INHOUT 39 BOUWBEURS NIEUWS. Delft krijgt nieuwe spoorzone. Verhoeven is goed in vorm. Hoe groen is hout? Bouwen is eeuwig experimenteren

INHOUT

39 maart 2013

BOUWBEURS NIEUWS Delft krijgt nieuwe spoorzone BOUWEN IN EEN KWETSBARE OMGEVING

Verhoeven is goed in vorm DE KUNST VAN HET OMDENKEN

Hoe groen is hout? HSB MAAKT WONINGEN ENERGIEZUINIGER

Bouwen is eeuwig experimenteren WATER VERBINDT EN BERGEN SCHEIDEN

MAN ZKT. STOOT VSTE PLT VR. PERF. AFW.! LaDura Premium: dé vezelversterkte gipskartonplaat met vele voordelen Wilt u absoluut zeker zijn dat uw binnenmuren tegen een stootje kunnen? Kies dan voor LaDura Premium, de vezelversterkte (hout- en glasvezel) en dus uitzonderlijk stootvaste gipskartonplaat met tal van extra troeven. Door haar hoge stootvastheid en uitstekende geluidsisolerende kwaliteiten is dit niet alleen dé ideale plaat voor toepassingen in ziekenhuizen, scholen en bioscopen, ook in de woningbouw wordt ze steeds populairder. Volkomen terecht, want haar robuustheid en enorme vocht- en brandbestendigheid maken LaDura Premium uitermate geschikt als scheidingswand. Bovendien zijn de platen ultralicht en razendsnel geplaatst. Zo spaart u kostbare tijd en moeite uit. Meer weten over LaDura Premium en haar vele kwaliteiten? Download meer info via www.siniat.nl of vraag een monster, brochure en technische informatie aan via [email protected]. www.siniat.nl

INHOUD

26 Delft krijgt nieuwe spoorzone Anouska Wink speelt de hoofdrol in de instructiefilm ‘Ventileren en dilateren’. Tijdens de uitreiking van de nieuwe Houtwijzer voor het gebruik en verwerken en houtachtige plaatmaterialen op de Bouwbeurs werd hij voor het eerst vertoond. Lees er meer over op pagina 11.

Verder in deze uitgave 11 BOUWBEURS › ›

06 Verhoeven is goed in vorm

15 Hoe groen is hout? › › › ›

Topkwaliteit in de praktijk Ingebouwd voordeel Slimme achterdeur Trespa met FSC-keurmerk Geluidabsorberende panelen Nieuwe generatie dakramen

23 PROJECTEN ›

›

18 Bouwen is eeuwig experimenteren Inhout is het relatiemagazine van Koninklijke Jongeneel. Het verschijnt vier keer per jaar. Redactie Henk ten Bouwhuis, Ramon Bus, Gertjan de Ruijter en Henk Fieggen Redactieadres Koninklijke Jongeneel, Afdeling Marketing & Communicatie, Postbus 49, 3500 AA Utrecht. Telefoon 030 2346347. [email protected]. www.jongeneel.nl Realisatie Mediabizz, Amersfoort. Fotografie tenBouwhuis fotoproducties, Barneveld. Vormgeving Sok visueel management, Amsterdam Productie Grafisch Bedrijf Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

Nieuwbouw Bootwerk Woudsend Gevel kantoor Platerij Jongeneel Utrecht

30 NIEUWS › › ›

Jongeneel masterclasses Glans is uit; mat is in Perfecte I-liggers 3

Jongeneel en Heuvelman trekken samen op KLANTEN PROFITEREN VAN BETERE DIENSTVERLENING Onlangs hebben de directies van Jongeneel en Heuvelman besloten om hun bedrijven samen te voegen. Een logische stap omdat ze dezelfde klanten bedienen, ieder bedrijf vanuit zijn eigen specialisatie. Het levert een sterker bedrijf op dat nog beter in staat is om de commerciële kansen te benutten en efficiënter te opereren.

B

eide bedrijven staan als een huis. Jongeneel werd 215 jaar geleden opgericht en Heuvelman doet daar niet veel voor onder. Het werd 137 jaar geleden opgericht door Hein Heuvelman. Hij begon als beurtschipper met de ambulante handel in kolen en hout. Het bedrijf was toen al in Ouderkerk aan de IJssel gevestigd. In het begin van de vorige eeuw werd voor een vaste stek aan de wal gekozen en na de crisisjaren stapte het bedrijf helemaal op de houthandel over. Heuvelman ging stellingdelen leveren aan de vele scheepswerven die toen nog in het Rotterdamse havengebied waren gevestigd. Vanaf de zestiger jaren richtte het bedrijf zich uitsluitend op de aannemerij en de toeleverende industrie. Onder de bezielende leiding van Henk Heuvelman maakte het in de tachtiger jaren een bloeiperiode door. Het volume werd verdubbeld en dat was vooral het gevolg van de focus op de fabrikanten van blokhutten. Sinds 1994 is Heu-

Het directieteam van de nieuwe combinatie (van links naar rechts): Wilgard Daris, Arnold Koomen en Jan Boudestein

4

velman onderdeel van de Deli Maatschappij, 22 jaar later dan Jongeneel. Beide bedrijven bleven zelfstandig opereren, maar zijn in de loop der tijd steeds meer gaan samenwerken. Dat lag ook voor de hand. Ze bedienen dezelfde klantgroepen, waarbij Heuvelman een groter aandeel bij industriële klanten heeft opgebouwd en Jongeneel een groter aandeel in de aannemerij. Tegelijkertijd is Heuvelman ook een serieuze speler bij de aannemerij en heeft Jongeneel een stevige positie bij de timmerfabrieken. Het is duidelijk: een verdere integratie kan alleen maar een sterker bedrijf opleveren dat zijn klanten nog beter kan bedienen.

Drijfveer Het grote verschil tussen Heuvelman en Jongeneel is dat Heuvelman ruw hout inkoopt en daarvan kant-en-klare producten maakt en dat Jongeneel kant-en-klare producten inkoopt die op

maat kunnen worden geleverd. De bedrijven vullen elkaar uitstekend aan en de klanten kunnen daarvan profiteren. Heuvelman beschikt over de grootste ‘jobbing line’ van Europa waarmee alle mogelijke bewerkingen in lijn kunnen worden uitgevoerd zoals ontstapelen, schaven, doorslaan en korten. De schaafmachine heeft een topsnelheid van 350 meter per minuut en wordt CNC aangestuurd. Nadat de order op het bedrijfsbureau is ingevoerd, stelt hij zichzelf automatisch om. De ‘jobbing line’ kan tevens bundelen, sealen en stickeren met barcode. Heuvelman kan ook vingerlassen, schuinkorten en kepen. Op haar beurt beschikt Jongeneel over een Platerij en een Painterij waarmee plaatmaterialen alle mogelijke bewerkingen kunnen ondergaan en eventueel van een (grond)verflaag kunnen worden voorzien. Door de bedrijven samen te voegen krijgen de klanten ook een bredere en snellere toegang tot de gemeenschappelijke voorraad. Bij de inkoop van hardhout en plaatmaterialen werkten de bedrijven al samen. Bij de inkoop van vurenhout gaat dat nu ook gebeuren. Dat levert betere condities en extra opties op. Betere condities spreken voor zichzelf. Bij extra opties kan in voorkomende gevallen worden besloten om het hout niet geschaafd in te kopen maar bij Heuvelman te laten schaven. Het beter benutten van de commerciële kansen is de belangrijkste drijfveer geweest om de bedrijven samen te voegen, maar er zal – zeker in deze tijd – tevens naar de efficiencyvoordelen worden gekeken. Daarbij gaat het onder meer om de ver-

fijning van het logistieke netwerk. Evenwel, ook hierbij zal het voordeel voor de klant leidend zijn.

Heuvelman beschikt over de grootste ‘jobbing line’ van Europa

Identiteit Het wordt één bedrijf met één directieteam en één verlies- en winstrekening, maar de eigen identiteit van de beide bedrijven blijft behouden. Zowel Heuvelman als Jongeneel blijven onder hun eigen merknaam opereren en behouden hun eigen formule. Het is zelfs de bedoeling om die formules verder te versterken en de organisatie daarop eventueel aan te passen. Een goed voorbeeld daarvan is het team dat voor Jongeneel de houtverwerkende industrie bedient. Dat team is in de formule van Heuvelman beter op haar plaats en zal naast hardhout ook naaldhout gaan aanbieden. Voor de vertegenwoordigers van beide bedrijven geldt ook dat ze een veel completer pakket kunnen aanbieden. Het maakt nu immers niet meer uit of het om een Heuvelmanorder of een Jongeneel-order gaat. Dat was al het geval bij de grote, landelijk opererende bedrijven. De inkoopafdelingen van deze marktpartijen streven al jaren naar minder leveranciers en werden om die reden al gezamenlijk bewerkt. Het directieteam van de nieuwe combinatie bestaat uit Arnold Koomen, Jan Boudestein en Wilgard Daris. Ze nemen ruim de tijd om van deze samenwerking een succes te maken, waarbij Jan Boudestein zich op de Heuvelman-formule richt en Wilgard Daris op de Jongeneel-formule. Arnold Koomen is met de algemene leiding belast. We hebben er alle vertrouwen in. < 5

6

Verhoeven is goed in vorm DE KUNST VAN HET OMDENKEN Timmerfabriek Verhoeven heeft een dubbele specialisatie. Ze zijn sterk in prefab timmerwerk en blinken uit in gecompliceerde betonmallen. In een eerder artikel in dit magazine stond het prefab timmerwerk dat ze voor de Floriade hebben gemaakt, centraal. Nu focussen we op het vervaardigen van betonmallen, ook wel de kunst van het omdenken genoemd.

H

De geluidsschermen langs de A2 symboliseren op Esscher-achtige wijze de vogeltrek

Directeur/eigenaar Peter Verhoeven: ‘Onze mallen kenmerken zich door een hoge duurzaamheid en een hoge inzetbaarheid’

et bedrijf is in Venray gevestigd. We worden ontvangen door directeur/eigenaar Peter Verhoeven. Hij vertelt dat zijn bedrijf is voortgekomen uit de Verhoeven Bouwgroep en vorig jaar haar 75-jarig jubileum heeft gevierd: ‘Mijn grootvader is in 1937 begonnen met het timmeren van kerkbanken. Later is hij ook woningen gaan bouwen. Dit bedrijfsonderdeel is door mijn vader verder uitgebouwd waarbij de timmerfabriek in dienst van het bouwbedrijf kwam te staan. In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw begonnen timmerfabrieken zich te specialiseren. Wij hebben ons toen gericht op het vervaardigen van betonmallen. Zoals zo vaak bij dit soort keuzes speelde het toeval een grote rol. We kregen op een keer van een betonfabriek de vraag of we voor hen niet een ‘vorm’ konden timmeren en daarmee is de basis gelegd voor de leidende positie die wij tegenwoordig op dit gebied innemen. Bedrijfsleider Jan Bastiaans verdient hiervoor alle credits. Hij heeft dit onderdeel van ons bedrijf grootgemaakt en staat in deze gespecialiseerde markt niet voor niets bekend als een zeer deskundige mallenbouwer. Onze omzet is ongeveer 50/50 over de betonmallen en het prefab timmerwerk verdeeld. Jan Bastiaans is verantwoordelijk voor de betonmallen en Paul Manders stuurt het prefab timmerwerk aan. Zo hebben we dat verdeeld. We werken met een platte organisatie. Van de dertig man die we in dienst hebben, behoren er maar drie tot de overhead. We hebben er bewust voor gekozen om geen tussenlagen aan te brengen en direct vanaf de tekening aan de slag te gaan.’

gaat het vooral om HSB-wanden, dakkapellen en stelkozijnen. Zo leveren we bijvoorbeeld alle stelkozijnen voor het nieuwe ziekenhuis in Amersfoort en hebben we in samenwerking met Jongeneel Projecten alle servicepaviljoens die op de Floriade stonden, geleverd. Dat was een bijzondere klus waar ze met de bouwers van standaardunits niet uitkwamen. Men wilde paviljoens die in de omgeving zouden opgaan en niet zouden concurreren met de paviljoens van exposanten. Daar zijn we goed in geslaagd. Het heeft voor ons ook een nieuwe markt geopend die we op dit moment verder aan het onderzoeken zijn. We werken vaker met Jongeneel Projecten samen. Een mooi voorbeeld hiervan is het fraaie gebouw van de Stichting Forum Por Persona aan de Tarwelaan in Nijmegen. Daarvoor hebben wij

Pomphuizen ‘Ongeveer een derde van onze omzet komt uit het buitenland, met name uit Duitsland, maar we krijgen ook interessante opdrachten uit België, Frankrijk en Engeland. Bij het prefab timmerwerk 7

Bedrijfsleider Jan Bastiaans: ‘Het vervaardigen van betonmallen wordt ook wel de kunst van het omdenken genoemd’

alle HSB-wanden gemaakt en geplaatst en heeft Jongeneel Projecten alle gevelbekleding geleverd en gemonteerd.’ Peter Verhoeven geeft ons een rondleiding door zijn bedrijf. We raken onder de indruk van de houten mal die ze op dat moment voor de nieuwe pomphuizen van gemaal De Nieuwe Horn in Acquoy nabij Leerdam aan het maken zijn. Ze moeten zo worden geconstrueerd dat de vissen er ook doorheen kunnen zwemmen. We maken kennis met Jan Bastiaans die ons vertelt dat het vervaardigen van betonmallen ook wel de kunst van het omdenken wordt genoemd: ‘Daarin zit het geheim van de smid. Je weet wat het in beton moet worden en je moet in hout dus iets maken wat dat als resultaat heeft.’

Eurobruggen Peter Verhoeven vult aan dat je de mal dus als een stuk gereedschap moet zien dat je nodig hebt om het eindproduct te kunnen realiseren: ‘Wij maken ze in het groot en focussen ons daarbij op het zichtwerkbeton. Het gaat daarbij onder 8

meer om geluidsschermen en brug-elementen, maar ook wel om elementen voor wanden en gevels. Een bijzonder project zijn de mallen die we voor de pergola’s in het Maxima Park in het hart van Leidsche Rijn hebben gemaakt. Deze pergola’s zijn geïnspireerd op de vorm van een honingraat. Ze zijn maar liefst 6.5 meter hoog en 80 centimeter diep waardoor er schuilplekken en nestplekken voor vogels en vleermuizen in kunnen worden geplaatst. De mallen die we voor de Eurobruggen in Spijkenisse hebben geconstrueerd, zijn ook niet bepaald alledaags te noemen. Deze bruggen zijn ontworpen naar de afbeeldingen van de bruggen die op de achterkant van de eurobankbiljetten staan afgebeeld. Ze zijn opgetrokken uit gegoten beton waar gekleurde betonnen panelen tegenaan geplaatst zijn. We hebben ook de mallen vervaardigd voor de tot de verbeelding sprekende geluidsschermen langs de A2 bij ’s-Hertogenbosch en tussen de knooppunten Oudenrijn en Holendrecht. In een Esscherachtig patroon symboliseren ze de vogeltrek. Voor de schermen bij ‘s-Hertogenbosch zijn met

De Eurobruggen in Spijkenisse zijn ontworpen naar de afbeeldingen van de bruggen op de achterkant van de eurobankbiljetten

slechts 34 mallen 4.500 betonnen elementen gemaakt, met andere woorden: ze hadden een bijzonder hoog hergebruik. De geluidsschermen tussen Oudenrijn en Holendrecht hebben in de categorie beton en samenleving de Betonprijs 2011 gewonnen. Dat jaar hebben we ook aan een andere prijswinnaar bijgedragen. In de categorie bruggen en viaducten won de Gooisebrug in De Meern, een fiets- en wandelbrug die van oever tot oever zonder steunpunten in het vaarwater een lengte van twintig meter overspant. Een jaar later won deze brug ook een Europese betonprijs.’

Superglad ‘Ons grootste project is een mal die we nog moeten construeren. Het gaat om het vervaardigen van een 12.000 m2 dubbelgekromde kist voor de verlengde Waalbrug bij Nijmegen. Om die kist te kunnen bouwen, moeten we onze productiehal met de helft uitbreiden van 2.200 m2 naar 3.300 m2. Het is een project dat twee jaar gaat duren. De meeste betonmallen worden aanbesteed. Regiewerk komt niet veel meer voor. Het zijn de betonfabrieken die ze bij ons aanbesteden, waarbij het – gelet op onze marktpositie – geregeld voorkomt dat we voor hetzelfde werk van meerdere fabrieken een aanvraag krijgen. Het komt ook voor dat de architect al in een eerder stadium contact met ons opneemt om de technische mogelijkheden te bespreken. Onze mallen kenmerken zich door een hoge duurzaamheid en een hoge inzetbaarheid. Van dat laatste gaf ik net

al het voorbeeld van die geluidsschermen langs de A2. Het zijn supergladde mallen die drie keer met een twee-componenten-lak worden gelakt en bij de betonfabriek elke keer opnieuw van een ontkistingsolie worden voorzien. We bouwen ze in onze eigen productiehal en leveren ze vervolgens al dan niet in delen op de bouwplaats af. We betrekken veel hout van Jongeneel. Jan Bastiaans kent de mensen van Jongeneel Venlo al heel lang. Ze weten wat ze aan elkaar hebben. Op weg naar huis realiseren wij ons dat we een bezoek aan een bijzonder mooi bedrijf hebben gebracht. Het is zoals één van de werknemers tijdens de rondleiding tegen ons zei: ‘Je verveelt je hier niet snel. We staan steeds weer voor een nieuwe uitdaging’. <

9

De nieuwe

generatie ziet het licht Verkrijgbaar vanaf april 2013 Uitstekende energie-efficiëntie en talloze andere verbeteringen

Geoptimaliseerde thermische isolatie dankzij:

Alle grenenhouten dakramen zijn standaard wit afgelakt

Kijk voor een overzicht van alle innovaties op www.velux.nl/denieuwegeneratie

BOUWBEURS TOPKWALITEIT IN DE PRAKTIJK

Directeur Monique de Vos-Faay van Faay Vianen bij het systeem van de W’all-in-One voorzetwanden

INGEBOUWD VOORDEEL De W’all-in-One voorzetwanden van systeemwandontwikkelaar Faay Vianen en isolatiespecialist Kingspan hebben een dubbel ingebouwd voordeel. Omdat deze voorzetwanden met PIR worden geïsoleerd, hebben ze bij een minimale dikte al een hoog rendement. Bij 60 mm dikte wordt al een Rc-waarde van 2,65 bereikt en bij 90 mm dikte klimt die waarde naar maar liefst 3,85. Uitgaande van dezelfde Rc-waarde levert dit in vergelijking met de traditionele voorzetwand ook een ruimtebesparing van 50% (!) op. Als aanvulling op deze voorzetwanden die in een handomdraai kunnen worden gemonteerd, ontwikkelde Faay Vianen een oplossing voor de na-isolatie van de dagkanten bij kozijnen. Deze elementen sluiten naadloos aan op de andere elementen uit het assortiment van W’all-in-One. Door deze toevoeging worden koudebruggen voorkomen en kunnen gebouwen snel, eenvoudig en effectief worden nageïsoleerd. Dit product werd voor het eerst toegepast in een project van Mens-Zeist Bouw, een klant van Jongeneel Utrecht. Verkoopleider Marjolein Kistenmaker verdient hiervoor ook de nodige credits. <

Verpakt in een Houtwijzer zijn tijdens de Bouwbeurs de nieuwe richtlijnen voor het gebruik en verwerken van houtachtige plaatmaterialen officieel uitgereikt. Namens het sectiebestuur Plaatmateriaal van de Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) en Centrum Hout overhandigde Anouska Wink de eerste exemplaren aan directeur Peter Maalman van HSB Bouw en directeur Ad Reus van Timmerfabriek Volendam. Anouska Wink speelt ook de hoofdrol in de instructiefilm ‘Ventileren en dilateren’ die tijdens de officiële uitreiking werd vertoond. Ze sprak de wens uit dat de bouwwereld deze richtlijnen gaat omarmen om zo te komen tot ‘topkwaliteit in de praktijk’. Deze nieuwe Houtwijzer wil de gebruikers van plaatmateriaal helpen om de materialen op de juiste manier te gebruiken en verwerken. Het verlengt de levensduur, voorkomt claims en zorgt voor tevreden opdrachtgevers. Op de bouwplaats zullen de bouwbedrijven straks ook een sticker op het aangeleverde plaatmateriaal aantreffen. De QR-code op deze sticker verwijst naar de instructiefilm die op elke smartphone kan worden bekeken. <

Anouska Wink overhandigt de Houtwijzer houtachtige plaatmaterialen aan directeur Peter Maalman van HSB Bouw (links) en directeur Ad Reus (rechts) van Timmerfabriek Volendam

SLIMME ACHTERDEUR Mill Panel is één van de kernleveranciers van Jongeneel. Ze presenteren zich als de nummer 1 in deurinnovatie en doen dat met recht van spreken. Ze zijn de leverancier van AluStabiel, een flexibel deurpaneel waarvan voornamelijk voordeuren worden gemaakt. Bij de productie van dit deurpaneel wordt aluminium tussen het multiplex verlijmd waardoor hij dampdicht is en het vochttransport van buiten naar binnen tegenhoudt. Op de Bouwbeurs introduceerden ze een slimme achterdeur die aan de strengere isolatie-eisen van het nieuwe bouwbesluit voldoet. Deze ‘vlakdorpeldeur’ behoudt de voordelen van de stapeldorpeldeur en elimineert de nadelen. Zo wordt de borstweringhoogte niet meer bepaald door de hoogte van de dorpel, maar door de klant die traploos elke gewenste hoogte tussen 30 cm vanaf de onderkant en 15 cm vanaf de bovenkant kan kiezen. Maar er zijn veel meer voordelen, waaronder een betere ondersteuning van het isolatieglas en een sterk verbeterde thermische isolatie door toepassing van hoogwaardig XPS-schuim in de borstwering. <

Junior inkoper Inez Michel van Bruynzeel Deuren poseert bij de deels opengewerkte ‘vlakdorpeldeur’ van Mill Panel

11

DIVISION INSULATION

Maak kennis met het uitgebreide assortiment van Unilin

ISOLERENDE DAKELEMENTEN EN ISOLATIEPLATEN Als opdrachtgever of ontwerper stelt u hoge eisen aan de gebouwschil. UNILIN heeft het meest uitgebreide assortiment aan isolerende dakelementen en isolatieplaten. Denk daarbij aan duurzaamheid, maatwerkoplossingen en een zeer ruime keuze aan afwerkingen en toepassingsmogelijkheden. UNILIN heeft de technische kennis en jarenlange ervaring om samen met u de optimale gebouwschil te ontwerpen en te realiseren.

UNILIN Insulation bv - Beneluxstraat 1 - 5061 KD Oisterwijk - T +31(0)13 523 13 13 - [email protected] - www.unilininsulation.com

BOUWBEURS GELUIDABSORBERENDE PANELEN Op de bouwbeurs spraken we ook met Walter van der Weijden van Steward Design Panels. Hij stond met een opvallende stand op Material Xperience, het vakevenement rond innovatieve materialen dat dit jaar een recordaantal van 31.000 bezoekers trok: ‘Eén van de grote problemen in de huidige bouw is geluidsoverlast door nagalm. Deze nagalm ontstaat door de toepassing van harde materialen in de binnenafwerking van gebouwen. Ze weerkaatsen de geluidsgolven en komen dan terug als nagalm. Wij bieden een gamma van geluidabsorberende panelen aan. Ze reduceren de nagalm doordat er in bepaalde patronen perforaties of sleuven in zijn aangebracht. Hierdoor worden de geluidsgolven opgevangen en het akoestische klimaat van het gebouw aanzienlijk verbeterd. Onze panelen vinden hun weg naar scholen, sporthallen en kantoren. We doen veel projecten met Jongeneel. Een goed voorbeeld is de sporthal in het Brabantse Megen, waar we samen met Jongeneel Oss panelen met een sleuvenpatroon hebben geleverd. Momenteel zijn we Jongeneel Projecten volop aan het beleveren met brandvertragende panelen die in vier transparante kleuren zijn gebeitst.’ <

TRESPA MET FSC-KEURMERK Bij de keuze van materialen speelt duurzaamheid een steeds grotere rol. Als leverancier van innovatieve bouwproducten heeft Trespa besloten om zich actief toe te leggen op het ontwikkelen van duurzame materialen, zonder daarbij concessies te doen aan haar focus op kwaliteit en veiligheid. De producten van Trespa bestaan voor ongeveer 70% uit houten cellulosevezels (foto). Er is eerst werk gemaakt van certificering met het PEFC-keurmerk maar tijdens de bouwbeurs werd aangekondigd dat het totale assortiment Trespa Meteon vanaf 1 mei ook met het FSC-keurmerk leverbaar is. Deze twee keurmerken garanderen dat de hout- en cellulosevezels die Trespa in haar producten verwerkt, uit een hernieuwbare, gecontroleerde en duurzame bron afkomstig zijn. Trespa is de eerste HPLleverancier die haar producten met het FSC-keurmerk kan aanbieden. <

NIEUWE GENERATIE DAKRAMEN Velux was dit jaar zeer prominent op de bouwbeurs aanwezig. Je kon ze niet missen. We staken ons licht op bij manager key accounts Raymond Weenink: ‘Dat heeft alles te maken met de introductie van een nieuwe generatie Velux dakramen. Ze bieden meer daglicht, meer wooncomfort, minder energieverbruik en zijn ook nog eens eenvoudiger en veiliger te monteren. Bovendien zijn nu alle dakramen standaard wit afgelakt. Bij een gelijkblijvend dakraamformaat is het glasoppervlak tot wel 18% groter. Dat betekent uiteraard meer daglicht en meer zonnewarmte tijdens het stookseizoen. Voorts is het ventileren door de nieuw ontworpen bedieningshandgreep makkelijker geworden en zorgt de nieuwe generatie Velux dakramen voor een perfecte energiebalans. Daarbij maken we ook gebruik van Velux ThermoTechnology, een innovatieve oplossing waarbij EPS isolatiemateriaal in de constructie van het dakraam wordt verwerkt. We zijn ook trots op onze nieuwe verpakking. Hij is heel simpel te openen, zonder mesje of schaar.’ < 13

NATURE MEETS ECO-FRIENDLY INSULATION

HOUTWOL EN COMBI-ISOLATIE PLATEN BIEDEN DUURZAME EN ISOLERENDE EIGENSCHAPPEN • • • •

Isolatie tegen warmte en kou Van nature duurzaam Bescherming bij brand Uitstekende akoestische eigenschappen • Aantrekkelijk en natuurlijk aanzien

PEFC/30-31-241

BRANDVEILIG • GELUIDSABSORPTIE • THERMISCH • BETROUWBAAR • DUURZAAM

Heraklith ® is een geregistreerd handelsmerk van Knauf Insulation Florijnstraat 2, Postbus 375, 4900 AJ Oosterhout, Telefoon: +31 (0)162-421 245, Fax: +31 (0)162-429 272, [email protected], www.heraklith.nl

Hoe groen is hout? HSB MAAKT WONINGEN ENERGIEZUINIGER Het antwoord op deze vraag wordt niet alleen bepaald door het percentage hout en houtproducten dat uit duurzaam beheerde bossen op de markt wordt gebracht. Er speelt ook een aantal andere factoren mee. Zo is hout bijvoorbeeld de enige gangbare grondstof in de bouw met een positieve CO2-balans en vraagt het voor haar winning weinig energie. Maar er is meer aan de orde.

W PEFC/30-32-098 Voor duurzaam bosbeheer www.pefcnederland.nl

Manager Ramon Bus van Koninklijke Jongeneel: ‘Om dubbele voorraden te voorkomen, focussen we ons steeds meer op het FSC-keurmerk’

e spreken erover met manager Ramon Bus van Koninklijke Jongeneel en projectleider Eric de Munck van Centrum Hout. Ramon Bus trapt af: ‘Het beleid van de VVNH (Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen) is erop gericht dat 80% van het door haar leden geïmporteerde en verhandelde hout en plaatmateriaal afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Jongeneel legt de lat nog hoger. Wij streven naar 100% en hebben inmiddels al een percentage van 92% bereikt. Bij de berekening hiervan gaan we uit van certificering met het FSC-keurmerk en het PEFC-keurmerk. Om dubbele voorraden te voorkomen, focussen we ons steeds meer op het FSC-keurmerk en zien wij het als een positieve ontwikkeling dat PEFC-gecertificeerd hout tegenwoordig onder bepaalde voorwaarden als ‘controlled wood’ met FSC-gecertificeerd hout mag worden gemengd. Beide keurmerken garanderen hout uit duurzaam beheerde bossen, maar het FSC-keurmerk is voortgekomen uit niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en door actieve marketing en promotie veel bekender geworden. Mede daardoor wint het FSC-keurmerk steeds meer terrein ten koste van het PEFC-keurmerk. Nog niet zo lang

geleden was het zo dat tweederde van de totale oppervlakte aan duurzaam beheerde bosgebieden met het PEFC-keurmerk was gecertificeerd en slechts een derde met het FSC-keurmerk. Dat is dus aan het veranderen. Zo zijn de bosgebieden van onze Chileense kernleverancier CMPC inmiddels voor 100% FSC-gecertificeerd. Eenzelfde ontwikkeling zien we in Zweden en in Finland gaat het ook die kant op. Onze Pellos platen die in Finland worden geproduceerd, zijn nu bijvoorbeeld ook in FSC leverbaar. In het hardhout zien we eveneens steeds meer aanbod in FSC. Op dit moment wordt hiervoor nog een forse toeslag gevraagd die kan oplopen tot 20% á 30%, maar als deze ontwikkeling zich doorzet, dan zal deze toeslag volgens de aloude wet van vraag en aanbod worden verlaagd naar 10% tot 15%. Voor vurenhout worden doorgaans overigens nog maar geringe toeslagen gevraagd.’

MPG-berekening Ramon Bus legt uit dat we met ingang van 3 maart van dit jaar te maken hebben gekregen met de European Timber Regulation: ‘Deze regelgeving bepaalt dat alle importerende houtondernemingen zelf verantwoordelijk zijn voor het aantonen van de legaliteit van het hout dat ze importeren. Legaal wil in dit verband zeggen dat ze moeten voldoen aan de eisen die in het land van herkomst worden gesteld. We moeten dat dus in het vervolg zelf gaan vaststellen en kunnen daarbij op dit moment nog niet helemaal terugvallen op de certificeringsystemen van FSC en PEFC. Deze systemen controleren namelijk niet of de betrokken fabrikanten over de juiste exportvergunningen beschikken. Als Jongeneel lopen wij al enige tijd op deze ontwikkelingen vooruit door steeds meer zaken te doen met fabrikanten die over eigen bosgebieden beschikken. Daarmee verkrijgen we een veel betere controle over alle groene aspecten van de totale inkoopketen.’ Eric de Munck belicht de groene aspecten van de toepassing van hout in de bouw. Hij kan er enthousiast over worden: ‘Hout is de enige grondstof die over een positieve CO2-balans beschikt. Door fotosynthese 15

16

Foto-impressie van het aanbrengen van de goed isolerende nieuwe HSB-schil in de Roosendaalse wijk Kroeven. Esthetisch gezien mag ook het eindresultaat er wezen

zijn bomen in staat om CO2 uit de lucht te halen. In iedere m3 hout wordt gemiddeld maar liefst 0,9 ton CO2 opgeslagen. Daarnaast is er in vergelijking met de andere gangbare grondstoffen in de bouw relatief weinig energie voor nodig om het te produceren en maken duurzaam beheerde bossen hout tot een onuitputtelijke grondstof.’ Eric de Munck wijst erop dat aannemers conform het Bouwbesluit vanaf 1 januari 2013 bij elke vergunningsaanvraag een zogenaamde MPG-berekening moeten bijvoegen: ‘Deze afkorting staat voor Milieu Prestatieberekening Gebouw. Het geeft inzicht in het totale milieueffect van de in een gebouw gebruikte materialen. De bouwwereld krijgt in 2013 de gelegenheid om met deze MPG-berekening vertrouwd te raken. Er zijn nog geen normen gesteld, maar het is duidelijk dat dit in de toekomst wel zal gaan gebeuren. Als grondstof is hout dan ontegenzeggelijk in het voordeel.’

Energiebesparing Door haar unieke celstructuur beschikt hout over uitstekende isolerende eigenschappen. Ze zijn 15 keer beter dan beton, 400 keer beter dan staal en bijna 1.800 keer beter dan aluminium. Het is dan ook te verwachten dat hout een steeds grotere rol gaat spelen bij het energiezuinig maken van woningen en andere gebouwen. Eric de Munck legt een verband met de toenemende eisen die de overheid op dit gebied stelt: ‘De normen worden steeds verder aangescherpt. Dat geldt onder meer voor de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) die van 0,6 in 2011 zal worden verlaagd naar 0,4 in 2015 en mogelijk naar 0,0 in 2020. Omdat de energiekosten onvermijdelijk gaan stijgen, is het voor bewoners eveneens van belang om in een energiezuinig huis te wonen. Als je energiezuiniger wit wonen, kun je het beste iets aan de schil van je huis doen. Met haar woningen in de Roosendaalse wijk Kroeven heeft corporatie AlleeWonen de proef op de som genomen. Ze hebben 246 woningen gerenoveerd door met behulp van Hout Skelet Bouw (HSB) de oude schil te ver-

vangen door een goed isolerende nieuwe. Het kon per woning binnen een dag worden gerealiseerd zodat de bewoners er weinig overlast van hadden. De woningen werden op twee verschillende manieren aangepakt: 134 woningen kregen nieuwe HSB-gevels en HSB-dakelementen en 112 woningen kregen extra buitengevelisolatie en nieuwe HSB-dakelementen. Alle HSB-elementen werden onder optimale omstandigheden geprefabriceerd. Daardoor is het eenvoudiger om aan de hoge eisen op het gebied van luchtdichtheid te voldoen en kan tevens een hoge kwaliteit van de aansluitingen worden gegarandeerd. Wat het energieverbruik betreft, bleken beide systemen goed te scoren: na de renovatie was het gemiddelde energieverbruik nog maar een vijfde (!) van voor de renovatie. Omdat de geprefabriceerde HSB-elementen met hun hoge isolatiewaarde voor zo’n 80% tot 85% van de totale energiebesparing verantwoordelijk waren, zal AlleeWonen een volgende keer voor een compleet nieuwe schil met HSB-gevels en HSB-dakelementen kiezen.’ <

Projectleider Eric de Munck van Centrum Hout: ‘Hout is de enige grondstof die over een positieve CO2-balans beschikt’

17

Bouwen is eeuwig experimenteren WATER VERBINDT EN BERGEN SCHEIDEN Gion Caminada is een architect waarvan er geen dertien in een dozijn gaan. Hij was eind vorig jaar in Nederland voor een door Jongeneel gesponsorde spreekbeurt op de jaarlijkse Houtdag over de Zwitserse houtarchitectuur. We maakten van de gelegenheid gebruik om wat van hem op te steken.

W

Het meisjesinternaat voor het Benedictijner klooster in Graubünden

18

e ontmoeten Gion Caminada in de receptie van één van die fraaie Amsterdamse grachtenhotels. Op weg naar het restaurant waar we een hapje met hem gaan eten, geniet hij van de historische omgeving van de Amsterdamse binnenstad. Het is de eerste keer dat hij onze hoofdstad bezoekt: ‘Wat mij onmiddellijk opvalt, is dat water alles verbindt. Ik

kan mij nu veel beter voorstellen dat jullie over de hele wereld hebben gevaren en handel hebben gedreven. Daar waar het water alles verbindt, zijn het de bergen die alles scheiden. In mijn land heeft dat tot gevolg gehad dat de mensen hun eigen wereld hebben gecreëerd. Onze wereld is overal anders gemaakt en dat bepaalt ook de culturele verschillen. Ik ben van mening

De herberg in het piepkleine bergdorp Siat

dat we deze verschillen moeten koesteren en zelfs moeten versterken. In mijn visie is dat ook essentieel voor het behoud van de wereld. Ik verafschuw de McDonald’s cultuur. We moeten het eigene bewaren. Daarom bouw ik lokaal en werk ik bij voorkeur met materialen en mensen uit de omgeving. Ik krijg wel eens te horen dat ik zo werk omdat ik van de wereld geen benul heb, maar de mensen die tot die conclusie zijn gekomen, hebben de essentie van mijn visie op architectuur niet begrepen.’ Gion Caminada is in 1957 geboren in Vrin, een boerendorp in de bergen van het kanton Graubünden in het oostelijk deel van Zwitserland. Na zijn opleiding tot bouwkundig timmerman studeerde hij architectuur aan de

Architect Gion Caminada: ‘Ik wil in een huis wonen waarin ik aan het eind van mijn leven nog niet alles heb ontdekt’

19

EHT (Eidgenössische Technische Hochschule) in Zürich waar hij sinds 1998 twee dagen per week professor is. Hij stimuleert zijn studenten om hun eigen weg te ontdekken en is daar zelf ook nog steeds mee bezig. Hij heeft verschillende prijzen gewonnen maar hecht daar niet veel waarde aan: ‘Voor mij is bouwen eeuwig experimenteren. Ik heb mijn beste werk nog niet gemaakt en hoop mijzelf nog te kunnen verbeteren. Die hoop is voor mij de polsslag van het leven.’

Speculatie Het zal de lezer van dit artikel niet verbazen dat het architectenbureau van Gion Caminada in zijn geboortestreek is gevestigd. Het is een klein bureau en ook daar heeft hij bewust voor gekozen. Hij wilde absoluut geen manager worden: ‘Als het bureau groter zou worden, dan kan ik niet meer tot in detail bij al mijn projecten betrokken blijven.’ Gion Caminada is constructief ingesteld: ‘Ik wil begrijpen hoe de dingen zijn gemaakt en weten waarom men daartoe heeft besloten. Ik vind het ook belangrijk om een gedegen kennis te verzamelen van de materialen die zijn toegepast. Historisch gezien ben ik niet zozeer geïnteresseerd in de nostalgie als wel in de bouwkennis die het verleden met zich heeft meegebracht.’ De woningen in Vrin zijn volgens het oeroude Strickbau-systeem gebouwd. Dit bouwsysteem is typisch voor Graubünden. Parallel aan elkaar worden massief vuren balken op elkaar gestapeld en in elkaar vertandend bevestigd. Zo ontstaan dragende wanden met een hoge isolerende werking. De eveneens vertandend bevestigde dwarswanden waaronder de vooren achtergevel, zorgen voor de stabiliteit. Gion Caminada heeft dit bouwsysteem verder ontwikkeld en aangepast aan de eisen die bewoners tegenwoordig aan klimaat en ruimte stellen. Hij gaf al aan bij voorkeur met materialen en mensen uit de omgeving te werken: ‘Mijn keuze om zoveel mogelijk met hout te werken heeft niet alleen een culturele, maar ook een economische achtergrond. De fijnspar die hier lokaal veel groeit, is niet de edelste houtsoort maar toch wil ik er zoveel mogelijk gebruik van maken. Dat geldt ook voor de lokale vakmensen. Het is goed voor de lokale economie en voorkomt dat mensen uit deze streek wegtrekken. In dit verband is ook van belang dat we hier tegen het einde van de vorige eeuw niet op het opkomende bergtoerisme hebben ingezet, maar op de ecologische landbouw. Om speculatie te voorkomen heeft de bevolking toen al het vrije bouwland opgekocht.’

Rijk oeuvre De landbouw was wel aan een grondige vernieuwing toe. Gion Caminada nam de rol van inspirator en coördinator op zich en dat leidde tot 20

De observatietoren in de Reussdelta in Midden-Zwitserland biedt een fascinerend uitzicht over de waterrijke natuur in dit gebied

Voor de veestallen ontwikkelde Gion Caminada een houtbouwsysteem waarmee de boeren ze zelf in elkaar konden zetten.

een enorme ruilverkaveling en renovatie van woonhuizen en andere gebouwen in het dorp. De benodigde nieuwe veestallen werden aan de rand van het dorp gebouwd. Voor deze stallen ontwikkelde hij een houtbouwsysteem waarmee de boeren ze zelf in elkaar konden zetten. Op zijn initiatief werd er ook een biologisch slachthuis gebouwd zodat de boeren hun producten direct konden verwerken en verkopen. Gion Caminada is van vele markten thuis. Zo tekent hij eveneens voor de bouw van een meisjesinternaat voor het Benedictijner klooster in Graubünden en een herberg in het piepkleine bergdorp Siat dat regionale producten serveert. Het is een soort dorpshuis geworden, een multifunctioneel gebouw met een bibliotheek en een activiteitenzaal. Het is gebouwd in Strickbau en staat op een betonnen

sokkel waarin de eerste twee verdiepingen zijn ondergebracht. Een ander project uit zijn rijke oeuvre is de observatietoren die hij in de Reussdelta in Midden-Zwitserland heeft gebouwd. Op zeven meter hoogte biedt deze toren een fascinerend uitzicht over de waterrijke natuur in dit gebied. Het heeft een platform met vier in elke windrichting naar buiten geplaatste ‘vogelnesten’ van wilgentenen. Tijdens het interview hebben we hem leren kennen als een inspirerende man met een sterke visie. We kunnen ons dan ook goed voorstellen dat hij daarmee veel voor elkaar heeft gekregen. Aan het eind van het interview verklapt hij nog iets van zijn diepere beweegredenen als architect: ‘Ik wil in een huis wonen waarin ik aan het eind van mijn leven nog niet alles heb ontdekt.’ < 21

PROJECTEN

Project Nieuwbouw Bootwerk, Woudsend Bouwbedrijf Bouwbedrijf de Vries, Woudsend. Harry de Vries, directeur/eigenaar (links op de foto) Aandeel Jongeneel Bangkirai, geschaafd Vuren, Varelplex, Western Red Cedar gevelbekleding Jongeneel Sneek Doede de Jong, vertegenwoordiger (rechts op de foto)

23

OPTIMUM VENSTERBANK • • • •

10 jaar garantie Krasvast Vochtwerend Onderhoudsarm

• • • •

Eenvoudig schoon te maken UV-bestendig Voldoet aan de eisen van de EN438 FSC®gecertificeerd

www.jongeneel.nl

PROJECTEN

Project Gevel Platerij Jongeneel, Utrecht Ontwerp en CNC-freeswerk Jongeneel Platerij, Piet van den Berg, manager Uitvoering Jongeneel Projecten, Henk Kroes, manager Gevelmateriaal 8 mm Trespa M51.0.2 met verdraaide vleugrichting. Elke verandering in de zonnestand geeft een ander kleureffect

25

De spoortunnel loopt dwars door Delft langs monumentale panden

Delft krijgt nieuwe spoorzone BOUWEN IN EEN KWETSBARE OMGEVING Vlakbij het historische centrum van Delft wordt op dit moment een gigantisch infrastructureel project uitgevoerd. Het omvat een spoortunnel en een nieuw stationsgebouw met een ondergrondse parkeergarage voor 5.000 fietsen, in combinatie met een nieuw stadskantoor, circa 1.500 woningen, een stadspark en nieuwe wegen. We nemen een kijkje achter de schermen.

W Omgevingsmanager Ada Haasnoot van de bouwcombinatie Crommelijn: ‘De meeste mensen realiseren zich niet dat hier per etmaal 350 treinen stoppen of passeren’

e worden vergezeld door vertegenwoordiger Ronald Zandbergen van Jongeneel Den Haag Binckhorst en melden ons bij omgevingsmanager Ada Haasnoot van Combinatie Crommelijn. De naam van de bouwcombinatie intrigeert ons: ‘Hij verwijst naar een bekend stukje spoorweghistorie: de ‘cromme lijn’ die in 1847 bij Delft werd aangelegd. Aarnoud Hendrik van Wickevoort Crommelin die destijds het landgoed Berkenrode bij Heemstede bewoonde, wilde graag een halte op de lijn tussen Haarlem en Leiden. Toen de spoorwegen daar niet mee instemden, zocht hij naar een manier om ze op andere gedachten te brengen. Die mogelijkheid deed zich voor toen het spoor van Den Haag naar Rotterdam moest worden doorgetrokken. Om zijn onderhandelingspositie te versterken, kocht hij in Delft een stuk

land dat hij wel weer wilde afstaan als hij die halte bij Heemstede zou krijgen. De spoorwegen bogen echter niet en legden een hulpspoor aan dat in een boog om dat stuk land heen liep. Toen Crommelin inzag dat zijn actie niet het gewenste effect sorteerde, droeg hij de grond aan de Spoorwegen over en kon het spoor weer worden rechtgetrokken. De naam Crommelijn verwijst ook naar het licht gebogen tracé van de spoortunnel. De bouwcombinatie bestaat uit drie bedrijven: CFE, de grootste beursgenoteerde onderneming van België, Mobilis, gespecialiseerd in civiele betonbouw en onderdeel van TBI Infra, en Dura Vermeer dat tot de top van de Nederlandse bouwbranche behoort. Ze voeren niet het hele project

uit. Zo wordt het stadskantoor door een andere partij gebouwd en hetzelfde geldt voor de circa 1.200 woningen.’

De spoortunnel bestaat uit twee tunnelbuizen. In elke buis kunnen twee sporen worden aangelegd

Twee tunnelbuizen ‘ProRail is onze opdrachtgever. Zij beheren en bewaken het met ons afgesloten contract en treden ook namens de andere belanghebbenden op. De belangrijkste daarvan zijn de Gemeente Delft, het Hoogheemraadschap van Delfland, NS Vastgoed en - niet te vergeten - de bewoners van dit gebied. Ik kom daar straks op terug.’ Ada Haasnoot leidt ons eerst rond door de in aanbouw zijnde spoortunnel. Ze legt uit dat deze spoortunnel dwars door Delft loopt en het 27

afgerond, worden de sporen in de tweede buis vooralsnog niet aangelegd. Hij wordt in ruwbouw opgeleverd, zodat hij straks zonder al te veel overlast voor de stad kan worden ingericht.’ We lopen door de tunnel en krijgen een idee van de enorme omvang van dit project. Inclusief toeritten is de spoortunnel maar liefst 2,3 kilometer lang. Hij begint in het noorden en loopt naar het zuiden. We staan even te kijken bij de wijze waarop de betonnen kolommen in de tunnel worden geconstrueerd. Rondom een kolom met wapening wordt een stalen mal geplaatst die vervolgens van onderaf in beton wordt gegoten, ook wel betonneren genoemd. Zodra het beton er aan de bovenkant uitsijpelt, wordt het betonneren gestaakt. Het is een bijzonder gezicht.

Diepwanden en damwanden Vanuit de tunnelbuizen heb je goed zicht op het oude stationsgebouw en op de plek waar de nieuwe stationshal en het gemeentelijk stadskantoor zullen verrijzen

28

bestaande, tweesporige bovengrondse tracé aan de andere kant van het huidige station zal vervangen: ‘De spoortunnel bestaat uit twee tunnelbuizen. In elke buis kunnen twee sporen worden aangelegd. De eerste buis komt in 2015 gereed. Dan zullen de eerste treinen er doorheen rijden en kan het bestaande tracé worden afgebroken. Het project is in 2017 gereed. Omdat de besluitvorming over de viersporigheid nog niet is

Omdat de spoortunnel dwars door Delft langs monumentale panden loopt, worden hoge eisen gesteld aan de bouwtechniek. Voor het grootste deel van de tunnel is gebruik gemaakt van de zogenaamde wanden-dakmethode, in combinatie met diepwanden. Bij deze bouwtechniek worden eerst betonnen diepwanden gemaakt. Daarna wordt de grond tot een bepaalde diepte afgegraven. Vervolgens wordt er tussen deze diepwanden

Foto-impressie van het betonneren van de bekisting voor de betonnen kolommen

een dak gebouwd. De grond boven het dak wordt tot het maaiveld aangevuld en afgewerkt waardoor het maaiveld weer beschikbaar is voor het verkeer. Door voor deze bouwtechniek te kiezen werd de overlast in de stad beperkt. Veel van het werk vindt immers ondergronds plaats. Een ander voordeel van het werken met diepwanden is dat de trillingen veel minder zijn. Daardoor is de kans op bouwschade klein, niet onbelangrijk gelet op de vele kwetsbare gebouwen langs de route. Deze techniek kon niet overal worden toegepast. Bij de monden van de tunnels en daar waar de spoortunnel open water kruist, is gebruik gemaakt van damwanden van ongeveer 25 meter lang. Ze worden door trillen of drukken in de grond gebracht. Door de hogere snelheid waarmee de damwanden daarmee kunnen worden geplaatst, was de overlast voor de omwonenden relatief van korte duur. Het aanleggen van de spoortunnel is voor een groot deel betonwerk. Jongeneel heeft daarvoor het tijdelijke hout geleverd. Ronald Zandbergen: ‘Dit is ook voor ons een heel groot project. We leveren hier niet alleen de betonbaddingen en het betonplex, maar bijvoorbeeld ook steigerdelen, betondriehoekjes en piketpaaltjes. Het project is aangebracht door het infrateam onder leiding van Jürgen Hermsen. Vanuit Jongeneel Den Haag Binckhorst onderhouden wij de dagelijkse contacten en zorgen ervoor dat de klant tevreden blijft.’

OV-knoop Na de rondleiding praten we nog even na met Ada Haasnoot. We vragen haar naar het nut en de noodzaak van het project: ‘De huidige spoor-

lijn is in de negentiende eeuw aangelegd. In de jaren zestig van de vorige eeuw bouwde men dwars door de stad een spoorviaduct. De spoorlijn loopt langs de historische binnenstad en is niet berekend op de toekomstige groei van het treinverkeer. Delft ligt aan de spoorlijn van Amsterdam via Den Haag naar Rotterdam en ik denk dat de meeste mensen zich niet realiseren dat hier per etmaal 350 treinen stoppen of passeren. Het is één van de drukste spoortrajecten in de Randstad en veroorzaakt veel overlast voor de omwonenden. Daarnaast wordt het historische stadsbeeld ontsierd. Door deze binnenstedelijke herontwikkeling komt er een einde aan de overlast, zullen de wijken aan weerszijden van de huidige spoorlijn veel beter op elkaar aansluiten en wordt de leefbaarheid van het gebied aanzienlijk verbeterd. En last-but-not-least: Delft krijgt een ruim en goed bereikbaar ondergronds treinstation met efficiënte verbindingen naar de andere vormen van openbaar vervoer, een echte OVknoop. Centraal in het nieuwe gebied komt een bijzonder gebouw. Het zal bovenop de spoortunnel worden gebouwd. In dit gebouw wordt de nieuwe stationshal gecombineerd met het nieuwe gemeentelijk stadskantoor waarin de totale gemeentelijke organisatie en alle publieksfuncties zullen worden ondergebracht. Het oude stationsgebouw blijft bestaan maar zal een andere functie krijgen.’ Wat is volgens Ada Haasnoot de grootste uitdaging bij de uitvoering van dit project? ‘Voor mij zit die uitdaging niet zozeer in de techniek als wel in onze zorgplicht: we bouwen namelijk in een kwetsbare omgeving.’ <

Vertegenwoordiger Ronald Zandbergen van Jongeneel Den Haag Binckhorst: ‘Wij onderhouden de dagelijkse contacten en zorgen ervoor dat de klant tevreden blijft’

29

NIEUWS GLANS IS UIT, MAT IS IN

JONGENEEL MASTERCLASSES Het afgelopen jaar heeft Jongeneel voor haar klanten op verschillende vestigingen PROFsessies georganiseerd. Het waren gezellige en leerzame bijeenkomsten waarop de deelnemers hun vakmanschap konden toetsen en op de hoogte werden gesteld van de laatste ontwikkelingen bij de kernleveranciers van Jongeneel. Dit jaar is voor minder leveranciers en meer diepgang gekozen. Per bijeenkomst wordt één onderwerp behandeld waarbij nu niet meer dan twee of drie leveranciers worden uitgenodigd om een presentatie te verzorgen. Na een inleiding door een specialist van Jongeneel geven zij elk een presentatie van ongeveer een half uur voor een kleine groep van zo’n twintig klanten die alles van het onderwerp willen weten. De bijeenkomsten krijgen dit jaar dus meer het karakter van een masterclass. Ze worden net als de PROFsessies op de vestigingen gehouden. De bijeenkomsten starten eind april met masterclasses over plaatmateriaal en isolatiemateriaal. Eindhoven, Enschede, Rotterdam en Amsterdam zijn al zeker maar andere vestigingen komen ook aan de beurt. Hou de website in de gaten voor alle data en locaties: www.jongeneel.nl <

Bij het bekleden van gevels laten architecten zich steeds meer door de natuur inspireren. Voor glanzende en glimmende gevels komen gevels met een natuurlijke uitstraling in de plaats. Glans is uit en mat is in. Dit heeft uiteraard ook gevolgen voor de schroeven waarmee gevels moeten worden bevestigd. Om hiermee het meest optimale resultaat te kunnen bereiken, heeft NES haar S&Lassortiment uitgebreid met schroeven in dezelfde matte kleuren als de gevelplaten. NES is al jaren een begrip in de wereld van gevelplaatbevestigingen. Haar schroeven zijn geschikt voor alle bevestigingsmethoden, zichtbaar en onzichtbaar. Conform de desbetreffende NEN-EN norm voeren ze op al hun producten de CE-markering. Daarmee voldoen ze aan de bouwproductenrichtlijn 89/106/EEG. Naast deze verplichting wil deze vooraanstaande fabrikant haar afnemers op een juiste wijze informeren over de technische specificaties van haar producten. In dit verband werd voor alle S&L-schroeven een SHR-certificaat behaald. Dit certificaat garandeert dat de producten elk jaar worden getest. NES heeft haar zaken als één van de weinige goed voor elkaar. <

PERFECTE I-LIGGERS In de utiliteitsbouw en bij infrastructurele werken geven bouwbedrijven vaak de voorkeur aan I-liggers boven betonbaddingen. Ze zijn sterker, blijven recht en kunnen ook in langere lengtes worden geleverd. De I-liggers van Jongeneel worden in Oostenrijk geproduceerd door Pfeifer, een van de grotere fabrikanten van I-liggers met een productiecapaciteit van negen miljoen meter per jaar. Sinds 1992 produceren ze daar de PF20, die in Nederland door Jongeneel als OXFORD I-ligger PF20 op de markt wordt gebracht. Ze worden als ondersteuning gebruikt bij vloer-, wand-, brug- en tunnelbekistingen. Door hun robuustheid, vormvastheid en hoge levensduur hebben ze een uitstekende reputatie. I-liggers ontlenen hun naam aan de vorm waarin ze worden geproduceerd. Eerst worden er drie dunne planken op elkaar gelijmd; daarna wordt deze constructie aan beide kanten via een vingerlas versterkt met houten balken. De I-liggers van Pfeifer ondergaan nog een extra behandeling waardoor ze minder gevoelig zijn voor vochtindringing. Ze voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen. < 30

10 ja ar

BRUYNZEEL KEUKENS SOLID10 GREEN HET BLAD DAT BLIJFT, EEN KEUKENLEVEN LANG!

ie rant ga

SOLID10

GREEN Br

uyn

ze el Ke u

ke

ns

VOORDELEN

FSC® GECERTIFICEERD

Solid10 Green draagt het FSC®-keurmerk. U heeft dus de garantie dat het hout afkomstig is uit goed beheerde bossen.

BIOLOGISCH AFBREEKBAAR

Het plaatmateriaal is volledig biologisch afbreekbaar.

RECYCLEBAAR

Solid10 Green kan 100% worden hergebruikt.

CO2

CODe2platen worden sneller geperst, wat energie bespaart. MINDER CO2 UITSTOOT

ECOLOGISCHE VOETAFDRUK

Voor de productie van Solid10 Green zijn minder grondstoffen nodig dan voor die van traditionele plaatmaterialen.

CARB2 GECERTIFICEERD

Carb2

Solid10 Green voldoet aan de strenge normen voor samengestelde hout producten van de Carb 2 California Air Resources Board (CARB). Dat betekent dat de emissie van formaldehyde binnen de vastgestelde grenzen blijft (minder dan 0,08 ppm). De fabrikant van het plaatmateriaal is een van de eerste leveranciers in Europa die aan deze hoge eisen voldoet.

LICHT VAN GEWICHT

Met zijn 8 kilo per vierkante meter vereenvoudigt Solid10 Green de montage en dat past binnen het arbobeleid. Het is zelfs 58% lichter dan multiplex.

ZUINIGER QUA TRANSPORT

Omdat Solid10 Green licht is, vraagt het transport minder brandstof, wat de CO2-uitstoot verder reduceert.

10

10 JAAR GARANTIE 10 U ontvangt 10 jaar garantie op Solid10 Green bladen.

‘De luxe van Skantrae schuifdeuren’, Mooi duurzaam, duurzaam mooi. Zo mogen de binnendeuren van Skantrae wel genoemd worden. Skantrae stelt alles in het werk om haar producten zo duurzaam mogelijk te produceren en distribueren. Een aantal punten illustreert dit: • Alle luxe Skantrae binnendeuren zijn voorzien van het FSC® keurmerk • Skantrae voldoet aan EU-TR houtverordening (per 1 maart 2013 van kracht) • Bedrijfspand uitgerust met warmteterugwinning • Afvalverwerking in gehele bedrijf volgens Ladder van Lansink • Gebruik van duurzaam opgewekte energie • Vervoerder winnaar Lean and Green Award

De luxe van schuifdeuren: Iedereen kent ze wel. Traditionele schuifdeuren zoals we die nog steeds volop aantreffen in oude panden. De luxe van schuifdeuren wordt door steeds meer consumenten herontdekt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat we schuifdeuren steeds vaker tegenkomen in nieuwbouwwoningen. Zo geven dubbele schuifdeuren in een kamer en suite indeling een rijke uitstraling aan de woonkamer. De enkele schuifdeur wint ook sterk terrein, mede door de ruimtebesparing die deze oplevert.

Skantrae speelt op deze ontwikkeling volop in door diverse schuifsystemen voor haar binnendeuren aan te bieden. Zowel voor ‘op de wand’ montage als ‘in de wand’. Het Delta schuifsysteem is design in de meest pure vorm en verdient het dan ook om gezien te worden. Dit schuifsysteem is vooral bedoeld voor ‘op de wand’ montage en past perfect bij de moderne Cube-, Cube X- of Nano deurmodellen van Skantrae. Schuifsysteem Delta

Schuifsysteem Alfa Het Alfa schuifsysteem wordt vaak toegepast in een kamer en suite indeling, maar kan uiteraard ook in andere situaties toegepast worden, bijvoorbeeld tussen woonkamer en keuken. Het railsysteem kan afgedekt worden met een zogenaamde klikkap. Bovendien biedt de AGS 100 de mogelijkheid om bij dubbele schuifdeuren deze gelijktijdig te (laten) openen én sluiten.

Kortom, ook voor karaktervolle schuifdeuren en -systemen van Skantrae bent u bij Jongeneel aan het juiste adres! www.skantrae.com