 78

13 13 10 13

2015 2016 2017 2018

28

27 20

26 19 4

26 19 4 13

28

118

118

127

58

56

54

690

050

Publiekszaken Vervanging Mid-office Publiek e Dienstverlening

200

25,00

2016

051

Aanschaf stemmachines

225

20,00

2017

54

52

052

Basis Registratie Personen

125

20,00

2017

30

29

58

140

135

550 Totaal programma Interne bedrijfsvoering

1.887

77

265

383

423

Totaal programma's

53.331

370

1.144

2.565

4.052

Stadsbeheer Algemeen 041 Vervanging kleine veegmachines 042 Vervanging middelgrote veegmachines Dit krediet betreft de vervanging van veegmachines. In mei 2010 is door het college een nieuw tractieplan vastgesteld. 044 Vervanging bedrijfsauto's Dit krediet is bestemd voor het vervangen van de bedrijfsauto’s van de gemeente. In 2010 heeft een efficiency onderzoek naar het gebruik en beheer van de gemeentelijke voertuigen plaatsgevonden. Op basis hiervan is het tractieplan en aansluitend het investeringsplan geactualiseerd. Publiekszaken 50 Vervanging Mid-office Publieke Dienstverlening Het restant investeringsbudget tot en met 2016 is niet toereikend om de noodzakelijke vervanging na ruim 5 jaar te kunnen bekostigen. In het kader van de samenwerking met Delft is het streven erop gericht om te komen tot één uniforme mid-office met Delft. Op dit moment is nog niet duidelijk welke keuzes er gemaakt gaan worden. Verwacht wordt wel dat er de komende jaren meer investeringen nodig zijn. 51 Aanschaf stemmachines De huidige manier van stemmen is zeer arbeidsintensief en daardoor ook fraudegevoelig. De minister van Binnenlandse Zaken heeft aangekondigd dat m.i.v. 2017 (2e Kamer verkiezingen) het weer mogelijk gemaakt zal worden om op geautomatiseerde c.q. gedigitaliseerde wijze te stemmen.


203


Begroting 2014



2017

2018

Saldo 2016

2019

140

20,00

2016

34

32

31

-

149

20,00

2016

36

35

33

-

190 174

13 13

2015 2016

30 29

29 28

29 27

653

31

31

128

124

Saldo 2018

-

-

-

1-

1-

3 9

3 8 4-

3 8 413-

11

7

7-

58-

56-

54-

3

Saldo 2019

13

-

120

-

Saldo 2017

-

-

-

54-

52-

-

-

30-

29-

58-

140-

135-

-

2.839

91

286

484

469

14

20

101

46

28.641

397

1.078

2.281

2.234

27

-66

-284

-1.818

52 Basis Registratie Personen Het programma Modernisering GBA/ BRP ondervindt nogal wat vertraging. Eind 2017 zullen de eerste *(koploper) gemeenten aansluiten op de nieuwe landelijke voorziening. De verwachting is dat Rijswijk in de loop van 2018 zal aansluiten. De hiermee verband houdende koppeling en wijziging van programmatuur zal vermoedelijk starten in 2017.


204

205

EMU-SALDO (Bedragen x € 1000,-)

Omschrijving

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)

2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

3

Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

4

Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd

5

Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4

6

Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie

7

Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de

8

Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord

9

2014 Volgens realisatie tot en met sept. 2014, aangevuld met raming resterende periode

Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen

10 Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten

11 Verkoop van effecten: aGaat u effecten verkopen? (ja/nee) bZo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie? Berekend EMU-saldo

EMU saldo

206

2015 Volgens begroting 2015

2016 Volgens meerjarenraming in begroting 2016

-33

-486

1.259

8.793

7.194

7.267

942

884

866

19.765

13.044

11.723

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

nee

nee

nee

-10.063

-5.452

-2.331

207

Overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten 2015 Programma Algemeen Bestuur en Organisatie Stadsvisie

2016

2017

2018

0

0

0

0

Incidentele lasten

185.000 0 0 30.000 0 0 69.000 0 284.000

0 0 0 30.000 0 0 0 0 30.000

0 0 0 30.000 0 0 0 0 30.000

0 0 0 0 0 0 0 0 0

Incidentele baten

0

0

0

0

284.000

30.000

30.000

0

Programma Economie en Werken Citymarketing en toerisme Programma Sport, Cultuur en Recreatie Schouwburg

Saldo incidentele baten en lasten

Programma Algemeen Bestuur en Organisatie Stadsvisie Eenmalige kosten voor het opstellen van een stadsvisie vanuit het collegewerkprogramma. Programma Economie en Werken Citymarketing en toerisme Dit betreft extra inzet van middelen voor ‘Toekomst in de Bogaard’ vanuit het collegewerkprogramma. Programma Sport, Cultuur en Recreatie Schouwburg Tweede en laatste jaar aanvullende subsidie Stg. Rijswijkse Schouwburg.

Incidentele baten en lasten

208

209

Verloop van de reserves Omschrijving

Saldo

Toevoegingen

Aanwendingen

Saldo

1-1-2015

2015

2015

31-12-2015

Algemene reserves Algemene dekkingsreserve

16.569.561,64

-

-

16.569.561,64

Activering grond golfterrein

1.588.230,76

-

-

1.588.230,76

530.469,07

-

-

530.469,07

18.688.261,47

-

-

18.688.261,47

6.327.805,23

-

56.807,17

-

3.506.207,18

-

69.242,83

-

-

69.242,83

853.346,15

-

-

853.346,15

63.322,79

-

-

63.322,79

Herwaardering aandelen gemeentelijke NV's Totaal algemene reserves Bestemmingsreserves Nieuwbouw brandweerkazerne Realisatie kunst in de openbare ruimte Wijkontwikkeling Decentrale arbeidsvoorwaarden Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Revitalisering Oud-Rijswijk Investeringen riolering

2.228.970,21

Afvalstoffenheffing

1.762.285,00

-

680.131,21

-

Gemeentepersoneel Investeringsfonds openbare ruimte

-

12.440,00

219.140,00

128.180,00 268.690,00

6.199.625,23 56.807,17 3.237.517,18

206.760,00-

2.448.170,21

744.320,00

1.017.965,00

219.140,00

680.131,21 -

Vastgoed

82.090,00

-

-

82.090,00

(Her)inrichten speel-en ontmoetingsplekken

50.000,00

-

-

50.000,00

336.930,00

-

843.193,00

48.000,00

-

48.000,00

(Financierings)risico's RijswijkBuiten Lokalen bewegingsonderwijs

506.263,00 -

Totaal bestemmingsreserves

16.186.470,77

616.510,00

1.153.570,00

15.649.410,77

Totaal van de reserves

34.874.732,24

616.510,00

1.153.570,00

34.337.672,24

Overzicht van het verloop van de reserves

210

Verloop van de reserves Omschrijving

Saldo

Saldo

Saldo

31-12-2016

31-12-2017

31-12-2018

Algemene reserves Algemene dekkingsreserve

16.569.561,64

16.569.561,64

16.569.561,64

Activering grond golfterrein

1.588.230,76

1.588.230,76

1.588.230,76

530.469,07

530.469,07

530.469,07

18.688.261,47

18.688.261,47

18.688.261,47

6.071.445,23

5.943.265,23

5.815.085,23

56.807,17

56.807,17

56.807,17

2.968.827,18

2.730.547,18

2.492.267,18

69.242,83

69.242,83

69.242,83

853.346,15

853.346,15

853.346,15

63.322,79

63.322,79

63.322,79

2.879.670,21

3.490.370,21

4.386.330,21

Afvalstoffenheffing

477.035,00

211.375,00

232.345,00

Gemeentepersoneel

680.131,21

680.131,21

680.131,21

Herwaardering aandelen gemeentelijke NV's Totaal algemene reserves Bestemmingsreserves Nieuwbouw brandweerkazerne Realisatie kunst in de openbare ruimte Wijkontwikkeling Decentrale arbeidsvoorwaarden Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Revitalisering Oud-Rijswijk Investeringen riolering

Investeringsfonds openbare ruimte

-

-

-

Vastgoed

82.090,00

82.090,00

82.090,00

(Her)inrichten speel-en ontmoetingsplekken

50.000,00

50.000,00

50.000,00

1.176.343,00

1.498.513,00

1.820.683,00

96.000,00

144.000,00

192.000,00

Totaal bestemmingsreserves

15.524.260,77

15.873.010,77

16.793.650,77

Totaal van de reserves

34.212.522,24

34.561.272,24

35.481.912,24

(Financierings)risico's RijswijkBuiten Lokalen bewegingsonderwijs

Overzicht van het verloop van de reserves

211

Toelichting op de reserves Volgens artikel 54 lid 1 BBV dient in de toelichting op de balans de aard en de reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan te worden toegelicht. Hieronder volgt een toelichting op de algemene reserves en de bestemmingsreserves.

Algemene dekkingsreserve Aard van de reserve: Reden van de reserve:

Toelichting op de mutaties:

Activering grond golfterrein Aard van de reserve: Reden van de reserve: Toelichting op de mutaties:

Algemene reserve Het vormen van een bufferfunctie voor onverwachte tegenvallers. Stortingen worden gedaan op basis van een positief exploitatieresultaat of bij vrijval van reserves. Onttrekkingen vinden plaats om de reserves aan te vullen of om bestemmingsreserves in te stellen of aan te vullen. Gelet op de aard van de reserve worden bij het samenstellen van de begroting geen mutaties geraamd.

Algemene reserve Deze reserve is in 1988 ingesteld met als doel het tot uitdrukking brengen van de actuele waarde van de grond. Er worden geen mutaties verwacht.

Herwaardering aandelen gemeentelijke NV’s Aard van de reserve: Algemene reserve Reden van de reserve: Deze reserve betreft de herwaardering van de aandelen in de N.V. Energiebedrijf Rijswijk-Leidschendam tegen de intrinsieke waarde volgens de jaarrekening 1995. Per 1 januari 1999 zijn overigens de aandelen N.V. Energiebedrijf Rijswijk-Leidschendam omgewisseld in aandelen N.V. Eneco. Toelichting op de mutaties: Er worden geen mutaties verwacht. Nieuwbouw brandweerkazerne Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Reden van de reserve: Omdat er sprake is van een éénmalige erfpachtcanon voor een periode van 50 jaar, dient de opbrengst hiervan te worden gestort in een bestemmingsreserve. Deze bestemmingsreserve wordt gebruikt om de verhoging van de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Brandweer Delft-Rijswijk te bekostigen. Deze verhoogde bijdrage bestaat uit de rente en aflossing van de aangegane lening door de gemeenschappelijke regeling om de afkoopsom van de erfpachtcanon te financieren. De rentecomponent wordt gedekt uit de bespaarde rente berekend over de gevormde bestemmingsreserve van € 7.018.000,-. Toelichting op de mutaties: Vanaf 2014 wordt er jaarlijks een bedrag van € 128.180,onttrokken aan deze reserve. Realisatie kunst in de openbare ruimte Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Reden van de reserve: Deze reserve is ingesteld in het kader van de zogenaamde percentageregeling, waarbij is afgesproken dat 1,5 % (1% over de eerste € 230.000,-) van de totale waarde van een grondexploitatie, met een maximum van € 55.380,-, in deze reserve wordt gestort ten behoeve van het realiseren van kunst op de locatie. Toelichting op de mutaties: Op dit moment is er nog geen duidelijkheid over de hoogte van de vanaf 2015 te storten bedragen in deze reserve. Ook de kosten van de te realiseren kunstwerken zijn nog niet duidelijk. In de eerste helft van 2015 ontstaat hierover duidelijkheid.

Toelichting op de reserves

212

Wijkontwikkeling Aard van de reserve: Reden van de reserve: Toelichting op de mutaties:

Bestemmingsreserve Vanuit deze reserve worden plannen op het gebied van wijkontwikkeling bekostigd. De jaarlijkse afschrijvingen van de uitgevoerde wijkontwikkelingsplannen worden aan deze reserve onttrokken.

Decentrale arbeidsvoorwaarden Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Reden van de reserve: Deze reserve wordt gevormd met de gelden die jaarlijks beschikbaar zijn voor lokale arbeidsvoorwaarden. Op 22 juni 2010 heeft het college besloten in het kader van gezondheidsbeleid voor de periode van 2010-2014 een persoonsgebonden budget per medewerker toe te kennen. Indien alle medewerkers gebruik maken van het persoonsgebonden budget dan bedragen de totale kosten jaarlijks ca. € 130.000,-. Om dit bedrag volledig te kunnen bekostigen wordt jaarlijks een bedrag uit deze reserve onttrokken. Eind 2014 wordt bezien of voortzetting van het PGB in 2015 mogelijk is. Hierbij wordt dan ook de inzet van deze reserve bekeken. Toelichting op de mutaties: Aangezien het PGB tot 2014 geldt is een voorstel in voorbereiding over het wel of niet continueren van het PGB. Aangezien over dit voorstel ook overeenstemming dient te zijn met het Georganiseerd Overleg is vooralsnog geen mutatie geraamd. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Reden van de reserve: Deze reserve is ontstaan vanuit de gerealiseerde overschotten op het gebied van deze wet. Omdat het hier gaat om WMO-middelen dienen deze gereserveerd te worden voor uitgaven die nodig zijn in het kader van de WMO. De reserve wordt gebruikt om eventuele tegenvallers in de exploitatie op te vangen. Ook de financiële gevolgen van de overheveling van taken door het Rijk aan de gemeente worden gedekt uit deze reserve. Deze worden deels veroorzaakt doordat de herindicering niet tijdig klaar kan zijn door de latere vaststelling van de wet door het Rijk en deels omdat er taken overkomen waarvoor dit geoormerkt geld is. Toelichting op de mutaties: De gevolgen van de decentralisaties zijn nog niet volledig duidelijk. Er worden geen mutaties geraamd. Revitalisering Oud-Rijswijk Aard van de reserve: Reden van de reserve:

Bestemmingsreserve Deze reserve was bestemd om uitvoering te geven aan het Masterplan De Herontdekking van Oud-Rijswijk. Een van de doelstellingen van het Masterplan is het versterken van het cultuurhistorisch karakter, bijvoorbeeld door historisering van de gevels. Daarnaast wordt de reserve aangewend om een extra impuls te geven aan de kwaliteit van het openbaar gebied, op basis van de Rapportage Schoon en Heel; verbetering van de kwaliteit van het openbaar gebied is ook een doelstelling van het Masterplan. In overleg met de winkeliers is ook een plan voor aanpassing van de bewegwijzering gemaakt en is daarvoor opdracht gegeven aan de ANWB. In 2012 zijn geen gelden onttrokken aan deze bestemmingsreserve. De ontwikkeling van het bewegwijzeringsplan door de ANWB heeft langer geduurd dan verwacht. De eerste fase van het bewegwijzeringsplan zal in 2013 worden uitgevoerd, de tweede fase zal gecombineerd met de herinrichting van de Haagweg worden uitgevoerd. (De totale kosten van de


213


Investeringen riolering Aard van de reserve: Reden van de reserve:


Afvalstoffenheffing Aard van de reserve: Reden van de reserve:


Gemeentepersoneel Aard van de reserve: Reden van de reserve:


bewegwijzering worden begroot op € 100.000,- en gefinancierd uit deze reserve). De tweede fase: In samenhang met de herontwikkeling van de Haagweg zal een plan worden ontwikkeld voor herinrichting van het voorste gedeelte van de Herenstraat – als belangrijke entree van Oud Rijswijk. Uit de reserve zal een financiele bijdrage worden geleverd aan de uitvoering van deze herinrichting. (De bijdrage beloopt € 100.000,-). Met deze bestedingen zal de reserve zijn uitgeput, op het moment dat de herinrichting van de Haagweg/Herenstraat is afgerond. ( 2013/ 2014/ 2015). Vooralsnog is de onttrekking niet geraamd. Dit zal gebeuren bij de tussentijdse rapportages aan de raad.

Bestemmingsreserve voor egalisatie van tarieven Deze reserve wordt gebruikt voor de egalisatie van de rioleringslasten met als doel om schommelingen te voorkomen. De methodiek is vastgelegd in het GRP (gemeentelijk rioleringsplan). Ten behoeve van de genoemde egalisatie zijn toevoegingen geraamd. De geraamde aanwendingen zijn ter dekking van de kapitaallasten riolering.

Bestemmingsreserve Deze egalisatiereserve wordt gebruikt indien er onverhoopt een positief resultaat wordt behaald op de afvalstoffenheffing. Dit is namelijk niet toegestaan. Door middel van het instellen van een egalisatiereserve kan dit positieve resultaat worden teruggesluisd naar de burgers. Het exploitatietekort op het product afvalverwijdering- en verwerking wordt onttrokken aan de reserve.

Bestemmingsreserve Deze reserve is in 2009 gevormd met de gelden uit de uitkering van het resterende vermogen van IZA Nederland. Deze uitkering is betaald in twee tranches. Het eerste deel in 2009 en het tweede deel in 2012. In 2010 heeft het college besloten dat deze gelden kunnen worden besteed aan diverse activiteiten binnen de onderwerpen: • Levensfasemanagement; • het Leren, Eigen verantwoordelijkheid, Groei en Ontwikkeling (LEGO) en • Gezondheidsmanagement. Jaarlijks wordt bezien welk bedrag uit deze reserve onttrokken moet worden. Jaarlijks wordt bezien welk bedrag uit deze reserve onttrokken moet worden.


214

Vastgoed Aard van de reserve: Reden van de reserve:


Bestemmingsreserve De reserve is gevormd doordat de opbrengsten uit de verkopen van gemeentelijk vastgoed in 2011 hoger waren dan geraamd. Ook in 2014 hebben de verkopen meer opgebracht dan geraamd in de reguliere begroting. Deze meeropbrengst is gestort in deze reserve. De reserve dient ter dekking van te maken kosten wegens de verkoop van gemeentelijk vastgoed en als egalisatiereserve voor eventuele afwijkingen, zowel positief als negatief, van de geraamde opbrengsten. De hoogte van opbrengsten van de verkopen van gemeentelijk vastgoed zijn ongewis. Ook het moment van verkoop is niet bekend. Daarom zijn er geen mutaties geraamd.

(Her)inrichten speel- en ontmoetingsplakken Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Aletta Jacobstraat Reden van de reserve: Steenvoorde zuid is in 2014 een programmawijk. Er wordt een grote centrale speelplek in de wijk gemist.Er is er een bewonersgroep geformeerd om de speelplek op de Aletta Jacobstraat uit te breiden zodat er voor meerdere leeftijdsgroepen uitdaging is. De inventarisatie van de wensen is inmiddels gestart. In 2015 wordt deze speelplek uitgebreid. Park de Driesprong Het park vormt de centrale plek in de wijk Te Werve. De herinrichting biedt kansen om het spelen in het park uitdagender te maken en af te stemmen op de wensen van deze tijd. De herinrichting start in 2014 en wordt afgerond in 2015. Toelichting op de mutaties: De reserve wordt in 2015 gebruikt. (Financierings)risico 's RijswijkBuiten Aard van de reserve: Bestemmingsreserve Reden van de reserve: In de grondexploitatieberekening wordt rekening gehouden met een calculatietarief voor de rentekosten van 4%. De afgesloten renteswap heeft een tarief van 3,78%. Het voordelig verschil van 0,22% over de boekwaarde wordt gereserveerd voor risico’s van RijswijkBuiten en het financieringsrisico van RijswijkBuiten. Toelichting op de mutaties: Het verschil tussen de rekenrente en renteswap wordt aan de reserve toegevoegd. Lokalen bewegingsonderwijs Aard van de reserve: Reden van de reserve:


Bestemmingsreserve Met ingang van 2015 is het onderhoud voor de buitenkant van schoolgebouwen overgegaan naar de schoolbesturen. Dit geldt echter niet voor de gymlokalen. Om de kosten voor het meerjaren onderhoud gelijkmatig te verdelen wordt deze bestemmingsreserve ingevoerd. Jaarlijks wordt een bedrag van € 48.000,- in deze reserve gestort. Op basis van de aanvragen van de schoolbesturen wordt er jaarlijks onttrokken. De hoogte van deze onttrekking wordt pas in de loop van het begrotingsjaar bekend.


215

216

Verloop van de voorzieningen Omschrijving

Saldo 1-1-2015

Toevoegingen 2015

Aanwendingen 2015

Saldo 31-12-2015

Voorzieningen voor verplichtingen en risico's T.b.v. nazorg bouwlocaties

182.009,93

-

Pensioenen wethouders

1.349.269,48

-

T.b.v. herstraten sleuven

159.149,96

-

-

159.149,96

Organisatie 2020

442.723,37

-

-

442.723,37

2.133.152,74

-

Totaal voorzieningen voor verplichtingen en risico's

20.270,00

20.270,00

182.009,93 1.328.999,48

2.112.882,74

Voorzieningen ter egalisering van kosten Onderhoud kunst in de openbare ruimte

46.042,01

-

61.982,01

-

277.392,62

578.320,00

-

1.142.092,72

290.000,00

-

290.000,00

887.207,35

884.260,00

-

1.771.467,35

3.020.360,09

884.260,00

Onderhoud gemeentelijk vastgoed

277.392,62

Onderhoud welzijnsaccommodaties (MOP)

563.772,72

Baggerwerken

-

Totaal voorzieningen ter egalisering van kosten Totaal voorzieningen

15.940,00 -

Overzicht van het verloop van de voorzieningen

217

20.270,00

3.884.350,09

Verloop van de voorzieningen Omschrijving

Saldo 31-12-2016

Saldo 31-12-2017

Saldo 31-12-2018

Voorzieningen voor verplichtingen en risico's T.b.v. nazorg bouwlocaties

182.009,93

182.009,93

182.009,93

Pensioenen wethouders

1.308.729,48

1.288.459,48

1.268.189,48

T.b.v. herstraten sleuven

159.149,96

159.149,96

159.149,96

Organisatie 2020

442.723,37

442.723,37

442.723,37

2.092.612,74

2.072.342,74

2.052.072,74

77.922,01

93.862,01

109.802,01

277.392,62

277.392,62

277.392,62

1.702.142,72

2.262.192,72

2.822.242,72

580.000,00

870.000,00

1.160.000,00

Totaal voorzieningen ter egalisering van kosten

2.637.457,35

3.503.447,35

4.369.437,35

Totaal voorzieningen

4.730.070,09

5.575.790,09

6.421.510,09

Totaal voorzieningen voor verplichtingen en risico's Voorzieningen ter egalisering van kosten Onderhoud kunst in de openbare ruimte Onderhoud gemeentelijk vastgoed Onderhoud welzijnsaccommodaties (MOP) Baggerwerken

Overzicht van het verloop van de voorzieningen

218

Toelichting op de voorzieningen Volgens artikel 55 lid 1 BBV dient in de toelichting op de balans de aard en de reden van elke voorziening en de wijzigingen daarin te worden toegelicht. Hieronder volgt een toelichting op de voorzieningen. Voorzieningen voor verplichtingen en risico’s T.b.v. nazorg bouwlocaties Aard van de voorziening:

Reden van de voorziening:

Toelichting op de mutaties: Pensioenen wethouders Aard van de voorziening:



T.b.v. herstraten sleuven Aard van de voorziening:


Toelichting op de mutaties: Organisatie 2020 Aard van de voorziening:



Voorziening als gevolg van kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, maar waarvan de oorsprong wel (mede) ligt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar. Deze voorziening is ingesteld om grondexploitaties sneller te kunnen afsluiten. De gecalculeerde kosten voor de nazorg bij bouwlocaties worden in deze voorziening gereserveerd. Zodra uitgaven zich voordoen worden aanwendingen geraamd

Voorziening als gevolg van kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, maar waarvan de oorsprong wel (mede) ligt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar. De pensioenverplichtingen van de (oud) bestuurders zijn, voor zover niet ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij, in de voorziening pensioenen wethouders opgenomen. De toekomstige uitkeringen worden ten laste van deze voorziening gebracht.

Voorziening als gevolg van kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, maar waarvan de oorsprong wel (mede) ligt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar. Deze voorziening is ingesteld om nazakkingen van sleuven van de nutsbedrijven te herstellen. Wanneer een nutsbedrijf een sleuf graaft, worden de toekomstige herstelkosten in rekening gebracht. Het herstraten a.g.v. verzakking vindt in de twee volgende boekjaren plaats. Zodra uitgaven zich voordoen worden aanwendingen geraamd.

Voorziening als gevolg van kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, maar waarvan de oorsprong wel (mede) ligt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar. In de begroting 2013 is er een taakstelling op personeel opgenomen van € 250.000,-. De organisatie heeft ingezet op een hoger te bezuinigen bedrag voor 2013. Het bedrag dat bezuinigd is boven de taakstelling, is gestort in de voorziening organisatie 2020. De voorziening zal worden ingezet voor de uitvoering van het project 2020, het oplossen van personele knelpunten en voor het doen van investeringen die noodzakelijk zijn om op een later moment bezuinigingen te realiseren. Er zijn nog geen mutaties geraamd.

Toelichting op de voorzieningen

219

Voorzieningen ter egalisering van kosten Onderhoud kunst in de openbare ruimte Aard van de voorziening: Voorziening als gevolg van gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal begrotingsjaren. Reden van de voorziening: Deze voorziening is ingesteld om de kosten voor het meerjarenonderhoud voor de gemeentelijke kunstwerken in de openbare ruimte gelijkmatig te verdelen. Toelichting op de mutaties: Jaarlijks wordt een bedrag van € 15.940,- in de voorziening gestort. De aanwendingen vloeien voort uit het meerjaren onderhoudsplan. Deze worden in de loop van het begrotingsjaar geraamd. Onderhoud gemeentelijk vastgoed Aard van de voorziening: Voorziening als gevolg van gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal begrotingsjaren. Reden van de voorziening: Deze voorziening is ingesteld om de kosten voor het meerjarenonderhoud voor de gemeentelijke woningen en bedrijfsgebouwen gelijkmatig te verdelen. Toelichting op de mutaties: De voorziening onderhoud woningen is opgegaan in de voorziening gemeentelijk vastgoed. De woningen gaan we verkopen. Het deel van de onderhoudsvoorziening voor woningen komt daarmee op termijn te vervallen. De voorziening betreft ook de overige gemeentelijke gebouwen. De hoogte van deze onderhoudsvoorziening is onvoldoende om de basis op orde te houden. Hoge investeringen voeren we apart op via het investeringsplan om de kosten meer te spreiden. Het beheer en onderhoud gaan we het komend jaar op orde brengen (zie eerder onder het punt: uitdagingen in de paragraaf kapitaalgoederen van deze begroting) Onderhoud welzijnsaccommodaties (MOP) Aard van de voorziening: Voorziening als gevolg van gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal begrotingsjaren. Reden van de voorziening: Deze voorziening is ingesteld om de kosten voor het meerjarenonderhoud voor de (welzijns)gebouwen gelijkmatig te verdelen. Toelichting op de mutaties: In 2015 wordt een bedrag van € 578.320,- in de voorziening gestort. De besteding van de voorziening geschiedt conform de berekeningen in de MOP. De aanwendingen worden in de loop van het begrotingsjaar geraamd. Baggerwerken Aard van de voorziening: Reden van de voorziening:


Voorziening als gevolg van gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal begrotingsjaren. Deze voorziening is ingesteld om de kosten voor het meerjarenonderhoud voor het baggeren van de watergangen gelijkmatig te verdelen In overleg met het Hoogheemraadsschap van Delfland wordt een baggerplan gemaakt. Dit is de basis voor een kostenraming voor de komende jaren. Hierbij kunnen uitgaven per jaar.verschillen.

Toelichting op de voorzieningen

220

221

VERLOOP VOORUITONTVANGEN SUBSIDIES (VOORHEEN VOORZIENINGEN)

Vooruitontvangen subsidies (voorheenvoorzieningen) Omschrijving

Saldo 1-1-2015

Onderwijsachterstandbeleid OAB (voorheen GOA)

178.070,43

Participatiebudget: educatie

Toevoegingen 2015

Terugbetalingen 2015

644.632,18

-

Aanwendingen 2015

800.000,00

3.723,00

-

-

-

75.656,23

-

-

-

WIN VWS (RBN)

257.571,12

-

-

-

Weg- en railverkeerslawaai

575.665,04

-

-

-

BWS gelden

123.549,45

-

-

-

WI cohort 2008

379.767,27

-

-

-

Participatiebudget: inburgering

649.724,25

-

-

-

Generaal Pardon

40.196,74

-

-

-

Uitvoering Generaal Pardon

48.633,80

-

-

-

EU-richtlijnen omgevingslawaai

Totaal (exclusief ISV-3)

2.332.557,33

644.632,18

-

800.000,00

Herinrichting Haagweg (ISV-3)

445.438,56

-

-

445.438,56

Geluidsanering (ISV-3)

300.394,12

-

-

300.394,12

Totaal ISV-3

745.832,68

-

-

745.832,68

-

1.545.832,68

Totaal vooruitontvangen subsidies (voorheen vz)

3.078.390,01

644.632,18

Overzicht vooruitontvangen subsidies (voorheen voorzieningen)

222

Vooruitontvangen subsidies (voorheenvoorzieningen) Omschrijving

Saldo 31-12-2015

Saldo 31-12-2016

Saldo 31-12-2017

Saldo 31-12-2018

22.702,61

1.437,30

1.437,30

1.437,30

3.723,00

3.723,00

3.723,00

3.723,00

75.656,23

75.656,23

75.656,23

75.656,23

WIN VWS (RBN)

257.571,12

257.571,12

257.571,12

257.571,12

Weg- en railverkeerslawaai

575.665,04

575.665,04

575.665,04

575.665,04

BWS gelden

123.549,45

123.549,45

123.549,45

123.549,45

WI cohort 2008

379.767,27

379.767,27

379.767,27

379.767,27

Participatiebudget: inburgering

649.724,25

649.724,25

649.724,25

649.724,25

Generaal Pardon

40.196,74

40.196,74

40.196,74

40.196,74

Uitvoering Generaal Pardon

48.633,80

48.633,80

48.633,80

48.633,80

2.177.189,51

2.155.924,20

2.155.924,20

2.155.924,20

Onderwijsachterstandbeleid OAB (voorheen GOA) Participatiebudget: educatie EU-richtlijnen omgevingslawaai

Totaal (exclusief ISV-3) Herinrichting Haagweg (ISV-3)

-

Geluidsanering (ISV-3)

-

-

-

-

Totaal ISV-3

-

-

-

-

Totaal vooruitontvangen subsidies (voorheen vz)

2.177.189,51

2.155.924,20

2.155.924,20

Overzicht vooruitontvangen subsidies (voorheen voorzieningen)

223

2.155.924,20

Toelichting op de vooruitontvangen subsidies (voorheen voorzieningen) Onderwijsachterstandbeleid OAB (voorheen GOA) Doel van de ontvangen Deze voorheen voorziening is ingesteld om door het Rijk verstrekte bijdrage: gelden voor de uitvoering van activiteiten rondom voor- en vroegschoolse educatie die nog niet zijn besteed, te reserveren. Aan het eind van de regeling (1 januari 2015) dient het totale bedrag over de vier jaar te worden afgerekend. In 2013 is de regeling met een jaar verlengd t/m december 2015. Maximale bestedingstermijn De regeling loopt van januari 2011 tot en met december 2015. van de subsidie: Toelichting op de mutaties: In 2015 zijn de rijksbijdragen geraamd en de verstrekte gelden worden onder de lasten geraamd. Na 2015 wordt de regeling afgerekend. Participatiebudget: educatie Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie:


Voorheen voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Deze voorheen voorziening is ingevoerd om de in een jaar niet bestede gelden van de Wet participatiebudget te reserveren. De Wet participatiebudget bestaat uit de onderdelen re-integratie, inburgering en educatie. Deze voorheen voorziening betreft de niet bestede gelden met betrekking tot het onderdeel educatie. De mutaties op deze voorheen voorziening zijn afhankelijk van de realisatie lopende het jaar. Aangezien het hier om geoormerkte gelden gaat zal een overschot niet tot een voordeel voor de gemeente Rijswijk leiden. Het restant wordt in 2015 afgewikkeld.

EU-richtlijnen Omgevingslawaai Het budget voor de EU richtlijn Omgevingslawaai, gedoteerd door Doel van de ontvangen het ministerie I&M (VROM), is bestemd om beleid en plannen te bijdrage: maken, geluidskaarten up-to-date te houden, publiekscampagnes voor bewustwording te voeren etc. Het is voor besteding gedurende een langere termijn. De afgelopen twee jaar is gericht geweest op het in kaart brengen van geluidsproblematiek en het maken van een actieplan in het kader van de EU- geluidsrichtlijnen. Budget mag besteed worden aan onderzoeken en externe adviezen, niet aan “fysieke maatregelen”. Het budget is in 2014 besteed aan Actualisatie Actieplan Geluid en wordt in 2015 besteed aan het opstellen van beleidsplan Ontheffingen Hogere Grenswaarde Geluid. Maximale bestedingstermijn 2019. van de subsidie: Toelichting op de mutaties: Afgeronde opdracht, Actualisatie Actieplan Geluid. WIN VWS (RBN) Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie: Toelichting op de mutaties:

Voorheen voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Deze voorheen voorziening is ingesteld ter reservering van het welzijnsdeel niet uitgegeven budget WIN ten behoeve van het samenwerkingsverband REBON. Het saldo van deze voorheen voorziening wordt ingezet voor de herstructurering van de DSW en wordt in 2015 afgerond.

Toelichting op de vooruitontvangen subsidies (voorheen voorzieningen)

224

Weg- en railverkeerslawaai Doel van de ontvangen bijdrage:

Maximale bestedingstermijn van de subsidie: Toelichting op de mutaties:

BWS gelden Doel van de ontvangen bijdrage:

Maximale bestedingstermijn van de subsidie:


WI cohort 2008 Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie: Toelichting op de mutaties:

Deze voorheen voorziening is ingesteld om de nog niet bestede subsidiegelden voor wegen railverkeerslawaai te reserveren. Bestedingsdoel is geluidsanering. Dit betreft een subsidiebijdrage die ter beschikking is gesteld door het Rijk (voorheen VROM, nu I&M). Het bedrag is bestemd voor uitvoering van een saneringsprogramma (geluid) van woningen in het invloedsgebied van het spoor, de A4 en N730, als gevolg van de reconstructies die eind jaren 90 hebben plaatsgevonden. De opgave betreft het (laten) aanbrengen van geluidswerende voorzieningen aan woningen. Ruim 185 woningen, met name in de Muziekbuurt, dienen nader onderzocht te worden, om te bepalen of de huidige geluidswering van de gevels voldoende is om de wettelijk vereiste geluidsbelastingwaarde binnen te kunnen garanderen. De gemeente dient aan het Ministerie te verantwoorden hoe en waar zij de investeringen in geluidssanering heeft besteed (opleverdocument). Niet van toepassing Advies werkzaamheden zijn uitbesteed aan een extern specialistisch onderzoeksbureau, afronding in 2015, daarna starten de daadwerkelijke investeringen aan fysieke aanpassing van de woningen.

Het per 31-12-2012 resterende bedrag dient 1) voor de aanvulling van het negatieve saldo van de BLS-Vinac subsidie (zie voor uitleg bij BLS Vinac subsidie) en 2) voor stimulering van het woonbeleid. Voor de specifieke inzet zal medio 2013 nog een voorstel worden uitgewerkt. De BWS regeling is inmiddels afgesloten. Nog één gereserveerd bedrag moet na realisering van het project worden uitbetaald, zie hieronder. Aan het per 31-12-2013 resterende bedrag is geen bestedingstermijn verbonden. Het restant van deze voorheen voorziening wordt in 2014 besteed aan de kosten van een onderzoek naar de ontwikkeling van een warmtenet Rijswijk West (€ 50.000,-). Het restbedrag van de BWS gelden (€ 73.549,-) worden ingezet voor de wijkverbetering Te Werve West.

Voorheen voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Deze voorheen voorziening is ingesteld om het nog niet bestede deel van de toegekende subsidie te reserveren. Het betreft geoormerkte gelden. Deze voorziening zal in het jaar 2014 volledig worden gebruikt ter dekking van de inburgeringsverplichtingen die in eerdere jaren zijn aangegaan. De afwikkeling vindt plaats in 2015.

Participatiebudget: inburgering Doel van de ontvangen Voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen bijdrage: middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Maximale bestedingstermijn Deze voorheen voorziening is ingevoerd om de in een jaar niet van de subsidie: bestede gelden van de Wet participatiebudget te reserveren. De Wet participatiebudget bestaat uit de onderdelen re-integratie, inburgering en educatie. Deze voorheen voorziening betreft de niet bestede gelden met betrekking tot het onderdeel inburgering. Toelichting op de mutaties: De mutaties op deze voorheen voorziening zijn afhankelijk van de


225

realisatie lopende het jaar. Aangezien het hier om geoormerkte gelden gaat zal een overschot niet tot een voordeel voor de gemeente Rijswijk leiden. Het restant wordt in 2015 afgewikkeld. Generaal Pardon Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie: Toelichting op de mutaties:

Uitvoering Generaal Pardon Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie:


Voorheen voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Deze voorheen voorziening is ingesteld om het nog niet bestede deel van de toegekende subsidie te reserveren. Het betreft geoormerkt geld. Deze voorziening zal in het jaar 2014 volledig worden gebruikt ter dekking van de inburgeringsverplichtingen die in eerdere jaren zijn aangegaan. Deze voorheen voorziening zal daarom na het jaar 2014 ophouden te bestaan. De afwikkeling vindt plaats in 2015.

Voorziening als gevolg van nog niet bestede van derden verkregen middelen waarop een specifieke bestedingsrichting rust. Deze voorheen voorziening is ingesteld om het nog niet bestede deel van de toegekende subsidie te reserveren. In het jaar 2012 zijn de laatste lasten m.b.t. het generaal pardon geboekt. Het restant van deze voorheen voorziening zal worden ingezet conform de “Kadernota integrale schuldhulpverlening gemeente Rijswijk 2012-2015”. Deze kosten zijn conform de besluitvorming op basis van de kadernota Schuldhulpverlening en zullen in 2015 worden onttrokken aan deze voorheen voorziening waardoor het saldo aan het einde van het jaar 2015 tot € 0,- zal zijn gereduceerd.

Herinrichting Haagweg (ISV-3) De Haagweg is een belangrijke uitvalsroute van Rijswijk en Den Doel van de ontvangen Haag. De situatie op de Haagweg zorgt al jaren voor overlast van bijdrage: uiteenlopende aard. De verbetering van de leefbaarheid op en rond de Haagweg wil de gemeente bereiken door het uitvoeren van een herprofilering van de Haagweg. Maximale bestedingstermijn 31-12-2014. van de subsidie: e e Toelichting op de mutaties: De opdrachtverstrekking zal 4 kwartaal 2014/ 1 kwartaal 2015 plaatsvinden, besteding in 2015. Dit is afgestemd met de subsidiegever. Geluidsanering (ISV-3) Doel van de ontvangen bijdrage: Maximale bestedingstermijn van de subsidie: Toelichting op de mutaties:

De subsidie is bestemd voor de uitvoering van het saneringsprogramma van woningen op de A-lijst van het Ministerie van I & M. De subsidie is ondergebracht in het ISV programma. 31-12-2014. e

e

De opdrachtverstrekking zal 4 kwartaal 2014/ 1 kwartaal 2015 plaatsvinden, besteding in 2015. Dit is afgestemd met de subsidiegever.


226

227

Verzamel- en consolidatiestaat FunctieOmschrijving

0 Totaal

11

12

21

22

23

30

31

332

333

0.0

1.1

1.2

2.1

2.2

2.3

3.0

3.1

3.3.2

3.3.3

Niet in te

Loonbeta-

Sociale

Werkelijk

Toegere-

Afschrij-

Perso-

Energie

Aankoop

Overige

vingen

delen

lingen en

lasten

uitker-

betaalde

kende

sociale

ingen

rente

rente

premies

personeel

LASTEN

neel van

gronden

aankopen

derden

en uitbesteding duurzame goederen

begroting van baten en lasten Hoofdfunctie 0 Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Lasten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer Totaal hoofdfunctie 0

1.596.240 3.250.300 2.716.450 117.000 451.120 719.710 8.850.820

0 0 0 0 144.570 0 144.570

1.090.530 492.530 45.000 0 0 369.720 1.997.780

218.860 118.450 0 0 0 0 337.310

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

3.070 0 0 0 0 0 3.070

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 3.000 3.000

Hoofdfunctie 1 120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid Totaal hoofdfunctie 1

4.329.500 400.380 4.729.880

0 0 0

35.000 0 35.000

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

Hoofdfunctie 2 Wegen,straten, pleinen en verkeersmaatregelen Openbaar vervoer Parkeren Waterkering,afwatering en landaanwinning Totaal hoofdfunctie 2

7.449.620 133.310 582.320 869.690 9.034.940

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

298.380 28.000 910 0 327.290

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

Totaal hoofdfunctie 3

797.730 797.730

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

420 421 431 441 480 650

Hoofdfunctie 4 Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting Basisonderwijs, onderwijshuisvesting Speciaal (voortgezet) onderwijs, excl.huisvesting Voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting Gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Kinderopvang Totaal hoofdfunctie 4

338.790 1.533.660 372.540 270.880 1.423.620 0 3.939.490

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 3.250 0 0 0 3.250

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

510 530 531 540 541 560 580

Hoofdfunctie 5 Openbaar bibliotheekwerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Musea Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen Totaal hoofdfunctie 5

1.446.780 4.516.380 1.030.370 2.429.460 1.165.950 4.665.690 775.900 16.030.530

0 0 0 0 0 49.010 0 49.010

0 0 0 0 0 0 13.890 13.890

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 328.390 30.310 450 0 3.200 1.970 364.320

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 3.740 0 0 0 3.740

610 611 614 621 623 650 661 662 670 671 672 682 683

Hoofdfunctie 6 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid Vreemdelingen Re-integratie- en participatievoorzieningen Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Totaal hoofdfunctie 6

22.123.700 3.700.310 3.702.320 0 3.706.720 559.000 2.663.080 10.086.439 8.157.541 1.175.400 2.118.250 7.136.250 1.140.640 66.269.650

0 0 0 0 0 0 0 0 -74.640 0 0 0 0 -74.640

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 510.000 0 0 0 0 0 0 0 0 510.000

0 0 0 0 0 0 0 0 108.910 0 0 0 0 108.910

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

714 721 722 723 724

Hoofdfunctie 7 Openbare gezondheidszorg Afvalverwijdering en afvalverwerking Riolering Milieubeheer Lijkbezorging Totaal hoofdfunctie 7

532.100 7.325.430 3.116.570 1.379.440 35.860 12.389.400

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 60.000 0 0 60.000

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

810 820 821 822 830

Hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening Woningexploitatie/woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie Totaal hoofdfunctie 8

1.444.590 235.190 526.670 2.110.370 29.942.170 34.258.990

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 6.275.140 6.275.140

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 615.100 615.100

001 002 003 004 005 006

210 212 214 240

Hoofdfunctie 3 310 Handel, ambacht en industrie

Verzamel- en consolidatiestaat

228

0 0 0 4.600 0 0 0 0 0 0 0 0 91.840 8.599.700 11.420.150 96.440 8.599.700 11.420.150


341

343

411

422

423

424

425

432

60

61

622

63

3.4.1

3.4.3

4.1.1

4.2.2

4.2.3

4.2.4

4.2.5

4.3.2

6.0

6.1

6.2.2

6.3

Betaalde

Aankopen

Inkomens-

Sociale

Sociale ver-

Overige inko-

Overige

Investerings-

Reserve-

Kapitaal-

Overige

Overige

belastin-

niet duur-

overdrach-

uitkeringen

strekkingen

mensover-

inkomens-

bijdragen en

ringen

lasten

gen

zame goede-

ten aan

in geld

in natura

drachten aan

over-

overige kapi-

ren en dien-

het Rijk

aan perso-

de overheid

drachten

taaloverdrach-

nen

(excl. Rijk)

LASTEN

sten

verrekeningen

ten

begroting van baten en lasten Hoofdfunctie 0 Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Lasten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer Totaal hoofdfunctie 0

0 0 0 0 0 0 0

128.530 521.640 571.060 0 106.490 117.640 1.445.360

0 0 178.000 117.000 0 0 295.000

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

17.320 0 0 0 120.060 0 137.380

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

14.140 2.230 0 0 0 0 16.370

123.790 2.115.450 1.922.390 0 80.000 229.350 4.470.980

0 0 0 0 0 0 0

Hoofdfunctie 1 120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid Totaal hoofdfunctie 1

0 0 0

94.460 129.860 224.320

0 0 0

0 0 0

0 0 0

3.564.750 60.140 3.624.890

10.790 0 10.790

0 0 0

0 0 0

444.960 0 444.960

179.540 210.380 389.920

0 0 0

Hoofdfunctie 2 Wegen,straten, pleinen en verkeersmaatregelen 165.980 Openbaar vervoer 140 Parkeren 19.320 Waterkering,afwatering en landaanwinning 240 Totaal hoofdfunctie 2 185.680

1.761.520 72.000 86.530 92.670 2.012.720

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

447.420 0 0 0 447.420

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 290.000 290.000

2.632.880 17.890 54.680 275.800 2.981.250

2.143.440 15.280 420.880 210.980 2.790.580

0 0 0 0 0

001 002 003 004 005 006

210 212 214 240

Hoofdfunctie 3 310 Handel, ambacht en industrie Totaal hoofdfunctie 3

0 0

262.450 262.450

0 0

0 0

0 0

0 0

1.590 1.590

87.600 87.600

0 0

59.800 59.800

386.290 386.290

0 0

420 421 431 441 480 650

Hoofdfunctie 4 Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting Basisonderwijs, onderwijshuisvesting Speciaal (voortgezet) onderwijs, excl.huisvesting Voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting Gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Kinderopvang Totaal hoofdfunctie 4

0 0 0 0 0 0 0

1.500 120.140 11.550 113.990 381.140 0 628.320

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

319.870 0 0 0 0 0 319.870

3.000 163.160 53.770 71.580 457.960 0 749.470

790 0 0 0 102.340 0 103.130

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

13.630 1.103.590 303.970 85.310 117.040 0 1.623.540

0 146.770 0 0 365.140 0 511.910

0 0 0 0 0 0 0

510 530 531 540 541 560 580

Hoofdfunctie 5 Openbaar bibliotheekwerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Musea Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen Totaal hoofdfunctie 5

0 28.930 15.530 0 0 7.600 650 52.710

0 372.900 326.500 5.280 55.270 1.650.180 82.890 2.493.020

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

1.425.440 12.030 0 2.070.090 416.100 257.000 48.180 4.228.840

0 4.910 0 0 0 0 0 4.910

0 30.000 0 0 0 0 0 30.000

0 214.900 -26.000 15.940 0 0 0 204.840

980 521.150 684.030 219.830 54.500 745.200 158.780 2.384.470

20.360 3.003.170 0 114.130 640.080 1.953.500 469.540 6.200.780

0 0 0 0 0 0 0 0

610 611 614 621 623 650 661 662 670 671 672 682 683

Hoofdfunctie 6 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid Vreemdelingen Re-integratie- en participatievoorzieningen Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Totaal hoofdfunctie 6

0 0 0 0 0 0 0 0 31.470 0 0 0 0 31.470

0 3.357.740 119.370 0 1.168.760 62.630 0 229.620 689.440 306.150 0 0 0 5.933.710

0 20.002.020 0 97.000 0 0 0 0 0 538.090 1.036.310 0 0 0 0 0 0 15.000 0 300.000 0 0 0 401.390 0 0 2.663.080 0 0 0 9.740.999 0 0 0 686.141 3.543.910 0 0 636.760 232.490 0 0 1.288.000 830.250 0 0 0 7.136.250 0 0 0 1.140.640 0 20.555.110 16.051.290 13.681.930

0 248.700 280.840 0 78.500 0 0 115.820 200.040 0 0 0 0 923.900

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 389.420 0 0 0 0 389.420

0 78.900 0 0 0 58.590 0 0 453.670 0 0 0 0 591.160

2.024.680 14.970 1.727.710 0 1.634.460 36.390 0 0 2.129.180 0 0 0 0 7.567.390

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

714 721 722 723 724

Hoofdfunctie 7 Openbare gezondheidszorg Afvalverwijdering en afvalverwerking Riolering Milieubeheer Lijkbezorging Totaal hoofdfunctie 7

0 0 0 0 0 0

510 5.703.700 1.087.680 761.720 17.170 7.570.780

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

519.660 0 0 0 0 519.660

0 30.750 0 1.510 0 32.260

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

11.930 39.990 1.046.100 26.680 0 1.124.700

0 1.550.990 922.790 589.530 18.690 3.082.000

0 0 0 0 0 0

810 820 821 822 830

Hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening 0 Woningexploitatie/woningbouw 10.300 Stads- en dorpsvernieuwing 0 Overige volkshuisvesting 0 Bouwgrondexploitatie 146.490 Totaal hoofdfunctie 8 156.790

235.020 33.840 52.010 93.840 1.436.710 1.851.420

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 56.060 0 56.060

0 0 14.950 0 0 14.950

0 0 0 0 229.230 229.230

0 0 0 0 0 0

40.160 0 208.320 191.660 214.640 654.780

1.169.410 186.450 251.390 1.768.810 913.170 4.289.230

0 0 0 0 0 0


229


0 Totaal

11

22

23

30

2.3

3.0

3.1

3.3.2

3.3.3

Afschrij-

Perso-

Energie

Aankoop

Overige

vingen

uitker-

betaalde

kende

sociale

ingen

rente

rente

premies

lingen en

personeel

neel van

gronden

en uitbesteding duurzame goederen

0 0 0 0 -299.020 0 0 0 -299.020

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

Totaal lasten begroting van baten en lasten voor mutaties in de reserves

156.091.690 -2.082.060

1.747.650

337.310

6.275.140

0

0 1.128.170

Totaal lasten begroting van baten en lasten na mutaties in de reserves

aankopen

derden

0 0 735.250 0 82.640 0 -1.681.000 -1.681.000 -819.020 -520.000 242.000 0 490.750 0 739.640 0 -209.740 -2.201.000

990 Saldo rekening baten en lasten na bestemming

333

2.2 Toegere-

Hoofdfunctie 9 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar Overige financiële middelen Geldleningen+uitzettingen langer of gelijk aan 1 jr. Algemene uitkering gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Lasten heffing en invordering gemeent.belast. Saldo van kostenplaatsen Totaal hoofdfunctie 9

980 Mutaties reserves die verband houden met de 0 tot en met 9

332

2.1 Werkelijk

LASTEN

den met de hoofdfuncties 0 tot hoofd en met functies 9

31

1.2 Sociale

lasten

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 2.850 0 0 0 0 0 0 2.850

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

963.060 8.599.700 11.426.890

616.510

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

156.708.200 -2.082.060

1.747.650

337.310

6.275.140

0

0 1.128.170

3.909.750

0

0

20.270

0

0

0

0

0

0

0

Kostenplaatsen: Kapitaallasten Concernstaf Personeel en Organisatie Projectenbureau Communicatie Bedrijfsvoering Stad en Samenleving Stadsbeheer Sociale Zaken Publiekszaken RijswijkBuiten

17.264.230 2.733.780 1.280.740 1.077.140 705.970 11.066.070 8.839.890 11.579.500 5.493.510 3.310.350 1.012.630

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 1.672.500 771.170 621.890 694.950 5.355.320 5.247.710 5.296.500 3.020.810 2.153.370 651.460

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

2.766.090 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

7.303.910 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

7.194.230 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 50.530 0 0 2.960 16.720 25.910 47.380 8.040 0 0

0 0 0 0 0 0 0 126.470 0 0 15.750

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 13.570 0 0 62.980 620 11.440 0 0 1.850

Totaal kostenplaatsen

64.363.810

0

25.485.680

0

2.766.090

7.303.910

7.194.230

151.540

142.220

0

90.460

224.981.760 -2.082.060

27.233.330

357.580

9.041.230

7.303.910

7.194.230 1.279.710

1.105.280 8.599.700 11.517.350

27.233.330

357.580

9.041.230

7.303.910

7.194.230 1.279.710

1.105.280 8.599.700 11.517.350

Kapitaaldienst

5100 5000 5020 5030 5035 504 505 506 507 508 5095

21

1.1 Loonbeta-

delen

911 913 914 921 922 930 940 960

12

0.0 Niet in te

Totaal lasten Eliminatie van de verrekeningen Geconsolideerde lasten

963.060 8.599.700 11.426.890

63.277.160 161.704.600 -2.082.060


230


341

Hoofdfunctie 9 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar Overige financiële middelen Geldleningen+uitzettingen langer of gelijk aan 1 jr. Algemene uitkering gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Lasten heffing en invordering gemeent.belast. Saldo van kostenplaatsen Totaal hoofdfunctie 9

411

422

423

424

425

432

60

61

622

63

3.4.3

4.1.1

4.2.2

4.2.3

4.2.4

4.2.5

4.3.2

6.0

6.1

6.2.2

6.3

Aankopen

Inkomens-

Sociale

Sociale ver-

Overige inko-

Overige

Investerings-

Reserve-

Kapitaal-

Overige

Overige

belastin-

niet duur-

overdrach-

uitkeringen

strekkingen

mensover-

inkomens-

bijdragen en

ringen

lasten

gen

zame goede-

ten aan

in geld

in natura

drachten aan

over-

overige kapi-

ren en dien-

het Rijk

aan perso-

de overheid

drachten

taaloverdrach-

nen

(excl. Rijk)

LASTEN

911 913 914 921 922 930 940 960

343

3.4.1 Betaalde

sten

0 7.110 0 0 0 0 0 0 7.110

0 127.150 0 0 0 242.000 56.150 0 425.300

Totaal lasten begroting van baten en lasten voor mutaties in de reserves 433.760 22.847.400

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

verrekeningen

ten

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

295.000 20.555.110 16.371.160 23.445.650

1.091.530

346.830

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 161.970 82.640 0 0 0 0 0 244.610

0 436.170 0 0 0 0 434.600 739.640 1.610.410

0 0 0 0 0 0 0 0 0

884.260 10.125.640

31.299.490

0

980 Mutaties reserves die verband houden met de 0 tot en met 9

0

0

0

0

0

0

0

0

616.510

0

0

0

990 Saldo rekening baten en lasten na bestemming

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

295.000 20.555.110 16.371.160 23.445.650

1.500.770 10.125.640

den met de hoofdfuncties 0 tot hoofd en met functies 9

Totaal lasten begroting van baten en lasten na mutaties in de reserves

1.091.530

346.830

31.299.490

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.398.970

550.330

1.812.940

127.240

Kostenplaatsen: Kapitaallasten Concernstaf Personeel en Organisatie Projectenbureau Communicatie Bedrijfsvoering Stad en Samenleving Stadsbeheer Sociale Zaken Publiekszaken RijswijkBuiten

0 0 0 0 0 30 0 36.840 0 0 1.300

0 71.150 487.340 45.390 8.060 4.455.800 356.650 647.890 150.080 41.830 90.270

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 8.660 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 1.175.220 0 584.330 0 0 0

0 939.600 0 409.860 0 0 3.209.000 4.828.650 2.314.580 1.115.150 252.000

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


38.170

6.354.460

0

0

0

8.660

0

0

0

1.759.550

13.068.840

0

295.000 20.555.110 16.371.160 23.454.310

1.091.530

346.830

2.899.740 12.435.520

46.181.270

127.240

2.899.740 12.435.520

46.144.590

1.797.310

Kapitaaldienst

5100 5000 5020 5030 5035 504 505 506 507 508 5095

Totaal lasten

433.760 22.847.400

471.930 29.201.860

Eliminatie van de verrekeningen Geconsolideerde lasten

471.930 29.201.860

295.000 20.555.110 16.371.160 23.454.310


231

1.091.530

346.830

0

0

36.680 -1.670.070

Verzamel- en consolidatiestaat Functie Omschrijving

0 Totaal

001 002 003 004

120 140

Hoofdfunctie 1 Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid

22

321

322

331

332

34

401

2.1

2.2

3.2.1

3.2.2

3.3.1

3.3.2

3.4

4.0.1

Niet in te delen baten

Werkelijk ontvangen rente en winstuitkeringen

Toegerekende rente

Huren

Pachten

Opbrengst van grondverkopen

Overige verkopen duurzame goederen

Overige goederen en diensten

Belasting op producenten

BATEN Begroting van baten en lasten Hoofdfunctie 0 Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken

21

0.0


0 180 3.000 932.340 935.520

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 180 3.000 932.340 935.520

0 0 0 0 0


0 40.070 40.070

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 40.070 40.070

0 0 0

Hoofdfunctie 2 Wegen,straten, pleinen en verkeersmaatregelen Parkeren Baten parkeerbelasting Waterkering,afwatering en landaanwinning Totaal hoofdfunctie 2

836.550 449.060 524.010 15.510 1.825.130

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

601.860 448.970 0 200 1.051.030

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

234.230 90 524.010 15.310 773.640

0 0 0 0 0


98.640 78.660 2.144.900 2.322.200

0 0 0 0

0 0 2.144.900 2.144.900

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

11.040 78.660 0 89.700

87.600 0 0 87.600

420 421 431 441 480

Hoofdfunctie 4 Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting Basisonderwijs, onderwijshuisvesting Speciaal (voortgezet) onderwijs, excl.huisvesting Voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting Gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Totaal hoofdfunctie 4

920 9.400 3.250 0 96.140 109.710

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 9.400 0 0 0 9.400

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

920 0 3.250 0 0 4.170

0 0 0 0 0 0

530 531 540 541 560

Hoofdfunctie 5 Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Musea Openbaar groen en openluchtrecreatie Totaal hoofdfunctie 5

1.670.340 254.460 7.410 0 80.120 2.012.330

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

1.314.010 271.510 239.460 0 0 0 0 0 79.430 0 1.632.900 271.510

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

84.820 15.000 7.410 0 690 107.920

0 0 0 0 0 0

610 611 614 621 623 650 661 662 667 670 671 672 677 682 683 687

Hoofdfunctie 6 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid Vreemdelingen Re-integratie- en participatievoorzieningen Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Eigen bijdragen alg.voorzieningen Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Ouderbijdragen individuele voorz.en opvang Jeugd Totaal hoofdfunctie 6

20.002.400 0 165.000 0 0 0 2.040 1.175.350 0 1.043.390 0 0 0 0 0 0 22.388.180

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.043.390 0 0 0 0 0 0 1.043.390

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 2.040 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.040

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

714 715 721 722 723 724 725 726

Hoofdfunctie 7 Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg, uniform deel Afvalverwijdering en -verwerking Riolering Milieubeheer Lijkbezorging Baten reinigingsrechten+afvalstoffenheff. Baten rioolheffing Totaal hoofdfunctie 7

1.270 0 132.550 0 46.020 132.010 6.251.680 2.744.450 9.307.980

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3.000 129.010 0 0 0 0 3.000 129.010

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

1.270 0 2.550 0 1.020 0 6.251.680 1.000 6.257.520

0 0 0 0 0 0 0 153.460 153.460

810 820 821 822 823 830

Hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening Woningexploitatie/woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen (omgevingsvergunningen) Bouwgrondexploitatie Totaal hoofdfunctie 8

0 456.170 0 142.090 762.940 29.538.260 30.899.460

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 35.030 0 0 35.030

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 360.000 0 0 0 0 0 0 26.791.560 833.070 26.791.560 1.193.070

0 0 0 24.360 762.940 0 787.300

0 0 0 0 0 0 0

210 214 215 240

310 311 330

Hoofdfunctie 3 Handel, ambacht en industrie Baten marktgelden Nutsbedrijven


232

0 96.170 0 82.700 0 116.320 295.190

0 0 0 0 0 0 0


402

411

001 002 003 004

120 140

Hoofdfunctie 1 Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid

422

423

56

60

61

622

63

4.1.1

4.2.1

4.2.2

4.2.3

5.6

6.0

6.1

6.2.2

6.3

Belasting op inkomen van gezinnen

Inkomensoverdrachten van het Rijk

Baten mbt vergoeding en verhaal sociale uitkeringen

Overige inkomensoverdrachten van de overheid (excl. Rijk)

Overige inkomensover drachten

Langlopende leningen

Reserveringen

Kapitaallasten

Kostenplaatsen

Overige verrekeningen

BATEN Begroting van baten en lasten Hoofdfunctie 0 Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken

421

4.0.2


0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0


0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

Hoofdfunctie 2 Wegen,straten, pleinen en verkeersmaatregelen Parkeren Baten parkeerbelasting Waterkering,afwatering en landaanwinning Totaal hoofdfunctie 2

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

460 0 0 0 460

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0


0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

420 421 431 441 480

Hoofdfunctie 4 Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting Basisonderwijs, onderwijshuisvesting Speciaal (voortgezet) onderwijs, excl.huisvesting Voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting Gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Totaal hoofdfunctie 4

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 96.140 96.140

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

530 531 540 541 560

Hoofdfunctie 5 Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Musea Openbaar groen en openluchtrecreatie Totaal hoofdfunctie 5

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

610 611 614 621 623 650 661 662 667 670 671 672 677 682 683 687

Hoofdfunctie 6 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid Vreemdelingen Re-integratie- en participatievoorzieningen Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Eigen bijdragen alg.voorzieningen Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Ouderbijdragen individuele voorz.en opvang Jeugd Totaal hoofdfunctie 6

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

19.015.870 741.130 0 0 0 165.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.175.350 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 19.015.870 2.081.480

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

245.400 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 245.400

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

714 715 721 722 723 724 725 726

Hoofdfunctie 7 Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg, uniform deel Afvalverwijdering en -verwerking Riolering Milieubeheer Lijkbezorging Baten reinigingsrechten+afvalstoffenheff. Baten rioolheffing Totaal hoofdfunctie 7

0 0 0 0 0 0 0 2.589.990 2.589.990

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 130.000 0 0 45.000 0 0 0 0 0 0 0 45.000 130.000

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

810 820 821 822 823 830

Hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening Woningexploitatie/woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen (omgevingsvergunningen) Bouwgrondexploitatie Totaal hoofdfunctie 8

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.797.310 0 1.797.310

210 214 215 240

310 311 330

Hoofdfunctie 3 Handel, ambacht en industrie Baten marktgelden Nutsbedrijven


233

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0


0 Totaal

Hoofdfunctie 9 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jr. Overige financiële middelen Geldleningen+uitzettingen langer/gelijk 1 jr. Algemene uitkeringen gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten onroerende-zaakbelast.gebruikers Baten onroerende-zaakbelast.eigenaren Baten toeristenbelasting Baten hondenbelasting Baten precariobelasting Saldo van kostenplaatsen Totaal hoofdfunctie 9 Totaal baten begroting van baten en lasten voor mutaties in de reserves

980

Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfuncties 0 tot en met 9 Totaal baten begroting van baten en lasten na mutaties in de reserves Kapitaaldienst

5100 5000 5020 5030 5035 504 505 506 507 508 5095

22

321

322

331

332

34

401

2.1

2.2

3.2.1

3.2.2

3.3.1

3.3.2

3.4

4.0.1

Niet in te delen baten

Werkelijk ontvangen rente en winstuitkeringen

Toegerekende rente

Huren

Pachten

Opbrengst van grondverkopen

Overige verkopen duurzame goederen

Overige goederen en diensten

Belasting op producenten

BATEN

911 913 914 921 922 930 931 932 936 937 939 960

21

0.0

140 985.460 1.597.440 68.880.110 136.010 0 2.981.160 9.135.280 190.080 142.870 326.300 1.390.570 85.765.420

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

140 210.750 82.640 0 0 0 0 0 0 0 0 0 293.530

0 0 1.514.800 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.514.800

0 0 671.280 93.170 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 326.300 0 0 671.280 419.470

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 10.260 0 0 20.300 0 0 0 0 0 0 0 30.560

0 0 0 0 0 0 2.981.160 9.135.280 190.080 0 0 0 12.306.520

155.606.000

0

2.473.460

1.514.800

4.706.190 819.990 26.791.560 1.195.110

9.026.400 12.547.580

156.759.570

0

2.473.460

1.514.800

4.706.190 819.990 26.791.560 1.195.110

9.026.400 12.547.580

1.153.570

1.481.280

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Kostenplaatsen Kapitaallasten Concernstaf Personeel en Organisatie Projectenbureau Communicatie Bedrijfsvoering Stad en Samenleving Stadsbeheer Sociale Zaken Publiekszaken RijswijkBuiten

17.264.230 2.733.780 1.280.740 1.077.140 705.970 11.066.070 8.839.890 11.579.500 5.493.510 3.310.350 1.012.630

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 29.900 0 0 0 0 0

6.126.040 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 232.780 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 1.380 0 0 192.160 0 1.450 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


64.363.810

0

29.900

6.126.040

232.780

0

0

0

194.990

0

222.604.660

0

2.503.360

7.640.840

4.938.970 819.990 26.791.560 1.195.110

9.221.390 12.547.580

0

2.503.360

7.640.840

4.938.970 819.990 26.791.560 1.195.110

9.221.390 12.547.580

Totaal baten Eliminatie van de verrekeningen Geconsolideerde baten

61.643.770 160.960.890


234


402

411

Hoofdfunctie 9 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jr. Overige financiële middelen Geldleningen+uitzettingen langer/gelijk 1 jr. Algemene uitkeringen gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten onroerende-zaakbelast.gebruikers Baten onroerende-zaakbelast.eigenaren Baten toeristenbelasting Baten hondenbelasting Baten precariobelasting Saldo van kostenplaatsen Totaal hoofdfunctie 9 Totaal baten begroting van baten en lasten voor mutaties in de reserves

980

423

56

60

61

622

63

4.2.1

4.2.2

4.2.3

5.6

6.0

6.1

6.2.2

6.3

Belasting op inkomen van gezinnen

Inkomensoverdrachten van het Rijk

Baten mbt vergoeding en verhaal sociale uitkeringen

Overige inkomensoverdrachten van de overheid (excl. Rijk)

Overige inkomensover drachten

Langlopende leningen

Reserveringen

Kapitaallasten

Kostenplaatsen

Overige verrekeningen

0 0 0 0 0 0 0 0 0 142.870 0 0 142.870

2.732.860

0 0 0 68.880.110 0 0 0 0 0 0 0 0 68.880.110

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 115.710 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 115.710

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

87.895.980 2.081.480

141.600 245.710

0

Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfuncties 0 tot en met 9 Totaal baten begroting van baten en lasten na mutaties in de reserves

5100 5000 5020 5030 5035 504 505 506 507 508 5095

422

4.1.1

BATEN

911 913 914 921 922 930 931 932 936 937 939 960

421

4.0.2

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.390.570 1.390.570

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

245.400

0

1.390.570 1.797.310

1.390.570 1.797.310

1.153.570

2.732.860

87.895.980 2.081.480

141.600 245.710

0

1.398.970

0

Kapitaaldienst

0

0

0

0

0

73.750

1.500.770

0

-93.240

0

Kostenplaatsen Kapitaallasten Concernstaf Personeel en Organisatie Projectenbureau Communicatie Bedrijfsvoering Stad en Samenleving Stadsbeheer Sociale Zaken Publiekszaken RijswijkBuiten

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 123.000 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 24.000 0 0 0 0 0

0 191.520 0 0 0 158.800 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

12.435.520 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

-1.297.330 2.542.260 1.156.360 1.077.140 705.970 10.661.210 8.839.890 11.345.270 5.493.510 3.310.350 1.012.630

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0

123.000

24.000

350.320

0

0

0

12.435.520

44.847.260

0

Totaal baten

2.732.860

88.018.980 2.105.480

491.920 245.710

73.750

2.732.860

88.018.980 2.105.480

491.920 245.710

73.750

Eliminatie van de verrekeningen Geconsolideerde baten


235

2.899.740 12.435.520

46.144.590 1.797.310

2.899.740 12.435.520

46.181.270

0

0

127.240

-36.680 1.670.070

236

KERNGEGEVENS EN KENGETALLEN I. FYSIEKE GEGEVENS

Peildatum 1-1-2014

Peildatum 1-1-2015

2.061 5.451 29.111 10.903 47.526

2.114 5.535 29.231 11.053 47.933

< 20 jaar

8.741

8.893

Aantal leerlingen Openbaar basisonderwijs Bijzonder basisonderwijs Openbaar speciaal onderwijs Bijzonder speciaal onderwijs Openbaar voortgezet onderwijs Bijzonder voortgezet onderwijs

966 2.447 71 256 1.323 990

966 2.567 86 256 1.323 990

Oppervlakte van de gemeente Waarvan water Historische stads- of dorpskern

1.406 ha 53 ha 40.200 m2

1.406 ha 53 ha 40.200 m2

24.892 110 54 1

24.892 110 54 1

180.922 m¹ 56.007 m¹

180.922 m¹ 56.007 m¹

144 ha 174 ha

144 ha 174 ha

92.600 m2

92.600 m2

1.150 11 33 3 82

1.344 20 35 3 85

38

46

390,18

385,76

Aantal inwoners 0 - < 4 jaar 4 - < 17 jaar 17 - < 65 jaar 65 jaar en ouder Totaal

1

Aantal woningen Wooneenheden Woonwagens Woonschepen Lengte van wegen Lengte van de recreatieve fiets-, ruiter- en wandelpaden Aantal m2 openbaar groen Wijkgroen Parken Begraafplaatsen II. SOCIALE STRUCTUUR Aantal bijstandsgerechtigden < 65 jaar Aantal bijstandsgerechtigden zelfstandigen Aantal gerechtigden IOAW Aantal gerechtigden IOAZ Aantal tewerkgestelde Rijswijkers in de sociale werkgemeenschap Rijswijk Aantal elders tewerkgestelde Rijswijkers III. ORGANISATIE Aantal formatieplaatsen (op basis van fulltime formatieplaatsen) Algemene dienst (exclusief griffie en RijswijkBuiten)

1

De grondslagen voor de meerjarenbegroting (woningen en inwoners) zijn opgenomen in de toelichting op de algemene dekkingsmiddelen. Kerngegevens en kengetallen

237

238

Meerjarig overzicht kostensoorten 00 Niet in te delen lasten/baten 11 Salarissen en sociale lasten 20 Rente en afschrijvingen 30 Personeel van derden 31 Energie 32 Huren en pachten 33 Duurzame zaken 34 Overige goederen en diensten 40 Belastingopbrengsten 41 Overdrachten aan/van het Rijk 42 Overige inkomensoverdrachten 43 Overige vermogensoverdrachten 60 Reserveringen 61 Kapitaallasten 62 Kostenplaatsen 63 Overige verrekeningen

Realisatie Lasten Realisatie Baten 2013 2013 0 0 26.495 0 19.389 7.099 3.021 0 1.395 0 0 5.670 27.855 8.665 26.751 11.293 0 14.285 298 78.384 48.145 3.261 177 33 5.799 3.832 11.619 11.805 32.618 34.143 1.170 26.261 204.732

204.732

Meerjarig overzicht kostensoorten

239

Raming na wijziging Lasten 2014 770 27.338 21.887 1.322 1.136 0 12.636 30.816 0 303 46.197 352 9.059 10.952 45.031 0

(bedragen x € 1.000) Raming na wijziging Baten 2014 0 0 10.307 0 0 5.651 13.121 11.403 14.695 76.567 2.857 0 7.342 11.472 47.192 8.951

207.797

209.558


Meerjarig overzicht kostensoorten 00 Niet in te delen lasten / baten 11 Salarissen en sociale lasten 20 Rente en afschrijvingen 30 Personeel van derden 31 Energie 32 Huren en pachten 33 Duurzame zaken 34 Overige goederen en diensten 40 Belastingopbrengsten 41 Overdrachten aan / van het rijk 42 Overige inkomensoverdrachten 43 Overige vermogensoverdrachten 60 Reserveringen 61 Kapitaallasten 62 Kostenplaatsen 63 Overige verrekeningen

Lasten 2015 -2.082 27.571 23.539 1.280 1.105 0 20.117 29.674 0 295 61.472 347 1.501 11.885 44.368 0

Baten 2015

Baten 2016

0 0 10.144 0 0 5.759 27.987 9.221 15.280 88.019 2.843 0 1.399 12.436 46.238 1.797

Lasten 2016 -1.953 26.743 17.185 665 998 0 95 27.283 0 305 61.612 118 1.263 12.294 43.321 0

221.072

Baten 2017

0 0 10.045 0 0 5.643 362 9.569 15.746 88.354 2.843 0 768 12.608 45.250 125

Lasten 2017 -2.218 26.721 17.573 665 998 0 95 26.790 0 352 61.072 118 1.246 12.965 43.387 0

221.123

189.929

191.312

189.763

Meerjarig overzicht kostensoorten

240

Baten 2018

0 0 9.839 0 0 5.643 362 10.043 16.268 87.325 2.843 0 277 13.039 45.323 125

Lasten 2018 -2.203 26.721 18.387 665 998 0 95 26.578 0 337 61.136 118 1.651 13.792 43.295 0

191.086

191.569

191.693

0 0 9.833 0 0 5.643 272 10.329 16.749 86.698 2.843 0 110 13.853 45.238 125

241

Bijlage Overige ontwikkelingen Programma / beleidsproduct / omschrijving

2015

Algemeen Bestuur en Organisatie 0010 Bestuursorganen Gemeenteraad 0011 Bestuurlijke samenwerking Regionale bestuurlijke samenwerking (Haaglanden) Bijdrage VNG 0030 Burgerzaken Baten huwelijksvoltrekkingen/partnerschapsregistratie Lasten huwelijksvoltrekkingen/partnerschapsregistratie Lasten/baten ov persoonsdocumenten/informatievoorz. Lasten/baten rijbewijzen 0060 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie Rekenkamerfunctie Onderzoeken Totaal

2016

2017

2018

-2

-2

-2

-2

-21 3

-27 2

-32 1

-35 0

63 -7 24 -10

63 -7 24 -1

63 -7 24 63

63 -7 24 20

-28 5

-28 5

-28 5

-28 5

27

30

88

40

-10 2

-32 3

-43 4

-52 -2

9

9

9

9

-225 -224

-290 -310

155 126

155 110

Economie en Werken 3100 Economische aangelegenheden Bedrijveninvesteringszone Oud-Rijswijk Totaal

-1 -1

-1 -1

-1 -1

-1 -1

Onderwijs 4010 Huisvesting scholen Kronenburgh Totaal

-5 -5

-5 -5

-5 -5

-5 -5

3 -4 2

3 -4 2

3 -4 2

3 -4 2

0 6 8

0 6 8

0 6 8

-6 6 2

-3

-5

-7

-22

Verkeer en Vervoer 2100 Wegen, straten en pleinen Onderhoud bestrating Civiele techniek faciliteiten 2140 Parkeren Verhuur parkeerterreinen 2400 Waterwegen Baggeren Totaal

Sport, Cultuur en Recreatie 5300 Sport Golfbaan Lange Kleiweg Marimbahal 5400 Kunst en cultuur Eenm. projecten passieve en cultuur participatie Trias Totaal Sociaal Domein 6101 Kwijtschelding Kwijtschelding rioolheffing

Overige ontwikkelingen

242

Programma / beleidsproduct / omschrijving

2015

2016

2017

2018

6301 Jeugdbeleid Jeugdzorg / CJG 6310 Welzijnsaccommodaties Esdoornstraat 3a (Ottoburg) P. van Vlietlaan 10 Spinetstraat 2 Taakstelling welzijnsaccommodaties Daniel Catterwijckstraat 4 Generaal Spoorlaan 10 (Schouwburg) Laboucherelaan 1 P. van Vlietlaan 2 7240 Lijkbezorging Eikelenburg/sw churchilllaan Totaal Wonen en Leven 5600 Openbaar groen en openluchtrecreatie Onderhoud bomen Onderhoud gras Volkstuinen Faciliteiten groen Kinderboerderij Plaatsen sierbeplanting Algemene werken groen 7260 Baten rioolheffing Baten rioolrechten excl.kwijtschelding 7290 Huishoudelijk/bedrijfsafvalwater Faciliteiten riolen Onderzoek en advies 7300 Hemelwater Waterkader Haaglanden 8200 Woningexploitatie Mutaties < € 1.000 8220 Volkshuisvesting Baten vergunningen (leges) Woonwagencentrum Strijp 8300 Bouwgrondexploitatie Stadhuislocatie (Generaal Spoorlaan 2-4) TH locatie (IMC) Totaal Algemene dekkingsmiddelen 9500 Algemene dekkingsmiddelen Baten aanslagoplegging precario Baten ozb eigenaren excl. kwijtschelding Grondzaken Overige verhuringen Saldo van kostenplaatsen Wet WOZ bezwaar en beroep


243

-22

-22

-22

-22

9 28 33 -25 1 1 2 -1

27 28 15 -23 1 1 2 -1

27 28 15 -25 1 1 2 -1

27 28 15 -25 1 1 2 -1

8 33

8 34

8 29

8 14

-100 -15 5 3 -1 -3 114

-100 -15 5 3 -1 -3 113

-100 -15 5 3 -1 -3 112

-100 -15 5 3 -1 -3 111

12

16

10

415

-10 -15

-10 -15

-10 -15

-10 -15

27

27

27

27

-17

-17

-17

-107

52 -1

52 -1

52 -1

52 -1

-75 -130 -154

-291 0 -238

0 0 46

0 0 361

5 -2 -15 -10 55 10

5 80 -15 -10 59 10

5 51 -15 -10 55 10

5 126 -15 -10 59 10

Programma / beleidsproduct / omschrijving

2015

2016

2017

2018

Baten ozb gebruikers excl. kwijtscheldingen Totaal

0 42

0 129

-1 95

-1 175

Onvoorzien 9510 Onvoorzien Stroppenpot investeringen Totaal

50 50

50 50

50 50

50 50

-48 -12 -60

-48 -16 -64

-48 -10 -58

-48 -415 -463

-285

-368

378

282

Mutaties reserves 9800 Mutaties reserves Mutatie reserve lokalen bewegingsonderwijs Mutatie reserve rioolrechten Totaal Totaal


244

245

BEGROTING 2015

De raad van de gemeente Rijswijk;

gezien de door burgemeester en wethouders aangeboden ontwerp-programmabegroting voor het jaar 2015;

BESLUIT:

vast te stellen de programmabegroting voor het jaar 2015.

Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Rijswijk in zijn openbare vergadering van

De raad van de gemeente Rijswijk, De griffier,

de voorzitter,

Besluiten 246

MEERJARENBEGROTING 2015 - 2018

De raad van de gemeente Rijswijk;

gezien de door burgemeester en wethouders aangeboden ontwerp-programmabegroting met bijbehorend investeringsplan voor de jaren 2015 - 2018;

BESLUIT:

vast te stellen de meerjarenbegroting met bijbehorend investeringsplan voor de jaren 2015 - 2018.


De raad van de gemeente Rijswijk, De griffier,

de voorzitter,

Besluiten 247

INVESTERINGEN De raad van de gemeente Rijswijk;

gezien de door burgemeester en wethouders aangeboden ontwerp-programmabegroting met bijbehorend investeringsplan voor de jaren 2015 – 2018 conform art 10, lid 3 van de Financiële verordening gemeente Rijswijk 2006;

BESLUIT: Voor de volgende investeringen kredieten beschikbaar te stellen overeenkomstig de daarbij vermelde bedragen: 121 211 212 213 215 219 219 216 217 217 229 231 231 234 234 241 403 531 534 537 581 582 631 635 562 723 724 725 730 811 011 015 016 044

Vervangen Brandkranen Vervanging lichtmasten Vervanging armaturen Vervanging kabelnet openbare verlichting Herstel asfaltwegen Fietspaden in asfalt Fietspaden in asfalt Herstellen (duiker)bruggen Project Verbetering Leefbaarheid Haagweg, 1e fase Project Verbetering Leefbaarheid Haagweg, 1e fase Opwaarderen kleine kansrijke plekken Vervanging verkeerslichteninstallaties Vervanging verkeerslichteninstallaties Tramlijn 15 - Rijswijk deel Tramlijn 15 - Rijswijk deel Vervangen beschoeiingen Grondverwerving - Brede School Sion (RijswijkBuiten) Lichte toplaagrenovatie veld 110 Renovatie toplaag veld 111 Sportpark Irene + ballenvangers Diverse investeringen voortvloeiend uit meerjarenonderhoudsplan sportparken Vervanging herinrichten speelplekken in de wijk Vervanging hekwerken Renovatie dak Stervoorde Vervanging ketels P. van Vlietlaan 10 Vervanging bomen Afvalbakken Vervanging vrijvervalriolen Vervanging gemalen en persleidingen Uitwerking actieplan Geluid Vervanging luchtfoto's Vervanging en uitbreiding netwerksoftware en -componenten Documentaire informatievoorziening Vervangen grootformaat printer Vervangen bedrijfsauto's

Besluiten 248

U U U U U U I U U I U U U U I U U U U U

40.000 138.000 120.000 210.000 569.000 100.000 50.000 83.000 359.000 1.589.000 100.000 120.000 150.000 600.000 600.000 268.000 438.000 37.000 53.000 30.000

U U U U U U U U U U U U U U U I

200.000 15.000 105.000 32.000 120.000 50.000 2.500.000 84.000 24.000 20.000 74.000 65.000 42.000 170.000 6.916.000 2.239.000


De raad van de gemeente Rijswijk,

De griffier,

de voorzitter,

Besluiten 249

250

Afkorting

Omschrijving

AB

algemeen bestuur

AenO -fonds

Arbeid en Opleiding fonds

AMvB

Algemene Maatregel van Bestuur

Amw

Algemeen maatschappelijk werk

APV Rijswijk

Algemene plaatselijke verordening Rijswijk

ARBO -wetgeving

Arbeidsomstandigheden wetgeving

AWBZ Bbp

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Bruto binnenlands product

BBR

Belangen Bedrijven Rijswijk

BBV

Besluit broting en verantwoording provincies en gemeenten

Bbz

Bijstandsbesluit Zelfstandigen

BGP

Bruto gemeentelijk product

BGT

Basisregistratie Grootschalige Topografie

BHV

Bedrijfshulpverlening

BI-zone

Bedrijven Investeringszone

BIZA

Ministerie van Binnenlandse Zaken

BMW

Bedrijfsmaatschappelijk werker

BNG

Bank Nederlandse Gemeenten

Bopz

Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen

BOR-fonds

Regionaal fonds bereikbaarheidsoffensief Haaglanden

B.O.S.-impuls

Buurt, Onderwijs en Sport impuls

BZK

Ministerie van Binnenlandse Zaken

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst

CAR-UWO

Collectieve arbeidsvoorwaardenregeling en de Uitwerkingsovereenkomst

CB

Consultatiebureau

CBR

Centraal Bureau Rijvaardigheid

CER

compensatie eigen risico

CFV

Centraal Fonds Volkshuisvesting

CJG

Centrum voor Jeugd en Gezin

CPB

Centraal Planbureau

DB

dagelijks bestuur

DM

Document Management

DMS

Document Management Systeem

DPL

Duurzaamheidsprestatie op locatie

DSW

Dienst Sociale Werkvoorziening

ECB

Europese Centrale Bank

EMU-saldo

het financieringssaldo minus deelname aan bedrijven en inkomsten uit kredietverstrekking

ERL-locatie

Energiebedrijf Rijswijk-Leidschendam locatie

EZ

Economische Zaken

FED

centrale bank van de VS

FIDO

Financiering Decentrale Overheden

FLO

Functioneel leeftijds ontslag

GBA/BRP

Basisregistratie en Burgelijke stand

GFT

Groente, fruit en tuinafval

GGD

Gemeentelijke Gezondheidsdienst

GHOR

Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen

Gob

Gastouderbureau's

GR

Gemeenschappelijke Regeling

GWS-systeem

Geïntegreerd Welzijn systeem

IBOR fonds

Investeringsfonds beheer openbare ruimte

ICP

International Community Platform

IGBO

Internationaal georiënteerd basisonderwijs

Ioaw

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers

Ioaz

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen

ISV

Investeringsbudget stedelijke vernieuwing

Afkortingen

251

Afkorting

Omschrijving

KCC

Klant Contact Center

KING

Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten

KPI

Kernprestatie indicatoren

LBSNN

Landelijk Beraad Stedenband Nederland-Nicaragua

LEGO

Leren, Eigen Verantwoordelijkheid, Groei en ontwikkeling

MBO

Middelbaar Beroepsonderwijs

MEV

Macro Economische Verkenning

MIRT-verkenning

Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport-verkenning

MOP

Meerjarenonderhoudsplannen

MKB

midden- en klein bedrijf

MRDH

Metropoolregio

NEN

Nederlands Normalisatie Instituut

NT2 NUP OAB ODH

Nederlands als tweede taal Nationaal Uitvoeringsprogramma Wet op onderwijsachterstandenbeleid omgevingsdienst Haaglanden

OGGZ OKE

Openbare geestelijke gezondheidszorg Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en Educatie

OZB OV PBO PGB Pps PUZA

Onroerendezaakbelasting Openbaar Vervoer Bepalend Orgaan Persoonsgebondenbudget Publiek-private-samenwerking Publiekszaken

PvA

Plan van Aanpak

RAS

Regionale Agenda Samenleving

RBO

Regionaal Bestuurlijk Overleg

REO

Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling

RI & E

Risico-inventarisatie & -evaluatie

RGT

revitalisering generiek toezicht

RO-procedure

Ruimtelijke Ontwikkeling -procedure

RPA

Regionale beleidsafspraken

RTV Rijswijk

Rijswijk Televisie Informatie Rijswijk

RUD

Regionale Uitvoeringsdienst

SPP

Strategische Personeelsplanning

SSC

Shared Service Center

SEO SGBO onderzoek

Stichting voor Economisch Onderzoek Sociaal-geografisch en bestuurskundig onderzoek

SMW

Schoolmaatschappelijk Werk

SOR

Stichting Omroep Rijswijk

SRK

Stichting rijswijkse kinderopvang

SW

Sociale werkvoorziening

SZW

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

TMA

Talenten Motivatie Analyse

UWV

Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen

Vavo

Voortgezet algemeen volwassenenonderwijs

VMBO

Voorbereidend Middelbaar beroeps Onderwijs

vGRP

Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan

VNG

Vereniging Nederlandse Gemeenten

VOROC

Voortgezet Onderwijs ROC

VRH

Veiligheidsregio Haaglanden

Vri

verkeersregelinstallatie

VTH

vergunning-verlening en handhavingstaken

VVE

Voor- en vroegschoolse educatie

Wabo

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

WEB

Wet educatie Beroepsonderwijs

Afkortingen

252

Afkorting

Omschrijving

WEC

Wet op expertisecentra

Wet Bopz

Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen

wet GBA WFIA

Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens WestHolland Foreign Investment Agency

Wgr

Wet gemeenschappelijke regelingen

WIJ

Wet Investeren in Jongeren

WOZ

Waardering Onroerende Zaken

WML

wettelijke minimumloon

Wmo

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

WPG

Wet Publieke Gezondheid

WPO

Wet op het primair onderwijs

Wro

Wet ruimtelijke ordening

WSNP

Wet schuldsanering natuurlijke personen

WsW

Wet Sociale Werkvoorziening

Wtcg

Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten

WVO

Wet op voortgezet onderwijs

WVR

Wet Veiligheidsregio's

WWB

Wet werk en bijstand

WWnV

Wet werken naar vermogen

Afkortingen

253

Inleiding Inrichting begroting Algemeen beeld Risico s

Recommend Documents